Graves Hastalığında Orbita Tutulumunun Bilgisayarlı Tomografi İle Değerlendirilmesi
|
|
- Gizem Bölükbaşı
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Graves Hastalığında Orbita Tutulumunun Bilgisayarlı Tomografi İle Değerlendirilmesi Evaluation Of Graves Ophthalmopathy By Computed Tomography Sema BULUT *, Fikret TAŞ**, Mehmet ATALAR***, Sebila DÖKMETAŞ****. ÖZET Graves hastalığında orbita tutulumunun bilgisayarlı tomografi ile saptanması amaçlandı. Klinik ve laboratuar bulguları ile Graves hastalığı tanısı konan 21 olguda 42 orbita bilgisayarlı tomografi ile incelendi. Graves hastalarında ekstraoküler kaslar, optik sinir, proptozis ve preseptal yağ planlarındaki değişiklikler araştırıldı. Normal orbita ölçüm değerlerini ortaya koyabilmek için 11 olguda 22 orbita kontrol grubu olarak alındı. Graves hastalarından oluşan grup da ortalama ekstraoküler kas çapları, optik sinir kalınlığı, orbita/yağ oranı ile proptozis değerleri kontrol grubuna göre yüksek bulundu. 35 orbitada ekstraoküler kaslardan en az birisinde olmak üzere kas genişlemesi saptandı. Ekstraoküler kaslardan en sık tutulan grup %54.7 ile superior rektus kası idi. 5 orbitada ekstraoküler kasların hepsinde genişleme görüldü. Graves li grup da 15 orbitada proptozis saptandı ve bu olguların hepsinde ekstraoküler kas tutulumu mevcuttu. 13 orbitada orbita/yağ oranında, 15 orbitada optik sinir kalınlığında artış izlendi. Tutulum saptanan olguları seçerek oluşturulan grup ile kontrol grubunda ekstraoküler kas çapları, optik sinir kalınlığı, orbita/yağ oranı ile proptozis değerleri karşılaştırıldığında gruplar arası farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p< 0.05). Graves hastalığında orbita tutulumunun bilgisayarlı tomografi ile erken dönemde saptanabileceği sonucuna varıldı. Anhtar Kelimeler : orbital bilgisayarlı tomografi Graves oftal mopati SUMMARY In order to determine the value of CT of the orbit in patients with Graves disease, We clinically examined 42 orbits of 21 patients with Graves disease and evaluated them by computed tomography. Changes of extraocular muscles, optical nerves, proptosis and preceptal fat plans of these patients were investigated. In order to know normal orbit measurement values, 22 orbits of healthy subjects were measured as the control group. Mean values of extraocular muscle diameters, optic nerve thickness, orbit/fat proportion and proptosis were found to be greater in patients with Graves disease comparing with control group. At 35 orbits muscle expansion was observed at least in one of extraocular muscles. Superior rectus was the most affected muscle with the rate of 54.7 %. In 5 orbits all the extraocular muscles were seem to be expansed. In 15 orbits of the Graves disease group proptosis were seem and all of these patients had extraocular involvement. In 13 orbits orbit/fat proportion and in 15 orbits thickness of optic nerve were found to be increased. Extraocular muscle diameters, optical nerve thickness, orbit/fat proportion and proptosis values were found to be statistically different between the control group and the patients group (p 0.05). Orbital involvement can be seen by computed tomography in the early period of Graves disease. Key Words : orbital computed tomography Graves ophthalmopathy C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 24 (3): , 2002 GİRİŞ Graves hastalığı hipertiroidi, diffüz guatr, infiltratif oftalmopati, daha nadir olarak infiltratif dermatopati ve tiroid akropatisi ile karekterize bir hastalıktır. İnfiltratif oftalmopati Graves hastalığı dışında diğer hipertiroidilerde pek görülmez (1). Graves hastalığında oftalmopatinin patofizyolojisi yeterince bilinmemektedir (2). Histolojik olarak ekstraoküler * Doç.Dr. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı / Sivas ** Yrd.Doç.Dr. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı / Sivas *** Öğr.Gör.Dr. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı / Sivas **** Prof.Dr.Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı / Sivas 123
2 Graves Hastalığında Orbita Tutulumunun Bilgisayarlı Tomografi İle Değerlendirilmesi kaslarda genişleme hakimdir. Sıklıkla interstisiyel ödem, mukopolisakkarit artışı, yağ infiltrasyonu ve fibroblast proliferasyonu ile birlikte kronik inflamasyon bulunur. Anormal immunoglobülinlerin yol açtığı kollajen üretimi de gösterilmiştir ve otoimmün bir hastalık olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilmektedir. Graves oftalmopatide tanı koyduracak patognomonik klinik ve laboratuar bulgular yoktur (3-5). Bilgisayarlı tomografi (BT) ekstraoküler kaslarda genişleme ve optik sinir tutulumunun ortaya konmasında (optik sinir hastalığının klinik bulgusu olsun veya olmasın) kullanılmaktadır (6). Graves oftalmopatide BT ile volümetrik ve nonvolümetrik ölçüm yapılarak orbita değerlendirilebilir. Ancak BT ile kas ve yağ volüm ölçümü kullanılarak yapılan araştırmalar zaman alıcı olup rutinde kullanılmaya elverişli değildir (7). Çalışmamızda klinik olarak Graves hastalığı tanısı alan olgularda BT ile ekstraoküler kaslarda, preseptal yağ planlarındaki değişiklikler araştırıldı ve proptozis değerlendirilmesi yapıldı. BT bulgular klinik bulgularla karşılaştırıldı. GEREÇ VE YÖNTEM Klinik ve laboratuar bulgular ile Graves hastalığı tanısı konan 21 olguda 42 orbita BT ile değerlendirildi. Ayrıca normal orbita ölçüm değerlerini ortaya koyabilmek için oftalmolojik muayene bulguları normal olan 11 olguda 22 orbita, kontrol grubu olarak BT ile incelendi. Graves hastalığı olan olguların 13 ü kadın, 8 si erkek ve ortalama yaş 35.9, kontrol grubunun 5 i kadın, 6 sı erkek ortalama yaş 40.5 idi. Graves hastalığı olan olgularda serbestt3(st3), serbestt4(st4), tiroid sitümülan hormon(tsh) ölçümü yapıldı ve oftalmik muayene bulguları kaydedildi. st3, st4 hormon laboratuarında Amerlex (Amersham) kiti kullanılarak RIA yöntemi ile, TSH ise IRMA yöntemi (DPC kiti kullanılarak ) ile çalışıldı. BT incelemeler 3. jenerasyon Toshiba TCT 60-AX ve Picker PQS spiral BT cihazı ile yapıldı. Aksiyal planda 2 mm kesit kalınlığı ve 2 mm interval parametreleri ile kontrastsız olarak orbita tarandı. Superior rektus (SR), medial rektus (MR), lateral rektus (LR) kasları genişliği, orbita - yağ (O/Y) oranları, optik sinir kalınlığı ve proptozis ölçümü aksiyal planda alınan kesitlerden, inferior rektus (İR) kas genişliği ölçümü ise reforme koronal görüntüden yapıldı. Midorbital kesitte glob merkezi ile orbital apeks arasındaki mesafenin orta noktası belirlendi. Apeks merkezli ve orta noktadan orbita duvarına uzanım gösteren ark oluşturuldu. Ark seviyesinde orbita ve intrakoanal yağ genişliği ölçülerek O/Y oranı belirlendi. SR, MR, LR kaslarının maksimal horizontal çapları direkt aksiyal görüntüden İR kasının maksimal vertikal çapı reforme koronal görüntüden ölçüldü (8). Aksiyal kesitlerde midglob seviyesinde interzigomatik çizgi ile kornea ön kenarı arasındaki mesafe ölçülerek proptozis değerlendirilmesi yapıldı. Aksiyal görüntülerde optik sinir orta parçasında maksimum optik sinir kılıf çapı ölçüldü. Kontrol grubundaki ölçümler sonucu normal değerler ortaya kondu ve bu ortalama değerlerin %95 güven sınırları bulundu. Kontrol grubunda üst sınır değerleri saptandı ve Graves hastalığı olan grup da bu üst sınırın üzerinde olan değerler tutulum olarak kabul edildi. Graves hastalığı olan grup ve normal grupdaki değerler istatistiksel analiz yöntemi kullanılarak karşılaştırıldı. Bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi (Student t testi) uygulandı. Sonuçlar ortalama ± standart hata olarak verildi. BULGULAR Graves hastalarından oluşan grup da ortalama st3 9,6 pg/ml, st4 4.8 ng/dl, ortalama TSH 0.6 IU/ml olup klinik ve laboratuar olarak bulgular Graves hastalığı ile uyumlu idi. Kontrol grubundaki olguların İR, LR, MR, SR kas genişlikleri, O/Y oranı, optik sinir kalınlığı ve proptozis değerleri ortalamaları %95 güven sınırları içinde, Graves hastalığı olan olgularda aynı paremetrelere ait ortalama değerler standart hata ile tablo 1 de verilmiştir. Graves hastalığı olan grup da tutulum saptanan olgulardan oluşturulan grup ile kontrol grubundaki değerler ve iki grup arasındaki farkın önemlilik testi sonuçları ise tablo 2 de görülmektedir. Çalışmamızda ortalama ekstraoküler kas çapları, O/Y oranı, proptozis değerleri Graves li grup da normal gruba göre yüksek olarak bulundu. Graves hastalığı olan olgularda 42 orbitanın 35 de (%83.4) ekstraoküler kasların en az birisinde olmak üzere kas genişlemesi saptandı. 7 orbitada kas tutulumu mevcut değildi (%16.6). Ekstraoküler kas grubu içinde en sık tutulan grup SR kas grubu olup, 23 orbitada SR (%54.7), 20 orbitada LR (%47.6), 18 orbitada MR (%42.8) ve 16 orbitada İR kasında (%38) genişleme gözlendi ( Resim 1- a, b, c ). 21 Graves hastalığı olan olgunun 15 inde kas tutulumu bilateral (%71.4) iken, 5 inde kas tutulumu tek taraflı (%23.8) olarak görüldü. 4 kasın beraber genişleme gösterdiği orbita sayısı 5 (%11.9) idi. Tek bir kas tutulumu en sık olarak SR da 6 orbitada (%14.2) görüldü. Graves hastalığı olanlarda tutulum gösteren olgulardan oluşturulan grup ile kontrol grubunda İR, LR, MR, SR kas değerleri 124
3 Bulut ve ark. karşılaştırıldığında gruplar arası farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). 42 orbitanın 27 sinde (%64.3) proptozis saptanmazken, 15 inde (%35.7) proptozis mevcuttu. Ekstraoküler kas tutulumu proptozis olmayan 27 olgunun 20 sinde görülürken 7 sinde görülmedi. Proptozis olan 15 olgunun ise hepsinde ekstraoküler kas tutulumu vardı. Proptozis saptanan olgular ile proptozis olmayan olgularda ekstraokuler kas tutulum oranları karşılaştırıldığında gruplar arası farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). O/Y oranı 42 orbitanın 13 ünde (%30.9) artmış iken 29 unda normal idi. Optik sinir tutulumu 42 orbitanın 15 inde (%35.7) saptandı. O/Y oranı yüksek olan olgulardan oluşturulan grup ile kontrol grubu karşılaştırıldığında ve optik sinir tutulumu olan grup ile kontrol grubu karşılaştırıldığında gruplar arası farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Tablo 1: Kontrol ve Graves hastalığı olan olgulardaki ortalama değerler Kontrol grubu (mm) (% 95 güven sınırı) İnferior rektus ± 0.2 Graves grubu (mm) X ± S Lateral rektus ± 0.1 Medial rektus ± 0.1 Superior rektus ± 0.2 Optik sinir ± 0.1 Orbita/yağ oranı ± 0.1 Proptozis ± 0.6 a b Resim 1 : 55 yaşında Graves li erkek hastanın BT görüntüsü. (a) Glob orta düzeyinden geçen aksiyel kesitte bilateral belirgin eksoftalmus görünümü. (b,c) Solda daha belirgin olmak üzere medial rektus ve superior oblik kaslarında bilateral genişleme 125
4 Graves Hastalığında Orbita Tutulumunun Bilgisayarlı Tomografi İle Değerlendirilmesi c Tablo 2 : Kontrol grubu ile Graves hastalığı olan olgularda tutulum saptananlardan oluşturulan grubun istatistiksel karşılaştırması. İnferior Lateral Medial Superior Optik sinir O/Y oranı Proptozis 6.8 ± ± ± ± ± ± ± 0.37 Kontrol 8.5 ± 0.25 n : 16 t = ± 0.01 n : ± 0.06 n : ± 0.14 n : ± 0.15 n : ± 0.13 n : ± 0.2 n : 15 Graves t = 4.28 t = 5.03 t = 6.64 t = 4.26 t = 2.63 t = 11.3 TARTIŞMA Graves hastalığında ekstraokuler kaslarda genişleme, orbital yağ volümünde artma ve venöz staz görülür. Tek taraflı eksoftalmilerde %15 ila 28 oranında, bilateral eksoftalmilerde %80 oranında altta yatan nedendir. (9) Graves hastalığının tanısı için BT veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) gerekli değildir ancak Graves hastalığında görülebilen oftalmopatinin değerlendirilmesinde BT ve MRG kullanılır. İnflamatuar Graves oftalmopati genellikle immunosupresif ajanlarla tedavi edilir. Ancak yan etkileri nedeniyle bu ajanlar sadece hastalığın aktif döneminde kullanılır. Operasyon gereken olgularda infiltratif oftalmopatinin değerlendirilmesinde kemik duvar hakkında da detaylı bilgiler vereceğinden BT inceleme MRG ye tercih edilir (10,11,12). Çalışmamızda kontrol grubu ile karşılaştırıldığında tüm ortalama ekstraoküler kas çaplarının Graves hastalığı olan grup da yüksek olduğu görüldü. Enzman ve arkadaşları (13) yaptıkları çalışmada özellikle MR ve IR kas grupları genişlemesinde anlamlı eğilim saptamışlardır. Nugent ve arkadaşları (7) ise sırasıyla SR, MR, IR, LR kas grubunda tutulum görmüşlerdir. Özgen ve arkadaşlarının (14) yaptıkları çalışmada MR %47 oranında en çok tutulan kas grubu olup bunu %45 ile SR izliyordu. Çalışmamızda ise SR kas grubu en sık tutulan grup olup bunu sırasıyla LR, MR, IR kas grubu izlemiştir. Nugent ve arkadaşlarının (7) çalışmasında en çok görülen kas tutulum paterni tüm kasların tutulduğu patern (% 14.8) olarak bildirilmiştir. Çalışmamızda ise 4 kasın beraber genişleme gösterdiği orbita sayısı 5 olup (%11.9) en sık görülen patern değildir. Çalışmamızda tek kas tutulumu en sık SR kasında 6 orbitada (%14.2) görüldü ve en çok görülen kas tutulum paterni idi. Nugent ve arkadaşlarının (7) çalışmasında da tek kas tutulumu en sık SR kasında (%6.3) görülmektedir. Daha önceki çalışmalarda ise tutulumun MR veya IR kasında daha fazla olduğu şeklindedir. Proptozisin BT bulgusu globun protrüze olması ve aksiyall kesitlerde lens seviyesinde interzigomatik çizgiyi 21 mm yada daha fazla geçmesidir. Olgularımızda klinik olarak 12 orbitada, BT ile 15 orbitada proptozis saptandı. BT ile yapılan proptozis ölçümlerimiz klinik ölçümlerle korelasyon gösteriyordu. Proptozisli orbitaların hepsinde ekstraoküler kaslarda genişleme saptadık Özgen ve arkadaşlarının (14) yaptıkları çalışmada eksoftalmi olmadan izole kas tutulumu %14, kas genişlemesi olmadan eksoftalmi görülme oranı ise %10 olup kas genişliği ile Graves hastalığının süresi arasında korelasyon yoktu.. Nugent ve arkadaşları (7) yaptıkları çalışmada proptozis değerlendirilmesinde BT ile klinik bulguların korelasyon gösterdiğini ve benzer korelasyonu kas grupları genişlemesi sonucu proptozis oluşmasında da gördüklerini belirtmektedirler. Genişlemiş ekstraoküler kaslar nedeni ile apikal kompresyon oluşması Graves orbitopatide optik sinir kılıfı şişmesine neden olur. BT ile 200 sağlıklı kişide aksiyal olarak optik sinir ölçümleri yapılmış ve ortalama değer 44 mm bulunmuştur (7). Bizim kontrol grubunda ortalama optik sinir çapı 4.1± 0.2 mm olup 4.4 mm değerine yakındır. Graves hastalığı olan olgularda da ortalama optik sinir çapında bir değişiklik saptamadık. Bunu olgularımızın hiçbirinde klinik olarak optik nöropatinin olmamasına bağlıyoruz. 126
5 Bulut ve ark. Sonuç olarak BT incelemenin Graves hastalığında glob pozisyonu, ekstraoküler kas büyüklüğü ve tutulumunun değerlendirilmesi ve oftalmopatinin erken dönemde saptanmasında çok yararlı bir yöntem olduğu düşüncesindeyiz. KAYNAKLAR 1. McDougall IR. Graves Disease. Med Clin North Am 1991; 75: Forbes G, Gorman CA, Brennan MD et al. Ophthalmopathy of Graves Disease: Computerized Volume Measurements of the Orbital Fat and Muscle. AJNR 1986; 7: Rotella CM, Alvarez F, Kohn LD, Toccafondi R. Graves otoantibodies to extrathyroidal TSH receptor: their role in ophtalmopathy and pretibial myxedema. Acta Endocrinol Suppl (Copenh) 1987; 281: Bahn RS, Gorman CA, Woloschak GE, et al. Human retroocular fibroblasts in vitro: a model for the study of Graves ophtalmopathy. J Clin Endocrinol Metab 1987; 65: Kamel N. Tirotoksikoz. Türkiye Klinikleri 1990; 10: Barrett L, Glatt HJ, Burde RM, Gado MH. Optic Nerve Dysfunction in Thyroid Eye Disease: CT. Radiology 1988; 167: Nugent RA, Belkin RI, Neigel JM, et al.graves Orbitopathy: Correlation of CT and Clinical Findings. Radiology 1990; 177: Hallin ES, Feldon SE. Graves ophthalmopathy: II. Correlation of clinical signs with measures derived from computed tomography. British Journal of Ophtalmopathy 1988; 72: Weber AL, Dallow RL, Sabates NR. Graves disease of the orbit. Neuroimaging Clin N Am 1996 Feb; 6(1): Bilaniuk LT, Atlas SW, Zimmerman RA. The Orbit. In Lee SH, Rao KCVG, Zimmerman RA. Cranial MRI and CT. Third ed. New York, McGraw - Hıll, 1992; C Chang TC, Huang KM, Hsiao YL, Tzeng SS, Kao SCS. Relations of orbital computed tomographic findings and activity scores to the prognosis of corticosteroid therapy in patients with Graves ophthalmopathy. Acta Ophthalmol Scand 1997: 75: Kahaly GJ. Imaging in thyroid associated orbitopaty. European Journal of Endocrinology 2001;145: Enzmann DR, Donaldson SS, Kriss JP. Appereance of Graves disease on orbital computed tomography. J Comput Assist Tomogr 1979; 3: Özgen A, Alp MN, Arıyürek M, Tütüncü NB, Can I, Günalp I. Quantitative CT of the orbit in Graves disease. Br J Radiol 1999; Aug: 72(860): Yazışma Adresi : Doç. Dr. Sema Bulut Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı - Sivas 127
6 Graves Hastalığında Orbita Tutulumunun Bilgisayarlı Tomografi İle Değerlendirilmesi 128
7 Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 123
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıEkstraoküler kaslar, tiroid oftalmopatisi başta olmak üzere, inflamatuar,
Tan sal ve Giriflimsel Radyoloji (2001) 7:341-345 BAfi-BOYUN RADYOLOJ S ARAfiTIRMA YAZISI Normal ekstraoküler kaslar n MRG de kontrast yo unlu unun say sal analizi Hakk Muammer Karakafl, Nuri Tasal, Nermin
DetaylıGraves Hastalığında Nodül Sıklığı, Nodüllerin Ultrasonografik ve Sitopatolojik Özellikleri
Graves Hastalığında Nodül Sıklığı, Nodüllerin Ultrasonografik ve Sitopatolojik Özellikleri Dilara Alpan, Mustafa Tan, Edip Cemil Katayıfçı, Çisem Ulus Danışman: Yrd. Doç. Dr. Cüneyd Anıl ÖZET Graves hastalığında
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıNIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI
Portal Adres NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI : www.cayyolu.com.tr İçeriği : Gündem : http://www.cayyolu.com.tr/haber/nijerya-dan-gelen-yolcuda-ebolaya-rastlanmadi/96318 1/3 SAGLIK IÇIN EGZERSIZ
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıİÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7
İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer
DetaylıBir Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Merkezi ne Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi
ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012;2(3): 14-19 ISSN: 2146-443X Düzce Üniversitesi sbedergi@duzce.edu.tr Bir Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması
DetaylıOrtaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i
Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i Devrim ÖZDEM R ALICI * Özet Bu ara t rmada 2002-2003
DetaylıKANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI UZMANLIK
DetaylıÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi
KİHG/İŞL-005 19.08.2009 07.08.2012 2 1/8 GÜNCELLEME BİLGİLERİ Güncelleme Tarihi Güncelleme No Açıklama 11.11.2009 1 Belge içeriğinde ve belge numarasında değişiklik yapılması 07.08.2012 2 Komite, başlık,
DetaylıTORASiK RADYOTERAPi UYGULANAN AKCİĞER KANSERi TANILI HASTALARDA FARKLI SET-UP POZiSYONLARINDAKi TEDAVi ALAN DEViASYONLARININ incelenmesi
TORASiK RADYOTERAPi UYGULANAN AKCİĞER KANSERi TANILI HASTALARDA FARKLI SET-UP POZiSYONLARINDAKi TEDAVi ALAN DEViASYONLARININ incelenmesi Dr. Zeliha Güzelöz Çapar Dokuz Eylül Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi
DetaylıHAYALi ihracatln BOYUTLARI
HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında
Detaylı2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015
2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim Ayı Tüketici Fiyat Endeksi ne (TÜFE) ilişkin veriler İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Kasım 2015 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık yayımlanan
DetaylıONKOLOJİDE SIK KULLANILAN İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLER VE SAĞKALIM EĞRİLERİ
ONKOLOJİDE SIK KULLANILAN İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLER VE SAĞKALIM EĞRİLERİ HESAPLAMA VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ Prof. Dr. M. Özşahin Radyasyon Onkolojisi Bölümü, Lozan Üniversitesi Hastanesi, İsviçre mahmut.ozsahin@chuv.ch
DetaylıDeprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları
Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıDiyabette Öz-Yönetim Algısı Skalası nın (DÖYAS) Türkçe Versiyonu: Geçerlik ve Güvenirlik Değerlendirme
Diyabette Öz-Yönetim Algısı Skalası nın (DÖYAS) Türkçe Versiyonu: Geçerlik ve Güvenirlik Değerlendirme Yrd. Doç. Dr. Ayfer Bayındır Çevik Doç. Dr. Şeyda Özcan Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu
DetaylıGENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl:2003 (2) Sayı:14 63 GENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ Arş.Gör.Esra ÖZAY* Arş.Gör.Dr.İjlal OCAK* Gürbüz OCAK**
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım
Detaylı2008 YILI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ YAYIMLANDI
06.04.2009/75 2008 YILI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ YAYIMLANDI ÖZET : 2008 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde değişiklikler
Detaylı1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ
1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ Yapısal kırılmanın araştırılması için CUSUM, CUSUMSquare ve CHOW testleri bize gerekli bilgileri sağlayabilmektedir. 1.1. CUSUM Testi (Cumulative Sum of the recursive residuals
DetaylıALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016
ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016 19 Ocak 2016 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; Kısa dönemde 144 günlük ortalama $1110.82 trend değişimi için referans takip seviyesi olabilir.
DetaylıSEYAHAT PERFORMANSI MENZİL
SEYAHAT PERFORMANSI MENZİL Uçakların ne kadar paralı yükü, hangi mesafeye taşıyabildikleri ve bu esnada ne kadar yakıt harcadıkları en önemli performans göstergelerinden biridir. Bir uçağın kalkış noktasından,
Detaylı2015 OCAK ÖZEL SEKTÖR DI BORCU
OCAK ÖZEL SEKTÖR DI BORCU Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man Özel sektörün yurt d ndan sa lad k sa ve uzun vadeli kredilerin borçlu ve alacakl bilgileri, döviz cinsi, kullan m, anapara/faiz
DetaylıİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI
KAMUDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PANELİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI Uzm. Yusuf DUMAN İSG Koordinatörü / İş Güvenliği Uzmanı Mayıs/2016 (1/55) 6331 SAYILI İSG KANUNU İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
DetaylıEGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ
EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar
DetaylıRenovasküler Hipertansiyonda Doppler US
Renovasküler Hipertansiyonda Doppler US Dr. Süha Süreyya Özbek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı İzmir Öğrenim Hedefleri Renovasküler Hastalık Doppler teknik, püf noktası ve tuzaklar
DetaylıHÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU
HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HUKUKİ MÜZAKERE TOPLANTILARI 23-26 MAYIS 2013 - İZMİR Grup Adı : Özel Hukuk 1. Grup Konu : İş ve sosyal güvenlik davaları Grup Başkanı : Mehmet YILDIZ (Yargıtay Tetkik
DetaylıGEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama
GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai
DetaylıBİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis*
BİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis* Mustafa Özgür KESKİN Maden Mühendisliği Anabilim Dalı Ahmet M. KILIÇ Maden Mühendisliği Anabilim Dalı
DetaylıRAHİM TAHLİYESİ UYGULAMALARININ ZEYNEP KAMİL AİLE PLANLAMASI KLİNİGİNDE GÖZLENEN ETKİLERİ GİRİŞ. Dr. Asuman KARAMANı.. ı Dr.
RAHİM TAHLİYESİ UYGULAMALARININ ZEYNEP KAMİL AİLE PLANLAMASI KLİNİGİNDE GÖZLENEN ETKİLERİ Dr. Vahit GEDiKOÔLU 1 ı Dr. Silhendan TÜRKMEN< 01 Dr. M. Tahir DEG1Ş 101 Dr. Ertuğrul BAYIRLI' tııu'*) Dr. Asuman
DetaylıMİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI
MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI 1. Firma karını maksimize eden üretim düzeyini seçmiştir. Bu üretim düzeyinde ürünün fiyatı 20YTL ve ortalama toplam maliyet 25YTL dir. Firma: A)
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015
ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015 3 Kasım 2015 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; RSI indikatörü genel olarak dip/tepe fiyatlamalarında başarılı sonuçlar vermektedir. Günlük bazda
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
DetaylıBalkanlar da Refah: Kısa Rapor
The study underlying the results published in this paper was conducted as part of research financed under the Research and Technology Innovation Fund (KTIA_AIK_12-1-2013-0043) called Adaptation and ICT-supported
DetaylıMardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü
Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü - doi: 10.17932/ IAU.IAUD.m.13091352.2015.7/26.15-21 Şerzan ASLAN 1
DetaylıİSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KONUT FİYAT ENDEKSİ Ocak 2016 İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ REEL SEKTÖR VERİLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 28 Mart 2016 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türkiye konut piyasasındaki fiyat değişimlerini takip etmek amacıyla,
DetaylıDr. Mustafa Melih Çulha
Dr. Mustafa Melih Çulha ED li hastanın değerlendirilmesinde hem organik hem de psikojenik etkenlerin ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastanın etyolojisini hızlı ve etkin bir şekilde ortaya
DetaylıKORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ
KORELASON VE REGRESON ANALİZİ rd. Doç. Dr. S. Kenan KÖSE İki ya da daha çok değişken arasında ilişki olup olmadığını, ilişki varsa yönünü ve gücünü inceleyen korelasyon analizi ile değişkenlerden birisi
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıÜniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerin İnternete İlişkin Görüşleri (Akdeniz Üniversitesi Örneği)
528 Üniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerin İnternete İlişkin Görüşleri (Akdeniz Üniversitesi Örneği) Turgut Fatih KASALAK, Akdeniz Üniversitesi Enformatik Bölümü, tfatih@akdeniz.edu.tr Evren SEZGİN, Akdeniz
DetaylıKAVRAMLAR. Büyüme ve Gelişme. Büyüme. Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır.
KAVRAMLAR Büyüme ve Gelişme Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır. Büyüme Büyüme, bedende gerçekleşen ve boy uzamasında olduğu gibi sayısal (nicel) değişikliklerle ifade edilebilecek yapısal
Detaylı2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU
2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU I- 2008 Mali Yılı Bütçe Sonuçları: Mali Disiplin Sağlandı mı? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 mali yılı geçici bütçe uygulama sonuçlarına
DetaylıBURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol
BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.
DetaylıT.C. GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü
Sayfa 1 / 8 NÜKLEER TIP HİZMETLERİ İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ HAZIRLAYAN NÜKLEER TIP HİZMETLERİ BÖLÜM KALİTE SORUMLUSU KONTROL EDEN KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ONAY BAŞHEKİM Sayfa 2 / 8 1.AMAÇ: 2.KAPSAM: Nükleer Tıp
DetaylıAkreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri
Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Prof.Dr. Cevat NAL Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dekan Y.Doç.Dr. Esra YEL Fakülte Akreditasyon Koordinatörü
DetaylıSait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ
FARKLI ŞEKİL VE DOZLARDA UYGULANAN TKİ HÜMAS IN EKMEKLİK BUĞDAYIN BAYRAK YAPRAK BESİN ELEMENTİ KONSANTRASYONU, VERİM VE TANE PROTEİN KAPSAMINA ETKİLERİ Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ Bu
DetaylıFizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu
Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Bu bölümde; Fizik ve Fizi in Yöntemleri, Fiziksel Nicelikler, Standartlar ve Birimler, Uluslararas Birim Sistemi (SI), Uzunluk, Kütle ve
DetaylıDoç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man
214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215
DetaylıSantral Disseksiyon. Dr. İbrahim Ali ÖZEMİR. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği
Dr. İbrahim Ali ÖZEMİR İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği 7. Endokrin Cerrahi Kongresi Antalya,2015 Profilaktik Santral Disseksiyon; Preoperatif
DetaylıBinalarda Enerji Verimliliği ve AB Ülkelerinde Yapılan Yeni Çalışmalar
Binalarda Enerji Verimliliği ve AB Ülkelerinde Yapılan Yeni Çalışmalar Mak.Y.Müh. Nuri ERTOKAT Türkiye Gazbeton Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Çalışmamızın isminden de anlaşılacağı gibi Avrupa
DetaylıÜniversitelerin İl Ekonomisine Katkısı ve Öğrencilerin Tüketim Yapısı: Muş Alparslan Üniversitesi Örneği *
Yayın Geliş Tarihi : 17.09.2014 Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Kabul Tarihi : 01.06.2015 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Online Yayın Tarihi: 25.12.2015 Cilt:30, Sayı:2, Yıl:2015, ss. 131-147
DetaylıKAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI
KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI PVD Kaplama Kaplama yöntemleri kaplama malzemesinin bulunduğu fiziksel durum göz önüne alındığında; katı halden yapılan kaplamalar, çözeltiden yapılan kaplamalar, sıvı ya
DetaylıBÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1
1 BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1 Belli bir özelliğe yönelik yapılandırılmış gözlemlerle elde edilen ölçme sonuçları üzerinde bir çok istatistiksel işlem yapılabilmektedir. Bu işlemlerin bir kısmı
DetaylıÜniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi
Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu
DetaylıDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 634-639 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Fotovoltaik Paneller İçin Güneş Takip Edebilen Basit Ve Ekonomik Bir Sistem
DetaylıALGILAMA - ALGI. Alıcı organların çevredeki enerjinin etkisi altında uyarılmasıyla ortaya çıkan nörofizyolojik süreçler.
ALGILAMA Duyum Algı ALGILAMA - ALGI Duyum Alıcı organların çevredeki enerjinin etkisi altında uyarılmasıyla ortaya çıkan nörofizyolojik süreçler. Algılama Duyu verilerini örgütleyip yorumlayarak çevredeki
DetaylıAR& GE BÜLTEN. Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor
Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor Ahmet KARAYİĞİT Makroekonomik göstergeler açısından başarılı bir yılı geride bıraktık. Büyüme, ihracat, faizler, kurlar, faiz dışı fazla gibi pek çok ekonomik
DetaylıEndovenöz Lazerde Ultrason Kılavuzluğunda Femoral ve Siyatik Sinir Blokajları Saim Yılmaz, Kağan Çeken, Mustafa Çetin, Emel Alimoğlu, Timur Sindel
Endovenöz Lazerde Ultrason Kılavuzluğunda Femoral ve Siyatik Sinir Blokajları Saim Yılmaz, Kağan Çeken, Mustafa Çetin, Emel Alimoğlu, Timur Sindel Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim
DetaylıİSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ
İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu
DetaylıAnaokulu /aile yuvası anketi 2015
Anaokulu /aile yuvası anketi 2015 Araştırma sonucu Göteborg daki anaokulları ve aile yuvaları ( familjedaghem) faaliyetlerinde kalitenin geliştirilmesinde kullanılacaktır. Soruları ebeveyn veya veli olarak
DetaylıÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI
ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI Ali ÖZKURT Orman Yüksek Mühendis Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü PK.18 33401 TARSUS 1.GİRİŞ Türkiye'de orman varlığının
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
DetaylıFARKLI LiGLERDE MÜCADELE EDEN PROFESYONEL FUTBOL TAKıMLARı SPORCULARININ SOMATOTip ÖZELLIKLERi ÜZERiNE BiR INCELEME
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 2002,13 (4), 32-40 FARKLI LiGLERDE MÜCADELE EDEN PROFESYONEL FUTBOL TAKıMLARı SPORCULARININ SOMATOTip ÖZELLIKLERi ÜZERiNE BiR INCELEME Ferda RAMANU,
DetaylıHİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK. Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011
HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011 1 GÜVENLİ ANNELİK GİRİŞİMİ Yüksek maternal mortalite ve morbiditeyi azaltmak için, 1987 yılında DSÖ öncülüğünde Nairobi
DetaylıYAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ
YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262
DetaylıBÖLÜM 3 : SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM
İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 178 BÖLÜM 1 : Kararların Sınıflandırılması... 179 1.1. Alınan Kararlar... 179 1.2. Kararların İhale Türlerine Göre Sınıflandırılması....180 BÖLÜM 2 : Sonuç Kararlarının Sınıflandırılması...
DetaylıEntelektüel sermaye; Organizasyonun. faaliyetini sürdürebilmesini sağlayan maddi olmayan varlıkların tümüdür. (Brooking, 1996). ( Edvinsson, 1996).
Prof. Dr. Gökhan ÖZER Azmi TUNÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Tarafından 5-7 Mayıs 2011'de İzmir'de düzenlenen 10. Ulusal İşletmecilik Kongresinde Sunulmuştur. Entelektüel sermaye; zenginlik yaratmak üzere
Detaylı2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016
2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 Ocak 2016 Tüketici Fiyat Endeksi ne(tüfe) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Şubat 2016 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık
DetaylıGENEL MATEMATİK DERSİNDEKİ ÖĞRENCİ BAŞARISI İLE ÖSS BAŞARISI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 7 Sayı:11 Bahar 006 s. 37-46 GENEL MATEMATİK DERSİNDEKİ ÖĞRENCİ BAŞARISI İLE ÖSS BAŞARISI ARASINDAKİ İLİŞKİ Nezahat ÇETİN Nevin MAHİR ÖZET Bu çalışmanın amacı, fen ve mühendislik
DetaylıDÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER
DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER Dünyada üretilen krom cevherinin % 90 ının metalurji sanayinde ferrokrom üretiminde, üretilen ferrokromun da yaklaşık % 90 ının paslanmaz çelik sektöründe
DetaylıKONYA İL MERKEZİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI ENVANTERİ MEZARLIKLAR
840 KONYA İL MERKEZİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI ENVANTERİ MEZARLIKLAR MEZARLIKLAR 841 ALİYENLER MEZARLIĞI Karatay İlçesi, Yanık Camii Esiri Mehmet Sokakta yer almaktadır. 06.01.1989-370 Mezarlığa
DetaylıBÖLÜM 3 FREKANS DAĞILIMLARI VE FREKANS TABLOLARININ HAZIRLANMASI
1 BÖLÜM 3 FREKANS DAĞILIMLARI VE FREKANS TABLOLARININ HAZIRLANMASI Ölçme sonuçları üzerinde yani amaçlanan özelliğe yönelik gözlemlerden elde edilen veriler üzerinde yapılacak istatistiksel işlemler genel
DetaylıELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU
ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU Hazırlayan Sosyolog Kenan TURAN Veteriner Hekimi Volkan İSKENDER Ağustos-Eylül 2015 İÇİNDEKİLER Araştırma Konusu
DetaylıYÜZEY SERTLEŞTİRİCİ BİR AJANIN ALÇI MODEL YÜZEYİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ* Cihan AKÇABOY** Sevda SUCA** Caner YILMAZ*** GİRİŞ
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt VI, Sayı 1, Sayfa 203-211, 1989 YÜZEY SERTLEŞTİRİCİ BİR AJANIN ALÇI MODEL YÜZEYİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ* Cihan AKÇABOY** Sevda SUCA** Caner YILMAZ*** GİRİŞ Protetik laboratuar
DetaylıSÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com
SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını
DetaylıHEMŞİRELİK BÖLÜMÜ İNTÖRN PROGRAMI UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ İNTÖRN PROGRAMI UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu uygulama esaslarının amacı Şifa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü
DetaylıELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ
Hukuk ve Danışmanlık ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ Türkiye de serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren,
DetaylıDÜNYA DA VE TÜRKİYE DE EV TEKSTİLİ TİCARETİ ÜZERİNE GÜNCEL BİLGİLER. İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE ve MEVZUAT ŞUBESİ
DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE EV TEKSTİLİ TİCARETİ ÜZERİNE GÜNCEL BİLGİLER İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE ve MEVZUAT ŞUBESİ MART 2012 DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE EV TEKSTİLİ TİCARETİ ÜZERİNE GÜNCEL BİLGİLER I. Giriş...
DetaylıNOVACRETE Kİ MYASALİNİN ZEMİ N O ZELLİ KLERİ NE ETKİ Sİ Nİ N ARAŞTİRİLMASİNA İ Lİ ŞKİ N LABORATUVAR DENEYLERİ RAPORU
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ - İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ NOVACRETE Kİ MYASALİNİN ZEMİ N O ZELLİ KLERİ NE ETKİ Sİ Nİ N ARAŞTİRİLMASİNA İ Lİ ŞKİ N LABORATUVAR DENEYLERİ RAPORU (25.06.2012)
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıEĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları. Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA
EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA Dersin Amacı Bu dersin amacı, öğrencilerin; Öğretmenlik mesleği ile tanışmalarını, Öğretmenliğin özellikleri
DetaylıATAÇ Bilgilendirme Politikası
ATAÇ Bilgilendirme Politikası Amaç Bilgilendirme politikasının temel amacı, grubun genel stratejileri çerçevesinde, ATAÇ İnş. ve San. A.Ş. nin, hak ve yararlarını da gözeterek, ticari sır niteliğindeki
DetaylıİSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç: Madde 1. (1) Bu yönergenin amacı, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesinin önlisans, lisans ve lisansüstü
DetaylıB02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet
B02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet 57 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Bilgisayar Programlama Ders Notları (B02) Şimdiye kadar C programlama dilinin, verileri ekrana yazdırma, kullanıcıdan verileri alma, işlemler
DetaylıARAŞTIRMA RAPORU. Rapor No: 2012.03.08.XX.XX.XX. : Prof. Dr. Rıza Gürbüz Tel: 0.312.210 59 33 e-posta: gurbuz@metu.edu.tr
ARAŞTIRMA RAPORU (Kod No: 2012.03.08.XX.XX.XX) Raporu İsteyen : Raporu Hazırlayanlar: Prof. Dr. Bilgehan Ögel Tel: 0.312.210 41 24 e-posta: bogel@metu.edu.tr : Prof. Dr. Rıza Gürbüz Tel: 0.312.210 59 33
DetaylıBuzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi. Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210
Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210 KONU İLGİ Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Besleme TERCÜME VE DERLEME Ürün Müdürü Esra ÇINAR
DetaylıDeneysel Verilerin Değerlendirilmesi
Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi Ölçme-Birimler-Anlamlı Rakamlar Ölçme: Bir nesnenin bazı özelliklerini (kütle, uzunluk vs..) standart olarak belirlenmiş birimlere göre belirlenmesi işlemidir (ölçüm,
DetaylıDoğa nın Siże Özel Tasarımları
Doğa nın Siże Özel Tasarımları O heybetli ağaçların tohumları yüzyıllar önce atılmıştı... Hayat, kendi meyvesinden tekrar doğan bir ağaçla anlatılacaktı tabi ki. Güçlü dallarına salıncak kurduğumuz, meyvesini
DetaylıEKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2012
EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK
DetaylıARA DÖNEM FAALİYET RAPORU
3 AYLIK USAŞ ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU 01.01.2016-31.03.2016 Dönemi I. Kurumsal Bilgiler Yönetim Kurulumuz Usaş Yatırımlar Holding A.Ş. nin 09.04.2015 tarihinde yapılan 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı
DetaylıDİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL-2 TESTİ
ALES İlkbahar 007 SAY DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL- TESTİ Sınavın bu testinden alacağınız standart puan, Sayısal Ağırlıklı
DetaylıTÜBİTAK TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK ARAŞTIRMA KURUMU BİLİM ADAMI YETİŞTİRME GRUBU ULUSA L İLKÖĞRETİM MA TEMATİK OLİMPİYADI DENEME SINAVI.
TÜBİTAK TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK ARAŞTIRMA KURUMU BİLİM ADAMI YETİŞTİRME GRUBU ULUSA L İLKÖĞRETİM MA TEMATİK OLİMPİYADI DENEME SINAVI Birinci Bölüm Soru Kitapçığı Türü DENEME-7 Bu sınav iki bölümden
Detaylı4 ab sayısı 26 ile tam bölünebildiğine göre, kalanı 0 dır.
BÖLME, BÖLÜNEBİLME A. Bölme İşlemi A, B, C, K doğal sayılar ve B 0 olmak üzere, Bölünen A 75, bölen B 9, bölüm C 8 ve kalan K tür. Yukarıdaki bölme işlemine göre, 1. 9 yani, K B dir. işlemine bölme denir.
DetaylıYILDIZLAR NASIL OLUŞUR?
Zeki Aslan YILDIZLAR NASIL OLUŞUR? Yıldız nedir sorusunu insanlık yüz binlerce belki de milyonlarca yıldır soruyordu? Fakat yıldızların fiziksel doğası ve yaşam çevrimleri ancak 1900 lü yıllardan sonra
Detaylı