BURSA TİCARET BORSASI STRATEJİK PLANI ( )

Transkript

1 STRATEJİK PLANI ( )

2

3 BURSA, Haziran 2012

4 Kalbinizi işinizin ve işinizi de kalbinizin içine yerleştirmelisiniz.

5 KONUNUN ÖNEMİ/SUNUM: Bursa Ticaret Borsası nın yılları arasında gerçekleştirmeyi düşündüğü proje ve faaliyetler ve bunlara ilâveten daha önceki yıllarda da programladıkları ile birlikte bu devrede ileri hedefleri belirleyen ve bir bakıma yol haritası olan stratejik plânı, gerçekten büyük dönüşüm ve gelişim ruhunu yansıtan önemli bir belge olarak görmekteyiz sayılı yasaya göre kurulan ve ticaretin kamu adına düzenlenmesinde ve sürdürülmesinde etkinliği ve yetkinliği tartışılmaz olan Ticaret Borsaları kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlardır. Rekabete dayalı, güvenli, bilgi dolaşımı ve paylaşımı yüksek, dünya standartlarının uygulandığı ve bunlara uyulduğu bir serbest piyasa ekonomisi ortamında; dinamik ve rasyonel yapıya kavuşturulmuş Ticaret Borsalarının insan refahı ve geleceğindeki önemi yadsınamaz. Genel olarak Kamu Kurumu yönetiminin ve hüviyetinin; dünyadaki gelişmeleri ve yeni yönelimleri kavrayacak şekilde yapılandırılması, şekillendirilmesi ve iletişimin doruğa ulaştığı günümüzde insanın artarak süren ve sürecek olan beklentilerini cevaplayacak açık şeffaf ve hesap verebilir hale getirilmesi şart olmuştur. -Sahife 1-

6 Özetle her faktörün yeniden ele alındığı devrimsel nitelikteki yapısal değişimin yeni kompozisyonu sayılabilecek hazırlık döneminin ve sonuçlandırma sürecinin geleceğe ve kaliteye hizmet edeceğinden kuşku duyulmamaktadır. Nerede üretim ve alış-veriş varsa orada borsa oluşur fikrinden hareket ettiğimizde Ticaret Borsalarının hedef kitlerinin ve paydaşlarının genişliği kolayca anlaşılacaktır. Amaç daha iyi ve kaliteli hizmet ile aktif piyasa aktörlerine ve ekonomi alanındaki her birime eşit ve yeterli derecede fayda sağlamaktır. Ancak temel değerin insan olduğu ve bu ölçünün her hareket program ve plânlamanın omurgasını teşkil ettiği bilhassa zikredilmektedir. Fonksiyonların plânlı bir şekilde görülmesi artan oranda önem kazanan bir olgudur. Plânlı hizmet sunumunda, faaliyet politikası geliştirmede, belirlenen politikaları somut iş programlarına dayandırmada, uygulamayı etkili bir şekilde izlemede stratejik plânlama temel araç olarak benimsenmiştir. Stratejik plânlamaya rasyonelliğin diğer bir tanımı olarak bakılmaktadır. Mevzuat ve benimsenen temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonları oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve uygulamanın izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plânlamaya ruh vermeye çalışılmıştır. -Sahife 2-

7 Bursa Ticaret Borsası ( ) Stratejik Planı

8 İÇİNDEKİLER KONUNUN ÖNEMİ/SUNUM 5 T.C. ( ) STRATEJİK PLANI 7 İÇİNDEKİLER 8 BURSA NIN TARİHÇESİNE BAKIŞ BURSA İLİ GÖSTERGELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (Türkiye ve Bursa Ölçeğinde) 15 BURSA NIN TARİHÇESİ NE BAKIŞ Cumhuriyet Döneminde Bursa 17 Coğrafi Konum 19 Demografik Yapı 21 Ekonomik Yapı 23 İstihdam ve İşgücü İstatistikleri 24 - Eğitim Durumuna Göre Kurumsal Olmayan Nüfus (15 Yaş ve Üzeri Bin Kişi) Yaş Gruplarına Göre İşgücü (15 Yaş ve Üzeri-Bin Kişi) Yaş Gruplarına Göre İstihdam (15 Yaş ve Üzeri-Bin Kişi) Tam-Zamanlı ve Yarı Zamanlı İstihdam (15 Yaş ve Üzeri Bin Kişi) Tam-Zamanlı ve Yarı Zamanlı İstihdam (15 Yaş ve Üzeri-Bin Kişi) İktisadi Faaliyet Kollarına Göre İstihdam Edilenler (NACE Rev.2) 26 (15 Yaş ve Üzeri) Sahife 8 -

9 BURSA İLİ GÖSTERGELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (Türkiye ve Bursa Ölçeğinde) NÜFUS GÖSTERGELERİ Nüfus Yoğunluğu (Km2 ye Düşen Kişi Sayısı) Cinsiyet Oranı Nüfus Artış Hızı (%) (Cinsiyete Göre) Nüfusun Türkiye Nüfusu İçindeki Payı (%) SAĞLIK GÖSTERGELERİ Yüz Bin Kişi Başına Hastane Yatak Sayısı Yüz Bin Kişi Başına Eczane Sayısı Yüz Bin Kişi Başına Hekim Sayısı Yüz Bin Kişi Başına Hemşire Sayısı Sağlık Personeli Sayısı Eczane Sayısı EĞİTİM GÖSTERGELERİ Eğitim Düzeyi Okuryazarlık Oranı (%) İl/İlçe Merkezleri Okuryazarlık Oranı (%) Köy/Belde Okuryazarlık Oranı (%) Yetişkin Okuryazarlık Oranı (15 Yaş ve Üzeri) (%) Okullaşma Oranları İlköğretimde Net Okullaşma Oranı (%) Ortaöğretimde Brüt Okullaşma Oranı (%) Öğrenci Oranları Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı 34 (İlköğretim ve Ortaöğretim) 3.4. Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Puanı Sıralamasında ilk de 34 Yeralan Öğrenci Sayısı Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Yerleştirme Puanına Göre %3 lük 34 Dilime Giren Öğrenci Sayısı KÜLTÜR GÖSTERGELERİ Bin Kişi Başına Halk Kütüphanesi Yararlanıcı Sayısı Yüz Bin Kişi Başına Sinema Koltuk Sayısı TURİZM GÖSTERGELERİ Belediye Belgeli ve Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesislerinde 35 Yapılan Geceleme Sayısının Türkiye deki Payı 5.2. Belediye Belgeli ve Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesislerine 35 Geliş Sayısının Türkiye deki Payı (%) - Sahife 9 -

10 6. ADALET GÖSTERGELERİ Yüz Bin Kişi Başına Ceza İnfaz Kurumuna Giren Hükümlü Sayısı 36 (Suçun İşlendiği Yerleşim Yerine Göre) 6.2. İşledikleri Suç Türüne Göre Ceza İnfaz Kurumuna Giren 36 Hükümlerin Oranları (Suçun İşlendiği Yerleşim Yerine Göre) (%) 7. SEÇİM GÖSTERGELERİ Halk Oylaması Göstergeleri Mahalli İdareler Seçimi Katılım Oranı (%) Milletvekili Genel Seçimi Katılım Oranı (%) TARIM, ORMAN ve BALIKÇILIK GÖSTERGELERİ Kişi Başına Tarımsal Üretim Değeri (TL) ENERJİ GÖSTERGELERİ Abone Başına Düşen Net Elektrik Tüketimi (MWh) Kişi Başına Düşen Net Elektrik Tüketimi (MWh) Abone Başına Düşen Doğal Gaz Tüketimi (m3) Kişi Başına Düşen Doğal Gaz Tüketimi (m3) ULAŞTIRMA GÖSTERGELERİ Kara Yolu Göstergeleri Asfaltlı Beton Yol Oranı 39 (İl ve Devlet Yolları Toplamı İçindeki) (%) Bölünmüş Yol Oranı (İl ve Devlet Yolları Toplamı İçindeki) (%) Bin Kişi Başına Otomobil Sayısı Bin Kişi Başına Motorlu Kara Taşıtı Sayısı Trafik Kazası Göstergeleri Demir Yolu Göstergeleri Yüz Bin Kişi Başına Demir Yolu Uzunluğu (Km) Demir Yolu Uzunluğunun Yüz ölçme Oranı (Km) Hava Yolu Göstergeleri Hava Meydanlarında İniş-Kalkış Yapan Uçak Sayısının ve 40 Taşınan Yolcunun Türkiye İçindeki Payı (%) 11. HABERLEŞME GÖSTERGELERİ Bin Kişi Başına Sabit Telefon Abone Sayısı Bin Kişi Başına Cep Telefonu Abone Sayısı Bin Kişi Başına İnternet Abone Sayısı 41 - Sahife 10 -

11 12. SOSYAL GÜVENLİK GÖSTERGELERİ İşkollarına Göre İşyeri Başına Sigortalı Ücretli Çalışan Oranı (%) DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ Dış Ticaret Dengesi ($) Dış Ticaret Hacmi ($) Kişi Başına İhracat (bin $) Kişi Başına İthalat (bin $) İSTİHDAM ve İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İstihdam Oranı Cinsiyet ve Yaş Grubuna Göre Oranı (15 Yaş ve Üzeri) (%) İşsizlik Oranı (Yaş Gruplarına Göre) (%) Tarım Dışı İşsizlik Oranı (%) BİNA ve İNŞAAT GÖSTERGELERİ Kullanma Amacına Göre Tamamen veya Kısmen Biten Yeni 44 ve İlave Yapılarda Bina Başına Daire Sayısı Kullanma Amacına Göre Yapılacak Yeni ve İlave Yapılarda 44 Bina Başına Daire Sayısı 16. SINAİ MÜLKİYET GÖSTERGELERİ Patent Göstergeleri Yüz Bin Kişi Başına Patent Başvuru Sayısı Yüz Bin Kişi Başına Patent Tescil Sayısı Marka Göstergeleri Yüz Bin Kişi Başına Marka Başvuru Sayısı Endüstriyel Tasarım Göstergeleri Yüz Bin Kişi Başına Endüstriyel Tasarım Başvuru Sayısı Yüz Bin Kişi Başına Endüstriyel Tasarım Tescil Sayısı BANKACILIK GÖSTERGELERİ Mevduat Göstergeleri Kişi Başına Mevduat (TL) Kişi Başına Tasarruf Mevduatı (TL) Mevduatın Türkiye Toplamındaki Payı (TL) Banka Kredisi Göstergeleri Kişi Başına Kredi (TL) 46 - Sahife 11 -

12 GENEL GÖRÜNÜM ARAZİ 47 İKLİM 48 Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen Ortalama Değerler ( ) 48 Maksimum Sıcaklık Minimum Sıcaklık YERALTI KAYNAKLARI 49 Maden Potansiyeli 49 Linyit Potansiyeli 49 Bursa İli Maden Potansiyeli 50 BORSA NIN TARİHÇESİ NE BAKIŞ 51 GÖREVLERİ 58 BORSANIN HALİHAZIR FİZİKSEL MEKÂN YAPISI, PROJE BAZLI FAALİYETLERİ, VARLIKLARI-KAYNAKLARI VE MALİ SİYASASI BORSA MERKEZ VE TEMSİLCİLİKLERİ 62 YILLIK PLÂN VE BÜTÇE PROGRAMLARINDA YER ALAN BAZI PROJE BAŞLIKLARI Bursa Ticaret Borsası nın Varlık ve Kaynakları 69 Varlıklar 69 Kaynaklar 70 BORSA NIN KURUMSAL MALİ POLİTİKASI 71 KALİTE VE HİZMET DEĞERİNİ ARTTIRMA SÜRECİNDE BURSA TİCARET BORSASI NIN HAREKET TARZI, KURUMSAL KÜLTÜR VE KİMLİĞİNİ VİZYONU OLUŞTURAN MİSYONU TEMEL DEĞERLERİ 72 Misyonumuz 74 Vizyonumuz 75 - Sahife 12 -

13 Temel Değerlerimiz 76 NIN ODAK ALANLARI AMAÇLARI HEDEFLERİ 77 HEDEFLERİN AÇILIMI I- Yeterlilik Alanları Bakımından II- Hizmet Yörüngesi Bakımından 82 I- YETERLİLİK ALANLARINA BAKIŞ 83 Genel Yönetim Anlayışı ve Yasal Mevzuat 83 Mali Yapı 84 İnsan Kaynakları 84 İş Akış Plânlaması ve Yönlendirme 84 Bilgi İletişimi, Bilgi Yayımı ve İletişim Teknikleri 85 Üyelerle İlgi ve Bilgi Standartları 85 Ödünsüz Kalite 85 II- HİZMET YÖRÜNGESİ 86 İletişim ve Paylaşım 86 Karar Alıcılarla İrtibat 86 İş Geliştirme Eğitimi 87 Küresel Ticarete Katılım 87 KURUMSAL KÜLTÜR VE KİMLİĞİN, YENİDEN TANIMLANMASI İHTİYACI KARŞISINDA, VİZYON VE MİSYON İLE TEMEL DEĞERLER VURGUSU 88 Misyonun 89 Vizyonun 90 Temel Değerler ise 91 STRATEJİK PLANLAMA ÇALIŞMALARINDAKİ AŞAMALAR VE DURUM ANALİZİ KRİTERLERİ 92 Kamu İdareleri 93 - Sahife 13 -

14 DURUM ANALİZİ 94 İç Yapı Analizinde 94 Paydaş Analizinde 95 Çevre Analizinde 95 Swot Analizinde 96 - Fırsatlar 96 - Güçlü Yönler 97 - Zayıf Yönler 98 - Tehditler 98 PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME 99 STRATEJİK PLANIN UYGULANMASI Sahife 14 -

15 BURSA NIN TARİHÇESİNE BAKIŞ BURSA İLİ GÖSTERGELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (Türkiye ve Bursa Ölçeğinde) - Sahife 15 -

16 BURSA NIN TARİHÇESİ NE BAKIŞ: Eski adı: Yunanca Προύσα Prussa veya Brusa dır. Yapılan araştırmalar Bursa yöresinin M.Ö 4000 lerden beri çeşitli yerleşimlere sahne olduğunu göstermektedir. Bu topraklara M.Ö. 13. Yüzyıldan sonra Bitinler ve Misler yerleşti. İlk çağda Bitinya ve Misya nın komşu olduğu bir alanda yer alan yöre M.Ö. 7. Yüzyılda Lidya nın, M.Ö.546 da da Perslerin egemenliğine girdi. M.Ö. 334 e kadar süren pers egemenliği boyunca Bitinyalılar kendi yöneticilerini seçme hakkına sahipti. M.Ö 328 de Bitinya Krallığı kuruldu. Kral Zipoetes döneminde gelişen krallık, oğlu I. Prusias Bursa kentinin kurucusu olarak kabul edilir. Bursa adının da kentin o zamanki adı Prusa dan kaynaklandığı sanılmaktadır. M.Ö. 74 te Roma ya bağlanan Bitinya nın başkenti, Prusa dan Nikomedeia ya (İzmit) taşındı. M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu nun ikiye bölünmesinden sonra Bizans yönetiminde kalan Bursa, imparatorluğun Doğu Eyaleti ne bağlı beş diyosezden, Asya Diyosezi sınırları içindeydi. Kent özellikle 11. Yüzyılda Selçukluların saldırısına uğradıysa da 14. Yüzyıla değin Bizans yönetimi altında kaldı. Uzun çatışmalardan sonra 1326 da Orhan Bey Bursa yı alarak Osmanlıların başkenti yaptı. Bursa nın fethi (1326 yılında) ile kurulan Bursa Mehterhanesi 1826 yılında Yeniçeriliğin kaldırılışıyla beraber kapatılmıştır. Bursa 1365 te Edirne nin başkent yapılmasına bu durumunu korudu. Bursa, İstanbul un fethi ne kadar Osmanlıların en önemli merkeziydi. Bursa 14.yy dan itibaren İran dan gelen ipeğin ve Hindistan-Cidde-Halep üzerinden gelen baharatın sayesinde ekonomik açıdan büyük bir gelişme gösterdi. Özellikle 16.yy da doruğa çıkan ipek ve baharat ticareti kente büyük canlılık kazandırdı. - Sahife 16 -

17 Kentin meşhur İpek, Koza, Fidan, Emir Han ları bu ticaretin kalbinin attığı yerlerdi. Bu dönemde kentin nüfusu 75bin e yakındı. Batı Avrupa dan gelen birçok tüccar, özellikle Floransa ve Venedik ten gelen İtalyanlar bu dönemde kente yerleşip, ipek ve baharat karşılığında Batı Avrupa mamulü yünlü dokumaları satmaya başladılar. Bursa da satın alınan ipek ve baharat buradan İstanbul a geçiyor, oradan da ya Ege/Akdeniz üzerinden İtalya ve Batı Avrupa pazarlarına, ya da Karadeniz üzerinden Kili-Akkirman-Liviv (bugünkü Ukrayna) güzergahını izleyerek Orta ve Doğu Avrupa pazarlarına çıkıyordu. Hem Osmanlı İmparatorluğu na hem de Bursa ya büyük zenginlik getiren bu ticaret, 17.yy dan itibaren İngiliz ve Hollandalıların Hint Okyanusu nda hakimiyeti ele geçirip, baharat ve ipeği Avrupa ya Ümit Burnu üzerinden direk taşımaya başlamalarıyla giderek azalmış ve önemini kaybetmiştir. Bursa yöresi 900 lerin başında Hüdavendigar Vilayeti nin sınırları içindeydi. Kentin belediyesi 1877 de kuruldu. Kurtuluş Savaşı yıllarında çeşitli yörelerinde ayaklanmalar çıkan Bursa 08.Temmuz.1920 de Yunanlılarca işgal edildi; 11.Eylül.1922 de işgalden kurtuldu. Cumhuriyet Döneminde Bursa: 08.Temmuz.1920 de Bursa nın Yunanlılar tarafından işgalinden sonra, 11.Eylül.1922 de yeniden Türk egemenliğine geçmiştir. 29.Ekim.1923 te ilan edilen Cumhuriyet ile birlikte Bursa şehri kültür, sanayi ve tarım merkezi olarak gelişmesini sürdürmüştür. Cumhuriyet dönemiyle birlikte planlama çalışmalarına başlanan şehirde, 1960 lı yıllardan itibaren sanayinin önemi artmış, kentin nüfus ve kentsel gelişimi hızlı değişime uğramıştır. - Sahife 17 -

18 Coğrafi konumu, tarımsal, ticari ve sanayi potansiyelinin yüksek oluşu kentin çekiciliğini her dönem korumasını sağlamaktadır. Hızlı Sanayileşme, göç ve nüfus artışı beraberinde çevre kirliliği, kaçak yapılaşma, işsizlik, suç oranının artması gibi dünyanın büyük metropollerine özgü birçok kentsel sorunu da doğurmuştur. Bu sorunlarla mücadele etmek için 1990 larda başlayan bir hareketle yerel, ulusal ve uluslararası kaynaklardan yararlanarak içme suyu, kanalizasyon, ulaşım, eğitim, çevre kirliliği, güvenlik, sağlık ve istihdam gibi konularda önemli adımlar atılmaya başlanmıştır. Sivil toplum örgütleri, özel sektör, üniversite ve vatandaşların giderek artan duyarlığına cevap verebilmek için yeni parklar, binalar, kültür merkezleri, çevresel yatırımlar ve kentsel düzenlemeler yapılmaktadır. 01.Ekim1925 te temeli atılan Bursa Dokumacılık Fabrikası (İpekiş) 1927 yılında hizmete açılmıştır. İpekiş, Kültürpark ın bitişiğinde 32 dönüm arazi içinde, tarihi binalarıyla müze gibi bir kuruluştur. Bursa yöresinde koza üretiminin ve ipekböcekçiliğinin teşviki amacıyla Mustafa Kemal ATATÜRK ün talimatıyla İş Bankası tarafından yaptırılmıştır larda Yün-iş ile birleşen İpekiş, 1991 de özelleştirilmiştir. Tarman Grup adlı özel sermaye grubu tarafından işletilmektedir yılları arasında uygulanan 1. Beş Yıllık Sanayi Planı nda tekstil, kendirkesen, demir-çelik, porselen-çini, klor, suni ipek, selüloz ve kağıt tesisleri, şeker, süngercilik ve gül sanayileri gibi alanlar yer almıştır. Bu kapsamda, 1938 yılında Bursa Merinos Fabrikası ve Gemlik Suni İpek Fabrikası kurulmuştur yılında Gemlik te temeli atılan ve 1938 yılında hizmete açılan Suni İpek Viskon ve Selefon Fabrikası, zamanla teknolojinin eskimesi sonucu üretimini durdurmuş, 1997 yılında özelleştirme kapsamında Sümer Holding bünyesinde satışa sunulmuş, - Sahife 18 -

19 1998 de Tekel e devredilmiştir yılında da, 293 dönümlük arazisi Uludağ Üniversitesi ne devredilmiştir. Coğrafi Konum: Bursa 40 derece boylam ve derece enlem daireleri arasında Marmara Denizi nin güneydoğusunda yer alan, toplam il nüfusu 2007 yılı Genel Nüfus Tespit sonuçlarına göre ile Türkiye nin 4. Büyük kentidir. Bursa ili doğuda Bilecik, Adapazarı, kuzeyde Kocaeli, Yalova, İstanbul ve Marmara Denizi, güneyde Kütahya, batıda Balıkesir illeriyle çevrilidir. Denizden yüksekliği 155 metre olan Bursa, genelde ılıman bir iklime sahiptir. Ancak,iklim bölgelerine göre de değişiklik göstermektedir. Kuzeyde Marmara Denizi nin yumuşak ve ılık iklimine karşılık güneyde Uludağ ın sert iklimi ile karşılaşılmaktadır. İlin en sıcak ayları Temmuz Eylül, en soğuk ayları ise Şubat-Mart tır. 52 yıllık gözlem süresi itibarı ile yıllık ortalama yağış miktarı 706 mm. dir. İlde ortalama nispi nem %69 civarındadır. İlin yüzey şekilleri, birbirinden eşiklerle ayrılmış çöküntü alanlarıyla, dağlar halindedir. Çöküntü alanlarının başlıcalarını İznik ve Uluabat gölleriyle Yenişehir, Bursa ve İnegöl ovaları oluşturmaktadır. - Sahife 19 -

20 EN ÖNEMLİ OVALAR Ova Bursa M. Kemal Paşa Karacabey İnegöl İznik Orhangazi Yenişehir Yüzölçümü (km2) Toplam yüzölçümü km2 olan Bursa ili topraklarının %17 sini ovalar oluşturmaktadır. İl sınırları dahilinde Uluabat (1.134 km2) ve İznik (298 km2) gölleri bulunmaktadır. İlin önemli akarsuları; Mustafakemalpaşa Çayı, Uludağ ın güney yamaçlarından doğan ve gene Uludağ dan kaynaklanan bir çok küçük dere ile beslenen Nilüfer Çayı, Göksu Çayı, Koca Dere, Kara Dere, Aksu Deresi dir. İlin sahip olduğu 135 km. kıyı bandının 22 km lik kısmı kullanıma uygun olup, diğer kısmı değerlendirilememektedir. Bursa ili topraklarının yaklaşık %35 ini dağlar kaplamaktadır. Dağlar genellikle doğu-batı yönünde uzanan sıradağlar şeklindedir. Bunlar; Orhangazi nin batısından Gemlik Körfezi nin batı ucunda bulunan Bozburun a doğru uzanan Samanlı Dağları, Gemlik Körfezi nin güney yüzünü kaplayan ve Bursa Ova sını denizden ayıran Mudanya Dağları, İznik gölünün güneyi ile Bursa ovasının kuzey kesimleri arasında yer alan Katırlı Dağları, Mudanya Dağları nın uzantısı olan Karadağ ve Marmara Bölgesi nin en yüksek dağı olan Uludağ dır. (2543 m). - Sahife 20 -

21 Demografik Yapı: Adrese dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2011 yılı sonuçlarına göre Bursa ilinin toplam nüfusu ya ulaşmıştır. Bu rakam ülke nüfusunun %3,55 ini oluşturmaktadır. Toplam nüfusun ü il ve ilçe merkezinde, kişi ise belde ve köylerde yaşamaktadır.toplam nüfusun %89 u kentsel alanlarda yaşamaktadır. İlçeler arasında Osmangazi ilçesi nüfusu ile en kalabalık ilçe olurken, Büyükorhan ilçesi nüfusu ile son sırada yer almaktadır. - Sahife 21 -

22 2011 YILI BURSA İLİ VE İLÇELERİNİN TOPLAM, ŞEHİR VE KÖY NÜFUSLARI İl/ilçe merkezleri (Şehir) Belde/Köyler Toplam İLÇELER TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN Osmangazi Yıldırım Nilüfer Gemlik Gürsu Mudanya Kestel İnegöl M.Kemalpaşa Orhangazi Karacabey Yenişehir İznik Orhaneli Harmancık Keles Büyükorhan TOPLAM yılı ADNKS sonuçlarına göre; Bursa ili nüfusunun yarısı erkek, yarısı kadın nüfustan oluşmaktadır. Bu durum, hemen hemen bütün sayımlarda benzerlik göstermektedir yılında olan il nüfusunun i, bir başka deyişle %49,98 i erkek nüfus, i yani %50,02 ü ise kadın nüfustur. - Sahife 22 -

23 Ekonomik Yapı: Bursa, ekonomik yönüyle, Türk ekonomisinin geliştirilmesi ve ona yeni ivmeler kazandırılmasında aktif ve yönlendirici bir gücü temsil etmektedir. Ülke ve bölge ekonomisinin gelişmesine, ihracat yönüyle döviz girdisi sağlanmasına ve sanayi altyapısının güçlenmesine sağladığı katkılarla Bursa, ekonomik açıdan büyük bir dinamizm sergilemektedir. Bursa, ülke ekonomisine sağladığı katma değer açısından İstanbul, Kocaeli ve İzmir den sonra 4. Sırada yer almaktadır. İmalat sanayinde ise Türkiye katma değerinin (GSMH tan aldığı pay) %8-9 unu tek başına sağlamaktadır. Bursa nın Türkiye GSMH sine katkısı 2000 de %3.7, 2004 yılında %3.9 olduğu tahmin edilirken, 2005 yılında Bursa nın Türkiye GSYH sine katkısı %4 olarak tahmin edilmektedir yılı TÜİK verilerine göre, Türkiye de cari fiyatlarla GSYH Milyon TL olarak kaydedilirken bu rakamın milyon dolarını Bursa gerçekleştirmiştir yılında kişi başına düşen gelirin, Bursa da Dolar seviyelerinde olduğu tahmin edilmektedir. TÜİK tarafından 2011 yılında Türkiye geneli için KBGSYH TL olarak açıklanmıştır yılı illerin ve bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması sonuçlarına göre; sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi itibariyle Bursa, İstanbul, Ankara ve İzmir den sonra 4. Sırada yer almaktadır. Bursa, Türkiye nin hem nüfus sıralamasına göre hem de ekonomik yapıya göre 4. büyük ilidir. - Sahife 23 -

24 Yüksek Öğretim mezunu Lise ve dengi meslek mezunu Lise altı eğitimliler Okur yazar olmayan T.C. İşyeri ve çalışan sayılarına göre Bursa, Marmara Bölgesi nde İstanbul dan sonra 2. sırada bulunmaktadır. TÜİK 2009 yılı verilerine göre Bursa da istihdamın sektörel dağılımına baktığımızda %41 i sanayi, %24 ü hizmet, %12 si tarım, %23 ü ticaret sektöründe yer almaktadır. TÜİK verilerine göre istihdamını en fazla sanayide sağlayan tek ildir. Çalışabilir işgücü durumuna göre Bursa; İstanbul, İzmir den sonra 2012 Şubat ayı itibariyle kişi ile Türkiye genelinde 3. Sırada yer almaktadır. TÜİK 2010 yılı verilerine göre işgücüne katılım oranı %48,4 istihdam oranı %43,3 olarak gösterilmektedir. Bu sayının sı istihdam edilebilmekte ve toplam nüfusu içinde Bursa %48.9 ile Türkiye genelinde işgücüne katılım oranının en yüksek olduğu il konumundadır. İSTİHDAM ve İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ Eğitim Durumuna Göre Kurumsal Olmayan Nüfus (15 Yaş ve Üzeri Bin Kişi) Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Toplam Toplam Erkek Toplam Kadın Toplam Erkek Kaynak: TÜİK-BEBKA Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Sahife 24 -

25 Yaş Gruplarına Göre İşgücü (15 Yaş ve Üzeri-Bin Kişi) Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Toplam Toplam Erkek Toplam Kadın yaş ve üzeri Kaynak: TÜİK-BEBKA Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Yaş Gruplarına Göre İstihdam (15 Yaş ve Üzeri-Bin Kişi) Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Toplam Toplam Erkek Toplam Kadın yaş ve üzeri Kaynak: TÜİK-BEBKA Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Sahife 25 -

26 Tam-Zamanlı ve Yarı Zamanlı İstihdam (15 Yaş ve Üzeri - Bin Kişi) Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Toplam İşveren ve kendi hesabına Ücretli, maaşlı ve yevmiyeli Ücretsiz aile işçisi Kaynak: TÜİK-BEBKA Tam-Zamanlı ve Yarı Zamanlı İstihdam (15 Yaş ve Üzeri - Bin Kişi) Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Türkiye TR41 Toplam Toplam Erkek Toplam Kadın Tam Zamanlı Yarı Zamanlı Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Kaynak: TÜİK-BEBKA İktisadi Faaliyet Kollarına Göre İstihdam Edilenler (NACE Rev.2) (15 Yaş ve Üzeri) Türkiye TR41 Türkiye TR41 Toplam Tarım Sanayi Hizmetler Kaynak: TÜİK-BEBKA Not: İnşaat sektörü sanayi sektörü içinde değerlendirilmiştir. - Sahife 26 -

27 BURSA İLİ GÖSTERGELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (Türkiye ve Bursa Ölçeğinde) - Sahife 27 -

28 1. NÜFUS GÖSTERGELERİ 1.1. Nüfus Yoğunluğu (Km2 ye Düşen Kişi Sayısı) Türkiye Bursa Kaynak: TÜİK-BEBKA Not : ADNKS verileri ve göl hariç alanlar kullanılarak hesaplanmıştır. 1.2 Cinsiyet Oranı Türkiye Bursa ,47 99, ,8 99, ,01 99, ,99 99, ,92 99,95 Kaynak: TÜİK-BEBKA 1.3. Nüfus Artış Hızı (%) (Cinsiyete Göre) Türkiye Bursa Toplam Nüfus 13,10 27,52 Kadın Nüfusu 11,47 27,21 Erkek Nüfusu 14,72 27,84 Toplam Nüfus 14,50 16,88 Kadın Nüfusu 13,47 17,65 Erkek Nüfusu 15,51 16,10 Toplam Nüfus 15,88 21,28 Kadın Nüfusu 15,97 21,73 Erkek Nüfusu 15,80 20,82 Toplam Nüfus 13,49 17,74 Kadın Nüfusu 13,85 16,11 Erkek Nüfusu 13,14 19,37 Kaynak: TÜİK-ADNKS-BEBKA 1.4. Nüfusun Türkiye Nüfusu İçindeki Payı (%) Bursa 3,46 3,51 3,52 3,53 3,55 Kaynak: TÜİK-ADNKS- BEBKA - Sahife 28 -

29 2. SAĞLIK GÖSTERGELERİ 2.1. Yüz Bin Kişi Başına Hastane Yatak Sayısı Türkiye Bursa Kaynak: TÜİK-BEBKA Not : Sağlık Bakanlığı, Üniversite, Özel ve Diğer Kamu Kurum Hastaneleri kapsanmıştır Yüz Bin Kişi Başına Eczane Sayısı Türkiye Bursa ,97 31, ,91 30, ,12 30,77 Kaynak: SB-İEGM-BEBKA 2.3. Yüz Bin Kişi Başına Hekim Sayısı Türkiye Bursa ,57 134, ,22 142, ,50 143, ,45 143,73 Kaynak: TÜİK-BEBKA Not : Sağlık Bakanlığı, Üniversite, Özel ve Diğer Kamu Kurum Hastanelerinde çalışanlar kapsanmıştır Yüz Bin Kişi Başına Hemşire Sayısı Türkiye Bursa ,11 140, ,70 143, ,95 142, ,68 149,41 Kaynak: TÜİK-BEBKA Not : Sağlık Bakanlığı, Üniversite, Özel ve Diğer Kamu Kurum Hastanelerinde çalışanlar kapsanmıştır. - Sahife 29 -

30 2.5. Sağlık Personeli Sayısı Türkiye Bursa Toplam Hekim Uzman Hekim Asistan Hekim Pratisyen Hekim Diş Hekimi Sağlık Memuru Hemşire Ebe Eczacı Toplam Hekim Uzman Hekim Asistan Hekim Pratisyen Hekim Diş Hekimi Sağlık Memuru Hemşire Ebe Eczacı Toplam Hekim Uzman Hekim Asistan Hekim Pratisyen Hekim Diş Hekimi Sağlık Memuru Hemşire Ebe Eczacı Toplam Hekim Uzman Hekim Asistan Hekim Pratisyen Hekim Diş Hekimi Sağlık Memuru Hemşire Ebe Eczacı Kaynak: TÜİK-BEBKA Not : Sağlık Bakanlığı, Üniversite, Özel ve Diğer Kamu Kurum Hastanelerinde çalışan sağlık personelini kapsar Eczane Sayısı Türkiye - Sahife 30 - Bursa Kaynak: SB-İEGM-BEBKA

31 3. EĞİTİM GÖSTERGELERİ 3.1. Eğitim Düzeyi Okuryazarlık Oranı (%) Türkiye Bursa Toplam 91,78 94,8 Erkek 96,70 98,03 Kadın 86,91 91,63 Toplam 92,47 95,19 Erkek 97,04 98,23 Kadın 87,90 92,20 Toplam 93,96 95,92 Erkek 97,79 98,56 Kadın 90,13 93,31 Toplam 95,13 96,37 Erkek 98,30 98,77 Kadın 91,94 93,98 Kaynak: TÜİK-ADNKS-BEBKA Not : İlde ikamet eden 6 yaş ve üzerindeki kişiler kapsanmıştır. Oranlar hesaplanırken okuryazarlık durumu bilinmeyenler kapsanmamıştır Yabancılar kapsam dışıdır İl/İlçe Merkezleri Okuryazarlık Oranı (%) Türkiye Bursa Toplam 93,77 95,50 Erkek 97,64 98,43 Kadın 89,93 92,61 Toplam 94,28 95,85 Erkek 97,90 98,60 Kadın 90,67 93,15 Toplam 95,49 96,54 Erkek 98,48 98,89 Kadın 92,48 94,22 Toplam 96,29 96,94 Erkek 98,81 99,06 Kadın 93,75 94,84 Kaynak: TÜİK-ADNKS-BEBKA Not : İlde il/ilçe merkezlerinde ikamet eden 6 yaş ve üzerindeki kişiler kapsanmıştır. Oranlar hesaplanırken okuryazarlık durumu bilinmeyenler kapsanmamıştır Yabancılar kapsam dışıdır. - Sahife 31 -