Satınalma. Ücretsiz Uzaktan Eğitim Fırsatı Sayılı Yasa İle Hizmet Alımlarında Neler Değişti?

Transkript

1 Satınalma Yıl: 2 Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticilerinin Dergisi Sayı: 22 EKİM 2014 Prof. Dr. Selim YAZICI Tedarik Zincirinde İş Sürekliliği Yönetimi Sertaç Sedat KÖKSAL 6552 Sayılı Yasa İle Hizmet Alımlarında Neler Değişti? Hamza BULUT Bütçe Satınalma İlişkisi Yrd.Doç.Dr. Hüseyin ŞENKAYAS Gıda Tedarik Zincirinde Risk Yönetimi Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticileri için Ücretsiz Uzaktan Eğitim Fırsatı Röportaj: Osman ULUIŞIK, Ramada Plaza İzmit, Satınalma Müdürü Emtia Fiyat Analizleri Gürkan HÜRYILMAZ Tedarik Zinciri Planlama Çalıştayı, 22 Ekim 2014 tarihinde yapılacak!

2 SATINALMADERGİSİ EKİM Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticileri için Ücretsiz Uzaktan Eğitim Fırsatı Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticilerinin Global Ağı BuyerNetwork.net bu alanda çalışan uzmanlara veya kariyerini satınalma ve tedarik zinciri alanında geliştirmek isteyen profesyonellere yönelik ücretsiz uzaktan eğitim fırsatı sunuyor. Buyer Network ve İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı ile yapılan işbirliği sonucu programda yer alan derslere ait tüm paylaşımların Buyer Network üzerinde yapılması kararı alındı. Satınalma ve tedarik zinciri uzmanlarının hem sosyalleşmesinin hem de kariyer gelişiminin hedeflendiği çalışma alanında bir ilk olma özelliğini taşıyor. Ücretsiz olarak derslere erişimi sağlayabilmek için siteye kayıt olduktan sonra takip etmek istediğiniz dersin sayfasını ziyaret etmeniz yeterli olmaktadır. Ücretsiz Kayıt:

3 SATINALMADERGİSİ EKİM BU SAYIDA EKİM Tedarik Zincirinde İş Sürekliliği Yönetimi Prof. Dr. Selim YAZICI, İstanbul Üniversitesi Gıda Tedarik Zincirinde Risk Yönetimi Yrd.Doç. Dr. Hüseyin ŞENKAYAS, Adnan Menderes Üniversitesi Kurbanlıklar Marketlerde Eda EKİNCİOĞLU, Perakende Tedarik Zinciri Mdr. Bütçe Satınalma İlişkisi Hamza BULUT Eda EKİNCİOĞLU 28 Kurbanlıklar Marketlerde Hamza BULUT Bütçe Satınalma İlişkisi 29 Halit KAYA Kurumu Turizm ve Otelcilik Sektöründe Satınalma Röportaj: Osman ULUIŞIK, Ramada Plaza İzmit E-İhale Yöntemi ve Uygulamaları Özge GÜLDEN, Promena Stratejik Satınalma Çözümleri Dikkat! Büyüme Tuzağı Var Kamil BAYAR,Endüstri Mühendisi Hassas Ürün Taşımacılığı Halit KAYA, Sürat Lojistik Satış Sorumlusu Emtia Fiyat Analizleri Gürkan HÜRYILMAZ, CEO, Purchasing Turkey Empatik Dinleme Simge ERDAĞ 6552 Sayılı Yasa İle Hizmet Alımlarında Neler Değişti? Sertaç Sedat KÖKSAL, Denetmen/Sosyal Güvenlik Hassas Ürün Taşımacılığı Satınalma ve Etik İlkeler Düzenlenmesi Zorunlu ve Sorunlu Bir Alan 33 Empatik Dinleme Sayfa 13 Simge ERDAĞ 41

4 SATINALMADERGİSİ EKİM BU SAYIDA EKİM 2014 Reklam İndeksi Şirket / Marka Adı Sayfa Web Sitesi Planet Eğtim ve Danışmanlık EDİTÖR PROF. DR. MURAT ERDAL İNTERNET EDİTÖRÜ ARŞ. GÖR. ADİL ÜNAL GRAFİK TASARIM FİLİZ ÜNAL ONLINE DAĞITIM satınalmadergisi.com buyernetwork.net REKLAM VE SPONSORLUK dergi@satinalmadergisi.com YÖNETİM YERİ Tinova Bilişim Teknolojileri A.Ş., İstanbul Teknokent Kosgeb Hizmet Binası No:204 Avcılar / İstanbul Tel: 0(212) Fax: 0(212) Asbir Antrepo 8 MCR MultiCar Rental 10 Lösev 13 Martı Gümrük Müşavirliği 16 Planet Lojistik 20 Buyer Network Değerli Satınalma Dergisi Okuyucuları, Yeni dönemde birçok projeyi gündemimize aldık. Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticileri bir araya gelerek yılı etkinlik takvimimizi belirledik. 22 Ekim 2014 tarihinde Planlama Çalıştayı ve 18 Aralık 2014 tarihinde ise geniş katılımlı Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi Kongresi ni düzenleyeceğiz. Tedarik Zinciri Planlama Çalıştayı 22 Ekim 2014 (Ücretsiz) Sayfa Planlamanın planını yeniden yapalım sloganı ile yola çıktık. Planlama guruları bu çağrımız size. İstiyoruz ki, bir araya gelelim, yaşadığımız sorunlara birlikte çözüm arayalım ve meslek standartlarını yeniden belirleyelim. Program içeriği ve uzman konuşmacılarımıza ilişkin detayları Dergi içerisinde bulacaksınız. Kullandığımız planlama araçlarından yeterince emin miyiz? Talep planlama mı? Talep tahminleme mi? Şirketimiz için en doğru planlama modeli hangisi? Güzel haber, satışlarımız artıyor. Peki ya stoklar? Meslek standartlarında şirketimiz hangi aşamada? Çalıştaydan Beklentilerimiz: Çalıştayın amacı, sunumları sadece dinlemek değil, katılımcı olmak, tartışmak soru sormak. Sayfa Gün sonunda katılımcı şirketlerden gelen planlama problemlerinin konuşulduğu açık oturum. Planlama Forumu Planlama uzmanları, satınalmacılar ve tedarik zinciri yöneticileri hep birlikte daha fazla bilgi paylaşımında bulunalım. Sektörel sorunları konuşalım çözüm yöntemleri geliştirelim. üzerinde Planlama Forumu Blog sayfalarımıza sizleri bekliyoruz.tüm uzman konuşmacılarımıza ve katılımcılarımıza şimdiden teşekkür ediyoruz. Planlama uzmanlarına yönelik bu çalıştaya konu uzmanlarını davet ediyoruz. Ücretsiz olan bu etkinliğimizde 40 kişilik bir katılımcı sınırımız var. Bu nedenle her şirketten en fazla iki kişi alabileceğiz. Kayıt için buyernetworkglobal@gmail.com Sayfa adresi ile temasa geçebilirsiniz. Uzaktan Eğitim Fırsatı (Ücretsiz): Bizlere sıklık yöneltilen bir sorunun cevabını aralıyoruz. Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı içerisinde yer alan belirli dersleri yerinizden takip etme fırsatını sunuyoruz. Türkiye nin her yerinden çalışan arkadaşlarımıza uzaktan eğitim penceresi sağlıyoruz. Tedarik Zinciri Yönetimi, Lojistik Yönetimi ve Üretim Yönetimi derslerine ilişkin; haftalık akışları, bilgi, sunum, duyuru, olay çalışmaları ve ödevleri BuyerNetwork.net üzerinde sayfa larda (ders grupları) takip edebilirsiniz. Bu platform üzerinde iletişim kurabilir ve sektörel sorularınızı yönlendirebilirsiniz. Kişisel gelişime katkı sağlayacağına inandığımız bu projede sizlerden de sektörel olay (vaka) çalışmalarınızı göndermenizi istiyoruz. Sayfa Kurban Bayramınız kutlu olsun. Yeni sayıda görüşmek üzere, EDİTÖR PROF. DR. MURAT ERDAL

5 SATINALMADERGİSİ EKİM Konu: Eğitim Yer: Planetconsulting.com.tr SATINALMA VE TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ - EGİTİMLERİ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ SATINALMA OYUNU SATINALMA YÖNETİMİ VE PAZARLIK TEKNİKLERİ DEPO YÖNETİMİ PAZARLIK TEDARİKÇİ PERFORMANS DEGERLEME YÜZ YÜZE YÖNETİCİ EGİTİMLERİ ve daha fazlası Profesyonellerle çalışmaktan daha pahalı olan tek şey amatörlerle çalışmaktır PLANET EGİTİM VE DANIŞMANLIK Bilgi ve Egitim Planlaması İçin: egitim@planetconsulting.com.tr PLANET EĞİTİM VE DANIŞMANLIK /

6 SATINALMADERGİSİ EKİM Deneyİm nasıl kazanılır? Üniversiteden mezun olup iş arama sürecine girenlerin ortak sorunu, iş ilanlarının büyük bir kısmında deneyim şartının aranması. Yenibiris.com, farklı sektörlerden yöneticilere iş ilanlarındaki deneyim kriteri için gençlere ne önerdiklerini sordu. Günümüzde şirketler üniversite sırasında edinilen pratiğe bakıyor. Yapılan her iş veya faaliyet, özgeçmişe yazılacak değerde birer deneyim. Seçilen alanda veya henüz seçilmediyse birkaç farklı alanda staj yapmak, gönüllü çalışmak, birilerine yardım etmek, anket yapmak, okulun sosyal faaliyetlerinde görev almak fark yaratıyor. Bunların yanı sıra iş aramaya başlamadan önce uzmanlaşmak istenilen alanda çalışan kişileri bularak, onlarla konuşup eksiklerini öğrenmek de yeni mezunlar için önemli. Potansiyeli oluşturan değerlerden iletişim becerileri, iş ilanlarının hemen hepsinde aranan ortak kriter. Yeni mezunların ne yapabileceklerini göstermeleri için neden o işi istediklerini, neden o şirkete başvurduklarını, alanlarında ilgili ne gibi çalışmalar yaptıkları veya o pozisyonla ilgili ne bildikleri gibi önce özgeçmişlerinde sonra iş görüşmesinde kendilerini ve hedeflerini doğru ve net bir şekilde ifade etmeleri çok önemli. Günümüzde İnsanlar şirketlerden 4 kat daha uzun yaşıyor IBM Türk Ankara Bölge Müdürü Onur Buçukoğlu 2014 te, beklenen insan yaşamı süresinin 67 yıl, şirketlerin yaşam süresinin ise 15 yıl olduğuna dikkat çekti ten bu yana Fortune 500 listesinde kalmayı başaran sayılı şirketlerden biri olan IBM in sırrını ise konfor alanının dışına çıkmak, her durumda inovasyona yatırım yapmak ve kendi dönüşümünü sürdürülebilir kılmak olarak açıkladı. Ankara da konuşan IBM Türk Ankara Bölge Müdürü Onur Buçukoğlu bilişim teknolojilerinin, yöneticilerin cesur inovasyon adımlarını gerçekleştirmesine, yeni pazarlara ulaşmasına ve karlılığı artırmasına yardımcı olduğunun altını çizdi. Buçukoğlu, IBM in dünya ve Türkiye deki çalışmalarına ilişkin de bilgi verdi de Ankara da kurulan IBM in, 1938 den bu yana Türkiye de faaliyet gösterdiğine değindi ve günümüzdeki rekabetçilik ortamında insanların şirketlerden daha uzun yaşadıklarına dikkat çekti yılında, beklenen insan yaşamı süresi 67 yıl iken şirketlerin yaşam süresi ise 15 yıl lerde, şirketlerin ortalama yaşı 67 ydi yılında ise sadece yılındaki Fortune 500 listesindeki şirketlerin sadece %13 ü bugün hala listede. IBM bunlardan bir tanesi. Bizim ayakta durma sırrımız, konfor alanımızdan dışarıya çıkmayı başarmak, her durumda inovasyona yatırım yapmamız ve kendi dönüşümümüzü sürdürülebilir kılmamızdır diye konuştu. Bilişim teknolojilerinin yöneticilerin cesur inovasyonları hayata geçirmelerine, yeni pazarlara erişmelerine ve karlılıklarını artırmalarına yardımcı olduğunu kaydeden Buçukoğlu, büyük veri ve analitik, bulut, sosyal iş, mobil ve güvenlik gibi yükselen trendlerin şirketlerin başarı sırrının önemli bileşenleri olduğunu ekledi te ilk kurumsal araştırma laboratuvarını kuran IBM, 1981 yılında PC ile bilgisayarların günlük hayatlarımızın bir parçası olması olmasını sağladı 1990 da hareketli atomlarla nano-teknolojinin başlangıcında önemli bir adım atan IBM 2011 yılında ise programlamanın ve öngörüsel bilişimin yeni çağına öncülük etti. Bugün IBM Araştırma birimi, beyin kanseri hastalarına Watson ın Gelişmiş Analitik yeteneklerinin Genom tedavisi uygulanması gibi insan hayatında çığır açacak çalışmalar yürütüyor. 22 senedir ABD patent listesinde lider olan IBM, 12 araştırma laboratuvarına sahip ve her yıl ortama 6 milyar dolarlık Ar-Ge bütçesi ayırıyor.

7 7 SAT INAL MADE RG İSİ E K İ M u y ernet work.net inalmadergisi.com Tedarik Zinciri Planlama Çalıştayı Ajandanızda yer açın! 22 Ekim 2014 Çarşamba İstanbul Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi, Beyazıt 2.Kat 3 No lu Salon Sınırlı sayıda katılımcıya açık olacak bu özel etkinlik için kaydınızı yaptırmayı unutmayın. Katılım için; adresinde bulunan etkinlik sayfası üzerinden iletişime geçmeniz veya lcv vermeniz gerekmektedir. Lcv: 0 (543) Çalıştay Programı 09:00-09:45 Kayıt ve Tanışma 09:45-10:00 Çalıştay Hakkında...Tedarik Zinciri Toplantılar Dizisi Hakkında Bilgilendirme Prof. Dr. Murat ERDAL İstanbul Üniversitesi 10:00-11:00 Planlamada Bilimsel Yaklaşımlar Tahmin Modelleri Talep Planlama ABC Analizi, XYZ Analizi Hırdavat Sektörü İçin Bir Örnek Boran İZKUT Häfele 11:15-11:45 Tedarik Zincirinde Bütünleşik Planlama ve Optimizasyon Neden Planlama? Planlama Ve Planı Yürütme Süreçleri Neden Bütünleşik Planlama? Örnek Bütünleşik Planlama Uygulamaları Doç. Dr. Z. Caner TAŞKIN Boğaziçi Üniversitesi 13:30-14:30 Tedarik Zincirinde Yapay Zeka Uygulamaları Zeka, Beyin ve Doğa Algoritmalar ve Sezgisel Yöntemler Tedarik Zincirinde Optimizasyon, Kümeleme ve Tahmin İhtiyacı Bazı Yapay Zeka Teknikler ve Tedarik Zinciri Yönetimindeki Uygulamaları Yöntemler için Eleştiriler Doç. Dr. Hakan SATMAN İstanbul Üniversitesi 14:45-15:45 Entegre Planlama: Satış Envanter Ve Operasyon Planlama Yeni Nesil Tedarik Zincirlerine Kısa Bakış Satış ve Operasyon Planlama Nasıl Yapilmaz? Otomotiv Sektorunde Planlama Yolculugu Barış MELEK Operasyon ve TZ Geliştirme Danışmanı 16:00-17:00 Taner AĞTAŞ ERP Programlama Dili Tedarik Zinciri Yönetimi / Örnek Vakalar Flokser Malzeme Ana Verileri Kod yapısı Üretim Planlama Kapasite Planlama İş Çizelgeleme Malzeme Planlama ve Stok Optimizasyon Örnek Çalışmaları İnbound Lojistik Uygulamaları (Kanban Süpermarket Order Kanban Uygulama Örnekleri) 17:00-18:00 Katılımcı Şirketlerin Planlama Problemlerinin Konuşulması ve Çözüm Önerileri

8 SATINALMADERGİSİ EKİM

9 SATINALMADERGİSİ EKİM Orakçıoğlu; Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi nde Yunanistan ın Toplam İhracatını Geçtik MÜSİAD Tekstil ve Deri Sektör Kurulu, MÜSİAD İzmir Şubesi nin ev sahipliğinde Swissotel Büyük Efes Kongre Merkezi nde Abiye, Damatlık ve Gelinlik konusunun ele alındığı sektör zirvesini gerçekleştirdi. Zirvede Dünyaca Ünlü Moda Tasarımcısı Arzu Kaprol, Sektörün değişen dinamiklerinde tasarım, ORKA Group YK Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, Pazarlama satış ve marka, Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziynet Öndoğan sürdürülebilir ve izlenilebilir kalite konularını ele aldı. Zirvenin ev sahibi olarak açılış konuşmasını gerçekleştiren MÜSİAD İzmir Şube Başkanı Ümit Ülkü, Tekstil Sanayisi gelişmekte olan ülkelerin ekonomik ve kalkınma sürecine büyük rol oynayan en önemli bir sanayi dalıdır. Sanayileşme dalının ilk başladığı sektörlerden birisidir. Türk tekstil sektörü ekonominin lider sektörlerinden birisi olup Tük ihracatının da % 22.6 sına sahiptir. Sektöründe yaklaşık iki milyon kişiye istihdam sağlayıp, Türkiye deki istihdamın en büyük önderlerinden birisidir. diyerek tekstil sektörünün ülke ekonomisine olan katkısına değindi. Ülkü ayrıca, MÜSİAD ile birlikte iş amaçlı yurt dışı ziyaretlerinde Türk markalarının gerçekten ne kadar kaliteli olduğunu ve bu kalitenin de son yıllarda ciddi rağbet gördüğünü görmüş olmanın bir işletmeci olarak kendisini çok mutlu ettiğini söyledi. MÜSİAD Tekstil ve Deri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Yazıcı panel öncesi yaptığı konuşmasında MÜSİAD Tekstil ve Deri Sektör Kurulu olarak başlıca sorumluluklarının Sektör Kurulu olarak Tekstil ve Deri Sektöründe iştigal eden üyelerinin gelişimlerini sağlamak, işlerini geliştirmek ve varsa sorunlarına çözüm arayışlarında bulunmak için çalışmalarını sürdürmek olduğunu söyledi. Her yıl sektörün değişik dallarında ve değişik şehirlerinde sektör zirveleri yapmakta olduklarını belirten Yazıcı bu yıl da abiye, damatlık ve gelinlik sektöründe Türkiye nin öncüsü, katma değerli tekstil ürünlerinde lider, Dünya da gelinlik üretiminde Türkiye yi yukarılara taşıyan, 1200 den fazla iş yeriyle Türkiye nin en büyük gelinlik ve abiye üretim merkezi Ege nin incisi İzmir deyiz diyerek, program yeri olarak bu nedenle İzmir i tercih ettiklerini belirtti. Protokol konuşmaları sonrası panel kısmına geçildi. Oturum başkanlığını MÜSİAD Tekstil ve Deri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Yazıcı nın yaptığı panele konuşmacı olarak Dünyaca Ünlü Moda Tasarımcısı Arzu Kaprol, Sektörün değişen dinamiklerinde tasarım, ORKA Group YK Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, Pazarlama satış ve marka, Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziynet Öndoğan sürdürülebilir ve izlenilebilir kalite konularını ele aldı. Kaprol; Tasarımda Üretici Markalar Haline Geldik Son yılda tasarıma olan talep ve ilgi gördü değeri muazzam arttı. Şu anda pek çoğumuz dünya kategorisinde değerlendirilen markalar, tasarımcılar ve üretici markalar haline geldik. Bu böylede devam edecek görülüyor diyerek tasarım alanında gelinen noktaya değindi. Tasarım bir bütünü tasarlayabilmektir. Dolayısıyla hem her türlü tasarımı ortaya çıkartan tüm disiplinler için, özellikle moda içinde muhakkak sürdürülebilen tasarım zincirlerini oluşturabilmek gerekiyor. Bu sürdürülebilen zincir içerisinde gerçek bir ikram, kalite ve marka algısını oluşturabiliyoruz. Dolayısıyla bu anlamda ben tasarım zinciri halkasını hem şirketlerde hem mağazalarda hem de ürünün başından sonuna kadar olan her şeyde büyümesinden, astarından, iç dikişine kadar veya onun hangi mağazada hangi köşede duracağına kadar yönetilmesini ve bir duygusal bağ kurulmasını takip açısından da çok önemli buluyorum diyerek tasarımda tasarım zinciri halkasının önemine değindi. Öndoğan; Hedef Pazar Belirlenmeli Kaprol dan sonra söz alan Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziynet Öndoğan da Sürdürülebilir ve Devamlı Kalite için başlıklar altında şunları söyledi; Hedef pazar belirlenmeli, hedef pazara yönelik koleksiyon hazırlığı yapmalı, üretim sürecinin planlanması, yüksek teknoloji desteği ile üretim, ürün ve üretime uygun kalite kontrol yöntemlerinin uygulanması, ileri teknoloji desteği ile pazarlama. Orakçıoğlu; Tekstil Hazır Giyim Endüstrisi nde Yunanistan ın Toplam İhracatını Geçtik Panelde son olarak katılımcılara ORGA Group Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu hitap etti. Sektörün 2001 yılından bugüne geldiği noktanın altını çizen Orka Group Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, 2014 yılı itibari ile Tekstil Hazır Giyim Endüstrisi nde Yunanistan ın toplam ihracatını geçtiklerini söyledi. Orakçıoğlu bu konuda şunları söyledi; Kendimizi belki daha önce hep sektörün önemini, büyüklüğünü vurgulayan ifadelerle gündeme getirmeye çalışıyorduk. İşte istihdama şu kadar katkımız var, gayri safi milli hasıla içinde şu kadar gelirimiz var. Ülke ekonomisinde ve ihracatta şu kadar payımız var derken, bu rakamlarla ifade etmeye çalışıyorduk. Ve o dönemde en çok kullanılan iki tane sözcük vardı; Tekstil, Hazır Giyim Sektörü. Ben artık bunun çok gerilerde kaldığını düşünüyorum. Biz bir endüstriyiz. Tekstil, Hazır Giyim Endüstrisiyiz. Aslına baktığımız zaman gerçekten bu endüstrinin içinde tasarım ekonomisi, marka ekonomisi var.

10 SATINALMADERGİSİ EKİM

11 SATINALMADERGİSİ EKİM ARISTON THERMO dan DEV SATIN ALMA Ariston Thermo ATAG Heating i satın aldı Ariston Thermo, büyüme yolculuğuna ATAG Heating i de bünyesine katarak devam ediyor. Ariston Thermo Yürütme Kurulu Başkanı Paolo Merloni, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke pazarlarında, bu satın almanın önemli bir anlamı olduğunu vurguladı. Dünyanın ısınma ve su ısıtma alanında lider firmalarından biri olan Ariston Thermo, Benelüks ülkeleri ısıtma pazarının önemli aktörü ATAG Heating i satın aldı. Benelüks ülkelerindeki seçkin piyasalarında sahip olduğu önemli pozisyon nedeniyle güçlü bir aktör olması, en yüksek teknolojiyi kullanması ve uyumlu bir ürün çeşitliliğine sahip olması nedeniyle, şirket birçok Avrupa ülkesine hizmet veriyor. Hem konut hem de sanayi tipi ürünler odaklı bir üretim yapan ATAG Heating, hem konut hem de sanayi tipi ürünler üretmek üzere 1948 yılında kuruldu. Şirketin merkezi ve üretimi Hollanda, Lichtenvoorde de ATAG Heating in 2013 yılı net geliri 53 milyon Euro... ATAG, konularında oldukça ihtisaslaşmış AR-GE ekibiyle ve ileri teknoloji ve yüksek verimlilik standartlarıyla karakterize olmuş ürün sunumuyla yoğun bir şekilde inovasyona odaklanmıştır. Şirket, Hollanda daki yüksek verimli ve düşük emisyonlu yoğuşmalı boylerlerin üretimini gerçekleştiren üretim tesisinde, güçlü ve girişimci 170 kişilik yönetim kadrosu tarafından yönetiliyor. Konuya ilişkin açıklama yapan, Ariston Thermo Yürütme Kurulu Başkanı Paolo Merloni yaptığı açıklamada, Bu satın alma yoluyla, gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler pazarlarındaki iç ve dış büyümeye dayalı gelişim stratejimizi sürdürüyoruz. ATAG Heating satın almasıyla grubumuz, gelirlerini artıracak. Yüksek verim, düşük emisyon ve maliyet rekabeti üzerine odaklanan yoğuşma teknolojisi platformu, iyi bilinen ve en yüksek kalitede konumlanmış bir marka, seçkin piyasalarda güçlü bir duruş dışında en önemlisi sağlam, iyi motive olmuş ve girişimci bir yönetim ekibi. PIRELLI ÜST ÜSTE 8 YIL LASTİK SEKTÖRÜNÜN EN SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞİRKETİ OLDU Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi nde 100 üzerinden 85 puan alan Pirelli, otomotiv parçaları ve lastik sektörü ortalamasının üzerinde başarı sağlayarak 8 yıl üst üste sektörünün en sürdürülebilir şirket seçildi. Dünyanın en büyük firmalarının ekonomik, çevresel ve sosyal faktörlere göre finansal performansını takip eden Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi nde Pirelli, 100 üzerinden 85 puan aldı. ATX Otomotiv parçaları ve lastik sektörü ortalaması ise 48 puan olarak hesaplandı. Başta grubun en önemli üretim merkezlerinden biri olan İzmit Pirelli Fabrikası olmak üzere dünya genelindeki üretim merkezlerinde sürdürülebilirlik alanında önemli çalışmalar gerçekleştiren Pirelli, lastiğin üretim ve kullanım sırasında çevreye olan etkisini en aza indirmek için çalışmalarına ve yatırımlarına devam ediyor. Pirelli, devam eden sürdürülebilirlik çalışmalarıyla 2020 itibarıyla, karbon emisyonunu yüzde 15, enerji tüketimini yüzde 18, su kullanımını yüzde 58 oranında düşürmeyi hedefliyor. Vestel, Sharp ın Avrupa daki pazarlama ve satış faaliyetlerini devraldı Vestel, global markalarla işbirliğini güçlendirme stratejisi doğrultusunda Sharp la lisans anlaşması imzaladı. Vestel Şirketler Grubu nun yüzde100 bağlı ortaklığı Vestel Ticaret A.Ş., 26 Eylül 2014 tarihinde imzaladığı anlaşmayla, Sharp markası lisansı altında beyaz eşya ürünleri geliştirme, üretme ve Avrupa da satış ve pazarlama hak ve yetkilerini devraldı. Vestel Ticaret A.Ş., 1 Ocak 2015 itibariyle Vestel Beyaz Eşya fabrikalarında ve Sharp Corporation ın Asya daki tesislerinde Sharp markası altında üretilen ürünlerin Avrupa daki münhasır satıcısı olacak. LCD TV lerin dünyadaki ilk geliştiricisi olarak tanınan Sharp Corporation, 2013 yılını 28,7 milyar dolar tutarındaki global ciroyla tamamladı. Sharp ın piyasa değeri ise 26 Eylül 2014 tarihi itibariyle 4,9 milyar dolar oldu. Japonya TV pazarının lideri Sharp, aynı zamanda Japonya ve Asya beyaz eşya pazarlarının önde gelen oyuncularından biridir. Sharp ın toplam cirosunun yaklaşık 3 milyar doları beyaz eşya satışlarından geliyor.

12 SATINALMADERGİSİ EKİM Makİne sektöründe milyar dolarlık İşbİrlİğİ Takım Tezgahları Sanayici ve İşadamları Derneği (TİAD) ve Makina İmalatçıları Birliği (MİB), ilk kez yaptıkları işbirliğiyle makine sektörünün Avrasya daki en büyük buluşması olan MAKTEK Avrasya 2014 Fuarı nı birlikte düzenliyor. Fuar, Ekim tarihlerinde TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi Beylikdüzü İstanbul da gerçekleştirilecek. Düzenlenen basın toplantısında, cari açığı çözmedeki en önemli parametrenin,sektörde ölçek ekonomisi ve katma değer yaratarak daha çok ihracata yönelmek olduğu belirtildi. Sektörün 2023 hedefi olarak belirlenen 100 milyar dolar ihracat için yıllık yüzde 21 büyümeye ihtiyaç olduğuna, ancak sanayinin ekonomideki payının giderek düştüğüne dikkat çekildi. Türkiye nin stratejik sektörleri olan makine ve takım tezgâhları nı temsil eden iki büyük meslek örgütü, Takım Tezgahları Sanayici ve İşadamları Derneği (TİAD) ve Makina İmalatçıları Birliği (MİB), 2023 vizyonunu gerçekleştirmeye yönelik önemli bir işbirliği yaparak, makine sektörünün en büyük buluşması MAKTEK Avrasya 2014 Fuarı nı, Ekim tarihlerinde, TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi Beylikdüzü İstanbul da birlikte düzenleyecek.maktek Avrasya Fuarı öncesi Ceylan Intercontinental Otel de düzenlenen basın toplantısına katılan Takım Tezgahları Sanayici ve İşadamları Derneği (TİAD) Başkanı Dr. Müh. Erdal Gamsız, Makina İmalatçıları Birliği (MİB) Başkan Yardımcısı Ahmet Özkayan, TÜYAP Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Bülent Ünal ile TÜYAP Fuarcılık Genel Müdür Yardımcısı İlhan Ersözlü, sektörün ekonomideki yeri ve fuarın önemi hakkında bilgi verdi. TİAD Başkanı Gamsız: Cari açığı çözmek için daha çok üretim, daha çok ihracat... Takım Tezgahları Sanayici ve İşadamları Derneği (TİAD) Başkanı Dr. Müh. Erdal Gamsız, MAKTEK 2014 Fuarı için sektörün iki güçlü meslek örgütünün işbirliği yapmasının önemli bir gelişme olduğunu belirterek, TİAD ve MİB işbirliğinin, ticaret hacmine katkı sağlamanın yanı sıra sektörde yeni stratejik ortaklıkların, birleşmelerin olması için yol açıcı bir fonksiyonu olmasını diliyorum dedi. Kendi kendini üretebilen tek makine grubu olan takım tezgâhları sektörünün, makine imalat grubu içinde özel bir konuma sahip olduğunu ve dünya ekonomisine yön veren gelişmiş ülkelerde stratejik ve öncelikli sektörler arasında yer aldığına dikkat çeken Gamsız, şunları söyledi: Cari açığı çözmedeki en önemli parametre ölçek ekonomisi yaratmak, katma değer ve daha çok üretmek. Daha çok üretip daha çok ihraç edilmeli. İhraç etmek için üretilirken kullanılan ara mallar çok fazla. Türkiye nin takım tezgâhları vasıtasıyla üretemeyeceği ara mal yok. Takım tezgahı tasarımı ve imalatı temel mühendislik sanayidir. Temel üretim makinasıdır. Takım tezgâhı sektörü, genel makina imalat, otomotiv ve savunma sanayi sektörü ile doğrudan ilişkili stratejik bir sektördür. Yanı sıra tekstil, gıda, elektronik gibi sektörlerin faaliyetlerine devam edebilmeleri, yenilenebilmeleri makine sektörüne bağlıdır. Kalemden, otomobil üretim endüstrisine kadar, her ürünün üretilmesinde bir veya birden fazla takım tezgâhı kullanılıyor.işbirliği, stratejik ortaklık ve birleşmeler yoluyla güçlü sermaye yapısına sahip kurumların yaratılması, yoğun ARGE ve ÜRGE çabası gerektiren bu sektör için kaçınılmazdır. Sektör ileri teknolojiye sahip ürünler üzerine odaklanırken iç ve dış pazar potansiyelini birlikte değerlendirmelidir. MİB Başkan Yardımcısı Özkayan: Sektörde 100 milyar dolar ihracat için yılda %21 büyüme şart Makina İmalatçıları Birliği (MİB) Başkan Yardımcısı Ahmet Özkayan, 2023 e 10 yıl var, 100 milyar dolar ihracat hedefi için yıllık yüzde 21 artışlarla gitmek gerek. Türkiye de sanayinin ekonomideki payı giderek düşüyor. Payı yüzde 25 lerden 16 ya gerilemiş. Ülkenin ve ekonominin geleceği için bu tabloyu makine imalat sanayi lehine değiştirecek adımlar atılması gerektiğini düşünüyoruz. Sektörün birbirini tamamlayan iki büyük meslek örgütü MİB ve TİAD ın ilk kez yaptığı işbirliğiyle düzenlenen MAKTEK Avrasya 2014, söz konusu stratejik sektörler arasındaki koordinasyonun ve yeni işbirliklerinin gelişmesinin önemli bir aşaması olacak. MAKTEK Fuarı ile başlayan işbirliğimizin, üretimimizin katma değerini artırmak için, hem ürün bazında hem entegre makine sistemleri üretmeyi destekleyecek inovatif iş modelleri geliştirmek anlamında iyi bir başlangıç olmasını diliyorum. dedi. Özkayan ın verdiği bilgilere göre; Türkiye nin 2023 yılı için koyduğu 500 milyar dolarlık ihracat hedefi içinde 100 milyar dolarlık payla en büyük ihracatçı sektör olmayı planlayan makine sektörü, 2013 yılında 13 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.makina İmalatçıları Birliği nin (MİB) 167 üyesi, yatırım tipi makine ihracatının yüzde ini gerçekleştiriyor ve 100 den fazla ülkeye yatırım makineleri ihracatı yapılıyor.makine sektörü 10 milyar doların üzerinde ihracat yapan 5 sektörden biri konumunda. Türk makine sektörü 10 yıl gibi kısa bir sürede yakaladığı başarıyı, 2012 ve 2013 yılında da devam ettirdi. Türk makine sektöründe ihracatın ithalatı karşılama oranı son on yılda yüzde 27 seviyesinden yüzde 43 seviyelerine çıktı. Sektör 2012 ve 2013 te başta Almanya, İngiltere, ABD, Fransa, Irak, Rusya ve İtalya gibi sanayileşmiş ülkeler olmak üzere 200 ülkeye ihracat gerçekleştirdi. Makine ihracatında Türkiye; dünya genelinde 2001 yılında 35. sırada iken, 2012 yılında 27. sıraya, Avrupa da ise 2001 yılında 18. sırada iken 2012 yılında 15. sıraya yükseldi. TÜİK verilerine göre makine sektöründeki istihdam 2010 yılında 154 bin kişiye ulaştı. TÜYAP: MAKTEK Avrasya Fuarı ndan 900 milyon dolarlık iş hacmi bekliyoruz TÜYAP Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Bülent Ünal da,122 bin metrkarelik fuar alanı kapasitesine sahip olan, 15 ayrı salonuyla birçok sektöre hizmet veren TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi nin, Türkiye de özel sektörün sahip olduğu en büyük fuar merkezi olduğunu belirterek, 35 yıllık fuarcılık deneyimiyle TÜYAP ın, ülkemizin en stratejik sektörlerinden biri olan makine sektörünün, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ulusal ve uluslararası arenada en iyi biçimde temsil edilmesine katkı sağlayacağına inanıyorum. dedi.

13 SAT INAL MADE RG İSİ E K İ M u y ernet work.net inalmadergisi.com

14 SATINALMADERGİSİ EKİM Volkswagen, DowAksa ürünleri İle üretilen yeni ticari araçprototipini tanıttı Dünyanın sayılı karbon elyaf üreticileri arasında yer alan DowAksa nın karbon elyaf takviyeli gelişmiş polimer teknolojisi ile daha hafif, daha verimli ve daha çevre dostu bir araca dönüşen Volkswagen Transporter ın prototipi IAA Hannover 2014 Fuarı nda görücüye çıktı. Otomotiv sektörü, şehir içi trafiğinin yoğunlaşması nedeniyle en son karbon elyaf takviyeli polimer teknolojisini kullanarak daha hafif, verimli ve çevre dostu soğutmalı araçlar üretmek için harekete geçti. Bu kapsamda karbon elyaf takviyeli polimer binek araçları alanında teknoloji lideri olarak bilinen TTT The Team Composite AG şirketinin sektör birikimi ve deneyimi doğrultusunda hayat geçirilen proje, CT&T ve Volkswagen Nutzfahrzeuge gibi tecrübeli iş ortaklarıyla beraber yürütülüyor. Söz konusu işbirliği için memnuniyetini dile getiren DowAksa Genel Müdürü Mithat Okay, DowAksa olarak karbon elyaf alanında dünyada ve sektörde yeni bir oyuncu olmamıza rağmen, rakiplerimizin önüne geçerek global işbirliklerine imza atmak bize güç veriyor. Otomobillerdeki yakıt tüketiminin azaltılması, rüzgar türbinlerinin enerji üretiminin artırılması, altyapı ve yapıların güçlendirilerek ömürlerinin uzatılması gibi dünyanın karşı karşıya olduğu en önemli sorunlara yönelik inovatif çözümler sağlayan karbon elyaf stratejik öneme sahip bir ürün. Ekonomi Bakanlığı nın da kısa bir süre önce özel teşvik sistemi kapsamına aldığı karbon elyafın, Türkiye yi bir adım öteye götüreceğine inanıyoruz dedi. TTT The Team Composite AG şirketinin ilk defa 3,5 tonluk bir dağıtım aracı üzerinde uyguladığı geleceğin ürününde, karbon elyaf teknolojisinin sunduğu birçok özellik dikkat çekiyor. Dizel tüketimi ve karbondioksit salımında büyük ölçüde azalma sağlanacak Aracın özel olarak geliştirilen karbon elyaf takviyeli polimer soğutma yapısının yanı sıra şasisinin geleneksel üretim yöntemlerine kıyasla sayısız avantajı bulunuyor. Araçta karbon elyaf kullanımı aracın hafif, verimli ve çevreci olmasını sağlamakla kalmıyor, aracın yüzde 40 daha fazla yük kapasitesi ve yüzde 30 a varan nakliye tasarrufu sayesinde dizel tüketimi ve karbondioksit salımında büyük ölçüde azalma sağlıyor. Vakumlu ısı izolasyonu ile araçta bulunan soğutma makinesinin de yüzde 60 daha verimli çalışmasına olanak sağlıyor. Araçta yer alan ve özel olarak geliştirilen karbon elyaf takviyeli polimer soğutma teknolojisi, CO2 emisyonu ve gürültü gibi soğutmalı nakliye alanında en yaygın görülen iki soruna da büyük ölçüde çözüm sunuyor. Tüm bu özellikleriyle çevre dostu bir araç olan prototip, karbon elyaf kullanımının sağladığı hafiflik ve hacim sayesinde elektrikli olarak da kullanıma uygun olacak. Aracın sunduğu diğer avantajlar arasında binek araç ehliyeti gerektirmemesi, şehir içi dağıtımda kulanılabilmesi, gıdanın yanı sıra medikal ürünlerin nakliyesi için de uygun olması geliyor. Gefco Grup İlk altı ayda 2.1 milyar Euro ciro elde etti Sanayi lojistiği alanında dünyanın öncü şirketlerinden biri olan, Avrupa nın otomotiv lojistiği alanındaki lider şirketi GEFCO Grup 2014 senesinin ilk yarısında rekor düzeyde ciroya ulaştı. GEFCO nun 2014 ün ilk yarısında cirosu geçen senenin aynı dönemine göre %6.9 luk bir artış göstererek 2.1 milyar Euro olarak kaydedildi. İlk yarıda mevcut işletme gelirleri 53.9 milyon Euro ya; net kar da %60 artarak 32 milyon Euro ya ulaştı. GEFCO Grup Yönetim Kurulu Başkanı Luc Nadal sonuçlarla ilgili açıklamasında, 2014 ün ilk yarısında kaydedilen bu olumlu sonuçlar grubun müşterilerinin tedarik zincirlerini optimize etme ve zorlayıcı ekonomik koşullara rağmen daha rekabetçi olmalarına yardımcı olma konusundaki uzmanlığının ve yetkinliklerinin tüm dünyada kabul edildiğinin bir göstergesidir dedi. Tatmin Edici Finansal ve Operasyonel Performans GEFCO Grup un cirosu 2014 ün ilk yarısında önceki senenin aynı dönemine oranla %6.9 artarak 2 milyar Euro ya ulaştı. Cironun büyük kısmı Avrupa ve Asya operasyonlarından elde edildi. GEFCO ayrıca otomotiv lojistiği alanındaki uzmanlığını diğer önemli sektörlere de uyarlıyor ün ilk yarısı ile 2014 ün ilk yarısı arasında geçen sürede, GEFCO cirosunu sanayi sektöründe %20, elektronik sektöründe de %7 artırdı ün ilk yarısında büyük uluslararası müşterilerden ve orta ölçekli işletmelerden elde edilen ciro- PSA Peugeot Citroen hariç- toplamda 1 milyar EUR yı aştı ve toplam cironun %54.3 ünü oluşturdu. Bu oran geçen senenin aynı döneminde %46.5 olarak gerçekleşti. Müşteri portföyünün çeşitliliği her geçen gün arttı Grubun büyümesi, çeşitlilik stratejisi ve bu stratejinin uygulanmasındaki başarının önemini yansıtıyor yılında PEUGEOT nun fabrikalar arası nakliye işlemlerini yürütmek için kurulan GEFCO, lojistik operatörleri için en karmaşık ve zorlayıcı sektör olarak kabul edilen otomotiv sektöründe doğdu. O günden bugüne GEFCO benzersiz bir entegre lojistik hizmet yelpazesi oluşturdu; her geçen gün büyüyen global ekonomi ortamında yürütme planları ile çok modelli taşımacılık optimizasyon planları tasarladı. GEFCO nun bu uzmanlığı günümüzde başlıca müşterileri arasında en büyük otomobil üreticilerinin yer almasında en büyük etken oldu. GEFCO Grup Avrupa da Bitmiş Araç Lojistiği alanında bir numara. GEFCO General Motors un 4PL* ortağı olarak GM in Avrupa ve Rusya daki tedarik zincirinin kapsamlı yönetimini üstleniyor. Sözleşme kapsamında ayrıca yılda bir milyondan fazla aracın nakliyesini gerçekleştiriyor.

15 SATINALMADERGİSİ EKİM SAP nin kârlılık ve tasarruf sağlayan ekonomik çözümlerini artık fırıncılar da kullanıyor Kurumsal uygulama ve yazılım alanında dünya lideri SAP, KOBİ lere rekabetçilik, kârlılık ve verimlilik artışı sağlayan yenilikçi SAP Business One çözümünü geliştirmeyi sürdürüyor. SAP Business One kurumsal kaynak yönetimi (ERP) çözümü üzerinde Otantik Bilişim iş birliğiyle hayata geçirilen yeni projeyle, unlu mamuller üreticileri ve tedarikçileri tüm iş süreçlerini hızlı ve güvenilir SAP altyapısı üzerinden yönetebilecek. Düşük maliyetli çözüm, içinde ücretsiz mobil uygulamasını ve raporlama araçlarını da barındırıyor. Türkiye de işletmeleri geleceğe taşıyan yenilikçi teknolojiler geliştiren, kurumsal uygulama ve yazılım alanında dünya lideri SAP, sektörlerin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamak vizyonuyla yeni bir iş birliğine imza attı. SAP Business One kurumsal kaynak yönetimi (ERP) çözümü hızlı, doğru, tam zamanında faturalama, satış ve dağıtım yönetimi konularında fırıncılara hizmet sunuyor. SAP Business One özelinde Otantik Bilişim ile hayata geçirilen proje sonucunda artık unlu mamuller üreten işletmeler de kurumsal kaynak planlamanın sağladığı verimlilik ve kârlılık artışından faydalanarak maliyetlerini düşürebilecek. Alanında bir ilk olan çözüm içinde ücretsiz mobil uygulamasını ve raporlama araçlarını da barındırıyor ve düşük maliyetiyle dikkat çekiyor. Mobil uygulama, verilere gerçek zamanlı erişim, sistemde kolayca dolaşma süreçleri uzaktan yönetme imkanı sağlıyor. SAP ve Otantik Bilişim çözüm ortaklığında doğan yeni proje, saha uygulamaları ön planda olan ekmek ve ekmek türevlerinin gıda satış organizasyonlarına dönük bir grup yazılımdan oluşuyor. Özellikle zincir mağazalara unlu mamuller veren KOBİ lere hitap eden uygulama, SAP nin dünya lideri kurumsal kaynak yönetimi (ERP) sistemi SAP Business One dan güç alıyor. Üreticilere ve dağıtıcılara rekabetçilik, verimlilik, kârlılık, tasarruf ve maliyet avantajı sağlayan çözüm, büyük mağazalar kadar bakkal ve marketlere de dağıtım yapan fırınlar ve ekmek dağıtıcıları için tasarlandı. SAP Business One altyapısıyla fırıncılara sunulan ERP çözümü, faturalama ve dağıtım gibi iş süreçlerinin gerçek zamanlı entegrasyonunu sağlıyor; dolayısıyla fırıncıların günlük operasyonlarında hız artışı sağlarken, nakit akışındaki görünürlüğü artırıyor ve maliyetleri düşürüyor. Ekmek üreticilerinin ve dağıtıcılarının net kârlarını artırabilmeleri hedefiyle; sabit varlık yönetimi, depo ve lojistik lokasyon yönetimi, fiyatlama gibi süreçleri artık çok daha kolay takip edilebiliyor. Tüm bu işlemler gerçek zamanlı raporlamaya imkan sağlayandünyanın ilk ve tek gerçek zamanlı bellek içi platformu SAP HANA ile sağlanıyor. Bilanço, stok devri ve satış analizi gibi sıradan raporlama işlemleri bu çözümle daha da hızlanıyor. Fırıncılar, unlu mamuller üreticileri ve dağıtıcıları için tasarlanan çözüm, SAP Business One ın KOBİ lere sunduğu kurumsal kaynak yönetimi çözümüyle entegre olarak testler dâhil yedi gün içinde müşterilerin iş süreçlerine entegre ediliyor ve kullanışlı hale geliyor. Yaşayan bir proje olarak tasarlanan iş çözümü, müşterilerden gelen talepler doğrultusunda sürekli geliştiriliyor. Teknolojinin kullanımı ile fırın ve fırıncılık sektörlerinde yer alan şirketler, eski ve atıl iş yapış şekillderinden kurtularak, üretimden sıcak ve soğuk satış uygulamalarına, maliyetlendirmeden bütçeye, müşteri ilişkileri yönetiminden (CRM) en geniş raporlamalara kadar tüm süreçlerini entegre takip edebildikleri bir yapıya kavuşuyor. SAP Ekosistem ve Satış Direktörü Selçuk Öznal, konu hakkında şunları söyledi: SAP Türkiye olarak Türkiye ekonomisinin itici gücü olan KOBİ lere destek verme vizyonuyla, onların iş süreçlerine değer katacak uygulama ve yazılım çözümleri geliştiriyoruz. Bu alandaki global liderliğimizle KOBİ lerin hizmetine sunduğumuz SAP Business One, işletmeler için rekabetçilik, verimlilik ve kârlılık artışı sağlayarak maliyetlerin azalmasını ve tasarruf imkanları yaratmayı hedefliyor. Uçtan uca bir kurumsal kaynak yönetimi çözümü olarak tasarlanan SAP Business One, işletmelerin tüm fonksiyonlarının kısa sürede bütünleşik çalışmasına zemin oluşturuyor. Başta perakende, otomotiv, hizmet, hızlı tüketim ve dağıtım gibi ana sektörler olmak üzere 150 ülkede müşterisi bulunan SAP Business One çözümümüzün, Türkiye deki şirketler tarafından da büyük ilgi görmesinden mutluluk duyuyoruz. Otantik Bilişim iş birliğiyle unlu mamuller üreticilerine ve tedarikçilerine sunduğumuz çözümümüzle, SAP Business One ın eriştiği ve verimlilik artışı sağladığı sektörlere bir yenisini daha eklemenin gururunu yaşıyoruz. Bu vesileyle Türkiye de faaliyet gösteren tüm unlu mamuller üreticilerini ve tedarikçilerini Otantik Bilişim iş birliğiyle SAP Business One altyapısında hayata geçirdiğimiz çözümümüzü kullanmaya ve işlerini büyütmeye davet ediyoruz. Otantik Bilişim Genel Müdürü Tanju Canay, iş birliği hakkında şunları söyledi: Müşterimiz olan zincir mağazaların iş süreçleri, tedarikçilerden beklenen bilgilerin zamanında ve doğru bir şekilde gelmemesinden dolayı aksıyordu. Maddi ve manevi zararlara neden olan bu durumu düzeltmek için, projeyi hayata geçirdik. Projemizin güçlü bir ERP entegrasyonuna ihtiyacı vardı. Köklü bir geçmişi ve parlak bir geleceği olan, ulaşabileceğimiz en iyi ve en güvenilir ERP uygulaması ile projemizi entegre ettik. SAP Business One çözümünü sunarak dünyanın en iyisine ulaşabildiğimiz ve bize bu imkanları sağladığı için SAP ye müteşekkiriz.

16 SATINALMADERGİSİ EKİM Çobançeşme Mah. Mithatpaşa Cad. No:24 Kat:3 Yenibosna-İSTANBUL

17 SATINALMADERGİSİ EKİM HP geleceğin BT dünyasını şekillendiriyor HP, BT nin Yeni Tarzı stratejisini HP World 2014 etkinliğinde açıkladı. Büyük veri, mobilite, bulut ve güvenlik başlıkları altında sürekli inovasyon hedefini açıklayan HP, yeni teknolojilerini ve çağın trendlerini binin üzerinde katılımcı ile paylaştı. HP, Türkiye deki müşterilerine ve iş ortaklarına yönelik HP World 2014 etkinliğini İstanbul Haliç Kongre Merkezi nde gerçekleştirdi. Binden fazla şirket yöneticisinin katıldığı etkinlikte sektörün önde gelen uzmanları interaktif oturumlar ve özel eğitimler eşliğinde sektör paydaşlarına büyük veri, bulut, mobilite ve güvenlik başlıkları altında Türkiye teknoloji pazarındaki değişimleri anlattı. Intel ana sponsorluğunda yapılan etkinliğin ana temasını HP nin tüketici ve kurum deneyimini birbirine bağlayan dönüşümsel bir değişim olarak gördüğü BT nin Yeni Tarzı anlayışı oluşturdu. Bilişim teknolojilerinin toplumu yeniden tanımlayan bir endüstri olarak öne çıktığı bir dönemi tasvir eden BT nin Yeni Tarzı anlayışı bireysel üretkenliğin yanı sıra kişilerin iletişim ve iş birlikleri kurma şekillerini değiştirirken birçok fırsatı ve zorluğu da beraberinde getiriyor. Bu dönemde tüketiciler, değişim halindeki dünyada onlara teknoloji konusunda rehberlik edecek güvenilir danışmanlara ihtiyaç duyuyorlar. HP nin BT nin Yeni Tarzı stratejisinde büyük veri, bulut, mobilite ve güvenlik olmak üzere dört alan üzerinde inovasyon hedefleniyor. Tüketicilerin aradığı bu danışmanlığı sunmaya talip olan HP, inovasyonun ve iş birliklerinin önemine duyduğu inançla organize HP World etkinliğinde, HP EMEA Genel Müdürü ve Kurumsal Çözümler Bölümü Kıdemli Başkan Yardımcısı Peter Ryan, DreamWorks Animation Teknoloji İletişimi ve Stratejik İş Birlikleri Başkanı Kate Swanborgh un yanı sıra birçok konuğu ağırladı. Etkinliğin konuşmacıları arasında yer alan HP Türkiye Genel Müdürü Güngör Kaymak görüntüleme ve baskı cihazları, kişisel sistemler, yazılım, hizmet ve BT altyapısı alanlarında yenilikçi çözümler sunan dünyanın en büyük BT şirketi olan HP nin kurumsal çözümlerini şirket yöneticilerine anlattı. Geleceği şekillendiriyoruz HP nin tarihinde hep ilklerin ve enlerin olduğunu söyleyen HP Türkiye Genel Müdürü Güngör Kaymak, ilk genel amaçlı mobil bilgisayar, fonksiyon özellikli ilk hesap makinesi, Inkjet baskı teknolojisinin BT endüstrisine kazandırılması, dünyanın en hızlı masaüstü yazıcısı ve ilk yazılım tabanlı sunucu gibi yeniliklerin tamamının HP tarafından tasarlanıp üretildiğinin altını çizdi. HP bünyesinde Ar-Ge den sorumlu HP Laboratuvarları nın yaptığı çalışmalara da değinen Kaymak, Geleceği şekillendiriyoruz. Verinin ışık üzerinden iletilmesi ile hız ve güç verimliliği alanlarında çığır atan fotonik teknolojisinin yanı sıra, büyük veriyi görselleştirerek hızlı karar almayı sağlayan çözümler ve yazılım tabanlı hesaplamayı gerçeğe dönüştüren, evrensel bellek mimarisine sahip Memristor teknolojisi üzerinde çalışıyoruz dedi. Yeni nesil BT gereksinimlerinin arttığını vurgulayan Güngör Kaymak, kurumların daha hızlı inovasyon, daha hızlı servis, yüksek çeviklik seviyesi, az kaynakla çok iş yapma gibi beklentilerini Yeni Nesil BT için çözümler sunmak stratejisiyle karşılayacaklarının altını çizdi. Panasonic Ultra 360 kamerasını piyasaya sürüyor Panasonic, Almanya da düzenlenen Security Essen de yeni 360, ultra yüksek 4K çözünürlüklü akıllı izleme kamerasını tanıtıyor. Bankacılık, perakende ve lojistik gibi uygulamaları hedefleyen kamera, geleneksel güvenlik kameralarının erişebileceğinden çok daha geniş bir alanda çok daha fazla detay yakalıyor. Bu da daha az kamera ile daha fazla kapsama alanı anlamına geliyor. Kamera, ısı haritası çıkarmadan insan sayımına kadar hem pazarlama hem de güvenlik amacıyla kullanılabiliyor. Bu yerleşik analiz araçları, kullanıcının insanların nereye doğru hareket ettiklerini ve odada nerede durduklarını tanımlamasına imkân veriyor. Örneğin bir perakende satış mağazasında, bu araçlar sayesinde satış promosyonlarının etkililiği ölçülebiliyor ve hareketin anlaşılmaz hale getirilmesi yöntemiyle veri gizliliği korunuyor. Bu son teknoloji ürünü kamera (WV-SF481), keskin ve doğal bir renk üretimiyle birlikte güçlü bir düşük ışık performansı sunuyor. 1/1,7 sensör, siyah beyaz modda 0,05lx kadar düşük bir değerde bile çalışıyor ve gerçek gündüz/gece geçişini mümkün kılıyor. Bu sayede ortaya ideal bir 7/24 izleme çözümü çıkıyor. Görüntünün ortasında ve kenarında netlik sağlayan yüksek çözünürlüklü 4K motor da bu sisteme eşlik ediyor. Panasonic Ürün Pazarlama Müdürü Gerard Figols bu konuda şunları söylüyor: Ürün, Otomatik Arka Odak (AFB) özelliğine sahip, kurulum süresini, maliyetleri ve bakımı azaltarak oldukça yüksek bir görüntü kalitesi sunan ilk 4K 360 derece gece/ gündüz kamerası olma özelliğini taşıyor. Kamera aynı zamanda su geçirmez ve darbeye dayanıklı. Bu özelliği onu hem iç hem de dış mekan kullanımı için uygun kılıyor. Pek çok işletme için mükemmel performans sunabilecek oldukça çok yönlü bir izleme kamerası olan ürünümüz, akıllı analiz özelliği sayesinde kurumlara izleme kameralarından güvenlik hizmetinden fazlasını alma imkânı tanıyor. İnovasyon DNA mızda HP EMEA Genel Müdürü ve Kurumsal Çözümler Bölümü Kıdemli Başkan Yardımcısı Peter Ryan, ise yaptığı konuşmada 2014 ün HP nin 75. yıldönümü olduğunu söyleyerek, keşif ve inovasyonun HP nin DNA sında yer alan genler olduğunun altını çizdi. Ar-Ge ye şirket tarihinde eşi benzeri görülmemiş ölçüde yatırım yapıldığını ifade eden Ryan, BT nin Yeni Tarzı stratejisiyle kurumlara düşük maliyet, daha yüksek seviyede çeviklik, sadelik ve hız katacaklarını belirtti.

18 SATINALMADERGİSİ EKİM PLASTİK AMBALAJ SEKTÖRÜNDE DEĞİŞİM RÜZGÂRLARI Yeni plastik ambalajlar çevre odaklı teknolojilerle geliştiriliyor Ambalaj sektörü; ürünü dış etkenlerden koruyarak raf ömrünü uzatırken, hijyenini sağlıyor, taşıma kolaylığı ile görsel olarak pazarlama desteği yaratıyor. Hızlı kentleşme, nüfus artışı, yaşam standartlarının yükselmesi, kadınların aktif iş hayatına katılımı, ihracat artışı, alışveriş merkezlerinin çoğalması ile tüketim alışkanlıklarının değişmesi ve perakende alışveriş eğiliminin artması neticesinde ambalaj pazarı bugün dünyada 700 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı. Ambalaj sektörü içinde yüzde 35 lik paya sahip olan plastikler ise üretim ve geri dönüşüm süreçleri, kullanım kolaylığı, hafifliği, kolay şekil alabilme özelliği ile alternatif malzemelere göre önemli avantajlara sahip. Plastik ambalaj sektörü teknolojik gelişmelere paralel değişerek büyürken, geri dönüşüm süreçlerinin uygulanması ile gerçek değerine de kavuşuyor. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV), sektör için oldukça önemli olan plastik ambalajlar konusunun tüm yönleri ile değerlendirildiği Uluslararası Plastik Ambalaj Teknolojileri Kongresi ni 17 Eylül 2014 tarihinde Hilton İstanbul Bosphorus ta gerçekleştirdi. Türk plastik sektörü ile uluslararası boyutta sektör temsilcilerinin, uzmanların ve akademisyenlerin bir araya geldiği kongrede; plastik ambalaj teknolojilerindeki yeni gelişmeler ağırlıklı olarak çevre boyutuyla değerlendirildi. Yeni teknolojiler artık ambalaj sektöründe plastiklerin diğer tüm malzemelere karşı yarattığı avantajı net olarak ortaya koyuyor. Kongrede sürdürülebilir bir çevre için plastik ambalaj tercihinin önemi vurgulanırken sektör ile ilgili çarpıcı birçok konu da gündeme geldi. Ambalaj sektörü ve plastik ambalajlar Dünya ambalaj sanayi pazarı 700 milyar dolarlık bir büyüklüğe sahip ve sektör yıllık her yıl ortalama yüzde 3 büyüyor. Türk ambalaj sektörünün büyüklüğü ise 16 milyar dolar. Plastik, kağıtkarton, metal, cam ve ahşap malzemeleri üretim yapan sektör içinde plastik ambalajlar yüzde 35 lik bir pay ile ilk sırada yer alıyor. Son beş yıllık değerlendirmeye göre Türk ambalaj sektörünün yıllık ortalama büyümesi, dünya ortalamasını da geçerek yüzde 6 lara ulaştı. Plastik sektörü içinden ambalajlar da yaklaşık yüzde 40 pay alıyor. Plastik ambalaj sektörünün üretimi 2013 yılında bir önceki yıla oranla miktar olarak yüzde 13 artarak 3,24 milyon tona, değer olarak yüzde 17 artarak 12,7 milyar dolara ulaştı. Plastik ambalajlar 3,6 milyar dolarlık genel ambalaj sektörü ihracatından yaklaşık yüzde 70 pay alarak lider konumda yer alıyor. Plastik ambalajlar sürdürülebilir çevre için 1 numaralı seçenek Plastik ambalajların yeri doğa değildir. Kullanım sürecini tamamlayan plastik ambalajların atık olarak değerlendirilmesi ve geri dönüştürülmesi gerekiyor. Tam bu noktada bilinçli insan faktörü de önem kazanıyor. Plastik ambalaj atıkları tüketiciler tarafından kaynağında ayrıştırılarak geri dönüşüme yönlendirildiğinde doğal ortamların plastiklerden zarar görmesi de engellenmiş olur. Plastik ambalajlar üretim ve geri dönüşüm süreçlerine göre en çevreci malzeme özelliğini taşıyor. Örneğin kâğıt en fazla beş geri dönüştürülürken, plastik onlarca kez geri dönüştürülebiliyor. Plastikler geri dönüştürülürken en az enerjiyi harcar. Cam 1400, alüminyum 650 derecede geri dönüştürülürken plastiğin geri dönüşümü için derecelik enerji yeterli oluyor. Bugün plastikten üretilen ambalajlar eğer ahşap, cam, kâğıt, karton veya alüminyumdan üretilseydi, ambalajların ağırlığı ve buna bağlı olarak nakliye giderleri 4 katına çıkacaktı. Bu ambalajları üretmek için iki katı enerji harcanacak ve ambalajların atık hacmi de 2,5 kat artacaktı. Dünyada içilebilir sudan mahrum 1 milyarın üzerinde insan var. Plastik su ambalajları sayesinde su ekonomik, güvenilir ve sağlıklı bir şekilde onlara ulaştırılabiliyor. Üstelik yapılan bilimsel araştırmalar damacanalarda bulunan BPA maddesinin insan sağlığı açısından risk taşıdığına yönelik sonuçlar da içermiyor. Konu ile ilgili ilk kez Türkiye de yapılan araştırma, BPA maddesinin suya geçme riskinin insan sağlığına etkisinin yok denecek düzeyde olduğunu ortaya koyuyor. Yapılan araştırma bir insanın damacanalardan sağlığını tehdit eder düzeyde BPA alabilmesi için, günde 60 damacana, bir bebeğin de 6 damacana su içmesi gerektiğini gösteriyor. Gıda enflasyonunun önüne geçme için tek çözüm; plastik ambalajlar Plastik ambalajlar özellikle gıda sektörü tarafından tercih ediliyor. Düşük maliyet, taşıma kolaylığı, değişik üretim teknolojileri, hafiflik, saydamlık ve en önemlisi plastiğin geri dönüşüm avantajları bu tercih için ilk sıralarda geliyor. Plastik sektörü cam endüstrisinden cam pet ile pay alıyor PAGEV Uluslararası Plastik Ambalaj Teknoloji Kongresi plastik gıda ambalajları konusunda en son teknoloji ürünleri de gündemine aldı. Cam pet plastik ambalaj sektörünün cam endüstrisinden pay aldığı çok özel bir ürün. Yüzde 90 ı petten üretilen ürünün en önemli özelliği pet şişenin ürünle temas eden bölümünün çok ince bir camla kaplanmış olması. Böylece ürün pet ve hava ile kesinlikle temas etmiyor. Uygulanan camın inceliği ambalajın ağırlığını da olumsuz etkilemiyor. Zira cam ambalajlar ağırlıkları ile nakliye ve karbon salınımını artırmak gibi oldukça önemli dezavantajlara sahip. Ayrıca cam ambalaj ürünlerinin genellikle tek kullanımlık olması ve kırılmalar üretim maliyetlerini de artırıyor. Yeni ürün cam pet ise tüm bu dezavantajları ortadan kaldırarak sağlık ve hafiflik avantajları ile özellikle sıvı gıdaların ambalajlanmasına alternatif bir çözüm getirmiş oluyor. Biyobozunur plastikler ise fosil yakıtlar yerine mısır gibi yenilebilir bitkilerden üretiliyor. Mısır gibi tamamen doğal ve yenilebilir kaynaklardan elde edilen PLA hammaddesinden yapılan ürünlerin üretiminde, petrol yerine bitkilerde fotosentezle elde edilen şekerden yararlanılıyor. Biyobozunur plastiklerin en önemli özelliği yüksek şeffaflık ve parlaklığa sahip olmaları. Sert ve kırılmaya da dayanıklı ürünlerin içine konulan gıdaların kokusunu ve aromasını da uzun süre koruyarak benzerlerinden ayrılıyor. Biyobozunur plastiklerin geri dönüşümü de mümkün ancak doğada kalsalar dahi altı ila sekiz hafta içinde tamamen toprağa karışarak yok oluyor. Böylece çevreci bir ürün olarak da nitelendiriliyor.

19 SATINALMADERGİSİ EKİM Yeşİlİ Sevİyoruz, Yeşİl Ofİsİ Desteklİyoruz! Satınalma Dergİsİ Ve Buyer Network Olarak Okur Ve Paydaşlarımıza Yeşİl Ofİsİ Önerİyoruz. Siz de ofisinizde gerekli önlemleri alıp, enerjiyi en verimli şekilde kullanarak iklim değişikliğiyle mücadeledeki yerinizi alın. Geç kalmadan, ofisinizde bilinçli tüketimi sağlamak ve bunu yaygınlaştırmak için Green Office Programı na katılın. Yeşil Ofis Hakkında Detaylı Bilgi İçin:

20 SATINALMADERGİSİ EKİM Uluslararası Taşımacılık PLANET ile Yeniden Şekilleniyor Planet Uluslararası Taşımacılık ve Dış Ticaret Ltd. Şti. Prof N. Mazhar Öktel Sk. Dilek Apt No:19/3 Şişli İstanbul

21 SATINALMADERGİSİ EKİM Prof. Dr. Selim YAZICI İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü, Tedarİk Zİncİrİnde İş Süreklİlİğİ Yönetİmİ Günümüzde küçük veya büyük ölçekli olsun; üretim veya hizmet sektöründe faaliyet göstersin, tüm kuruluşlar çeşitli risklerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Dolayısıyla, hiçbir kuruluş krizlere karşı kurşun geçirmez bir yapıya sahip değildir. Genellikle kriz denildiğinde, deprem, sel, fırtına gibi doğal afetlerden kaynaklanan olaylar gelse de, kuruluş içinde gerçekleşen bir su baskını, küçük çaplı bir yangın veya bilgi işlem sisteminde (IT) meydana gelen bir sistem çöküntüsü de kuruluş açısından kriz yaratabilmekte ve kuruluşun üretim sürecinde veya faaliyetlerinde çeşitli kesintilere veya duraksamalara neden olmaktadır. Bu yazıda, ülkemizde yeni yeni üzerinde tartışılmaya başlayan iş sürekliliği kavramı, kuruluşların tedarik zinciri açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır. Tedarik zincirleri, küçük veya büyük ölçekli tüm kuruluşların varlıklarını sürdürmesinde hayati bir rolü üstlenmiş durumdadırlar. Tedarik zincirinden kaynaklanabilecek riskler de, kuruluşların faaliyet kesintilerinin temel nedenleri arasında yer almaktadır. Başka bir açıdan değerlendirildiğinde; tedarikçi riskleri, kuruluşların kontrolü dışında kaldığından, yönetilmeleri de son derece zor riskler arasında yer almaktadır. Ancak, olaylar iş sürekliliği ve risk yönetimi perspektifinden değerlendirildiğinde, belirlenebilen her tür riskin yönetilmesi de söz konusu olmaktadır. İş Sürekliliği Yönetimi İş sürekliliğinin önemi, yakın dönemde yaşanan felaketlerle giderek daha fazla hissedilmeye başlansa da, kesintilerin kuruluşların faaliyetlerine olan etkisi sürekli gündemde olan bir konu olmuştur. Nedeni her ne olursa olsun, faaliyetleri kesintiye uğrayan bir kuruluş, kendisine bağlı olarak çalışan diğer kuruluşları da etkilemeye başlamış ve bir zincir reaksiyonu oluşturmuştur. Günümüzde giderek yakınsayan kuruluşlar, birbirlerinin faaliyetlerine daha fazla bağlanmaya ve bu zincirdeki yerlerine göre, aksamaya veya kesintiye olan tahammülleri de giderek azalmaya başlamıştır. İş sürekliliği sadece ekonomik bir konu olmasının ötesinde; kamu güvenliği, kamu sağlığı ve piyasaların dayandığı kamu fonksiyonları nedeniyle, gerek kamu ve gerekse özel tüm sektör kuruluşları için kritik bir konu haline gelmiştir. Günümüzün global ekonomisinde, lokal bir doğal afetin etkileri global boyutlara ulaşabilmektedir. Örneğin 1995 yılında Kobe de (Japonya) meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki deprem, büyük ölçüde can ve mal kaybına neden olmuştur. Deprem sonrasında, bölgedeki sanayi ile birlikte büyük çelik haddehaneleri de faaliyetlerini durdurmuşlardır. Tedarik zinciri ise neredeyse tamamen durmuştur. Kobe, Japonya nın en büyük ticari ağının üzerinde yer almakta; temel üretim ve lojistik merkezi olarak faaliyet göstermektedir. Deprem sonrası liman, demiryolu, karayolu ve diğer altyapı tesislerinde meydana gelen hasar sonucunda, tedarik zincirinin diğer tarafında bulunan tüm kuruluşlar etkilenmişlerdir. Toyota nın en büyük fren balata tedarikçisi olan ve Osaka yakınlarında üretim yapan Sumitomo Metal Industry e ait fren balata fabrikası da depremden etkilenerek kapanmıştır. Bunun doğal bir sonucu olarak, Just-in-Time (JIT) üretim yapan ve sadece çok düşük bir emniyet stoğu ile çalışan Toyota fabrikası da üretim bandını durdurmak zorunda kalmıştır. Bu kesinti Toyota nın cirosunda yaklaşık 200 milyon dolarlık bir kayba neden olmuştur (Kildow, 2011). Bu durum sadece Toyota için değil, dünyanın farklı bölgelerinde üretim yapan ve kaynak tedariğini Kobe den yapan şirketler için de geçerlidir. Kobe dekine benzer bir durum 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi nin yarattığı etkiler için de söz konusu olmuştur. Ülkemiz sanayisinin büyük bir bölümüne ev sahipliği yapan bölgede yaşanan deprem, ülke sanayisini derinden etkilemiştir. Benzer şekilde İzlanda da 2010 yılında Eyjafjallajökull yanardağının patlaması, üretim merkezlerinde herhangi bir yıkıma neden olmamasına rağmen, Kuzey Avrupa hava trafiğini kesintiye uğratarak ulaşımı olumsuz yönde etkilemiştir.yukarıdakine benzer türden doğal afetlerin yaşanması son derece mümkündür. Ancak unutulmaması gereken, bu türden risklerin sadece doğal afetlere bağlı olarak değil, doğal afetler dışında önlenemeyen birçok faktörden de kaynaklanabileceğidir. Bu durumda önemli olan, planlama ve hazırlık çalışmaları ile bu türden risklere karşı gerekli tedbirlerin alınarak, risklerin yönetilebilir bir duruma getirilmesidir.

22 SATINALMADERGİSİ EKİM Özellikle iş sürekliliği planlamasının yapılması sırasında, tedarik zincirinin satın almadan, dağıtıma kadar tüm süreçlerinin planlama ve uygulama aşamalarına dahil edilmesi, kuruluşun karlılığını etkileyeceği gibi, markanın, müşterilerin ve yatırımcıların güvenini sağlaması açısından önemli olacaktır. Genel olarak kuruluş tepe yöneticilerinin, tedarik zincirini etkileyecek bir unsurun, şirketi de etkileyeceğini unutmamaları gerekmektedir. Dolayısıyla kuruluşun risk yönetimi sürecinin, tedarik zincirinin unsurlarını da içine alacak şekilde genişletilmesi gerekmektedir. İş Sürekliliği veya İş Sürekliliği Yönetimi kavramları ülkemizde yeni yeni tartışılmaya başlayan kavramlar halini almaya başlamışlardır. Oysaki sanayi tarihimiz incelendiğinde, kuruluşların büyük bir çoğunluğunun bu kavramın kapsamını oluşturan olaylar sonucunda ortadan kaybolduğunu kanıtlamaktadır. Bu durumda öncelikle iş sürekliliği kavramının ne olduğunu anlamak ile başlamamız gerekir. En basit tanımı ile İş Sürekliliği, üretim veya hizmetlerle ilgili süreçlerin her koşulda kesintiye uğramadan devamlılık sağlamasını veya kesintilerden en az derecede etkilenerek çıkılmasını ifade eder. Bu kapsamda İş Sürekliliği Yönetimi ise, bir kriz veya felaket sonrasında, kuruluşun üretim sürecinin veya faaliyetlerinin kesintiye uğramaması; oluşabilecek muhtemel bir kesinti sonrasında da kuruluşun en kısa sürede toparlanarak faaliyetlerine geri dönmesini sağlayacak planlama, örgütleme, yönetim ve kontrol faaliyetlerini içeren proaktif bir süreçtir. Dolayısıyla, kuruluşların temel ürün ve hizmet süreçlerinde kesinti meydana getirebilecek olaylara karşılık verme ve bunun planlamasının yapılması konusunda, kuruluşun stratejik ve operasyonel becerisi olarak düşünmek mümkündür (Yazıcı, 2014). İş Sürekliliği Planlamasının dört bileşeni bulunmaktadır. Bunlar (Johns, 2001): 1. Potansiyel risklerin ve etkilerinin tanımlanması, 2. Risklerin gerçekleşme ihtimallerini minimize edecek önleyici tedbirlerin alınması, 3. Risklerin gerçekleşmesi durumunda, organize edilen bir tepki/ eylem geliştirilmesi, 4. Risklerin gerçekleşmesinden sonra, toparlanma döneminde iş süreçlerinin devamlılığının sağlanmasıdır. İş sürekliliği yönetimi yalnızca acil durumlarda yapılması gereken işlemleri kapsamamaktadır. İş sürekliliği yönetiminde amaç; olay öncesinde, süresince ve sonrasında yapılması gereken işlemlerin tümünü kavramak ve bir plan doğrultusunda uygulamaktır. Böylece oluşabilecek risklere karşı kuruluş hazırlıklı hale gelmekte, olay süresince kriz başarılı bir şekilde yönetilmekte ve olay sonrasında ise işler daha kısa bir sürede belirlenen düzeyine dönebilmekte ve kuruluş sürekliliğini devam ettirebilmektedir. İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Standardı İş sürekliliği yönetimi, günümüzde ISO (International Standards Organization) tarafından uluslararası bir yönetim sistem standardı olarak kabul edilmiştir. İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Standartları, 2006 yılında BS koduyla bir İngiliz standardı olarak kullanılmaya başlanmış; 2012 yılından itibaren ise Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından ISO İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Standardı adıyla uluslararası bir standart olarak varlığını devam ettirmektedir. ISO İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Standardı, kuruluşların büyüklük, yer ve faaliyetlerinden bağımsız olarak, iş süreçlerinde meydana gelebilecek olan her türlü kesintiye karşı hazırlıklı olmasını sağlayan ve kesinti anında yapılması gerekenleri ortaya koyan bir yönetim sistemi standardıdır. Kuruluşların faaliyetleri sırasında çeşitli tehlikelerle veya acil durumlarla karşı karşıya kalmaları kaçınılmazdır. Bu olaylar, kuruluşların faaliyetlerinde çoğu zaman kesintiye yol açmakta, hatta bazen de faaliyetlerin durmasına neden olabilmektedir. ISO standardı, kuruluşların bu gibi durumlarda, faaliyet kesintilerini en aza düşürmeyi hedefleyen sistemlerin kurulması amacıyla ortaya konulan bir standarttır. Doğal afetlerde, terör ve teknolojik saldırılar ve çevresel felaketler gibi değişen bir yelpazede yer alan küçük veya büyük çaplı olayların gerek özel, gerekse kamu kuruluşları üzerinde yaratacağı çeşitli etkiler bulunmaktadır. Bu durumda, hem iş sürekliliğinin sağlanması ve hem de bu olayların yaratacağı toplumsal etkiler göz önünde bulundurularak, kuruluşların acil durumlar karşısında nasıl hazırlıklı olmaları gerektiği, acil durum esnasında nasıl davranmaları gerektiği, acil durum sonrasında yapmaları gerekenlerin ortaya konulması, çevresel etkilerin azaltılması açısından kuruluşlar için bir anlamda global bir sorumluluk olarak da nitelendirilebilir. Standart, en beklenmedik durumlarda dahi kuruluşların temel fonksiyonlarının devamlılığını sağlamak amacıyla özel olarak tasarlanmıştır. Bu kapsamda ISO Standardı aşağıdaki gereklilikleri tanımlamaktadır (Yazıcı, 2014): Kuruluşu etkileyen önemli faktörlerin belirlenmesi, Kuruluşun ihtiyaçlarının ve amaçlarının anlaşılması, İş Sürekliliği Yönetim Sisteminin kurulması, uygulanması ve korunması, Beklenmeyen olaylara karşı kuruluşun kapasitesinin ölçülmesi, İş Sürekliliği Yönetimi Politikası ile aradaki tutarlılığın garanti edilmesi. İş sürekliliği planlaması gelişmeye devam ederek, risk yönetiminin ayrılmaz bir parçası olma yolunda ilerlemektedir. Kuruluşun riskini yönetmenin sadece sigorta yöneticisinin, finans direktörünün, güvenlik sorumlusunun veya denetçinin sorumluluğunda olmadığına yönelik artan bir farkındalık söz konusudur. Bir iş sürekliliği programının başarısını sağlamak için, programın kuruluşun her bir birimine entegre edilmiş olması gerekir. Bu da ancak bütün tedarik zincirinin tüm unsurlarını içeren bir yaklaşımla mümkün olabilmektedir.

23 SATINALMADERGİSİ EKİM Tedarik Zinciri ve İş Sürekliliği Yönetimi Tedarik zinciri yönetimi, genel anlamda, hammadde temininden müşteriye kadar uzanan ürün ve/ veya hizmet, bilgi ve para akışını ifade etmektedir. Bu süreçlerde oluşabilecek herhangi bir kesinti, tedarik zincirinin bütününü etkilemektedir. Oluşabilecek kesintilerin ya da problemlerin önlenebilmesi amacıyla iş sürekliliği yönetimi ve tedarik zinciri yönetimi arasında güçlü bir ilişki sağlanmalıdır. İş sürekliliğinde önemli olan, olayları risk yönetimi perspektifinden değerlendirebilmektir. Dolayısıyla iş sürekliliği yönetiminde entegre yaklaşım çerçevesinde, tedarik zincirinin tüm unsurlarının da risk yönetimi çerçevesinde ele alınması gerekecektir. Bu riskler geleneksel olarak sadece doğal afetlerden oluşabilecek riskler kapsamında değerlendirilmemelidir. Bir kuruluşun tedarik zinciri ne kadar geniş kapsamlı ise, karşılaşılacak riskler de o kadar fazla ve çeşitli olabilecektir. Örneğin yurt dışı tedarikçilerin kullanılması durumunda, tedarikçilerin bulundukları ülkelerden kaynaklanan riskler de göz önünde bulundurulmalıdır. Aşağıda potansiyel olarak bir tedarik zincirinde yer alabilecek riskler gösterilmektedir. Kuruluşların bu risklerden etkilenme dereceleri, bu risk faktörlerini tanımalarına, yaratacağı etkileri anlamalarına ve hazırlıklı olma durumlarına göre değişiklik gösterecektir (Chopra ve Sodhi, 2004). Tedarik zincirlerinde, Tablo 1 de belirtilen tarzdaki risklerin yönetilmesi zor olabilmektedir. Risklerin büyük bölümü birbirleri ile etkileşim içinde olabildiği gibi, birbirlerini tetikleme durumları da bulunabilmektedir. Dolayısıyla, bir riskin önlenmesi, bir diğerinin tetiklenmesine de neden olabilmektedir. Yaratacakları etkinin süresi ve kapsamı da bu durumda farklılık gösterecektir. Kalite sorunu yaşayan küçük bir tedarikçinin yaratacağı etki ve bunun için üretilebilecek çözümler ile deprem bölgesinde bulunan ana tedarikçinin riskleri, bunun yaratacağı etki, çözüm yolları ve maliyetler farklılık gösterecektir. Fazladan stok tutmak veya gecikmelere karşı sigorta yapmak gibi maliyetli ve klasik çözümler günümüzde yeterli olmamaktadır. Burada yöneticiler için önemli olan, maliyetleri artırmadan ve karlılığı düşürmeden etkin stratejiler üretebilmektir. Burada belirtilen birçok riske ve risk azaltma yaklaşımına rağmen, yöneticilerin iki önemli faktöre odaklanmaları gerekmektedir. Bunlardan birincisi, tedarik zinciri risklerinin kuruluşta çalışan herkes tarafından anlaşılmasını sağlayacak bir kültür geliştirmektir. Risklerin herkes tarafından anlaşılmasının ardından, kendi tedarik zincirlerinden kaynaklanan riskleri önlemek veya etkisin azaltmak üzere stratejiler geliştirmeleri gerekmektedir. Bu durumda kuruluşların risk yönetimi süreci içerisinde mutlaka bir iş etki analizi yapmaları gerekecektir. RİSK KATEGORİLERİ Kesinti Riskleri Gecikme Riskleri Sistemlerden Kaynaklanan Riskler Tahmin Riskleri Fikri Mülkiyet İhlalleri Tedarik Riskleri Müşterilerden Kaynaklanan Riskler Envanter Riskleri Kapasite Riskleri Doğal afetler, İşçi-işveren uyuşmazlıkları, Tedarikçinin iflası, Savaş ve terör olayları, Sivil huzursuzluk veya iç savaş, Sabotaj, RİSK FAKTÖRLERİ Tek tedarikçiye bağlı kalarak alternatif geliştirememe. Aşırı kapasite kullanımı, Tedarikçinin esnek olmaması, Tedarikçinin düşük kaliteli veya yetersiz olması, Sınır geçişlerinden ya da taşıma yöntemlerinin değişmesinden kaynaklanan aşırı elleçleme. Bilgi işlem alt yapısının yetersizliği, Sistem entegrasyonu veya sistem ağının aşırı kullanımı, E-ticaret sistemlerinin yetersiz kullanımı. Uzun temin süreleri, mevsimsel etkiler, ürün çeşitliliği, kısa ömür döngüsü, yetersiz müşteri desteği gibi nedenlerden kaynaklanan tutarsız tahminler, Satış promosyonları, teşvikler, tedarik zinciri süreçlerinin düzensizliği ve düşük üretime karşı aşırı talepten kaynaklanan bilgi kirliliği ya da kamçı etkisi. Tedarik zincirinin dikey bütünleşmesi, Küresel dış kaynak kullanımı. Kur riskleri, Tek kaynaktan tedarik edilen temel kalemlerin ya da hammaddenin oranının yüksekliği, Kapasite kullanımının yetersizliği, Anlaşma süreleri. Müşterilerin sayısı, Müşterilerin finansal güçleri. Ürünün eskime payı, Stok tutma maliyeti, Ürünün değeri, Arz-Talep belirsizliği. Kapasite artırma/azaltma maliyeti, Kapasitenin esnekliği. Tablo 1: Tedarik Zincirinin Potansiyel Riskleri

24 SATINALMADERGİSİ EKİM Yukarıdaki açıklamadan da görülebileceği gibi, iş sürekliliğinin temelinde risk yönetimi yatmaktadır. İş sürekliliği yönetimi felsefesine göre (Johns, 2001): 1. Kuruluşların işlevsel faaliyetleri ve fonksiyonları tanımlanabilir risklerle karşı karşıyadır, 2. Her bir riskin meydana gelme olasılığı ve yaratacağı etki hesaplanabilir, 3. Risk düzeyini azaltmak mümkündür, 4. Herhangi bir riskin gerçekleşmesi durumunda, kuruluş fonksiyonları üzerindeki etkisi gerçekleşmeden önce tahmin edilebilir, 5. Her risk ve bu risklerin örgüt fonksiyonları üzerinde etkisi, örgütün ihtiyaçları ile tutarlı biçimde yönetilmelidir. İş etki analizi, her şeyden önce bir felaket anı için risklerin önceden belirlenmesini sağlayacak bağımsız bir bakış açısı sunar, maliyet açısından etkin stratejilerin belirlenmesini kolaylaştırır, kritik ve zorunlu süreç ve fonksiyonların ve bunların bağımlılıklarının belirlenmesini sağlar, felaketin yaratacağı etkinin finansal ve operasyonel boyutlarını ve kritik iş süreçlerinin ve fonksiyonların toparlanma sürelerini (RTO) ortaya koyar ve kuruluşa strateji seçimi konusunda kolaylık sağlar (Barnes, 2001). Tedarik Zincirlerinde İş Sürekliliği Planlaması Günümüzde kuruluşlar özyetenekleri dışında kalan işleri uzman kuruluşlara devrederek kaliteyi yükseltmeyi ve maliyet tasarrufu sağlamayı amaçlamaktadırlar. Bu şekilde dışarıdan temin edilen işler sonucunda kuruluşların yapılarının giderek birbirine yakınsadığı görülmektedir. Bu durum tedarik zincirlerinin önemini giderek artırmaya başlamıştır. Tedarik, üretim, taşıma, depolama ve dağıtım gibi farklı konularda uzmanlaşan kuruluşların tümünün özellikleri, yapıları, çalışma biçimleri, regülasyonları, faaliyet gösterdiği ülkeler ve dolayısıyla riskleri de birbirinden farklı olmaktadır. Bu durumda, tüm tedarik zincirini kapsayacak şekilde entegre bir iş sürekliliği planının yapılması giderek daha karmaşık bir hale gelmektedir. Kuruluşun tüm tedarik zincirinin iş sürekliliği planının yapılabilmesi amacıyla, öncelikle tedarik zincirinin analiz edilmesi gerekmektedir. Bunu yapabilmek için, tedarik zincirinin süreç akışları göz önünde bulundurularak haritalanması gerekmektedir. Tedarik zincirinin haritalanması süreci, öncelikle görsel olarak bağlantıların görülmesine ve sonrasında ise hangi tehditlerin neleri tetikleyebileceğini, risklerin yaratacağı etkileri ve bağımlılıkları görmek açısından etkili olacaktır. Tedarik zincirinin haritalanmasından sonra, kabul edilebilir limitler kapsamında, kuruluşun üretim sürecini etkileyebilecek tüm risklerin listelenmesi gerekmektedir. Daha sonra yapılacak risk analizleri sonucunda, belirlenen risklerin daha önce gerçekleşip gerçekleşmediği, gelecekte gerçekleşme olasılığı ve gerçekleştiğinde yaratacağı etkiler belirlenmeye çalışılır. Risk ve iş etki analizleri yapıldıktan sonra, bu analizlerin çıktıları kullanılarak, olay müdahale ve kurtarma planlaması gerçekleştirilir. Planlama çalışmalarından sonra gerçekleştirilen tatbikatlar ile kağıt üzerindeki planların işleyip işlemediği gözlemlenir ve aksayan noktalar iyileştirilerek planlama süreci tamamlanmış olur. Planlama sürecinin tamamlanmış olması, bu planın rafa kaldırılarak, bir daha okunmayacağı anlamına gelmemektedir. İş sürekliliği planlama çalışmaları, süreklilik gösteren faaliyetlerdir. İş sürekliliği planları, belirlenen periyotlarda veya süreçlerde ve şartlarda herhangi bir değişiklik olması durumunda yeniden gözden geçirilerek yenilenir. Sonuç Yukarıda, iş sürekliliği yönetimi kavramı, kuruluşun tüm tedarik zinciri yönetimini kapsayacak biçimde, özetle ele alınmaya çalışılmıştır. Kuruluşun büyüklüğüne ve tedarik zincirinin uzunluğuna ve karmaşıklığına göre kullanılacak yöntemler farklılık gösterebilmektedir. Ancak burada esas olarak birkaç temel felsefe üzerinde odaklanmak gerekmektedir. Bunlardan birincisi, olayları risk yönetimi perspektifinden değerlendirmektir. Allah korusun, bize birşey olmaz veya daha önce hiç olmamıştı ki! gibi kültürden kaynaklanan kaderci yaklaşımlar maalesef iş sürekliliği ile bağdaşmamaktadır. İkincisi, analitik düşünme becerisine sahip olmaktır. Yani olaylar arasında neden-sonuç ilişkisini kurarak, çok yönlü ve stratejik düşünerek, gelecekle ilgili projeksiyonlar yapıp, kararlar alabilmektir. Üçüncüsü ise, sadece kendi kuruluşunu düşünecek bencil yaklaşımlardan kaçınmaktır. Günümüzde bu kadar birbirine yakınsayan ve kırılgan bir biçimde birlikte çalışan kuruluşların tedarik zincirlerinde herşeyi en zayıf halka belirlemektedir. Dolayısıyla bir felaket durumunda kuruluşun sadece kendini kurtarması yeterli olmayacaktır. Tedarik zincirinde kendini besleyen kuruluşlardan herhangi birinde meydana gelecek bir aksaklık, kendi kuruluşunu ve diğer kuruluşları da etkileyecektir. İş Sürekliliği Planı oluşturmak için harcanan zaman, para ve kaynakların çoğu zaman geri dönüşü sorgulanmaktadır. Bu açıdan değerlendirme yapıldığında, durumu bir buz dağına benzetmek mümkündür. Buz dağının görünen kısmında çalışanların ve tesisin güvenliği; görünmeyen kısmında ise karlılık ve verimliliğin artması, pazarda güven oluşması, kurum itibarının ve çalışanların işe bağlılığının artması görülebilir. Benzer şekilde, kuruluşun bir risk yönetimi sistemine sahip olması, sorumluluk ve sigorta açısından da risklerini azaltılmasına neden olacaktır. İş sürekliliği planının oluşturulması, aynı zamanda tedarik sürecinde yer alan tüm paydaşların katılımıyla kuruluşun tedarik zincirini de güçlendirmektedir. Bu anlamda zincirin sağlamlığı, süreçte yer alan tüm paydaşların aynı risk bilinci ve duyarlılıkla bir iş sürekliliği planı oluşturmalarına bağlı olmaktadır. Durum, kuruluşların yatırımcıları açısından değerlendirildiğinde ise, yatırımcıların varlıklarının güvence altında olduğunu bilmeleri kendilerini ve fonlarını güvende hissetmelerine neden olacaktır.

25 SAT INAL MADE RG İSİ E K İ M u y ernet work.net Satınalma Dergisi ile Ürün ve Hizmetlerinizi Örgütsel Pazarlarda En Kolay ve Doğrudan Tanıtma Fırsatı B2B pazarında en hızlı büyüyen sektör dergisiyiz. Türkiye nin tüm bölgelerinden hemen her şirketten yöneticiler Satınalma Dergisi ni takip ediyor. Birçok şirketimiz üretici (alıcı) fakat aynı zamanda tedarikçi (satıcı) kimliğine sahip. Kurumsal iletişime daha fazla değer verildiği bir dönemdeyiz. Şirketiniz ile ilgili teknik çalışmaları, haber ve bültenleri doğrudan bizlere yönlendirin. Hedef pazarınızda yer alan diğer şirketlerin satınalma yöneticilerinin de bu dergiyi okuduğunu unutmayın. Şirketiniz ve ürünlerinin bilinirliğini Satınalma Dergisi ile yükseltin. Rek l a m A la n la r ı H a kkı n d a Bi lgi i çi n de r g s a t i n a lm a d e r g i s i. c o m inalmadergisi.com

26 SATINALMADERGİSİ EKİM Yrd.Doç.Dr. Hüseyin ŞENKAYAS Adnan Menderes Üniversitesi NAzilli İİBF İşletme Bölümü Üretim Yönetimi ve Pazarlama ABD Başkanı GIDA TEDARİK ZİNCİRİNDE RİSK YÖNETİMİ Tedarik zincirlerinin amacı müşteri taleplerini zamanında, eksiksiz ve mümkün olduğunca en yüksek kârla karşılamaktır. Belirli yönetmelikler ve standartlara uyarak yerine getirilen siparişler, zincirin bütünsel maliyetini en düşük kılacak şekilde gerçekleştirilmeye çalışılır. Gelişen ekonomiler tüketici bilincini artırırken, daha kaliteli, güvenilir ve sağlıklı gıdalara olan talepte artış gözlemlenmektedir. Müşterinin gıda satın alırken tolere edebileceği risk düzeyi giderek düşerken, gıda mallarının güvenliği işletmeler ve özellikle gıda tedarik zincirleri için dikkatle yönetilmesi gereken bir konu haline gelmiştir. Gıdadaki bozulmanın toplumda duyulması, hastalıkların ortaya çıkması hem kamu sağlığı hem de şirketin imajı açısından tehlike oluşturmaktadır. Tarımsal üretim, hasat, paketleme, saklama, işleme, dağıtım ve taşıma fonksiyonlarının meydana getirdiği gıda tedarik zinciri, en dinamik zincirlerden biridir. Gıda çabuk bozulan bir mal olduğundan, hasattan son tüketiciye ulaşana kadar dikkatle takip edilmelidir. Özellikle tüketici pazarlarına coğrafi yakınlık bu nedenle önem kazanır. Türkiye, işlenmiş ve taze gıda tüketiminin yüksek düzeylerde olduğu Avrupa ülkelerine yakınlığı nedeniyle gıda ihracatı açısından avantajlı konumdadır. Ancak bu avantajın korunması, gıda zincirinde etkili bir risk yönetimi sayesinde mümkün olabilecektir. Toplum sağlığı hedeflerine, müşteri taleplerine, uluslararası standartlara uygun gıda güvenliği yönetimi, Türkiye nin gıda ve tarım sektörü açısından yüksek katma değer sağlayacaktır. İhraç edilen işlenmiş gıdalar, tarımsal sektörün gücüne bağımlıdır. Tarımsal üretimin geliştirilmesi, finansal olanakların ve pazar imkânlarının iyileştirilmesi gıda zincirinin başlangıcında riskin azaltılmasını sağlar. Hasat sonrası ise hava durumu ile ilgili ısı, nem, soğukluk gibi değişkenler etkilidir. Gıda mallarının sınırlı raf ömrü, teslimat gecikmeleri ve değişken talep yapısı, risk ve belirsizliği artırır. Aslında risk, işletmeler için kazanç fırsatıdır. Teknolojik yenilikler sayesinde gelişme ve büyüme hızlanır. Ancak risk aynı zamanda tedarik zincirindeki üst yöneticiler tarafından yönetilmesi gerekir. Gıda güvenliği için risk yönetimi, kolaylaştırır. Tedarik zincirindeki risklerden ve belirsizliklerden korunmanın yollarını aşağıdaki gibi gruplayabiliriz: 1. Zincirde malların izlenebilirliği 2. Standartlar, yasa ve yönetmeliklere uygunluk 3. Zincir üyelerinin dikey bütünleşmesi 4. Gıda dağıtım planlaması İzlenebilirlik Gıda zinciri boyunca kalite, modern izleme teknolojileri ile izlenerek ürün ve süreç bilgileri eksiksiz olarak, şeffaf bir şekilde müşteriye iletilebilir. Sağlık açısından tehdit (risk) oluştuğunda süreci geri izleyerek sorunun kaynağının bulunması, ileriye doğru izleyerek kriz yönetimi için bilgi sisteminin kurulması gerekir. Tedarik zinciri içinde ısı kontrollü lojistik çevrede gıdanın kalitesindeki değişimler izlenebilir. Gıdanın kalitesi genelde ısıya bağımlıdır. Bu ısı izleme yöntemi, maliyet ve gıda kalitesi bakımından lojistik işlemleri planlamada kullanılabilir. Gıda zinciri içinde işletmeler arasında farklı tanımlamalar olabilir, idari ve fiziksel birimler arasında uyumsuzluk sorunları çıkabilir ya da gıdayla ilgili bilgiler doğrulanamayabilir. Üyeler arasındaki farklılıklar giderilerek zincirde birlik sağlanmalıdır. Gıdayı takip edebilmek için tüm üyeler şeffaf bir bilgi ağına bağlanmalı, ürünün özellikleri ve konumu ile ilgili bilgiler anında paylaşılmalıdır. Bu amaçla kâğıtla izleme, ürün etiketleme, barkod, ısı, ışık, nem sensörleri yerleştirilmiş RFID (radyo frekanslı tanımlama) gibi izleme teknolojilerinden faydalanılabilir. RFID ile izleme kayıtları, davalarda ve şikâyetlerde delil olarak kullanılabilir. Elektronik izleme sayesinde yanlış yükleme ve ürün kayıpları azalır, ürün taşıma gelişir, malların görünürlüğü artar.

27 SATINALMADERGİSİ EKİM Taşıma ve depolamadaki risk ve belirsizliği yönetmek üretim ve dağıtım teknolojilerini geliştirmek için finansal yapı da yeterli olmalıdır. İzleme sistemleri ile gıda ürünündeki risk ve belirsizlikler azaltılarak lojistik maliyet düşürülebilir. Zincirde zararların kontrolü, markayı koruma, pazar payını ve müşteri güvenini koruma için izlenebilirlik gerekli. İzlenebilirliğin nicel ve nitel faydaları şu şekilde sıralanabilir: 1. Pazar payı artışı 2. Geri dönüşlerde azalma 3. İşgücü maliyetinde azalma 4. Davalarda azalma 5. Stokta azalma 6. Kalite güvenilirlik ve sağlıkta iyileşme Standartlar Tedarik zincirlerindeki işletmelerin riski yönetme sürecinde düzenlenen kural, düzenleme, yasa ve standartlar yol gösterici olabilir. Tüm zincirde kodlama standart olmalı, izleme ve takip sistemleri buna göre bütünleştirilmelidir. Genellikle büyük şirketler şeffaf bilgi paylaşımını diğer üyelere kabul ettirmeye çalışır. Bu amaçla kendi bilgi altyapısı ve kalite sistemini kurarak tedarikçilerin buna uyum sağlamasını ister. Özellikle uluslararası gıda güvenliği standartları, bir zorlama ya da engel olarak değil, işlem maliyetini ve uyuşmazlıkları azaltan bir faktör olarak görülmelidir. Standartlar özellikle sağlık riskini azaltır, ancak bazı ülkelerde belirlenen yasa ve standartlar, gelişmiş ülkelerin gıda ihracatını azaltıcı etki de yapmaktadır. Gıda zincirindeki şirketler genellikle HACCP, BRC, ISO 9000 gibi standartları kullanmaktadır. HACCP Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi (TS 13001), tedarik zinciri boyunca kontrol önlemlerinin sistematik yönetim sistemleriyle uygulanmasıdır. Tehlike analizi yapılır ve gıda ürünü için kritik kontrol noktası oluşturulur. Geçerli kontrol önlemlerinin seçimi, sistematik uygulama ve izlemesini içerir. Limitler uzmanlara göre, gıda zincirinin gereksinimlerine göre ya da kamu sağlığı çıktılarına uygun belirlenir. BRC (British Retail Consortium), Avrupalı alıcıların talep ettiği sektöre özel kalite sertifikasıdır. 90 ülkede den fazla tedarikçi tarafından kullanılan güvenlik ve kalite sertifikasyonu programıdır. Standartlar kaliteyi, güvenliği ve işlem kriterlerini garanti ederek imalatçının yasal zorunlulukları yerine getirdiği ve son tüketici için koruma sağladığını gösterir. Dikey Bütünleşme Gıda piyasalarında, özellikle yabancı pazarlara girişte, işletmelerin tek başına çalışması risklidir. Pazara girişteki engeller, rakipleri dışlamak için kurulan birleşmeler, artan rekabet maliyeti risk yaratır. Stratejik işbirlikleri ve tedarik zincirinin genişlemesi ile riskler azaltılabilir. Gıda zincirinde üyeler arası iletişim altyapısı ya da yatay ve dikey ortaklıklar kurulabilir. (Yetiştirici, tohumcuyemci, paketleme, taşıma, depolama arasında) Dikey bütünleşmeyle risk yönetimi ve piyasa kontrolü yapılır. Geçici işbirlikleri dikey olarak yapılabilir, böylece her işletme kendi işine odaklanır, rekabet gücü artar. İşbirliği sayesinde fiyatların dalgalanma riski, kapasite ile ilgili riskler ve gıda güvenliği hijyen riski yok edilebilir. Dikey bütünleşmenin nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1. İşlem maliyetlerinde azalma. 2. Riskin azalması, eksikliklerin giderilmesi. 3. İnovasyon ve farklılaşma yeteneği. 4. Bilgi alışverişi ve örgütsel yapı etkinliği. 5. Gelişmiş piyasa konumu. Dağıtım Planlaması Tüketiciye taze, sağlıklı ve kaliteli gıda sunmak için hasattan son müşteriye kadar taze gıda taşımanın en iyi dağıtım ağı tasarlanmalıdır. Teslimat rotası (dağıtım planı) ve üretim miktarları, toplam lojistik maliyeti minimum yapan saklama ve taşıma sıcaklıklarına göre belirlenir. İyi bir dağıtım planlaması ile coğrafi uzaklıklar azaltılır. Bozulabilir gıdalarda sık teslimat ve gıda güvenliği için dağıtım stratejileri belirlenebilir. Kalite ve maliyeti göz önüne alan bir gıda dağıtım sisteminin tasarımı ve işletilmesi, kalite güvencesinin (sağlamlık, güvenlik, raf ömrü açısından) sağlanması gerekir. Isı, nem ve bozulma da stok modellerine ve ürün kalitesi fonksiyonuna dâhil edilmeli, üretim-taşıma-stok bütünleşmesi sağlanmalıdır.

28 SATINALMADERGİSİ EKİM Eda EKİNCİOĞLU Perakende Tedarik Zinciri Mdr. KURBANLIKLAR MARKETLERDE Eskiden büyüklerimiz hayıflanırdı, şimdi biz dövünüyoruz; Hey gidi hey.. Eski bayramlar nerde? Eskiden bayramlar için günler öncesinden başlanan hazırlıklar, bayram ihtiyaçları için aylar öncesinden bütçe planlaması yapılırdı. Şimdi artık her şey bir saat içerisinde tedarik ediliyor. Nakit paran mı yok, kredi kartın var. Bu ay hepsini ödeyemez misin? Olsun taksit imkanın var. Dolaşıp seçmeye vaktin mi yok? Online alışveriş yaparsın. Yine bir bayram ve gıda perakendede nabzın artacağı dönem. Senelerdir alışıla gelmiş şekilde insertler market kasa önlerinde yerlerini aldı, hatta sokak sokak lokasyon çevresinde dağıtılmaya başlandı. Zaten hepimiz alıştık insert kapağında Karagöz ve Hacivat gördüğümüzde Ramazan Bayramı, kıvrılmış boynuzlu koç gördüğümüzde kurban bayramı yaklaşıyor. Bayramdan 2 hafta önce bayram insertleri dikkatimizi çekmeye başlıyor. Hangi market neyi ne kadara satacak? Hangi market genel indirim kampanyasında oranı yüksek tutacak? Hangi marketin promosyon ürünü daha çok işimize yarar? Birçok ulusal marketin önderliğinde artık yerel marketlerde de kampanya ve insert yarışı boy göstermekte. Kurban Bayramı yaklaşırken marketlerin kurbanlık mesaisi başlıyor. Öncelikle Bayram tatlıları, tatlı yapım malzemeleri, kurban kesimi ve sonrası için ihtiyaç duyulacak malzemelerdeki indirimlere dikkat ediliyor ve devamında unu, pirinci, yağı, şekeri derken kitapçık halinde insertlere dalıp gidiyoruz. Yalnız son dönemlerde artık Kurban Bayramına özel insertlerde farklı bir olaya da değiniliyor. Büyükbaş kurbanlık hisse paketi, karaman koç kurban paketi, kıvırcık koç kurban paketi, canlı satış ve bu bilgilerin altında dipnot, vade farksız 9 taksit, kapıya teslim Çocukluğumuzda kurban pazarları günler öncesinde dolup taşardı. Hali vakti yerinde olan aileler bütçelerine uygun fiyatta büyük baş, küçük baş gibi alımlarını 2-3 gün öncesinden yapar, bayramda kesim sonrasında kurban kesemeyen eşe dosta dağıtırdı. Kurban Bayramı bizler için bir yandan çocukluğun da vermiş olduğu heyecan bir yanda da birkaç gün misafir ettiğimiz hayvanlar için yaşadığımız hüzünü kapsardı. tamamlanıyor. Fakat marketlerin sunmuş olduğu fiyatlar ve müşteriye servis kalitesi birçok insanı cezbediyor. İslami usullere uygun olarak noter, veteriner ve din görevlisi gözetiminde, modern tesislerde kesim yapacak marketler, özel ambalajlanmış paketlerde evlere ya da mağazada teslim veya vekaletle bağış imkanı da sağlıyor. Marketler kurbanlık fiyatlarını 2 hafta öncesinden belirliyor ve siparişleri almaya başlıyor. Belirledikleri tarih aralığında satış ve teslim şekilleri tüketici ile netleştiriliyor ve yine belirlenen tarih aralığında kesim gerçekleştirilip ya elden teslimat ya da adrese teslimat gerçekleştiriliyor. Hepimiz biliriz ki kurban bayramı yorucu ve zahmetli bir bayramdır. Özellikle çok yoğun iş temposu olanlar, yaşlı olup kurban seçimini yapamayacaklar için Marketler burada imdada yetişiyor. Kaliteli hizmetin yanı sıra taksit imkanları yanında indirim kuponları ile tüketicinin yüzünü güldürüyor. Eskiden kurban kesebilen sayısı daha az iken, son yıllarda marketlerin sağlamış olduğu fiyat avantajları ve ödeme koşulları sayesinde daha çok eve et girebiliyor. Bu hizmeti sunan market sayısı her sene artıyor ve her geçen sene daha farklı, daha cezbedici, tüketicinin dikkatini çekecek hale getiriliyor. Örneğin Anadolu illerimizden birinde aynı zamanda et entegre tesisine de sahip olan yerel market sahibi bu sene yeni bir proje ile memleketine hizmet veriyor. Belirtilen internet sitesine giriliyor ve burada farklı seçeneklerle karşılaşılıyor. Tüketici hisse seçenekleriyle kilogramına göre fiyatları görebiliyor. Kurbanlıkların kulak numarasından kesim saati ve kesim numarasına kadar ayrıntılı bilgiler sitede yer alıyor. Kurbanının kesimine gidermiyorsa da kesim sonrası eti evine telim ediliyor. Anlaşıldığı gibi kıyasıya rekabet yaşanan marketler arasındaki kurbanlık satışları hem fiyat hem de kalite, hijyen ve hizmet bakımından tüketicilere yarıyor. Hayırlı ve bol kazançlı bayramlar Günümüzde halen kurban pazarları bulunuyor, tek fark kapı önünde, bahçelerde çocukların gözleri önünde değil de hazırlanan kesim alanlarında işlemler

29 SATINALMADERGİSİ EKİM Hamza BULUT Endüstri Mühendisi Satınalma Direktörü BÜTÇE SATINALMA İLİŞKİSİ Satınalma sınırlarını zorlayan kısıtlar 1. MALİYET* 2. KALİTE 3. VADE 4. ZAMAN 5. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Maliyetin tüm satınalma kısıtları içinde en zorlayıcı olduğu düşünülebilir. Satınalmaya yenilikçi ya da geleneksel de bakılsa maliyet önem bakımından en üst sırada yerini bulur. Maliyeti de bütçe ile beraber bir takvime göre takip etmek gereklidir. Bütçe bir işletmenin en önemli operasyonel aracıdır, işletme disiplini ve adalet için olmazsa olmazdır. İşletmenin akılcı yönünün beyanı ve işin kendisi ile işi yapan arasında sözleşmedir. Muhasebe, finans başlığında değerlendirilse de işletmenin tüm birimleri için gereklidir. Konumuz sadece bütçe olsaydı daha detaylı tanımlar mümkün idi. Bu kısımdan sonra satınalmanın bütçedeki rolünü açıklamaya çalışacağım. Bütçe yapmaya başlarken işe satışı bütçelemekle başlamakta fayda var. Satış için hedefler olmalıdır ki arkası doldurularak diğer alanlara ilişkin bütçe verileri oluşturulabilsin. Satıştan geriye doğru gittiğimizde, maliyetlere geleceğiz. Satınalma tanımlarında sıklıkla dile getirilen doğru fiyat bütçedeki maliyettir. Bütçenin revize edilebilir bir araç olduğunu da unutmayalım. Peki, doğru fiyatı kim belirler? Doğru fiyatı, yani maliyeti piyasa belirler. Çoğu zaman böyledir. Bazı maliyetlerin yıllık ya da daha uzun dönemlerde sabitlenmesi mümkündür ancak piyasa etkisinden tamamen arındırılamaz. Bu maliyet de işletme karlılığında; bölümlere ayıracak olursak üretim ya da satış bölümlerinin karlılığı ile doğrudan ilişkilidir. Buna benzer cümleler maliyetin önemini ifade etmekte yeterli olmaz; maliyet her şeydir. Satınalmanın bütçedeki ilk rolü maliyetlerin belirlenmesi aşamasında çıkar. Satınalma işletmenin karlılığının kalesidir. Bütçe yapılırken satınalma görüşleri, değerlendirmeleri, raporları alınmalı ve hesaplara katılmalıdır; alınmaz ise o bütçe en basit tabiri ile güdük kalır. Bütçe satış ya da tepe yönetim tarafından satış rakamları temelli hazırlanır ve uygulamaya konursa, bütçenin şaşacağı kesindir. Kısa süre içinde revize edilmesi gerekecektir. Bu durumda satınalmanın müdahil olmadığı bir maliyet kısıtı belirlenmiştir ve o kısıta sıkı sıkıya uyulması beklenecektir. Satınalmadan kendisine yabancı olan silahlarla karlılık kalesini savunması istenmiş olur. Kale kısa sürede düşer, hesap tutmaz. Satınalmanın bütçedeki rakamları yakalayamaması eleştirileri ortaya atılır. Eğer yaşananlar bu sıra ile gerçekleşmiş ise satınalmaya hesap sorulamaz, bütçe açıklaması beklenemez. Satınalma çalışanı bunun farkında olmalı ve yanlışı başta tespit ederek düzeltmelidir. Bütçe bir takım işidir ve satınalmanın katılımı olmadan yapılacak bütçe kabulleri, bütçe hesapları eksik olacaktır. Belirlerken inisiyatif tanınmayan bir birimden daha sonra yönetirken açıklama istenemez. İnisiyatif tanındı diye de bu bütçeye satınalma bütçesi denemez; bütçede birim maliyetlerin gerçekleşmesinden sorumlu tutulabilir ancak miktarlar işin içine girdiğinde bütçe tüm şirket için değerlendirilmelidir. Örneklersek; satışın bütçesi satış taahhüdü olarak kabul edilerek bütçe ile ilgili tutar kontrolü yapılabilir. Ancak satınalma maliyetlerinin tutar kontrolünü yapmak, yani toplam tutara bakarak bütçe uygunluğunu denetlemek hata olur. Burada birim fiyat üzerinden satınalma maliyeti kontrolü yapılmalıdır; bütçe uygunluğu denetlenmeli ve değişen şartlar var ise bütçe güncellenmelidir. Satınalma ile ilgili tutar kontrolü yapılacak bütçe satınalma bölümü giderlerine ait bütçedir. Bütçede satınalmanın 2. rolü budur. Satınalma bölümüne ait, personel, donanım, ofis, ulaşım vb. ne kadar gider kalemi var ise genel bütçe kabulleri içerisinde belirlenmelidir. Bu konuyla ilgili bütçeleme yöntemleri diğer bölümler ile aynıdır. Şirketin bütçe kabullerine göre, bütçe sınırları içinde değerlendirilerek tamamlanır. Bu rol faaliyet dışı, kısıtlı operasyonel olarak değerlendirilebilecekken, ilk rolü ise çok daha önemli ve stratejiktir. İşletmelerde bütçenin önemi açıktır. Satınalma çalışanları ise bütçenin öneminin ve gereğinin farkında olmalıdır. İşletmesinde uygulanmasa da bölümde kendi hedefleri için bütçe çalışmaları yapmalıdır. Bu çalışmalara göre bölümünü ve faaliyetleri sürekli geliştirmelidir.

30 SATINALMADERGİSİ EKİM O sman ULUIŞIK Ramada Plaza İzmit Satinalma Müdürü Turİzm ve Otelcİlİk sektöründe SATINALMA 1. Turizm ve Otelcilik sektörü çok özel bir sektör. Ekonomideki hayati rolü ve yarattığı katma değer gözler önünde... Satınalma yöneticisi olarak bu sektörün zorluklarını nasıl değerlendirirsiniz? Turizmin ülke ekonomisine katkıları büyük önem taşımaktadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde, hizmet sektörü sürekli büyüme eğilimi göstermektedir. Ülkemizde, böylesi bir büyümenin en belirgin bir biçimde turizm sektöründe gerçekleştiği görülmektedir. Turizm sektöründeki büyüme, turizm işletmeciliği ve otelcilik alanında yüksek öğrenim görmüş kişilere duyulan gereksinimi de artırmaktadır. Geleceğe dönük büyüme ve gelişim çerçevesindeki tahminler, bu gereksinimin daha da artacağını göstermektedir. Sektör olarak ekonomiden en çok etkilenenlerin başında gelen otelcilik en ufak kıpırdanmada olumsuz etkilenmekte ve alımını yapacağınız bir ürünün ya da hizmetin bir gün sonraki hareketini tahmin etmeniz çok zor. 2. Mesleğe ilk başladığınız dönem ve bugünü karşılaştırdığınızda bu sektörde satınalma yöneticiliğinin evriminden kısaca bahsedebilir misiniz? Mesleğe ilk başladığımda satınalma ve tedarik zincirini yönetmek çok zordu, çarşaf liste dediğimiz mutfak listesini hazırlamak günlerinizi alabiliyordu şimdi ise oturduğunuz yerden piyasa araştırması yapıp kolayca aradığınız ürüne ulaşabiliyorsunuz. Teknolojinin tüm nimetlerinden yararlanıyor olmak işimizi çok kolaylaştırmaktadır. Özellikle RAMADA PLAZA İZMİT i bölge turizmine kazandırdığımız dönemde kurmuş olduğumuz sistem ve özverili çalışma hala bölgede bulunan diğer işletmelere referans olarak gösterilmektedir. satınalmasını gerçekleştirdiğimiz malzemelerin ömürlerinin uzun olması ve kazalara sebebiyet vermemek için önem arz etmektedir. Sonrası ise operasyonun sürdürülebilmesini sağlayan alımlardır. 4. Türkiye de bu sektöre ürün ve hizmet veren tedarikçi profili ve profesyonellik düzeyi hakkında neler söylersiniz? Sektöre hizmet eden tedarikçi profili sektörle eş zamanlı gelişip hızlı reaksiyon vermektedir, her bölgede bakkal mantığıyla çalışanını da kurumsal çalışanını da bulmak mümkün, önemli olan arz talep dengesini iyi yönetebilmekte ve talep ettiğimiz ürünü istenilen kalitede zamanında teslim edilebilmesindedir. Tabii birde karşılıklı güven çok önemli tedarikçi için en önemli kavram verdiği hizmetin karşılığını zamanında alabilmesidir, bunu sağlayabilirseniz kusursuz hizmetine devam eder aksi takdirde suistimaller başlar ve istenmeyen sonuçlar karşımıza çıkabilir. 5. Satınalma ve tedarik zinciri yöneticisi olmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz nelerdir? Aktif çalışma hayatını benimseyen devamlı araştırmacı olmak isteyen genç arkadaşlarım korkmayın gelin bizler elimizden geldiği kadar bilgilerimizi sizlerle paylaşalım. Bilin ki kariyer planlamanızda bu meslek sizi istediğiniz hedeflere rahatlıkla ulaştıracaktır. 3. Yerli ve yabancı misafir ihtiyaçlarını ve temel alım gruplarını ( tesis yönetimi, gıda, içecek, tamir-bakım ve hizmet alımları ) göz önünde bulundurduğunuzda satınalma bölümü için öncelikler nelerdir? Faaliyette olduğumuz KOCAELİ bölgesi jeopolitik önemi sayesinde dünyanın her yerinden insanları içerisinde barındırmaktadır. Bu nedenledir ki önceliğimiz gıda ve içecek ürünleridir. Tüm misafirlerimize hitap edecek dünyanın her yerinde bulabilecekleri aşina oldukları malzemeleri seçmek ve hizmetlerine sunmak birinci önceliğimizdir. Sonrasında tamir bakım gelmektedir ki

31 SATINALMADERGİSİ EKİM Özge GÜLDEN Promena Stratejik Satınalma Çözümleri İş Geliştirme ve Satış Yöneticisi e-ihale Yöntemİ ve Uygulamaları e-ihale yöntemi son yıllarda dünyada olduğu gibi Türkiye de de satınalma bölümlerinin en çok tercih ettiği pazarlık yöntemlerinden biri haline geldi. e-ihale yöntemi son yıllarda dünyada olduğu gibi Türkiye de de satınalma bölümlerinin en çok tercih ettiği pazarlık yöntemlerinden biri haline geldi. Endirekt malzeme ve hammadde alımları, hizmet alımları, inşaat ve yatırım proje satınalmaları gibi satınalma bölümlerinin yürüttüğü bir çok alım sürecinde e-ihale yönteminin uygulanması mümkündür. Uygulamalara bakıldığında bu yöntemin en önemli getirilerinin maliyet avantajı, şeffaflık, raporlanabilirlik ve zaman tasarrufu olduğu tespit edilmiştir. e-ihale yöntemi, alım sürecindeki pazarlık aşamasının son adımı olarak nitelendirilebilir. Bir alım konusunun e-ihale yöntemi ile başarılı bir şekilde sonuçlandırılması için, e-ihale öncesindeki hazırlık süreçleri önem arz etmektedir. Satınalma talebinin satınalma yetkililerine ulaşması ile başlayan alım süreci, idari ve teknik şartların belirlenmesi, ürün ya da hizmeti belirlenen şartlara uygun olarak tedarik edebilecek firmaların belirlenmesi ve belirlenen firmalardan ilk tekliflerin alınması ile devam eder. Firmalardan alınan teklifler değerlendirildikten sonra e-ihale sürecine geçilebilir. Alımın e-ihale ile sonuçlandırılması için uygun koşulların sağlanması da son derece önemlidir. e-ihale öncesinde sürece dahil olacak firmalarla alım konusu ile ilgili bilgiler eksiksiz ve eşit bir şekilde paylaşılmalıdır. Teklif toplama sürecinde firmaların verdikleri teklifler değerlendirildiğinde verilen teklifler arasında bir farklılık bulunuyorsa firmaların tekliflerini kontrol ve teyit etmeleri talep edilmelidir. Firmalar tarafından teklif edilen ürün ya da hizmetin gerek kalite gerekse içerik ve teknik yeterlilik açısından incelendiğinde eşit şartlarda olmaması e-ihale sürecinin olumsuz sonuçlanmasına neden olabileceği gibi, alım kararını da etkileyecektir. Öte yandan bir alım konusunun e-ihale ile sonuçlandırılabilmesi için, ürün ya da hizmeti tedarik edebilecek firma sayısının yeterli olması gerekmektedir. Genel geçer bir kural olarak belirtmek gerekirse e-ihale yönteminin uygulanması için e-ihale sonucunda çalışılabilecek nitelikte en az iki, tercihen üç firmanın sürece dahil edilmesi önerilir. e-ihale süreci sonuçlandığında süreci önde bitiren firma ya da firmaların tercih edilmesi, sonraki alım süreçlerinin de başarısını etkileyecektir. Özetle, satınalma bölümleri için önemli getirileri olan bu yöntemin başarısı temelde satınalma sürecinin yönetimi ile doğrudan ilişkili olduğunu söyleyebiliriz. e-ihale yöntemin en önemli getirilerinin maliyet avantajı, şeffaflık, raporlanabilirlik ve zaman tasarrufu olduğu tespit edilmiştir.

32 SATINALMADERGİSİ EKİM Kamil BAYAR Endüstri Mühendisi, MBA Dİkkat! Büyüme Tuzağı Var Basİt Bİr Stratejİ Hatası Herkeste bir büyüme arzusudur gidiyor. Gerek patronların gerekse başta CEO lar olmak üzere üst düzey yöneticilerin aklının bir ucunda hep şu düşünce vardır: Büyümeliz! Büyüme strateji denilince aklıma, yönetim gurusu Michael Porter in Büyüme Tuzağı yaklaşımı gelir. Bu yaklaşım şöyle der; Yöneticiler, şirketlerini hep büyütmek isterler. Bunlar, büyüme hayali peşinde koşarken verdikleri ödünler ve yaşanan tutarsızlıklar nedeniyle orjinal ürün ya da hizmetlerinden uzaklaşırlar, hatta kendi müşteri kitlesinin beklentilerini öylesine ikinci plana atarlar ki, yüksek ciro uğruna ellerinde tuttukları rekabet avantajını da kaybeder. Bu yaklaşımı örnekle somutlaştırmak gerekirse; güvenilir ve kaliteli çamaşır makinesine odaklanmış ve bu alanda ün yapmış bir markanın sektörün rüzgarından etkilenerek, bayilerinden ve etraftan gelen baskılara da bağlı olarak ürün yelpazesini genişletir. Firma çamaşır makinesine ek tüm beyaz eşya ürünlerine hatta küçük ev aletleri sektörüne giriş yaparak ürün gamını oldukça artırır. Piyasaya hakim olmaya, ürün çeşitliliğine ve irili ufaklı marka sayısının artmasına odaklanan firma geriye dönüp baktığında yüksek cirosuna rağmen karlılığının büyük kısmının yine çamaşır makinesinden geldiğini görmesi şeklinde düşünebiliriz. Büyüme tuzağına düşen ülkeler sıralaması yapılsa sanırım Türkiye olarak ilk sıralarda yerimizi hemen alırız. Patronlarımız mevcut işini kurumsal yaklaşım temelinde layıkıyla yapmak, yapacak profesyonelleri isdihdam etmek yerine, yeni alanlara bilinçsizce girme konusunda oldukça mahirdirler. Bu yeteneğimizi daha iyi anlamak için etrafımızdaki sözüm ona bazı holdinglere veya birden fazla işle uğraşan firmalara bakmamız yeterli olacaktır. Zira, üretim alanında başarılı firmalamız üretim işine odaklanmak, alanından yapabileceğinin en iyisini yapmak, araştırma geliştirmeye kafa yorarak ilişkili genişleme stratejisi izlemek yerine sırf popüler diye kazançlarını inşaat, hayvancılık veya enerji gibi hiç bilmedikleri alanlara aktarabiliyorlar. Peki sonuç ne oluyor? Çoğunlukla hüsran.bu durum, sadece üretim firmalarına has bir durum da değil, bu tarz uygulamalar farklı sektörlerde faaliyet gösterenler için de geçerli. Bu tarz stratejik kararların ardından ne yatıyor diye baktığımızda; temelinde hesapsız büyüme arzusunun yattığını görebiliyoruz. Sanılıyor ki, daha fazla sektörde faaliyet gösterildiğinde daha güçlü olunur, karlılığı yüksek alandaki başarılar her alanda benzer şekilde devam eder. Eğer büyüme kararı, şirketin güçlü yönleri ve fırsatlarından hareketle tüm boyutları düşünülmüş planlı bir şekilde alınıyorsa sorun yok. Fakat ülkemizdeki stratejik uygulamalara, ömrü daha ikinci kuşağa bile ulaşmayan şirket sayılarımızın azlığına, en ufak krizde bile batma tehlikesi yaşayan kurumlarımıza baktığımızda kararların pekte uzun vadeli bakış açısıyla alınmadığını görebiliyoruz. Hayallerin esiri olup mümkün olduğunca büyüme arzusunda olmak, yüksek cirolar ederek piyasada ciddi pazar payına sahip olmak her zaman doğru bir strateji değildir. İster patron, ister tüccar isterse işletmecililik bakış açısıyla bakın asıl başarı; artan ve sürdürülebilir karlılıktır. Unutulmamalıdır ki; bir şirket yüksek cirolarla az kar yapabildiği gibi, düşük ciroyla da yüksek kar elde edebilir. Elbette, güçlenmek, olası riskleri minimize etmek, tüm yumurtaları aynı sepete koymamak adına çeşitlendirme stratejileri de uygulanmalıdır fakat bunun hesaplı ve planlı olması sürdürülebilir başarı için şarttır. Patronların ve profesyoneller şu soruyu kendilerine tekrar sormalıdır: Yüksek ciro mu? Yüksek kar mı? Yoksa her ikisi de mi? Unutmayın, cevabınıza göre stratejileriniz değişecektir.

33 SATINALMADERGİSİ EKİM Halit KAYA Sürat Lojistik A.Ş Lojistik Satış Sorumlusu Hassas Ürün Taşımacılığı Gerek kargo bazlı gerekse kamyon ve Tır bazlı taşıma olsun bazı ürünlerin hasar görme olasılığı çok yüksektir. Bu ürünlerin en başında cam ve sıvı ürünler gelmektedir. Özellikle sıvı ürün gönderiyorsanız ve bu ürünler kargo ile gidiyor ise, sıvı akması sebebiyle, ürünün kendisine hasar vermesi dışında, hat araçları ile sevk edilen diğer tüm ürünlere de hasar verecektir. Bu sebeple özellikle kargo şirketleri sıvı kargo taşımak istemezler. Çünkü kargo mantığında sevk edilen bu tür ürünlerin varış noktasına gidene kadar birçok aşamadan geçmesi, ürünün hasar görme olasılığını ciddi anlamda arttırmaktadır. Örnek vermek gerekirse; İstanbul, Pendik çıkışlı, İzmir Torbalı varışlı sıvı veya cam bir kargo, önce alım şubesi tarafından alıcısından alınır. Daha sonra faturalama işlemi yapılmak üzere şube götürülür. Araçtan indirilir. Faturası kesilir, barkotu yapıştırılarak, aktarma merkezine sevki için tekrar şube aracına bindirilir. Şube aracı tarafından aktarma merkezine götürülen kargo, aktarma merkezinde İzmir e gidecek olan hat aracına bindirilmek üzere, indirilir aktarmanın bantlı sitemi varsa ise bant üzerinde yoksa tamamen insan emeği ile İzmir hat aracına yüklenir. Daha sonra bu ürün İzmir e yola çıkar. İzmir e varan araç, Torbalı şubenin aracına bindirilmek üzere rampaya yanaşır. Tekrar, bant sitemi veya insan emeği ile Torbalı şube aracına aktarılır ve teslim edilmek üzere müşteriye götürülür. Operasyon aynen böyle işler. İşte cam veya sıvı olan bu tür hassas kargolar bu aktarma operasyonları esnasında hasar görür. Yani kısacası hassas bir ürün ne kadar çok operasyonel işlem görürse hasar görme olasılığı da o kadar yüksek olur. Bu tür ürünlerin en az hasarla sevk edilmesi için parsiyel bazlı sevk edilmesi en uygun taşıma şekli olacaktır. Tabi ki parsiyel sevkiyatında dezavantajları vardır. Bunlar; geç teslimat, ürün takibinin yapılamaması, hizmet kalitesinin düşüklüğü vb. olarak sayabiliriz. Kargo şirketleri eğer sıvı veya cam bir ürün taşıyacaklar ise mutlaka ürünlerin sağlamlığını test etmek isterler. Sıvı ise, taşındığı bidon, teneke veya varilin sağlamlığı, cam ise kolinin kalınlığı, muhteviyatı önemli kıstaslardır. Eğer taşımaya karar verirlerse mutlaka sigortasız ve diğer ürünlere göre daha yüksek fiyata taşımasını yaparlar. Çünkü sektörde ki birçok kargo şirketi taşıdığı sıvı kargo sebebiyle, hasar verdiği diğer ürünler için her yıl binlerce TL hasar tanzim ödemektedir. Hiç bir firma sadece sıvı veya cam kargolar için özel taşımacılık yapmaz. Mecburen birçok farklı ürün çeşidinin bulunduğu hat araçları ile ürünlerin sevki yapılır. Aktarma merkezlerinde çalışan personelin eğitimli olması, koli işaretlerini bilmesi, sıvı kargo taşıma prosedürlerine dikkat etmesi, hasarı en aza indirmek için önemlidir. Günümüzde birçok kargo firması hat araçlarına hasarı önleyici tedbirler yaptırmaktadır. Bunlar bölme, kafes gibi bazı uygulamalardır. Hasarı önlemek için alınan bu tedbirler bir yere kadar fayda gösterse de insan faktörü ve ürünün birden çok yerde elleçlenmesi işin içine girdiği zaman hasar kaçınılmazdır.

34 SATINALMADERGİSİ EKİM EMTİA FİYAT ANALİZLERİ Gürkan HÜRYILMAZ / CEO Purchasing Turkey/gurkanhuryilmaz@gmail.com Değerli Satınalma Profesyonelleri, Global piyasalar; jeopolitik risklerdeki değişikliğe göre hareket ederken emtia fiyatları da bu değişimlerden etkileniyor. Rusya-Ukrayna arasındaki krizin derinleşmesi sonucu Rusya ya yaptırımların artması gündeme gelirken; Rusya dan temin edilen Nikel, Titanyum gibi madenlerdeki arz sıkıntıları da üreticileri ve fiyatları etkiliyor. %40 ı Rusya ya bağlı titanyum madeninin kullanan Airbus ve Boeing firmalarının üretimlerinin etkilendiği haberleri gündeme geldi. İlave yaptırımlar için Rusya Federasyonu Devlet Başkan Yardımcısı Andrey Belousov Rusya ikinci yaptırım paketinde otomobil ve hafif sanayiden bazı ürünlere ithalat yasağı getirebilir. şeklinde bir açıklama yaptı. Dünya nın en fazla enerji ihraç eden ülkesi Rusya yaptırımlara karşı hamlelerini yapıyor. En fazla sanayi imalatı yapan Çin ile enerji ortaklığını doğalgazdan sonra kömür alanına da taşıdı. Rostec ve Shenhua, Sibirya da yer alan kömür havzalarında ortaklık için mutabakat zaptı imzaladı. Ayrıca, iki ülke bölgede sanayi, altyapı, elektrik üretim tesisleri ile elektrik iletim hatları inşa edecek. Rusya, İran ile birlikte de hamleler atıyor. İran Petrol Bakanı, Rusya ile ticarette dolar yerine riyal ve ruble kullanmayı planlıyoruz dedi. Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak ise Rus ve İran şirketlerinin uzun yıllar boyunca enerji ve endüstri alanında ortak projelere imza attığını kaydetti. Diğer yandan; Çin deki para arzı endişeleri ve FED in 2015 te faiz oranlarını erken arttıracağı açıklamalarından sonra dolardaki yükselişin etkisi ile emtialar üzerindeki azalış baskısı devam ediyor. Piyasalar FED in Eylül deki toplantısından çıkacak sonuçlara odaklanmış durumda. UBS AG emtia analistleri Doların güçlenmesi kesinlikle emtianın zayıflamasına sebep oluyor açıklamasında bulundu. Global piyasalar, İskoçya da 18 Eylül de yapılacak bağımsızlık referandumunu da takip ediyor. Uluslararası finans uzmanları, İskoçya da bağımsızlık referandumu öncesinde finans piyasalarında belirsizlik havasının hakim olması sebebiyle referanduma kadar İngiliz sterlininde düşüşün devam edebileceği uyarısında bulundu. Bazı ekonomistler ise İngiltere Merkez Bankası nın faiz artırmak zorunda kalabileceği görüşünde. Bu gelişmeleri yakından izleyen Euro bölgesinde ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) sürpriz bir biçimde faiz indirimine gitti ve varlık alım planı açıkladı. Euro Bölgesi ekonomisini desteklemek için politika faizini %0,05 ile tarihi düşük seviyeye çekti. Açıklamanın ardından euro, dolar karşısında 14 ayın en düşük seviyesine geriledi. ECB nin genişleyici politikaya gitmesi, piyasadaki likiditeyi arttıracak şeklinde yorumlandı. Açıklamanın ardından; piyasada artan likiditenin de sanayi metallerine olan talebi arttıracağı düşüncesi ile LME de bakır fiyatları %0.6 oranında yükseldi. Tüm bu gelişmelerden etkilenen Türkiye ekonomisi Q1 de %1.7 büyümesinin ardından Q2 de dönemsel bazda %0.5 daralarak yıllık bazda %2.1 ile, 2012 yılının son çeyreğinden itibaren en düşük hızla büyüdü. IMF, Türkiye nin 2014 yılında %2,3 oranında büyüyeceğini tahmin etmektedir. Satınalma Profesyonelleri, 2015 yılı bütçe hazırlıklarına bu gelişmeler altında başlıyor. Jeopotilik risklerden kaynaklanan belirsizlikler şu anda fiyat tahminlerini zorlaştırıyor. Bu sebeple şimdiden hazırlıklara başlamamız ve gelişmelere göre fiyatları revize etmemiz daha doğru olacaktır. Ayrıca, tedarikçilerimizden de fiyat tahminleri konusunda destek alabiliriz. Önümüzdeki aylardan itibaren 2015 yılı bütçeleme çalışmalarına yer vereceğiz. Selamlarım ve Saygılarımla,

35 SATINALMADERGİSİ EKİM Bakır - Alüminyum Dünyada bakırı en çok tüketen iki ülke olarak Çin ve ABD den gelen veriler ve güçlü dolar bakır üzerinde aşağıda baskı oluşturuyor. Çin de sanayi şirketlerinin kâr büyümesi Haziran ayındaki 17,9 dan 7 ay içindeki en hızlı şekilde Temmuz ayında 13,5 e gerilemesi; ABD ekonomisinin genişleme hızının ikinci çeyrekte geçtiğimiz ayın ilk tahmininden fazla bir değişiklik göstermeyeceği yönünde tahminler ile Bakır fiyatları stoklarda yükseliş olmamasına rağmen %1.17 lik düşüş gösterdi yılının geri kalanında Çin in rafine bakır tüketiminin enerji sektöründen gelecek siparişlerle desteklenmesi bekleniyor. Citibank fiyatların 0-3 aylık dönemde 7.000; 6-12 aylık dönemde 7.150$/ ton seviyesinde olmasını bekliyor. Danske Bank; 2014 ve 2015 yılsonu fiyatlarını sırasıyla ve 7.950$/ton olarak tahmin ediyor. Dukascopy Q4, 2015-Q1 ve Q2 ortalama tahminlerini sırasıyla 6.947, ve 6.973$/ton olarak açıkladı. IMF Q4 ve 2015 yılsonu beklentisini ve 7.050$/ton olarak tahminledi. TD Economics ise Bakır fiyatlarını 2014-Q4, 2015-Q4 ve Q2 için sırasıyla 3.10, 2.80 ve 2.75$/lb olarak öngörüyor. Scotiabank 2015 yılı Bakır fiyatlarının 2014 yılı ortalamasına göre %1.90 oranında düşeceğini belirtiyor. Alüminyum Kutu içeceklerden uçak yapımına kadar pek çok alanda kullanılan bir metal olan alüminyum stokları 29 Ağustosta son iki yılın en düşük seviyesi olan 4,8 milyon tona kadar gerilerken, ağustos ayında fiyatlar %7.61 oranında artış gösterdi. Fiyatların Alüminyum - Nikel artmasında; ABD ekonomisindeki toparlanmanın hızlandığı işaretlerinin talebi arttıracağı spekülasyonları da etkili olduğu görülüyor. Stoklarında azalmasında arz daralmalarının etkisi görülüyor. Rusal 2014 yılının ilk yarısında üretiminin %10.8 oranında azaldığını açıkladı. Diğer yandan Saxo Bank Çin de son dönemde araba talebinin artmasıyla alüminyum fiyatlarında %10 luk artış bekliyor. Citibank fiyatların 0-3 aylık dönemde 1.885; 6-12 aylık dönemde $/ ton seviyesinde olmasını bekliyor. Danske Bank; 2014 ve 2015 yılsonu fiyatlarını sırasıyla ve 2.250$/ton olarak tahmin ediyor. Dukascopy Q4, 2015-Q1 ve Q2 ortalama tahminlerini sırasıyla 1.935, ve 1.973$/ton olarak açıkladı. IMF Q4 ve 2015 yılsonu beklentisini ve 2.136$/ton olarak tahminledi. TD Economics ise Alüminyum fiyatlarını 2014-Q4, Q4 ve 2016-Q2 için sırasıyla 0.94, 0.86 ve 0.88$/lb olarak öngörüyor. Nikel Rusya-Ukrayna arasındaki gelişmeleri yakından izleyen Nikel fiyatlarının; arz fazlalığı haberlerinin de etkisi ile Ağustos ayında tansiyonu düşerek %0.96 oranında artış gösterdi. Stoklar ise yükselmeye devam ediyor. Rusya daki risk artar ise fiyatlar yerine tırmanışa geçebilir. Diğer yandan; Filipinler in işlenmemiş minerallerin ihracatını yasaklamayı düşünmesiyle birlikte oluşabilecek arz sıkıntısı endişeleri fiyatlara yukarı yönde baskı yaratabilir. Ancak, doların güçlenmesi ile bakır fiyatları aşağı yönlü seyir izleyebilir. Citibank fiyatların 0-3 aylık dönemde ; 6-12 aylık dönemde Nikel - Çinko $/ton seviyesinde olmasını bekliyor. Danske Bank; 2014 ve 2015 yılsonu fiyatlarını sırasıyla ve $/ton olarak tahmin ediyor. Dukascopy Q4, 2015-Q1 ve Q2 ortalama tahminlerini sırasıyla , ve $/ton olarak açıkladı. IMF Q4 ve 2015 yılsonu beklentisini ve $/ton olarak tahminledi. TD Economics ise Nikel fiyatlarını 2014-Q4, 2015-Q4 ve 2016-Q2 için sırasıyla 8.50, 9.75 ve 10.50$/lb olarak öngörüyor. Scotiabank 2015 yılı Nikel fiyatlarının 2014 yılı ortalamasına göre %30.30 oranında artacağını belirtiyor. Çinko Stokların daralacağı söylentileri ile Çinko fiyatları ay sonuna doğru yükselişe geçerek Ağustos ayında %0.51 oranında artış gösterdi. Fujitomi Co. a göre çinko, küresel açığın büyümesi göz önüne alındığında bu yıl en iyi performansı gösterenlerden biri olabilir. Citibank fiyatların 0-3 aylık dönemde 2.125; 6-12 aylık dönemde 2.200$/ton seviyesinde olmasını bekliyor. Danske Bank; 2014 ve 2015 yılsonu fiyatlarını sırasıyla 2.450$/t ve 2.650$/t olarak tahmin ediyor. Dukascopy Q4, 2015-Q1 ve Q2 ortalama tahminlerini sırasıyla 2.189, ve 2.294$/ton olarak açıkladı. IMF Q4 ve 2015 yılsonu beklentisini ve $/ton olarak tahminledi. TD Economics ise Çinko fiyatlarını 2014-Q4, 2015-Q4 ve 2016-Q2 için sırasıyla 1.06, 1.14 ve 1.30$/lb olarak öngörüyor. Scotiabank 2015 yılı Çinko fiyatlarının 2014 yılı ortalamasına göre %25.00 oranında artacağını belirtiyor.

36 SATINALMADERGİSİ EKİM Kurşun - Diğer Metaller LME kurşun stokları artmaya devam ederken fiyatlarda da Ağustos ayında yükseliş devam etti. Ancak Kurşun fiyatlarında da güçlü doların aşağı yönlü etkisi olacaktır. Gelecek dönem beklentileri ise şu şekilde gerçekleşti : Citibank fiyatların 0-3 aylık dönemde 2.260; 6-12 aylık dönemde 2.350$/ton seviyesinde olmasını bekliyor. IMF Q4 ve 2015-Q4 beklentisini ve $/ton olarak tahminledi. TD Economics ise Kurşun fiyatlarını 2014-Q4, 2015-Q4 ve Q2 için sırasıyla 1.04, 1.12 ve 1.20$/lb olarak öngörüyor. Deutsch Bank Q1 ve Q2 için fiyat tahminini öncekine göre sırasıyla %2.2 ve %1.1 düşürmesine rağmen 2015 yılı sonuna kadar fiyatların %10.64 oranında artacağını belirtiyor. Diğer Metaller Paladyum, Rusya karşısında daha fazla yaptırım ihtimallerinin dünyanın en büyük paladyum üreticisi olan ülkeden gelecek olan arzı olumsuz etkileyeceği yönündeki endişeleri giderek artırması ile, 13 yıldan uzun bir zamanın en yükseğine tırmandı. Citibank paladyum fiyatlarının 0-3 aylık dönemde 890; 6-12 aylık dönemde 920 $/oz seviyesinde olmasını beklerken aynı dönem için Platin fiyatlarını 1520 ve 1560 $/oz olarak bekliyor. IMF Uranyum için Q4 ve 2015-Q4 beklentisini 28.4 ve 23.5 $/lb olarak tahminledi. TD Economics e göre Molibden fiyatları 2015 yılı sonuna kadar yatay bir seyir izleyecek. Deutsche Bank a göre Kalay fiyatları 2015 yılı sonuna kadar %5.67 oranında artacak. Paslanmaz çelikte Avrupa lı büyük üreticiler Eylül ayı prim değerlerini 430 kalite (1.4016) için %1.55; 304 kalite (1.4301) için %0.14 Diğer Metaller / Demir - Çelik oranında arttırırken; Japonya nın en büyük paslanmaz çelik üreticisi Nippon Steel & Sumikin Stainless (NSSC) Eylül ayı için fiyatlarında değişiklik yapmadığını açıkladı. Demir - Çelik Otomotiv sektöründen gelen güçlü talep, Meksika da soğuk rulo fiyatlarını yükseltiyor. Çin deki en büyük paslanmaz çelik üreticilerinden Taigang Stainless, 304 kalite fiyatlarını Ekim ayı için değiştirmeyeceğini bildirdi. Bu şekilde 3mm lik 304 kalite Sıcak Rulo fiyatı FOB 2900$/ton, 2mm Soğuk Rulo fiyatı 3.050$/ton olarak açıkladı. Çin li Shagang sıcak rulo çelik fiyatını Eylül ayı için RMB/ ton arasında düşürürken TİSCO Eylül ayında fiyatı sabit tutacağını belirtti. ArcelorMittal ise Q4 fiyatlarında 20 / ton artış yaptığını açıkladı. Taywan lı Hsing karbon çelik teller için Eylül ayı fiyatını ~%1.43 oranında düşürdü. Baoshan Iron &Steel, Ekim ayı için ürün fiyatlarını düşüreceğini açıkladı. Şirket belirtilen ay için sıcak ve soğuk haddelenmiş ürün fiyatlarını 100 CNY/ ton, galvanizli ürünlerini CNY/ ton indirecek. Diğer yandan Güney Afrika tarihindeki en uzun süreli platin madeni grevlerinin ardından üretimi eski seviyelere ulaştırmakta zorlanıyor. 5 ay süren grevler sebebiyle stoklar tükendi. Yeniden başlanan üretimler ile ancak Q4 te stoklar normal seviyeye gelebilecek. Platinin en önemli talep kaynaklarından biri olan otomotiv sektörünün büyümeye devam etmesi fiyatların artması için uygun bir ortam oluşturuyor. IMF demir cevheri için Q4 ve 2015-Q4 beklentisini 95.1 ve 81.8 $/ ton olarak tahminledi. TD Economics ise Demir Cevheri fiyatlarını 2014-Q4, Demir - Çelik / Plastik 2015-Q4 ve 2016-Q2 için sırasıyla 95, 95 ve 95$/ton olarak öngörüyor. Goldman Sachs demir cevheri fiyatının bu yıl arzın talebi güçlü şekilde aşmasına bağlı olarak beklentilerin üzerinde düşüş gösterdiğini ve kısa vadede bir toparlanmanın muhtemel görünmediğini söyledi. Goldman Sachs raporunda 2015 için demir cevheri fiyat tahminini 80$/ton olarak korurken, 2016 tahminini 82 USD den 79 USD e çekti tahminini ise 85 USD den 78 USD/ton seviyesine düşürdü. Deutsche Bank göre demir cevheri fiyatları 2015 yılı sonuna kadar %7.19 oranında azalacak. Plastik Bazı Orta Doğulu üreticiler, bu hafta Güneydoğu Asya ya yeni Eylül ayı PE tekliflerini açıkladı. Açıklanan son seviyelerin Ağustos ayı üzerinden yenilendiği gözlendi. Üreticileri stok baskısından uzak tutan kısıtlı PE tedariki, bu ortak fiyat politikasının ardındaki başlıca destekleyici faktör oldu. Yurtiçinde PP piyasasındaki düşüş eğilimi sürüyor. Zira, ham madde maliyetleri gerilemeye devam ederken, alım ilgisi halen durağan seyrediyor. İtalya PP piyasasında Eylül ayı beklentileri de azalış yönünde görülüyor. Yurtiçinde; ihracatının azalmasıyla birlikte zayıf seyreden talep, süregelen nakit sıkıntıları ve rahat arz, PVC piyasasını gölgelemeye devam etti. Avrupa da düşen maliyetler PVC fiyatları üzerindeki artış baskını azalttı. Çin de de Eylül ayı PVC fiyatlarında indirimler görülüyor. Hindistan da muson yağmurları sonrası PVC talebinde toparlanma beklenmesine rağmen bunun fiyatları yukarı yönlü taşıyamayacağı düşünülüyor.

37 SATINALMADERGİSİ EKİM Plastik - Kağıt Kağıt / Enerji Enerji / Benzin - Motorin PE yurtiçi piyasalarına baktığımızda; Orta Doğulu üreticiler Eylül ayı tekliflerini değişmeyen seviyelerden veya 10-30$/ton arasında değişen düşüşlerle açıkladı. Gerileyen ham madde maliyetleri ve özellikle LAYPE ve YYPE için zayıf seyreden talep, fiyatlar üzerinde baskı kurdu. Avrupa da Ağustos ayı PE işlemleri Temmuz a kıyasla çoğunlukla 20 / tona varan indirimlerle tamamlanırken; Eylül ayında daha belirgin düşüşler bekleniyor. Çin de stiren fiyatlarının gevşemesi ile PS fiyatları azalma eğilimi gösterirken; yurtiçinde satıcılar Eylül ayına istinaden doğan zayıf beklentiler ışığında PS faaliyetlerinin durağan seyretmesini bekliyor. Avrupa da da PS fiyatlarında ağustos sonunda gevşemeler görüldü. ABS fiyatları Çin ve Avrupa da eylül ayında düşüşe hazırlanırken; yurtiçi piyasalarda da daha önce açıklanan artışlar geri alınmaya başlandı. PET fiyatlarının Avrupa düşüş eğilimli; Çin de ise durağan olduğu görülüyor. Türkiye de ise ithal PET fiyatlarının son haftalarda kaydettikleri düşüşlere rağmen yurtiçi mallar karşısında rekabet gücünden yoksun kaldığı gözleniyor. Kağıt Ağustos ayında kağıt satış fiyatlarına baktığımızda yatay hareketler görülürken; Avrupa piyasalarında Kraft/Kahverengi %1.36, Kraft/Beyaz %9.19, Testliner2/3 ort. %14.14, RB Fluting %22.52 lik artışlar gösterdi. OMÜD verilerine göre dünya ve yurtiçi kağıt fiyatları Ağustos ayında ortalama %1.80 azaldı. Yurtiçi fiyatlarına baktığımızda fiyatlar şu şekilde değişti : Esmer Testliner -%9.8, Beyaz Testliner -%2.8, Fluting %1.40; Dünya fiyatlarına baktığımızda ise fiyatlar şu şekilde değişti : Kraft Liner -%1.80, Beyaz Kraft Liner %5.2, Fluting %3.2, Beyaz Test Liner -%3.2. Geri dönüşen kağıtlarda fiyatlar yurtiçinde oluklu mukavva ortalama %2.6 azalırken ve karışık kağıt atıkları %5.1 artış gösterdi. Dünyada ise fiyatların yatay hareket ettiği görüldü. Enerji Enerji Bakanı Taner Yıldız yaptığı açıklamada zayıflayan TL nedeniyle artan maliyetlere rağmen Eylül ayında doğalgaza zam yapılmayacağını açıkladı. Doğalgaz fiyatları aylık, elektrik fiyatları ise çeyreksel belirlendiğinden önümüzdeki ay başında iki kolda da fiyat değişikliği yapılma ihtimali olabilir. Global piyasalarda jeopolitik risklerin izlenmeye devam ederken; Fitch, Avrupa nın Rusya gazına olan bağımlılığının en az 10 yıl daha devam edeceğini bildirdi. Diğer yandan Commerzbank analistleri, Doğudaki büyük petrol limanlarının yeniden açılması ile Libya nın petrol arzının daha da artması ile arz fazlalığı oluşma ihtimalinin Brent petrolde kısa süre içinde toparlanma yaşanmasını imkansız hale getirdiğini savunuyor. BNP Paribas, 2015 yılı için Brent petrolün tahminini 2 puan düşürerek 106 $/varil olarak belirledi. Yurtiçindeki pompa fiyatlarında ise döviz kurundaki yükselişler sebebi ile indirimler görülmedi. Citibank 6-12 aylık dönemde NYMEX doğal gaz fiyatlarında %11.4 lük artış bekliyor. Deutsche Bank ise 2015 yılı sonuna kadar doğalgaz fiyatlarının %3.4 oranında düşeceğini öngörüyor. Diğer yandan Saxo Bank, ekimden itibaren doğalgaz fiyatlarının artacağını, ancak bu artışın geçen yılki kadar olmayacağını kaydetti. Saxo Bank, geçen yıl ABD de sert bir kışın yaşandığını, ancak Avrupa da soğuk olmaması nedeniyle fiyatların nispeten düşük kaldığı hatırlatılırken; Ukrayna ile ilgili sorunlar nedeniyle Rusya nın Avrupa ya verdiği doğalgazı kesebileceği riskini de vurguladı. Öngörülen senaryolar arasında Rusya dan Avrupa ya tedarik edilen tüm doğalgaz kaynaklarında 7 aya varan kesintiler bulunuyor. Türkiye ise olası bir kesintiden en çok etkilenecek ilk üç ülke arasında gösterilirken BOTAŞ ın şimdiden önlem alması öneriliyor. Benzin - Motorin Küresel kriz ve savaşlara rağmen artan üretim ve daralan talep petrol fiyatlarını USD seviyelerine kadar düşürerek, fiyatların son 16 ayın en düşük seviyesine gelmesine neden oldu. Saxo Bank, artan petrol üretiminin fiyatların üzerinde aşağı doğru baskı yapmayı sürdüreceğini belirtirken; başta Irak olmak üzere yaz aylarından itibaren jeopolitik riskler düşmeye başladığını; kısa vadede fiyatların düşün seyreceğini de ilave etti. ABD ve OPEC ülkelerindeki üretimin yüksek seyretmesinin yanında Libya, Irak ve İran dan gelen üretim artışları fiyatlarda azalış baskısı yaratacak. Ancak, bu durum uzun sürmeyebilir. Zira Suudi Arabistan geçen ay günlük petrol üretimini 400 bin varile çekeceğini duyurdu için küresel petrol talebi artışı tahminini de günlük 1,2 milyon varil seviyelerine çeken IEA, 2015 te küresel petrol talebinin günlük 93,8 milyon varil olacağını bildirdi.

38 SATINALMADERGİSİ EKİM Benzin - Motorin / Tarım -Gıda - Et ABD nin üretiminin artacağını ve global talebin gerileyeceğini öngören Enerji Bilgi İdaresi (EIA), 2014 yılı için Batı Teksas petrolü ortalama fiyat tahminini 100,45 dolar/varilden 98,28 dolar/varile ve 2015 yılı için tahminin 96,08 dolar/varilden 94,67 dolar/ varile indirdi. EIA, Brent petrolü için 2014 ve 2015 yılı tahminlerini 108,11 ve 105 dolar/varilden 106 ve 103 dolar/ varil seviyesine çekti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ham petrol fiyatlarında istedikleri oranda olmasa da bir gevşeme yaşandığını, bunun Türkiye açısından olumlu bir gelişme olduğunu belirtirken; dolar paritesinin yüksek olması sebebiyle hedeflenen maliyetlere inilemediğini belirtti. Petrol fiyatlarındaki düşüş ile birlikte USD kurundaki azalış veya yatay hareketin yurtiçi pompa fiyatlarına indirim olarak yansıması beklenecektir. Tarım - Gıda - Et İTO geçinme indeksine göre Ağustos ayında fiyatı en fazla artan gıda ürünü %34.81 ile limon olurken, bunu %3.826 ile Pirinç ve %3.55 ile Kıvırcık Salata fiyatları izledi. Bamya ise %13,92 ile Temmuz ayında fiyatı en fazla azalış gösteren ürün olurken, bunu %10.94 ile Armut ve %10.53 ile Erik fiyatları takip etti. Geçinme Endeksi nde yer alan 242 ürünün 79 unun perakende fiyatı arttı, 32 ürünün fiyatı düştü ve 131 ürünün fiyatı ise değişmedi. Grup bazında aylık değişimler şu şekilde görüldü : Ekmek/Tahıllar %0.58, Et/Balık/ Kümes Hayvanları %1.62, Yağlar Süt/ Süt Mamulleri %0.58, Yaş Kuru Sebze/ Tarım-Gıda-Et / Döviz Kurları / Altın ve Gümüş Meyve -%1.14, Çeşitli/Hazır Yiyecekler %0.69, Tütün/Alkollü-Alkolsuz İçkiler %5.41 ve Dışarıda Yenen Yemek %0.43. FAO Gıda endeksi Ağustos ayında %3.58 lik gerileme ile Eylül 2010 sonrasındaki en düşük seviyeyi gördü. Örgütün süt ürünleri endeksi %11 gerilerken, bitkisel yağ endeksi %8 lik azalma ile Kasım 2009 dan bu yana en düşüğü gördü. Pamuk, soya çekirdeği, mısır ve buğday fiyatları, ABD deki çiftçilerin rekor düzeyde olması beklenen hasatından önce, aşağı yönlü eğilim gösteriyor. Saxo Bank, Brezilya da kahve üretiminin yapıldığı yerlerle yaşanan kuraklık nedeniyle kahve fiyatlarının arttığını belirtirken kahve fiyatlarında yukarı yönlü risklerin sürdüğünü de ilave etti. Citibank ın 6-12 aylık periyotta gıda fiyatları tahmini ise şu şekilde oluştu : Mısır %8.6, Buğday -%9.1, Soya -%8.2, Pirinç %11.2, Şeker %22.7, Kahve %2.2 ve Kakao -%0.6. Fiyat endeksimize baktığımızda ise ağustos ayında meyvede ithal kalemlerin; sebzede ise yeşilliklerin arttığını görüyoruz. Döviz Kurları / Altın ve Gümüş FED para politikası toplantısı tutanaklarında çoğu üyenin beklenenden daha erken bir dönemde faiz artırımı kararı alınabileceğini belirtmesinin ardından Dolar ın diğer gelişmiş ülke para birimleri karşısında değeri artarken, EUR/USD paritesi de düşüş gösterdi. Standard Bank yaptığı açıklamada; ödemeler dengesindeki güçlü dengenin zayıflamasını ve ABD tahvil faizlerinin aksine Euro Bölgesi Döviz Kurları / Altın ve Gümüş tahvil faizlerinin düşmesini neden göstererek; EUR/USD paritesinin 6 ay içerisinde 1.25 e gerilemesini beklediği uyarısında bulundu. TCMB Beklenti anketine göre USD cari yıl sonu kuru 2.19 ve 12 ay sonrası kuru 2.26 olarak açıklandı. Ayrıca TCMB enflasyon görünümünde belirgin bir iyilesme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceğini belirtti. Citibank gelecek 12 aylık EUR/USD parite tahminini 1.32 olarak açıklarken Almanya ekonomosindeki büyüme beklentilerindeki düşüşe istinaden piyasaların 1.27 i test edebileceğini öngörüyor. Danskebank pariteyi 3 aylık dönemde 1.27, 6 aylık dönemde 1.26 ve 12 aylık dönemde 1.25 tahminliyor. TD Economics 2014-Q4, 2015-Q4 ve 2016-Q2 için EUR/USD paritesinin sırasıyla 1.29, 1.22 ve 1.25 olacağını raporluyor. Scotiabank ın EUR/USD parite tahmini ise 2014 yılsonu için 1.30 ve 2015 yılsonu için 1.24 oldu. Citibank, USD kuru beklentisi ise 0-3 aylık dönem için 2.17 olurken 6-12 aylık dönem için 2.30 oldu. TD Economics USD kurunu 2014-Q4, 2015-Q1 ve 2015-Q4 için sırasıyla 2.22, 2.25 ve 2.20 olarak tahmin ederken; aynı dönemler için EUR kurunu 2.86, 2.88 ev 2.68 olarak tahminledi. Scotiabank ın USD kur tahmini ise aynı dönemler için 2.18, 2.20 ve 2.22 oldu. Citibank 6-12 aylık dönemde altın ve gümüş fiyatları için sırasıyla %5.7 ve %8.3 artış beklerken Danskebank ve Dukas ise düşüş bekliyor. ABD de faizlerin beklenenden daha önce artırılacağı spekülasyonunun doları güçlendirmesi, yatırımcıların altından uzaklaşmasına sebep olmuş ve altının ons fiyatı son yedi ayın en düşük seviyesine indirmişti.

39 SATINALMADERGİSİ EKİM Diğer Emtialar ve Haberler SunSirs tarafından izlenen verilere göre Ağustos ayında yükselen bazı emtialar : Cam %4.67, Alüminyum %2.87, Sıvılaştırılmış Gaz %1.65, Soğuk Haddelenmiş Levha %0.91; Nikel %0.59, PP %0.51 ve fiyatı düşen bazı emtialar : Stiren-Bütadien Kauçuk %7.25, Devir Cevheri %6.07, Doğal Kauçuk %4.35, Vidalı Çelik %3.50, LLDPE %3.43, HDPE %2.48, Kurşuk %2.39, Sıcak Haddelenmiş Rulo %1.88, PA6 %1.69, Gümüş %1.67 şeklinde görüldü. Scotiabank a göre Kereste fiyatlarının 2015 yılı ortalaması 2014 yılına göre %9.86 oranında artacak. IMF e göre Tomruk fiyatları 2015 yılı sonuna kadar %1.8 artarken, kesilmiş ağaç %2.0 azalacak. IMF aynı dönem için Kauçuk fiyatlarında ise %15.7 artış bekliyor. Yurtiçi Fiyat ve Maliyet Endeksleri Üreticilerin ürün fiyat değişimlerini izleyerek tedarikçilerimizin maliyetlerinde fikir edinebileceğimiz fiyat ve maliyet endeksleri aşağıda verilmiştir : Yurtiçi Fiyat ve Maliyet Endeksleri Tedarikçilerimizin maliyetlerinin artışı hakkında bize fikir veren göstergelerden biri olan Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,42, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,33, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,88 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,55 artış gösterdi. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; gıda ürünleri (%1,59), deri ve ilgili ürünler (%1,54), ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) (%1,47) alt sektörleridir. Buna karşılık ham petrol ve doğal gaz (%-3,10), diğer ulaşım araçları (%-2,76), ve kok ve rafine petrol ürünleri (%-2,00) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu. Yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD- ÜFE), 2014 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %0,62 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,09 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,90 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %15,71 artış gösterdi. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; kauçuk ve plastik ürünler (%1,79), giyim eşyası (%1,67), ana metaller (%1,64) alt Yurtiçi Fiyat ve Maliyet Endeksleri sektörleridir. Buna karşılık bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler (%-5,68), metal cevherleri (%-1,11) ve makine ve ekipmanlar (b.y.s) (%-0,34) bir önceki aya göre endekslerin en fazla düşüş gösterdiği alt sektörler oldu. Tarım ÜFE, 2014 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %0,73 azalırken, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,89, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,32 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,04 artış gösterdi. Aylık değişim; tarım ve avcılık ürünlerinde %0,74, ormancılık ürünlerinde %0,06 ve balıkçılıkta %1,42 azalış gerçekleşti. Gürkan HÜRYILMAZ CEO, Purchasing Turkey gurkan@purchasing-tr.com EMTİALAR OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK 2014 ŞUBAT 2014 MART 2014 NİSAN 2014 MAYIS 2014 HAZİRAN 2014 TEMMUZ 2014 AĞUSTOS 2014 BAKIR 101,05 96,82 93,78 87,49 89,56 85,55 84,17 87,76 90,17 89,47 86,69 91,46 87,71 87,93 86,98 83,03 82,86 86,77 87,54 86,52 ALÜMİNYUM 99,04 93,62 89,87 88,20 89,56 83,78 82,73 84,79 86,12 87,56 81,18 84,28 79,46 79,03 79,99 84,86 82,95 87,77 93,84 100,98 NİKEL 105,45 95,61 94,92 87,23 83,99 79,40 77,88 78,94 79,54 83,30 76,84 80,17 78,62 79,31 83,27 92,57 104,45 108,18 104,91 105,98 ÇİNKO 102,49 98,97 89,63 88,84 90,18 87,83 85,91 89,96 89,91 92,26 88,91 99,93 94,18 95,11 100,38 95,06 96,43 105,13 112,46 113,03 KURŞUN 102,22 95,91 87,80 84,65 91,95 86,33 85,26 90,59 87,00 90,99 85,56 92,49 87,69 87,13 87,25 85,37 86,39 89,27 92,10 94,72 KALAY 103,08 96,65 95,07 85,42 85,52 81,13 81,70 87,19 96,08 94,44 93,16 92,61 90,04 90,60 94,99 94,97 94,46 92,73 92,32 89,73

40 SATINALMADERGİSİ EKİM EMTİALAR OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK 2014 ŞUBAT 2014 MART 2014 NİSAN 2014 MAYIS 2014 HAZİRAN 2014 TEMMUZ 2014 AĞUSTOS 2014 ALTIN 99,58 94,62 95,30 87,59 83,87 73,95 79,19 82,83 79,44 79,32 73,60 71,45 74,13 74,93 79,94 76,36 76,30 78,95 76,39 76,46 GÜMÜŞ 103,76 93,78 86,95 79,11 73,11 62,97 64,59 76,58 70,23 71,91 63,98 63,17 62,55 64,37 69,52 64,20 61,74 68,29 65,89 63,07 MOTORİN 101,20 102,87 101,67 97,61 100,96 102,87 104,78 110,05 106,46 106,46 108,37 110,77 113,16 113,64 103,83 103,59 104,55 107,18 105,74 105,98 BENZİN(95) 104,09 104,09 101,94 98,06 101,51 101,51 104,30 106,45 103,01 103,01 105,16 106,45 109,03 109,25 107,53 108,39 107,96 110,11 107,10 107,10 GEMİ YAKITI 103,14 100,72 99,28 94,90 94,51 96,50 97,92 102,69 99,22 99,70 100,06 99,70 98,13 97,68 93,78 94,75 97,95 97,92 94,87 93,15 DOĞALGAZ-TR 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 SANAYİ KÖMÜRÜ 100,00 103,86 103,86 103,86 103,86 103,86 103,86 113,51 113,52 117,80 117,80 117,80 117,80 117,80 117,80 117,80 116,60 117,80 117,80 112,44 LNG 100,00 101,25 101,16 107,24 107,24 107,24 107,34 107,63 108,08 108,39 112,16 112,44 112,71 112,85 121,11 122,19 122,65 122,90 122,93 122,75 LPG 100,00 96,34 96,34 96,34 90,03 91,70 94,09 94,09 102,78 101,17 103,26 113,87 113,59 110,33 108,74 108,46 108,46 107,65 106,15 109,67 FUEL-OİL 100,00 100,00 104,45 103,96 99,53 101,50 104,94 104,94 108,89 111,84 110,36 108,89 109,38 118,25 114,80 114,80 112,34 111,35 112,34 111,84 ELEKTRİK 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,06 100,06 100,06 100,06 USD 98,61 101,40 101,90 100,93 106,42 108,45 108,94 114,36 113,18 112,96 114,20 122,28 127,44 124,91 121,01 118,65 118,01 119,33 120,75 121,53 EUR 101,49 99,67 98,49 100,23 104,48 106,52 108,78 114,35 115,72 115,20 116,76 126,30 129,76 129,75 125,88 123,97 121,11 123,19 121,95 120,81 EUR/USD 102,92 98,30 96,65 99,30 98,17 58,23 99,85 99,99 102,24 101,98 102,24 103,29 101,82 103,88 104,02 104,48 102,63 103,24 101,00 99,41 YURT İÇİ ÜFE 99,82 99,69 100,50 99,99 100,99 102,46 103,48 103,52 104,43 105,15 105,80 106,97 110,52 112,05 112,88 112,97 112,38 112,45 113,27 113,74 YURT DIŞI ÜFE 86,32 86,73 86,86 86,06 87,06 90,45 92,05 94,05 96,93 96,32 97,23 100,00 105,73 105, , TARIM ÜFE ,00 102,78 101, , TÜFE 101,65 101,95 102,63 103,06 103,21 104,00 104,32 104,21 105,01 106,90 106,91 107,40 109,52 109,99 111,23 112,73 113,17 113,53 114,04 114,15 ASGARİ ÜCRET 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 104,37 104,37 104,37 104,37 104,37 104,37 109,43 109,43 109,43 109,43 109,43 109,43 109,43 109,43 HAM PETROL GLOBAL 106,47 100,13 105,94 101,85 99,87 106,79 117,41 124,28 110,75 103,11 101,13 103,99 105,94 114,06 108,55 108,26 112,28 122,60 106,67 104,35 DOĞALGAZ GLOBAL 97,60 103,53 118,23 129,19 118,38 106,41 100,21 108,64 106,68 104,48 115,83 127,52 143,97 133,97 126,16 140,47 135,66 132,19 112,77 120,13 KRAFT (KAHVE/BEYAZ) 99,57 99,07 98,89 99,58 99,91 100,30 100,33 99,85 99,90 98,98 98,67 99,96 97,51 96,17 95,65 95,69 95,73 95,58 90,87 95,58 TESTLİNER(2/3) 96,97 100,68 103,42 104,48 104,57 104,22 104,16 108,03 110,02 111,25 112,92 99,89 113,50 113,54 112,41 112,13 108,77 106,91 93,19 106,91 DÜZ YUVARLAK ÇELİK 101,55 98,45 100,78 100,00 100,78 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 106,98 PROFİL DEMİR 100,00 95,10 95,10 95,10 95,10 92,16 92,16 92,16 90,20 90,20 90,20 90,20 90,20 90,20 86,27 86,27 87,25 87,25 87,25 89,22 PİK (H1-H2) 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 105,15 105,15 105,15 105,15 100,00 100,00 104,12 104,12 104,12 104,12 109,28 KÖŞEBENT 100,00 98,29 98,29 98,29 98,29 94,02 94,02 92,31 88,89 88,89 88,89 88,89 88,89 88,89 88,89 88,89 89,74 89,74 89,74 91,45 HURDA DEMİR 100,00 100,00 102,77 99,38 98,46 97,23 102,77 102,77 115,54 125,69 125,69 131,23 136,77 122,00 135,23 129,69 129,69 122,31 122,31 133,38 HRP SAC 103,99 102,40 100,00 99,33 96,00 96,00 101,20 99,60 95,59 95,59 96,79 96,79 95,20 95,20 95,20 95,20 96,79 96,79 96,79 98,40 DKP SAC 102,75 102,75 104,82 104,13 103,79 103,79 103,79 103,10 99,65 99,65 101,03 101,03 97,24 96,55 95,17 95,17 96,55 96,55 93,79 95,17 GALVANİZLİ SAC 110,33 110,33 105,81 105,16 102,59 102,59 110,97 107,74 101,93 104,52 103,23 103,23 101,93 101,93 100,33 100,97 101,62 102,26 103,23 102,26 ETİAL SICAK LEVHA 97,53 99,94 100,36 97,32 101,31 104,56 102,25 109,39 107,92 105,61 107,08 113,48 121,35 118,83 116,52 112,54 111,17 112,75 115,05 126,81 ETİAL METALİK FOLTO 97,61 99,91 100,54 97,39 101,23 104,63 102,37 109,35 108,26 105,77 107,34 113,45 121,36 118,87 116,64 112,76 111,18 115,50 117,55 129,30 ETİAL KÜLÇE /T.İNGOT 97,64 99,93 100,40 97,39 101,28 104,54 102,23 109,33 108,10 105,68 107,09 113,48 121,29 118,79 116,47 112,58 111,20 113,64 115,86 127,69 ETİAL YUVARLAK İNGOT 97,64 99,95 100,43 97,51 101,35 104,54 102,23 109,49 18,33 105,91 107,41 113,67 121,40 118,98 116,63 112,80 111,42 113,08 114,93 134,28 DEMİR CEVHERİ 117,12 120,31 108,87 106,93 96,50 89,34 98,99 106,69 104,44 103,19 106,07 105,68 99,69 94,47 87,00 89,17 78,26 72,17 74,75 72,07 DÖKÜM PİKLERİ 98,58 95,01 98,09 96,12 98,02 102,74 105,48 109,68 113,77 110,37 111,34 112,97 122,86 120,33 120,12 117,86 116,13 117,10 117,10 117,38 PASLANMZ PRİM -430K ,00 98,53 101,59 100,41 94,53 100,18 101,12 104,18 105,12 PASLANMAZ PRİM -304K ,00 95,70 99,19 100,65 103,17 114,03 130,72 134,21 134,31 KAUÇUK-SİNGAPUR 106,24 102,45 95,74 92,19 97,70 90,37 82,42 82,61 84,83 81,50 80,06 82,27 74,80 68,98 73,36 70,60 66,66 67,10 64,92 59,49 KERESTE-GLOBAL 99,31 97,18 95,05 95,98 95,41 97,39 95,94 97,35 98,07 99,60 99,41 99,82 99,80 100,43 100,69 101,21 101,86 102,07 102,93 100,93 ABS 102,36 104,93 104,28 101,28 95,07 97,00 97,00 97,43 97,22 97,22 93,58 94,22 94,22 94,22 92,08 92,08 92,08 92,08 92,08 92,72 HIPS 103,77 106,13 101,36 97,50 96,36 96,82 97,73 97,95 97,73 97,73 95,91 96,59 96,59 96,59 92,05 92,05 92,05 90,91 92,05 92,50 PVC 100,63 101,05 100,21 96,25 98,34 100,83 100,83 102,30 99,79 99,79 99,79 99,79 99,79 99,79 99,79 99,16 99,79 100,41 100,83 101,25 PP 101,65 100,24 101,24 96,43 97,94 99,51 99,46 102,60 101,22 100,26 100,56 101,85 102,04 101,04 103,05 101,10 104,63 106,55 107,42 107,85 PE 100,66 97,32 96,49 93,87 93,96 95,21 95,34 99,28 96,75 95,85 97,01 98,33 98,84 97,39 97,53 97,28 99,68 102,69 104,83 105,12 PA 101,26 109,78 102,52 102,52 102,52 102,52 102,52 102,52 102,52 102,52 102,52 103,15 101,26 101,26 97,16 105,36 97,16 97,16 97,16 95,38 PAMUK 110,22 113,21 117,49 116,35 105,52 113,69 113,55 111,10 114,97 101,93 104,52 111,90 112,96 117,16 122,24 125,47 115,10 96,77 83,98 88,53 KAKAO 97,69 96,82 99,74 106,71 101,08 98,22 106,29 111,54 117, ,81 117,80 130,26 128,82 130,48 128,38 136,42 138,36 141,88 143,69 KAHVE 102,29 104,53 100,78 99,87 94,08 88,79 88,68 86,70 82,24 75,46 81,22 80,69 95,74 123,22 113,25 127,64 110,11 111,95 121,28 123,38 ŞEKER 93,33 96,58 93,21 93,42 87,94 90,23 89,66 87,46 93,48 92,58 86,75 84,14 81,01 91,,21 87,51 91,32 88,51 90,84 83,33 79,96 SOYA 104,80 102,86 98,95 99,15 107,21 101,90 87,70 96,30 90,07 88,93 93,80 90,22 91,72 100,06 105,28 103,72 106,36 93,61 76,56 72,72 BUĞDAY 101,67 95,26 91,60 93,31 89,04 81,71 81,30 79,74 80, ,90 77,55 72,31 79,48 83,43 85,58 74,89 68,91 63,46 65,26 PİRİNÇ 103,63 104,31 102,73 99,97 102,93 105,99 106,70 106,26 100,77 102,25 107,00 106,16 102,96 101,68 105,59 105,28 100,03 91,05 86,07 84,69 MISIR 105,24 101,97 96,30 92,80 94,94 76,21 69,73 69,06 62,85 61,05 60,76 60,26 62,34 67,50 72,58 72,59 66,52 59,05 50,32 52,32 ÇİĞ SÜT 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 111,11 111,11 111,11 111,11 111,11 111,11 116,67 116,67 116,67 116,67 116,67 127,78 127,78 KIRMIZI ET ,00 101,42 104,37 105,90 106,85 107,48 110,96 110,96 114,17 BEYAZ ET ,00 103,99 106,03 106,43 113,53 113,53 113,53 112,86 112,86 YEM (SÜT SIĞIR) 100,00 125,11 125,11 118,59 118,59 91,54 77,67 86,04 84,19 87,40 88,99 88,99 84,98 91,72 91,72 91,72 91,72 94,67 94,58 96,12 MEYVE ,00 110,16 106,83 120,37 128,35 119,90 126,73 129,46 154,74 SEBZE ,00 102,47 91,42 107,91 100,53 89,42 96,63 87,47 121,42 FAO GIDA İNDEKSİ 99,58 99,45 100,49 101,44 100,38 99,12 97,04 95,66 95,30 96,62 96,22 96,24 94,90 97,35 99,53 97,89 97,19 96,33 95,38 91,97

41 SATINALMADERGİSİ EKİM Simge ERDAĞ Empatİk Dİnleme Seni duyuyorum fakat dinlemiyorum! Duymak doğal olarak gelişen bir yetidir ve sonradan edinilmez. Nasıl duyacağınızı öğrenmezsiniz, sadece duyarsınız. Duyduklarınızı anlamlandırma ise dinlemeyle olur. Duyduğunuz sesleri dinlemeden bir anlam çıkaramazsınız. Dinlemenin birçok çeşidi vardır ve karşımızdaki insanı en iyi şekilde anlayabilmemize yarayan ise empatik dinlemedir - bir başka deyişle can kulağıyla dinlemek. Empati nedir sorusuna hemen hemen herkesin vereceği cevap kişinin kendini karşısındakinin yerine koymasıdır olacaktır. Fakat bu yerine koyma genel olarak yanlış anlaşılır ve senin yerinde olsam bunu yapmazdım, bir arkadaşım da aynı durumu yaşadı gibi ifadelerin empatik iletişimin parçası olduğu düşünülür. Empati kişinin kendini duygu ve düşünce olarak karşısındakinin yerine koyma becerisidir. Söylenenin ötesini duymak, satır aralarını okumak, karşınızdaki kişinin bakış açısıyla bakmak ve onun duygu ve düşüncelerini hissetmeye çalışmaktır. Empatik dinleme sayesinde dinleyici konuşana şu mesajı verir, Sorununu ve bu konuda ne hissettiğini anlıyorum, söylediklerinle ilgileniyorum ve seni yargılamıyorum.. Dinleyici bunu gerek sözleriyle gerek vücut diliyle karşı tarafa göstererek konuşanın kendini daha iyi ifade edebilmesine yardımcı olacaktır. Empatik dinlemede önemli olan ilk adım sözel olan ve olmayan ipuçlarının farkına varabilmektir. Duymak dışındaki diğer duyularla da bilgiyi işlemek yani söylenmeyenleri de duymak gerekir. Tabii ki bunları sadece sizin bilmeniz yetmez, aynı zamanda karşınızdaki kişiye de onu can kulağıyla dinlediğinizi göstermelisiniz. Örneğin: Bu konu hakkındaki düşüncenizi öğrenmek önemliydi, Bakış açınızla ilgili daha fazla bilgi almak isterim, Konuyla ilgili duygu ve düşüncelerinizin nasıl şekillendiğini paylaştığınız için teşekkür ederim gibi cümleler karşınızdaki kişiyi gerçek anlamda dinlediğinizi gösterebilir fakat bunları söylerken vücut dilinizin de aynı mesajı vermesi gerekir. Söylenenleri takip ettiğinizi göstermek, empatik dinleme davranışlarından bir diğeridir. Karşınızdaki kişinin ne söylediğini hatırladığınızı belirtmek için Özetle sorun olarak gördüğünüz noktalar şunlardır..., Anlaşmaya vardığımız konular kısaca..., Sonraki adım olarak tavsiyem budur - ne dersiniz? gibi konuşmayı özetleyen ve önemli noktaları vurgulayan mesajlar da konuşanı ve konuyu önemsediğinizi gösterir. Bir diğer davranış, dinlediğinizi göstererek konuşanın konuşmasına devam etmesini sağlamaktır. Hmmm, Evet, Güzel bir bakış açısı gibi ifadeler veya mimik ve hareketlerinizle konuşmaya devam edebileceğini gösterebilirsiniz. Tüm bunları yaparken, karşınızdaki kişinin ses tonu, duruşu, kullandığı kelimeler, yüz ifadesi gibi işaretleri de dikkate alıp kendinizi onun yerine koymanız ve olaylara onun duygu ve düşüncesiyle bakmanız empatik dinlemenin temelini oluşturur. Bunu yaparken tüm önyargılardan ve eleştirilerden uzak olmanız; o nun yerindeymiş gibi değil o imiş gibi düşünmeniz gerekir. Empatik dinleme sırasında veya sonrasında vereceğiniz cevaplar da sizin ne konuyu ne denli önem vererek dinlediğinizi gösterecektir. Asla konuşanın lafını yarıda kesip bir çözüm üretmeye çalışmayın. Birkaç saniye bekeyin; böylece konuyu düşündüğünüz ve uygun bir çözüm bulmaya çalıştığınızı göstermiş olursunuz.

42 SATINALMADERGİSİ EKİM Çalışma Hayatı Sertaç Sedat KÖKSAL Denetmen Sosyal Güvenlik Kurumu 6552 SAYILI YASA İLE HİZMET ALIMLARINDA NELER DEĞİŞTİ? tarih ve (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun un birçok maddesi yayım tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. Söz konusu Kanunun yürürlüğe girmesiyle mevzuatta satın alma camiasını ilgilendiren ciddi değişiklikler yapılmış oldu. Mevzuatta yapılan değişikliklere profesyonellerin dikkatini çekerek, iş yapma süreçlerinin revize edilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktayım. Yapılan değişiklikleri satın alma camiası açısından iş mevzuatı alanına ilişkin değişiklikler ve kamu ihale mevzuatına ilişkin değişiklikler olarak iki gruba toplamamız mümkündür. İŞÇİLİK HİZMET ALIMLARINA İLİŞKİN İŞ KANUNU NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER ödenmediğinin işçinin başvurusu üzerine veya aylık olarak re sen kontrol edilmesi ve varsa ödenmeyen işçi ücretlerinin alt işverenin hak edişlerinden kesilerek işçilerin banka hesabına yatırılması yükümlülüğü getirilmiştir. Alt işverenin işçilerinin izinleri üst işverence kontrol edilecek 6552 sayılı Kanun un 6 ıncı maddesi ile yapılan değişiklik ile 4857 sayılı Kanun un 56 ncı maddesine ilave fıkra eklenerek, alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği halde aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin sürelerinin, aynı işyerinde çalıştıkları süreler dikkate alınarak hesaplanacağı, İtiraz süresi otuz güne çıkarıldı 6552 sayılı Kanun un 1 inci maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu nun 3 üncü maddesinin bazı fıkraları değiştirilmiştir. Anılan değişiklik ile İş Müfettiş raporlarına itiraz süresi altı iş gününden otuz iş gününe çıkarılmıştır. Kamu idarelerince müfettiş raporlarına karşı yetkili iş mahkemelerine itiraz edilmesi ve mahkeme kararlarına karşı diğer kanun yollarına başvurulması zorunlu hale getirilmiştir. İşçi ücretleri gerekirse hak edişlerden ödenecek 6552 sayılı Kanun un 3 üncü maddesi ile yapılan düzenleme ile 4857 sayılı Kanun un 36 ıncı maddesinin 5 inci fıkrası değiştirilerek, üst işveren tarafından alt işverence ödenmeyen işçi ücretlerinin ödenip

43 SATINALMADERGİSİ EKİM alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin kullanılıp, kullandırılmadığının üst işveren tarafından kontrol edilmesi ve ilgili yıl içerisinde kullandırılmasının sağlanması, alt işverenin ise tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin bir örneğini asıl işverene vermekle yükümlü kılınmıştır. Kamu da çalışan alt işveren işçilerin kıdem tazminatı doğrudan bankaya aktarılacak 6552 sayılı Kanun un 8 inci maddesi ile yapılan değişiklik ile 4857 sayılı Kanun un 112 nci maddesine eklenen fıkralar ile özetle, alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin hak ettiği kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından doğrudan işçinin banka hesabına aktarılması öngörülmüştür. Ayrıca alt işverenlerin yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale kurumunun görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirleneceği belirtilmiştir sayılı Kanun un 11 inci maddesi ile 4734 sayılı Kanun a ilave edilerek tarihinde yürürlüğe girecek olan maddeler neticesinde; a) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmetler (danışmanlık hizmet alımları hariç) için ihaleye çıkılmadan önce Maliye Bakanlığından uygun görüş alınması zorunlu kılınmıştır. b) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri çerçevesinde çalıştırılan personelin ihale ve sözleşme konusu iş dışında başka bir işte çalıştırılmayacağı ve görevlendirilmeyeceği hükme bağlanmış; aksine hareket edenler hakkında ağır müeyyideler getirilmiştir sayılı Kanun ile toplanda 40 ı aşkın kanunda değişikliğe gidilerek beraber satın alma camiasını ilgilendiren ve özellikle ihale süreçlerini KAMUYA İŞÇİLİK HİZMET ALIMLARINA İLİŞKİN KAMU İHALE KANUNU NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER işleten kamu idareleri ile bu ihalelere giren firmaları yeni düzenlemelere göre aksiyon almaya zorunlu kılmıştır. Yeni mevzuata uyum noktasında her işletmenin ve kamu kurum ve kuruluşunun gerekli talimat ve el kitapçıkları düzenlemesi personelin adaptasyon sürecine olumlu katkı sağlayacaktır sayılı 10 uncu maddesi ile 4737 sayılı Kamu İhale Kanunu nun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi değiştirilmiştir. Söz konusu maddenin yürürlük tarihi ise olarak belirlenmiştir. Yapılan değişiklik ile özetle; personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerden hangi yardımcı işler için ihaleye çıkılabileceği hususuna Bakanlar Kurulunca karar verileceği hükme bağlanmıştır.

44 SAT INAL MADE RG İSİ E K İ M u y ernet work.net inalmadergisi.com Global Satınalma Uzmanları Ağı BuyerNetwork.Net

45 SAT INAL MADE RG İSİ E K İ M u y ernet work.net inalmadergisi.com