HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Transkript

1 Resmî Gazete tarihi ve sayısı: 4/7/ Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulundan: HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun çalışma usul ve esaslarını belirlemektir. Dayanak MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 11/12/2010 tarihli ve 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanununun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ı) bendine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; a) Başkan: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanını, b) Başkanvekili: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanvekilini, c) Daire: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun birinci, ikinci ve üçüncü dairelerinden her birini, ç) Daire başkanı: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun birinci, ikinci ve üçüncü daire başkanlarından her birini, d) Genel Kurul: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulunu, e) Genel Sekreter: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreterini, f) Genel Sekreterlik: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreterliğini, g) Hâkim: 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununda tanımlanan hâkim ile geçici yetki veya herhangi bir görevlendirmeyle başka bir kurum veya kuruluşta görev yapan hâkimi, ğ) Kurul: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunu, h) Kurul müfettişi: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Teftiş Kurulu Başkanlığında görev yapan Başkan, başkan yardımcıları, başmüfettiş ve müfettişleri, ı) Kurulun seçimle gelen üyesi: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun, Adalet Bakanı ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı dışındaki asıl üyelerinden her birini, i) Kurul üyesi: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun asıl üyelerinden her birini, j) Savcı: 2802 sayılı Kanunda tanımlanan savcı ile geçici yetki veya herhangi bir görevlendirmeyle başka bir kurum veya kuruluşta görev yapan savcıyı, k) Teftiş Kurulu: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Teftiş Kurulunu, l) Teftiş Kurulu Başkanı: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Teftiş Kurulu Başkanını, m) Tetkik hâkimi: Kurulda görev yapan hâkim ve savcıları, n) UYAP: Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini, ifade eder.

2 İKİNCİ BÖLÜM Çalışma Usulü Toplantı gün ve yeri MADDE 4- (1) Genel Kurul ve daireler, Kurulda belirlenen yerde toplanır. (2) Genel Kurul toplantıları, Başkanvekilinin; daire toplantıları, ilgili daire başkanının uygun görmesi halinde başka bir yerde de yapılabilir. (3) Genel Kurul, her yılın ocak ayının onuncu işgünü kendiliğinden toplanarak, yıllık olağan toplantı gün ve saatlerini tespit eder. Olağanüstü sebepler nedeniyle bu tarihte toplantı yapılamaması durumunda sebebin ortadan kalkmasını müteakiben Başkanın belirleyeceği tarihte toplantı yapılır. (4) Daireler, daire başkanının çağrısı üzerine her yılın ocak ayında yapılan ilk toplantısında yıllık olağan toplantı gün ve saatlerini tespit eder. Olağanüstü sebepler nedeniyle bu tarihte toplantı yapılamaması durumunda sebebin ortadan kalkmasını müteakiben daire başkanının belirleyeceği tarihte toplantı yapılır. (5) Genel Kurul veya Daireler; Başkan, daire başkanı veya Kurul üyelerinden birinin talebi üzerine daha önce tespit edilen olağan toplantı gün ve saatlerinde değişiklik yapabilir. (6) Gereken hâllerde Başkan, Genel Kurulu; daire başkanı ise daireyi olağanüstü toplantıya çağırabilir. Kurul üyelerinin tam sayısının salt çoğunluğunun, görüşülecek konuyu da belirten yazılı talebi üzerine Başkan, Genel Kurulu; daire başkanı ise daireyi olağanüstü toplantıya çağırır. Toplantı ve karar yeter sayısı MADDE 5- (1) Genel Kurul, en az onbeş üyeyle toplanır ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alır. (2) Daireler, en az beş üyeyle toplanır ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alır. (3) Genel Kurulun ilk defa verdiği kararlara karşı yeniden inceleme, Daire tarafından verilen kararların ise itirazının Genel Kurulda görüşülmesi sırasında; Başkan, ilgili veya şikâyetçinin talebi doğrultusunda karar verilebilmesi için 8 inci maddedeki oyların dağılım yöntemi de dâhil üye tamsayısının salt çoğunluğuna ulaşılması gerekir. Bu sayıya ulaşılmadığı takdirde talep reddedilmiş sayılır. Toplantı gündemi ve değişiklik yapılması MADDE 6- (1) Genel Kurul toplantı gündemi, Başkan tarafından, Başkanvekilinin de görüşü alınmak suretiyle, işin önemine, ivedi veya süreli oluşuna göre düzenlenir. Gündem, toplantının yapılacağı gün ve saati, Kurulda görüşülecek işleri ve bunların sırasını gösterir. Tamamlanmayan gündem maddeleri bir sonraki gündemde öncelikle görüşülür. (2) Genel Kurul toplantı gündemi, Genel Kurul Bürosu tarafından Genel Sekreterlik ve Teftiş Kurulu büroları ile iletişim kurularak hazırlanır ve toplantıdan üç gün öncesinde üyelere dağıtılır. (3) Genel Kurul toplantı gündeminde değişiklik yapılması; ancak gündemin düzenlenmesinden sonra ivedi ve süreli işlerin ortaya çıkması hâlinde Başkan veya üyelerden birinin talebi üzerine Genel Kurul kararı ile olur. İvedi ve süreli olmayan talepler bu suretle ele alınamaz. Gündemdeki işlerden birinin sırasından önce ya da sonra görüşülmesi, ertelenmesi veya gündemden çıkarılması aynı usule tâbidir. (4) Dairelerin toplantı gündemi, daire başkanı tarafından işin önemine, ivedi veya süreli oluşuna göre düzenlenir. Gündem, toplantının yapılacağı gün ve saati, görüşülecek işleri ve

3 bunların sırasını gösterir. Tamamlanmayan gündem maddeleri bir sonraki gündemde öncelikle görüşülür. (5) Dairelerin toplantı gündemi, genel sekreter yardımcısının gözetim ve kontrolünde ilgili büro ya da bürolar tarafından müştereken koordine edilmek suretiyle hazırlanır ve toplantıdan en az bir gün öncesinde üyelere dağıtılır. (6) Daire toplantılarının gündeminde değişiklik yapılmasında üçüncü fıkrada belirtilen usul izlenir. Görüşme usulü MADDE 7- (1) Genel Kurul toplantılarını Başkan veya Başkanvekili açar, yönetir ve gerektiğinde toplantıya ara verir. Toplantı açıldıktan sonra toplantı yeter sayısının bulunduğu tespit edilirse gündeme geçilir. Toplantı yeter sayısının bulunmaması durumunda gündem ertelenir. (2) Daire toplantılarında da yukarıdaki fıkrada belirtilen usul uygulanır. Ancak toplantı yeter sayısının oluşmaması durumunda Genel Kurulca her bir daire için ayrı ayrı belirlenen tamamlayıcı üyeler sırasına göre daire başkanının daveti üzerine toplantıya katılır. (3) Üyeler, toplantı sonuna kadar ayrılamazlar. Mazeretlerinin çıkması hâlinde durumu Genel Kurul toplantıları bakımından Başkanvekiline; daire toplantıları bakımından ise daire başkanına bildirmek suretiyle toplantıdan ayrılabilirler. Başkanvekili ya da daire başkanı, mazeretinin çıkması durumunda vekilini belirleyerek toplantıdan ayrılabilir. (4) Gündemdeki işler hakkında, ilgisine göre Genel Sekreter ve yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı ve yardımcıları, Kurul müfettişleri ve tetkik hâkimleri görüşlerini açıklayabilir. (5) İlgisine göre Başkanvekili ya da daire başkanı tarafından veya onların onayı ile ihtiyaç duyulması halinde belirli bir konuda görüşlerinden yararlanılmak üzere daire ya da genel kurul toplantılarına uzman kişiler davet edilebilir. (6) Görüşünü belirtmek isteyen üyelere başkan tarafından talep sırasına göre söz verilir. (7) Genel Kurul ve dairedeki işler, gündemdeki sıraya göre incelenir ve karara bağlanır. Oylama MADDE 8 - (1) Gündeme ilişkin konular yeterince tartışıldıktan ve görüşmeler tamamlandıktan sonra oylamaya geçilir. Aksine hüküm bulunmayan veya karar alınmayan durumlarda oylama açık yapılır. (2) Seçimlerde gizli oy ve açık sayım esastır. (3) Önce usule ilişkin hususlar oylanır. Usul konusunda azınlıkta kalanlar esas hakkında oylamaya katılmak zorundadır. İlgisine göre Başkan, Başkanvekili ya da daire başkanı, yaş itibarıyla en genç üyeden başlayarak oyları toplar ve en sonunda kendi oyunu kullanır. (4) Üyeler kabul ve ret şeklinde oy kullanırlar. Oylamalarda çekimser oy kullanılamaz. (5) Disiplin işlemlerinde oyların dağılması hâlinde ilgilinin en fazla aleyhinde olan oy çoğunluk meydana gelinceye kadar kendisine en yakın olan oya ilave edilir. İndirim ya da artırım sebepleri ayrıca değerlendirilir. (6) Oyların eşitliği veya karar nisabına ulaşılamaması sebepleriyle karar alınamayan konular, bir sonraki toplantı gündeminde öncelikle görüşülür. (7) Oylamanın sonucu ilgisine göre Başkan, Başkanvekili ya da daire başkanı tarafından tespit edilir ve açıklanır.

4 Yargıtay ve Danıştay üyeliği seçiminde izlenecek usul ve yöntem MADDE 9- (1) Yargıtay ve Danıştay üyeliği seçiminde aşağıdaki usul ve yöntem izlenir: a) Yargıtay üyelerinin niteliklerini ve seçimini düzenleyen 4/2/1983 tarihli ve 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 29 uncu maddesinde öngörülen, birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az üç yıl süre ile başarılı görev yapmış ve birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş tüm adlî yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları aday olarak belirlenir. b) Danıştay üyelerinin niteliklerini düzenleyen 6/1/1982 tarihli ve 2575 sayılı Danıştay Kanununun 8 inci maddesinin 2 nci fıkrasında öngörülen, birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az üç yıl süre ile başarılı görev yapmış ve birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş tüm idari yargı hâkim ve savcıları aday olarak belirlenir. c) Bu şekilde belirlenen aday listeleri Kurulun internet sitesinde yayımlanır. 1) Listede olması gerektiği hâlde adı olmayanların, 2) Listede adı yer aldığı hâlde, bu seçim için aday olmak istemeyenlerin buna ilişkin taleplerini belirlenecek tarihe kadar Genel Sekreterliğe bildirmeleri istenir. ç) Seçim sürecinin sorunsuz bir şekilde yürütülebilmesi, adaylara ait sicillerin daha sağlıklı bir şekilde incelenebilmesi, yürütülen çalışmaların sağlıklı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için seçimler sonuçlanıncaya kadar Kurula ziyaretçi kabul edilemez. d) Seçimler, kademeli olarak eleme sistemi ile yapılır. e) İlk turda, Yargıtay üyeliği seçimi için birinci fıkranın (a) bendi kapsamına giren tüm adlî yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları; Danıştay üyeliği seçimi için ise aynı fıkranın (b) bendi kapsamına giren idari yargı hâkim ve savcıları arasından en çok oy alandan başlamak kaydıyla boş kadro sayısının bir katı kadar aday belirlenir, son sıradaki oyların eşit olması hâlinde eşit oy alanların tümü ikinci tur için değerlendirme kapsamına alınır. f) İkinci turda, birinci turda belirlenen adaylar arasından en yüksek oy alandan başlamak üzere en az 12 oyu geçen hâkim ve savcılar üyeliğe seçilmiş sayılır. Ancak; 1) İkinci turda yapılan oylama neticesinde boş kadro sayısından daha fazla 12 oy alan adayların çıkması hâlinde boş kadro sayısını dolduruncaya kadar en çok oyu alan adaylar Yargıtay üyesi seçilmiş sayılır. 2) İkinci turda yapılan oylama neticesinde seçilmek için zorunlu olan en az 12 oyun alınamaması nedeniyle boş kalan üyelikler için aynı usulle kadrolar dolana kadar seçimlere devam edilir. 3) Bu turlarda son sıradaki oyların eşit olması hâlinde, eşitler arasında yeniden seçim yapılır, bu durumda boş kalan kadro sayısınca en çok oy alanlar seçilmiş sayılır. (2) Başvurusu kabul edilen adayların sicili, adı soyadı, görev yeri ve unvanının yazılı olduğu oy pusulaları Genel Sekreterlikçe basılır, Başkanlık mührü ile mühürlenir ve pusulaların kaç adet basıldığı tutanak altına alınır. (3) Belirlenen gün, saat ve yerde seçim yapılmak üzere toplanılır. Seçim yapılacak salonda yeteri kadar oy verme yeri düzenlenir. (4) Oylamaya geçilmeden önce Başkan, oy kullanma yöntem ve süresine ilişkin gerekli açıklamalarda bulunur ve oy pusulaları üyelere dağıtılır. (5) Oy kullanma işlemi bittikten sonra oy pusulaları açıkta bulunan oy sandığına atılır. Yüksek mahkeme üyeliği seçimlerinde sayım işlemleri MADDE 10- (1) Genel Kurul tarafından belirlenen Sayım Kurulu, öncelikle oy pusulalarının oylamaya katılan üye sayısına eşit olup olmadığını tespit eder. Oy pusulalarının oy veren üye sayısından fazla olması hâlinde oylama yenilenir. (2) Yöntemine uygun olarak verilmemiş oy pusulaları hakkında Genel Kurulca oylama öncesinde belirlenen esaslar çerçevesinde işlem yapılır.

5 (3) Oy pusulaları, Sayım Kurulunca sayıldıktan sonra oylama sonucu bir tutanak ile saptanır ve Sayım Kurulu Başkanınca Genel Kurula açıklanır. (4) Üyeler, Genel Kurulca oylama öncesinden belirlenen süre içerisinde sebeplerini belirtmek suretiyle oylama sonucuna karşı Sayım Kuruluna itiraz edebilir. (5) Sayım Kurulu, süre bitiminde yapılan itirazları değerlendirerek yeniden sayım yapabilir. Sayım Kurulunun bu kararına karşı Genel Kurula itiraz edilebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir. (6) Oylama sonuçlarının kesinleşmesi üzerine seçim sonucu Başkan tarafından açıklanır. (7) Sonuç alınamayacağının anlaşıldığı hallerde seçim Genel Kurul kararı ile ertelenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Tutanaklar ve Kararlar Görüşme tutanakları ve kayıt MADDE 11- (1) Genel Kurul ve dairelerde görüşülen işler tutanağa bağlanır ve yapılan işlemler bir kararla tespit edilir. (2) Görüşme tutanaklarında, Başkan, Başkanvekili, daire başkanı ve Kurul üyeleri ile tetkik hâkiminin ad ve soyadları, görüşmenin kısaca konusu, karar tarihi, sonucu ve karara muhalif kalanlar gösterilir. (3) Tutanak sayfaları ilgisine göre Başkan, Başkanvekili veya daire başkanınca paraflanır ve son sayfası katılan Kurul üyesi, Başkan, Başkanvekili ya da daire başkanınca imzalanır. Kararlar MADDE 12 - (1) Genel Sekreterlik ya da Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan ve daireler ya da Genel Kurul gündemine sunulan teklif, işlem ya da faaliyetler ile görüşülen işler; ilgili daire ya da Genel Kurul tarafından müzakere edilerek karara bağlanır. (2) Kararlarda; a) Kararı veren merciin adı, b) Karar numarası ile karar tarihi, varsa esas numarası, c) Konunun, varsa iddia ve savunmanın özeti, ç) Kararın ve varsa karşı oyun gerekçesi, d) Kararın oy birliği ya da oy çokluğu ile verildiği, e) Karara karşı başvurulabilecek kanun yolları, mercileri ve süresi, f) Toplantıya katılan başkan ve Kurul üyelerinin ad ve soyadları ile imzaları gösterilir. (3) Kararların gerekçesi, karar tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde yazılır. (4) Hazırlanan karar taslağı, ilgili genel sekreter yardımcısı tarafından gözden geçirildikten sonra daire başkanına veya daire başkanının uygun göreceği bir Kurul üyesine sunulur. Daire başkanı veya daire başkanının görevlendirdiği Kurul üyesi, kararı geciktirmeksizin inceler, gerekli düzeltmeleri yapar ve kararın imzalanması için toplantıya katılan diğer Kurul üyelerine gönderilmesini sağlar. Kararın Kurul üyeleri ve başkan tarafından imzalanmasını müteakiben süreç tamamlanır. Genel Kurul kararlarında da benzer şekilde hareket edilir. Başkan, Başkanvekili veya onların tensibiyle görevlendirilen Kurul üyesi tarafından ilk işlemler yapılır (5) Karara muhalif kalan üye karşı oy gerekçesini en geç beş gün içerisinde yazarak karar taslağını hazırlayan ilgiliye verir.

6 (6) Kararın yazıldığı son sayfa, toplantıya katılan Kurul üyelerinin isimleri yazılmak suretiyle imzalanır, önceki sayfalar ise ilgisine göre başkan ya da Başkanvekili tarafından paraflanır. (7) Toplantı ve karar numaraları her yıl birden başlar ve o yılın sonuna kadar sıra numarası takip eder. Tutanak ve kararlar, tarih ve sayısına göre görevli ve yetkili kılınan büro tarafından arşivlenir. (8) Kararların onaylı örnekleri istekleri halinde, Kurul üyelerine verilir. (9) Belirli bir işlem ya da faaliyete yönelik usul ve işleyişe ilişkin Genel Kurul ve daireler tarafından alınan kararlar yapılacak çalışmalarda göz önünde bulundurulur. Bu kararlar, UYAP ortamında sadece ilgililerin kullanımına açılır. (10) Başkanvekilinin uygun görmesi halinde, Genel Kurul gündem, tutanak ve kararları her yılın sonunda ayrı ayrı ciltlenir. Aynı işlem, ilgili daire başkanının onayıyla daireler bakımından da yapılabilir. UYAP ın kullanılması MADDE 13- (1) Gündem ve görüşme tutanaklarının hazırlanması, kayda alınması, karar defterine işlenmesi ve kararların yazılması, imzalanması ile gönderilmesi sürecindeki tüm işlemler, UYAP ortamında yerine getirilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Kararların tebliğ usulü MADDE 14- (1) Genel Kurul ve dairelerin yazışma ve tebligatları Genel Sekreterlikçe yerine getirilir. (2) Genel Kurul ve dairelerin; a) Hâkim ve savcıların özlük ve disiplin işleri hakkında verdiği kararlar kendilerine, b) Müracaatlarının sonuçları ise ilgilisine tebliğ edilir. c) Kararlarına karşı 6087 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinde düzenlenen yeniden inceleme ve itiraz yolunun kullanılabilmesi için kararlar UYAP ortamında Başkana gönderilir. (3) Hâkim ve savcılara, savunmaları alınmış olmadıkça, haklarındaki şikâyet ve ihbar üzerine verilen kararlar tebliğ edilmez. Yeniden inceleme ve itirazlarda sunum MADDE 15 - (1) Dairelerde bir konu hakkında sunum yapanlar, aynı konunun itiraz sebebiyle Genel Kurulda görüşülmesi sırasında bu görevi yapamazlar. Kurul kararlarının açıklanması ve yayımlanması MADDE 16 - (1) Genel Kurul ve dairelerdeki müzakereler açıklanamaz. Ancak gerekli görülmesi halinde toplantılarda görüşülen konular ve alınan kararlar hakkında basın ve yayın organlarına ilgisine göre Başkan, Başkanvekili ya da daire başkanı ile yetkili kılınan Kurul üyesi tarafından açıklama yapılabilir. (2) Kurul tarafından; a) Gerekli görülen kararlar Resmî Gazete de, b) Disipline ilişkin kararlar, kişisel verilerin korunması kaydıyla Kurulun internet sitesinde yayımlanır.

7 (3) Diğer kararlar ile gizliliği bulunmayan düzenleyici ve denetleyici nitelikteki kararlar uygun vasıtalarla kamuoyuna duyurulabilir. İzin MADDE 17 - (1) Kurulun seçimle gelen üyeleri, adli ara verme süresi kadar yıllık izin, yasal süresi kadar mazeret, hastalık ve aylıksız izin haklarına sahiptirler. (2) Yıllık ve mazeret izinleri, dairelerin ve Genel Kurulun çalışma usul ve esasları ile toplantı ve karar sayısı bakımından oluşması muhtemel sakıncalar gözetilerek ilgili daire başkanının görüşü üzerine Başkanvekilince verilir. (3) Yıllık izin, öncelikle adli ara verme döneminde kullandırılır. Dilekçelerin verilebileceği yerler MADDE 18 - (1) Dilekçeler, Genel Sekreterliğe veya Genel Sekreterliğe gönderilmek üzere Cumhuriyet başsavcılıklarına, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu başkanlıklarına, bölge idare mahkemesi başkanlıklarına veya yurtdışında Türk konsolosluklarına verilebilir. (2) Sürelerin hesabında, dilekçenin Genel Sekreterlikçe veya Genel Sekreterliğe ulaştırılmak üzere bu Yönetmelikte belirtilen dilekçelerin verilebileceği mercilerce kayıt altına alındığı tarih esas alınır. Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 19- (1) 14/7/1981 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu İç Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük MADDE 20- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 21- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu yürütür.