MESLEKİ KANSERLER 1-GİRİŞ VE GENEL BİLGİ
|
|
- Iskander Yılmaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 1 MESLEKİ KANSERLER 1-GİRİŞ VE GENEL BİLGİ Kanser oluşturan ve ölüme sebebiyet veren etken ve faktörler dünyanın çeşitli yerlerinde ve toplumlarında büyük ölçüde değişiklik gösterirler. Kanser meydana gelmesinde beslenme alışkanlıkları, sosyal davranışlar, mesleki maruziyet, coğrafya, ırk ve öteki genetik faktörlerin rolü olduğu ve tek bir sebebin suçlu tutulamayacağı bilinmelidir. Tıp bilimindeki son gelişmeler, çevremizde çok sayıda kanser yapıcı etkinin bulunduğu gerçeğini ortaya koymuştur. Çevresel kanserojenlerin tipik örneği ise endüstriyel etkenler ya da endüstriyel kanserlerdir. Çevresel kanserojenler genellikle çalışılan ya da yaşanılan yerdeki kimyasal maddeler ya da fiziksel etkenlerdir. Bu etkenlerle temas daha çok çalışma esnasında olmaktadır. Kanserler, özellikle mesleki kanserler, vücudun herhangi bir bölgesi ile kanserojen maddenin teması sonucunda meydana gelmektedir. Böyle bir temas ya da etki olmadıkça kanser meydana gelmez. Kanser tanımında ve korunmasında bu husus önemlidir. 2-SIKLIK ( İNSİDANS ) Dünya ülkelerinde yıllık istatistik raporlarına geçen ve yayınlanan kanserlerin sıklığı oldukça yüksek olmasına rağmen genel kanı bu verilerin gerçeğin çok altında olduğudur. Bilinen bir husus, mesleki kanser tehlikesinin her geçen gün biraz daha arttığı ve büyüdüğüdür. Çünkü her yıl endüstriye yüzlerce yeni kimyasal madde girmekte ve bunların da çoğu kanserojen etki göstermektedir. 3- ÖZELLİK VE NİTELİKLER A-Mesleki kanserin vücuttaki yerleşim yeri: Mesleki kanserin gelişmesi öncelikle kanserojen etkinin yoğun ve sürekli olduğu doku veya organda olacaktır. Kanserojen maddelerin çoğu deri, akciğer ve mesaneyi etkiler. Ancak son yıllarda meslek kaynaklı karaciğer kanserlerinde de artış olduğu görülmektedir. Deri ve akciğer kanserojen maddelerin ilk temas yeri olmasına rağmen MESANE genelde en çok etkilenen organdır. Kanserojen aromatik aminler, deriyi geçerek mesanede konsantre olup, mesane mukozasına etki gösterdikten sonra idrarla çıkartılırlar. Görülüyor ki aromatik aminler mesane mukozası ile uzun süre temas halinde kalmaktadırlar. ( aromatik aminlere örnek: anilin. Kauçuk, lastik, vernik yapımında, boya sanayinde kullanılır. ) B-Hastalık ve ölüm oranları: Kanser oluşma oranı kanserojen maddenin cinsine, maruziyet süresine, maruziyet derecesine, çevredeki hijyenik koşullara, teknik ve tıbbi olarak alınan önlemlerin etkinliğine bağlıdır. Kanserli hastalardaki ölüm oranı da yerleşim yerine, hastalığın derecesine ve erken tanıya bağlı olarak değişmekle beraber yine de oldukça yüksektir.
2 2 C-Maruziyet süresi: Maruziyet süresi uzundur. Kanser oluşması için gerekli total maruziyet süresi ortalama 5-25 yıldır. Kanserojen maddenin etkisi kümülatiftir. Meydana gelmiş etki vücutta uzun süre kalır. Sürekli ya da uzun süreli kesintili maruziyetler etkili olur. Kanserojen madde, maruziyet sona erdikten sonra da kanser ortaya çıkarabilmektedir. Maruziyet süresi ve maruziyet olmadan geçen sürenin toplamına latend periyot denir. Yani maruziyet başlamasından hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasına kadar geçen süre latend süredir. D- Yaş: Özellikle aminler ile oluşan mesane kanserleri, asbestoz ile oluşan akciğer kanserleri ve arsenik bileşikleri oluşan deri kanserleri genç ve orta yaşlılarda daha çok görülür. E- Cins: Mesleki kanserler erkeklerde daha sıktır. Çünkü maruziyet daha çoktur. Ancak aromatik aminlere, asbestoza, radyoaktif maddelere karşı kadınlar daha hassastır. Ayrıca kanserojen maddeler kan- plasenta bariyerini aşarak bebeğin kanserli olarak ya da anormal doğumuna neden olabilirler. F- Genetik faktörler: Kanserojen maddeye karşı aynı derecede maruz kalan kişiler arasındaki kanser vakalarının değişiklik göstermesi, kanserojene karşı genetik faktörlerin etkili olduğu gerçeğini ortaya koymuştur. 4-TARİHCE Mesleki kanserlerin araştırılmasının tarihcesi PERİCİVAL POTT ile başlar. Pericival Pott ilk kez 1775 de İngiltere de baca temizleyicilerin skrotum kanserine neden olarak, yaptıkları işi saptamış ve maruz kaldıkları is e dikkat edilmesi gerektiği üzerinde durmuştur de BUTLIN yine gençlerde görülen skrotum ve cilt kanserlerinin nedeni olarak kömür katranı, madeni yağları tanımlamıştır de RHEN boya sanayiinde mesane kanserinin çokluğuna dikkati çekmiş ve hastalığı tanımlamıştır. 5- TANI : Mesleki kanserin tanısı için spesifik test mevcut değilse de, tanı kişinin öz geçmişi incelenerek konur. Bunlar: - Kişinin çalıştığı yerde herhangi bir kanserojen maddenin olup olmadığı araştırılır, kişinin böyle bir maddeye maruz kalıp kalmadığı saptanır - Mevcut bulguların mesleki kanserlerden herhangi birisinin spesifik belirtilerine uyup uymadığı araştırılır. - İşyerinde şüpheli maddeler araştırılır - Biyopsi kanser açısından kesin tanı koydurur.
3 3 6 KORUYUCU ÖNLEMLER: A- Kanserojen madde bulunması muhtemel işyerleri için özel program ve çalışma düzeni sağlanmalı yasal düzenlemelere uyulmalıdır. En etkili yöntemin kanserojen olduğu bilinen ya da şüphelenilen maddelerin kullanılmaması olduğu unutulmamalıdır. B- Teknik önlemler: Kanserojen olduğu bilinen ya da şüphelenilen maddeler mümkün olduğunca kapalı sistem içinde kullanılmalı ve taşınmalıdır. İş yerlerinde çekici havalandırma sistemleri kullanılarak tehlikeli maddenin yayılımını önlemek ve iş yerlerinde gerekli her türlü hijyenik önlemi almak gereklidir. İşyerleri havasından sürekli örnekler alarak analize tabi tutmak, gereken değerlendirmeleri yapmak gereklidir. C- Kişisel korunma araçları: Eldiven, tulum, solunum sistemi koruyucuları eksiksiz, tam çalışır halde tutulmalı ve çalışanların kullanması sağlanmalıdır. Ayrıca elbise ve koruyucu maddelerin yıkanma, temizlik ve hijyeni için gereken önlemler alınmalıdır. Kişisel koruyucuların sağlanması ve kullanılmasında işçi ve işveren koordinasyonu önemlidir. D- İşçi seçimi: Mesleki kanserlerden korunmada genel önlemlerden biri de işçi seçimidir. Herhangi bir kanserojen maddeye maruz kalacak işçilerin 40 yaşını üstünde olasına dikkat edilmelidir. Daha önce kanserojen maddelere maruz kalmış veya kansere yakalanarak tedavi görmüş kimseler bu işler için uygun değildir. çalışan yaptığı işteki tehlikeyi bilmeli ve korunma yöntemleri konusunda eğitilmelidir. Bir başka önemli ayrıntı da kanserojen maddelere kişilerin çalışma sürelerinin azaltılması da etkili koruma yöntemidir. E- Tıbbi denetim: Herhangi bir kanserojen maddeye maruz kaldığı bilinen veya şüphe edilen işçiler en az 6-12 ayda bir periyodik muayeneye tabi tutulmalıdır. Bu periyodik muayeneler sürekli ve kesintisiz olmalıdır. Her işçinin maruz kaldığı riskin çeşidine göre klinik ya da laboratuvar muayenelerine tabi tutulmaları gerekir. F- Kanserojen maddelerin üretimi, kullanılması ile ilgili yasal düzenlemelere uyulması için kesin ve etkili önlemler almak gereklidir. Mesleki kanserlerle ilgili bu genel bilgilerden sonra vücuttaki yerleşim yerlerine göre incelemek uygun olacaktır. Vücuttaki yerleşim yeri öncelikle etken maddenin yoğun ve sürekli olarak temasta bulunduğu doku veya organdır. Deri ve solunum sistemi çalışma esnasında kanserojenlerin doğrudan temas ettikleri sistemlerdir. Ayrıca Mesane kanserojen maddelerin veya metabolitlerinin ciddi etkisine maruz kalır. Yine son yıllarda karaciğer kanserlerinde ciddi artış görülmeye başlamıştır. MESLEKİ DERİ KANSERLERİ : Kanserojen maddelere uzun süre maruziyet veya işçinin işi nedeniyle vücudun herhangi bir yerinde sürekli bir travma nedeni ile meydana gelen deri kanserlerine denir. A ) Deri kanseri nedeni olarak travma: Sürekli olarak tekrarlanan mesleki nedenli travmalar enfeksiyon ile birleşince deri tümörleri meydana gelebilir. Asit ve bazlar gibi maddelerin meydana getirdiği yanık skatrisleri mesleki cilt kanserlerine dönüşebilir.
4 4 B ) Actinik deri kanserleri (fotoşimik olayların meydana getirdiği kanserler ): Güneş ışınları deride etkili olur. Koruyucu pigment olmayınca keratozlar oluşabilir. Açık tenli, sarışın kişilerde görülebilir. C ) Röntgen ışınları ile oluşan deri kanserleri: Akut maruziyetten gün sonra derinin maruz kısmında eritem, atrofi, kronik ülserasyon ve keratoz oluşur. Epitelyoma gelişebilir. D ) Kimyasal maddelerin etkileri sonucu oluşan deri kanserleri: Bu kanserler için pek çok sebep söylenebilir. Mesleki deri kanserleri çoğunlukla derinin etkili maddeye maruz bölgesinde oluşur. Bazal hücreli kanserler sık gelişir. Maruz kalınan bölgede keratoz gelişir ve kerotik lezyonun çevresinde eritem başlar sonra lezyonun kenarlarında yükselme olur, merkez kısmı çöker ülsere olur. Çoğu kez ağrı yoktur, ancak kanama olabilir. Lezyon yanlara ve derinliğine yayılma gösterir. SKROTUM KANSERİ: ÖZEL BAZI DERİ KANSERLERİ Mesleki deri kanserleri arasında ilk tanımlananıdır. Bu kanserin nedeni olarak da is ekstresinde bulunan 3,4 Benzpyren belirlenmiştir. İlk defa baca temizleyicilerinde tespit edilmiştir. Aynı şekilde pamuk tekstil sanayii çalışanlarında da görülebilmektedir. Yine makinist olarak çalışanlarda da bu kanser çeşidine rastlanılmıştır. Bunun nedeni olarak da madeni yağlar gösterilmiştir. Yine zift ile uğraşan kimselerde de zift tozuna maruz kaldıkları zaman el, yüz, göz kapağı ve skrotumda siğiller çıkabilir ve bu siğiller kanserleşebilir. KATRAN, ZİFT, MADENİ YAĞLAR İLE OLUŞAN DERİ TÜMÖRLERİ: Kömür katranı, kömür katranı dumanı, ağır yağlar ve zift tozuna maruziyetle meydana gelen deri kanserleri önemli bir yer tutmaktadır. Bu maddelerin keratojenik etkileri fiziksel etkiden çok kimyasal etkileri nedeniyle oluşur. Katran, zift, kreozot ve antrasen gibi maddelere maruz kalan kimselerin yüz, boyun, kulak, el, kol, kasık ve göbeklerinde katran melanozisi meydana gelir. Bunlar kanserleşme eğilimindedirler. Yine madeni yağlarla maruziyet sonucu kanser oluşumu saptanmıştır. - Antrasen: Antrasen beyaz kristalen katı bir aromatik hidrokarbondur. Oksitlenince antrkinon meydana gelir. Kok fırınlarında bir miktar antrasen içeren kömür katranı meydana gelir.
5 5 Antrasen boya ve kerestecilik sanayiinde kullanılır. Deri üzerine kanserojenik etkisi vardır. - Kreozot: Kömür katranının 200 derecede distilasyonu ile elde edilir. Aromatik seriye dahil kompleks bir karışımdır. Ağaç ve kerestecilik işlerinde, çatı tecriti işlerinde kullanılır. Deri ve mukozayı tahriş eder. Tekrarlanan temaslarda tümör ve kanser oluşumu görülür. - Shale oil ve bu maddeden üretilen madeni yağlar: İngilterede shale oil diye adlandırılan ve birçok madeni yağa kaynak olan karışım en çok deri kanseri yapan madde olarak bilinmektedir. Bu madde ve bundan elde edilen yağlar tekstil sanayiinde kullanılır ve maruziyet bu iş kolunda meydana gelir. - Arsenik: Arseniğin bazı bileşiklerine maruziyet sonucu kanserojen etki gösterdiği hemen hemen kesin gibidir. Toz arsenik göz kapaklarında, dudaklarda, bilekte siğil ve tümör oluşumuna neden olabilir. Arseniğe maruziyet sonucu oluşan keratozlar çoğu kez kansere ve genel olarak kötü huylu urlara dönüşür. Arsenik tümörlerinde yer seçimi söz konusu değildir. Temas önemli olup yüz, skrotum, karın, sırt, köprücük kemiği yerleşim yeri olabilir. MESLEKİ AKCİĞER KANSERLERİ: Meslek ile ilgili akciğer kanserlerinden bahsederken hastalığın patolojisi, klinik belirtileri, tedavisi ile ilgili ayrıntıya girmeden özellikle meslek ile ilgili olarak etyolojik faktörlerden bahsedilecektir. Özellikle Amerika Birleşik Devletlerinde yapılan araştırmalar akciğer kanserlerinin % 90 ının etyolojisinde kimyasal maddelerin söz konusu olduğu ve bu maddelere maruziyetin de kişinin yaptığı iş ile ilgili olduğunu göstermiştir. RADYOAKTİVİTE: Radyoaktivitenin akciğer kanseri nedeni olabildiğine dair ciddi çalışmalar ve bulgular bulunmaktadır. Direkt ışımaya maruz kalınabilecek radyasyonla çalışılan merkezlerde ( örneğin tıp görüntüleme merkezleri, atom enerjisi ile uğraşılan iş kolları ) olabileceği gibi, farkında olunmadan bu ışımaya maruz kalınabilecek işler de mevcuttur. Örneğin maden ocakları. Maden ocaklarında bulunabilecek radonun akciğer kanserine yol açabileceği deneysel olarak saptanmıştır. Bunların % 90 ı bronkojendir. NİKEL VE SOLUNUM SİSTEMİ KANSERİ: Nikel rafinerilerinde toz ve dumana maruz kalmak suretiyle sinüs ve akciğer kanseri oluşabileceği kesinlik kazanmıştır. Bu tür işletmelerde çalışanlarda kanser oluşumu sıklığı nedeniyle, yılları arasında İngiltere ve Norveç te nikel rafinerilerinde yapılan çalışmalardan çıkarılan sonuçlar bir rapor halinde yayınlanmıştır. Buna göre :
6 6 - nikel fabrika ve rafinerilerinde akciğer ve nasal kanser insidansı yüksek olarak saptanmıştır. - pek çok araştırmacı ve bilim adamı nikelin başlıca kanserojen madde olduğu görüşündedirler. - en büyük riski nikel karbonil, nikel oksit, nikel bisülfit oluşturur. - akciğer kanseri bakımından kavurma fırınları ve öteki fırınlar en tehlikeli bölümlerdir (kavurmada meydana gelen sıcak toz özellikle kanserojen olarak suçlanır. Fırın işçileri için de nikel bileşikleri, benzpyren gibi kanserojen maddelerden oluşan kombine bir maruziyet söz konusudur ) KROM VE AKCİĞER KANSERİ: Hekzovalan krom bileşiklerinin akciğer kanseri için ciddi risk oluşturduğu bilinmektedir. Yine monokrom ve bikrom bileşikler kanser oluşturmada etkindir. Solubl (çözünür) olan krom bileşiklerinin kanser oluşturmada daha etkili olduğu saptanmıştır. Kromat pigment üretiminde, baryum, çinko ve kurşun kromat üretiminde akciğer kanseri daima muhtemel risk olabilmektedir. ASBESTOZ VE AKCİĞER KANSERİ: Bu güne kadar yapılan epidemiyolojik çalışmalar bronş kanseri ile asbest liflerinin etkileri arasında ciddi bir ilişki olduğunu kesinleştirmiştir. Ayrıca yine mezetelyoma da yine asbest ile ilişkilidir. KÖMÜR KATRANI DUMANI VE AKCİĞER KANSERİ: Kömür katranının deri kanseri yaptığı bilinmektedir. Yine kömür katranı dumanının da akciğer kanserine yol açtığına dair kesin bulgular vardır. Özellikle Kanada ve İngiltere de bu konu hakkında epidemiyolojik araştırmalar yapılmış ve kesin bulgular elde edilmiştir. Solunum yoluyla alınan bu duman bronşlarda kanserojen etki göstermektedir. ARSENİK VE AKCİĞER KANSERİ Arsenik ve bileşiklerine maruziyet ile deri kanseri oluştuğu bilinmekle beraber yine akciğer kanseri de yapabildiği pek çok araştırma tarafından ortaya konmuştur. Arsenik ve bileşikleri kanserojen madde olarak tanımlanmıştır.
7 7 DEMİR VE AKCİĞER KANSERİ: Demir öğütüm işinde çalışanlarda ve yine döküm işçilerinde akciğer kanseri vakalarının fazla olduğu tespit edilmiştir. NASAL KAVİTE VE SİNÜS KANSERLERİ: Etken ve riskli iş kolları: Ahşap tozu ve diğer tozlar: mobilya işçileri, tekstil, ayakkabıcılık, değirmen ve fırın işçileri Nikel: nikel arıtma işçileri Krom: cromat boya maddesi imalatı, metal kaplama İsopropil alkol, formaldehit: laboratuar çalışanları, endüstri İlk defa 1965 de İngiltere de mobilya işçilerinde nasal kavite ve sinüs kanseri sıklığının yüksek olduğu saptanmıştır, bildirilen 20 vakanın 15 i ahşap mobilya üretiminde çalışmaktaydı. MESANE KANSERLERİ: Mesleki kanserler arasında mesane kanserleri büyük bir yer tutmaktadır. Bu kanserlerin belli sanayi dallarında sıklık göstermesi etyolojisinde kimyasal maddelerin payının büyük olduğunu ortaya koymuştur. 20. yy. ın başlarından itibaren yapılan çalışmalarda özellikle boya sanayiinde çalışan işçilerde mesane kanserine sık rastlanıldığı ortaya konmuş ve özellikle aromatik aminlerin bu konuda suçlu olduğu bulunmuştur. Daha sonra sadece boya sanayiinde değil pek çok sanayi kolunda da mesane kanseri vakaları saptanmıştır den itibaren ise Avrupa da yapılan çalışmalar aromatik aminlerin bu kanserlere sebep olduğunu tespit etti. Mesane kanseri yapan bazı maddeler: beta naphthylamine: Bu maddeye maruz kalan işçilerde mesane kanseri meydana geldiği kesin olarak saptanmış ve kabul görmüştür. Özellikle boya sanayiinde kullanılmaktadır benzidin: Azo boyaları kauçuk ve lastik sanayiinde çok kullanılır. Di Mario adlı hekim benzidin ile çalışan 86 işçiden 22 sinde mesane tümörü saptadı.
8 8 alpha naphthylamin: Azo boyaları üretiminde ve lastik sanayiinde kullanılır. 4-aminodipheniyl: Lastik sanayiinde anti oksidan olarak kullanılır de Melich 171 işçiden 19 unda bu madde ile çalışmaları sebebiyle mesane tümötü tesbit etti. 2-acetylaminofluorene: 1941 yılında Willsaon ve arkadaşları bu maddenin kanserojen etkiler gösterdiği kanısına vardılar.1961 yılından itibaren de kanserojen kabul edilmektedir 4-dimethylaminoazobenzen: deney hayvanlarında yapılan çalışmalar sonucu potansiyel kanserojen olarak kabul edilmektedir nitrobifenyl: endüstriyel önemi genellikle 4 aminodiphenyl gibi maddelerin üretiminde kullanılması iledir. Mesane kanserine sebep olduğu 1954 den beri bilinmektedir KANSEROJENİK MEKANİZMA: Mesane ve üriner sistem kanserlerinin, idrarda, üriner sistem epiteli üzerine etki gösteren kimyasal kanserojenin bulunması sonucu meydana geldiği kabul edilmiştir. Kanserojen, hücrenin DNA sıyla reaksiyona girmek suretiyle hücrenin yapısal özelliklerinde geri dönüşümsüz değişiklik meydana getirmektedir. Bu hücresel değişikliklerin meydana gelmesiyle beraber yapısal değişikliğe uğramış bu hücreler zamanla çoğalarak tümoral doku meydana getirirler. Kanserojen olduğu kabul edilen maddelere maruz kimselerde, maruziyetin başlamasından sonra birkaç yıl içinde mesane kanseri oluşabileceği gibi, yıllarca sonra da oluşabilir. Hatta çalışan işini terk edip, maruziyete son verse bile daha sonra kanser ortaya çıkabilir. Bu nedenle belirtilen maddelere maruz olarak çalışıp daha sonra ayrılanlar dahi takip edilip, durumları kontrol edilmelidir. SIKLIK: mesane kanserleri kimyasal maddelerle teması olmayan genel toplumda çok görülmez. Mesleki tümörlerin sıklığı ise maruz kalınan maddenin kanserojen potansiyeline, çevre koşullarına, maruziyet süresine, kişisel faktörlere bağlıdır. Kişisel duyarlılık ve kişisel temizlik ayrıca önem taşımaktadır. Son yıllarda kanserojen maddelerin tanınmış olması ve önlemlerin alınmasıyla beraber mesane kanseri sıklığında azalma görülmektedir.
9 9 KORUYUCU ÖNLEMLER -kanserojen olduğu bilinen maddelerin kullanımının engellenmesi veya maruziyet kaçınılmaz ise direkt temasın önlenmesi için gerekli tüm tedbirlerin alınması -işyerlerinde teknik olarak mümkün tüm hijyenik önlemlerin alınması -işçi seçiminde dikkatli olunması -kişisel koruyucuların kullanımının sağlanması -çalışma düzeninin çok iyi geliştirilmesi, tam veya yarı zamanlı işyeri hekimi bulundurulması, çalışma saatinin azaltılması, işyerinde muntazam iş güvenliği sistemi geliştirilmesi ve zararlı madde seviyesinin sürekli takip edilmesi ve zararsız seviyede tutmak için önlemlerin alınması. MESLEKİ KARACİĞER KANSERLERİ Karaciğer hemanjiyo sarkomu: Çok ender bir tümör olan anjiyo sarkom plastik endüstrisinde çalışanlarda görülen bir hastalıktır. Plastik endüstrisinde polivinil klorür (PVC) plastiğin ilkel maddesi olan vinil klorür monomerine (VCM) maruziyetin bu hastalığa neden olduğu bilinmektedir. LÖSEMİ VE DİĞER HEMOLİTİK MALİGN HASTALIKLARI Bu hastalıkların oluşunda rolü olan mesleksel faktörler arasında iyonizan radyasyon ve benzen en önemli olanlardır. Bunlar dışında asbest maruziyeti, tarım işleri, lastik endüstrisi ve triklor etilen maruziyeti de hematolojik malign hastalıkların meydana gelmesi bakımından önemlidir BEYİN TÜMÖRLERİ: Çok sık bir tümör türü olmamakla birlikte konumu itibariyle yaşamsal önem taşıyan ve değişik klinik ve patolojik türleri olan tümörlerdir. Bazı mesleksel faktörlerin beyin tümörü meydana gelmesinde rolü olduğu şeklinde kanıtlar vardır. Bu maddeler arasında vinil klorür, formaldehit, bazı çözücüler, kurşun, iyonizan radyasyon ve elektromanyetik alanlar sayılabilir. Tarım işçileri, itfaiyeciler, petrol rafinerisinde ve lastik sanayinde çalışanlar arasında beyin tümörleri riski yüksek bulunmaktadır.
10 10 MESLEKSEL KANSERLERDEN KORUNMA Hastalıklardan korunma, birincil-ikincil-üçüncül düzeyler olmak üzere üç düzeyde yapılabilir. Bunlar arasında en etkili korunma yaklaşımı birincil düzeyde korunmadır (primary prevention). Bir hastalıkta birincil düzeyde korunma sağlamak için, kişinin hastalık etkeni ile karşılaşmasının önüne geçilmeli, kişinin etkenle teması önlenmelidir. Bu yaklaşım iş sağlığı uygulamaları bakımından çok temel bir yaklaşımdır. Mesleksel kanserlerin nedeni açık olarak bellidir ve kişiler bu etkenle işyeri ortamında, işin yürütümü sırasında karşılaşmaktadır. Bu durumda işyerinde alınacak bir dizi teknik koruma yaklaşımı ile kişinin etkenle teması kesin bir şekilde ortadan kaldırılabilir. Bu amaçla yapılabilecek uygulamalardan başlıcaları şu şekildedir: (1) Kanserojen maddeyi kullanmama: En etkili korunma şeklidir. Bu uygulamanın esası, kanserojen maddenin yerine başka bir maddenin kullanılmasıdır (substitution, ikame). Örneğin benzenin sakıncaları ortaya konduktan sonra benzenin açık olarak kullanımı (çözücü, yapıştırıcı amaçla kullanımı) yasaklanmıştır. Bu alanlarda benzen yerine kanser yapıcı özelliği olmayan ya da çok daha az olan başka maddeler (önceleri toluen, ksilen, daha sonra stiren, hekzan vs.) kullanıma sokulmuştur. Benzer şekilde asbest yerine de lif yapısında sentetik olarak üretilen bazı maddeler kullanılmaya başlanmıştır. (2) Kapalı sistem: Bazı durumlarda çalışma hayatının sürmesi bakımından sakıncalı maddeleri kullanma zorunluluğu söz konusudur. Bu durumlarda zararlı maddenin kapalı sistemler içinde çalıştırılması yolu ile kişilerin bu madde ile temasının önüne geçilebilir. Örneğin radyoaktif maddelerin kullanımında bu yaklaşım geçerli bir kullanım yoludur. (3) Ayırma (izolasyon): Bazen sakıncalı olan işlemin tümü ile ayrılması söz konusu olabilir. Sakıncalı olan işlem işyerinin yalnızca bir bölümünde ise, bu bölümün diğer bölümlerde ayrılması şeklinde uygulama yapılabilir. Bu şekilde işyerinde bulunan kişilerin büyük bölümünün zararlı madde ile teması önlenmiş olur. Ayrılan riskli bölümde çalışanlar ise özel koruma yöntemleri ile korunabilir veya olanak varsa bu bölümde robot çalıştırılması yoluna gidilebilir. (4) Havalandırma: Çalışma hayatında sık olarak başvurulan bir koruyucu yöntem de havalandırmadır. Zararlı maddeler çoğunlukla vücuda solunum yolundan girer. Bu yüzden kişilerin zararlı madde ile temasının kesilmesi bakımından havalandırma sisteminin, solunum seviyesinin daha altındaki bir düzeyden havayı emip ortamdan uzaklaştırması gerekir. Bu tür havalandırmaya boşaltıcı havalandırma (exhaust ventilation) adı verilir. (5) Kişisel koruyucu malzeme kullanımı: Zararlı maddenin oluştuğu yerde, kaynağında kontrol altına alınması amacı ile yapılan bütün uygulamalara rağmen halen kişilerin etkilenme olasılığı varsa, bu durumda kişisel koruyucu malzemelerin kullanımı yoluna gidilir. Zararlı madde ile temas en çok solunum yolu ile olduğundan, koruyucu malzeme de
11 11 öncelikle solunum yolundan etkilenmeyi önleyici olarak maskeler şeklinde olabilir. Maske dışında koruyucu giysi, özel eldivenler, ayakkabılar, yüzü ve gözleri korumak üzere uygun gözlükler vb. çeşitli koruyucu malzeme kullanılabilir. Ancak bu konuda titizlikle üzerinde durulması gereken bir nokta, kişisel koruyucu malzeme kullanımının son çare olarak devreye girmesi gereğidir. Kişisel koruyucu malzemenin kullanılmasından önce, etkenin kaynağına yönelik olarak yukarıda sayılan uygulamalardan bir veya birkaçı uygulanmalı, etkenin kaynağında kontrolü amacı ile yapılan bütün çabalar sonunda eğer gerekiyorsa kişisel koruyucu malzeme kullanımı yoluna gidilmelidir. Kaynağa yönelik önlemleri almadıkça korunmayı yalnızca kişisel koruyucu malzeme ile yapmaya çalışmak hatalı olur. (6) Diğer önlemler: Yukarıda sayılan uygulamalara ek olarak bazı idari (yönetsel) yaklaşımlarla koruyucu çalışmalara katkı sağlanabilir. Örneğin maruziyet süresinin kısaltılması bakımından tehlikeli maddelerle çalışılan işlerde günlük çalışma süresi kısadır. Bu tür bir önlem radyoaktif maddelerle ve radyasyonla ilgili işlerde çalışanlara uygulanmaktadır. Günlük çalışma süresinin kısa olmasının yanı sıra tehlikeli maddelerle çalışanların belirli bir program içinde dönüşümlü (rotasyonel) olarak çalıştırılması da koruyucu amaçla uygulanan yöntemlerdendir. Sayılan birincil koruma uygulamalarına ek olarak tehlikeli işlerde özellikle kanserojen maddelerle çalışılan işyerlerinde çalışanlar aralıklarla sağlık kontrolünden geçirilir. Bu yolla herhangi sağlık bozulması erken dönemde saptanabilir. Bu yaklaşım koruyucu sağlık hizmetleri bakımından ikincil korunma olarak adlandırılır. Bir sağlık sorunu erken dönemde yakalandığında alınacak önlemlerle ilerlemesinin önüne geçilebilir ve kişinin sağlığına kavuşması sağlanabilir. Ağır ve tehlikeli işlerde çalışan kişilerin aralıklarla sağlık kontrolünden geçirilmesi gereği iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında belirtilmiştir. Mesleksel kanserlerden korunma bakımından sağlık eğitimi çalışmalarının da önemi vardır. Hem işyerindeki yöneticilere, hem de çalışanlara yönelik olarak eğitim yapılmalıdır. Bu eğitimlerde riskli maddeler tanıtılmalı, bunların sağlık üzerine etkileri, etkilenme yolları ve koruyucu uygulamalar bakımından dikkat edilmesi gereken noktalar açıklanmalıdır. Üçüncül korunma ise medikal rehabilitasyon yani tedavi dir. Ancak bilindiği gibi kanser tedavisi pek çok kanser çeşidinde tam olarak olamamaktadır. Dolayısı ile birincil korunma kanser açısından esas korunma yöntemidir. Kaynaklar: (1) : iş sağlığı ve meslek hastalıkları Dr. Cahit Erkan Ankara Ün. Tıp Fak. Yay (2) : Mesleksel Kanserler Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Ün. Halk Sağlığı Enst.
12 12 İnsanda Kanser Yaptığı Kesin olan Madde Örnekleri: Etken İlgili çalışma alanı İlgili kanser türü Aflatoksin Tarım işleri Karaciğer tümörü Amino bifenil Lastik endüstrisi Mesane Arsenik ve bileşikleri Pestisid işleri Akciğer, deri Asbest İzolasyon işleri Akciğer, plevra Benzen Boya, ayakkabı Lösemi Benzidin Lastik ve boya işleri Mesane Kadmiyum Pil yapımı, metal işi Prostat Krom Krom kaplama Akciğer Naftil amin Lastik ve boya işleri Mesane Nikel Nikel rafinerisi Burun, akciğer Radon Madencilik Akciğer Vinil klorür Plastik endüstrisi Karaciğer anjiyosarkom İyonizan radyasyon Sağlık işleri Lösemi, akciğer, kemik Ultraviyole ışın Tarım, denizcilik Deri İnsan için Muhtemel Kanserojen Madde Örnekleri Etken Akrilamid Dizel egzosu Dietil sülfat Epiklorhidrin Formaldehit Tetraklor etilen Toluidin Stiren oksit İlgili çalışma alanı Akrilik işleri Otomobil endüstrisi Kimya endüstrisi Reçine yapımı, çözücü Doku koruyucu, kimya sanayi Kuru temizleme Azo boyaları imali Kimya sanayi Kaynaklar: (1): iş sağlığı ve meslek hastalıkları Dr. Cahit Erkan Ankara Ün. Tıp Fak. Yay (2): Mesleksel Kanserler Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Ün. Halk Sağlığı Enst.
İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,
TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik
DetaylıMESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ
MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ 15.10.2018 www.sakarya.edu.tr 1 Çalışanların sağlık sorunları Çalışanların sağlık sorunları 3 gruba ayrılır; 1. Genel hastalıklar ÜSYE, vs. 2. İşe özgü sağlık sorunları
Detaylıİş sağlığı, İş Sağlığı İŞ SAĞLIĞI VE İŞ SAĞLIĞI HEMŞİRELİĞİ. Uluslararası Çalışma Örgütü ne (ILO) göre; ILO rakamlarına göre;
İŞ SAĞLIĞI VE İŞ SAĞLIĞI HEMŞİRELİĞİ İş Sağlığı Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) nün yaptığı tanıma göre iş sağlığı, bütün mesleklerde çalışanların bedensel, ruhsal ve sosyal
Detaylıinsanlardaki kanserlerin büyük bölümünün (%80 kadarı) çevresel etkiler ve yaşam biçimi özellikleri sonucu meydana geldiği bilinmektedir.
MESLEKİ KANSERLER 1 insanlardaki kanserlerin büyük bölümünün (%80 kadarı) çevresel etkiler ve yaşam biçimi özellikleri sonucu meydana geldiği bilinmektedir. 2 Bu faktörler arasında en büyük payı: sigara
DetaylıLABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ. İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi
LABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi 06.03.2018-ANTALYA GEREKÇE 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kimyasal Maddelerle
DetaylıMADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI
MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI Dr. Buhara Önal ÇSGB İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Meslek Hastalığı 506 s. Sosyal Sigortalar Kanunu 11. md Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre
DetaylıKanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri...
Kanser Nedir? Kanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri... Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından birisi. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk
DetaylıSorular biyolojik ve psikolojik etmenler
Sorular biyolojik ve psikolojik etmenler 1. Aşağıdakilerden hangisi İş Yerinde Görülen Psikososyal Etmenlerdendir A) Çalışma ortamı B) Çalışma süresi C) Ücretler D) Yönetsel ve çalışanlarla ilgili faktörler
Detaylıİşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış. Dr. Dilek TİRYAKİ
İşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış Dr. Dilek TİRYAKİ Sağlık Gözetimi Amaç: İşyerindeki sağlığa zararlı etkenlerin, çalışan sağlığındaki olumsuz etkilerinin saptanması ve tanımlanması Yöntem: Sağlık
DetaylıSİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER
SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER TÜTÜN DUMANININ ZARARLARI 1 / 5 Tütün dumanına maruziyet, başkalarının içtikleri tütün ürününden soluduğumuz duman ya da yanan bir sigara, puro, pipo ve
DetaylıTEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERİN OLUŞTURDUĞU RİSKLER İÇİN GENEL ve ÖZEL ÖNLEME YÖNTEMLERİ
TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERİN OLUŞTURDUĞU RİSKLER İÇİN GENEL ve ÖZEL ÖNLEME YÖNTEMLERİ Dr. Fatma IŞIK COŞKUNSES İSG Uzmanı / İSGÜM Kimyasal maddeler sanayimizin ve günlük yaşantımızın içinde bir çok alanda
DetaylıÜNİTE. MESLEK HASTALIKLARI Yrd. Doç. Dr. Aslı KARA İÇİNDEKİLER HEDEFLER MESLEKİ KANSERLER
MESLEKİ KANSERLER İÇİNDEKİLER Kanserin Tanımı Kanserin Nedenleri Kanserde Mesleksel Faktörlerin Rolü Mesleksel Kansere Yol Açan Maddelerden Örnekler Mesleksel Kanser Türleri Mesleksel Kanserlerden Korunma
DetaylıMESLEKSEL KANSERLER. Ülkemizde ve Dünyada Durum. Doç. Dr. Engin TUTKUN
2015 MESLEKSEL KANSERLER Ülkemizde ve Dünyada Durum Doç. Dr. Engin TUTKUN Temel Tanım Kanser, hem dünyamızda, hem ülkemizde nedeni belirlenebilen ölümler arasında 2. sırada bulunmaktadır. Dünya Sağlık
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN Meslek Hastalıkları-3 Meslek Hastalıkları Listesi Meslek Hastalıklarının Tıbbi ve Yasal Tanı Koyma Süreci
DetaylıBİYOLOJİK RİSK ETMENLERİ
Bu mikroorganizmalar; 1 Doğrudan temas Hava ve vektörleri Ortak kullanılan canlı veya cansız maddeler vasıtasıyla insanlara bulaşırlar. MESLEKİ BİYOLOJİK RİSKLERE MARUZ KALINAN SEKTÖRLER Tarım Ürünün yetiştirilmesi
DetaylıKimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler
Kimyasal Maddeler Tehlikeli Kimyasal Maddeler Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler Kimya sanayinin faaliyet alanı doğal maddelerin kimyasal yapısını değiştirerek diğer endüstrilerde
DetaylıTMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ PATLAYICI ORTAMLAR MURAT YAPICI. Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org.
TMMOB PATLAYICI ORTAMLAR YÖNETMELİKLER ÜLKEMİZDEKİ UYGULAMALAR MURAT YAPICI Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org.tr Rafineriler, Petrokimya, Boya Kozmetik Kozmetik fabrikasında yangın,
DetaylıBİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA
BİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA Meslek Hastalıklarına Neden Olan Kimyasallar Meslek Hastalıkları meslekle-işle ilgili hastalıklardır. Meslek hastalıklarının Genel Özellikleri: Kendine özgü bir klinik tablo,
DetaylıÇalışma ortamına özgü etyolojik ajana maruziyet sonucu meydana gelen hastalıklara meslek hastalığı adı verilir.
Meslek Hastalıkları Hızlı teknolojik gelişmeler bir yandan insanın refahına hizmet ederken, öte yandan insan hayatı ve çevre için tehlikeleri de beraberinde getirmiştir. Üretim sürecine giren her yeni
DetaylıMALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU
MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU 1. ÜRÜN VE TEDARİKÇİ TANIMLAMA Ürün Adı Üretici : İzocam Ekspande Polistren (EPS) : İzocam Ticaret ve Sanayi A.Ş. 41455 Gebze - Kocaeli TÜRKİYE Telefon Numarası : + 90 262
DetaylıMEME KANSERİ. Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler
MEME KANSERİ Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler KANSER NEDİR? Hücrelerin kontrolsüz olarak sürekli çoğalmaları sonucu yakındaki ve uzaktaki başka organlara yayılarak kötü klinik
DetaylıKANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIġMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ HAKKINDA YÖNETMELĠK TASLAĞI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIġMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ HAKKINDA YÖNETMELĠK TASLAĞI BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE
DetaylıÇalışan Sağlığının Korunmasında Kişisel Koruyucu Donanımın Yeri ve Önemi. Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çalışan Sağlığının Korunmasında Kişisel Koruyucu Donanımın Yeri ve Önemi Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Sunum planı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kavramı Çalışanların sağlığının
DetaylıHİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER
HİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER A)HİDROJEN PEROKSİT Hidrojen peroksit; ısı, kontaminasyon ve sürtünme ile yanıcı özellik gösteren, renksiz ve hafif keskin kokuya sahip olan bir kimyasaldır ve
DetaylıTURHAN DOĞRU NEFES ALMAK:
Mustafa TURHAN A sınıfı İşgüvenliği Uzmanı mturhan.isg@gmail.com DOĞRU NEFES ALMAK: Solunum Koruyucuların Farklı Sektörlerde Kullanımı 1 Doğru Nefes Almak ne demek? Tehditler İmkanlar Solunum koruyucular
DetaylıKANSER İSTATİSTİKLERİ
1 KANSER İSTATİSTİKLERİ Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biridir. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk sağlığı sorunudur. Tanı olanaklarının gelişmesi ve
DetaylıBİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik* (*26/12/2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır)
DetaylıBeyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi)
Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi (Nöro-Onkolojik Cerrahi) BR.HLİ.018 Sinir sisteminin (Beyin, omurilik ve sinirlerin) tümörleri, sinir dokusunda bulunan çeşitli hücrelerden kaynaklanan ya
DetaylıÖZEL UNCALI MEYDAN HASTANESİ ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ PLANI
Sayfa No: 1/5 ların yaralanma riskinin azaltılması Hastanelerimizde kesici ve delici alet yaralanmalarını önlemeye yönelik düzenlemelerin yapılması -Enfeksiyon Kontrol tedavisini sağlayan tüm sağlık personeli
DetaylıHalil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü
Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Genel olarak kaynak teknolojisinden, bina kurulmasından, cihaz onarımlarına, ağır sanayiden
DetaylıKANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Amaç Bu Yönetmeliğin amacı; çalışanların kanserojen veya mutajen maddelere maruziyetinden kaynaklanabilecek
DetaylıMESLEK HASTALIKLARINDAN KORUNMA İLKELERİ
MESLEK HASTALIKLARINDAN KORUNMA İLKELERİ İşyerlerinde meslek hastalıklarına sebep olabilecek faktörleri her zaman tamamen ortadan kaldırmak mümkün değildir. Bu sebeple, meslek hastalıklarından korunmak
DetaylıBÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar?
BÖBREK HASTALIKLARI Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Böbrekler ne işe yarar? Böbreğin en önemli işlevi kanı süzmek, idrar oluşturmak ve vücudun çöplerini (artık ürünleri) temizlemektir. Böbrekte oluşan idrar, idrar
DetaylıBiyolojik Risk Etmenleri
Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,
DetaylıÇALIŞAN GÜVENLİĞİ PLANI
KOD YÖN.PL.04 YAY.TAR. 15.02.20 REV.TAR. SIRA NO 1 ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ HEDEFİ El Hijyenine bağlı risklerin azaltılması PLANLANAN FAALİYETLER El hijyeni malzemelerine tüm personelin her zaman ulaşabilirliğini
DetaylıMeslek Hastalıkları ve İşle İlgili Hastalıklar HULYAER.COM
Meslek Hastalıkları ve İşle İlgili Hastalıklar Konu Amaç Meslek Hastalıkları ve İşle İlgili Hastalıklar Meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar hakkında bilgi sahibi olmak ve sebep-sonuç ilişkilerini
DetaylıHAS İş Sağlığı ve Güvenliği II 01- UYGULAMA İLKELERİ
HAS223-26 İş Sağlığı ve Güvenliği II 01- UYGULAMA İLKELERİ İSG Kanunu Haziran 2012 MADDE 4- (1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; İŞ SAĞLIĞI
DetaylıKANSEROJEN VE MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
Amaç KANSEROJEN VE MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK 26 Aralık 2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak
DetaylıBOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME KRİTERLERİ
BOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME KRİTERLERİ Murat EVLİCE ÇEVRE MÜHENDİSİ İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI TEL: 0507 179 80 98 0553 293 87 62 E- POSTA: murate@kayalarosgb.com muratevlice@gmail.com BOYAHANE - CİLAHANE İŞLETME
DetaylıKANSER TANIMA VE KORUNMA
KANSER TANIMA VE KORUNMA Uzm. Dr Dilek Leyla MAMÇU Sunum İçeriği Genel Bilgiler Dünyada ve Ülkemizdeki son durum Kanser nasıl oluşuyor Risk faktörleri neler Tedavi seçenekleri Önleme mümkün mü Sorular/
DetaylıMeslek Hastalıkları. Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Meslek Hastalıkları Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tanımlar İş Kazası Meslek Hastalıkları İçerik Meslek Hastalıkları Listesi Meslek Hastalıklarının Saptanması
DetaylıÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK İçerik Patlayıcı Ortamlar ATEX Nedir? İlgili Mevzuat Temel Kavramlar Patlamadan Korunma Dokümanı 2 3 ATEX Nedir? ATEX Atmosphères
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Sağlık hizmeti sunumu sırasında sağlık çalışanları, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklarını tehdit eden pek çok riske maruz
DetaylıİŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ. Hüsamettin ÇOBAN ÇEDFEM
İŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ Hüsamettin ÇOBAN ÇEDFEM yasal dayanak 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Bölüm:2 Madde:10 Fıkra:4 İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların
DetaylıEvlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar. Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü
Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü 2011 Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar Günlük yaşamda kullandığımız ve hayatımızı kolaylaştıran
DetaylıKimyasal Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri 26/12/2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve yayım tarihinde yürürlüğe girmiş Son değişiklik tarihi 20/03/2008 tarihli ve 26822 s.r.g. "İşyerinde Kimyasal Maddelerle
DetaylıGÜVENLİK BİLGİ FORMU BLUESTEAM A 12
Sayfa No : 1/5 1. KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANITIMI 1.1 Madde veya Ürünün Tanıtılması Ürün Adı : Kimyasal Adı : Organik kimyasallar karışımı CAS No : EINECS No : Kullanım Alanları : Kazan
DetaylıMALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU BETEX SATEN PERDAH ALÇISI
Sayfa : 1/5 1. Madde/Müstahzar ve Şirketin Tanımı Ürün Adı: Saten Perdah Alçısı Kullanım Alanları: Elle uygulanan, yüksek yapışma özelliğine sahip, boya altı son kat perdah alçısıdır. Üretici Firma: Saint-Gobain
DetaylıAdres: Organize Sanayi Bölgesi No: 32, 06850 Hasanoğlan/ Ankara, Türkiye
Rev. No :01 Sayfa :1/5 1. Madde/Müstahzar ve Şirketin Tanımı Ürün Ticari Adı: Rigips Makina Plus Sıva Alçısı Kullanım Alanları: Her türlü yüzey üzerine (beton, brüt beton, tuğla, bimsblok, gazbeton vb.)
DetaylıÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete Sayısı 28678 Resmi Gazete Tarihi 15.06.2013 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak
DetaylıEk-5 TEHLİKELİ MADDE VE MÜSTAHZARLARA İLİŞKİN ÖZEL RİSK İBARELERİ. Şok, sürtünme, alev ve diğer tutuşturucu kaynakları ile temasında patlama riski.
Ek-5 TEHLİKELİ MADDE VE MÜSTAHZARLARA İLİŞKİN ÖZEL RİSK İBARELERİ Risk İbaresi Risk İbaresinin Açık İfadesi R 1 R 2 R 3 R 4 R 5 R 6 R 7 R 8 R 9 R 10 R 11 R 12 R 14 R 15 R 16 R 17 R 18 R 19 R 20 R 21 R
DetaylıBİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete Tarihi: 15.06.2013 Resmi Gazete Sayısı: 28678 BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin
Detaylı«İş Güvenliğine Dair Herşey»
Akut Özel Sağlık Hiz. Tur. ve Sos. Hiz. San. Ltd. Şti. Akut Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi «İş Güvenliğine Dair Herşey» Vizyonumuz Profesyonel, tecrübeli ve çözüm odaklı A, B ve C sınıfı iş güvenliği
DetaylıDünya genelinde her 3 4 kişiden biri kronik hastalıklıdır. (Ülkemizde Kronik Hastalıklar Raporu na göre,
KRONİK HASTALIKLAR *Genellikle tam iyileştirilmeleri söz konusu olmayan, *Sürekli, *Yavaş ilerleyen, *Çoğu kez kalıcı sakatlıklar bırakan, *Oluşmasında kişisel ve genetik etkenlerin rol oynadığı, *Genellikle
DetaylıOKULDA KİMYA KAĞIT. Kağıdın ana maddesi doğal bir polimer olan selülozdur.
OKULDA KİMYA KAĞIT Kağıdın ana maddesi doğal bir polimer olan selülozdur. Selüloz bitkilerin gövde ve yapraklarında bol bulunur, bu nedenle kağıt çoğunlukla ağaç gövdelerinden üretilir. Kağıt üretimi:
DetaylıÇevre İçin Tehlikeler
Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.
DetaylıİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞ HİJYENİ-4 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN İş Hijyeni-4 Işınlar İyonizan olmayan ışınlar İyonizan ışınlar Eşik değerler 1 Işınlar
DetaylıGÜVENLİK VERİ ÇİZELGESİ
Basım tarihi: 07.05.2012 Sayfa 1 nin 5 BÖLÜM 1: Kimyasal maddenin/karışım ve şirketin/üstlenenin kimlikleri Ürün adı Madde veya karışımın ilgili tespit edilen kullanımları ve tavsiye edilmeyen kullanımları
DetaylıMeltem METE KILIÇ Kimya Mühendisi Bölüm Sorumlusu 04 Kasım 2016
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI Meltem METE KILIÇ Kimya Mühendisi Bölüm Sorumlusu 04 Kasım
DetaylıMADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ
TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ BASİT RİSK DEĞERLENDİRMESİ METODU (HSE/COSHH-Control of substances hazardous to health ) 1 TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERE SOLUNUM
DetaylıKorunması Hakkında Yönetmelik. (26 Aralık 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazete) BİRİNCİ BÖLÜM
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazete) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,
DetaylıProstat kanserine karşı erken teşhis için
Prostat kanserine karşı erken teşhis için Prostat Erkeğin hassas noktasi Sayın Erkekler, Almanya da her yıl 40.000 den fazla erkek yeniden prostat kanserinden hastalanıyor. Ancak tüm erkeklerin % 15 ile
DetaylıMaymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU
Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU insanlarda ölümcül hastalığa neden olabilir; her ne kadar genellikle çok daha az ciddi olsa da insan çiçek virüsü hastalığına benzer. Maymun çiçek virüsü
Detaylı(91/155/EEC ve Güvenlik Bilgi Formu Hazırlama Usul ve Esasları Tebliğine ( tarih, RG No:24692 ) göre hazırlanmıştır.
1. MALZEME VE ÜRETİCİ KURULUŞ HAKKINDA BİLGİLER Malzeme Adı : Teknobond 200 P A Bileşen Malzemenin Kullanım Amacı : Su İzolasyonu 2. BİLEŞİMİ / İÇİNDEKİLER HAKKINDA GENEL BİLGİ İhtiva Ettiği Tehlikeli
Detaylıİhmal hataları: Görev (grup) hataları: Sıralama hataları: Zamanlama hataları:
İNSAN HATALARI İhmal hataları: Görev (grup) hataları: Sıralama hataları: Zamanlama hataları: Hataların Değerlendirilmesi Seçim: Eğitim: Tasarım: İŞ KAZALARI İnsan Hataları ve Kazalar Kazaların Oluşumu
DetaylıYönetmelikler. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik
Yönetmelikler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar Amaç Madde 1
DetaylıÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Y r d. D o ç. D r. Fu a t Y I L MAZ G a z iantep Ü n i versitesi M a k ine M ü h endi sliği B ö lümü PATLAYICI ORTAM Patlayıcı
DetaylıBiyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında. Resmi Gazete:10 Haziran 2004 Perşembe Sayı: 25488 BİRİNCİ BÖLÜM
Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Resmi Gazete:10 Haziran 2004 Perşembe Sayı: 25488 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve
DetaylıİSGDE KORUNMA POLİTİKALARI
1 İSGDE KORUNMA POLİTİKALARI 2 Önleme: Bir şeyin olmasına veya yapılmasına engel olmak, Ortaya çıkan veya çıkacağı düşünülen bir tehlikeyi durdurmak, önüne geçmek. 3 Koruma: Bir kimseyi veya bir şeyi dış
DetaylıBölüm 1. Kimyasal / Malzeme ve Kurum / İş Sahibinin Tanıtımı
Bölüm 1. Kimyasal / Malzeme ve Kurum / İş Sahibinin Tanıtımı 1.1. Madde/Müstahzar, Kimyasalın /Malzemenin Tanıtılması Ürün Adı : CAS No : 75-09-2 Kullanım alanları : Plastik sanayisinde, kimyasal ürünlerin
Detaylıİçerik CAS No EC No Oran Kalsiyum Sulfat Dihidrat 10101-41-4 600-148-1 >70%
Rev. No: 01 Sayfa: 1/5 1. Madde/Müstahzar ve Şirketin Tanımı Ürün Adı: Rigidur H Kullanım Alanları: İç cephelerde: Konut ve ticari binalarda, yüksek darbe ve yangın dayanımı gereken alanlarda bölme ve
DetaylıKİŞİSEL KORUYUCU EKİPMANLAR (KKE) EĞİTİMİ
KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMANLAR (KKE) EĞİTİMİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN GENEL PRENSİPLERİ İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ? ÇALIŞANI KORUMAK ÜRETİM GÜVENLİĞİ SAĞLAMAK İŞLETME GÜVENLİĞİ SAĞLAMAK. KİŞİSEL KORUYUCU
DetaylıDünya nüfusunun hızla artması sonucu ortaya çıkan dünyanın artan besin ihtiyacını karşılamak ve birim alandan daha fazla ürün almak amacı ile
Dünya nüfusunun hızla artması sonucu ortaya çıkan dünyanın artan besin ihtiyacını karşılamak ve birim alandan daha fazla ürün almak amacı ile uygulanan kültürel önlemlerden biri de tarım ilacı uygulamalarıdır.
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane
DetaylıTOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM?
TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM? TOZ NEDİR? TOZ: Çeşitli organik ve inorganik maddelerden aşınma, parçalanma, öğütme, yanma veya mekanik olarak kırma, parçalama, delme, öğütme işlemleri sırasında ve sonucunda
DetaylıSAĞLIK GÖZETİMİ ve MESLEK HASTALIKLARI
SAĞLIK GÖZETİMİ ve MESLEK HASTALIKLARI AMAÇ İşçilerin sağlık gözetimi konusunda iş güvenliği uzmanının yapması gerekenleri öğrenmek ve meslek hastalıkları hakkında bilgi sahibi olmak ÖĞRENİM HEDEFLERİ
Detaylı6 Ağustos 2013 SALI Resmî Gazete Sayı : 28730
6 Ağustos 2013 SALI Resmî Gazete Sayı : 28730 YÖNETMELİK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ
DetaylıEK-1 ASBEST SÖKÜM UZMANLARI EĞİTİM KONU BAŞLIKLARI VE EĞİTİM PROGRAMI. Süresi 1 Asbest Tanımı ve Türleri / Asbestin Özellikleri ve Kullanımı 2 Saat
EK-1 ASBEST SÖKÜM UZMANLARI EĞİTİM KONU BAŞLIKLARI VE EĞİTİM PROGRAMI Sıra No Eğitim Süresi 1 Asbest Tanımı ve Türleri / Asbestin Özellikleri ve Kullanımı 2 Saat Amacı 2 Asbest İçeren Malzemeler ve Çeşitleri
DetaylıBİYOLOJİK RİSK ETMENLERİ
Konumuza öncelikle; Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında Yönetmelikle başlayalım. Yönetmelikte geçen tanımlar: Biyolojik etkenler: Herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye
DetaylıÇalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri ZEKİYE KARAKAYA İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme
DetaylıKANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE Amaç GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 06.08.2013/28730 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
DetaylıÇALIŞAN GÜVENLİĞİ. Hanifi AKTAŞ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI PERFORMANS YÖNETİMİ VE KALİTE GELİŞTİRE DAİRE BAŞKANLIĞI 14 AGUSTOS 2009/ANKARA
ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ Hanifi AKTAŞ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI PERFORMANS YÖNETİMİ VE KALİTE GELİŞTİRE DAİRE BAŞKANLIĞI 14 AGUSTOS 2009/ANKARA SUNUM PLANI Çalışan Güvenliği Nedir? Yasal Düzenlemeler Hizmet Kalite
DetaylıKan Kanserleri (Lösemiler)
Lösemi Nedir? Lösemi bir kanser türüdür. Kanser, sayısı 100'den fazla olan bir hastalık grubunun ortak adıdır. Kanserde iki önemli özellik bulunur. İlk önce bedendeki bazı hücreler anormalleşir. İkinci
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYEDE MESLEK HASTALIKLARI
1 DÜNYADA VE TÜRKİYEDE MESLEK HASTALIKLARI Meslek hastalıkları, işyeri ortamında bulunan faktörlerin etkisi ile meydana gelen hastalıkların ortak adıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Çalışma Örgütü
DetaylıKOROZYONDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ
KOROZYONDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ Belli bir ortam içinde bulunan metalik yapının korozyonunu önlemek veya korozyon hızını azaltmak üzere alınacak önlemleri üç ana grup altında toplanabilir. Korozyondan Korunma
DetaylıÇORLU KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ KİMYA TEKNOLOJİSİ ALANI TANITIMI
ÇORLU KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ KİMYA TEKNOLOJİSİ ALANI TANITIMI Okulumuz Kimya teknolojisi Alanı 181 öğrenci ve 7 öğretmenle eğitim öğretim faaliyetlerine devam etmektedir. Kimya teknolojisi Alanı hem
DetaylıÇALIŞAN GÜVENLİĞİ PROGRAMI
KOD YÖN.PL.06 YAY. TAR OCAK 2013 REV.TAR OCAK REV. NO 02 SYF. NO 1/5 S. NO PLANLANAN FAALİYET SORUMLULAR PLANLANAN FAALİYET DÖNEM Her doktor ve hemşire odasında el hijyeni malzemeleri (alkol bazlı el antiseptikleri,
DetaylıSağlık Gözetimi ve Meslek Hastalıklarına Yaklaşım
Sağlık Gözetimi ve Meslek Hastalıklarına Yaklaşım Dr. Şevket Aksoy İstanbul Tabip Odası İşyeri Hekimleri Derneği Sağlık gözetimi nedir? Çalışanların sağlığının korunması amacıyla, maruz kaldıkları risk
DetaylıÜRÜN ADI Teknoser 100
Deri Organize Sanayi Bölgesi Arıtma Cad. Gergef Sok. No: 6 TUZLA / İSTANBUL Tel: 0216 429 10 00 Fax: 0216 429 02 00 www.teknoyapi.com.tr e-mail : info@teknoyapi.com.tr 1/5 BÖLÜM 1 ÜRÜN VE ŞİRKET BİLGİLERİ
DetaylıKANSER NEDIR? TARAMA YÖNTEMLERI NELERDIR? BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ KANSER ŞUBE DR.AYŞE AKAN
KANSER NEDIR? TARAMA YÖNTEMLERI NELERDIR? BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ KANSER ŞUBE DR.AYŞE AKAN 2005 DEN 2030 A DÜNYADA KANSER 7 milyon ölüm 17 milyon 11 milyon yeni vaka 27 milyon 25 milyon kanserli kişi
Detaylı2. Bileşimi / İçeriği Hakkında Bilgi. İçerik CAS No EC No Oran Kalsiyum Sulfat Dihidrat 10101-41-4 600-148-1 >80% Cam Fiber 65977-17-3 - <1%
Rev. No: 01 Sayfa: 1/5 1. Madde/Müstahzar ve Şirketin Tanımı Ürün Adı: Glasroc H Kullanım Alanları: Her iki yüzeyi cam elyaf şilte kaplı, çekirdek yapısı su ve neme karşı güçlendirilmiş, iç ve dış cephede
DetaylıMESLEK HASTALIKLARI ve İŞ KAZALARI
15 Ocak 2011 İş Kazaları, Meslek Hastalıkları ve Hukuksal Yönü MMO Kocaeli Şubesi MESLEK HASTALIKLARI ve İŞ KAZALARI Doç. Dr. Nilay Etiler Kocaeli Üniversitesi Meslek hastalığı 5510 sayılı SS-GSS Kanunu
DetaylıBölüm 1. Kimyasal / Malzeme ve Kurum / İş Sahibinin Tanıtımı
Bölüm 1. Kimyasal / Malzeme ve Kurum / İş Sahibinin Tanıtımı 1.1. Madde/Müstahzar, Kimyasalın /Malzemenin Tanıtılması Ürün : CAS No : 141-78-6 Kullanım alanları : Çözücü ve seyreltici olarak kullanım alanı
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-1 PROF.DR. SARPER ERDOĞAN
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-1 PROF.DR. SARPER ERDOĞAN -1 Meslek Hastalıkları Meslek Hastalıklarının Saptanmasının Önemi 1 Meslek hastalıkları 6331 sayılı
DetaylıGÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR-3-KLORÜR SOLÜSYON GBF NO : 200-011 TARİH : EYLÜL 98 CAS NO: 7705-08-0 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI
1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI Ürün adı : Demir-3-Klorür Solüsyon Formulü : FeCl 3 2-) KİMYASAL BİLEŞİMİ Maddenin kimyasal adı : Demir-3-klorür (FeCl 3 ) Sinonimleri : Demir (III) Klorür
DetaylıTARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR?
TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR? HAZAL ÖZLEM ERSAN ERUŞ & MUSTAFA ERUŞ KORUMA UYGULAMA VE DENETİM MÜDÜRLÜĞÜ (KUDEB) Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi 2017,
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI -2 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI -2 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN İşe Giriş Muayeneleri Aralıklı kontrol muayeneleri (periyodik muayeneler) Sağlık Eğitimi 1 İşe Giriş
Detaylıİş Hijyeni Ölçümleri ve Mevzuat
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İş Hijyeni Ölçümleri ve Mevzuat ZEKİYE KARAKAYA İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı İSGÜM
DetaylıSağlık Gözetimi. Dr. Bülent ŞİMŞEK
Sağlık Gözetimi Dr. Bülent ŞİMŞEK İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Çalışanların Sağlık Gözetimi; çalışanların sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile çalışanlara verilecek her türlü sağlık hizmetini
Detaylı:TEKNOMER 400 Astar :Bitüm esaslı, su bazlı, astar. CAS No. EC No. Madde Konsantrasyon (%) Asfalt
1. MALZEME VE ÜRETİCİ KURULUŞ HAKKINDA BİLGİLER Ürün ÜrünTanımı :TEKNOMER 400 Astar :Bitüm esaslı, su bazlı, astar 2. BİLEŞİMİ / İÇİNDEKİLER HAKKINDA BİLGİ CAS No. EC No. Madde Konsantrasyon (%) Semboller
Detaylı