Babam seyrediyor! İLHAM ÖYKÜLER

Transkript

1 Babam seyrediyor! Ortaokulda okuyan ve kısa bir süre önce annesini kaybeden genç, babasıyla birlikte yaşıyordu. Babasıyla aralarında çok güzel bir dostluk vardı. Genç, okulun futbol takımındaydı. Takımdaydı ama, ufak-te-fek yapısı ve tecrübesizliği nedeniyle hocası ona bir turlu maçlarda görev vermiyordu. Bu yüzden, her maçta yedek kulübesinde oturuyordu. Buna rağmen, babası hiçbir maçı kaçırmaz ve hep ayağa kalkıp tezahürat yapardı. ÖYKÜLER Liseye girdiğinde sınıfının yine en sıska öğrencisiydi gencimiz. Fakat babası onu hep futbol oynamaya teşvik etti-, bununla birlikte, eğer istemezse oynamaya-bileceğini de belirtti. Delikanlı futbolu seviyordu ve takımda kalmaya karar verdi. Her idmanda elinden geleni yapıyor ve takımın as oyuncularından biri olmaya çalışıyordu. Bütün lise hayatı boyunca hiçbir idmanı veya maçı kaçırmadı. Ama sürekli yedek kulübesinde oturmaktan kurtulamadı. İnançlı babası ise her zamanki gibi tribünlerde yerini alıyor ve oğlunu destekleyici tezahüratlarda bulunmaya devam ediyordu. Genç, üniversiteye başladığında futbol onun için önemini Kaybetmeye yüz tuttu, ama yine de elinden geleni yaptı. Herkes onun okul takımına giremeyeceğinden emindiyse de, bunu başardı. Takımın antrenörü onu listeye dahil ettiğini, çünkü her idmana yüreğini koyduğunu ve takımın diğer üyelerini de şevke getirdiğini itiraf etti. Takıma girebildiği haberi onu o denli heyecanlandırdı ve sevindirdi ki, soluğu en yakın telefon kulübesinde aldı ve babasına müjdeyi verdi. Onun bu mutluluğunu paylaşan babası, kendisine maçların sezonluk biletlerini göndermesini istedi. Üniversitedeki dört yıl boyunca hiçbir idmanı kaçırmayan genç, ne yazık ki hiçbir maçta oynayamadı. Futbol sezonunun sonlarına doğru, büyük bir eleme maçının idmanı için sahaya çıkmaya hazırlanan gencin yanına, elinde bir telgrafla antrenörü geldi. Delikanlı telgrafı okuyunca ölüm sessizliğine büründü. Güçlükle 16 BABALAR, ANNELER VE ÇOCUKLAR yutkunarak hocasına şunları söyleyebildi: "Bu sabah babam ölmüş. İzninizle bugünkü idmana gelmesem?" Hocası kolunu şefkatle omzuna doladı ve "Bu hafta dinlen evlat" dedi, "Cumartesi günkü maça gelmeyi de aklından geçirme." t Cumartesi geldi çattı, ama okul takımının durumu hiç de iyi değildi. Maçın sonlarına doğru, bir kişi soyunma odasına sessizce girdi, formasını ve futbol ayakkabılarını giyip sahanın kenarına çıktı. Babası ölen ufaklıktı bu! Antrenör ve oyuncular azimli arkadaşlarını bu kadar kısa sürede tekrar aralarında görmekten dolayı son derece şaşırmışlardı. Hocasının yanına giden genç "Lütfen izin verin oynayayım" dedi. "Bugün oynamak zorundayım." Hocası önce onu duymamış gibi davrandı. Böylesine zor bir eleme maçında takımının en kötü oyuncusunu sahaya çıkarmasına imkan olmadığını düşünüyordu. Ama genç o kadar ısrar etti ki, sonunda ona acıyan hocası razı oldu: "Pekala, oyuna girebilirsin."

2 Gencin oyuna girmesinin üstünden çok geçmemişti ki, hem hoca, hem oyuncular, hem de maçı izleyenler gördüklerine inanamadılar. Daha önce hiç oynamamış olan bu meçhul ufaklığın her hareketi harika, attığı her pas isabetliydi. Karşı takımın oyuncuları onu durduramıyordu. Koşuyor, pas veriyor, savunmaya yardım ediyor ve maçın yıldızı olarak parlıyordu. Sonunda, gencin takımı aradaki farkı kapattı, nihayet atılan bir golle de beraberliği yakaladı. Ve son saniyelerde ufaklık topu tek başına sürükleyip herkesi geçti ve galibiyet golünü attı. Maç bitmişti. Okulunun taraftarları sevinç çığlıkları atıyor, arkadaşları onu omuzlarında taşıyordu. Seyirciler tribünleri terkettikten, oyuncular duşlarını alıp soyunma odasını boşalttıktan sonra, takımın hocası gencin köşede tek başına sessizce oturduğunu far-ketti. Yanına gidip "Evlat, inanamıyorum. Bugün bir harikaydın" dedi. "Sana ne oldu, bunu nasıl yaptın, anlat bana!" Genç hocasına baktı, gözlerine yaşlar doldu ve şöyle dedi:, y. "Babamın öldüğünü biliyorsunuz. Peki onun gözlerinin görmediğini biliyor muydunuz?" Delikanlı zorlukla yutkundu, gülümsemeye çalıştı: "Babam bütün maçlarıma geldi, çünkü görmediği halde beni desteklemek istiyordu. Ve ilk defa bugün beni oynarken görebilirdi. Ben de bu fırsatı kullanmak ve oynayabildiğimi ona göstermek istedim!" >j -,., A *, ^^ 18 Ne kadar fakir? Bir gün çok zengin bir adam oğlunu kırsal kesime götürüp ona insanların ne kadar fakir olabileceğini göstermek istemişti. Çok fakir bir ailenin çiftliğinde bir gün bir gece geçirdiler. Şehre dönerken baba oğluna sordu: "Yolculuğumuzu nasıl buldun?" " «-*-> "Çok güzeldi babacığım!" diye cevap verdi oğlu. "insanların ne kadar fakir olabileceğini gördün, değil mi?"..,-... "Evet." "Peki ne öğrendin?" "Şunu gördüm" dedi oğlu. "Bizim evde bir köpeğimiz, onların dört köpeği var. Bizim evde bahçenin yarısına kadar gelen bir havuzumuz, onların kilometrelerce uzunluğunda dereleri var. Bizim bahçede ithal lambalarımız, onların yıldızları var. Bizim taraçamız ön bahçeye kadar, onlarınki ise ufka kadar uzanıyor." Ufaklık konuşurken, babası şaşkınlıktan tek kelime bile edemedi.

3 Ve çocuk ekledi: "Ne kadar fakir olduğumuzu gösterdiğin için, teşekkür ederim babacığım!" 20 "Onu çok sevmiştim" Din adamı yeni kazılmış mezarın başında duasını bitirmek üzereydi. Birden, 50 yıllık karısını kaybetmiş olan 78 yaşındaki adam kalın sesiyle feryat etmeye başladı: "Aaah, aaah! Onu ne kadar da çok seviyordum!" Onun bu feryat-fîganı cenaze merasiminin sessizliğini alıp götürdü. Mezarın etrafında duran diğer aile üyeleri ve arkadaşları şaşırdı ve utandı. Yüzleri kıpkırmızı kesilen yetişkin çocuklar babalarını susturmaya çalıştı: 21 "Tamam baba, acını anlıyoruz, ama sus şimdi." Yaşlı adam cenazenin mezara yavaşça indirilişini yaşlı gözlerle seyretti. Din adamı duasını tamamladı. Sonra da, aile üyelerini mezara toprak atmaya davet etti. Yaşlı adam dışında hepsi bu görevi yerine getirdi. Yaşlı koca bir kez daha feryat etti: "Ah! Onu ne kadar da çok seviyordum!" Çocukları onu engellemeye çalıştıysa da, o devam etti: "Onu seviyordum!" Mezarın etrafında bulunanlar yavaş yavaş ayrılmaya başladı, ama yaşlı adam inatla mezarın yanından ayrılmıyordu. Gözleri mezara dikili vaziyette oracıkta öylece duruyordu. Din adamı yanına yaklaştı: "Neler hissettiğinizi biliyorum, ama artık gitme zamanı. Gitmeli ve hayatımıza devam etmeliyiz." "Ah! Onu seviyordum!" diye inledi adam perişan bir şekilde. "Ama bunu ona ya bir ya da iki defa söyledim!" 22 Yankı -4 Î Bir babayla sekiz-dokuz yaşlarındaki oğlu dağlarda yürüyüşe çıkmışlardı. Çocuğun ayağı birden kaydı ve düştü. İncinen ayağının sıkıntısıyla haykırdı: "Aaaahhhhhhhhh!" Sesi karşı dağlardan yankılanıp aynen geri döndü: "Aaaahhhhhhhhh!" Daha önce böyle bir şeyle karşılaşmamış olan çocuk çok şaşırdı ve merakla bağırdı: "Kimsin sen?!" Cevap gelmekte gecikmedi: "Kimsin sen?!" % r>,

4 23 Çocuk bu cevaba öfkelendi: "Korkak!" Cevap aynıydı "Korkak!" ' v " Bunun üzerine babasına donup sordu. "Neler oluyor baba, anlamıyorum?" Babası gülümsedi ve "Dikkat et oğlum" dedi. Sonra da karşı dağa doğru bağırdı: "Herşey çok güzel!" Dağdan gelen ses cevapladı: "Herşey çok güzel!" "Seni seviyorum!" "Seni seviyorum!" Çocuk hâlâ hayret içindeydi, ama yine de anlayamamıştı. Daha sonra babası açıkladı: "insanlar buna 'yankı' derler, ama o aslında hayat'in ta kendisidir. Söylediğin ya da yaptığın herşeyi aynen sana iade eder. Hayatımız, yapıp-ettiklerimizin bir yansımasından başka birşey değildir Dünyanın daha sevgi ve adalet dolu olmasını istiyorsan, kendi kalbini sevgi ve adaletle doldurmalısın. Başkalarının şefkatli olmasını istiyorsan, senin şefkatli olman gerekir. Bunu herşeye uygulayabilirsin: Hayat ona ne verdiy-sen, onu sana aynen iade eder." 24 / v>x ~~ j. - ' 5' f '\ " ( ^«- _ ~J~_J^^""i^"/'v J Acele-ecele Bir zamanlar birlikte yaşayan ve küçük bir toprak parçasını yine birlikte ekip biçen baba-oğul vardı. Yılda birkaç defa yetiştirdikleri sebzeleri satmak üzere bir öküzün çektiği arabalarına yüklerler ve en yakındaki şehre giderlerdi, isimleri ve üzerinde yaşadıkları toprak parçası dışında, baba ve oğlun paylaştığı hemen birşey yoktu. Birbirlerinin tam tersi yaratılıştaydılar. Baba ne kadar sakin ve ağır kanlıysa, delikanlı o kadar aceleci ve hırslı bir mizaçtaydı.

5 Işıl ışıl bir günün ilk saatlerinde, yine kağnılarını 25 LHAM ürünlerle doldurup uzun yolculuklarına başladılar. Oğul, daha hızlı ve hiç durmadan gündüzgece giderlerse, bir sonraki günün erken saatlerinde şehre ulaşabileceklerini hesaplamıştı. Bu yüzden, daha hızlı yürümesi için öküze bir sopayla vurup durdu. "Sakin ol, oğlum" dedi yaşlı adam. "Daha önünde çok zaman var." "İyi ama baba" diye itiraz etti oğul. "Pazara diğerlerinden önce ulaşırsak, ürünlerimizi daha iyi fiyatla satma fırsatımız olur." Babası cevap vermedi; şapkasını gözlerinin üzerine indirip oturduğu yerde uykuya daldı. Oğlu öküze vurmaya devam etti ve inatla hızını değiştirmedi. Yola çıktıktıklarından beri dört saatte ancak yedi-se-kiz kilometre yol kat emişlerdi. O sırada, küçük bir evin yanından geçiyorlardı. Baba uyandı ve gülümseyerek şöyle dedi: "Amcanlara gelmişiz. Duralım da selam verelim." -- '. >»/' '<»* ; * "Tamam da zaten bir saat kaybettik" diye sızlandı oğlu. "Birkaç dakikadan birşey olmaz" diye sakince cevap verdi baba. "Kardeşimle birbirimize o kadar yakın yaşadığımız halde birbirimizi çok az görüyoruz." İki yaşlı adam kardeşiyle bir saat boyunca şen şakrak sohbet ederken, oğul huzursuzluk ve kızgınlık içinde homurdanarak oturdu. Tekrar yola çıktıklarında, arabayı sürme sırası yaşlı adama geçmişti. Bir yol ayrımına gelince, baba arabayı sağ yola soktu. 26 BABALAR, ANNELER VE ÇOCUKLAR "Sol yol daha kısa" dedi oğul. "Biliyorum," diye karşılık verdi baba, "ama bu yol çok daha güzel." " - - " "Sen zamana hiç değer vermiyorsun!" diye şikayet etti oğul sabırsızlıkla. q f - w &>».-, ıtı ü< -,{. </>,.'*" "Tam tersi! Bu güzelliklere bakmak ve her anı doyasıya yaşamak istiyorum." Dolambaçlı yol boyunca, harikulade otlaklar, kır çiçekleri ve şırıldayarak akıp giden bir dere vardı. Ama genç adam içinden kızıp köpürdüğü, zihni şehre geç gitme kaygısıyla meşgul olduğu için bu manzaraların hepsini kaçırdı. Güneşin ne kadar harika battığına bile dikkat etmedi.

6 Akşam karanlığı çökerken onlar rengarenk çiçeklerle bezeli kocaman bir bahçeden geçiyorlardı. Yaşlı adam çiçeklerin kokusunu içine çekerken, bir taraftan da derenin şırıltısını dinliyordu. Sonra öküzü durdurdu ve "Burada uyuyalım" dedi. ımas "Bu, seninle çıktığım son yolculuk olacak!" diye öfkeyle bağırdı oğlu. "Para kazanmaktan çok güneşin batışını seyretmekle ve çiçek koklamakla ilgileniyorsun!" "Uzun zamandır söylediğin en güzel söz bu, biliyor musun?" diye gülümsedi babası. Birkaç dakikaya varmadan da uykuya dalıp horlamaya başladı. Boş gözlerle yıldızları seyreden oğlu içinse gece bir türlü geçmek bilmedi; içindeki huzursuzluğu bir türlü söküp atamadı. LHAM Genç, daha güneş doğmadan babasını sarsarak uyandırdı Yola koyuldular. Bir mil kadar sonra tanımadıkları bir başka çiftçiyle karşılaştılar. Adam kağnısını bir hendekten çıkarmaya çalışıyordu. "Haydi gidip ona yardım edelim" diye usulca seslendi yaşlı adam oğluna. **** "Ve daha çok zaman kaybedelim değil mi?'" diye bağırarak cevap verdi oğlu. "Sakin ol, evlat... O hendekte sen de olabilirdin. Yardıma muhtaç insanlara elimizi uzatmalıyız, unutma sakın." Oğlu kızgınlıkla yüzünü obur tarafa çevirdi. Diğer çiftçinin arabası yola çıktığında saat çoktan sekiz olmuştu. Sonra, aniden göğü şimşeğe benzer bir ışık yardı. Ardından gök gurultusu gibi bir ses. Tepelerin ötesindeki gökyüzü karardı. "Şehre şiddetli bir yağmur yağıyor gibi" dedi yaşlı adam. "Biraz acele etmiş olsaydık, şimdi mallarımızı satmış olurduk" diye homurdandı oğlu. ikindi vakti şehre hakim tepeye ulaştılar. Tepenin üzerinde durup şehre uzun uzun baktılar. Ağızlarından tek kelime çıkmadı. Sonunda, genç adam elini babasının omzuna koydu ve şöyle dedi: "Ne demek istediğini galiba anladım baba." Arabalarını döndürdüler ve Hiroşima şehrine bakan tepeden köylerine geri dönmek üzere inmeye başladılar. Çoban Bir zamanlar Basra'da tek uğraşı oğluyla ilgilenmek ve ona güzel bir eğitim vermek olan yaşlı bir adam vardı. Adam butun parasını oğlunun eğitimine harcadı. Delikanlı birkaç yıllığına uzaklara gitti ve meşhur bir üniversitede zamanın büyük alimlerinden eğitim aldı.

7 Tahsilini bitirip dönme zamanı geldi. Yaşlı adam oğlunu kapıda bekliyordu. Oğlu eve geldi ve babasının elini öptü. Oğlunun gözlerinin içine bakan adam büyük bir hayal kırıklığına uğradı. Ama bu duygusunu belli etmeden: "Neler öğrendin, oğlum?" diye sordu. "Öğrenilebilecek herşeyi öğrendim, baba" cevabını verdi oğlu. "Peki öğretilemeyecek olanı öğrendin mi oğlum?" Delikanlı babasının neden bahsettiğini anlamamıştı. İster istemez "Hayır" dedi. Babası: "O halde, oğlum git ve öğretilemeyecek olanı öğren." Delikanlı hocasına gitti ve kendisine öğretilemeyecek olanı öğretmesini istedi. <» "Bu dörtyüz koyunu al ve dağlara git" dedi hocası, "Sayıları bini bulunca geri gel." Genç dağlara çıkıp çoban oldu. Hayatında ilk kez sessizlikle karşılaşıyordu. Konuşacağı hiç kimse yoktu. Koyunlar onun dilinden anlamıyordu. Çaresizlik zamanlarında yanındaki hayvanlara konuştu, ama koyunlar ona boş gözlerle baktılar. Çobanlık yaptığı süre içinde, yavaş ama kesin biçimde bütün dünyevî bilgisini, benliğini ve gururunu ardında bıraktı ve koyunlar gibi sessizleşti, büyük bir hikmet ve tevazu geldi üzerine. İki yılın sonunda, koyunların sayısı bini bulunca hocasının yanına gitti ve diz çöktü. Talebesinin yüzüne bakan hocası şöyle dedi: "Şimdi öğretilemeyecek olanı öğrendin. Babanın yanına gidebilirsin." 30 Bırak! korkma gitmez bir çocuk bir gün çok değerli bir vazoyla oy-uyordu. Elini vazonun içine soktu, ama çıkaramadı. Annesi herşeyi denediyse de, çocuğun elini vazodan bir türlü çıkaramadı. Sonunda vazoyu kırmaya karar verdi. Anne son çare olarak oğluna şöyle dedi: "Oğlum elini aç ve parmaklarını ileriye doğru uzat. Bak böyle. Sonra da elini çek." Fakat çocuk atıldı: "Olur mu hiç anneciğim? Elimi öyle açarsam, tuttuğum parayı düşürürüm!" Çoğumuz aslında o çocuğa benzemiyor muyuz? Dünyanın gelip geçici mallarını elimizde sımsıkı tutmaya çalışırken, hürriyetimizi, yanı öteki dünyanın sonsuzluğunu feda ediyoruz Çocuğun bırakacağı parayı vazonun muhafaza

8 edeceğini unutması gibi, biz de öteki dünyanın bu dünyayı da kuşattığını ya unutuyoruz, ya da unutmuş gibi yapıyoruz 32, Nakış Vj( Bir minik çocuk annesi nakış işlerken dizlerinin dibinde oturup onu seyretmeyi çok severdi Bir keresinde, aşağıdan annesine doğru bakıp sordu: "Anneciğim, ne yapıyorsun?" Annesi şefkatle cevap verdi "Nakış ıslıyorum, yavrum Bu kasnağa gerili kumaşın üzerinde güzel desenler işlemeye çalışıyorum." "Ama yaptığın şey hiç öyle güzel görünmüyor Tersine, karman-çorman, karmakarışık" ÖYKÜLER! Gerçekten de, çocuğun oturduğu yerden bakınca annesinin elindeki kasnağın altındaki ip izleri birbirine giriyor, üstünde görünen sanatlı işlemelerden eser görünmüyordu. Çocuğun bu sözlerine annesi gülümseyerek şöyle cevap verdi: "Oğlum, sen git biraz oyun oyna, nakısımı bitirdiğimde, seni dizime oturturum, o zaman ona benim yanımdan bakar ve anlarsın." Çocuk oyun oynarken, annesinin parlak renkli ipliklerin yanında o kapkara iplikleri neden kullandığını merak etmekten kendisini alamadı. Birkaç dakika sonra annesinin sesini duydu: "Gel oğlum, dizlerime otur da birlikte bakalım nakısa." Annesi gibi kasnağa üst taraftan bakan çocuk, şaşkınlıktan ve hayranlıktan ne diyeceğini bilemedi. Kasnağın üzerinde harikulade bir çiçek resminin nakşedil-diğini gördü. Peki ama bu büyük farklılığın nedeni neydi? Alttan bakınca karmakarışık, üstten bakınca harika nakışlar... Annesi onun bu merakını şunları söyleyerek giderdi: "Yavrum, alttan bakıldığında nakış karışık ve anlaşılmaz görünüyordu, çünkü sen nakısa üst tarafında önceden çizili bir plan olduğunu göremiyordun. Bu bir dizayndı. Benim yaptığım bu planı takip etmekti. Şimdi benim tarafımdan baktığında ne yaptığımı görebiliyorsun." 34 BABALAR, ANNELER VE ÇOCUKLAR Çocuk yıllar geçip büyüdüğünde ve başına iyi-kötü, güzel-çirkin türlü hadiseler geldiğinde hep bunu hatırladı. Hayatının bir nakış gibi ilâhî bir el tarafından işlendiğini; kendisine karışık, anlamsız ve kötü gibi görünen olayların aslında ilâhî bir planın nakışları olduğunu; ortaya çıkacak bütünün harikulade bir resim teşkil edeceğini hissederek hiç şikayet etmedi.

9 Vasiyet Eski zamanlarda, atları çok seven ve aynı zamanda akıllı bir adam vardı. Bu adam günün birinde öldü. Ardında 19 cins at bıraktı. Adam vasiyetinde, atlarının yarısının oğluna, dörtte birinin sadaka olarak fakirlere, beşte birinin de uşağına verilmesini istiyordu. Köyün yaşlıları işin içinden çıkamadılar. 19 atın yarısını adamın oğluna nasıl vereceklerdi? Oğula 9 at verseler, geriye kalan atı ikiye bölemeyeceklerine göre, bu vasiyeti nasıl yerine getireceklerdi? İki haftadan fazla bir zaman bu işin üzerine düşündüler, ama çıkar bir yol 36 BABALAR, ANNELER VE ÇOCUKLAR bulamadılar. Sonunda, komşu köyde yaşayan bilgenin yanma gidip ondan yardım istemeye karar verdiler. Bilge, adamlar geldiğinde, atının üzerinde gezintideydi. Onlara nasıl yardım edebileceğini sordu. Onlar da ölen adamın vasiyetini anlattılar: 19 atın yarısını oğluna, dörtte birini fakirlere, beşte birini de uşağa vermeleri gerekiyordu, ama bunu başaramamışlardı. Bilge, problemi hemen çözeceğini söyledi. Birlikte köye gittiler. Bilge 19 atı yan yana dizdirdi. Sonra en başa kendi atını getirip sıraya dahil etti. Şimdi atların sayısı 20 olmuştu. Daha sonra, atların yarısı olan 10 atı adamın oğluna verdi, dörtte biri olan beş atı sadaka olarak fakirlere vermek üzere kenara ayırdı. Beşte bir olan dört atı da uşağa verdi. Böylece vasiyet gereği da-ğıtılması gereken atların sayısı 19'u buluyordu. Geriye kalan yirminci at da zaten kendi atıydı. Bilge, bu bölüştürme işlemini köyün yaşlılarının gıpta ve hayranlık dolu bakışlarının altında yaptıktan sonra, şunları söyleyip oradan uzaklaştı: "Ümit ederim, bu vasiyetle size verilmek istenen mesajı anlamışsınızdır. Gündelik hayatımızda, karşılaştığımız olaylara Allah'ın adını da katmak, o işi Onun adıyla gerçekleştirmemiz gerekir. İlk bakışta, içinden çıkılmaz gibi görünen tüm gündelik problemlerimiz, Allah'ın adıyla yaklaşıldığında, bu vasiyetin yerine getirilmesi gibi, hemencecik çözülür. Karşılaştığımız problemlere Allah'ın adıyla muhatap olduğumuzda, ısının buzu eritip önce suya, sonra da buhara dönüştürmesi gibi, problemlerimiz erir, buharlaşır." Hava kadar... B ir bilge nehir kenarında tefekkür ederken, yanına genç bir adam geldi ve tefekkürünü yarıda kesti. "Öğrenciniz olmak istiyorum üstadım" dedi genç. "Neden?" diye karşılık verdi bilge.

10 Delikanlı bir an düşündükten sonra nedenini söyledi: * > v "Çünkü Allah'ı bulmak istiyorum." Bilge birden oturduğu yerden ayağa fırladı, ilerlemiş yaşından umulmayan bir güç ve çeviklikle genci tuttuğu gibi nehre sürükledi. Sonra da kafasını suyun altına soktu. Bir dakika kadar onu suda tuttu. Genç o sırada çırpmıyor, kendisini bilgenin elinden kurtarmaya çabalıyordu. Sonunda, bilge onu nehirden çıkardı. Delikanlı yuttuğu suları öksürerek çıkardı ve hırıltıyla nefes alıp verdi. Ve nihayet sakinleştiğinde, bilge sordu: "Söyle bana, suyun altındayken herşeyden çok neyi istiyordun?" "Hava!" cevabını verdi genç adam. "Aferin" dedi bilge tane tane. "Şimdi evine git ve Allah'ı hava ve su kadar belki daha fazla istediğin zaman tekrar gel. 42 Bir köylü bilgenin yanına geldi ve şikayete başladı: "N'olur bana yardım edin, yoksa çıldıracağım. Tek odalı bir evde yaşıyoruz. Ben, karım, çocuklarım, karımın akrabaları. Herkesin siniri tepesinde. Birbirimize bağırıp duruyoruz. Oda sanki bir cehenneme döndü." "Sana söyleyeceğim şeyi yapacağına söz verir misin?" diye sordu bilge ciddi bir sesle. "Yemin ederim, ne söylerseniz yapacağım." "Pekala. Kaç hayvanın var?" "Bir inek, bir keçi ve altı tavuk.",r(l R 43 "Onların hepsini evinize al. Bir hafta sonra yanıma yine gel." Bilgenin talebesi çok şaşırmıştı, ama itaat edeceğine söz vermişti bir kere. Böylece, hayvanları da odaya aldı. * '! *', ' ' Bir hafta sonra geldiğinde perişan haldeydi. Acı ve kederle inliyordu. "Mahvolmuş durumdayız. Pislik! Koku! Gürültü! Hepimizin aklını kaçırmasına ramak kaldı!"

11 "Şimdi git ve hayvanları evden çıkar" dedi bilge. Adam eve kadar hiç durmadan koştu. Ertesi gün bilgenin yanına geldiğinde gözleri mutluluktan parlıyordu: "Hayat ne kadar güzel. Hayvanlar dışarıda. Evimiz, öyle sessiz, öyle temiz ve öyle geniş ki. Sanki bir cennet!" 44 Asıl sevinç Bir zamanlar, bilgeliğiyle meşhur olan ve bildiklerini öğrencilerine de aktaran bir alim vardı. Bu alim, aynı zamanda bir tacirdi ve adamları vasıtasıyla uzak diyarlarla ticaret yapardı. Bir gün talebelerine ders verirken, bir adam yanma gelip "kötü bir haber" verdi: "Haber aldık ki, senin de mallarını taşıyan gemi batmış! Hiçbir mal kurtarılamamış." Bilge bir an dersi kesti. Etrafındaki talebeler onun 45 ÖYKÜLER! dudaklarında küçük bir gülümsemenin belirdiğini far-kettiler. O ise hiçbir şey olmamış gibi dersine kaldığı yerden devam etti. Bir hafta kadar sonra, bilge yine talebeleriyle birlikte dersteyken, aynı adam bu defa "müjde" getirdi: "Gözün aydın! O gemi senin mallarını taşıyan gemi değilmiş. Senin malların sapasağlam limana ulaştı!" Bilge yine bir-iki saniye durdu, talebeleri onun yüzünde yine küçücük bir gülümsemenin patladığını far-kettiler. Önceki gibi, yine hiçbir şey söylemeden dersine devam etti. Öğrencileri birbirine zıt iki durumda da aynı tepkiyi veren hocalarına dayanamayıp şu soruyu sordular: "Geminizin battığı haberine de, batmayıp limana ulaştığı haberine de gülümsediniz, neden?" Bilgenin cevabı şöyle oldu: "Geminin battığı, mallarımın denize döküldüğü haberini aldığımda, kalbimi yokladım. Gelipgeçici olan ve mezarın ötesinde bana arkadaşlık etmeyecek dünya malını kaybetmekten dolayı içten içe üzülüyor muyum diye kendime baktım. Kalbimde küçücük de olsa bir üzüntü görmeyince sevindim ve şükrettim.

12 "Geminin aslında batmadığı ve sağ salim geri döndüğü haberi karşısında, bu defa, dünya malını kazanmaktan dolayı seviniyor muyum diye kalbime baktım. O malı tekrar kazanmaktan dolayı sevinç ve mutluluk göremediğim için yine sevindim ve şükrettim." 46 >AKI1 Değerli taş Bilge, dağlarda gezerken bir derenin içinde değerli bir taş buldu. Ertesi gün, aç bir gezginle karşılaştı. Yiyeceğini onunla paylaşmak için torbasını açınca, aç gezgin değerli taşı gördü ve onu kendisine vermesini istedi. Bilge tereddüt etmeden verdi. Gezgin ne kadar talihli olduğunu düşünerek sevinçle ayrıldı yanından. Bu taşın kendisini ömür boyu geçindirecek kadar değerli olduğunu biliyordu. Ancak, birkaç gün sonra, taşı bilgeye geri getirdi ve şöyle dedi: "Kaç gündür düşünüyorum. Bu taşın ne kadar değerli olduğunu biliyorum, ama bana ondan daha değerli birşey vermen ümidiyle onu sana geri veriyorum: Lütfen, bu taşı bana hiç düşünmeden vermeni sağlayan şey nedir, onu bana öğretir misin?" çt.j 48 ü ' i /^ok gururlu bir savaşçı bir gün bilgeyi ziyarete gel-v'di Savaşçı çok meşhurdu, ama bilgenin cemal ve celali karşısında aşağılık duygusuna kapılıyordu. "Neden kendimi aşağı hissediyorum?" diye bu duygusunu bilgeye açtı. "Birkaç dakika önce herşey çok güzeldi, ama sizin huzurunuza gelince aniden kendimi aşağı hissettim. Bunu daha önce hiç hissetmedim. Defalarca ölümle karşı karşıya geldim ve hiç korkmadım. Neden şimdi korkuyorum?" Bilge şöyle karşılık verdi: m "Bekle. Herkes gittiğinde cevap vereceğim." insanlar gün boyunca bilgeyi ziyarete geldiler. Savaşçı beklemekten yorulmuştu. Akşam bilgenin odası nihayet boşaldı ve savaşçı sordu: "Şimdi soruma cevap verebilir inisiniz?" Bilgenin cevabı şöyle oldu: &.

13 "Dışarıya gel." Dışarıda dolunay ufkun üzerinde yükseliyordu. Bilge tane tane şunları söyledi: "Ağaçlara bak. Şuradaki ağaç göğe yükseliyor, yanındaki ağaç ise küçücük. Onlar penceremin önünde yıllardır duruyorlar ve hiçbir zaman sorun çıkmadı. Küçük ağaç büyük ağaca hiçbir zaman 'Senin yanında neden kendimi aşağı hissediyorum?' diye sormadı. Bu ağaç küçük, o ağaç ise büyük. Neden en küçük fısıltı halinde bile böyle birşey duymadım?" Savaşçı cevapladı: "Çünkü onlar karşılaştırma yapamazlar." t- "O halde sorduğun sorunun cevabını bana sormana gerek yok. Onu zaten biliyormuşsun." 50 1,1-1" Yaydan çıkan ok gibi Bir kadın komşularından birisi hakkında bir dedikoduyu yayıp duruyordu. Birkaç gün içinde bütün köy bu dedikoduyu duydu. Dedikodunun kurbanı derinden yaralandı ve incindi. Dedikoducu kadın daha sonra yaptığından pişman oldu ve çok üzüldü. Hatasını nasıl tamir edebileceğini sormak için bilgeye gitti. "Pazara git" dedi bilge. "Bir tavuk al ve onu kestir. Eve dönerken tüylerini yol ve yol boyunca yere at." Nasihatin garipliğine sasırsa da, denileni yaptı kadın. Ertesi gün bilge bu defa şu tavsiyede bulundu: "Şimdi git ve dün attığın bütün o tüyleri topla ve bana getir." Kadın aynı yolu izledi, ama umutsuzluk ve korku içinde gördü ki, rüzgar bütün tüyleri uçurup götürmüştü. Saatler süren arayışın sonunda elinde sadece birkaç tüyle dönebildi. "Görüyorsun" dedi yaşlı bilge. "Onları yere atmak mümkün, ama geri toplamak imkansız. Dedikodu da öyle. Dedikodu yapmak ne kadar kolaysa, dedikoduyla işlediğin hatayı telafi etmen de o kadar zordur.." 52 "Fincanın dolu" Bir üniversite profesörü ünlü bir maneviyat ustasını ziyarete gitmişti. Bilge sessizce çay ikram ederken, profesör maneviyat üzerine konuşuyordu. Bilge profesörün uzattığı fincanı önce ağzına kadar doldurdu. Ama doldurmaya devam etti. Çay fincandan taştı, tabağa döküldü, oradan da yere. Ama bilge çayı koymaya devam ediyordu.

14 Çayın fincandan taşıp yere dökülmesini hayretle izleyen profesör sonunda kendisini tutamadı: "Doldu taştı! Daha fazla alamaz!" "Sen de bu fincan gibisin" dedi bilge. "Zihin fincanın doluyken sana maneviyatı nasıl anlatabilirim?" L ı r,r* *«* Ağ Mesleği balık ağı yapmak olan bir bilgenin yanına uç kişi geldi. Adamlardan birisi günahkârdı. Birinci adam bilgeye "Bana bir ağ yapar mısın?" diye sordu. "Yapamam" diye cevap verdi bilge. Sonra, ikinci adam "Bana iyilik olarak bir ağ yapar mısın?" ricasında bulundu. "Vaktim yok" dedi bilge. Ve üçüncü, günahkâr adam aynı soruyu sordu: "Bana bir ağ yap lütfen." Bilge onun bu isteğine "Olur" karşılığını verdi. 54 BİLGECE MASALLAR Daha sonra, ilk iki adam üçüncü adam gittikten sonra bilgeye merakla sordular: "Neden sizden istediğimizi yapmayı kabul etmediniz de, onun isteğini yerine getirmeye söz verdiniz?" Bilge şu cevabı verdi: "İsteğiniz olan ağı yapmayacağımı söylediğimde, siz hayal kırıklığına uğramadınız. Ama onun isteğine hayır deseydim, o şöyle diyecekti: 'Bu yaşlı adam benim günahlarımı duydu, ve bundan dolayı benim için birşey yapmayı kabul etmiyor.' Bu durumda, günahlarında inat gösterecekti. Şimdi ise ruhu sevindi ve günahlarının ağırlığı karşısında belki bir dayanak noktası bulacak.", -,Ti* > Bu dünyadaki cennet ve cehennem Yaşlı bir derviş yol kenarında oturmuş, gözleri kapalı bir halde derinden derine tefekkür ediyordu. Aniden, yoldan geçen bir savaşçının sert ve küstah sesiyle tefekkürü kesildi: "Yaşlı adam! Bana cennet ve cehennemi öğret!"

15 Derviş başlangıçta duymamış gibi davrandı ve hiçbir cevap vermedi. Fakat sonra yavaş yavaş gözlerini açtı. Dudaklarının kenarlarında küçük bir gülümsemenin izleri belirdi; ancak, savaşçı orada hâlâ sabırsızlıkla bekliyordu ve belli ki her geçen saniye sabırsızlığı öfkeye dönüşüyordu. BİLGECE MASALLAR "Demek cennet ve cehennemin sırlarını öğrenmek istiyorsun, öyle mi?" dedi yaşlı derviş tane tane. "Sen ki böyle hırpanisin. Sen ki, ellerin ve ayakların kir içinde. Saçları darmadağın, nefesi kokan ve kılıcı paslanmış sen, demek bana cennet ve cehennemi soruyorsun?" Savaşçı kendisini kaybedip dervişe ağzına gelen bütün kötü sözleri söyledi ve kılıcını çektiği gibi dervişin kafasının üstüne kaldırdı. Yüzü öfkeden kıpkırmızıydı, boynundaki damarlar kabarmıştı ve kılıcını dervişin başını omuzlarından ayırmaya hazırlanıyordu.. "İşte, bu cehennem!" dedi derviş usulca, tam savaşçı kılıcını indirirken. Saniyenin yüzde biri bir anda, savaşçının kılıcı kavrayan elleri havada dondu. Bütün benliğini, kendisine bir ders vermek için hayatını tehlikeye atan bu şefkatli adama karşı hayret, huşu ve sevgi kapladı. Kılıcını yana indirdi ve gözleri şükran gözyaşlarıyla doldu. "Ve bu da" dedi yaşlı derviş, "cennet." Konuşmak ve yaşamak Bilirsiniz; insanlar biraraya gelip örgütlenmeyi pek sever, işte, uzak ülkelerden birisinde bazı kişiler bir örgüt kurup adını Balıkçılar Cemiyeti koydular. Yaşadıkları ülke uç bir tarafından denizlerle çevriliydi ve ayrıca balıklarla dolu dereler ve goller bulunuyordu. Balıkçılar Cemiyetinin üyeleri balık tutmayı, bu işin heyecanını tartışmak üzere düzenli olarak bir araya gelirlerdi. Balık avlama konusunda heyecanla dolup taşarlardı. Düzenli yaptıkları toplantılardan birisinde, bir üye konuşmasında: ÖYKÜLER "Arkadaşlar sizce balık avlama felsefesini oluşturma zamanımız gelmedi mi?" diye sorunca, diğerleri ona hak verdiler. Ve günlerce konuşup balık avlama stratejileri ve taktikleri geliştirdiler. Daha sonra, bu konuda aslında ne kadar geri kaldıklarını farkettiler. Başka bir toplantıda, diğer bir üye şöyle dedi: "Konuya hep balıkçılar açısından bakıyoruz. Peki ama balıklar dünyayı nasıl algılar, onların gözünde balıkçılar nasıl görünür, balıklar ne yer, ne içer?" Arkadaşları bu fikri de hararetle destekledi. Öyle ya, bütün bunların bilinmesi gerekiyordu.böylece araştırmalara başladılar, balıkçılık hususunda konferanslara katıldılar. Bazıları farklı alışkanlıklara sahip farklı balık türlerini araştırmaya uzak ülkelere gittiler. Bazıları balıkçılıkbilim üzerine doktora yaptı. Herşey iyiydi güzeldi de, birşey eksikti: Bu zaman zarfında kimse balık tutmaya gitmemişti!

16 Bir komite oluşturuldu ve çeşitli av bölgelerinde balıkçılar gönderilmesine karar verildi. Balık tutmaya elverişli yerlerin sayısı balıkçıların sayısından fazla olduğu için, komitenin öncelikler sıralaması gerekti. Cemiyetin bütün koridorlarındaki panolara balık tutma mahallerine dair bir öncelik listesi asıldı. Ne var ki, hâlâ kimsenin balığa çıktığı yoktu. Bu durumun nedenini bulmak için yeni araştırmalar ve anketler yürütüldü. Çoğunluk anketi cevaplamadı. Cevaplayanların bir kısmının kendisini balık tutmaya davete adadığı, bir kısmının balıkçılık teçhizatı tedarikiyle meşgul olduğu, 62 INSANAT BAHÇESiNDEN ÖYKÜLER bazılarının da gezip balıkçıları teşvik ettiği anlaşıldı. Toplantılar, seminerler, konferanslar derken balık tutmaya vakitleri kalmıyordu. Bu arada Balıkçılar Cemiyetine yeni bir genç üye katıldı. Cemiyetin hararetli bir toplantısından sonra, bu genç balığa çıktı. Birkaç şey denedi, usulünü buldu ve bir sürü balık yakaladı. Bir sonraki toplantıda başından geçenleri anlatınca, yakaladığı balıklar nedeniyle kendisine saygı gösterildi ve bundan sonraki bütün genel kurullarda nasıl balık yakaladığını anlatması kararlaştırıldı. Genç, o kadar çok konferansa davet edildi, o kadar çok konuşma yapmak zorunda kaldı ki, sonunda onun da balığa çıkacak vakti kalmadı. Ama kısa süre sonra, içindeki huzursuzluğu ve boşluğu hissetmeye başladı. Çünkü balık tutmanın zevkini ve mutluluğunu tatmıştı bir kere. Balık oltasını elinde tutmayı o kadar özlüyordu ki! Bir gün bir konuşmasını yarıda kesip kuruldan istifa etti ve bir arkadaşına "Haydi balığa çıkalım" dedi. Ve balığa çıktılar. Sadece ikisi! Ve bir sürü balık yakaladılar. Bu arada, Balıkçılar Cemiyetinin üyeleri gittikçe artıyor, balıkların sayısı da öyle... Ama balık tutanların sayısı hâlâ çok az. İl "Kulübem yanıyor!" ; f Bir gün okyanusta yol alan bir gemi kaza geçirerek battı. Gemiden tek bir kişi sağ kurtuldu. Dalgalar bu adamı küçük ıssız bir adaya kadar sürükledi. Adam ilk günler kendisini kurtarması için Allah'a yakardı ve yardım bulurum umuduyla ufka baktı. Ama ne gelen oldu, ne giden... Daha sonra rüzgardan, yağmurdan ve zararlı hayvanlardan korunmak için ağaç dallarından ve yapraklarından bir kulübe yaptı. Sahilde bulduğu, gemiden 64

17 INSANAT BAHÇESiNDEN ÖYKÜLER artakalan konserve, pusula vs. gibi eşyaları bu kulübeye koydu. Günler hep aynı geçiyordu. Balık avlıyor, pişirip yiyor ve ufku gözlüyor, kendisini kurtarması için Allah'a dua ediyordu. Bir gün tatlı su getirmek için yürüyüşe çıkmıştı, geri döndüğünde kulübesinin alevler içinde yandığını gördü. Duman dansede dansede göğe yükseliyordu. Başına gelebilecek en kötü şeydi bu. Keder ve öfke içinde donakaldı. "Allahım, bunu bana nasıl yapabildin?" diye feryat etti. O geceyi üzüntü ve keder içinde geçirdi. O kadar dua ettiği halde Allah'ın bu olayı başına getirmesinden dolayı sitemler etti. Ertesi sabah erken saatlerde, adaya yaklaşmakta olan bir geminin düdük sesiyle uyandı. Onu kurtarmaya geliyorlardı! "Benim burada olduğumu nasıl anladınız?" diye sordu bitkin adam, kendisini kurtaranlara. Cevap onu hem şaşırttı, hem de utandırdı: "Dumanla verdiğin işareti gördük!" Neyi dinliyorsunuz? Bir gün bir Kızılderili ve beyaz arkadaşı New York şehrinin merkezinde yürüyordu. O sırada öğle tatili vaktiydi ve caddeler insanlarla doluydu. Sürücüler kornalarını çalıyor, taksi şoförleri müşteri bulmak için köşelerde bağrışıyor, sirenler çalıyordu... Kısacası, şehrin gürültüsü kulağı sağır edecek derecede fazlaydı. Birden, Kızılderili durdu ve "Bir cırcır böceğinin sesini duyuyorum" dedi. Arkadaşı "Ne? Çıldırmış olmalısın. Bu gürültüde cırcır böceğini duymanın imkanı yok" diye karşı çıktı. 66 INSANAT BAHÇESiNDEN ÖYKÜLER "Eminim" diye ısrar etti Kızılderili. "Bir cırcır böceği duydum." Kızılderili bir müddet dikkatle dinledi ve caddenin karşı tarafına geçip büyükçe bir çimento fabrikasına doğru yürüdü. Fabrikanın bahçesinde öbek öbek birkaç çalılık vardı. Çalılıklara baktı. Gerçekten de dalların altında küçük bir cırcır böceği vardı. "İnanılmaz!" dedi arkadaşı. "Sende insanüstü kulaklar var galiba." "Hayır" diye cevapladı kızılderili. "Benim kulaklarım seninkilerden farklı değil. Bütün mesele dinlediğin şeye bağlı." "Bu mümkün değil!" dedi arkadaşı. "Ben bu gürültüde asla bir cırcır böceğini duyamam."

18 "Mümkün" karşılığını verdi. "Neyin senin için gerçekten önem taşıdığına bağlı bu. Dur sana göstereyim." Elini cebine sokup birkaç madeni para çıkardı ve onları yuvarlanacak şekilde kaldırımda yere attı. Kulaklarında hâlâ kalabalık caddelerin gürültüsü yankılanırken, 8-10 metre mesafe içindeki bütün kafaların dönüp kaldırımda çınlayan paranın kendilerine ait olup olmadığına baktığını gördüler Düşmanı olmayanın... T " imseye zararı olmayan bir adam sokakta yuruyor-j. Vdu. Hiç tanımadığı bir yabancı bu adama sopayla saldırdı ve onu ciddi biçimde dövdü. Sopalı yabancı tutuklandı ve yargılama için mahkemeye getirildi. Şikayetçi adam hakime şöyle dedi: "Neden saldırıya uğradım bilmiyorum. Benim bu dünyada hiçbir düşmanım yoktur." "işte" dedi sanık, "onu bu yüzden dövdüm zaten." "Tutukluyu salıverin!" dedi hakim. "Düşmanı olmayan bir kişinin dostu da yoktur ve mahkemeler oylele-riyle uğraşmaz." 68 >T^ Dalı bırakabilmek Oldum olası kendisine güvenen ve bununla gurur duyan birisiydi o. Çoğu kişiye göre başarılıydı da Etrafındakilere başarısının sırrını hep şöyle açıklardı. "Kontrol! Anahtar kelime bu. Kontrolü hiçbir vakit elden bırakmayacaksın. Aklını kullanacaksın. Adımlarını yere sağlam basacaksın. O zaman başaramayacağın şey kalmaz " Kontrole verdiği bu önem yüzünden arkadaşları arasında adı "Bay Kontrol"e çıkmıştı. 69 ÖYKÜLER! Gerçekten de, Bay Kontrol, hayatının denetimini hep elinde tutmak ister, herşeyin planladığı gibi yürümesini ister, kolay kolay kimselere güvenmezdi. Birisine bir iş havale ettiğinde dahi, gizliden gizliye o işi takip eder ve sonuç elde edilinceye dek içi rahat etmezdi. Ama herşeyi kontrol etmek mümkün değildi elbette. Geceleri uykunun kollarına bırakamıyordu kendisini. Uykuya dalabilmek, yorgun birisinin uyanık kalması kadar zordu onun için. Bu sorunu uyku haplarıyla halledebiliyordu bir şekilde, ama ya midesi? Ekşime, gastrit derken ülsere varan rahatsızlığı, doktoruna göre tek nedenden kaynaklanıyordu: Yoğun stres. Her reçetenin yanında doktordan bir de tavsiye alıyordu bu yüzden:

19 "Kendinizi biraz rahat bıraksanız! Sakinlesin. İşleri biraz oluruna bırakın." Ama onun cevabı hazırdı: "Doktor bey, yapacak bunca iş varken insan nasıl rahat olabilir? Oluruna bırakırsam, işler nasıl yürüyecek, söyler misiniz lütfen?" Gençlik enerjisi bitmeden kariyerinin zirvesine ulaşmak, toplumda parmakla gösterilen bir kişi olmak, daha ilerde ülkesinin kaderinde söz sahibi olmak... Kendince belirlediği hedeflerdi bunlar. Her adımını bunları hesaplayarak atar, her sözünü bunları düşünerek söylerdi. Kariyerine zarar vermesin, planları bozulmasın diye, evliliği bile erteleyip dururdu. Peki ya arkadaşları? Bay Kontrol'le bir arada bulunanlar, kendilerini hep diken üstünde hissederlerdi. 70 INSANAT BAHÇESiNDEN ÖYKÜLER Ağzını açıp birşey söylemese bile, etrafına yaydığı gerilim herkesi rahatsız ederdi. Planladığının dışında bir aksaklık mı meydana geldi? İşte o zaman, gözü hiçbir şeyi görmez, sorumluları fena halde haslardı. Hele hele çalışanları hasta olduğunda, işler aksayacak diye küplere binerdi. Soğuk algınlığına yakalananlara "Arkadaşım, kendinize iyi bakacaksınız. Hasta olmayacaksınız" diye nutuk çekerdi. Hayattaki en büyük korkusunu herhalde söylemeye gerek yok: Kontrolü kaybetmek. Bunu hayatında iki kez derinden yaşamıştı. İlki üniversite yıllarında, hiç hesapta yokken bir kıza aşık olduğunda. Ve bir de babasının beklenmedik ölümünde. İlkinde, sınıf birincisi ideal öğrenci gitmiş; yerine, etrafına boş boş bakan ve leylasından başka hiçbir şeyi düşünmeyen bir mecnun gelmişti. Ama çok geçmeden kurtarmıştı kendisini bu durumdan. Gelecekle ilgili planlarını düşünerek kontrolü tekrar eline almıştı. Babasının bir trafik kazası sonucunda ani ölümü ise tam bir darbe olmuştu. Kendi hayatıyla ilgili bütün tutkuları, planlan, hedefleri ölümün soğuk yüzüne çarpmış ve paramparça olmuştu. Ama o zoru başarmış ve bu parçaları tekrar birleştirip yoluna devam etmişti! İşte efendim, bu Bay Kontrol'ün başına, nadir de olsa çıktığı tatillerden birisinde öyle birşey geldi ki, masallara lâyık! Temiz havasıyla ünlü, dağların tepesinde kurulu bir tatil köyünde kalıyordu. Bir gece vakti, aklına nereden geldiyse, yalnız başına yürüyüşe çıkmaya karar verdi. Kafasında işiyle ilgili konuları evirip çevirirken, tatil köyünden hayli uzaklaştığını farketmedi. Tam önemli bir yatırımı yapıp yapmamayı düşünüyordu ki, birden hayatı boyunca nefret ettiği o duygu bütün benliğini sardı: Boşluk! Ayağı kaydı ve sarp yamaçtan aşağı yuvarlandı. Çok güvendiği ayaklarının üzerinde değildi artık... Derken, can havliyle kayalıklardan uzanan bir ağaç dalına tutunabildi. Bütün gücüyle sarıldı dala.

20 Aşağıya baktığında dehşete düştü, çünkü yüzlerce metrelik bir uçurum uzanıyordu ayaklarının altında. Yukarıya kendi başına çıkması imkansızdı. O dalı sonsuza kadar tutamayacağı da açıktı. Bay Kontrol, o patikadan geçen birisi sesini duyup yardımına koşar ümidiyle bağırmaya başladı: "İmdaaat! Imdaaaaaaaat! Yukarıda kimse var mı? Imdaat!" Dakikalarca bağırdıysa da sesini kimse duymadı. İnsanların gezmek için pek kullanmadığı bir yoldu çünkü orası. Her geçen dakika saatler gibi geliyordu ona. Kollarındaki derman azalıyor, ne yapacağını bilemiyordu. Tam ümidini yitirecekken, tutunduğu dalın üstüne yabani bir güvercin konuverdi ve adamın hayret dolu bakışları altında konuşmaya başladı: "Ey insan, zor durumda görünüyorsun!" Bay Kontrol önce ne diyeceğini bilemedi. Rüyada olup olmadığını sordu kendi kendisine. Ama güvercin konuşmaya devam etti: 72 INSANAT BAHÇESiNDEN ÖYKÜLER "Buradan kurtulmak ister miydin?" Bunun ilâhî bir mucize olduğunu, bu kuşu kendisine Allah'ın gönderdiğine kanaat getiren Bay Kontrol yüreğinden kopan bir feryatla haykırdı: "Allahım! Bu kuşu Senin konuşturduğunu biliyorum. Lütfen Allahım, lütfen beni kurtar. Beni buradan kurtarırsan, bir daha asla günah işlemeyeceğim. İyi bir insan olacağım. Bundan sonraki hayatımda hep senin emirlerine uyacağım!" * ' ' "Vaatlerde bulunmayı bırak şimdi" diye sözünü kesti güvercin. "Buradan gerçekten kurtulmak istiyor musun, sen onu söyle." "Evet, evet!" oldu Bay Kontrol'ün cevabı. "Peki" dedi kuş, "bunun için Rabbinin senden istediği herşeyi yapar mısın?" Teslimiyetin son kertesine gelen Bay Kontrol'ün cevabı yine aynı oldu: "Evet! Ne isterse! Emretsin yeter!" "O zaman senden istenen şeyi söylüyorum" dedi ilâhî mesajı taşıyan haberci güvercin ve devam etti: "Dalı bırak!"