PETGAZ A.Ş. DÖRTYOL TÜP DOLUM ve DEPOLAMA TESİSİ TEHLİKELİ MADDE REHBERİ

Transkript

1 PETGAZ A.Ş. DÖRTYOL TÜP DOLUM ve DEPOLAMA TESİSİ TEHLİKELİ MADDE REHBERİ Hazırlama / Yayın Tarihi Onay Ulaş Sinan Cengiz Terminal Müdürü

2 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu İÇİNDEKİLER İçindekiler 2 Revizyon Sayfası 3 Giriş 4 Tesis Genel Bilgileri 4 Tehlikeli Yük Elleçleme, Dolum, Boşaltma ve Depolama 6 Prosedürleri Sorumluluklar 7 Kıyı Tesisi Uyulacak / Uygulanacak Kurallar 10 Tehlikeli Madde Sınıfları, Taşınması Tahmil/Tahliyesi, Elleçlenmesi, Ayrıştırılması, İstiflenmesi ve 12 Depolanması Tehlikeli Madde El Kitabı 14 Operasyonel Hususlar 14 Dokümantasyon, Kontrol ve Kayıt 18 Acil Durumlar, Acil Durumlara Hazırlıklı Olma ve 19 Müdahale İş Sağlığı ve Güvenliği 21 Diğer Hususlar 22 Ekler 26 REV.00 / Sayfa 2 / 357 KL.SEC.005

3 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REVİZYON SAYFASI Sıra No Revizyon No Revizyonun İçeriği Revizyon Tarihi Revizyonu Yapanın Adı Soyadı İmzası GİRİŞ 1.1. Tesis Genel Bilgileri REV.00 / Sayfa 3 / 357 KL.SEC.005

4 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu TESİS BİLGİ FORMU 1. Tesis İşletmecisi Adı / Unvanı PET GAZ A.Ş. 2. Tesis İşletmecisinin İletişim Bilgileri Adres: Saniye Ermutlu Sk. Şaşmaz Plaza K:7 Kozyatağı İstanbul Telefon : (0216) Faks: Web Sayfası : 3. Tesisin Adı DÖRTYOL TÜP DOLUM ve DEPOLAMA TESİSİ 4. Tesisin Bulunduğu İl Hatay 5. Tesisin İletişim Bilgileri 6. Tesisin Bulunduğu Coğrafi Bölge Akdeniz Tesisin Bağlı Olduğu Liman Başkanlığı ve İletişim Detayları Tesisin Bağlı Olduğu Belediye Başkanlığı ve İletişim Detayları Tesisin Bulunduğu Serbest Bölge veya Organize Sanayi Bölgesinin Adı Kıyı Tesisi İşletme İzni / Geçici İşletme İzni Belgesinin Geçerlilik Tarihi 11. Tesisin Faaliyet Statüsü Tesis Sorumlusunun Adı ve Soyadı, İletişim Detayları Tesisin Tehlikeli Madde Operasyonları Sorumlusunun Adı ve Soyadı, İletişim Detayları Tesisin Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Adı ve Soyadı, İletişim Detayları Adres: Çaykara Cad. Yeşilköy Mah. Dörtyol / HATAY Telefon : (0326) Faks: (0326) e-posta : s.cengiz@petgaz.com.tr Web Sayfası : BOTAŞ Liman Başkanlığı Adres: Kurtpınar Kasabası İncirli Mah. 28/1 Botaş / Ceyhan Tel: (0322) Fax: (0322) Hatay Büyükşehir Belediye Başkanlığı Adres: Cumhuriyet Mh. Adnan Menderes Cd. No:4 Hatay Antakya Tel: (0326) Fax: (0326) Kendi Yükü ve İlave 3. Şahıs Kendi Yükü (X) (..) Ulaş Sinan CENGİZ Telefon: (0326) / 201 Faks: (0326) e-posta : s.cengiz@petgaz.com.tr Ulaş Sinan CENGİZ Telefon: (0326) Faks: (0326) e-posta : s.cengiz@petgaz.com.tr Gönenç BAYRAM Telefon : (0216) Faks: (0216) e-posta : g.bayram@petgaz.com.tr 3. Şahıs (..) REV.00 / Sayfa 4 / 357 KL.SEC.005

5 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu BAŞ ŞAMANDIRA : 36 50'47"K 36 8'10"D 15. Tesisin Deniz Koordinatları KIÇ İSKELE ŞAMANDIRA : 36 50'52"K 36 8'21"D KIÇ SANCAK ŞAMANDIRA : 36 50'57"K 36 8'16"D 16. Tesiste Elleçlenen Tehlikeli Madde Cinsleri KIÇ MERKEZ ŞAMANDIRA : 36 50'56"K 36 8'20"D LPG - Sınıf 2.1 Yanıcı ve Parlayıcı Gaz (IMDG Kod) 17. Tesise Yanaşabilecek Gemi Cinsleri DWT kapasiteye kadar olan LPG gemileri 18. Tesisin Anayola Mesafesi 1.75 km Tesisin Demiryoluna Mesafesi veya Demiryolu Bağlantısı En Yakın Havaalanının Adı ve Tesise olan Mesafesi 21. Tesisin Yük Elleçleme Kapasitesi Ton/yıl 22. Tesiste Hurda Elleçlemesi Yapılıp Yapılmadığı 23. Hudut Kapısı var mı? Hayır 24. Gümrüklü Saha var mı? Evet 25. Yük Elleçleme Donanımları ve Kapasiteleri 1.35 km. / Demiryolu Bağlantısı yok. Adana Şakirpaşa Havaalanı /104 km. Antakya Havalimanı / 90 km. Yapılmamakta. 26. Depolama Tank Kapasitesi m Açık Depolama Alanı Bulunmamaktadır. 28. Yapı Kapalı Depolama Alanı Bulunmamaktadır. 29. Kapalı Depolama Alanı Bulunmamaktadır Belirlenen fumigasyon ve/veya fumigasyon arındırma alanı Kılavuzluk ve Römorkaj Hizmetleri Sağlayıcısının Adı/Unvanı, İletişim Detayları 32. Güvenlik Planı Oluşturulmuş mu? Evet LPG Pompa-1 ve 2 : 200 m 3 LPG Pompa-3 ve 4 : 350 m 3 LPG Pompa-5,6 ve 7 : 130 m 3 LPG Pompa-8,9 ve 10 : 70 m 3 LPG Gaz Kompresörü-1,2 ve 3 : 6.2 Litre LPG Gaz Kompresörü-4 ve 5 : 2.8 Litre Bulunmamaktadır. SANMAR firmasından hizmet alınıyor. Adres: Toros Tarım A.Ş. Sarımazı Mevkii. Ceyhan/Adana (Tel: ) 33. Atık Kabul Tesisi Kapasitesi Atık Türü Kapasite (m 3 ) - - REV.00 / Sayfa 5 / 357 KL.SEC.005

6 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 34. Rıhtım/İskele vb. Alanların Özellikleri Rıhtım/İskele No Şamandıra Sistemi Boy (m.) En (m.) Maksimum Su Derinliği (m.) Minimum Su Derinliği (m.) Yanaşacak En Büyük Gemi Tonajı ve Boyu (DWT-GRT) DWT-230 m Boru Hattının Adı Sayısı (adet) Uzunluğu (m.) Çapı (inç) 14 LPG hattı m 14 8 Propan hattı m Tehlikeli Yük Elleçleme, Dolum, Boşaltma ve Depolama Prosedürleri Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde LPG ürününün elleçlenmesi, gemi ve tankerlere dolumu ve boşaltılması, stoklama tanklarında depolanması faaliyetleri aşağıdaki tanımlanan prosedürler doğrultusundan yürütülmektedir. PR.DTR.300 ÜRÜN DEPOLAMA PROSEDÜRÜ : Bu prosedür, depolama tanklarına ve özel ürün stok tanklarına LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan ürünlerinin alınması, depolanması operasyonlarının, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak yapılmasının genel şartlarını belirlemektedir. PR.DTR.400 ÜRÜN SEVK VE ARAÇ YÜKLEME PROSEDÜRÜ : Bu prosedür, stoklama tanklarında depolanan LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin sevk operasyonlarının, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak yapılmasının genel şartlarını belirlemektedir. TL.DTR.314 STOK TANKLARINA LPG VE PROPAN ALMA TALİMATI : Bu talimat, Tesis e boşaltma işlemleri için gelen gemi ve dorse tankerlerden terminal stok tanklarına mix LPG, Propan ve Bütan alma ve stoklama operasyonlarının sağlıklı ve emniyetli bir şekilde yapılmasının teknik operasyon şartlarını belirlemektedir. TL.DTR.401 TANKER DOLDURMA TALİMATI : Bu talimat, doluma uygun tankerlerin yükleme işlemlerinin belirli kurallara uyarak emniyetli bir şekilde yapılmasının teknik operasyon şartlarını belirlemektedir. TL.DTR.402 TANKER BOŞALTMA TALİMATI : Bu talimat, doluma uygun tankerlerin boşaltma işlemlerinin belirli kurallara uyarak emniyetli bir şekilde yapılmasının teknik operasyon şartlarını belirlemektedir. 2. SORUMLULUKLAR Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde LPG nin deniz yoluyla ikmali faaliyetlerini Petgaz SEÇ-G kuralları doğrultusunda yürütmek, faaliyetleri emniyetli, güvenli ve çevreye zarar vermeden yerine REV.00 / Sayfa 6 / 357 KL.SEC.005

7 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu getirmek için tüm tesis ve ilgili kişilerin sorumlulukları, bu sorumlulukları yerine getirmesi için uygulayacağı kurallar KL.DTR.259 Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzunda tanımlanmıştır. Tesise gelen her gemi ve gemi kaptanına bu doküman deklare edilmekte ve kılavuzda belirlenen sorumluluklar ve kurallar tüm ilgili taraflara aktarılmaktadır. KL.DTR.259 Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzunda tanımlanan sorumluluklar ; Yük İlgilisinin (Petgaz / İkmal Departmanı) Sorumlulukları Gemi ile ilgili, gemi acentesinden gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, Gümrük ile Gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. LPG İkmali ile ilgili tüm zorunlu doküman, bilgi ve belgeleri hazırlamak ve bu belgeleri tesiste bulunmasını sağlamak. Tesiste bulunan stoklama tanklarının periyodik test ve kontrollerini yapılmasını sağlayarak ilgili yönetmelik doğrultusunda LPG nin onaylı ve kurallara uygun tanklara depolanmasını sağlamak. Tüm ilgili personelinin, deniz yolunda taşınan tehlikeli yüklerin riskleri, emniyet önlemleri, emniyetli çalışma, acil durum önlemleri, güvenlik ve benzer konularda eğitilmesi için gerekli kaynakları sağlamak, eğitim planlaması ve organizasyonunu yapmak ve eğitim kayıtlarını saklamak. Petgaz Acil Durum Planı doğrultusunda acil durum veya kaza durumlarında ilgililere gerekli bilgi aktarımını ve desteği sağlamak. Sorumluluk alanında oluşan tehlikeli yük kazalarını Güvenlik Danışmanı ile idareye bildirmek. Resmi makamlar tarafından yapılan kontrollerde istenen bilgi ve belgeleri sunar ve gerekli işbirliğini sağlamak. Kıyı tesisi İşleticisinin (Terminal Müdürü) Sorumlulukları Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür, talimatlara ve SEÇ-G kurallarına uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. Gemilerin Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzunda tanımlandığı şekilde uygun, korunaklı, emniyetli şekilde yanaşma ve bağlanmasını sağlamak. Tesisin Yıllık Eğitimi planlarının hazırlanarak LPG nin yüklenmesi, boşaltılması ve elleçlenmesi faaliyetlerinde görev alan kişilerin plan doğrultusunda eğitim almalarını sağlamak. SEÇ-G Denetim Prosedürü doğrultusunda personelin LPG konusunda uygun nitelikli, eğitimli, iş güvenliği tedbirlerini almış olduğunun kontrol edilmesini, emniyetli ve kurallara uygun şekilde taşınmasını, elleçlenmesini, depolanmasının düzenli olarak denetlenmesini sağlamak İkmal departmanından gerekli doküman, bilgi ve belgeleri talep etmek ve tesiste bulunmasını sağlamak Tesis Otomasyon sistemi ile depolanan LPG miktarının elektronik takibini sağlamak. Yıllık eğitim planı doğrultusunda tüm ilgili personel için LPG nin riskleri, Petgaz SEÇ-G Kuralları, emniyet önlemleri, emniyetli çalışma, acil durum önlemleri, güvenlik ve benzer konularda eğitimleri düzenlemek ve eğitim kayıtlarını saklamak. Tesis girişinde Petgaz Safe Pass / Güvenli Geçiş Kontrol talimatı uyarınca gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamak. REV.00 / Sayfa 7 / 357 KL.SEC.005

8 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Kurallara uygun olmayan, emniyetsiz veya kişilere veya çevreye risk oluşturan tehlikeli maddeler için gerekli emniyet tedbirini alarak liman başkanlığına bildirmek. Acil durum planının güncel tutulmasını, acil durum ekiplerinin bilgilendirilmesini ve eğitilmesini sağlamak. Tesis sorumluluk alanında oluşan her türlü tehlikeli yük kazalarını liman başkanlığına bildirmek. Resmi makamlar tarafından yapılan kontrollerde gerekli destek ve işbirliğini sağlamak LPG taşıyan gemilerin iskele, şamandıra vb. yanaşmadan önce Liman Başkanlığının iznini almak. Tesis sahasında bulunan yangın sistemlerinin sağlıklı çalışmasını ve acil durum sistemlerinin kontrolünü sağlamak, operasyonun patlamadan korunma dokümanında tanımlanan kurallar doğrultusunda yürütülmesinden sorumludur. Gemi Kaptanı Sorumlulukları Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Geminin, ekipman ve cihazlarının tehlikeli yük taşımacılığına uygun durumda olmasını sağlar. Tehlikeli yüklerle ilgili tüm zorunlu doküman, bilgi ve belgeleri kıyı tesisinden ve yük ilgilisinden talep eder, tehlikeli yüke eşlik etmelerini sağlar. Gemisindeki tehlikeli yüklerin yüklenmesi, istifi, ayrımı, elleçlenmesi, taşınması ve boşaltılması ile ilgili emniyet tedbirlerinin eksiksiz uygulanmasını ve devam ettirilmesini sağlar, gerekli denetim ve kontrolleri yapar. Gemisine giren tehlikeli yüklerin usule uygun şekilde tanımlandığını, sınıflandığını, sertifikalandırıldığını, ambalajlandığını, işaretlendiğini, etiketlendiğini, beyan edildiğini, onaylı ve kurallara uygun ambalaj, kap ve yük taşıma birimine emniyetli bir biçimde yüklendiğini ve taşındığını kontrol eder. Tüm gemi personelinin, taşınan, yüklenen, boşaltılan tehlikeli yüklerin riskleri, emniyet önlemleri, güvenli çalışma, acil durum önlemleri ve benzer konularda bilgili olmasını ve eğitilmesini sağlar. Tehlikeli yüklerin yüklenmesi, taşınması, boşaltılması ve elleçlenmesi konusunda uygun nitelikli ve gerekli eğitimleri almış kişilerin iş güvenliği tedbirlerini almış şekilde çalışmasını sağlar. Liman başkanlığının izni olmadan kendisine tahsis edilen saha dışına çıkamaz, demirleyemez, iskele ve rıhtıma yanaşamaz. Gemisinin tehlikeli yükü emniyetli şekilde taşıması için seyir, manevra, demirleme, yanaşma ve ayrılmalar sırasında tüm kural ve tedbirleri uygular. Gemi ve rıhtım arasında güvenli giriş-çıkışı sağlar. Gemisindeki tehlikeli maddelerle ilgili uygulamalar, güvenlik prosedürleri, acil durum önlemleri ve müdahale yöntemleri konusunda personelini bilgilendirir. Gemideki tüm tehlikeli yüklerin güncel listelerini bulundurur ve ilgililere beyan eder. Kurallara uygun olmayan, emniyetsiz, gemiye, kişilere veya çevreye risk oluşturan tehlikeli maddeler için gerekli emniyet tedbirini alarak durumu liman başkanlığına bildirir. Gemide oluşan tehlikeli yük kazalarını liman başkanlığına bildirir. REV.00 / Sayfa 8 / 357 KL.SEC.005

9 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Resmi makamlar tarafından gemide yapılan kontrollerde gerekli destek ve işbirliğini sağlar. Gemi 2. Kaptanı Sorumlulukları Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi Acentası Sorumlulukları Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, Yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, Rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, Yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, Gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, Gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. REV.00 / Sayfa 9 / 357 KL.SEC.005

10 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 3. KIYI TESİSİ UYULACAK / UYGULANACAK KURALLAR Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde uyulacak / uygulanan kurallar ve tedbirler aşağıda tanımlanmıştır. Tüm kurallar belirtilen ilgili prosedür ve talimatlar doğrultusunda yerine getirilir. Tüm gemi operasyonu PR.DTR.200 Gemi Operasyonları Prosedüründe tanımlanan uygulama kuralları doğrultusunda yürütülür. Gemiden ikmal edilen LPG, TL.DTR.314 Stok Tanklarına LPG ve Propan Alma Talimatı doğrultusunda yürütülür. Bu talimata göre; o o o o o İkmal operasyonu öncesi ürünün hangi tanka alınacağı tesis tarafından belirlenir ve İkmal departmanına iletilir. Terminal Vardiya sorumlusu veya görevlendirdiği personel FO-DTR-359 Terminal Gemiden Ürün Alma operasyonları öncesi kontrol formunu bizzat yerlerinde kontrol edecek ve imza altına alındıktan sonra diğer işlemlere başlayacaktır. Kontrol Odası görevlisi gemiden ürün almak için tüm hazırlıkların yapıldığını gemide bulunan deniz işleri görevlisine telsiz ile bildirecektir. Stok tanklarına ürün; 14 Mix LPG deniz hattından alınıyor ise maksimum 750m3/saat 8 propan deniz hattından alınıyor ise maksimum 300m3/saat olarak tahliye miktarı ayarlanacaktır. Kontrol Odası görevlisi Terminal TL-DTR-301 Tank Basınç talimatı ve TL-DTR-302 Tank Sıcaklık talimatlarına uygun şekilde, tahliye işlemi süresince ürün alınan tankların basınç ve sıcaklık kontrollerini bilgisayardan yapacaktır. Gemiden ikmal edilen LPG, TS EN a göre gerçekleştirilen periyodik testler sonucu uygun olan stok tanklarına alınacaktır. LPG dolum / boşaltım işlemi yapılacak tüm kara tankerleri tesis girişinde TL.SEC.004 Safe Pass (Güvenli Geçiş) Kontrol Talimatı doğrultusunda kontrol edilecektir. Kontrol sonucu eksiklik görülen araçlar eksiklikler giderilene kadar tesis içerisine kesinlikle alınmayacaktır. Tesis operasyonlarında görev alan tüm Petgaz çalışanları ve 3. Taraf kişiler, KL.SEC.005 Dolum Tesisi-Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım Kılavuzu nda kullanılması zorunlu olarak tanımlanan tüm Kişisel Koruyucu Donanımı kullanmak zorundadır. Gerekli Kişisel Koruyucu Donanımı bulunmayan kişiler çalışma sahasına girişine izin verilmeyecektir. Yangınla Mücadele Teçhizatları, Acil Durum Ekipman odasında aşağıdaki sayılarda hazır halde bulundurulur. Acil Durum Planlama Servisi düzenli olarak ekipmanların durumunu ve sayısını kontrol ederek gerekli ihtiyaçları karşılar. Malzeme Cinsi Miktar Yeri Belediye / Terminal hortum adaptör İtfaiye bağlantı hidrantının yanındaki hortum 2 adet rekoru dolabı Oksijen tüplü maske 3 adet Yangın Konteyneri & Dolum Sahası KKE Dolabı Alüminyum ısıya dayanıklı elbise 3 Takım Yangın Konteyneri & Dolum Sahası KKE Dolabı Yangınla Mücadele İtfaiyeci Takım 10 Takım Yangın Konteyneri Sedye 1 adet Yangın Konteyneri İlk Yardım Malzemeleri (Ecza) 5 adet Yangın Konteyneri, binalar, atölye, güvenlik ofisi REV.00 / Sayfa 10 / 357 KL.SEC.005

11 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu TL.DTR.903 Acil Durum Yönetim Talimatı doğrultusunda Tesis de olası acil durum senaryoları ve müdahale yöntemleri tanımlanmıştır. Acil bir durumda bu talimat doğrultusunda oluşturulan Acil Durum Ekipleri ile acil duruma müdahale sağlanır. Gemi operasyonu sırasında yaşanabilecek acil durumlar için KL.DTR.259 Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzunda tanımlanan müdahale adımları uygulanır. REV.00 / Sayfa 11 / 357 KL.SEC.005

12 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4. TEHLİKELİ MADDELERİN SINIFLARI, TAŞINMASI, TAHMİL/TAHLİYESİ, ELLEÇLENMESİ, AYRIŞTIRILMASI, İSTİFLENMESİ ve DEPOLANMASI 4.1. Tehlikeli Maddelerin Sınıfları Maddenin Adı CAS No EINECS No Kimyasal Bileşimi Sınıfı LPG Sıvılaştırılmış Petrol Gazı %70 C 4H 10 Bütan %30 C 3H 8 Propan, ve az miktarda izobütan propilen gibi diğer hidrokarbon 2 Gaz Sınıflandırma Kodu 2 F Alevlenir Gaz Propan Asgari %95 C3H8 Propan ve az miktarda propilen, bütan gibi diğer hidrokarbon 2 Gaz 2 F Alevlenir Gaz 4.2. Tehlikeli Maddelerin Paketleri ve Ambalajları LPG, TS EN 1442 standardı doğrultusunda üretilmiş yeniden doldurulabilir kaynaklı çelik tüplere dolumu yapılmaktadır Tehlikeli Maddelere İlişkin Plakartlar, Plakalar, Markalar ve Etiketler Etiket : Sınıf-2 Gazlar / Alevlenir Gaz Araçların Levha ve İşaretlemesi : LPG taşıyan tankerlerin her iki yanına ve arkasına levha takılır. 23 ve 1965 numaralı Turuncu Plaka LPG taşıyan tankerlerin ön ce arkasına takılır. REV.00 / Sayfa 12 / 357 KL.SEC.005

13 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4.4. Tehlikeli Madde İşaretleri ve Paketleme Grupları Sınıf-2 Gazlar / Alevlenir Gaz LPG nin tanımlanmış bir Paketleme grubu bulunmamaktadır Tehlikeli Maddelerin Sınıflarına göre Gemide ve Limanda Ayrıştırma Tabloları LPG nin Gemide veya limanda ayrıştırması yapılmamaktadır Ambar Depolamalarında Tehlikeli Yüklerin Ayrıştırma Mesafeleri ve Ayrıştırma Terimleri LPG nin ambar depolaması ve ayrıştırması yapılmamaktadır Tehlikeli Yük Belgeleri LPG tankerlere dolumu sonrası, tesisten ayrılacak her tanker için FO.IKM.007 Taşıma evrakı düzenlenmektedir. TEHLİKELİ MALLARA İLİŞKİN TAŞIMA EVRAKI GÖNDERENİN ADI VE ADRESİ PET GAZ A.Ş. Saniye Ermutlu Sokak Şaşmaz Plaza Kat :7/-1 Kozyatağı Kadıköy İSTANBUL ALICININ ADI VE ADRESİ TAŞINAN ÜRÜN UN 1965 HİDROKARBON GAZ KARIŞIMI, SIVILAŞTIRILMIŞ-B.B.B (BÜTAN,PROPAN), 2.1, (B/D) ÜRÜN MİKTARI ARAÇ PLAKASI SÜRÜCÜ İRSALİYE TARİH/NO ARAÇ PLAKASI TEHLİKELİ MADDELERİN KARAYOLUYLA TAŞINMASI HAKKINDA YÖNETMELİĞE UYGUN, ADR BÖLÜM 5.4.1'E GÖRE DÜZENLENMİŞTİR. FO.IKM.007 / REV.00 / REV.00 / Sayfa 13 / 357 KL.SEC.005

14 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 5. KIYI TESİSİNDE ELLEÇLENEN TEHLİKELİ YÜKLERE İLİŞKİN EL KİTABI KL.DTR.002 Tehlikeli Madde El Kitabı, EK-15 de belirtildiği gibi hazırlanarak ilgililerin kullanımına sunulmuştur. 6. OPERASYONEL HUSUSLAR Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde LPG ürününün elleçlenmesi, gemi ve tankerlere dolumu ve boşaltılması, stoklama tanklarında depolanması vb. Operasyonel faaliyetler aşağıdaki tanımlanan prosedürler doğrultusundan yürütülmektedir. PR.DTR.200 GEMİ OPERASYONLARI PROSEDÜRÜ : Bu prosedür, ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilerin, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak operasyonların yapılması için genel şartları belirler. TL.DTR.201 GEMİ YAKLAŞTIRMA TALİMATI : Bu talimat, ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilerin, emniyetli bir şekilde şamandıra gruplarına bağlanması için teknik operasyon şartlarını belirler. TL.DTR.202 GEMİLERE HORTUM ALMA TALİMATI : Bu talimat, ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilere, deniz altı kargo hortumlarının emniyetli bir şekilde alınması için teknik operasyon şartlarını belirler. TL.DTR.203 GEMİ OPERASYONLARI TALİMATI : Bu talimat, ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilerin, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak operasyonların yapılması için teknik operasyon şartlarını belirler. TL.DTR.204 SERVİS TEKNESİ TALİMATI : Bu talimat, şamandıra gruplarına bağlı bulunan gemiler arasında sağlıklı, emniyetli ve risksiz bir ulaşım imkanı için teknik operasyon şartlarını belirler. TL.DTR.205 EMNİYET KONTROL LİSTESİ TALİMATI : Bu talimat, ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilerin, operasyon öncesi yapılacak emniyet kontrollerini belirler. TL.DTR.207 GEMİ AYIRMA TALİMATI : Bu talimat, ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilerin, şamandıra sisteminde emniyetli bir şekilde ayrılması için teknik operasyon şartlarını belirler. ISGOTT The Ship Shore Safety Check-list Part D kılavuzunda tanımlanan kontroller operasyon öncesi yerine gerçekleştirilir. Bulk Liquid - General Ship Terminal Code Remarks Kargonun güvenli olarak alınması için MSDS yeterli bilgi ihtiva ediyor. Material Safety Data Sheets are available giving the necessary data or the safe handling of the cargo. Su spray sistemi acil durumda kullanıma hazır. The water spray system is ready for immediate use. Yeterli ve uygun koruyucu techizat(taşınabilir tenefüs cihazları dahil)ve koruyucu elbise derhal kullanılmak üzere hazır. REV.00 / Sayfa 14 / 357 KL.SEC.005

15 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu There is sufficient suitable protective equipment (including self-contained breathing apparatus) and protective clothing ready for immediate use. 4 5 Ambar ve bariyer arası bolümler uygun şekilde inertlenmiş ve gerektiği gibi kuru hava ile doldurulmuş. Hold and inter-barrier spaces are properly inerted or filled with dry air, as required. Tüm uzaktan kumanda kontrol valfleri çalışır durumdadır. All remote control valves are in working order Gerekli kargo pompaları ve kompresörleri çalışır durumda ve gemi/sahil arasında mutabakata göre maksimum çalışma basıncında karara varıldı. The required cargo pumps and compressors are in good order, and the maximum working pressures have been agreed between ship and shore. Tekrar sıvılaştırma ve ısıtma kontrol techizatı çalışır durumdadır. Re-liquefaction or boil-off control equipment is in good order. Gaz dedektörü kargoya uygun şekilde ayarlı. Kalibrasyonu yapılmış ve çalışır haldedir. The gas detection equipment has been properly set for the cargo, is calibrated, has been tested and inspected and is in good order. Kargo sistem göstergeleri ve alarmları doğru olarak ayarlandı ve çalışır durumdadır. Cargo system gauges and alarms are correctly set and in good order. Acil durdurma sistemi test edilmiş ve düzgün çalışmıştır. Emergency shutdown systems have been tested and are working properly. A Sahil geminin otomatik valflerinin kapama hızlarını biliyor. Gemi sahilin benzer sisteminin detaylarını biliyor Ship and shore have informed each other of the closing rate of ESD valves, automatic valves or similar devices. Gemi ve sahil arasında elleçlenen kargonun max./min. Sıcaklıkları/basınçları hakkında bilgi değişimi yapıldı. Information has been exchanged between ship and shore on the maximum/minimum temperatures/ pressures of the cargo to be handled. Kargo işlemi yapılmakta iken, dikkatsizlikten kaynaklanan aşırı doluma karşı kargo tankları korunmuştur. Cargo tanks are protected against inadvertent overfilling at all times while any cargo operations are in progress. Kompresör dairesi uygun şekilde havalandırılmış. Elektrik motor dairesi uygun basınç altındadır ve alarm sistemi çalışıyor. The compressor room is properly ventilated, the electrical motor room is properly pressurised and the alarm system is working. A A Ship: Shore: Ref Pre-cargo conference 15 Kargo tank basıncı emniyet valfleri uygun olarak ayarlanmış ve set ayarları görünür şekilde asılmış. Kayıt ayarları aşağıdadır. Cargo tank relief valves are set correctly and actual relief valve settings are clearly and visibly displayed. (Record settings below.) REV.00 / Sayfa 15 / 357 KL.SEC.005

16 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Bildirim: Aşağıda imzası olan bizler bu kontrol listesinde yazılı olan tüm maddeleri kontrol ederek bilgilerimiz doğrultusunda doğru işaretlemeleri yaptık. Biz aynı zamanda gerekli gördüğümüz ve karşılıklı olarak mutabakata vardığımız Code kısmında R harfi ile madelerinde her... saat arasında tekrar kontrol edilmesine karar aldık. işaretli Declaration : We the undersigned, have checked where appropriate jointly, the items on the check list and have satified ourselves that the entries we have made are correct to the best of our knowledge. We have also made arrangements to carry out repetitive checks as necessary and agreed that those items with the letters "R" in the column "Code" should be re-checked at intervals not exceeding...hours. GEMİ İÇİN/FOR SHIP TESİSAT İÇİN/FOR SHORE ADI SOYADI/NAME GÖREVİ/RANK İMZASI/SIGNATURE TARİH/DATE ADI SOYADI/NAME GÖREVİ/RANK İMZASI/SIGNATURE TARİH/DATE Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesis sahasındaki operasyonlarda kulllanılan tüm teçhizat ve ekipmanlar EL.DTR.001 Patlamadan Korunma Dokümanında belirlenen EX - Patlayıcı Ortam gerekliliklerini karşılar. Tesiste sınıflandırılan tehlike bölgeleri ve bu bölgelerde bulunan ekipmanlar için aşağıdaki önlemler alınmıştır. A. Organizasyon Önlemleri 1. Çalışanların Eğitimi Tüm bakım personeli, ATEX EN standardı doğrultusunda yetkili kurumlardan eğitimleri tamamlanmaktadır. Olası patlayıcı ortamlar tespit edilmiş olup, ilgili işletme çalışanlarına, sistem ilk devreye alınırken yetkili kurumlar tarafından LPG nin özellikleri, forklift LPG dolum sistemi özellikleri, alınan teknik emniyet önlemleri, patlama ortamları, riskler, kişisel koruyucu ekipman, tahliye, ilk yardım, yangın güvenlik önlemleri, LPG kaçaklarına müdahale ve acil durumlara müdahale konularında eğitim verilmiştir. 2. İşletme- Bakım personelinin görevleri : Yangınla ve patlama ile mücadele tehlikeli bir iş olduğundan, mücadele edecek personelin iyi bir eğitim görmüş ve bu konuda bilgili olması gerekir. Olası patlayıcı ortam içerisinde yapılacak çalışmalar öncesinde riskleri indirgeyecek çalışma izinleri, özel ex-proof ve kıvılcım çıkartmayan ekipmanların kullandırılmasını sağlar. REV.00 / Sayfa 16 / 357 KL.SEC.005

17 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu İş yerinde her an bir acil durum olasılığına karşı daima hazırlıklı bulunmalıdır. Gaz kaçağı veya olası patlama durumlarına karşı, daha önceden hazırlanmış plan dahilinde gerekli güvenlik önlemler alır, aldırır ve yan birimlerden yardım ister. Her kısmın personeli kendi sahasında yangın ve patlama çıkabilecek yerleri iyice bilmeli ve gerekli önleyici tedbirleri almalıdır. Periyodik bakım, test, topraklama ve paratoner yıllık ölçüm ve kontrolleri yaptırır. Her kısmın personeli kendi sahasındaki patlama ile ilgili mücadele ekipmanlarının yerlerini (gaz detektörü, alarm sistemleri vs) ve bu sistemlerin kullanılmasını bilmeli, veya arızalı bir cihaz gördüğünde derhal sorumlularına veya tesis yetkililerine haber vererek cihazın kullanılır hale getirilmesi sağlar. Personel mesaiye başlamadan önce ve çay molalarından sonra kendi bölgesindeki cihazların kontrollerini yapmalıdır. Her kısmın personeli kendi bölgesindeki KKT söndürücüleri, acil durdurma butonunu, yangın hidratlarının yerlerini bilmelidir. Bir yangın anında yangınla mücadelede görevli personelin haricindeki ilgisiz personelin, ziyaretçinin yangın mahallinden uzaklaşmasını sağlamalıdır. Yazılı prosedürlere ve talimatlarına uymalıdır. B. Patlamadan Korunma Önlemleri 1. Statik Elektrik Çalışanların için Statik Tutamaklar: Çalışanların için antistatik KKD ın kullanılması (antistatik iş emniyet ayakkabısı, pamuklu iş kıyafeti,, nomeks iş kıyafeti) Çalışanların kıvılcım çıkartmayan el aletlerini kullanması (sarı çekiç,..) Elektrik Cihazlarının Topraklanması Tüm mekanik sabit/hareketli bağlantıların eş potansiyel topraklanmaları: Akım taşımayan bütün metal parça muhafazalar, elektrik cihazlarına girişler, metal boru ve ek parçalar, borulu ve metal tüp korumalı, metal kılıflı kablo vb. yerler topraklanması Akım taşımayan metal parçaların topraklanması hiç bir zaman 10 ohm civarını aşmayacak şekilde yapılması. Tüm LPG tankları ve boru bağlantıları eş potansiyel olarak topraklaması Yıllık topraklama ölçümleri 2. Sabit Gaz Dedektörleri Tesisin gaz detektör sistemi merkezi sistem olup LPG tank sahasında gaz detektör alıcıları bulunmaktadır. Bir LPG kaçağında, patlamaları önlemek için %1,8 alt ile %9 üst patlama limitlerine ulaşmadan %20 LEL seviyesinde ışıklı uyarı, %40 LEL seviyesinde arasında gaz kaçaklarını ikaz ederek, gaz akışını kapatıp yangın sirenini otomatik devreye alarak patlama ihtimalini önlenmeye çalışır. 3. Portatif Gaz Detektörleri: Taşınabilir gaz dedektörü sayesinde tesisin değişik noktalarında gaz ölçümleri yapılabilecektir. Bu cihaz özellikle sahanın muhtelif yerlerinde yapılabilecek tamir ve bakım çalışmaları öncesinde emniyet ve güvenllik temini için yapılması gereken gaz kaçağı tespiti için önem arz etmektedir. Gerek rutin bir bakım/onarım hizmeti kapsamında, gerekse de mevcut bir alarm cihazının uyarısı veya gaz kokusu ile belirlenen bir kaçak noktasının tespitinde, rutin yapılan gaz ölçüm kontrollerinde veya rutin dışı ateşli çalışmalar öncesinde olası kaçakların önceden tespit edilebilmesi açısından oldukça önemli katkılar sağlamaktadır. REV.00 / Sayfa 17 / 357 KL.SEC.005

18 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4. Kumanda Butonları Start Stop Butonu: Patlayıcı gazın bulunabileceği ortamlarda kullanılması zorunlu olan özel elektrik anahtarı, ortamda gaz olması halinde dahi yangına neden olmayacak şekilde elektrik enerjisinin kullanılarak elektrik motorlarının çalıştırılıp durdurulmasını sağlar. Acil Stop ve Yangın İhbar Butonu (Ex-proof); Tank sahasında ve pano üzerinde olmak üzere, en az 2 adet acil stop butonu bulunmaktadır. Bu butonlara basıldığında, sistemin elektriği kesileceğinden (kublaj düşmesi) LPG akışı kapanacak ve yangın ihbar sireni çalışacaktır. 5. Elektrik Kutusu Patlayıcı gazın bulunabileceği ortamlarda kullanılması zorunlu olan özel elektrik kablosu bağlantı kutusu, ortamda gaz olması halinde dahi yangına neden olmayacak şekilde elektrik enerjisinin taşındığı kabloların birbirlerine eklenerek enerjinin kullanım noktasına kadar taşınmasını/dağıtılmasını sağlamaktadır. Bu terminal kutusunun kullanılmaması halinde patlayıcı gazın bulunduğu yerlerde elektrik enerjisinin kullanım noktalarına dağıtımı yapılamaz. 6. Elektrik Motorları LPG nin basınçlandırılarak tanktan, araçlara dolumunu sağlayan elektrikli pompalar harici pompalardır. Bu pompaların elektrik motorları, bulundukları zone bölgesine göre seçilmiş olup, patlamaya karşı korumalı (yani ex-proof) özelliktedir 7. Selenoid Valf Elektrik kumandalı pnömatik valf. Gaz kaçağı durumunda veya Acil stop butonlarından herhangi birine basıldığında, selenoid valfin beslemesi kesilerek, aktuatörlü vanaları besleyen hava egzozdan atılarak, LPG hatlarının kapatılması sağlanır. Tank ile tesisat arası kapatılarak tanktan daha fazla gazın tesisatı gitmesi engellenir. Selenoid valf 220 V enerji ile çalışan Exproof malzemedir 7. DOKÜMANTASYON, KONTROL ve KAYIT Entegre Yönetim Sistemi gereği yayınlanan ve kullanılan dokümanlar PR.EYS.001 Doküman ve Veri Kontrolü Prosedürü doğrultusunda hazırlanması, yayınlanması, dağıtılması ve güncellenmesi gerçekleştirilir. Entegre Yönetim Sistemi gereği oluşan tüm kayıtlar, PR.EYS.002 Kayıtların Yönetim Prosedürü doğrultusunda saklanır, arşivlenir ve elden çıkarılır. Tesis stoklama tanklarında bulunan ürün miktarları anlık olarak otomasyon sistemi ile TL.DTR.316 Board Odası Operasyon Programı(Scada) Kullanma Talimatı doğrultusunda takip edilmektedir. Tesise gelen her araç TL.SEC.004 Safe Pass (Güvenli Geçiş) Kontrol Talimatı doğrultusunda Tesis giriş kontrolleri gerçekleştirilir. Bu kontroller ile LPG ürününün onaylı ve uygun tankerlere dolumu yapılması sağlanmaktadır. Tesise gelen LPG ürünün giriş kontrolleri PR.OPR.001 LPG Girdi Muayene Prosedürü doğrultusunda gerçekleştirilir. Her yeni gelen ürüne ait analiz raporları tedarikçiden temin edilir ve bağımsız 3. Taraf muayene kuruluşlarından bu raporlar doğrulanır. Gemi operasyonlarında yüklenen ve boşaltılan tüm ürün miktarları adresinde tanımlanan E-Denizcilik Sistemine ayrıca kaydedilir ve resmi bildirimi yapılır. Tesis ayrıca aylık olarak Operasyonel Verileri OPR-KPI formu ile Petgaz merkez ofise bildirir. REV.00 / Sayfa 18 / 357 KL.SEC.005

19 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 8. ACİL DURUMLAR, ACİL DURUMLARA HAZIRLIKLI OLMA ve MÜDAHALE Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde TL.DTR.903 Acil Durum Yönetim Talimatı, her türlü acil duruma müdahale usullerini ve aşağıda belirtilen konuları kapsamaktadır. Acil durum senaryoları ve müdahale yöntemleri Acil Durum Ekipleri, tesis teçhizat ve müdahale kapasiteleri Acil Durum bildirim için iletişim bilgileri Oluşabilecek atıkların bertaraf ve müdahale yöntemleri Yangın sistemi ve kapasiteleri Petgaz bünyesinde oluşabilecek tüm kazalar PR.SEC.001 Kazaların Bildirimi Ve Raporlanması Prosedürü doğrultusunda aşağıdaki gibi bildirilmekte ve raporlanmaktadır. REV.00 / Sayfa 19 / 357 KL.SEC.005

20 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REV.00 / Sayfa 20 / 357 KL.SEC.005

21 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde yıllık eğitim planı doğrultusunda tatbikatlar acil durum talimatında belirlenen senaryolar doğrultusunda gerçekleştirilmektedir. Tüm tatbikat kayıtları FO.SEC.135 Tatbikat Kayıt Formu ile kayıt altına alınmaktadır. 9. İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi, OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi belgesine sahiptir. OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi kapsamında aşağıda belirtilen prosedürleri oluşturmuş ve uygulamasını sağlamaktadır. PR.SEC.006 RİSKLERİN YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ : Bu prosedür, Petgaz ın tüm operasyonlarında SEÇ-G, proses güvenlik, yasal uyumluluk, itibar ve finansal tehlikelerin etkin şekilde belirlenmesi, bu tehlikelerin yaratacağı risklerin saptanarak kayda alınması, değerlendirilmesi, risk kontrol adımlarının gerçekleştirilmesi ve risklerin yönetimi için genel şartlarını belirlemektedir. Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde hiçbir görev / iş, risk değerlendirmesi yapılmaksızın uygulamaya geçirilmemektedir. Gerçekleştirilen risk analizleri aşağıdaki şartlar gerçekleştiğinde gözden geçirilerek revize edilmektedir. Yasal şartlarda zorunlu tutulan durum ve sürelerde Yeni bir süreç veya geliştirme çalışmasının planlanmasında Bir çalışma / proses / makine sisteminin veya yönteminin değişmesi Yeni bir ürün veya ekipmanın kullanılmaya başlanması Daha ayrıntılı ve daha teknik bir değerlendirmenin gerekmesi durumunda. PR.SEC.007 İŞ KONTROLÜ (CoW) PROSEDÜRÜ : Bu prosedür, Petgaz operasyonlarında rutin olmayan işlerde İş Kontrolü kapsamında gerçekleştirilecek SEÇ-G kontrollerini ve verilecek iş izinleri için genel şartlarını belirlemektedir. Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde tanımlı bir prosedür veya talimat doğrultusunda gerçekleştirilmeyen ve çalışma sırasında yeni tehlikelerin oluşabileceği öngörülen tüm çalışmalar rutin olmayan çalışmalar olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmalar; Ateşli çalışma / Sıcak iş Sınırlı Alanlara Giriş Elektrikli Çalışmalar Kazı Çalışmaları Kaldırma Operasyonları Yüksekte Çalışma Tüm rutin olmayan çalışmalar yetkin personel tarafından iş kontrolü gerçekleştirilmeden ve iş izin onayı verilmeden başlatılamaz. REV.00 / Sayfa 21 / 357 KL.SEC.005

22 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu İş izinleri, yetkili çalışanlar tarafından ( adresindeki Rap- Net elektronik sistemi üzerinden gerçekleştirilir. Petgaz dahilinde gerçekleştirilen tüm çalışmalarda Herkesin emniyetsiz çalışmayı durdurma yükümlülüğü ve yetkisi bulunmaktadır. Tüm çalışanlar; Emniyetsiz çalışmayı kabul etmemekte, Emniyetsiz iş yapmayı reddetmekte, Tehlikeli durumların veya emniyetsiz eylemlere müdahale etmekte ve Tüm müdahaleleri kaydederek ilgili sorumlulara bildirmekle sorumlu ve yetkilidir. PR.SEC.003 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ : Bu prosedür, Petgaz ın Tesis, Proses, İnsan Kaynağı veya Prosedürlerindeki kalıcı, geçici veya acil değişimlerin yaratacağı SEÇ-G veya Operasyonel riskleri değerlendirerek, riskleri kontrol altına tutulması için değişimlerin kayıt altına alınması, raporlanması ve genel şartlarını belirlemektedir. Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde operasyonları sırasında kullanılması gereken asgari Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) şartları KL.SEC.005 Dolum Tesisi-Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım Kılavuzunda belirlenmiştir. 10. DİĞER HUSUSLAR Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi Geçerliliği TMGD Danışmanı için Tanımlanmış Görevler Tesis Müdürünün sorumluluğu altında, yapılan işin gereklilikleri kapsamında en uygun araç ve faaliyetleri belirleyip kullanımını sağlayarak, en güvenli yolla bu faaliyetlerin yönetimini kolaylaştırmak, LPG nin ve diğer tehlikeli maddelerin taşınmasında uluslararası anlaşma ve sözleşme (ADR/RID) hükümlerine uyulduğunu izlemek, işletmeye öneriler sunmak, Yıllık faaliyet raporunu, hazırlamak ve yıl sonu itibariyle ilk üç ay içerisinde elektronik ortamında Ulaştırma Bakanlığına sunmak LPG nin ve diğer tehlikeli için ADR de belirlenen uygulamalara yönelik prosedürleri hazırlamak LPG ve diğer tehlikeli maddelerin taşınacağı araçları satın alınırken rehberlik etmek. LPG ve diğer tehlikeli maddelerin taşınması, yüklenmesi ve boşaltımında kullanılan teçhizatın kontrolüyle ilgili prosedürleri belirlemek. Ulusal ve uluslararası mevzuat ve bunlarda yapılan değişiklikler hakkında, tesis çalışanlarına göreve yönelik eğitim vermek veya almalarını sağlamak ve bu eğitimin kayıtlarını muhafaza etmek. LPG ve diğer tehlikeli maddelerin taşınması, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında bir kaza veya güvenliği etkileyecek muhtemel bir olay meydana gelmesi durumunda uygulanacak acil durum REV.00 / Sayfa 22 / 357 KL.SEC.005

23 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu prosedürlerini belirlemek, çalışanlara bunlarla ilgili tatbikatları periyodik olarak yaptırmak ve bunların kayıtlarını tutmak. Kazaların veya ciddi ihlallerin tekrar oluşmasını önleyecek tedbirlerin alınmasını sağlamak. Alt yüklenicilerin veya üçüncü tarafların seçiminde ve çalıştırılmasında tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili mevzuatın öngördüğü özel şartların dikkate alınmasını sağlamak. Tehlikeli maddelerin taşınması, doldurulması veya boşaltılmasında yer alan çalışanların, operasyonel prosedürler ve talimatlar hakkında bilgiye sahip olmalarını sağlamak. Tehlikeli malların taşınması, yüklenmesi veya boşaltılmasında muhtemel risklere karşı hazırlıklı olmak için, ilgili personelin farkındalığını artırmaya yönelik önlemler almak. Tehlikeli maddenin sınıfına göre taşıma sırasında taşıtta bulunması gereken doküman ve güvenlik teçhizatlarının taşıma aracında bulundurulmasına yönelik talimatları oluşturmak. İşletme güvenlik planını hazırlayarak planın uygulanmasını sağlamak. Faaliyetler konusunda eğitim, denetim ve kontrol dâhil yaptığı her türlü işi kayıt altına almak, bu kayıtları 5 yıl süreyle saklamak ve talep edilmesi halinde İdareye ibraz etmek. İşletmede görevi ile ilgili yapacağı denetlemelerde; denetlenen kişi ve işlerle ilgili tarih ve saat belirterek kayıt tutmak. Herhangi bir tehlikenin söz konusu olduğu durumlarda tehlike giderilene kadar yapılan işi durdurmak, tehlikenin giderildiği durumda da işi kendi onayı ile başlatmak ve tehlike giderilene kadar geçen süreçteki her türlü aşamayı işletmeye veya yetkili mercilere yazılı olarak bildirmek. Taşıma aracına yüklenen LPG nin ADR/RID hükümlerine uygun olarak; paketlenmesi, etiketlenmesi, işaretlenmesi ve yüklenmesiyle ilgili iş ve işlemlere ilişkin prosedürler belirlemek Karayolu Tankerlerine ile ilgili Belgeler Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde karayolu ile LPG taşıyacak her tanker aracı TL.SEC.004 Safe Pass (Güvenli Geçiş) Kontrol Talimatı doğrultusunda Tesis giriş kontrolleri gerçekleştirilir. Bu talimat kapsamında tanker araçlarında aşağıdaki ekipman, teçhizat ve belgelerin bulunması gerekmektedir. REV.00 / Sayfa 23 / 357 KL.SEC.005

24 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 1 ADR Uygunluk Belgesi TABLO -1 ADR - TRAFİK YÖNETMELİĞİ - TS 1445'E GÖRE ARAÇ GEREKLİLİKLERİ Araçlar yetkili muayene istasyonlarında kontrol geçerek ADR Uygunluk veya Taşıt Uygunluk Belgesi almalıdır. 2 Taşıma Evrakı Taşıma Evrakı dolum sonrası Tesis tarafından düzenlenecektir. 3 Yazılı Talimat Aci Durumlarda yapılacakları belirten yazılı bir talimat araçta hazır bulunmalıdır. 4 Ekipmanlar 1. Takoz (araca uygun büyüklükte) 2. Dikilebilir Uyarı İşareti (2 ad.) 3. İkaz Yeleği (EN 471 Standardında - fosforlu) 4. Portatif Aydınlatma aparatı (EX) 5. Koruyucu Eldiven (1 çift) 6. Koruyucu Gözlükler 7. 2 ad. 12 kg. Yangın söndürücü 8. 1 ad. Sürücü kabini için 2 kg. Yangın Söndürücü 5 Eğitim 6 Tehlikeli Madde Zorunluluk Poliçesi 1. SRC 5 Sürücü Belgesi *Eğitim tamamlama belgeleri tarihine kadar SRC-5 belgesinin yerine geçecektir. 2. LPG Yetkili İşletme Personeli Sertifikası TS 1445 : Sürücülere uygulamalı (işveren veya işverenin yazılı talebi üzerine dağıtım şirketi tarafından) yangınla mücadele eğitimi verilmelidir. Sürücülerin eğitimi her sürücü değişiminde veya her 5 yılda bir tekrarlanmalıdır. Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi araçta bulunmalıdır. Araç İşaretleme 7.1 Turuncu Plaka Tankerin ön ve arkasına 40x30 cm. ölçülerinde aşağıdaki turuncu levha takılmalıdır. 23 : Alevlenir Gaz 1965 : LPG'nin UN Numarası İkaz işareti, min.25x25 cm olmalı, aracın her iki yanına ve arka tarafına asılmalıdır İkaz İşaretleri Tehlikeli Madde Yazısı & Kırmızı Bez Trafik Yönetmeliği: Ön ve arka yanlarına kırmızı renkte zemin üzerine boyu yirmi ve çizgi kalınlığı ikibuçuk santimetreden az olmayan beyaz renkte TEHLİKELİ MADDE yazısı yazılacak ve ayrıca ön ve arka taraflarına kolayca görülebilen 30x30 santimetreden küçük olmayan kırmızı renkte birer bez asılacaktır Sigara İçilmez - Tehlikeli ve Yanıcı Madde - Ateşle Yaklaşılmaz Yazıları TS 1445 : LPG taşımasında kullanılan araçların en az bir yerinde ve en az 10 cm büyüklüğündeki harflerle "Sigara İçilmez", "Tehlikeli ve Yanıcı Madde" ve "Ateşle Yaklaşılmaz" yazıları bulunmalıdır. Dökme taşıma araçları tankları üzerine (arka ve iki yanda) altındaki boyanın zıt rengindeki bir boya ile en az 10 cm. büyüklüğündeki harflerle "TEHLİKELİ VE YANICI MADDE" yazısı yazılmış olmalıdır. ADR'YE UYGUN TANKER İŞARETLEME * Trafik Yönetmeliği ve TS 1445'e de göre araç ve tank üzerinde gerekli işaretlemeler yapılmalıdır. Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde tanker sürücülerin tesis dışı park sahasında ve tesis içi sürüş sırasında uyacağı kurallar TL.DTR.408 Tanker Sürücü Talimatında belirlenmiş ve tüm sürücülere bildirilmiştir. REV.00 / Sayfa 24 / 357 KL.SEC.005

25 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Deniz yolu ile gelenlere ilişkin belgeler Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisinde LPG nin deniz yoluyla ikmali faaliyetleri kapsamında gemi ve diğer deniz araçlarının uyacağı güvenlik kuralları KL.DTR.259 Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzunda tanımlanmış ve her gemi operasyonu öncesi ilgili kişilere bildirimleri yapılmaktadır. REV.00 / Sayfa 25 / 357 KL.SEC.005

26 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EKLER : 1. Kıyı Tesisi Genel Vaziyet Planı 2. Kıyı Tesisi Genel Görünüş Fotoğrafları 3. PR.DTR.300 Ürün Depolama Prosedürü : 4. PR.DTR.400 Ürün Sevk Ve Araç Yükleme Prosedürü 5. TL.DTR.314 Stok Tanklarına LPG Ve Propan Alma Talimatı 6. TL.DTR.401 Tanker Doldurma Talimatı 7. TL.DTR.402 Tanker Boşaltma Talimatı 8. KL.DTR.259 Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzu 9. PR.DTR.200 Gemi Operasyonları Prosedürü 10. TL-DTR-301 Tank Basınç Talimatı 11. TL-DTR-302 Tank Sıcaklık Talimatı 12. TL.SEC.004 Safe Pass (Güvenli Geçiş) Kontrol Talimatı 13. KL.SEC.005 Dolum Tesisi-Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım Kılavuzu 14. TL.DTR.903 Acil Durum Yönetim Talimatı 15. KL.DTR.002 Tehlikeli Madde El Kitabı 16. TL.DTR.201 Gemi Yaklaştırma Talimatı 17. TL.DTR.202 Gemilere Hortum Alma Talimatı 18. TL.DTR.203 Gemi Operasyonları Talimatı 19. TL.DTR.204 Servis Teknesi Talimatı 20. Tl.DTR.205 Emniyet Kontrol Listesi Talimatı 21. TL.DTR.207 Gemi Ayırma Talimatı 22. EL.DTR.001 Patlamadan Korunma Dokümanı 23. PR.EYS.001 Doküman ve Veri Kontrolü Prosedürü 24. PR.EYS.002 Kayıtların Yönetim Prosedürü 25. TL.DTR.316 Board Odası Operasyon Programı(Scada) Kullanma Talimatı 26. PR.OPR.001 LPG Girdi Muayene Prosedürü 27. PR.SEC.001 Kazaların Bildirimi Ve Raporlanması Prosedürü 28. Tatbikat Kayıtları 29. PR.SEC.006 Risklerin Yönetimi Prosedürü 30. PR.SEC.007 İş Kontrolü (CoW) Prosedürü 31. PR.SEC.003 Değişim Yönetimi Prosedürü 32. TL.DTR.408 Tanker Sürücü Talimatı 33. Acil Temas Noktaları ve İletişim Bilgileri 34. LPG Stoklama Sahası ve Tanker Dolum Sahası Genel Vaziyet Planı REV.00 / Sayfa 26 / 357 KL.SEC.005

27 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 35. Tesis Yangın Savunma Planı 36. Acil Durum Toplanma Yerleri Planı 37. Acil Durum Yönetim Şeması Ek-1 Kıyı Tesisi Genel Vaziyet Planı REV.00 / Sayfa 27 / 357 KL.SEC.005

28 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Ek-2 Petgaz Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Genel Görünüş Fotoğrafları REV.00 / Sayfa 28 / 357 KL.SEC.005

29 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Ek-3 PR.DTR.300 Ürün Depolama Prosedürü 1.AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Dörtyol LPG Terminali depolama tanklarına ve özel ürün stok tanklarına LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan ürünlerinin alınması, depolanması operasyonlarının, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak yapılmasının sağlanmasıdır. 2.KAPSAM : PET GAZ Dörtyol LPG Terminali işletme alanı içinde bulunan; 5000m 3 8 adet LPG mix ve Bütan depolama Küre tankları 3100m 3 6 adet Propan LPG mix ve Otogaz depolama Küre tankları 3500m 3 1 adet LPG mix ve Bütan depolama Küre tankı 200m 3 9 adet LPG mix ve Bütan depolama Silindir tankları ve bu tanklara ürün giriş-çıkış ve transfer işlemlerinde kullanılan boru hatları operasyonlarını kapsar. 3.TANIMLAR : LPG : TS 2178 de buhar basıncı hariç belirtilen özelliklere uygun Ticari Bütan Propan karışımından oluşan sıvılaştırılmış petrol gazlarıni ifade eder. Propan : TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL.DTR.111 Ürün Spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Bütan : TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL.DTR.111 Ürün Spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Kokulandırılmış LPG ve Propan : TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL.DTR.111 Ürün Spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. 4.YETKİ ve SORUMLULUK : Terminal Müdürü: Terminal faliyetleri kapsamında tüm operasyonların prosedür ve talimatlar doğrultusunda yürütülmesinden sorumludur. Müdür Yardımcısı: Terminal işletme operasyonlarının belirlenen standart ve prosedürlere uygun olarak yürütülmesi ve bu kapsamda gerekli oparasyonel faliyetlerin organize edilmesinin sağlanması. Vardiya sorumlusu : Terminal Müdürü ve yardımcısının olmadığı durumlarda terminal faliyetlerini belirlenen prosedür ve talimatlara göre yürütmek ve vardiyalar içerisinde gereken uyumu sağlamaktır. İşletme Operatörü: Terminal operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamaktır. 5.UYGULAMA : Genel : 5.1 Gemilerden ürün alma : Bu prosedürde PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline PET GAZ A.Ş. nin temin ettiği veya üçüncü sahıslara ait LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan ürünlerinin gemi yoluyla getirilmesi, Terminal stok tanklarına alınarak depolanması, tanklar arasında transfer ve yardımcı REV.00 / Sayfa 29 / 357 KL.SEC.005

30 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu ünitelerde özel ürün hazırlanması operasyonların PETGAZ SEÇ-G politikalarına uygun, emniyetli ve en verimli olarak nasıl yapılacağı anlatılmaktadır. Gemiler ile gelen LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan ürünlerinin terminal tanklarına transfer edilmesi operasyonlarında ; 14 deniz altı boru ve 8 deniz altı boruları kullanılır. Deniz altı transfer boruları ve kara boru hatlarından alınacak LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan ürünlerinin sıcaklıkları, basınçları ve hızları boru hattı ve tank işletme değerlerinin üzerinde olamaz. Boru hatları ve tankların işletme değerleri; 14 LPG hattı işletme değerleri; Maximum sıcaklık: +50 C, Minimum sıcaklık: 11 C Maximum basınç :17.5 kg/cm 2, Minimum basınç: 0 Maksimum akış hızı: 3 m/s, Minimum akış hızı: 2 m/s Maksimum katodik koruma: 1200 mv, Minimum katodik koruma: 800mV Maximum rate 750 m 3 /saat 8 Boru hattı işletme değerleri; Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 17.5 kg/cm 2 Maksimum akış hızı: 3 m/s, Minimum akış hızı: 2 m/s Maksimum katodik koruma: 1200 mv, Minimum katodik koruma: 800mV Maximum rate 300 m 3 /saat 6 Boru hattı işletme değerleri; Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 17.5 kg/cm 2 Maximum rate 150 m 3 /saat Terminal Depolama tankları işletme değerleri ; 5000 m 3 LPG mix ve Bütan Küre tankları Maximum sıcaklık : +40 C, Minimum sıcaklık 10 C Maximum basınç : 11 kg/cm 2, Minimum basınç : 0,5 Maksimum seviye : % 90, Minimum seviye: m 3 Propan LPG mix ve Otogaz depolama Küre tankları Maximum sıcaklık +40 C, Minimum sıcaklık 10 C Maximum basınç 18,3 kg/cm 2, Minimum basınç : 0,5 Maksimum seviye : % 90, Minimum seviye: m 3 LPG mix ve Bütan Küre tankları Maximum sıcaklık +40 C, Minimum sıcaklık 0 C Maximum basınç 11 kg/cm 2, Minimum basınç : 0,5 Maksimum seviye : % 90, Minimum seviye: 0 REV.00 / Sayfa 30 / 357 KL.SEC.005

31 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 200 m 3 ( nolu) LPG mix ve Bütan silindir tankları Maximum sıcaklık +40 C, Minimum sıcaklık 0 C Maximum basınç :14 kg/cm 2, Minimum basınç : 0,5 Maksimum seviye : % 86, Minimum seviye: % 5 Gemilerden ürün alınırken yukarıda açıklanan işletme değerlerinin üzerine çıkılmaz. Deniz hatlarından ürün alınırken Terminal TL.DTR.302 Sıcaklık ve TL.DTR.301 Basınç talimatlarına uyulur. Gemilerden tanklara ürün alınmadan önce TL.DTR.314 Stok Tanklarına Ürün Alma talimatına uyulur. Gemiden ürün alma işlemi tamamlandıktan sonra tankların kapanış hesaplamaları İnspektör ve Gümrük Memuru nezaretinde yapılır. Terminal tanklarındaki ürünlerin günlük kontrolleri; TL.DTR.302 Sıcaklık TL.DTR.301 Basınç TL.DTR.309 Günlük Kontrol Talimatlarına uyularak takip edilir. Terminal Tanklarına Ürün alma operasyonları Kontrol odasında bulunan SCADA bilgisayar programından elektrikli vanalar, tank seviye cihazları, tank basınç ve sıcaklıklarının takibi ile yapılır. 5.1 Ürünün Depolanması : LPG sıvı halden gaz haline geçişte çevreden ısı aldığından dolayı buzlanma yapar. Bu nedenle; Atmosfere açılan tüm LPG vanalarının uç kısımları körtapa veya plaka ile kapalı olacaktır. LPG tanklarının dreyn borularının uc kısmındaki vanalar, kendiliğinden kapanan vana olacaktır. LPG tanklarının numune alma vanaları uc uca 1 rer metre mesafe aralıklı olarak iki adet olacak ve ucu kör tapa ile kapatılmış olacaktır. Terminal tanklarına LPG mix, Propan ve Bütan ürünleri Terminal TL.DTR.314 Stok Tanklarına Ürün Alma talimatlarına uygun olarak alınır. Terminal tanklarında depolanan ürünler bilgisayar sisteminden sürekli kontrol edilerek gözetim altında tutulur. Tanklar arasında ürün transferi ve araçlara yükleme operasyonları TL.DTR.403 Araç Yükleme talimatına belirtildiği gibi gerekli yasal müsadeler alınmadan ve yetkili amirin onayı alınmadan yapılmaz. Terminal tanklarında depolanan ürünlerden temsili örnekler alınarak Bağımsız ve onaylanmış Labaratuvarlarda analizleri yaptırılır REV.00 / Sayfa 31 / 357 KL.SEC.005

32 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 5.2 Tanklar arası transfer : Terminal dahilindeki tanklar arasında yapılacak transfer, gümrük yönetmeliğine uygun olarak yapılır. Tanklar arasında transfer işlemine başlamadan önce operasyon tanklarının açılış hesaplamaları yapılarak FO.DTR.350 Terminal Tank Hesap formuna işlenir. Transfer yapılan tank TL.DTR.314 Stok Tanklarına Ürün Alma talimatında belirtilen kurallara göre doldurulur. Transfer işlemi tamamlandıktan sonra tankların kapanış değerleri alınarak FO.DTR.350 Terminal Tank Hesap formuna işlenir ve hesapları yapılır. Açılış ile kapanış hesaplamaları arasındaki fark transfer edilmiş edilen miktar olarak tesbit edilir. Transfer işlemi tamamlandıktan sonra hesap formu Personel ve İdari İşler Şefine teslim edilerek transfer miktarının Gümrük kayıtlarına işlenmesi sağlanır. 5.4 Yardımcı Ünitelerde Özel Ürün Hazırlama: Terminal tanklarında depolanan LPG, Propan ve Bütan ürünleri PET GAZ A.Ş. kalite politikalarına ve müşterilerin özel taleplerine uygun olarak, kokulandırma ünitesi oprasyonları ve tanklar arası transfer operasyonları kullanılarak özel ürünler hazırlanır. Terminal LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan kokulandırma operasyonları TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL.DTR.111 Ürün spesifikasyonları ve TL.DTR.133 Kokulandırma Ünitesi operasyon talimatlarında belirlenmiş kurallara göre hazırlanır. PET GAZ A.Ş. nin ve müşterilerin özel LPG mix, Propan, Otogaz ve Bütan ürün telepleri doğrultusunda terminal tanklar arası transfer operasyonları yapılarak telep edilen ürün hazırlanır. 6- REFERANSLAR : Talimatlar: TL.DTR.302 Sıcaklık Talimatı TL.DTR.301 Basınç Talimatı TL.DTR.314 Stok Tanklarına Ürün Alma TL.DTR.309 Günlük Kontrol tallimatı TL.DTR.111 Ürün spesifikasyonları talimatı TL.DTR.114 Uçuculuk Testi talimatı TL.DTR.115 Yoğunluk tesbiti talimatı TL.DTR.116 Buhar basıncı tayini talimatı 7- FORMLAR VE EKLER : FO.DTR.352 Günlük sıcaklık takip formu FO.DTR.351 Günlük basınç takip formu FO.DTR.350 Tank hesap formu FO.DTR.354 Günlük genel kontrol takip formu 8- KAYITLAR : Kayıt ismi saklama sorumlusu saklama yeri saklama süresi Tank hesap Vardiya Sorumlusu K.Odası200.4 Üç ay REV.00 / Sayfa 32 / 357 KL.SEC.005

33 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu formu Günlük kontrol formu Vardiya Sorumlusu K.Odası200.7 Üç ay Ek-4 PR. DTR.400 Ürün Sevk Ve Araç Yükleme Prosedürü 1.AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Dörtyol LPG Terminali stoklama tanklarında depolanan LPG, Propan, Bütan ve Kokusuz LPG ürünlerinin sevk operasyonlarının, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak yapılmasının sağlanmasıdır. 2.KAPSAM : PET GAZ Dörtyol LPG Terminali stok tanklarında depolanan ürünlerin deniz yolu, karayolu ve boru hattı ile sevk işlemlerini kapsar. 3.TANIMLAR : Terminal: PET GAZ A.Ş. Firmasının Dörtyol Yeşilköy Beldesinde kurulu bulunan, LPG depolama, antrepo, araç dolum-gemi dolum, sevk ve parekende satış faaliyetlerinin yürütüldüğü tesistir LPG : TS 2178 ve TS EN 589:2008+AI:2012 de belirtilen özelliklere uygun Ticari Bütan ve Ticari Propan karışımından oluşan sıvılaştırılmış petrol gazlarıni ifade eder. Propan: TS 2178 ve TS EN 589:2008+AI:2012 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL.DTR.111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Bütan: TS 2178 ve TS EN 589:2008+AI:2012 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL.DTR.111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. SEÇ-G : Sağlık, emniyet, çevre ve güvenlik bölümü Transit : Dış ülkelerden gelen malın gümrüklü antrepolarda hiç bir işleme tabi tutulmadan, istendiğinde yine dış ülkelere gönderilen malın pozisyonu. Millileşmiş mal : Dış ülkelerden ithal edilmek kaydıyle gelen malın gümrük vergilerinin yatırılarak iç piyasada tüketilmek üzere hazırlanan mal. 4.YETKİ ve SORUMLULUK : Terminal Müdürü :Terminal faliyetlerinin belirlenmiş prosedür ve talimatlara göre yürtülmesinden sorumludur. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal Müdürü olmadığı zaman yerine vekalet eder, terminal işletme faliyetlerinin yürütülmesinden sorumludur. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını ve gerekli periyodik bakım işlerini yürütme ve yapmakla sorumludur. Personel ve İdari İşler Şefi: Terminal bünyesinde çalışan PET GAZ personeli ve müteahhit personelinin sevk ve idaresi, terminal işletme faliyelerine bağlı gümrük işleri, kantar ve puantör faliyetlerinin yürütülmesinden sorumludur. Vardiya Sorumlusu: Terminal işletme faliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı isyerinde olmadığı zaman işleri yürütmekle sorumludur. Dolum operatörü: Terminal araç dolum opersyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamaktır. Güvenlik: Terminale ürün almak için gelen araçların gerekli emniyet kontrollerini yapmak ve araçların sırası ile doluma girişlerini sağlamaktır. Kantarcı: Terminalden ürün alan araçların boş ve dolu tartımlarını yapmak ve gerekli evraklarını düzenleyerek araç sürücülerine vermek. 5.UYGULAMA : REV.00 / Sayfa 33 / 357 KL.SEC.005

34 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Genel : Bu prosedürde PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline PET GAZ A.Ş. nin temin ettiği veya üçüncü sahıslara ait LPG, Propan, Bütan ve Kokusuz LPG ürünlerinin gemi yoluyla sevk, Kara tankerleriyle sevk ve boru hattı ile transfer edilmesi operasyonların PETGAZ SEÇ-G politikalarına uygun, emniyetli ve en verimli olarak nasıl yapılacağı anlatılmaktadır. 5.1 Gemi ile sevk : Terminal stok tanklarında depolanan LPG, Propan ve Bütan ürünleri gemi ile sevk edilebilmesi için gemiler Terminal iskelesine Terminal gemi operasyonları prosedürü ve gemi yaklaştırma talimatlarına göre yaklaştırılır. Terminal iskelesine yaklaşan gemilere deniz altı kargo tahliye hortumu Terminal Deniz altı hortumlarını gemiye alma talimatına uygun olarak alınır. TL.DTR.202 Gemilere deniz altı kargo tahliye hortumlarının alınması Terminal Gemi operasyonları prosedürü ve gemi operasyonları talimatında belirtilen kurallara göre gemi yükleme öncesi tüm hazırlıklar yapılır. Terminal stok tanklarında depolanan ürünlerin deniz yolu sevk işlem iki türlü yapılmaktadır. Transit ürün sevki Millileştirilmiş ürün sevki Terminal stok tanklarından deniz yolu ile ürün sevk edebilmek için Gümrük Müdürlüğüne yazılı müracaat yapılarak gerekli müsadeler alınır. Tüm gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra terminal gemi operasyonları prosedür ve talimatları ile terminal tank stoklama operasyonlarına göre yüklenir. PR.DTR.200 Gemi Operasyonları prosedürü TL.DTR.203 Gemi operasyonları Talimatı TL.DTR.314 Terminal Depolama Talimatı Gemi yükleme operasyonları tamamlandıktan sonra Terminal Gemi yükleme operasyonları talimatına uygun olarak gerekli dökümantosyonlar hazırlanarak gemiye teslim edilir. TL.DTR.203 Gemi yükleme opersyonları. 5.1 Karayolu ile sevk : PET GAZ A.Ş. ve 3.partilerin temin ettiği LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin kara yolu ile sevk işlemi ; Transit mal REV.00 / Sayfa 34 / 357 KL.SEC.005

35 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Milli mal Şeklinde yapılır. Terminal stok tanklarından PET GAZ A.Ş. ve 3.parti firmaların temin ettiği LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin kara yolu ile sevk işlemi TS 1446 araç taşıma kuralları ve terminal Tanker Emniyet Kontrol talimatında belirtilen kurallara uygun araçlara yapılır. PET GAZ A.Ş. ve 3.parti firmaların temin ettiği LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin kara yolu ile sevk işlemi Merkez Ofis İkmal ve Nakliye Departmanı nın talimatları doğrultusunda yapılır. Terminale LPG, Propan ve Bütan yüklemeleri için gelen araçlar TL DTR 403 Araç Yükleme Talimatı na göre ve gerekli emniyet, yeterlilik kontrolleri yapıldıktan sonra araç dolumuna alınır ve sevk edilir. Dolum peronlarına yaklaşan araçlar Terminal TL.DTR.401 araç doldurma talimatına uygun olarak doldurulurak sevk işlemi yapılır. 5.2 Boru Hattı ile transfer : PET GAZ Dörtyol terminal Stok tanklarından, PET GAZ A.Ş. Tüp dolum tesisine ürün ikmali iki tesis arasında bulunan boru hattından transfer işlemi ile gerçekleştirilir. Boru hatti transfer işlemi Terminal TL.DTR.406 Dörtyol Tüp dolum tesisi transfer talimatına uygun olarak yapılır. Terminal ile tüp dolum tesisi arasındaki transfer miktarının belirlenmesi TL.DTR.406 Terminal Tüp dolum Tesisi transfer talimatı ve PR.DTR.300 Ürün depolama prosedürüne uygun olarak tesbit edilir. 5.3 Genel Kurallar : Bu prosedürün amacı PET GAZ A.Ş. ve 3. şahısların temin etmiş oldukları LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminalinden sevk işlemlerinin yapılması ve stok haraketleinin kayıt altına alınması için; Gemi ile ürün sevk evraklarının orjinalleri merkez ofise gönderilecek ve birer kopyası Terminal Müdür Yardımcısının odasında gemi dosyasında saklanacaktır. Terminal kara youlu ile sevk işlemlerinde kullanılan FO.SEC.135 TANKER KONTROL KARTLARI aylık olarak biriktirilecek ve Terminal arşiv odasında saklanacaktır. REV.00 / Sayfa 35 / 357 KL.SEC.005

36 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Terminal sevk işlemleri esnasında yapılan hesaplamalar, Terminal tank hesap formuna işlenecek e dağıtımı; Gümrük kayıtlarına işlenmesi için bir kopyası Personel ve İdari İşler Şefiliğine Orijinal hesap formu ise kontrol odasında şeklinde yapılacaktır. Araç sevk irsaliyeleri merkez ofis departmanının belirleyeceği süreler kadar terminal arşivinde saklanacaktır. Gümrük sundurma fişleri Gümrük Müdürlüğünün belirlediği süreler içerisinde Terminal arşiv odasında saklanacaktır. 6- REFERANSLAR : TS 1446 Taşıma Kuralları TS 2178 LİKİT petrol gazlarının Özellikleri TS EN 589:2008+AI:2012 OTOMOTİV YAKITLARI - LPG - ÖZELLİKLER VE DENEY YÖNTEMLERİ İLE İLGİLİ TEBLİĞ 7- FORMLAR VE EKLER : FO.DTR.350 Terminal Tank Hesap Formu FO.SEC.135 Tanker Kontrol Formu KL.DTR.251 Port İnformation and Terminal Regulations LI.DTR.256 Gemi Emniyet Kontrol Listesi FO DTR 458 PET GAZ A.Ş. Otogaz Tankeri Günlük Sevkiyat Formu. FO DTR 457 PET GAZ A.Ş. Gaz İkmal Talep Formu. 8. KAYITLAR : Kayıt adı Kayıt sorumlusu Kayıt saklama yeri Kayıt saklama süresi Tanker Kontrol Vardiya amiri Arşiv Bir yıl Formu Tank Hesap V.Sorumlusu Kontrol Odası Bir yıl Formu Dosya Gemi emniyet İşletme Mühendisi Ofis Bir Yıl Kontrol Listesi Gaz İkmal İdari İşler Şefi Ofis-Dosya Yıl Talep Formu Otogaz Günlük İdari İşler Şefi Ofis- Dosya Yıl Sevkiyat Formu Ek- 5 TL.DTR.314 Stok Tanklarına LPG Ve Propan Alma Talimatı 1. AMAÇ : REV.00 / Sayfa 36 / 357 KL.SEC.005

37 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu PET GAZ A.Ş. Terminaline, boşaltma işlemleri için gelen gemi ve dorse tankerlerden terminal stok tanklarına mix LPG, PROPAN ve BÜTAN alma ve stoklama operasyonlarının sağlıklı ve emniyetli bir şekilde yapılmasının sağlanmasıdır. 2. KAPSAM : PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminali mix LPG ve Propan tanklarına mix LPG, PROPAN ve BÜTAN alma ve stoklama operasyonlarını kapsar. 3. TANIMLAR : LPG : TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun Ticari Bütan ve Ticari Propan karışımından oluşan sıvılaştırılmış petrol gazlarıni ifade eder. Propan: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün Spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Bütan: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün Spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Antrepo: Türkiye ye deniz, kara (demiryolları dahil) ve hava yoluyla getirilen ve Türkiye ye girmesi veya Türkiye den transit geçirilmesi yasak olmayan yabancı memleket eşyasının; çıkış hükmünde olmak üzere ihraç edilecek milli mahsul ve mamullerin; transit veya yeniden ihraç edilmek üzere gelen eşyanın konulduğu yerlerdir. EOV : Elektrik Kumandalı Vanalar Surveyör : Şirketler adına bağımsız gözetim ve ölçme yapan firma yetkilileri. Rate: Ürünlerin belirli zaman aralığı içinde, stok tanklarına giriş miktarı. 4. YETKİ VE SORUMLULUK: Terminal Müdürü: Terminal stok tanklarına ürün alma operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. İşletme Mühendisi/İşletme Süpervizörü: Terminal stok tanklarına ürün alma haraketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk ve idare etmek. İkmal Departmanı: Gelen ve giden malların, Transit, Antrepo ve İthal beyannamelerinin açılmasından, bu beyannamelerin açılması için gereken evrakların hazırlanıp komisyoncuya ulaştırılmasını sağlamak. Vardiya Sorumlusu: Terminal işletme faliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve işletme mühendisi işyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal tanklarına ürün alma opersyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. 5. UYGULAMA : 5.1 Genel LPG mix, PROPAN ve BÜTAN Terminal stok tanklarına alma, denizyolu ve kara yolu ile getirilen vasıtalardan yapılır. REV.00 / Sayfa 37 / 357 KL.SEC.005

38 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 5.2 Gemilerden Ürün Alma Terminale tahliye işlemi için gelen gemiler ; TL-DTR-201 Gemi Yaklaştırma TL-DTR-205 Emniyet Listesi Kontrol TL-DTR-202 Gemilere Hortum Alma Talimatlarında belirtilen hususlara göre tüm ön hazırlıklar ve kontrolleri yapılacaktır. Gemiden alınacak ürünün hangi tanklara alınacağı belirlenir. İşletme mühendisi belirlenen tankları ikmal departmanına bildirecektir. İkmal departmanı alınacak tankları Gümrük Komisyoncusuna ve Antrepo Memuruna bildirerek, antrepo beyannamesinin açılmasını sağlayacaktır. Gümrük komisyoncusu antrepo giriş beyannamesini açtıktan sonra, tahliye müsaadesini antrepo memuruna ve terminal işletme mühendisine bilgi verecektir. İkmal departmanı antrepo giriş beyannamesinin açıldığının teyidini gümrük komisyoncusundan alarak, terminal yetkililerine bildirecektir. Ürünün kalitesi için PR-DTR-100 Uygun olmayan Ürünlerin takibi prosedürüne göre hareket edilecektir. Ürün alınacak tankların açılış ölçümü kontrol odası görevlisi, Gümrük Antrepo memuru ve bağımsız surveyör ile birlikte yapılacaktır. Yapılan açılış hesaplamalarında kesin mutabakat sağlanacaktır. Terminal stok tankları açılış hesaplamaları FO-DTR-350 Terminal Hesap formuna işlenecektir.. Gemi stok tankları bağımsız surveyör, terminal deniz işleri görevlisi ve gemi ikinci kaptanının katılımları ile yapılacaktır. Gemi kargosu, stok sahasında bulunan tanklara alınacak ise deniz hattının araç dolum sahasına bağlantı vanası kapatılarak irtibatı kesilecektir.(mix LPG ve Propan deniz hatlarının araç dolum sahası bağlantıları ayrı ayrıdır.) Propan operasyonunda ürünler karışmaması için, gemilerden, stok sahası 200 lu gruba Propan alınacağı zaman 8 hat üzerindeki; K109 Dolum sahası bağlantısındaki V444-V445 küresel vanalar kapalı, Tk arasındaki V387-V386 vanalar kapalı. Stok sahası Pompa dairesi önündeki V-343 vanası kapalı, (Propan pompası çalıştırılacaksa). K-201 de VPM- 201 kapalı, VFM-201 kapalı, VTM-201 kapalı olacak K-202 de VPM-202 kapalı, VFM-202 kapalı, VTM-202 kapalı olacak. K-203 de VPM-203 kapalı, VFM-203 kapalı, VTM-203 kapalı olacak. K-204 de VPM-204 kapalı, VFM-204 kapalı, VTM-204 kapalı olacak. K-205 de VPM-205 kapalı, VFM-205 kapalı, VTM-205 kapalı olacak. K-206 de VPM-206 kapalı, VFM-206 kapalı, VTM-206 kapalı olacak. Önemli not: Tesiste 200 lü grup tanklarda propan olduğu zaman, Yukarıdaki yazılı olan mix vanalar kapatılacaktır. Mix LPG alındığında Stok sahası 2 nolu box da bulunan Mix LPG pompası pompa basma hattı 14 vanası kapatılacaktır Sahil mix LPG deniz hattı limit vanasının açık olduğu kontrol edilecektir. Ürün alınacak tank ın tank dibi tank dolum vanası (filling) açılacaktır. REV.00 / Sayfa 38 / 357 KL.SEC.005

39 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Kontrol Odası görevlisi Ürün alınacak tanka, deniz hattını ve tank dolum hattının irtibatını tank dolum hattı üzerinde bulunan EOV vanasını açarak sağlayacaktır. Terminal Vardiya sorumlusu veya görevlendirdiği personel FO-DTR-359 Terminal Gemiden Ürün Alma opersyonları öncesi kontrol formunu bizzat yerlerinde kontrol edecek ve imza altına alındıktan sonra diğer işlemlere başlayacaktır. Kontrol Odası görevlisi gemiden ürün almak için tüm hazırlıkların yapıldığını gemide bulunan deniz işleri görevlisine telsiz ile bildirecektir. Gemide bulunan deniz işleri görevliside geminin tahliye işlemi için hazır olduğunu bildirecektir. Deniz İşleri Görevlisi gemiden tahliye işlemini düşük ratede ve +5 C de başlatacaktır. Ürün tankına, gemiden basılan ürün girişi başlayınca durum gemi işleri görevlisine telsiz ile bildirilecektir. Kontrol Odası görevlisi Ürün alınan tank ın seviyesi 2mt. ye ulaşınca rate nin artırılmasını gemi işleri görevlisine telsiz ile bildirecek ve rate yavaş yavaş artırılacaktır. Stok tanklarına ürün; 14 Mix LPG deniz hattından alınıyor ise maksimum 750m3/saat 8 propan deniz hattından alınıyor ise maksimum 300m3/saat olarak tahliye miktarı ayarlanacaktır. Kontrol Odası görevlisi Terminal TL-DTR-301 Tank Basınç talimatı ve TL-DTR-302 Tank Sıcaklık talimatlarına uygun şekilde, tahliye işlemi süresince ürün alınan tankların basınç ve sıcaklık kontrollerini bilgisayrdan yapar. Ürün alınan tank ın basıncı aşırı yükselmiş ise ürün alınan tank gaz hattı başka tanka açılacak ve ürün alınan tank basıncının yükselmemesi sağlanacaktır. Ürün alınan tank ın sıcaklığı eğer 3 derecenin altına iniyor ve TL-DTR-302 Terminal Tank Sıcaklık talimatlarına uymuyor ise, kontrol odası görevlisi durumu derhal deniz işleri görevlisine bildirecek, gemiden tahliye edilen ürünün sıcaklığının yukarı çekilmesini sağlayacaktır. Kontrol Odası Görevlisi ürün alınan tank ın dolmasına bir saat kala, geçiş yapılacak diğer bir tank ın vanalarını kontrol edecek, bu tankın tank dolum hattı EOV vanasını az miktar açacak, 2mt. yüksekliğinde ürün alacak ve daha sonra tekrar kapatılacaktır. Ürün alınan tank ın doluluk seviyesi %85 olduğunda, geçilecek diğer tankın EOV vanası az bir miktar açılacak ve ürün girişi sağlanacaktır. Dolan tank ın EOV vanası kapatılırken, diğer tankın tank dolum EOV vanası açılacaktır. Tank değişiminden sonra ürün alma işlemine kapatılan tank ın vanaları kontrol edilecektir. Ürün alma işlemlerinde birden fazla tank kullanılacak ise tüm stok tanklarına yukarıda bahsedildiği şekilde ürün alınacaktır. Gemi tahliye işlemi bu şekilde devam eder ve sona erdiğinde gemi işleri görevlisi gemiden ürün tahliye işleminin bittiğini telsiz ile kontrol odası görevlisine bildirecektir. Kontrol odası görevlisi deniz hatlarını genleşmeye karşı devamlı olarak bir tank a irtibatlı bırakacaktır. Terminal Tanklarına alınan ürün kontrol odası görevlisi, Gümrük antropo memuru ve surveyör tarafından hesaplanacak ve hesap bitiminde mutabakat sağlanacaktır. Gemi ile sahil tankları arasında bir fark oluştuğunda durum enspektör ile tekrar gözden geçirelerek, sahil tankları ve gemi tankları tekrar ölçülecektir. Oluşan fark durumlarına göre; Sahil Tanklarına alınan miktar Konşimento miktarından az ise Terminal FO.DTR.254 Konşimento-Sahil Tankları Alınan Ürün Farklılığı Protestosu REV.00 / Sayfa 39 / 357 KL.SEC.005

40 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Sahil Tanklarına alınan miktar Gemi tankları ölçü miktarindan az ise Terminal FO.DTR.255 Gemi tankları-sahil Tankları Alınan ürün Farklılığı Protestosu Gemi tahliye işlemini, Terminalin FO.DTR.252 Kargo Mutabakatı nda tahliye öncesi talep etmiş olduğu saatlik miktardan daha az miktarda vermiş ve bu durum şirketin manfaatlerine zarar verecek durumda ise gemiye Terminal FO.DTR.253 Düşük Rate protestosu verilir. Kontrol Odası görevlisi tank kapanış hesaplarını TL-DTR-350 Tank Hesap formuna geçecektir. Gemiden tanklara alınan ürün tesbit işlemleri bittikten sonra Kontrol Odası Görevlisi hesap formunu ve FO-DTR-358 Gemi Tank Hareketleri formunu doldurup İşletme mühendisine verecektir. Gemi ile ilgili; Konşimento Kargo kalite belgesi Gemi Yükleme limanı ile ilgili evraklar Gemi açılış kapanış hesaplamaları Sahil açılış-kapanış hesaplamaları Zaman Çizelgeleri Tüm evraklar kontrol odasında toplanıp İşletme Mühendisine teslim edilecektir. İşletme mühendisi gemi evraklarının tamamını inceleyip personel ve idari işler şefine teslim edecektir. Personel ve idari işler şefi tüm gemi evraklarından birer suret kopya alarak Terminal Gemi Evrakları Dosyasına koyacak ve orijinalleri merkez ofise gönderecektir. 5.3 Dorse Tankerlerden Ürün alma Ürün dorse tanker ile getirilmiş ise ilk olarak kapı puantörüne müracaat edecektir. Burada Kapı Puantörü Terminal TL-DTR-404 Kapı Puantör talimatlarına göre işlemlerini yapılacak ve araç kontrol kartını doldurarak araç şöförüne verecektir. Dorse tanker ile getirilen ürün millileştirilmiş ürün ise gerekli giriş işlemleri yapıldıktan sonra ilk tartım için kantara gönderilecektir. Dorse tankerin getirdiği ürün transit ise gerekli gümrük işlemleri ve antrepo giriş beyannamesi açıldıktan sonra ilk tartım için kantara gönderiecektir. Kantarda ilk tartımı yapılan dorse tanker, dolum operatörü tarafından boşaltma peronuna yaklaştırılacaktır. Dorse tankerin likit hattına 2 likit hortumu, gaz hattına 2 gaz hortumu bağlanacaktır. Gelen ürünün pozisyonuna göre (millileştirilmiş veya transit) ürün alınacak tank dolum opertörü ve kontrol odası görevlisi tarafından belirlenecektir. Ürün alınacak tank Araç dolum sahasında ise dolum opertörü, stok sahasında ise kontrol odası görevlisi gerekli tanker boşaltma hazırlıklarını yapacaktır. Ürün alınacak tank ın gaz hattı vanası açılarak gaz kompresörü emiş hattına irtibatlanacaktır. Ürün alınacak tank ın tank dolum hattı anası açılarak, dorse tanker boşaltma hattına bağlanacaktır. Tüm ön hazırlıklar son kez kontrol edilecektir. REV.00 / Sayfa 40 / 357 KL.SEC.005

41 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Ürün alınacak tank ın açılış ölçüleri alınarak içindeki miktar hesaplanarak FO-DTR-350 Tank Hesap formunun tank açılış kısmına yazılacaktır. Dolum operatörü TL-DTR-402 Tanker Boşaltma talimatına uygun şekilde dorse tankeri boşaltacaktır. Dorse tanker bittikten sonra içerisinde ürün kalıp kalmadığını kontrol edecektir. Dorse tankerin boşaldığından emin olduktan sonra araca bağlı hortumları emniyetli bir şekilde sökecek ve araç kontrol kartının boşaltma bitiş saati kısmını imzalayarak kantara son tartım için gönderecektir. Dolum operatörü ve kontrol odası görevlisi boşaltma işleminin tamamlanmasından sonra ürün alınan tank ın gaz hattı ve tank dolum hattı vanalarını kapatacaktır. Ürün alınan tank ın kapanış ölçüleri alınarak içindeki miktar hesaplanacak FO-DTR-350 Tank Hesap formunun tank kapanış kısmına yazılacaktır. Hesap yöntemiyle dorse tankerden alınan miktar hesaplanacaktır. Son tartımı yapılan araç, gerekli evraklarını aldıktan sonra kapı puantörüne çıkış için gidercek ve işlemi sona erecektir. 6. REFERANSLAR: TL-DTR-402 Tanker Boşaltma talimatı TL-DTR-404 Kapı Puantör Talimatı TL-DTR-405 Kantar Talimatı FO-SEC-135 Araç Kontrol Kartı 7. FORMLAR, EKLER: FO-DTR-254 Konşimento-sahil Tankları alınan ürün farklılığı protesto formu FO-DTR-255 Gemi tankları-sahil Tankları alınan ürün farklılığı protesto formu FO-DTR-253 Düşük rate protesto formu FO-DTR-451 Araç Kontrol Kartı FO-DTR-453 Araç yükleme-boşaltma icmali FO-DTR-452 Araç giriş-çıkış formu LI-DTR-455 Araç yükleme listesi FO-DTR-350 Tank Hesap Formu FO-DTR-359 Gemiden ürün alma öncesi kontrol formu FO-DTR-358 Gemi Tank Haraketleri 8. KAYITLAR : Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Konşimento İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Düşük Rate İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Protesto Konşimento-sahil İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl REV.00 / Sayfa 41 / 357 KL.SEC.005

42 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Fark Protesto Gemi-Sahil fark İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Protesto Gemi Yükleme İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Limanı Evrakları Gemi açılış-kapanış İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Hesaplamaları Gemi Zaman Çizelgeleri İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Gemi Kalite belgesi İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Gemi Tank Haraketleri V.Sorumlusu K.Odası yıl Kargo Mutabakat İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya yıl Formu Araç Kontrol Kartı Kapı Puantör Ofisi (matbu) 1 yıl Araç yüklemeboşaltma icmali İdari İşler Şefi Ofisi-Dosya yıl Araç giriş-çıkış Listesi İdari İşler Şefi Ofisi -Dosya yıl Araç Yükleme İdari İşler Şefi Ofisi -Dosya yıl Listesi Tank hesap formu V.Sorumlusu K.Odası-Dosya yıl Gemiden ürün alma V.Sorumlusu K.Odası yıl Ön kontrol formu EK-6 TL. DTR.401 Tanker Doldurma Talimatı 1- AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Terminal tanker yükleme işlemlerinin belirli kurallara uyarak emniyetli bir şekilde yapılmasının sağlanmasıdır. 2- KAPSAM : PET GAZ A.Ş. LPG Terminali araç dolum-boşaltma peronlarındaki operasyonları kapsar. 3- TANIMLAR : REV.00 / Sayfa 42 / 357 KL.SEC.005

43 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu ROTAGAUGE: Sabit seviye cihazı 3- YETKİ VE SORUMLULUKLAR : Terminal Müdürü :Terminal araç dolum operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. İşletme Mühendisi: Terminal araç dolum haraketlerini organize etmek ve araç dolum işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk ve idare etmek. Vardiya Sorumlusu: Terminal araç dolum operasyonları için gerekli ekipmanları çalıştırmak ve takibini yapmak. LPG Operatörü: Terminal araç dolum opersyonlarının belirlenen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. 5- UYGULAMA : 5.1 Genel Terminal dolum-boşaltma peronlarına gelen tankerlerin peronlara girişlerinden, çıkışlarına kadar geçen sürede işletme operatörlerinin ve araç sürücülerinin belirli kurallara uymaları ve Terminal tanker boşaltma prosedürlerine uymaları gerekmektedir. 5.2 TANKER DOLDURMA TALİMATI Tanker doluma girmeden FO-DTR-454 Araç Kontrol Formu na uygun olarak kontrol edilmiş ve FO-SEÇ-135 TANKER KONTROL KARTI ve ürün barkodu almış olması şarttır. Tankerin dolum vana dolabında hareketli malzemelerin olmadığını kontrol edeceklerdir eğer var ise araç emniyetli sahaya çekilerek hareketli malzemeler boşalttırılacaktır. Tankerin tank kısmının duşlama alanı içerisinde kalmasını sağlayacak şekilde park etmesine yardımcı olan dolum peronundaki stoperler dikkate alınarak tanker yanaştırılacaktır. (Tüm tankerler için stoperler ön teker ve arka tekerler için yanaşma limitleridir; tanker tekerleri ön ve arka stoperleri geçmeyecek şekilde yanaşmalıdır.) Tanker doldurma işlemi yapan operator kişisel koruyucu ekipmanlarını giymiş veya takmış olarak çalışacaktır.(özel iş eldiveni, baret, iş gözlüğü, iş ayakkabısı ve iş elbisesi) Tüm donanımlar incelenecek ( Hidrolik vana ve boruları, boru bağlantıları,vanalar vb.) ve araç sürücüsüne herhangi bir teknik sorun olup olmadığı sorulacaktır. Dolum görevlileri tarafından tekere takoz konulacaktır. Araç sürücüsü tarafından aracın master switchi kapatılacaktır. Topraklama devresi kablo pensesi dolum görevlileri tarafından aracın şasesinde bulunan çubuğa bağlanacaktır. Dolum görevlileri tarafından dolum hortumunu sağlam conta koyularak araca bağlanacaktır. Araç sürücüsü aracının hidrolik vanasını basınçlandırarak açık pozisyona getirecektir. Kapıdan verilen araç dolum kartı görevlilere verilecek ve şoför aracın yanında dolum tamamlanana kadar bekleyecektir. Dolum operatörü kartın üzerine sayaç açılış rakamlarını, doluma başlama saatini ve peron numarasını yazarak imzalayacaktır. Dolum görevlisi gelen aracı, herhangi bir tehlikeyle karşılaşmamak için tekrar gözle aracın durumunu kontrol edecektir. REV.00 / Sayfa 43 / 357 KL.SEC.005

44 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Tanker sürücüsü kapıdan almış olduğu ürün barkodunu, girmiş olduğu peronun barkot okuma ünitesine tanıtacaktır. Dolum görevlisi tüm bu işlemlerden sonra aracın vanasını yavaş bir şekilde tam olarak açacak, sonra hortum ucu küresel vanasını yavaşca az bir miktar açacaktır. Tanker sürücüsü, dolum yaptığı peron da bulunan dolum düğmesine basarak elektrikli vananın açılmasını sağlayarak dolumu başlatacaktır. Tanker sürücüsü bu düğmeye bastığında zaman sayacı 60sn. den başlayarak geriye doğru saymaya başlayacak ve zaman sıfırlandığında elektrikli vana kendiliğinden kapanmaya başlayacaktır. Bu nedenle araç sürücüsü bu zaman okuyucunun sıfırlanmaması için belirli sürelerde düğmeye basması gerekmektedir. Bu işlemden sonra bağlantıları tekrar gözden geçirecek, eğer kaçak yok ise hortum vanasını tam olarak açacaktır. Eğer kaçak var ise DOLUM DERHAL DURDURULACAK ve gerekli önlemler alınacaktır. Dolum görevlisi aracın dolum oranını sipariş miktarına göre kütle ölçer (sayaç) vanasını otomatik olarak kapatmama ihtimaline karşı azami dolum seviyesinin üzerinde olmayacak şekilde ROTAGEYÇ' ten ayarlayacak ve bu sınırların geçilmemesine çok dikkat edilecektir. (Ortalama %85, maximum %90) Dolum başladıktan sonra aracın seviyesi sık sık sabit seviye vanalarından kontrol edilecektir. Dolum vanası tankın dolum seviyesine yaklaşıldığında tahditlenecek ve azami dolum limitlerine gelindiğinde kütle ölçerin vanası kapatmadığı takdirde (rotageyeç' ten likit gelince) vana hemen kapatılacaktır. Dolum görevlileri, küresel vanayı kapatacaklardır. Araç şoförleri de aracın hidrolik vanasını kapatacaklardır. Vanaların kapalı olduğundan emin olunduktan sonra hortum kamlok drain vanası yavaş yavaş açılarak içerisinde kalan gaz fasılalı olarak tahliye edilecek, tahliye işlemi tamamlandıktan sonra hortum araçtan dikkatli bir şekilde sökülecektir. Dolum hortumu yavaş bir şekilde koyulacaktır. Emniyetsiz durum meydana getirecek haraketlerden kesinlikle kaçınılacaktır. (Hortumu atma vurma, ezme v.b.) Dolum görevlileri bu işlerle ilgili gerekli yardımcı aletleri dikkatli kullanacak ve bu malzemelerin kıvılcım çıkartmayan, bronz, sarı v.b. malzemelerden yapılmış olmasına dikkat edeceklerdir. Dolum operatörü, LPG dolum hortumunu söktükten sonra topraklama pensesini de sökerek yerine bırakacaktır. Dolum görevlileri dolum kartına sayacın kapanış rakamlarını ve dolum bitiş saatini yazarak imzalayacaktır. Araç sürücüsü kendi vanalarını tekrar kontrol edecek ve vana ucu adaptörlerine kapak takacaktır. LPG dolum hortumu sökülen tankerin her iki tarfında araç varsa, araçlar hortum sökme işlemi tamamlanıncaya kadar şoför, motor çalıştırmayacak ve hareket etmeyecektir. Araç sürücüsü bu işlemlerden sonra aracının tekerleklerindeki takozu alacak ve aracının son kontrollerini yaparak aracına binecektir. Araç sürücüsü aracını çalıştırarak peronu hemen boşaltarak kantara tartıya gidecektir. 6- REFERANSLAR : TS 1445 LPG Taşıma Kuralları 7- FORMLAR, EKLER: REV.00 / Sayfa 44 / 357 KL.SEC.005

45 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu FO-SEÇ-135 TANKER KONTROL KARTI FO-DTR-454 ARAÇ KONTROL FORMU 8. KAYITLAR : Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Tanker Kontrol K.Puantör Ofis-Matbu Bir yıl Kartı Araç Kontrol Formu M.Yardımcısı Ofis-Dosya Bir yıl Ek-7 TL. DTR.402 Tanker Boşaltma Talimatı 1- AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Terminal tanker boşaltma operasyonunun belirlenmiş kurallara ve PETGAZ SEÇ-G politikalarına uyarak emniyetli bir şekilde yapılmasının sağlanmasıdır. 2- KAPSAM : PET GAZ A.Ş. LPG Terminali araç dolum-boşaltma peronlarındaki operasyonları kapsar. 3- TANIMLAR : 4- YETKİ VE SORUMLULUKLAR : Terminal Müdürü :Terminal araç boşaltma operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. İşletme Mühendisi : Terminal araç dolum ve boşaltmaharaketlerini organize etmek ve araç dolum işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk ve idare etmek. Vardiya Sorumlusu: Terminal araç boşaltma operasyonları için gerekli ekipmanları çalıştırmak ve takibini yapmak. LPG oparatörü: Terminal araç boşaltma opersyonlarının belirlenen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. 5- UYGULAMA : 5.1 Genel Terminal dolum-boşaltma peronlarına gelen tankerlerin peronlara girişlerinden, çıkışlarına kadar geçen sürede işletme operatörlerinin ve araç sürücülerinin belirli kurallara uymaları ve Terminal tanker boşaltma prosedürlerine uymaları gerekmektedir. 5.2 TANKER BOŞALTMA TALİMATI REV.00 / Sayfa 45 / 357 KL.SEC.005

46 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Bu işe başlamadan tankerin FO-DTR-454 Araç Kontrol Formu na uygun olarak kontrol edilmiş ve TANKER KONTROL KARTI almış olması şarttır. Tankerin tank kısmının duşlama alanı içerisinde kalmasını sağlayacak şekilde park etmesine yardımcı olan dolum peronundaki stoperler dikkate alınarak tanker yanaştırılacaktır. (Tüm tankerler için stoperler ön teker ve arka tekerler için yanaşma limitleridir; tanker tekerleri ön ve arka stoperleri geçmeyecek şekilde yanaşmalıdır.) Tanker boşaltma işlemi yapan operator kişisel koruyucu ekipmanlarını giymiş veya takmış olarak çalışacaktır.(özel iş eldiveni, baret, iş gözlüğü, iş ayakkabısı ve iş elbisesi) Tüm donanımlar incelenecek ( Hidrolik vana ve boruları, boru bağlantıları,vanalar vb.) ve araç sürücüsüne herhangi bir teknik sorun olup olmadığı sorulacaktır.manometre, sıcaklık ve seviye okunup not edilecektir. Dolum görevlileri tarafından tekere takoz konulacaktır. Araç sürücüsü tarafından aracın master switchi kapatılacaktır. Topraklama devresi kablo pensesi dolum görevlileri tarafından aracın şasisinde bulunan çubuğa bağlanacaktır. İlk olarak peron gaz hattı gaz kompresörün basma hattına bağlanacaktır. Daha sonra tanker hangi tanka boşaltılacak ise kompresörün emiş hattı bu tanka bağlanacaktır. Tankerin boşaltma hattı, boşaltım yapılacak tankın tank dolum hattına bağlanarak hatlar ayarlanacaktır. Boşaltma görevlileri tarafından sıvı ve gaz hattı hortumları sağlam conta koyularak araca bağlanacaktır. Araç sürücüsü aracının hidrolik vanasını basınçlandırarak açık pozisyona getirecektir. Hidrolik vanaların ve hatların kontrolü yapılarak herhangi bir kaçak veya arıza olup olmadığına bakılacaktır. Kapıdan verilen araç dolum-boşaltma kartı görevlilere verilecek ve aracın yanında boşaltma işlemi tamamlanana kadar bekleyecektir. Boşaltma görevlisi gelen aracı, herhangi bir tehlikeyle karşılaşmamak için tekrar gözle aracın durumunu kontrol edecektir. LPG kompresörü içine sıvı gelmeyecek şekilde donanıma sahiptir. Ancak yinede kompresör içinde sıvı olup olmadığı kontrol edilecek, sıvı varsa boşaltılacak ve sonra çalıştırılacaktır. Normal koşullarda kompresörün basma basıncı LPG nin hatta giriş basıncından 1-2 kg / cm daha fazladır.daha yüksek bir fark oluşuyorsa sorun var demektir. Kompresör durdurulacak ve donanım gözden geçirilecektir.tesis Müdürünün bilgisi olmadan hiç bir şekilde donanıma müdahale edilmeyecektir. Boşaltma görevlisi tüm bu işlemlerden sonra aracın gaz hattı vanasını yavaş bir şekilde tam olarak açacak, sonra gaz hattı hortum ucu küresel vanasını yavaşca az bir miktar açacaktır. Bu işlemden sonra bağlantıları tekrar gözden geçirecek, eğer kaçak yok ise hortum vanasını tam olarak açacaktır. Eğer kaçak var ise BOŞALTMA İŞLEMİ DERHAL DURDURULMALI ve gerekli önlemler alınacaktır. Boşaltma görevlisi tüm gaz hatlarının açık olduğunu tekrar kontrol ettikten sonra gaz kompresörlerini çalıştıracak (Bknz.Kompresör çalıştırma talimatı.) ve boşaltma tankından emilen gaz fazı tankere basılacaktır. Boşaltma görevlisi tüm bu işlemlerden sonra aracın basıncını kontrol edecek ve tanker basıncı pozitif duruma geçince ( stok tankından tanker basıncı en az 1 kg/cm 2 fazla), aracın sıvı hattı vanasını yavaş bir şekilde tam olarak açacak, sonra sıvı hattı hortum ucu küresel vanasını yavaşca az bir miktar açacaktır. REV.00 / Sayfa 46 / 357 KL.SEC.005

47 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Bu işlemden sonra bağlantıları tekrar gözden geçirecek, eğer kaçak yok ise hortum vanasını tam olarak açacaktır. Eğer kaçak var ise BOŞALTMA İŞLEMİ DERHAL DURDURULMALI ve gerekli önlemler alınacaktır. Boşaltma başladıktan sonra aracın seviyesi sık sık sabit seviye vanalarından kontrol edilecektir.aracın sabit seviye cihazından likit gelmeyinceye kadar işleme devam edilecektir. En son olarak sıvı hattı hortumu üzerindeki F valf açılacak ve buradan sıvı gelmiyor ise araç boşaltma işlemi tamamlanmış sayılacaktır. Tanker in boşaltıldığından emin olunca kompresör durdurularak stop edilecektir. Boşaltma görevlileri, tanker boşaltma işlemi bittikten sonra araç hidrolik vanası ile küresel vanaları kapatılacaktır.vanaların kapalı olduğundan emin olunduktan sonra sıvı ve gaz hattı hortumları araçtan sökülecektir. Dolum-boşaltma hortumları yavaş bir şekilde yere koyulacaktır.emniyetsiz durum meydana getirecek haraketlerden kesinlikle kaçınılacaktır.(hortumu atma vurma, ezme v.b.) Boşaltma görevlileri bu işlerle ilgili gerekli yardımcı aletleri dikkatli kullanacak ve bu malzemelerin bronz, sarı v.b. malzemelerden yapılmış olmasına dikkat edeceklerdir. Hortumlar söküldükten sonra topraklama pensesi sökülecek ve dolum görevlileri boşaltma kartını imzalayarak araç sürücüsüne vereceklerdir. Araç sürücüsü kendi vanalarını tekrar kontrol edecek ve vana ucu adaptörlerine kapak takacaktır. Araç sürücüsü bu işlemlerden sonra aracının tekerleklerindeki takozu alacak ve aracının son kontrollerini yaparak aracına binecektir. 6- REFERANSLAR : TS 1445 LPG Taşıma Kuralları TL-DTR-310 Gaz Kompresörü Çalıştırma Talimatı 7- FORMLAR, EKLER: FO-SEC-135 TANKER KONTROL KARTI FO-DTR-356 KOMPRESÖR ÇALIŞTIRMA FO-DTR-454 ARAÇ KONTROL FORMU 8. KAYITLAR : Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Tanker Kontrol K.Puantör Ofis-Matbu Bir yıl Kartı Kompresör Çalştırma Formu V.Sorumlusu K.Odası-Dosya200.6 Üç ay Araç Kontrol REV.00 / Sayfa 47 / 357 KL.SEC.005

48 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Formu M.Yardımcısı Ofis-Dosya Bir yıl Ek- 8 KL. DTR.259 Gemi Yükleme / Boşaltma Operasyon İşleri Kılavuzu PET GAZ A.Ş. DÖRTYOL LPG TERMİNALİ GEMİ YÜKLEME/BOŞALTMA OPERASYON İŞLERİ KILAVUZU Acil Durum Prosedurü TEHLİKE ANINDA Bu terminalde tehlike anında verilen alarm İki Dakika Sürekli Siren dir. Yangın yada LPG sızıntısı durumu anında Terminal Müdürü no.lu telefondan yada İşletme Müh VHF 12 no.lu kanalından uyarınız ve gemi sireni/alarmı ile ikaz ediniz. REV.00 / Sayfa 48 / 357 KL.SEC.005

49 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Pilot istasyonu ile bağlantıya geçiniz ya da VHF communication channel 13 TEHLİKE ANINDA YAPILACAKLAR Sizin Geminizde Yangın Alarm veriniz Kargo işlemini durdurunuz ve vanaları kapatınız. Yangın ile mücadele ediniz. Hortumları ayırıp ayrılma için hazır bekleyiniz. Diğer bir gemide yangın Gerekli uyarı geldiğinde ayrılmaya hazır bekleyiniz. LPG Sızıntısı/ Akıntısı Alarm veriniz, Kargo işlemlerini durdurunuz ve vanaları kapatınız. Sızıntıyı muhafaza altına Ve kontrol etmeye çalışın. Terminali uyarın. PETGAZ ENTEGRE YÖNETİM SİSTEMİ POLİTİKASI REV.00 / Sayfa 49 / 357 KL.SEC.005

50 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu İÇİNDEKİLER 1- AMAÇ 9 REV.00 / Sayfa 50 / 357 KL.SEC.005

51 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 2- TANIMLAR YETKI VE SORUMLULUKLAR GİRİŞ TERMİNAL BİLGİLERİ GENEL TERMİNAL BİLGİLERİ İSKELE BİLGİLERİ İSKELE ÖZELLİKLERİ YÜKLEME / BOŞALTMA BİLGİLERİ Terminal Depolama Kapasitesi Deniz Boru Hatları Boru hatları ve tankların dizayn değerleri Terminal Depolama tankları dizayn ve işletme değerleri Gemi yükleme boşaltma tahliye hortumları TERMİNAL GEMİ OPERASYON VE PROSEDÜRLERİ GEMİ UYGUNLUĞU GEMİNİN TERMİNALE VARIŞ ÖNCESİ GEREKLİLİKLER ve PLAN BİLGİLENDİRME TERMİNAL, GEMİYİ BİLGİLENDİRMESİ GEMİ ACENTASI HAZIRLIKLARI İSKELE EKİPMANLARININ ÖN KONTROLÜ YAKLAŞMA BİLGİLERİ İSKELELEYE GİRİŞ VE YAKLAŞMA ŞAMANDIRALARA BAĞLANMA Bağlama Halatlarının bağlanması GEMİ MERDİVENİ GEMİ EKİPMANLARI GEMİDE GÜVENLİK KURALLARI Sorumluluk Kurallara Uyum Yangın Önlemleri Sigara İçilmesi Alkol/Uyuşturucu Geçit Personel Tamir/Bakım İşi Çıplak Işık Radyo Vericileri Seyyar VHF/UHF Setleri, Lambalar, El Fenerleri 20 REV.00 / Sayfa 51 / 357 KL.SEC.005

52 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Elde Taşınan Haberleşme Sistemleri Tank Yıkama Malzeme Geminin Yanında İzinsiz tekneler Tank Havalandırma Hortumlar ve Manifoldlar Tahliye Öncesi Toplantı Gemi sahil emniyet Kontrol Formu Kirliğin Önlenmesi Limanda Sorumluluk YAKIT İKMALİ KUMANYA İÇECEK HAVA ŞARTLARI SAHİL-GEMİ ARASINDA ULAŞIM GEMİLERİN KONTROLÜ VE GİRİŞ İZNİ GEMİ-SAHİL EMNİYET KONTROL LİSTESİ GEMİ-SAHİL KARGO MUTABAKATI TAHLİYE HORTUMLARININ GEMİYE ALINMASI Genel Hortumu Gemiye Alma ve manifolda bağlama YÜKLEME BOŞALTMA PROSEDÜR VE TALİMATLARI Gemi Yükleme Talimatı Gemi boşaltma Talimatı Gemiden Numune Alınması Talimatı GEMİNİN İSKELEDEN AYRILIŞI GEMİ OPERASYONLARI İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER Gemilerin Terminal iskelesine alınmaması Gemilerin uygunluklarının rapor edilmesi Gemilerin uygunsuzluklarının rapor edilmesi LIMANDA ATIK VE ÇÖP KABULÜ 28 REV.00 / Sayfa 52 / 357 KL.SEC.005

53 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 6- TERMİNAL ACİL DURUM PROSEDÜRÜ Genel Gemi Personeli Tahliye İşlemleri Gemiler için Acil Durum Prosedürü Gemi Tahliye Acil Durum Protokolü EKLER LİSTESİ 33 EK1 YANAŞMA BİLGİLERİ (BERTHING INFORMATION) 34 EK 2 ŞAMANDIRA POZİSYONLARI 37 EK 3 GEMİ BAĞLAMA ŞEMASI 38 EK 4 TOROS PİLOT MANEVRA AKIŞI 39 EK 5 TOROS PİLOT DÖRTYOL TERMİNALLERİNDE MANEVRALAR 40 EK6 TOROS PİLOT ACİL DURUM PROTOKOLÜ 46 EK7 ERGİN DENİZCİLİK HİZMET SÖZLEŞMESİ 47 EK 8 CBM ALTYAPI VE GENEL YERLEŞİM PLANI 52 EK 9 TOOLBOX TALK RECORD KAYIT FORM ORNEGI 53 1.AMAÇ Bu yayının amacı PETGAZ A.Ş. Dörtyol LPG Terminaline yükleme-boşaltma işlemi için gelecek olan gemilere, gemi sahiplerine ve gemi acentalarına terminal operasyonları ile ilgili bilgi vermek amacı ile hazırlanmıştır. 2.TANIMLAR GLU Code CBM Chart Datum(CD) Cleared Port Loading Plan Commenced Loading Completion of loading Completion of discharging DWT ETA ETL Gaz tankerleri için emniyetli yükleme ve boşaltma uygulama kodları. Konvansiyonel Bağlama Şamandıra Sistemi Deniz seviyesinde veya yüksekliğinde gelgit olayları ile meydana gelen değişiklikler. Geminin iskeleye yaklaşma izni verilmesi. Gaz tankerleri için emniyetli yükleme ve boşaltma işlemlerinde uygulanacak işlemler. Bkn. Kargo öncesi mutabakat formu Yükleme veya boşaltma işleminde tahliye edilen ürünün tanklara ulaşma zamanı. Geminin istediği miktari alarak korgo işleminin durdurulduğu zamandır Terminal tanklarına geminin ürün tahliye işlemini sonlandırdığı zamandır. Gemilerin kendi ağırlığı ve taşıyabileceği yükle beraber toplam tonajını belirtir. Geminin limana tahmini varış zamanı Geminin terminalden alacağı yükün tahmini operasyon süresi. REV.00 / Sayfa 53 / 357 KL.SEC.005

54 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu ETD Geminin terminale vereceği yükün tahmini operasyon süresi. Gas Free GaS Free Certificate Handbook IMO ISGOTT ISM Certificate ISPS Code LAYCAN Kançello: LOA LOADING MASTER MARPOL NOR PFSO PRE-CARGO CONF Tanklar içerindeki yanıcı, toksit gazların belirli amaçlar için temiz hava ile yer değiştirilmesi işlemi. Gas free işlemi yapılmış tankların yetkili firmalar tarafından sertifikalandırılması Terminal El Kitapçığı International Maritime Organisation(Uluslararası Denizcilik Organizasyonu) International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals (Terminaller ve Tankerler için Uluslararası Emniyet Klavuzu) International Safety Management Certificate(Uluslararası Emniyet Yönetim Sertifikası) Ululararası gemi ve sahil güvenlik kodu Gemilerin terminali kullanması için müsade edilen zaman. Lenght Overall (Geminin Uzunluğu) Terminal iskelesinde bağlı gemilere PETGAZ A.Ş. nin temsilcisi Gemilerin Deniz Kirliliğini Önlenmesi için Uluslararası Kurallar Notice of Readiness (Hazırlık Mektubu) Liman güvenlik sorumlusu Tahliye öncesi operasyon mutabakatı SAFETY CHECK LIST Gemi Tanker Emniyet Kontrol Listesi SOLAS SSO Terminal TPH UKC Vessel Agent Vessel Arrived Vessel Berthed Uluslar Arası sularda Gemide Emniyetli Yaşam Kuralları Gemi güvenlik zabiti PETGAZ A.Ş. Dörtyol LPG Depolama ve Tüp Dolum tesisi Tons Per Hour (Saatlik verilecek veya alınacak ton cinsinden miktar.) Under Keel Clearance (Gemi alt omurgasının deniz dibine olan mesafesi) Terminal İskelesinde geminin sahibi adına yetkili olan kişi veya şirket. Gemilerin Terminal isklesi manevra alanına giriş ve demirleme zamanı. Geminin Terminal Şamandıra gruplarına tam olarak bağlanmış olması. REV.00 / Sayfa 54 / 357 KL.SEC.005

55 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu VET Report Gemilerin yeterlilik onayı MBL Minimum Breaking Load(Min Kopma Yükü) 2.1 YETKI VE SORUMLULUKLAR Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve İşletme Mühendisi isyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum opersyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki REV.00 / Sayfa 55 / 357 KL.SEC.005

56 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 3-GİRİŞ Bu el kitabı, terminalde ve terminal iskelesine yaklaşacak olan gemilerde SIGTTO ve IMO nun emniyetli yükleme-boşaltma kurallarına uyarak maximum operasyonel verimliliği sağlamaktır. İşin yerine getirilmesi sırasında çalışanların, müşterilerinin ve yapılan işlerden etkilenebilecek diğerlerinin sağlığını korumak ve güvenliğini sağlamak ve çevreye verilebilecek etkileri en azına indirmek PETGAZ A.Ş. nin politikasıdır. Bu yayın, bunun gereği olarak kaptanlara, gemi sahiplerine, işletmeci firmalara yöneliktir ve PETGAZ A.Ş. Dörtyol LPG Terminalinde uyulması gereken güvenlik ve çevre kirliliği önlemlerini belirler. Gemiler aynı zamanda, terminale gelirken ve terminalde bulundukları süre içerisinde, kanun gereği olan güvenlik ve çevre kirliliğini önleme ile ilgili kanun ve kurallara uymaya doğal olarak zorunludurlar. Bu yayındaki kuralların tam ve konu ile ilgili güvenlik unsurlarını her yönü ile kapsadığı söylenemez. Bununla beraber PETGAZ A.Ş. kurallarının, kanun hükümlerinden daha sıkı olduğu durumlarda, bunların geçerli olduğunu vurgulamak isteriz. Bu kurallara uymayan gemilerin terminale yanaşmasına izin verilmeyebilir yada bağlantılarını ayırıp ayrılması istenebilir. Terminal Müdürü veya onun belirlediği temsilci, gerekli gördüğü durumlarda tahliye operasyonlarında değişiklik talebinde bulunabilir, operasyonları durdurabilir hatta geminin terminal iskelesinden ayrılmasını talep edebilir. REV.00 / Sayfa 56 / 357 KL.SEC.005

57 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4- TERMİNAL BİLGİLERİ 4.1-GENEL TERMİNAL BİLGİLERİ Yer Posta adresi PETGAZ A.Ş. DÖRTYOL LPG TERMİNALİ Yeşilköy Mahallesi Çaykara Caddesi No:200 İLİ İLÇESİ Bağlı Olduğu Deniz Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğü / Liman Başkanlığı Bağlı Bulunduğu Gümrük Müdürlüğü HATAY DÖRTYOL BOTAŞ Liman Başkanlığı İSDEMİR Gümrük Müdürlüğü Koordinatları Kordinatlara bkz. Sayfa 17 Hangi Deniz Haritasında Yer Aldığı 334 INT İSKELE BİLGİLERİ Liman Şekli Sıvılaştırılmış Petrol gazları İskele Sayısı 1 Rıhtım Durumu Açık Deniz Çoklu Şamandıra Sistemli Elleçleme Donanımları Şamandıra Sistemleri Deniz Altı Korgo Tahliye Hortumları ve Hortum Uçlarına Bağlı Vanalar Acil salıverme mekanızmalı kanca Iskele Pozisyonu Kordinatlara bkz. Sayfa 16 Diğer ve daha detaylı bilgiler için 4.3 İSKELE ÖZELLİKLERİ bölümüne bakınız. REV.00 / Sayfa 57 / 357 KL.SEC.005

58 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4.3-İSKELE ÖZELLİKLERİ YAKLAŞMA ALANI İÇİNDE MİNUMUM SU DERİNLİĞİ 15.50m YAKLAŞMA ALANI İÇİNDE GEMİ OMURGASI İLE DENİZ TABANI MESAFESİ 2.50 m İSKELEDE MİNUMUM SU DERİNLİĞİ 13.20m İSKELE ALANI İÇİNDE GEMİ OMURGASI İLE DENİZ TABANI MESAFESİ 1.54 m MÜSADE EDİLEN DRAFT 11.66m MAXIMUM KAPASITE DWT MINUMUM KAPASITE DWT MAX. GEMİ UZUNLUĞU MIN. GEMİ UZUNLUĞU MAX. GEMİ GENİŞLİĞİ GEMİ MANİFOLDU BAĞLANTISI GAZ GERİ DÖNÜŞ BAĞLANTISI GEMİNİN MİN. VİNÇ KAPASİTESİ (SWL) SU SEVİYESİNDEN MANİFOLDA OLAN MAX. YUKSEKLİK DWT DWT. 230 mt. 100 mt. -- mt. 8 ASA 300rf FLANGE YOK 3 M/T 18 mt. 4.4-TERMİNAL YÜKLEME / BOŞALTMA BİLGİLERİ Terminal Depolama Kapasitesi 5000m3 8 adet LPG ve Bütan depolama Küre tank 3100m3 6 adet Propan ve LPG depolama Küre tank 3500m3 1 adet Bütan ve LPG depolama Küre tank 200m3 9 adet LPG depolama silindir tank olmak üzere toplam m 3 tür. REV.00 / Sayfa 58 / 357 KL.SEC.005

59 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Gemiler ile gelen LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin terminal tanklarına transfer edilmesi operasyonlarında; LPG veya Bütan transfer işlemi için 14 deniz altı boru hatları, LPG veya Propan transfer işlemi için 8 deniz altı boruları kullanılır Boru hatları ve tankların dizayn değerleri; Deniz altı transfer boruları ve kara boru hatlarından alınacak LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin sıcaklıkları, basınçları ve hızları boru hattı ve tank dizayn değerlerinin üzerinde olamaz. Boru hatlarının işletme değerleri; 14 LPG ve Bütan Boru hatları dizayn değerleri; Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 17.5 kg/cm 2 Maximum rate 750 m 3 /saat yükleme-boşaltma Max Akış Hızı: 3 m/s 8 Propan Boru hatları dizayn değerleri; Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 17,5 kg/cm 2 Maximum rate 300 m 3 /saat yükleme-boşaltma Max Akış Hızı: 3 m/s Terminal Depolama tankları işletme değerleri ; 5000 m3 LPG ve Bütan Küre tankları Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 11 kg/cm m3 LPG ve Propan Küre tankları Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 18 kg/cm m3 LPG ve Bütan Küre tankları Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 11 kg/cm m3 LPG ve Bütan silindir tankları Maximum sıcaklık +50 C, Minimum sıcaklık 11 C Maximum basınç 14 kg/cm 2 Gemilerden ürün alınırken yukarıda açıklanan dizayn ve işletme değerlerinin üzerine çıkılmaz Gemi yükleme boşaltma işlemlerinde deniz altı kargo tahliye hortumları kullanılmaktadır. REV.00 / Sayfa 59 / 357 KL.SEC.005

60 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu LPG Mix ve Propan Tahliye operasyonlarında kullanılan deniz altı hortumları aşağıda şekilde 1 de detaylı olarak verilmiştir. Şekil: 1 5- TERMİNAL GEMİ OPERASYON VE PROSEDÜRLERİ 5.1-GEMİ UYGUNLUĞU Terminal iskelesine, yükleme boşaltma işlemleri için gelecek olan gemilerin teknik özellikleri (Q88&FORMC), terminale yönlendirilmeden önce teknik açıdan şamandıraya uygunluğunun kontrol edilmesi amacıyla İkmal departmanı tarafından Terminal yetkilileri ile paylaşılır. Terminal tarafından teknik uygunluk onayı alamayan gemiler terminal iskelesine yaklaştırılmaz. Yeterlilik onayı alan gemiler gelmeden önce terminal özelliklerine göre hazırlık yapması istenecektir. Gemi terminal iskelesine gelmeden önce, kargo için gereksinim duyduğu gerekli ekipman ve iskele bilgilerini acenta kanalıyla terminal yetkililerine bildirecek ve gerekli hazırlıkların yapılması sağlanacaktır. REV.00 / Sayfa 60 / 357 KL.SEC.005

61 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Eğer gemiler ile ile haberleşme sağlanamıyor ise acentası vasıtası ile iletişim kurulur ve yukarıda bahsi geçen bilgiler teyit edilir. Kıbrıs Rum Kesimi Bayrağını taşıyan gemiler kesinlikle Terminal iskelesine yaklaştırılmayacaktır. 5.2-GEMİNİN TERMİNALE VARIŞ ÖNCESİ GEREKLİLİKLER ve PLAN BİLGİLENDİRME Terminal iskelesine yükleme-boşaltma işlemi için gelecek olan gemiler aşağıdaki bilgileri, acentaları kanalıyla Terminal Müdürlüğüne bildirmek ve gerekli ön hazırlıkları yapmak zorundadırlar: Terminale gelmeden üç gün önce (72 saat) tahmini varış zamanını bildirmesi. Yükleme yeri, limanı ve en son taşıdığı kargo. Taşıdığı yük ile ilgili kalite, miktar ve manifesto bilgileri. Boşaltacağı yük miktarı. Alacağı maximum-minimum yük miktarı. Tahliye işlemlerinde kullanacağı manifold ölçüleri. Haberleşme için adresini TERMİNAL, GEMİYİ BİLGİLENDİRMESİ Geminin ETA sından en az iki gün önce Terminal yetkilileri EK.1 deki Geminin Terminale varış öncesi bilgilendirilmesi föyü nü gemiye veya faks ile ulaştırır GEMİ ACENTASI HAZIRLIKLARI Gemi acentası, terminal yetkilileri ile irtibata geçip geminin terminal iskelesine yaklaşması için gerekli yerlerden izinleri alacaktır. Geminin bildirilmesinden sonra gemi ile yolu ile irtibat kurulacak ve terminal bilgi kitapçığı ve iskele özellikleri gönderilecek ve gemiden hazırlıklarını bu bilgilere göre yapması istenecektir İSKELE EKİPMANLARININ ÖN KONTROLÜ Gemilerin terminal iskelesine varışından iki gün önce müteahhit servis teknesi ile şamandıra gruplarına giderek tüm görünür ekipmanları kontrol eder. Kontrol edilecek ekipmanlar aşağıda sıralanmıştır: Gemi bağlama şamandıralarının genel durumu. Gemi bağlama kancalarının acil salıverme sisteminin çalışır durumda olup olmadığının kontrolü. Boru ucu işaret şamandırasının kontrolü. Hortum ucu işaret şamandıralarının kontrolü. Gemi bağlama şamandıralarının lokasyonları. REV.00 / Sayfa 61 / 357 KL.SEC.005

62 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Terminal deniz işleri operatörü bu kontrolleri yaptıktan sonra GEMİ ÖNCESİ DENİZ EKİPMANLARI KONTROL FORMUNDA yaptığı kontrolleri işler. Eğer ekipmanlardan çalışmayan tesbit edilir ise gemi gelmeden önce bu ekipmanlar değiştirilerek çalışır duruma getirilir. Terminal stoklarında gemi bağlama ekipmanları ile ilgili stok bulundurulur. 5.3-YAKLAŞMA BİLGİLERİ Terminale iskelesine yaklaşacak olan gemilerin acentası, Terminal Müdürlüğü ile temasa geçerek yaklaşma mutabakatı sağlayacaktır. Terminal iskelesine Botaş Liman Başkanlığından yaklaşma müsadesi almayan gemiler kesinlikle yaklaştırılmayacaktır. Gemi acentası geminin yaklaşması için Toros Taur Römorkör hizmetlerine, yaklaşma talimatı verecek ve Terminal in belirlediği şekilde bağlanması için gemi ile temas halinde olacaktır. Terminal iskelesine yaklaşacak gemiler, şamandıra gruplarının 1000mt. Açıklarında demirleyeceklerdir. Kılavuz pilotlar gemiye şamandıraların açıklarında çıkacaklardır. Gemilerin demirlemesi için belirlenen kordinatlar; 36 derece 50 dakika 48 saniye Kuzey enlemi 36 derece 08 dakika 00 saniye Doğu boylamı, olarak tavsiye edilmekte olup Botaş Liman Başkanlığı nın müsaadesi ile demirletilmektedir. Gelen ya da gelecek olan gemiler acenta ve/veya kılavuzluk istasyonu ile görüşerek geminin demirlemesi konusunda talimat alacaklardır. Terminal iskelesine gemiler kesinlikle gece yaklaştırılamazlar. Gündüz gün ağırmasından akşam geminin emniyetli bir şekilde yaklaşmasına engel olmayacak görüş mesafesi kaybolmayacak şekilde gemiler Terminal iskelesine yaklaşma manevrasına girebilirler. Gemilerin Manevra saatleri : 01.10/30.04 Tarihleri arasında saat 07:00-16: /30.09 Tarihleri arasında saat 06:00-18:00 Terminal iskelesi şamandıra gruplarının kordinatları aşağıdaki şekildedir: REV.00 / Sayfa 62 / 357 KL.SEC.005

63 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu BAŞ ŞAMANDIRA N E KIÇ İSKELE ŞAMANDIRA N E KIÇ SANCAK ŞAMANDIRA N E KIÇ MERKEZ ŞAMANDIRA N E BORU SONU (stick buoy) N E İSKELEYE GİRİŞ VE YAKLAŞMA Terminal iskelesine gemilerin gişleri klavuz kaptanlar tarafından yapılacaktır. Klavuz kaptan almayan gemiler kesinlikle terminal iskelesine yaklaştırılmayacaktır. Geminin Terminal şamandıra gruplarına bağlanması ve şamandıra gruplarından ayrılması arasında geçen süre içinde gemide daima Terminal tarafından görevlendirilmiş gemi öperatörü bulunacaktır. Gemilerin manevra operasyonları ve yaklaşması bilgileri için Taur Kılavuzluk hizmetleri talimatına ve manevra iş akış şemasına bakınız.(7.ekler) Geminin yaklaşma şekli, gemi manifoldu boru ucu işaret şamandırası hizasında ve yukarı alınacak hortumun pozisyonuna göre ayarlanacaktır. Hortum ucu işaret şamandıralarına renk kodları verilmiştir.bu renk kodları, LPG MIX BOTAŞ tarafı için BEYAZ ve PROPAN hattı için KIRMIZI olarak boyanmıştır. Gemi yaklaşmalarında hortum pozisyonlarına göre gemi manifoldu ile boru ucu işaret şamandırası arasındaki uygulamalar aşağıdaki gibi yapılacaktır. Mix LPG Botaş tarafı dizini yukarı alınacaksa gemi ile boru ucu işaret şamandırası (Stick bouy) arasındaki mesafe 15 ile 18mt. arasında olacaktır. PROPAN hortum dizini yukarı alınacaksa gemi ile boru ucu işaret şamandırası(stick bouy) arasındaki mesafe 15 ile 18mt. arasında olacaktır. Propan hortumunun mix LPG hortumundan yaklaşık olarak 25mt. Daha sahil tarafında olduğu unutulmamalıdır. 5.5-ŞAMANDIRALARA BAĞLANMA PETGAZ A.Ş. Dörtyol LPG Terminali gemi tahliyeleri için İskele baş, İskele kıç, Sancak ve Merkez olmak üzere 4 adet (3.4 m çap ve konik tipte) bağlantı şamandrası, 1 adet kargo hattı ucunu gösterir Stick buoy ve 2 adet hortum başı işaret şamandrası mevcuttur. Kabul edilebilir yük; çelik halatlarda MBL nin %55ini, polyamid olmayan senetetik halatlarda %50 sini ve polyamid halatlarda %45 ini geçmemelidir.ref. OCIMF Mooring equipment Guidelines 3rd edition bölüm Bağlama Halatlarının bağlanması; REV.00 / Sayfa 63 / 357 KL.SEC.005

64 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Şamandra bağlantı halatları iyi durumda olmalı ve deniz şartlarında meydana gelebilecek ani değişikliklerde kopmayacak durumda olmalıdırlar. Şamandra bağlantılarında, baş şamandıraya 3 diğer şamandıralara 2 şer halat bağlanacaktır. Halatlar gergin olacaktır. Muhakkak surette 3 şamandıraya da bağlantı için halat verilecek ve merkez şamandıraya Kılavuz Kaptan gerek görür ise halat bağlantısı yapılacaktır. Aynı noktaya bağlanan halatlar aynı cins olacaktır. Gemi, pruvası pusulaya göre 235 derece olacak şekilde yanaştırılması sağlanacaktır. (Baş, ~Güney Batıya bakıyor olacak.) Geminin yaklaşmasında, klavuz kaptanın gemi demirini en az 7 kilit uzunluğunda olacak şekilde denizde bırakması sağlanacak. 5.6-GEMİ MERDİVENİ PETGAZ Dörtyol Terminal iskelesi şamandıra gruplarına bağlanmış gemilere çıkış ve inişler çarmık tipi merdivenlerler ile veya iskele merdiveni kullanılarak yapılacaktır. İskele merdiveni gemi tarafından kullanılıyor ise merdiven standartlara uygun olacak ve altına EMNİYET AĞI çekilmiş olacaktır. Gemi kaptanı emniyet ağı bulunmayan iskele merdivenlerini kesinlikle kullanmayacaktır. Bunun yerine çarmık tipi merdiven kullanılacaktır GEMİ EKİPMANLARI Terminal iskelsesine yaklaşan gemilerin kullanacakları ekipmanlar test edilmiş ve yetkili kuruşlar tarafından sertifikalandırılmış olacaktır. Tehlikeli işlerde kullanılacak ekipmanlar işe uygun olacak ve terminal görevlisinin isteği halinde sertifikaları verilecektir (ATEX Uygunluk Sertifikaları). Gemi bağlama halatları : Terminal şamandıralarına bağlanmada kullanılacak naylon veya çelik halatlar geminin şamandıralarda emniyetli bir şekilde barınmasını sağlayacak şekilde olacak ve terminal operatörü tarafından kontrol edilecektir. Gemi bağlama halatlarının özelliklerini ve kapasitesini gösteren sertifika terminalin talebi olursa verilecektir. Vinçler: Gemi vincinin emniyetli çalışma yük değerinin / SWL (safe working load) min. 3 ton olması gerekir. Geminin vinçleri fren tertibatlı olacaktır. Terminal görevlisinin talebi olursa gemi yetkilisi tarafından vinç sertifikası verilecektir. (Vinç sertifikası 5 yıl geçerlidir ve gemi geldiği tarihte bu süre geçmemiş olmalıdır) Tahliye hortumlarının gemi güvertesine alınması, manifolda bağlanması, manifoldtan sökülmesi ve denize tekrar bırakılması esnasında tahliye hortumu ile gemi vinç halatı arasında terminal hortum sapanı kullanılacaktır. REV.00 / Sayfa 64 / 357 KL.SEC.005

65 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 5.8-GEMİDE GÜVENLİK KURALLARI Sorumluluk Geminin durumundan kaptanın dışında gemi sahibi ve/veya işletici firma sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur Kurallara Uyum Dolum seyrinden sorumlu her gemi elemanı gerekli kuralları okumalı ve bunlara uymalıdır. Kurallara uymadığı görülen gemilerin bağlantılarını ayırıp hemen ayrılmaları istenebilir ve bununla ilgili oluşacak her türlü masraf gemi işletenine ait olacaktır Yangın Önlemleri Manometreli(basınç göstergeli)kuru kimyevi tozlu yangın söndürücülerinden kıç güvertesinde ve ön güvertede yeterince bulundurulmalıdır. Yangın monitörü bulunmayan gemilerde, iki adet hortumu yangın hidrantına bağlı vaziyette her an kullanıma hazır olarak güverteye serilmelidir Sigara İçilmesi Hiçbir şart altında iskelede, güvertede veya gemi yaşam mahallinde sakıncalı olacak yerlerde sigara içilmemelidir. Çakmak ve kibritler ürün mahallinde taşınmamalıdır. Sigara kurallar tarafından belirlenmiş ve markalanmış yerlerde içilebilir. SİGARA İÇME MAHALİ EN FAZLA 3 BELİRLENMİŞ YER OLACAKTIR. REV.00 / Sayfa 65 / 357 KL.SEC.005

66 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Alkol/Uyuşturucu Alkol ve uyuşturucu kullanımı güvenliği tehlikeye düşüreceğinden, böyle bir durumdan şüphe edilirse, olay yetkili şahıslarca incelenip karara varılana kadar işlemlere ara verilir Geçit Tüm yük işlemleri sırasında gemiye uygun ve emniyetli geçiş yolu gemi tarafından sağlanmalıdır Personel Acil durumlarda müdahale edebilecek ve güvenli boşaltmayı sağlayacak yeterli sayıda gemi personeli her an güvertede bulunmalıdır Tamir/Bakım İşi Sıcak veya soğuk iş içeren tamir/bakım işleri veya çıplak ışık kullanımı gemide yasaktır. Yalnız olağan dışı durumlarda Terminal müdürlüğünden yazılı olarak izin istenir ve alınır ise gerçekleştirilebilir. Tamir/bakım işleri kazan ve kazan tüpü temizliği, talaş kaldırma ve kazıma, omurga boyası, elektrik ekipmanları test ve bakım (radar ve diğer elektrikli aletler dahil), herhangi bir ekipmanda parça yenileme değiştirmeyi içerir. Fakat bunlarla sınırlı değildir. REV.00 / Sayfa 66 / 357 KL.SEC.005

67 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Eğer harhangi bir tamir/bakım işi için izin alınırsa, iş başlamadan önce yapılacak işin detaylı bir listesi ve çalışacak gemi hariç personel yazılı olarak terminal müdürlüğüne bildirilmelidir Çıplak Işık Aşağıdaki durumlar hariç çıplak ışık kullanımı gemide yasaktır; a) Terminal müdürlüğünün belirli bir amaç ve durum için yayınladığı belirli bir sıcak iş izni altında. b) Sigara içilmeye izin verilen (eğer var ise) yerlerde Radyo Vericileri Geminin radyo verici ekipmanları, uydu ve VHF haberleşmesinde kullanılan düşük enerjili vericiler hariç, sınırlandırılmış alanlarda kullanılmamalı ve antenleri topraklanmış olmalıdır Seyyar VHF/UHF setleri, lambalar ve el fenerleri El tipi VHF/UHF setleri onaylanmış tip olmalıdır. (IS veya EX) Seyyar lambalar ve el fenerleri, elektrikli veya diğer onaylanmış tip ve ex olmalıdır. Kablolu seyyar elektrik lamba ve ekipmanlarının kargo tank ve yakın alanlarda veya güvertede kullanımı yasaktır. REV.00 / Sayfa 67 / 357 KL.SEC.005

68 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Elde Taşınan Haberleşme Sistemleri Elde taşınan haberleşme sistemlerinin (cep telefonları) kullanımı yasaktır ve sınırlı alanlarda ve servis teknesinde seyahat sırasında kapatılmalıdır Tank Yıkama Yükleme veya boşaltma yapmak amacıyla şamandıra sistemlerine yanaşmış gemilerde Tank yıkanmasına kurallar gereği kesinlikle izin verilmez Malzeme Elle taşınabilen malzeme dışındaki malzemelerin ürün tahliyesi süresince taşınması gerektiğinde ancak Terminalden izin almak koşulu ile izin verilebilir Geminin Yanında İzinsiz tekneler Terminal iskelesi şamandıra sistemlerine yanaştıktan sonra gemi yanına herhangi başka bir tekne yada gemi yanaşamaz, zorunlu hallerde terminal müdüründen izin alınması gereklidir. Ayrıca hiçbir gerekçe ile gemiye hizmet veren palamar bot ve/veya teknelere hiçbir isim altında akaryakıt ürünleri verilemez. REV.00 / Sayfa 68 / 357 KL.SEC.005

69 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Tank Havalandırma Yükleme ve boşaltmalar Kapalı Sistem yapılacaktır Hortumlar ve Manifoldlar Ürün tahliyesi başlamadan önce aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir; Son sabit sert dirsekten sonraki bütün vana ve bağlantılar çelikten olmalıdır. Bütün bağlantılar tamamen vidalanmalı veya duruma göre bütün kelepçeler uygun şekilde emniyete alınmış ve bir sıra olmalıdır. Conta ve o ringler iyi durumda olmalıdır. İlk başlangıçta bağlantılar gemi sorumlu personeli tarafından sızıntı için gözden geçirilmelidir. Ürün tahliyesi bitiminde hortum vanası kapatılmalı ve gemi vanaları bağlantılar çözülmeden kapatılmalıdır. Hortum ucu vanası bağlantısı çözülmesinden hemen sonra körlenmelidirler Tahliye Öncesi Toplantı Tahliye başlamadan önce gemi ve terminalden sorumlu (loading Master)birer kişi tahliye öncesi toplantısı düzenlemelidirler. REV.00 / Sayfa 69 / 357 KL.SEC.005

70 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Toplantının amacı tarafların yapacağı işlerin tam ve eksiksiz anlaşılmasını sağlamaktır ve bu toplantıya konu ile ilgili herkes katılabilir. Toplantı sırasında tahliye işlemleri ile ilgili operasyonel bilgiler Terminal Kargo Mutabakatı formuna yazılacaktır. Kargo tahliye işlemi esnasında yapılacak operasyonel değişiklikler bu forma yazılacaktır. Ayrıca terminal-gemi operasyonu geçmişinde yaşanan kazalar ve sonucunda alınan ek önlemleri belirten Toolbox Talk Report formu terminale ilk defa gelen gemi ve dolayısı ile personeline aktarılıp bu toplantıda imza altına alınacaktır. Bu form kopyası EK.9 daki gibidir. Boş kısımlara ek bilgiler girilebilir. Bkz: Kargo Mutabakatı(Pre-Cargo Conference). Toolbox Talk Report Gemi sahil emniyet Kontrol Formu Gemi Sahil Emniyet Kontrol Formu maddeleri Gemi Kaptanının görevlendirdiği personel ve Terminal yetkilisi tarafından tek tek kontrol edilerek imza altına alınır. Ürün tahliyesi başlamadan önce Gemi-Sahil Kontrol formu müştereken doldurulmuş olmalıdır. Bu formdaki incelemelerin amacı tarafların çıkarlarını korumaktan öte taraflarda ortak bir tetikte olma hali yaratmaktır. Tahliye süresince değişikliklerin işleneceği formlar: - Ship-Shore Safety Check List(Gemi-Sahil Emniyet Kontrol Listesi) - Korgo Mutabakatı(Pre-Cargo Conference) olup bu formlar tahliye süresince gerçekleşen değişiklikler işlenir, tahliye sonunda karşılıklı olarak imzalanarak dosyalanır. REV.00 / Sayfa 70 / 357 KL.SEC.005

71 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Kirliliğin Önlenmesi Terminal loading master ve deniz işleri operatörü gemi çevresi, güverte ve pompa odalarında muhtemel akıntıları kontrol etmelidir. Herhangi bir akıntı/sızıntı durumunda terminal yetkililerinin haberdar edilmesi geminin sorumluluğundadır. Ürün tahliyesi derhal durdurulmalı ve ancak güvenli şartlar sağlandıktan sonra devam edilmelidir. Akıntıyı temizleme işleminden gemi sorumludur. Gemi bunu yapmadığı taktirde bu gemi adına terminal tarafından gerçekleştirilecektir. Geminin ayrılmasına izin vermeden önce gemi sahibinden yapılan masrafların karşılanması için teminat göstermesi istenebilir Limanda Sorumluluk Gemi, Ceyhan Botaş Liman Yönetmeliği ve diğer Kanun ve yönetmeliklerde belirtilen yükümlüklere uymak zorunda olup; kuralların ihlal edilmesi, yada verilebilecek tüm zararlardan sorumlu olacaktır. 5.9-YAKIT İKMALİ Gemiler şamandıra sistemlerine bağlandıktan sonra Terminal Müdürünün izni olmadan yakıt ikmali yapmaları yasaklanmıştır KUMANYA Terminal iskelesine bağlı gemilerin kumanya temin etmelerine acentaları kanalıyla müsade edilmektedir. Geminin acentası yetkili makamlardan gerekli izinleri ve belgeleri alarak Terminal Müdürlüğüne ibraz edecektir. İzin belgeleri ile beraber gemiye çıkacak olan kumanya tedarikcisinin gemiye çıkışına gümrük muhafaza memuruda eşlik edecektir. ISPS kod gereği gümrük muhafaza memuru olmadan ya da durumun resmi yazı ile bildirilmemesi durumunda kumanya tedarikinin yapılmasına izin verilmeyecektir. Terminal Loading master bu izin hakkında bilgilendirilecek ve kumanyanın gemiye çıkarılmasına izin verilecektir İÇECEK Terminal iskelesinde içecek su temin sistemi mevcut olmayıp, geminin su teminine izin verilmeyecektir. REV.00 / Sayfa 71 / 357 KL.SEC.005

72 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 5.12-HAVA ŞARTLARI Terminal iskelesine bağlı gemiler operasyonlarını yildırım çakmalarında, yüksek hızda rüzgâr, diğer hava şartlarında terminal loading master elemanının gerekli gördüğü hava şartlarında operasyon durdurulur. Terminal iskelesi aşağıdaki hava durumlarında operasyon yapılmaz. STATUS WIND SPEED WAVE HEIGHT STOP CARGO Knots 2,0 meters DISCONNECT HOSE 25 Knots 2,5 meters (lower/leave the flexhose back to the seabed) UNBERTH 27 Knots 3,5 meters Gemi operasyonu boyunca hava şartları gemi ve sahil tarafından 1 saat aralıklarla kayıt altına alınır SAHİL-GEMİ ARASINDA ULAŞIM Terminal iskelesine yaklaşan gemilere ulaşım terminal servis teknesi ile yapılacaktır. Servis teknesine binişler Dörtyol balıkçı barınağından yapılacaktır. Sahilden tekneye geçiş için tekne üzerinde bulunan özel hazırlanmış gangway sahile uzatılacak ve bu gangway üzerinden geçilecektir. Servis teknesi merdiveninde emniyetli geçiş için ell tutamakları olacaktır. Gemiye giden personel servis teknesi üzerinde ayakta durmayacak ve oturacaktır. Servis teknesinde seyahat eden herkes can yeleği takacaktır. Servis teknesinde sigara içilmesi ve mobil telefon ile konuşmak yasaktır. Servis teknesi gemiye yaklaşmdan önce şamandıra gruplarına girerken ana motorunu stop edecek ve yavaş bir şekilde gemi merdivenine yaklaşacaktır. Gemi merdivenine yaklaşırken halat ile gemiye bağlanacak ve gemiye emniyetli geçiş ortamı sağlandıktan sonra personel gemiye geçecektir. Can yeleği gemi merdiveninden gemiye emniyetli şekilde ulaşıldıktan sonra çıkarılacaktır. Gemiden sahile gelişler yukarıda bahsedilen konuların ters işleyişi şeklinde olacaktır. Ayrıntılı bilgi için Terminal Servis Teknesi Talimatına bakınız GEMİLERİN KONTROLÜ VE GİRİŞ İZNİ Terminal iskelesine yaklaşan gemilere yetkili makamlarca gerekli ön kontroller yapılmadan çıkış izni verilmez. Gemi acentası, gemide yetkili mercilerce gerekli kontrollerin yapılması için yetkili otoritelere mürecatını yapar. Yetkili devlet görevlileri ile birlikte gemiye çıkarak geminin kontrollerini yaptırır. Acenta geminin kontrolünü yaptıktan sonra tahliye işlemlerinin başlaması için hazırlıkların yapılması iznini verir GEMİ-SAHİL EMNİYET KONTROL LİSTESİ Gemiler terminal iskelesine yaklaşma işlemlerini tamamladıktan sonra, Terminal Yetkilisi ve gemi yetkilisi GEMİ-SAHİL Emniyet Kontrol Listesi Maddelerin tek tek kontrol ederek, tahliye süresince alınacak tedbirler üzerinde anlaşarak ve imza altına alacaklardır. REV.00 / Sayfa 72 / 357 KL.SEC.005

73 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Mutabık kalmadıkları konuda haraket tarzı belirleyemiyor iseler kesinlikle anlaşma sağlanıncaya kadar diğer işlemlere başlanmayacaktır. Bakınız: Ship-Shore Safety check List 5.16-GEMİ-SAHİL KARGO MUTABAKATI Gemi tahliye işlemi için hortum alınmadan önce Terminal Yetkilisi ve gemi görevlisi tahliye operasyonları ve safhaları konusunda maddesinde belirtildiği gibi toplanacaklar ve tahliye işlemleri konusunda mutabık kalacaklardır. Mutabık kaldıkları bilgileri Sahil Gemi Kargo mutabakat formuna yazacaklar ve imza altına alacaklardır. Tahliye işlemi esnasında bir değişiklik olur ise bu değişiklik bu forma yazılacaktır. Bakınız: Ship-Shore Pre-Cargo Conference formu TAHLİYE HORTUMLARININ GEMİYE ALINMASI Genel Terminal gemi bağlama şamandıra gruplarında bulunan mix LPG Bütan ve propan kargo hortumları tahliye öncesi gemi manifoldlarına bağlanması için deniz altından gemilerin vinçleri yardımıyla yukarı alınır. Bu yukarı alma ve gemiye bağlama işlemleri aşağıda anlatılan işlem basamaklarına uygun olarak yapılır Hortumu Gemiye Alma ve manifolda bağlama Gemi yetkilisine hortumların ağırlığı hakkında bilgi verilerek gemi vincinin hortumları kaldırmak için yeterli olması gerektiği bildirilir ve kontrol için bakım ve test sertifikaları istenir. (Vinç sertifikası 5 yıl geçerlidir ve gemi geldiği tarihte bu süre geçmiş olmamalıdır) Tahliye hortumlarının gemiye alınması işleminde terminal hortum kaldırma sapanı kullanılacaktır. İskele Hortum Ağırlıkları Mix LPG ve Propan Hortum Dizini ~2700 kg. Mix LPG ve Bütan Botaş dizini ~2700kg. Gemi vincinin emniyetli çalışma yük değerinin /SWL (safe working load) min. 3 ton olması gerekir. Tüm ön hazırlıklar, kontroller ve operasyon planı üzerinde anlaşmaya varıldıktan sonra hortumun gemi güvertesine alma işlemine başlanır. Detaylar için Hortum alma talimatına bakınız. REV.00 / Sayfa 73 / 357 KL.SEC.005

74 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 5.18 YÜKLEME BOŞALTMA PROSEDÜR VE TALİMATLARI Terminal Loding master ve gemi yetkilisi tahliye programı ve operasyonlar konusunda anlaştıktan sonra terminal yükleme boşaltma planını devreye koyacaklardır Gemi Yükleme Talimatı Terminal iskelesine LPG, Bütan veya Propan almak üzere yaklaşan gemilerde tahliye işlemine başlamadan önce kargo mutabakatı, tahliye hortumları son kez tekrar kontrol edilir. Terminal loading master ve gemi kargo sorumlusu geminin alacağı maximum ve minumu kargo miktarı üzerinde anlaşırlar. Yükleme operasyonunun sonlandırılması işleminde mutabakat sağlanır. Geminin tanklarında bulunan ürün miktarı bağımsız gözetim firması elemanlarınca hesaplanır. Sahilden verilecek ürün tankının açılış hesaplamaları terminal görevlisi, bağımsız gözetim elemanı ve gümrük antrepo memuru ile birlikte yapılır. Gümrük antrepo beyannamesinin açılması beklenir. Sahil terminal görevlisi TAHLİYE ÖNCESİ HAT KONTROL FORMU maddelerini kontrol ederek imzalayacaktır. Terminal görevlisi gemide bulunan terminal loading master görevlisine sahilin hazır olduğunu bildirecektir. Loading Master gemi yetkilisine geminin yükleme işlemi için hazırlıklarını yapmasını bildirecektir. Gemi yetkilisi tahliye işlemi için gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra geminin hazır olduğunu terminal loading master görevlisine bildirecektir. Gemi hazırlığını tamamladıktan sonra loading master terminal deniz işleri operatörüne hortum ucu vanasını açık pozisyona getirecektir. Terminal loading master görevlisi hortum ucu vanasının açıldığını ve yükleme işlemininin başlaması talimatını terminal işletme operatörüne bildirecektir. REV.00 / Sayfa 74 / 357 KL.SEC.005

75 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu İşletme operatörü hatlarda son kontrollerini yaptıktan sonra tahliye pompalarını çalıştırarak tahliye işlemine başlayacaktır. Terminalden gemiye yapılan tahliye miktarı kargo mutabakatında belirlenen miktarlarda verilir. Tahliye süresince terminal denizaltı boruları, denizaltı hortumları işletme şartlarına ve gemi işletme şartlarına uygun olarak tahliye işlemine devam edilir. Tahliye süresince gemi tanklarına giren ürün miktarı saatlik olarak loading master tarafından sahile bildirilir. Ayrıca gemi operasyonu boyunca hava şartları gemi ve sahil tarafından 1 saat aralıklarla kayıt altına alınır. Gemiye kargo mutabakıtında belirlenen miktarlarda ürün pompalanır. Pompalama işlemi kargo mutabakatında belirlendiği şekilde sonlandırılır. Terminal işletme operatörü ile looading master hortum ucu vanasının kapatılması konusunda mutabık kalırlar ve hortum ucu vanası kapatılır. Terminal işletme operatörü deniz hatlarını yükleme yapılan tanka irtibatlar. Kargo tahliye hortumları gemi ve sahil tankları hesapları yapılıncaya kadar sökülmez. Gemi ve sahil hesaplamalar; Gemide, bağımsız gözetim firması, terminal loading master ve gemi sorumlusu tarafından ortak olarak yapılır ve sonuçlar loading master tarafından sahile bildirilir. Terminal tankları, bağımsız gözetim firması elemanı, antrepo memuru ve terminal işletme operatörü tarafından ortaklaşa hesaplanır ve miktar uzerinde mutabakat sağlanır. Hesaplanan gemi ve sahil değerleri karşılıklı olarak bildirilir. Terminal loading master, bağımsız gözetim firması ve gemi sorumlusu hesaplar üzerinde mutabık kalırlar. Terminal loading master görevlisi tahliye hortumunun gemi manifoldundan sökülmesi talimatını verir. Tahliye hortumu vanası ile gemi manifoldu arasındaki ürün boşaltılarak hortum manifoldan sökülür. Tahliye hortumu gemi vinci yardımıyla denize bırakılır. Detaylı bilgi için GEMİ OPERASYONLARI TALİMATI na bakınız. REV.00 / Sayfa 75 / 357 KL.SEC.005

76 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Gemi boşaltma Talimatı Terminal Loding master ve gemi yetkilisi tahliye programı ve operasyonlar konusunda anlaştıktan sonra terminal yükleme boşaltma planını devreye koyacaklardır. Terminal iskelesine LPG, Bütan veya Propan tahliye üzere yaklaşan gemilerde tahliye işlemine başlamadan önce kargo mutabakatı ve tahliye hortumları son kez tekrar kontrol edilir. Terminal loading master ve gemi kargo sorumlusu geminin tahliye edeceği maximum ve minumu kargo miktarı üzerinde anlaşırlar. Gemi tahliye operasyonunun sonlandırılması işleminde mutabakat sağlanır. Geminin tanklarında bulunan ürün miktarı bağımsız gözetim firması elemanlarınca hesaplanır. Sahil tanklarına alınacak ürün tankının açılış hesaplamaları terminal görevlisi, bağımsız gözetim elemanı ve gümrük antrepo memuru ile birlikte yapılır. Gümrük antrepo beyannamesinin açılması beklenir. Sahil terminal görevlisi TAHLİYE ÖNCESİ HAT KONTROL FORMU maddelerini kontrol ederek imzalayacaktır. Terminal görevlisi gemide bulunan terminal loading master görevlisine sahilin hazır olduğunu bildirecektir. Loading Master gemi yetkilisine geminin tahliye işlemi için hazırlıklarını yapmasını bildirecektir. Gemi yetkilisi tahliye işlemi için gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra geminin hazır olduğunu terminal loading master görevlisine bildirecektir. Gemi hazırlığını tamamladıktan sonra loading master terminal deniz işleri operatörüne hortum ucu vanasını açık pozisyona getirmesini bildirecektir. Gemi tahliyelerinde başlangıç manifold sıcaklığı +5 o C olacak şekilde gerekli tedbirlerin alınmasını sağlanmalı ve bu başlangıç sıcaklığı tüm soğutmalı gemilerdeki kargo tahliyeleri için geçerlidir. Atmosfer sıcaklığına bağlı olarak 1 saat sonra kargo mutabakat formunda belirtilen tahliye sıcaklığına geçilmeye başlanabilir. Bu durum özellikle sıcak yaz aylarında göz önüne alınmalıdır. REV.00 / Sayfa 76 / 357 KL.SEC.005

77 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Terminal loading master görevlisi hortum ucu vanasının açıldığını ve tahliye işlemininin başlaması talimatını terminal işletme operatörüne bildirecektir. İşletme operatörü hatlarda son kontrollerini yaptıktan sonra deniz hatlarını kargo alınacak tank a bağlayacak ve tahliye işleminin başlaması talımatını verecektir. Gemiden terminale yapılan tahliye miktarı kargo mutabakatında belirlenen miktarlarda verrilir. Tahliye süresince terminal denizaltı boruları, denizaltı hortumları işletme şartlarına ve gemi işletme şartlarına uygun olarak tahliye işlemine devam edilir. Tahliye süresince gemi tanklarından çıkan ürün miktarı giren saatlik olarak loading master tarafından sahile bildirilir. Ayrıca gemi operasyonu boyunca hava şartları gemi ve sahil tarafından 1 saat aralıklarla kayıt altına alınır. Gemiden kargo mutabakıtında belirlenen miktarlarda ürün pompalanır. Pompalama işlemi kargo mutabakatında belirlendiği şekilde sonlandırılır. Terminal işletme operatörü ile looading master hortum ucu vanasının kapatılması konusunda mutabık kalırlar ve hortum ucu vanası kapatılır. Terminal işletme operatörü deniz hatlarını yükleme yapılan tanka irtibatlar. Kargo tahliye hortumları gemi ve sahil tankları hesapları yapılıncaya kadar sökülmez. Gemi ve sahil hesaplamalar; Gemide, bağımsız gözetim firması, terminal loading master ve gemi sorumlusu tarafından ortak olarak yapılır ve sonuçlar loading master tarafından sahile bildirilir. Terminal tankları, bağımsız gözetim firması elemanı, antrepo memuru ve terminal işletme operatörü tarafından ortaklaşa hesaplanır ve miktar uzerinde mutabakat sağlanır. Hesaplanan gemi ve sahil değerleri karşılıklı olarak bildirilir. Terminal loading master, bağımsız gözetim firması ve gemi sorumlusu hesaplar üzerinde mutabık kalırlar. Terminal loading master görevlisi tahliye hortumunun gemi manifoldundan sökülmesi talimatını verir. Tahliye hortumu vanası ile gemi manifoldu arasındaki ürün boşaltılarak hortum manifoldan sökülür. Tahliye hortumu gemi vinci yardımıyla denize bırakılır. REV.00 / Sayfa 77 / 357 KL.SEC.005

78 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Gemiden Numune Alınması Talimatı PETGAZ Terminal stok tanklarına boşaltılmak üzere getirilen ürünleri, gerekli işlemlere başlamadan önce uygunluğunun tesbit edilmesi için numune alınmasıdır. Terminale yük tahliye etmek üzere gelen gemilerde, numune alınması için izlenecek yöntemler sırası ile aşağıya çıkarılmıştır. Gemiye çıkılmadan önce gemi ile irtibat kurularak boşaltacağı yükün kaç tank da bulunduğu öğrenilecek ve her tank tan bir örnek numune alınacak şekilde gemiye numune kabı götürülecektir. Gemiye çıkılarak ilk önce tahliye edeceği ürünün kalite belgesi istenecektir. Eğer ürün saf olarak gemide bulunuyorsa (Propan ve Bütan ayrı ayrı) ve mix olarak alınacaksa her iki ürünün kalite belgesi istenecektir. Geminin tahliye tanklarından gemi personeli yardımıyla ve gözetim firması elemanları ile TL-DTR-307 Numune alma talimatına uygun numune kablarına örnek numuneler doldurulacaktır. Alınan numunelerin karışmaması için numune kabları üzerine etiketle tank numaraları yazılacaktır. Kalite belgeleri ve alınan numune örnekleri derhal Terminal laboratuvarına gönderilecektir. Terminal labaratuarında yaptırılacak analiz neticeleri, gemi ürün kalite belgesi değerleri ile uygunluğu kontrol edilecektir. Alınan numune örneklerinden; Yoğunluk ölçümü, korozyon ölçümü, Uçuculuk testi, Buhar basıncı, koku testleri öncelikle yapılacaktır. Terminal labaratuarında yaptırılan analiz test neticeleri Terminal Müdürüne bildirilecektir. Numune örneklerinden uygun olmayanlar özellikle belirtilecektir. Gemiden alınan kalite belgeleri Terminal Gemi dosyasında bulundurulacaktır GEMİNİN İSKELEDEN AYRILIŞI Terminal iskelesinde yükleme-boşaltma yapan gemiler operasyonel işlemlerini tamamladıktan sonra geminin iskeleden ayrılması için terminal loding master görevlisi ile mutabık kalacaklardır. Terminal loading master görevlisi gemi acentasına haber verecek ve acenta geminin iskeleden kalkış işlemleri kalkış kontrollerini yaptıracaktır. Geminin kalkış kontrolleri yetkili makamlarca yapıldıktan sonra gemi acentası klavuz pilotlara haber verecektir. Klavuz pilotlar gemiye çıkarak geminin terminal iskelesinden ayrılması operasyonunu yapacaklardır. Detaylı bilgi için GEMİ AYIRMA TALİMAT na bakınız GEMİ OPERASYONLARI İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER Terminal iskesine yükleme-boşaltma işlemleri için bağlanan gemilerde klavuz pilot, acenta, inspektör ve terminal temsilcisi toplanarak gemi operasyon öncesi, operasyon anında ve operasyon sonrası süreci değerlendirerek geminin ekipmanları, kargo-yük sistemleri ve operasyonları konusunda değerlendirmelerde bulunurlar. REV.00 / Sayfa 78 / 357 KL.SEC.005

79 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Gemilerin Terminal iskelesine alınmaması Terminal müdürü geminin terminal özellikleri maddesinde uygun olmayan durum, herhangi bir ihbar ve geminin terminal kurallarına uymaması sonucunda terminal iskelesine bağlanmasını ret edebilir. Terminal müdürü ret edilen gemiyi derhal ile PETGAZ İkmal departmanına bildirir Gemilerin uygunluklarının rapor edilmesi Terminal iskelesine yaklaşan gemiler için 5.20 maddesinde açıklanan değerlendirmeler sonucunda Terminal Müdürü olumlu gözlemlerini yolu ile ikmal departmanına iletir Gemilerin uygunsuzluklarının rapor edilmesi. Terminal iskelesine yaklaşan gemiler için 5.20 maddesinde açıklanan değerlendirmeler sonucunda Terminal Müdürü olumsuz gözlemlerini yolu ile ikmal departmanına iletir LIMANDA ATIK VE ÇÖP KABULÜ edilir. Terminal CBM sisteminde bağlı olan gemilerden aşağıda belirtilen türde atıklar kabul 1-MARPOL 73/78 EK I: Sintine Suyu, Slaç, Atık Yağ 2-MARPOL 73/78 EK IV: Pis Su 3-MARPOL 73/78 EK V: Çöp Atıkların alınmasında herhangi bir problem yaşanmaması için gelecek gemiler tarafından gönderilecek olan ve Bakanlığımız tarafından yayınlanan 2006/6 sayılı Gemi Atıklarının Bildirimi ve Haberleşme Genelgesi nin ekinde yer alan atık bildirim formu 48 saat öncesinden Atık Alma Gemisi ve Atık kabul tesisine gemi acentası vasıtası ile bildirilecektir. Dolayısı ile atıklarını vermek isteyen gemiler şamandıra sistemine yanaşmadan 72 saat evvel miktar ve atık türlerini belirten taleplerini ayrıca Terminale bildireceklerdir. Gemilerden kaynaklanan atıkların transfer formu" her atık türü için ayrı ayrı eksiksiz olarak gemiden gelen taleplere uygun olarak doldurulacaktır. Atık alma işlemi sonrasında Gemilerden Kaynaklanan Atıkların Transfer Formunun imzalar bölümünün ilgililerce tamamlanması sağlanacak ve bu formun birinci nüshası atık veren gemi sorumlusunda, bir nüshası atık alma gemisi sorumlusunda diğer iki nüshası atık kabul tesisi sorumlusunda kalacaktır. Atık transfer formunun bir nüshası temin edilecek ve limanımızda Deniz İşleri Mühendisi tarafından muhafaza edilecektir. Denize dökülebilecek atıklar için atık dökülebilecek mahal, geminin etrafı uygun toplama bariyeri ile çevrilerek, muhtemel atığın denize dökülmesi halinde, yayılmasını önleme, geri toplanması ve temizlenmesi atık alım gemisi tarafından sağlanacak ve Gemi vardiya zabiti Terminal loading master tarafından takip edilecektir. 6- TERMİNAL ACİL DURUM PROSEDÜRÜ 6.1-Genel REV.00 / Sayfa 79 / 357 KL.SEC.005

80 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Terminal iskelesine yaklaşan gemilerde tahliye işlemine başlanmadan önce, terminalde veya gemi de yangın, dökülme veya kaçak nedeniyle çıkabilecek olaylara karşı alınacak aksiyonlar için; Terminal Kargo Mutabakatı formuna Acil Stop sisteminin devreye alınması, gemisahil alarmları yazılacaktır. Terminal iskelesine yaklaşan gemilerle tahliye işlemine başlamadan önce Gemi Tahliye acil Durum protokolü yapılarak imza altına alınacaktır. Terminal iskelesine yaklaşan gemilerin operasyon odasına aşağıda yazılı ACİL DURUM PROSEDÜRÜ tüm çalışanların veya ikinci kaptanın göreceği yere asılacaktır. Gemi Personeli Tahliye İşlemleri; Yangında ilk hedef insan canının kurtarılmasıdır. Gemi ve Terminal deki herkes Acil durum yönetim liderinin talimatlarına uyacaktır. Gemi kargo işlemini durdurur ve vanaları kapatır. Hortumları ayırıp, ayrılma için hazır bekler. Makinalarını hazır duruma getirir. Tahliye grubu amiri Toros pilot, Botaş ve Ergin Denizcilik yetkililerine haber vererek tahliye için hazır olmalarını ister. Yangında, gemide bulunan görevli herkesin (Terminal personeli, Acenta, Otorite görevlileri ile gemi personelinin) gemiyi terk etmesi gerektiğinde can yelekleri giyili vaziyette rüzgarıda göz önünde bulundurarak geminin yangından etkilenmeyen kısmından emniyet gözetim teknesi, palamar botu, pilot botu, sahil güvenlik gibi bölgede bulunan deniz araçları ile tahliyeleri gerçekleşecektir. Panikten dolayı ve mecburiyetten dolayı denize atlayan kişiler mümkün olduğunca kısa sürede denizden toplanacaktır. Tahliye edilen kişilerden yaralılar öncelikli olacak şekilde sağlık kontrolları için denizin durumuna bağlı olarak en kısa sürede sahile çıkartılmaları sağlanacaktır. Çıkılacak yerde sağlık görevlileri hazır olmaları için hastane görevlilerine bildirilecektir. Koordinasyonu tahliye grubu ve tıbbi yardım grubu sağlıyacaktır. 6.2-Gemiler için Acil durum Prosedürü Acil Durum Prosedurü YANGIN NEDENİYLE ALARM ÇALMAKTAN ÇEKİNMEYİN VE SİZE EN YAKIN NOKTADAN ALARM DÜĞMESİNE BASINIZ. TERMİNAL YANGIN ALARMI REV.00 / Sayfa 80 / 357 KL.SEC.005

81 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Yangın yada LPG sızıntısı durumu anında Terminal Müdürü no.lu telefondan yada İşletme Mühendisi no.lu VHF kanalından uyarınız ve gemi sireni/alarmı ile ikaz ediniz. Pilot istasyonu ile bağlantıya geçiniz ya da UHF/VHF communication channel 13 TEHLİKE ANINDA YAPILACAKLAR Yapılacak adımları numara sırasına göre gerçekleştirin GEMİ HAREKET PLANI Sizin Geminizde Yangın Diğer bir Gemide veya Terminalde yangın LPG Sızıntısı/ Akıntısı 1. Alarm veriniz. 2. Yangınla mücadele ediniz ve yayılmasını önlemeye çalışınız. 3. Terminali bilgilendiriniz. 4. Kargo ve balast işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın. 5. Hortumları ayırıp, ayrılma için hazır bekleyiniz. 6. Makinalarınızı hazır duruma getiriniz. 1. Alarm veriniz. Talimat verilmesi için hazırda bekle, 2. Kargo ve balast işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın. 3. Hortumları ayırıp, ayrılma için hazır bekleyiniz. 4. Makinalarınızı hazır duruma getiriniz. 1. Alarm veriniz. 2. Terminali bilgilendiriniz. 3. Kargo ve balast işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın 4. Tüm gereksiz girişler kapatılmalı 5. Flex hortum suya bırakılacak şekilde hazır edilmeli 6. Kaçakla mücadele et ve yayılmasını engelle TERMİNAL HARAKET PLANI Gemide Yangın 1. Alarm veriniz. 2. Gemi ile temasa geçin ve en fazla 2 dk talimat için bekleyin. 3. Yangınla mücadeleye yardım için hazır durumda bekleyiniz ve gemiyi bilgilendiriniz. 4. Tüm gemilere durumu bildiriniz. 5. Terminal Acil Durum Planını Devreye geçiriniz. REV.00 / Sayfa 81 / 357 KL.SEC.005

82 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Terminalde yangın LPG Sızıntısı/ Akıntısı 1. Alarm veriniz. 2. Yangınla mücadele ediniz ve yayılmasını önlemeye çalışınız. 3. Kargo işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın. 4. Tüm gemilere durumu bildirin ve en fazla 2 dk talimat için bekleyin. 5. Terminal Acil durum Planını Devreye geçiriniz 1. Alarm veriniz. 2. Gemiye durumu bildirin ve en fazla 2 dk talimat için bekleyin. 3. Kargo işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın 4. Kaçakla mücadele et ve yayılmasını engelle. 5. Gerekirse Terminal Acil durum Planını Devreye geçirin. 6.3-Gemi Tahliye Acil Durum Protokolü REV.00 / Sayfa 82 / 357 KL.SEC.005

83 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu PETGAZ A.Ş. DÖRTYOL LPG TERMİNALİ GEMİ TAHLİYE ACİL DURUM PROTOKOLÜ Tarih: Acil durumlarda alınacak tedbirler aşağıda sıralandığı gibi olup, karşılıklı kontrol edilerek mutabakatın sağlanması ve protokole uygun hareket edilmesi hususunu önemle hatırlatırız. Terminal Yetkilisi 1. Alarm veriniz. 2. Pompaj/Yükleme durdurulacak. 3. Tüm vanalar kapatılacak. 4. En kısa sürede hadiseyi terminal yetkilisine (Tlf / veya VHF12 den) iletiniz. 5. İlk müdahale için tüm tedbirleri alınız 6. Sahildeki yetkilinin talimatı ile tahliye hortumunu sökünüz. 7. Gemiyi açmaya hazır hale getiriniz. Dörtyol Terminal şamandıralarında tahliyeye müsait olmayan hava koşulları aşağıdaki gibidir. Kuzey Batı Rüzgârları : 6 7 Beaufort Doğu Rüzgârları : 5 6 Beaufort Güney batı Rüzgârları : 5 6 Beaufort 8. Gemi/Sahil emniyet kuralları Akaryakıt Tankerleri için Uluslararası Emniyet Kılavuzu ndan (ISGOTT) alınmıştır. Bilgilerinizi ve gereğinin yapılması rica olunur. Gemi Kaptanı YUKARDAKİ FORM KARGO KONFREANS FORMU İLE BERABER LOADING MASTER VE İKİNCİ KAPTAN İLE ÜZERİNDE ANLAŞILARAK İMZA ALTINA ALINCAKTIR. REV.00 / Sayfa 83 / 357 KL.SEC.005

84 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 6.4. MUHTEMEL SENARYOLAR SENARYO-I : (Gemide Yangın) Terminal iskelesi şamandıra gruplarında bağlı bulunan GAZ... gemisi X MTon mix LPG tahliye işlemine başlar. Kargo tahliye işlemi gemi manifoldunda 8 kg/cm 2 ve 512 m 3 /saat rate ile devam ederken gemi alarmı çalmaya başlar. Gemi tahliyesini durdurur ve gemi güvertesinde ateş sahilden görünmeye başlar. Terminal gemi operatörü derhal kargo tahliye hortumunu kapatarak, dahili kanaldan geminin güvertesinde bakım işleri yapan personelin bıraktığı yağlı üstüpünün bilinmeyen nedenden yanmaya başladığı ve rüzgarın etkisiyle LPG pompalarına ilerlemeye başladığını söyler. Alınan Aksiyonlar: Terminal acil durum ekibi, tüm yangın techizatlarını hazırlayarak, geminin talebi doğrultusunda gemiye gitmek için hazır duruma getirir. Loading master tarafından Gemi Acil Durum Sistemi nin devreye girdiği bildirilir. Tüm siprinkler sistemlerinin çalıştırıldığı, yangının gemi personeli ile söndürülmeye çalışıldığı bildirilir. Terminal Loading master, Emergency Protocol da belirtildiği gibi tedbirlerin alınmasını sağlar. Terminal gemi operatörü kargo hortumunu gemi manifoldundan sökerek ucuna kör takar ve hortumu bırakır. Terminal Müdürü ve loading master alınacak tedbirler konusunda anlaşarak, Toros Pilot a haber verir ve hazır durumda balıkçı barınağında bekleyen römorkörün gemiden etkilenmeyecek mesafede beklemesini bildirir. Gemi personelinin tahliyesi için terminal emniyet botu, servis teknesi hazır duruma getirilir. Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması aranarak destek talebi iletilir. Gemideki yangını gemi kendi personel ve imkanları ile söndürdüğünü bildirir. Terminal Müdürü ve Yardımcısı gemiye çıkarak durum incelemesi yaparak bir yangın tutanağı tutar. Daha sonra tüm kesilen operasyonların başlayabilmesi için tüm sistemler yeniden kontrol edilerek gözden geçirilir. Geminin emniyetli olduğu kararı yapılan ortak toplantıda kararlaştırılır ve kargo hortumları tekrar gemi manifolduna bağlanır. Tahliye işlemine yeniden başlanır. Gemi üzerinde tahliye süresince tüm bakım, boya işlemlerinin yasak olduğu üzerinde durulur ve bunun kargo öncesi izine tabi olduğu hatırlatılır. Kalan operasyon süresince boya işi yasaklanır. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması malzeme-ekipmanları) REV.00 / Sayfa 84 / 357 KL.SEC.005

85 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu SENARYO-II: (Fırtına ve Gemide Gaz Kaçağı) Şamandıra gruplarına bağlı olan LPG REGGANE gemisi LPG tahliye esnasında NW ten 10 knot civarında rüzgar esmektedir. Loading Master 15:45 te tahliyeyi durdurup, 15:55 te flexhortumu gemi manifoldundan ayırır. 17:50 d e aniden hızını artıran rüzgar 35 knotta esmeye başlamıştır. Gemi derhal acil durum sirenlerini çalmaya başlamıştır. Terminal Loading Master Görevlisi dahili telsiz ile durumu sahile bildirir ve kontrol odası görevlisi terminal acil durum alarmını çalarak acil durum sistemini devreye alır, dolayısı ile tüm operasyonlar durdurulur. NW ten gelen aşırı rüzgar geminin freeboardundaki büyük rüzgar alanı sebebi ile gemiyi hareket ettirmeye başlar. 9 kilit suda zinciri olan gemi bu miktara rağmen baş tarafından iskele tarafa doğru sürüklenmeye başlar. Bu esnada geminin bordasında askıda olan LPG hortumu denize bırakılmasına rağmen sürüklenmenin etkisi ile gemiden ayrılmaz ve gemi ile beraber hareket eder. 18:00 da durumu telsizden bildiren Loading Master hortumun denizde olduğunu bildirir. Baş tarafından yaklaşık 55 m ve vasatta 40 m kadar hareket eden gemi son halini alıp durur. Vardiya Amiri durumu Terminal Müdürüne ve komşu tesislere bildirmesi için kapı güvenliğe iletir. Kapı güvenlik derhal Terminal Müdürünü ve İşletme Süpervizörünü arayarak durumu bildirir. Loading Master Terminal iskelesindeki geminin emniyetini sağlamak için Toros Pilot İstasyonu nu acil ayırma işlemi ihtimaline karşı çağırır. 18:05 te Loading Master, geminin sancak tarafından LPG kaçağı oldugunu bildirir. Ortaya çıkan gaz gemi etrafında bulut tabakası oluşturmaya fırsat bulamaz ve yüksek rüzgar hızı sebebi ile dağılır. Deniz boru hattındaki bu kaçağın minimize edilmesi için hat basıncı düşük olan TK 109 a yönlendirilir. Aynı şekilde hattın kompresörle emilmesi için vardiya amiri hazırlıklara başlar ve TK 109 a gaz hattını bağlayıp, kompresörlerini çalıştırır. Hatta kalan gaz TK 109 a emdirilir. Loading Master deniz hattından olan kaçağın durduğu ve deniz yüzeyinde gaz kabarcıklarının oluşmadığına dair bildirimi yapar. Havanın normale dönmesi ile beraber gemi kaptanı Toros Limandan gelen römorkör ve gemi demirini kumanda eden baş ırgat vasıtası ile zincirden 2 kilit toplar ve saat 19:00 da gemiyi normal pozisyonuna çevirir. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu) SENARYO-III : (Terör) BOMBA İHBARI Terminal şamandıra gruplarına bağlı olan LPG gemisi yükünü boşaltırken terörist gruplar tarafından gemiye bomba konulduğunu ve 1 saat içerisinde patlatacaklarını söyleyen biri Terminali telefonla arayarak bomba ihbarında bulunur. İhbarı alan kapı güvenlik görevlisi / telefon santrali operatörü hemen bomba ihbar ve arama planına uygun olarak hareket eder ve telefonla ihbarda bulunan kişiyi mümkün olduğunca konuşturmaya çalışır. Bir yandan da FO-DTR-851 Bomba İhbar Formu nu doldurur. Hiç vakit kaybetmeden bomba ihbarını Terminal Müdürüne ve İşletme Süpervizörüne bildirir. Doldurmuş olduğu bomba ihbar formunuda ilgili amire verir. Terminal Müdürü, TL-DTR-806 Dörtyol Tesisleri Bomba İhbar ve Arama planı talimatına uygun olarak hareket tarzını belirleyerek Acil durum planını devreye sokar. REV.00 / Sayfa 85 / 357 KL.SEC.005

86 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Hemen, geminin güvenlik subayına telsizle, gemiye terörist gruplar tarafından bomba konulduğu ihbarının alındığını ileterek; boşaltma işlemlerinin durudurulmasını ve gemiye bağlı olan kargo hortumlarını sökerek denize indirmelerini, geminin acil durum planınına göre hareket etmelerini ve geminin şamandıralardan hemen ayrılması için gereken hazırlıkları yapmasını ister. Terminal tarafından yerel emniyet güçlerine, Sahil Güvenlik e, Botaş Liman Başakanlığı na, Toros Pilot a, İDÇ Limanı na, Toros-Botaş Pilot İstasyonu na, Limak İskenderun Liman İşletmeleri ne, ANLAŞMALI DENİZ KİRLİLİĞİ ACİL MÜDAHALE FİRMASI ve komşu tesislere hemen durum bildirilir. Ayrıca ISPS Kod gereği protokol yapılan sualtı inceleme firması Çağan Dalgıçlık a durum iletilir. Bu birimlerden gemide çıkacak herhangi bir yangına ve personel tahliyesine anında müdahale etmek için kurtarma ve söndüren cinsi römorkorlar istenir. Gemi personeli geminin bomba arama ve ihbar planına, ISPS Code planına göre gemi personeli bomba arama işlemlerine başlar. Aramalar neticesinde geminin borda sacına tutturulmuş şüpheli bir cisim farkederler. Şüpheli cismin etrafına görevli kişiler haricinde hiç kimse yaklaştırılmaz. Gemi etrafında sahil güvenlik botu çevreden geçen balıkçı ve diğer deniz araçlarını yaklaştırmayarak gemi çevresini çember altına alıp güvenliği sağlar. Toros Pilot ve Botaş römorkorları yangın için hazır vaziyette beklemeye başlarlar. Bu arada gemiyi şamandıralardan açığa alacak yeter sayıda seyir ve teknik personeli haricindeki diğer personel ve görevlilerin gemi yanında hazır bulunan emniyet gözetim teknesine hemen tahliyeleri yapılır. Bu arada gemi şamandıralardan ayrılmaya hazır olduğunu bildirir. Geminin şamandıralardan hemen ayrılması istenir. Gemi şamandıralardan ayrılarak Toros ve Botaş pilot romörkoru eşliğinde yaklaşık 5 mil açığa demirler. İskenderun İlçe Emniyet Müdürlüğü nden bomba imha ekibi gelir. Hemen, gemiye intikalleri yapılarak, şüpheli cismi incelemeye alırlar ve bunun bir uzaktan kumandayla patlatılan bomba olduğunu söyleyip, bombayı etkisiz hale getirme işlemlerine başlarlar. Bu arada olay yerinde olası yangın ihtimaline karşı Söndüren Römorkörleri de gelir. Şüpheli cisim bomba imha ekibi tarafından etkisiz hale getirilir. İkinci bir bomba ihtimaline karşı diğer yerlerin de inceleme safhasından sonra, acil durum sona erdirilerek işletme normale döner. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1+ Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması ) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + 1 dalgıç ekibi + Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması Malzeme-ekipmanları) SENARYO-IV : (Gemiye Tekne Çarpması) Terminal şamandıra gruplarında bağlı olan LPG gemisi LPG tahliyesi esnasında gemiye doğru yaklaşan ve hızı yaklaşık olarak 8 mil olan teknede bağırışmalar duyulur. Güvertede nöbetçi olan gemici buna bir anlam veremez ve hemen loading mastera ve kargo operasyonu kontrol odasında bulunan 2. kaptana haber verir. 2. kaptan üzerlerine gelen teknenin çarpacağını anlar ve hemen Loading master ile mutabık kalarak LPG tahliyesini durdurur ve vanaları kapatır. Loading master durumu hemen sahile bildirir. Gemi acil durum önlemlerini hızlı bir şekilde alır (Yangın sistemlerini hazırlar). Gemiye epeyce yaklaşan teknedeki kişiler denize atlarlar ve akabinde ahşap/demir tekne geminin sancak tarafından çarpar. a1) Ahşap tekne çarpmışsa; çarpmanın etkisiyle parçalanarak batar ve tekneden denize atlayan kişilere emniyet hizmet botundan can yelekleri atılarak denizden toplanıp kurtarılırlar. REV.00 / Sayfa 86 / 357 KL.SEC.005

87 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu a2) Demir tekne çarpmışsa; çarpmanın etkisiyle teknenin baş kısmı parçalanarak su almaya başlar. Bu arada çarpmanın etkisiyle geminin yan sacında yaklaşık olarak su yüzeyinden 1,5 m yükseklikte yırtılma meydana gelir. Tekneden denize atlayan kişilere emniyet hizmet botundan can yelekleri atılarak, denizden toplanıp kurtarılırlar. b) Bu olayda yangın meydana gelmemiştir. c) Loading master meydana gelen olayı özet halinde Terminal yetkililerine telsizle bildirir. d) Terminal, kargo hortumlarının sökülmesini ve geminin şamandıra gruplarından ayrılmasını ve açığa demirlemesini talep eder. e) Terminal tarafından olay, BOTAŞ Liman Başkanlığı na, PET GAZ Merkez e, Sahil Güvenlik e, Toros Pilot, Acenta ve Güvenlik güçlerine haber verilir. f) Bu esnada su alan tekne baş taraftan batmaya başlar. Olay yerine gelen Toros Pilot romorkorları batmakta olan tekneyi şamandıra gruplarından Dörtyol balıkçı barınağına doğru çekerler. g) Emniyet güçlerinin, Sahil Güvenliğin ve bilirkişilerin araştırma sonucunda teknenin gemiye çarpma sebebi olarak; teknenin dümen kilitlediği ve motor gaz kolunun takılı kalması sonucu bu kazanın meydana geldiği açıklanır. h) Gemi, şamandıra gruplarından ayrılarak tamirat için açığa demirler. i) Tamiratı yapılan gemi, müsadeler alındıktan sonra, tekrar şamandıralara bağlanır ve LPG tahliyesine başlar. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + 1 Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması ekibi) SENARYO-V : (Fırtınada Geminin Sürüklenmesi) LPG/C Nordic Gas Gemisi PET GAZ Dörtyol Terminale 9999,194 MT vac LPG mix boşaltmak üzere tarihinde sabah 04:00 da gelmiştir. Gemi manevrasına başlamak üzere pilot 05:54 te gemiye katılmıştır. Gemi yanaşması için sancak demirin döşenmesi sırasında ırgatın fren mekanizmasındaki hata sebebi ile uygun bir serme gerçekleşmemiş ve zincir belli aralıklarda salyalı olarak deniz dibine serilmiştir. Gemi mürettebatının durumu pilota bildirmemesi sebebi ile pilot manevranın uygun tamamlandığına karar vererek gemiyi terkeder. Hortum bağlantısı yapılarak 11:55 te operasyona başlanılır. 17:37 de pilot istasyonundan gelen uyarı Terminal güvenliğine iletilir. Güvenlik birimi UHF telsiz ile gemiye ulaşarak fırtına ihbarını iletir. Cep telefonu ile pilot istasyonundan ihbar hakkında doğrulama alınarak fırtınanın şiddetini ve yönünü belirlemek üzere güverteye çıkan Loading master 17:40 ta stop kararını verir ve hortumun sökülmesine başlanır. 17:44 te gemiye sancak bordadan ulaşan kuvvetli rüzgar, gemiyi itmeye başlar. Gemi zincirine rüzgar ile binen yük 17:56 da salya olan zinciri serbest bırakır ve gemi pruvası iskeleye 11º döner. Bu sırada flex hortumu gemi manifoldundan ayırma işlemi tamamlanmamıştır. Sökülmemiş olan hortum iyice gerilir, gemi hareketi ile beraber boru hattının da hareket etmesine sebep olur ve boru hattı zarar görür. Gemi yaklaşık olarak 40 ile 55 metre arasında bir hareket yapmıştır ve bu hareket esnasında yanal kuvvete maruz kalan marine breakaway (MBA) kaplin görevini yerine getirmemiş ve hattı ayırmamıştır. MBA nın ayrılmaması sebebi ile boru hattında bulunan flanş bağlantı noktasına aşırı yük biner ve bu noktadan 17:56 da kaçak başlar. Gemi mevcut sürüklendiği pozisyonda sabit tutulmuş ve havanın geçmesi beklenmiştir. Fırtına sonrası gemi sahil arası kargo miktar farkının belirlenmesi için sörveyör firma Caleb Brett tarafından hesaplamalar yapılır ve yapılan hesap sonucunda 2175 kg Gemi-Sahil arası fark tespit edilir. Gemi sigorta kuruluşu P&I tarafından REV.00 / Sayfa 87 / 357 KL.SEC.005

88 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu atanan dalış firması 2 gün sonra sahaya gelir ve yaptığı gözetim - inceleme dalış raporu ile zincirde salyaların oluştuğunu doğrular. Yaklaşık olarak 1,5 ay hava müsadeli tamir ve bakım işleri sürer. Bu arada gemi tahliyeleri 8 deniz hattından yapılır. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1+ Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması Ekibi) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 sahil güvenlik botu+ Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması Malzeme-ekipmanları) SENARYO-VI : (Gemiye Römorkör Çarpması) Pilot Terminal şamandıra gruplarına LPG gemisini yanaştırırken gemiye pozisyon aldırmak için harekete geçen römorkör, römorkör kaptanın dalgınlığıyla gemiye sancak kıç tarafından çarpar. a) Römorkör baş kısmından gemiye çarpar. Çarpmanın etkisiyle römorkörün baş kısmı ve LPG gemisinin makina dairesi kısmına denk gelen yan sac yırtılarak parçalanır. b) Römorkörün baş kısmındaki delinen bölmeye deniz suyu girmeye başlar. c) Geminin yırtılan sacından da aynı şekilde içeriye doğru deniz suyu girmeye başlar. d) Load master olayla ilgili olarak Terminal müdürüne telsiz ile rapor verir. Terminal müdürü durumu Liman başkanlığına, Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması ve komşu tesislere bildirir ve acil durum müdahalesi için hazır olmaları konusunu iletir. e) Gemi personelinin bir kısmı olası yangına karşı yangın hortumlarını çarpışma noktasına doğru sererler. f) Gemi Baş mühendisi delinen noktadaki makina dairesi F/O tankından denize olan yakıt kaçağını azaltmak amacı ile yakıt tankını başka tanka transfer etmeye başlar. g) Bu arada geminin delinen kısımdan dolan suyun gemi stabilitesini bozmasını engellemek için 2. kaptan balast operasyonunu kontrol edip, yırtılan kısmın deniz seviyesinden yukarda kalmasını sağlayacak şekilde diğer balast tanklarında düzenleme yapmaya devam eder. Diğer tanklara olan irtibatı gözlemleyen gemi mürettebatı içeriye giren deniz suyunun diğer bölmelere geçişi için önlem alır ve kaçaklar engellenir. h) Çarpışma anında römokörde güverte üzerinde bulunan römorkör personelinden 1 kişi denize düşerek yaralanır. Römorkör içerisindeki kalan personeller de ani çarpışma nedeniyle başlarını çarpıp yaralanırlar. i) Yaralılar, emniyet gözetim botu tarafından römorkörden ve denizden alınarak hastaneye gönderilmek üzere sahile götürülür. j) Denize olan yakıt kaçağının kontrol altına alınması için Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması 1 saat içerisinde acil durum müdahale ekibi ve Delta Terminal de bulunan Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması ekipmanıyla beraber olay yerine intikal eder. k) Gemi, derhal diğer römorkör yardımıyla tamir için açığa demire çıkar. l) Geminin açığa çıkması sonrasında Acil müdahele ekibi deniz yüzeyindeki kaçan yağyakıtı bariyerle çevreleyip kontrol altına alır, sonrasında absorbent boom, skimmer kullanılarak bariyerle çevrili alan temizlenir. Olaya müdahale adımları Acil Durum Müdahale Planına göre takip edilip, sonlandırılır. m) Şamandıra gruplarında hasar meydana gelmemiştir. n) Yangın olayı yoktur. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) REV.00 / Sayfa 88 / 357 KL.SEC.005

89 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + 1 Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması ekibi) SENARYO-VII : (Gemiye Sabotaj) Terminal şamandıra gruplarında bağlı olan gemi LPG tahliyesi esnasında, geminin dümenpervane kısmında bir patlama meydana gelir. a) LPG tahliyesi hemen durdurularak manifold ve kargo hortum vanaları kapatılır. b) Gemi ve Terminal acil durum planları devreye girer. c) Kargo hortumları sökülür. d) Patlamanın sebebini araştırmak için geminin görevli personeli makina ve dümen dairesine girer. e) Yapılan kontrollerde, gemi görevli personeli patlama etkisiyle yerinden oynamış olan pervane şaftının sızdırmazlık ringinden makina dairesine deniz suyu sızıntısını görür ve durumu hemen kaptana bildirir. f) Gemi mekanik görevlileri, şafttan sızan deniz suyunu durdurmak için acilen çalışmalarına başlar. g) Sahil Güvenlik e, Emniyet Güçlerine, Yerel Otorite ye, Pilot a, ve PET GAZ Merkez e haber verilir. ISPS Kod kapsamında protokol imza edilmiş olan Çağan Dalgıçlık firmasına durum tespiti için ayrıca haber verilir. h) Gemi, römorkörler yardımıyla şamandıra grubundan çekilmek suretiyle açığa alınır. i) Durumu incelemeye gelen uzman kişiler geminin dümen ve pervanesine patlayıcı ile sabotaj yapıldığı kanısına varır. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1+ Dalgıçlık firması) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu) SENARYO-VIII :(Fırtına ve Geminin Karaya Oturması) Saat 15:00 te LPG/C XXXXXX gemisi şamandıraya yanaşma manevra pozisyonunda Güney Batı (SW) 10 knot rüzgarın etkisi altında konum alma durumundan pilotun verdiği yön direktifleri doğrultusunda demir atma pozisyonuna geçer iken birden bire SW ten gelen rüzgarın 35 knot hıza kadar yükselmesinin etkisiyle gemi yanaşması iptal edilip açığa demire gitmesi istenir ve bu esnada gemi dümeninin kilitlendiğini farkeder, bununla birlikte romörkörlerin daha halat almadıklarından hakimiyetlerinin olmaması ve gemi kendi menevra kabiliyetini yitirmesi sebebiyle sahile doğru sürüklenmeye başlar. Gemi derhal acil durum sirenlerini çalmaya başlamıştır. Terminal Loading Master Görevlisi dahili telsiz ile durumu sahile bildirir ve kontrol odası görevlisi terminal acil durum alarmını çalarak acil durum sistemini devreye alır. Bu durum, Pilot ile irtibat halinde olan Loading master, hattın zarar göreceği düşüncesiyle PET GAZ Vardiya Amirine, PET GAZ Vardiye Amiri de durumu Terminal Müdürüne ve komşu tesislere bildirmesi için kapı güvenliğe iletir. Kapı güvenlik derhal Terminal Müdürünü ve İşletme Mühendisini arayarak durumu bildirir. Aynı zamanda bu vaka sahil güvenliğe de bildirilir. Kapı güvenlik, Acil Durumda Haber verilecekler listesine göre hareket ederek telefonla bilgi verir. Ayrıca Delta ve Botaş komşu tesislerinin şamandıra hatlarına olabilecek her türlü kötü durumlara karşı önceden onları haberdar eder. Saat 15:20 SW ten gelen 35 knot hızındaki esen rüzgarın geminin freeboardundaki büyük rüzgar alanına etkisiyle LPG/C xxxxx sahilden yaklaışık 800 metre uzakta PET GAZ ve Botaş sahillerinin ortasında kalan bölgede karaya oturur. Saat 16:30 da havanın normale dönmesi ile yakıt sızıntısı veya LPG kaçağı olması risklerine karşı Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması firmasına da haber verilir. Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firması deniz kirliliğine karşı önlem almak için deniz kirliliğyle mücadele ekipmanlarını hazır hale getirip, gemi etrafını bariyer ile çevirerek önlem alır. Gemi kendi REV.00 / Sayfa 89 / 357 KL.SEC.005

90 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu imkanları ile kurtulamayınca gemi kurtarma ekipleri devreye girerek karaya oyurduğu yerden kurtarak kontrol için açığa demirler. SENARYO-IX : (Fırtına ve Geminin Şamandıra ile Çarpışması) Saat 14:00 te LPG/C XXXX gemisinin yanaşma pozisyonu beklenirken geminin çapa atıp 5 kilit suda serilip tuttuğu yerde, palamar botunun ilk halatı baş şamadıraya takmaya çalışırken birden bire Kuzey Batı dan (NW) gelen 35 knot hızında esen rüzgarın etkisiyle gemi hatta doğru sürüklenmeye başlar, stickbuoy ile hortum şamandıralarının üzerinden geçerek baş şamandıraya doğru yönelir. Bu esnada stickbuoya bağlı şekilde bulunan servis teknesi üzerinde bulunan loading master, iki hortumcu ve iki tekne personeli gemiyi kendilerine doğru geldiğini görünce oradan hemen uzaklaşırlar. 14:15 te Pilot ile irtibat halinde olan Loading master, hattın zarar göreceği düşüncesiyle PET GAZ Vardiya Amirine, PET GAZ Vardiye Amiri de durumu Terminal Müdürüne ve komşu tesislere bildirmesi için kapı güvenliğe iletir. Kapı güvenlik derhal Terminal Müdürünü ve İşletme Süpervizörünü arayarak durumu bildirir. Kapı güvenlik aynı zamanda, Delta ve Botaş komşu tesislerinin şamandıra hatlarına olabilecek her türlü kötü durumlara karşı önceden onları haberdar eder. Gemi şamandıraya doğru sürüklenirken, Toros Pilota bağlı iki romörkörden birincisi Romörkör-1 vasattan, diğer romörkör Romörkör-2 baştan gemiyi hattan uzaklaştırmak için gemiyi itmeye başlar. Fakat sürüklenen gemi vasat kısmı ile baş şamandıraya çarpar. Diğer taraftan kıç tarafında bulunan yine Toros Pilota ait romörkör Romörkör-2 gemiyi şamandıradan açıcı pozisyondan çeker. Saat 15:00 te Rüzgarında hızının 8 knot a düşmesiyle romörkörler geminin baş şamandıraya daha fazla zarar vermesini önler. Saat 15:30 da havanın normale dönmesi ile beraber geminin şamandıralardan ayrılarak açığa demirlenmesi sağlanır. Şamandıra hasarının kontrolu için yönetime bilgi verilir ve kontrol prosedürü uzun süreceğei için yasal işlemler sonrasında yönetimin vereceği kararlar doğrultusunda hareket edilecektir. 7- EKLER LİSTESİ EK-1 GEMİNİN TERMİNALE VARIŞ ÖNCESİ BİLGİLENDİRİLMESİ FÖYÜ EK-2 ŞAMANDIRA POZİSYONLARI EK-3 GEMİ BAĞLAMA ŞEMASI EK-4 TOROS PİLOT MANEVRA AKIŞI EK-5 TOROS PİLOT DÖRTYOL TERMİNALLERİNDE MANEVRALAR EK-6 TOROS PİLOT ACİL DURUM PROTOKOLÜ EK-7 ERGİN DENİZCİLİK-EMNİYET-SERVİS TEKNESİ- YÜKLEME/BOŞALTMA GÖZETİM HİZMETİ ŞARTNAMESİ EK 8 CBM ALTYAPI VE GENEL YERLEŞİM PLANI EK 9 TOOLBOX TALK RECORD KAYIT FORM ORNEGI EK10 SHIP FEEDBACK REV.00 / Sayfa 90 / 357 KL.SEC.005

91 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-1 TERMINAL PORT PARTICULARS BERTH NAME : PETGAZ GAS DORTYOL TERMINAL BERTH POSITION : 36 O N 36 O E ANCHOR POSITION : 36 O N 36 O E MINUMUM WATER DEPTH IN APPROACHES: meters UNDER KEEL CLEARANCE IN APPROACHES: 2.50 meters MINUMUM WATER DEPTH ALONGSIDE: meters UNDER KEEL CLEARANCE ALONGSIDE (NET UKC): 1.54 meters MAXIMUM DRAFT PERMITTED: meters MEAN SEAWATER DENSITY 1025 Kg/m3 SEAWATER SALINITY 3.36% % MINIMUM-MAXIMUM SEAWATER TEMPERATURE 15.8 C C MAX. DWT-GAS CARRIERS: DWTS MIN. DWT-GAS CARRIERS 5000 DWTS. MAX. LENGTH OVERALL: meters MIN. LENGTH OVERALL: meters MAX. BEAM: meters DISTANCE BETWEEN MANF. & SHIP RAIL max: 6.00 meters DISTANCE BETWEEN MANF. & SHIP RAIL min: 2.00 meters MAX. HEIGTH OF MANIFOLD ABOVE THE WATERLINE: meters MIN. HEIGTH OF MANIFOLD ABOVE THE WATERLINE: MAX. CLEARANCE BETWEEN 0 RISE OF TIDE & ANY OVERHEAD: N/A OBSTRUCTION:... ONLY PORTSIDE MANIFOLD OF VESSEL TO BE USED PRODUCTS HANDLED: MIX LPG & PROPANE TO BE OF VESSEL S MANİFOLD DISCHARGE SIZE: 8 ASA 300rf FLANGE REV.00 / Sayfa 91 / 357 KL.SEC.005

92 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu BERTH EQUIPPED WITH A VAPOUR RECOVERY SYSTEM: NO MIN. SWL OF VESSEL S CRANE/DERRICK REQUIRED: 3.00 M/T SUPPLYING GOODS, SHIP PROVISION :ALLOWED WITH THE SUPERVISION OF CUSTOM OFFICER AT CBM CAST IRON MANIFOLDS ARE NOT ACCEPTABLE PREVAILED WEATHER CONDITION: Anlaşmalı deniz kirliliği acil müdahale firmasıly SW 3-4 Beaufort. UNPREDICTED STRONG WINDS FROM NORTH DIRECTION THAT MAY REACH STORM FORCE AT ANY TIME, THEREFORE WEATHER CONDITION MUST BE CLOSELY MONITORED. MAXIMUM TIME IS 15 MNTS TO BE READY TO MOVE UNDER ITS OWN POWER. Vessels, will be berthed at CBM, must fulfill the transfer application form of wastes in Marpol73/78 Annex-I,IV and V, prior to arrival. Then they have to advice it to Terminal before 3 days of arrival. Waste reception barge will receive the wastes up on completion of correspondences then, carry the wastes to reception facility of YAZICI port. Wastes to be received at CBM: MARPOL Annex I Bilge water/oily wastes/ sludge MARPOL Annex IV Waste water MARPOL Annex V Solid Wastes Important Note: Only the wastes stated at the transfer application form which must be sent 3 days before vessel s ETA, will be received. Others will not due to late information. Tariff: Actual tariff which is issued by The Ministry of Environment and Forestry will be charged with additional costs of waste reception barge. Attached Port Regulation Booklet contains all relevant port information and essential requirements for safe operations whilst berthed at PETGAZ Terminal. The bases for these requirements are the CEYHAN PORT Authority Regulations and terminal rules. We would appreciate your full co-operation during your stay at our terminal and you are kindly requested to pay in particular attention to the CEYHAN PORT Authority Regulations and, matters concerning safety and environmental protection. ISPS Security level :... TERMINAL WEATHER RESTRICTION STATUS HAS BEEN REVISED SINCE IN CASE OF 20 KNOTS WIND SPEED, FLEXHOSE WILL BE DISCONNECTED AND PUT BACK IN TO WATER STATUS Wind Speed, Wave height REV.00 / Sayfa 92 / 357 KL.SEC.005

93 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu STOP CARGO Knots 2,0 meters (CANCELLED) DISCONNECT HOSE 25 Knots 2,5 meters (lower/leave the flexhose back to the seabed) UNBERTH 27 Knots 3,5 meters PS: YOU SHOULD POST THE EMERGENCY PROTOCOL AT THE CCR DURING THE OPERATION * VESSEL MUST RUN THE COURSE RECORDER WHILE BERTHED AT CBM. PETGAZ A.Ş DÖRTYOL TERMINAL MOORING ARRANGEMENT N E (Fore Port side) N E (Aft portside) N E (Aft Center) N E (Aft Starboard TERMINAL CBM SYSTEM IS DESIGNED TO HOLD 55000DWT VESSELS AT THE WIND SPEEDS OF UP TO 60Knots, PROVIDED ANCHOR CHAIN OF VESSEL IS LAID APPROPRIATELY. VESSEL'S ANCHOR CHAIN IS KEY IMPORTANT PART OF THIS SYSTEM, SO MAXIMUM CARE MUST BE GIVEN TO LAY THE ANCHOR CHAIN DOWN TO SEABED PROPERLY Mooring Arrangements of Vessel must comply with the requirements of OCIMF Mooring Equipment Guideline. Minimum 7 mooring ropes with the length of 200 meters required for the berthing. REV.00 / Sayfa 93 / 357 KL.SEC.005

94 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu MINUMUM 7 ROPES REQ D FOR MOORING IN ARRANGEMENT. This mooring line should be used at the request of Terminal Manager or authorized pilot PS: Minimum 7 mooring ropes with the length of 200 meters required for the berthing. EK-2 ŞAMANDIRA POZİSYONLARI REV.00 / Sayfa 94 / 357 KL.SEC.005

95 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-3 GEMİ BAĞLAMA ŞEMASI REV.00 / Sayfa 95 / 357 KL.SEC.005

96 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu MINUMUM 7 ROPES REQ D FOR MOORING IN ARRANGEMENT. This mooring line should be used at the request of Terminal Manager or authorized pilot EK-4 TOROS PİLOT MANEVRA AKIŞI REV.00 / Sayfa 96 / 357 KL.SEC.005

97 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-5 DÖRTYOL TERMİNALLERİNDE MANEVRALAR REV.00 / Sayfa 97 / 357 KL.SEC.005

98 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Gemi Yanaştırma İstek formu: Toros Gübre A.Ş. Terminal Müdürlüğü tarafından verilir. Hizmet verilen tüm terminal, iskele ve şamandıra sistemleri için geçerlidir. Bu formun alınması, hizmet verilecek olan geminin römorkaj ve pilotaj masraflarının geminin acentesi ve/veya armatörü tarafından taahhüt altına alındığını ve Liman Başkanlığı tarafından geminin ilgili terminal(ler)e yanaşıp kalkmasına izin verildiği anlamındadır. Geminin Adı, Gros Tonajı, tahmini geliş zamanı ve hangi iskele ya da terminale yanaştırılacağını belirtir. Liman Başkanlığı Yanaştırma/Kaldırma Ordinosu: Denizcilik Müsteşarlığı Botaş Liman Başkanlığı tarafından verilir. Bu ordino gelmeden hiçbir gemi yanaştırılamaz. Taahhütname: Acente veya armatör tarafından masrafların taahhüt altına alındığını gösterir. Toros Gübre ve Kimya Endüstrisi A.Ş. ne acentesi ya da armatörü tarafından verilir. Nöbetçi Kılavuz Kaptan ın izlemesi gereken proses şu şekilde işletilmelidir; Yanaşma manevrasından önce ; 1-Gemi Yanaştırma İstek Formu Toros Gübre den alınır 2-Panoya bilgi olarak işlenir. 3-Geminin ETA teyidi yapılır. 4-Terminal ve acenta yetkilileriyle görüşülür. 5-Gemiyle temas sağlanır. Gerekli bilgi alışverişi yapılır. 6-Hava raporu alınır. 7-Deniz şartları kontrol edilir. 8-Terminal, gemi ve acente ile kesin yanaşma teyidi yapılır. 9-Gemiye hazırlık yapması bildirilir. 10-Römorkör, pilot ve palamar botlarına haber verilir. Yanaşma manevrası sırasında 1. Hava ve deniz şartlarının uygunluğuna bakılır. 2. Pilot çarmıhının kurallara uygunluğu kontrol edilir. 3. Gemi personelinin uygunluğuna bakılır. 4. Römorkör, palamar botu, iskele ile haberleşme kontrolu yapılır. 5. Römorkörler test ettirilir. 6. Gemi kaptanına manevra safhaları ve yanaşma şekli açıklanır. REV.00 / Sayfa 98 / 357 KL.SEC.005

99 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 7. Borda iskelesi emniyete aldırılır. 8. Kaptana acil durumda her iki demirinin fundaya hazır olması bildirilir. 9. Römorkör halatları yeterli olarak verdirilir. 10. Kaptana varsa kötü hava ihbarı yapılır. 11. Kaptana terminaldeyken emergency kalkış için hazır olması bildirilir 12. Gemi emniyetle bağlanır. 13. Pilot Servis Bili imzalatılıp mühürletilir.( pilot servis bill gemiye verilen hizmetin gemi kaptanı tarafından imzalanıp mühürlenerek verilen servisin teyidini belgeler. İçeriğinde geminin özellikleri, acentası, işleticisi, yükü, ve manevranın tarih ve saati ile kullanılan römorkörleri belirten bilgiler vardır. Gemi terminalde bağlı iken: 1. Hava raporu devamlı olarak alınır ve izlenir. 2. Hava ve deniz şartları kontrol edilir. 3. İskelede bulunan geminin halatları ve durumu devamlı olarak kontrol edilir. Şamandırada bulunan gemi kaptanına devamlı olarak gemisinin durumu sorulur, kötü hava beklentisi varsa kendisine ve acentasına durum bildirilir. Bu durumda hortumlarının sökülmesi gerektiği ve hava şartları şamandıradan halatları mola edemeyecek şekilde ağırlaşmadan geminin terminali terk etmesi gerektiği bildirilir. Hava ve deniz şartları müsait ise şamandıradaki gemiye çıkılır. 4. İskeledeki gemiye kötü hava ihbarı kaptana bildirilir. Emergency kalkış için hazır olması gerektiği hatırlatılır. Kalkış manevrası sırasında: 1- Hava ve deniz şartları kontrol edilir. 2- Römorkör ve palamarlara haber verilir. 3- Gemiye kalkış testleri yaptırılır. 4- Römorkör testleri ve cihaz kontrolleri yaptırılır. 5- İskele personeli yerlerine yollanır ve haberleşme kontrolu yapılır. 6- Gemi halatları teklettirilir. 7- Römorkör halatları gemiye hazırlatılıp verdirilir. Volta ettirilir. 8- Tüm sahil halatları mola ettirilir ve pervanenin neta olması sağlanır. 9- Gemi terminalden emniyetle avara edilir. 10- Pilot çarmıhı uygun şekilde hazırlatılır. 11- Gemi rüzgaraltı yapılıp makine stop ettirilir. 12- Römorkörler emniyetle mola ettirilir. 13- Kaptana liman trafiği ile gerekli son açıklama yapılır. 14- Hava ve deniz şartları çarmıhtan inmeye uygun olduğunda inilir. REV.00 / Sayfa 99 / 357 KL.SEC.005

100 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu a- Uygun ekipman ve ortam: Botaş Liman Yönetmeliği ve Denizcilik Müsteşarlığının izninde belirtilen doğrultuda gerekli ekipman, yeterli güç ve sayıda römorkör, palamar botu ve pilot botu kullanılır. Bu ekipman emniyetli bir barınakta bulundurulur. Botaş Liman Yönetmeliğine göre; Römorkörcülük hizmetleri: Liman başkanlığı idari sahasındaki kıyı ve deniz tesislerine yanaşacak ya da bu tesislerden ayrılacak gemi ve deniz araçlarının gros tonilatosuna göre almak zorunda oldukları römorkör adedi ve bu römorkörlerin asgari çekme güçleri aşağıda belirtilmektedir. 1) GT arasındaki gemiler, en az 16 ton çekme gücünde bir römorkör, 2) GT arasındaki gemiler, her biri en az 16 ton çekme gücünde iki römorkör, 3) GT arasındaki gemiler, her biri en az 27 ton çekme gücünde iki römorkör, 4) GT arasındaki gemiler, toplamı en az 75 ton çekme gücünde olmak ve her biri en az 27 ton çekme gücünden az olmamak kaydıyla en az iki römorkör, 5) GT den daha büyük gemiler, toplamı en az 90 ton çekme gücünde olmak ve her biri 27 ton çekme gücünden az olmamak kaydıyla, en az iki römorkör, Taur Denizcilikte verilen kılavuzluk hizmetleri parametreleri gerek Pilot Servis Billerinden, gerekse Liman Başkanlığına her ay verilen Römorkaj ve Kılavuzluk hizmetleri Bildirim Formundan izlenmekte ve bu kayıtlar tutulmaktadır. Taur Denizcilikte kılavuzluk hizmetleri için gerekli ekipman Denizcilik Müsteşarlığı Liman Başkanlığı tarafından kontrol edilmekte ve mevcut ekipman devamlı olarak bulundurulmaktadır. Taur Denizcilikte kılavuzluk hizmetleri için şu ekipman gerekmektedir. 1-Pilot Botu: REV.00 / Sayfa 100 / 357 KL.SEC.005

101 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 2-Palamar Botu 3- El telsizleri 4- Telsiz Şarjörleri 5- Sabit telsiz 6-Barometre 7- Hava Kayıt Cihazı Bu ekipmanlar için sicil kartı olarak envanter dosyası mevcut olup ayrıca pilot ve palamar botlar için bakım talimat ve formları mevcuttur. TOROS LİMANI DEMİRLEME: Toros iskelelerine gelen gemiler için Botaş (Ceyhan) Liman Yönetmeliğinde belirlenen demir yeri koordinatlar arasında kalan sahadır. Bu Koordinatlar; A. Enlemi: 36 derece 52 dakika 30 saniye Kuzey Boylamı: 36 derece 02 dakika 06 saniye Doğu B. Enlemi: 36 derece 53 dakika 06 saniye Kuzey Boylamı: 36 derece 00 dakika 00 saniye Doğu C. Enlemi: 36 derece 49 dakika 30 saniye Kuzey Boylamı: 35 derece 57 dakika 36 saniye Doğu D. Enlemi: 36 derece 49 dakika 00 saniye Kuzey Boylamı: 35 derece 59 dakika 42 saniye Doğu 09.8 DÖRTYOL TERMİNALLERİ DEMİRLEME Dörtyol şamandıra tesislerine gelen gemiler için demirleme pozisyonu 36 derece 51 dakika 00 saniye Kuzey enlemi 35 derece 06 dakika 00 saniye Doğu boylamı, Olarak tavsiye edilmekte olup Botaş Liman Başkanlığı nın müsaadesi ile demirletilmektedir. Gelen ya da gelecek olan gemiler acenta ve/veya kılavuzluk istasyonu ile görüşerek geminin demirlemesi konusunda talimat alacaklardır. REV.00 / Sayfa 101 / 357 KL.SEC.005

102 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Dörtyol deniz terminalleri şamandıralarına bağlanacak olan gemilerde hava karardıktan sonra yanaşma manevrası mümkün değildir. Kalkış ise günün 24 saati yapılabilir bu nedenle hava karardıktan sonra gelen gemilere yukarıdaki demir mevkii ve/veya 1 mil civarı ( Demir yerinde o anda bir ya da birden fazla gemi olması durumunda Toros Pilot İstasyonu ile önceden irtibat kurulur ) tavsiye edilmekte olup uygun şartlar doğrultusunda yanaştırılmaktadır. TOROS PİLOT İSTASYONU İRTİBAT DETAYLARI Adres: Toros Gübre Fabrikası, Kılavuzluk Binası Ceyhan / Adana TÜRKİYE Tel: den dahili 252 Mobil Faks e-posta: (Kılavuzluk Binası) (Toros Santral Faks) (Toros Santral Faks) info@taurship.com.tr VHF: Kanal 16, 13 Kılavuz Kaptanlar: 1- Dursun Kamil ÜSTÜNKAL 2- Ahmet Rıza GÖKÇE 3- Tahir DENİZTEKİN 4- Alpay ŞENKAL 5- Ibrahim Cem OZKAN DÖRTYOL TERMİNALLERİNDE MANEVRA YAPILABİLMESİ İÇİN GEREKLİ LİMİTLER REV.00 / Sayfa 102 / 357 KL.SEC.005

103 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu TIME LIMITS PILOT BOARDING LIMITS (AM) GRT AM PM SUNRISE-1H SUNSET-1H00M SUNRISE-1H SUNSET-1H15M SUNRISE-1H SUNSET-1H30M SUNRISE-1H SUNSET-1H45M WEATHER AND SEA LIMITS WIND LIMITS SEA LIMITS OPERATION WIRE ROPE WIRE ROPE MOORING 0-12 KNOTS 0-20 KNOTS 2 FEET 2 FEET HOSE CONN KNOTS 0-30 KNOTS 2 FEET 2 FEET HOSE DISCONN KNOTS 0-30 KNOTS 2 FEET 2 FEET UNMOORING KNOTS 0-30 KNOTS 2 FEET 2 FEET SEA LIMITS MUST BE CONSIDERED AS A TOTAL DISPLECAMENT OF THE WAVE BUT NOT THE HEIGHT THE VALUES SHOWN ABOVE ARE SUBJECT TO PILOT S DECISION ACCORDING TO THE EXPECTING WEATHER AND SEA CONDITIONS. DÖRTYOL TERMİNALLERİ İÇİN HAVA TAKİBİ: Kılavuzluk istasyonu mevcut imkanlar doğrultusunda her gün doğu Akdeniz için hava durumunu internet aracılığıyla almakta ve bunu tüm terminal ve acentelere e-posta ile göndermektedir. Kötü hava beklentisi var ise tüm gemi terminal ve acenteler mümkün olan en erken zamanda haberdar edilir ve hava sürekli olarak takip altına alınır. Şamandıralarda ve demirde bulunan gemi kaptanları ile telsiz bağlantısı kurularak durum değerlendirilmesi yapılır. Kılavuzluk istasyonunun Dörtyol da bir hava kayıt cihazı bulunmakta, sürekli olarak basınç, rüzgâr, nem, yağış değerleri değişik formatlarda kayıt altına alınır. REV.00 / Sayfa 103 / 357 KL.SEC.005

104 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-6 TOROS PİLOT ACİL DURUM PROTOKOLÜ TARAFLAR PETGAZ A.Ş. TERMİNAL Yeşilköy mah. Çaykara cad. No:200 TEL: FAX: TOROS TARIM A.Ş. Toros Gübre Fabrikası Kılavuzluk binası MOBİL: FAX : DÖRTYOL MOBİL: CEYHAN 1.KAPSAM Bu protokolün amacı PETGAZ A.Ş. LPG Terminali iskele şamandıra gruplarına bağlı gemilerde meydana gelebilecek acil müdahele gerektiren olaylarda, TOROS TARIM A.Ş.firmasına bağlı klavuz kaptan ve gerektiği kadar römorkörün, Terminal iskelesinde yardım için hazır bulundurulmasını kapsar. 2.PROTOKOL MADDELERİ 1. TOROS TARIM A.Ş. kılavuz kaptan ve römorkörlerinin, PETGAZ A.Ş. Terminalden gelecek acil durum çağrılarını aldıktan sonra kılavuzluk teşkilatı bunu Botaş Liman Başkanlığına iletecek, acil durum değerlendirmesi Liman Başkanlığı,kılavuzluk teşkilatı ve terminal tarafından yapıldıktan sonra hava ve deniz şartlarının uygunluğu çerçevesinde Botaş Liman Başkanlığının emri doğrultusunda vakit geçirmeksizin olay yerine gelmeye çalışacaktır. 2. PETGAZ için yapılan işler sırasında yaşanan kaza ve benzeri acil durumlarda en kısa sürede yetkililere bilgi verilmesi zorunludur. Olayı yaşayan kiş ve kurumlar en kısa sürede bağlı olduğu PETGAZ yetkilisine olayı bildirir, PETGAZ yetkilisi ise Acil Durum Bildirim şemasına uygun olarak olayı merkeze iletir ve gerekli acil durum planı başlatılır. 3. Acil durum çağrıları PETGAZ TERMİNAL tarafından aşağıda adları ve soyadları yazılı kişiler tarafından yapılır. TERMİNAL MÜDÜRÜ SİNAN CENGİZ İŞLETME MÜHENDİSİ İSMAİL ÖĞÜT GÜVENLİK ŞEFİ EROL ÖLÇEN VARDİYA SORUMLULARI ADNAN GÜNEŞ, CEVHER KORKMAZ, MUSTAFA PURKAYA, ONUR AYPAR 4. Acil durum gerektiren olaylarda PETGAZ A.Ş. Terminal ile TOROS TARIM A.Ş. Kılavuzlık Teşkilatı arasındaki haberleşmeler marin VHF ile 13. kanaldan yapılacaktır. 5. Klavuz kaptan olay mahalline ulaşıncaya kadar telsiz ve cep telefonlarıyla terminal personeline yapılacak işler konusunda teknik yardım sunacaklardır. Gemi kaptanı ve loading master kılavuz kaptandan gelecek acil durum talimatları için 13 kanalda beklemede bulunacaklardır. REV.00 / Sayfa 104 / 357 KL.SEC.005

105 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 6. Acil durum kalkışları için şamandıralara çıkacak olan palamar personeli şamandıra üzerindeki çalışabilirlilik durumunu kılavuz kaptana bildirmedikçe gemi halatlarının PETGAZ şamandıralarından molası söz konusu değildir, böyle bir durumda halatlar acil durum için gemi tarafından tamburlardan sökülerek mola edilecek, gemi stand by bekletilen römorkörün de yardımıyla terminalden avara edilecektir. Aynı şartlar içerisinde kılavuz kaptan da ilk fırsatta gemi kaptanı ile görüşüp mevcut hava şartlarında gemiye çıkıp çıkamayacağını bildirecek, çıkamadığı durumda da gemi dışından telsiz ile gereken yardımı yapacaktır. 7. Acil müdahele sonucu TOROS TARIM A.Ş. Kılavuzluk Teşkilatının sarf etmiş olduğu yakıt masrafları PETGAZ A.Ş. tarafından karşılanacaktır. (Emercensi yanaşma ve kalkışlar için Denizcilik Müsteşarlığı tarife üzerinden %50 bir indirim uygulamaktadır.) 8. PETGAZ adına iş yapan tüm taşeron-tedarikçi ve bayiler yaptıkları iş ve faaliyetlerle ilgili tüm mevzuatı (sağlık-emniyet-çevre ile ilgili tüm mevzuatda dahil olmak üzere) takip etmek ve mevzuatın tüm gerekliliklerini yerine getirmekle yükümlüdür. 9. PETGAZ Tarafından sunulan tüm bilgi ve standartlar PETGAZ için yapılan işlerde kullanılmak üzere paylaşılmaktadır. Bu bilgi ve belgeler diğer kişi ve kuruluşlarla paylaşılmaz. TOROS TARIM A.Ş. TERMİNAL PETGAZ A.Ş. EK-7 ERGİN DENİZCİLİK-EMNİYET-SERVİS TEKNESİ- YÜKLEME/BOŞALTMA GÖZETİM HİZMETİ ŞARTNAMESİ REV.00 / Sayfa 105 / 357 KL.SEC.005

106 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REV.00 / Sayfa 106 / 357 KL.SEC.005

107 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REV.00 / Sayfa 107 / 357 KL.SEC.005

108 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REV.00 / Sayfa 108 / 357 KL.SEC.005

109 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REV.00 / Sayfa 109 / 357 KL.SEC.005

110 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu REV.00 / Sayfa 110 / 357 KL.SEC.005

111 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK 8 CBM ALTYAPI VE GENEL YERLEŞİM PLANI REV.00 / Sayfa 111 / 357 KL.SEC.005

112 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-9 REV.00 / Sayfa 112 / 357 KL.SEC.005

113 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-10 SHIP FEEDBACK REV.00 / Sayfa 113 / 357 KL.SEC.005

114 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Vessel Date.../.../... Voy. No Charterer's Name Cargo Operation : Loading / Discharging /... Arrival Draft : Fore.../ Aft... Cargo Type : Gasoil / Gasoline /... Departure Draft : Fore.../ Aft... Evaluation (Following Section to be filled by Loading Master) ITEM RATING (1-5) COMMENTS Mooring System Adequate, Lines well tendered Condition of Mooring equipments and ropes ISPS compliance & Vessel's entrance control-id check Loading /Discharging Closed operation Crew Safety Practices Environmental Compliance Readiness of small spill equipments Readiness of fire fighting equipment Compliance with all Terminal regulations Terminal - Crew Communication Officers and crew conduct and professional knowledge Condition of Cargo Piping Cleaning of deck Cleaning of accommodation General Appearance of Hull Overall Rating Terminal Statement ( To be filled by Loading Manager) Pls state if any Letter of protest issued Pls State if any incident occurred at this terminal Were there any delays stoppages During vessel's stay at this berth, did you notice any unsafe acts or unsafe condition Were crew members wearing required Personal Protective Equipment (PPE) for the operation Agent name REV.00 / Sayfa 114 / 357 KL.SEC.005

115 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Additional Recommendations / Requirements Instructions: All ratings are in scale of 1-5: 1- Poor, 2- Below Average, 3-Average, 4-Above Average & 5 - Excellent Any ratings between 1 & 2 need to be accompanied by comments Master&Chief Officer Name & Signature & Stamp Terminal Representative Name & Signature & Stamp Ek 9 PR.DTR.200 Gemi Operasyonları Prosedürü 1.AMAÇ: PET GAZ LPG TERMİNALİ iskelesine ürün boşaltma-yükleme işlemleri için gelen gemilerin, PETGAZ SEÇ-G prensiplerine uygun, emniyetli ve güvenli olarak operasyonların yapılmasının sağlanmasıdır. 2.KAPSAM: PET GAZ Dörtyol LPG Terminali DWT. Kapasiteli gemi bağlama iskelesi operasyonlarını kapsar. 3.TANIMLAR: LPG: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun Ticari Bütan ve Ticari Propan karışımından oluşan sıvılaştırılmış petrol gazlarıni ifade eder. Propan: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Bütan: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. B/L,Konşimento: Gemi acentası veya kaptanı tarafından düzenlenerek yükletene verilen, malın teslim alındığını ve kararlaştırılan şekilde taşınarak gönderilene teslim edileceğini gösteren, malı temsil eden ve üzerinde tasarruf hakkı sağlayan kıymetli evrak niteliğindeki belge. CBM: Konvansiyonel Bağlama Şamandıra Sistemi CLEARED PORT: Geminin iskeleye yaklaşma izni verilmesi. GAS FORM-C: Gaz Tankeri bilgi formu DWT: Yaz yükleme hattına kadar yüklemiş geminin deplasmanından boş ağırlığının çıkarılması ile elde edilen ağırlıktır. ETA: Geminin limana tahmini varış zamanı. ETL: Geminin terminalden alacağı yükün tahmini operasyon suresi. ETD: Geminin terminale vereceği yükün tahmini operasyon suresi ISGOTT: International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals (Terminaller ve Tankerler için Uluslararası Emniyet Klavuzu) ISSSCL : Uluslararası Gemi Sahil Emniyet Kontrol Listesi IST: International Supply & Trading(Uluslar arası İkmal ve Ticaret Bölümü LAYCAN, Kançello:Gemilerin terminal iskelesini kullanması için müsade edilen zaman. LETTER OF PROTEST : Protesto mektubu LOADING PLAN:Gaz tankerleri için yükleme planı işleri. NOR: Notice of Readiness (Hazırlık Mektubu) NOTICE OF READINESS (NOR): Gemi Hazırlık Mektubu ASTARYA : Geminin Hazırlık mektubu verilmesi ile tahliye başlangıcı arasındaki zaman aralığı. PRE-CARGO CONFERENCE : Tahliye öncesi kargo mutabakatı. UKC: Under Keel Clearance (Geminin alt omurgasının deniz dibine olan mesafesi) VET Report : Gemilerin yeterlilik onayı PORT PARTICULARS: Limanın gemiyi barındırması için temel özelliklerini belirten bilgi, REV.00 / Sayfa 115 / 357 KL.SEC.005

116 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4.YETKİ ve SORUMLULUK : Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi haraketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı isyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum opersyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5.UYGULAMA : 5.1 Genel Bu prosedürde PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline ortakların temin ettiği veya üçüncü şahıslara ait LPG, Propan ve Bütan ürünlerinin gemi yoluyla getirilmesi, geminin Terminal iskelesine yaklaşması, ürünün tahliye edilmesi ve geminin Terminal gemi şamandıra gruplarından ayrılması zaman aralığındaki tüm operasyonların PETGAZ SEÇ-G politikalarına uygun, emniyetli ve en verimli olarak nasıl yapılacağı anlatılmaktadır. Terminal iskelesine yaklaşacak gemilerin acentaları geminin geliş tarihini 3 gün önceden fax veya ile Terminal Müdürlüğüne haber verirler. Acentaların fax ile bildirimleri Terminal gemi fax dosyasında muhafaza edilir. Geminin Terminal iskelesine yaklaşma ve ayrılma operasyonları kılavuz kaptanlar tarafından yapılır. Bu sebeple geminin yanaşması konusunda bilgiler pilot istasyonuna elektronik posta ile iletilir. Yaklaşacak olan geminin iskeleye bağlanacağı andan en az 48 saat evvel Terminal Port Particulars acenta vasıtası ile ya da doğrudan gemi kaptanının elektronik posta adresine iletilecektir. Port Particulars KL DTR 259 PET GAZ A.Ş. DÖRTYOL LPG TERMİNALİ GEMİ YÜKLEME/ BOŞALTMA OPERASYON İŞLERİ KLAVUZU EK 1(GEMİNİN TERMİNALE VARIŞ ÖNCESİ REV.00 / Sayfa 116 / 357 KL.SEC.005

117 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu BİLGİLENDİRİLMESİ FÖYÜ ) içinde olduğu gibidir. Gemi terminal iskelesine gelmeden bir gün önce, kargo için gereksinim duyduğu gerekli ekipman ve iskele bilgilerini acenta kanalıyla terminal yetkililerine bildirecek ve gerekli hazırlıkların yapılması sağlanacaktır. Daha evvelki operasyonlarda acenta tarafından geminin özellikleri terminal idaresine bildirilmekte ve terminal gerekli hazırlıkları buna göre yapmaktaydı. Geminin yük altına girmeden evvel IST tarafından Port clearance istenmeye başlanmıştır. Bu uygulama ile beraber geminin Gas form C dökümanı terminal tarafından geminin bildirilmesi itibarı ile istenmektedir. Liman şartları ve gemi özellikleri bu aşamada kontrol edilmekte ve aksi durumda geminin uygun olmadığı bildirilmektedir. Terminal iskelesine yaklaşacak olan tüm gemiler PETGAZ tarafından kontrol edilmiş ve yaklaşma onayı (Vet Record) almış olmalıdır. Geminin Terminal iskelesine yaklaşması, barınması ve ayrılması arasındaki tüm yasal zorunlulukları yetkili kıldığı acenta tarafından yerine getirilecektir. Dörtyol Terminali iskelesine gemiler terminal gemi yaklaştırma TL.DTR.201 Gemi Yaklaştırma talimatına uygun olarak yaklaştırılacaktır. Terminal iskelesine yaklaşan gemilerde, karantina bayrağı indirildikten sonra (gemi acentasının organizasyonunda Gümrük Muhafaza memurları ile diğer otorite heyeti çıkıp gerekli yasal işlemleri bitirdikten sonra) terminal gemi operasyonu kontrol ve işlemlerine başlanacaktır. Terminal iskelesine yaklaşan gemilerde operasyonlara başlamadan önce Terminal Deniz İşleri sorumlusu ile gemi kaptanının görevlendirdiği personel Terminal Emniyet Kontrol Listesi (ISSSCL) maddelerini Terminal TL.DTR.205 Emniyet Kontrol Listesi talimatı na uygun olarak tek tek kontrol ederek imza altına alınır. Terminal Müdürü ve İşletme Mühendisi / Terminal Şefi bir gün önceden gemi operasyonları ile ilgili bilgi alış verişinde bulunarak, gemi operasyonunun nasıl yapılacağını belirlerler. Terminal Deniz İşleri sorumlusu Terminal Port information ve regulation kitapcığını gemiye verilmek üzere Terminal Müdürüne veya İşletme Mühendisi / İşletme Süpervizörüne imzalatır. Gemiye çıkan Terminal görevlisi, PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminali temsil edeceğinden kılık-kıyafetine ve TA. SEÇ.158 KKE Ekipmanlarının Kullanım Tablosu na kesinlikle uyar. PR-DTR-100 Uygun olmayan ürünlerin takibi prosedürü ne uygun olarak, Terminale gemi ile gelen ürünün yükleme limanı kalite sertifikalarına bakılır. Kalite sertifika değerleri uygunsa, ürün kara tanklarına alınır. Inspector tarafından kara tanklarından TL-DTR-307 Terminal numune alma talimatına uygun olarak numune alınıp bağımsız gözetim firması laboratuvarında analizleri yapılır. Analiz sonuçları, Terminal yönetimine bildirilir. Alınan ürün, TSE 2178 ISO 9162 standartına ve Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları nda belirtilen niteliklere uygun değil ise karantina altında tutulur ve durum Terminal Müdürü tarafından İşletmeler Müdürü ne bildirilir. Terminal İşletme Mühendisi / İşletme Süpervizörü, gemi kargo sorumlusu ile tahliye operasyonları konusunda mutabakat sağlarlar ve mutabakatı Terminal FO.DTR.252 Kargo Mutabakat Pre-Cargo Conferance formuna yazarak imza altına alır. Tüm kontroller ve ön hazırlıklar yapıldıktan sonra Terminal Deniz altı hortumları, Terminal TL.DTR.202 Hortum Alma talimatına uygun olarak gemiye alınır. Gemiler kargo boşaltma-yükleme işlemlerine başlamadan önce ve bittikten sonra bağımsız kargo inspektörleri tarafından hesapları yapılacak ve Terminal ile hesap mutabakatı sağlanacaktır. Kargo İnspektörlerin hesap formları Gemi Operasyonaları (Dosya200.2) Terminal FO.DTR.350 Tank Hesap formları (Dosya ) de saklanır. REV.00 / Sayfa 117 / 357 KL.SEC.005

118 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Terminal görevlisi FO.DTR.359 Gemiden Ürün Alma Öncesi Hat kontrol formunu doldurarak ve TL.DTR.203 Gemi Operasyonları talimatına uygun olarak tahliye işlemini başlatır. Terminal FO.DTR.252 Kargo Mutabakatı (Pre-Cargo conferance) de belirtilen şartlarda ve hesap mutabakatlarındaki anlaşmazlıklar durumunda Terminal görevlisi, gemiye yazılı protesto verir. Gemiler Terminal iskelesini terk etmeden önce gerekli evrak teslimatı Terminal Deniz İşleri mühendisi veya Terminal yönetiminin belirleyeceği kişi tarafından yapılır. Terminal iskelesinde boşaltma/yükleme işlemini tamamlayan gemiler TL.DTR.207 Gemi Ayırma talimatına göre şamandıra gruplarından ayrılır. Terminal iskelesinde boşaltma/yükleme işlemini tamamlayan gemiler hakkında yorum ve görüşleri kayıt altına almak için FO. DTR. 260 numaralı form ve içeriğindeki tablo kullanılacaktır. FO. DTR. 260 numaralı form Gemi Operasyonaları (Dosya200.2) de saklanır. Vardiya amirleri Gemi operasyonu boyunca ihtiyaç duydukları bilgilere ulaşmak için KL DTR 259 kılavuzunu kullanabilirler. Her yıl Ocak ayında İskenderun Körfezi Batimetrik Haritasının en güncel hali alınarak, harita güncellenmektedir. 6- REFERANSLAR : Talimatlar: TL.DTR.201 Gemilerin Terminal iskelesine yaklaştırılması. TL.DTR.202 Gemilere deniz altı kargo tahliye hortumlarının alınması TL.DTR.203 Gemi kargo boşaltma- yükleme operasyonları 7- FORMLAR VE EKLER : LI.DTR.256 FO.DTR.252 KL.DTR.251 KL DTR 259 FO.DTR.254 FO.DTR.255 FO DTR.253 FO DTR 260 GEMİ EMNİYET KONTROL LİSTESİ KARGO MUTABAKAT FORMU TERMİNAL İSKELE BİLGİ VE OPERASYON KURALLARI KİTABI GEMİ YÜKLEME/BOŞALTMA OPERASYON İŞLERİ KLAVUZU KONŞİMENTO-SAHİL MİKTARI FARKI PROTESTO FORMU GEMİ MİKTARI-SAHİL MİKTARI FARKI PROTESTO FORMU DÜŞÜK RATE PROTESTO MEKTUBU Deniz Operasyonları Gemi Performans Degerlendirme Formu 8- KAYITLAR : Kayıt ismi saklama sorumlusu saklama yeri saklama süresi Gemi Emniyet Kontrol Listesi İşletme Mühendisi Ofis200.2 Bir Yıl Gemi İşletme Mühendisi Ofis200.2 Bir Yıl Yaklaştırma Onay REV.00 / Sayfa 118 / 357 KL.SEC.005

119 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Kargo Mutabakat Formu İşletme Mühendisi Ofis200.2 Bir Yıl Miktar protesto Formları İşletme Mühendisi Ofis200.3 Sürekli Gemi Performans Değer. Formu İşletme Mühendisi Ofis200.2 Sürekli Gemi Fax Dosyası İdari İşler Şefi Ofis Bir Yıl Batimetrik harita İşletme Mühendisi Terminal Müdür Odası Sürekli Ek-10 TL-DTR-301 Tank Basınç Talimatı 1. AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Terminal stok tanklarının mevsimsel sıcaklık değişimlerine karşı ve ürün depolama ve sevk işlemleri esnasında basınç değişimlerinin kontrolünün emniyetli bir şekilde yapılmasıdır. 2. KAPSAM : PET GAZ A.Ş. LPG Terminali sahasında bulunan stok tanklarının basınç kontrol işlemlerini kapsar. 3. TANIMLAR : K.Odası: Kontrol Odası REV.00 / Sayfa 119 / 357 KL.SEC.005

120 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4. YETKİ VE SORUMLULUK : Terminal Müdürü: Terminal stok tankları ve boru hatlarının işletme basınçları dahilinde operasyonların yapılmasını sağlamak. İşletme Mühendisi / İşletme Süpervizörü: Terminal işletme operasyonlarının belirlenmiş basınç değerlerinde yapılması, basınç göstergelerinin periyodik kalibrasyon ve bakımlarının yapılmasını sağlamak. Vardiya sorumlusu : Terminal stok tankları ve boru hatları işletme basınçları içerisinde operasyonları yönlendirmek ve arızalı göstergeleri rapor etmek. İşletme Operatörü: Terminal stok tankları ve boru hatları işletme basınçları içerisinde operasyonları yönlendirmek ve arızalı göstergeleri rapor etmek. 5. UYGULAMA : Terminal sahasında bulunan stok tanklarına gemilerden kargo alımı sırasında, soğuk depolanan malın ortam sıcaklığına gelinceye kadar ve tanker yüklemeleri sırasında basınç kontrollerinin yapılmasıdır GEMİDEN KARGO ALINMASI ESNASINDA Gemi boşaltma işlemine başlamadan önce kargo alınacak tank ın basınç değeri alınarak FO-DTR-350 tank hesap formuna yazılacaktır. Bu okunan basınç değeri aynı zamanda açılış hesaplamalarında kullanılacaktır. Gemi kargo boşaltma işlemine başladıktan sonra basınç kontrolü (kargo tankı için) sürekli olarak bilgisayar sisteminden takip edilecektir. Operasyon anında basınç ölçümleri işletme görevlileri tarafından alınacaktır. Terminal sahasındaki tanklara kargo alımı esnasında basınç değerleri kontrol odasındaki bilgisayar sisteminden okunur. Gemiden kargo alımı esnasında tank basıncı aşırı artıyor ise derhal tank gaz fazı başka bir tanka irtibatlandırılarak içindeki basınç düşürülecektir. Operasyon gereği tank gaz fazı başka bir tank a açılamıyor ise derhal tank duşlamaya alınarak basıncı düşürülecektir. Basıncın çok yüksek olması ve düşürülememsi halinde derhal yetkili amire ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. Tank içindeki basıncın artması geminin kargo basma işlemini etkileyeceği, bu durumun kargo alma zamanını uzatacağı ve bu durumun şirketimizi zarara sokabileceği unutulmayacak ve basınç kontrolleri talimatlar gereği yapılarak tedbirler alınacaktır. 5.2 GEMİYE KARGO YÜKLEMESİ ESNASINDA Gemiye kargo yükleme işlemine başlamadan önce kargo verilecek tank ın basınç değeri alınarak FO-DTR-350 tank hesap formuna yazılacaktır. Bu okunan basınç değeri aynı zamanda açılış hesaplamalarında kullanılacaktır. Gemiye kargo verme işlemine başladıktan sonra basınç kontrolü (kargo tankı için) bilgisayar sisteminden kontrol edilecektir. REV.00 / Sayfa 120 / 357 KL.SEC.005

121 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Operasyon anında basınç ölçümleri işletme görevlileri tarafından yapılacaktır. Stok sahasındaki tanklardan kargo verme işlemi esnasında basınç değerleri kontrol odasındaki bilgisayar sisteminden okunur. Kargo verme işlemi dolum sahasındaki tanklardan yapılıyor ise işletme operatörü bizzat tankın üzerindeki basınç göstergesine bakmak suretiyle okuma yapar. Gemilere kargo verme işlemi esnasında sahil tankının basıncı aşırı düşme yapıyor ise yükleme pompaları iyi beslenemeyecek ve hava yapacaktır. Bu durumun sebebi tank içinden çıkan malın aşırı fazla olması ve gerektiği kadar tank içinde gaz fazı oluşamamasıdır. Bu nedenle tanktan çıkan miktarı azaltmak, gemi ile sahil tankı arasında gaz fazı bağlantısı yapılabiliyorsa bu bağlantıyı yapmak (bu operasyon küçük iskelede gerçekleştirilmektedir) veya operasyon anında başka bir engel yok ise diğer bir sahil tankından gaz fazı takviyesi yapmakla olayın önüne geçilecektir. Tüm tetbirlere rağmen aşırı basınç düşmesi oluyorsa derhal yetkili amir ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. 5.3 GEMİDEN ALINAN MALIN SOĞUK OLARAK DEPOLANMASI Tam soğutmalı gemilerden alınan düşük sıcaklıktaki malın, sahil tankı içindeki sıcaklığı düşük olacaktır. Dolmuş olan tank ın vanaları kapatılıp başka bir tanka geçildikten sonra kapatılan tankın basıncı bilgisayar sisteminden takip edilir. Tank içindeki mal dışarıdan (atmosferden) ısı almaya başlayarak tank içindeki mal ısınmaya başlayacak ve basıncı artmaya başlayacaktır. Tank basıncının aşırı yükselmesi durumunda tank gaz fazı başka bir tanka irtibatlanarak basınç düşürülecektir. Aşırı basınç yükselmelerinde durum derhal yetkili amir ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. Operasyon gereği tank gaz fazı başka bir tank a açılamıyor ise derhal tank duşlamaya alınarak basıncı düşürülecektir. Tank basınçlarının, tank içindeki mal seviyesinin çok yüksek olması sebebiyle etkileneceği unutulmayacak ve tank doldurma prosedürlerine kesinlikle uyulacaktır. 5.4 TANKER YÜKLEMELERİ Tanker yükleme işlemlerine başlamadan, tanker yüklemesi yapılacak tank ın açılış hesaplamaları yapılacak ve tüm veriler, FO-DTR-350 hasap formuna yazılacaktır. Açılış hesaplarından sonra yükleme işlemi esnasında tank basınçları bilgisayar sisteminden okunur. Aşırı basınç düşmesi oluyorsa diğer bir tanktan gaz fazı takviyesi alınacaktır. Bu operasyon o anda mümkün değilse, tanker yüklemelerinin hızı yavaşlatılacak ve tankta gazlaşma için zaman bırakılacaktır.(bu duruma genelde kış aylarında çok dikkat edilecektir.) Tanker yüklemelerinde tanklar arasında gaz fazı alış-verişlerinde mutlaka yetkili amire ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. REV.00 / Sayfa 121 / 357 KL.SEC.005

122 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Tanker yüklemelerinden sonra kapanış hesaplamaları yapılacak ve burada kullanılan basınç değeri basınç takip formuna yazılacaktır. 5.5 GÜNLÜK NORMAL İŞLETME ŞARTLARINDA Terminal sahası içindeki mix LPG ve Propan tanklarının basınçları bilgisayar sistemi ile sürekli kayıt altında olup anlık değişimler izlenebilmektedir. Basıç değişimleri için gelen alarmlar derhal bilgisayar sisteminden kontrol edilip gerekli tedbirler alınacaktır. Ölçümler esnasında basınç değerinin normal ölçüler dışında olması durumunda derhal kısım amirine ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. Tank basınçlarının normalden fazla durumda olması durumunda; eğer işletme şartları elveriyorsa tank basıncı düşük olan başka bir tanka açılacak veya basıncı yüksek olan tank ın derhal duşlama sistemi açılarak soğutmaya alınacaktır. 5.6 GENEL TALİMATLAR Tankların operasyon basınç aralıkları maximum ve minumum olarak aşağıdaki şekilde olacaktır. Tüm operasyonlarda bu basınç aralıkları dikkate alınarak yapılacaktır. 5000m3 Mix LPG ve BÜTAN küre tankları minumum 0.8 kg/cm2 5000m3 Mix LPG ve BÜTAN küre tankları maximum 8.0 kg/cm2 3100m3 PROPAN küre tankları minumum 0.8 kg/cm2 3100m3 PROPAN küre tankları maximum kg/cm2 200 m3 Mix LPG ve BÜTAN silindir tankları minumum 0.8 kg/cm2 200 m3 Mix LPG ve BÜTAN silindir tankları maximum 11.0 kg/cm2 MIX LPG, BÜTAN Küre tanklarının dizayn basınçları PROPAN Küre tanklarının dizayn basınçları 200m3 silindir tanklarının dizayn basınçları 11 kg./cm2 18kg./cm2 14kg./cm2 6. REFERANSLAR : 7- FORMLAR, EKLER: FO-DTR-350 Tank Hesap Formu 8. KAYITLAR : Kayıt adı saklama sorumlusu saklama yeri saklama süresi Tank Hesap Formu V.Sorumlusu K.Odası-Dosya Üç ay REV.00 / Sayfa 122 / 357 KL.SEC.005

123 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Ek-11 TL-DTR-302 Tank Sıcaklık Talimatı 6. AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Terminal stok tanklarında sıcaklık kontrolünün emniyetli bir şekilde yapılmasıdır. 7. KAPSAM : PET GAZ A.Ş. LPG Terminali sahasında bulunan stok tanklarını kapsar. 8. TANIMLAR : K.Odası : Kontrol Odası ASTM : American Society Petroleum measurement table. LPG : Likit petrol gazı 9. YETKİ VE SORUMLULUK : Terminal Müdürü: Terminal stok tankları ve boru hatlarının işletme sıcaklıkları dahilinde operasyonların yapılmasını sağlamak. İşletme Mühendisi / İşletme Süpervizörü: Terminal işletme operasyonlarının belirlenmiş sıcaklık değerlerinde yapılması,sıcaklık göstergelerinin periyodik kalibrasyon ve bakımlarının yapılmasını sağlamak. Vardiya sorumlusu : Terminal stok tankları ve boru hatları işletme sıcaklıkları içerisinde operasyonları yönlendirmek ve arızalı göstergeleri rapor etmek. İşletme Operatörü: Terminal stok tankları ve boru hatları işletme sıcaklıkları içerisinde operasyonları yönlendirmek ve arızalı göstergeleri rapor etmek. 10. UYGULAMA : Terminal sahasında bulunan stok tanklarının gemilerden kargo alımı sırasında ve soğuk depolanan malın ortam sıcaklığına gelinceye kadar, gemilere kargo verilmesi sırasında ve yörenin en sıcak aylarında sıcaklık kontrolleri belirlenen talimatlar ve prosedürlere uygun olarak yapılır. 5.1 GEMİDEN KARGO ALINMASI ESNASINDA Gemi boşaltma işlemine başlamadan önce kargo alınacak tank ın sıcaklık kontrolü yapılarak gemi operasyonları FO-DTR-350 tank hesap formuna yazılacaktır. Bu okunan sıcaklık değeri aynı zamanda açılış hesaplamalarında kullanılacaktır. Gemi kargo boşaltma işlemine başladıktan sonra sıcaklık kontrolü (kargo tankı için) bilgisayar sisteminden yapılacaktır. Operasyon anında sıcaklık ölçümleri işletme görevlileri tarafından alınacaktır. Stok sahasındaki tanklara kargo alımı esnasında sıcaklık değerleri kontrol odasındaki bilgisayar sisteminden okunur. Gemiden kargo alımı esnasında tank sıcaklığı aşırı artıyor ise derhal tank gaz fazı başka bir tanka irtibatlandırılarak içindeki basınç düşürülecektir. REV.00 / Sayfa 123 / 357 KL.SEC.005

124 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Operasyon gereği tank gaz fazı başka bir tank a açılamıyor ise derhal tank duşlamaya alınarak sıcaklığı düşürülecektir. Sıcaklığın çok yüksek olması ve düşürülememsi halinde derhal yetkili amire ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. 5.2 GEMİYE KARGO YÜKLEMESİ ESNASINDA Gemiye kargo yükleme işlemine başlamadan önce kargo verilecek tank ın sıcaklık kontrolü yapılarak gemi operasyonları FO-DTR-350 tank Hesap formuna yazılacaktır. Bu okunan sıcaklık değeri aynı zamanda açılış hesaplamalarında kullanılacaktır. Gemiye kargo verme işlemine başladıktan sonra sıcaklık kontrolü (kargo tankı için) bilgisayar sisteminden kontrol edilecektir. Operasyon anında sıcaklık gözlemleri işletme görevlileri tarafından yapılacaktır. Stok sahasındaki tanklardan kargo verme işlemi esnasında sıcaklık değerleri kontrol odasındaki bilgisayar sisteminden okunur. Gemilere Butan verme işlemi esnasında sahil tankının basıncı aşırı düşme yapıyor ise basınçla orantılı olarak gaz fazının sıcaklığıda düşecektir. Bu durumun sebebi tank içinden çıkan malın aşırı olması, yüklenen ürünün kimyasal özelliğinden gerektiği kadar tank içinde gaz fazı oluşamamasıdır. Bu nedenle tanktan çıkan miktarı azaltmak, gemi ile sahil tankı arasında gaz fazı bağlantısı yapılabiliyorsa bu bağlantıyı yapmak (bu operasyon küçük iskelede gerçekleştirilmektedir) veya operasyon anında başka bir engel yok ise diğer bir sahil tankından gaz fazı takviyesi yapmakla olayın önüne geçilecektir. Tüm tetbirlere rağmen aşırı sıcaklık ve basınç düşmesi oluyorsa derhal yetkili amir ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. 5.3 GEMİDEN ALINAN MALIN SOĞUK OLARAK DEPOLANMASI Tam soğutmalı gemilerden alınan düşük sıcaklıktaki malın, sahil tankı içindeki sıcaklığı düşük olacaktır.dolmuş olan tank ın vanaları kapatılıp başka bir tanka geçildikten sonra kapatılan tankın sıcaklığı FO-DTR-352 Tank Hesap formuna yazılacaktır. Tank içindeki mal dışarıdan (atmosferden) ısı almaya başlayarak tank içindeki mal ısınmaya Başlayacaktır. Tank içindeki ürünün ısınması sebebiyle ürün seviyesi yükselecektir. Bu seviyenin tank dolum Limitlerini geçmemesine dikkat edilecektir. Gemilerden alınan düşük sıcaklıktaki ürünün seviyesi, tank içindeki ısının atmosfer şartlarına geldiği andaki seviye doluluk oranına göre hesaplanacak ve soğuk ürün bu şekilde tank içine alınacaktır. Bu işlem için ASTM Tablo 54 kullanılarak gerekli seviye hesaplamaları yapılacaktır. Atmosfer sıcaklığına gelen tank içindeki sıvının seviyesi maximum hacimsel olarak %90 ı geçmeyecektir. REV.00 / Sayfa 124 / 357 KL.SEC.005

125 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Tank sıcaklığının devamlı yükselmesi, tank içindeki mal seviyesini çok yükselteceği unutulmayacak ve tank doldurma prosedürlerine kesinlikle uyulacaktır. 5.3 TANKER YÜKLEMELERİ Tanker yükleme işlemlerine başlamadan, tanker yüklemesi yapılacak tank ın açılış hesaplamaları yapılacak ve tüm veriler FO-DTR-350 hasap formuna yazılacaktır. Aşırı sıcaklık düşmesi oluyorsa diğer bir tanktan gaz fazı takviyesi alınacaktır. Bu operasyon o anda mümkün değilse, tanker yüklemelerinin hızı yavaşlatılacak ve tankta gazlaşma için zaman bırakılacaktır. (Bu duruma genelde kış aylarında çok dikkat edilecektir.) Tanker yüklemelerinde tanklar arasında gaz fazı alış-verişlerinde mutlaka yetkili amire ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. Tanker yüklemelerinden sonra kapanış hesaplamaları yapılacak ve burada kullanılan sıcaklık değeri sıcaklık takip formuna yazılacaktır. 5.4 GÜNLÜK NORMAL İŞLETME ŞARTLARINDA Terminal sahası içindeki mix LPG ve Propan tanklarının sıcaklıkları sürekli olarak bilgisayar sisteminden kontrol edilecektir. Tank sıcaklıkları sürekli olarak bilgisayar sistemi ile kayıt altına alınmakta ve istenilen zaman aralıklarındaki değişimler izlenebilmektedir. Ölçümler esnasında sıcaklık değerinin normal ölçüler dışında olması durumunda derhal kısım amirine ve Terminal Müdürüne haber verilecektir. Tank sıcaklıklarının normalden fazla durumda olması durumunda; eğer işletme şartları elveriyorsa tank basıncı düşük olan başka bir tanka açılacak veya sıcaklığı yüksek olan tank ın derhal duşlama sistemi açılarak soğutmaya alınacaktır. Terminal stok tanklarının işletme sıcaklık aralıkları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bu tabloda belirlenen değer aralıklarında sıcaklıklar olmalıdır. MIX LPG, BÜTAN ve PROPAN Küre tanklarının dizayn sıcaklıkları MIX LPG, BÜTAN ve PROPAN Küre tanklarının işletme sıcaklıkları 6. REFERANS : Maximum 50 o C Maximum sıvı fazı sıcaklığı 35 o C Maximum gaz fazı sıcaklığı 45 o C Minimum -20 o C Minimum sıvı fazı sıcaklığı -5 o C Minimum gaz fazı sıcaklığı -0 o C 7. FORMLAR, EKLER : FO-DTR-350 LPG TANK HESAP FORMU REV.00 / Sayfa 125 / 357 KL.SEC.005

126 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 8. KAYITLAR : Kayıt adı Saklama sorumlusu saklama yeri saklama süresi Tank Hesap Formu V. Sorumlusu K.Odası-Dosya üç ay Ek-12 TL. SEC.004 Safe Pass (Güvenli Geçiş) Kontrol Talimatı Bu talimat, Petgaz A.Ş. tesislerine gelen tanker araçlarının ADR gerekliliklerine uygunluğunun sağlanması için kontrol yöntemini ve sorumlulukları belirler. KAPSAM Bu talimat, Petgaz ve 3. Taraf Müşterilere ait LPG taşıyan her türlü tankeri ve sürücülerini kapsar. TANIMLAR VE KISALTMALAR ADR : Tehlikeli Maddelerin Karayollarıyla Taşınması Hakk. Yönetmelik Avrupa Birliği Anlaşması SAFE PASS : Petgaz Tesisine aracın girişi için gerekli şart ve gerekliliklerin kontrolü SORUMLULUK ve YETKİ İkmal, Lojistik ve Toptan Satış Direktörü: Petgaz ve toptan satış müşteri tankerlerinde tespit edilen eksikliklerin tamamlanmasından sorumludur. SEÇ-G Müdürü : Safe Pass Talimatının yürütülmesinden sorumludur. Tesis / Terminal Müdürü: Safe Pass Kontrollerinin tesise girecek her araç için yapılmasından ve belirlenen eksikliklerin ilgili departmanlara iletmekten sorumludur. Vardiya Amiri :Tesise girecek her aracın dolum öncesi Safe Pass kontrollerini yapmak / yaptırmaktan sorumludur. UYGULAMA 1. Petgaz Terminalleri, LPG yi tanker araçlarına ADR hükümlerine uygun bir biçimde yüklemek zorundadır. 2. Araç sürücülerine, tesise ilk defa geldiğinde Tesis tarafından Petgaz Tesis Giriş, Acil Durum ve Güvenlik Kuralları Eğitimi verilir. Bu eğitim 2 yılda bir tekrarlanır. 3. Tanker Araçlar tesise girmeden önce sürücüsü ile birlikte Safe Pass (Güvenli Geçiş) Kontrol Formu (FO.SEC.019) doğrultusunda kontrol edilir. REV.00 / Sayfa 126 / 357 KL.SEC.005

127 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu 4. Safe Pass Kontrol Formunu 2 nüsha halinde düzenlenir. Bir nüshasını ilgili aracın sürücüsüne verilir. 5. Kontrol sonucu belirlenen eksikler Tablo-1 ADR Gereksinimleri doğrultusunda aracı tesise dolum için alınmaz. 6. Araçta tespit edilen eksiklikler Tesis / Terminal Müdürü tarafından Lojistik ve Satış departmanlarına iletilir. 7. Safe Pass kontrollerini sonucu yeterli kriterleri karşılayan aracı dolum hizmeti için tesise alınır. REV.00 / Sayfa 127 / 357 KL.SEC.005

128 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu TABLO -1 ADR - TRAFİK YÖNETMELİĞİ - TS 1445'E GÖRE ARAÇ GEREKLİLİKLERİ 1 ADR Uygunluk Belgesi Araçlar yetkili muayene istasyonlarında kontrol geçerek ADR Uygunluk veya Taşıt Uygunluk Belgesi almalıdır. 2 Taşıma Evrakı Taşıma Evrakı dolum sonrası Tesis tarafından düzenlenecektir. 3 Yazılı Talimat Aci Durumlarda yapılacakları belirten yazılı bir talimat araçta hazır bulunmalıdır. 4 Ekipmanlar 1. Takoz (araca uygun büyüklükte) 2. Dikilebilir Uyarı İşareti (2 ad.) 3. İkaz Yeleği (EN 471 Standardında - fosforlu) 4. Portatif Aydınlatma aparatı (EX) 5. Koruyucu Eldiven (1 çift) 6. Koruyucu Gözlükler 7. 2 ad. 12 kg. Yangın söndürücü 8. 1 ad. Sürücü kabini için 2 kg. Yangın Söndürücü 5 Eğitim 6 Tehlikeli Madde Zorunluluk Poliçesi 1. SRC 5 Sürücü Belgesi *Eğitim tamamlama belgeleri tarihine kadar SRC-5 belgesinin yerine geçecektir. 2. LPG Yetkili İşletme Personeli Sertifikası TS 1445 : Sürücülere uygulamalı (işveren veya işverenin yazılı talebi üzerine dağıtım şirketi tarafından) yangınla mücadele eğitimi verilmelidir. Sürücülerin eğitimi her sürücü değişiminde veya her 5 yılda bir tekrarlanmalıdır. Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi araçta bulunmalıdır. Araç İşaretleme Tankerin ön ve arkasına 40x30 cm. ölçülerinde aşağıdaki turuncu levha takılmalıdır. 7.1 Turuncu Plaka 23 : Alevlenir Gaz 1965 : LPG'nin UN Numarası İkaz işareti, min.25x25 cm olmalı, aracın her iki yanına ve arka tarafına asılmalıdır İkaz İşaretleri Tehlikeli Madde Yazısı & Kırmızı Bez Trafik Yönetmeliği: Ön ve arka yanlarına kırmızı renkte zemin üzerine boyu yirmi ve çizgi kalınlığı ikibuçuk santimetreden az olmayan beyaz renkte TEHLİKELİ MADDE yazısı yazılacak ve ayrıca ön ve arka taraflarına kolayca görülebilen 30x30 santimetreden küçük olmayan kırmızı renkte birer bez asılacaktır Sigara İçilmez - Tehlikeli ve Yanıcı Madde - Ateşle Yaklaşılmaz Yazıları TS 1445 : LPG taşımasında kullanılan araçların en az bir yerinde ve en az 10 cm büyüklüğündeki harflerle "Sigara İçilmez", "Tehlikeli ve Yanıcı Madde" ve "Ateşle Yaklaşılmaz" yazıları bulunmalıdır. Dökme taşıma araçları tankları üzerine (arka ve iki yanda) altındaki boyanın zıt rengindeki bir boya ile en az 10 cm. büyüklüğündeki harflerle "TEHLİKELİ VE YANICI MADDE" yazısı yazılmış olmalıdır. REV.00 / Sayfa 128 / 357 KL.SEC.005

129 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Ek-13 KL.SEC.005 Dolum Tesisi-Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım Kılavuzu KL.SEC.005 DOLUM TESİSİ / STOKLAMA TERMİNALİ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD) KULLANIM KILAVUZU AMAÇ Bu kılavuz Petgaz Tesis / Terminal operasyonları sırasında kullanılması gereken asgari Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) şartlarını belirlemek ve çalışanların sağlık / güvenlik risklerinden korunması için hazırlanmıştır. KAPSAM Bu kılavuz Petgaz Tesis / Terminal operasyonlarını gerçekleştiren tüm Petgaz ve Müteahhit çalışanlarını kapsar. TANIMLAMALAR Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) I. Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları, II. Kişiyi bir veya birden fazla riske karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş donanımı, III. Belirli bir faaliyette bulunmak için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi, IV. Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalarını, ifade eder. REV.00 / Sayfa 129 / 357 KL.SEC.005

130 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu UYGULAMA 8. KKD kullanımı güvenlik önlemleri arasında son önlem basamağı olarak değerlendirilmelidir. Her çalışmada KKD kullanmadan mutlaka önce teknik ve idari önlemler alınmalıdır. 9. Operasyonel riskler EK-1 KKD Kullanımına İlişkin Risk Belirleme Tablosu doğrultusunda değerlendirilmiş ve kişisel koruyucu kullanılması gereken durumlar belirlenmiştir. 10. Petgaz ve Müteahhit Çalışanları tarafından çalışma sırasında kullanılması zorunlu asgari KKD lar EK-2 KKD Kullanım Tablosunda belirlenmiştir. 11. Tesis / Terminal Yetkilileri, risk değerlendirmesi sonucu ilave KKD kullanılmasını sağlayabilirler. 12. Temin edilecek ve kullanılacak olan KKD ler EK-3 KKD Teknik Özellikler inde belirtilen nitelik ve teknik standartlara uygun olmalıdır. REV.00 / Sayfa 130 / 357 KL.SEC.005

131 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu EK-1 Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımına İlişkin Risk Belirleme Tablosu F İ Z İ K S E L R İ S K L E R MEKANİK TERMAL ELEKTRİK RADYASYON GÜRÜLTÜ K İ M Y A S A L AEROSOLLAR-SIVILAR- GAZLAR- BUHARLAR B İ Y O L O J İ K Yüksekten Düşmeler Darbeler Kesikler Çarpmalar Ezikler Batmalar Kesikler Sıyrıklar Titreşim Kaymalar Düşmeler Sıcaklık Alev Soğuk - İyonize Olmayan İyonize - Tozlar, Lifler Duman Buhar Sıvıya Batma Sıçrama Püskürme Zararlı Bakteriler Zararlı Virüsler Mantarlar (Mikotik fungi) Mikrobiyoloji k olmayan Antijenler Kafatası X Kulak X Göz X VÜCUDUN KISIMLARI BAŞ ÜST BEDEN Solunum Yolu X X X Yüz X X Baş (Tamamı) X El X X X X X X X Kol (Kısımları) X X X X ALT BEDEN Ayak X X X X X Bacak (Kısımları) X X X X REV.00 / Sayfa 131 / 357 KL.SEC.005

132 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Deri X X DİĞER Gövde / Karın Parenteral Yollar X X Tüm Vücut X X X X X X X X X EK-2 ASGARİ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR İş Elbisesi İş Ayakkabısı Baret Koruyucu Gözlük Eldiven Kulak Tıkacı / Kulaklık Gaz Maskesi (Yarım Yüz) Toz Maskesi Kaynakçı Gözlüğü Paraşüt Tip Emniyet Kemeri Nomex İş Elbisesi Alüminize Elbise Tüp Yükleme / Boşaltma Tüp Boyama Dolum Tesisi Tüp Dolumu Gaz Aktarma Vana Sökme / Tüp Test Tanker Dolum / Boşaltma REV.00 / Sayfa 132 / 357 KL.SEC.005

133 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Gemi / Offshore Operasyon. Terminal Tanker Doldurma / Boşaltma Laboratuvar Çalışmaları KKD kullanılmalıdır. KKD kullanılmasına gerek yoktur. Risk analizi / İş izni gerektirdiği takdirde kullanılabilir. EK-2 ASGARİ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR İş Elbisesi İş Ayakkabısı Baret Koruyucu Gözlük Eldiven Kulak Tıkacı / Kulaklık Gaz Maskesi (Yarım Yüz) Toz Maskesi (Ventilli) Kaynakçı Gözlüğü Paraşüt Tip Emniyet Kemeri Nomex İş Elbisesi Alüminize Elbise Genel Çalışma Kuralları LPG Tankı / Hattı Devreye Alma ve Çıkarma, bakım, onarım LPG Numune Alma Yüksekte Çalışmalar Atölye Çalışmaları Bakım Çalışmaları (Ex Saha dışı veya gaz free yapılan tank, boru hattı vb.) / Arıtma Çalış. REV.00 / Sayfa 133 / 357 KL.SEC.005

134 Dolum Tesisi / Stoklama Terminali Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Kullanım Kılavuzu Yanıcı / Parlayıcı Sıvılar (Benzin, mazot vb.) ile yapılan çalışmalar Yangın Ekipleri Ziyaretçiler (Operasyona doğrudan katılmayan) KKD kullanılmalıdır. KKD kullanılmasına gerek yoktur. Risk analizi / İş izni gerektirdiği takdirde kullanılabilir. REV.00 / Sayfa 134 / 357 KL.SEC.005

135 EK-3 KKD TEKNİK ÖZELLİKLER a. İş Elbisesi Mevsim şartlarına göre gömlek, pantolon, t-shirt, sweatshirt ve kabandan oluşur. * Özellikle likit LPG dökülmesi riski bulunan dolum karuseli, gaz aktarma vb. çalışmalarda uzun kollu iş kıyafeti kullanılmalıdır. b. İş Ayakkabısı İş Ayakkabısı aşağıdaki özelliklere uygun olmalıdır. c. Baret EN ISO 20345:2011 Standardına sahip S3 sınıfında aşağıdaki özelliklere sahip 1. A: Anti-statik 2. E: Topuk kısmında enerji emme 3. WRU: Saya kısmında su sızdırmaz ve emmez 4. P. Delinmeye karşı tırtıklı taban 5. WR : Su geçirmez Burun koruma: Asgari 200 joule darbelere karşı kompozit koruma Taban Koruma : Kompozit koruma EN 397 e uygun olmalıdır. * Yüksekte çalışmalarda çene kayışı ayrıca kullanılmalıdır. d. Koruyucu Gözlük EN 166 a uygun olmalıdır. * Taşlama, matkap ile çalışma vb. parça fırlaması gibi durumlarda Tam Koruma Gözlüğü kullanılmalıdır. e. Eldiven EN 388 e uygun olmalıdır. El-parmak becerisi gerektiren işler için uygun nitelikte eldiven kullanılmalıdır. * Yangın ekibinin kullanacağı eldiven EN 659 a uygun olmalı ve sadece yangına müdahale sırasında kullanılmalıdır. f. Kulak Tıkacı / Kulaklık Günlük rutin çalışmalar için Kulak Tıkaçları kullanılmalı ve bunlar EN ye uygun olmalıdır. Kulak tıkaçları gürültü ölçümleri de dikkate alınarak asgari 87 db(a) maruziyet seviyesine düşürecek SNR değerine sahip olmalıdır. Kulaklıklar, kulak tıkaçlarının tam koruma sağlayamayacakları dizel yangın pompa, jeneratör odaları vb. çalışma alanlarında kullanılmalıdır. Kulaklıklar EN e uygun ve gürültü ölçümleri de dikkate alınarak asgari 87 db(a) maruziyet seviyesine düşürecek SNR değerine sahip olmalıdır.

136 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI g. Gaz Maskesi (Yarım Yüz) Tüp boya vb. Zararlı solvent buharlarının oluştuğu çalışmalarda EN 140 a uygun Yarım Yüz Maskesi ve EN 141 e uygun ABEK1 gaz filtresi kullanılmalıdır. h. Toz Maskesi Atölye çalışmaları vb. toz soluma riski bulunan çalışmalarda EN 149 a uygun asgari FFP2 filtreli maske kullanılmalıdır. i. Kaynakçı Gözlüğü EN 166 a uygun olmalıdır. j. Paraşüt Tip Emniyet Kemeri EN 361 e uygun olmalı ve tüm yüksekte gerçekleştirilen çalışmalarda kullanılmalıdır. k. Nomex İş Elbisesi1 LPG nin yoğun şekilde açığa çıkma, parlama ve yangın riskinin bulunduğu ve LPG nin açığa çıkması riskine karşın teknik önlemlerin (cebri aspirasyon, gaz algılama vb. önleyici sistemler) alınmadığı tüm operasyonlarda çalışanlar olası yaralanma riskini düşürmek için Nomex Aleve dayanıklı elbiseler kullanılmalıdır. Nomex iş elbiseleri, gömlek, pantolon, tulum ve mont/kabandan oluşur. Elbiseler EN ISO standardına uygun olmalıdır. Nomex kumaşın ağırlığı asgari g/m2 olmalıdır. * Yangın Ekibinde kullanılması gereken Nomex EN 469 a uygun olarak Yangın mücadele elbise takımı, Kaban, pantolon, eldiven, alev almaz örme başlık, itfaiyeci bareti, çizme ve tozluktan oluşacaktır. l. Alüminize Elbise Eğitimli yangın ekibi üyesi tarafından yangına daha yakından müdahale veya söndürmek amaçlı vanayı kapatma vb. operasyonlarda kullanılmalıdır. TS EN 1486 standardına uygun olmalıdır. Elbise aşağıdaki bileşenlerden oluşur. Koruyucu Başlık ( Isıya dayanıklı vizörlü) Ceket (İçten tüplü maske kullanımına uygun) Pantolon Eldiven Tozluk 1 BP Fire Protective Clothing Fire Booklet IV REV.01 / Sayfa 136 / 357 EL.DTR.001

137 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Ek-14 TL. DTR.903 Acil Durum Yönetim Talimatı 1. AMAÇ Bu talimatın amacı, PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminali nde veya dışarıdan kaynaklanan felaketlerde tesisin acil durum yönetim planının hazırlanması ve ilgili sorumluların yetki ve görevlerinin tanımlanmasıdır. 2. KAPSAM Terminal Acil Durum Yönetim Talimatı; tesis sahası içinde ve/veya yakın çevresinde meydana gelebilecek araç kazası, ürün depolanması ve nakliyesi sırasında oluşabilecek kazalar, sabotaj, yangın, BLEVE (Kaynayan Sıvı Genleşen Buhar Patlaması), maddi hasarla sonuçlanan kazalar, tıbbi müdahale gerektiren personel yaralanmaları, terör saldırısı, kimyasal ve biyolojik saldırı, deprem, toprak kayması, sel, savaş hali ile resmi kuruluşlardan gelen olağanüstü talep ve talimatlara yönelik olarak tüm müdahale ve önlemleri kapsar. 3. TANIMLAR VE KISALTMALAR Acil Durum: LPG işlemleri ile ilgili her türlü tesis içi kaza, tesisler arası ortak kullanım alanlarında meydana gelen kaza, yangın, maddi hasarlı trafik kazası, tıbbi müdahale gerektiren personel yaralanmaları, terör saldırısı, kimyasal ve biyolojik saldırı, deprem, toprak kayması, sel, savaş hali ve Dörtyol İdari ve Mülki yönetimi ve ona bağlı resmi kuruluşlardan gelen olağanüstü talep ve talimatların tamamıdır. Olay Yeri Kumandanı (Acil Durum Ekip Lideri): Terminal Müdürü veya bulunmadığı durumda İşletme Süpervizörüdür. Her ikisinin de olayın meydana geldiği zaman ve sonrasında bulunmadığı şartlarda İşletme Mühendisi veya Vardiya Sorumlularıdır. Acil Durum Saha Amiri (Kıdemli Amir): Operasyon Ekip Lideri veya bulunmadığı durumda Yangın Ekip Lideridir. Olay Yeri Kumandanı ve saha ile irtibatı sağlar, ekipleri yönlendirir. Terminal Müdürü bulunmadığı zamanlarda Olay Yeri Kumandanıdır. Acil Durum Yönetim Takımı: Acil Durum Haber Merkezinin olayı Terminal Müdürü ne bildirmesi ile başlayan süreçte, Olay Yeri Kumandanı tarafından oluşturulan Yönetim Takımıdır. Bu takımın içinde Terminal Müdürü, İşletme Süpervizörü, İşletme Mühendisi, İdari İşler Şefi ve Vardiya Sorumlusu bulunur. KKT: Kuru kimyevi yangın söndürücüleri. CO2: Karbondioksitli yangın söndürücüleri. ICS: (Incident Command System) PETGAZ tarafından uygulanan Olay Kumanda Sistemi modeli JV: (Joint Venture) PETGAZ ortaklı firmalar BCP: (Business Continuity Plan) İş Devamlılık Planı DÖF: Düzeltici Önleyici Faaliyet LeL: (Lower Explosive Limit) Alt patlama sınırı REV.01 / Sayfa 137 / 357 EL.DTR.001

138 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 4. YETKİ VE SORUMLULUKLAR 4.1. Terminal Müdürü: Meydana gelen acil durumu, Genel Müdürlük te bulunan Bölüm Yönetimi ne ve resmi kuruluşlara bildirmekte, Acil Durum Yönetim Takımı nı toplamaktan ve gerekli yönetim görevlerini yerine getirmekten sorumludur Terminal Bakım Şefi: Operasyon ve Teknik ekiplerinin komuta ve koordinasyonundan sorumludur İşletme Mühendisi: Güvenlik ekiplerinin komuta ve koordinasyonundan sorumludur İdari İşler Şefi : İlkyardım ve Kurtarma ekiplerinin komuta ve koordinasyonundan sorumludur Vardiya Sorumluları: Terminal Müdürü ve Acil Durum Saha Amiri bulunmadığı durumlarda Olay Yeri Kumandanıdır. Normal zamanda operasyonu yönetir Kıdemli İşçi: Yangın ekibi, İlk Yardım ve Kurtarma ekibinde görev yapar Acil Durum Haber Merkezi: Güvenlik Ana Kapı Görevlileridir. Acil durum esnasında telsiz, telefon ve uydu telefonu aracılığıyla Olay Yeri Kumandanının direktifleri doğrultusunda gerekli iletişimi sağlar. REV.01 / Sayfa 138 / 357 EL.DTR.001

139 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Şema Dörtyol Terminal Acil Durum Organizasyon Şeması 5. UYGULAMA 5.1. GİRİŞ: Hava sıcaklığı +2 o C olduğunda Yangın su hidrantlarının don olayına karşı korunması için güvenlik personeli hidrant vanasını çok az bir şekilde açacaktır TERMİNAL HAKKINDA BİLGİLER: Tesisin Adı: PET GAZ A.Ş. DÖRTYOL LPG TERMİNALİ Telefon: (5HAT) Fax: Tesisin Yeri: Genel olarak fiziki konumu; Hatay İli Dörtyol İlçesi Yeşilköy Kasabası Höyük Mevkii, İskenderun Körfezi nin kuzey doğu kıyısında, Dörtyol a 8 km İskenderun a 35 km Adana ya 100 km mesafede yer almaktadır (Yerleşim krokisi alttadır). Yüzölçümü: m 2 (Parsel no: ) Kapalı Alan: 2650 m 2 REV.01 / Sayfa 139 / 357 EL.DTR.001

140 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tesisin Toplam LPG Stoklama Kapasitesi: 24 tank ile m 3 tür. Tesiste Yapılan Operasyonlar: Tesise LPG, İkmal Grubunun sorumluluğunda Gemi ve/veya LPG kara tankerleri ile gelmektedir. Gelen ürün, LPG stoklama tanklarında depolanmaktadır. Satış grubunun talimatıyla müşteriye kara LPG tankerleri veya LPG gemileri ile sevk yapılmaktadır. COĞRAFİ KONUMU: Tesis Giriş Kapısı Koordinatları: N 36 O 51' 05,7" E 36 O 09' 18,3" PET GAZ TERMİNAL Resim Dörtyol Terminalin Uydudan Görüntüsü (Kaynak: Maps Go) REV.01 / Sayfa 140 / 357 EL.DTR.001

141 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Resim Dörtyol Terminal Vaziyet Planı REV.01 / Sayfa 141 / 357 EL.DTR.001

142 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Resim Dörtyol Terminal Acil Durum Toplanma Noktaları ÖNCELİKLER: PETGAZ tesislerinde acil durum halinde aşağıdaki öncelik sırası uygulanır: 1) İnsan: Çalışanlar, müteahhitler, tedarikçiler, müşteriler ve topluluklar. 2) Çevre: Hava, su, toprak, kaçak ve dökülmeler, hassas bölgeler. 3) Varlıklar: PETGAZ varlıkları, JV varlıkları, müteahhit varlıkları, diğer toplum/kişi varlıkları. 4) İş: İkmal, üretim, ve firma ismi (şöhreti). 5) Hukuki: Terminal işlerinin bütün yönleriyle ilgili bölgesel gereksinimlerini karşılamak veya aşmaktır. Şirket aleyhine sonuçlanabilecek şahsi mallara olan hasarı ve kaybı en aza indirmektir ACİL DURUM FELSEFESİ: PETGAZ tesislerinde acil durum felsefesi öncelikle aşırı korumacı reaksiyon vererek önlem almayı gerektirir. Her türlü önlem alınır alınmaz, durum değerlendirmesi yapılarak mevcut tehlikenin ve zararın büyüklüğü saptanır. Ardından saptanan tehlike ve zarara göre gerekli aksiyonlar alınarak ilk başta verilen aşırı korumacı önlemler uygun mertebeye göre ayarlanır PLANIN UYGULANACAĞI HALLER: Bu plan aşağıda sayılan durumlardan bir veya birkaçının ortaya çıkması durumunda uygulanacaktır. Bir yangının tesis içi yangın ekibi yeteneklerini aştığında, Bir patlamanın tesisi önemli ölçüde hasara uğratması ve tehlikenin ileri safhalara varması durumunda, REV.01 / Sayfa 142 / 357 EL.DTR.001

143 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Canlılara ve Çevreye zarar verebilecek çok büyük miktarda yanıcı ve zehirleyici kimyasal (sıvı, gaz, katı) kaçağı halinde, Terminalde doğal bir felaketin (deprem, sel, fırtına, hortum, yıldırım, v.s.) beklenmesi veya meydana gelmesi halinde, Sabotaj, terör olayları ile bomba tehditleri/ihbarı alınması, şüpheli paket bulunması halinde, Kimyasal veya biyolojik saldırı durumunda, Bu plan dışında, çevresel nedenlerle; Çevre tesislerde büyük akaryakıt veya LPG dökülmelerinde, terminal şamandıra gruplarına bağlı gemilerde meydana gelen kaçak ve yangınlarda. REV.01 / Sayfa 143 / 357 EL.DTR.001

144 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI AŞAMALI ACİL DURUM UYGULAMA MODELİ: Şema-1 3 Aşamalı Acil Durum Uygulama Modeli Yukarıdaki Şemada PET GAZ ın 3 aşamalı acil durum uygulama modeli görülmektedir. Bu talimat tesis acil durum yönetim takımı yapısını ve planını açıklamaktadır. Acil Durum Ekip Lideri tesiste oluşan bir acil durumda ACİL DURUM BİLDİRİM PROSESİ gereğince İşletmeler Ekip Lideri ne durumu bildirir. İşletmeler Ekip Lideri ne ulaşılamadığı takdirde o günkü Nöbetçi Müdür aranır ve durum bildirilir. ACİL DURUM BİLDİRİM PROSESİ: Tesis içinde bir acil durum olduğu takdirde, Acil Durum Ekip Lideri derhal durumu İşletmeler Ekip Lideri ile paylaşır. İşletmeler Ekip Lideri ne ulaşamadığı takdirde Nöbetçi Müdürü arayarak bilgi verir. Haberci ise olayın büyüklüğü ve ihtiyaca göre acil servise, itfaiyeye, emniyet birimine, komşu tesislere ve Kaymakamlık a gerekli bildirimde bulunur. Eğer acil durum çevre tesisler dışında yakın bölgelerde oturan halkı da tehdit edecek bir boyutta ise, Kaymakamlık tarafından destek istenerek bölgenin boşaltılması için Acil Durum Ekip Lideri, Kaymakamlık a görüş bildirir. Ülke Müdürü yada Nöbetçi Müdür Ülke Acil Durum Yönetim Takımı (IMT) nın kurulmasına karar verir. Bu durumda acil durum yönetim takımı Ülke Planı (IMP) na uygun şekilde hareket eder. İşletmeler Ekip Lideri ya da Nöbetçi Müdür Ülke Destek Planı (CSP) gereğince durumu Ülke Müdürü ne bildirir ve aynı plan gereği Ülke Destek Planı nı devreye sokması için gerekli şartlar oluşmuşsa Ülke Destek Takımı (CST) toplanarak plana göre hareket eder. Şema -1 de gözüktüğü üzere Grup Kriz Takımı (GCT), Grup Kriz Planı (GCP) nda tanımlı bir durum halinde plana göre hareket ederek gerekli desteği sağlar. KRİZ YÖNETİMİNDEN BEKLENTİLER: Şema-2 PET GAZ Kriz Yönetim Programı Kriz yönetimi ya da tabikat sırasında öğrenilen dersler kaydedilip paylaşılmalıdır. REV.01 / Sayfa 144 / 357 EL.DTR.001

145 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 5.2. ANA SENARYO (Küre Tankta Gaz Kaçağı ve Yangın) Stok sahasında bulunan LPG depolama tankı K-105 den Milli Tank K-107 ye transfer gerçekleştirilmektedir. K-105 in transfer hattındaki EOV (elektrik kontrollü vana) transfer vanasının salmastra baskısında korozyon nedeniyle kırılma meydana gelir ve bu noktadan 9 kg/cm 2 basınçla sıvı LPG etrafa saçılır. K-105 in altında ve boru koridorunda yoğun gaz bulutu oluşmuştur. Meydana gelen kaçak gaz bulutu boru koridorundan ilerler ve rüzgarın etkisiyle yayılarak Tesis içi ana yola kadar ulaşır. Board Sorumlusu yemek molası için kontrol odasını terk etmiş, idari bina önündeki kamelyada sigara içmektedir. Tank altı ve boru koridorundaki gaz dedektörleri kontrol odasında alarm vermektedir; fakat kapı ve camlar kapalı olduğu için bu ses dışarıdan duyulmaz. Bu sırada 16:00-24:00 vardiyası için yemekhaneye yemek getiren yemekhane müteahhiti firmanın aracı Güvenlik kontrolünden geçmiş, yemekhaneye doğru seyir halindedir. Aracın egzosundan alev alan gaz bulutu tutuşur ve alev boru koridorundan ilerleyerek K-105 in altında yoğunlaşan bir yangın meydana gelir. Stok sahasında olay esnasında hiç kimse yoktur. Board Sorumlusu bulunduğu yerden alevleri fark eder ve derhal görev yerine dönerek 100 lü grup hidrolik vanalarını otomasyon sisteminden kapatır. Fakat tank altına monte edilmiş bulunan 12 transfer küresel vana açık vaziyette ve hidrolik emniyet vanasının muhtemelen dilin arasına gelen pislik neticesinde tam kapatmamış olduğu için tank içindeki sıvı 2 kg/cm 2 kaçmaya devam etmektedir. Alevler tank altını sararak tank içindeki sıvıyı ısıtmaya başlamıştır. Rüzgar; Güney-Doğudan 20 km/saat hızla esmektedir. Çıkan yangın park sahasında dolum için bekleyen kara tankeri şoförlerini panikletmiştir OLAYIN SENARYO AŞAMALARI: 105 nolu tankın transfer vanasının salmastra kısmından gaz kaçağı meydana gelir ve gaz bulutu boru koridorunda yayılır. 105 nolu tankın altındaki ve boru koridorundaki gaz dedektörleri gaz kaçağını algılar ve gaz kaçağı alarmı kontrol odasında çalmaya başlar. Yemek aracından alev alan gaz bulutu tutuşur ve gaz kaçağının kaynağında yangın başlar. Olayı kamelyadan gören Board Sorumlusu telsizden yangın anonsu yapar ve akabinde kapı güvenlik görevlisi tesis alarmını çalar. Otomasyon sistemi otomatik olarak LPG pompasını stop eder ve yangın pompasını devreye sokar, 105 nolu tankın üst duşlama ve ayak siprinkleri açılır. 105 nolu tank ve diğer tankların EOV vanaları ile 100 lü grup hidrolik vanaları Board Sorumlusu tarafından kontrol odasından kapatılır. Yangınla mücadele ekipleri derhal toplanma noktasına ulaşırlar. Bu esnada park alanındaki araçlar panik içinde bölgeyi boşaltmaya çalışırlar ve ana yol üzerindeki trafiği aksatırlar. Ana yol üzerinde komşu tesislerdeki operasyonların durdurulması ve araç tahliye işlemleri sebebiyle trafik kilitlenir. Komşu tesisler tedbirlerini alarak duşlama sistemlerini açarlar. Ana yol üzerinde manevra yaparak olay yerinden uzaklaşmaya çalışan bir LPG kara tankeri ile MİLANGAZ tesisinden panikle çıkış yapan bir diğer kara tankeri çarpışır ve manevra yapan kara tankerinin tank gövdesinde 2cm uzunluğunda yarık meydana gelir ve buradan sızan gaz tutuşarak diğer kara tankerinin tankını ısıtmaya başlar. Tanker şoförleri araçlarında bulunan yangın söndürücüler ile çıkan yangına müdahale edemeyeceklerini anlayınca, Adana Hatay Karayoluna doğru kaçarlar. REV.01 / Sayfa 145 / 357 EL.DTR.001

146 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Üç personel yangın hortumları ile 105 nolu tankın altındaki yangına müdahale için görevlendirilir. 105 nolu tankın içinde 3500 m 3 LPG bulunmaktadır. Tank altındaki yangının tankı ısıtması sebebiyle basınç yükselerek (11 kg/cm 2 ) PSV ler açar ve etrafa gaz yayılmaya başlar. Anayoldaki kaza sonucu aleve maruz kalan kara tankerinde aşırı ısınma neticesinde bleve meydana gelir, patlama sonucu dorseden kopan büyük bir sac parçası Terminal sahasındaki kök binasına çarparak yıkar. Bu sebeble tesislerin enerji beslemesi kesilir. Bu olay esnasında üç kişi ağır yaralanır. Terminal ve tesislerin jenaratörleri devreye girer. Dörtyol ve Yeşilköy Belediyeleri Yangın Ekipleri Terminal girişine gelir. Ana yolun trafiğe kapanması nedeniyle yangın yerine ulaşamazlar. Derhal Terminal acil çıkış kapısından içeri alınarak yanmakta olan kara tankerine yönlendirilirler. Dörtyol Hastanesi, Dörtyol Belediyesi, İskenderun Devlet ve Sigorta Hastaneleri, Botaş Terminali ve İskenderun Demir Çelik Fabrikası ndan 9 adet ambulans gelir ve Terminal acil çıkış kapısından içeri alınarak Terminal eski idari binası yanında park ettirilirler. Adana Hatay Karayolu trafiğe açıktır; fakat Terminal yoluna sapış Bölge Trafik Ekipleri tarafından kapatılır. Dörtyol ve Yeşilköy Belediyesi itfaiye ekipleri yanan Tankeri söndürme mücadelesi kapsamında su ile mücadeleyi sürdürürken, Delta Rubis Petrol personeli yangın römorkoru ile olay yerine gelerek hortumlarını çekip köpük ile müdahale ederler ve yangını söndürürler. Üç yaralı bekleyen ambulanslara koyularak hastanelere sevk edilir. İki ambulans da komşu yerleşim yerlerine gönderilerek olaydan etkilenen insanları (iki yaşlı kişi kalp spazmı geçirmiştir) hastaneye götürürler. 105 nolu tank altında yangın devam etmektedir. Hortum ekibinin ve sprinklerin soğutma çalışmaları sonucunda basınç düşürülmüş ve PSV ler kapatmıştır. Tank altındaki yangını söndürmek için ne gibi operasyonların yapılacağı konusunda kriz masası son değerlendirmeleri yaparak müdahale planını açıklamıştır. Plan; tank altındaki kaçaktan dolayı yanan LPG yi söndürmek için tanka su alarak LPG yi yastıklamak ve bu yastıklama sayesinde transfer vanasından su gelirken küresel vanaya soğutma yapıp küresel vanayı kapatmaktır. Bunun için iki alternatif; drain hattına bağlı olan tank duşlama hattından tanka su almak veya boru koridorundaki hat sonu flanş vanasına yangın suyu bağlantısı yapmak ve gaz kaçağının kesilmesinin sağlanmasıdır. Olay yeri kumandanı alternatifler arasında risk değerlendirmesi yaparak hat sonundaki vanadan su vermeyi kararlaştırır. Hidrolik panelden 100 lü grup drain hattı vanalarına basınç verilerek drain hidrolik vanalarının açılması sağlanır. Hat sonuna bağlı olan vanayı açmak ve yangın suyu bağlantısı için ekip hazırlanır. Transfer hattının sonundaki vanaya hortum bağlanarak tanka su almaya başlanır. Tanka giren su transfer hattından girerek gaz kaçağını keser. Boruda kalan az miktardaki LPG kontrollü şekilde yakılmaktadır. Boru hattı içindeki LPG biter ve yangın söndürülür. Soğutma yapıldıktan sonra tank dibindeki 12 transfer küresel vana kapatılır. Bir adet küre tank ve bağlı ekipmanları, LPG boru hatları, Kök Binası ve enerji besleme hatları, iki adet dorse tanker ve bir adet sivil araç zarar görmüştür. Yaralanan beş kişiden ikisi ertesi gün, üçü bir ay sonra normal hayatlarına dönmüştür FELAKET SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ FELAKET SENARYOSU LPG stok sahası ve ana yolda trafik kazası yangın ve patlama. REV.01 / Sayfa 146 / 357 EL.DTR.001

147 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI SENARYONUN ANLATIMI Aşırı korozyon sebebiyle meydana gelen vana salmastrasındaki kırılmanın sıvı gaz kaçağına sebeb olması, LPG gaz bulutunun tutuşması ve LPG tankının alev alması. Soğutma suyu uygulamasına rağmen LPG tankının ısınarak basıncının yükselmesi ve PSV lerin açarak gaz yayılması. Araç tahliye işleminde paniklemeden dolayı çarpışma ve araçların yanmaya başlaması. LPG kara tankerinde bleve meydana gelmesi ve sac parçalarının kök binasına gelerek tahrip etmesi, Terminal ve komşu tesislerin enerjilerinin kesilmesi SEBEP Aşırı korozyon elektrikli transfer vanasının salmastra baskısının yıpranmasına ve kırılmasına, kırılan yerden sıvı LPG akmasına, gaz bulutu oluşmasına, yayılıp Terminal içi ana yolda seyir halinde bulunan yemekhane aracının egsozundan tutuşmasına sebep olmuştur ETKİLENEN / SAHALAR / ÜNİTELER LPG stok sahası, kara tankerleri bekleme alanı, komşu terminaller ve gaz tesisleri yangın ve patlamadan etkileneceklerdir ÖNEMLİ ÖZELLİKLER KONTROLE ALABİLME Yakın çevredeki yangınlar kontrolümüz dışında olacaktır. LPG stok sahasındaki tankların soğutma işi, kara tankerleri bekleme yeri ve ana yolda araç yangınları kontrolümüzde olacaktır PATLAMANIN ETKİSİ İlk patlamanın yaptığı darbe saatler boyu sürer YIKICI GÜÇ Yere yakın Dağıtım Üniteleri LPG tanklarının ve boruların tahribine yol açan patlamanın yıkıcı gücünün yakın LPG tanklarda 10 psi (0.6 bar) olacağı tahmin edilebilir OLAYA MÜDAHALE SÜRESİ Terminal yangın ekibi 5 dakikada devreye girer. Dörtyol Belediye yangın ekibi 30 dakika içinde devreye girer GEREKLİ KAYNAKLAR Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (9) (ilk yardımcı 2 + hortumcu 3 + boardman 1 + monitör için 1 + güvenlik pers 2) EKİPMAN: (3 boy hortum + 1 monitör + 1 ambulans + 1 itfaiye) SONUÇLAR İNSAN HAYATI Toplam 5 kişi yaralanmaya maruz kalır MAL HASARI Mal hasarı 1 MM USD ulaşabilir, bunlar 1 LPG tankı ve yakın borular, 2 LPG kara tankeri, komşu yerleşim birimleri ve yakın çevre kuruluşlarıdır TERMİNAL İŞLETMESİNİN DURAKSAMASI Terminal operasyonunda hasar tesbiti ve emniyetli başlama için iki günlük bir duraklama olacaktır. REV.01 / Sayfa 147 / 357 EL.DTR.001

148 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI YAPILMASI GEREKLİ İŞLER UYARI A. Komşu şirketler B. Halk C. Jandarma D. Park sahası ve ilgili tesisler E. Şehir itfaiye teşkilatı F. Valilik, Liman idaresi G. Dörtyol ve Adana Şehir Hastaneleri haberdar edilmelidirler ÖN HAZIRLIKLAR A. Muhtemel yaralanmalar için DÖRTYOL Devlet hastanesi hazır duruma getirilmeli. B. Muhtemel ihtiyaçlar için vinç ve diğer araçlar hazırlanmalı. C. Tahliye ve personel nakli için araçlar hazırlanmalı. D. PET GAZ Terminalde çalışanların listesi ve adresleri hazırlanmalı. E. Terminal ana araç giriş çıkış yolları trafiğe açık tutulmalı. F. Bütün yangınla mücadele, güvenlik teçhizat ve malzemesi (bunların çalışmaları için yakıtları dahil) acil durumlar için hazır duruma getirilmeli TAHLİYE A. Dolum peronları B. Tanker park ve ilgili tesisler C. Yükleme boşaltma şirketleri D. Satış ve komşu şirketler E. Terminal sahası içinde geçici olarak çalışanlar HAREKETE GEÇİRME A. Çalışanları ve malzemeyi felaket sahasına taşıma B. Yaralıları hastanelere taşıma C. Tahliye planındaki ihtiyaca göre taşıma YANGIN BASTIRMA / KONTROL A. Yangınla ilgili mücadele talimatının ve Planının uygulanması. (TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI) B. Komşu şirketlerden yangın bastırma ve kontrol işlerinde yardım alma ARAMA VE KURTARMA Arama ve kurtarma gurubunu hazırlama ve taşıt aracı ile teçhiz etme KAYIPLAR Gerekli bütün tıbbi bakım imkanlarını oluşturma HABERLEŞME A. Felaketin idaresi ve haberleşme yönetimi merkezi kurup, bu merkezleri her an çalışır ve ulaşır durumda tutma. B. Seyyar telsizlerle (radyo) önceden tasarlanmış kanallardan haberleşme. C. Telefon santrali yoluyla haberleşme (bir operatör görevlendirilecek). D. Şehir kuruluşları ve komşu şirketlerle haberleşme FELAKETİN DEVAMLI ZARAR SAPTAMASI Özellikle seçilmiş tecrübeli personel gözlemlerinin, emir merkezinden geçerek, durumun devamlı saptanması KOORDİNASYON REV.01 / Sayfa 148 / 357 EL.DTR.001

149 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI A. Tahliye işlerinin koordinasyonu B. Haberleşmenin koordinasyonu C. Nakliyenin koordinasyonu D. Tarama ve Kurtarma koordinasyonu E. Terminal işlemleri koordinasyonu F. Güvenlik faaliyetleri koordinasyonu G. Halkla ilişkiler koordinasyonu H. Yedek insangücü koordinasyonu KONTROL VE FAALİYET Kapsamlı rapor, yetkililerin koordinasyonda lüzumlu gördüğü hallerde dağıtım ve tayin için emir masasında bulunacaktır GÜVENLİK (KORUMA) A. Personel korunması B. Tesisin korunması C. Donatım korunması İŞLETMELERİN ÇALIŞMAYA DEVAM ETMESİ A. İşletme tarzının düzenlenmesi B. Düzenlenmiş işletme tarzına göre mevcut elemanları görevlendirme DÜZENİN KURULMASI A. PET GAZ Terminal yolunu araç trafiğine yasaklama B. Gereksiz insanları, kalabalığı felaket sahasından uzak tutma C. Eşyayı koruma D. Tehlike sahalarında devriye gezme DEVAM EDEN TEHLİKENİN ÖNLENMESİ A. Felaket sahası çevresindeki küçük ateşleri kontrol etme B. Yere düşmüş elektrik hatlarını kontrol etme ve korumaya alma C. Çöken tankları, binaları kontrol etme ZORUNLU HİZMETLERİN TEMİNİ / DEVAMI A. Elektrik B. Telefon C. Yangın suyu D. Ulaşım E. Acil durum ekipleri F. Yangınla mücadele ve iş güvenliği donanım malzemeleri G. Tıbbi ihtiyaçlar YAŞAM İHTİYAÇLARI A. Yiyecek B. Giyecek C. Barınak D. Ulaşım ve Haberleşme E. İlişkiler NORMAL OPERASYONA DÖNÜŞ Terminal operasyonunun normale dönmesi için koruyucu ve kritik ekipmanlar TL-DTR-737 EKIPMANLARIN DEVRE DIŞI BIRAKILMASI-TEST-DEVREYE ALINMASI TALIMATI na uygun olarak kontrol edilir ve yine bu talimata uygun olarak tesisi işletmeye alınır. REV.01 / Sayfa 149 / 357 EL.DTR.001

150 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 5.4. FELAKET PLANI ORGANİZASYONU VE GÖREVLER Şema 5.3 PET GAZ Dörtyol Terminal Acil Durum Organizasyon Şeması (Felaket Planı) OLAY YERİ KUMANDA ORGANİZASYONU AMİR : SİNAN CENGİZ EKİP : REV.01 / Sayfa 150 / 357 EL.DTR.001

151 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI FONKSİYON MALZEME SORUMLULUKLAR : İLK AMİR : 3 BİNEK ARAÇ 1 SANTRAL 2 MOBİL TELEFON 1 UYDU TELEFONU 3 EL TELSİZİ : Felaket Planını yürürlüğe koymak. Ana Kumanda Merkezindeki faaliyetleri koordine etmek. Olayın gelişmesine göre gerekli kararları almak / emirleri vermek. Gerekli görüldüğünde Moskova ve İstanbul merkezleriyle temas etmek. Felaketten Valiliği, Toros Pilot (Taur Denizcilik), TEDAŞ (Türkiye Elektrik Kurumu)' nu haberdar etmek. Şehir kuruluşlarıyla ve İstanbul ile muhabere etmek. Delta Rubis Petrol, Milangaz, Aygaz, İpragaz, Bizimgaz, LukOil terminal ve dolum tesilerine haber vermek ve yardım için hazırlıklı olmalarını istemek. Yönetim grubunu durumdan devamlı haberdar etmek. Dış ilişkileri sürdürmek. Valiyi, çevreyi, basını, ve idarecileri bilgilendirmek. Yaralanma ve/veya ölüm halinde kişilerin ailelerini haberdar etmek. Dışardan gelebilecek yetkililerin (Vali, Belediye Başkanı, Askeri yetkililer gibi) olay yerini görmelerini ve bilgilendirilmelerini sağlamak OPERASYON KONTROL ORGANİZASYONU AMİR : MUZAFFER ASLAN EKİP TEKNİK EKİP MALZEME DIŞ KAYNAKLAR SORUMLULUKLAR : ADNAN GÜNEŞ ONUR AYPAR MUSTAFA PURKAYA CEVHER KORKMAZ : FARUK BAYSAL HÜSEYİN BABAOĞLU : 1 OTOMASYON SİSTEMİ 1 MOBİL TELEFON 1 SABİT TELSİZ 5 EL TELSİZİ : İHTİYAÇ YOK : Operasyon Yönetim grubunu, işletme ve (yardımcı tesis) hizmet sistemlerinden devamlı haberdar etmek. Gerektiğinde ünite(leri) tecrit ve tamamen durdurma. Felakete uğramayan üniteleri dengede tutmak. İçinde bulunulan duruma göre bir işletme yönetim planı oluşturmak. Teknik REV.01 / Sayfa 151 / 357 EL.DTR.001

152 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI YANGINLA MÜCADELE ORGANİZASYONU AMİR Yangın suyu pompalarını derhal çalıştırmak. Gereğine göre tesis yangın sistemini kontrol etmek. Yangın pompalarının sürekli ve yeterli basınçta çalışmasını sağlamak. Elektrik enerjisinin sürekliliğini sağlamak. Pompa, jeneratör, tank su seviyeleri ile bilgiyi yangınla mücadele ekibine aktarmak. : OSMAN KILINÇ / İSMAİL ÖĞÜT EKİP MALZEME DIŞ KAYNAKLAR SORUMLULUKLAR : SİNAN DİNÇ SELAHATTİN KARAYİĞİT MUSTAFA AKSAY MEHMET CIĞIL MEHMET DİKBAŞ ÖZKAN KOÇAK ŞEVKİ SETTAŞI FERHAT KARACA DOLUM TESİSİ YANGIN EKİBİ : Ekli tüm yangınla mücadele ekipmanları 4 EL TELSİZİ 1 ALET ÇANTASI : ÇEVRE BELEDİYE İTFAİYELERİ BOTAŞ İTFAİYESİ KOMŞU TESİSLER : Acil kullanımlar için yeterli miktarda yangınla mücadele ve iş güvenliği donatım ve malzemesini iyi durumda muhafaza etmek. Şehir itfaiyesini felaketten haberdar edilmesini sağlayıp, yardım istemek. Seyyar telsiz kanalıyla haberleşmeyi sürdürmek. Gelen dış yardımları koordine etmek. Yangınla mücadele etmek ve konu ile ilgili talimatı uygulamak. Komşu şirketlerin yangınla mücadele işlerinde yardım ve tavsiyede bulunmak. Yönetim grubunu durumdan devamlı haberdar etmek. Felaket gidişatına göre gereken acil grupları oluşturmak. Felaket durumuna göre yangınla mücadele donanım ve malzemesini düzenlemek. Müdahale için gerekli acil durum alet çantasını toplanma noktasında hazır bulundurmak GÜVENLİK VE TAHLİYE ORGANİZASYONU AMİR : ALEV AYKÖSE EKİP : 10 GÜVENLİK PERSONELİ REV.01 / Sayfa 152 / 357 EL.DTR.001

153 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI MALZEME DIŞ KAYNAKLAR SORUMLULUKLAR : 1 KAMYONET 5 EL TELSİZİ 1 MEGAFON : 5 JANDARMA 1 SERVİS OTOBÜSÜ : Güvenlik JANDARMA karakolunu ve Emniyet Müdürlüğünü felaketten haberdar edip, Terminalin koruma faaliyetlerinde yardımcı olmak üzere hazır olmalarını söylemek. Terminal sahasına giriş - çıkış yollarında kontrolü sürdürmek. Yönetim grubunu durumdan devamlı haberdar etmek. Kalabalığı felaket sahasından uzak tutmak ve yetkili olmayanların tesise girmelerini yasaklamak. Koordine edilecekler: a. Personel güvenliği b. Tesisin güvenliği Dışardan Terminale gelenlerin (ambulans, itfaiye, jandarma vb. gibi) geliş gidiş zamanlarını kaydetmek. Tahliye Muhtemel bir tahliye için komşu yerleşim yerlerini ve şirketleri uyarmak. Ulaşım koordinatörünü haberdar edip tahliye için ek otobüsler ve personel nakli istemek. Koordine edilecekler: a. Komşu yerleşim yerleri halkı b. Yükleme sahası c. Komşu şirketler d. Terminal sahasında geçici çalışanların tahliye faaliyetleri Yönetim grubunu durumdan devamlı haberdar etmek. Personele yiyecek ve giyecek ikmalini sürdürmek. Terminal binalarının tahliyesi durumunda bina sorumluları ile işi koordine etmek TIBBİ YARDIM VE KURTARMA ORGANİZASYONU AMİR : MURAT BURAN EKİP MALZEME DIŞ KAYNAKLAR : HALİL TELLİOĞLU YUSUF ÇEVİK YUSUF SEYHAN DOLUM TESİSİ İLKYARDIM EKİBİ : TIBBİ MALZEME VE İLAÇLAR (BİR MİKTAR) 1 SEDYE 2 EL TELSİZİ 1 OKSİJEN AYGITI : Ekip 1 ANESTEZİ UZMANI 1 GENEL CERRAH 1 ORTOPEDİST 1 İÇ HASTALIKLARI UZMANI 5 HEMŞİRE Malzeme REV.01 / Sayfa 153 / 357 EL.DTR.001

154 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3 AMBULANS 1 DELTA RUBIS PETROL AMBULANSI TIBBİ MALZEME VE İLAÇLAR (BİR MİKTAR) SORUMLULUKLAR : Bütün tıbbi bakım öğelerini meydana getirerek Dörtyol Devlet Hastanesi ni acil durumlara hazırlamak. Şehir hastanesini felaketten haberdar etmek. Yönetim grubunu durumdan devamlı haberdar etmek. Tıbbi ihtiyaçları felaket gidişatına göre düzenlemek. Felaket süresince meydana gelen tıbbi olayların kayıtlarını tutmak ve yaralanan, ölenlerin yakınlarına bilgi vermek. Tahliye ve kurtarma işlerini koordine etmek FELAKET PLANI UYGULAMALARI DIŞ KAYNAKLAR: DELTA RUBİS PETROL TERMİNALİ ve MİLANGAZ: Acil durumda olay yeri kumandanı ihtiyaç görürse Karşılıklı Yardım ve İşbirliği Protokolü uyarınca Delta Rubis Terminal ve Milangaz Terminal den yangın hortumu, römorku, monitör ve yangın söndürücü ve Delta Terminalden ortak yangın suyu hattından besleme talep edecektir. REV.01 / Sayfa 154 / 357 EL.DTR.001

155 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI REV.01 / Sayfa 155 / 357 EL.DTR.001

156 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Resim Karşılıklı Yardım ve İşbirliği Protokolü AYGAZ / İPRAGAZ / BİZİMGAZ / LUKOIL TESİSLERİ: Acil durumda olay yeri kumandanı bu komşu tesislerden de yangın hortumu, monitör ve yangın söndürücü talep edecektir TERMİNAL ACİL DURUM ALARM ve SİRENLERİ YANGIN : 1 DAKİKA UZUN UZUN KESİKLİ REV.01 / Sayfa 156 / 357 EL.DTR.001

157 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI DÖKÜLME, HİDROKARBON KAÇAKLARI : 1 DAKİKA KISA KISA KESİKLİ FELAKET : 2 DAKİKA SÜREKLİ FELAKETİN SONA ERMESİ : 30 SANİYE SÜREKLİ Saha alarmlarının ses ve şiddetleri farklı farklıdır. Personele verilen eğitimler sonrası hangi alarm geldiğinde ne yapılacağı konusu anlatılmaktadır YANGIN ALARMI Tüm sahadan duyulabilecek yüksek ses düzeyindedir. Personel bu alarmı duyduğunda hemen yapmakta olduğu işi emniyetli bir şekilde bırakıp, TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI na uygun olarak görev yerlerine geçip, talimatta belirtilen görevlerini icra edeceklerdir. Ziyaretçi ve müteahhit çalışanları Resim 5.1 de gösterilen Acil Durum Toplanma Merkezi ne intikal edecek ve güvenlik görevlilerinin yönlendirmelerine göre hareket edeceklerdir. A. Yangın İhbar Butonu Aktivasyonu ile Yangın ihbarının yangını gören bir personel, müteahhit elemanı veya ziyaretçi tarafından yangın ihbar butonuna basılarak yapılması halinde otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı (Harici Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı LPG Pompalarının Durması Yangın Pompalarının Çalışması İkmal Vanalarının Kapatılması (Dolum Peron actuator vanalar) Bu durumda TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI na uygun olarak hareket edilecektir. B. Basınçlı Yangın Algılama Sistemi Aktivasyonu ile Yangın ihbarı Basınçlı Yangın Algılama Sistemi nin aktivasyonu ile gerçekleşmesi halinde otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yangın Algılama (Dahili Siren) Lambalı (Görsel) Uyarı Bu durumda Basınçlı Algılama Sisteminin panosunun bulunduğu güvenlik biriminde uyarıyı alan personel telsiz ve telefondan Vardiya Amirine ulaşarak alarm alınan bölgeyi bildirecek, kamera sisteminden bölgenin kontrolünü yapacak ve gerekli görüldüğü durumda Vardiya Amiri veya Güvenlik tarafından yangın sireni (harici siren) çalınarak, TL- DTR-904 YANGIN TALIMATI na uygun hareket edilecektir. C. Duman Dedektörü Aktivasyonu ile Yangın ihbarı Basınçlı Yangın Algılama Sistemi nin aktivasyonu ile gerçekleşmesi halinde otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Sesli Uyarı - Yangın Algılama (Dahili Siren) Lambalı (Görsel) Uyarı Bu durumda alarmın alıdığı Duman Dedektörü Sisteminin panosundan alarm alınan bölge tespit edilecek ve gerekli görüldüğü durumda Vardiya Amiri veya Güvenlik tarafından yangın sireni (harici siren) çalınarak, TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI na uygun hareket edilecektir. REV.01 / Sayfa 157 / 357 EL.DTR.001

158 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI D. Acil Stop Butonu Aktivasyonu ile Yangın ihbarının Pompa Daireleri ve Dolum Peronundaki Acil Stop Butonlarına basılarak yapılması halinde otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Yangın Pompalarının Çalışması İkmal Vanalarının Kapatılması (Dolum Peron actuator vanalar) Bu durumda Vardiya Amiri durumu telsizden öğrenecek ve gerekli görüldüğü durumda Vardiya Amiri veya Güvenlik tarafından yangın sireni (harici siren) çalınarak, TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI na uygun hareket edilecektir. E. Dolum Peronu Sprinkler Sisteminin Aktivasyonu ile Yangın ihbarının Dolum Peronu Ofisinde bulunan Peron Sprinkler Sistemi aktivasyon butonuna basılarak yapılması halinde otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Yangın Pompalarının Çalışması Bu durumda Vardiya Amiri veya Güvenlik tarafından yangın sireni (harici siren) çalınarak, TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI na uygun hareket edilecektir GAZ KAÇAĞI ALARMI Diğer alarmlardan farklı tonda ve şiddettedir. Aşağıda belirtilen iki farklı (düşük seviye=20 LeL, yüksek seviye=40 LeL) duruma göre müdahale A. Gaz Algılama Düşük Seviye (20 LeL): Sahada bulunan gaz dedektörleri 20 LeL seviyesinde bir gaz kaçağı algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Bu durumda Vardiya Amiri alarm alınan bölgeyi kontrol eder ve gerekli önlemleri alır, operasyon durdurulmaz. B. Gaz Algılama Yüksek Seviye (40 LeL): Sahada bulunan gaz dedektörleri 40 LeL seviyesinde bir gaz kaçağı algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı (Harici Siren) Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Lambalı (Görsel) Uyarı LPG Pompalarının Durması Yangın Pompalarının Çalışması Sprinkler Sisteminin Çalışması (İlgili Lokasyon) Personel bu alarmı duyduğunda hemen yapmakta olduğu işi emniyetli bir şekilde bırakıp, Acil Durum Toplanma Merkezi ne intikal edecektir. Acil Durum Ekip Lideri kaçağın durumuna göre ekipleri yönlendirir. Ziyaretçi ve müteahhit çalışanları Resim 5.1 de gösterilen Acil Durum Toplanma Merkezi ne intikal edecek ve güvenlik görevlilerinin yönlendirmelerine göre hareket edeceklerdir DEPREM ALARMI REV.01 / Sayfa 158 / 357 EL.DTR.001

159 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sahada bulunan deprem dedektörleri bir yer sarsıntısı algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı LPG Pompalarının Durması Yangın Pompalarının Çalışması Bu durumda bina ve ofislerdeki çalışanlar depremin ilk sarsıntısı geçinceye kadar başlarını düşen cisimlerden koruyacak şekilde korunaklı gördükleri bir yerde bekleyecek ve sarsıntının geçmesiyle emniyetli olan çıkışlardan binaları terk edecektir. Binaları terk eden personel, müteahhit çalışanları ve ziyaretçiler Resim 5.1 de gösterilen Acil Durum Toplanma Merkezi ne intikal edecektir. Acil Durum Ekip Lideri sahadaki ekiplerden bilgi alıp, durum değerlendirmesi yapar ve durumun gerekliliklerine göre uygun müdahale (gaz kaçağı, yangın, arama kurtarma operasyonu) yapılması için ekipleri yönlendirir İŞLETME OPERASYON ALARMLARI İşletme alarm ve uyarıları boardodasındaki otomasyon sistemi ekranlarından takip edilmektedir. Otomasyon sistemi LPG tankları için belirlenen operasyon limitlerinin aşılması durumunda aşağıdaki alarmları vermektedir: A. LPG Tankları Yüksek Basınç Alarmı LPG tanklarında bulunan basınç algılama cihazlarının yüksek basınç algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Bu durumda Vardiya Amiri alarm alınan tankı kontrol eder ve gerekli önlemleri alır, operasyon durdurulmaz. B. LPG Tankları Yüksek Sıcaklık Alarmı LPG tanklarında bulunan sıcaklık algılama cihazlarının yüksek sıcaklık algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Bu durumda Vardiya Amiri alarm alınan tankı kontrol eder ve gerekli önlemleri alır, operasyon durdurulmaz. C. Enraf Yüksek Seviye Alarmı LPG tanklarında bulunan Enraf Seviye algılama cihazlarının yüksek likit seviyesi algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Bu durumda Vardiya Amiri alarm alınan tankı kontrol eder ve gerekli önlemleri alır, operasyon durdurulmaz. D. Magnetrol Yüksek Seviye Alarmı LPG tanklarında bulunan Magnetrol Seviye algılama cihazlarının yüksek likit seviyesi algılaması durumunda otomasyon sistemi aşağıdaki uyarı ve alarmları verecektir: Sesli Uyarı - Yüksek Seviye (Dahili Siren) Otomasyon Sistemi Monitor Uyarısı Bu durumda Vardiya Amiri alarm alınan tankı kontrol eder ve gerekli önlemleri alır, operasyon durdurulmaz. REV.01 / Sayfa 159 / 357 EL.DTR.001

160 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI FELAKET ESNASINDA TAHLİYE I-KAPSAM II-AMAÇ : Etkilenen herkes : Felaket sırasında mevcut bütün insan ve malzeme imkanlarından en iyi ve seri şekilde yararlanmak. Felaket yerine ilgili personelin ulaştırılmasını sağlayıp tahliye için gerekli işlemleri yapmak. III-GENEL İŞLEMLER : Olayın başlangıcında tahliye koordinatörü, yokluğunda vekili, grup amirinin ve ekibin İdari Binaya gelip seyyar radyoları (telsiz) taşıt ve araçlarını toplayıp göreve hazır olduklarını sağlamak durumundadır. Tahliye koordinatörü komşu şirketleri, komşu yerleşim yerleri muhtarlarını telefonla arayıp tehlikeden haberdar edip muhtemel bir tahliye için hazırlıklı olmalarını ister. IV-TAHLİYE SÜRESİ V-TAHLİYE ROTASI : Tesis terk zamanı 10 dakikadır. : Tahliye için Şema 5.4 deki acil kaçış rotaları izlenecektir. Şema 5.4 PET GAZ Dörtyol Terminal Acil Çıkış Kapıları ve Rotaları REV.01 / Sayfa 160 / 357 EL.DTR.001

161 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI KARADA TAHLİYE İŞLEMLERİ Tesiste mutlaka personel tahliyesi gereken bir olay varsa aşağıdaki durumlar uygulanacaktır: Tahliyenin düzenli bir şekilde yapılması ve tüm personelin (personel dışındakiler dahil) kaydının yapılması çok önemlidir. Tahliye kararını ACİL DURUM EKİP LİDERİ verir. Acil bir durumda geç kalınacaksa karar beklemeden de tahliye yapılabilir. Tahliye yapıldığında acil durum telefon zinciri ile haberleşme uygulanır. Enerji izalosyonu gerekiyorsa yapılır. Diğer güç kaynakları ve LPG hatları izalasyonu yapılabiliyorsa mutlaka yapılmalıdır. Eğer tahliye kararı için Acil Durum Ekip Lideri tesiste yok ise yerine Acil Durum Saha Lideri karar verir. Yangında ilk hedef insan canının kurtarılmasıdır. Bina hemen terkedilmelidir. Yangın sırasında çıkış için, ana çıkış kapısı kullanılacaktır. Üst katta oturanlar acil çıkış kapısını kullanacaklardır. Soyunma odasında bulunanlar acil çıkış kapısını kullanacaklardır. Felaket görevlilerinin direktiflerine aynen uyulacaktır. Rüzgar yönüne göre felaket görevlilerinin belirlediği yerde, yangın bölgesinden en az 50m uzaklıkta beklenecektir. Kurtarma operasyonları ancak felaket görevlilerinin direktifleri ile yapılabilir. Malzeme kurtarma Operasyonu durumunda öncelikle binanın ana şalteri kapatılacaktır. Tahliye esnasında kurtarılacak malzeme ve ekipmanlar öncelik sırasına göre şunlardır: o Diz üstü bilgisayarlar o Arşiv odasındaki dosya ve teknik resimler o Ofislerdeki bilgisayarlar o Fotokopi ve teksir makinaları o Standart katalogları ve dosyalar SABOTAJ VE BOMBA OLAYLARINDA TAHLİYE İŞLEMLERİ Bu durumda mutlaka sabotaj ve bomba planı uygulanır. Eğer durum müsait ise toplanma bölgesinde toplanılır. Tesisin zarar görmemesi için müdahele ve koruma görevleri yapılır. Ancak müdahelede görev almayan personel için veya tüm personel için başka bir çare kalmamış ise canlı hedef olmamak için panik yapmadan tesis tahliye edilir DENİZDEN TAHLİYE İŞLEMLERİ Yangında ilk hedef insan canının kurtarılmasıdır. Gemi ve Terminal deki herkes Acil Durum Ekip Liderinin talimatlarına uyacaktır. Gemi kargo işlemini durdurur ve vanaları kapatır. Hortumları ayırıp, ayrılma için hazır bekler. Makinalarını hazır duruma getirir. Tahliye grubu amiri Toros Pilot, Botaş ve Ergin Denizcilik yetkililerine haber vererek tahliye için hazır olmalarını ister. Yangında, gemide bulunan görevli herkesin (Terminal personeli, Acenta, Otorite görevlileri ile gemi personelinin) gemiyi terk etmesi gerektiğinde can yelekleri giyili vaziyette rüzgar da göz önünde bulundurularak geminin yangından etkilenmeyen kısmından emniyet gözetim teknesi, palamar botu, pilot botu, sahil güvenlik gibi bölgede bulunan deniz araçları ile tahliyeleri gerçekleşecektir. Panikten dolayı ve mecburiyetten dolayı denize atlayan kişiler mümkün olduğunca kısa sürede denizden toplanacaktır. Tahliye edilen kişilerden yaralılar öncelikli olacak şekilde sağlık kontrolleri için denizin durumuna bağlı olarak en kısa sürede sahile çıkartılmaları sağlanacaktır. Çıkılacak yerde sağlık görevlileri hazır olmaları için hastane görevlilerine bildirilecektir. Koordinasyonu tahliye grubu ve tıbbi yardım grubu sağlayacaktır. REV.01 / Sayfa 161 / 357 EL.DTR.001

162 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI İŞ DEVAMLILIK PLANI: (BCP- Business Continuity Plan) En Kötü Senaryo: 1-Gemilerden ürün tahliyesi yapılamıyor. Gemi, diğer rakip firmaların (Aygaz, İpragaz, Milangaz) limanlarına yanaştırılacak 2- Araçlara dolum yapılamıyor. Diğer PETGAZ dolum tesislerinden ve rakip firmalardan ikmal görecek. Varsayımlar: Azami tonaj: 600ton/gün. Gerekli Önlemler: En kısa zamanda çevredeki rakip firmalarla (Aygaz, İpragaz, Milangaz) gemi yanaştırma ürün tahliyesi ve araçlara dolum anlaşmaları yapılmalıdır. Anlaşma öncesi İkmal Departmanı ürün ikmalinde sorun olmadığını kontrol etmelidir. (İşletmeler Müdürü- Dörtyol Terminal Müdürü- İkmal Müdürü) İletişim: İletişim hatlarının kaybı halinde cep telefonları ile iletişim sağlanacaktır. Cep telefonlarıyla da iletişim yoksa uydu telefonu kullanılacaktır. Uydu telefonuylada iletişim sağlanamıyorsa, deniz VHF mobil telsizle kanal 16 dan İskenderun Radyo, Toros Pilot, Botaş ile irtibat kurulacaktır. Acil durum gerçekleştiği anda Terminal Müdürü durumla ilgili ilk raporu İşletmeler Müdürüne bildirir. Eğer acil durum mesai saati dışında ise PET GAZ Nöbetçi Müdürü aranacaktır. PET GAZ Nöbetçi Müdürüne de ulaşılamaması durumunda PETGAZ Türkiye Nöbetçi Yöneticisine durum aktarılacaktır. Yine acil durumun muhteviyatına göre ambulans, polis, itfaiye, jandarma, TEDAŞ gibi kurumlara ve komşu tesislere de gerekiyorsa haber verilecektir. Sipariş Alma - Fatura Kesme: Eğer network hatları kullanılamaz durumdaysa irsaliyeler el ile kesilecek ve faturalama işlemi bu irsaliyelere istinaden merkez ofisten kesilecektir. İrsaliyeler Merkez Ofise faks yoluyla iletilecektir (faks mümkün olmazsa kargo ile dökümanlar taşınabilir). Kredi kontrol işlemi de yine telefon veya cep telefonu iletişimiyle gerçekleştirilecektir. Yedekleme: Sun System verileri, Levent IBM BCP merkezine, asenkron olarak yedeklenmektedir. Yazılı dökümanlar tesis arşivinde bulunmaktadır. İlave olarak personelin işlerini takip amaçlı yaratmış olduğu bilgisayar dosyaları da mevcutttur. Bilgisayar dosyaları haftalık olarak harici hard diske yedeklenmektedir FELAKET ANINDA TRAFİK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ I-KAPSAM : Bütün Terminal Personeli II-AMAÇ : Felaket sırasında mevcut bütün insan ve malzeme imkanlarından en iyi ve seri şekilde yararlanmak, felaket yerine ilgili personelin ulaşmalarını sağlayıp trafiğin tanzimi / evler bölgesi güvenlik işlemlerini yapmak. III-GENEL İŞLEMLER : Olayın başlangıcında Güvenlik Koordinatörü, yokluğunda vekili, ana kapı güvenlik bürosunu aşağıdaki işlemler için idare noktası olarak kullanacaktır: Ana kapı güvenlik görevlilerinden biri Güvenlik Amirini evinden, görevde olmayan kapı muhafızlarını şehirden telefonla çağıracaktır. Görevdeki diğer ana kapı güvenlik görevlisi terminal dış kapısı Terminal personeli olmayanların geçişine kapatıp, Terminale giriş çıkış kapılarını açık tutacaktır. Güvenlik Koordinatörü, jandarma karakoluna felaketi telefonla bildirip, Terminale yardım için 5 jandarma gönderilmesini talep REV.01 / Sayfa 162 / 357 EL.DTR.001

163 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI edecektir. Güvenlik Koordinatörü aşağıdaki görevler için mevcut Terminal güvenlik grubu ve jandarmadan 4 ekip oluşturacaktır: BİRİNCİ EKİP: Karayolu üzerinde Terminal kavşağındaki trafiği Terminal girişlerini durdurarak kontrol altına almak. İKİNCİ EKİP: Tankerler ve taşıtların felaket bölgesinden uzak TEMİNAL puantör başlangıcındaki yolun trafik emniyetini sağlamak. ÜÇÜNCÜ EKİP: Kalabalığı felaket bölgesine yaklaştırmayıp yetkili olmayanların tesise girişlerini yasaklamak. DÖRDÜNCÜ EKİP: Terminal güvenliliğini sürdürmek. Güvenlik Koordinatörü ilk amiri devamlı olarak durumdan haberdar eder FELAKET ANINDA HABERLEŞME I-KAPSAM : İşletme, Bakım, İdari Şube Bölümleri. II-AMAÇ : Terminal sahası içinde düzgün ve uygun telsiz haberleşmeleri sağlamak. III-GENEL İŞLEMLER : NORMAL DURUMLARDA: Seyyar telsizler kısım amirine ve diğer ilgili personele Terminal Müdürü tarafından tahsis edilecektir. Seyyar telsiz ve şarj cihazlarının seri numaraları kayıtlı bulundurulacaktır. Personel kısım amirinin bilgisi olmadan kendisine verilmiş olan telsiz ve şarj cihazını bir başkasıyla değiştirmeyecektir. Personel, telsizleriyle Terminal le ilgili olmayan şahsi iş görüşmeleri yapmayacaktır. Her kısım kendine tahsis edilmiş telsizden haberleşmelerini yapacaklardır. Her kısım seyyar telsiz kullanan personel listesini yapacaktır. TL-DTR-902 Telsiz cihazı ile iletişimler talimatına uyulacaktır. FELAKET ANINDA GÖRÜŞME: Yangınla mücadeleden sorumlu amir kendi isteğiyle diğer birimlerin de 1.kanala geçmelerini isteyebilir ve bütün yangınla ilgili görüşmeleri 1.kanaldan yapabilir. Yangınla mücadele ile ilgisi olmayanlar kendilerine tahsis edilmiş kanallarda görüşeceklerdir. Lüzumlu hallerde yangınla mücadeleden sorumlu amir, diğer kısımlarla onlara ait kanallarla görüşeceklerdir. Haberleşme kanalları aşağıdaki gibi olacaktır. Koordinator Haberleşme Kanalı Yangınla Mücadele 1 1 İşletme Yedek Tarama/Kurtarma 2 Tıbbi Yardım Tahliye 2 Ulaşım Bakım 2 Koruma/Güvenlik 2 Yönetim grubu mensupları koordinatörleriyle olan haberleşmelerini ilgili kanallarla yapacaklardır. REV.01 / Sayfa 163 / 357 EL.DTR.001

164 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Dörtyol Terminalde bulunan uydu telefonu ile görüşme aşağıdaki şekilde yapılacaktır: Normal telefondan Uydu telefonunu aramak için: Örnek: Dörtyol Tesisden uydu telefonlarımız aranacaksa sırasıyla; a) Dahili bir santrala bağlı telefondan görüşme yapılacaksa, (9) tuşlanarak dahili santraldan dışarıya çıkış hattı alınılır (Santrala bağlı olmayan direk bir telefondan aranacağı zaman (9) tuşlamaya gerek yoktur). b) Hiç bir alan kodu çevirmeden direkt olarak, Amerikada bulunan otomatik santral numara çevrilerek aranır. c) Otomatik santralda, ingilizce konuşan bir bant kaydı çıkar. İngilizce konuşma devam ederken hemen uydu telefonlarımızdan hangisi aranacaksa onun numarası ( veya ) tuşlanır (Telefon numaraları aralarında boşluk bırakılmadan tuşlanmalıdır). d) Çok az bekledikten sonra uydu telefonu çalmaya başlar. Uydu telefonundan Türkiye içerisini aramak için: Örnek: Uydu telefonundan Türkiye PET GAZ Genel Müdürlük aranacaksa sırasıyla; a) Uydu telefonundan direkt olarak numara tuşlanarak arama yapılır. b) Burada önemli nokta, mutlaka aranacak telefon numarasının önüne + işareti koyduktan sonra numara boşluk bırakılmadan tuşlanmalıdır. (+ işaretini yazmak için sıfır tuşuna uzun müddet basılmalıdır) 5.6. SABOTAJ TERÖR OLAYLARI: Tesisimizde meydana gelecek bir terör olayı halinde görevli Güvenlik Personeli; Acil durum ekip lideri ve acil durum saha liderine haber verir. Güvenlik güçlerine (Jandarma) telefon ile haber verir. Paniğe kapılmadan teröristi ikna yoluyla psikolojik baskı altına alıp silahlıysa mümkün olduğu kadar silahını veya elindeki bombayı kullanmaması için çaba sarfedip zaman kazanır. Güvenlik Görevlisi teröristle aynı ideolojiye sahip olduğu intibarını verip, yakınlık kurmaya çalışır. Giriş ve çıkışların kontrol altına alınmasını sağlayıp olayın bulunduğu mahalde topluluk meydana getirmemeye çalışır. Tesis içinde bulunan personel, ziyaretçi ve bayileri mümkün olduğu kadar sakin bir şekilde paniğe meydan vermeden uyarmaya çalışır. Jandarmanın intikalinden sonra Güvenlik Teşkilatı mensupları, jandarmanın emrine girip, onların emir ve komutasında hareket eder. (Güvenlik personeli sabotajdan korunma planına göre hareket edecektir) BOMBA TEHDİTLERİ / İHBARLARI TL-DTR-806 BOMBA IHBAR VE ARAMA PLANI TALIMATI na uygun olarak hareket edilir. Telefonla çoğunlukla patlayıcı maddeler bırakıldığı / bulunduğu şeklinde iletilen haberlerin büyük bir bölümü doğru olmaktan uzaktır. Ancak bunlardan birinin doğru olabileceği hatırda tutulmalıdır. Tehditler ihbarlar genellikle büyük ölçüde çalışmaların durdurulup / dağıtılması ve panik yaratılması amaçlarıyla mesai saatlari içinde iletilir. Tehdit / İhbara telefonla muhatap olan personel olabildiği kadar uzun süre karşı tarafı meşgul ederek çokça bilgi toplamaya gayret eder. Bu personel ayrıca ihbarda bulunanın akli dengesinin yerinde olup olmadığını ifadelerine bakarak algılamaya çalışmalı, konuşanın çevresindeki müzik, makine ve gürültüler REV.01 / Sayfa 164 / 357 EL.DTR.001

165 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI şeklinde beliren sesleri FO-DTR-851 BOMBA IHBAR FORMU na kaydetmeli, konuşmanın bir telefon kulübesinden veya bir santrala bağlı şebekeden yapıldığını çıkarmaya çalışmalıdır. Acil Durum Ekip Lideri ve Jandarma derhal haberdar edilmelidir. Jandarma normal olarak bir bomba uzmanını tesise yollamalıdır ŞÜPHELİ PAKET Şüpheli paket ve buna benzer nesneler görülmesi halinde; Güvenlik görevlisi Acil Durum Ekip Liderine bilgi verir. Acil Durum Ekip Lideri tüm işletme faaliyetlerini durdurarak tüm personelin bu noktadan uzaklaşarak toplanma noktasında toplanmalarını sağlar. Güvenlik görevlisi durumu, Emniyet güçlerine telefon ile bildirir ve bomba uzmanı talep eder. Güvenlik görevlisi şüpheli paket veya cisim mahallini karantinaya alır ve bir emniyet bandı ile çevirir. Emniyet görevlileri geldikten sonra emniyet güçlerinin komutasına girer. Gerek görülmesi halinde tesis tahliye planı devreye sokulur YILDIRIM GENEL BİLGİ: Yıldırım düşme olasılığı yüksek olan yağışlı ve fırtınalı havalarda gerek personel sağlığı ve gerekse terminal operasyonlarının emniyeti açısından aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır: Her türlü yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerden uzak durun. Elinizdeki tüm metal cisimleri yere bırakın. Ağaçlardan (Ağacın boyunun en az iki kat mesafede), enerji nakil hatlarından ve elektrik direklerinden, kablolardan, tel çitlerden uzak durun. Traktör, dozer, ekskavatör, greyder ve benzeri iş makinaları ile yapılan her türlü aktiviteyi durdurunuz ve bu makinalardan uzak durunuz. Bir teknede bulunuyor bile olsanız sudan uzak durmaya özen gösterin. Metal tekneler su ile direkt temas sağladıkları için doğal bir topraklamaya sahiptir, dolayısıyla yıldırıma karşı ahşap teknelere göre daha emniyetlidirler. Eğer elinizde bir telsiz varsa muhaberatı keserek telsizi kapatın, anteni çıkartın veya telsizi anten yere bakacak şekilde tutun, fakat yere değmemesine dikkat edin. Eğer açık bir arazide iseniz, oturun veya alçak bir pozisyon alın DOLUM OPERASYONLARI ESNASINDA YILDIRIM: Yıldırım düşme riski bulunduğu durumlarda her türlü kara tankeri dolum operasyonları askıya alınmalı, tankerlerin her türlü giriş / çıkışları kapatılarak tehlikeli durumun geçmesi beklenmelidir. Yıldırım tehlikesi durumlarında operasyonlar durdurularak tank sahasında personel kalmamalıdır ÇEVRESEL FELAKETLER: KİMYASAL SIZINTI VE DÖKÜLMELER: REV.01 / Sayfa 165 / 357 EL.DTR.001

166 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tesis içinde depolanan akıcı kimyasal sıvıların herhangi bir durumda sızması ve çevreye zarar vermesine karşı önlem alınması ve sızma durumunda sızan sıvının birikmemesi için sac veya beton havuz yapılması esastır. Alınan önlemlere rağmen sızıntı olması durumunda aşağıdaki acil durum planı uygulanır. Tesis içinde depolanan boya, tiner, mazot gibi akışkanların sızması durumunda aşağıdaki adımlar izlenir: Akışkanın daha fazla yayılmaması için, mümkünse etrafı kazılır ya da kapatılarak, akışkan hapsedilir. Bunun için devamlı 2 adet kazma ve kürek hazır bulundurulur. Akışkanın rögara gitme durumu var ise rögar girişi/etrafı kapatılarak bariyer oluşturulmalıdır. Akışkan mümkünse kürek ile toplanarak, boş kaplara depolanır. Toplanamayan akışkan sorbent/sünger, kum gibi maddelerle toplanmaya çalışılmalıdır. Toplanan atıklar, tehlikeli atıkların kontrolü yönetmeliğine göre bertaraf edilmelidir. Çalışan personel mutlaka eldiven, gözlük, baret ve iş elbisesini giymelidir. Akışkandan çıkabilecek olan buhara karşı personel maske takarak olaya müdahale eder. Acil duruma müdahalede kullanılan suyun yukarda belirtilen kimyasallarla kontamine olması halinde yine yukarıda belirtilen adımlar izlenir ETİL MERKAPTAN DÖKÜLMESİ: Tesis içinde depolanan etilmerkaptanın sızması ve/veya dökülerek çevreye zarar vermesine karşı etil merkaptan tankı sızdırmaz bir beton taşma tavası içinde bulunmaktadır. Ancak yine de sızıntı veya döküntü olması durumda deki adımlar uygulanacaktır. Bunun dışında müdahale sırasında aşağıdaki adımlar izlenecektir; Akışkana müdahale edecek personel hava tüplü maske takmalı,eldiven,baret,gözlük ve iş elbisesi mutlaka olmalıdır. Sızıntı ve/veya döküntü sırasında etil merkaptanın yaratacağı kokuya maruz kalmaması için diğer tüm personel tesisi dışına alınacak ve Felaket esnasında tahliye planı devreye sokulacaktır. Yanıcı özelliğe sahip olan etil merkatan sızıntı ve/veya döküntü sırasında yangına sebebiyet veriri ise mutlaka Su sisi, Köpük, Karbon Dioksit ve Kuru Kimyasal Madde ile müdahale edilmelidir, kesinlikle su kullanımlamalıdır ASBEST MARUZİYETİ: Bir doğal afet anında veya yangın olduğunda asbestli malzemeler çevreye dağılırsa şunlar yapılmalıdır. 1. Afet veya yangın olduğunda işi olmayan işçiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır. 2. İşçi, eğer asbestli mazleme ile kontamine olmuş ise, önce uygun FPP3 maske takmalı ve daha sonra bütün giysilerini değiştirmelidir. Temiz giysilerini giymeden diğer insanlardan uzak tutulmalıdır. 3. İşçiler emniyet altına alındıktan sonra, asbestli malzemenin parçalarının dağılma alanı belirlenmeli. Bu araştırma en az FPP3 kağıt maskeleri ve üst tulum (Tyvek) ile eğitimli personel tarafından yapılmalı. Araştırma öncesi saha ıslatılabilirse çevreye daha az zarar verir. Fakat fazla su kullanarak daha fazla dağılım olmasına dikkat edilmelidir. Islatma; oldukça ince damlacıklar ile yapılmalıdır. 4. Alan, en az emniyet şeridi ve "Dikkat Asbestli Bölge İzinsiz Girilmez " yazısı içeren uyarı levhaları ile kapatılmalıdır. REV.01 / Sayfa 166 / 357 EL.DTR.001

167 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 5. Asbestli malzemeler, tesis içinde bulunan asbest eğitimi almış personel tarafından ıslatılarak temizlenmelidir. 6. Emniyet şeridi ile kapatılan, ve asbestli bölge olarak bilinen alan, asbest uzmanı tarafından araştırılmalıdır. Araştırmada risk analizi ve hava ölçümü yapılıp, asbest safe olduğu saptandığında, asbest için kapatılan alan tekrar açılabilir. 7. Olay yerinde çalışma yapması gereken kamu görevlileri ve başka üçüncü şahıslar bilgilendirilmeli ve kendilerine en az FPP3 üç maskesi temin edilmelidir. 8. Asbest adına yapılan bütün çalışmalar hakkında bir tutanak tutulmalıdır. 9. Olay sonrası yapılan değerlendirmede asbest çalışmalarında yapılan aksiyonlar gündeme getirilmelidir. Acil durum planında ortaya çıkan eksiklikler değirlendirilmeli, asbest danışmanı beraberinde iyileştirmeli/geliştirilmeli ve güncellenmelidir. 10. Asbeste maruz kalanlar hastaneye sevk edilmeli ve akciğer tomografisi çekilmelidir. Olay sonrası asbest değerlendirmesinde fazla lif dağılımı söz konusu ise, aksiyon olarak bütün asbestli malzemelerin uzaklaştırılması en uygunudur KOMŞU TESİSLERDE OLABİLECEK ACİL DURUMLAR Komşu Tesislerin ve Terminal Şamandıra Grubu dahil olmak üzere; olası petrol dökülmesi ve benzeri acil durumlarda, 5312 Sayılı Kanun çerçevesinde hazırlanan Ortak Müdahale Planı na uygun olarak; plan paydaşları kontrolünde, MOST Denizcilik Firması Yetkilileri sahada müdahaleyi gerçekleştirir. PET GAZ Dörtyol LPG Terminal Tesisine komşu tesislerden gelebilecek tehlikeler: PET GAZ Tüp Dolum Tesisi LPG kaçağı ve yangını Delta Rubis Petrol Terminalinde akaryakıt sızıntısı ve yangını Milangaz LPG Terminalinde LPG kaçağı ve yangını Tüpraş sahası ot ve anız yangını PET GAZ TÜP DOLUM TESİSİ LPG KAÇAĞI VE YANGINI Tüp Dolum Tesisi acil durum ekip lideri, Terminal acil durum ekip liderini arayarak gerekli yardım ve alınacak önlemler konusunda organizasyonu sağlar. Kaçak halinde rüzgarın yönüne göre yangın su topları ve yangın hortumları ile gazın geçişi engellenmeye çalışılır. Tesis acil durum konumuna geçirilerek operasyonlar durdurulur. Tüp dolum sahasındaki acil durum sürekli izlemeye alınarak sınır boyunda ilave önlem alınır (Örneğin; mobil su topu). Yangın halinde rüzgar yönü müsade ediyor ise gerekli müdahale tesis tarafından yapılır. Tüp dolum tesisinde olabilecek yangınların tesisimizi tehdit etmesi riski göz önüne alınarak sınır boyunda gerekli hazırlıklar yapılır. İhtiyaç halinde yardım için ekip takviyesi yapılır DELTA RUBIS PETROL TERMİNALİ NDE AKARYAKIT SIZINTISI VE YANGINI İLE MİLANGAZ TERMİNALİ NDE LPG KAÇAĞI VE YANGINI Delta Rubis Petrol tesisi sahasında ürün sızması ve dökülmesi ile Milangaz tesisinden gaz kaçağıyla sonuçlanan acil durum hallerinde sınırda düzenli gaz ölçümü yapılarak tüm sıcak iş izinleri durdurulur. Gaz ölçümünün kritik seviyeye gelmesi, rüzgar yönünün ani değişimleri ile sızıntı ve döküntü buharının tesise yönelmesi durumlarında tesis acil durum sistemi devreye sokulur ve Delta Rubis Petrol / Milangaz tarafındaki yangın su perdeleri açılır. Yangın halinde rüzgar yönü müsade ediyor ise gerekli müdahale tesis tarafından yapılır. Delta Rubis Petrol / Milangaz sahasında olabilecek yangınların tesisimizi tehdit etmesi riski göz önüne alınarak sınır boyunda gerekli hazırlıklar yapılır. İhtiyaç halinde yardım için ekip takviyesi yapılır TÜPRAŞ SAHASI OT ve ANIZ YANGINI REV.01 / Sayfa 167 / 357 EL.DTR.001

168 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tüpraş sahasında kuru otların ve anızın yanması sonucu çıkabilecek yangınlarda Tesis Acil Durum Sistemi devreye sokularak operasyonlar durdurulur. Sınır boyundaki su perdeleri açılır eğer önlem yetersiz kalıyor ise hortum ekipleri ile ilave önlem alınır KİMYASAL VEYA BİYOLOJİK SALDIRI: Aşağıdaki talimata uygun olarak; Terminal stok sahasında, Dolum sahasında ve Güvenlik binasında bulunan Kimyasal gaz maskeleri ile tulumlarını saha ve kontrol odası görevlileri giyerek sahada aciliyet gerektiren işleri (vana kapatma-pompa durdurma v.b) hemen yapıp kimyasal sızıntılarına karşı önlem ve tedbir alınmış olan odaya gider KİMYASAL SALDIRI KİMYASAL AJAN KULLANILDIĞI NASIL ANLAŞILIR? A. Sivil savunma kuruluşlarının siren ve diğer araçlarla yaptıkları ikaz ve alarm işaretleri, Sarı ikaz : Üç dakika sürekli düz siren sesi Anlamı : Saldırı ihtimali var Kırmızı İkaz : Üç dakika yükselip alçalan dalgalı siren sesi. Anlamı : Saldırı tehlikesi var Radyoaktif Serpinti İkazı : Kesik kesik siren sesi. Anlamı : Radyoaktif Serpinti var Beyaz İkaz : Yayın araçları ile verilir. Anlamı : Tehlike geçti. B. Havada sis, yoğun ve farkedilir bir buhar bulunması, özel ve değişik bir koku hissedilmesi (badem, sarımsak vb.) C. Uçaktan yayılan bir sis yada duman olması, D. Atılan mermi benzerlerinden çok az bir patlama sesi çıkarması, E. Patlama sonrası duman ya da sis olması, F. Saldırı beklenen yönden duman ya da sis görülmesi, G. Çevrede kuşkulu yağ ve su damlacıklarının görülmesi, H. Ani baş ağrısı, -Öksürük, -Burun akıntısı, -Göz yaşarması, -Görme bulanıklığı, -Bulantı, kusma, -Solunum güçlüğü, nefes darlığı ve göğüs ağrısı, -Ani kanamalar, -Ciltte kızarıklık ve kabarcıklar gibi belirti ve durumların görülmesi, I. Çevrede fare, sinek, böcek ölülerinin olması kimyasal bir gaz kullanılmış olabileceğini akla getirmelidir KİMYASAL GAZLARA KARŞI HANGİ TEDBİRLER ALINMALIDIR? A. Gerekli uyarı ve talimatlar çok kere radyo ile ulaşacağından pilli bir radyo ve bol miktarda uygun yedek pil bulundurulmalıdır, B. Kırık cam, kapı, yıkık pervaz vb. yerler onarılmış olmalıdır, C. Cam kırılmalarının önlenebilmesi için, camların iç yüzeylerine kalın bantlar yapıştırılmalıdır, D. Cam ve kapı aralıkları, sızdırmayı önleyecek şekilde mümkün olduğunca sıkı kapatılmalıdır, E. Özellikle dışarısı ile bağlantısı az, camı küçük, en büyük oda bütünü ile hava sızdırmayacak özellikte düzenlenmeli, pencere kenarları sıkıca kapatılmalıdır. Bu oda sadece kimyasal saldırı halinde sığınak olarak kullanılmalıdır. F. Bol miktarda çamaşır suyu, deterjan, yumuşak sabun bulundurulmalıdır, REV.01 / Sayfa 168 / 357 EL.DTR.001

169 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI G. Kimyasal gaz kullanıldığından şüphelenildiği anda hava sızdırmaz odanın eşiğinin önüne kapı kenarını kapatacak biçimde, çamaşır suyu, yoksa sadece su ile ıslatılmış bir bez konarak kapı örtülmeli ve radyodan gerekli açıklama yapılmadan odadan çıkılmamalıdır, H. Kimyasal koruyucu araçlar mutlaka takılmalıdır (gaz maskesi ve naylon tulum). Bu araçlar en ufak bir kuşkuda hemen takılır ve ancak radyo ya da benzeri yollarla uyarı verildikten sonra çıkartılır. I. Koruyucu araç yoksa ıslak bir havludan soluk alıp verilmelidir, J. Çıplak yerler ve eller, hazırda bulunan az geçirgen maddelerle (eldiven, bez vb.) sarılmalıdır. Sarılmadan önce un, pudra vb. maddeler serpilmelidir BİNA DIŞINDA İKEN KİMYASAL SAVAŞ AJANIYLA SALDIRI OLDUĞUNDA NELER YAPILMALIDIR? A. Hemen en yakın kapalı bölgelere sığınılmalıdır. B. Koruyucu araç-gereç takılmalıdır. C. Gözler kapatılmalı, elleri ve yüz mutlaka elbise ile örtülmelidir. D. Hava doğrudan değil, herhangi bir bezden solunmalı, bu bez mümkünse ıslatılmalıdır. E. Yağmur yağıyorsa el ve yüzün ıslanmamasına dikkat edilmelidir. F. Kirli eller gözlere ve ağıza sürülmemelidir KİMYASAL GAZ TEHLİKESİ GEÇTİKTEN SONRA NELER YAPILMALIDIR? A. Kirlenmiş olması mümkün giyecekler çıkartılmalıdır. Bol su ve sabunla tüm vücut temizlenmelidir. B. Kirlenmiş elbiselerin temiz yerleri kirletmemesine özen gösterilmeli ve bunlar çamaşır suyu, bol su ve sabunla temizlenmelidir. C. Çevremiz, yetkili kişi ve kuruluşların talimatları doğrultusunda temizlenmelidir. D. Giysilerin çıkarılması, bunların ve çevrenin temizlenmesi sırasında bulaşık eldiveni kullanılmalı ve bu eldivenler sık sık yenileri ile değiştirilmelidir. E. Başka yerlere gidilecekse, rüzgarsız hava beklenmelidir KİMYASAL SAVAŞ AJANI KULLANILDIĞI DURUMLARDA KESİNLİKLE YAPILMAMASI GEREKENLER NELERDİR? A. Çimler, otlar, ağaçlık bölgeler ve toprakta kalıntı bulunabileceğinden, buralara çıplak elle dokunulmamalı. B. Kimyasal kirlenme riski olan su ve yiyecekler içilip yenilmemelidir. C. Kimyasal kirlenmenin mümkün olduğu yerlerde eller ağıza götürülmemelidir. D. Sigara kesinlikle kullanılmamalıdır. E. Kesin talimat gelmedikçe zaruri haller dışında kapalı yerlerden çıkmamalı, koruyucu giysiler çıkarılmamalıdır. F. Su birikintilerine basılmamalıdır KİMYASAL SAVAŞ AJANLARINA MARUZ KALANLARA NELER YAPILMALIDIR? A. Bazı kimyasal gazlar çok hızlı etki gösterirken, bazılarının etkileri gittikçe artar ve saatler ya da günler sonra ortaya çıkabilir. Bu nedenle, maruz kalan kişilerin yakından gözetim altında tutulması gereklidir. B. Maruz kalan kişiler genel durumları iyi olsa bile en yakın sağlık kuruluşuna, solunum ve kalp atışları kontrol altında tutularak, gönderilmelidir. C. Maruz kalan kişinin üzerindeki giyecekler derhal, bir eldiven kullanılarak çıkartılmalı ve böylece daha fazla kimyasal madde emilimi engellenmelidir. D. Kişi kirlenmiş ortamdan en kısa sürede uzaklaştırılmalıdır. E. Soluk alma ya da kalple ilgili, ilk yardım gerektiren durumlarda mümkün olan ilk müdahale yapılmalı ve kişi en yakın sağlık kuruluşuna gönderilmelidir. F. Gözlere kimyasal madde bulaşmış ise, bol su ile gözler yıkanmalı ve elde bulunan bir göz merhemi (tetrasiklinli) sürülerek göz kapatılmalıdır. REV.01 / Sayfa 169 / 357 EL.DTR.001

170 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI BİYOLOİJK SALDIRI BİYOLOİJK SAVAŞ AJANI KULLANILDIĞI NASIL ANLAŞILIR? A. Bitki ve hayvanlarda alışılmışın dışında belirtiler, anormal renk değişiklikleri olması. B. Hayvanlarda ani ve aşırı sayıda ölüm görülmesi. C. Çevrede, normalde o bölgede görülmeyen mantarların ve böceklerin ortaya çıkması. D. İnsanlarda hızlı artan ateş, öksürük ve ishal durumlarının görülmesi. E. Radyodan, yayın araçlarından açıklama yapılması BİYOLOJİK SAVAŞ AJANLARINA KARŞI NE GİBİ TEDBİRLER ALINMALIDIR? A. Yetkili makamların izni olmaksızın sebze, meyve ve hayvan etlerinin yenmemesi, süt ve yumurtalarının kullanılmaması. B. Ağızdan bol miktarda sıvı verilmesi. C. Suların, dezenfeksiyon yöntemleri uygulandıktan sonra kullanılması. Temiz olduğu bilinen yiyeceklerin bile çok iyi pişirilerek yenmesi, çiğ yiyecekler yenilmemesi. D. Hastalananların yanına maske ve eldiven takılarak gidilmesi. E. Kusmuk, balgam, dışkı ve idrarlarına dokunulmaması, bunların ve bunlarla kirlenen eşyaların kireç kaymağı ile dezenfekte edilmesi. F. Radyodan yapılacak uyarı ve talimatlara aynen uyulması. G. Bölgede görülen alışılmış dışı durumların (aynı hastalık belirtileri gösteren fazla kişi bulunması, hayvanların ölmesi, bitkilerin renk değiştirmesi gibi) en yakın resmi kuruluşa ihbar edilmesi. H. Hasta olan kişilerin en yakındaki sağlık kurumunca tetkikinin sağlanması EĞİTİM VE TATBİKATLAR: Bu talimatta tanımlanan tüm görevler, ilgili personele eğitim ile verilmelidir. Eğitim verilmesinden Acil Durum Ekip Lideri sorumludur. Eğitim sonrası mutlaka sahada uygulama yapılması açısından tatbikat da yapılmalıdır. Bu talimatta belirtilen senaryolar yılda bir kez olmak üzere tatbik edilecek olup, tatbikatlarda gerçekleşen olayların süreleri, toplanma noktasına gelen Terminal personeli, müteahhit elemanı ve ziyaretçilerin sayısı tatbikat notlarında kayıt altına alınacaktır. Eğitim ve tatbikatlar FO-SEÇ-155 Eğitim / Tatbikat Tutanak Formu kullanılarak kayıt altına alınır. TA-DTR-963 DTR TATBIKAT ve EGITIM PLANI nda yıl içerisinde yapılacak olan tatbikatların planı yeralmaktadır. Eğitim almayan ve tatbikata katılmayan personel kesinlikle hiçbir acil durum ekipmanını kullanamaz. Tatbikat sırasında rastlanan eksiklikler tutanağa geçirilir ve bu eksikliklerin giderilmesi için FO-SEÇ-168 SEÇ-G Yönetim Programı na alınır. Acil durum ile ilgili eğitimi sektörde en az 5 yıl tecrübeli ve tercihen uzman kişi ve kuruluşlardan yangına müdahale ile ilgili eğitim almış personel dahili olarak verebilir. Bunun dışında dışarıdan uzman kişi ve kurumlardan ilave eğitimler alınabilir. İlk Yardım ekibi üyeleri en az 3 yılda bir Sağlık Bakanlığı ndan onaylı bir kuruluştan eğitim almak zorundadırlar. Kendinden Hava Beslemeli Solunum Seti kullanan Acil Durum Ekibi üyeleri ise basınçlı hava tüpü ve maskesinin kullanımını da içeren maske eğitimi almış olmalı ve her yıl solunum fonksiyon testi yaptırmalıdır. Her acil durum ve eğitim alıştırması sonrasında eleştiri ve değerlendirme yapılacaktır. Bu eleştirilerin gayesi; Acil Durum Talimatlarındaki yetersizliklere karar vermek ve düzeltmek. Acil durum tatbikatı sırasında personelin verimliliğini değerlendirmek ve temel oluşturacak önerileri geliştirmeyi temin etmek PLANIN GELİŞTİRİLMESİ Bu plan her büyük revizyon veya tesis ilavesinden sonra mevcut bilgilerin doğru olduğunu belirleyecek şekilde yılda bir denetimden geçirilecek veya yenilenecektir. REV.01 / Sayfa 170 / 357 EL.DTR.001

171 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Bu plan şunları kapsar : Bütün talimatların uygulanabilirliğinin gözden geçirilmesi. Planda bahsi geçen bütün dış kaynaklarla temasın araştırılması. Kumanda merkezindeki müracaat edilecek teknik resimlerin günün ihtiyaçlarına uygun hale getirilmesi. Terminaldeki yeni personel atamalarına göre felaket planlarındaki değişikliklerin yapılması DİĞER MUHTEMEL SENARYOLAR SENARYO-I : (Peronda Yangın) 23/10/ da Gaziantep teslimatını yapan ACAPET firması şoförü firmanın park sahasında araç içerisinde uyur. 06:30 da terminale gelmek üzere park sahasından ayrılır. 09:30 da Adana dağıtımını yapmak üzere tanker terminalden ayrılır. 16:00 da Terminal vardiyası değişir. 18:00-19:00 saatleri arasında yemek molası verilir. 20:30 da ikinci yüklemenin yapılması için tanker Terminale gelir. 21:00 da son iki tanker dolum için kalmıştır. Bir tanesi PETGAZ Tankeri ve diğeri Totalgaz firmasına ait tankerdir. 4 nolu adaya yanaşan PET GAZ Tankeri ve 3 nolu adaya giren Totalgaz Tankeri yükleme evveli hazırlıklarını tamamlar. 21:40 ta yükleme işi tamamlanır. Tanker şoförü hidrolik vanayı kapatmak üzere tankerin sol tarafına geçmek için kendisine geçişte engel olan topraklama kablosunu söker. Bu arada operator yükleme hortumu ve tanker giriş vanası arasında kalan 250 gr civarındaki LPG nin atmosfere atılması için tanker tarafındaki küresel tahliye vanasını açar. Vanayı açması ile beraber ateş topunu takip eden bir patlama meydana gelir. Olaya maruz kalan operatör bu arada dinlenme odasından dönen diğer operatörü çağırır ve elindeki söndürücü ile perondaki yangına müdahaleye başlar. Alevleri gören PET GAZ ve Totalgaz firması tanker sürücüleri perondan koşarak uzaklaşır ve toplanma noktasında beklerler. Diğer operator başka bir söndürücü ile yangına müdahale eder. Güvenlik birimi yangını görür ve yangın ihbar butonuna basar. Güvenlik personeli günlerden Cumartesi günü olması sebebi ile Terminal dışında olan Terminal Müdürünü ve Operasyon Şefini arar hemen sonrasında da ambulans ve itfaiye birimlerine durumu bildirir. Her iki operatör ellerindeki söndürücüleri aleve tutarak bitirdiğinde tanker manifoldunda hala ufak bir yanma bulunmaktadır. Kalan alevin söndürülmesi için operatör başka bir söndürücü alıp yangına müdahale etmek üzere tanker manifolduna ilerlerken tanker hortumu içerisinde bulunan LPG nin açığa çıkması sonrası ikinci bir parlama meydana gelir ve bu alev operatörün el ve yüzünde yanıklara sebep olur. Alevlere maruz kalan operatör kantara doğru koşar ve kantar memuru waterjel ile ilk müdahaleyi yapar. Bu sırada Tüp Dolum Tesisinde mesaide bulunan 3 kişi soğutma ve yangına müdahale maksadıyla yangın hortumunu hazırlayıp mücadeleye katılır. Perona giden LPG hatlarının hidrolikleri kapatılmıştır. Vardiya Amiri uzaktan kumanda ile peron sprinklerini çalıştırmıştır. Olay yerine ilk ulaşan Olay Yeri Saha Amiri perondaki durumu kontrol ettikten sonra peron 5 i besleyen küresel vananın kapatılması için hazırlıkların yapılmasını kumanda eder. Yangın topu ve tüp dolum tesisinden 3 personelin kumanda ettiği yangın suyu hortumu ile peron 5 e müdahale edecek personele perdeleme yapılır ve bu kişinin peronu besleyen vanayı kapatması sağlanır. Tesise varan itfaiye araçları tankerlere köpüklü su sıkarlar. Yangın söndürülür ama yanan tanker ve çevresindeki bölge kontrollü olarak soğutulmaya devam edilir. Maruz kalan operatör gelen ambulans ile beraber acil servise nakil edilir ve orda doktorlar tarafından ilk müdahale yapılır. REV.01 / Sayfa 171 / 357 EL.DTR.001

172 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Bir sonraki gün üst yönetim terminal yönetimi ile toplanarak durum değerlendirmesi yapar. Olayın tekrarlanmaması için acil önlemler alınarak saat 19:00 da dolum yeniden başlar. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (9) (ilk yardımcı 2 + hortumcu 3 + boardman 1 + monitör için 1 + güvenlik pers 2) EKİPMAN: (3 boy hortum + 1 monitör + 1 ambulans + 1 itfaiye) SENARYO-II : (Gemide Yangın) Terminal iskelesi şamandıra gruplarında bağlı bulunan GAZ... gemisi X MTon mix LPG tahliye işlemine başlar. Kargo tahliye işlemi gemi manifoldunda 8 kg/cm 2 ve 512 m 3 /saat rate ile devam ederken gemi alarmı çalmaya başlar. Gemi tahliyesini durdurur ve gemi güvertesinde ateş sahilden görünmeye başlar. Terminal gemi operatörü derhal kargo tahliye hortumunu kapatarak, dahili kanaldan geminin güvertesinde bakım işleri yapan personelin bıraktığı yağlı üstüpünün bilinmeyen nedenden yanmaya başladığı ve rüzgarın etkisiyle LPG pompalarına ilerlemeye başladığını söyler. Alınan Aksiyonlar: Terminal acil durum ekibi, tüm yangın techizatlarını hazırlayarak, geminin talebi doğrultusunda gemiye gitmek için hazır duruma getirir. Loading master tarafından Gemi Acil Durum Sistemi nin devreye girdiği bildirilir. Tüm siprinkler sistemlerinin çalıştırıldığı, yangının gemi personeli ile söndürülmeye çalışıldığı bildirilir. Terminal Loading master, Emergency Protocol da belirtildiği gibi tedbirlerin alınmasını sağlar. Terminal gemi operatörü kargo hortumunu gemi manifoldundan sökerek ucuna kör takar ve hortumu bırakır. Terminal Müdürü ve loading master alınacak tedbirler konusunda anlaşarak, Toros Pilot a haber verir ve hazır durumda balıkçı barınağında bekleyen römorkörün gemiden etkilenmeyecek mesafede beklemesini bildirir. Gemi personelinin tahliyesi için terminal emniyet botu, servis teknesi hazır duruma getirilir. MOST Denizcilik DÖRTYOL Depo telefon numarası aranarak destek talebi iletilir. Gemideki yangını gemi kendi personel ve imkanları ile söndürdüğünü bildirir. Terminal Müdürü ve Yardımcısı gemiye çıkarak durum incelemesi yaparak bir yangın tutanağı tutar. Daha sonra tüm kesilen operasyonların başlayabilmesi için tüm sistemler yeniden kontrol edilerek gözden geçirilir. Geminin emniyetli olduğu kararı yapılan ortak toplantıda kararlaştırılır ve kargo hortumları tekrar gemi manifolduna bağlanır. Tahliye işlemine yeniden başlanır. Gemi üzerinde tahliye süresince tüm bakım, boya işlemlerinin yasak olduğu üzerinde durulur ve bunun kargo öncesi izine tabi olduğu hatırlatılır. Kalan operasyon süresince boya işi yasaklanır. REV.01 / Sayfa 172 / 357 EL.DTR.001

173 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + MOST Denizcilik malzeme-ekipmanları) SENARYO-III : (Fırtına ve Gemide Gaz Kaçağı) Şamandıra gruplarına bağlı olan LPG REGGANE gemisi LPG tahliye esnasında NW ten 10 knot civarında rüzgar esmektedir. Loading Master 15:45 te tahliyeyi durdurup, 15:55 te flexhortumu gemi manifoldundan ayırır. 17:50 d e aniden hızını artıran rüzgar 35 knotta esmeye başlamıştır. Gemi derhal acil durum sirenlerini çalmaya başlamıştır. Terminal Loading Master Görevlisi dahili telsiz ile durumu sahile bildirir ve kontrol odası görevlisi terminal acil durum alarmını çalarak acil durum sistemini devreye alır, dolayısı ile tüm operasyonlar durdurulur. NW ten gelen aşırı rüzgar geminin freeboardundaki büyük rüzgar alanı sebebi ile gemiyi hareket ettirmeye başlar. 9 kilit suda zinciri olan gemi bu miktara rağmen baş tarafından iskele tarafa doğru sürüklenmeye başlar. Bu esnada geminin bordasında askıda olan LPG hortumu denize bırakılmasına rağmen sürüklenmenin etkisi ile gemiden ayrılmaz ve gemi ile beraber hareket eder. 18:00 da durumu telsizden bildiren Loading Master hortumun denizde olduğunu bildirir. Baş tarafından yaklaşık 55 m ve vasatta 40 m kadar hareket eden gemi son halini alıp durur. Vardiya Amiri durumu Terminal Müdürüne ve komşu tesislere bildirmesi için kapı güvenliğe iletir. Kapı güvenlik derhal Terminal Müdürünü ve İşletme Süpervizörünü arayarak durumu bildirir. Loading Master Terminal iskelesindeki geminin emniyetini sağlamak için Toros Pilot İstasyonu nu acil ayırma işlemi ihtimaline karşı çağırır. 18:05 te Loading Master, geminin sancak tarafından LPG kaçağı oldugunu bildirir. Ortaya çıkan gaz gemi etrafında bulut tabakası oluşturmaya fırsat bulamaz ve yüksek rüzgar hızı sebebi ile dağılır. Deniz boru hattındaki bu kaçağın minimize edilmesi için hat basıncı düşük olan TK 109 a yönlendirilir. Aynı şekilde hattın kompresörle emilmesi için vardiya amiri hazırlıklara başlar ve TK 109 a gaz hattını bağlayıp, kompresörlerini çalıştırır. Hatta kalan gaz TK 109 a emdirilir. Loading Master deniz hattından olan kaçağın durduğu ve deniz yüzeyinde gaz kabarcıklarının oluşmadığına dair bildirimi yapar. Havanın normale dönmesi ile beraber gemi kaptanı Toros Limandan gelen römorkör ve gemi demirini kumanda eden baş ırgat vasıtası ile zincirden 2 kilit toplar ve saat 19:00 da gemiyi normal pozisyonuna çevirir. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu) SENARYO-IV : (Peronda Gaz Kaçağı) (Gece Tatbikatı) Terminal iskelesi şamandıra gruplarında bağlı bulunan GAZ... gemisi MTon mix LPG kargosunu tahliye etmek üzere terminal iskelesine yaklaşır. Geminin tüm kontrolleri, kargo mutabakatı ve yangın önlemleri üzerinde mutabakat sağlanarak tahliye başlar. LPG REV.01 / Sayfa 173 / 357 EL.DTR.001

174 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI terminal stoklarında az kaldığından ilk parselde supalan olarak kargonun bir kısmı doğrudan milli tanklara alınacaktır. Kargo mutabakatı gereğince tahliye +5 o C de bütan kargosu ile 350 m 3 /saat hızda başlamıştır. Tahliye programına göre; geminin tahliye ettiği mix LPG, sahil tanklarına ulaşınca mix LPG nin sıcaklığı yavaş yavaş 5 o C ye çekilecektir. Tahliye işlemi 5000 m 3 lük 107 nolu tanka başlamıştır. Geminin bastığı mix LPG sahil tankına ulaşır ve tank sıcaklığı +21 o C den yavaş yavaş aşağı düşmeye başlar. Gemi tahliyesi 14 deniz hattından devam ederken, 8 propan deniz hattından araç dolum sahasına tanker yüklemesi için pompalar ile mix LPG pompalanmakta ve peronlarda 8 adet tanker bağlı bulunmaktadır. Park sahasında ise 6 tanker sıra beklemektedir. İşletme görevlisi gemi tahliyesi başladıktan ve saha kontrollerini yaptıktan sonra kontrol odasına gelir. Loading master görevlisine propan tahliyesinin başlatılmasını ve sıcaklığın 5 o C dereceye düşürülmesini söyler. Bu esnada araç dolumu 400 m 3 saatlik rate ile devam etmekte olup, propan deniz hattında basınç 10 kg/cm 2 dir. Gemi mix LPG tahliyesi operasyonları normale gelmiş ve saatlik rate 700 m 3, 14 deniz hattı basıncı 7 kg/cm 2 ve sıcaklık 4 o C derecedir. Tüm operasyonlar normal seyrinde devam ederken soğuk LPG TK 107 üzerinden pompalarla perondaki araçlara verilmektedir. Peronda tanker yükleme işlemi akşam yemeği için verilen molaya dek yoğun bir şekilde devam eder. Yemek molası verildiğinde perondaki tankerin yükleme hortumu içindeki soğuk LPGnin ısınması ile basınç artar ve oluşan yüksek basınçtan dolayı her bir adada bulunan boru hatlarındaki PSVler açmaya başlar, peron 8 deki PSV basınca rağmen açmayınca tanker dolum hortumu basınçtan yırtılır ve hortum içerisindeki sıvı LPG açığa çıkar. Dolum operatörü acil durum alarmına basar. Vardiya Amiri derhal durumu gemide görevli loading master görevlisine bildirir. Gemi kargo mutabakatında olduğu şekilde alarmlarını çalarak tüm tahliye opersyonlarını durdurur. Gemi operatörü terminal hortum vanalarını kapatır. Loading master geminin tüm tedbirleri aldığını ve stand-by durumunda beklediğini dahili telsiz ile anons eder. Kontrol odası görevlisi dolum peronları sprinkler sistemini açar, perona giden hatların hidroliğini düşürür ve 2 adet yangın pompası otomatik olarak devreye girer. Peronda soğutma işlemi devam ederken, deniz limit vanayı vardiya amiri kapatmamış ve hatta kalan malın boş bir tank olan TK 202 ye alınması için vanaları ayarlamıştır. Güvenlik görevlileri hiç bir girişe izin vermez ve araçların çalıştırılmasına müsade etmez. Peron 8 de kelebek vanalarda ufak çaplı kaçak oluştugu için devam eden gaz kaçağına rüzgar yönü dikkate alınarak müdahale edilmeye çalışılır. Çıkan gazın dağıtılması ve kontrol altına alınması için su topu ile perdeleme yapılır ve randıman alınır. Hortum ekipleri olay yeri kumandanının direktifleri doğrultusunda 8 nolu perona ilerlerler ve su spreyi yardımıyla ve olası yangın ihtimaline karşı yangın elbisesi giymiş bulunan operatör peron 8 i besleyen küresel vanaları kapatır. İşlemini tamamlayan hortum ekipleri kontrollü bir şekilde geri çekilirler. 1 saat sonunda Terminal yangın suyu besleme pompalarında olan arıza aksaklık sebebi ile sprinkler suyu beslemesinde zaafiyet oluşur. Bu durumu gören Vardiya Amiri Delta Terminal ve PET GAZ Tüp Dolum Tesisinden yangın suyu hattına destek talebinde bulunur. Tüp Dolum Tesisinde o anda personel olmaması sebebi ile Delta Terminalden yangın suyu desteği alınır. Yangın suyunun terminal hattına bağlantısı olan sahil limit vana grubu yakınındaki yangın suyu iştirak vanası açılarak hattan peron sprinkler sistemine yangın suyunun gelişi sağlanır. REV.01 / Sayfa 174 / 357 EL.DTR.001

175 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Su topları ve hortum ekipleri ile tüm peronlara müdahale edilerek gaz bulutu dağıtılır ve yaklaşık bir saat yağmurlama ve sprinkler faal tutulur. Tüm saha tekrar kontrol edilir ve hasar tesbiti yapılır. Sistemin yükleme operasyonuna uygun olduğu tesbit edilir ve araç yüklemeleri yeniden başlatılır. Loading master gemi yetkilisine acil durumun sona erdiğini bildirir. Gemi yetkilisi ve loading master tekrar son kontrollerini yapar ve gemi tahliyesi kargo mutabakatında belirlendiği şekilde yeniden başlar. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (9) (ilk yardımcı 2 + hortumcu 3 + boardman 1 + monitör için 1 + güvenlik pers 2) EKİPMAN: (3 boy hortum + 1 monitör + 1 ambulans + 1 itfaiye) SENARYO-V : (Terör) BOMBA İHBARI Terminal şamandıra gruplarına bağlı olan LPG gemisi yükünü boşaltırken terörist gruplar tarafından gemiye bomba konulduğunu ve 1 saat içerisinde patlatacaklarını söyleyen biri Terminali telefonla arayarak bomba ihbarında bulunur. İhbarı alan kapı güvenlik görevlisi / telefon santrali operatörü hemen bomba ihbar ve arama planına uygun olarak hareket eder ve telefonla ihbarda bulunan kişiyi mümkün olduğunca konuşturmaya çalışır. Bir yandan da FO-DTR-851 Bomba İhbar Formu nu doldurur. Hiç vakit kaybetmeden bomba ihbarını Terminal Müdürüne ve İşletme Süpervizörüne bildirir. Doldurmuş olduğu bomba ihbar formunuda ilgili amire verir. Terminal Müdürü, TL-DTR-806 Dörtyol Tesisleri Bomba İhbar ve Arama planı talimatına uygun olarak hareket tarzını belirleyerek Acil durum planını devreye sokar. Hemen, geminin güvenlik subayına telsizle, gemiye terörist gruplar tarafından bomba konulduğu ihbarının alındığını ileterek; boşaltma işlemlerinin durudurulmasını ve gemiye bağlı olan kargo hortumlarını sökerek denize indirmelerini, geminin acil durum planınına göre hareket etmelerini ve geminin şamandıralardan hemen ayrılması için gereken hazırlıkları yapmasını ister. Terminal tarafından yerel emniyet güçlerine, Sahil Güvenlik e, Botaş Liman Başakanlığı na, Toros Pilot a, İDÇ Limanı na, Toros-Botaş Pilot İstasyonu na, Limak İskenderun Liman İşletmeleri ne, MOST Dörtyol a ve komşu tesislere hemen durum bildirilir. Ayrıca ISPS Kod gereği protokol yapılan sualtı inceleme firması Çağan Dalgıçlık a durum iletilir. Bu birimlerden gemide çıkacak herhangi bir yangına ve personel tahliyesine anında müdahale etmek için kurtarma ve söndüren cinsi römorkorlar istenir. Gemi personeli geminin bomba arama ve ihbar planına, ISPS Code planına göre gemi personeli bomba arama işlemlerine başlar. Aramalar neticesinde geminin borda sacına tutturulmuş şüpheli bir cisim farkederler. Şüpheli cismin etrafına görevli kişiler haricinde hiç kimse yaklaştırılmaz. Gemi etrafında sahil güvenlik botu çevreden geçen balıkçı ve diğer deniz araçlarını yaklaştırmayarak gemi çevresini çember altına alıp güvenliği sağlar. Toros Pilot ve Botaş römorkorları yangın için hazır vaziyette beklemeye başlarlar. Bu arada gemiyi şamandıralardan açığa alacak yeter sayıda seyir ve teknik personeli haricindeki diğer personel ve görevlilerin gemi yanında hazır bulunan emniyet gözetim teknesine hemen tahliyeleri yapılır. Bu arada gemi şamandıralardan ayrılmaya hazır olduğunu bildirir. Geminin şamandıralardan hemen ayrılması istenir. Gemi şamandıralardan ayrılarak Toros ve Botaş pilot romörkoru eşliğinde yaklaşık 5 mil açığa demirler. İskenderun İlçe Emniyet Müdürlüğü nden bomba imha ekibi gelir. REV.01 / Sayfa 175 / 357 EL.DTR.001

176 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Hemen, gemiye intikalleri yapılarak, şüpheli cismi incelemeye alırlar ve bunun bir uzaktan kumandayla patlatılan bomba olduğunu söyleyip, bombayı etkisiz hale getirme işlemlerine başlarlar. Bu arada olay yerinde olası yangın ihtimaline karşı Söndüren Römorkörleri de gelir. Şüpheli cisim bomba imha ekibi tarafından etkisiz hale getirilir. İkinci bir bomba ihtimaline karşı diğer yerlerin de inceleme safhasından sonra, acil durum sona erdirilerek işletme normale döner. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1+ MOST) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + 1 dalgıç ekibi + MOST Denizcilik Malzeme-ekipmanları) SENARYO-VI : (Gemiye Tekne Çarpması) Terminal şamandıra gruplarında bağlı olan LPG gemisi LPG tahliyesi esnasında gemiye doğru yaklaşan ve hızı yaklaşık olarak 8 mil olan teknede bağırışmalar duyulur. Güvertede nöbetçi olan gemici buna bir anlam veremez ve hemen loading mastera ve kargo operasyonu kontrol odasında bulunan 2. kaptana haber verir. 2. kaptan üzerlerine gelen teknenin çarpacağını anlar ve hemen Loading master ile mutabık kalarak LPG tahliyesini durdurur ve vanaları kapatır. Loading master durumu hemen sahile bildirir. Gemi acil durum önlemlerini hızlı bir şekilde alır (Yangın sistemlerini hazırlar). Gemiye epeyce yaklaşan teknedeki kişiler denize atlarlar ve akabinde ahşap/demir tekne geminin sancak tarafından çarpar. a1) Ahşap tekne çarpmışsa; çarpmanın etkisiyle parçalanarak batar ve tekneden denize atlayan kişilere emniyet hizmet botundan can yelekleri atılarak denizden toplanıp kurtarılırlar. a2) Demir tekne çarpmışsa; çarpmanın etkisiyle teknenin baş kısmı parçalanarak su almaya başlar. Bu arada çarpmanın etkisiyle geminin yan sacında yaklaşık olarak su yüzeyinden 1,5 m yükseklikte yırtılma meydana gelir. Tekneden denize atlayan kişilere emniyet hizmet botundan can yelekleri atılarak, denizden toplanıp kurtarılırlar. j) Bu olayda yangın meydana gelmemiştir. k) Loading master meydana gelen olayı özet halinde Terminal yetkililerine telsizle bildirir. l) Terminal, kargo hortumlarının sökülmesini ve geminin şamandıra gruplarından ayrılmasını ve açığa demirlemesini talep eder. m) Terminal tarafından olay, BOTAŞ Liman Başkanlığı na, PET GAZ Merkez e, Sahil Güvenlik e, Toros Pilot, Acenta ve Güvenlik güçlerine haber verilir. n) Bu esnada su alan tekne baş taraftan batmaya başlar. Olay yerine gelen Toros Pilot romorkorları batmakta olan tekneyi şamandıra gruplarından Dörtyol balıkçı barınağına doğru çekerler. o) Emniyet güçlerinin, Sahil Güvenliğin ve bilirkişilerin araştırma sonucunda teknenin gemiye çarpma sebebi olarak; teknenin dümen kilitlediği ve motor gaz kolunun takılı kalması sonucu bu kazanın meydana geldiği açıklanır. p) Gemi, şamandıra gruplarından ayrılarak tamirat için açığa demirler. q) Tamiratı yapılan gemi, müsadeler alındıktan sonra, tekrar şamandıralara bağlanır ve LPG tahliyesine başlar. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + 1 MOST ekibi) REV.01 / Sayfa 176 / 357 EL.DTR.001

177 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI SENARYO-VII : (Fırtınada Geminin Sürüklenmesi) LPG/C Nordic Gas Gemisi PET GAZ Dörtyol Terminale 9999,194 MT vac LPG mix boşaltmak üzere tarihinde sabah 04:00 da gelmiştir. Gemi manevrasına başlamak üzere pilot 05:54 te gemiye katılmıştır. Gemi yanaşması için sancak demirin döşenmesi sırasında ırgatın fren mekanizmasındaki hata sebebi ile uygun bir serme gerçekleşmemiş ve zincir belli aralıklarda salyalı olarak deniz dibine serilmiştir. Gemi mürettebatının durumu pilota bildirmemesi sebebi ile pilot manevranın uygun tamamlandığına karar vererek gemiyi terkeder. Hortum bağlantısı yapılarak 11:55 te operasyona başlanılır. 17:37 de pilot istasyonundan gelen uyarı Terminal güvenliğine iletilir. Güvenlik birimi UHF telsiz ile gemiye ulaşarak fırtına ihbarını iletir. Cep telefonu ile pilot istasyonundan ihbar hakkında doğrulama alınarak fırtınanın şiddetini ve yönünü belirlemek üzere güverteye çıkan Loading master 17:40 ta stop kararını verir ve hortumun sökülmesine başlanır. 17:44 te gemiye sancak bordadan ulaşan kuvvetli rüzgar, gemiyi itmeye başlar. Gemi zincirine rüzgar ile binen yük 17:56 da salya olan zinciri serbest bırakır ve gemi pruvası iskeleye 11º döner. Bu sırada flex hortumu gemi manifoldundan ayırma işlemi tamamlanmamıştır. Sökülmemiş olan hortum iyice gerilir, gemi hareketi ile beraber boru hattının da hareket etmesine sebep olur ve boru hattı zarar görür. Gemi yaklaşık olarak 40 ile 55 metre arasında bir hareket yapmıştır ve bu hareket esnasında yanal kuvvete maruz kalan marine breakaway (MBA) kaplin görevini yerine getirmemiş ve hattı ayırmamıştır. MBA nın ayrılmaması sebebi ile boru hattında bulunan flanş bağlantı noktasına aşırı yük biner ve bu noktadan 17:56 da kaçak başlar. Gemi mevcut sürüklendiği pozisyonda sabit tutulmuş ve havanın geçmesi beklenmiştir. Fırtına sonrası gemi sahil arası kargo miktar farkının belirlenmesi için sörveyör firma Caleb Brett tarafından hesaplamalar yapılır ve yapılan hesap sonucunda 2175 kg Gemi-Sahil arası fark tespit edilir. Gemi sigorta kuruluşu P&I tarafından atanan dalış firması 2 gün sonra sahaya gelir ve yaptığı gözetim - inceleme dalış raporu ile zincirde salyaların oluştuğunu doğrular. Yaklaşık olarak 1,5 ay hava müsadeli tamir ve bakım işleri sürer. Bu arada gemi tahliyeleri 8 deniz hattından yapılır. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1+ MOST Ekibi) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 sahil güvenlik botu+ MOST Malzemeekipmanları) SENARYO-VIII : (Gemiye Römorkör Çarpması) Pilot Terminal şamandıra gruplarına LPG gemisini yanaştırırken gemiye pozisyon aldırmak için harekete geçen römorkör, römorkör kaptanın dalgınlığıyla gemiye sancak kıç tarafından çarpar. o) Römorkör baş kısmından gemiye çarpar. Çarpmanın etkisiyle römorkörün baş kısmı ve LPG gemisinin makina dairesi kısmına denk gelen yan sac yırtılarak parçalanır. p) Römorkörün baş kısmındaki delinen bölmeye deniz suyu girmeye başlar. q) Geminin yırtılan sacından da aynı şekilde içeriye doğru deniz suyu girmeye başlar. r) Load master olayla ilgili olarak Terminal müdürüne telsiz ile rapor verir. Terminal müdürü durumu Liman başkanlığına, MOST Dörtyol depoya ve komşu tesislere bildirir ve acil durum müdahalesi için hazır olmaları konusunu iletir. s) Gemi personelinin bir kısmı olası yangına karşı yangın hortumlarını çarpışma noktasına doğru sererler. REV.01 / Sayfa 177 / 357 EL.DTR.001

178 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI t) Gemi Baş mühendisi delinen noktadaki makina dairesi F/O tankından denize olan yakıt kaçağını azaltmak amacı ile yakıt tankını başka tanka transfer etmeye başlar. u) Bu arada geminin delinen kısımdan dolan suyun gemi stabilitesini bozmasını engellemek için 2. kaptan balast operasyonunu kontrol edip, yırtılan kısmın deniz seviyesinden yukarda kalmasını sağlayacak şekilde diğer balast tanklarında düzenleme yapmaya devam eder. Diğer tanklara olan irtibatı gözlemleyen gemi mürettebatı içeriye giren deniz suyunun diğer bölmelere geçişi için önlem alır ve kaçaklar engellenir. v) Çarpışma anında römokörde güverte üzerinde bulunan römorkör personelinden 1 kişi denize düşerek yaralanır. Römorkör içerisindeki kalan personeller de ani çarpışma nedeniyle başlarını çarpıp yaralanırlar. w) Yaralılar, emniyet gözetim botu tarafından römorkörden ve denizden alınarak hastaneye gönderilmek üzere sahile götürülür. x) Denize olan yakıt kaçağının kontrol altına alınması için MOST Dörtyol depo 1 saat içerisinde acil durum müdahale ekibi ve Delta Terminal de bulunan MOST ekipmanıyla beraber olay yerine intikal eder. y) Gemi, derhal diğer römorkör yardımıyla tamir için açığa demire çıkar. z) Geminin açığa çıkması sonrasında Acil müdahele ekibi deniz yüzeyindeki kaçan yağyakıtı bariyerle çevreleyip kontrol altına alır, sonrasında absorbent boom, skimmer kullanılarak bariyerle çevrili alan temizlenir. Olaya müdahale adımları Acil Durum Müdahale Planına göre takip edilip, sonlandırılır. aa) Şamandıra gruplarında hasar meydana gelmemiştir. bb) Yangın olayı yoktur. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu + 1 MOST ekibi) SENARYO-IX : (Kimyasal Maruziyet, Yangın ve Çevresel Olay) Boya müteahhiti firma kimyasal ambardan aldığı boya ve tiner kutularını uygulama yerine götürmek üzere aracın römorkuna yükler. Araç seyir halindeyken çim biçme motoru ile çalışan personel aracın geldiğini duymaz ve aniden aracın önüne çıkarak boya ve tiner yüklü müteahhit aracının ani fren yapmasına neden olur. Aniden duran aracın sarsılmasıyla römorkunda bulunan boya tenekeleri zarar görür ve boya kutularından biri dökülerek toprağı kirletir, bir adet tiner kutusu da patlayarak çim biçme motorunu kullanan personelin üzerine ve çim biçme motoru üzerine dağılır. Patlayan tiner kutusu nedeniyle şoför kimyasal maddeye maruz kalır, boya yüklü araç ise kaynağı belli olmayan bir şekilde yanmaya başlar. Şoför hemen acil duş altına sokularak ilk müdahale yapılır. Yangın ekipleri köpük ve KKT (Kuru Kimyevi Toz) ile derhal olaya müdahale ederek yangını kontrol altına alarak söndürürler. Toprağa dökülen boya toprağın kazınarak temizlenmesi ve atık alanında kontamine atık kısmına konulması ile bertaraf edilir. Kimyasal maddeye maruz kalan şoför ise ilk müdahalenin ardından sağlık taraması için hastaneye götürülür. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (7) (ilk yardımcı 2 + KKT yangın söndürücü için 3 + köpüklü yangın söndürücü için 1 + güvenlik pers 2) EKİPMAN: (3 KKT yangın söndürücü + 1 köpüklü yangın söndürücü) SENARYO-X : (Gemiye Sabotaj) Terminal şamandıra gruplarında bağlı olan gemi LPG tahliyesi esnasında, geminin dümenpervane kısmında bir patlama meydana gelir. REV.01 / Sayfa 178 / 357 EL.DTR.001

179 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI j) LPG tahliyesi hemen durdurularak manifold ve kargo hortum vanaları kapatılır. k) Gemi ve Terminal acil durum planları devreye girer. l) Kargo hortumları sökülür. m) Patlamanın sebebini araştırmak için geminin görevli personeli makina ve dümen dairesine girer. n) Yapılan kontrollerde, gemi görevli personeli patlama etkisiyle yerinden oynamış olan pervane şaftının sızdırmazlık ringinden makina dairesine deniz suyu sızıntısını görür ve durumu hemen kaptana bildirir. o) Gemi mekanik görevlileri, şafttan sızan deniz suyunu durdurmak için acilen çalışmalarına başlar. p) Sahil Güvenlik e, Emniyet Güçlerine, Yerel Otorite ye, Pilot a, ve PET GAZ Merkez e haber verilir. ISPS Kod kapsamında protokol imza edilmiş olan Çağan Dalgıçlık firmasına durum tespiti için ayrıca haber verilir. q) Gemi, römorkörler yardımıyla şamandıra grubundan çekilmek suretiyle açığa alınır. r) Durumu incelemeye gelen uzman kişiler geminin dümen ve pervanesine patlayıcı ile sabotaj yapıldığı kanısına varır. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (4) (boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1+ Dalgıçlık firması) EKİPMAN: (1 servis teknesi + 1 romörkör + 1 ambulans + 1 sahil güvenlik botu) SENARYO-XI : (Hatta Gaz Kaçağı) Terminale öğlen saatlerinde yanaşan gemi manevrasını 12:30 da tamamlamıştır, kontroller ve gümrükten beklenen izinlerin gelmesi sonrasında tahliyeye başlamak için izin 15:00 da verilir. Gemi tahliyeye çok soğuk mal ile başlar ve hattın aniden soğumaya başlamasından dolayı 100 lü grup 14 dolum bloke küre vanasının flanşından gaz kaçağı meydana gelir. LPG gemisinden 201 nolu tanka mal almak için gerekli hazırlıklar tamamlanır. Gemiye LPG nin sıcaklığı +5 o C de tahliyeye başlaması ve bir saat sonra sıcaklığı kademeli olarak düşürmesi söylenir. (Kargo öncesi mutabakat formu doldurulmuş olup, bu durum belirtilmiştir) Gemi, operasyon esnasında saf butan yerine saf propan ile -12 o C de tahliyeye başlar. Yaklaşık yarım saat sonra sahil LPG hatlarında güçlü vuruntular başlar. Peron operatörleri durumu telsizden anons eder ve vuruntunun tüm dz LPG hattında oldugu bilgisini geçerler. Vuruntu seslerini ve peron operatörü anonsunu duyan Board görevlisi vuruntunun nedenini araştırmaya başlar. Bu arada Board görevlisi geminin manifold sıcaklığını, gemideki görevli loading mastera sorar, o da gemi görevlilerinden manifoldaki tahliye edilen LPG sıcaklığının çok düşük olduğunu öğrenir ve hemen sıcaklığı artıya çıkartmalarını söyler ve akabinde sahile bilgi verir. Bord görevlisi, çok soğuk olan LPG nin sıcak hatta girmesi ve hattın hızla soğuyarak büzüşmesinden dolayı vuruntunun meydana geldiği kanısına varır. O sırada vuruntudan dolayı oluşan 14 Dolum hattının 100 lü grup bloke vanasının flanşından (2 nolu box, V327 vanası) gaz kaçağı meydana gelir. Kontrol odasında gaz kaçağı alarmı çalmaya başlar. Board görevlisi alarmı duyunca kaçağın 100 lü grup 14 bloke vanasında (2 nolu box, V327 vanası) olduğunu görür. Hemen gaz kaçağı anonsunu telsizle yaparak gemiden tahliyeyi durdurmasını ister. Akabinde anonsu duyan güvenlik görevlisi acil durum sirenini çalar. Telsiz anonsunu ve sireni duyan diğer Terminal çalışanları hemen acil toplanma noktasında toplanır. Bu arada Acil Durum Saha Amiri olay mahalline gelir. Hemen kaçak yerinde bir ön inceleme yaparak olaya müdahale tarzını belirler. REV.01 / Sayfa 179 / 357 EL.DTR.001

180 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Toplanma noktasında toplanan personel, kıdemli operatör refakatinde, olay mahalline emniyetli güzergahlar kullanarak varır. Acil Durum Saha Amiri, emniyetli mesafede ve rüzgarın yönünü de dikkate alarak belirlenen noktada karargahı kurdurur ve personel burada Acil Durum Saha Amirinin talimatlarını bekler. Hemen iki koldan hortum ekibi hazırlanması için talimat verilir. Acil Durum Saha Amiri, dolum sahasında bırakılan nöbetçi operatöre telsiz ile hemen 14 deniz hattının genleşmeye karşı K-109 a irtibatlandırılması için talimat verir. Akabinde board odası görevlisinin de 10 nolu boxta bulunan 14 dolum hattı üzerindeki EOV vanasını kapatması için talimat verir. Ardından bakım ekibine derhal Tk 201 ile 202 arasındaki boru koridorunun sonundaki 12 dolum hattının sonundaki körflanşındaki 2 vanaya yangın hattından hortum bağlanması talimatını verir. Hortum ekipleri hazırlığını tamamlayarak, kaçan LPG yi seyreltmek için su ile dağıtma çalışmasına başlar. Kaçan gazın ateş kaynağına ulaşmaması için anayol tarafına bakan su perdeleri ile jeneratör dairesi etrafındaki su perdeleri açılır. Tüp dolum tesisi ile komşu tesisler (Delta Rubis Petrol ile Milangaz) olaydan haberdar edilerek tedbir almaları istenir. Güvenlik görevlileri yukarı Milangaz tesisinin oradan yol kapatılarak araç girişleri engellenir. 14 Deniz hattı Tk 109 a bağlanır, 10 nolu box 14 EOV vanası kapatılır. 12 hat sonundaki 2 vanaya yangın hortumunun bağlantısı yapılır. Hat içindeki LPG basınçlı su ile Tk 107 ye iteklenir. Gaz kaçağı kesilerek kaçak yerinden su akmaya başlar ve olay tamamen kontrol altına alınır. Hat, iyice su ile Tk 107 ye iteklendikten sonra bakım ekibi kaçak olan yerdeki contayı değiştirir ve işletme normal faaliyetine döner. GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (6) (bakımcı 2 + boardman 1 + güvenlik pers 2 + loadingmaster 1) EKİPMAN: (3 boy hortum + 1 takım atölye ekipmanı + 1 ambulans + 1 itfaiye) SENARYO-XII : (Deprem) Merkez üstü Ceyhan-Yumurtalık da 7,2 şiddetinde bir deprem meydana gelir. Deprem neticesinde Tk-109 ayakları fazla dayanamayarak tank yan yatar ve emiş borusunun hidrolik vana üstünden flanş ayrılır, oluşan açıklıktan gaz kaçağı meydana gelir. Gaz kaçağı, ateş kaynağı bularak tankta yangın başlar. Müdahale yetersiz kalır ve sonra BLEVE meydana gelir. REV.01 / Sayfa 180 / 357 EL.DTR.001

181 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Resim 5.5 Deprem Haritaları (Kaynak: B.Ü Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi int. Sitesi) Saat 09:57 de merkez üssü Ceyhan-Yumurtalık (ADANA) olarak tespit edilen 7,2 şiddetinde 45 saniye süren deprem olur. Tesiste bulunan otomasyon sistemi, deprem sensörleri vasıtasıyla devreye girer ve yangın sistemi haricindeki tankların hidrolik emniyet vanaları dahil olmak üzere tüm operasyonel sistemler otomatik olarak kapanır. Depremden dolayı elektrikler kesilir. Jeneratör devreye girer. Tk 109 yarıya kadar dolu olduğu için depremden dolayı oluşan aşırı çalkantı tank ayaklarından 5 tanesini çökertir, tank yana doğru yatarak yere oturur ve tank altında çok büyük bir gaz kaçağı meydana gelir. Resim 5.6 Deprem sonrası çöken tank ayakları ve yan yatan tanklar (temsili resimler) Dolum sahasındaki personel telsizle Tk 109 ayaklarının çöktüğü ve tank altından büyük miktarda gaz kaçağı olduğu anonsunu yapar. Güvenlik personeli, sireni çalmaya başlar. Güvenlik personeli, içerdeki personel, müteahhit elemanı ve şoför sayıları ile rüzgarın kuzey batı istikametinden 5 knot ta estiğini telsizle anons eder. Depremden dolayı idari bina ile board odasındaki personeller bina dışarısına çıkar. Dolum sahası personeli haricindeki tüm personel toplantı noktasında toplanır (Tk 109 çoktüğünden dolayı). Bu sırada komşu tesis olan Delta Rubis Petrol de 41 nolu yüzer tavanlı beyaz ürün tankının tavanı depremden dolayı tankın cidarına çarpmış ve çarpma neticesinde çıkan kıvılcım, tavan üzerine çalkantıdan dolayı fışkıran ürünü tutuştururarak tankta yangın çıkmasına neden olmuştur. REV.01 / Sayfa 181 / 357 EL.DTR.001

182 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Kantar ofisi önünde dolum için evrak yaptıran 1 adet boş LPG tanker şoförü aracını bırakıp toplanma noktasına intikal eder. Anayol kenarında dolum bekleyen LPG tankerleri araçları ile birlikte bölgeyi terk eder. Dolum peronunda görevli operatör araçların dolum vanalarını kapatır ve araçların şoförlerini toplantı noktasına yönelterek uzaklaştırır. Acil Durum Saha Amiri ile diğer personeller Tk-109 yanına emniyetli mesafede karârgah kurarlar ve gaz kaçağına müdahale etmek için plan yapmaya çalışırlar. Tanka basınçlı teneffüs cihazı ve yangın elbisesiyle yaklaşılarak kaçağın kaynağı araştırılır. Tank altındaki bazı hatların hidrolik vana kovanlarının tank altında kaldığından dolayı üzerine binen ağırlık nedeniyle emiş hattının hidrolik vanası üstünden flanşın açıldığı tespit edilir. Buradan aşırı şekilde gaz kaçmaktadır. Terminal Müdürünün talimatıyla, kapı güvenlik iki dakika süreyle sireni çalar ve Acil Durum devreye sokulur. Yeşilköy telefon santralı devre dışı kalır. Telefonlar çalışmadığından yerel otoriteye haber verilemez. Bu arada Tk 109 dan kaçan gaz, kopan kablolardan çıkan kıvılcımlardan tutuşarak kaçağın kaynağına doğru hızla ilerler ve tank altında yangın başlar. Yangın başladığı anda 1 kişi yanarak yaralanır. İlk yardım ekibi, yaralıya ilk müdahaleyi water-jell ile yapar. Yaralı sedye ile olay mahalinden uzaklaştırılır. Aygaz, İpragaz tesislerinde de uzaktan görüldüğü kadarıyla dumanlar çıkmaktadır. Telefonlar çalışmadığından dolayı İtfaiyeye haber verilemez. Jandarmaya da güvenlikte kurulu acil durum telsizinden ulaşılarak haber verilir. Terminalde bulunan uydu telefonu ile Genel müdürlük (nöbetçi müdür) depremden dolayı çıkan yangından ve tesisin durumundan haberdar edilir. Deprem, Dörtyol ve çevresini harebeye çevirir. Dörtyol ve beldelerin itfaiye ekipleri yıkıntıların arasından insanları kurtarmak ve oluşan yangınları söndürmekle uğraşmaktadırlar. Yangın su hatları, deprem neticesinde zarar gördüğü için kullanılamaz duruma gelmiştir. Terminal yangın su boru hatları hasarlı olduğu için yangına, su ile mücadele etme işi yeteri kadar yapılamaz. Genel Müdürlükte kurulan kriz masası, Hatay İli ne yakın çevre illerin itfaiyelerinden yardım talep eder. Yangına müdahele edilemediği için hemen bir durum değerlendirmesi yapılır ve tahliye kararı verilir. Tahliyeden önce gerekli önlemler alınır (Tüm vana ve hatlar kapatılır, jeneratör durdurulur). Tüp dolum tesisi içerisinden geçilerek tesis dışının kuzey tarafına tahliye olunacağı, dolum tesisi personeli dahil, tüm personele ve toplanma noktasındaki şoför ve müteahhit çalışanlarına bildirilir. Terminal çalışanı 23 kişi, Tüp Dolum çalışanı 22 kişi, 3 güvenlik personeli, proje müteahhit çalışanı 5 kişi, Şoför 5 kişi, 1 yaralı sedye ile Tüp Dolum Tesisinin kuzey tarafına uydu telefonu ile birlikte acil şekilde tahliye başlar. BLEVE ihtimaline karşı BLEVE Toplanma Noktasına kadar tahliye sürdürülür. Tahliyenin tamamlanmasından 5 dakika kadar sonra, Tk 109 daha fazla dayanamayarak büyük bir gürültüyle BLEVE olur. Bleve olan tankın şarapnel parçaları ile birlikte ortaya çıkan muazzam ısı çevreye yayılır. Tk 109 yanındaki silindir tanklara gelen şarepnel parçaları ise boru hatlarının kırılmalarına sebep olur ve yangın silindir tank sahasına sıçrar. 9 adet Silindir tankın hepsi sırasıyla BLEVE olur. Yangın sonrası hasar tespit çalışmaları yapılır. Çalışmaya göre; 1 adet 3500 m 3 lük küre tank, 9 adet 200 er m 3 lük silindir tank, dolum peronu, dolum sahası boru hatları ve bağlı ekipmanlar, dolum peronu ofisi, kantar ofisi ve 2 kantar, güvenlik binası, atölye binası, atölye soyunma odası, kök binası, idari binanın büyük bir kısmı hasar görmüş ve kullanılmaz haldedir. 1 personel yaralanmıştır ve 3 haftalık yanık tedavisinden sonra işbaşı yapacak duruma gelmiştir. REV.01 / Sayfa 182 / 357 EL.DTR.001

183 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Resim 5.7 BLEVE Sonrası Dolum Sahasının Temsili Resmi (Kaynak Resim: BLEVE Mexico City 1984) GEREKLİ KAYNAKLAR: Etkin müdahale için gerekli insan ve ekipman kaynağı aşağıda belirtilmiştir: İNSAN KAYNAĞI: (9) (ilk yardımcı 2 + hortumcu 3 + boardman 1 + monitör için 1 + güvenlik pers 2) EKİPMAN: (3 boy hortum + 1 monitör + 1 ambulans + 1 itfaiye) SENARYO-XIII :(Fırtına ve Geminin Karaya Oturması) Saat 15:00 te LPG/C XXXXXX gemisi şamandıraya yanaşma manevra pozisyonunda Güney Batı (SW) 10 knot rüzgarın etkisi altında konum alma durumundan pilotun verdiği yön direktifleri doğrultusunda demir atma pozisyonuna geçer iken birden bire SW ten gelen rüzgarın 35 knot hıza kadar yükselmesinin etkisiyle gemi yanaşması iptal edilip açığa demire gitmesi istenir ve bu esnada gemi dümeninin kilitlendiğini farkeder, bununla birlikte romörkörlerin daha halat almadıklarından hakimiyetlerinin olmaması ve gemi kendi menevra kabiliyetini yitirmesi sebebiyle sahile doğru sürüklenmeye başlar. Gemi derhal acil durum sirenlerini çalmaya başlamıştır. Terminal Loading Master Görevlisi dahili telsiz ile durumu sahile bildirir ve kontrol odası görevlisi terminal acil durum alarmını çalarak acil durum sistemini devreye alır. Bu durum, Pilot ile irtibat halinde olan Loading master, hattın zarar göreceği düşüncesiyle PET GAZ Vardiya Amirine, PET GAZ Vardiye Amiri de durumu Terminal Müdürüne ve komşu tesislere bildirmesi için kapı güvenliğe iletir. Kapı güvenlik derhal Terminal Müdürünü ve İşletme Süpervizörünü arayarak durumu bildirir. Aynı zamanda bu vaka sahil güvenliğe de bildirilir. Kapı güvenlik, Acil Durumda Haber verilecekler listesine göre hareket ederek telefonla bilgi verir. Ayrıca Delta ve Botaş komşu tesislerinin şamandıra hatlarına olabilecek her türlü kötü durumlara karşı önceden onları haberdar eder. Saat 15:20 SW ten gelen 35 knot hızındaki esen rüzgarın geminin freeboardundaki büyük rüzgar alanına etkisiyle LPG/C xxxxx sahilden yaklaışık 800 metre uzakta PET GAZ ve Botaş sahillerinin ortasında kalan bölgede karaya oturur. REV.01 / Sayfa 183 / 357 EL.DTR.001

184 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Saat 16:30 da havanın normale dönmesi ile yakıt sızıntısı veya LPG kaçağı olması risklerine karşı MOST firmasına da haber verilir. MOST deniz kirliliğine karşı önlem almak için deniz kirliliğyle mücadele ekipmanlarını hazır hale getirip, gemi etrafını bariyer ile çevirerek önlem alır. Gemi kendi imkanları ile kurtulamayınca gemi kurtarma ekipleri devreye girerek karaya oyurduğu yerden kurtarak kontrol için açığa demirler SENARYO-XIV : (Fırtına ve Geminin Şamandıra ile Çarpışması) Saat 14:00 te LPG/C XXXX gemisinin yanaşma pozisyonu beklenirken geminin çapa atıp 5 kilit suda serilip tuttuğu yerde, palamar botunun ilk halatı baş şamadıraya takmaya çalışırken birden bire Kuzey Batı dan (NW) gelen 35 knot hızında esen rüzgarın etkisiyle gemi hatta doğru sürüklenmeye başlar, stickbuoy ile hortum şamandıralarının üzerinden geçerek baş şamandıraya doğru yönelir. Bu esnada stickbuoya bağlı şekilde bulunan servis teknesi üzerinde bulunan loading master, iki hortumcu ve iki tekne personeli gemiyi kendilerine doğru geldiğini görünce oradan hemen uzaklaşırlar. 14:15 te Pilot ile irtibat halinde olan Loading master, hattın zarar göreceği düşüncesiyle PET GAZ Vardiya Amirine, PET GAZ Vardiye Amiri de durumu Terminal Müdürüne ve komşu tesislere bildirmesi için kapı güvenliğe iletir. Kapı güvenlik derhal Terminal Müdürünü ve İşletme Süpervizörünü arayarak durumu bildirir. Kapı güvenlik aynı zamanda, Delta ve Botaş komşu tesislerinin şamandıra hatlarına olabilecek her türlü kötü durumlara karşı önceden onları haberdar eder. Gemi şamandıraya doğru sürüklenirken, Toros Pilota bağlı iki romörkörden birincisi Romörkör-1 vasattan, diğer romörkör Romörkör-2 baştan gemiyi hattan uzaklaştırmak için gemiyi itmeye başlar. Fakat sürüklenen gemi vasat kısmı ile baş şamandıraya çarpar. Diğer taraftan kıç tarafında bulunan yine Toros Pilota ait romörkör Romörkör-2 gemiyi şamandıradan açıcı pozisyondan çeker. Saat 15:00 te Rüzgarında hızının 8 knot a düşmesiyle romörkörler geminin baş şamandıraya daha fazla zarar vermesini önler. Saat 15:30 da havanın normale dönmesi ile beraber geminin şamandıralardan ayrılarak açığa demirlenmesi sağlanır. Şamandıra hasarının kontrolu için yönetime bilgi verilir ve kontrol prosedürü uzun süreceğei için yasal işlemler sonrasında yönetimin vereceği kararlar doğrultusunda hareket edilecektir İŞ KONTROLÜ (CoW) ACİL DURUM SENARYOLARI Müteahhit firmanın çalıştırıldığı proje ve işlerde hazırlanacak acil durum planında, tesisin acil durum talimatında öngörülen hallerin gerçekleşmesi halinde toplanma noktasına gelinmesi gerektiği, olağan dışı durumların rapor edilmesi gerektiği, acil durum sireni duyulduğu zaman yapılması ve yapılmaması gerekenleri içermelidir. Ayrıca Deprem ve terör saldırılarının da acil durum içerisine girdiği belirtmelidir. Bir kaç tehlikeli işi aynı anda barındıran (yüksekte çalışma, asbestle çalışma, kapalı alan gibi) işlerde acil durum planı detaylı bir şekilde her tür tehlikeyi gözetecek şekilde hazırlanmalı, operasyonda belirlenen risklerle örtüşmelidir. İhtiyaç duyulması halinde SEÇ-G bölümü ve diğer tesislerden acil durum planının yeterliliği ile ilgili destek alınabilir. Planlarda acil durum saha müdürü, acil durum saha koordinatörü, ilk yardım ekibi, kurtarma ekibi isim olarak açıkça belirtilmelidir. İş kontrolü aktiviteleri için acil durum planı FO-DTR-971 Dörtyol Terminal İş Kontrolü Çalışmaları Acil Durum Planı Formu kullanılarak hazırlanır. Acil durum senaryosu formda belirtilen ip uçlarına göre detaylı bir biçimde doldurulur. Acil durum planı müteahhit firmanın SEÇ-G temsilcisine detaylı biçimde anlatılarak imzalatılır. Eğer gerekli ise acil durum kurtarma ekipmanları sahada her zaman hazır bulundurulmalıdır. Ayrıca acil durum organizasyonu da eksiksiz bir biçimde doldurulmalı ve kişilere görevleri anlatılmalıdır KAYNAK LİSTELERİ Su Tankı REV.01 / Sayfa 184 / 357 EL.DTR.001

185 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tipi Kapasite Yılı -Silindir tank 2000m Silindir tank 3000m Yangın Hortumu Miktar (m) Çapı (inch) Yeri 40 2 ½ 1 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 2 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 3 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 4 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 5 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 6 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 7 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 8 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 9 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 10 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 11 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 12 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 13Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 14 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 15 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 16 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 17 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 18 Nolu hidrant (Stok sahası) 40 2 ½ 19 Nolu hidrant (Sundurma sahası) 40 2 ½ 20 Nolu hidrant (Sundurma sahası) 40 2 ½ 21 Nolu hidrant (Sundurma sahası) 40 2 ½ 22 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 23 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 24 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 25 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 26 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 27 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 28 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 29 Nolu hidrant (Dolum sahası) 40 2 ½ 30 Nolu hidrant (Dolum sahası) 31 Nolu hidrant (Güvenlik kapı önü) 32 Nolu hidrant (Kantar yolu Güvenlik önü) 20 1 ½ Sundurma sahası Tüp doluma 6 bağlantı hattında bulunan hidrant 20 1 ½ Sundurma sahası Tüp dolum 6 bağlantı hattında bulunan hidrant Yedek Hortum Miktar (m) Çapı (inch) Yeri 20 (6 adet) 1 ½ Atölye Su Topu Miktar (adet) Çapı (inch) Kapasitesi Yeri barda 1800litre/dk. Stok Sahası barda 1800litre/dk. Dolum Sahası 1 (seyyar) 2 x 2 ½ 7 barda 1250litre/dk. Yangın Konteyneri REV.01 / Sayfa 185 / 357 EL.DTR.001

186 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Yangın Pompaları Yeri Ayarlı Kapasite Motor Cinsi Pompa Evi (Utility) 315 m 3 Elektrikli Pompa Evi (Utility) 315 m 3 Elektrikli Pompa Evi (Utility) 315 m 3 Elektrikli Pompa Evi (Utility) 25 m 3 Elektrikli(joker) Sundurma sahası pompa evi 400m 3 Dizel motorlu Sundurma sahası pompa evi 850m 3 Dizel motorlu (Stok sahası tank duşlama) Kuru Kimyevi Söndürücüler Tip Kapasite (kg) Miktar (adet) Seyyar 6 46 Seyyar 12 7 Tekerli 25 7 C02 Söndürücüler Yeri Kapasite (kg) Miktar (adet) Kontrol Odaları 6 9 Şalter Odaları Test Odası Yemekhane 5 4 Merkaptan ünitesi 10 7 Köpük Sistemi Söndürücüler Tip Kapasite (kg) Miktar (adet) Seyyar (tekerlekli) Köpük kapasite tankı 120 lt 4 Muhtelif Malzeme Malzeme Cinsi Miktar Yeri Belediye / Terminal hortum 2 adet İtfaiye bağlantı hidrantının yanındaki adaptör rekoru hortum dolabı Oksijen tüplü maske 3 adet Yangın Konteyneri & Dolum Sahası KKE Dolabı Alüminyum ısıya dayanıklı elbise 3 Takım Yangın Konteyneri & Dolum Sahası KKE Dolabı Yangına dayanıklı elbise 10 Takım Yangın Konteyneri İlkyardım Malzeme Malzeme Cinsi Miktar Yeri Sedye 1 adet Yangın Konteyneri İlk Yardım Malzemeleri (Ecza) 5 adet Yangın Konteyneri, binalar, atölye, güvenlik ofisi Acil Aydınlatma Cihazları Malzeme Cinsi Parça Kapasite Yeri Dizel Jeneratör KVA Jenaratör Binası Dizel Jeneratör KVA Jenaratör Binası İLETİŞİM LİSTELERİ FELAKET ANINDA ÖNEM SIRASINA GÖRE TELEFON EDİLECEK YERLER REV.01 / Sayfa 186 / 357 EL.DTR.001

187 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI HATAY VALİLİĞİ (Santral) ARAMA KURTARMA KOORD. MERKEZİ DÖRTYOL İLÇE JANDARMA KOMUTANLIĞI (Santral) HATAY İL JANDARMA ALAY KOMUTANLIĞI (Santral) JANDARMA İMDAT 156 HATAY İL EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ (Santral) DÖRTYOL KAYAMAKAMLIĞI DÖRTYOL BELEDİYESİ YEŞİLKÖY BELEDİYESİ DÖRTYOL İLÇE EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ (Santral) POLİS İMDAT 155 DÖRTYOL İTFAİYE MÜDÜRÜ İTFAİYE YANGIN İHBAR 110 LİMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ (İskenderun) LİMAN BAŞKANLIĞI (BOTAŞ) Ceyhan TOROS (KILAVUZ KAPTANLAR) HATAY İL ÇEVRE MÜDÜRLÜĞÜ HATAY İL ÇEVRE MÜDÜRÜ / 201 SAHİL GÜVENLİK (İskenderun) SAHİL GÜVENLİK (Mersin) SAHİL GÜVENLİK İHBAR 158 MOST Denizcilik (Dörtyol) AFET KOORDİNASYON MERKEZİ (AKOM) KOMŞU TESİSLER DELTA RUBİS PETROL (DÖRTYOL) MİLANGAZ (DÖRTYOL) AYGAZ (DÖRTYOL) İPRAGAZ (DÖRTYOL) BİZİMGAZ (DÖRTYOL) SHELLGAZ (DÖRTYOL LUKOİL (DÖRTYOL) BOTAŞ (DÖRTYOL) İSKENDERUN DEMİR ÇELİK FABRİKASI ISTANBUL OFİS HABERLEŞME LİSTESİ İSİM TELEFON MOBİL TELEFON FAKS İSTANBUL (SANTRAL) İSTANBUL (SANTRAL) İSTANBUL (SANTRAL) İSTANBUL (UYDU TELFN) NÖBETÇİ MÜDÜR: İdari bina acil durum panosuna, Güvenlik kapıya ve Board odasına haftada bir değişen nöbetci müdürün yayınlanan telefon numarası asılmaktadır. Cem ÖNCE (Ülke Müdürü) Gönenç BAYRAM REV.01 / Sayfa 187 / 357 EL.DTR.001

188 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI (SEÇ-G Müdürü) DÖRTYOL TERMİNAL UYDU TELEFONU: Santralın numarası çevrilerek ardından uydu telefonun numarası çevrilecektir. (Açıklamalar için Bkz. sayfa 22) SAĞLIK İÇİN ARANACAK YERLER İSİM ADRES TELEFON Devlet Hst. Baş Hekimi Dörtyol Dr. Hatun ÇİÇEK Adana Balcalı Hastanesi santral Adana Balcalı Hastanesi Yanık Ünitesi (direkt) Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Seyhan Adana Uygulama Merkezi (Yanık Ünitesi) PERSONEL TELEFON LİSTESİ S.No Adı soyadı Tlf. EV Tlf. CEP Kan Grubu 1 U. Sinan CENGİZ A RH(+) 2 Muzaffer ASLAN RH(+) 3 Alev AYKÖSE B RH(+) 4 Murat BURAN RH(+) 5 Osman KILINÇ A RH(+) 6 İsmail ÖĞÜT RH(+) 7 Selahattin KARAYİĞİT RH(+) 8 Mehmet DİKBAŞ RH(+) 10 Sinan DİNÇ RH(+) 11 Adnan GÜNEŞ B RH(-) 12 Faruk BAYSAL B RH(+) 13 Özkan KOÇAK A RH(+) 14 Halil TELLİOĞLU A RH(+) 15 Yusuf ÇEVİK B RH(+) 16 Mehmet CIĞIL A RH(+) 17 Yusuf SEYHAN A RH(+) 18 Mustafa AKSAY AB RH(+) 19 Onur AYPAR RH(+) 20 Cevher KORKMAZ B RH(+) 21 Mustafa PURKAYA A RH(+) 22 Hüseyin BABAOĞLU B RH(+) 23 Şevki SETTAŞI B RH(+) 24 Ferhat KARACA RH(+) 25 Erol ÖLÇEN AB RH(+) 26 Aydın ÇAVUŞ RH(+) 27 Fatih TEKEREK A RH(+) 28 O.Ökkeş AVAN A RH(-) 29 Serdar GÜNAL A RH(+) 30 Ömer GÜNER A RH(+) REV.01 / Sayfa 188 / 357 EL.DTR.001

189 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 31 Ömer ŞİMŞİR A RH(+) 32 Murat PEKÖZ RH(+) 33 Hakan GÜLEN A RH(-) 34 Erkan ERKUT RH (+) KONTROL LİSTELERİ FELAKET PLANI KONTROL LİSTESİ (FELAKET PLANINDAN ÖNCE KONTROL EDİLECEK HUSUSLAR) MEV CUT DUR AMAÇLAR Personelin can güvenliği Kurtarma Boşaltma Yangında korunma Yangınla mücadele Yangının zararlarını en aza indirme Faaliyete başlama OLAYIN MUHTEMEL TANIMI: o Alarmın verilme sebebi ne? o Felaketin tipi, boyutları ve zararlı neler olabilir? o Yaralı, ölü, kayıp personel var mı? Bu konuda muhtemel bilgiler? o Felaketin şu ana kadar gelişimi nasıl? Bundan sonra nasıl gelişebilir? o İstenilecek yardımlar nelerdir? Ne zaman gelebilir? Belediye İtfaiyesi, Polis, Sivil Savunma, Askeri birlikler, Komşu fabrikalar FELAKET PLANIN ÖNCELİKLERİ Öncelik sırası aşağıdadır: o Personelin can güvenliği o İşletmede üretimin devamlılığı o Yangının kontrolü / söndürülmesi o İkmal İşlemler: o Tehlikede olan bölümler nerelerdir? o Muhtemel orta vadeli risk nedir? İlgili bölümler nerelerdir? Ne kadar zaman sonra? o İlave personele ihtiyaç var mı? Yaklaşık kaç kişi? Yangın: o Kullanılan araçlar nelerdir? Yeterli midirler? o Kısa vadede gerekli vasıtalar nelerdir? Orta vadede gerekli personel, araç ve gereç nelerdir? o Yangın ekibini güçlendirmek gerekir mi? o Yolda veya yangın mahaline varmış olan yardımlardan hangilerinden faydalanılacak? Hemen Veya ileride yararlanmak o Yangın bölgesi girişleri emniyete alındı mı? Polis kordonu gerekir mi? UMLAR Toplanabilen muhtemel bilgilerdir. REV.01 / Sayfa 189 / 357 EL.DTR.001

190 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI o o Etraftaki gereksiz araç, personel vs. den temizlendi mi? Su yeterli mi? Personel: o Yaralı ve ölü personel uzaklaştırıldı mı? Hastaneye götürüldü mü? o Yakın kuruluşlara haber verildi mi? Hangi yardımlar istenildi? İtfaiye Teşkilatı, Polis, Sivil Savunma, Askeri Birlikler Ambulanslar (Resmi, Özel Kuruluşlar), Komşu Fabrikalar Sağlık merkezleri, Hastaneler o Yangın ekipleri ne zaman geldi ve müdahaleye başladı? o Müdahale tahminen ne kadar sürebilir? İkmal: o Olay girişinde koruma personeli, polis var mı? o Saha Amirleriyle koordinasyon toplantısı yapıldı mı? o Olay fotoğraflarını kim çekiyor? o Yararlanılabilen korunacak kanıtlar nelerdir? o Basın bülteni hazırlamak mümkün mü? BİLGİLER: o Şirket merkezi haberdar edildi mi? Kim tarafından? Kime haber verildi? o Bilgileri tamamlamak için gerekli mi veya felaketin sonu beklenebilir mi? o Valilik haberdar edildi mi? Kim tarafından? Nasıl? Haberin muhteviyatı nedir? FELAKETE MÜDAHALE SIRASINDAKİ KONTROL LİSTESİ AMAÇLAR OLAY: o Yangının kesin yeri neresidir? o Hali hazırda aleve maruz kalan ekipmanlar nelerdir? o Yangının yayılması halinde hangi ekipmanlar aleve maruz kalabilir? o Yangının kaynağı neresidir? Görülebiliyor mu? o İlk gözlem, belirtiler nelerdir? o İşletmenin hali hazırdaki durumu nedir? o Yanıcı / zararlı / zehirli maddeler nelerdir? Özellikleri? o Basınç, işletme sıcaklığı nedir? BÖLÜM: o Yangın bir ünitede mi? Hangi ünitede? Hangi ünite(leri) durdurmak gerekir? o Önemli ekipmanlar nelerdir? o Gaz tüpleri, LPG veya diğerleri var mı? o Shut-off vanaları çalışıyor mu? o İzole edilen malzeme var mı? Basınca karşı dayanıklı mı? Konduitler izole edilmiş mi? MÜDAHALE: o Rüzgarın yönü, şiddeti? o Duman, zehirleyici maddeler var mı? o Gaz sızıntısının yönü veya gaz bulutunun yönü nedir? o Yangın arabalarına kaç giriş yapılmış? o Monitörler, su perdeleri var mı? PERSONEL: o Kayıp personel var mı? o Ölü var mı? o Yaralı var mı? REV.01 / Sayfa 190 / 357 EL.DTR.001

191 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI ÖZEL PROBLEMLER: o LPG boşaltılmasında veya basıncın düşürülmesi anında risk var mı? o Yangın alanında boş malzemeler var mı? o Gaz kaçağı durumunda patlama riski var mı? o Gaz tüplerinin yangına göre yerleşimi nasıl? o Boru hatlarının yangına göre yerleşimi nasıl? o Yangın hortumları kullanımda mı? Kaç koldan müdahale var? ÇEVRE KİRLİLİĞİ: o Zehirli dumanın, gazın yayılma riski var mı? MÜDAHALE PROBLEMLERİ: o Çalışan yangın pompaları sayısı nedir? Yangın suyu basıncı nedir? o Müdahale edilecek yerlere girilebilir mi? o Soğutmalarda öncelikler var mı? Nereler soğutulacak? o Bölgedeki elektrik hatları nerededir? o Bölgedeki sıcak yüzeyler nerelerdir? o Drenaj sistemi yeterli mi? Rögarlar taşıyor mu? o Hava tüplü maskelerin kullanılması gerekli mi? o Yangında ilk müdahale için gerekli personel var mı? o Telsizler iyi çalışıyor mu? Haberleşme nasıl? o Meraklılar uzaklaştırıldı mı? o Tekrar tutuşma olasılığı var mı? İyi soğutulma yapılmış mı? o Kaçak kaynakları izlendi ve izole edildi mi? o Bir ekipmanın kaçırma riski var mı? Ekipmanın yıkılma, çökme riski var mı? Zarara uğramış bir alana tekrar girme çalışmaları olacak mı? o Yangını söndürdükten sonra emniyeti tekrar sağlamak için alınacak tedbirler nelerdir? Yukarıda belirtilen maddelerle ilgili bilgiler, Kumanda Odasının veya Kapı Güvenlik görevlisinin talebi halinde Sahadaki ilgililer tarafından verilecektir. 6. REFERANSLAR TL-DTR-904 YANGIN TALIMATI T TAUR Terminaller İçin Acil Durum Yönetmeliği TL-DTR-737 EKIPMANLARIN DEVRE DIŞI BIRAKILMASI-TEST-DEVREYE ALINMASI TALIMATI 7. FORMLAR VE EKLER FO-DTR-953 Yangın Bildirim ve Rapor Formu FO-DTR-961 Yangın Söndürme Tüpleri Periyodik Kontrol Formu FO-DTR-971 Dörtyol Terminal İş Kontrolü Çalışmaları Acil Durum Planı Formu FO-DTR-973 Dörtyol Terminal Acil Durum Sistemleri Test Formu FO-SEÇ-155 Eğitim / Tatbikat Tutanak Formu FO-SEÇ-168 SEÇ-G Yönetim Programı TA-DTR-963 DTR TATBIKAT ve EGITIM PLANI REV.01 / Sayfa 191 / 357 EL.DTR.001

192 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 8. KAYITLAR Kayıt adı Saklama Sorumlusu Saklama Yeri Saklama Süresi FO-DTR-953 Yangın Bildirim ve Rapor Formu İşletme Mühendisi İşletme Odası Dosya yıl FO-DTR-961 Yangın Söndürme Tüpleri Periyodik Kontrol Formu Vardiya Amiri İşletme Odası Dosya yıl FO-DTR-971 Dörtyol Terminal İş Kontrolü Çalışmaları Acil Durum Planı Formu Vardiya Amiri İşletme Odası Dosya yıl TA-DTR-963 DTR TATBIKAT ve EGITIM PLANI İşletme Mühendisi İşletme Odası EYS Dosya-12 Sürekli Ek-15 KL. DTR.002 Tehlikeli Madde El Kitabı A. Tehlikeli Maddelerin Sınıfları Tesis de elleçlenen, depolanan ürünler, sınıfları ; Maddenin Adı CAS No EINECS No Kimyasal Bileşimi Sınıfı LPG Sıvılaştırılmış Petrol Gazı %70 C4H10 Bütan %30 C3H8 Propan, ve az miktarda izobütan propilen gibi diğer hidrokarbon 2 Gaz Sınıflandırma Kodu 2 F Alevlenir Gaz Propan Asgari %95 C3H8 Propan ve az miktarda propilen, bütan gibi diğer hidrokarbon 2 Gaz 2 F Alevlenir Gaz B. Tehlikeli Maddelerin Paketleri ve Ambalajları LPG, TS EN 1442 standardı doğrultusunda üretilmiş yeniden doldurulabilir kaynaklı çelik tüplere dolumu yapılmaktadır. Etiket : C. Tehlikeli Maddelere İlişkin Plakartlar, Plakalar, Markalar ve Etiketler Sınıf-2 Gazlar / Alevlenir Gaz REV.01 / Sayfa 192 / 357 EL.DTR.001

193 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Araçların Levha ve İşaretlemesi : LPG taşıyan tankerlerin her iki yanına ve arkasına levha takılır. 23 ve 1965 numaralı Turuncu Plaka LPG taşıyan tankerlerin ön ce arkasına takılır. D. Acil Durum Müdahale Adımları Acil Durum Prosedurü YANGIN NEDENİYLE ALARM ÇALMAKTAN ÇEKİNMEYİN VE SİZE EN YAKIN NOKTADAN ALARM DÜĞMESİNE BASINIZ. TERMİNAL YANGIN ALARMI Yangın yada LPG sızıntısı durumu anında Terminal Müdürü no.lu telefondan yada İşletme Mühendisi no.lu VHF kanalından uyarınız ve gemi sireni/alarmı ile ikaz ediniz. Pilot istasyonu ile bağlantıya geçiniz ya da UHF/VHF communication channel 13 TEHLİKE ANINDA YAPILACAKLAR Yapılacak adımları numara sırasına göre gerçekleştirin GEMİ HAREKET PLANI REV.01 / Sayfa 193 / 357 EL.DTR.001

194 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sizin Geminizde Yangın Diğer bir Gemide veya Terminalde yangın LPG Sızıntısı/ Akıntısı 7. Alarm veriniz. 8. Yangınla mücadele ediniz ve yayılmasını önlemeye çalışınız. 9. Terminali bilgilendiriniz. 10. Kargo ve balast işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın. 11. Hortumları ayırıp, ayrılma için hazır bekleyiniz. 12. Makinalarınızı hazır duruma getiriniz. 5. Alarm veriniz. Talimat verilmesi için hazırda bekle, 6. Kargo ve balast işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın. 7. Hortumları ayırıp, ayrılma için hazır bekleyiniz. 8. Makinalarınızı hazır duruma getiriniz. 7. Alarm veriniz. 8. Terminali bilgilendiriniz. 9. Kargo ve balast işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın 10. Tüm gereksiz girişler kapatılmalı 11. Flex hortum suya bırakılacak şekilde hazır edilmeli 12. Kaçakla mücadele et ve yayılmasını engelle TERMİNAL HARAKET PLANI Gemide Yangın Terminalde yangın LPG Sızıntısı/ Akıntısı 6. Alarm veriniz. 7. Gemi ile temasa geçin ve en fazla 2 dk talimat için bekleyin. 8. Yangınla mücadeleye yardım için hazır durumda bekleyiniz ve gemiyi bilgilendiriniz. 9. Tüm gemilere durumu bildiriniz. 10. Terminal Acil Durum Planını Devreye geçiriniz. 6. Alarm veriniz. 7. Yangınla mücadele ediniz ve yayılmasını önlemeye çalışınız. 8. Kargo işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın. 9. Tüm gemilere durumu bildirin ve en fazla 2 dk talimat için bekleyin. 10. Terminal Acil durum Planını Devreye geçiriniz 6. Alarm veriniz. 7. Gemiye durumu bildirin ve en fazla 2 dk talimat için bekleyin. 8. Kargo işlemini durdurunuz ve vanaları kapatın 9. Kaçakla mücadele et ve yayılmasını engelle. 10. Gerekirse Terminal Acil durum Planını Devreye geçirin. Ek-10 TL. DTR.201 Gemi Yaklaştırma Talimatı 1.AMAÇ: PET GAZ Terminal iskelesine yükleme-boşaltma işlemleri için gelen gemilerin emniyetli bir şekilde iskele şamandıra gruplarına bağlanmasını sağlamaktır. 2.KAPSAM: PET GAZ A.Ş. Terminal Büyük iskele şamandıra grubu ve küçük iskele şamandıra grubuna, yükleme-boşaltma işlemi için yaklaşacak gemi operasyonlarını kapsar. REV.01 / Sayfa 194 / 357 EL.DTR.001

195 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3.TANIMLAR: ACENTA: Gemilerin bulunduğu ülkelerde resmi işlerini takip eden özel kuruluşlar. KILAVUZ KAPTAN: Bulunduğu yörenin deniz yapısını iyi bilen ve gemilere özel hizmet veren gemi kaptanları. LOADING MASTER: Geminin şamandıra sistemine bağlanmasından ayrılmasına dek terminal adına gemi üzerindeki yetkili kişi, Gemi Operatörü. LPG: TS 2178 ISO 9162 de belirtilen özelliklere uygun Ticari Bütan ve Ticari Propan karışımından oluşan sıvılaştırılmış petrol gazlarıni ifade eder. Propan: TS 2178 ISO 9162 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Bütan: TS 2178 ISO 9162 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Kilit: Gemi zinciri için kullanılan uzunluk birimi (27,5 metre) 4.YETKİ VE SORUMLULUK : Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PET GAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal müdürü olmadığında terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve İşletme Mühendisi isyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum opersyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5.UYGULAMA : 5.1 Genel PET GAZ Terminaline LPG mix, BÜTAN veya PROPAN yükü yükleme ve boşaltma için gelen gemilerin Terminal iskelesi şamandıra gruplarına yaklaştırılmaları için manevra REV.01 / Sayfa 195 / 357 EL.DTR.001

196 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI öncesi, manevra esnasında ve manevra sonrası olabilecek muhtemel risklere karşı gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Terminal iskele şamandıra gruplarına yaklaşacak gemilerin manevra işlemlerinin sağlıklı ve emniyetli bir şekilde yerine getirilmesi için aşağıda sıralanan maddelere uyulacaktır. 5.2 Gemi yaklaştırma Geminin yaklaşması için gemi acentası İşletme Mühendisi ile yaklaşma mutabakatı sağlayacaktır Gemi acentası geminin yaklaşması için Toros kılavuz kaptana yaklaşma talimatı verecek ve Terminal in belirlediği şekilde bağlanması için gemi ile temas halinde olacaktır Mümkün oluyorsa yaklaşma anında Terminal Gemi operatörü gemide bulunacaktır Geminin Terminal şamandıra gruplarına bağlanması ve şamandıra gruplarından ayrılması arasında geçen süre içinde gemide daima Terminal tarafından görevlendirilmiş gemi operatörü bulunacaktır Geminin yaklaşma şekli, gemi manifoldu boru ucu işaret şamandırası hizasında ve yukarı alınacak hortumun pozisyonuna göre ayarlanacaktır Hortum ucu işaret şamandıralarına renk kodları verilmiştir. Bu renk kodları, LPG mix için BEYAZ ve PROPAN hattı için KIRMIZI olarak boyanmıştır Gemi yaklaşmalarında hortum pozisyonlarına göre gemi manifoldu ile boru ucu işaret şamandırası arasındaki uygulamalar aşağıdaki gibi yapılacaktır Mix LPG dizini yukarı alınacaksa gemi ile boru ucu işaret şamandırası (Stick bouy) arasındaki mesafe 15 ile 18mt. arasında olacaktır PROPAN hortum dizini yukarı alınacaksa gemi ile boru ucu işaret şamandırası(stick bouy) arasındaki mesafe 15 ile 18mt. arasında olacaktır. Propan hortumunun mix LPG hortumundan yaklaşık olarak 25mt. sahil tarafında olduğunu unutulmamalıdır Geminin baş tarafı pusulada 235 derece gösterecek şekilde şamandıra sistemine bağlı olacaktır.(baş güneye bakıyor olacak.) Geminin yaklaşmasında, klavuz kaptanın gemi demirini en az 7 kilit uzunluğunda olacak şekilde denizde bırakması sağlanacak Gemi bağlama şamandıralarına en az oryantasyonu ile 7 boy halatla bağlanmış olacaktır Şamandıralara bağlama halatlarının aynı tip ve malzeme özelliklerinde olduğunun gözle kontrolü yapılacaktır Terminal iskelesine gemiler kesinlikle gece yaklaştırılamazlar. Gündüz gün ağırmasından akşam geminin emniyetli bir şekilde yaklaşmasına engel olmayacak görüş mesafesi kaybolmayacak şekilde gemiler Terminal iskelesine yaklaşma manevrasına girebilirler Gemilerin Terminal iskelesinden yaklaşma operasyonlarında muhakkak kılavuz kaptan kullanma mecburiyeti vardır. Gemi Operasyonu Palamar Bağlantısı Operasyon Limitleri Çapraz rüzgar hızı; Maksimum operasyon limiti: 27 knots Minimum operasyon limiti: 0 knots Gemilerin Manevra saatleri : REV.01 / Sayfa 196 / 357 EL.DTR.001

197 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 01.10/30.04 Tarihleri arasında saat 07:00-16: /30.09 Tarihleri arasında saat 06:00-18:00 Ek- 17 TL. DTR.202 Gemilere Hortum Alma Talimatı 1. AMAÇ: PET GAZ Terminal iskelesine yükleme-boşaltma işlemleri için gelen gemilere deniz altı kargo hortumlarının emniyetli bir şekilde alınmasını sağlamaktır. 2. KAPSAM: PET GAZ Terminal büyük iskele dz altı kargo hortumlarının gemilere alınması operasyonlarını kapsar. 3. TANIMLAR: SWL: Safe Working Load (emniyetli çalışma yükü) 4. YETKİ VE SORUMLULUK: Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faaliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı işyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum operasyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faaliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5. UYGULAMALR: REV.01 / Sayfa 197 / 357 EL.DTR.001

198 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 5.1 Genel Terminal gemi bağlama şamandıra gruplarında bulunan mix LPG -Bütan ve propan kargo hortumları tahliye öncesi gemi manifoldlarına bağlanması için deniz altından gemilerin vinçleri yardımıyla yukarı alınır. Bu yukarı alma ve gemiye bağlama işlemleri aşağıda anlatılan işlem basamaklarına uygun olarak yapılır. 5.2 Hortum alma Gemide tank ölçümü, LI-DTR-256 gemi emniyet kontrol listesi ve kargo boşaltma-yükleme, FO-DTR-252 kargo mutabakatı şartlarında gerekli mutabakat sağlandıktan sonra hortum alma işlemine geçilir Gemi yetkilisine hortumların ağırlığı hakkında bilgi verilerek gemi vincinin hortumları kaldırmak için yeterli olması gerektiği bildirilir ve kontrol için bakım ve test sertifikaları istenir. (Vinç sertifikası 5 yıl geçerlidir ve gemi geldiği tarihte bu süre geçmiş olmamalıdır) Büyük İskele Hortum Ağırlıkları Propan Hortum Dizini ~2700 kg. LPG Mix veya Bütan (Botaş tarafında) dizini ~2700kg. 6. Resim1. Hortum Dizini Gemi vincinin emniyetli çalışma yük değerinin /SWL (safe working load) min. 3 ton olması gerekir Geminin vinç kapasitesi yetersiz ise kesinlikle gemi vinci kullanılmamalıdır. Ve bu sorun geminin acentasına derhal bildirilmeli ve gemiye protesto verimelidir Gemi vinci yeterli ise geminin vinç halatı denize indirilerek vinç çalıştırılır. Bu esnada vincin emniyet kilitleme tertibatının çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Denizden alınan hortum dizinini taşıyacak polyester sapanın etiketine markalanmış olan son kullanma tarihinin geçmediğinin kontrolünü yaparak kaldırma işine devam edilecektir. Sapanın 3 ayda bir yenilenmesi gerektiği unutulmamalıdır Denize indirilen halat, hortum ucu şamandırasının mapasına bağlanır ve hortum yavaş bir şekilde yukarı kaldırılmaya başlanır Hortumlar yukarı alınırken hortumun ana gövdesinden halat kesinlikle bağlanmaz. Gemi halatı ancak hortumların flanş boğumlarından faydalanılarak bağlanabilir. Aksi halde hortumlar zarar görür Hortumlar yukarı alınırken konik şamandıra ile hortum arasındaki bağlantı zincirinin durumu gözden geçirilir. Eğer zincirde aşınma, halat bağlama halkası kopma ve herhangi bir başka risk taşıyacak durum gösteriyorsa derhal değiştrilmelidir. Böyle bir durumda hortum denize indirilir ve yeni zincirin takılmasından sonra hortumu yukarı alınır Hortum gemiye yeteri kadar alınmalı, asla fazla alınmamalıdır. REV.01 / Sayfa 198 / 357 EL.DTR.001

199 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Gemiye bağlanacak ilk hortumun gemi manifolduna dönüş(hortum büküm yeri) yeri ilk hortumun başındaki vanadan en az 3mt. olmalıdır. Aksi durumda hortum kısa mesafeden kırılarak zedelenecektir Hortum yukarı tam olarak alındıktan sonra iyi bir şekilde geminin herhangi bir yerine sağlam olarak bağlanmalıdır.(deniz suyu seviyesinin üzerine çıkmış olan en son flanşlı bağlantıdan olmalı ve acil bırakma yapılacakmış gibi bağlama işlemi yapılmalıdır.) Hortum asla sadece gemi vincinin askısında bırakılmamalıdır. Fakat ikinci bir emniyet olarak hortumu yukarı kastırmayacak şekilde geminin vinç halatına boşluklu şekilde bağlanması tavsiye edilir Hortum yukarı alma işleminde doğacak risklere karşı, denizde hortumun altında sandal, insan ve başka araçlar bulunmamalıdır. Gemide bağlama işi esnasında hortum altında durulmamalıdır Gemi güvertesine alınan hortum su ile temizlenmelidir Hortum ucu vanasının körü dikkatli bir şekilde sökülmeli ve bu işlemler yapılırken iş gözlüğü, baret ve koruyucu ekipmanlar muhakkak kullanılmalıdır Kör flanşı sökülen hortum yavaş haraketlerle gemi manifolduna yaklaştırılmalıdır. Bu haraket esnasında hortumun ve ucundaki ekipmanların bir yerlere çarpmamasına dikkat edilmelidir Gemi manifoldu ve flex hortum arası bağlantıyı yaparken su altında hortum ucunu körlemekte kullanılan saplama setleri kullanılmayactır. Bu saplamalar yerine galvaniz kaplı, paslanmamış ve somunun ilerlemesinde sorun yaşanmayacak şekilde iyi durumda saplama setleri kullanılacaktır Emniyetli bir şekilde yaklaştırılan hortum gemi manifolduna bağlanmalıdır Tüm bu işlemler yapılırken hortumun ekseni etrafında burkulmamasına ve flanşlı bağlantı yerlerinden bükülmemesine azami dikat edilmelidir Gemi manifolduna bağlantıda kullanılmak üzere anahtar setleri her zaman bağlantıda kullanılacak saplamalarla ile beraber takım çantasında tutulacak ve bu takım çantası her gemi operasyonunda gemiye getirilecektir. Takım çantası gemiye servis yapan tekne sahibine zimmetlenecek ve her operasyonda çantayı hazır etmeleri sağlanacaktır Gemi manifoldunda hortum bağlama sökme işlemleri yapılırken çalışan personelin olası LPG buharına maruz kalması durumunun tespiti için Seyyar gaz dedektörü taşıması ve uygun KKE ile çalışması gereklidir. 5.3 Gemilere Hortum Alma Operasyon Limitleri Gemi Operasyonu Hortum bağlamada Operasyon Limitleri Çapraz Rüzgâr Hızı; Maksimum operasyon limiti: 20 knots Minimum operasyon limiti: 0 knots Direkt Rüzgâr Hızı; Maksimum operasyon limiti: 27 knots Minimum operasyon limiti: 0 knots Gemi Operasyonu Hortum bağlantısı Break Away Kaplin Operasyon Limitleri Çalışma basıncı; Maksimum operasyon limiti: 18 bar Minimum operasyon limiti: 0 bar Dikey doğrultuda Kopma kuvveti; Maksimum operasyon limiti: 20 ton REV.01 / Sayfa 199 / 357 EL.DTR.001

200 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Minimum operasyon limiti: 0 ton 6. REFERANS: 7. FORMLAR, EKLER : FO-DTR-252 Gemi-Sahil Kargo Mutabakatı(Matbu) 8. KAYITLAR: Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Kargo Mutabakatı İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya 200,2 5 yıl Ek-18 TL. DTR.203 Gemi Operasyonları Talimatı 1. AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Terminaline LPG mix, PROPAN ve BÜTAN yükleme ve boşaltma işlemleri için gelen gemilerin operasyonlarının sağlıklı ve emniyetli bir şekilde yapılmasının sağlanmasıdır. 2. KAPSAM : IST tarafından geminin belirtilmesi ile başlayıp geminin iskeleden ayrılmasına dek olan sürecte PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminali gemi operasyonları bölümü tarafından yapılacak işleri kapsar. 3. TANIMLAR: LPG: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun Ticari Bütan ve Ticari Propan karışımından oluşan sıvılaştırılmış petrol gazlarıni ifade eder. Propan: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. Bütan: TS 2178 de belirtilen özelliklere uygun, Terminal TL-DTR-111 Ürün spesifikasyonları talimatında belirlenmiş. B/L: Gemi acentası veya kaptanı tarafından düzenlenerek yükletene verilen, malın teslim alındığını ve kararlaştırılan şekilde taşınarak gönderilene teslim edileceğini gösteren, malı temsil eden ve üzerinde tasarruf hakkı sağlayan kıymetli evrak niteliğindeki belge GAS FORM-C: Gaz Tankeri bilgi formu CBM: Konvansiyonel Bağlama Şamandıra Sistemi Cleared Port :Geminin iskeleye yaklaşma izni verilmesi. Loading Plan: Gaz tankerleri için yükleme planı işleri. DWT: Gemilerin kendi ağırlığı ve taşıyabileceği yükle beraber toplam tonajını belirtir ETA: Geminin limana tahmini varış zamanı. ETL: Geminin terminalden alacağı yükün tahmini operasyon suresi. ETD: Geminin terminale vereceği yükün tahmini operasyon suresi VET Report: Gemilerin yeterlilik onayı UKC: Under Keel Clearance (Geminin alt omurgasının deniz dibine olan mesafesi) NOR: Notice of Readiness (Hazırlık Mektubu) REV.01 / Sayfa 200 / 357 EL.DTR.001

201 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI LAYCAN: Kançello: Gemilerin terminali kullanması için müsade edilen zaman. ISGOTT: International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals (Terminaller ve Tankerler için Uluslararası Emniyet Klavuzu) 4. YETKİ VE SORUMLULUK: Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faaliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı işyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum opersyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faaliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5. UYGULAMA : 5.1 Genel Terminal iskelelerine yükleme-boşaltma işlemleri için gelen gemilerin, Terminalden port clearance için geminin bildirilmesi ile başlayan andan itibaren terminal iskelesine yaklaşma operasyonlarından, gemilerin iskele gruplarından ayrılışına kadar geçen surede gerekli tedbirlerin alınması ve operasyonların bu sure içinde talimatlara uygun şekilde yürütülmesini sağlamaktır. Gemi Nominasyonu: İkmal bölümü tarafından bildirilen geminin PETGAZ Dortyol Port Particulars daki kriterleri karşıladığının Terminal Müdürü/ İşletme Müh tarafından kontrolü yapılacaktır. Bildirilen gemiye ait Gas Form C de Vessel s Particular kısmının kontrolü ile PETGAZ Dörtyol Port Particulars daki şartların uygunlukları karşılaştırılacaktır. REV.01 / Sayfa 201 / 357 EL.DTR.001

202 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Ayrıca bu geminin Kıbrıs Rum Kesimi ile bağlantısının olmadığının ikmal tarafından teyiti alınacaktır. Terminal tarafından yükleme boşaltma işlemleri için gelecek olan gemilerin teknik açıdan şamandıraya uygunluğunun durumu port clearance ikmal bölümüne elektronik posta ile Terminal Müdürü/ İşletme Müh. tarafından bildirilecektir. Terminal tarafından teknik uygunluk onayı alamayan gemiler terminal iskelesine yaklaştırılmaz. Gemi operasyonları: CBM sistemine bağlanmadan evvelki süreç: IST tarafından terminale gelecek gemilerin LAYCAN tarıhlerı term kontratta belirtilmiştir. Bu tarihlerde hava müsaadeli olarak geminin gelişi evveli hazırlıklara başlanacaktır. Geminin ya da kiracısının acentesi vasıtası ile ETA bildirimi terminale en az 72 saat evvel yapılmaya başlanacaktır. (Geminin yük altına girişi ile beraberde ETA bildirimi yapılabilmektedir.) Geminin varışı konusundaki bilgi Gümrük Antrepo Memuruna elektronik posta yoluyla iletilir. Geminin geliş tarihinden 48 saat evvel CBM sistemi servis teknesi kullanılarak kontrol edilir. Bu kontrol sonucu gözlemler FO DTR 258 GEMI YAKLASTIRMA ONCESI ISKELE EKIPMANLARI KONTROL formuna yazılır. Aksi bir durum varsa Terminal Müdürüne/İşletme Mühendisine derhal bildirilir. Yanaşacak olan Geminin ya da kiracısının acentasına gümrüğe verilmek üzere yanaşma yazısı fax ile gönderilecektir. IST bölümü çalışanları geminin yanaşacağı zamanı bildirir. Yanaşacak olan gemi aynı bölgede komşu terminallerede yük boşaltacak bir gemi ise yanaşma sıralaması onayı ISTden alınır. İşletme Mühendisi Pilot istasyonu ile görüşerek gemi yanaşma-ayrılış manevrası ve hava şartlarının uygunluğu konusunda bilgi alacaktır. Yaklaşacak olan geminin iskeleye bağlanacağı andan en az 48 saat evvel Terminal Port Particulars acenta vasıtası ile ya da doğrudan gemi kaptanının elektronik posta adresine iletilecektir. Terminal İşletme bölümü ile görüşerek mevcut stok durumunu İşletme Mühendisi öğrenir. Gemiden alınacak LPG nin propan oranına bağlı boşaltma planı İşletme bölümü ile İşletme Mühendisi arasında Terminal Müdürünün onayı sonrası kararlaştırılır. Geminin CBM e Bağlanması: Gemiye haraket etmeden önce sahilden gemiyle direkt veya acenta kanalıyla irtibat kurup geminin bağlantı flanşlarının hazırlamasını sağla. Eğer gemide yok ise sahilden gerekli bağlantı adaptörü alınacaktır. Vana açma kapama kolunu yanında gemiye götürmek üzere hazır bulundur. Vana açma kapama işleminde başka bir aparat kullanma. CBM/Gemiye giderken muhakkak servis teknesinde can yeleğini giy ve TL-DTR-204 Servis Teknesi talimatına uy. Geminin yaklaşma manevrası anında kılavuz kaptan ile VHF üzerinden temasa geçerek geminin bizim isteklerimiz doğrultusunda yaklaşmasını sağla. Yaklaşacak olan geminin iskeleye bağlanacağı pozisyon için pilota bilgiyi servis bot üzerinde manevrayı gözetleyen Terminal Load Master verecektir. Gemiye çıkmadan hangi hortumun/hortumların kullanılacağı bilgisi Terminal Müdürü/ İşletme Mühendisinden öğrenilecek. REV.01 / Sayfa 202 / 357 EL.DTR.001

203 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Terminal tarafından gemide bulunacak olan ekip Acentanın gemiye çıkarak karantinayı kaldırması işlemlerini bekleyecektir. Geminin acenta tarafından gerekli işlemleri yapılmadan gemide bir işleme başlama. Acentanın gemi kaptanına imza ettireceği B/L ilgili firma adına düzenlenmiş olacaktır. Düzenlenmiş olan B/L nin ilgili firma adına ciro etme yetkisine sahip firma görevlisi tarafından ciro edilmesi gerekir. Bu evrak acentanın gümrük müdürlüğüne vereceği özet beyan evraklarından bir tanesidir. Gemiye çıkmadan önce şirketimiz giyim presedürlerine uygun olarak giyin ve gerekli çalışma elbiseni yanına al. Gemide çalışma anında personel koruyucu ekipmanları kullan. Acentanın kontrol işlerini bitiminden sonra gerekli işlemlere başla. Gemiye çıkışta kendinizi tanıtarak, operasyonlarda kullanılacak gerekli ekipmanlarını bırakmak ve istirahatinizi yapacağınız yeri talep et. İlk iş olarak LI-DTR-256 Gemi Emniyet Kontrol Listesi nin maddelerini gemi yetkilisi ile beraber kontrol et, eksik olan maddelerin tamamlanmasını sağla. İşletme Mühendisi vasıtası ile gemiden kargonun hangi şartlarda alınacağını öğren ve bununla ilgili FO-DTR-252 Kargo Mutabakatı formunu 2. kaptanla beraber mutabık kalarak doldur. Gemi üzerinde bulunan kargo sörveyörünün hesaplarının sonucunu geminin bir evvelki liman ayrılış figürleri ile karşılaştır. Bu sırada Gümrük memuru; Kargo sörveyörünün gemi başlamadan evvel yaptığı tank ölçümünü gözetler. Gerekirse geminin yükleme liman evraklarından da bir kopya alarak yükleme limanındaki gemi kapanış figürlerini kontrol et. Geminin getirmiş olduğu kargo ile ilgili (Receiver s documents) belgeleri ve gemi açılış hesapları sonuçlarınıda alarak Terminal yetkilisine ulaştır. Gemi Yaklaştırma Operasyon Limitleri Yaklaşma alanı içinde gemi omurgası ile deniz tabanı mesafesi; Minimum dizayn limiti: 2,5 m Minimum operasyon limiti: 2,5 m İskele alanı içinde gemi omurgası ile deniz tabanı mesafesi; Minimum dizayn limiti: 1,54 m Minimum operasyon limiti: 1,54 m Draft; Maksimum operasyon limiti: 11,66 m Maksimum dizayn limiti: 11,66 m Gemi uzunluğu; Maksimum operasyon limiti: 230m Minimum operasyon limiti: 100m Gemi Operasyonu Palamar Bağlantısı Operasyon Limitleri Çapraz rüzgâr hızı; Maksimum operasyon limiti: 27 knots Minimum operasyon limiti: 0 knots Gemi Manifolduna Hortumun Bağlanması: REV.01 / Sayfa 203 / 357 EL.DTR.001

204 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Kontrol neticesinde giderilemeyen aksaklıkları derhal Terminal Müdürüne veya Müdür Yardımcısına haber ver. Emniyet Kontrol Listesi onaylandıktan sonra kargo tahliye hortumunu TL-DTR-202 gemilere hortum alma talimatına uyarak gemiye almaya başla. Hortum alma işleminde iş riski, çevre faktörleri ve emniyet kurallarına tam olarak uy. Yukarı alınan hortumu askıya aldıktan sonra geminin servis suyunu kullanarak ilk boyunu (8mt.) yıkayarak temizle. Hortum ucu vanasını gemi manifolduna bağlanacak pozisyona getirerek, hortum ucunda bulunan küresel vananın körünü sökünüz. Kör flanş sökme, bağlama gibi işlemlerde uygun teçhizatlar kullanarak işlemleri yap. Kör flanş sökme işleminden sonra küresel vananın yüzeylerini kontrol ederek kaçak olmadığından emin ol. Vananın flanşını emniyetli bir şekilde gemi manifoldu bağlantı flanşına yaklaştırarak, hortumu gemi manifolduna bağla. QUICK COUPLING C-L FLANGE kullanma kılavuzunda belirtildiği şekilde Quick-kaplin in gemi manifolduna bağlanmasını takip et. Hortum bağlama işlemi bittikten sonra flanşlı bağlantıları son olarak bir daha kontrol ederek, hortum ucu vanasını az bir miktar aç kapat. Hortum ucu ile gemi manifoldu arasındaki kısım hemen basınçlanacaktır. Bu pozisyonda bağlantıların kaçak kontrolünü yap. Kaçak kontrol işleminden sonra bu ara kısmı boşalt. Hortum bağlama işleminin tam olarak bittiği saati gemi yetkilisi ile kararlaştırarak sahildeki görevlilere bildir. TL DTR 206 Gelen Uründen Ornek Alınması Talimatı na uygun olarak geminin tanklarından istenilen kargo numuneleri alınacaktır. Geminin gerekli kargo hazırlıklarını yapması için Terminal yetkilisinden talimat al ve gerekli tahliye hazırlıklarını başlat. Gelen geminin ilgili acentasının gemide yapmış olduğu işlemleri bitirmesine müteakip, karaya çıkması ile birlikte, gemiden almış olduğu evrakları (konşimento, deniz manifestosu vs.) bağlı olduğumuz Gümrük Müdürlüğüne götürerek işlemi başlatırlar. Gemi özet beyanı verildikten sonra Gümrük Müşavirimizin, bizden almış olduğu bilgilere istinaden (Fatura, konşimento ve tank numaraları gibi.) gemiden alacağımız LPG için Gümrük beyannamelerini (Antrepo veya supalan gümrük beyannameleri) açar. Açılan beyannamelerin Terminalimizde bulunan Gümrük Antrepo memuruna teslimi yapilir. Daha sonra Gümrük memuru ve gözetim elemanları ile gemi başlamadan tank boş olarak ölçümü yapılır(fo-dtr-350 ) ve vardiya amiri tarafından gemiye hazır olduğumuz belirtilir. Gemi tüm ön hazırlıklarını tamamladıktan sonra terminal görevlilerine geminin hazır olduğunu bildir. Terminal görevlilerinden talimat almadan gemiyi kesinlikle başlatma. Terminal yetkilisi sahil operasyonlarının hazır olduğunu ve gemiyi başlatma talimatını verdikten sonra gemi yetkilisine kargo tahliyesinin başlaması talimatını ver. Gemi tahliyelerinde başlangıç sıcaklığı min. +5 o C olacak şekilde gerekli tedbirlerin alınmasını sağla. Başlangıç sıcaklığı tüm soğutmalı gemilerdeki kargo tahliyeleri için geçerlidir. Gemi korgo tahliyesi işlemleri rutine dönünceye kadar terminal görevlisinden alınan bilgiler doğrultusunda, gemi manifoldundan basınç ve sıcaklık değerlerini devamlı kontrol ederek sahile bildir. Yaklaşık 1 saat sonra sahille mutabık kalınarak operasyon durdurularak ara ölçüm yapılması sağlanacaktır. Bu ölçüm Line displacement olarak gemi ve Terminal tarafınca yapılacak ve her iki evrak operasyon sonunda Antrepo Memurluğuna teslim edilecektir. Gemi üzerinde kalan terminal ekibi saat başı gemi ölçüm raporu sonucunu terminale bildirecek ve aynı şekilde terminal vardiya amirindende hesap sonucu istenecektir. Alınan ölçüm değerleri gözlemlenecek ve her iki ölçüm sonucunda normalden fazla olduğu düşünülen fark varsa Terminal Müdürüne / İşletme Mühendisine durum bildirilecektir. Herhangi bir sebeple 24 saati geçmesi beklenen kargo duruşlarında, kargo stoptan sonra ve kargo yeniden başlamadan önce gemi tank değerleri kaptandan ONAYLI OLARAK talep REV.01 / Sayfa 204 / 357 EL.DTR.001

205 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI edilecektir. Bu ölçümlerin surveyöre yaptırılıp yaptırılmaması Terminal Müdürünün, onun yokluğunda Müdür Yardımcısının insiyatifindedir. Gemi Operasyonu Yükleme&Boşaltma Operasyon Limitleri Çapraz Rüzgâr Hızı; Maksimum Operasyon Limitleri: knots Minimum Operasyon Limitleri: 0 Gemi Operasyonu Hortum bağlamada Operasyon Limitleri Çapraz Rüzgar Hızı; Maksimum operasyon limiti: 25 knots Minimum operasyon limiti: 0 knots Gemi Operasyonu Hortum bağlantısı Break Away Kaplin Operasyon Limitleri Çalışma basıncı; Maksimum operasyon limiti: 18 bar Minimum operasyon limiti: 0 bar Dikey doğrultuda Kopma kuvveti; Maksimum operasyon limiti: 20 ton Minimum operasyon limiti: 0 ton Operasyonun Tamamlanması Yükleme veya boşaltma işleminin sonlandırılmasının gemi veya sahil tarafından yapılacağını Terminal yetkilisine sorarak öğren ve stop işlemi hakkında gemiye bilgi ver. Kargo işleminin bitiminden sonra Terminal yetkilisinin vereceği son talimatlara uy. Yükleme veya boşaltma işleminin bitiminden sonra hortum ucu vanasını kapat. İşletme Mühendisinden hortum sökme işlemine başlamak için talimat alarak hortum sökme işlemleri için gerekli hazırlıkları yap. Gemi manifoldu ile hortum ucu vanası arasında kalan sıvıyı boşalt. Bu işlem yapılırken gerekli emniyet tedbirlerini al. ( Gemi tarafından iki adet yangın suyu hortumu ve iki adet 6kg.lık yangın söndürücü bulundurulacaktır.) Gemi görevlisinin manifold vanasını kapattığını gör ve hortum sökme işlemine başla. Hortum ucu vanasının flanş saplamaları söküldükten sonra hortumu gemi manifoldundan bir metre kadar geriye çek ve 8 küresel vananın kaçak kontrolünü yap. Vananın kör flanşını yerine takmadan contasını ve eskiyen saplamaları yenisi ile değiştir. Hortumu denize bırakırken, hortum alma işleminde uygulanan yöntemi ters olarak işletip, hortumu denizden aldığınız yere bırakın. Geminin şamandıra gruplarından emniyetli bir şekilde ayrılması için, geminin şamandıra gruplarını terk etmesine kadar gemiyi terk etme. Kaptana teşekkür ederek gemiyi terk et. Tüm işlemlerden sonra Terminal İşletme Bölümü ile gemi operasyon ve diğer düşünceler konusunda fikir alış verişinde bulunun. Gemi yetkilisinden Kargo sonu ile ilgili evrakları İşletme Mühendisine teslim et. Gemi bitmesi ile birlikte, bütün evraklar toplanarak idari işlere verilir. Bu evrakların bir fotokopisi çekilerek, İşletme Mühendisi odasında saklanır. Asıl gemi evrakları gününde geciktirilmeden İstanbul merkez ofiste bulunan ikmal departmanına kargo ile gönderilir. REV.01 / Sayfa 205 / 357 EL.DTR.001

206 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 6. REFERANSLAR: 7. FORMLAR, EKLER: FO-DTR-252 Kargo Mutabakatı formu(matbu) 8. KAYITLAR: Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Kargo Mutabakat M.Yardımcısı Ofisi-Dosya yıl Formu Gemi Öncesi İskele M. Yardımcısı Ofisi-Dosya yıl Ekipmanları Kontrol Formu Ek-19 TL. DTR.204 Servis Teknesi Talimatı 1-AMAÇ: PET GAZ A.Ş. Terminali ile şamandıra gruplarına bağlı bulunan gemiler arasında sağlıklı, emniyetli ve risksiz bir ulaşım imkânı sağlamaktır. 2-KAPSAM: Bu talimat Terminal personeli, misafirleri ve resmi personelin Terminal ile gemi arası ulaşımını kapsar. Aynı tekne ile yapılan diğer şahıs ulaşımı bu talimatın dışındadır. 3- TANIMLAR : Servis Teknesi: PET GAZ SEÇ-G prensiplerine uygun olarak donatılmış ve bu kuralların uygulanması tekne işletmecisi ile protokole bağlanmış deniz taşıt aracı. 4- YETKİ VE SORUMLULUKLAR: Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faaliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı işyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum operasyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faaliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. REV.01 / Sayfa 206 / 357 EL.DTR.001

207 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5- UYGULAMA: Genel Terminal iskelelerine yükleme-boşaltma işlemleri için gelen gemilerin, Terminal iskelesine yaklaşma operasyonlarından, gemilerin iskele gruplarından ayrılışına kadar geçen sürede sahilden gemiye ve gemiden sahile yapılacak insan, malzeme taşıma vb. işlerde bu işi yapan müteahhit, PET GAZ A.Ş. Terminal servis hizmetleri talimatlarına uymak, Terminal tarafından belirlenen standartlara göre servis teknesi tedarik etmek ve servis teknesini devamlı hazır bulundurmak zorundadır. Talimat ve prosedürlerle belirlenen şartların hepsini yerine getirmek mecburiyeti vardır. Belirlenen prosedürlerin herhangi birinin yerine getirilmemesi durumunda müteahhit uyarılacak, eğer ikinci defa prosedür ve talimatlara uymuyor ise iş verilmeyecektir. 5.2 SERVİS TEKNESİ İŞLETME TALİMATI Sahil ile gemi arasında hizmet verecek servis teknesi Terminal tarafından belirlenen aşağıdaki şartları yerine getirecektir. Servis teknesi en az dört kişiyi alacak büyüklükte olacak ve sabit oturma yerleri bulunacaktır. Servis teknesinin dışı daima bakımlı ve boyalı olacaktır. Servis teknesinin içi bakımlı olacak, tekne üzerinde bulunan halat, zincir vb. eşyalar bir sandık içinde bulundurulacaktır. Gemiye yaklaşmalar sırasında, geminin sacına sürtünmelerde emniyetsiz bir durum olmaması için teknenin etrafı usturmaçalarla kaplanacak ve uygun yerlere eski araç lastikleri koyulacaktır. Servis teknesinde en az 6kg.lık kuru kimyevi tozlu yangın söndürücü bulundurulacak ve bunun kontrolü yılda bir yapılarak, kontrol kartına işlenecektir. Servis teknesinde en az dört adet can yeleği bulundurularak bunlar teknenin uygun yerinde asılı bulundurulacaktır. Servis teknesini kullanan kişi, iş ayakkabısı, iş elbisesi, iş gözlüğü ve iş eldiveni kullanacaktır. Servis teknesini kullanan kişi daima iyi giyimli ve bakımlı olacaktır. Servis teknesinin dizel motoru olacak ve ekzost çıkışına muhakkak alev tutucu takılacaktır. Servis teknesinde radyo, teyp, video, televizyon ve klakson gibi kıvılcım çıkaracak cihazların bulundurulması kesinlikle yasaktır. Servis teknesinin uygun yerlerinde tekne çalıştırma, tekne ile seyahat ve diğer gerekli talimatların yazılarak uygun yerlere asılması sağlanacaktır. Deniz işlerinden sorumlu personel yukarıdaki şartları, servis teknesinin kullanımından önce kontrol edecek ve eksik olan durumu yetkili amire bildirecektir. Sandal ile gemiye gidilirken, teknede bulunan kişiler CAN YELEĞİ takacaklardır. Can yelekleri gemiye çıkıldığında sökülecek ve tekrar tekneye bırakılacaktır. Can yeleklerinin temiz tutulması sandal hizmeti veren müteahhit firma yetkilisine aittir. REV.01 / Sayfa 207 / 357 EL.DTR.001

208 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Servis teknesi ile seyahat halinde, tekne üzerinde ayakta durulmayacaktır. Seyahat halinde gereksiz haraket ve dolaşımlar yapılmayacktır. Sevis teknesi gemiye emniyetli bir şekilde yaklaşmadan ve gerekli emniyetli çıkış düzeni hazırlanmadan tekneden gemiye geçiş yapılmayacaktır. Tekneyi kullanan personel gemide işi dışında bulunmayacaktır. Gerekiyorsa ancak teknesinde bekleyecektir. Tekne personeli Terminal yetkilisine danışmadan teknesini barınağa çekmeyecektir. Tekne personeli gemi operasyonları anında Terminal ile irtibat halinde olacak ve gemiye gitmek için hazır durumda bekleyecektir. Servis teknesinin üç ayda bir kontrolleri yapılacak ve değerlendirmeler servis teknesi dosyasına koyulacaktır. 6. REFERANSLAR: 7. FORMLAR, EKLER: FO-DTR-257 SERVİS VE EMNİYET GÖZETİM TEKNESİ KONTROL FORMU Müteahhit Sözleşmesi 8. KAYITLAR : Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Müteahhit Personel ve idari Ofisi-Dosya iki yıl Sözleşmesi İşler şefi Servis teknesi İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya iki yıl Kontrol formu Ek- 20 TL. DTR.205 Emniyet Kontrol Listesi Talimatı 1- AMAÇ: PET GAZ A.Ş. Terminal iskelesine yükleme-boşaltma işlemleri için gelen gemilerin operasyonlarının emniyetli şekilde yapılmasının sağlanmasıdır. 2- KAPSAM: Bu talimatın uygulanmasından Terminal Müdürü, İşletme Mühendisi ve Vardiya Şefi sorumludur. 3- TANIMLAR: SIGTTO: Society of International Gas Tanker and Terminal Operators ISGOTT: International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals ISSSCL: Uluslararası Gemi Sahil Emniyet Kontrol Listesi 4- YETKİ VE SORUMLULUKLAR: REV.01 / Sayfa 208 / 357 EL.DTR.001

209 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faaliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı işyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. Dolum operatörü: Terminal gemi dolum operasyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faaliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5- UYGULAMA: 5.1 Genel Terminal şamandıra gruplarına yaklaşma işlemini tamamlayan gemilere çıkan terminal personeli ilk iş olarak LI_DTR_256 Emniyet Kontrol Listesi nde, bulunan maddeleri, gemi personeli ile beraber yerinde kontrol ederek bu formu imzalar. Emniyet kontrol listesi gemi 2. kaptanı ile belirlenen saat aralıklarında kontrol listesi içindeki belli maddeleri kapsayacak şekilde karşılıklı kontrol edilerek imzalanır. 5.2 EMNİYET KONTROL LİSTESİ DOLDURMA TALİMATI Geminin tamamen yaklaşmasından sonra Emniyet kontrol listesi doldurulmadan hiç bir suretle başka bir iş yapılmayacaktır. Geminin tamamen yaklaşmasından sonra ilk iş gemi yetkilisi 2. Kaptan ile emniyet kontrol listesindeki maddeler gözden geçirilecektir. Maddeler üzerinde mutabakat sağlanmayan hususlar derhal Terminal Müdürüne bilirilecektir. Mutabık kalınmayan husularda Terminal yetkilisinin gerekli gördüğü şartlar kabul edilmek üzere gerekli işlemler yapılacaktır. Tüm maddeler ISGOTT 5. sürüm yayınında verilen ISSSCL e uygun olarak gerekli yerlerde bizzat göz ile gerektiğinde karşılıklı sözlerle gemi sahil emniyet kontrolü yapılacaktır. Tüm maddeler üzerinde mutabakat sağlandıktan sonra Emniyet kontrol listesi Terminal ve gemi yetkilileri tarafından imza altına alınacaktır. REV.01 / Sayfa 209 / 357 EL.DTR.001

210 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Gemi Emniyet kontrol listesi imzalandıktan sonra kontrol listesinde belirtilen tekrar kontrol edilmesi gerekli başlıklar 2 ya da 4 saatte bir ( Gemi yetkilisi ile karar verilecek zaman aralığı) gözle kontrol edilerek karşılıklı imza altına alınacak ve operasyon bitiminde ISSSCL aslı gemiye bırakılıp fotokopisi Terminale gönderilecekir. Tüm kontroller bittikten sonra diğer işlere geçilecektir. 6. REFERANSLAR: LI-DTR-256 Gemi/sahil emniyet kontrol listesi. 7. FORMLAR, EKLER: LI-DTR-256 Gemi Emniyet Kontrol Listesi 8. KAYITLAR: Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Gemi Emniyet İşletme Mühendisi Ofisi-Dosya Bir yıl Kontrol Listesi Ek-21 TL. DTR.207 Gemi Ayırma Talimatı 1.AMAÇ: PET GAZ Terminal iskelesine yükleme-boşaltma işlemleri için gelen gemilerin emniyetli bir şekilde iskele şamandıra gruplarından ayrılmasını sağlamaktır. 2.KAPSAM: PET GAZ A.Ş. Terminal Büyük iskele şamandıra grubu ve küçük iskele şamandıra grubuna, yükleme-boşaltma işlemi için yaklaşmış bulunan gemilerin, şamandıra gruplarından ayrılması operasyonlarını kapsar. 3.TANIMLAR: ACENTA: Gemilerin bulunduğu ülkelerde resmi işlerini takip eden özel kuruluşlar. KLAVUZ KAPTAN: Bulunduğu yörenin deniz yapısını iyi bilen ve gemilere özel hizmet veren gemi kaptanları. 4.YETKİ VE SORUMLULUK: Terminal Müdürü: Terminal gemi operasyonlarının belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. PETGAZ Türkiye için Marine Practitioner olarak atanmıştır. İşletme Süpervizörü / İşletme Mühendisi: Terminal gemi hareketlerini organize etmek ve gemilerden ürün alış ve veriş işlemlerini belirlenen talimatlar doğrultusunda sevk, idare etmek. Terminal İskelesinin işletme operasyonlarını yürütmek, PFSO olarak liman güvenliğinden sorumludur. İskenderun Körfezi Batimetrik haritasının güncel halinin takibi ve su derinliklerindeki herhangi bir değişime karşı önceki harita ile güncel haritanın karşılaştırılmasından sorumludur. İkmal Departmanı: Gemi ile ilgili, gemi acentasından gelen iletileri istinaden, gelecek gemi ile ilgili bilgileri Antrepomuzda bulunan Gümrük memurlarına ve ilgili Gümrük Müşavirimize bildirmek, gemi trafiği ile ilgili evrak akışını sağlamak. Vardiya Amiri: Terminal işletme faaliyetlerini yürütmek, Terminal Müdürü ve yardımcısı işyerinde olmadığı zaman işleri yürütmek. REV.01 / Sayfa 210 / 357 EL.DTR.001

211 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Dolum operatörü: Terminal gemi dolum operasyonlarının SEÇ prensipleri doğrultusunda yapılması, terminal işletme faaliyetlerinin verilen talimatlar doğrultusunda yapılmasını sağlamak. Gemi Kaptanı: Geminin durumundan gemi sahibi ve/veya işletici firma adına sorumludur. Gemi ürün tahliyesi yaparken işlemin güvenli seyri için gemide yapılması gerekenlerden gemi kaptanı sorumludur. Gemi 2. Kaptanı: Gemi ürün tahliyesini yaparken işlemin güvenli seyri, kargonun noksansız transferi için gemide yapılması gerekenlerden gemi 2. kaptanı sorumludur. Gemi acentası: Geminin geliş ve gidişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak ve yaptırmakla, yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili kılavuz ve römorkör talebinde bulunmakla, gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine geminin tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu zamanında bildirmekle, gemi limandaki yükleme ve boşaltma işini bitirdikten sonra, ilgili kurum ve kuruluşlardan geminin çıkış izinlerini almakla sorumludur. 5.UYGULAMA: 5.1 Genel PET GAZ Terminaline LPG mix, Bütan veya Propan yükü yükleme ve boşaltma için gelen gemilerin Terminal iskelesi şamandıra gruplarından ayrılmaları için manevra öncesi, manevra esnasında ve manevra sonrası olabilecek muhtemel risklere karşı gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Terminal iskele şamandıra gruplarından ayrılacak gemilerin manevra işlemlerinin sağlıklı ve emniyetli bir şekilde yerine getirilmesi için aşağıda sıralanan maddelere uyulacaktır. 5.3 Gemi ayırma Geminin şamandıra gruplarından emniyetli bir şekilde ayrılması için Terminal Loading master, gemi yetkilisinden tüm operasyonel faaliyetlerin bittiği teyidini alacaktır. Terminal Loading Master, geminin ayrılmak için hazır olduğunu gemi acentasına bildirecek ve gemi acentası geminin ayrılması için Toros kılavuz kaptana ayırma talimatı verecek ve Terminal in belirlediği şekilde geminin ayrılması için gemi ile temas halinde olacaktır. Gemilerin Terminal iskelesinden ayrılışlarda muhakkak kılavuz kaptan kullanma mecburiyeti vardır. Geminin şamandıra gruplarından ayrılıncaya kadar Terminal gemi görevlisi gemiyi asla terketmeyecektir. Gemiler Terminal iskelesinden ayrılırlarken muhakkak kendi çapasına doğru hareket edecek ve çapasını toplayarak bu yönde iskeleyi terk edeceklerdir. Ek-22 EL. DTR.001 Patlamadan Korunma Dokümanı RAGAZ A.Ş. PETGAZ A.Ş. DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ ve DOLUM TESİSİ REV.01 / Sayfa 211 / 357 EL.DTR.001

212 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI PATLAMADAN KORUNMA DÖKÜMANI Hazırlayanlar Bakım Şefi İşletme Mühendisi / Çevre Mühendisi İşletme Mühendisi / Makine Mühendisi Muzaffer Arslan Alev Çakır İsmail Öğüt Kontrol Onay SEÇ-G Müdürü / Endüstri Terminal ve Dolum Tesisi Müdürü Operasyonlar Müdürü / Makine Mühendisi / Kimya Mühendisi Mühendisi Gönenç Bayram Ulaş Sinan Cengiz Ünsal Yılmaz İÇİNDEKİLER 1. KAPSAM, POLİTİKA, REFERANSLAR 1.1.Politika 1.2.Referanslar 2. GENEL BİLGİLER 2.1. Firma- işletmeci Bilgileri 2.2. LPG Tesisi Bilgileri 2.3.Tehlikeli Maddenin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri EK1. LPG Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri 2.4. Patlayıcı Ortam (Bölge) Sınıflandırması İçin Veri Tablosu (Tablo-1) 3. PATLAYICI ORTAM OLABİLECEK YERLERİN SINIFLANDIRILMASI REV.01 / Sayfa 212 / 357 EL.DTR.001

213 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3.1. Patlayıcı Ortam Oluşabilecek (Boşaltma Kaynakları) Yerler 3.2. Tehlikeli Bölgelerin (Zone) Sınıflandırılması Tehlikeli Bölge Bölge (Zone) 0 Tehlike Bölgesi Bölge (Zone) 1 Tehlike Bölgesi Bölge (Zone) 2 Tehlike Bölgesi Tehlikesiz Bölge 3.3. Boşalma Dereceleri (Grades) 3.4. Tehlikeli Bölgenin (Zone) Yayılma Sınırları 3.5. Açıklıkların sınıflandırılması ve boşalma derecesine etkileri (Tablo-2) 3.6. Havalandırmanın Tehlikeli Bölge (Zone) Üzerindeki Etkileri (Tablo-3) 3.7. Denklemler: 3.8. V 0 mahalinde birden fazla yayılmanın toplamının alınması prosedürü (Tablo-4) 3.9. Birden fazla ana dereceli yayılmanın alınması prosedürü (Tablo-5) 4. PATLAMAYA KARŞI KORUMA TEDBİRLERİ 4.1. Müsaade Edilen Patlamadan Koruma Metodları (Tablo-6) 4.2 Tehlike Bölgesine (Zone) Göre ATEX Gruplandırması 4.3. IIG Grubu için Maksimum Yüzey Sıcaklık Sınıflandırması ATEX-IEC (NEC / CEC) 4.4. ATEX Ex işaretlemesi 5. PATLAMA RİSKLERİNİN BELİRLENMESİ VE TEHLİKELİ BÖLGELERİN (ZONE) DEĞERLENDİRİLMESİ 5.1. Tehlikeli Bölge (Zone) Hesaplaması 5.2. Kaçağın Kaynağına Göre Patlayıcı Madde Listesi (Tablo-7) EK 2. Tehlikeli Bölge (Zone) Planı EK 3. Ex-Proof Ekipman Yerleşim Planı Ek-4. Ex-proof Ekipman Listesi 6. ÇALIŞANLARIN SAĞLIK VE GÜVENLİKLERİNİN PATLAYICI ORTAM RİSKLERİNDEN KORUNMASI İÇİN ALINAN ÖNLEMLER 6.1.Organizasyon Önlemleri Çalışanların Eğitimi LPG Tank sahası İşletme-Bakım personelinin görevleri Yazılı Talimatlar ve Çalışma İzinleri 6.2.Patlamadan Korunma Önlemleri Statik Elektrik Sabit Gaz Dedektörleri Portatif Gaz Dedektörleri REV.01 / Sayfa 213 / 357 EL.DTR.001

214 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Kumanda Butonları Termik Kutusu Elektrik Motorları Selenoid Valf 1. KAPSAM Bu döküman, 30/04/2013 tarihli ve sayılı Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamında PETGAZ A.Ş nin patlayıcı ortam ihtimali bulunan Dörtyol Stoklama Terminali ve Dolum Tesisi ni kapsamaktadır Politika : ENTEGRE YÖNETİM SİSTEMİ POLİTİKAMIZ REV.01 / Sayfa 214 / 357 EL.DTR.001

215 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 1.2. Referanslar Bu dökümanın hazırlanmasında aşağıdaki yasal mevzuatlar ve standartların hükümleri dikkate alınmıştır. Ana Referans : 1. ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK (R.G: , Sayı: 28633) Patlamaların önlenmesi ve patlamadan korunma: MADDE 5 (1) İşveren, patlamaların önlenmesi ve bunlardan korunmayı sağlamak amacıyla, yapılan işlemlerin doğasına uygun olan teknik ve organizasyona yönelik önlemleri alır. Bu REV.01 / Sayfa 215 / 357 EL.DTR.001

216 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI önlemler alınırken aşağıda belirtilen temel ilkelere ve verilen öncelik sırasına uyulur; a) Patlayıcı ortam oluşmasını önlemek, b) Yapılan işlemlerin doğası gereği patlayıcı ortam oluşmasının önlenmesi mümkün değilse patlayıcı ortamın tutuşmasını önlemek, c) Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayacak şekilde patlamanın zararlı etkilerini azaltacak önlemleri almak. (2) Birinci fıkrada belirtilen önlemler, gerektiğinde patlamanın yayılmasını önleyecek tedbirlerle birlikte alınır. Alınan bu tedbirler düzenli aralıklarla ve işyerindeki önemli değişikliklerden sonra yeniden gözden geçirilir. Patlama riskinin değerlendirilmesi: MADDE 6 (1) İşveren, 29/12/2012 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğine uygun risk değerlendirmesi çalışmalarını yaparken, patlayıcı ortamdan kaynaklanan özel risklerin değerlendirmesinde aşağıdaki hususları da dikkate alır: a) Patlayıcı ortam oluşma ihtimali ve bu ortamın kalıcılığı, b) Statik elektrik de dâhil tutuşturucu kaynakların bulunma, aktif ve etkili hale gelme ihtimalleri, c) İşyerinde bulunan tesis, kullanılan maddeler, prosesler ile bunların muhtemel karşılıklı etkileşimleri, ç) Olabilecek patlama etkisinin büyüklüğü. (2) Parlama veya patlama riski değerlendirilirken patlayıcı ortamların oluşabileceği yerlere açık olan veya açılabilen yerler de dikkate alınarak bir bütün olarak değerlendirilir. Patlamadan korunma dokümanı: MADDE 10 (1) İşveren, 6 ncı maddede belirtilen yükümlülüğünü yerine getirirken, ikinci fıkrada belirtilen hususların yer aldığı Patlamadan Korunma Dokümanını hazırlar. (2) Patlamadan Korunma Dokümanında; a) Patlama riskinin belirlendiği ve değerlendirildiği hususu, b) Bu Yönetmelikte belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için alınacak önlemler, c) İşyerinde Ek-1 e göre sınıflandırılmış yerler, ç) Ek-2 ve Ek-3 te verilen asgari gereklerin uygulanacağı yerler, d) Çalışma yerleri ve uyarı cihazları da dahil olmak üzere iş ekipmanının tasarımı, işletilmesi, kontrolü ve bakımının güvenlik kurallarına uygun olarak sağlandığı, e) İşyerinde kullanılan tüm ekipmanın 25/4/2013 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine uygunluğu, yazılı olarak yer alır. (3) Patlamadan korunma dokümanı, işin başlamasından önce hazırlanır ve işyerinde, iş ekipmanında veya iş organizasyonunda önemli değişiklik, genişleme veya tadilat yapıldığı hallerde yeniden gözden geçirilerek güncellenir. (4) İşveren, yürürlükteki mevzuata göre hazırladığı patlama riskini de içeren risk değerlendirmesini, dokümanları ve benzeri diğer raporları birlikte ele alabilir. 2. TS EN :2009 Standardı: Patlayıcı ortamlar- Bölüm 10-1: Tehlikeli bölgelerin sınıflandırılması-patlayıcı gaz atmosferler Madde 4: Tehlikeli Bölge (Zone) Sınıflandırma Prosedürü Ek A ve B: Tehlikeli Bölge (Zone) Mesafe Hesaplamaları Ek C: Tehlikeli Bölge (Zone) Sınıflandırma Çizimleri 3. American Petroleum Instute (API) Recommended Practice 505: Recommended Practice for Classification of Locations for Electrical Installations at Petroleum Facilities Classified as Class I, Zone NFPA 497: Recommended Practice for Classification of Flammable Liquids, Gases or Vapors and Of Hazardous (Classified) Locatıons For Electrıcal Installatıons In Chemıcal Process Areas 5. TRbF 20 Technische Regeln Für Brennbare Flüssigkeiten:Yanıcı Sıvılar için Teknik Kurallar 6. TRG 280 Technische Regeln Druckgase: Basınçlı Gazlar için Teknik Kurallar Diğer Referanslar: TS 18001:2008 (OHSAS 18001) ISG.Y.S.- Şartları Standardı 4857 Sayılı Yeni İş Kanunu (R.G: tarih, Sayı: 25134) 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (R.G: tarih, Sayı: 28339) Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği (R.G: , Sayı: 28762) Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkındaki Yönetmelik (R.G: , Sayı: 28733) İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönet. (R.G: , Sayı: 28628) REV.01 / Sayfa 216 / 357 EL.DTR.001

217 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği (R.G: , Sayı: 26361) Kişisel Koruyucu D. İşyerlerinde Kullanıl.Hak. Yönet.(R.G: ,Sayı: 28695) Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemlerle İlgili Yönetmelik (R.G: , Sayı: 26392) 96/82/EC sayılı Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi (SEVESO II) Konseyi Direktifi TSE standartları ( TS 1445, TS 1446, TS 1449, TS 13776, TS 13952) Petgaz LPG, Propan Malzeme Güvenlik Bilgi Formları Etil Mercaptan Risk Değerlendirme Raporu 2. GENEL BİLGİLER 2.1 Tesis Bilgileri : 1. Tesis Adı DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ 3. Adresi Yeşilköy Kasabası Höyük Mevkii Dörtyol Hatay 4. Tel. / Fax No / Tesis Kuruluş Yılı Terminal 1988, Dolum Tesisi 1994 REV.01 / Sayfa 217 / 357 EL.DTR.001

218 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 6. Binalar Normal Binalar: Endüstriyel Binalar: Ek Binalar: 7.Yangın/ Savunma Araçları En Yakın İtfaiyeye İdari Bina, Güvenlik Binası, Dolum Sundurması, Tanker Peronu, LPG Pompa Dairesi Atölye-Trafo, Jeneratör ve Kontrol Panel Odası, Yangın Pompa Dairesi, Malzeme Deposu 5 km. Yangın Söndürücülerin Sayısı (KKT) Hidrant Sayısı (Basınçlı) Kamera İle İzleme Yangın Su Kapasitesi Yangın Pompaları (Elektrikli / Dizel) Terminal 34 ad. Dolum Tesisi : 12 ad. 96 Kamera (5 Dome) 5300 ton 3 ad m 3 /h Elektrikli 2 ad m 3 /h Dizel 1 ad m 3 /h Dizel TOPLAM : 2595 m 3 /h kapasite 2.2 LPG Tesis Bilgileri: 1. LPG Sistemi LPG Boruları LPG Tankı LPG Pompaları 2. Tesiste Gerçekleştirilen İşler 3-14 arasında değişen çaplarda Terminal 9 ad. 200 m 3 6 ad m 3 1 ad m 3 8 ad. 5000m 3 Dolum Tesisi 1 ad. 70 m 3 1 ad. 180 m 3 Dolum Tesisi : 4 ad m 3 /h 1 ad. Gaz komp. Terminal : 3 ad. 130 m 3 /h 2 ad. 350 m 3 /h, 5 ad. 200 m 3 /h, 4 ad. Gaz komp. LPG Tanker Dolumu, Gemi den LPG ikmali, LPG Tüp Dolumu, Vana söküm, Tüp test 3. Test/ Kontrol / Bakım Elektrik Tesisatı Tesis Bünyesinde, Alarm / Gaz Dedektör Sistemi Drager LPG Tankı - Emniyet Valfi Türk Loyd, Bureau Veritas, MMO LPG tank sahası ve Tank Üstü Tesisat Bureau Veritas, MMO LPG Pompası Corken ve Tesis bünyesinde Diğer - 4. Emniyet Mesafeleri Trafik Yoluna Binalara Binaların Yangından Korunması Hakk. Yönetmelik, TS 1446, TS 1449 a uygun REV.01 / Sayfa 218 / 357 EL.DTR.001

219 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Komşu Arsa Sınırına 5. Teknik Emniyet İçin Elemanlar Evet Hayır Açıklama Motorlu Vanalar (Pnömatik Actuator Vana) Tank Seviye Göstergesi Tank Aşırı Akım Valfi Basınç Gaz Dedektörü Acil Stop + Yangın İhbar Sireni 2.3 Tehlikeli Maddenin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) ve Propan LPG renksiz, kokusuz olup yanıcı ve parlayıcı bir organik (propan+bütan), normal şartlarda gaz olan bir kimyasal maddedir. Basınç altında likit halinde bulunur, atmosferde buharlaşma haline dönüşür. Buharlaşan LPG, hava ile karışımı patlayıcı özelliğe sahip olur. Buharlaşan LPG havadan daha ağırdır. Rutubetli havalarda buharlaşan LPG karakteristik olarak sis oluşturur. Yalnız çok az miktarı suda çözülür. Suyun yüzeyinde karışımı patlayıcı ortam oluşturur. LPG nin likit ve buharları donmalara sebep olur ve insan sağlığı açısından zararlıdır. Çünkü insana doku, deri ve gözlere buharları da zarar verir. Çok az miktarda narkotik etkisi vardır. Propan, Bütan ve LPG nin fiziksel ve kimyasal özellikleri TABLO-I LPG nin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Tablosunda verilmiştir. Tablo-1 LPG nin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri ÖZELLİKLER BİRİM PROPAN BÜTAN KARIŞIM LPG Kimyasal Formül C3H4 C4H10 %30 C3H4, %70 C4H10 Molekül Ağırlık gr / mol 44,1 58,12 53,91 LİKİD HALİNDE Kaynama Noktası C -42-0,5-13 Erime Noktası C Parlama Noktası C Donma Noktası C Özgül Kütle (15 C) Kg / lt 0,508 0,584 0,560 Özgül Hacim (15 C) Lt / Kg 1,969 1,712 1,786 GAZ HALİNDE Özgül Kütle (15 C) Kg / Nm 3 2,019 2,703 2,28 Özgül Hacim (15 C) Lt / Kg REV.01 / Sayfa 219 / 357 EL.DTR.001

220 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Buhar Basıncı (20 C) Kg / cm 2 8,95 1,85 3,98 DİĞER ÖZELLİKLER Alt Patlama Limiti (LEL) % 2,15 1,55 1,96 Üst Patlama Limiti (UEL) % 9,60 8,50 9,00 Kritik Basınç Bar Etil Merkaptan Etil merkaptan, LPG nin kokulandırılmasında kullanılan kimyasal bir maddedir. Atmosfer koşullarında hızla buharlaşarak parlayıcı ortamlar oluşturabilir. Merkaptan bileşikleri oldukça kötü kokuya sahip olup solunması, yutulması veya teması sağlığa zararlıdır. Merkaptan ın fiziksel ve kimyasal özellikleri TABLO-2 Etil Merkaptan ın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Tablosunda verilmiştir. Tablo-2 Etil Merkaptan ın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri ÖZELLİKLER BİRİM Merkaptan Kimyasal İsmi - Ethanethiol; Ethyl Mercaptan Molekül Formülü C2H6 Cas No: gr / mol Sınıflandırma - F;R11 Xn;R20 N;R50/53 Kaynama Noktası C 35 Erime Noktası C -148 Parlama Noktası C -48 Donma Noktası C Bilgi yok Kendiliğinden Tutuşma Noktası C 295 Özgül Ağırlık (15 C) Kg / lt 0,845 Buhar Basıncı (37 C) Psi 16,2 Alt Patlama Limiti (LEL) % 2,8 Üst Patlama Limiti (UEL) % 18 Kritik Basınç Bar 42.5 REV.01 / Sayfa 220 / 357 EL.DTR.001

221 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 2.4. Tablo-3 Patlayıcı Ortam (Bölge) Sınıflandırması için Veri Tablosu Tehlikeli Madde LEL Uçuculuk No Adı Kompozisyon Parlama Noktası C Kg/m 3 Vol % Buhar Basıncı 20 C kpa Erime Noktası Kaynama Noktası C Politropik Adiabatik Genişleme İndeksi Gaz veya Buharın Bağıl/Nispi Yoğunluğu (kg/m3) Tutuşma Sıcaklığı C Grup Sıcaklık Sınıfı Diğer açıklama ve notlar 1 LPG 2 Propan 3 4 Etil Mercaptan (%30 Propan + %70 Bütan) Asgari %95 Propan , ,1-9,5 863, Likid: 560 Gaz: 1,86 Likid: 508 Gaz: 1, IIA T1 540 IIA T1 C2H6S -48 0,072 2, ,07623 Likid: 0, IIA T3 Mazot / Motorin - > < >220 IIA T3 REV.01 / Sayfa 221 / 357 EL.DTR.001

222 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3. PATLAYICI ORTAM OLABİLECEK YERLERİN SINIFLANDIRILMASI 3.1. Tehlikeli Bölgelerin (Zone) Sınıflandırılması: Tehlikeli Bölge: İçinde cihazların yapılması, kurulması ve kullanılması için özel tedbirlerin alınmasını gerektirecek miktarlarda patlayıcı gaz ortamı bulunan veya bulunması beklenen bölgelerdir. Bu bölgelerde kullanılan elektrikli cihazlar ve tesisat Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemlerle ilgili Yönetmelik-( 94/9/AT ) te belirtilen kategorilere göre seçilmiş olmalıdır. Patlayıcı gaz, buhar ve tozların oluşma sıklığına, boşalma süresine ve havalandırmaya göre 3 (üç) tehlikeli bölge (Zone) altında sınıflandırılır(ts EN ): Bölge (Zone) 0 Tehlike Bölgesi : Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süre veya sık sık (sürekli) oluştuğu yerler. LPG stok tanklarının içi Bölge 0 Tehlike bölgesidir Bölge (Zone) 1 Tehlike Bölgesi : Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma koşullarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler. 0. Tehlike bölgesine yakın ve sınır olan çevresel bölgelerdir. LPG pompa ünitesi, LPG depolama tankı dolum yerinde depoya tankerden bağlantının yapıldığı veya söküldüğü nokta, tank emniyet vanası çıkış ağzı, dreyn çıkış noktası, dispenser tabanca dolum ağzı bu bölge içindedir Bölge (Zone) 2 Tehlike Bölgesi : Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışarak normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşturma ihtimali olmayan yerler veya böyle bir ihtimal olsa bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre için kalıcı olduğu yerler. Bölge 1 den sonra 3 metreye kadar etrafta olan bölge. REV.01 / Sayfa 222 / 357 EL.DTR.001

223 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tehlikesiz Bölge : İçinde cihazların yapılması, kurulması ve kullanılması için özel tedbirlerin alınmasını gerektirecek miktarlarda patlayıcı gaz ortamı bulunmayan veya bulunması beklenmeyen bölge Boşalma Dereceleri (Grades) Patlayıcı gaz ortamının oluşma sıklığı ve ihtimalinin azalan sırasına göre 3 temel boşalma derecesi vardır: a) Sürekli derece (Continuous grade) : Devamlı olması veya sık sık meydana gelmesi veya uzun sürelerle devam etmesi beklenen boşalma. Normal olarak Bölge (Zone) 0 a sebep olur. b) Ana derece (Primary grade) : Normal çalışmada periyodik olarak veya arasıra meydana gelmesi beklenen boşalma. Bölge (Zone 1) e sebep olur. c) Tali (ikincil) derece (Secondary grade) : Normal çalışmada meydana gelmesi beklenmeyen, meydana gelse bile seyrek olarak ve kısa sürelerle oluşan yayılma. Bölge (Zone 2) e sebep olur. Not: Çakışan Bölge olduğunda daha yüksek risk sınıflandırması geçerli olur Tehlikeli Bölgenin (Zone) Yayılma Sınırları: a) Boşalma Hızı : Kaynağın geometrik şekline, boşalma hareket hızına, yoğuluğa, yanıcı sıvının uçuculuğuna ve sıvının sıcaklığına bağlıdır. Tip A: B,C, D e uymayan; tavandan, duvardan, yer döşemelerinden geçen hava kanalları, borular ile sık sık ve uzun süreli açılan sabit havalandırma açıklıkları Tip B: Normal olarak kapalı duran (otomatik kapama gibi), seyrek olarak açılan ve sıkı kapanan açıklıklar Tip C: Normal durumda kapalı duran, seyrek olarak açılan, sızdırmazlığı olan, bağımsız kapama cihazlarına sahip açıklıklar Tip D: Normal durumda kapalı duran, sadece özel usullerle veya acil durumlarda açılabilen açıklıklar b) Alt Patlayıcılık sınırı (LEL) c) Havalandırma -Tabi Havalandırma : Rüzgar hızı 0,5 m/s alınır. -Cebri havalandırma : Zone bölgesinin ve gaz yayılma sınırlarının azalmasına, patlayıcı ortam oluşma ihtimalini önler. Havalandırma derecesi: Yüksek havalandırma (VH) : Vz değeri < 0,1 m 3 için geçerlidir. Orta havalandırma (VM) : Vz < V0 olduğu durumdur, genelde Zone 2 şartlarını sağlayacak şekildedir. Vz hacmi kapalı hacme yaklaşırsa, kapalı hacmin tümü Zone bölgesine dahil edilir. Vz hacmi küçük ise lokal alan zone bölgesi olarak değerlendirilir. Açık alanda Vz nin küçük olması ve hava akışını ciddi engelleyecek haller olmaması durumunda orta havalandırma kabul edilir. Düşük havalandırma (VL) : Vz > V0 olduğu, çukurumsu hava akışının kısıtlı olduğu durumlardır. d) Gazın atmosferde bağıl yoğunluğu : 0,8 den küçük olan gaz ve buharlar havadan hafifdir. 1,2 den büyük olanlar havadan ağırdır. e) İklim şartları : Dağılma hızı rüzgar hızıyla artarken, 2-3 m/s asgari rüzgar hızı türbülans difüzyonunu başlatır.bu hızın altındaki gaz-buhar tabaklaşır ve emniyetli dağılma mesafesi büyük ölçüde artar. Açık havada gaz-buhar seyreltme hızı REV.01 / Sayfa 223 / 357 EL.DTR.001

224 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI hesaplamak için rüzgar hızı 0,5 m/s kullanılmıştır. Tabaklaşma eğilimi dikkate alınmamıştır. f) Topografya : Çukur ve hendekler Zone 2 veya daha uzakta olacak şekilde tasarlanmalıdır. g) Boşalma kaynağı : 1) Boşaltma kaynağı: Sıvının açık yüzeyi : Bu durumda sıvı sıcaklığı kaynama noktasının altındadır. Buhar oluşma hızı için: -Sıvı sıcaklığı -Sıvının yüzey sıcaklığında buhar basıncı -Buharlaşma yüzeyinin boyutları -Havalandırma hesaba katılır. 2) Boşaltma kaynağı: Sıvının aniden buharlaşması (jet veya püskürtme) : Bu durumda boşalan sıvı buharlaştığı için buhar boşaltma hızı sıvı akış hızına eşittir, -Sıvı sıcaklığı -Boşaltma kaynağının geometrik şekli hesaba katılır. 3) Boşaltma kaynağı: Gaz karışımı kaçağı : Bu durumda gaz boşaltma hızı için: -Kabın iç basıncı -Boşalma kaynağının geometrik şekli -Boşalan karışımdaki yanıcı gazın yoğunluğu hesaba katılır Tablo-4 Açıklıkların sınıflandırılması ve boşalma derecesine etkileri Boşalma kaynağı sayılan Açıklığın yukarısındaki kuşak Açıklık tipi açıklıkların boşalma derecesi A Sürekli B (Sürekli) / Ana Zone 0 C Tali D Yayılma yok Zone 1 Zone 2 A B C D A B C D Ana (Ana) / Tali Tali / (Yayılma yok) Yayılma yok Tali / (Yayılma yok) Yayılma yok Yayılma yok Yayılma yok Not: Parantez içinde gösterilen boşalma dereceleri için tasarımda açıklıkların çalıştırılma sıklıkları dikkate alınmalıdır. REV.01 / Sayfa 224 / 357 EL.DTR.001

225 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3.5. Tablo-5 Havalandırmanın Tehlikeli Bölge (Zone) Üzerindeki Etkileri Havalandırma Boşalma Derecesi Sürekli Ana Tali b Derece Yüksek Orta Düşük Bulunabilirlik İyi Orta Kötü İyi Orta Kötü (Zone 0 NE) Tehlikesiz a (Zone 1 NE) Tehlikesiz a (Zone 2 NE) Tehlikesiz a Not : + etrafında anlamına gelmektedir. (Zone 0 NE) Zone 2 a (Zone 1 NE) Zone 2 a (Zone 2 NE) Tehlikesiz a (Zone 0 NE) Zone 1 a (Zone 1 NE) Zone 2 a Zone 0 Zone 1 Zone 0 + Zone 1 Zone 1 + Zone 2 Zone 0 + Zone 1 Zone 1 + Zone 2 Zone 2 Zone 2 Zone 2 Zone 2 a Zone 0 NE, Zone 1 NE ve Zone 2 NE normal şartlarda ihmal edilebilir yayılma sınırına sahip teorik bölgeleri gösterir. İyi, Orta veya Kötü Zone 0 Zone 1 + Zone 0 c Zone 1 + Zone 0 c b Tali boşalma tarafından oluşturulan Zone 2 bölgesi ana veya sürekli boşalma derecelerine atfedilebilecek olanı aşabilir. Bu durumda daha büyük olan mesafe kullanılmalıdır. c Eğer pratikte havalandırma çok zayıf ve yayılma sürekli gaz ortamı oluşacak şekilde ise (havalandırma yok durumuna yaklaşık ise) Zone 0 kullanılır. REV.01 / Sayfa 225 / 357 EL.DTR.001

226 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3.6. Denklemler: Boşalma Derecesi : Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion (1) Critical Pressure (2) Eğer gazın tank / boru hattı içindeki iç basıncı (p) Kritik Basınç tan (pc) büyük ise salınan gazın hızı sonic olarak değerlendirilecektir. Release Rate of Gas with Sonic Velocity (3) Release Rate of Gas with non-sonic Velocity (4) Havandırma Derecesi Farazi Patlayıcı Alanın Hesaplanması : Min Volumetric Flow Rate of Fresh Air (5) Number of Fresh Air (6) Actual Ventilation Rate (7) Hypothetical Volume (8) f - Havalandırmanın Etkinliği, patlayıcı ortamın seyrelmesi için kullanılan bir tanımdır. f = 1 değeri ideal durumu, genel anlamda f = 5 değeri hava akışının engellendiği durumlarda kullanılır. Açık hava şartlarında Hava Değişim katsayısının 0,03 değeri olarak alınması öngörülmüştür. (API 505 Ek-F.4.3.) REV.01 / Sayfa 226 / 357 EL.DTR.001

227 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tablo-6 Denklem Sembol Tablosu: Sembol Birim Açıklama (dv/ dt) min m 3 /s Asgari volumetrik temiz hava akış hızı (Birim zamanda hacim) (dg/dt) max kg/s Boşaltma kaynağının azami hızı (Birim zamanda kütle) LEL m kg/m 3 Alt patlama sınırı (Birim hacimde kütle) k - Emniyet faktörü. (Sürekli ve ana boşlama=0,25; tali boşalma: 0,50) T Kelvin Ortam sıcaklığı M kg/kmol Moleküler kütle LEL v Vol% Alt patlama sınırı (Yüzde) V k m 3 /s Yayılma noktası yanındaki fiili havalandırma hızı V z m 3 /s Açık havada Yayılma noktası yanındaki fiili havalandırma hızı V 0 m 3 Değerlendirilen boşalmanın yakınında fiili havalandırmaya tabi olan toplam hacim (kontrol altındaki) Bina içi şartlar için özel havalandırma yok ise odanın veya binanın hacmine eşittir. (Açık havada V 0 için makul değer en az 3400 m 3 dür) C - Birim zamandaki hava değişim sayısı, C:0,03 (açık hava) dv 0/ dt m 3 /s Değerlendirilenhacimden geçen toplam temiz hava akış hızı f - Patlayıcı gaz ortamı seyrektme etkinliği için havalandırmanın X 0 (kg/m3 veya %vol) verimidir. Düzeltme faktörü, f:1 (ideal), f:5 (engellenmiş hava akışı) LEL ile aynı birimdedir.yanıcı maddenin başlangıç yoğunluğudur. (Boşaltma kaynağında %100). t hesaplanırken etkilenen hacim ile birlikte boşalmanın sıklığı ve süresi dikkate alınmalıdır. t - Zaman. C ile aynı birimdedir (saniye örneğin) ln - Tabii logaritma 3.7. Tablo-7 V0 mahalinde birden fazla yayılmanın toplamının alınması prosedürü Boşalma Derecesi Boşalma Süreleri Ana (dv/dt) min ile yapılacak işlem (dv/dt) min için bütün değerlerin toplamı alınır, elde edilen toplam değer 2 ile 6. denklemlerinde uygulanır. Çizelge B.3 e uygun olarak (dv/dt) min in en yüksek değerlerinin gereken sayısı toplanır ve elde edilen toplam değer 2 ile 6. denklemlerinde uygulanır. Sadece (dv/dt) min nin en yüksek değeri kullanırı ve bu değer 2. Tali denklemlerinde uygulanır. Not Her satır için elde edilen (dv/dt) min değeri Tablo 3 e uygulanır. Farklı boşalma derecelerine toplanması gerekmez Tehlikeli Bölge (Zone) Mesafelerinin Belirlenmesi API 505 Ek-D de tanımlanan aşağıdaki tablolar tehlikeli bölge çapının boşalma derecesi doğrultusunda belirlenmesini sağlamaktadır. Belirlenen maksimum 100 gpm (4,664 kg/s) boşalma hızını aşan Tehlikeli bölge hesaplamalarında belirlenen maksimum güvenlik mesafesi alınmıştır. Tablo-8 Boşalma Hızı - Tehlikeli Bölge Çapı REV.01 / Sayfa 227 / 357 EL.DTR.001

228 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Tablo-9 Uygun Şekilde Havalandırılan Havadan Ağır Yerüstü Gaz Kaynakları için Tehlike Bölge Mesafeleri REV.01 / Sayfa 228 / 357 EL.DTR.001

229 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 3.9. Patlayıcı Ortam Oluşabilecek (Boşaltma Kaynakları) Yerler: REV.01 / Sayfa 229 / 357 EL.DTR.001

230 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Patlayıcı gaz ortamı oluşturacak şekilde atmosfere yanıcı gaz, buhar veya sıvının boşalmaya başladığı nokta veya yerler aşağıda belirtilmiştir; A. LPG Depolama Tankları : 1. LPG Tankı İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi Havalandırma Genel Alan Çukur Alan Tip : Doğal Havalandırma (Ek-B.2) Doğal Havalandırma (Ek-B.2) Derece : Orta Derece Orta Derece Bulunabilirlik : İyi İyi Boşalma Kaynağı Terminal K Emniyet Valfi - 8 " Terminal K Emniyet Valfi - 8 " Terminal TK-1-9 Emniyet Valfi 4 " Dolum Tesisi T-01 Emniyet Valfi 4 " Dolum Tesisi T-02 Emniyet Valfi 3 " Boşalma Derecesi Ana Derece (Ek-A d) Ürün : Propan Parlama Noktası : -105 C Buhar Yoğunluğu : 1,86 (Havadan Ağır) B. LPG Pompa Dairesi : 1. Salmastra Keçelerinde Gaz Kaçağı 2. Boru Hattı Üzerindeki Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi Havalandırma Genel Alan Çukur Alan Tip : Doğal Havalandırma (Ek-B.2) - Derece : Orta Derece - Bulunabilirlik : İyi - Boşalma Kaynağı Boşalma Derecesi Pompa Salmastrası Tali Derece (Ek-A a) Hat Üzerindeki Emniyet Valfleri - 3/4 " Ana Derece (Ek-A d) Ürün : Propan Parlama Noktası : -105 C Buhar Yoğunluğu : 1,86 (Havadan Ağır) C. LPG Tanker Peronu : REV.01 / Sayfa 230 / 357 EL.DTR.001

231 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 1. LPG Tankeri İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valfinden Gazın Tahliyesi 2. Tanker Dolum Hortumu Bağlantısında Gaz Kaçağı Havalandırma Genel Alan Çukur Alan Tip : Doğal Havalandırma (Ek-B.2) - Derece : Orta Derece - Bulunabilirlik : İyi - Boşalma Kaynağı Boşalma Derecesi Emniyet Valfi - 1,5 " Ana Derece (Ek-A d) Hortum Bağlantısı - 2 " Tali Derece (Ek-A b) Ürün : Propan Parlama Noktası : -105 C Buhar Yoğunluğu : D. Tüp Dolum Sundurması : 1,86 (Havadan Ağır) 1. Boru Hattı Basınç Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi 2. LPG Tüp Dolumu Sırasında Dolum Başlıklarından Gaz Kaçağı Havalandırma Genel Alan Çukur Alan Tip : Doğal Havalandırma (Ek-B.2) Cebri Aspirasyon Sistemi - Derece : Orta Derece - Bulunabilirlik : İyi - Boşalma Kaynağı Boşalma Derecesi Emniyet Valfi 3/4 " Ana Derece (Ek-A d) Tüp Dolum Başlıkları - 1/2 Tali Derece (Ek-A b) Ürün : Propan Parlama Noktası : -105 C Buhar Yoğunluğu : 1,86 (Havadan Ağır) E. Etil Mercaptan Kokulandırma Ünitesi : REV.01 / Sayfa 231 / 357 EL.DTR.001

232 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 1. Etil Merkaptan tankı İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valfinden Gazın Tahliyesi 2. Kokulandırma Ünite Bağlantısında Gaz Kaçağı Havalandırma Genel Alan Çukur Alan Tip : Doğal Havalandırma (Ek-B.2) - Derece : Orta Derece - Bulunabilirlik : İyi - Boşalma Kaynağı Boşalma Derecesi Emniyet Valfi 3/4 " Ana Derece (Ek-A d) Kokulandırma Bağlantıları 1" Tali Derece (Ek-A b) Ürün : Etil Merkaptan Parlama Noktası : -48 C Buhar Yoğunluğu : 2.1 (Havadan Ağır) F. Motorin, Tiner ve Boya Depolama : Havalandırma Genel Alan Çukur Alan Tip : Doğal Havalandırma (Ek-B.2) - Derece : Yüksek Derece - Bulunabilirlik : İyi - Boşalma Kaynağı Boşalma Derecesi Nefeslik - 1 " Sürekli Derece (Ek-A b) Ürün : Motorin / Tiner Parlama Noktası : 55 C / 44 C / 37 / 44 C Sıvı Yoğunluğu : kg/m 3 4. PATLAMAYA KARŞI KORUMA TEDBİRLERİ 4.1. Müsaade Edilen Patlamadan Koruma Metodları (Tablo-6) REV.01 / Sayfa 232 / 357 EL.DTR.001

233 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 4.2. Tehlike Bölgesine (Zone) Göre ATEX Gruplandırması 4.3. IIG Grubu için Maksimum Yüzey Sıcaklık Sınıflandırması ATEX-IEC (NEC / CEC): REV.01 / Sayfa 233 / 357 EL.DTR.001

234 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 4.4. ATEX Ex işaretlemesi REV.01 / Sayfa 234 / 357 EL.DTR.001

235 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 5. PATLAMA RİSKLERİNİN BELİRLENMESİ VE TEHLİKELİ BÖLGELERİN (ZONE) DEĞERLENDİRİLMESİ 5.1. Tehlikeli Bölge (Zone) Hesaplaması A. LPG Depolama Tankları Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Propan Molekül Kütlesi : 44.1 (kg/kmol) Boşalma Kaynağı : Emniyet Valfi - 8", 4", 3" Boşalma Derecesi : Ana LEL : 0,039 kg/m 3 (%2,1 vol.) K : Pa (17.5 Bar) Tank İç Basıncı : K : Pa (10 Bar) TK-1-9 : Pa (17.5 Bar) T-01 / T-02 : Pa (17.5 Bar) Dış Basınç : Pa (1 atm) Ürün Sıcaklığı : 288,15 K (15 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0,25 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 REV.01 / Sayfa 235 / 357 EL.DTR.001

236 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI LPG Tankı İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi Boşalma Derecesi Tank p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure A.3.2 Release Rate Of Gas (TANK ) 1 P > Pc 1.75E+05 Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.54E E+02 p Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.07E+01 HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 236 / 357 EL.DTR.001

237 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Boşalma Derecesi Tank p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure A.3.2 Release Rate Of Gas (TANK ) 1 P > Pc 1.75E+05 Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.54E E+02 p Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.07E+01 HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 237 / 357 EL.DTR.001

238 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Boşalma Derecesi Silindir Tank 1-9 p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure A.3.2 Release Rate Of Gas (SİLİNDİR TANK 1-9) 1 P > Pc 1.75E+05 Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 3.86E E+01 p Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.07E+01 HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 238 / 357 EL.DTR.001

239 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Boşalma Derecesi Silindir T 01 p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure A.3.2 Release Rate Of Gas (SİLİNDİR TANK-01) 1 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 3.86E E+01 p 1.75E+05 Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.07E+01 HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 239 / 357 EL.DTR.001

240 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Boşalma Derecesi Silindir T 02 p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure A.3.2 Release Rate Of Gas (SİLİNDİR TANK-02) 1 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 2.17E E+01 p 1.75E+05 Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.07E+01 HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 240 / 357 EL.DTR.001

241 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi Tank (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (TANK ) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 241 / 357 EL.DTR.001

242 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi Tank (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (TANK ) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Vz Hypothetical Dimension Havalandırma Derecesi Silindir Tank l REV.01 / Sayfa 242 / 357 EL.DTR.001

243 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (TANK ) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension Havalandırma Derecesi Silindir Tank REV.01 / Sayfa 243 / 357 EL.DTR.001

244 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (SİLİNDİR TANK 1-9) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension Havalandırma Derecesi Silindir Tank T l REV.01 / Sayfa 244 / 357 EL.DTR.001

245 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (SİLİNDİR TANK 01) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Vz Hypothetical Dimension Havalandırma Derecesi Silindir Tank T REV.01 / Sayfa 245 / 357 EL.DTR.001

246 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (SİLİNDİR TANK-02) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Vz Hypothetical Dimension L REV.01 / Sayfa 246 / 357 EL.DTR.001

247 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sonuç: Teorik Vz hacimleri ihmal edilemez. Açık hava şartlarında Vo için makul değerin 3400 m3 olduğu varsayımına göre Vz hacimleri, Vo dan oldukça büyüktür. Ayrıca patlayıcı ortam kalıcılık süresi (t=174h) anlamlı düzeydedir. Bu sonuca göre Boşalma Derecesi ANA ve havalandırma derecesi ORTA olarak alındığında havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge sadece ZONE 1 olarak tanımlanmalıdır. Ancak hem Vz hacminin büyük olması hem de açık ortam olmasına rağmen havalandırma kalitesi orta olabileceği değerlendirilmektedir. Bu nedenle tehlike bölgesi ZONE 1 ve ZONE 2 olarak belirlenmiştir. REV.01 / Sayfa 247 / 357 EL.DTR.001

248 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI B. LPG Pompa Dairesi Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Propan Molekül Kütlesi : 44.1 (kg/kmol) Boşalma Kaynağı : Pompa Salmastrası / Hat Üzerindeki Emniyet Valfleri - 3/4 " Boşalma Derecesi : Tali / Ana LEL : 0,039 kg/m 3 (%2,1 vol.) Hat İç Basıncı : Dolum Tesisi Pa (17,5 Bar) Terminal (10 Bar) Dış Basınç : Pa (1 atm) Ürün Sıcaklığı : 283,15 K (10 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0.50 / 0.25 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 REV.01 / Sayfa 248 / 357 EL.DTR.001

249 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.1st. Pompa Salmastrası Gaz Kaçağı Terminal Pompaları Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m E " A.3.2 Release Rate Of Gas (Terminal Pompa) 1 P > Pc pc Critical Pressure 1.75E+05 Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 1.94E-02 p Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 249 / 357 EL.DTR.001

250 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Dolum Tesisi Pompaları Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m E " A.3.2 Release Rate Of Gas (Dolum Tesisi Pompa) 1 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked dg/dt Release Rate kg/s 3.39E-02 p pc Critical Pressure 1.75E+05 Pa Velocity of Release Gas is Choked Sp Sp Velocity of Release Gas is Non-Choked dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 250 / 357 EL.DTR.001

251 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Terminal Pompaları Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (Dolum Tesisi Pompa) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 251 / 357 EL.DTR.001

252 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Dolum Tesisi Pompaları Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K B.5 Degree Of Ventilation (Dolum Tesisi Pompa) C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s V0 Entire Volume Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 252 / 357 EL.DTR.001

253 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sonuç: Teorik Vz (58.77 m3) hacmi açık hava şartlarında ve LPG Pompa Dairesinin (4mx6m) ölçüleri göz önüne alındığında ihmal edilebilir. Boşalma Derecesi TALİ, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge sadece ZONE 2 olarak tanımlanmalıdır. (EN Örnek 2) API 505 Section ve Figure 51 de tehlike alanı kısıtlı mesafe belirlenmesine karşın EK-D Tablo D1 de pompa kapasiteleri doğrultusunda aşağıdaki emniyet mesafeleri öngörülmüştür. Pump Flow Rate Pumps Low =< 6.89 bar Medium = bar High = > bar Standard Pump Low Pressure Low Flow < m3/h Medium Pressure High Pressure Low Pressure Medium Flow m3/h Medium Pressure High Pressure Low Pressure High Flow > m3/h Medium Pressure High Pressure Hazard Radius (m.) REV.01 / Sayfa 253 / 357 EL.DTR.001

254 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.2nd. LPG Hattında İç Basıncının Yükselmesi / Hat Üzerindeki Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m /4" pc Critical Pressure p Pa B.2 Release Rate Of Gas 1.75E+05 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked 1 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 1.37E+00 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 254 / 357 EL.DTR.001

255 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.2 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 255 / 357 EL.DTR.001

256 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sonuç: Teorik Vz (2.369,74 m3) hacmi ihmal edilemez. Açık hava şartlarında Vo için makul değerin 3400 m3 olduğu varsayımına göre Vz hacmi, Vo dan oldukça büyüktür. Ayrıca patlayıcı ortam kalıcılık süresi (t=174h) anlamlı düzeydedir. Bu sonuca göre Boşalma Derecesi ANA ve havalandırma derecesi ORTA olarak alındığında havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge sadece ZONE 1 olarak tanımlanmalıdır. Ancak hem Vz hacminin büyük olması hem de açık ortam olmasına rağmen havalandırma kalitesi orta olabileceği değerlendirilmektedir. Bu nedenle tehlike bölgesi ZONE 1 ve ZONE 2 olarak belirlenmiştir. Determination of Hazard Radius dg/dt Release Rate kg/s 1.37 Category 1 Propane Hazard Radius (m.) Mass Release Rate (Kg/s) Low Medium High Hazard Radius (m.) D1 H1 D2 H2 D3 H N/A N/A N/A N/A REV.01 / Sayfa 256 / 357 EL.DTR.001

257 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI C. Tanker Peronu Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Propan Molekül Kütlesi : 44.1 (kg/kmol) Boşalma Kaynağı : Emniyet Valfi - 1,5 " / Hortum Bağlantısı - 2 " Boşalma Derecesi : Ana / Tali LEL : 0,039 kg/m 3 (%2,1 vol.) Hat İç Basıncı : Pa (10 Bar) Dış Basınç : Pa (1 atm) Ürün Sıcaklığı : 283,15 K (10 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0,50 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 REV.01 / Sayfa 257 / 357 EL.DTR.001

258 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.1st. LPG Tankeri İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valfinden Gazın Tahliyesi Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure p Pa A.3.2 Release Rate Of Gas P > Pc E+05 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 5.47E+00 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 258 / 357 EL.DTR.001

259 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.5 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 259 / 357 EL.DTR.001

260 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.2nd. Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Tanker Hortum Bağlantısı Gaz Kaçağı Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure p Pa A.3.2 Release Rate Of Gas P > Pc E+05 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 5.56E+00 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 260 / 357 EL.DTR.001

261 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.5 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 261 / 357 EL.DTR.001

262 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sonuç: Teorik Vz (9479 m3 ve 9630 m3) hacimleri açık hava şartlarında Vo için makul değerin 3400 m3 olduğu varsayımına göre ve LPG Tanker Perononun (775 m 2 ) ölçüleri göz önüne alındığında ihmal edilemez. Ayrıca patlayıcı ortam kalıcılık süresi (t=174h ve 151h) anlamlı düzeydedir. Tanker emniyet valfi için Boşalma Derecesi ANA, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge sadece ZONE 1 olarak tanımlanmalıdır. Tanker dolum hortumu için Boşalma Derecesi TALİ, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge ZONE 2 olarak da tanımlanmalıdır. Tehlike Bölgesi, bütün tanker peronunu kapsayacak şekilde EN Example No:9 ve API 505 Section Figure 13 deki 1,5m. Zone 1, 4,5m. Zone 2 olan asgari emniyet mesafeleri öngörülmüştür. REV.01 / Sayfa 262 / 357 EL.DTR.001

263 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI D. Dolum Sundurması Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Molekül Kütlesi : Boşalma Kaynağı : Boşalma Derecesi : LEL : Hat İç Basıncı : Dış Basınç : Ürün Sıcaklığı : Propan 44.1 (kg/kmol) Emniyet Valfi 3/4" Tüp Dolum Başlıkları - 1/2 Ana / Tali 0,039 kg/m 3 (%2,1 vol.) Emniyet Valfi (Propan) Pa (25 Bar) Dolum Hattı Pa (17.5 Bar) Pa (1 atm) 283,15 K (10 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0,25 ve 0,50 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 REV.01 / Sayfa 263 / 357 EL.DTR.001

264 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.1st. Boru Hattı İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valfinden Gazın Tahliyesi Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m /4" pc Critical Pressure p Pa A.3.2 Release Rate Of Gas 1.75E+05 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked 1 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 1.96E+00 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 264 / 357 EL.DTR.001

265 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.5 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 265 / 357 EL.DTR.001

266 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.2nd. Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa LPG Tüp Dolumu Sırasında Dolum Başlıklarından Gazın Tahliyesi Υ Polytrophic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m /2" pc Critical Pressure p Pa A.3.2 Release Rate Of Gas 1.75E+05 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked 1 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 6.08E-01 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 266 / 357 EL.DTR.001

267 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.5 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 267 / 357 EL.DTR.001

268 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sonuç: Teorik Vz (3385,35 m3 ve 1053,22 m3) hacimleri, atmosfere yarı açık ve cebri aspirasyon sistemi olan olan Dolum sundurmasının (50x35x4) 7000 m3 hacmi göz önüne alındığında ihmal edilemezdir. Ayrıca patlayıcı ortam kalıcılık süresi (t=174h ve 151h) anlamlı düzeydedir. Tanker emniyet valfi için Boşalma Derecesi ANA, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge sadece ZONE 1 olarak tanımlanmalıdır. Tüp dolum hortumu için Boşalma Derecesi TALİ, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge ZONE 2 olarak da tanımlanmalıdır. Tehlike Bölgesi, hesaplanan Vz hacimleri, EN Calculation No:3, Example No: 4 ile dolum sundurmasının atmosfere yarı açık olması nedeniyle havalandırma bulunabilirliğinin kötü olabileceği değerlendirilerek API 505 Section Figure 22 doğrultusunda Dolum Sundurma binasının içi Zone-1 binanın 3 m. dışına kadar da Zone 2 olarak asgari emniyet mesafeleri öngörülmüştür REV.01 / Sayfa 268 / 357 EL.DTR.001

269 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E. Etil Merkaptan Kokulandırma Ünitesi Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Etil Merkaptan Molekül Kütlesi : (kg/kmol) Boşalma Kaynağı : Emniyet Valfi 3/4 " / Kokulandırma Bağlantısı - 1 " Boşalma Derecesi : Ana / Tali LEL : 0,072 kg/m 3 (%2,1 vol.) Hat İç Basıncı : Pa (1.72 Bar) Dış Basınç : Pa (1 atm) Ürün Sıcaklığı : 283,15 K (10 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0.25 ve 0,50 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 REV.01 / Sayfa 269 / 357 EL.DTR.001

270 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.1st. Etil Merkaptan Tankı İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valfinin Gazın Tahliyesi Boşalma Derecesi p0 Υ cp R M p Pressure Outside the Polytropic İndex Specific Heat at Universal Gas Molecular Mass of Gas Pressure Inside Container Gas Container of Adiabatic Constant Pressure Constant (kg/kmol) Pa Pa Expansion (Jkg-1 K-1) (kmol-1 K-1) T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m /4" pc Critical Pressure p Pa A.3.2 Release Rate Of Gas 1.72E+05 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked 1 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 1.54E-01 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 270 / 357 EL.DTR.001

271 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.5 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 271 / 357 EL.DTR.001

272 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI E.2nd. Kokulandırma Ünite Bağlantısından Gaz Kaçağı Boşalma Derecesi p0 Pressure Outside the Gas Container Pa Υ Polytropic İndex of Adiabatic Expansion cp Specific Heat at Constant Pressure (Jkg-1 K-1) M Molecular Mass of Gas (kg/kmol) R Universal Gas Constant (kmol-1 K-1) p Pressure Inside Container Pa T Absolute Tempature inside the Container K p Density of Gas Inside The Container kg/m3 p0 Density of Expanded Gas kg/m3 S Opening Surface Area m " pc Critical Pressure p Pa A.3.2 Release Rate Of Gas 1.72E+05 P > Pc Velocity of Release Gas is Choked 1 Velocity of Release Gas is Choked Velocity of Release Gas is Non-Choked Sp Sp dg/dt Release Rate kg/s 2.74E-01 Velocity of Gas (m/s) dg/dt Release Rate kg/s HESAPLAMA YAPILMAZ Velocity of Gas (m/s) #VALUE! REV.01 / Sayfa 272 / 357 EL.DTR.001

273 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Havalandırma Derecesi (dg/dt )max Max. Rate of Release Source Mass per Time kg/s LELm Lower Explosive Limit Mass per Time kg/m3 LELv Lower Explosive Limit Volumetric vol% M Molecular Mass (kg/kmol) k Safety Factor Continuous and Primary Grades Secondary Grades T Ambient Temperature Kelvin K C Number of Fresh Air Change Per Time dv0/dt Total Flow Rate of Fresh Air V0 Entire Volume f Efficiency of Ventilation t Persistence Time Xo Initial Concentration of Flammable %vol. - kg/m3 B.5 Degree Of Ventilation Açık Hava olduğu için değer sabit alınmıştır (API 505 f.4.3) (dv/dt )min Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vk Min. Flow Rate of Fresh Air m3/s Vz Hypothetical Volume m3 Vz Hypothetical Dimension REV.01 / Sayfa 273 / 357 EL.DTR.001

274 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Sonuç: Teorik Vz ( m3 ve m3) hacimleri açık hava şartlarında Vo için makul değerin 3400 m3 olduğu varsayımına göre ihmal edilebilir düzeydedir. Tank emniyet valfi için Boşalma Derecesi ANA, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge sadece ZONE 1 olarak tanımlanmalıdır. Kokulandırma ünitesi için Boşalma Derecesi TALİ, havalandırma derecesi ORTA ve havalandırmanın İYİ olarak değerlendirilirse bölge ZONE 2 olarak da tanımlanmalıdır. Tehlike Bölgesi, EN Example No:1 ve API Figure 8 e göre emniyet mesafeleri Emniyet Valfinden 0.5 m. ; tank havuzunun içi ve kokulandırma ünitesi pano içi Zone 1 olarak ve depolama tankı ve kontrol panosundan 3 m. Zone 2 olarak asgari emniyet mesafeleri öngörülmüştür. F. LPG Boru Hatları Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Molekül Kütlesi : Boşalma Kaynağı : Boşalma Derecesi : LEL : Hat İç Basıncı : Dış Basınç : Ürün Sıcaklığı : Propan 44.1 (kg/kmol) Emniyet Valfi 3/4" Tüp Dolum Başlıkları - 1/2 Ana / Tali 0,039 kg/m 3 (%2,1 vol.) Emniyet Valfi (Propan) Pa (25 Bar) Dolum Hattı Pa (17.5 Bar) Pa (1 atm) 283,15 K (10 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0,50 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 Sonuç: EN stamdardı Example No:4 ve API 505 Ek-D D.5.7 doğrultusunda kapalı boru hatları sistemindeki vanaların oluşturabileceği Tehlikeli Bölge Zone 2 olarak 1 m. mesafesi öngörülmüştür. API 505 Ek-D D.5.7 de ayrıca yüksek olasılıkla kaçak yaşanabilecek vanalar için emniyet mesafesinin Table D-4 doğrultusunda 3 m. olarak belirlenebilecektir. REV.01 / Sayfa 274 / 357 EL.DTR.001

275 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI G. Motorin Depolama Boşalma Özellikleri Yanıcı Madde : Motorin Molekül Kütlesi : - Boşalma Kaynağı : Nefeslik 1" Boşalma Derecesi : LEL : Hat İç Basıncı : Dış Basınç : Ürün Sıcaklığı : Sürekli (%1 vol.) Pa ( Bar) Pa (1 atm) 298,15 K (25 C) Havalandırma Özellikleri Emniyet Faktörü k : 0,50 Asgari Rüzgar Hızı : 0,5 m/s Hava Değişim Sayısı, C : 0,03 / s Kalite Faktörü, f : 1 Sonuç: EN ve API e göre patlayıcı atmosfer oluşması için yanıcı sıvıların parlama noktası üstünde depolanması gerekmektedir. Mazotun parlama noktası 55 C olması nedeniyle mazot depolama tankı nefesliğinde patlayıcı ortam oluşmayacağı öngörülmüş ve tehlikeli bölge belirlenmemiştir. REV.01 / Sayfa 275 / 357 EL.DTR.001

276 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI 5.2. Kaçağın Kaynağına Göre Patlayıcı Madde Listesi (Tablo-7) Boşalma kaynağı Parlayıcı Madde Havalandırma Tehlikeli Bölge No Tanım Yeri 1 2 Basınç Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi LPG Pompa Salmastrası Gaz Kaçağı Basınç Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi LPG Stoklama Tankları K LPG Stoklama Tankları K LPG Stoklama Tankları TK 1-9 LPG Stoklama Tankları T 01 LPG Stoklama Tankları T 02 LPG Pompa Dairesi Boşalma Derecesi a Referans no b) İşletme sıcaklığı ve basıncı C Kpa Faz durumu C) Tipi d) Derecesi Bulunabilirlik e Zone Tipi Ana 1, LG N Orta İyi Ana 1, LG N Orta İyi Ana 1, LG N Orta İyi Ana 1, LG N Orta İyi Ana 1, LG N Orta İyi Zone mesafesi m Dikey Yatay Zone 1 7,5 15 Zone Zone 1 7,5 15 Zone Zone 1 7,5 15 Zone Zone 1 7,5 15 Zone Zone 1 7,5 15 Zone Tali 1, G N Orta İyi Zone ,24 Tali 1, G N Orta İyi Zone ,24 Ana 1, LG N Orta İyi Zone 1 6,096 7,620 Zone 2 0,610 1,524 EN Example: 3 Referans API 505 Section Figure 21 ve EK D-3 Tablosu EN Example: 1 ve 2 API 505 Section Figure 51, EK-D Table D1 EN Example: 3 API 505 Section ve Figure 18 ve Figure 51, EK-D Table D3 Bilgi ve Açıklamalar Dış ortam nedeniyle uygun havalandırma şartları olduğu kabul edilmiştir. EN a göre Vz hacmi doğrultusunda hesaplanan Zone 2 tehlikeli bölge alan yarıçapının havalandırma şartları doğrultusunda daha geniş olabileceği göz önüne alınmalıdır. EN Example:2 e göre Orta seviye havalandırma şartında tehlikeli bölge Zone 2 olarak belirlenmiştir. Zone 2 alanın çapı EN da belirlenmediği için Pompalarını kapasiteleri doğrultusunda Table D- 1 ve Example 2 den mesafeler belirlenmiştir. Tehlikeli bölge alanı mesafesi, hesaplanan gaz salınımı doğrultusunda belirlenmiştir. REV.01 / Sayfa 276 / 357 EL.DTR.001

277 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI Boşalma kaynağı Parlayıcı Madde Havalandırma Tehlikeli Bölge No Tanım Yeri LPG Tanker İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi Tanker Dolum Hortumu Bağlantısında Gaz Kaçağı Boru Hattı Basınç Yükselmesi / Emniyet Valflerinden Gazın Tahliyesi LPG Tüp Dolumu Sırasında Dolum Başlıklarında Gaz Kaçağı Tank İç Basıncının Yükselmesi / Emniyet Valfinden Gazın Tahliyesi Kokulandırma Ünite Bağlantısında Gaz Kaçağı Boru Hatlarındaki Vanalardan Gaz Kaçağı LPG Tanker Peronu Dolum Sundurması Etil Merkaptan Kokulandırma Sistemi LPG Boru Hatları Boşalma Derecesi a Referans no b) İşletme sıcaklığı ve basıncı C Kpa Faz durumu C) Tipi d) Derecesi Bulunabilirlik e Zone Tipi Ana 1, LG N Orta İyi Tali 1, LG N Orta İyi Zone mesafesi m Dikey Yatay Zone 1 7,62 15,24 Zone 2 0, Zone Zone Referans EN Example: 4, Example: 9 API 505 Section Figure 13 Ana 1, LG N Orta İyi Zone 1 Tüm Sundurma EN Calculation No:3 ve Example No:4 Tali 1, LG N Orta İyi Zone Ana LG N Orta İyi Zone Tali LG N Orta İyi Zone Tali 1, LG N Orta İyi Zone API 505 Section Figure 22 EN Exapmle No:1 API 505 Section Figure 8 Example No:4 API 505 Ek-D D.5.7 Bilgi ve Açıklamalar Dış ortam nedeniyle uygun havalandırma şartları olduğu kabul edilmiştir. Tanker dolum sistemi kapalı sistem olmasına rağmen tüm tanker peronunun zone-1 olarak değerlendirilmiştir. Tüm Dolum sundurması Zone 1 olarak değerlendirilmiştir. Sundurma sonrası 3m. Zone 2 olarak belirlenmiştir. Tehlike bölgesi açık hava şartlarında ihmal edilebilir olmasına karşın emniyet valfinden 0.5 m. ve tank havuzu Zone 1, diğer bağlantı noktalarından 3 m. Zone 2 olarak belirlenmiştir. Normal boru hatları üzerindeki vana/flanşlarda tehlikeli bölge mesafesi 1 m. olarak değerlendirilmelidir. REV.01 / Sayfa 277 / 357 EL.DTR.001

278 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI EK.2. TEHLİKELİ BÖLGE (ZONE) PLANI REV.01 / Sayfa 278 / 357 EL.DTR.001

279 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI REV.01 / Sayfa 279 / 357 EL.DTR.001

280 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI REV.01 / Sayfa 280 / 357 EL.DTR.001

281 PETGAZ DÖRTYOL STOKLAMA TERMİNALİ VE DOLUM TESİSİ PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI EK.4. Ex-Proof EKİPMAN LİSTESİ Sıra No Ekipman Marka Kullanım Yeri koruma sınıfı 1... KW MOTOR... LPG POMPASI... 2 START-STOP BUTONU EEx de II C T6 (?) 3 ACİL STOP BUTONU EEx de IIC T6 (?) 4 ALARM EEx de IIC T6 (?) 5 GAZ DEDEKTÖRÜ EEx e II T6 (?) 6 SELENOİD VANA REV.01 / Sayfa 281 / 357 EL.DTR.001

282 6. ÇALIŞANLARIN SAĞLIK ve GÜVENLİKLERİNİN PATLAYICI ORTAM RİSKLERİNDEN KORUNMASI İÇİN ALINAN ÖNLEMLER Tesiste yukarıda bölümde sınıflandırılan tehlike bölgeleri ve bu bölgelerde bulunan ekipmanlar için önlemler alınmıştır Organizasyon Önlemleri Çalışanların Eğitimi Tüm bakım personeli, Atex EN standardı doğrultsunda yetkili kurumlardan eğitimleri tamamlanmaktadır. Olası patlayıcı ortamlar tesbit edilmiş olup, ilgili işletme çalışanlarına, sistem ilk devreye alınırken yetkili kurumlar tarafından LPG nin özellikleri, forklift LPG dolum sistemi özellikleri, alınan teknik emniyet önlemleri, patlama ortamları, riskler, kişisel koruyucu ekipman, tahliye, ilk yardım, yangın güvenlik önlemleri, LPG kaçaklarına müdahale ve acil durumlara müdahale konularında eğitim verilmiştir İşletme- Bakım personelinin görevleri : Yangınla ve patlama ile mücadele tehlikeli bir iş olduğundan, mücadele edecek personelin iyi bir eğitim görmüş ve bu konuda bilgili olması gerekir. Olası patlayıcı ortam içerisinde yapılacak çalışmalar öncesinde riskleri indirgeyecek çalışma izinleri, özel ex-proof ve kıvılcım çıkartmayan ekipmanların kullandırılmasını sağlar. İş yerinde her an bir acil durum olasılığına karşı daima hazırlıklı bulunmalıdır. Gaz kaçağı veya olası patlama durumlarına karşı, daha önceden hazırlanmış plan dahilnde gerekli güvenlik önlemler alır, aldırır ve yan birimlerden yardım ister. Her kısmın personeli kendi sahasında yangın ve patlama çıkabilecek yerleri iyice bilmeli ve gerekli önleyici tedbirleri almalıdır. Periyodik bakım, test, topraklama ve paratöner yıllık ölçüm ve kontrelleri yaptırır. Her kısmın personeli kendi sahasındaki patlama ile ilgili mücadele ekipmanlarının yerlerini (gaz dedektörü, alarm sistemleri vs) ve bu sistemlerin kullanılmasını bilmeli, veya arızalı bir cihaz gördüğünde derhal sorumlularına veya tesis yetkililerine haber vererek cihazın kullanılır hale getirilmesi sağlar. Personel mesaiye başlamadan önce ve çay molalarından sonra kendi bölgesindeki cihazların kontrollerini yapmalıdır. Her kısmın personeli kendi bölgesindeki KKT söndürücüleri, acil durdurma butonunu, yangın hidrantlarının yerlerini bilmelidir. Bir yangın anında yangınla mücadelede görevli personelin haricindeki ilgisiz personelin, ziyaretçinin yangın mahalinden uzaklaşmasını sağlamalıdır. Yazılı prosedürlere ve talimatlarına uymalıdır Patlamadan Korunma Önlemleri Statik Elektrik a. Çalışanların için Statik Tutamaklar: b. Çalışanların için antistatik KKE ın kullanılması (antistatik iş emniyet ayakkabısı, pamuklu iş kıyafeti,, nomeks iş kıyafeti) c. Çalışaların kıvılcım çıkartmayan el aletlerini kullanması (sarı çekiç,..) d. Elektrik Cihazlarının Topraklanması e. Tüm mekanik sabit/hareketli bağlantıların eşpotansiyel topraklanmaları: Akım taşımayan bütün metal parça muhafazalar, elektrik cihazlarına girişler, metal boru ve ek parçalar, borulu ve metal tüp korumalı, metal kılıflı kablo vb. yerler topraklanması Akım taşımayan metal parçaların topraklanması hiç bir zaman 10 ohm civarını aşmayacak şekilde yapılması.

283 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ f. Tüm LPG tankları ve boru bağlantıları eşpotansiyel olarak topraklaması g. Yıllık topraklama ölçümleri Sabit Gaz Dedektörleri Dökme Forklift LPG Sistemlerinde gaz dedektör sistemi merkezi sistem LPG tank sahasında gaz dedektör alıcıları bulunmaktadır. Bir LPG kaçağında, patlamaları önlemek için %1,8 alt ile %9 üst patlama limitlerine ulaşmadan %20 LEL seviyesinde ışıklı uyarı, %40 LEL seviyesinde arasında gaz kaçaklarını ikaz ederek, gaz akışını kapatıp yangın sirenini otomatik devreye alarak patlama ihtimalini önlenmeye çalışır. olup Portatif Gaz Dedektörleri: Taşınabilir gaz dedektörü sayesinde tesisin değişik noktalarında gaz ölçümleri yapılabilecektir. Bu cihaz özellikle sahanın muhtelif yerlerinde yapılabilecek tamir ve bakım çalışmaları öncesinde emniyet ve güvenllik temini için yapılması gereken gaz kaçağı tespiti için önem arz etmektedir. Gerek rutin bir bakım/onarım hizmeti kapsamında, gerekse de mevcut bir alarm cihazının uyarısı veya gaz kokusu ile belirlenen bir kaçak noktasının tespitinde, rutin yapılan gaz ölçüm kontrollerinde veya rutin dışı ateşli çalışmalar öncesinde olası kaçakların önceden tespit edilebilmesi açısından oldukça önemli katkılar sağlamaktadır Kumanda Butonları Start Stop Butonu: Patlayıcı gazın bulunabileceği ortamlarda kullanılması zorunlu olan özel elektrik anahtarı, ortamda gaz olması halinde dahi yangına neden olmayacak şekilde elektrik enerjisinin kullanılarak elektrik motorlarının çalıştırılıp durdurulmasını sağlar. Acil Stop ve Yangın İhbar Butonu (Ex-proof); Tank sahasında ve pano üzerinde olmak üzere, en az 2 adet acil stop butonu bulunmaktadır. Bu butonlara basıldığında, sistemin elektriği kesileceğinden (küplaj düşmesi) lpg akışı kapanacak ve yangın ihbar sireni çalışacaktır Terminal Kutusu Patlayıcı gazın bulunabileceği ortamlarda kullanılması zorunlu olan özel elektrik kablosu bağlantı kutusu, ortamda gaz olması halinde dahi yangına neden olmayacak şekilde elektrik enerjisinin taşındığı kabloların birbirlerine eklenerek enerjinin kullanım noktasına kadar taşınmasını/dağıtılmasını sağlamaktadır. Bu terminal kutusunun kullanılmaması halinde patlayıcı gazın bulunduğu yerlerde elektrik enerjisinin kullanım noktalarına dağıtımı yapılamaz Elektrik Motorları LPG nin basınçlandırılarak tanktan, araçlara dolumunu sağlayan elektrikli pompalar harici pompalardır. Bu pompaların elektrik motorları, bulundukları zone bölgesine seçilmiş olup, patlamaya karşı korunumlu (yani ex-proof) göre REV.00 / Sayfa 283 / 357 PR.SEC.003

284 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ özelliktedir Selenoid Valf Elektrik kumandalı pnömatik valf. Gaz kaçağı durumunda veya Acil stop butonlarından herhangi birine basıldığında, selenoid valfin beslemesi kesilerek, aktuatörlü vanaları besleyen hava eksozdan atılarak, LPG hatlarının kapatılması sağlanır. Tank ile tesisat arası kapatılarak tanktan daha fazla gazın tessatı gitmesi engellenir. Selenoid valf 220 V enerji ile çalışan Ex-proof melzemedir Ek-23 PR.EYS.001 Doküman ve Veri Kontrolü Prosedürü AMAÇ Bu prosedür, Operasyonel Entegre Yönetim sistemi dokümanlarının hazırlanması, yayımlanması, dağıtılması ve güncellenmesi için yöntem ve sorumlulukları belirler. KAPSAM Bu prosedür, Operasyonel Entegre Yönetim Sistemi (OEYS) dokümanlarını kapsar. SORUMLULUK VE YETKİ Yönetim Temsilcisi, bu prosedürün uygulanmasından sorumludur. TANIMLAMALAR ve KISALTMALAR Operasyonel Entegre Yönetim Sistemi (OEYS) : ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO Çevre Yönetim Sistemi, OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistem ve Güvenlik Yönetim Sistemlerinin entegre edildiği Petgaz yönetim sistemi. UYGULAMA Doküman Hazırlama ve Onaylama 13. Süreç sahipleri, yönetim sistemleri kapsamında hazırlanacak dokümanları ve bu dokümanları hazırlamaktan sorumlu kişileri belirler. 14. Doküman taslağı, konu hakkında yeterli bilgi ve tecrübeye sahip ilgili birim çalışanları arasından seçilen kişi(ler) tarafından hazırlanır. 15. El kitabı, prosedür ve talimatlar hazırlanırken aşağıda belirtilen yazı düzeni şartlarına uyulur. Dökümanlarda kullanılan harf ve rakamlar, Microsoft Word bilgisayar programında Arial veya Calibri yazı tipinde ve yazı boyutunda yazılır. Tablo içi yazımlarda 8-10 yazı boyutu kullanılabilir. Paragraf aralıkları 1 boşluk olmalıdır. REV.00 / Sayfa 284 / 357 PR.SEC.003

285 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Satır aralıkları 1 boşluk olmalıdır. 16. Formlar dışındaki her dökümanlarda bulunması gereken asgari bilgiler aşağıdaki gibidir : Üst Bilgiler : Petgaz LOGO su, Döküman Adı, Döküman No, Sayfa No, Revizyon No, Yayım Tarihi Alt Bilgiler : Hazırlayan, Kontrol eden, İlk Onay ve gerekli görülürse Son Onay Adı, Soyadı ve İmzası 17. Yönetim sistemi prosedür ve talimatlar gerekli durumlarda aşağıda belirtilen konu başlıkları altında hazırlanır AMAÇ KAPSAM SORUMLULUK VE YETKİ REFERANS DOKÜMANLAR UYGULAMA 18. Yönetim Temsilcisi, taslak dokümanın yazım kurallarına uygunluğunu kontrol eder ve dokümana aşağıda belirtilen kodlama sistemine uygun bir doküman numarası verir. Yönetim sistemi dokümanları, 3 kısımdan oluşan 8 haneli bir doküman numarası ile tanımlanır.. _. _ İlk kısımda; doküman türünü tanımlayan 2 harfli bir kısaltma kullanılır. Bu kısaltmalar aşağıdaki Tablo-1 de açıklanmaktadır. Kodu Konusu Kodu Konusu Kodu Konusu Kodu Konusu EL El kitabı PL Plan SRC Süreç SN Şartname PR Prosedür RA Rapor SE Şema SM Sözleşme TL Talimat GT Görev Tanımı TA Tablo KL Kılavuz FO Form LI Liste TR Teknik Resim FT Fotoğraf PG Program KT Katalog SD Standart RE Resim Tablo 1 Doküman Kodları İkinci kısımda; dokümanın hangi süreci tanımlayan 3 harfli kısaltma kullanılır. Bu kısaltmalar Tablo-2 de açıklanmaktadır. Yönetsel Süreçler Operasyonel Süreçler Destek Süreçler IKA İnsan Kaynakları IKM İkmal ve Lojistik OFI Merkez Ofis İdare SAL Satınalma TOS Toptan Satış MUH Muhasebe SEC SEÇ-G DTR Dörtyol Terminal HKK Hukuk REV.00 / Sayfa 285 / 357 PR.SEC.003

286 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ GYS Proses Güvenlik / Güvenlik Yönetim Sistemi FIN Finans / Mali İşler DDT EYS OPR Entegre Yönetim Sistemi Operasyon YTR Körfez Terminal KRD Kredi Risk Dörtyol Dol. Tesisi Tablo-2 Süreç Kodları ITS IT / Bilgi Teknolojileri Üçüncü kısımda; doküman türüne göre sıra numarasını tanımlayan 3 rakam kullanılmaktadır. 19. Yönetim Temsilcisi yayına hazır taslak dokümanın aşağıdaki Onay Planı doğrultusunda hazırlayan, kontrol eden ve onaylayanlar tarafından imzalanmasını sağlar. Doküman Onay Planı Doküman Türü Kontrol İlk Onay Son Onay Stratejik Dokümanlar : Misyon, Vizyon, Ortak Değerler, Politika ve Stratejiler, OEYS El Kitabı, Prosedürler, Yönetsel dokümanları : Süreç Dokümanları, Kalite Planları, Acil Durum Planları, Görev Tanımları, Şartnameler, Sözleşmeler Operasyonel Dokümanlar : (Talimat, Form, Liste, Program, Rapor vb.) Güvenlik Yönetim Sistemi Dokümanları : (Prosedür, Talimat, Form, Liste, Program, Rapor vb.) Doküman Dağıtım Yönetim Temsilcisi Yönetim Temsilcisi Yönetim Temsilcisi GYS Temsilcisi Tablo-3 Doküman Onay Planı Süreç Yöneticileri İlgili Birim Yöneticisi - Süreç Yöneticileri Genel Müdür İlgili Süreç Yöneticisi İlgili Birim Yöneticisi Genel Müdür 20. Yönetim Temsilcisi, onaylanarak yürürlüğe giren dokümanları Entegre Doküman Listesinde (Lİ.EYS.001) tanımlar, elektronik kopyasını EIS Doküman Modülü programına yükler ve buradan birimlere elektronik olarak dağıtımını sağlar. EIS Doküman Modülü elektronik erişiminin sağlanamadığı durumlarda dokümanı basılı ortamda, elektronik posta veya CD ile ilgili birimlere dağıtır. 21. Islak imzalı onaylanmış dokümanlar Yönetim Temsilcisi tarafından muhafaza edilir. 22. Birim Yöneticisi, dokümanları kullanıcılara/kullanım alanlarına kontrollü kopya olarak dağıtır. Dokümanlar birim yöneticisi tarafından ihtiyaç duyulan adet kadar print edilir, her kopyaya İç Doküman Kontrollü Kopya no.. kaşesi basılır, ve dağıtım kodu verilir. Dağıtılan dokümanlar İç Kaynaklı Kontrolllü Doküman Takip Listesi (FO.EYS.001) düzenlenerek dağıtımı gerçekleştirilir. 23. Üzerinde İç Doküman Kontrollü Kopya no.. kaşesi olmayan basılı olarak dağıtılan tüm dokümanlar kontrolsüz kopya sayılır. Dokümanda Değişiklik REV.00 / Sayfa 286 / 357 PR.SEC.003

287 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 24. Prosedürün uygulandığı operasyonel lokasyonlarda Birim Yöneticisi, ilgili yönetim sistemi dokümanlarının güncelliğini takip eder, değişiklik ihtiyacını değerlendirir ve gerekli doküman revizyonu taslağını oluşturarak Yönetim Temsilcisine gönderir. 25. Yönetim Temsilcisi, revize taslak dokümanı ilgili paydaşlarla paylaşarak görüş ve önerilerini alır, alınan geribildirimleri süreç sahibine yönlendirerek gerekli değerlendirme, düzeltme ve ilavelerin yapılmasını sağlar. 26. Yönetim Temsilcisi, nihai doküman taslağının Doküman Onay Planı doğrultusunda (Tablo-3) onaylanmasını ve Entegre Doküman Listesinin (Lİ.EYS.001) güncellenmesini sağlar. 27. Yönetim Temsilcisi, yürürlükten kaldırılan ıslak imzalı orjinal geçersiz dokümanı, arşive kaldırır. 28. Yönetim Temsilcisi, yürürlüğe giren revize edilen dokümanı EIS Doküman Modülü üzerinden tüm ilgili birimlere dağıtır. 29. Birim yöneticisi, yürürlükten kaldırılan dokümanlara ait kontrollü kopyaları kullanım yerlerinden toplayarak imha eder ve yürürlüğe giren dokümanının dahili dağıtımını yapar. Doküman Gözden Geçirme 30. OEYS içinde Emniyet Kritik Süreç Belirleme Talimatı (TL.SEC.001) doğrultusunda kritik olarak tanımlanan süreçlere ait prosedür, talimat ve diğer uygulama dokümanları eğer ilgili süreçte herhangi bir değişiklik yok ise her 2 yılda bir Süreç Yöneticisi tarafından gözden geçirilir. Diğer dokümanlar ise Yönetim Temsilcisi yönetiminde, her 5 yılda bir ilgili süreç sahibi ve paydaşlarının da katılımı ile uygunluk açısından gözden geçirilir varsa gerekli değişiklik ve/veya düzeltmeler yapılır. DIŞ KAYNAKLI DOKÜMANLARIN KONTROLÜ 31. OEYS içinde bir değişiklik yapma yetkisinin olmadığı ama tabi olduğu veya takip ettiği dokümanlar Dış Kaynaklı Doküman olarak tanımlanır ve Dış Kaynaklı Doküman Takip Listesi (FO.EYS.002) ile kayıt altına alınır. 32. Elektronik olarak temin edilen Dış kaynaklı dokümanlar EIS Doküman Modülü üzerinden basılı kopyalar üzerine Dış Doküman Kontrollü Kopya kaşesi vurulurak kullanıma sunulur. 33. Yönetim Temsilcisi dış kaynaklı dokümanların güncelliğini Mevzuat Bilgi Sistemi, abonelik sistemleri (Lebib Yalkın, TSE vb.) veya dokümanı yayınlayan kurumdan takip eder. Ek-24 PR. EYS.002 Kayıtların Yönetim Prosedürü AMAÇ Bu prosedür, entegre yönetim sistemi kayıtlarının tanımlanması, muhafazası, saklanması ve elden çıkarılması işlemlerini tanımlar. KAPSAM Bu prosedür, Operasyonel Entegre Yönetim Sistemi (OEYS) dokümanlarını kapsar. REV.00 / Sayfa 287 / 357 PR.SEC.003

288 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ SORUMLULUK VE YETKİ Yönetim Temsilcisi, bu prosedürün uygulanmasından sorumludur. Süreç Sahipleri (Yönetim Ekibi), kendisine bağlı departmanlar ile ilgili kayıtların saklama sürelerinin belirlenmesinden, uygun şekilde saklanmasından ve süresi dolan kayıtların uygun şekilde imhasından sorumludur. TANIMLAMALAR Operasyonel Entegre Yönetim Sistemi (OEYS) : ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO Çevre Yönetim Sistemi, OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistem ve Güvenlik Yönetim Sistemlerinin entegre edildiği Petgaz yönetim sistemi Kayıt : Yönetim sisteminin uygulanması sırasında işleyişin etkinliğini göstermek için oluşturulan her türlü elektronik veya yazılı kanıtlar. UYGULAMA 1. OEYS kapsamında tutulacak kayıtların, saklama sorumluları, saklama süresi ve saklama yeri, ilgili prosedür veya talimatı içinde ilgili departman tarafından tanımlanır. 2.Kayıtlar, saklama süreleri müddetince ilgili saklama sorumluları tarafından muhafaza edilir. 3.Tüm kayıtlar, kolaylıkla ulaşılabilir olması, hasar görmemesi, bozulmaması ve kaybolmaması için uygun saklama koşullarında arşivlenir. 4.OEYS kapsamındaki elektronik kayıtlar, IT departmanı tarafından BT Yedekleme Sistemi Yönetimi Talimatı (TL.ITS.018) doğrultusunda yedeklenir ve saklanır. 5.Saklama süresi dolan kayıtlar, saklama sorumlusu tarafından elden çıkarılır. Herhangi bir sakınca olmadığı taktirde; kayıtların boş kısımları (örn. arka sayfaları) tekrar kullanılabilir. 6.İlgili Departman Sorumlusu, her yılın Ocak ayında Yönetim Sistemleri kayıtlarını gözden geçirerek saklama süresi dolan kayıtların tespit edilmesini ve saklama süresi dolan kayıtların elden çıkarılmasını sağlar. Ek-25 TL. DTR.316 Board Odası Operasyon Programı(Scada) Kullanma Talimatı 1. AMAÇ: PET GAZ A.Ş. Terminali Board Odasından tüm terminalin kontrol,denetleme ve operasyonunu takip etmekte kullanılan SCADA programının verimli bir şekilde kullanım ve kontrolunü sağlamaktır. 2. KAPSAM: Terminalimizde kurulu bulunan otomasyonu ve buna bağlı tüm terminal operasyonunu yöneten bu programın verimli bir şekilde operatörlerce kullanımını sağlayarak tesisimizin depolama tanklarını ölçme, kayıt altına alma, ürün transferleri ve acil durumda kontrolü sağlamak hizmetini kapsamaktadır. REV.00 / Sayfa 288 / 357 PR.SEC.003

289 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 3. TANIMLAR EKRANLARDA KULLANILAN BAZI KODLAR VE KARŞILIKLARI EVP :Tank Pompa Emiş Hattı Elektrikli Vanası EVG :Tank Gaz Hattı Elektrikli Vanası EVF :Tank Dolum Hattı Elektrikli Vanası EVT :Tank Trasfer Hattı Elektrikli Vanası EVSD :Tank Duşlama Elektrikli Vanası EVSA :Tank Ayak Sprinkler Elektrikli Vanası EVDM_1 :10 Nolu Box 14 Mix Elektrikli Vanası EVDP_1 :10 Nolu Box 8 Propan Elektrikli Vanası EVDG_1 :10 Nolu Box 6 Gaz Elektrikli Vanası SSB_A :Stok Sahası Mix LPG Pompası SSB_B :Stok Sahası Propan Pompası SSB_C :Stok Sahası Gaz Kompiresörü DKGK :Dolum Sahası Kokusuz LPG Gaz Kompresörü DKGK_ :Dolum Sahası Araç Boşaltma Gaz Kompresörleri DLPS :Dolum Sahası Mix LPG Pompaları DQ_PMP1 : Dolum Sahası Filtre 1 Pompası DQ_PMP2 : Dolum Sahası Filtre 2 Pompası DYP :Diesel Yangın Pompaları TYM :Tanker Yükleme Elektrikli Vanası AGD_1 :50 m3 Gaz Dedektorü AGD_2 :1-2 Nolu Arac Peron Gaz Dedektorü AGD_3 :3-4 Nolu Arac Peron Gaz Dedektorü AGD_4 :5-6 Nolu Arac Peron Gaz Dedektorü AGD_5 :7-8 Nolu Arac Peron Gaz Dedektorü AGD_6 :Silindir 8-9 Gaz Dedektorü AGD_7 :Silindir 7-8 Gaz Dedektorü AGD_8 :Silindir 5-6 Gaz Dedektorü AGD_9 :Silindir 4-5 Gaz Dedektorü AGD_10 :Silindir 3-4 Gaz Dedektorü AGD_11 : Silindir 2-3 Gaz Dedektorü AGD_12 : Silindir 1-2 Gaz Dedektorü AGD_13 :Dolum Sahası Pompa Dairesi LPG Pompası Gaz Dedektorü REV.00 / Sayfa 289 / 357 PR.SEC.003

290 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ AGD_14 :İzole Flanş Gaz Dedektorü AGD_15 :Kokusuz LPG Pompaları Gaz Dedektorü AGD_16 :Tank 109 Gaz Dedektorü AGD_17 :Arac Dolum Limit Hatları Gaz Dedektorü 4. YETKİ VE SORUMLULUKLAR Terminal Müdürü : Yapılan işlerin organizasyonundan sorumludur. İşletme Mühendisi / İşletme Süpervizörü: Kantardan gelen günlük icmal ve yükleme listeleri kontrol etmekten ve tanktan çıkan ölçüm miktarı ile karşılaştırılmasından sorumludur. Vardiya Operatörü : Terminal Müdürü ne, İşletme Mühendisi rapor etmekten sorumludur. Scada programını tesis operasyonunda verimli olarak kullanmaktan sorumludur. 5. UYGULAMA Sisteme Giriş ve Şifre Değiştirme GİRİŞ LOG OUT Konum : Kullanıcı Adı : USER USERNAME TAMAM ŞİFRE DEĞİŞTİR Sistemde belirli yerlere erişebilmek için login olmak gerekmektedir.login olmak için GİRİŞ butonuna basılır.kullanıcı adı ve şifre girilerek sisteme giriş yapılır.kullanıcı adı veya şifre yanlış girilmişse bir uyarı mesajı çıkacaktır.dogru şifre veya kullanıcı adı girildikten sonra TAMAM butonuna basılarak sisteme giriş yapılır anaekran(overview) açılır,dogru kullanıcı adı ve şifre girilmeden TAMAM butonu aktif hale gelmez.sistemden çıkmak için LOG OUT butonuna basılmalıdır.şifre degiştirmek istendiginde ŞİFRE DEGİŞTİR butonuna basılır.önce eski şifre sonrada yeni şifre iki defa üst üste girilerek eski şifre yenisiyle şifre degiştirilmiş olur. Alarm Sayfası ve Kontrolü REV.00 / Sayfa 290 / 357 PR.SEC.003

291 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Sisteme gelen alarmların görüldügü sayfadır.bu sayfadan hangi alarmın hangi tarih ve saatte geldigi ögrenilebilir.alarm sayfasına herhangi bir sayfadan alarm butonuna basılarak ulaşılabilir.sistem herhangi bir alarm oldugunda operatorü hangi sayfada olursa olsun sesli ve görsel olarak uyarır.alarm butonu üzerindeki yazının konfigürasyonuna bakılarak alarm sayfasında alarm bulunup bulunmadıgı ve alarmların operator tarafından kabul edilip edilmedigi görülebilir. Egerki butonunun üzerindeki yazı kırmızı ve blink ediyor ise sisteme yeni bir alarm veya alarmlar gelmiş ve en az bir tanesi operator tarafından kabul edilmemiş, Yazı kırmızı ve blink etmiyor ise sistemde alarm var ve tüm alarmlar operator tarafından kabul edilmiş, Yazı rengi siyah ise sistemde o anda alarm yok demektir. Alarm sayfasında ALINDI,RESET, ve YENILE butonları bulunur. ALINDI :Gelen alarmın görüldügünü belirtmek için kullanılır.alarm mesajı işaretlenip bu butona basıldıgında işaretlenmiş olan alarm operator tarafından görülmüş olur ve alarm mesajının rengi kırmızıdan yeşile döner. RESET :Gelen alarmları resetlemek,ekrandan silmek için kullanılır. YENILE :Ekranı tazelemek için kullanılır. Alarm sayfasında bulunan alarmların renklerine bakılarak alarmın kabul edilip edilmedigi ve alarmın hala var olup olmadıgı görülebilir.alarm sayfasında bulunan renk kodları ve anlamları şöyledir. REV.00 / Sayfa 291 / 357 PR.SEC.003

292 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Kırmızı :Alarm aktif ve henüz alınmamış. Yeşil :Alarm alınmış ama hala aktif yani alarm durumu hala devam ediyor. Mavi :Alarm aktif degil ve alınmamış. Tüm tesisin genel bir görünüşünün bulundugu sayfadır.bu sayfadan ilgili kısıma tıklanarak detay sayfalarına geçilebilir.bu sayfada aynı zamanda tesis içinde bulunan bütün gaz dedektörlerinin degeri izlenebilir,duman dedektörlerinde bir alarm oluştugunda hangi duman dedektöründe alarm oluştuğu görülebilir.tüp dolum kısmına tıklanarak tüp dolum seviye ve gaz dedektörlerinin degerleri izlenebilir.ayrıca acil bir durum oluştugunda Hidrolik butonlara tıklanarak hidrolik vanalar kapatılabilir. Tank Sahası lü gruba ait olan tankların,propan ve Mix pompaları ile 10 nolu box enstrumanlarının bulundugu sayfadır.bu sayfadan 100 lu gruba ait tankların vanalarının durumları(vana üzerindeki renk ve hatlar üzerindeki akış animasyonları ile ),pompaların o anki durumları(pompa üzerindeki renk konfigurasyonları ile) ve tanklarda buluna ürün miktarları seviye olarak gözlemlenebilir.ayrıca vanaların açılıp kapatılması ve pompaların çalıştırılıp durdurulmasıda yine bu ekrandan yapılabilir.hatların başında ve sonunda bulunan oklara tıklanarak hat takibi yapılabilir. REV.00 / Sayfa 292 / 357 PR.SEC.003

293 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Tank Sahası lu gruba ait olan tankların ve tanklara ait enstrumanların bulundugu sayfadır.tank sahası 1 de yapılan işlemlerin tamamı bu ekrandan gerçekleştirilebilir. Dolum Sahası REV.00 / Sayfa 293 / 357 PR.SEC.003

294 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Dolum sahasının tamamının yer aldıgı sayfadır.bu sayfada 9 adet silindir tank tk-109 tankı, dolum terminalleri ve bu kısımlara ait olan enstrumanlar bulunur. Bu ekrandan hangi peronlarda arac bulundugu ve peron elektrikli vanalarının durumu gözlemlenebilir. Ekranın alt kısmında bulunan BARKOD BYPASS butonuna basıldıgında asagıdaki ekran açılır. Bu ekran kullanılarak peronlarda bulunan barcod okuyucular,istenilen bypass butonlarına basılarak bypass edilebilir. TANK DETAY SAYFASI REV.00 / Sayfa 294 / 357 PR.SEC.003

295 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Sistemde bulunan küre tankların bütün vanalarının kontrol ve gözlemlerinin yapıldıgı ekranlardır.bütün küre tanklar için özerk olarak bu sayfalar mevcutdur.ayrıca ekranın sol üst köşesinde o tanka ait degerlerin ve hesaplama sonuçlarının bulundugu bir alan bulunur.sistem otomatik olarak tank degerlerini kullanarak tank içinde bulunan malın hacim ve agırlık olarak karşılıgını bulup ekrana getirir.tank içinde bulunan malın yogunlugu operator tarafından girilir.tankların üstlerinde tanka ürün giriş ve çıkış oranını gösteren flowrate ler bulunur.eger tanka ürün girişi olursa bu sayı pozitif ve arka plan yeşil,tanktan ürün çıkışı oldugunda ise sayı negatif ve arka plan kırmızı olur. Tank içindeki üründe miktar olarak herhangi bir alarm oluştuğunda sistem otomatik olarak alarm mesajı vererek operatorü uyarır. Yangın Sayfası Sistem yangın hattı ve üzerinde bulunan enstrumanların kontrol ve gözleminin yapıldıgı ekrandır.tankların tepe duşlama ve ayak sprinkler vanalarının açılıp kapanması,dolum kısmında bulunan yangın suyu vanalarının acılıp-kapanması,diesel yangın pompasının çalıştırılması, yangın pompaları ve kuyu pompalarının çalıştırılıp durdurulması bu ekrandan yapılır.ekranın sol üst köşesinde iki tane buton bulunur. YANGIN TEST :Bu butonuna basıldıgı zaman sistem bakım moduna veya normal moduna alınabilir.sistem normal modda iken eger sahada bulunan herhangi bir yangın alarm butonuna basıldıgında veya bütün ekranlarda bulunan yangın alarm butonundan herhangi birine basılırsa REV.00 / Sayfa 295 / 357 PR.SEC.003

296 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ yangın senaryosu devreye girer ve sistemdeki bütün vanalar durdurulup peronlardaki elektrikli vanalar kapatılır ve yangın kornası devreye girer. Egerki Yangın test butonu Bakım moduna alınırsa herhangi bir butona basıldıgında sistem sadece kornayı çalar, pompa ve vanaların konumlarını degiştirmez. Sistemin konumu her zaman buton altında yazı ile operatore bildirilir. KORNA RESET : Stok sahasında bulunan yangın ile gaz dedektörleri kornası ve dolum sahasındaki gaz dedektörü kornasını resetlemek için kullanılır. SİLİNDİR TANKLAR Silindir tankların degerlerinin izlendigi sayfalardır.sistemde toplam 9 tane silindir tank bulunmaktadır.bu tanklar iki gruba ayrılarak ilk 4 tanesi bir sayfada diger 5 taneside ayrı bir sayfada gösterilmiştir.bu ekranlarda küre tanklarda oldugu gibi her tankın ölçüm degerleri ve tank ürün hesaplama sonucları izlenebilir. Ana Grafik Sayfası REV.00 / Sayfa 296 / 357 PR.SEC.003

297 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Grafik sayfalarına ulaşmak için kullanılacak olan ekrandır.bu ekrana sayfa altlarında bulunan GRAFIK butonlarına basılarak ulaşılabilir.bu ekrandan istenilen grafik butona basılarak grafik ekranlar açılabilir. Grafik Sayfaları REV.00 / Sayfa 297 / 357 PR.SEC.003

298 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Sistemde bulunan analog degerlerin grafiksel olarak izlendigi sayfalardır.hem anlık hemde geçmişe dönük degerler buradan izlenebilir.anlık degerleri izlemek için degerlerin izlendigi kısma mouse ile sag tıklanır çıkan popup üzerindeki Current Time yazısına sol tıklanır.geçmişe dönük degerleri görmek için ekranın sol alt tarafında bulunan kutucuk kullanılır. Baglangıc Tarihi :Geçmişe dönük izlenecek olan grafigin başlangıc tarihi girilir. Zaman Aralıgı : Geçmişe dönük izlenecek olan grafigin zaman aralıgı girilir. Yukardaki işlem aynı zamanda grafik altında bulunan ok butonlarına basılarakta yapılabilir. Grafik ekranında bulunan degerler istenildiginde yakınlaştırılarakta izlenebilir.bunun için degerlerin izlendigi ekran üzerinde yakınlaştırılacak olan alan mouse nun sol butonuna basılı tutularak seçilir.eger çıkan ekran dahada yakınlaştırılmak istenilse aynı işlem tekrar edilir.ekranı tekrar eski haline getirmek için grafik altlarında bulunan UZAKLAŞTIR butonuna basılır. Pop Up Ekranlar Vanalar,pompa ve kompiresörleri kontrol etmek için kullanılan ekranlardır.vanaları açmak ve kapamak pompa ve kompiresörleri çalıştırıp durdurmak için bu ekranlar kullanılır.bu işlemlerin tamamında operatöre sistem operatöre ikinci bir sorgulama yapar.eger operator bu sorgulamaya evet derse işlem gerçekleşir aksi halde işlem iptal edilir. Projede 4 farklı popup çeşidi bulunmaktadır. I.AKILLI VANALAR REV.00 / Sayfa 298 / 357 PR.SEC.003

299 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ L 00.0 EVTD AÇIK %100 X SET AÇ DUR KAPAT Kontrolü yapılacak vana üzerine tıklanarak bu popup ekrana ulaşılabilir.vana on-off ve oransal olarak açılıp kapanabilir.vanayı %100 açmak için AÇ butonuna tıklanır.sistem gerçekten operatore vanayı açmak isteyip istemedigini sorar operator kabul ederse vana %100 açılır.vanayı %0 kapatmak için KAPAT butonu kullanılır.sistem operatore yine ikinci bir sorgulama yapar.dur butonu herhangi bir zamanda vana açarken veya kapanırken acil olarak vanayı durdurmak için kullanılır.vanaların o anki konumları ve % açıklık degerleri popup ekran üzerinde görülür.ac-kapa-dur butonları üzerindeki rakamlar vananın o anki konumunu belirtir.bu vanalar istenilirse oransal olarakta açılıp kapanabilir.bunun için popup ekranın sag üst köşesinde SET butonu yanında bulunan kısma vananın açılması istenen deger girilir ve daha sonra SET butonuna basılır.popup ekranın sol üst köşesinde kontrol durum göstergesi bulunur.bu kısımda 3 farklı durum sözkonusudur. Kutucuk içerisinde L yazma durumu:vana sahadan local (yerer) kontrole alınmıştır.yani vananın kontrolü sadece sahadan yapılabilir. Kutucuk içerisinde R yazma durumu : Vana sahadan remote (uzak) kontrole alınmıştır.yani vananın kontrolü ekrandan yapılabilir. Kutucuk içerisinde birşey yazmama durumu :Vana off a alınmıştır.vananın kontrolü ne sahadan nede ekrandan yapılabilir. II.ELEKTRIKLİ VANALAR EVG 107 X % 000 %25 AÇ %50 AÇ %75 AÇ KAPALI AÇ KAPAT RESET Elektrikli vanakları açıp kapamak için kullanılan popup ekranlardır.vana istege baglı ilgili butona basılmak şartıyla %100,%25,%50,%75 açılıp kapatılabilir.vanada herhangi bir nedenden dolayı bir arıza oluşursa sistem operatoru arıza olduguna dair uyarır ve operator vanayı RESET butonuna basıp resetlemedigi sürece açıp kapayamaz. III.POMPA VE KOMPRESÖRLER REV.00 / Sayfa 299 / 357 PR.SEC.003

300 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ SSB_B1 ÇALIŞIYOR X SSB_C3 ARIZA X ÇALIŞ DUR DUR Pompa ve kompiresörleri çalıştırıp durdurmak için kullanılır.pompa veya kompiresörü çalıştırmak için ÇALIŞ durdurmak için ise DUR butonlarına basılır. Pompa veya kompiresörlerdeki arıza sinyali direk olarak sahadan geldigi için bunların resetlenmesi ancak sahadan yapılabilir. ÇALIŞMA SAATİ EKRANI Sistemde bulunan Pompa,Kompresör ve Jeneratorlerin toplam çalışma saatlerinin gösterildigi ekrandır.toplam çalışma saatleri saat ve dakika cinsinden gösterilir.saat ve Dakikaların resetlenmesi RESET butonuna basılılarak yapılır. ACİL DURUM SENARYOLARI Acil Durum Senaryosu Genel olarak üç kısma ayrılır. 1.YANGIN SENARYOSU Eger Sahada veya ekranlarda bulunan yangın alarm butonlarından herhangi birisine basılırsa senaryo gerçekleşir.yangın Sisteminin Bakım veya Nolmal modda olma durumuna göre faklı iki senaryo gerçekleşir.yangın Sisteminin Bakım veya Nolmal moda alınması yangın sayfasının sol üst köşesinde bulunan YANGIN TEST butonuna basılarak yapılır.eger Sistem nolmal modda iken herhangi bir yangın alarm butonuna basılırsa ; REV.00 / Sayfa 300 / 357 PR.SEC.003

301 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Stok ve Dolum sahasında bulunan Yangın Pompaları dışındaki bütün kompiresörler durdurulur. Yangın pompaları otomatik olarak devreye girer. Tanker Yükleme Vanaları Kapatır. Yangın kornası çalar. Eger Sistem Bakım modunda ise herhangi bir butona basıldıgında sadece korna çalar.kornanın resetlenmesi yangın sayfasında bulunan KORNA RESET butonuna basılarak yapılır.yangın Sisteminde bulunan 2 adet yangın suyu tankının seiye konrolüde sistem tarafından otomatik olarak yapılır.eger Yangın tanklarının seviyesi belirli bir seviyenin altına girerse kuyu pompaları otomatik olarak devreye girer ve tanka su girişi saglanır.tank seviyesi belirli bir degeri geçtigi takdirdede otomatik olarak dururlar. 2.GAZ DEDEKTÖRLERİ ACİL DURUM SENARYOSU Sahada toplam 34 tane gaz dedektörü bulunur.eger bu gaz dedektörlerinden herhangi birisinden %40LEL den daha fazla deger gelirse sistem hemen operatorü gaz kaçagı konusunda uyarır ve eger operator ESD ye gitmeyi kabul ederse sistem kendisini ESD ye götürür ve acil durum senaryosu devreye girer.eger operator kabul etmezse sistem herhangi bir gaz dedektöründen %80LEL gelene kadar bekler ve bu deger geçildiginde senaryo sorgusuz,otomatik olarak devreye girer.acil durum senaryosu aşagıdaki gibi gerçekleşir; Stok ve Dolum sahasında bulunan Yangın Pompaları dışındaki bütün kompiresörler durdurulur. Tanker Yükleme Vanaları Kapatır. Stok ve Dolum Sahasında bulunan kornalar çalar. Alarm gelen gaz dedektörü çevresindeki tankların duşlama ve ayak sprinkler vanası açar. Kornaların resetlenmesi yangın sayfasında bulunan KORNA RESET butonuna basılarak yapılır 6. REFERANSLAR GSD firmasının PetGaz Dörtyol Terminali için hazırladığı elektronik ortamdaki kılavuz kitapçık, Ek-26 PR. OPR.001 LPG Girdi Muayene Prosedürü AMAÇ Bu prosedür, yurt içi ve/veya yurtdışı kaynaklardan tedarik edilen Miks, Otogaz ve Propanın Petgaz ürün şartnamesine uygunluğunun değerlendirilmesi işlemlerini tanımlar. REV.00 / Sayfa 301 / 357 PR.SEC.003

302 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ SORUMLULUK VE YETKİ Tesis/Terminal Müdürü, LPG girdi kontrol işlemlerinin yapılarak ürünün uygunluğunun değerlendirilmesinden sorumludur ve uygunsuzluk durumunda gaz alımını durdurma ve karantinaya alma yetkisine sahiptir. İkmal Lojistik ve Toptan Satış Departmanı ürünün red edilmesi yetkisine sahiptir. REFERANS DOKÜMANLAR TS EN 2178 / TS EN 589 TL.OPR.004 LPG Numune Alma İşlem Talimatı SN.IKM.001 Petgaz LPG şartnamesi TANIMLAR Parti : Gemiden gaz alımlarında her bir ürün ve/veya her bir gemi tankındaki miktardır. Transfer : Terminalden ikmal tesisine tankerle veya boru hattı ile yapılan LPG/Propan/Otogaz taşıma işidir. Transfer Yapan Tesis : Rafineriden ve/veya İthalat yoluyla LPG tedarik eden Petgaz Stoklama tesisleridir (Körfez Stoklama Terminali, Dörtyol Stoklama Terminali). İkmal Gören Tesisi : Transfer yapan tesislerinden transfer yolu ile LPG tedarik eden Petgaz dolum tesisleridir. Takas : Rakip LPG firmalarından gemiden ve/veya tankerle tedarik edilen yurtiçi LPG tedarik işlemidir. Antrepo: İthalat yoluyla temin edilen ve gümrük mevzuatı gereği vergilerinin ödenmediği ürün / stoklama işi Diğer : Rafineri dışı LPG tedarik işlemleri ile dolum anlaşmalı firmaların gazını tanımlar. UYGULAMA Numune Alma Planı 1. Yurtiçi veya yurtdışından tedarik edilen veya tesisler arası transfer edilen LPG nin, aşağıdaki tabloda (Tablo 1) belirtilen sıklıklarda numune alınır (TL.OPR.004). Kontrolü Yapan Hizmet dışı (akredite lab.) Yurtdışı Numune Alma Planı Tüm partilerden Her partiden rafineriden analiz raporunun alınması Yurtiçi-rafineri Ayda bir - ilgili boru hattından doğrulama amaçlı spot kontrol Yurtiçi-diğer-boru hattı 2 Ayda bir kez ilgili boru hattı veya tankerden Yurtiçi-diğer-tanker ile Takas gemi / tanker Düzenli alımlarda: ayda bir kez REV.00 / Sayfa 302 / 357 PR.SEC.003

303 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Hizmet içi Tesis içi transfer (Tanklar Arası) Antrepo - LPG Millileştirme Yurtiçi-diğer-tanker ile Yurtdışı Antrepo (LPG Millileştirme işlemi) Tesis içi transfer (Tanklar Arası) Plan dışı alımlarda hizmet içi laboratuvar testinde olumsuz sonuç çıkarsa Her transfer sonrası ilgili tanktan tesis laboratuvar kontrolünde uygunsuzluk çıktığında Her transfer sonrası ilgili tanktan Günde bir kez hareket gören (yeni ürün girişi) ilgili tanktan Ayda bir - ikmal sırasında ilgili tanklardan en az birinden Her millileştirme işlemi sonrası ilgili transfer edilen tanktan Her transfer işlemi sonrası ilgili transfer edilen tanktan Tablo 1 LPG Girdi Kontrol Planı Deneyler 2. İkmal departmanı yurtiçi ve yurtdışı tüm tedarikçilerden tedarik edilen ürüne ait ürün analiz raporunu temin eder. 3. Tesis/Terminal Müdürü, numune ürünün aşağıda belirtilen (Tablo 2) muayene ve deneylere tabi tutulmasını sağlar. Kontrolü Yeri Hizmet dışı (akredite lab. LPG tedarikçileri) Numune Alma Planı Tüm tesisler Kontrol Edilecek Özellikler TS 2178, TS EN 589 ve SN.IKM.001 LPG Şartnamesinde belirtilen tüm özellikler Ölçü Cihazı - Kontrol Dokümanı SN.IKM.001 TS 2178 TS EN 589 Kontrol Kaydı Ürün Analiz raporu yoğunluk dansimetre Lab. olmayan Tesisler koku serbest su burun ile dansimetre TL.OPR.002 FR.OPR 002 Hizmet içi Lab. olan Tesisler (Dörtyol Stoklama Terminali ve Dolum Tesisi) buhar basıncı yoğunluk korozyon buhar basıncı (40 C) buhar basıncı (-5 ºC) dansimetre dansimetre bakır şerit banyosu gös. buhar basınç cihazı tablo TL.OPR.003 FR.OPR 003 REV.00 / Sayfa 303 / 357 PR.SEC.003

304 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ koku Serbest su buharlaşma kalıntısı hidrojen sülfür amonyak merkaptan Koku Test Cihazı Soğutuculu Su Banyosu Hidrojen Sulfur Test Cihazı El pompası ve koku tüpü Tablo 2 Muayene ve Deneyler Sonuçların Değerlendirilmesi 4. Tesis/Terminal Müdürü, LPG tedarikçisinin sunduğu analiz raporları ile akredite laboratuvar ve tesis laboratuvarı tarafından hazırlanan LPG analiz raporlarını inceleyerek ürünün uygunluğunu (SN.IKM.001) değerlendirir. 5. LPG Tedarikçisi tarafından sunulan ürün kalite raporlarının, konşimentoda belirtilen karışım oranları dikkate alınarak yapılan değerlendirmesi sonuçlarına göre ürün uygunsuz veya şüpheli ise, yeni bir numune alınarak tesis içi laboratuvara gönderilir. Numunenin, 2. Hizmet içi Testinde de uygunsuz çıkması halinde numune akredite laboratuvara gönderilir Numunenin akredite laboratuvarda da uygunsuz çıkması durumunda tesis ilgili ürünü karantinaya alır. Uygunsuzluğun bildirimi ve ürünün reddi için İkmal Lojistik ve Toptan Satış Departmanı na bildirim tesis tarafından yapılır. Stok Girişi 7. Uygunluğu kabul gören ürünün alımı tamamlandığında; miktarsal mutabakat sağlanarak stok kayıtlarına girilir. Raporların Arşivlenmesi ve Müşteri İle Paylaşımı 8. Tesis/Terminal Müdürü, LPG analiz raporları, yazılı bildirimler ve ilgili elektronik postaları 5 yıl süre ile muhafaza eder. 9. LPG analiz raporları (akredite laboratuvar tarafından düzenlenen), istenmesi durumunda İkmal Departmanı tarafından kopya olarak müşteriye gönderilir. Ek-27 PR.SEC.001 Kazaların Bildirimi Ve Raporlanması Prosedürü PR.SEC.001 KAZALARIN BİLDİRİMİ VE RAPORLANMASI PROSEDÜRÜ REV.00 / Sayfa 304 / 357 PR.SEC.003

305 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ AMAÇ Bu prosedür, tesis / terminal veya otogaz istasyonunda meydana gelen kazaların bildirimi, sınıflandırılması, kayıt altına alınması ve raporlanması için yöntem ve sorumlulukları belirler. Bu prosedür ile Petgaz bünyesinde; Meydana gelen kazalara uygun müdahale yapılabilmesi için Petgaz Yetkililerine olayları etkili bir şekilde bildirmek, Kazanın kök sebebini açığa çıkaracak uygun kaza araştırma seviyesini belirlemek Kazaların olumsuz etkilerini azaltmak için gerekli aksiyonları uygulamak, Benzer kazaların tekrarlanmasını önlemek ve riskleri azaltmak için sürekli iyileştirmenin uygulanması amaçlanmaktadır. KAPSAM Bu prosedür, tüplü müşteri kazaları dışındaki Petgaz ve paydaşları tarafından yürütülen tüm operasyonlardaki kazaları kapsamaktadır. TANIMLAMALAR ve KISALTMALAR Bu prosedürde geçen tüm tanımlar ve kısaltmalar SEÇ-G Raporlama Tanımlar Kılavuzunda (KL.SEC.001) tanımlanmıştır. SORUMLULUK VE YETKİ Kazaya karışan veya şahit olan her Petgaz personeli ve paydaşları, ilgili olayı kendisinin bağlı olduğu Birim Yöneticisine haber vermekten sorumludur. Birim Yöneticisi, belirlenen iletişim süreleri içinde ilgili olayı Departman Müdürüne, Nöbetçi Müdüre (Duty Manager) ve Seç-G Koordinatörüne bildirmek ve olayı kayıt altına almaktan sorumludur. Departman Müdürü, olaylara uygun müdahale ve iletişim yöntemlerinin uygulanmasından, gerekli ise kaza araştırma ekibi kurulmasından sorumludur. Seç-G Koordinatörü, bu prosedürün tüm Petgaz içinde uygulanmasından sorumludur. REV.00 / Sayfa 305 / 357 PR.SEC.003

306 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ UYGULAMA 1. Birim Yöneticileri, çalışanların ve tüm paydaşların meydana gelen kazaları, emniyetsiz veya sağlığa zararlı durumları raporlamasını teşvik edici olmalıdır. 2. EIS-Kaza Raporlama Modülüne olay kayıtlarına girecek kişilere, bu prosedürün gereklilikleri doğrultusunda eğitim verilmeli ve eğitim kayıt altına alınmalıdır. Olayların Sınıflandırılması 3. Birim Yöneticileri, kendisine sözlü veya yazılı bildirilen kazaların tanımlamasını SEÇ-G Tanımlar Kılavuzuna (KL.SEC.001) göre yapmalıdır. 4. Ucuz Atlatılan Olaylar (UAK) dışındaki tüm kazaların sınıflandırılması EK-1 Olay Şiddet Matrisine göre yapılmalıdır. 5. Ürün kaybı yaşanan kazaların sınıflandırılması EK-2 Ürün Kaybı Şiddet Matrisine göre yapılmalıdır. Ürün kaybı yaşanan kazanın şiddet seviyesi A-D veya E ise Büyük Kaza (MIA- Major Incident) olarak değerlendirilmelidir. 6. Eğer kazanın olası sonuçları A-D veya E ise Yüksek Potansiyelli Kaza (HIPO-High Potential Incıdent) olarak değerlendirilmelidir. 7. Kazaları sınıflandırırken birbirine yakın sonuçlar var ise en yüksek seviyedeki kaza sınıfı seçilecektir. 8. Departman Müdürü / Nöbetçi Müdür, aşağıdaki olayların sınıflandırılmasında mutlaka SEÇ-G Koordinatörü ve Genel Müdür ile mutabık kalmalıdır. Eğer kaza seviyesi konusunda mutabakat sağlanamaz ise kaza bilgileri ve sonuçları tekrar gözden geçirilmelidir. A-F Seviyesinde şiddete neden olan kazalar Yüksek Potansiyelli Kaza (HIPO) REV.00 / Sayfa 306 / 357 PR.SEC.003

307 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Ucuz Atlatılan Olayların (UAK) Raporlanması 9. UAK ya karışan veya şahit olan çalışanlar veya paydaşlar, bağlı olduğu Birim Yöneticisine sözlü veya yazılı olarak bildirim yapmalıdır. 10. Birim Yöneticisi UAK ile ilgili topladığı bilgileri 5 iş günü içerisinde EIS-Kaza Raporlama Modülüne girerek yazılı olarak kayıt altına almalıdır. 11. Kaza Raporlama Modülünde kayıt altına alınan UAK lar SEÇ-G Koordinatörü tarafından 3 iş günü içerisinde değerlendirilmelidir. Seç-G Koordinatörü ilave tedbirlere gerek görürse UAK raporunu revize ederek ilgili Birim Yöneticisi ile paylaşmalıdır. 12. Kaza Raporlama Modülüne giremeyen müteahhit veya bayiler, UAK raporlamasını UAK Raporlaması Formu (FO.SEC.001) ile kayıt altına alarak bağlı oldukları Birim Yöneticisine gönderirler. Birim Yöneticileri, kendisine gelen kazaları EIS-Kaza Raporlama Modülüne girerek kayıt altına alır. Kazaların (İş Kazaları / Ekipman Hasarları vb.) Raporlanması 13. Kazaya karışan veya şahit olan kişi; derhal bağlı olduğu Birim Yöneticisine sözlü olarak bildirim yapmalıdır. 14. Birim Yöneticisi meydana gelen kazayı EK-1 Olay Şiddet Matrisine göre sınıflandırmalıdır. 15. Birim Yöneticisi sınıflandırılan kazayı ilgili Kaza Raporlama ve İnceleme Akış Şemaları (SE.SEC.001 / 002 / 003) doğrultusunda bağlı olduğu Departman Müdürüne, Nöbetçi Müdüre ve SEÇ-G Koordinatörüne sözlü olarak bildirmelidir. 16. Birim Yöneticisi, ilgili kazayı daha sonra EIS-Kaza Raporlama Modülüne 5 iş günü içinde kaydederek yazılı olarak kayıt altına almalıdır. REV.00 / Sayfa 307 / 357 PR.SEC.003

308 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 17. Petgaz hukuk birimine aşağıdaki durumlarda mutlaka bildirim yapılmalıdır. Mevcut şiddet seviyesi A-D veya E olarak tanımlanan kazalar Meydana gelen kazadan kaynaklı hukuki işlem veya yasal ceza gerektirecek olaylar 18. Kazalar ile ilgili Kök Sebep Analizi için kaza ile ilgili tüm bilgiler ve kritik faktörler raporlanmalıdır. Kayıt Altına Alma ve Sınıflandırma 19. Departman Müdürleri, meydana gelen kaza ile ilgili gelen kayıtları mutlaka doğrulamalıdır. 20. SEÇ-G Koordinatörü raporlanan kazaların sınıflandırılması ve kayıt altına alınan olayların doğruluğunu gözden geçirmelidir. 21. Olaylar ile ilgili kayıtlar Kayıtların Kontrolü Prosedürü (PR.EYS.002) doğrultusunda kayıt altına alınmalıdır. 22. EIS-Kaza Raporlama Modülünün kullanılmadığı durumlarda meydana gelen kazalar Kaza Raporu Formu (FO.SEC.005) ile kayıt altına alınmalıdır. Kazaların Araştırılması 23. Meydana gelen kazalar veya önemli görülen UAK raporlamaları sonrasında Kaza Araştırma Prosedürüne (PR.SEC.002) göre araştırma süreci başlatılmalıdır. 24. Tüm kazalar için Kök-Sebep Analizi yapılmalı ve kaza trend analizleri oluşturulmalıdır. Ek-28 Tatbikat Kayıtları REV.00 / Sayfa 308 / 357 PR.SEC.003

309 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU Acıl durumlar eğtğm katılım formu.pdf TATBİKAT SÜRESİ : 0.5 KATILIMCI SAYISI : 33 ADAM*SAAT : 16.5 TESİS / DEPO : DÖRTYOL TERMİNAL TATBİKAT TARİHİ : TATBİKATIN KONUSU : Yangın Söndürme Tatbikatı (Sabahattin ÖZTAŞ) TATBİKAT KONULARI : Normal çalışma gününde boru hatlarında deprem sonrası kırılan boru hattından alevlerin yükselmesi üzerine yangına müdahale ekiplerinin yangını söndürmesi istenmiştir. Tatbikat uygulama öncesi yangınlara nasıl müdahale edileceği, yangın söndürme cihazlarında kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar yangına müdahale ekiplerine yeniden hatırlatılmıştır. Ayrıca yangına üdahale ekibinde olmamakla birlikte diğer çalışanların bir yangın anında korkularını üstlerinden atabilmalari amacıyla yangın söndürme cihazlarının kullanılması pratik olarak öğretilmiştir. Yangın Söndürme Tatbikatı rar İYİ GİDENLER : Uygulamada bir aksaklık yaşanmamıştır. KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : 1) 2) 3) 4) DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : 1) 2) KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU REV.00 / Sayfa 309 / 357 PR.SEC.003

310 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Acıl durumlar eğtğm katılım formu.pdf TATBİKAT SÜRESİ : 0.5 KATILIMCI SAYISI : 33 ADAM*SAAT : 16.5 TESİS / DEPO : DÖRTYOL TERMİNAL TATBİKAT TARİHİ : TATBİKATIN KONUSU : Acil Durum Tahliye TATBIKATI (Sabahattin ÖZTAŞ) TATBİKAT KONULARI : Normal çalışma gününde deprem olduğu varsayılarak tüm personelin bulundukları yeri güvenle terk ederek güvenli oplanma bölgelerine intikallerinin sağlanması söylenmiştir. Uygulamanın tesis sirenin çalarak başlatılacağı duyurulmuş tatbikat yapılacağı bilgisi verilmiştir. Siren çalmasıyla birlikte tüm personel güvenli toplanma bölgesine 2-3 dakika gibi zaman aralığında gelmişlerdir. Arama Güvenlik ekiplerinin yaptığı sayım sonrası tatbikata son verilmiştir. Tathliye Tatbikatı rar İYİ GİDENLER : Beklentilere uygun bir tatbikat olmuştur. Tahliyeler 2-3 dakika gibi kısa zamanda tamamlanmış olup son derce başarılı olmuştur. KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : 1) 2) 3) 4) DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : 1) 2) KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU REV.00 / Sayfa 310 / 357 PR.SEC.003

311 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ DÖRTYOL ORGANİZASYON ŞEMASI.pdf Dörtyol ORTAK Tatbikat Senaryosu İLKBAHAR 2015.pdf DÖRTYOL KATILIMCI BELGESİ jpg TATBİKAT SÜRESİ : 3 KATILIMCI SAYISI : 13 ADAM*SAAT : 39 TESİS / DEPO : PETGAZ DÖRTYOL TERMİNAL TATBİKAT TARİHİ : TATBİKATIN KONUSU : TATBİKAT KONULARI : Petrol ve diğer zararlı maddelerle kirlenmeye deniz kirliliği acil mücadele Bahar tatbikatı Most denizcilik sorumluluğu altında komşu tesislerin katılımıyla, Petrol ve diğer zararlı maddelerle kirlenmeye deniz kirliliği acil mücadele Güz tatbikatı gerçekleştirildi. DELTA RUBİS, AYGAZ, PETGAZ, MİLANGAZ, İPRAGAZ, ortak 2015 İlkbahar tatbikatı gerçekleştirildi. Dörtyol Ortak Tatbikat foto.rar İYİ GİDENLER : 1)Acil durumlarda müdahale yapacak olan personelin yeterince yetkin olduğu görüldü. 2)Tatbikat anında herhangi bir iş kazası, yaralanma tarzı olumsuzluklar yaşanmadı. KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : ÖNERİLER DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : REV.00 / Sayfa 311 / 357 PR.SEC.003

312 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU Ömer SÜRÜCÜ, İbrahim AKSOY, Hamdi GÜLBAHAR, Samet AK, Şahin MANAS, Çağatay KAYA, Selçuk TURHANLIOĞLU, Alev AYKÖSE, İsmail ÖĞÜT, Vahit CANBOLAT TATBİKAT SÜRESİ : 0.5 KATILIMCI SAYISI : 10 ADAM*SAAT : 5 TESİS / DEPO : DÖRTYOL TERMİNAL TATBİKAT TARİHİ : TATBİKATIN KONUSU : Yangın Söndürme Tatbikatı (Gönenç BAYRAM) TATBİKAT KONULARI : Normal çalışma gününde boru hatlarında deprem sonrası kırılan boru hattından alevlerin yükselmesi üzerine yangına müdahale ekiplerinin yangını söndürmesi istenmiştir. Tatbikat uygulama öncesi yangınlara nasıl müdahale edileceği, yangın söndürme cihazlarında kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar yangına müdahale ekiplerine yeniden hatırlatılmıştır. Ayrıca yangına müdahale ekibinde olmamakla birlikte diğer çalışanların bir yangın anında korkularını üstlerinden atabilmalari amacıyla yangın söndürme cihazlarının kullanılması pratik olarak öğretilmiştir. Yangın Tatbikatı Resim.rar İYİ GİDENLER : Uygulamada bir aksaklık yaşanmamıştır. KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : 1) 2) 3) 4) DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : 1) REV.00 / Sayfa 312 / 357 PR.SEC.003

313 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 2) KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU İsmail ÖĞÜT, Dede ÖNEN, Sinan ÖZEL, Yakup YASMİN, Zafer GÜRBÜZ EĞİTİM SÜRESİ : 0.5 KATILIMCI SAYISI : 5 ADAM*SAAT : 2.5 TESİS / DEPO : DÖRTYOL TERMİNAL ŞAMANDIRA TESİSİ EĞİTİM TARİHİ : EĞİTİM YERİ (SAHA/SINIF) : SINIF EĞİTİMİ VEREN : İsmal ÖĞÜT EĞİTİMİN BAŞLIĞI : EĞİTİM KONULARI : Gemide Yangın ve Tahliye Tatbikatı Dörtyol balıkçı barınağında bulunan servis teknesine, Pet gaz şamandırasında tahliye yapan gemide güvertede yangın durumu bilgisi verildikten sonra yaklaşık olarak 14 dakika sonra, gemiden personeli tahliye etmek için servis teknesi gemiye ulaştı. Tatbikat, 03:00 başlayıp, 03:30 da bitmiştir. 3) 4) Gemide yangın ve tahliye tatbikatı.rar 5) İYİ GİDENLER : 1) 2) 3) 4) 5) 6) KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : 1) 2) 3) DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : 1) REV.00 / Sayfa 313 / 357 PR.SEC.003

314 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 2) 3) 4) KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU Ömer SÜRÜCÜ, İbrahim AKSOY, Hamdi GÜLBAHAR, Samet AK, Şahin MANAS, İsmail ÖĞÜT, Vahit CANBOLAT, Kenan KARAYİĞİT, Mustafa KEF, Süleyman ARSLAN, İsmail ÖZDEN, Özkan DENGE, Doğan TOKGÖZ, İbrahim DEMİR, Osman URAL, H.Ömer BOZDOĞAN, Oğuz YAKUT, Ahmet KARA, Şaban KARATOSUN, Nurettin MENDİ, Hasan TÜYLEK, İsa ERASLAN, Bekir TARHAN TATBİKAT SÜRESİ : 0.5 KATILIMCI SAYISI : 23 ADAM*SAAT : 11.5 TESİS / DEPO : TATBİKATIN KONUSU : TATBİKAT KONULARI : DÖRTYOL TÜP DOLUM TESİSİ TATBİKAT TARİHİ : Ateşli Yangın Tatbikatı Normal çalışma gününde boru hatlarında deprem sonrası kırılan boru hattından alevlerin yükselmesi üzerine yangına müdahale ekiplerinin yangını söndürmesi istenmiştir. Tatbikat uygulama öncesi yangınlara nasıl müdahale edileceği, yangın söndürme cihazlarında kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar yangına müdahale ekiplerine yeniden hatırlatılmıştır. Ayrıca yangına müdahale ekibinde olmamakla birlikte diğer çalışanların bir yangın anında korkularını üstlerinden atabilmalari amacıyla yangın söndürme cihazlarının kullanılması pratik olarak öğretilmiştir. DDT Canlı Ateşli Yangın Tatbikatı rar İYİ GİDENLER : Uygulamada bir aksaklık yaşanmamıştır. KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : 1) 2) 3) 4) DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : 1) REV.00 / Sayfa 314 / 357 PR.SEC.003

315 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 2) KATILIMCININ (KATILIMCILARIN) ADI SOYADI : TATBİKAT TUTANAK FORMU DÖRTYOL TATBİKAT KATILIMCI FORMU pdf DÖRTYOL TATBİKAT KATILIMCI FORMU pdf Dörtyol Organizasyon Şeması SONBAHAR 2015.doc TATBİKAT SÜRESİ : 3 KATILIMCI SAYISI : 18 ADAM*SAAT : 54 TESİS / DEPO : PETGAZ DÖRTYOL TERMİNAL TATBİKAT TARİHİ : TATBİKATIN KONUSU : TATBİKAT KONULARI : Petrol ve diğer zararlı maddelerle kirlenmeye deniz kirliliği acil mücadele Güz tatbikatı Most denizcilik sorumluluğu altında komşu tesislerin katılımıyla, Petrol ve diğer zararlı maddelerle kirlenmeye deniz kirliliği acil mücadele Güz tatbikatı gerçekleştirildi. DELTA RUBİS, AYGAZ, PETGAZ, MİLANGAZ, İPRAGAZ, ortak 2015 İlkbahar tatbikatı gerçekleştirildi. Dörtyol ORTAK Tatbikat Senaryosu SONBAHAR 2015.pdf DÖRTYOL TATBİKAT CERİDE FORMU pdf İYİ GİDENLER : 1)Acil durumlarda müdahale yapacak olan personelin yeterince yetkin olduğu görüldü. 2)Tatbikat anında herhangi bir iş kazası, yaralanma tarzı olumsuzluklar yaşanmadı. KÖTÜ GİDENLER / ÖĞRENİLEN DERSLER : ÖNERİLER REV.00 / Sayfa 315 / 357 PR.SEC.003

316 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ DÜZELTİCİ FAALİYETLER (FO SEC 168'den takip edilecektir) : Ek-29 PR. SEC.006 Risklerin Yönetimi Prosedürü PR.SEC.006 RİSKLERİN YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ AMAÇ Bu prosedür, Petgaz ın tüm operasyonlarında SEÇ-G, proses güvenlik, yasal uyumluluk, itibar ve finansal tehlikelerin etkin şekilde belirlenmesi, bu tehlikelerin yaratacağı risklerin saptanarak kayda alınması, değerlendirilmesi, risk kontrol adımlarının gerçekleştirilmesi ve risklerin yönetimi için yöntem ve sorumlulukları belirler. KAPSAM Bu prosedür, Operasyonel Entegre Yönetim Sistemi (OEYS) içinde yer alan, yürütülen veya doğrudan kontrol edilen tüm süreçleri kapsar. TANIMLAMALAR ve KISALTMALAR Operasyonel Entegre Yönetim Sistemi (OEYS) : ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO Çevre Yönetim Sistemi, OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistem ve Güvenlik Yönetim Sistemlerinin entegre edildiği Petgaz yönetim sistemi. Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini, Risklerin Yönetimi : Tehlikelerin tanımlanması, risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi, aksiyonlara öncelik verilmesi, risklerin seviyesinin ve aksiyonların tamamlanmasının takip edilmesini kapsayan kapsamlı süreç. REV.00 / Sayfa 316 / 357 PR.SEC.003

317 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ SORUMLULUK VE YETKİ Genel Müdür Bu prosedürün Petgaz içinde ilgili her alanda uygulanmasının sağlanmasından, risklerin yönetimi için gerekli kaynakların onaylanmasından, ülke riskleri ve kontrol planlarının onaylanmasından sorumludur. Birim Yöneticisi / Süreç Sahibi Kendisine bağlı süreç ve işyerlerinde; risk değerlendirme sürecinin tutarlı bir şekilde yürütülmesi, risk değerlendirme ekiplerinin yetkin personel ile oluşturulması, ekip liderliğinin yürütülmesi, tehlikelerin belirlenmesi ve risk değerlendirilmesinin belirli dönemlerde gözden geçirilmesi, arta kalan risklerin ve risk kontrol planlarının kontrolünden ve onaylanmasından sorumludur. SEÇ-G Departmanı Tehlikelerin belirlenmesi ve risk analizi için yöntemlerin belirlenmesi, ekip üyelerinin istenen yetkinlikte olması için eğitim ihtiyaçlarının karşılanması, belirlenen risklerin yönetimi ve kontrol planlarının takibinin yapılmasından sorumludur. Risk Değerlendirme Ekibi Takım Lideri Risklerin değerlendirilmesi sürecine liderlik yapmak, yasal şartlara uygun ekip oluşturmak ve oluşturulan ekibin gerekli bilgi ve yetkinliğe sahip olmasını sağlamak, risklerin bu prosedür doğrultusunda analizlerinin yapılması ve tüm sürecin uygun şekilde kayıt altına alınmasından sorumludur. Risk Değerlendirme Takım Üyeleri Risk Değerlendirme sürecine aktif olarak katılmak, tehlikelerin, risklerin ve kontrol önlemlerinin saptanmasına katkı sağlamak, süreç sonunda belirlenen risklerin en olanaklı şekilde düşürülmesi ve kontrol altında tutulmasından sorumludur. İşi yapan çalışanlar İş / görevle ilgili kendisine aktarılan tehlike, risk ve kontrol önlemlerini anlamak ve yerine getirmek; iş öncesi görüş alışverişi (Toolbox) / emniyet toplantısına katılmak ve katkıda bulunmak; İşyerini ve civarını değişimler için gözetlemek, risk değerlendirmesinde ve/veya iş izninde belirtilmeyen tehlikeyi tespit ettiğinde işi hemen durdurmak ve tespit ettiği yeni tehlikeleri iletmek; emniyetsiz durum ve hareketlerde işi hemen durdurmaktan sorumludur. UYGULAMA 1. Hiç bir görev / iş, risk değerlendirmesi yapılmaksızın uygulamaya geçirilemez. 2. Petgaz Risk Yönetimi Süreci Şekil-1 de tanımlanan döngü içerisinde yürütülecektir. REV.00 / Sayfa 317 / 357 PR.SEC.003

318 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Tehlikeleri ve Riskleri Tanımla Riskleri Değerlendir İletişim ve Danışma Risklerin Yönetimi İletişim ve Danışma Takip et ve Yeniden Gözden G eçir Risk Kontrol Planlarını Uygula Şekil - 1 Petgaz Risk Yönetim Süreci Petgaz Risk Yönetim süreci aşağıdaki sistematik uygulamaları içermektedir: Tüm süreç boyunca iletişim ve danışma Herhangi bir faaliyet, süreç, iş veya ürün ile ilgili risklerin belirlenmesi, analiz edilmesi, değerlendirilmesi ve risk seviyelerinin belirlenmesi Risklerin takip edilmesi ve periyodik olarak gözden geçirilmesi. Sonuçların uygun şekilde kaydedilmesi ve ilgili kişilere raporlanması 3. Süreç sahipleri, aşağıdaki şartlar gerçekleştiğinde süreç / iş temelli risk değerlendirmenin yapılmasını veya mevcut değerlendirmenin gözden geçirilerek revize edilmesini sağlamalıdır. Yasal şartlarda zorunlu tutulan durum ve sürelerde Yeni bir süreç veya geliştirme çalışmasının planlanmasında Bir çalışma / proses / makine sisteminin veya yönteminin değişmesi Yeni bir ürün veya ekipmanın kullanılmaya başlanması Daha ayrıntılı ve daha teknik bir değerlendirmenin gerekmesi durumunda. REV.00 / Sayfa 318 / 357 PR.SEC.003

319 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Risk Değerlendirme Ekibi 4. Risk değerlendirme ekibi, yasal şartlarda ve teknik standartlarda belirtilen kişilerden oluşturulmalıdır. İlgili sürecin sahibi veya Birim Yöneticisi Ekip Lideri olarak görev alır. 5. Risk değerlendirme ekibine, riski değerlendirilecek iş / süreçte görev alan iş gücünden en az bir temsilcisi dahil edilmelidir. Risk Değerlendirme Ekibinin yetkinlikleri 6. Risk değerlendirme çalışmasında görev alacak tüm kişiler aşağıdaki asgari temel eğitimleri almış olmalıdır. Kavramlar: Tehlike, risk, şiddet / olasılık seviyeleri, risk kontrol yöntemleri ve risk analiz matrisi Risk değerlendirmesi ilkeleri ve kullanılan yöntem Tehlike Kaynakları ve yaratacağı riskler Tehlike belirleme ve risk değerlendirme gereçleri örn. Kontrol listeleri 7. Ekip üyelerinin yetkinlikleri yetkinlik analizi süreci doğrultusunda değerlendirilecek, belirlenen yetkinlik / eğitim ihtiyaçları karşılanmadan risk değerlendirme çalışmasında görev alamayacaktır. Tehlikelerin Tanımlanması 8. Risk değerlendirme ekibi, fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal, ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarından oluşan veya bunların etkileşimi sonucu ortaya çıkabilecek tehlikeleri belirlemeli ve kayda almalıdır. 9. Tehlikeleri tanımlamak için Risk Analizi Formu (FR.SEC.025) belirtilen Tehlike Listelerini kullanılmalıdır. ile saha gezisi/ denetimini, dokümantasyon kontrolünü, geçmiş kaza kayıtlarının incelenmesi gerçekleştirmeli ve 10. Tehlikelerin tanımlanması sürecinde ayrıca; Yasal şartlarda belirtilen tehlikeler, Saha gezisi / denetimi, kontrol listeleri, geçmiş kaza kayıtlarının gözden geçirilmesi vb. kanıta dayalı metotlardan tespit edilen tehlikeler Diğer risk değerlendirme metodolojilerinden (HAZOP, LOPA VB.) gelen tehlikeler de değerlendirilecektir. REV.00 / Sayfa 319 / 357 PR.SEC.003

320 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Risklerin Analiz Edilmesi 11. Risk Değerlendirme Ekibi, tanımlanan tehlikelerin mevcut veya potansiyel risklerinin yaratacağı etki seviyesi Sağlık ve Emniyet, Çevre, Finansal, ve Finansal Olmayan - İtibar olarak 4 kategoride Petgaz Olay Şiddet Tablosunda (Tablo-1) belirtilen tanımlamalara göre belirler. 12. Mevcut veya potansiyel risklerin şiddet seviyeleri A-H seviyeleri arasından belirlenir ve Risk Analizi Formuna (FR.SEC.025) kaydedilir. A-C şiddet seviyeleri; gerçekleşmesi olasılığı düşük ancak şiddet seviyesi Katastrofik olayları tanımlar D-H şiddet seviyeleri; gerçekleşme olasılığı yüksek ve ölümlü iş kazasına yol açabilecek iş sağlığı ve güvenliği olaylarını tanımlar. 13. Ürün salınımı / kaybı ve zehirli ürün salınımı olaylarının risk şiddetleri için Petgaz Ana Ürün Kaybının Sınıflandırılması (Tablo-2) ve Zehirli Ürün Kaybının Sınıflandırılması (Tablo-3) kullanılır. Tablo-1 Petgaz Olay Şiddet Tablosu REV.00 / Sayfa 320 / 357 PR.SEC.003

321 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Tablo-2 Ana Ürün Kaybının Sınıflandırılması Tablosu REV.00 / Sayfa 321 / 357 PR.SEC.003

322 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Tablo-3 Zehirli Ürün Kaybının Sınıflandırılması 14. Risk Değerlendirme Ekibi, tanımlanan tehlikelerin mevcut veya potansiyel risklerinin gerçekleşme olasılığını Petgaz Olay Olasılık Tablosunda (Tablo-4) belirtilen tanımlamalara göre belirler ve Risk Analizi Formuna (FR.SEC.025) kaydeder. Tablo-4 Petgaz Olay Olasılık Tablosu OLASILIK LPG ve Enerji Sektöründe (Dünyada) benzer bir olay yaşanmadı ve yaşanması uzak bir ihtimal LPG ve Enerji Sektöründe (Ülkemizde) benzer bir olay yaşanmadı ve yaşanması uzak bir ihtimal LPG ve Enerji Sektöründe (Ülkemizde) benzer bir olay yaşandı Benzer bir olay Petgaz içerisinde daha önce yaşandı Benzer bir olay daha önce yaşandı veya tesis / işyeri'nin ömrü boyunca yaşanabilir Tesis / işyeri'nin ömrü boyunca 1 veya 2 defa yaşanabilir Tesis / işyeri'nin ömrü boyunca birkaç defa yaşanabilir Tesis / İşyerinde sıkça yaşanabilir (En azından yılda bir defa) 10-6 / yıl veya daha düşüğü > / yıl > / yıl > / yıl > / yıl > / yıl > / yıl > 1 / yıl 10-6 veya daha düşüğü > > > > > > >.25 Yeterli veriye sahip olunmasına göre kantitaif olasılık / sıklık hesaplamaları, kalitatif değerlendirme yerine kullanılabilir. Mevcut tesislerin yaşam süresi 30 yıl olarak değerlendirilmelidir. Olayın şiddet ve olasılığın belirlenmesinde belirsizlik durumunda matris üzerinde yaklaşık değerin bir üstü dikkate alınmalıdır. 15. Belirlenen şiddet ve olasılık seviyelerine göre Risk Değerlendirme Ekibi, Petgaz Risk Matrisini (Tablo-5) kullanarak risk seviyesini belirler. REV.00 / Sayfa 322 / 357 PR.SEC.003

323 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Tablo-5 Petgaz Risk Matrisi OLASILIK Şiddet Seviyesi LPG ve Enerji Sektöründe (Dünyada) benzer bir olay yaşanmadı ve yaşanması uzak bir ihtimal LPG ve Enerji Sektöründe (Ülkemizde) benzer bir olay yaşanmadı ve yaşanması uzak bir ihtimal LPG ve Enerji Sektöründe (Ülkemizde) benzer bir olay yaşandı Benzer bir olay Petgaz içerisinde daha önce yaşandı Benzer bir olay daha önce yaşandı veya tesis / işyeri'nin ömrü boyunca yaşanabilir Tesis / işyeri'nin ömrü boyunca 1 veya 2 defa yaşanabilir Tesis / işyeri'nin ömrü boyunca birkaç defa yaşanabilir Tesis / İşyerinde sıkça yaşanabilir (En azından yılda bir defa) A B C D E F G H Sıklık 10-6 / yıl veya daha düşüğü > / yıl > / yıl > / yıl > / yıl > / yıl > / yıl > 1 / yıl Olasılık 10-6 veya daha düşüğü > > > > > > > Riskler, belirlenen risk seviyesine göre Petgaz Risk Seviye Tablosu (Tablo-6) kullanılarak sınıflandırılır. Tablo-6 Petgaz Risk Seviye Tablosu MOR Risk Seviyesi Katastrofik / Kabul Edilemez Risk Risk Seviyesi Bildirim ve Onay Yetkileri Genel Müdür / Tüm Süreç Sahipleri / SEÇ-G Departmanı MAVİ Kritik Risk Tüm Süreç Sahipleri / SEÇ-G Departmanı TURKUAZ Düşük Risk İlgili Birim Yöneticisi / Süreç Sahibi / SEÇ-G Departmanı BEYAZ Kabul edilebilir Risk İlgili Birim Yöneticisi / SEÇ-G Departmanı Katastrofik / Kabul Edilemez Risk, Kritik Risk, Düşük Risk seviyeleri için risk kontrol adımları Risk Analizi Formunda (FO.SEC.025) belirlenecektir. Risk sınıfına göre ilgili tüm kişiler bilgilendirilecek ve risk kontrol önlemleri / aksiyon planları ve sonuçları yetkili kişilerin onayına sunulacaktır. REV.00 / Sayfa 323 / 357 PR.SEC.003

324 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Risk Kontrol Önlemlerinin Belirlenmesi ve Risk Seviyesinin Takibi 17. Risk kontrol tedbirleri, riskin tamamen ortadan kaldırılması veya kabul edilebilir risk seviyesine indirilmesi için aşağıdaki temelde risk değerlendirme ekibi ile diğer teknik / yetkili kişilerin katılımı ile belirlenecektir. Tehlike veya tehlike kaynağının tamamen ortadan kaldırılması Tehlikelinin, tehlikeli olmayan veya daha az tehlikeli olanla değiştirilmesi Riskler ile kaynağında mücadele edilmesi. 18. Risk kontrol önlemlerine ilişkin faaliyet no, öncelik seviyesi, aksiyon sahibi, planlanan ve gerçekleşen kapanış tarihleri Risk Analizi Formunun (FO.SEC.025) ilgili kısmında tanımlanacaktır. 19. Değerlendirme sonucunda belirlenen risk kontrol önlemleri ilgili Yönetim Programı (FO.SEC.168) ile takip edilir. 20. Alınan risk kontrol önlemleri sonrası risk tekrar değerlendirilecek ve kalan risk seviyesi belirlenecektir. 21. Kalan risk, Kabul Edilebilir Risk Seviyesinin üzerinde ise risk kontrol önlem süreci tekrarlanacaktır. Rutin Olmayan İş Risklerinin Değerlendirilmesi 22. Rutin olmayan iş tanımına giren İş / Faaliyet / Sürecin risk değerlendirmesi İş Kontrolü (CoW) Prosedürü (PR.SEC.007) kapsamında Rapnet iş izin programının risk değerlendirme bölümü kullanılarak gerçekleştirilecektir. 23. Gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçları ve belirlenen risk kontrol önlemleri, iş izni raporu içerisince çalışmayı gerçekleştirecek kişilere aktarılacaktır. UAKR / Kaza Risklerinin Değerlendirilmesi 24. Kazaların Bildirimi ve Raporlanması Prosedürü (PR.SEC.001) kapsamında EIS-Traction modülü üzerinden raporlanan kazaların mevcut ve potansiyel riskleri EIS-Traction modülünde tanımlanan risk değerlendirme bölümünde gerçekleştirilir. REV.00 / Sayfa 324 / 357 PR.SEC.003

325 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 25. EIS-Traction modülünde gerçekleştirilen risk değerlendirme sonuçları SEÇ-G departmanı tarafından değerlendirilir ve ilgili departmanlara risk değerlendirme çalışmalarına girdi olarak raporlanır. Güvenlik Yönetim Sistemi / Proses Güvenlik Risklerin Değerlendirilmesi 26. Güvenlik Yönetim Sistemi kapsamında olan iş / faaliyet / süreçler ile gerçekleştirilen risk değerlendirmesinde katastrofik risk seviyesinde olan riskler; Petgaz Tehlike ve İşletilebilirlik Çalışması (HAZOP) Kılavuzu (KL.SEC.011) ve Petgaz Koruma Katmanları Analizi (LOPA) Kılavuzu (KL.SEC.012) doğrultusunda riskleri değerlendirilir. 27. Gerçekleştirilen HAZOP ve LOPA risk değerlendirme çalışmaları bu prosedürde verilen süre ve şartlarda revize edilir. 28. İnsan hatasından kaynaklanabilecek ve Davranışsal Risk oluşturabilecek emniyet ile ilgili tüm kritik faaliyetlerin saptanması, bu faaliyetlerde tanımlanmış olan insan hatasına açık görevlerin tespiti ve bu sürece yönelik risk değerlendirmeleri için Emniyet Kritik Görev ve İnsan Hatası Prosedürü (PR.SEC.010) doğrultusunda gerçekleştirilir. Ergonomik Risklerin Değerlendirilmesi 29. Ergonomik tehlikelerin belirlenmesi ve risklerinin değerlendirilmesi Ergonomi Risk Analizi Formu (FO.SEC.026) ile gerçekleştirilir. Yol Güvenliği / Servis Risklerin Değerlendirilmesi 30. Yol güvenliği tehlikelerinin belirlenmesi ve risklerinin değerlendirilmesi Yol Güvenliği Risk Analizi Formu (FO.SEC.027) ile gerçekleştirilir. Ülke Risklerinin Değerlendirilmesi 31. SEÇ-G departmanı tarafından her yılın başında tüm departmanlardan güncel risk değerlendirmelerinde en yüksek risk seviyesinde olan riskler Ülke Risk Analizi Formunda (FO.SEC.028) toplanır. 32. Belirlenen Ülke risk kontrol önlemleri SEÇ-G Yönetim Programına kaydedilir ve takibi bu form ile sağlanır. 33. Güvenlik Yönetimi Sistemi içerisinde belirlenen riskler içerisinde ülke risklerinden farklı bir risk olması durumunda ülke riskleri SEÇ-G departmanı tarafından tekrar gözden geçirilir. REV.00 / Sayfa 325 / 357 PR.SEC.003

326 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Güvenlik Risklerinin Değerlendirilmesi 34. Petgaz işyerlerine ait güvenlik riskleri SEÇ-G departmanı tarafından SEÇ-G Denetim Prosedürü (PR.SEC.009) kapsamında yılda en az bir defa PSS - Önleyici Güvenlik Denetimi Formu (FO.SEC.028) kullanılarak değerlendirilir. 35. Güvenlik risk değerlendirmesinde belirlenen en yüksek risk seviyesinde olan riskler Ülke Risk Analizi Formunda (FO.SEC.028) toplanır. Çevre Boyutlarının Değerlendirilmesi 36. SEÇ-G Departmanı tarafından Çevre Boyutu olarak tanımlanan çevre ile etkileşime giren faaliyet ve ürünlerinin çevresel etkisi Çevre Boyutları Etki Değerlendirme Formu (FO.SEC.010) kullanılarak gerçekleştirilir. 37. Çevre Boyutları değerlendirmesi ilgili Çevre Görevlileri tarafında da değerlendirilir ve ilgili departmanlara risk değerlendirme çalışmalarına girdi olarak raporlanır. Değişim Yönetimi (MoC) Risklerinin Değerlendirilmesi 38. Değişim Yönetimi Prosedürü (PR.SEC.003) kapsamında değişimin yaratacağı risklerin değerlendirilmesi Değişim Yönetimi (MoC) Talep Formu kullanılarak gerçekleştirilir. 39. Değişim risklerinin değerlendirme sonuçları SEÇ-G departmanı tarafından değerlendirilir ve ilgili departmanlara risk değerlendirme çalışmalarına girdi olarak raporlanır. Risk Değerlendirme Sonuçlarının Takibi ve Paylaşımı 40. Risk kontrol önlemlerinin sonuçları, SEÇ-G departmanı tarafından ilgili Yönetim Programı (FO.SEC.168) ile takip edilir. 41. Gerçekleştirilen risk değerlendirme sonuçları ve belirlenen risk kontrol önlemleri SEÇ-G İletişim Prosedürü (PR.SEC.011) kapsamında tüm çalışanlar ve ilgili taraflar ile paylaşılır. 42. Çalışan, müteahhit ve 3 taraf kişilere verilecek eğitimlerde eğitim konusu ile ilgili risk değerlendirme sonuçları ve kontrol önlemleri eğitim girdisi olarak kullanılır. 43. Tüm kayıtlar Kayıtların Yönetimi Prosedürü (PR.EYS.002) doğrultusunda saklanır. REV.00 / Sayfa 326 / 357 PR.SEC.003

327 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ KAYITLAR Kayıt Adı Saklama Sorumlusu Saklama Yeri Saklama Süresi Tehlike Belirleme ve Risk İlgili Birim Yöneticisi / EIS / Server Süresiz Değerlendirme formları SEÇ-G Departmanı Çevre Boyutları SEÇ-G Departmanı Server Süresiz Değerlendirme REFERANS DOKÜMANLAR ISO Risk yönetimi - Prensipler ve kılavuzlar ISO Risk yönetimi - Risk Değerlendirme Teknikleri EN ISO Makinalarda güvenlik - Tasarım için genel prensipler - Risk değerlendirilmesi ve risk azaltılması ISO Ergonomi - Elle Taşıma - Kaldırma ve Taşıma ISO Ergonomi - Elle Taşıma - Düşük Yükleri Yüksek Sıklıkta Kaldırma Ek-30 PR.SEC.007 İş Kontrolü (CoW) Prosedürü PR.SEC.007 İŞ KONTROLÜ (CoW) PROSEDÜRÜ AMAÇ Bu prosedür, Petgaz operasyonlarında rutin olmayan işlerde İş Kontrolü kapsamında gerçekleştirilecek SEÇ-G kontrollerini ve verilecek iş izinleri için yöntem ve sorumlulukları belirler. KAPSAM Bu prosedür, Petgaz a ait işyerlerinde Petgaz ve/veya Müteahhit personeli tarafından gerçekleştirilecek tüm rutin veya rutin olmayan çalışmaları kapsar. REV.00 / Sayfa 327 / 357 PR.SEC.003

328 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ TANIMLAMALAR ve KISALTMALAR İş Kontrolü - CoW (Control of Work) : Çalışma yeri ve şartlarına göre öngörülen mevcut risklerden başka yeni SEÇ-G risklerinin doğabileceği bakım, inşaat, yük taşıma vb. rutin olmayan çalışmaların güvenli şekilde tamamlanmasını sağlayan izin ve kontrol sistemi İş İzni: Çalışma öncesi potansiyel tehlikelerin belirlenmesi ve çalışmaların güvenli bir şekilde yürütülmesini için güvenli çalışma için kuralları tanımlayan, çalışma sahasının kontrol edildiğini, önlem ve kontrollerin alındığını gösteren ve yetkili bir kişi tarafından onaylanan iş kontrolü kaydı RAP-net: Çalışma öncesi rutin olmayan işler için risk değerlendirmenin yapıldığı ve iş izinlerinin elektronik olarak düzenlendiği elektronik yazılım. Rutin İş: Tanımlı bir prosedür veya talimat doğrultusunda gerçekleştirilen tüm çalışmalar. Rutin Olmayan İş: Tanımlı bir prosedür veya talimat doğrultusunda gerçekleştirilmeyen ve çalışma sırasında yeni tehlikelerin oluşabileceği öngörülen tüm çalışmalar. SORUMLULUK VE YETKİ Tesis / Terminal / Departman Müdürü: Bu prosedürün ilgili tüm çalışmalarda uygulanmasından, iş kontrolü kapsamından gerekli kontrollerin yapılmasından sorumludur. Tesis / Terminal Müdürü Tek Sorumlu Kişi (SPA) olarak İş İznine onay verme yetkisine sahip tek kişidir. SEÇ-G Departmanı: Bu prosedürün tüm operasyonlarda uygulanmasından, uygulamaların denetlenmesinden veya Rap-net üzerinden gerçekleştirilen iş kontrollerini kontrol etmekten sorumludur. RAP-Net sistemine yeni kullanıcı tanımlama ve kullanıcı iptal yetkisine sahiptir. RAP-Net Kullanıcısı: RAP-Net sistemine girerek çalışma öncesi iş iznini oluşturmaktan ve iş iznini onaylatmaktan sorumludur. UYGULAMA 1. Tüm rutin olmayan çalışmalar yetkin personel tarafından iş kontrolü gerçekleştirilmeden ve iş izin onayı verilmeden başlatılamaz. 2. İş izni kapsamında gerçekleştirilecek tüm izolasyon uygulamaları İzolasyon / Kilitleme / Etiketleme Prosedürü (PR.SEC.008) doğrultusunda gerçekleştirilir. EĞİTİM ve YETKİNLİK 3. İş Kontrolü (CoW) sürecinde görev alacak ve iş izni düzenleyebilecek çalışanlar, gerçekleştirecek çalışma konusunda eğitimli ve yetkin olmalıdır. 4. İş Kontrolünü gerçekleştirmeye yetkili çalışanlar İş Kontrolü Yetkinlik / Eğitim Tablosunda (TA.SEC.001) belirlenen yetkinlik seviyeleri gereksinimleri karşılamalıdır. 5. İş Kontrolü kapsamında verilen eğitimler en fazla 3 yılda bir tazeleme eğitimleri ile yenilenmeli ve ilgili kişilerin bilgileri güncellenerek SEÇ-G farkındalığı sağlanmalıdır. 6. Düzenlenen tüm eğitimler ve yetkinliklere ilişkin tüm kayıtlar personelin bulunduğu departman tarafından güncel tutulmalı ve saklanmalıdır. 7. Eğitim ve yetkinlik değerlendirmesi sonucu İş Kontrolü kapsamında görev alabilecek kişiler REV.00 / Sayfa 328 / 357 PR.SEC.003

329 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ SEÇ-G departmanı tarafından İş İzinleri Yetki Listesine (Lİ.SEC.001) kaydedilir. İş İzinleri Yetki Listesi yılda en az bir defa SEÇ-G ve ilgili departman tarafından gözden geçirilerek yetkinlik seviyeleri doğrulanır. İŞ İZNİ DÜZENLENMESİ Genel 8. İş İzni, yetkili çalışan tarafından ( adresindeki Rap-Net elektronik sistemi üzerinden gerçekleştirilir. Düzenlenen iş izninde mutlaka aşağıdaki bilgiler tanımlanmalıdır. İşin kapsamı, lokasyon / yeri ve süresi Belirlenen tehlikeler ve risk değerlendirme ve alınacak önlemler İşi gerçekleştirmek için gerekli enerji kaynaklarının izolasyonu, İşi ilgili diğer iş izinleri ve eş zamanlı operasyonlar Birden fazla iş iznine bağlı ortak izolasyonlar ve bu izolasyonların kaldırılmasını önlemek için önlemler Tesis / Terminal Müdürü tarafından yetkilendirme Normal operasyonlara geri dönüş için gerekli önlemler İşi gerçekleştirecek çalışanlar ve alınan önlemlerin çalışanlara iletildiğinin yazılı / imzalı teyidi 9. Çalışanlar sadece iş izni görev açıklamasında yer alan işi yapmalıdır. 10. Düzenlenen iş izni, çalışmayı gerçekleştirecek kişilere yazılı olarak iletilir ve bu kişilerce imzalanır. İş iznini onaylayan Tesis / Terminal / Departman Müdürü çalışmayı gerçekleştirecek kişilerin aşağıdaki konuları anladığı teyit edilmelidir. İş izninde belirtilen faaliyetin kapsamı, tehlike kaynakları, karşılaşılabilecek riskler ve alınan önlemler, acil durum planlaması İş izninde belirtilen doğru ekipman ve teçhizat kullanımı Çalışma şartlarındaki değişikliklerin İş ortamındaki değişikliklerin orijinal izni geçersiz kıldığını anlaması ve yeniden değerlendirme yapılıncaya kadar tüm faaliyetleri durdurması. 11. Onaylanan iş izninin bir kopyası çalışma süresince ilgili alanda tutulur. Ateşli Çalışma / Sıcak İş 12. Yangın veya patlamaya neden olabilecek ateş, kıvılcım veya enerji kaynağını yaratan her türlü çalışma Ateşli Çalışma / Sıcak İş olarak tanımlanır. Bu çalışmalara örnek olarak; REV.00 / Sayfa 329 / 357 PR.SEC.003

330 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Kaynak, oksijen kesme, lehim, taşlama Kumlama Elektrikli matkap kullanılması Beton kırma işleri Sıcak delme işleri (hot-tap) Kıvılcım veya alev çıkarması muhtemel geçici veya seyyar ekipman kullanımı Isıl işlem veya gerilim giderme işleri Kullanılacağı sahanın tehlike sınıflandırmasına uymayan elektrikli ekipman kullanılması verilebilir. 13. Sıcak İş İznine aşağıdaki gereklilikler tamamlanmadan izin verilmez. Çalışma tehlikelerin belirlenmesi, risklerin değerlendirilmesi ve önlemlerin alınması Enerji kaynaklarının izole edilmesi Potansiyel tutuşma kaynaklarının tanımlanması / izole edilmesi / veya ortadan kaldırılması. Çalışma öncesi atmosfer / patlayıcı ortam kontrollerinin gerçekleştirilmesi / çalışma süresince atmosfer koşullarının sürekli takip edilmesi Çalışanların İş izninde belirlenen riskler ve alınan önlemlerin aktarılması ve anlaşılmasının sağlanması Çalışma sırasında karşılaşılabilecek acil durum müdahale / ilk yardım konularında gerekli önlemlerin alınması 14. Çalışma sahasının çevresinde bulunan yanıcı maddeler; tahta, kağıt, plastik ve kolay alevlenebilir sıvılar sıcak iş çalışma sahasından emniyetli mesafelerinde bir uzaklığa taşınmalıdır. Eğer uzaklaştırmak uygulanabilir değilse bu malzemeler yanmaz örtülerle veya metal malzemelerle korunmalıdır. Çalışma sahasında oluşan kıvılcımları söndürmek üzere zemin gerekli ise ıslak tutulmalıdır. 15. Seyyar motorlu araçlar (kaynak jeneratörü, elektrik jeneratörü vb.), tehlikeli bölge dışına yerleştirilmelidir ve gerekli önlemler alınmalıdır. Seyyar araçlar, arabalar ve vinçler dahil, mola saatlerinde veya başında kimse olmadan çalışır durumda bırakılmamalıdır. 16. Kapalı yerlerde sıcak iş yapılırken, oksijen-asetilen tüpleri, kaynak makinaları kapalı yerin dışında tutulmalıdır. Bu ekipmanların iş alanına giden kabloları ve hortumları mümkünse çalışanların girişçıkış yaptığı yerden farklı yerde olmalıdır. REV.00 / Sayfa 330 / 357 PR.SEC.003

331 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Sınırlı Alanlara Giriş 17. Çalışanın çalışması için yeterli genişlikte olmayan, girişi ve çıkışı sınırlı, sürekli çalışma yapılması için dizayn edilmemiş, içinde tehlikeli / yetersiz atmosfer bulunduran veya bulundurma ihtimali olan, 1,5 m den derin kazı alanları ve diğer ciddi sağlık ve güvenlik tehlikelerine sahip her türlü çalışma alanı Sınırlı Alan olarak tanımlanır. Sınırlı alanlar aşağıdaki çalışma yerleri örnek olarak verilebilir. Geniş boru hatları Tank içi Silolar Kuyu Kanalizasyon Kanal Sarnıç Bacalar Çukur Her türlü havalandırması zayıf alanlar Solunum için tehlikeli atmosfer oluşabilecek kapalı veya havalandırılmayan odalar (IT Server odası vb.) 18. Sınırlı alana giriş iş iznine aşağıdaki gereklilikler tamamlanmadan izin verilmez. Sınırlı Alan asgari atmosfer şartları. Atmosfer şartları çalışma süresince düzenli olarak ölçülmelidir. Hava tüplü maskesiz giriş %20.8 <1 % LEL Risk Değerlendirmesi yapılır. Ancak gerekli önlemler alınarak giriş izni verilebilir. Emniyetsiz. Giriş izni verilmez Oksijen Alevlenebilir gaz Zehirleyici gaz %19,5-23,5 %20 LEL e kadar <%19,5, veya > %23,5 > %20 LEL (STEL) - Maruziyet limitlerinden < %10 (STEL) - Kısa süreli maruziyet limitine kadar > (STEL) - Kısa süreli maruziyet limiti Sınırlı alanda çalışmayı etkileyebilecek tüm enerji kaynaklarının izole edilmiş olmalı ve uygulaması yerinde teyit edilmelidir. İş izninde tanımlanan tüm riskler ve alınan önlemlerin çalışmaya katılan tüm kişilere bildirilmeli ve önlemlerin çalışanları tarafından anlaşıldığı yerinde kontrol edilmelidir. Acil durum müdahale ve ilk yardım düzenlemeleri belirlenmelidir. 19. Sınırlı alana girişe ancak Tesis / Terminal / Departman Müdürü tarafından gerekli güvenlik şartları doğrulandıktan sonra izin verilir. 20. Sınırlı alana giriş ve çıkışlar tüm çalışanlar sınırlı alandan çıktığında ve iş durdurulduğunda fiziksel bariyer ve uyarı işaretleri ile kapatılır. REV.00 / Sayfa 331 / 357 PR.SEC.003

332 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Elektrikli Çalışmalar 21. Elektrik ileten, dönüştüren veya doğrudan beslenen ekipman ve tesisat üzerinde gerçekleştirilecek tüm rutin dışı çalışmalar Elektrikli Çalışmalar olarak tanımlanır. 22. İş izni mutlaka yetkili elektrikçi tarafından hazırlanmalıdır. Yetkili elektrikçinin onayı alınmadan hiçbir elektrikli çalışmaya izin verilmez. 23. Çalışma öncesi tüm enerji kaynakları izole edilmeli ve izole edilen bölümler iş izninde belirtilmelidir. 24. Alçak, orta veya yüksek gerilim içeren elektrikli çalışmalarda ancak yasal mevzuat tarafından bu gerilim türlerinde çalışmaya yetkilendirilmiş kişilerin çalışmasına izin verilir. Yetkisiz kişilerin çalışma sırasında trafo, güç odalarına, jeneratör daireleri gibi çalışma alanlarına girmesi fiziksek bariyerler ve uyarı işaretleri ile önlenir. Kazı Çalışmaları 25. Çalışma sahasının herhangi bir zemininde yüzeyden 30 cm. derine giden her türlü toprak hafriyatı, çukur açma, beton kırma / delme vb. çalışmalar Kazı Çalışmaları olarak tanımlanır ,5 m. den derin kazılar Sınırlı Alan olarak tanımlanır. 27. Kaza çalışmalarında düzenlenecek iş iznine aşağıdaki gereklilikler tamamlanmadan izin verilmez. Toprak altı bulunan her türlü tesisat (gaz,su, elektrik vb.) yerinin belirlenmesi. Kazı yapılacak alanın işaretlenmesi. Kazı yapılacak alanda toprak kaymasına veya çökmesine yol açabilecek gevşek zemin kontrolü Kazı alanın güvenli bir şekilde uygun eğime getirilmesi ve çökmeye karşın desteklenmesi Yeraltı sularının kontrolü Çevresel, yağmur, kar gibi atmosferik şartlar Kazı alanında çalışanların solunumu etkileyebilecek oksijen seviyesinin kontrolü Kazı alanına yetkisiz kişilerin girişi önleyecek fiziksel bariyer ve uyarı işaretleri Kazı alanına düşebilecek insan veya iş makinesi karşın fiziksel bariyer Kaldırma Operasyonları 28. Vinç, ceraskal veya diğer mekanip araç ve ekipmanlar ile gerçekleştirilen nesne kaldırma ve taşıma çalışmaları Kaldırma Operasyonu olarak tanımlanır. REV.00 / Sayfa 332 / 357 PR.SEC.003

333 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 29. Kaldırma operasyonunda düzenlenecek iş izninde mutlaka yetkin personel tarafından aşağıdaki bilgileri içeren Kaldırılan nesnenin ağırlığı ve biçimi, Kaldırma için gerekli manevralar, nesneyi kaldırma ve indirme noktaları Çalışma sahası (yakında yürütülen çalışmalar), zemin durumu (gevşek vb.) ve hava şartları (yağmur, rüzgar vb.) Kaldırma için uygun kapasitedeki araç ve ekipmanların tanımlanması. Kaldırma araçları en geç 12 ay içerisinde yetkili kurum tarafından kullanılabilirliği onaylanmış olmalıdır. Kaldırma araç ve ekipmanını kullanacak kişilerin bunları kullanabilecek yasal ve teknik ehliyete sahip olması Kaldırma alanında alınacak fiziki bariyer ve güvenlik uyarı işaretlemeleri Kaldırma operasyonu sırasında yürütülecek iletişim metotları (telsiz, el-kol işaret kullanımı vb.) 30. Kaldırma operasyonu öncesi yetkin bir kişi, kullanılacak araç ve ekipmanın uygun kaldırma kapasitesinde olduğunu teyit etmelidir. 31. Kaldırma operasyonu başladıktan sonra çalışanlar kaldırılan yükün altından geçmemeli veya yüke dokunmamalıdır. 32. Kaldırma operasyonunda yer almayan kişiler güvenlik bariyerleri ile kaldırma alanı dışında tutulmalıdır. Yüksekte Çalışma 33. Yer zemininin üstünde herhangi bir yükseklikte gerçekleştirilen ve düşme anında çalışanların zarar görme ve yaralanma riski bulunan tüm çalışmalar Yüksekte Çalışma olarak tanımlanır. 34. Yüksekte çalışmalarda düzenlenecek iş iznine aşağıdaki gereklilikler tamamlanmadan izin verilmez. Çalışma alanına girişlerin kontrolü / Yetkisiz girişlerin önlenmesi Düşme tehlikesi bulunan nesnelerin kaldırılması Kullanılacak platform, merdiven, iskele ve yaşam hattının gerekli emniyet şartlarını sağladığının yetkin personel tarafından kontrolü ve yerinde teyidi Yüksekte çalışmalar için standartlara uygun ve yeterli sayıda KKD temin edilmesi. Kullanılacak KKD ler kullanımdan önce yetkin personel tarafından kontrol edilmelidir. Yüksekte çalışma öncesi atmosfer koşullarının (rüzgar, yağmur, kar vb.) kontrol edilmesi REV.00 / Sayfa 333 / 357 PR.SEC.003

334 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Yüksekte çalışacak kişilerin istenilen sağlık şartlarını karşılaması 35. Yüksekte tek başına yapılacak çalışmalarında mutlaka acil durumlar veya yardım talepleri için bir kişi gözlemci olarak görevlendirilmelidir. İŞİN İZLENMESİ 36. İşi gerçekleştirenleri korumak, iş izninde belirtilen koşulların bozulmadığının kontrolü, sadece iş izninde tanımlanan işin yapıldığını ve işin güvenli bir şekilde devam ettiğini teyit etmek için belirli aralıklarla yetkin kişiler çalışma sahasını yerinde kontrol etmesi zorunludur. 37. İş iznini onaylayan Tesis / Terminal / Departman Müdürü, çalışma sahasının düzenli kontrolünü gerçekleştirecek yetkin bir kişiyi sorumlu olarak atar. Bu kişi iş izni dışına çıkıldığını tespit ettiğinde işi durdurma yetkisine sahiptir. 38. İş izni denetimleri atanan yetkin çalışan tarafından RAP-Net sisteminde tanımlanan risk seviyeleri doğrultusunda aşağıdaki sıklıkta gerçekleştirilir. Risk Seviyeleri Denetim Sıklığı 1. Kategori Risk : En düşük riskli işler. Ofis çalışmaları, temizlik, boya, basit mekanik izolasyonlar, basit mekanik aletler içeren soğuk işler, elle kullanılan kaldırma ekipmanları, 55V dan düşük elektrikli işler vb. 2. Kategori Risk : Daha yüksek yetkinlik gerektiren işler. Yüksekte çalışma, sıcak işler, tehlikeli maddeler, donanım alarmları, iskele kurulumu, vinç, mikser, forklift ve kazı işleri (1,4m den daha derin) vb. 3. Kategori Risk : Özel dikkat gerektiren yüksek riskli işler. Deniz çalışmaları, faaliyet halineki ekipmanlar üzerinde çalışma, kapalı alanlar, radyoaktif işler. 4. Kategori Risk : En yüksek risk taşıyan ve uzman katılımı gerektiren aktiviteler. Asbest içeren işler, deniz altı çalışmaları (dalma) vb. En az 6 saatte bir En az 3 saatte bir Sürekli gözlem / Saatte bir Sürekli gözlem (Her 30 dk. da bir kayıt altına alınmalıdır.) 39. Çalışma sırasında gerçekleştirilen İş izni denetlemeleri, düzenlenen iş izninin Saha Gözlemi başlığı altındaki Saha Gözlem Notları ve İmzalar bölümlerindeki form kullanılarak kayıt altına alınır. 40. Çalışan yetersizliği, ulaşılması zor yerlerde çalışılması gibi nedenlerden dolayı işlerin gözlemi kameralar vasıtası ile uzaktan yapılabilir. Böyle bir durumda iki yönlü bir telsiz / iletişim cihazının çalışma bölgesinde bulunması ve gözlem ile görevli bir kişinin olması gereklidir. 41. Mola, yemek / sigara molaları, acil durumlar, vardiya değişiklikleri vb. gibi kesintilerden sonra işe tekrar başlamadan önce saha koşulları iş izni denetimi için atanan kişi tarafından kontrol edilir ve uygun kontrol önlemleri yeniden değerlendirilir. REV.00 / Sayfa 334 / 357 PR.SEC.003

335 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 42. Vardiya değişimlerinde çalışmaya başlamadan önce eski ve yeni vardiyada bulunan çalışanlar çalışmayı devir teslim yaparak devam eden işin durumu, saha koşulları ve alınan güvenlik önlemlerini mutlaka beraber gözden geçirmelidir. İŞİN TAMAMLANMASI VE KAPATILMASI 43. Gerçekleştirilen çalışma sonrası düzenlenen iş izninin kapatılması için çalışma sahası İş İznini onaylayan Tesis / Terminal / Departman Müdürü tarafından fiziki olarak kontrol edilmelidir. 44. İş izninin kapatılması için aşağıdaki güvenlik gereklilikleri yerine getirilmelidir. İş izninde belirtilen çalışmanın tamamlanması Çalışma alanının her türlü ekipman, bez, parça vb. temizlenmiş olması Çalışma için sökülen ekipman ve bağlantıların tekrar yerine uygun şekilde takılmış olması 45. İş izni çalışmayı gerçekleştiren kişiler ve iş izni onayı veren sorumlu kişi tarafından imzalanarak İşin imzalanarak kapatılmalıdır. DENETİM 46. İş kontrolü süreci SEÇ-G Denetim Prosedürü (PR.SEC.009) doğrultusunda yılda en bir defa denetlenir. 47. Petgaz ın tüm Tesis / Terminal ve işyerlerindeki iş kontrolü süreci asgari 3 ayda bir İş Kontrolü İç Denetleme Formu (Lİ.SEC.006) doğrultusunda iç denetimi gerçekleştirilir ve denetim sonuçları SEÇ- G departmanına gönderilir. 48. İş Kontrolü süreci ve denetimlerde tespit edilen tüm uygunsuzluk ve iyileştirmeler Düzeltici ve Önleyici Faaliyet Prosedürü (PR.EYS.004) doğrultusunda raporlanır. EMNİYETSİZ ÇALIŞMAYI DURDURMA 49. Petgaz dahilinde gerçekleştirilen tüm çalışmalarda Herkesin emniyetsiz çalışmayı durdurma yükümlülüğü ve yetkisi bulunmaktadır. 50. Tüm çalışanlar; Emniyetsiz çalışmayı kabul etmemeli, Emniyetsiz iş yapmayı reddetmeli, Tehlikeli durumların veya emniyetsiz eylemlere müdahale etmeli ve REV.00 / Sayfa 335 / 357 PR.SEC.003

336 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Tüm müdahaleleri kaydederek ilgili sorumlulara bildirmelidir. REV.00 / Sayfa 336 / 357 PR.SEC.003

337 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Ek-31 PR.SEC.003 Değişim Yönetimi Prosedürü PR.SEC.003 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ AMAÇ Bu prosedür, Petgaz ın Tesis, Proses, İnsan Kaynağı veya Prosedürlerindeki kalıcı, geçici veya acil değişimlerin yaratacağı SEÇ-G veya Operasyonel riskleri değerlendirerek, riskleri kontrol altına tutulması için değişimlerin kayıt altına alınması, raporlanması ve takibi için yöntem ve sorumlulukları belirler. KAPSAM Değişim Yönetimi, Petgaz ın tüm faaliyetlerindeki Tesis, Proses, İnsan Kaynağı ve Prosedürlerindeki EK-2 de tanımlanan tüm değişimleri kapsar. TANIMLAMALAR ve KISALTMALAR Değişim Tesis, Proses, İnsan Kaynağı veya Prosedürlerinde Kalıcı, Geçici, veya Acil olarak gerçekleştirilen ve potansiyel Sağlık, Emniyet, Çevre, Güvenlik veya Operasyonel tehlikelerini içeren tüm değişiklikler. Değişim Yönetimi (MOC) : Petgaz faaliyetlerinde Tesis, Proses İnsan Kaynağı veya Prosedürlerindeki değişikliklerin uygun şekilde tanımlanmasını, gözden geçirilmesini, onaylanmasını, ilgili kişilere bildirilmesini ve dokümante edilmesini sağlayan sistem. Tesis : Petgaz faaliyetlerinin gerçekleştirildiği işyerleri veya bu faaliyetlerde kullanılan her türlü ekipman, donanım veya sistemler. REV.00 / Sayfa 337 / 357 PR.SEC.003

338 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Proses : Petgaz Tesislerinde gerçekleştirilen her türlü faaliyet. İnsan Kaynağı Petgaz faaliyetlerini gerçekleştiren Petgaz veya Müteahhit çalışanları. Prosedür Petgaz faaliyetlerinin operasyonel, SEÇ-G ve yönetsel kurallarını belirleyen her türlü doküman (Politika, Prosedür, Talimat, Plan vb.) SORUMLULUK VE YETKİ İşin Sahibi (Değişimi Başlatan) Petgaz faaliyetleri gerçekleştiren her Petgaz veya Müteahhit Çalışanı EK-2 de tanımlanan değişiklik ihtiyacı ortaya çıktığında değişikliği gerçekleştirmeden talebi kayıt altına almaktan ve değişiklik talebinde bulunmaktan sorumludur. Birim Yöneticisi (Değişim Sahibi) Sorumluluğu altında yürütülen faaliyetlerdeki değişim taleplerini değerlendirmek, değişim seçeneklerini tespit etmek, değişim için uygun seçeneğe karar vermek ve bu seçime ilişkin tehlikeleri belirleyerek risk değerlendirmelerini gerçekleştirmek, açılış onayı verilen değişimlere ilişkin aksiyonların kapatılmasından sorumlu ve yetkilidir. Süreç Sahibi - LT Üyesi (Onay Yetkilisi) Değişim talebini, seçenekleri ve belirlenen / tamamlanan aksiyonları değerlendirerek Değişim Talebinin açılması ve kapatılmasından sorumlu ve yetkilidir. SEÇ-G Koordinatörü (Onay Yetkilisi) Açılan değişimlere ilişkin tehlike ve risk değerlendirmelerinin uygunluğunun kontrol edilmesinden, Değişimlerin takip formuna kayıt edilmesinden ve aksiyonların kapatılmalarının takibinden sorumludur. UYGULAMA 1. Değişim Yönetimi (MOC) değişiklik yapılmadan önce EK-1 MOC Akış Şemasında tanımlanan karar süreci doğrultusunda yürütülmelidir. 2. Tesis, Proses, İnsan Kaynağı ve Prosedürlerindeki öngörülen temel değişim tanımları EK-2 Değişim Listesinde tanımlanmıştır. REV.00 / Sayfa 338 / 357 PR.SEC.003

339 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ 3. Değişim Yönetiminde (MOC) seçenekleri değerlendirme ve karar aşamalarına değişim aksiyonlarını gerçekleştirecek olan personelin de katılımı sağlanmalıdır. MOC Talebi Başlatma Aşama İşin Sahibi faaliyetlerin yürütümü sırasında ihtiyaç duyulan değişiklikleri, Değişim Yönetimi (MOC) Talep Formunda (FR.SEC.011) formunda Aşama-1 Bölümündeki bilgiler doğrultusunda tanımlamalı ve değişiklik talebinin değerlendirilmesi için Birim Yöneticisine iletmelidir MOC Gözden Geçirme ve Seçenekleri Değerlendirme Aşama İlgili Birim Yöneticisi MOC başlatmadan önce değişim teklifini ve diğer olası seçenekleri gözden geçirmelidir. 6. Gözden geçirme aşamasında MOC formunda Aşama-2 de tanımlanan değerlendirme sorularına uygun cevaplar sağlamalıdır. MOC Tehlike Tanımlama, Risklerin Değerlendirilmesi ve Aksiyon Planı Aşama İlgili Birim Yöneticisi değerlendirme sonrası uygun gördüğü değişim seçeneğine ilişkin tüm tehlikeleri MOC formunda ilgili bölümde tanımlamalı ve bu tehlikelere ilişkin tüm riskleri değerlendirmelidir. 8. Tehlikelerin tanımlanması ve risklerin değerlendirilmesinde asgari aşağıdaki yetkili kişilerin katılımı sağlanmalıdır. Birim Yöneticisi İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi Çalışan Temsilcisi Değişimi talep eden çalışan ve işin sahibi REV.00 / Sayfa 339 / 357 PR.SEC.003

340 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Konuyla ilgili Teknik Personel (İşletme Mühendisi, Bakım Personeli vb.) 9. Risk değerlendirme sonrası risk seviyeleri belirlenmeli ve belirlenen risk seviyelerine göre aksiyon planları oluşturulmalıdır. MOC Açılışı ve Değişim Aksiyonlarının Paylaşımı ve Takibi Aşama Birim Yöneticisi tüm bu bilgileri içeren MOC talebini ilgili Süreç Sahibi ve SEÇ-G Koordinatörü ile paylaşarak MOC un başlatılması için onay almalıdır. 11. SEÇ-G Koordinatörü MOC açılışı için belirlenen tehlikeleri, risk değerlendirmelerini ve risklere karşın alınan aksiyonların uygunluğunu gözden geçirmelidir. 12. İlgili Süreç Sahibi MOC açılış onayını vermeden aşağıdaki kriterleri göz önüne almalıdır. Petgaz Politika ve prosedür beklentileri Mevcut proses veya ekipmanlara uygunluk Teknik standart veya uygulama kılavuzları Genel kabul edilen mühendislik uygulamaları veya tasarım şartları Değişimin operasyonlara olan etkileri Değişim talebine ilgili tüm kişilerin dahil edilmiş olması ve değişim için onaylarının bulunması 13. Tüm değişim talepleri ilgili Süreç Sahibinin onayı olmadan başlatılmayacaktır. 14. Birim Yöneticisi onaylanan MOC talebine ilişkin tüm aksiyonları ilgili kişiler ile paylaşmalıdır. 15. SEÇ-G Koordinatörü açılan MOC u FR.SEC.012 MOC Takip formuna kaydetmeli ve belirlenen aksiyonların tamamlanmasının takibini sağlamalıdır. REV.00 / Sayfa 340 / 357 PR.SEC.003

341 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ MOC Aksiyonlarının Tamamlanması ve MOC Kapanışı Aşama Birim Yöneticisi tamamlanan tüm aksiyonlara ve değişime ilişkin kanıtları MOC formunda tanımlamalı ve MOC talebinin kapatılması için İlgili Süreç Sahibi ile paylaşmalıdır. 17. İlgili Süreç Sahibi MOC formunda tanımlanan kanıtları değişim talebine uygunluk açısından değerlendirmeli ve kapanışa onay vermelidir. 18. Kapanış onayı verilmeyen MOC için Birim Yöneticisi aksiyon planını gözden geçirmeli, aksiyonları revize etmeli ve ilgili kişiler ile tekrar paylaşmalıdır. 19. Kapatış onayı verilen MOC talebi SEÇ-G Koordinatörü tarafından takip formunda kayıt altına alınmalıdır. MOC Yetkinlik Eğitimi 20. Değişim Yönetimi (MOC) yetkinlik gerektiren bir süreçtir. Bu kapsamda Petgaz ve Müteahhit Çalışanları KL.SEC.001 SEÇ-G Eğitim Matrisinde belirtilen süreler içerisinde eğitim almalıdır. MOC Performansının Takibi 21. Değişim Talepleri (MOC) aylık KPI raporlarında takip edilmeli ve aksiyonların kapanış performansı ilgili yıl sonunda aşağıdaki kriterler doğrultusunda değerlendirilmelidir. Açılan / Kapanan MOC Sayıları Yeşil <= %10 MOC Aksiyonu Gecikmesi SARI <= %20 MOC Aksiyonu Gecikmesi Kırmızı > %20 MOC Aksiyonu Gecikmesi REV.00 / Sayfa 341 / 357 PR.SEC.003

342 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Sorumlu Kişi EK-1 MOC Akış Şeması MOC Durumu MOC Onaylanmadı MOC Onaylandı REV.00 / Sayfa 342 / 357 PR.SEC.003

343 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ MOC Kapatıldı REV.00 / Sayfa 343 / 357 PR.SEC.003

344 DEĞİŞİM YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ EK-2 DEĞİŞİM LİSTESİ A. Koruyucu Sistemlerdeki Değişiklikler A.1. Sistem ayarındaki değişiklikleri veya sistemin yeniden düzenlenmesi A.2. Kontrol Sistemi veya Acil Durum Kapatma Sistemi çalışma mantığındaki değişiklikler A.3. Güvenlik-Kritik IT sistemleri ve yazılımlardaki değişiklikler A.4. Güvenlik-Kritik IT Yazılım güncellemeleri A.5. Proses güvenliği sistemi tasarım ve fonksiyonlarındaki değişiklikler B. Ürün / Hammadde Değişiklikleri B.1. Ürün / Hammadde Değişiklikleri B.2. Operasyon Spesifikasyonlarındaki değişiklikler B.3. Proses ürün (kimyasal) ilavesi veya çıkarılması B.4. Tehlikeli Madde kapasite artışları (Tasarlanan kapasitenin üzerinde) C. Tasarım çalışması, teknik kayıt veya çizim gerektiren değişiklikler Tesis / Proses D. Malzeme ve Ekipman Değişiklikleri D.1. Malzeme / Ekipman Spesifik Valf: tipi, basınç değeri, ölçüler Borulama ve Flanşlar : Boyut, Pompa ve Kompresörler. Pom değişiklikleri Sürücüler : Motorgücü, motur değişiklikler Tanklar: Max-Min Çalışma bası uygulanması D.2. Orijinal yedek parça kullanılm D.3. Yeni veya modifiye/düzeltile C.1. Boru Hatları : Normalde serviste olan hattın devreden çıkarılması veya devrede olmayan hattın devreye alınması C.2. P&ID değişikliği gerektiren boru hattı özelliklerindeki fiziksel değişiklikler İnsan Kaynağı E. Kontrol ve Bakım Sıklığı F. Teknoloji Değişiklikleri A. Kadro Seviyeleri ve Organizasyonel Değişiklikler REV.00 / Sayfa 8 / 8 A.1. Görev ve Sorumluluk Değişiklikleri A.2. Anahtar görev eklenmesi veya çıkarılması veya göreve yeni atama A.3. Anahtar görev için ekip sayısın azaltılması A.4. Ekip liderliğindeki değişimler (LT üyeleri veya Genel Müdür) A.5. Teknik Ekipteki değişimler (Mühendislik, bakım kadrosu) B. Anahtar görevin dışarıdan hizmet olarak alınması veya Müteahhit Değişimi (Bir müteahhit şirketinden diğerine) C. Anahtar göreve bir veya daha fazla ciddi sorumluluk eklenmesi A. Petgaz Politika, Prosedür, talimat v B. Yasal mevzuat değişiklikleri C. Acil durum planları D. Güvenlik şartlarında risk yaratacak değişiklikleri E. Teknik ve Operasyonel Prosedür re F. Bakım veya Operasyon bütçesi lim G. Test ve Kontrol Prosedür değişiklik D. Raporlama / bildirim sırasını değiştirecek yeniden yapılanma

345 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi Ek-32 TL.DTR.408 Tanker Sürücü Talimatı 1- AMAÇ : PET GAZ A.Ş. Terminal tanker yükleme-boşaltma işlemlerinin belirli kurallara uygun ve emniyetli bir şekilde yapılmasının sağlanmasıdır. 2- KAPSAM : Mix LPG, veya propan yükleme-boşaltma işlemleri için PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline gelen tüm tanker sürücüleri ve herhangi bir iş nedeniyle araç dolum sahasına girecek 3. şahıs kişileri kapsar. 3- TANIMLAR : KKE : Kişisel Koruyucu Ekipman 3- YETKİ VE SORUMLULUKLAR : Terminal Müdürü :Terminal araç dolum sahasında bulunan tüm çalışanşların belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde çalışmalarını yürütmek ve emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. İşletme Mühendisi: Mix LPG, veya propan yükleme-boşaltma işlemleri için PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline gelen tüm tanker sürücülerinin ve iş nedeniyle bu sahaya giren kişilerin belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde çalışmalarını yürütmek ve emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. Koruma ve Güvenlik Şefi: Güvenlik personelinin,talimatlara, 5188 sayılı özel güvenlik teşkilatı kanuna ve SEÇ-G prensipleri uyulmasını ve terminale giriş yacak araçların kontrollerinin yapılmasını sağlar. İdari İşler şefi: Kapı puantörülüğü ve kantar tartım işlemlerinde, araç dolum sahasına alınacak tanker sürücülerinin giriş kontrollerinin yapılmasına sağlama ve gerekli emniyet uygulamalarını tam olarak yerine getirilmesini sağlamak. Koruma ve Güvenlik Memurları: 5188 sayılı özel güvenlik teşkilatı kanununa ve SEÇ-G prensipleri doğrultusunda, terminale giriş yapan araçların kontrollerini yapılmak. Kapı puantörü: Terminale yükleme-boşaltma işlemi için gelen tanker sürücülerinin tüm KKE ekipmanlarını bulundurduğu ve diğer emniyet kurallarına uygunluğunu kontrol etmektir. Kantar Memuru : Terminale yükleme işlemi için gelen tanker sürücülerinin kantar ilk tartımlarından once tüm KKE bulundurduğu ve diğer emniyet kurallarına uygunluğunu kontrol etmektir. Vardiya Sorumlusu: Mix LPG, veya propan yükleme-boşaltma işlemleri için PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline gelen tüm tanker sürücülerinin ve iş nedeniyle bu sahaya giren kişilerin REV.00 / Sayfa 2 / 357 KL.DTR.001

346 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi belirlenen prosedür ve talimatlara uygun şekilde çalışmalarını yürütmek ve emniyetli olarak yapılmasını sağlamak. LPG oparatörü: Terminal araç yükleme-boşaltma operasyonları için sahada bulunan tanker sürücülerinin uygun KKE larını kontrol etmek ve bunları kullandırmak ve diğer emniyet kurallarını yerine getirmek. Tanker bağlantısını yaparak emniyetli şekilde dolum yapmaktır. 5- UYGULAMA : 5.1 Genel Mix LPG, veya propan yükleme-boşaltma işlemleri için PET GAZ A.Ş. Dörtyol Terminaline gelen tüm tanker sürücüleri, terminal ana giriş kapısından girdikten sonra ilk olarak kapı güvenlik kısmında giriş kontrollerini yaptıracaklardır. Kapı güvenlik görevlisi tarafından tanker in güvenlik kontrollerinden sonra, tanker sürücüsünün kişisel koruyucu ekipmanlarını kontrol edecek eksik olan şöför içeri girişine müsade etmeyeceklerdir. Terminale gelen tanker sürücüleri, yükleme talep formlarındaki sürücü kaydı ile aynı ismi taşımalıdırlar. Gelen tanker şöförü talep formunda yazılı olandan değişik ise tanker girişine müsade edilmez. Tanker sürürücüsü puantör kısmına gidilerek tanker in araç dolum peronuna giriş işlemleri yaptırılacaktır. Puantör görevlisi tanker sürücüsünün; Cep telefonunu Sigara ve çakmağını Puantor mobosu yanında bulunan eşya dolabına bırakmasını talep edecek ve bıraktıracaktır. Tanker sürücüsü yukarıda bahsi geçen eşyalarını bıraktıktan sonra dolabını kitleyecek ve araç dolum sahasında bulunduğu süre içerisinde yanında bulunduracaktır. Puantör, Terminal araç dolum sahasına giriş için minumum KKE gerekliliğini tanker sürücülerine anlatacak ve tanker sürücüsünün iş ayakkabısı, baret, iş gözlüğü ve iş eldivenini kontrol edecektir. Puantör, tanker sürücüsünün 2 adet 6 kg.lık kuru kimyevi tozlu yangın söndürücüsü, eksozunda alev tutucusu ve lastiklerinin giriş için uygun olduğunu kontrol edecektir. Yangın söndürücüler ve lastik kontrolleri sonucu tanker in uygunsuzluğu tesbit edilir ise durum derhal yetkili amire bildirilecektir. Yetkili amirin vereceği karar ile tankere giriş işlemi yapılacaktır. Yukarıda sıralanan safhalar yerine getirildikten sonra tanker in terminal araç yükleme-boşaltma sahasına giriş işlemlerini yapacak ve tankeri ilk tartım için kantara gönderecektir. Yukarıda bahsedilen konulardan herhangi biri eksik veya tanker sürücüsünün itirazı halinde tanker işlemleri yapılmayacak ve tanker dolum sahasına giriş izni verilmeyecektir ve bu talimatın 5.5 maddesindeki cezai uygulamalar yürütülecektir. Kantar görevlisi ilk tartım işlemi için gelen tanker sürücüsünden ; Cep telefonunu Sigara ve çakmağını REV.00 / Sayfa 3 / 357 KL.DTR.001

347 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi Dolaba bırakıp bırakmadığını soracaktır. Eğer bırakmış ise dolap anahtarını isteyerek durumu teyit edecektir. Tanker sürücüsünün KKE kontrolünü göz ile yapacaktır. Tanker sürücüsü terminal araç dolum sahasına giriş için uygun bulunur ise kantar görevlisi tanker in ilk tartımını yaparak araç dolum sahasına gönderecektir. Kantar görevlisi, tanker sürücüsünün giriş için yukarıdaki maddeleri yerine getirmediği kanaatine varır ise tankerin ilk tartımını yapmayacak ve tankeri red edecektir. Durumu idari İşler Şefine bildirecektir. Tanker sürücüsü, tanker yükleme-boşaltma peronları dolu ve müsait değilse belirlenmiş manevra işlemleri ile park sahasına yaklaşacak ve sırasını bekleyecektir. 5.3 TANKER SÜRÜCÜSÜ PARK SAHASI Tanker sürücüsü park sahasına yaklaştıktan sonra aracınının motorlarını stop edecektir. Park sahasında aracının içinde kesinlikle radyo, teyp, telsiz gibi cihazları kullanmayacak ve kapalı tutacaktır. Park süresince araç yükleme-boşaltma peronlarına gelmeyecek ve aracının başında bekleyecektir. Park süresince aracında tamir-bakım işlemleri yapmayacaktır. Dolum görevlisinin çağırması halinde aracını çalıştıracak ve dolum görevlisinin gösterdiği perona haraket edecektir. Park sahasından yükleme-boşaltma peronlarına giderken azami hız 5 kilometre olacaktır. Park sahasında kurallara uymayan tanker sürücülerinin işlemleri iptal edilerek araç saha dışına çıkarılacak ve Terminal Müdürlüğünün belirlemiş olduğu cezai müeyide kendisine uygulanacaktır. 5.3 TANKER SÜRÜCÜSÜ YÜKLEME-BOŞALTMA OPERASYONLARI Terminal yükleme-boşaltma peronlarına tanker sürücüsü azami 5 kilometre hız ile yaklacak ve dolum görevlisinin uyarısı ile duracaktır. Peronlara yaklaşırken, peronda dolum ekipmanları (dolum hortumunun sarkması, statik elektrik kablosu v.s.) var ise kesinlikle yaklaşılmayacak ve bunların alınması beklenecektir. Peronlara giriş işleminde terminal ekipmanlarına zarar verilir ise zarar tanker sürücüsünden alınacak ve tanker sürücüsüne Terminal Müdürülüğünün belirlemiş olduğu cezai işlem uygulanacaktır. Tanker sürücüsü emniyetli olarak peronlara yaklaştıktan sonra aracının motorunu durduracak ve imdat frenini devreye sokarak tankeri emniyet altına alacaktır. Tanker sürücüsü aracından yükleme kartını ve barkodunu alarak inecek, aracına tokoz koyacak ve dolum görevlisine gelecektir. Dolum görevlisi, tanker in araç dolum kartının arkasındaki maddelere uygunluğunu, sürücünün KKE larını, cep telefonunu ve sigara-çakmak larını kontrol edecektir. Eğer bu kontroller sonucunda eksiklik tesbit edilir ise tanker dolum peronlarından ve araç dolum sahasından çıkarılacaktır. Tanker sürücüsüne Terminal Müdürlüğünün belirlemiş olduğu ceza uygulanacaktır. Dolum görevlisi tüm kontrollerden sonra tankerin işlemlerini FO-DTR-401 Tanker Yükleme veya FO-DTR-402 Tanke Boşaltma talimatlarına uygun şekilde yapacaktır. REV.00 / Sayfa 4 / 357 KL.DTR.001

348 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi Bu işlemler esnasında tanker sürücüsü tanker in başında bekleyecektir. Tanker sürücüsü bu işlemler esnasında dolum görevlisine itiraz veya münakaşa eder ise derhal sökülerek tesis dışına çıkarılacaktır.tanker sürücüsüne Terminal Müdürlüğünün belirlemiş olduğu ceza uygulanacaktır. Dolum görevlisi tanker in yükleme-boşaltma işlemlerini başlatacaktır. Tanker sürücüsü yükleme-boşaltma işlemi süresince tanker in yanında olacaktır. Tankerini terk eden sürücünün işlemleri durdurulacak ve tanker boşaltılarak dışarı çıkarılacak ve kensisine cezai müeyide uygulanacaktır. Tanker sürücüsü dolum süresince DOLUM DÜĞMESİNE bir dakika aralıklarla basacaktır. Düğmeye basmayan ve dolumu engelleyen tanker sürücülerinin işlemleri durdurulacak ve tanker boşaltılarak dışarı çıkarılacaktır. Dolum düğmesine zarar veren veya bozan tanker sürücüleri tesbit edildikleri takdirde zarar kendilerinden tahsil edilecek ve kendilerine terminal ekipmanlarına zarar verme konusunda Terminal Müdürlüğünün belirlemiş olduğu ceza uygulanacaktır. Tanker sürücüsü peronda bulunduğu süre içerisnde terminal ekipmanlarının korunması için azami gayret gösterecekir. Tanker sürücüsü peronda bulunduğu süre içerisinde baret, iş ayakkabısı, iş gözlüğü ve eldivenini giyecektir. Bunları kullanmayan tankler sürücüsüne Terminal Müdürlüğünün belirlemiş olduğu ceza uygulanacaktır Dolum görevlisi tarafından belirtilen miktarda yükleme işlemi yapılacaktır. Bu tanker in toplam kapasitesinin % 90 nı geçemeyecektir. Bunun üzerinde yük alan veya seviye cihazını ayarlayan tanker sürücüsünün işlemleri durdurulacak ve tanker tesis dışına çıkarılarak, Terminal Müdürlüğünün belirlemiş olduğu ceza uygulanacaktır. Tanker sürücüsü, dolum görevlilerinin işlerini yerine getirmesine azami derecede yardım edecektir. Tanker sürücüsünün dolum görevlisinin belirttiği durumlar dışında haraket etmesi durumunda işlemler durdurulacak ve tanker tesis dışına çıkarılacaktır. Tanker sürücüsü yükleme-boşaltma işlemleri tamalanınca kesinlikle tanker vanalarını veya herhangi bir ekipmanı ellemiyecek ve durumu dolum görevlisine bildirecektir. Peronlarda yükleme-boşaltma işlemleri tamamlanan tanker in tüm ekipmanları dolum görevlisi tarafından sökülecektir. Tanker sürücüsü hortum sökme işlemi esnasında hortum bağlama kısmından yaklaşık 2 metre mesafede hortumun sökülmesini bekleyecektir. Tüm işlemleri tamamlanan tanker sürücüsü ARAÇ DOLUM KARTI nı dolum görevlisinden alacak ve aracının son kontrollerini ve takozu alarak peronlardan ayrılacaktır. Peronlardan kantara ilerleme hızı 5 kilometre olup bunu aşan sürücüler cezalandırılacaktır. 5.4 TANKERİN TERMİNALDEN ÇIKIŞI Terminal peronlarından ayrılan tanker sürücüsü son tartım için kantara haraket edecek, eğer kantar dolu ise sırasını bekleyecektir. Bu süre içerisinde aracının alev tutucusunu skmeyecek, radyo, teyp vb. cihazları açmayacak ve iş ayakkabısı ayağında bulunacaktır. Kantarda son tartım ve çıkış işlemleri yapan sürücü puantör mobosuna koymuş olduğu eşyalarını alacak ve dolap kilidini kilt üzerinde bırakacaktır. 5.5 TERMİNAL KURALLARI ve CEZALAR Bu standarlarda öngörülen kural ve işlemlere uymayan araçlar ve sürücüleri aşağıda belirtilen günler kadar Terminale alınmayacaktır. REV.00 / Sayfa 5 / 357 KL.DTR.001

349 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi Yasak yerlere Parketmek 3 Gün Araç Yükleme-boşaltma sahasında araçta veya Üzerinde CEP TELOFONU bulundurmak. 7 Gün Araç Yükleme-boşaltma sahasına baret, iş ayakkabısısız Girmek veya bunları kullanmamak. 7 Gün Operasyon esnasında seviye bakma, hortum sökme İşlemlerinde iş gözlüğü ve eldiven kullanmama 3 Gün Görevlilerin uyarılarına karşı gelmek. 3 Gün Görevlilerle kavga etmek, hakaret etmek ve genel Ahlaka aykırı haraketlerde bulunmak. 7 Gün Araç dolum sahasında bakım tamir işleri yapmak. 3 Gün (Araç arızalanması halinde müsade alınarak yapılabilir.) Terminal giriş, kantar ve park sahasında 10 km. Den Fazla hız ile gitmek. 5 Gün Park sahasından peronlara ve perondan kantara 5 kilometreden fazla hız ile gitmek. 5 Gün Araç dolum sahasında sigara ve içki içmek İçkili araba kullanmak. 15 Gün Topraklama pensesini topraklama çubuğuna takmadan Doluma veya boşaltmaya başlamak. 1 Gün Topraklama pensesini sökmeden haraket etmek. 7 Gün Kantarda aracını stop etmemek 3 Gün Araç dolum sahasına giren araçta alev tutucu bulundurmamak 10 Gün Araç dolum sahasında yangına sebep olamak Süresiz Araç dolum sahasında kaza yapmak ve tesise zarar vermek 15 Gün Araç dolum sahası ve park sahasını kirletmek. 3 Gün Seviyesini %90 üzerinde ayarlamak ve fazla ürün almak. 7 Gün Kantar üzerinde tartım için uygun şekilde yaklaşmamak. 3 Gün Terminale yükleme-boşaltma işlemi için gelen tanker sürücüleri, terminale giriş, güvenlik kontrolleri, puantör işlemleri, ilk tartım, yükleme-boşaltma operasyonları ve terminalden çıkış süreçleri içerisinde yukarıda belirtilen kurallara uymak zorundadırlar. Uymayan sürücüler için bir orijinal, iki adet kopya uygunsuzluk tutanağı hazırlanır ve tanker sürücüsü ve hazırlayan tarafından imza altına alınır. Hazırlanan tutanağın bir kopyası tanker sürücüsüne, bir kopyası firmasına ve orijinali Terminal Müdürlüğünde saklanır. REV.00 / Sayfa 6 / 357 KL.DTR.001

350 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi 6- REFERANSLAR : TS 1445 LPG Taşıma Kuralları 7- FORMLAR, EKLER: FO SEC 135 TANKER KONTROL KARTI FO-DTR-454 ARAÇ KONTROL FORMU FO-DTR-456 KOKUSUZ ARAÇ KONTROL FORMU 8. KAYITLAR : Kayıt adı Saklama sorumlusu Saklama yeri Saklama süresi Tuygunsuzluk Tutanağı İdari İşler Şefi Ofisi 5 yıl Ek-33 Acil Temas Noktaları ve İletişim Bilgileri SIRA NO ADI SOYADI DOĞUM TARİHİ Sinan CENGİZ Muzaffer ASLAN Murat BURAN Alev AYKÖSE İsmail ÖĞÜT Özkan KOÇAK Osman KILINÇ Selahattin KARAYİĞİT Mehmet DİKBAŞ Sinan DİNÇ Adnan GÜNEŞ Faruk BAYSAL MERKEZDEKİ GÖREVİ Terminal Müdürü Bakım Şefi İdari İşler Şefi İşletme Mühendisi İşletme Mühendisi İdari İşler Personeli Bakım Usta başı Dolum Operatörü Dolum Operatörü Dolum Operatörü Vardiya Amiri Elektrik Teknikeri OKS'DEKİ GÖREVİ Olay Komutanı Operasyon Servisi Finansal ve İdari İşler Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Finansal ve İdari İşler Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi ADRES Höyük Mevkii Yeşilköy Mah. Dörtyol / HATAY Modernevler Mah.307. Sok. No.1 İSKENDERU Sakarya Mh.273 Sk.Şenyurt Sitesi A/1 Blok Ka Çaylı Mah. Dörtyol / HATAY Numune evler Mah. Sezgin sok. No:7/2 Dörtyo İsmat İnönü Mh. Esenler C blok K:1 D:2 İskend İsmet İnönü Mah.Yıldız Blokları B/1 Daire.10 İS Çarşı Merkezi Kardeşler Kundura KUZUCULU/ Muradiye Mah.287 Sok.No.4 İSKENDERUN İsmet İnönü Mah.Yıldız Blokları C/1 Daire.14 İS Yeşil Mah.Atabey Cd.Gökisa Sk.No.19 DÖRTY Yıldırım Beyazıt Mh.Mevlana Sk.No.7 PAYAS/D REV.00 / Sayfa 7 / 357 KL.DTR.001

351 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi 13 Kantar Halil TELLİOĞLU Memuru 14 Kantar Yusuf ÇEVİK Memuru 15 Dolum Mehmet CIĞIL Operatörü 16 Dolum Yusuf SEYHAN Operatörü 17 Kantar Mustafa AKSAY Memuru 18 Vardiya Onur AYPAR Amiri 19 Vardiya Cevher KORKMAZ Amiri 20 Vardiya Mustafa PURKAYA Amiri 21 Dolum Şevki SETTAŞI Operatörü 22 Dolum Ferhat KARACA Operatörü 23 Elektrik Hüseyin BABAOĞLU Teknikeri 24 Tüp Dolum VAHİT CANBOLAT Şefi 25 İdari İşler İBRAHİM KUNT Asistanı 26 Bakım HASAN TÜYLEK Teknisyeni 27 Güvenlik Erol ÖLÇEN Amiri 28 Güvenlik Aydın ÇAVUŞ Personeli 29 Güvenlik Ömer GÜNER Personeli 30 Güvenlik MURAT PEKÖZ Personeli 31 Güvenlik Ömer ŞİMŞİR Personeli 32 Güvenlik Fatih TEKEREK Personeli 33 Güvenlik Hakan GÜLEN Personeli 34 Güvenlik Erkan ERKÜT Personeli 35 Güvenlik Serdar GÜNAL Personeli 36 Güvenlik O.Ökkeş AVAN Personeli 37 Servis Hasan ÇETİN Şoförü Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Lojistik ve Bakım Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Operasyon Servisi Baş Mah.Atatürk Cd.No.111 YEŞİLKÖY/DÖRT İsmet İnönü Mh.Körfez Sitesi 736.Sk.No.9/5 İS Bekbele Kasabası Fatih Mh.No.39 BEKBELE/İS Özerli mh.payas cd.tufan sk.no.62 DÖRTYOL Hürriyet Mh.Refik Cesur Bulvarı No.33 DÜZİÇİ Tepebaşı Mevkii Çamlık evler sitesi 2.Sok No.2 Kuzuculu Kasabası Yeni Mah. Erdem Sokak N Yeşilköy kasabası Cumhuriyet mah. Yasemin s Karayılan bld.canova mah. 219 sok. N:3 K:2 İs Cumhuriyet Mah. İnönü cad. No: 101 Yeşilköy Yenişehir mah. Şehit Teğmen Harun Kılıç cad. HATAY Kışlalar Mah. Modern sok. No:36 Dörtyol / HAT Numune Evler Mah. 3 Nolu Cad. Aksen 1 Apt. İcadiye Mah. Merkez sok. No:52 Dörtyol / HATA İsmet İnönü Mah. 710 sok. Tria Konutları Safir Niğdeliler Mah.Fatih Sok. No.7 Özerli/DÖRTYO Karamustafalı Mah.Şükrü Paşa Cad.No.11 ERZ Kırıkköprü Mah.Hoca Ahmet Yesevi Cad.No.9 Karakese İlk kurşun mah. Ergenekon Cad. no:2 Numune evler Mah.Hastane altı 2 Nolu Sok. no Kurtuluş Mah. Ceyhan cad. Cami sok. No:66 Y Yeşil Mah.Atabey Cd.Sema Sok..No.10 DÖRTY Sanayi mah. Fethibey cad. Sanal Sok. No:7 Dö Kuzuculu Mah. Şehit Osman Temur Cad. No:1 Yeşilköy Mah. Akdeniz Cad. No:186 Dörtyol / H REV.00 / Sayfa 8 / 357 KL.DTR.001

352 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi 38 Yemekhane Ayşe GEYİK Personeli 39 Bakım Hakan ÖZAL Müteahhiti 40 Bakım Eyyüp PURKAYA Müteahhiti 41 Hamdi ÖNAL Bahçıvan Operasyon Servisi Operasyon Sanayi Mah. Nadir evler Ablok K:4 D:8 Dörtyol Servisi Yeşilköy Mah.Kireç ocağı Cad. No: 74 Dörtyol / Operasyon Servisi Yeşilköy Mah.Kireç ocağı Cad. No: 32 Dörtyol / Operasyon Servisi Ek-34 LPG Stoklama Sahası ve Tanker Dolum Sahası Genel Vaziyet Planı Büyükçaylı mah. Barbaros Cad. Özçelik Çıkma REV.00 / Sayfa 9 / 357 KL.DTR.001

353 Dörtyol Tüp Dolum ve Depolama Tesisi Tehlikeli Madde Rehberi Ek-35 Tesis Yangın Savunma Planı Ek-36 Acil Durum Toplanma Yerleri Planı TL. DTR.903 Acil Durum Yönetim Talimatında belirtildi. Ek-37 Acil Durum Yönetim Şeması SIRA NO ACİL DURUM OLAY KOMUTA MERKEZİ GÖREV A OLAY KOMUTANI Ulaş Sinan CENGİZ 1 İrtibat ve İletişim Sorumlusu Erol ÖLÇEN 2 Basın Sözcüsü Murat BURAN Operasyon Servisi Arama ve Kurtarma Ekibi GÖREVLENDİRİLEN KİŞİNİN ADI- SOYADI REV.00 / Sayfa 10 / 357 KL.DTR.001