GÜN İÇİ PİYASASI. Mustafa YARICI Gün Öncesi Operasyon Yönetmeni Piyasa Operasyonları Direktörlüğü

Transkript

1 GÜN İÇİ PİYASASI Mustafa YARICI Gün Öncesi Operasyon Yönetmeni Piyasa Operasyonları Direktörlüğü

2 İçerik Elektrik Piyasaları Piyasa Yapısı ve Aktörleri Gün İçi Piyasası Nedir? Gün İçi Piyasası na Neden İhtiyaç Duyulmaktadır? Gün İçi Piyasası Genel Esasları Süreçleri Teklif Tipleri ve Yaklaşımları Gün İçi Piyasası Eşleştirme Prosedürleri

3 Gün İçi Piyasası

4 Gün İçi Piyasası Nedir? GÖP ve DGP ile eş zamanlı olarak çalışan, Dengesizliği azaltma amacı taşıyan Fiziksel teslimat zorunluluğu olan Fiziki teslimattan 90 dakika öncesine kadar Sürekli Ticaret in yapıldığı organize toptan bir piyasadır. GİP Kullanıcı Kılavuzu:

5 Gün İçi Piyasası Esasları ve Süreçler

6 Gün İçi Piyasası Süreçleri Minimum açık kontrat sayısı 4 Maksimum açık kontrat sayısı 28 Fiyatların Kesinleşmesi ve GÖP Sürecinin Bitmesi İkili Anlaşma Bildirim Sürecinin Bitmesi D+1 GİP Kontratlarının Açılması D+1 Günü İçin Gerçek Zamanlı Dengelemenin Başlaması D 14:00 D 16:00 D 17:00 D 18:00 D+1 23:59 DGP Veri Girişleri (KGÜP, YAL-YAT teklifleri) Fiziksel teslimattan 90 dakika öncesine kadar işlem yapılır. * D İçinde bulunulan gün

7 Teklif Tipleri Teklif Tipleri lik Teklif Bir saatten oluşan ve bölünebilen tekliflerdir. Blok Teklif Aynı gün içerisinde 1 saatten 24 saate kadar olan ve bölünemeyen tekliflerdir.

8 lik Teklif Kontrat Alış Miktarı (Lot) Alış Fiyatı (TL/MWh) PH lik Teklif Enerji miktarları Lot (0,1 MWh) olarak girilir. Bir saatten oluşan ve bölünebilen tekliflerdir. Önce girilen teklif önceliklidir. En iyi satış teklifi; fiyatı en düşük olan tekliftir. En iyi alış teklifi; fiyatı en yüksek olan tekliftir. PH : Power Hour 29 Kasım :00 ifade eder.

9 Blok Teklif Kontrat Alış Miktarı (LOT) Alış Fiyatı (TL/MWh) PB Blok Teklif Bölünemeyen tekliflerdir. En az 1 en fazla 24 saati kapsar. Önce girilen teklif önceliklidir. En iyi satış teklifi; fiyatı en düşük olan tekliftir. En iyi alış teklifi; fiyatı en yüksek olan tekliftir. PB : Power Block, 29 Kasım 'de başlar ve 4 saati kapsar.

10 Teklif ve Eşleşme Prosedürleri

11 Teklif Derinliğinde Öncelik Sıralaması (Alış Teklifleri) Sıra Alış Teklifleri Fiyat (TL/MWh) Alış Miktarı (LOT) Fiyat (TL/MWh) Alış Miktarı (LOT) 8:30:45: :30:50: Alış Yönünde Tekliflerin Sıralanması Fiyatı en yüksek olan alış teklifi en üst sırada yer alır. Tekliflerin fiyatları eşit ise sisteme kaydoluş sırasına bakılır. Önce kaydolan teklif önceliklidir. Tekliflerde yapılan güncellemeler teklifin sisteme kaydolma zamanını değiştirecektir.

12 Teklif Derinliğinde Öncelik Sıralaması (Satış Teklifleri) Sıra Satış Teklifleri Fiyat (TL/MWh) Satış Miktarı (LOT) Fiyat (TL/MWh) Satış Miktarı (LOT) 10:20:45: :20:45: :25:00: Satış Yönünde Tekliflerin Sıralanması Fiyatı en düşük olan satış teklifi en üst sırada yer alır. Tekliflerin fiyatları eşit ise sisteme kaydoluş sırasına bakılır. Önce kaydolan teklif önceliklidir. Tekliflerde yapılan güncellemeler teklifin sisteme kaydolma zamanını değiştirecektir.

13 Teklif Defteri & Derinliği Teklif Defteri Teklif Derinliği

14 lik Tekliflerin Eşleştirilmesi (Yeni Bir Alış Teklifi Geldiğinde)Tam Eşleşme Satış Teklifleri Fiyat (TL/MWh) Satış Miktarı (LOT) 10:10: :45: :05: :15: :30: :05: :08: Alış Teklifleri Fiyat Alış Miktarı 10:05: :41: :43: :50: :30: :15: :35: Alış yönünde yeni bir teklif girildiğinde (Tam eşleşme) Alış Fiyatı Alış Miktarı 10:20: (TL/MWh) 50 (Lot) 140 TL den sunulan alış teklifi en yüksek fiyatlı alış teklifi olduğu için ilk sıraya yerleştirilir. 140 TL fiyatlı satış teklifi ile 140 TL fiyatlı alış teklifi eşleşir.

15 lik Tekliflerin Eşleştirilmesi (Yeni Bir Alış Teklifi Geldiğinde)Kısmi Eşleşme Satış Teklifleri Fiyat Satış Miktarı 10:10: :45: :05: :15: :30: :05: Alış Teklifleri Fiyat Alış Miktarı 10:05: :41: :43: :50: :30: :15: Alış yönünde yeni bir teklif girildiğinde (Kısmi eşleşme) Alış Fiyatı Alış Miktarı 10:20: (TL/MWh) 100 (Lot) 150 TL den sunulan alış teklifi en yüksek fiyatlı alış teklifi olduğu için ilk sıraya yerleştirilir. 150 TL ye kadar olan satış teklifleri ile miktarları doğrultusunda eşleştirilir. Kalan miktar teklifin fiyatına göre teklif derinliğinde sıralamaya yerleştirilir. Alış Teklif Derinliği Son Hali Fiyat Alış Miktarı 10:20: :05: :41: :43: :50: :30: :15:

16 Eşleşme Fiyatları ve Uzlaştırma Firma Fiyat (TL/MWh) Satış Miktarı (LOT) A 10:10: B 09:45: C 10:05: Firma Alış Fiyatı Alış Miktarı D 10:20: (TL/MWh) 100 (Lot) C 10:15: Firma Miktar x Fiyat Tutar Durum A (140 x 50)/ TL Alacak B (145 x 5)/10 72,5 TL Alacak C (145 x x 30)/ TL Alacak D (140 x x x x 30 )/ ,5 TL Borç

17 lik Tekliflerin Eşleştirilmesi (Yeni Bir Satış Teklifi Geldiğinde)Tam Eşleşme Tam Eşleşme Satış Teklifleri Fiyat Satış Miktarı 10:10: :45: :05: :15: :30: :05: :08: Alış Teklifleri Fiyat Alış Miktarı 10:05: :41: :43: :50: :30: :15: :35: Satış Fiyatı Satış Miktarı 10:20: (TL/MWh) 30 (Lot) Satış yönünde yeni bir teklif girildiğinde (Tam eşleşme) 110 TL den sunulan satış teklifi en düşük fiyatlı satış teklifi olduğu için ilk sıraya yerleştirilir. 110 TL fiyatlı satış teklifi ile 110 TL fiyatlı alış teklifi eşleşir.

18 lik Tekliflerin Eşleştirilmesi (Yeni Bir Satış Teklifi Geldiğinde)Kısmi Eşleşme Kısmi Eşleşme Satış Teklifleri Fiyat Satış Miktarı 10:10: :45: :05: :15: :30: :05: Alış Teklifleri Fiyat Alış Miktarı 10:05: :41: :43: :50: :30: :15: Satış Fiyatı Satış Miktarı 10:20: (TL/MWh) 120 (Lot) Satış yönünde yeni bir teklif girildiğinde (Kısmi eşleşme) 100 TL den sunulan satış teklifi en düşük fiyatlı satış teklifi olduğu için ilk sıraya yerleştirilir. 100 TL ve üzerinde olan alış teklifleri ile miktarları doğrultusunda eşleştirilir. Kısmı eşleşen alış teklifi güncel miktarı ile teklif derinliğinde gösterilmeye devam eder. Alış Teklifleri Fiyat Miktar 09:30: :15:

19 Eşleşme Fiyatları ve Uzlaştırma Firma Fiyat Alış Miktarı A 10:05: B 09:41: C 09:43: D 09:50: E 09:30: Firma Satış Fiyatı Satış Miktarı F 10:20: (TL/MWh) 120 (lot) Firma Miktar x Fiyat Tutar Durum A (110 x 30)/ TL Borç B (105 x 20)/ TL Borç C (105 x 45)/10 472,5 TL Borç D (105 x 15)/10 157,5 TL Borç E (100 x 10)/ TL Borç F (110 x x ( ) +100 x 10)/ TL Alacak

20 Blok Tekliflerde Eşleşme Blok Satış Kontratları Kontrat Fiyat Satış Miktarı PB PB PB PB PB PB PB Blok Alış Kontratları Kontrat Fiyat Alış Miktarı PB PB PB PB PB PB PB Blok Tekliflerde Eşleşme Kuralları Tekliflerin eşleşebilmesi için Aynı blok kontrat Eşit miktar Eşit veya daha iyi fiyat şartlarının sağlanması gerekir. Kontrat Alış Fiyatı Alış Miktarı PB (TL/MWh) 20 (Lot)

21 TEŞEKKÜRLER