KDV ve ÖTV Uygulamalarında Güncel Konular

Transkript

1 KDV ve ÖTV Uygulamalarında Güncel Konular. 12. Çözüm Ortaklığı Platformu

2 İçerik 1. Ciro primleri 2. Etken madde incelemeleri 3. KDV iade risk analiz projesi 4. Credit note KDV düzeltmesi 5. KDV tevkifatı 6. KDV oranlarında değişiklik 7. E dilekçe 8. Taslak KDV iade tebliği 1. Genel ÖTV uygulamaları 2. Petrol ürünlerinde ÖTV uyg. 3. Otomotiv sektöründe ÖTV u. 4. Taşıt araçlarında indirimli ÖTV uygulamaları ile ilgili incelemeler 2

3 Ciro Primleri 3

4 Ciro Primleri 116 Seri no.lu KDV Genel Tebliği ile; 6.1. Fatura ve Benzeri Belgelerde Ayrıca Gösterilen İskontolar Tebliğde, ciro primlerinin de malın tabi olduğu KDV oranına tabi olduğu ve yıl sonlarında düzenlenen ciro primleri nedeniyle matrahta değişiklik olduğu durumlarda düzeltme yapılması gerektiği belirtilmekle birlikte, vergi daireleri; Gelir İdaresi Başkanlığı nın tarih ve sayılı yazısını gerekçe göstererek, KDV Kanunu nun 24/c maddesine göre matraha dahil bulunan ancak indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra meydana gelen ve satıcıya fatura edilen vade farkı, kur farkı, faiz ve primler için yüklenilen vergiler indirim konusu yapılmakla birlikte, iade hesabına dahil edilmeyeceğini belirterek, geç gelen ciro primindeki KDV tutarı kadar, şirketlerin indirimli orana tabi işlemlerinden kaynaklanan iade talebini reddetmektedir. 4

5 Ciro Primleri Büyük Mükellefler Vergi Dairesinin Yaklaşımı Faturaların ilgili ayda düzenlenip düzenlenmediği konusunda vergi dairesince oluşturulan tablonun hazırlanması istenmektedir. İlgili ayında kesilen faturalar iadeye konu edilir. İlgili ayında kesilmeyen faturalar iadeye konu edilmez! Vergi dairesince oluşturulan bu tablonun hazırlanmaması halinde uygulamada, zaman aşımı süresine az kalan işlerde incelemeye sevk edileceği, diğer işlerle ilgili de iade işleminin yerine getirilmeyeceği yönünde yazılar gönderilmektedir. Açılan Davaların Durumu Bu konuda başka sektördeki firmalar tarafından açılan davalarda vergi mahkemeleri tarafından hem olumlu, hem olumsuz kararlar verilmiştir. Söz konusu davalar Danıştay nezdinde devam etmektedir. 5

6 Ciro Primleri Olumsuz olan vergi mahkemesi kararda; Ciro primlerinin fatura ve benzeri belgelerde gösterilmeyip yıl sonlarında belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında fazla bir çalışmanın ya da çabanın sonucu olarak ödendiği dikkate alındığında teslim edilen malla ya da doğrudan indirimli orana tabi işlemle ilgili olduğundan söz edilemeyeceği gibi, ciro priminin indirimli orana tabi işlemin gerçekleşmesinden sonra ortaya çıkması nedeniyle de iade hesabına dahil edilme imkanı bulunmamaktadır. Bu şekilde ödenen KDV tutarları indirim konusu yapılabilecek ancak iade hesabına dahil edilmeyecektir. Bu durumda davacının ciro primlerinden kaynaklanan ve 2010 yılı içinde indirim yoluyla telafi edemediği katma değer vergisi iade alacağını 2011/1 vergilendirme dönemi SSK ve vergi borçlarına mahsubu talebinin reddine yönelik davalı idare işleminde hukuka aykırılık bulunmamıştır. gerekçesine yer verilerek, ciro primlerinin iade hesabına dahil edilemeyeceğine karar verilmiştir. 6

7 Ciro Primleri Olumlu vergi mahkemesi kararının gerekçesi; indirimli orana tabi teslimlerden kaynaklı olarak, hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde ve yılı içinde indirilemediği sabit olan, ciro primleri dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisinin, mahsuben iadesinin yapılması, 3065 sayılı Kanun un 29/2. maddesi gereği olduğundan, kanunun hilafına tesis edilen mahsuben iade talebinin reddi yönündeki davalı idare işleminde hukuki isabet görülmemiştir. şeklindedir. Alınan Aksiyonlar : Listeleri vermeyip dava yoluna başvuru Listeleri verip dava yoluna başvuru Listeleri verip iadenin reddini kabul Ciro primlerine %18 KDV uygulanması durumunda fazla hesaplanan KDV nin indirimi red edilmekte iadeye konu edilmesi durumunda düzeltilmesi istenmektedir 7

8 Etken madde alımları ile ilgili transfer fiyatlandırmasına ilişkin vergi incelemelerinde KDV boyutu 8

9 Etken Madde İncelemeleri Yurtdışındaki ilişkili şirketlerinden yapılan etken madde alımlarının emsaline göre yüksek fiyattan yapıldığı ve bu yolla örtülü kazanç dağıtımında bulunulduğu iddiası ile; dönemleri ile ilgili; - Kurumlar vergisi, Kurum geçici vergi, Stopaj tarhiyatları yapılmıştır dönemi KV incelemelerinin ardından, dönemi KV raporlarına aftta bulunularak, örtülü kazançların kurum kazancından indiriminin kabul edilmediği ve Katma Değer Vergisi Kanunu nun 30/d maddesi uyarınca kurum kazancının tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV nin indirim konusu yapılamayacağı iddiası ile tarhiyatlar yapılmıştır. 9

10 Etken Madde İncelemeleri KDV tarhiyatlarına ilişkin davalar hakkında henüz vergi mahkemeleri tarafından karar verilmemiştir. Bir davada İstanbul 2. Vergi Mahkemesi 30/d de indirim olarak kabul edilmeyenlerin kurumlar vergisine göre gider kabul edilmeyen giderler olduğu, madde metninde indirimlerden bahsedilmediği için ticari bilanço karı ve bunun üzerinden oluşturulan vergi matrahından indirimi yasaklanan işlemlere ait KDV lerin KDVK 30/d hükmü dışında kaldığı, bu nedenle KVK da düzenlenen durumun, örtülü kazanç dağıtımına ilişkin tutarların indirim konusu yapılamayacağı hususu olup giderlere ilişkin olmadığı, yorum yoluyla vergisel yükümlülüklerin genişletilemeyeceği gerekçesi ile yürütmenin durdurulması talebini kabul etmiştir. Davalar henüz vergi mahkemesi aşamasında devam etmektedir. 10

11 KDV İade Risk Analiz Projesi 11

12 53 Nolu KDV Sirküleri tarihinde yayınlamış Sirküler ile Ocak 2010 vergilendirme döneminden itibaren gerçekleşecek iade hakkı doğuracak işlemler için iade taleplerinde bazı belgeler elektronik ortamda alınmaya başlandı. Sirküler Sonrası Yüklenilen KDV Sorunu Ürün ağaçlarında yer alan kalemlerin hangi tedarikçilerden temin edildiğinin gösterilmesi isteniyor. İndirilecek KDV tablosunda olduğu gibi detaylı bir liste istenmekte. Özellikle büyük ölçekli imalat yapan firmaların maliyet sistemleri fatura bazında takip etmeye uygun değil. Bu durum iade süreçlerini yavaşlatıyor. 12

13 KDV İade Kontrol Raporu Genel Esas Kontrol Segmentleri GEK 29 Tam Tevkifat Kapsamında Tevkif Edilen KDV Tutarının Beyan Edilip Edilmediğinin Kontrolü GEK 06 Alt Mükelleflerin Fatura Beyan Tutarlılığı GEK 08 Alt Mükelleflerin Faturalarının Belge Basım Bilgileri Kontrolü GEK 24 İade Döneminden Sonraki Tarihe Ait Belge Kontrolü RİSKLER GEK 12 KDV Beyannamesi İle GÇB Tutar Kontrolü GEK 23 İndirilecek KDV Listesi Mükerrer Fatura Kontrolü GEK 21 Gümrük Giriş Beyannamesi (GGB-İthalat) Kontrolü GEK GÇB İle Satış Listesi Tutar ve İçerik Kontrolü 13

14 KDV İade Kontrol Raporu Özel Esas Kontrol Segmentleri OEK 14 Birinci Alt Mükelleflerin Verilmeyen KDV Beyannamesi Kontrolü OEK 15 İkinci Alt Mükelleflerin Verilmeyen KDV Beyannamesi Kontrolü OEK 13 Birinci Alt Mükelleflerin Olumsuz Tespit Kontrolü OEK 01 İade Talep Eden ve Alt Mükellefler FORM-11 Düzenleme RİSKLER OEK 12 Birinci Alt Mükelleflerin SMİYB Kullanma Raporu Kontrolü OEK 02 İade Talep Eden ve Alt Mükellefler FORM-11 Kullanma OEK 11 İade Talep Eden ve Alt Mükelleflerin Verilmeyen KDV Beyannamesi Kontrolü OEK 03 Mükellef Şirketin Ortakları ve Kanuni Temsilcileri Form-11 Düzenleme 14

15 KDV İade Kontrol Raporunda Minimum Hata İçin Öneriler Alt firmaya yapılan ödemeler mutlaka banka yoluyla veya çekle olmalı Mahsuplaşma kabul edilmiyor BA/BS formları fatura tarihleri dikkate alınarak beyan edilmeli İndirilecek ve yüklenilen listelere fatura bilgileri doğru girilmeli İthalat ve ihracat ile ilgili bilgiler gümrükçülerden temin edilmeli Yüklenilen listelerdeki fatura bilgileri bilgisayar ortamında takip edilmeli Satıcılara ait bilgiler güncellenmeli Risk Analiz Raporları cevap verilmediği takdirde mahsup talepleriniz yerine getirilmemektedir, vergi dairenizden borç durumunuzu sorgulayın!!! 15

16 Credit Note KDV Düzeltmesi 10 Aralık

17 Credit Note KDV Düzeltmesi İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 7/8/2012 tarihli ve B.07.1.GİB KDV sayılı özelgesinde, fiili ithal tarihinden sonra yurtdışındaki firma tarafından yapılan alış ıskontosu nedeniyle gönderilen "credit note" belgesine istinaden ithalatçı lehine bir fiyat indirimi yapılması durumunda, yapılan indirimler nedeniyle işlemin matrahında değişiklik vuku bulmakta olduğu, bu değişikliğin Kanunun 35 inci maddesi hükümlerine göre düzeltilmesi gerektiği, bu itibarla, söz konusu malların ithali sırasında ödenen KDV tutarlarının indirim konusu yapıldığı hususu da dikkate alınarak, mal bedelinde meydana gelen değişikliğe paralel olarak indirim tutarlarının da düzeltileceği, bu düzeltme işlemi, matrahta değişikliğin vuku bulduğu vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesinde fazladan indirilen tutarın "ilave edilecek KDV" satırında beyan edilmek suretiyle yapılacağından, yurtdışındaki satıcı adına fatura düzenlenmesine ve indirim tutarı üzerinden KDV hesaplanmasına gerek bulunmadığı belirtilmiştir. Fazla ödenen KDV? 17

18 Credit Note KDV Düzeltmesi İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 18/2/2013 tarihli ve sayılı özelgesinde, ithal edilen mallara ilişkin olarak yurt dışından gelen credit note lara ilişkin yapılan düzeltme sonucu "ilave edilecek KDV" satırında beyan edilen KDV tutarının indirim hesaplarına alınmasının da mümkün olduğu ifade edilmiştir. Yurt dışından alınan iskonto nitelikli credit note ların KDV ye tabi olmadığı ve daha önce ithal anında yüksek tutarda ödenen KDV nin zaten indirim konusu yapılmış olması nedeniyle credit note alındığı dönemde bir işlem yapılmasına gerek olmadığını düşünmekle beraber (Mali İdare de bu muktezalarla credit notelar için fatura düzenlenmesine gerek olmadığını, credit noteların KDV ye tabi olmadığını kabul etmiştir.) ileride bir problem yaşanılmasını engellemek amacıyla, ilave bir yük te oluşturmaması nedeniyle yukarıda açıklamalarına yer verilen muktezaya göre (aynı dönemde, aynı tutarda KDV yi hesaplanan ve indirilecek KDV olarak kaydetmek suretiyle) işlem yapılmasının uygun olacağı düşünmekteyiz. 18

19 Vergi İncelemelerinin durumu Eksi Farklar Ciro Primi/Geç Gelen Ft. Etken Madde Özel Esaslara Tabi Tedarikçiler İncelemesi tamamlanan veya beklenmeyen İncelenmesi muhtemel olan İncelenen 19

20 KDV Tevkifatı 9 Aralık

21 KDV Tevkifatı Uygulaması Seri Nolu KDV Tebliği Tevkifat, genel bütçeli idareler hariç*, tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilecektir. İşleme ait fatura veya benzeri belge izleyen ay içinde düzenlense dahi sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin gerçekleştiği dönemin beyan süresi içinde yapılacaktır. Satıcının mükellef sıfatıyla 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edeceği kısım da işlemin gerçekleştiği dönemde beyan edilecektir. * Genel bütçeli idareler, tevkif ettikleri KDV için sorumlu sıfatıyla beyanname vermeyecekler, tevkif edilen KDV doğrudan bunların muhasebe birimlerince gelir kaydedilecektir. 21

22 KDV Tevkifatı Uygulaması -117 Seri Nolu KDV Tebliği Tevkifat yapılmaması veya eksik yapılması durumunda; VERGİ ASLI VERGİ ZİYAI CEZASI GECİKME FAİZİ Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen tutarın 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmamış olması bu şekilde işlem tesis edilmesine engel değildir Verginin satıcı tarafından ödenmiş olması durumunda VERGİ ASLI? VERGİ ZİYAI CEZASI GECİKME FAİZİ KDV'nin satıcı tarafından ödenmiş olması halinde, bu verginin normal vade tarihinden ödendiği tarihe kadar; söz konusu verginin ödenmemiş olması halinde ise normal vade tarihinden yapılacak tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar gecikme faizi uygulanacaktır. 22

23 1 Aralık 2013 tarih 5595 Sayılı BKK 23

24 KDV Oran Değişiklikleri I Sayılı listenin 17. sırasına yeni makine ve cihazlar eklenmiştir Sayılan malların 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama şirketlerine teslimi ve bu malların finansal kiralama şirketleri tarafından kiralanmasında KDV oranı %1 Gazete ve dergilerin elektronik ortamda satışında KDV oranı %1 Kitapların elektronik ortamda satışında KDV oranı %8 Canlı kümes hayvanlarının satışında KDV oranı %8 24

25 E - Dilekçe 25

26 E dilekçe 429 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır; Tebliğde yer alan düzenleme ve açıklamalara göre; İade hakkı doğuran işlemler nedeniyle nakden veya mahsuben yapılacak iade talepleri, Gelir İdaresi Başkanlığının internet vergi dairesi üzerinden elektronik ortamda, Tebliğ ekindeki yer verilen standart dilekçeler kullanılarak yapılacaktır. Aynı standart dilekçeyle hem mahsuben hem de nakden iade talebinde bulunabilecektir, Dilekçelere eklenmesi gereken belgeler elektronik olarak eklenecek, elektronik olarak verilmesi mümkün olmayanlar ise vergi dairesine evrak kayıt numarası/iade dosya numarası belirtilmek suretiyle teslim edilecektir. İade taleplerini elektronik olarak yapmak zorunda olan mükelleflerin iade taleplerini elektronik olarak yapmamaları durumunda iade talepleri dikkate alınmayacaktır. 26

27 Taslak KDV Tebliği 27

28 KDV İadesi Taslak Tebliğ Cari hesap mahsubu ile yapılan ödemeler taslak tebliğde de yok Mahsup talepleri RAR da olumsuzluk tespit edilmeyen kısım için hemen kalan kısmı olumsuzluk giderilince yapılır,mahsup dilekçesi olmadan talep edilemez Yüklenilen KDV hesaplama tablosu da ibraz edilecek İnternetten gönderilen belgelerin kağıt ortamında verilmesi gerekmez, YMM raporu için de bu uygulama geçerli İade talebinde bulunan mükelleflerin farklı stok takip yöntemleri izlemesinin yüklenilen KDV listesinin "Bünyeye Giren Mal ve/veya Hizmetin KDV'si" sütununun doldurulmasında bir önemi bulunmaz. Teminat karşılığı nakden iadelerde YMM raporu 6 ay içinde verilmeli Teminat çözümüne ilişkin YMM raporu ibraz edeceğine dair bilginin olmaması halinde mükellefin ilgili döneminin vergi dairesince incelemeye sevk edilmesinden sonra YMM tarafından rapor ibraz edilmesi halinde vergi dairesince inceleme elemanının olumlu görüşünün alınması koşuluyla bahse konu teminat çözümüne ilişkin YMM raporuna göre işlem yapılır. 28

29 UYARI 2012 yılında gerçekleşen indirimli orana tabi satışlar nedeni ile iade alınacak KDV tutarının bu dönem ( Kasım 2013 ) beyannamesinde beyan edilmesi gerekmektedir. 29

30 ÖTV UYGULAMALARI 30

31 ÖTV uygulamaları İhracat istisnası - ÖTV kapsamındaki malların imalatçısının doğrudan yurt dışına yaptığı ihracat ÖTV den müstesna. - Serbest bölgeye teslimi KDV den istisna, ancak ÖTV den istisna değil. - ÖTV imalatçısından satın alınan mallar yurt dışına ihraç edilirse, imalatçıya ödenen ÖTV iade edilebilir. Serbest bölgeye gönderilirse ÖTV iade edilmez. - ÖTV imalatçısından satın alınmayan mallar ihraç edilirse ÖTV iadesi yok. - Maliye ÖTV ödenerek satın alınan araçlar Türkiye de kayıt ve tescil ettirilmeden ihraç edilirse iade yapılabileceği şeklinde özelge tayin etti. ÖTV ödenen araçların kullanıldıktan sonra ihraç edilmesi halinde ÖTV iadesini engelleyen bir hüküm yok. ÖTV iade taleplerinde form dilekçe kullanılması Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca, 1 Kasım 2013 tarihinden itibaren nakden veya mahsuben ÖTV iadesi talepleri, Tebliğ ekindeki (3A ve 3B numaralı) ÖTV iade talep dilekçeleri ile yapılacak. 31

32 ÖTV uygulamaları İhraç kaydıyla satışlar - ÖTV ye tabi malların imalatçısının bu malları ihraç kaydıyla tesliminde hesaplanan ÖTV ihracatçıdan tahsil edilmez ise vergi dairesince tecil edilebilir. - İhracatçı malları 3 ay içinde ihraç ederse tecil edilen ÖTV terkin edilir. - İhracat 3 ay içinde gerçekleşmez ise ÖTV gecikme zammıyla ödenir, KDV için ek 3 aya kadar süre alınabilir, ancak bu işlem ÖTV nin ödenmesini engellemez. - İhraç kaydıyla satın alınan mallar olduğu gibi ihraç edilirse tecil-terkin uygulanır. İhracatçı satın aldığı malları olduğu gibi ihraç etmez ise (örneğin bazyağdan madeni yağ imal edilerek, şasi kamyona mikser, vinç gibi araç üstü ekipman monte edilerek, değerli taşlardan mücevher imal edilerek ihraç edilmesi gibi) tecil-terkin uygulanmaz. 32

33 Petrol Ürünlerinde ÖTV Uygulamaları 33

34 Petrol ürünlerinde ÖTV uygulamaları Madeni yağ ve solvent türevlerinde indirimli ÖTV uygulaması: ÖTV Kanunu eki (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan madeni yağlar, bazyağlar, yağlama müstahzarları, sıvı parafin ve solvent türevlerinden 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında yer alanların ÖTV tutarları indirimli olarak uygulanmaktadır. Geçmişte tecil-terkin sistemi kapsamında yapılan uygulama, 8 Ekim 2012 tarihinden itibaren 25 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği kapsamında verginin önce ödenip, daha sonra vergi müfettişlerince inceleme raporu düzenlenmek suretiyle kullanıcıya iade edilmesi şeklinde gerçekleştirilmektedir. Bu uygulamadan, sözü edilen malları ÖTV dışındaki sanayi ürünlerinin imalatında kullanacak olanlar yararlanmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı, bu malların yok olacak şekilde tüketilmesini imalatta kullanım olarak değerlendirmektedir. Bu nedenle motor, dişli, rulman yağlama veya araçlarda ilk dolum yağı olarak kullanmayı imalatta kullanım olarak görmemekte, iade taleplerini kabul etmemektedir. Geçmişte uygulanan tecil-terkinler için de cezalı tarhiyatlar yapmakta, bu konudaki ihtilaflar Danıştay safhasında devam etmektedir. 34

35 Petrol ürünlerinde ÖTV uygulamaları ÖTV kapsamına alınan indirimi yeni mallar 6487 sayılı Kanunla ÖTV Kanunu eki (I) sayılı listenin (B) cetveli değiştirilerek 11 Haziran 2013 tarihinde ÖTV kapsamına (ksilen, antrasen, diğer müstahzar katkılar, %0,75 den az yağ içeren parafin gibi) bazı yeni mallar dahil edilmiştir. Bu mallar, indirimli ÖTV uygulanmasını öngören 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına 2 Aralık 2013 tarihinde dahil edildiğinden, bu tarihe kadar ÖTV ve iadesi uygulanmamıştır. 2 Aralık 2013 tarihinden itibaren ÖTV ödenerek satın alınan bu malları sanayi ürünlerinin imalatında kullananlara (1,3007 0,3706 = 0,9301 TL/kg) veya ihraç edilecek ÖTV li malların imalinde kullananlara (1,3007 0,0500 = 1,2507 TL/kg) Kararnamede belirlenen oranlarda ÖTV iadesi yapılabilecektir. 35

36 Petrol ürünlerinde ÖTV uygulamaları ÖTV siz Deniz Yakıtı Bildirim Sistemi 26 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği ile deniz araçlarına ÖTV siz yakıt teslim eden dağıtıcıların, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bünyesinde oluşturulan ÖTV siz yakıt bilgi sistemine (ÖTVBS) kaydedileceği ve vergisiz yakıt teslimlerine ilişkin beyanlarının elektronik ortamda takip edileceği açıklanmıştır. ÖTV siz Hava Yakıtı Bildirim Sistemi 26 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği ile hava araçlarına ÖTV siz yakıt teslim eden dağıtıcıların, vergisiz yakıt teslimlerini 15 er günlük beyanname verme süreleri içinde Gelir İdaresi Başkanlığına elektronik ortamda bildirim göndermek suretiyle beyan edecekleri belirtilmiştir. Biodizelde indirimli ÖTV uygulaması Kullanım süresi geçmiş veya kullanılmış bitkisel yağlardan elde edilen biodizel karıştırılmış motorinde %2 ye kadar ÖTV indirimi yapılacak 36

37 Otomotiv Sektöründe ÖTV Uygulamaları 37

38 Karayolları Trafik Kanunundaki tanım değişikliği 6495 sayılı Kanunla Karayolları Trafik Kanununda yer alan araç tanımları değiştirilmiştir. Bu düzenleme araçlarda KDV, ÖTV ve MTV uygulamalarını değiştirmemiş, ancak tanım konusunda yaşanan karmaşayı bir kat daha artırmıştır. Türkiye de araç tanımlarıyla ilgili 4 ayrı mevzuat vardır: - Karayolları Trafik Kanunu (Milli mevzuat) - Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu (Milli mevzuat) - Türk Gümrük Tarife cetveli (Uluslararası mevzuat) (ÖTV ve KDV de geçerli) - Tip Onayı Yönetmelikleri (Uluslararası mevzuat) (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının MARTOY, MOTOY, TORTOY) Yönetmelikleri 38

39 Otomotiv sektöründe ÖTV uygulamaları ÖTV bildirim sistemi: Araç ithalatçıları ile imalatçıları, kullanıcılar dışındaki distribütör, bayi, acentalara sattıkları araçlar için ÖTV mükellefi olmadıkları halde Gelir İdaresi Başkanlığına Taşıt Araçları Bildirim Formu vereceklerdir. Aracın teknik bilgileri ile satış bilgilerini içeren bildirimler, en geç satışın yapıldığı tarihi izleyen gün sonuna kadar elektronik ortamda internet vergi dairesi kanalıyla gönderilecektir. İade veya düzeltmelerde bildirimler de düzeltilecektir. Bildirimlerim süresinde verilmemesi özel usulsüzlük cezası gerektirdiği gibi, aracın kullanıcı tarafından kayıt ve tescil ettirilmesini de engellemektedir. ÖTV bildirim sistemine, araçların imalatçısı veya ithalatçısından bayi aşamasına gelinceye kadar yapılan satışlar ve tadilatların da dahil edilmesi yönünde çalışmalar sürdürülüyor. Gelecekte aracın kayıt ve tescilinden sonra yapılan el değiştirmeler de hurdaya ayrılma safhasına kadar bildirim kapsamına alınacak. ASBİS sistemi: Emniyet Genel Müdürlüğünün ASBİS sistemine giriş yapılan araçlar için ÖTV bildiriminin sadece satış bilgileri bölümü doldurulacaktır. ASBİS sistemine halen ülke çapında M1 grubu araçların girişi yapılabilmekte olup, yakın zamanda tüm araçlar için giriş yapılması sağlanacaktır. 39

40 Otomotiv sektöründe ÖTV uygulamaları ÖTV matrahında alt limit ÖTV mükellefi olan bayi ve acentaların araç satışında beyan edecekleri ÖTV matrahı, alış bedelinden daha düşük olamamaktadır. Ancak bayi aracı kullanıcıya satmadan önce satıcı kendisine iskonto yaparsa, alış bedelinin %10 unu geçmemek üzere iskonto tutarı indirilmek suretiyle alış bedeli hesaplanmaktaydı sayılı Kanunla, ÖTV matrahının her halükârda aracın ithalatındaki KDV matrahından veya imalatçısının satış bedelinden az olamayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre: İmalatçının distribütöre satış bedeli (KDV hariç) : TL Distribütörün bayiye satış bedeli (KDV Hariç) : TL Distribütörün bayiye satış sonrası iskontosu : TL Bayinin kullanıcıya satış bedeli (KDV hariç) : TL ÖTV matrahı ( = > < ) : TL ÖTV ( x %130) : TL KDV matrahı ( ) : TL KDV ( x %18) : TL Anahtar teslimi fiyat ( ) : TL 40

41 Otomotiv sektöründe ÖTV uygulamaları Araç üstü ekipman imali: Araç ÖTV mükellefi tarafından kasa veya araç üstü ekipman yapılmak suretiyle satılırsa toplam bedel üzerinden ÖTV hesaplanır. ÖTV ödenerek satın alınan şasi üzerine alıcının ahşap veya çelik kasa, damper, kafes, tanker yaptırması ÖTV doğurmaz, ikinci bir ÖTV ödenmez. ÖTV ödenerek satın alınan şasi üzerine alıcının çekici, vinç, merdiven, platform, mikser, vakum pompası, püskürtücü, saçıcı cihazlar eklemesi veya ekletmesi ya da tamir, radyoloji, yayın aracına dönüştürmesi halinde, dönüşümü yapılan araç için alıcı yeniden ÖTV beyan eder, satıcıya ödediği ÖTV yi indirim konusu yapıp geri kalan kısmı öder. ÖTV ödenerek kayıt ve tescil edilen araçların 5 yıl içinde daha yüksek vergili bir araca dönüştürülmesi halinde, dönüşen araç için yeniden ÖTV beyan edilip ödenir. Otomobil, panelvan türü araçlara koltuk eklenmesi veya çıkarılması, çift sıra koltuklu açık kasalı araçların kasasının kapatılması da bu şekilde vergilenir. 41

42 Otomotiv sektöründe ÖTV uygulamaları Elektrikli araçlarda indirimli ÖTV uygulaması: 2011 yılındaki kanun değişiklikleri ile elektrikli araçlarda ÖTV indirimi yapılmıştı. Buna göre elektrikli otomobillerden motor gücüne göre ( KW ve üstü sınıflandırmasına göre) %3, %7 ve %15 oranında, panelvan tipi araçlardan ve (8+1) lerden %10 oranında, motor gücü 20 KW ın altında olan motosikletlerden %3 oranında ÖTV alınması kararlaştırılmıştı. Bu uygulamadan hibrit araçlar yararlandırılmamakta, sadece elektrik motoru bulunan araçlar yararlandırılmaktadır. Emisyon salınımına göre vergilendirme: 2014 yılı Bütçe Kanununda da belirtildiği gibi, araçlardan alınan ÖTV nin ve yıllık verginin (MTV) aracın emisyon salınımına göre tespit edilmesi konusunda Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünde çalışmalar yapılmakta olup, önümüzdeki yıl içinde yasalaşması öngörülmektedir. 42

43 Taşıt araçlarında 2009 yılındaki indirimli ÖTV uygulaması ile ilgili incelemeler 43

44 2009 yılı indirimli ÖTV uygulaması incelemeleri 2009 yılındaki global ekonomik krizin ülkemizde yarattığı olumsuz etkilerin telafisi amacıyla alınan mali önlemler arasında, otomotiv sektöründe uygulanan ÖTV oranlarında indirim yapılması da söz konusu olmuştur. 2009/14802 sayılı Kararname ile 17/3/ /6/2009 tarihleri arasında uygulanması öngörülen indirimli ÖTV oranları belirlenmiştir. Daha sonra yayımlanan 2009/15081 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarıyla bazı araçlarda 30/9/2009 tarihine kadar yeni belirlenen indirimli ÖTV oranlarının uygulanması öngörülmüştür. 44

45 2009 yılı indirimli ÖTV uygulaması incelemeleri 2009 yılındaki indirimli ÖTV oranları ve uygulama dönemleri aşağıdadır. Araç cinsi Binek otomobilleri I. Dönem II. Dönem Normal Oran 17 Mart - 15 Haziran Haziran 30 Eylül Mart 2009 öncesi- 30 Eylül 2009 sonrası cc. arası %18 %27 % cc. %54 %60 % cc. üstü %80 %84 %84 Otobüs %0 %0 %1 Midibüs %1 %1 %4 Minibüs %2 %4 %9 Panelvan %1 %3 %10 Kamyon, kamyonet, %1 %1 %4 TIR çekicisi, vinç %1 %1 %4 Motosiklet cc %11 %16 % cc üstü %32 %37 %37 45

46 2009 yılı indirimli ÖTV uygulaması incelemeleri 2009 yılında indirimli ÖTV uygulamasının sona ereceği tarihlerde, bu araçları ellerinde bulunduran bayi, acente, ithalatçı hatta imalatçıların, kendi adlarına fatura kesip ÖTV beyannamesi verdikleri, bu şekilde indirimli oranda ÖTV ödedikleri araçları daha sonra kullanıcılara sattıkları duyumları üzerine Gelir İdaresi Başkanlığı: 1- Alıcısı ve satıcısı aynı olan kişi veya kuruluşlara ait olan, 2- Alıcısı adına değil, üçüncü bir kişi adına kayıt ve tescil yapılan, 3- Plakasız olarak noterlerde satışı yapılan, araçlara ilişkin verilmiş olan ÖTV 2A beyannameleri üzerinden tarama yaparak, indirimli oran uygulamasından yararlanmak amacıyla bu şekilde beyanda bulunan mükellefleri tespit etmiştir. 46

47 2009 yılı indirimli ÖTV uygulaması incelemeleri Kayıt ve tescile tabi araçlarda vergiyi doğuran olay ilk iktisaptır. İlk iktisap, kayıt ve tescile tabi araçların: 1- Kullanılmak üzere: - İthali, - Motorlu araç ticareti yapanlardan satın alınması, - Müzayede yoluyla edinimi, 2- Motorlu araç ticareti yapanlar tarafından: - Adlarına kayıt ve tescil ettirilmesi, - Kullanılmaya başlanması, - İşletmede imal veya inşa edilenlerin aktife alınmasıdır. 47

48 2009 yılı indirimli ÖTV uygulaması incelemeleri Vergi avantajı sağlamak üzere dolanma (muvazaa) olarak nitelendirilen bu beyanları yapan acenta, bayi, ithalatçı veya imalatçılara Vergi Denetim Kurulunca inceleme başlatılmıştır. İnceleme sonucunda: 1- Aracın alış fiyatı üzerinden indirimli oranda beyan edilen ÖTV tutarı ile satış fiyatı üzerinden satış tarihinde geçerli olan vergi oranına göre hesaplanan ÖTV tutarı arasındaki fark, 2- Bu farka isabet eden KDV tutarı re sen tarhedilmekte, 3- Vergi farkları üzerinden vergi ziyaı cezası uygulanmakta, 4- Ayrıca usulsüzlük cezası kesilmektedir. İnceleme, ÖTV nin mükellefi olan araç satıcıları adına olup, alıcıların eksik veya ödenmeyen vergiler ve kesilen cezalarla ilgili sorumlulukları bulunmamaktadır. 9 aralık

49 Sorularınız? [2013] Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu PricewaterhouseCoopers International Limited in bir üye şirketi olan Türkiye yi ifade etmektedir. Türkiye, Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş., Başaran Nas Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. ve PricewaterhouseCoopers Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ticari unvanları ile Türkiye'de kurulmuş tüzel kişiliklerden oluşan Türkiye organizasyonunu ifade ve temsil etmektedir.