TOPLUM VE DEÊERLER AMER KAN GENÇL Ê FIRST LADY LAURA BUSH UN ÖNSÖZÜ LE A.B.D. DI LER BAKANLIÊI / ULUSLARARASI B LG PROGRAMLARI DA RES

Transkript

1 AMER KAN GENÇL Ê FIRST LADY LAURA BUSH UN ÖNSÖZÜ LE A.B.D. DI LER BAKANLIÊI / ULUSLARARASI B LG PROGRAMLARI DA RES

2 Editör Steven Lauterbach Yönetici Editör Neil Klopfenstein E -Editörler Michael J. Bandler Mark A. Betka Jeanne Holden Kaynak Uzmanlar Mary Ann Gamble Kathy Spiegel Sayfa Düzeni Tasar m Sylvia Scott Min Yao Kapak Tasar m Thaddeus A. Miksinski Jr. Foto raf Editörü Gloria Castro Yay mc K demli Editör Yetkili Editör Üretim Müdürü Üretim Müdür Yard mc s Yay n Kurulu Judith S. Siegel George Clack Guy E. Olson Christian Larson Sylvia Scott Alexander C. Feldman Francis B. Ward Kathleen R. Davis Marguerite P. England Kapak foto raf : Lowell Lisesinde derslerine giden ö renciler, Lowell, Massachusetts. AP/WWP A.B.D. D i leri Bakanl n n Uluslararas Bilgi Programlar Dairesi ejournal USA (edergi ABD) logosu alt nda Amerika Birle ik Devletleri ve uluslararas toplulu un yan s ra A.B.D. toplumunu, de erlerini, dü ünce ve kurumlar n n kar la t temel sorunlar inceleyen be tane elektronik dergi yay mlamaktad r Ekonomik Perspektifler, Küresel Konular, Demokrasiyle ilgili Konular, D Politika Gündemi, ve Toplum & De erler. Bu be derginin her biri cilt (yay mland y l say s ) ve say ya (y l boyunca ç kan say lar n miktar ) göre kataloglanmaktad r. Her yeni say ayda bir ngilizce olarak yay mlanmakta ve bunu iki ila dört hafta içinde Frans zca, Portekizce, Rusça ve spanyolca sürümler izlemektedir. Seçilmi sürümler ayr ca Arapça ve Çince olarak yay mlanmaktad r. Dergilerde ifade edilen görü ler her zaman A.B.D. hükümetinin görü lerini veya politikalar n yans tmayabilir. A.B.D. D i leri Bakanl n n içerik ve dergilerin ba lant l oldu u Internet sitelerinin eri ilebilirli inin süreklili i konusunda hiç bir sorumlulu u yoktur. Bu sorumluluk sadece bu sitelerin yay mc lar na aittir. Dergi makaleleri, foto raflar ve çizimleri, telif hakk k s tlamalar aç kça belirtilmedi i takdirde, Birle ik Devletler d nda ço alt labilir ve çevirisi yap labilir. Teklif hakk k s tlamas olan durumlarda dergide belirtilen telif hakk sahiplerinden izin al nmas gereklidir. Uluslararas Bilgi Programlar Dairesi yay mlanacak olan dergilerin bir listesinin yan s ra mevcut ve eski say lar de i ik elektronik formatlarda adresinde okurlara sunmaktad r. Yorumlar n z yerel A.B.D. elçiliklerine veya yay m ofislerine göndermenizi rica ederiz: Editor, ejournal USA: Society & Values IIP/T/SV U.S. Department of State 301 4th St. S.W. Washington, D.C United States of America ejvalues@state.gov e-journal USA

3 BU SAYI HAKKINDA Beyaz Saray foto raf : Krisanne Johnson INJAZ n bölge müdürü Soraya Sulti (solda), ve Ürdün ün Amman ehrindeki Swaifiyeh orta ö renim okulunun Ke if Okulu ö rencileri deneyimlerini Laura Bush ve Kraliçe Raina (ortada sa da) ile payla yorlar. 22 May s INJAZ Ürdün gençli i aras nda giri imcili i ve liderli i desteklemek amac yla giri imcilik, i eti i, liderlik ve toplumsal kat l mc l k konular nda e itim vermektedir. Bu bizim için sürpriz olmamal yd. Neler olabilece ini tahmin etmemiz gerekirdi. Ne de olsa biz de bir zamanlar gençtik. Asl nda baz lar m z birkaç genç bile yeti tirmi tik. Ancak, ülke çap nda liselere gönderdi imiz ve ö rencileri ya amlar ve aktiviteleri konusunda kompozisyonlar yazmaya davet eden mesaj m z n üzerinden haftalar geçti i halde tek bir yan t bile gelmeyince gittikçe daha çok kayg lanmaya ba lad k. Bu kompozisyonlar ya aras gençlerin ya am n ele alacak olan dergimizin belkemi ini olu turacakt. Bu say y iptal etmemiz gerekecek diye dü ünüyorduk. Durumu kurtarmak için h zla harekete geçerek, katk da bulunan yazarlar m z n ya aras baz gençlerle söyle iler yapmas n sa lad k. Sonra birdenbire bir e-posta tsunamisi de diyebilece- imiz bir ey gerçekle ti. Belirtti imiz sürenin en son gününde posta kutumuz ülkenin her yan ndan gelen yaz larla dolup ta maya ba lad. Ve, elbette, izleyen günlerde de yaz lar damla damla gelmeye devam etti. Birden unu hat rlad k: enerji ve yarat c l k kadar i leri ertelemek de ya aras gençlerin davran biçimlerini karakterize eder. imdi de, elimizde çok bol malzeme ama yeni bir sorun vard : bunlar n hepsini nas l kullanacakt k. Biraz tart t ktan sonra seçilmi parçalar n özetlerini konusal bölümler alt nda toplamaya karar verdik. Bunun sonucunda ortaya ç kan makaleler, çok say da foto raf n da yard m yla, bugün Birle ik Devletlerde ya ayan ya aras gençlerin ya am na çok geni aç l bir bak ve perspektif sa lad. Dergimizin bu say s n uluslararas gençli e Ba kan m z n e i Laura Bush tan ba kas n n sunmas dü ünülemezdi. Kendisi 2001 y l n n Ocak ay nda Beyaz Saraya gelmesinin ard ndan e itim, sa l k, ve insan haklar konular na oldukça çok zaman ve enerji adad, bir çok yere seyahat etti ve s k s k genç izleyicilere konu malar yapt. Okuyuculara yazd mektubunda öyle diyordu: Kendinizi gelece e nas l haz rlayaca n z dikkate al n. Okulda ba ar l olman za yard mc olacak al kanl klar, beceriler, ve bilgi konusunda dü ünün. Patrick Welsh, y llar boyunca Washington Post, USA Today ve di er ulusal yay nlarda ç kan yaz lar arac l yla hayranl k duydu umuz bir e itimcidir. Bize, Washington D.C.deki bir banliyö lisesinin ngilizce ö retmeni olarak deneyimlerini ve gözlemlerini aktard. Daima hakk nda yaz yazaca veya D i lerinin yurtd programlar na kat labilecek tan nm ki ilerin aray nda olan e -editör Michael Bandler, bu say için iki söyle i gerçekle tirdi. Uluslararas futbol harikas Freddy Adu ve Ulus Çap nda Y l n Ö retmeni seçilmi olan Jason Kamras ile yapt röportajlar ola anüstü ba ar lar n esin kayna olacak hikayeleridir. Her y l yüzlerce Beyaz Saray foto raf : Krisanne Johnson Bayan Laura Bush 26 Nisan 2005 Sal günü Phoenix, Arizona daki K z lderili Sa l k Merkezi ziyaretinde. kar l kl de i im ö rencisi A.B.D. liselerine kay t yapt rmaktad r. Romanc Robert Taylor bunlar n aras ndan geçen y l Ohio da bir liseye devam eden üç ö rencinin izlenimlerini kaydetti. Ayr ca, baz ö rencilerin bir e itim kurumuna kay t yapt rmad n göz önünde tutarak, evde e itim uygulayan bir aileyi tan tman n da ilginç olaca- n dü ündük. Gazeteci Chuck Offenburger böyle bir aileyi Güney Carolina da buldu ve dört çocuklar n n e itimini nas l neredeyse tamamen evde gerçekle tirdiklerini bize anlat yor. Foto rafç Barry Fitzgerald ofis d nda çal mas n sa - layacak her i ten çok keyif al r. Bu nedenle ondan Orta Virginia bölgesine giderek ö rencileri okuldaki son haftalar nda izlemesini istedik. Çekti i foto raflar, Birle ik Devletlerdeki ya aras gençler aras nda s kça ya anan lise deneyimlerinden bir kesit sunarak, Amerikan gençli i ile ilgili bu portreyi zenginle tirmektedir. Editörler e-journal USA

4 A.B.D. DI LER BAKANLIÊI / TEMMUZ 2005 / C LT 10 / SAYI YA ARASI AMER KAN GENÇL Ê 3 First Lady den yi Dilekler LAURA BUSH Birle ik Devletlerin her yan na ve yurtd na yapt seyahatlerinde Amerikan Ba kan n n E i gençlerden planlar ve endi elerini anlatmalar n istemi, ve onlara hayranl k duyulacak özellikleri olan... sizin en iyi yanlar n z ortaya ç karacak arkada lar seçin diyerek yol göstermi tir. 4 Kalplere ve Ak llara Dokunmak PATRICK WELSH ngilizce ö retmeni olan yazar n her y l yeniden büyük bir metropoliten lisesindeki ö rencilerine geri dönmesini sa layan eylerden birisi: onlar n dalga boyunda olma, ve onlar benim dalga boyuma getirebilme mücadelesi. 7 Tablo: Okula Nas l Gideriz A.B.D. e itim sisteminde yer alan ya, s n f, ve okullar n genel da l m n gösteren tablo. 8 Kendi Sözleriyle Birle ik Devletlerin her yan ndan ö renciler, okullar ve toplumlar, müzik ve spor a klar, dini ve gönüllü aktiviteleri, ve gelecek için planlar n anlat yorlar. 29 Evdeki Okul CHUCK OFFENBURGER Bir Güney Carolina ailesini tan tarak, ailelerin çocuklar n evde e ittikleri ve gittikçe yay lan bir ak m anlat yor. 31 Orta Avrupa dan Kuzey Ohio ya ROBERT TAYLOR kisi Almanya dan, birisi Slovakya dan üç uluslararas de i im ö rencisi Ohio nun küçük bir kasabas nda liseye devam ederken birlikte geçirdikleri y l anlat yor. 34 Ö renilen Dersler: Y l n Ö retmeniyle bir Görü me SÖYLE I: MICHAEL J. BANDLER Birle ik Devletlerde Ulus Çap nda 2005 Y l n n Ö retmeni seçilen Jason Kamras, kendini e itim sistemindeki adaletsizliklerin giderilmesine adam. 38 Hem Sporcu, Hem de Ö renci Olarak Ba ar y Yakalayan Gençler SÖYLE I: MICHAEL J. BANDLER Freddy Adu henüz 14 ya ndayken hem profesyonel bir futbol tak m na kat larak, hem de lise diplomas alarak ulus çap nda bir sansasyon yaratt. 41 Yeni Bir Ya ama Geçi Töreni Foto raf Galerisi FOTO RAFLAR: BARRY F TZGERALD Son derslere girmek, y ll klar imzalamak, dolaplar bo altmak, ve müzik için prova yapmak, Virginia eyaletinin Fredericksburg ehrinde bulunan James Monroe Lisesinin son haftas s ras nda foto raflanan ve mezuniyet töreniyle doru a ula an aktiviteler aras nda yer al r. 45 Kaynakça 47 Internet Kaynaklar e-journal USA

5 FIRST LADY DEN Y D LEKLER De erli Genç Dostlar m, Joe Cavaretta, AP/WWP First Lady Laura Bush düzenli olarak e itim ve ö renci gruplar na hitap eder. lgili foto raflar için firstlady.htm adresini ziyaret edebilirsiniz. Amerikan gençlerinin ya amlar, de erleri, umutlar ve hayalleri konusunda ne söyleyeceklerini ö renmek istemeniz beni mutlu ediyor. Bu e-dergideki yaz lar ve görü ler Amerika Birle ik Devletleri ndeki bir gencin gününü geçirebilece i çe itli yollardan baz lar na göz atma f rsat sa layacak, ayr ca, o gencin hedefleri, h rslar ve endi elerini kavraman za yard mc olacakt r. Bir anne, eski bir ö retmen ve okul kütüphanecisi, ve sadece birkaç y l önce bir genç olan ben, bir toplumda veya ülkede sa l k ve refah n büyük ölçüde gençlerin sa l ve refah na ba l oldu una gerçekten inanmaktay m. Gençler ya amlar nda yer alan yeti kinlerin onlar dü ündü ünü ve onlara istikrar, rehberlik, ak l ve sevgi sundu unu bilirlerse çiçek açarlar. Bunlar olmad nda ise sa l kl bir geli im önlenir, ve gençlerin umutlar solar. Ülkemizde ve bir çok de i ik ülkelerde yapt m gezilerde gençleri dinlerken unu ö rendim: gençler gelecek hakk nda kayg lansalar bile genellikle daha çok imdiki zaman dü ünmekte. Bir ço u ya amlar nda ba ar l olmalar n sa layacak dersleri ö renmek için hem haz r hem de hevesliler ve bunlar onlara ö retmek için zaman ve çaba harcamaya haz r yeti kinlere de minnettarlar. Yeti kinlerin ö retme enerjisi gençlerin ö renme enerjisiyle bir araya geldi inde sonuç daha güçlü ya amlar ve daha güçlü bir toplum olur. Benden s k s k gençlere ö üt vermem istenir ve ben de unu söylerim: Mutlulu unuzun kendi elinizde oldu- unu unutmay n ve ba kalar na mutluluk yayman n yollar n aray n. Okulda yaln z veya mutsuz görünen birine gülümseyin ve merhaba diyin. Uzaklara ta nm ve yeni ortam na uyum sa lamakta güçlük çekebilecek bir arkada n za yaz n. Sevdi iniz bir ö retmeninize minnettarl - n z dile getirin. Evinizde, sizden yard m istenmeden önce siz yard m edin. Dostluklar n z n keyfini ç kar n ve yeni dostluklar kurun. Arkada lar n z dürüstlük, zeka, incelik ve mizah gibi takdir edilecek niteliklere sahip ve sizin en iyi yönlerinizi ortaya ç karan ki iler aras ndan seçin. Kendinizi gelece e nas l haz rlayaca n z dü ünün. Okulda ba ar l olman z sa layacak al kanl klar, yetenekleri, ve bilgiyi dü ünün. Bunlar sizi hayatta ba ar l k lacak olanlarla ayn d r. Okumaya elinizden geldi ince çok zaman ay r n, ve de i ik eyler okuyun. Böylece çok ey ö renecek, daima iyi vakit geçirecek ve ba kalar için ilginç olacaks n z. Her yerdeki gençler için dile im, ya amlar nda, toplumda güvenli, üretken, ve mutlu üyeler olarak yer almalar için gerekli becerileri onlara hem ders vererek hem de örnek olarak gösterecek yeti kinlerin olmas d r. Bunlar aras nda en temel beceri okuma yazmay iyi bilmektir. UNESCO nun Okuma Yazma Ony l Onursal Elçisi olarak dünyan n her yerinde hem k zlar n hem de erkeklerin çok küçük ya lardan itibaren iyi birer okur yazar olarak e itilmesi için çal yorum. Bu çok önemli temel olu tu- unda di er bütün ö renmeler daha kolayla acak ve bunu ba ar l bir ya am izleyecektir. Bana bu dergiyi okuyan herkesi selamlama f rsat n sunan Amerika Birle ik Devletleri D i leri Bakanl Uluslararas Bilgi Programlar Dairesine te ekkür ederim. Ayr ca dünyan n her taraf ndaki genç insanlar n bu dergi hakk nda ne dü ündüklerini ö renmek için sab rs zlan yorum. Sevgilerimle, e-journal USA 3

6 KALPLERE VE AKILLARA DOKUNMAK Patrick Welsh Deneyimli bir lise ngilizce ö retmeni, Birle ik Devletlerde bir büyük kent (metropol) okulunda ö retmenlik yapman n keyifli ve hayal k r kl na yol açan yönlerini anlat yor. ster ba ar lar, ister sorunlar yla olsun, okullar her zaman hizmet verdikleri toplumun bir yans mas d r. Yazar, ço u dü ük gelirli ailelerden gelen ilgisiz ve isteksiz ö rencilerin yan s ra, büyük bir ço unlu unu ba ar l olmaya kararl göçmenlerin olu turdu u ve üstün ba ar için çabalayan ö rencileri ele al yor. Beni bu i te tutan nedenlerden biri genç insanlarla bir arada olman n getirdi i canl l k verme ve alma, onlar n dalga boyunda olmak ve onlar benim dalga boyuma getirmek mücadelesi, bir sonraki neslin ya amlar n n küçük de olsa bir parças olmak, diyor. Amerikan ekonomisinin gücü ve teknolojik geli meler, okullar n ba ar s z oldu u ve acilen e itim reformu yap lmas gerekti i eklinde y llard r tekrarlanan ikayetleri yalanlar gibi. Biz ö retmenler galiba bir eyleri do ru yap yoruz. Bu Eylülde ö retmenlikte otuzalt nc y l na ba layacak olan Patrick Welsh, Birle ik Devletlerde ç kan gazetelere s k s k lise ya am yla ilgili yaz lar yazar. Ben, Alexandria, Virgina daki T.C. Williams Lisesinde ö retmenlik yap yorum. Bu gerçe i yeni tan t - m birisiyle payla t mda hemen her seferinde küçümseme veya a k nl k s n r nda tepkiler al yorum. Çok cesur olmal s n z! Nas l yap yorsunuz? Medyada iddet konusunda ç kan sansasyonel hikayeler ve ba ar seviyesindeki gerileme, baz lar nda Amerikan liselerinin ba ka bir i bulabilecek nitelikte hiç kimsenin çal mak istemeyece i, düzensiz ve tehlikeli yerler oldu u fikrini uyand rm gibidir. Ne yaz k ki okullar n karma k, heyecan verici, insan k zd ran, zorlayan, ve ödüllendiren iç dünyalar, Amerikan toplumunun ço una ayna tutan bir dünya, halk n büyük bir bölümü için hala bir s rd r. Beni bu i te tutan nedenlerden birisi Eylülde T.C. Williams da otuzalt nc y l ma ba layaca m - genç insanlarla bir arada olman n getirdi i canl l k verme ve alma, onlar n dalga boyunda olmak ve onlar benim dalga boyuma getirmek mücadelesi, bir sonraki neslin ya amlar n n küçük de olsa bir parças olmak. ÖZEL B R HEYECAN Benim okulum gibi, kay tl ö renciler aras nda toplam 87 ülkenin temsil edildi i bir okulda ö retmenlik yapmak özel bir heyecan yarat yor. Y llar içinde dünyan n bir çok yerindeki sorunlu bölgelerden çocuklar Alexandria ya ak n etti. Ben Saygon dan kalkan son uçakla Vietnam dan kaçan çocuklara; Kamboçya ve Sierra Leone deki sava larda sava m çocuklara; El Salvador dan Meksiko üzerinden yürüyerek ve Rio Grande yi yüzerek geçip Teksas a ula m çocuklara ö retmenlik yapt m. 11 Eylül den çok önce, henüz bir çok Amerikal haritada Afganistan n yerini bile bilemezken, ben ve i arkada lar m Kabil ve Kandahar ehirlerini tan yorduk. Bu ehirler benim bir çok iyi ö rencimin do du u yerlerdi. Benim için Afganistan n yüzü gece haberlerinde gördü ümüz çat ma görüntüleri de il, Washington un merkezindeki bir tezgahta s cak sosis satarak üç çocu unu Harir, Zohra, ve Raza Virginia üniversitelerinden mezun eden Jamilah Atmar n çehresidir. Bazen dü ünürüm de, bu çocuklar ve ailelerinin içinde ya ad m z bu küresel köy hakk nda bana ö rettiklerinin yar s kadar n bile ben onlara edebiyat dersinde ö retememi imdir. Göçmen çocuklar genellikle A.B.D.de do an arkada lar n utand rabilecek bir i eti i ve ö renme a k n beraberlerinde getirir. Geçti imiz y l son s n f Advanced Placement ( leri Yerle tirme) dersinde mükemmellik için 11 ödül verdim. Bunlar n üç tanesini göçmenler ald : Sierra Leone den Aminata Conteh, Banglade ten Fajana Ahkter, ve Etyopya dan Essay Giovanni. S n f arkada lar n n ço u Shakespeare veya Faulkner okuman n çok zor oldu undan yak n rken, Aminata, Farjana, ve Essay çal malar na devam ederek tam not ald lar. Bu Advanced Placement (bu derslerle ö renciler üniversite ders kredisi kazan r) derslerini vermekten normal derslere k yasla çok daha fazla zevk ald m kabul etmeliyim. Aksi takdirde dürüst davranmam olurum. Hem daha fazla kontrol sahibiyim hem de daha çok ve daha iyi edebiyat i leyebiliyorum. Benim normal derslerime kat lan ö renciler okumaya o denli s rt çevirmi ler ki, bazen ilgilerini canland rmak amac yla okumalar için getirdi im gazetenin spor sayfalar bile onlar s k yor. 4 e-journal USA

7 LENMEM ELMAS Ne gariptir ki, en iyi devam sa lanan dersler ö rencilerin beni en çok zorlad normal derslerdir. Bu ö rencilerin baz lar için okul, hareketin oldu u yerdir, okul arkada lar mla bir arada oldu um yerdir. Ayr ca okul onlara bir ço unun evlerinde bulamad klar yap sal ve tutar- Patrick Welsh l bir yeti kinin varl n sunan yerdir. Ç kard klar zorluklara ra men, ö retmen olarak en çok tatmin oldu um ey normal s n flar m n birinde bir 5 i lenmemi elmas bulmakt r. Bu çocuklar sert davran r ve soka n ac mas z maskesini takarak zeki olduklar gerçe ini saklarlar. Birkaç y l önce normal s n flar mdan birindeki bir k z akl ma geldi. Pazartesi sabahlar onun konu malar n dinledi inizde onu k zlardan olu an bir sokak çetesinin kraliçesi san rd n z. Ama ba ka çocuklar n üç haftadan önce okuyup bitiremeyece i bir kitab ona verdi imde bir veya iki gün sonra kitab çabucak okuyup bitirmi ve anlam olarak geri gelip yeni bir kitap isterdi. Onu benim AP s n f ma geçmesi konusunda ikna etmeye çal t m ama bana o s n flarda çok fazla beyaz var dedi. (Ne yaz k ki, bu ileri denen s n flara a rl kl olarak beyaz ö rencilerin kat lmas az nl k ö rencilerinin bu s n flara kat lmak konusunda rahats zl k duymalar na neden oluyor.) Ailesinden hiç kimse üniversiteye gitmemi ti ama ben durmadan ona bunu yapan ilk ki inin o olmas gerekti ini söylüyordum. Mezun olduktan sonra bir y l kendisini dinlenmeye ald, ama sonradan onun bir devlet üniversitesine devam etti ini ö rendim. Ö retmenlerin en büyük heyecanlar ndan birisi bazen bir ö rencinin mezun olduktan y llar sonra birden bire ortaya ç kmas d r. Bazen bu s n f n kap s çal n p ben açt mda gerçekle ir. ki y l önce kap y açt mda kar mda denizci üniformas içinde kibar görünü lü bir adam duruyordu. Wyman Howard görmeyeli 18 y l olmas na kar n onu hemen tan d m. E lence dü künü, ele avuca s maz, ve pek de disiplinli olmayan bir genç olarak hat rlad m bu insan Deniz Kuvvetlerinde SEALS komutan olmu tu. Deniza r bir görev dönü ü Alexandria ya annesini ziyaret etmek için geri gelmi ve merhaba demek için u ram t. Bir ba ka sefer kap y açt mda kar mda uzun boylu, sofistike görünü lü bir siyah kad n duruyordu. Ö rencilerimden birisinin annesi olmak için çok genç görünüyordu ama sesini duydu um anda onun Lettie Moses oldu unu anlad m. Smith Kolejinden yeni mezun olmu ve Michigan Üniversitesinin Hukuk Fakültesine gidiyordu. Lettie projeler de dü ük gelirli aileler için federal hükümetin destekledi i konutlar yeti mi ti. Lettie nin anne ve babas onun ba ar ya ula mas konusunda kararl yd lar. Merhaba demek için u rad m, dedi. Biraz sohbet ettik, geçen dört y l konu tuk. San r m Lettie nin asl nda bana söylemek istedi i ey: Ba ard m bilmenizi istedim idi. Benim ona söylemek istedi im ise: Seni görmekten nas l mutlu oldu umu bir bilsen. te ö retmenlik budur. Beni en a rtan ve en beklenmedik an geçen sene geç saatlerde s n fta çal rken gerçekle ti. Televizyon aç kt, Public Broadcasting System kanal nda Jim Lehrer in sundu u Haber Saatini izliyordum. Lehrer, Ba dat tan New York Times muhabiri Edward Wong a ba lan yoruz. dedi inde ba m kald rmad m bile. Sonra birdenbire 15 y l öncesinden gelen bir sesi tan d m ve ba m kald r p bakt mda TC 91 mezunu Ed Wong Ba dat ta gece vakti o gün erken saatlerde gerçekle mi bir sald r n n ayr nt lar n anlat yordu. Birden Ed in benim darmada n k masamda ka t ararken halimi canland ran müthi taklidini hat rlad m; ama ben onun t p fakültesine gitti ini san yordum. Onu gördü üm anda a rd m, sevindim ve güvenli i için endi elendim. Noel de eve döndü ünde birlikte bir kahve içmeye gittik ve Ed bana benim dersimin ve Jacqueline Hand ad nda bir di er ö retmenin dersinin onu edebiyata yönlendirdi ini anlatt ; iltifatlar n kabul ettim ama kalbimin derinliklerinde biliyordum ki Ed gibilerine ö retemezsiniz sadece geriye çekilir ve yol açar ve ona zarar vermemeye çal rs n z. Ama bugün New York Times n ön sayfas nda onun haberlerini okurken bir tek konuda böbürleniyorum: Ben, daha o 17 ya ndayken, onun bu yetene ini fark etmi tim. YETENEÊ N FARKINA VARMAK Çok ükür, Kathryn Boo nun yetene ini fark edebilecek kadar bilgiliydim. Onun James Joyce un k sa hikayesi Eveline üzerine yazd bir yaz dan nas l etkilendi imi hat rl yorum. Kar mdaki 17 ya nda olan ama 12 ya nda gibi duran, ince ve uzun, k z l saçl k z, ya kendi ya n n iki kat olan bir kad n n sezgilerini öylesine zarif ve duru bir stille yaz yordu ki a r p kalm t m. Y l sonuna do ru yaz ödülü vermeye s ra geldi inde bir çeli ki ya yordum onun kadar iyi ba ka bir ö renci yoktu ama y l sona ererken bir çok derse girmemi ti. Disiplin konusundaki içgüdümü dinlemeyip sonunda ödülü Kate e verdim. Y llar sonra Washington Post için yazd dizi makaleler için Pulitzer Ödülü ve k sa bir süre sonra MacArthur Üstün Yetenek Ödülünü kazand zaman dü ünebildi- im tek ey uydu: Çok ükür, o henüz bir çocukken onun büyük yetene ini reddetmek gibi bir aptall k yapmad m. Bir bak ma y llar geçse de ben bir fark göremiyorum. Derslerime kat lan çocuklar sene ba nda yabanc olarak ba l yorlar ama sene sonu geldi inde onlar gitmek üzereyken ben gözya lar m zor tutuyorum. Ancak, asl nda Kate in 1981 de ve Ed in 1991 de benim s n f mda oldu u zamandan beri i ler çok de i ti. Bugün, ö retmenler, e-journal USA 5

8 gençlerin kalpleri ve ak llar için asl nda sadece dikkatlerini çekebilmek için her zamankinden daha fazla mücadele etmek zorundalar. An nda mesajlar, e-posta, Internet, bilgisayar oyunlar, DVDler, videolar, kablolu televizyon, ve elektronik medyan n yaratt say s z kaç ve e lence biçimi ile çocuklar için eline bir kitap al p bir kö eye k vr lmak, konsantre olmak için sessiz bir zaman bulmak, bir roman okumak veya bir formülü çözmek için gerekli ruh haline girmek her zamankinden daha da zor. Elektronik medyaya kar kazand m zaferlerden baz lar en ummad m anlarda gerçekle ti. ki y l önce cesaretimi toplad m ve 20 y l sonra ilk defa Jane Austen in Gurur ve A k (Pride and Prejudice) adl roman n okuttum. K zlar n roman çok sevece inden ne kadar eminsem, erkeklerinden bu kitaptan o kadar nefret edece ini dü ünüyordum. Ama Luis Cabrerra n n tepkisi günümü gün etti. Cabrerra ba ta Washington Redskins olmak üzere bütün yerel profesyonel tak mlar en ince ayr nt lar na kadar bilen, spor konusunda fanatik bir taraftard. Hiçbir zaman onu Jane Austen Derne i aday olarak dü ünmemi tim ama yan lm m. Luis, Darcy nin ortaya ç kt andan itibaren gerçekten merak sard m, dedi. K zlarla olan ili kilerinde öyle serinkanl yd ki, k zlar hiç bir zaman aceleye getirmedi. Kitapla onun yüzünden ilgilendim. OKULLARDA SORUN OLDUÊU SÖYLENT S Amerikan toplumu gibi okullar da zorluklarla doludur ama yine de benim okulumun veya ulus çap ndaki di er okullar n politikac lar n ve e itim uzmanlar n n bizi inand rmak istedi i kadar sorunlu oldu unu dü ünmüyorum. Amerikan okullar n n kötü durumda oldu u söylentisinin uzun bir geçmi i var. Siyasal aç dan tarafs z bir dü ünce kurulu u olan Ekonomik Politika Enstitüsünden Richard Rothstein n i aret etti i gibi, ö rencilerin zay f olan okuma ve matematik becerileri, tarih konusundaki cahillikleri, i gücü için haz rlanmalar n n yetersiz olmas, da n k özgeçmi ler, ahlaksal e itim eksikli i ve daha niceleri yüzy ldan da daha uzun bir süredir söylenmektedir y l nda, lise mezunlar n n yüzde alt s ndan daha az n n üniversiteye devam etti i dönemlerde, Harvard Yönetim Kurulu yay nlad raporda Harvard a ba vuranlar n sadece yüzde dördünün yaz yazabilir, bir cümleyi hatas z ve do ru imla i aretleriyle yazabilir durumda oldu u konusundan ikayetçiydi y l nda Reagan yönetiminin iste iyle yap lan bir ara t rma olan Risk Alt nda bir Ulus a göre, okullar m z gittikçe artan bir s radanl k ak m öylesine sarm t ki A.B.D. ekonomisinin gelece i tehdit alt ndayd. O zamanki e itim bakan Terrell Bell öyle yaz yordu, Sadece dünya pazarlar nda hala elimizde tuttu umuz o zay f rekabet gücünü korumak ve geli tirmek için bile kendimizi e itim sistemimizi iyile tirmeye adamal y z. Sa duyum beni daha farkl bir sonuca götürüyor: E er 1983 y l nda, ve reform yanl s olarak bilinenlerin iddialar na bak l rsa günümüzde de, okullar m z o kadar kötü olsayd, Amerikan ekonomisi ve teknolojisi günümüzde bütün dünyan n g pta etti i bu seviyede olamazd. Biz ö retmenler baz eyleri do ru yap yor olmal y z. Görülüyor ki, insanlar okullar n günlük hayat ndan uzakla t kça, alg lar daha olumsuz ve gerçeklikten uzak hale geliyor. Örne in Gallup ara t rmas çap nda yeti kinlerin sadece yüzde yirmisi okullara A veya B verirken, anne babalar n yüzde yetmi ikisi çocuklar n n devam etti i okullara A veya B veriyor. Yak ndan tan mak beraberinde memnuniyeti getiriyor. Okulum dünyan n her yerinden mültecileri kabul eder, onlara ngilizce ö retir, ve ço u zaman onlar ülkenin en iyi üniversitelerine gönderir. Bebek do uran k zlar okulda tutabilmek için programlar geli tirip mezun olduklar nda düzgün i ler bularak yoksullara yard m kuyruklar ndan uzak durmalar n sa lar z. K zlar Kürek Tak m m z dünyan n en prestijli kürek yar olan Royal Henley Regatta da kürek çekmeleri için ngiltere ye göndeririz. Bir çat alt nda toplanm çocuklar m z ve bizim onlara verdi imiz hizmetler, ülkenin kendisi kadar çok çe itlidir. Her zaman ba ar l olamay z ama devlet okullar n durmaks z n ele tirenler Amerikan toplumunun bugünkü gerçe ini, sosyal problemlerini, ihti am n, ve harika çe itlili ini kabul etmekte zorlan yorlar. Devlet liselerinin gerçe i Amerikan n çocuklar nda ve onlar n önümüze koydu u zorluklarda yans t ld biçimiyle kabul etmekten ba ka çaresi yoktur. Zaman ay r p okullar n neler yapt na ve gençlerin neler ba ard na yak ndan bakanlar bundan çok etkilenecektir. Bu yaz da ifade edilen görü ler tam olarak Amerika Birle ik Devletler hükümetinin bak aç s n veya politikalar n aksettirmeyebilir. 6 e-journal USA

9 OKULA NASIL G DER Z Birle ik Devletlerde e itim yerel olarak denetlenir ve yönetilir. Bunun sonucunda eyaletler aras nda ve hatta eyaletin kendi içinde bile çok say da farkl l klar vard r. Ancak temel yap, bir veya iki y ll k bir okul-öncesi e itimin ard ndan 12 y ll k normal e itim, ve ard ndan birçok kimse için dört a amal bir yüksek e itim derecesi sistemini (ön-lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora) içerir. Ayr ca çe itli derecesiz sertifikalar ve diplomalar da vard r. Bu ema ilk ve orta ö retim sistemlerinde ö rencilerin izledi i yolu gösterir. lkö retim S n f Ya Anaokulu (Birinci) ( kinci) (Üçüncü) (Dördüncü) (Be inci) Vkflifz Ortaö retim chtlyzz irjkf (vkflibt rkfccs chtlytq irjks) S n f Ya 6 (Alt nc ) (Yedinci) 12-13* 8 (Sekizinci) * Bazi sistemlerde 7 ve 8inci S n flar kapsayan Junior High School (Ortaokul) vard r. Lise S n f Ya 9 (Freshman) (Sophomore) (Junior) (Senior) Kaynak: Colorado E itim Departman n n çevrimiçi yay m olan Genel Okul Bilgilerinden uyarlanm t r. [ e-journal USA 7

10 KEND SÖZLER YLE AMER KAN GENÇLER DÜ ÜNDÜKLER N, YAPTIKLARINI VE H SSETT KLER N AÇIKLIYOR Birle ik Devletlerde gençlerin ya ant lar n ve davran lar n anlatan kitaplar, yaz lar, ve akademik ara t rmalar konusunda bir s k nt yoktur. Da gibi inceleme ve görü lere yeni yeti kin sesleri eklemektense, biz gençlerden biraz kendilerini anlatmalar n istedik. Baz ulusal e itim örgütlerinin yard m yla ö rencilerden bize okullar, dini inançlar, hobileri, sosyal ya amlar, onlar cezbeden ve ayartan eyler, i deneyimleri, ve gelecek için planlar konusunda çal malar yaz l ve video yollamalar n istedik. Her iki kategoride gelen en iyi çal ma için küçük bir de ödül koyduk. Video kategorisi ödülünü Skating is Art (Buz pateni yapmak bir sanatt r) adl eseri ile Maryland deki Baltimore Sanat Okulu ö rencilerinden David E. Currie ald. Videoyu Internet üzerinde /ijse/skating.htm adresinden izleyebilirsiniz. Bir çok mükemmel kompozisyon aras nda, biz Bethesda, Maryland deki Walt Whitman Lisesinden Ian McEuen taraf ndan haz rlanm olan yaz l raporu en iyisi olarak seçtik. Bir sonraki sayfada bu raporun tamam n okuyabilirsiniz. Onun arkas nda ise bize gönderilmi say s z yaz lar n yan s ra kat l mc editörlerimizin ö rencilerle gerçekle tirdi i baz görü melerden seçti imiz özetlenmi bölümlere yer verdik. Montana dan Florida ya, Kaliforniya dan New York a kadar her yerden lise ö rencileri temsil edilmektedir. Ço u üniversiteye devam etmeyi planlamaktad r ama aralar ndan birkaç ya amlar için farkl yollar seçmi tir. Onlar n müzik tutkular, gönüllü faaliyetlere kat l mlar, spora adanm ya amlar, ve gelecekle ilgili planlar yla ilgili heyecanlar hakk nda okuyabilirsiniz. Elbette A.B.D. gençlerinin bütün görü, fikir, ve deneyimlerini sunmam za imkan yok; yine de, izleyen sayfalarda yer alan yorumlar onlar n ne dü ündü ü, zamanlar n nas l geçirdikleri, ve gelecekle ilgili hayalleri konusunda bir fikir verecektir. 2 Temmuz 2005, Canl ve ne eli gençler Philadelphia, Pennsylvania daki Live 8 konserinde. Bu konserler Afrika daki ekonomik geli meyi desteklemek amac yla dünyan n çe itli yerlerinde gerçekle tirilen çe itli olaylardan birisidir. Joseph Kaczmarek, AP/WWP 8 e-journal USA

11 BEN BEDEN ELEKTR Ê N N ARKISINI SÖYLÜYORUM Ian McEuen Ben müzisyenim. 17 ya nday m ve Walt Whitman Lisesinde [ edu/], on birinci s n fa gidiyorum. Okulum ad n A.B.D. ç Sava ve onu izleyen göç döneminin büyük Amerikan airi Walt Whitman dan alm t r. Bu dönemde Amerika en büyük bölünme ac lar n ya am, sonra farkl l n getirdi i gittikçe artan ac lar da ya ayarak çe itli rk ve ulustan insanlar n kayna t bir pota haline gelmi tir. Walt Whitman en büyük Amerikan airi ve demokrasinin en büyük airi olarak tan n r. Belki de ç Sava n neden oldu u yaralar gördü ünden (bir süre sa l k görevlisi olarak çal m t) Whitman karde li i, s radan insan, ve kapsaml bir vizyonu savunmu tur: Big Black Cat (Büyük Siyah Kedi) üyeleri, soldan sa a: Michael Barrett, Ian McEuen, Colin Kelly, Will Donnelly, ve Will Maroni. ark söyleyen Amerika y duyuyorum, farkl ark lar duyuyorum... Hepsi sadece kendine ait olup ba ka hiç kimsenin olmayan söylüyor... ( ark Söyleyen Amerika y Duyuyorum, Walt Whitman, 1 ve 7. k talar) En çok kitap uzunlu undaki iiri Leaves of Grass (Çimen Yapraklar ) ile tan n r. Bu iir ayn zamanda Song of Myself (Kendi ark m) olarak da an l r. KEND SÖZLER YLE Bundan sadece tarihe duydu um meraktan ötürü söz etmiyorum. Dedi im gibi, ben bir müzisyenim. Ama benim kulland m müzik aleti kendimim (benim): Ben bir ark c y m. Ve bir ark c olarak, Whitman n söyledi i eyi ya ad m sesin gücünün s n rlar a p kap lar açmas. ark söyledi imde dinleyicilerin içinden geçip müzi in güzelli ini payla abilmeleri için bir kap aç yorum.bu payla m insanlar aras nda da gerçekle ebilir. Tek evrensel dil müziktir, ve müzisyenler kültürler aras nda kap lar açarak uluslar bir araya getirebilir. Whitman n iirleri aciliyet ve fiziksellik ta r. iirinde öyle yazm t r: Ben beden elektri inin ark s n söylüyorum / imdiki imdi ve burada,/amerika n n me gul, bereketli, çapra k girdab. diyor. ( Ben Beden Elektri inin ark s n Söylüyorum 1. k ta, ve Eidolons, 25 ve 26. k ta). Bu ruhla hareket ederek, imdi ve burada y bu Amerikal genç ark c n n girdap içinde anlataca m. Günüm sabah 5:45 te ba lar. Kalkar ve du al r m. Benim için banyoda ark söylemek bir ihtiyaç! Çok uzun süren vokal bir günün ba nda sesimi al t rmal y m. Benim ark söylememin anne babam ve evimizdeki dört kediyi uyand rd bilinir. Whitman, Dünyan n çat lar n n tepesinden barbarca yaygaram kopar yorum, demi ti. Benim hedefim ise yaygara koparmak yerine gerçekten çok güzel ark söylemek. ri yar olmayabilirim ama hayallerim büyük. Bir gün Puccini nin Turandot operas ndan Marcus DePaulo Nessuna Dorma y Metropolitan Operas nda söylemeyi hayal ediyorum. Çok büyük bir opera ark c s olmay hayal ediyorum. Ayr ca, müzikallerde de ark söylüyor ve rol al yorum 2004 y l n n yaz nda gençlik tiyatrosu olan Wildwood Yaz Tiyatrosunda sahnelenen Sweeney Todd adl müzikalde rol ald m, sonbaharda ise okulumun sahneledi i Les Misérables adl oyunda Marius rolünü oynad m. Ayr ca rock ark c s y m. Walt Whitman ( ) Bartleby.com izniyle e-journal USA 9

12 Okul arkada lar mla birlikte kurdu umuz Big Black Cat (Büyük Siyah Kedi) adl bir grubun ba solistiyim. Kendi ark lar m z besteliyoruz (sözleri ben yaz yorum) ve bir Web sitemiz (http: // Cat) var. Walt Whitman bizi anlard diye dü ünüyorum: Bugün sa olsayd ya l Walt Whitman roc n roll çalard. (David Haven Blake den al nt, Peter Carlson, Walt Whitman, iirsel Yetki). Parkinson hastal için yap lan ara t rmalar ve 2004 te Asya da meydana gelen tsunami ma durlar için ba toplamak için Washinton, D.C.deki gece klüplerinde çald k. Günlük ya ant ya dönelim. H zl bir sabah kahvalt s ndan sonra(her gün bir fincan ball çay içerim), evimden sadece birkaç mil uzakta olan okuluma giderim. Dersler sabah 7.25te ba lar. Bu sömestr Latince, cebire haz rl k, ngilizce, psikoloji, erkekler korosu, oda korosu, al yorum ve bir dönem için korolar ba kan n n ö renci yard mc s y m. Güne ark söyleyerek ba l yorum, yemekten önce erkekler korosunda ark söylüyorum, yemek molas nda ark söyleme prati i yap yorum, ve okul gününü oda korosunda ark söyleyerek bitiriyorum. Ço unlukla okul 2.10 da bitti inde ben ark söylemek için veya okul tiyatrosu, konser, sanat festivali, yetenek gösterisi, veya orkestralar sava için okulda kal r m. Sonra tekrar eve dönerim, ve rock müzik ve opera dinler ve sahnelemek üzere müzik haz rlar m. u anda Frans zca, talyanca ve ngilizce ark lar üzerinde çal yorum: Gabriel Fauré den Lydia, Giulio KEND SÖZLER YLE Caccini den Amarilli, mia bella, ve Ralph Vaughan Williams n aranjman n yapt The Roadside Fire ve Loch Lomond. Bunlar n ilk üçüyle National Association of Teachers of Singing (Ulusal ark Ö retmenleri Birli i) taraf ndan gerçekle tirilen 2005 Orta Atlantik Bölgesi Ö renci Seçmelerinde ileri seviye erkek ark c lar aras nda birinci oldum. Okulumun 2005 y l müzik gezisinde, Orlando, Florida da son ark da solo söyledim. Müzi imle geçirdi im bu özel saatlerden sonra, zihnimi bo altmak için mahallede ko ar m. Sonra, anne babam i ten dönünceye kadar ödevlerimi yapar m. Sonra hep birlikte ak am yeme i yeriz. Sonra ödevlerimi bitirir, yatmadan önce televizyon veya DVD (genellikle opera) izler, veya Internet ten ark indiririm. Hafta sonlar nda, ses ö retmenim olan Dr. Myra Tate den ders al r m, bol bol uyurum ve okul ödevlerimi bitiririm ve arkada lar mla ç kar m. Zor bir hayat, bir sporcununki gibi denebilir, ama de iyor. Hedefim seneye üniversitede veya konservatuarda ses performans okumak, ve bir gün dünyan n büyük operalar nda ark söylemek. Dr. Tate in söyledi i gibi: Opera ark c lar vokalizmin Olimpik sporcular d r. u ana kadar müzik sayesinde lise ve halk sahnelerinde, üniversite ve sanat merkezlerinin resital salonlar nda, ve benim bölgemdeki belli ba l rock toplant lar nda sahneye ç kt m. Bu yaz Bethesda Yaz Müzik Festivalinde sahnelenecek Verdi nin Rigoletto sunda ilk opera rolüm olan Borsa y sahneleyece im bu rol büyük tenor ve Washington Ulusal Operas n n Genel Müdürü olan Placido Domingo nun da operada ilk sahneledi i rol. Böylece, her günümü dolu dolu ya yor, enerjimi müzik tutkum ve ark c olarak geli memden al yorum. Benim için gene Daniel Hoffman Ian McEuen, Wildwood Yaz Tiyatrosu prodüksiyonu olan Sweeney Todd adl eserde sahnede. Soldan ikinci. Gaithersburg, Maryland daki Quince Orchard Lisesi sahnesi. Walt Whitman n bir sözü geçerli: If thou wast not granted to sing thou would st surely die. (E er ark söyleyemeseydin kesinlikle ölürdün.) ( When Lilacs Last in the Door-yard Bloom d, stanza 4 /Leylaklar Kap Aral nda Son Açt - nda 4. k ta) 10 e-journal USA

13 DEÊ K OKULLAR Okullar ülkemizdeki ehirlerin, kasabalar n, ve köylerin çe itlili ini yans t r. E itim alan ndaki en önemli rollerinin yan s ra, okullar genellikle toplumsal aktivitelerin odak noktas d r. Sivil gruplar için toplant yeri, mahalle tiyatrosu için sahne, ve yerel ve ulusal seçimlerde Paul Warchol Foto raf/long Island ehir Lisesi, Gruzen Samton LLPy oy merkezi olarak hizmet verirler. Son nüfus say m olan 2000 Nüfus Say m, o y l liseye giden 16.3 milyon ö rencinin ve mezuniyet oranlar n n bölgesel bir resmini sunar. Nüfusça kalabal k olan Güneyde 5.7 milyon, Bat da 3.8 Luke Palmisano, AP/WWP milyon, Ortabat da 3.7 milyon, ve Kuzeydo uda, en dü ük say olan 3.02 milyon ö renci liseye gidiyordu. Ayr ca 1.1 milyon ö rencinin evde e itim ald klar, yani devlet veya özel okullara gitmek yerine evde kal p anne ve babalar taraf ndan e itildikleri tahmin edilmektedir. Don Ryan, AP/WWP KEND SÖZLER YLE Anna Peterson ailesinin Iowa daki çiftli inde bir ambar n önünde. Çok iyi bir ö renci olan Anna ayn zamanda okulun voleybol tak m nda oynuyor, sahneye konan oyunlarda ark söylüyor, ve kilise ve hizmet organizasyonlar nda yer al yor. S n f mda 53 ö renci var.y llar geçtikçe bir iki eksilip bir iki artt k ama ço umuz yuvadan beri birlikte okuyoruz. S n f mdaki herkesi gerçekten iyi tan yorum hepsinin ismini biliyorum bu hemen hemen tüm lisedekiler ve kasabadaki insanlar n ço u için de geçerli. Daha büyük okullara gidenler bizim gibi küçük okullarda onlarla ayn f rsatlara sahip olmad m z dü ünüyorlar ama bence bu do ru de il. Burada bizler için daha az ö renci olmas daha fazla f rsat anlam na geliyor. Çok daha fazla say da aktiviteye kat labiliyorsun çünkü hepsinde sana ihtiyaçlar var. Böylece e er bir spor tak m na, bir okul tiyatrosuna, müzik grubuna veya ba ka bir eye kat lmak istersen ans n çok fazla. Akademik aç dan baz büyük okullar kadar çok dersimiz yok ama okulumuzun gerçekten iyi bir i ç kard - na inan yorum. E er istedi iniz bir üst-seviye dersini okulda bulamazsak, okulumuz bize bu dersi devlet kolejinden veya ICN (eyalet çap nda okullar birbirine ba layan etkile imli telekomünikasyon a ) üzerinden almam za yard m ediyor. Bizimkisi gibi küçük bir okula gitmenin en sevdi im yanlar ndan birisi, böyle küçük kasabalarda ve bütün çiftliklerde, okul onlar birbirine ba lay c etken oluyor. Okul burada ya am n merkezindeki odak noktas. Maçlar küçük okullarda çok önemli. Amerikan futbolu, voleybol ve basketbol yüzlerce insandan olu an kalabal klar çeker, ama benim en ho uma giden ey müzikallerin ve tiyatro oyunlar n n da maçlar kadar ilgi görmesi. Benim aç mdan, buras büyümek için müthi bir yer. Ayr ca kasabaya indi imde yolda yürürken herkes beni tan yor. Bu ho uma gidiyor. Anna Peterson, 17, 11. s n f, Prairie Valley Lisesi, Gowrie, Iowa. [ Chuck Offenburger Foto raflar, yukar dan a a : New York City nin hemen d nda Long Island ehir Lisesi; Hudson Lisesi, Hudson, Ohio, Cleveland n bir banliyösü; Adel Orta Okulu, Adel, Oregon.. u anda Minnesota n n bir banliyö kasabas nda orta büyüklükte bir okula gidiyorum. Okulumun, Centennial (100. Y l) Lisesi, ortalama s n f büyüklü ü (yani örne in e-journal USA 11

14 Lise 2 ye giden ö renci say s ) 550 ki i kadar ve yak ndaki küçük ehirlerden de ö renciler geliyor. Okulumuz toplumumuzda hem gençler hem de büyükler için ya am merkezi. Toplumumuzun okulumuza sa lad destek bir Cuma ak am Amerikan futbolu maç na gelen hayat n her kesiminden insanlar görünce anla labilir. Bu kalabal k içinde o ullar n n oyununu izleyen aileler, yerel spor tutkunlar, ve ara s ra bize tak m n eski günlerini anlatan ya l lar da bulunur. Bunun en iyi örne ini genellikle sonbaharda okulun her y l tekrarlanan mezunlar gününde görürsünüz. Mezunlar normal sezonun en büyük futbol maç n izlemek için kasabaya geri dönerler. Maçtan önce ö renciler bir geçit töreni yaparlar.yüzlerini okulun renkleri ile boyarlar ve okul ruhunu inan lmaz derecede yans t rlar. Centennial Lisesinde en parlak ö rencileri bile zorlayan dersler vard r. Bu dersler kurabiye pi irmekten üniversite seviyesinde fen ve matematik ö renmeye kadar çok çe itlidir. Rehber ö retmenler, koçlar, ve ö retmenler, hepsi ö rencilere önlerindeki uzun yol için yard mc olurlar. Her ö rencinin gün boyunca dört dersi vard r ve hepsine farkl s n flarda girer. Her gün yar m saatlik yemek molas vard r. Minneapolis-St. Paul ikiz ehirlerinin banliyösündeki okul, gençlerin ya ant s n n merkezidir ve bizim hepimizin bir parças d r. David Lucas, 18, 12. s n f, Centennial Lisesi, Circle Pines, Minnesota. [ chs] Benim gitti im özel okulda yuvadan 12. s n fa kadar ortalama 650 k z var. Okul New York City de Manhattan n Yukar Do u Taraf nda. Okulumu çok seviyorum! Kültürel ve e itsel f rsatlar öyle çok ki. Örne- in, Metropolitan Museum of Art (Metropololitan Sanat Müzesi) sadece be blok ötede ve s n fta ö rendi imiz eyleri yak ndan incelemek için s k s k oraya gidiyoruz. Okulumun sevdi im bir ba ka yan da ba ka okullara göre küçük ve birbirine ba l olmas ve bizlerin s cak bir toplum olu turmas. Toplumsal faaliyetlere ve softball ve voleybol gibi sporlara kat ld m. Hatta geçti imiz y l voleybolda New York Eyaleti ampiyonu olduk. Okulum bizi üniversiteye haz rlamak konusunda da mükemmel David Foster sadece 3,584 ki inin ya ad 89 kilometre uzunlu unda ve 56 kilometre geni li inde Montana ya ba l bir ilçeye hizmet veren bir okula gidiyor. KEND SÖZLER YLE bir i yap yor. Önümüzdeki sonbaharda Pennsylvania daki bir üniversiteye kaydolaca m.okulum hakk nda akl ma gelen tek olumsuz ey gidip gelmek için çok uzun bir yol kat etmem. Bronx ta oturuyorum ve Manhattan daki okuluma gelmek için önce metroya sonra da otobüse biniyorum. Sadece gidi 45 dakika ile bir saat aras sürüyor. Denise Bailey-Castro, 18, 12. s n f, The Chapin School, New York, New York. [ Buras okula gitmek için çok iyi bir yer çünkü halk birbirine çok ba l ve belki de en çok önem verdikleri ey bu okul. nsanlar buraya madenlerde veya hayvan çiftliklerinde çal mak, avlanmak ve bal kç l k yapmak, ve temiz havada ya amak için de i ik yerlerden gelmi ler. Bu nedenle sürekli yeni insanlar geliyor. Big Timber o kadar küçük ki, toplumun aras na girmek çok kolay. Okuldan arkada olanlar birbirlerinin evlerine gidip gelirler. Hele bir de bilardo veya pinpon masas varsa... Bir çok insan, hem yeni gelenler hem de bu bölgede ku aklar boyunca ya am olanlar okuldaki etkinliklere kat larak birbirlerini tan rlar. Diyebilirim ki kasaban n en az yar s ve d ardan bir çok ki i futbol maçlar m za gelir. Basketbol maçlar na kat l m daha dü ük olsa da spor salonu oldukça dolu olur. Bu konserler için de ayn d r. Maçlar, konserler, ve di er okul gösterileri herkesin bir araya geldi i yerlerdir. Ben burada oldu um için çok ansl y m. Geçen y l üst s n fta olan, ve gelecek y l üst üç s n fta olacak olanlar n hepsini tan yaca mdan eminim. Henüz tan mad m birkaç tane birinci s n f ö rencisi olabilir. Onlar da çok zaman geçmeden tan yaca m. Bazen bunu dü ünüyorum okuldaki herkesi tan mak ne kadar iyi. Büyük okullarda belki de her gün kendi s n f n zda bile yeni ö rencilerle kar la rs n z. David Foster, 17,11. s n f, Sweet Grass lçe Lisesi, Big Timber, Montana. [ 12 e-journal USA

15 KÜLTÜRLER ARASI ANLA MA AP/WWP Amerikan gençli inin yüzüne bakt - m zda Amerikan toplumunun büyük çe itlili ini görürüz. Özellikle genç insanlar etnik, dinsel, ve rksal çizgileri a arak arkada edinmekte ustad r. Geçmi y llardaki gibi, Amerikan rüyas n n pe indeki yeni göçmenler Birle ik Devletlere, az nüfuslu k rsal alanlar da dahil olmak üzere, yerle meyi sürdürüyorlar. Günümüzde Gash, AP/WWP spanyollar 41.3 milyon ki iyle ülkenin en h zla artan az nl k nüfusunu olu turuyorlar. Morry A.B.D. Nüfus Say m Dairesine göre 2004 y l n n Temmuz ay nda 240 milyon Amerikal kendilerini beyaz, 39.2 milyonu siyah, 14 milyonu Asyal, ve 4.4 milyonu Amerikan yerlisi veya Alaska yerlisi olarak tan mlad. KEND SÖZLER YLE Cindy Orlando, Florida daki Disney Dünyas na yapt gezide iki arkada yla birlikte. Ad m Cindy Ramirez. 17 ya nday m. Aslen Mexico City denim ama imdi Lafayette, Indiana da ya yorum. Birle ik Devletlere iki y l önce geldim çünkü bütün ailem buradayd ve daha fazla ngilizce ö renmek istiyordum. Art k burada oldu um için yeni insanlarla tan mak ve daha fazla ngilizce ö renmek istiyorum çünkü bütün derslerim ngilizce. A.B.D. ye geldi imde ngilizce yi iyi bilmiyordum ama zamanla ve ö retmenimin yard mlar yla daha fazla ö reniyorum. Art k geldi im zamana k yasla daha çok konu abiliyorum, okuyabiliyorum ve yazabiliyorum; as l önemlisi, hep daha fazla ö renmem gerekiyor. Her konu maya dikkat etmeye çal yorum ve söyleni üzerinde çok duruyorum. Çal t m bütün ngilizce yi ileride kullanmak istiyorum. Üniversiteye devam etmek istedi im için çok iyi konu up yazmam gerekiyor. En büyük hayalim üniversiteye gitmek. Cindy Ramirez, 17, 11. s n f, McCutcheon Lisesi, Lafayette, Indiana. [ AP/WWP Foto raflar, yukar dan a a ya do ru: Yahudi ve siyah lise ö rencilerinin rklar aras nda daha iyi ili kiler kurabilmeleri için sürdürülen bir y ll k bir program n kat l mc lar New York City den Memphis, Tennessee ye yapt klar bir yolculu un an lar n payla yorlar; Sheboygan, Wisconsin daki Güney Sheboygan Lisesinde ö retmen ve hepsi Kamboçya dan Hmong göçmeni olan ö renciler Sadakat And içiyorlar; Tlingit Yerli Kabilesinden ö renci ö retmen Amelia Rivera, Amerikan Yerlisi temas n i leyen dersleri geli tirmek üzere özel bir burs veren Juneau, Alaska daki Ytaakoosge Daakahidi alternatif lisesinde bir Sealaska posteri yan nda görülüyor. Lisede iki y l Latince okuduktan sonra art k Latinceyi her gün kullan yorum. ngilizce de söyleyip yazd m hemen her ey Latince den türetilmi. Latince dersinin en sevdi im k sm mitoloji ve tarih. Çevirdi imiz eski fabl leri ve kültür gününde (her haftan n sonunda sadece Roma/Yunan kültürüne ayr lm gün) edindi imiz de erli bilgileri kullanarak kelimelerin as llar n bulabiliyorum. Psikoloji dersinde baz önemli teorilerin isimlerini böyle hikayelerden ald n ö rendim. Örne in, Freud un Oedipus Kompleksi teorisi ad n Oedipus tan alm. Genel üniversite giri s nav na haz rlan rken emin olmad m kelime anlamlar n ç kartmak için Latince kullan yorum. Bu da daha iyi bir not alma ans m artt r yor. Yunan kültürünü ve mitolojiyi, Roma toplumunu, bilimsel kökleri, ve klasik Latin dinsel kaynaklar aç k- e-journal USA 13

16 KEND SÖZLER YLE layabilece im günleri hayal edebiliyorum. talya ya yap lacak bir okul gezisine kat larak talyan tarihi ile ilgili kültürel deneyimlerimi ilk elden ya ayaca m. Kimberlee Lowder, 17, 11. s n f, St. Mary s Ryken Lisesi, Leonardtown, Maryland. [ Var olan bütün etnik gruplar ve inan lar Birle ik Devletlerde temsil edilmekte olup, bunun Birle ik Devletlerde biraya geldi i ve ço unlukla uyum içinde olmas fikri gerçekten çok güzel. Bunun medyada yans t lmas olanaks z; burada olmak ve bu deneyimi ya amak gerekir. Kanada, Japonya ve anne babam n do du u Vietnam gezdim. Ya ant m n önemli bir parças oldu undan ötürü Vietnam dilini konu up yazd m için mutluyum. Huyen Nguyen, 18, 12. s n f, James Monroe Lisesi, Fredericksburg, Virginia. [ José F. Ponce Granados un izniyle. José, giyinmi ve d ar ç kmaya haz r. verilen yemek benim ülkemde yemeye al t mdan çok farkl. Zamanla yeni ya am biçimine al t m. imdi sondan bir önceki senem, yani on birinci s n ftay m. Diplomam almama bir y l kald. Üniversiteye Meksika da devam etmek istiyorum. Benden ve deneyimlerimden bir eyler ö renmenizi umuyorum. E er gerçekten isterseniz her eyin mümkün oldu unu unutmay n. José F. Ponce Granados, 17, 11. s n f, McCutcheon Lisesi, Lafayette, Indiana. [ Huyen lise diplomas n ald ktan sonra anne babas yla. Aile foto raf Meksika da do dum. Anadilim spanyolca ve ikinci dilim ngilizce. Üçüncü bir dil ö renmek istiyorum, Portekizce veya talyanca olabilir. Ailemin Birle ik Devletlerde okula giden ilk üyesiyim. Birle ik Devletlere geldi imde 12 ya ndayd m. ngilizcem çok zay ft. Dil ilk kar la t - m sorun oldu ve hala bazen konu urken zorlan yorum ama etraf mda bana yard m edenler var. Kar la t m ikinci sorun kültür ve farkl ya am biçimiydi. Meksika ve Birle ik Devletlerin kültürleri çok farkl de il ama yine de çok farkl olan eyler var. Yemek, örne in okulda Birle ik Devletlere 14 A ustos 2004 te geldim. Amerikan gençleriyle ilk defa beraber oluyorum ve her ey Afganistan dakinden farkl. Benim için müthi bir deneyim oldu. Buradaki e itim süreci çok farkl ; örne in derslerinizi kendiniz seçiyorsunuz. Bence bu çok iyi bir fikir. Ö retmenlerle ö renciler aras ndaki ili kiler beni çok a rtt çünkü daha arkada ça ve rahat, Afganistan daki gibi resmi e il. Bu yan n çok sevdim. Ama, arkada l k Ghizal sayg l olman n çok önemli oldu una inan yor. s n rlar n a arak sayg s z olmamaya dikkat etmek gerekiyor. Baz ö rencilerin ö retmenlere sayg göstermediklerini görüyorum ve bundan ho lanm yorum. Ghizal Miri, 16, 12. s n f, James Monroe Lisesi, Fredericksburg, Virginia. [ Barry Fitzgerald 14 e-journal USA

17 GELECEK Ç N PLANLAR AP/WWP Marcio Jose Sanchez, AP/WWP Richard Drew, AP/WWP E itim say s z kariyer olanaklar na kap lar aç yor. Ara t rmalara göre 2010 y l na kadar Birle ik Devletlerde her be i ten birisi üniversite diplomas gerektirecek ve bütün i lerin üçte biri az da olsa yüksek okul haz rl gerektirecek. Bu nedenle genç-yeti kin (18-24 ya ) Amerikan nüfusunun yüzde 34 ünün liseden sonra üniversiteye devam etmesine a rmamal y z. Yüksek e itime devam etmeyenler için mezuniyetten sonra say s z seçenekler var ticaret, hizmet sektöründe i ler, askerlik hizmeti (genellikle daha sonra üniversiteye gidebilmek için kaynak sa lar), ve aile irketleri çe itli f rsatlar sunmakta. KEND SÖZLER YLE Liseden sonras n planlamak beni korkutan bir dü ünce. Konfor alan mdan ç k p gerçek dünya ya ad m atmak biraz ürkütücü. Baz lar iki y ll k okullara, baz lar üniversiteye, di erleri de yüksek okullara gidiyor. Ben Annapolis, Maryland deki Birle ik Devletler Deniz Harp Akademisine devam etmek istiyorum. Hem fiziksel hem de zihinsel olarak limitlerimi zorlamaya karar verdim. Bu ayr ca Birle ik Devletler donanmas nda subay olmam sa layacak. Deniz Harp Akademisi uzay mühendisli inden siyasal bilimlere kadar bir çok de i ik konuda e itim olana sunuyor. Ben ana dal olarak ya i idaresi ya da siyasal bilimleri seçmek istiyorum. Askeri akademilerden mezun olanlar iradesi kuvvetli, ne istedi ini bilen bireyler oluyor. Akademiye devam etmenin bir di er iyi yan mezun oldu unuzda i inizin haz r olmas ve oldukça da iyi para ödüyorlar! Olumsuz yan pek yok, (ama) illa bir olumsuzluk bulmak gerekirse, Akademiye devam edenler istediklerini yapmak konusunda üniversitelerdeki kadar serbest de iller. Bu benim için iyi bir ey. Genç bireyleri beladan uzak tutuyor ve ba ar çizgisinden ayr lmalar n önlüyor. Casey Czarzasty, s n f, St. Mary s Ryken Lisesi, Leonardstown, Maryland. [ Baz lar için liseden sonra ne yapacaklar na karar vermek zor. Benim için de il ben daha birinci s n ftan itibaren ö retmen olmak istedi imi biliyordum. Buna karar vermemde birinci s n f ö retmenimin çok etkisi oldu; sonra üçüncü s n fa giderken yapmak istedi imin bu oldu undan art k tam olarak emindim. Bütün okul y llar mda mükemmel ö retmenlerim oldu. San r m bu da karar vermeme yard mc oldu. Ne yapmak istedi imi ve nereye devam etmek istedi- imi bilmemin iyi taraf hedefime ula mak için en iyiyi ba armaya odaklanabiliyorum. Ayr ca üniversiteden sonra ö retmen olabilmek için lisede do ru dersleri ald mdan da emin olabiliyorum. Kelsey C. Bell, 15, 9. s n f, McCutcheon Lisesi, Lafayette, Indiana. [ Ajnjuhfabb, yfxbyfz cdthöe: cktdf, gcböjkju-rjycekmnfyn hfpujdfhbdftn c extybrjv d chtlytq irjkt ujhjlf Cfy-Hfafäkm, infn Rfkbajhybz; exfobqcz chtlytq irjks Ä.T. Cvbnf d Ymñ-Qjhrt gsnftncz eghfdkznm ptvkthjqyjq vfibyjq yf ltvjycnhfwbb cnhjbntkmyjuj jåjheljdfybz, rjnjhst ghjdjlzncz, xnjås pfbynthtcjdfnm exfoböcz d cnhjbntkmysö ghjatccbzö; exfobqcz ghjdjlbn yfexysq ärcgthbvtyn d chtlytq irjkt u. Fqjy, infn Jhtujy. Ben neonatolojist, olmak istiyorum. Neonatoloji, özellikle erken do mu, veya sar l veya benzeri sorunlar olan yeni do mu bebeklerin bak m üzerine uzman doktorluk. Bu merak m küçükken ba lad. Bir çocuk bak c s na gittim. O daha sonra Duke Üniversitesine devam etti. Doktor olmak istiyordu ve benim t p konusuna merak e-journal USA 15

18 KEND SÖZLER YLE sarmama neden oldu. Bu nedenle yedinci s n ftan itibaren neonatolojist olmak üzerine odakland m. Bu y l özel bir ders ald m. Ba ms z çal ma denen bu derste ilgilendi iniz bir konuyu seçebiliyorsunuz. Ara t rma yap yorsunuz ve 18 hafta süreyle bir mentorunuz (ak l hocas ) oluyor ve sonunda bir proje haz rl yorsunuz. Ben hastanede bir neonatoloji uzman n izleme f rsat yakalad m. Tam olarak ne yapt klar n ve bebekleri ya atabilmek için kulland klar farkl teknolojileri gördüm. Kristen Grymes, 17, 12. s n f, James Monroe Lisesi, Fredericksburg, Virginia. [ Ben A.B.D. Hava Kuvvetlerine kat lmaya karar verdim. Bu k smen mali nedenlerle ama ben her zaman daha iyi bir gelecek ve elimizdekini korumak için insanlar n kendilerine dü eni yapmas gerekti ine inan r m. E er Hava Kuvvetlerini seversem dört sene oraday m. Herhalde kal p kariyer yapaca m. Ama imdilik G.I. kanunundan (k demli askerlerin askeri üniversite e itim giderlerini öder) üniversiteye gitmek ve ilerde meslek olarak seçmek istedi im psikoloji okumak için yararlanmaya kararl y m. Genel olarak psikoloji ile ilgileniyorum çünkü beynin çal mas ve insanlar n farkl davranmas na neden olmas beni çok etkiliyor. Dan manl k konusunu inceliyorum çünkü sorunlar olan insanlara yard mc olarak onlar n daha mutlu ve sa l kl ya amalar istiyorum. Ayr ca suçlular bulma ve adaleti sa lama konusunda yararl olabilece im adli psikoloji ile de ilgileniyorum. Bu dünyay hem kendi ailem hem de çevremdekiler için daha güvenli bir yer yapacakt r. Evan Hoke, 19, Red Land Lisesi, Etters, Pennsylvania, 12. s n f [ Ülkemiz, eyaletlerimiz ve ehirlerimizin yönetildi i kanunlara çok inan yorum. Ama her eyde oldu u gibi bu konuda da geli meye ve de i ime yer var. Ben varolan baz kanunlar n daha iyi olacak ekilde de i tirilmesine yard mc olabilecek birisi oldu uma inan yorum. Gelece imin temelleri bütün lise ve üniversite y llar m boyunca bir hükümet dairesinde yapt m yaz stajlar yla at ld. Bir insan n kitaplardan ö renebilecekleri s n rl d r. Üniversitede hükümet ve psikoloji benim çal ma konular m olacak. Hükümetimin nas l çal t n bilmem gerekti ine inan yorum ama ülkemin vatanda lar n n nas l dü ündü ünü anlamam da bir o kadar önemli. Üniversiteden sonra yurtd nda seyahat etmenin benim için önemli olaca n dü ünüyorum. Seyahatlerimden edinece im bilgi ve deneyimden sonra yüksek lisans için hukuk fakültesine gitmeyi planlayaca m. Bir insan n gere inden fazla bilgili olabilece ine inanm yorum. Doktora derecemi hükümet ve psikoloji üzerine almay planl yorum. Ayn zamanda hukuk diplomas da alaca m. Hakim Morgan Atwell olarak tan nmak isterim. Çok çal arak ve insanlar n önünde örnek bir tav r koruyarak çok geçmeden senatörlü e adayl m koyabilirim. in zor k sm daha yeni ba l yor. Morgan Atwell, 15, 9. s n f, McCutcheon Lisesi, Lafayette, Indiana. [ Ben bir çok arkada m gibi okulu seven birisi de ilim. Ben kuramsal olmayan deneyim istiyorum ve A.B.D. Deniz Kuvvetlerine yaz ld m. Uçu mekani i olmak için Güney Carolina daki Parris Adas nda kat laca m acemi e itiminden sonra Pensacola, Florida da alt ay e itim görece im. Belki de kal r Deniz Kuvvetlerinde kariyer yapar m. Bilmiyorum. E er bu gerçekle mezse Deniz Kuvvetlerinde alaca m e itimi sivil hayatta uçu mekani- i olarak çal mak üzere kullanaca m. Ama önce temel e itimden geçmem gerekiyor. Baz riskler oldu unu biliyorum ama ülkemi korumak isterim. Çünkü her eyden önce ülkeme inan yorum. Colin Smith, 18, 12. s n f, W.T. Woodson Lisesi, Fairfax, Virginia. [ Uluslararas hukuk okumak istiyorum. Hukukla ilgilenmemin nedeni ülkemde bu alanda çal an çok az kad n olmas. Çok önemli oldu una inand m kad n haklar için çal mak istiyorum. Afganistan a geri dönerek ülkeme yard m etmek istiyorum. Ghizal Miri, 16, 12. s n f, James Monroe Lisesi, Fredericksburg, Virginia. 16 e-journal USA

19 Al Goldis, AP/WWP DENEY MLER Çok çal mak ve kendi paras n kazanmak Birle ik Devletlerde çok önemlide erlerdir. Bir çok çocuk bunu önce evde bir tak m i lere yard mc olarak bir harçl k alarak haftal k veya ayl k makul bir ödeme ö renirler. Sonra, genellikle Joel Page, AP/WWP okuldan sonra veya hafta sonlar çal arak harçl klar n ç kart r, üniversite için para biriktirir, uygulamal deneyim kazan r, ve ba ms zl k duygusunu ö renirler. Gazete da tmaktan, kom ular n çocuklar na bakmaya, kasada po etleri doldurmaktan restoranda masalar toplamaya kadar çok say da ve çe itli i f rsat vard r. Öyle ki, bir Daniel Hulshizer, AP/WWP çok genç, ailelerin ekonomik durumuna ne olursa olsun, liseye bile gelmeden ilk maa lar n alm olurlar. Ancak, çocuklar n çal t r lmas n n suiistimal edilmesini önlemek için A.B.D. kanunlar i e girmeyi en az 14 ya ile ve genellikle tar m d i lerle s n rlam t r. Ayr ca 16 ya alt ndaki küçüklerin okul haftas boyunca çal ma süreleri 18 saatle s n rlanm t r. Foto raflar, yukar dan a a ya: Maine deki lise ö rencileri hasat mevsiminde çal mak için okuldan izin al rlar; Flemington, New Jersey deki Hunterdon Lisesinden yay n yapan WCVH radyo istasyonunda diskjokeyler müzik seçimlerini tart yor; Lansing, Michigan daki Gibson s Kitapç s nda ö renciler çal yor. KEND SÖZLER YLE Benim i imi bulmam neredeyse kazara oldu. Karde im yeni zci olmu tu ve bizim onun üniformas n sat n almam z gerekiyordu. Annemle babam izci malzemeleri satan dükkanda al veri yaparken, ben kap da bekliyordum. Birkaç dakika Laura ilk maa çekiyle. sonra ma aza müdürü yan ma gelerek orada çal mak isteyip istemedi imi sordu. O s ralar tek gelirim ara s ra yapt m çocuk bak c l ndand, bu nedenle i i kabul ettim. An nda benimle görü tüler ve i e ald lar. O günden sonra annem her Sal ve Cumartesi beni arabayla çal t m o ma azaya götürdü. Ben mü terilerin ald eyleri kasaya kaydedip torbalara koyuyorum, fi lerini verip gönderiyorum. Kasada çal man n d nda, zcilerin yükselmesini sa layan raporlar dolduruyorum, telefon sipari lerini al yorum, ve küçük izcilerin (5-10 ya ) anne ve babalar na ilk üniformalar n sat n al rken yard mc oluyorum. Bu kolay de il çünkü Eylül ba nda çok say da erkek çocu u zcilere kat l nca ma aza, bütün süreç boyunca ad m ad m yönlendirilmesi gereken yeni ve akl kar m anne babalarla doluyor. Ma aza y l n di er zamanlar nda o kadar kalabal k olmuyor. Böylece genellikle bir soda alacak, biraz ödev yapacak veya orada çal an di er arkada lar mla sohbet edecek zaman m oluyor. Eskisi kadar bo zaman m olmasa da yine de i imi seviyorum. Patronum da dahil olmak üzere birlikte çal t m insanlar nazik, yard msever ve e lenceli ki iler; ayr ca ço u yeti kin oldu undan, onlarla konu mak bana gerçek dünya hakk nda benzersiz bir bak aç s sa l yor. Bir de en sonunda kendi param kazanmaya ba lad m. Bu sayede ne zaman bir ey sat n almak istesem annemlerden borç almak zorunda kalm yorum. Daha önce olmayan belli derecede bir ba ms zl m var. Sabit bir gelirimin olmas bana param etkin bir ekilde yönetmeyi, ne kadar biriktirip, ne kadar harcayaca m bilmeyi ve daha önce k ymetini bilmedi im eylerin asl nda kaça mal oldu unu ö retti. (Kendim al ncaya kadar bir çift ayakkab n n ne kadar pahal oldu unu bilmiyordum.) Ayr ca i im sayesinde ileti im becerilerim daha geli ti; insanlarla profesyonel olarak nas l konu aca m, mü terilerle konu arak onlar n ne arad n nas l anlayaca m, hatta ciyak ciyak ba ran bir çocu u nas l sustura- e-journal USA 17

20 KEND SÖZLER YLE bilece imi ö retti. Bo zaman m alsa da, i imi ve bana verdi i becerileri hiçbir eye de i mem. Laura Voss, 16, 11. s n f, Thomas S. Wootton Lisesi, Rockville, Maryland. [ Sürekli bir i im olmasa da okuldan sonra bir sürü i yap yorum. Okuldan sonra yapt m eylerden birisi bana dü en bütün ufak tefek i ler çünkü yerel Four-H (Dört-H) kulübü için tav an ve domuz yeti tiriyorum. Four-H k rsal bölgelerdeki gençlerin becerilerini geli tirmek için kurulmu ulusal bir örgüt. Buras yaz n bir çok yeni insanla tan abilece iniz ve arkada bulabilece iniz ve çok e lenece iniz bir yer. Ayr ca yaz n ve okuldan sonralar küçük erkek karde ime de bak yorum. Mümkün oldu u kadar çok arkada lar mla bir arada olmak istiyorum. Ayn zamanda büyükbabam n evinde de çal yorum. Çimlerini kesip bahçedeki yabani otlar temizliyorum. Çal may severim. Çok e lenceli ve size sorumluluk veriyor. Bundan ç kard m ya am felsefesi istedi iniz eyler için çal man z gerekti idir. Danielle Burdine, 17, 11. s n f, McCutcheon Lisesi, Lafayette, Indiana. [ Kötü yönlerinden bir tanesi gençlerin fatura ödemeyip paralar n pahal lükslere harcamas nedeniyle çal man n anlam n tam olarak kavrayamamas d r. Böylece sonunda paran n sadece harcamaya yarad n dü ünebilirler ve para biriktirmeyi ö renmeyebilirler. Çal an ö renciler ders çal ma sürelerinden k sabilirler çünkü ders çal mak veya arkada lar veya aileleriyle birlikte zaman geçirmeye yeterli vakit kalmaz. Tirza Sevilla, 15, 10. s n f, Wakefield Lisesi, Raleigh, North Carolina. [ Ben Hecht s ma azas nda (baz Do u Eyaletlerindeki ma aza zinciri) çal maya geçen yaz ba lad m, asl nda okul nedeniyle bunu yapt m. Pazarlama III adl bir ders al yorum ve bu dersin ko ullar ndan birisi bir i bulman z. 396 saatlik bir çal ma süresi doldurursan z ikinci bir kredi alabiliyorsunuz. Böylece geçen Temmuzun 12sinde Hecht s ma azas nda çal maya ba lad m. Genç giyim bölümünde görevliyim ve bu benim için biraz zor oluyor çünkü bütün param giysilere harcamamaya çal yorum. Asl nda e lenceli ve bir çok ey ö renmeme yard m etti. Oldukça utangaç birisiyim ama kasada çal t - m için insanlarla konu mam ve onlarla sohbet ederek duygular m kontrol etmem gerekiyor. Kristen Grymes, 17, James Monroe Lisesi, Fredericksburg, Virginia, 12. s n f. Okul, ders çal mak, okul d faaliyetler, din, sinema ve... çal mak: yapacak çok ey, ama az zaman var. Ama i lerin de iyi ve kötü yönleri vard r. yi yönlerinden baz lar harcamak için fazladan para ve i çevresinde çal ma deneyimi. Bir ba ka faydas kendi ihtiyaçlar n zdan baz lar n kar layabildi iniz için i iniz sizin kendinizi daha ba ms z hissetmenizi sa lar. Ayr ca üniversite için veya ba ka gelecek planlar için para biriktirmek de isteyebilirsiniz. Baz gençler ailelerinin ihtiyaçlar n da kar larlar. 18 e-journal USA