İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... İÇİNDEKİLER... KISALTMALAR... BİRİNCİ BÖLÜM TAZMİNAT İSTEMİ, KOŞULLARI VE YARGILAMA USULÜ I. GENEL BİLGİLER...

Transkript

1 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... İÇİNDEKİLER... KISALTMALAR... BİRİNCİ BÖLÜM TAZMİNAT İSTEMİ, KOŞULLARI VE YARGILAMA USULÜ I. GENEL BİLGİLER... A. Taz i at Ka ra ı e Koru a Ted irleri... B. Koru a Ted irleri Nede i le Taz i atı Tarihsel Gelişi i... II. TAZMİNAT NEDENLERİ... A. Ka u larda Belirtile Koşullar Dışı da Yakala a, Tutukla a e a Tutukluluğu De a ı a Karar Ver e... B. Ka u i Gözaltı Süresi İçi de Hâki Ö ü e Çıkarıl a a... C. Yasal Haklar Hatırlatıl ada e a Hatırlatıla Haklarda Yararla a İsteği Yeri e Getiril ede Tutukla a... D. Ka u a U gu Tutukla ıp Mâkul Sürede Yargıla a Mer ii Huzuru a Çıkarıl a a e a Bu Süre İçi de Hükü Ver e e... E. Ka u a U gu Olarak Yakala dıkta e a Tutukla dıkta So ra Ko uştur a a Yer Ol adığı a e a Beraata Karar Ver e... F. Mahkû Olup da Gözaltı e Tutuklulukta Geçirile Süre i Hükü lülük Süresi de Fazla Ol ası e a İşle ile Suç İçi Ka u da Ö görüle Ceza ı Sade e Para Cezası Ol ası Nede i le Zoru lu Olarak Bu Ceza la Cezala dırıl a... G. Yakala a e a Tutukla a Nede leri e Hakları daki Suçla aları Açıkla a ası... H. Yakala a e a Tutukla a ı Yakı lara Bildiril e esi... I. Ara a Kararı ı Ölçüsüz Olarak Gerçekleştiril esi...

2 8 İçindekiler İ. Koşulları Oluş adığı Halde Elko a Kararı Veril esi, Elko ula Eş a ı Koru ası İçi Gerekli Ted irleri Alı a ası, Elko ula Eş a ı e a Mal arlığı Değerleri i A aç Dışı Kulla ıl ası e a Za a ı da Geri Veril e esi.... Koşulları oluş adığı halde eş a e a diğer al arlığı değerleri e elko a kararı eril esi.... Elko ula eş a ı e a diğer al arlığı değerleri i koru ası içi gerekli ted irleri alı a ası.... Elko ula eş a ı e a al arlığı değerleri i a aç dışı kulla ıl ası.... Elko ula eş a ı za a ı da geri eril e esi... J. Yakala a e a Tutukla a İşle i e Karşı Ka u da Ö görüle Baş uru İ kâ ları da Yararla dırıl a a... K. Yargıla a ı Ye ile esi So u u Beraat e a Ceza Veril esi e Yer Ol adığı a Karar Veril esi... L. CMK' ı /. Maddesi U arı a Hâki ler e Cu huri et Sa ıları ı Verdikleri Kararlar e a Yaptıkları İşle ler Nede i le Taz i at Da ası Açıl ası... III. BAŞVURU SÜRESİ, YARGILAMA USULÜ VE KARAR İÇERİĞİ... A. Baş uru Süresi.... Ge el Olarak.... Karar e a Hük ü Kesi leş esi.... So uçla ası e Kesi leş esi Gerek e e Baş urular:... B. Da a ı Tarafları.... Da a ı... a. Mirasçıları duru u.... Üçü ü kişileri duru u.... Küçükleri duru u... d. Vesa et altı a alı a ları duru u... e. Tüzel kişileri duru u... f. Ya a ı u ruklu şahısları duru u... g. Vekil ile açıla da ada ekâlet ilişkisi.... Da alı Husu et... C. Baş uru Mer ii Göre li e Yetkili Mahke e.... Göre li ahke e...

3 İçindekiler 9. Yetkili Mahke e... a. Ge el etkili Mahke e.... İstis ai etkili ahke e... D. Baş uru Şekli.... Ge el olarak... a. Taz i at iste i de ulu a ı açık ki lik e adres ilgileri.... Zarara uğra ıla işle i iteliği.... Zararı türü e iktarı... d. Deliller.... Dilekçe i İ ele esi... a. Süre ö ü de i ele e.... İçerik e eki de er ala elgeler ö ü de i ele e... E. Yargıla a Usulü, Verile Kararlar e Kararda Yer ala Hususlar.... Ge el olarak.... Dilekçe i i ele esi.... Duruş a açıl ası.... Da a ı değeri.... Taleple ağlılık kuralı.... Fazla a ilişki hakları saklı tutul ası.... Karar aşlığı da azıl ası gereke ler Suç İs i.... Islah.... Araştır a, i ele e e delilleri değerle diril esi ö te i... a. Araştır a e delilleri i ele esi.... Delilleri değerle diril esi e taz i at iktarı ı elirle esi.... Duruş a e hükü... a. Da a dilekçesi i reddi.... Da a ı sürede reddi.... Da a ı husu ette reddi... d. Yetkisizlik Kararı... e. Da a ı esasta reddi... f. Da a ı ka ulü.... Hükü de er ala diğer diğer hususlar... a. Yargıla a giderleri...

4 10 İçindekiler. Vekâlet ü reti.... Harç.... Kesi lik sı ırı e Ka u olu... a. İlk dere e ahke esi e erile kararlarda kesi lik sı ırı.... İsti af ahke eleri e erile kararlarda kesi lik sı ırı.... Kesi lik sı ırı ile ilgili ge el açıkla alar... F. Taz i at Hakkı ile Diğer Hususları İlgilisi e Bildiril esi.... Taz i at da ası aç a hakkı ı hatırlatıl ası.... Diğer hususları hatırlatıl ası... IV. TAZMİNATA KONU ZARAR VE NİTELİĞİ... A. MADDİ TAZMİNAT.... Maddi Zararlar... a. Parasal Ka ıplar.... Teda i Masrafları.... Vekâlet Ü reti... aa. Beraat kararı erile eza da ası da ekâlet ü reti e hük edil e esi.... Ceza da ası da a da soruştur a aşa ası da a ukata apıla e ak uzla elgele e öde eler... d. Faiz.... Hesapla a ö te i e taz i at iktarı ı elirle esi:.... Taz i ata ko u edile e e zararlar.... Talep edile e e kişisel zararlar... B. MANEVİ TAZMİNAT.... Ma e i Zarar... a. Bede e ruh ta lığı ı ihlali so u u doğa zarar e a e i taz i at.... Kişilik hakları ı ihlali so u u doğa zarar e a e i taz i at.... Ma e i Taz i at Miktarı ı Hesapla ası...

5 İçindekiler 11 C. TAZMİNAT İSTEMİNDE DİKKATE ALINACAK DİĞER HUSUSLAR.... Mahsup Kararı Bulu ası hali de taz i at.... Koru a ted iri u gula a suç hakkı da hük ü açıkla ası ı geri ırakıl ası a karar eril esi.... U uşturu u adde ti areti ap a a da kulla a suçları da u gula a koru a ted iri ede i le taz i at iste i... a. U uşturu u adde ti areti ap a suçu u kulla a suçu a dö üş esi hali de u gula a.... U uşturu u adde ti areti ap ak suçu da eraat, u uşturu u adde kulla ak suçu da ise ted ir karar eril esi hali de u gula a.... Soruştur a aşa ası da u uşturu u adde ti areti ap a suçu da tutukla a gerçekleştirildikte so ra u uşturu u adde kulla a suçu da da a açıl ası.... Şartlı tahli e süresi de fazla tutuklu kal a hali de taz i at.... Tutukla dığı suçta eraat, tutukla adığı suçta ahkû i et hali de taz i at.... Karar e a hük ü kesi leş esi de ö e taz i at da ası ı açıl ası.... Koru a ted irleri dışı daki u gula a ede i le oluşa zararı taz i i.... A rupa İ sa Hakları Mahke esi de a da A a asa Mahke esi e ire sel aş uruda ulu arak taz i at alı ası.... Uzu süreli adli ko trol koru a ted iri u gula ası da taz i at... V. TAZMİNAT İSTEYEMEYECEK KİŞİLER.... Taz i ata hak kaza adığı hâlde, so rada ürürlüğe gire e lehte düze le eler getire ka u gereği, duru ları taz i at iste e e u gu hâle dö üşe ler.... Ge el e a özel af, şikâ ette azgeç e, uzlaş a gi i ede lerle hakkı da ko uştur a a er ol adığı a e a da a ı düş esi e karar erile e a ka u da ası geçi i olarak durdurula e a ka u da ası ertele e e a düşürüle ler...

6 12 İçindekiler. Kusur ete eği i ulu a ası ede i le hakkı da eza eril esi e er ol adığı a karar erile ler.... Adlî aka lar huzuru da gerçek dışı e a la suç işlediği i e a suça katıldığı ı ildirerek gözaltı a alı ası a e a tutukla ası a ede ola lar... VI. TAZMİNATIN GERİ ALINMASI... İKİNCİ BÖLÜM SAYILI KANUN DIŞI YAKALANAN VEYA TUTUKLANAN KİMSELERE TAZMİNAT VERİLMESİ HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİNİN İNCELENMESİ. Taz i at ede leri ö ü de karşılaştır a.... Yetkili ahke e ö ü de karşılaştır a.... Da a aç a süresi akı ı da karşılaştır a.... Baş uru dilekçesi i reddi hali de itiraz er i ö ü de karşılaştır a.... Duruş a apıl ası ö ü de karşılaştır a.... Taz i at iste e e e ek kişiler ö ü de karşılaştır a.... Taz i atı geri alı ası e rü u ö ü de karşılaştır a... ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÖRNEK TUTANAKLAR VE KARARLAR Ör ek Te sip Zaptı... 9 Ör ek Naip Hâki İ ele e Raporu... 9 Ör ek Dava Dilekçesi i Reddi Kararı... 9 Ör ek Gerekçeli Karar DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İLGİLİ MEVZUAT TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI... CEZA MUHAKEMESİ KANUNU... KANUN DIŞI YAKALANAN VEYA TUTUKLANAN KİMSELERE TAZMİNAT VERİLMESİ HAKKINDA KANUN MÜLGA... POLİS VAZİFE VE SALȂHİYET KANUNU... YAKALAMA, GÖZALTINA ALMA VE İFADE ALMA YÖNETMELİĞİ... ADLÎ VE ÖNLEME ARAMALARI YÖNETMELİĞİ... KAYNAKÇA... 9

7 KAYNAKÇA 1- AKSOY, Şemsettin, Önleme ve Koruma Tedbiri Olarak Arama, AYCI, Emrullah, Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, Doktora Tezi. 3- ALBAYRAK, Mustafa/ ÖZER, Fatma/ İLHAN, Fikret/ ERDOĞAN, Mustafa, Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davaları, Adalet Yayınevi, Ankara, ALDEMİR, Hüsnü, Adli-Önleme Arama ve Elkoyma, Adalet Yayınevi, Ankara, ÇOLAK, Haluk/ TAŞKIN, Mustafa, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Kanunu, DÜZGÜN, Nuri/ ELMACI, Şerafettin, Haksız Yakalama, Elkoyma ve Tutuklamadan Kaynaklanan Tazminat Davaları, Ankara DOĞRU, Osman/ NALBANT, Atilla, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Açıklama ve Kararlar, 1. Cilt, 1. Baskı, Yargıtay Başkanlığı, FEYZİOĞLU, Metin, Tutuklamadan Doğan Zararların Giderilmesi, Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 50, Sayı: 1, Ocak GÜLTAŞ, Veysel, 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Işığı Altında Tutuklama ve Kanun Yolları, Bilge Yayınevi, 2008 Ankara, 2. Baskı. 10- GÖKCAN, Hasan Tahsin, Haksız Fiil Hukuku ve Maddi-Manevi Tazminat Davaları, 2. Baskı, Ankara GÜNAY, Erhan, Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat ve Hâkimlerin Hukuki Sorumluluğu, Seçkin Yayınevi, 2. Baskı, 2018, Ankara. 12- HAKERİ, Hakan, Haksız Yakalanan ve Tutuklananlara Tazminat Verilmesi, Seçkin Yayınevi, Ankara, HAKERİ, Hakan, Hukuka Aykırı ya da Haksız Yakalama veya Tutuklamalardan Doğan Zararların Tazmini. 14- İNCİ, Z. Özen, Bir Koruma Tedbiri Olarak Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Tutuklama, KARAHASAN, Mustafa Reşit, Tazminat Hukuku, Ankara 1996.

8 480 Kaynakça 16- KAVALALI, A. Mümin/ ÜNVER, M. Naci, Hukukumuzda Yasadışı Yakalanan veya Tutuklananlara Tazminat Verilmesi, İstanbul KUNTER, Nurullah/ YENİSEY, Feridun/ NUHOĞLU, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 16. Bası, İstanbul KURU, Baki/ ARSLAN, Ramazan/ YILMAZ, Ejder, Medeni Usul Hukuku, 15. Bası, Ankara MUNGAN, Özlem, Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, yakalama.doc, Nisan SURLU, Mehmet Handan, Hukuk ve Cezada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Nedeniyle Yargılamanın Yenilenmesi, Ankara TAŞKIN, Mustafa/ ÇOLAK, Haluk, Ceza Muhakemesi Hukuku Şerhi, Ankara TEZCAN, Durmuş, Türk Hukukunda Haksız Yakalama ve Tutuklama (Önleyici ve Giderici Tedbirler), Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, ÜNVER, Yener/ HAKERİ, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, 6. Baskı, Ankara, ÖZBEK, Veli Özer, Yeni Ceza Muhakemesi Kanununun Anlamı, YALVAÇ, Gürsel, Ceza Hukuku Dergisi, Cilt: 3, sayı:2, YILDIRIM, Ferhat/ PARLAR, Ali, Haksız Yakalama ve Tutuklamaya İlişkin Tazminat Davaları, Adalet Yayınevi, Ankara, YURTCAN, Erdener, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Şerhi ve İlgili Mevzuat, Kazancı Hukuk Yayınları, 3. Cilt, İstanbul, YÜCE, Turhan, Medeni Hukukumuzda Manevi Tazminat, Adalet Dergisi, Yıl: 1952, Sayı: Yargıtay Kararları, (UYAP'tan alınmıştır)