ÖMER MUHTAR. Sevgi Başman. Çöl Aslanı. Resimleyen: Ahmet Demirtaş. Yayınevi Sertifika No: Yayın No: 27. Örnek İnsanlar Dizisi-6 ÖMER MUHTAR

Transkript

1 ÖMER MUHTAR Çöl Aslanı Yayınevi Sertifika No: Yayın No: 27 Örnek İnsanlar Dizisi-6 ÖMER MUHTAR Sevgi Başman Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Halil Temel Yayınevi Editörü: Ömer Faruk Paksu İç Düzen ve Kapak: Nurullah Bilekli Kapak Çizimi: Ceyhun Şen ISBN: Baskı: Ekim 2017 Copyright Zafer Yayınları, 2017 İlkgençlik Yayınları, Zafer Yayın Grubu nun bir kuruluşudur. Talatpaşa Mah. İmrahor Cad. Terasevler Sitesi No: 1-A Kâğıthane/İstanbul Tel: (0212) / Faks: (0212) / zafer@zafer.com twitter.com/zaferyayinlari / facebook.com/zaferyayinlari Baskı-Cilt: Çınar Matbaacılık Yayıncılık San. Tic. Ltd. Şti. Yüzyıl Mah. Matbacılar Cad. Ata Han No: 34 Kat: 5 Bağcılar/İstanbul Tel: (0212) / Matbaa Sertifika No: Bu eserin tüm yayın hakları, sertifika numaralı, Zafer Basın Yayın Turizm ve Bilg. Ürün. San. Tic. Ltd. Şti. ye aittir. Eserde yer alan metin ve resimlerin Zafer Basın Yayın Turizm ve Bilg. Ürün. San. Tic. Ltd. Şti. nin önceden yazılı izni olmaksızın, elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayınlanması ve depolanması yasaktır. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu nun (FSEK), 21, 22 ve 23. maddelerine göre bu eserin işleme, çoğaltma ve yayma hakkı sertifika numaralı Zafer Basın Yayın Turizm ve Bilg. Ürün. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, yazılı bir izinle sertifika numaralı Çınar Matbaacılık Yayıncılık San. Tic. Ltd. Şti. ye verilmiştir. Sevgi Başman Resimleyen: Ahmet Demirtaş

2 SEVGİ BAŞMAN Üniversite yıllarına kadar doğup büyüdüğü ve çok sevdiği memleketi Tokat taydı. Samimiyeti, okumayı ve Yeşilırmak ı gördü. İçindekiler İlk gurbeti İstanbul da... İstanbul Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği Bölü mü nü okudu. Denizi, martıları ve tarihi sevdi. Biraz daha uzağa giderek İngiltere de öğretmenlik yaptı. Yağmuru, yeşili ve sakinliği tanıdı. Ardından Keele Üniversitesi Politika ve Uluslararası İlişkiler Bölümü nde yük sek lisansını tamamladı. Şu anda evli ve iki küçük meleğin annesi olarak uzaklardaki hayatına de vam etmekte... Masumiyeti, cıvıltıyı ve anneliği keşfetti. Hayatına anlam ve lezzet katan yazmaya dönem dönem ara verse de on dan kopmaya gönlü hiç ama hiç razı olmadı. Yayınlanmış Eserleri: Malcolm X Yusuf İslam Muhammed Ali Aliya İzzetbegoviç Şeyh Şamil Çöl Aslanı...11 Ailesi ve Çocukluğu...15 Eğitim Hayatı ve Gençliği...19 Gönlü Zengin Bir Genç...25 Çalışmaları ve Karakteri...27 Gerçek Bir Aslan Öldürdü...31 Kur an ın Işığında Ömer...35 İtalyan İşgali Yaklaşırken...37 İtalyanlar, Libya Topraklarını İşgale Başladı...43 Mücadele Başlıyor...49 Bir Bayram Günü...51

3 Trablus Cephesi...57 Diğer Cepheler...61 Sözde Barış Antlaşmaları...67 Komutan Ömer Muhtar...73 Duygu Dolu Mektup...79 Dağlar Gibi Dimdik...83 Artan Saldırılar...91 Barış Hileleri...95 Faşistler Saldırıyor, Yiğitler Direniyor Toplama Kampları Daralan Çember Esaret İdam Ömer Muhtar Kronolojisi Gayesini bilene, hedefine varan yolları Cenab-ı Allah kolaylaştırıp açar. Biz asla teslim olmayız. Ya kazanırız, ya ölürüz. Bizden sonraki nesillerle de savaşacaksınız. Bana gelince... Ben, cellatlarımdan daha uzun yaşayacağım. Ben, her isteyenin kolayca yutabileceği bir lokma değilim. Beni imanım, inancım ve cihadımdan alıkoymaya kalkışacak herkesi, Cenab-ı Hak eli boş, yüz üstü bırakacaktır. ÖMER MUHTAR

4 ÖMER MUHTAR Çöl Aslanı

5 Çöl Aslanı UZUN VE ÜŞÜTEN bir çöl gecesi... Uykunun en tatlı, en ağır saatleri... Elinde Kur an; geceye, soğuğa, çöle ve uykuya meydan okuyan yetmiş yaşlarında beli bükülmeye başlamış, yorgun ama dimdik bir adam. Kavuran bir çöl sıcağı... Buz gibi bir bardak su ya da serin bir ağaç gölgesi için insanın her şeyi verebileceği bir an... At sırtında, aç karnına koşturan, kurumuş dudaklarından dökülen dualar ile düşmana kafa tutan bir yiğit. Tankların, son teknoloji silahların ve on binlerce donanımlı askerin akın akın her an saldırabileceği küçücük bir köy... Elinde yıpranmış bir kitap, etraftaki üç-beş çocuğa dünyanın en güzel dersini anlatan, gözleri ışık saçan bir öğretmen. 11

6 Ömer Muhtar Vatan aşığı, Özgürlük savaşçısı, Hürriyet direnişçisi, Kısacası: Çöl Aslanı Ömer Muhtar! 1900 lü yılların başlarında İtalyanlar gözlerini Libya topraklarına dikmişti. Bölgede Osmanlı egemenliğinin zayıflaması onlar için büyük fırsattı. Derhal Afrika da bir sömürgecilik hareketi başlatmalıydılar. Hedef Libya yı bir an önce ele geçirmekti. Bu uğurda her türlü kötülüğü yapmaya hazırdılar. İmkân desen zaten vardı: Tanklar, silahlar, savaş uçakları ve gemileri, hadsiz sayıda asker, erzak, para... ve dahası. Böylesine güçlü bir İtalya, Libya yı mı işgal edemeyecekti? Edecekti ama Y-İ-R-M-İ yılını Libya çöllerinde tek bir adamı kovalamakla geçireceğini bilemeyecekti. İtalyanların bir Afrika toprağı olan Libya yı sömürmek için çıktıkları bu sefer çok pahalıya mal oldu. Yirmi yıl süren bu kanlı savaştan geriye İtalyanların zulmü ile Libya halkını özgürlük için direnişe davet eden büyük lider Ömer Muhtar ın ibret veren hikâyesi kaldı. Biz güzel olan kısmı, Ömer Muhtar ı anlatacağız. Kötüler her dönem aynıdır zaten. Bize kalan iyilerin birbirinden farklı, örnek ve parlak ışıklarıdır

7 Ailesi ve Çocukluğu ÖMER MUHTAR IN örnek hikâyesi Libya da yaşandı. Libya nerede ve nasıl bir ülkedir? Libya, Kuzey Afrika da bulunan, topraklarının büyük çoğunluğu çöllerle kaplı olan bir ülkedir. Akdeniz in kıyısında yer alan bu ülke doğudan Mısır, batıdan Cezayir ve Tunus, güneyden Nijer ve Çad, güneydoğudan Sudan ile komşudur. Libya 4 Ekim 1911 yılında İtalyanlar tarafından işgal edilene kadar Osmanlı egemenliğindeydi. O tarihten itibaren yoğun bir işgale uğramış ve Osmanlı nın zayıflaması üzerine İtalyan saldırıları hız kazanmıştı. İşte bu kitap, İtalyanların Libya üzerine var güçleriyle saldırdıkları ve Libya halkının kararlı 14 15

8 Ömer Muhtar direnişiyle karşılaştıkları yılları anlatacak. Libyalıların kurtuluş mücadelesini ve bu mücadelenin lideri Ömer Muhtar ın akla hayale sığmayan vatan aşkını ele alacak. Ömer Muhtar, 20 Ağustos 1858 yılında Libya nın Barka sınırlarında olan Defne bölgesinin Batman kasabasında dünyaya gözlerini açtı. Bir kahramanın doğduğunu henüz kimsecikler bilmiyordu. O sıcak Ağustos gününde bilinen tek şey bu minik yavrunun çok tatlı oluşuydu. Dünyaya gelirken cennet kokusunu da beraberinde getirmişti. Çölün kavuran sıcağında ailesinin kalbine ferah ve tazecik bir esinti gibi gelmişti minik Ömer. Fakir bir ailede doğan Ömer Muhtar ın babası Muhtar b. Ömer di. Annesi ise Âişe binti Muharib idi. Kardeşinin ismi de Muhammed di. Bu aile Münfiyye kabilesine mensuptu. Bu kabile çok iyi bilinen, değer verilen ve şerefli olarak tanınan bir topluluktu. Ömer Muhtar ın cesaretini ve korkusuzluğunu babasından aldığı söylenir. Babası da tıpkı Ömer Muhtar gibi kahraman bir yiğitti. Cesareti ve mertliğiyle ün salmıştı. Özellikle yıllar evvel kabileler arası yaşanmış bir çatışmada gösterdiği mücadeleyle herkes tarafından sevilen ve sayılan biri haline gelmişti. Ancak böylesine kahraman bir baba böylesine mert bir evlat yetiştirebilirdi. İlerleyen yıllarda Ömer Muhtar için herkes tıpkı babasına çekmiş diyecekti

9 Eğitim Hayatı ve Gençliği ZEKI, MERAKLI ve terbiyeli bir çocuktu Ömer. Anlatılanları şıp diye kavrardı. İlk eğitimini babasından aldı. Dizlerinin dibindeki oğlu Ömer e ders anlatmak baba Muhtar için büyük zevkti. Böylesine öğrenme aşkı ile yanıp tutuşan bir çocuğa bir şeyler öğretmekten daha huzur verici ne olabilirdi ki... Babası, Ömer e ömrünün sonuna kadar seve seve ders verebilirdi. Çünkü onunla geçirdiği zamanlar hayatının en lezzetli dakikalarındandı. Babasından ilk eğitimini alan Ömer Muhtar daha sonra bir müddet Senûsî tarikatının Canzur Medresesi nde eğitim gördü. Burada sıkı bir şekilde Kur an-ı Kerim ve Arap dil ve edebiyatı okudu

10 Ömer Muhtar 1878 yılı hüzünlüydü. Ömer Muhtar ın babası ve annesi o yıl hacca gitti. Bu kutsal yolculukta baba Muhtar hayatını kaybetti. Babasının acı haberini aldığında Ömer daha gencecikti. Canından bir can koptu sanki. Babasının yokluğuna alışmak onun için çok zor olacaktı. Baba Muhtar dünyaya gözlerini kapamadan önce oğulları Ömer ve Muhammed i, yanında bulunan samimi arkadaşı Seyyid el-giryanî ye emanet etti. Ona, oğullarının Canzur Medresesi nin başında bulunan kardeşi Şeyh Hüseyin el-giryanî nin terbiyesinde büyümelerini arzu ettiğini söyledi. Seyyid el-giryanî, baba Muhtar ı çok sever ve sayardı. Ona bu arzusunu yerine getireceğinin sözünü verdi. Kardeşi Hüseyin el-giryanî ye bu meseleyi açtığında o da tereddütsüz çocukların eğitimiyle ilgilenmeyi kabul etti. Ömer Muhtar babası vefat edince Hüseyin el-giryanî nin yönlendirmesi ile Senûsî tarikatının okullarından biri olan Cağbub İslami Bilimler Akademisi nde öğrenimini sürdürdü. Cağbub Medresesi nde sekiz yıl sağlam bir dinî eğitim ve tarikat terbiyesi aldı. Kur an-ı Kerim i derinlemesine çalışma fırsatı buldu. Çok kıymet- li hocalardan aldığı dinî dersler Ömer Muhtar ın dinî bilgisini ve tarikat terbiyesini yüksek bir noktaya çıkardı. Ömer Muhtar ın fikir dünyası bu akademide şekillendi diyebiliriz. Fakat Ömer Muhtar ın bu okuldaki eğitimi 1886 yılında yarım kalarak bitti. Genç Ömer mal mülk edinip daha fazla para kazanmak için değil, toplumsal sorunlarla ilgilenip bu büyük sorunlara çözüm bulmak için eğitim hayatını yarıda kesti. Kesti kesmesine ama gönlü hâlâ okulundaydı. Bu yüzden resmî bir öğrenci olmasa da okulla, hocalarıyla ve arkadaşlarıyla bağını hiç koparmadı. Öğrenmeye devam etti. Okuldaki iş

11 Ömer Muhtar lere yardım etmek için sık sık okula uğrayıp elinden geldiğince bazı kurslara katıldı. Meraklı ve azimli bir genç olan Ömer Muhtar farklı alanlarda da kendini geliştirdi. Demircilik, ziraat, marangozluk ve duvar ustalığı gibi el sanatlarında iyi bir tecrübe ve bilgi edindi. Bunların yanı sıra spora da önem verirdi. At binmeye olan merakını profesyonel bir noktaya taşıdı. Sanki yıllar sonra onu bekleyen mücadele günlerine hazırlanıyordu. At sırtında geçecek bir ömrün temellerini atıyordu. Böylesine ustalıkla ata binmesi Libya çöllerinde yirmi yıl aralıksız bir şekilde İtalyan güçlerine karşı koyarken onun işini çok kolaylaştıracaktı. Okul yıllarında Ömer Muhtar ı tanıyanlar onun nasıl bir kişiliğe sahip olduğuna yakından tanıklık ettiler. Genç Ömer istikrarlıydı. İşini yaparken ciddi ve dürüst davranırdı. Ertelemeyi hiç sevmezdi. Bu yüzden yapması gereken bütün işleri tam vaktinde yapardı. Vazifesi her ne ise onu tastamam yerine getirmek için özen gösterirdi. Ömer Muhtar kabileler arasında yaşanan çatışmalarda arabuluculuk yapmak için sıkıntılı yerleri tek tek ziyaret ederdi. Bu ziyaretlerde pek çok bitkinin özelliklerini, küçükbaş hayvanların hastalıkları ve tedavi metotlarıyla ilgili birçok şey öğrenmişti. O zamanlarda Libya da her hayvanın üzerinde hangi kabileye ait olduğuyla ilgili bir işaret bulunurdu. Ömer Muhtar hayvanların tırnaklarına ya da işaretli yerlerine baktığında hangi kabileye ait olduğunu bilirdi. Ömer Muhtar lider ruhlu ve saygıdeğer bir gençti. Sesi gür, zekâsı parlak, konuşması akıcı ve güzeldi. İkna kabiliyeti güçlüydü. Kendini dinlettirmeyi bilirdi. Adeta bir lider gibiydi. Bu özellikleri okul yıllarında hocaları ve arkadaşları tarafından çabucak fark edildi ve genç Ömer e sık sık okulu temsil görevleri verildi. Sudan ve Mısır a okul temsilcisi olarak ziyaretler yaptı. Yöneticilik kabiliyetinin güçlü olması Ömer Muhtar ın bir kaç meselede başkan olarak görevlendirilmesini sağladı