RESULULLAH (SAV) İN GİZLİ ŞİRK HAKKINDAKİ

Transkript

1 RESULULLAH (SAV) İN GİZLİ ŞİRK HAKKINDAKİ HUTBESİ 1

2 ب بي س ل ب ا ر ل س م ال ب ا ر ل ب بي ب ي ع ب ي ي ع ج لي ب ن ي ع ب ي ع با ل ي ع عاي:ي ع ع ع ع ي ع ج ي ج عو ي نا ع ن ع ب ي ي ع ع عاي:ي ع ع ع ع ي ع جو جاي ه للا بي ع ن ي ع ع ه ي للا جي ع ع ن بي ع عو ه عي ع عاي ع ن ل ي ع ع عاي:ي» ع يه ع ي ل ه جسي ته ج يا ع عذ ي لش ن عكي عإ بنه جي ع ن ف ع ي ب ن ي عد ب ببي ي ع ع عايل ع جي ع ن ي ع عاي ع ن ي ع ج عاي :ي ع ع ن عفين عته ب بي عا ج عي ع ن ف ع ي ب ن ي عد ب ببي ل ه ن بي ع ي ع جو عاي ه للا ب ي» ل ه ن بي " ع عاي:ي"ي ج ل ج :ي ل هه ج هي بنه ين ع ج جي ب عي ب ن ي ع ن ين ج نش ب عكي ب عي ع ن ئ ين ع ن ع ج جي عن ع نت ع نف ب ج عكيل ب ع ي ع ين ع ن ع جي Gizli Şirk Hakkında Hutbe Beni Kahil'den bir adam olan Ebu Ali şöyle dedi: Ebu Musa el-eş ari bize hitab ederek şöyle dedi: Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bir gün bize şu hutbeyi irad etti: Ey insanlar! Bu şirkten kaçınınız, çünkü muhakkak ki o, bir karıncanın kımıldamasından daha gizlidir! Allah'ın söylemesini dilediği birisi şöyle dedi: O, bir karıncanın kımıldamasından daha gizli iken, biz ondan nasıl sakınacağız? Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem): Ey Allah ım, bile bile Sana şirk koşmaktan Sana sığınırım. Bilmediğim şeylerden dolayı Senden mağfiret dilerim! deyin buyurdu. 1 ŞERH ع ع ي ج ن ب ج ي ع ن ع جا ج ني ب ها بي ب ه ي عا ج ني ج نش ب ج عي Hafız İbni Kesir (rahmetullahi aleyh): "Onların çoğu Allah'a ortak koşmaksızın iman etmezler." (Yusuf 12/106) ayetinin tefsirinde şunları zikretmektedir: İmam Ahmed der ki: Bize Abdullah İbni Nemir'in... Kahil oğullarından birisi olan Ebu Ali'den rivayetinde o, şöyle anlatmış: Ebu Musa el-eş'ari bir hutbe okudu da şöyle dedi: Ey insanlar, bu şirkten sakınınız. Muhakkak ki o, bir karıncanın kımıldamasından daha gizlidir. Abdullah İbni Hazn ve Kays İbni Mudarib kalkıp şöyle dediler: Ya söylediğinden dönersin (sözünü geri alırsın), ya da bize izin verilsin veya verilmesin Ömer'e gideriz, dediler. Şöyle dedi: O halde söylediğimden dönüyorum. Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bir gün bize hutbe okudu da şöyle buyurdu: "Ey insanlar, bu şirkten sakınınız. Muhakkak ki o, karıncanın kımıldamasından daha gizlidir!" Allah'ın söylemesini dilediği birisi şöyle dedi: Ey Allah'ın 2

3 elçisi, karıncanın kımıldamasından daha gizli iken biz ondan nasıl sakınırız?ey Allah ım, bile bile Sana şirk koşmaktan Sana sığınırım. Bilmediğim şeylerden dolayı Senden mağfiret dilerim! deyin buyurdu. 2 Hadis başka bir kanaldan da rivayet edilmiş olup, burada Hz. Peygambere soru soranın Ebu Bekir es-sıddik (radıyallahu anh) olduğu belirtilmektedir. Nitekim Hafız Ebu Ya'la el-mavsıli'nin Abdu l- Aziz İbni Müslim kanalıyla... Ma'kil İbni Yesar'dan rivayetine göre; o, şöyle anlatmış: Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) in yanında bulundum -veya bana Ebu Bekir es-sıddik (radıyallahu anh), Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) den rivayet ettiğine göre o, şöyle buyurmuştur: "Şirk sizde, karıncanın kımıldamasından daha gizlidir. Ebu Bekir (radıyallahu anh): Şirk, sadece Allah ile beraber bir başka ilaha dua edeninki değil midir? diye sordu da Rasulullah (sallalahu aleyhi ve sellem): Şirk sizde, karıncanın kımıldamasından daha gizlidir. Onun küçüğünü ve büyüğünü senden gidereni sana göstermeyeyim mi? Ey Allah ım, bile bile Sana şirk koşmaktan Sana sığınırım. Bilmediğim şeylerden dolayı Senden mağfiret dilerim! buyurdu. 3 Hafız Ebu Kasım el-beğavi'nin Şeyban İbni Ferruh kanalıyla... Ebu Bekir es-sıddik (radıyallahu anh)'dan rivayetinde Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem): Şirk, ümmetimde karıncanın Safa'ya çıkmasından (tırmanmasından) daha gizlidir! buyurmuştu. Ebu Bekir (radıyallahu anh): Ey Allah'ın elçisi, bundan kurtuluş ve çıkış nasıldır? dedi de: Söylediğin zaman onun azından, çoğundan, küçüğünden ve büyüğünden kurtulacağım bir şeyi sana haber vermeyeyim mi? buyurdu da onun; evet ey Allah'ın elçisi, demesi üzerine: Ey Allah ım, bile bile Sana şirk koşmaktan Sana sığınırım. Bilmediğim şeylerden dolayı Senden mağfiret dilerim! de, buyurdu. Darekutni, hadisin isnadındaki Yahya İbni Kesir'e, Ebu Nadr denildiğini ve hadisinin metruk olduğunu söyler. "O (Rabb) ki; yeryüzünü, sizin için bir döşek, göğü de bir bina yaptı. Gökten su indirip onunla türlü türlü meyvelerden sizin için rızık çıkardı. O halde bile bile Allah'a eşler koşmayınız." (el-bakara 2/22) mealindeki ayetin tefsirinde İbni Kesir şunları nakleder: 3

4 İbni Ebi Hatim der ki; Ahmed İbni Amr... İbni Abbas'dan naklettiğine göre o şöyle demiştir:allah Azze ve Celle'nin O halde bile bile Allah'a eşler koşmayınız! ayetindeki eşlerden kasıd şirktir, şirk ise karanlık gecede siyah taş üzerindeki karıncanın adımından daha gizlidir. Bu, Allah'a ve senin hayatına yemin ederim ki ey falan, kendi hayatıma and içerim ki demektir. Keza şu köpek olmasaydı bize hırsız gelirdi, evde şu kaz olmasaydı hırsız içeri girerdi gibi sözler de böyledir. Keza adamın arkadaşına Allah ve sen istersen sözü de böyledir. Yine Allah ve falanca olmasaydı, gibi sözler de böyledir. Falanca olmasaydı deme zira bu, şirktir." Hadis-i Şerifte varid olmuştur ki adamın biri Rasulullah (sallalahu aleyhi ve sellem) e: Allah ve sen istersen! demiş Rasulullah (sallalahu aleyhi ve sellem) de? sen beni Allah'a eş mi koştun?! buyurmuştur. Bir başka hadiste ise Eğer Allah isterse ve falan da isterse diyerek Allah'a eş koşmamış olsanız siz ne güzel bir kavimsiniz! şeklinde gelmiştir. [Not: Bu nakledilen hadis ve eserler, hadiste bahsedilen gizli şirkin küçük şirkle aynı olduğunu göstermektedir. Bu ise riya ve ona benzer şeylerdir. Dolayısıyla bazı ilhad ve dalalet ehlinin iddia ettiği gibi bu hadis bilmeyerek büyük şirk işleyen kimsenin affedileceğine delil olmaz. Allahu teala şöyle buyuruyor (mealen): Allah kendisine ortak koşulmasını asla bağışlamaz. Bundan başka dilediğini bağışlar. (en-nisa 4/48)] İbni Hacer el-askalani ise "Metalib'ul Aliye" adlı Kütübü Sitte'de olmayan hadisleri derlediği eserinde bu hadisin benzerlerini "Zühd ve'r-reka ik" bölümünde "Riyadan Sakındırmak ve Riyayı Yok Etmek İçin Dua Yapmak" başlığı altında rivayet etmiştir. Şöyle ki: #3198 Ma'kil bin Yesar anlatmaktadır: Ebu Bekir es-sıddik (radıyallahu anh), Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) adına şahadet ederek şöyle dedi: Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şirki andı ve: "Bu, sizin içinizde karıncanın yürüyüşünden daha gizlidir! buyurdu. Ebu Bekir (radıyallahu anh): Ey Allah'ın Rasulü! Allah'la beraber başka bir ilah edinmekten başka şirk mi var ki? diye sorunca şöyle buyurdu: Hay ölesin Ebu Bekir! Sizdeki şirk karıncanın yürüyüşünden daha 4

5 gizlidir. Sana bir şey göstereceğim. Eğer onu yaparsan senden şirkin küçüğü de büyüğü de -veya şerrin büyüğü de küçüğü de- gider. Üç kere şöyle dua et: Allah ım bilerek Sana şirk koşmaktan Sana sığınırım. Bilmediğim kusurlarımdan dolayı bağışlanmak dilerim." (İshak ve Ebu Ya'la) Derim ki: Leys, kötü ezberinden dolayı zayıf bir ravidir. Hocası da durumu müphem biridir. #3199 Ma'kil bin Yesar anlatmaktadır: Hz. Peygamber'in Ebu Bekir (radıyallahu anh) ile beraberliğine tanık oldum. Bana Ebu Bekir (radıyallahu anh)'nın bildirdiğine göre Allah'ın Rasulü (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: "Sizin içinizde şirk, karıncanın yürüyüşünden daha gizlidir! Sonra şöyle buyurdu: Sana, senden şirkin büyüğünü de, küçüğünü de giderecek şeyi söyleyeyim mi? Şöyle dua et: Allah ım bilerek Sana ortak koşmaktan Sana sığınırım. Bilmediğim kusurlarımdan dolayı da bağışlanmak dilerim!" (Ebu Ya'la) İbni Mace de Sünen'de şu şekilde rivayet etmektedir: # Ebu Sai d el-hudri (radıyallahu anh)'dan; şöyle demiştir: Biz bir gün Mesih-i Deccal'ın fitnesi hakkında kendi aramızda) müzakere ederken Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) üzerimize çıkageldi ve: Sizin için Mesih-i Deccal'dan daha korkunç olan şeyi size haber vermeyeyim mi? buyurdu. Ebu Sa id demiştir ki: Biz de: Buyur (haber ver), dedik. Bunun üzerine: (Sizin için daha korkunç şey) gizli şirk (tir) ki: Adamın namaza durup da gördüğü bir başka adamın (kendisine) bakmasından dolayı namazını güzelleştirmesidir." buyurdu. Not: Zevaid'de şöyle denilmiştir: Bunun senedi hasendir. Ravilerden Kesir bin Zeyd ve Rübayh bin Abdi r-rahman hakkında ihtilaf vardır. # Şeddad bin Evs (radıyallahu anh)'dan rivayet edildiğine göre; Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu, demiştir: Ümmetim, hakkında en çok korktuğum şey, Allah'a ortak koşma (suçunu işlemeleri) dir. Bilmiş olunuz ki: Şüphesiz onlar Güneş e, A ya veya puta tapacaklar diyecek değilim ve lakin bir takım ibadetleri Allah'dan başkası için işliyecekler ve gizli bir şehvet 5

6 arzulayacaklar." Not: Zevaid'de şöyle denilmiştir: Bunun senedinde Amir bin Abdillah bulunur. Ben onun hakkında konuşan kimseyi görmedim. Senedin kalan ravileri güvenilir zatlardır.4 İbni Huzeyme Sahih'inde Mahmud bin Lebid'den rivayet etmiştir, dedi ki: "Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) çıktı ve şöyle buyurdu: Ey İnsanlar! Sizi gizli şirk işlemekten sakındırırım! Sahabe: Ey Allah'ın Rasulü! Gizli şirk nedir? diye sordular. Şöyle buyurdu: Adam kalkar da namaz kılar, namazını kendisini görenlere iyi gösterir. İşte bu gizli şirktir."5 Şeddad bin Evs'den rivayete göre demiştir ki: "Biz Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) döneminde riyayı küçük şirk sayardık."6 İbni Kayyım der ki: "Küçük şirk; gösteriş yapmak, yapmacık davranışlarda bulunmak ve Allah'dan başkası adına yemin etmektir. Mesela birinin ötekine: "Allah ve sen dilerseniz! bu Allah ile sendendir! Ben Allah'a ve sana yemin ederim ki! Benim için yalnızca Allah ve sen varsın! ben Allah ile sana tevekkül ediyorum! Allah ve sen olmasaydınız şöyle şöyle olmazdı!" türünden sözler söylemesi gibi. Bu gibi şeyler durumlarına, söyleyenin maksadına göre büyük şirk de olabilirler. Nidd (denk ve eş tutma) iki çeşittir: 1- İbadet çeşitlerinin hepsinde veya bir kısmında Allah (celle celaluhu)'ya eş ve denk tutmak. İşte bu büyük şirktir. 2- Küçük şirk türünden olanlar: Mesela; "Allah ve sen istersen! Allah ve sen olmasaydın!" türünden sözler ve basit dahi olsa gösteriş. 6

7 Adamın biri Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) e: "Allah (celle celaluhu) ve sen dilersen!..." deyince, Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: "Sen beni Allah'a denk mi tutuyorsun!? Öyle deme, sadece Allah dilerse de."7 Bunlar, Fethu l-mecid adlı eserde "Şirke Düşmekten Korkmak" ile alakalı bab da nakledilmiştir. İbni Receb el-hanbeli (rahmetullahi aleyh) ise "Kelimetu -İhlas" adlı eserinde şöyle demektedir: Hakim, Sahih inde Aişe (radiyallahu anh) dan Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) in şöyle dediğini naklediyor: "Bu ümmetin şirki karanlık bir gecede siyah bir kaya üzerinde yürüyen siyah bir karıncanın ayak sesinden daha gizlidir. Bunun en azı ise zulümden bir şeyi sevip adaletten bir şeye buğzetmendir. Din ise ancak Allah için sevmek ve Allah için buğz etmekten ibaret değil midir? Allah-u Teala ise şöyle buyuruyor: "De ki: "Eğer Allah ı seviyorsanız bana uyun ki Allah ta sizi sevsin." (Al-i İmran 3/31)8 Bu nass bize şunu gösteriyor ki: Allah ın sevmediği şeyleri sevmek, sevdiği şeyleri sevmemek, hevaya ittibadır. Allah ın sevdiği şeylere karşı düşmanlıkta ve sevmediği şeylere dostlukta gizli şirk vardır." 1- İbni Ebi Şeybe, Musannef, #29547; Ahmed, Müsned, 4/403; Taberani, Kebir; Taberani, Evsat; Ebu Ya'la, Mecmea'z-Zevaid, 10/223,224; Terğib ve't-terhib, 1/76 2- Heysemi söz konusu rivayet hakkında şnu söyler: "Ahmed'in ricali Ebu Ali haricinde sahih ricalidir. Onu da İbni Hibban güvenilir addetmiştir." (Mecmau'z-Zevaid, 10/385) 3- Buhari, Edebu'l-Müfred, # İbni Mace, Zühd, #21; Ahmed, Müsned, 5/428, 429, 3/30 5- Beyhaki, 2/291; İbni Huzeyme, # Mecmau'z-Zevaid, 10/222 Hakim bu hadis için "sahih" demiştir. 7

8 7- İbni Mace, Keffaret, #2, #13; Nesai, Amelu'l-Yevm ve'l- Leyl, #988; Buhari, Edebu'l-Müfred, #787; Ahmed, Müsned, 1/214, 247, Hakim, #3148; Ebu Nu'aym, el-hilye, 8/368 Hakim bu hadis için "sahih" demiştir. 8