1. Giriş. 2. Ortaya çıkan organik tarım kavramı Biyodinamik Tarım. Section 1 Organik Tarımın Tarihçesi.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "1. Giriş. 2. Ortaya çıkan organik tarım kavramı. 2.1. Biyodinamik Tarım. Section 1 Organik Tarımın Tarihçesi. www.econewfarmers.eu"

Transkript

1

2

3

4 Module 1- Organik Tarıma Giriş Section 1 Organik Tarımın Tarihçesi 1. Giriş Bu bölümde organic tarım ın tarihçesi ve organik tarım ın altında yatan kavram ve ilkeleri hakkında bilgi verilecek. Ayrıca dünyada organik tarım ın gelişimi hakkında bilgi verilecektir. Muhtemel tarifi Organik tarım biyoçeşitliliği, biyolojik dönüşümü ve toprak biyolojik aktivitesini teşvik ederek tarımsal ekosistemin sağlığını geliştiren bütünsel bir tarım sistemidir. Organik tarım, aşırı girdilerin kullanıldığı çiftlik sistemlerin bölgesel koşullara adapte olmasını sağlamak yerine, çiftliklerde iyi tarım uygulamalarının kullanımına odaklanır. Bu durum, sentetik pestisitler ve gübre kullanımı yerine, kültürel, biyolojik ve mekanik yöntemlerin kullanılması ile elde edilir. 2. Ortaya çıkan organik tarım kavramı Kuzey Avrupa ve Asya ülkelerinde geliştirilen birbirleri ile ilgili biyodinamik Tarım, Organik Tarım, ve ekolojik tarım gibi farklı kavramlarla çeşitli alternatif tarımsal üretim sistemler ve tekniklerin evrimi sonucunda ( Ormond ve ark, 2002; AB, 2000) ortaya çıkmıştır Biyodinamik Tarım Bu kavram Almanya da Rudolf Steiner (1924) tarafından üretim sisteminin (toprak, bitki, hayvan ve insan) uyum ve denge tanıtımına dayalı, güneşin ve ayın etkisi kullanarak geliştirilmiştir (Figur 1). Steiner a göre, ekosistemdeki madde ve enerji şekli arasında bir bağlantı sağlamak amacıyla, çiftlikte üretilen organik unsurlar bölünmez bir vücut olarak başvurulması gerekir Fig. 1. Biyodinamik Sistem

5 2.2. Organik tarım Organik tarım kavramı ilk kez Sir Howard tarafından, An agricultural testament (tarımsal vasiyetname) (1940) isimli kitapda bahsedilmiştir (Figure 2). Fig. 2. Tarımsal vasiyetname Sir Howard (1940). Kitap yerli çiftçiler tarafından erken yirmili yıllarda yerlilerce kullanılan kompost, ve organik gübreler gibi çeşitli tarım uygulamalarını tarif ederken, yoğun bitkisel ve hayvansal üretimde ortaya çıkan toprak verimliliğindeki kayba, artan bitki hastalık ve zararlılara, toprak erozyonu gibi ekolojik bozulmalara dikkat çeker Ekolojik tarım Bu kavram, orta yirminci yüzyılda (1950 ve 1960'lı yıllarda) Hans-Peter Rusch, Hans Müller ve eşi Maria Müller tarafından toprak verimliliği çalışmaları ve toprağın biyolojik döngüleri üzerine olan bilgiye dayalı olarak İsviçre'de geliştirilmiş (Figür 3). Fig. 3. Topraktaki besin döngüsü 2.4. Aralarındaki ortak olan farklı hareketler nedir? Bu farklı hareketlerin ortak yanı tarım ve doğa arasındaki ilişki, doğal dengeye saygı, tarımsal üretimi maksimize etmek amacı için sentetik gübre ve böcek ilacı kullanımı da dahil olmak üzere birçok müdahaleden uzak durmaktır. Bunun yerine, organik tarım daha güvenli ve sağlıklı gıda üretimi için tarımsal girdileri azaltıp, olumsuz uygulamalara tarımda yer vermemeyi hedefler.

6 3. Organik tarım ile ilgili farklı kavramları Dünya çapında bir fenomen Görüldüğü gibi, dünya çapında organik tarım ı tanımlamak için farklı kavramlar (belirtmeler) kullanılır. "Organik tarım" terimi genellikle İngiltere de kullanılırken, "biyolojik tarım" ya da "ekolojik tarım" terimleri Avrupa ve Amerika'da sık sık organik tarım ı tanımlamak için kullanılır. "Doğal tarım" terimi "organik" teriminden daha gevşek bir terim olmasına rağmen-kanunda tanımlı olmamasına rağmen- Asya'nın bazı bölgelerinde kullanılır. Biyodinamik tarım karşılaşabileceğiniz bir başka terimdir. Biyodinamik tarım, özellikle insan ve tarımın manevi yönlerini vurgulayan Organik Tarımın özel bir şeklidir. Biyodinamik tarım Almanya için çok önemli olmakla birlikte, İngiltere başta olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde Biyodinamik çiftçilik yapılmaktadır. 4. Dünyada Organik Tarımın gelişimi Savaş sonrası dönemde (ellili yıllarda), tarımın temel amacı, tarımsal verimlilikte önemli bir artış ile Avrupa'nın kendi kendine yeterlilik derecesinde acil gıda ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar. Altmışlı yıllarda, tarımda gübre ve zirai ilaçların aşırı kullanımından kaynaklanan çevre sorunlarına neden olmasından dolayı endişe uyandırmış ve bu durum Rachel Carson tarafından yazılan kitabı Sessiz Bahar da yazılmıştır (Figür 5). Bu uyanış Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'da yeşil devrimin başlangıcı olmuştur. Fig. 5. Sessiz Bahar by Rachel Carson (1962) Bu durum ve çevre koruma için artan ihtiyaçlar nedeniyle organik tarım yeterli bir tarım sistemi olarak ortaya çıkmıştır. Bu amaçla, çeşitli örgütler ortaya çıkarken, çevre koruma ile ilgilenen

7 üreticiler, tüketiciler ve vatandaşlar bir araya geldi ve sağlıklı bir yaşam hedeflendi. Organik tarım uygulamaları olarak Üretim kurallar kümesi oluşturuldu (Şekil 6). Fig. 5. Organik Tarım sertifikasında kullanılan farklı etiketler Seksenli yıllarda, organik tarım, çoğu Avrupa ülkeleri, ABD, Kanada, Avustralya ve Japonya da artış gösterdi. Organik tarım ın Avrupa Birliğinde resmi uluslararası tanınma ve yönetmeliği Organik Tarım Hareketleri Uluslararası Federasyonu IFOAM tarafından teşvik edilmiş olup, bu üretim sisteminin güvenilir bir şekilde kaliteli ürünler olarak pazarda yer alması için ile önemli adımlar atıldı Dünyada organik tarım Otlaklar ve ormanların bol olduğu Okyanusya kıtası organik tarım yöntemlerinin daha kolay uygulandığı en büyük organik tarım alanıdır (Şekil 1). Bu kıtayı gıda güvenliği ve kalitesi konusunda daha fazla eleştiren Avrupa, organik tarım kaynakları, dış tarım girdileri ve teknolojiye erişimi, tarım arazisi boyut ve ekonomik zorluklar gibi sıkıntısı nedeniyle Latin Amerika izledi. Organik tarım alanları her yıl dünya çapında büyümektedir. Dünyada 1999 yılından 2013 yılına organik tarım arazisi bitkisel ve hayvansal üretim, arıcılık, Su Ürünleri, orman, çayır-mera-tarım dışı arazisi olmak üzere 11 milyon hektardan 43.1 milyon hektar (neredeyse dört katına) (FiBL-IFOAM, 2015; Willard ve Yussefi, 2000) araziye çıkmıştır (Şekil 7).

8 Fig.7. Dünyadaki organik tarım (FiBL-IFOAM, 2015). Avustralya bu tarım sistemi benimsemiş geniş otlak yerine sahip özel durumuna bağlı olan organik tarım alanı bakımından en geniş alanlara sahiptir. İkinci ülke olan Arjantin i, Amerika Birleşik Devletleri izler. İspanya, İtalya, Fransa ve Almanya da dahil olmak üzere en büyük organik tarım alanları ile (30,5 milyon hektarlık bir alan) on ülke dünyalar organik tarım arazisi %70'inden fazlasını oluşturmaktadır (FiBL-IFOAM, 2015) Avrupa'da organik tarım evrimi 2004 yılından bu yana, Avrupa Birliği'ne 10 yeni üye devletlerin katılımı ile organik tarım arazilerinde %76 artış oldu (%80 Avrupa da) yılında 6,4 milyon hektar (FiBL-IFOAM 2015), 2013 yılında 11,5 milyon hektar). En büyük Organik tarım arazisine sahip ülkeler İspanya, İtalya, Fransa ve Almanya dır (Şekil 8).

9 Fig Avrupa'da organik tarım dağıtımı (Eurostat, 2015) yılında, Avrupa'da, 4,5 milyon hektar tarım arazisi tarla bitkileri ve 4,8 milyon hektar veya %42 si otlak olarak kullanılmıştır. Bu tarım alanlarının 1,3 milyon hektar (yaklaşık %11 daimi ürün yetiştirmede kullanılmıştır (FiBL-IFOAM, 2015) (Şekil 9). Fig.9. Avrupa'da organik tarımda arazi kullanımı, 2013 (FiBL-AMI, 2015) Dünya çapında başarılı vaka Toplumun ekonomik ve sosyal koşullarının iyileştirilmesine katkı olarak dünya çapında başarılı birçok organik tarım örnekleri vardır... Örneğin: Batı Afrika'da organik pamuk üretimi; Organik olarak Bhutan da üretilen bitki uçucu yağları; Güney Kafkasya'da geleneksel üretim sistemleri ve Yüksek And Dağları bölgeleri; Alt Sahra ülkelerinde entegre organik tarım sistemleri; Avusturya Tirol de organik üretici kooperatifleri; Japonya'da geleneksel toplum sistemi " teikei '.

10 5. Özet Biyodinamik Tarım, Organik Tarım ve Ekolojik Tarım Kavramları tarım ve doğal dengeleler arasında ortak saygınlıklara sahiptir. Organik tarım son yıllarda önemli ölçüde artmıştır yılı itibarı ile, 43.1 milyon hektar organik tarım arazisi ve 2 milyon organik tarım üreticisi bulunmaktadır. Organik tarım biyolojik çeşitliliği, biyolojik döngüleri ve toprak biyolojik aktivitesini teşvik ederek tarımsal ekosistem sağlığı geliştiren bütünsel bir tarım sistemidir.

11

12 Module 1- Organik Tarıma Giriş Section 2 Organiğin Felsefesi 1. Giriş 1.1. Organik tarım zamanda geri adım??? Bazı insanlara göre organik tarım dedelerimiz ve büyük dedeler tarafından uygulanan geleneksel ya da hatta eski usul tarım sistemine dönüş olarak adlandırılmaktadır. Aslında, hiçbir şey gerçekten bu kadar uzak olamaz. Modern organik gıda üretimi, tarım sektörünün dinamik, farklı ve hızlı gelişen bir sektörüdür. Bu bölümde, organik tarım için arka plan hakkında bilgiler öğreneceksiniz. Ayrıca Organik Tarımın temel ilkelerini ve pratikte nasıl çalıştığını öğreneceksiniz Dinamik endüstri köklü ilkeleri Organik tarımın performans geliştirilmiş üretim yöntemleri, yeni teknolojiler ve yeni makine gelişmesine bağlıdır. Organik tarım zamanda geri bir adım değildir. Bazı organik tarım uygulamaları önemli ölçüde organik hareketin ilk günlerinden bu yana değişmiştir. Ancak organik tarımın temelini ve felsefesini oluşturan ilkeler son 80 yılda çok az değişmiştir. Fig.1. Organik tarımda kullanılan geliştirilmiş üretim yöntemleri, yeni teknolojiler ve yeni makinalar

13 1.3. Organik tarımın ilkeleri Peki, organik tarım altında yatan temel felsefe nedir? Organik tarım sürdürülebilir üretim sistemlerini hedefler. Organik tarım hayvansal ve bitkisel üretim sistemlerini doğal ortamlarında mevcut olan ekolojik döngü içine entegrasyonunu hedefler Organik tarımın bütünsel doğası Organik tarım sistemleri genellikle bütünsel olarak adlandırılır. Birbirleri ile bir bütün ve tüm temel özellikleri etkileşim gibi diğer bir deyişle, faaliyet gösterdikleri ve birbirlerine bağlıdır. Organik tarım felsefesi, sistemin bir parçasını bütünün diğer bölümlerini etkilemeden kaldıramayacağınız gerçeğini dayanır (Figur 2). Fig.2. Organik tarım sistemi 1.5. Organik tarımda besin Organik tarım çiftlikte besin döngüsünü geliştirmek için besin kayıpları en aza indirmeyi amaçlar, harici besin girişlerin sistem içine ihtiyacını en aza indirir Toprağın önemi Toprak dan söz etmeden daha fazla ileriye gidemeyiz. İyi toprak yönetimi organik tarım sistemleri kalbinde yatar. Toprak, yapısını ve verimliliğini korumak için yönetilmelidir. Organik çiftçiler doğal olarak buralarda yaşayan sağlıklı hayvanların çeşitliliğini artırmalıdır (Figur 3).

14 Fig.3. Toprak faunası toprak verimliliği ve yapısını geliştirir Toprak yaşamı Toprak faunası toprak hayatında organik maddeleri humusa parçalanması için gerekli olan mikroorganizmalar, solucanlar, böcekler ve örümcekler gibi büyük toprak sakinleri içerir. Fungus: Bitkilerin kökleri ile yararlı ortaklık sağlar. Hayvan, bitki ve mikro-organizma kalıntılarının dekompozisyonu (ayrışımı) yardımcı olur. Bakteri: Havadaki azot un bitkilerin kullanabileceği forma dönüştürmesinde yardımcı olur. Hayvan, bitki ve mikro-organizma kalıntılarının dekompozisyonu (ayrışımı) yardımcı olur. Böcek, akar, örümcekler: Zararlı böceklerin biyoloik mücadelesi. Hayvan, bitki ve mikroorganizma kalıntılarının dekompozisyonu (ayrışımı) yardımcı olur. Solucanlar: Bitki artıklarının karıştırılması, organik madde ayrışmasında, toprağın havalandırılmasında, toprak parçacıklarının toplamasında artış sağlar.

15 2. Organik Tarımın temel amaçları Pratik açıdan, organik tarım sistemleri, bitki, hayvan ve insan sağlığını ve refahını optimize eder, çiftlik ve çevresindeki ortamı iyileştirir. Hastalıklı bitkileri veya hasta hayvanlar için tedavi ihtiyacı organik çiftliklerde daha az sıklıkta görülür. Hayvanların doğal olmayan tedavileri, atıkların birikimi, toprak yapısında veya verimliliğinde kayıplar organik tarım yönetmeliğinde yasaklanmıştır Uygulamalı sistemlerde Organik tarım Organik tarım sisteminin ana bileşenleri suni gübre ve böcek ilaçlarının kullanımından kaçınma, ürün rotasyonu ve verimliliği korumak ve zararlıları, yabancı ot ve hastalık kontrolü için diğer uygulamalardır (Figur 4). Fig.4. Kapama bitkiler (hammadde veya doğal enherbment ile) doğal ekolojik altyapılar olarak toprak yapısını korur, toprak verimliliği artırır Uygulamada organik tarım - hayvancılık sistemleri- Şimdiye kadar organik ve konvansiyonel sistemler arasındaki bu farklılıklar özellikle bitki üretimi ile ilgili olup, organik ve konvansiyonel hayvancılık sistemleri arasında çok büyük farklılıklar vardır (Figur 5). Fig.5. Yoğun girdilerin kullanıldığı hayvancılık sistemlerinde daha güvenli, sağlıklı ve kaliteli et ve süt üretilir

16 3. Özetle Organik tarım felsefesi bu bölümü tamamlar. Organik tarım sağlıklı bitkiler ve hayvanlar üretmek için doğal ekolojik döngüleri kullanır. İyi toprak yönetimi, organik felsefesinin merkezinde olup, aynı zamanda çiftlik ve çevresinin korunması ve geliştirmesi açısından önemlidir.

17

18 Module 1- Organik Tarıma Giriş Section 3 Organik Gıda Kalitesi 1. Giriş Son yıllarda daha fazla insan organik gıdanın farkına varması ile organik gıda satışına talep yükselmeye devam ediyor. Süpermarketlerde organik ürünlerin artan sayıda stokları fark etmiş olabilirsiniz. Önümüzdeki birkaç sayfa içinde insanların organik gıda satın almalarının ana nedenlerini bulacaksınız. Aynı zamanda organik ve konvansiyonel ürünler arasındaki temel farklar hakkında biraz bilgi sahibi olacaksınız 1.1. Organik Gıdaları kim alır? Organik gıdalar niçin alınır? Son zamanlarda gıdalardaki korku, Avrupa'da ve İngiltere de bazı tüketicilerin organik gıdaların daha güvenli ya da sağlıklı olduğuna inanmaları nedeni ile bu ürünleri satın almaya teşvik etmiştir. Çünkü birçok insan organik sistemlerin hayvanlar için daha iyi refah sağladığına inanması nedeni ile organik yiyecek almaktadır. Diğerleri ise Organik üretimin, çevreye daha duyarlı olduğu için organik gıda satın alır. Çok sayıda insan ise bu ürünlerin daha iyi tadına sahip olduğuna inandığı için organik gıda satın almaktadır. Organik gıdanın kalitesini ölçebilirmiyiz? Veya diğer bir ifade ile organik ile geleneksel gıdayı karşılaştırabilirmiyiz? 1.2. Organik ve geleneksel gıdaların karşılaştırması Organik ve geleneksel gıdalar karşılaştıran çalışmalar olmasına rağmen, bu çalışmalar iki gıda türü arasında adil bir karşılaştırmaları geçerli değildir. Son günlerde yapılan güvenilir çalışmalar gittikçe artmakta olup, bilim adamları yavaş yavaş organik gıdaların olası yararlarının kanıtını ortaya koymaya başlamaktadır.

19 1.3. Organik yiyeceklerin tadı Gıdalardaki tad kavramı çok kişisel bir şeydir. Ürünün organik olup olmadığı yiyeceğin pişiriliş şekli gibi çok sayıda faktöre bağlıdır. Fig. 1. Organik sebzeler Bu nedenle, organik gıdalar konvansiyonel gıdalardan daha lezzetli olduğu kesin olarak belirtilemez (Figur 1). 2. Gıda güvenliği Muhtemelen gıda güvenliği hakkında konuşurken akla gelen dört temel şey vardır. Bunlar, pestisit kalıntıları, Gıda Katkı Maddeleri, gıda zehirlenmesi ve genetiği değiştirilmiş gıdalar. Mevcut halde konvansiyonel çiftçilerin yaklaşık 400 farklı böcek ilacı kullanmak için izin verilir. Eğer organik bir çiftçi ise yalnızca 10 dan daha az sentetik olmayan böcek ilacı kullanabilirsiniz yılında, EFSA tarafından yapılan çalışmada geleneksel gıdaların %1.4 Maksimum Kalıntı Seviyelerinin (LMR) üzerinde pestisit kalıntılarının bulunduğunu bildirmiştir. Meyve (%0,9) ve sebze (%5.9)lerde pestisit kalıntılarının bulunması daha endişe verici olmuştur. Kalıntı düzeyleri genellikle çok düşük olmakla birlikte, tüm gıdaların %1.4 Avrupa yönetmelikleri tarafından belirlenen maksimum kalıntı seviyelerini aşmıştır. Organik Ürünler genellikle hiçbir pestisit kalıntısı içermez. Kalıntıları bulunsa bile bu oran genellikle geleneksel üretimden daha düşük konsantrasyonlardadır. Organik üründe bulunan kalıntıların kaynağının etraftaki çevreden geldiği düşünülür. Peki gıdalardaki pestisitler sağlığa zararlımıdır? Aslında, pestisit karışım kalıntısının akut zehirlenme, birçok tip kanser, alerji, astım, üreme bozuklukları ve anormallikleri, obezite, diyabet ve diğer metabolik hastalıklar, nörogelişimsel ve

20 davranışsal bozukluklar olarak bildirilen bir dizi insan sağlık sorunları ile bağlantılı olduğu bildirilmiştir (Figur 2). Bunlar: Akut zehirlenme Pekçok kanser tipi Alerji Üreme bozuklukları Diabet Endokrin bozuklukları Fig. 2. Pestisit kullanımı ile ilgili insan sağlığı sorunları ve zehirlenmeler Organik gıdalar, gıda zehirlenmesine neden olurmu? Çeşitli bilim adamları ve doktorlar çok fazla organik gıda tüketiminin bu sistemde sentetik gübre yerine hayvan gübrelerinin kullanılmasından dolayı gıda zehirlenmelerinin daha sıklıkla görülebileceğini öngörmektedir. Ancak, gıda zehirlenmesi riski ile organik gıdalar arasında bir bağlantı olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. En basitinden, organik tarım sistemleri için besin sağlayan en önemli unsurlardan baklagillerden yonca veya fasulye hayvan gübresi değildir. 4. Gıda Katkı Maddeleri Geleneksel gıda işlemelerinde 500'den fazla gıda katkı maddelerinin kullanımına izin verilirken, organik gıda işlemelerinde sadece 30 gıda katkı maddelerinin kullanımına izin verilir.

21 Organik standartlar, kalp hastalığı, osteoporoz, baş ağrısı, astım ve hiperaktivite gibi sağlık sorunları ile bağlantılı olması nedeni ile katkı maddelerini yasaklamaktadır. Organik gıda işlemelerinde hidrojene yağlar, fosforik asit, Aspartam, monosodyum glutamat ve yapay boyaları gibi maddeleri kullanamazsınız. 5. Genetiği değiştirilmiş gıdalar - Tarım için doğru ya da yanlış? Tarımda genetik mühendisliğin doğruları ve yanlışlar ile ilgili tartışmalar daha uzun süre bir tartışılacak gibi görünmektedir. Şu anda, organik gıdalar GD maddelerden uzak garantili olan tek yiyecektir. 6. Organik gıdaların besin içeriği Bizim için Organik gıdaların bazı yönlerden beslenme açısından daha iyi olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin, organik meyve ve sebzelerde kuru madde içeriği, tat ve doku ile ilgili durumun geleneksel ürünlere kıyasla genellikle daha yüksektir. Diğer bir deyişle, geleneksel yöntemle üretilen meyve ve sebzeler daha fazla su ihtiva eder. Yapılan bazı çalışmalar ayrıca bazı vitamin ve minerallerin organik gıdalarda genellikle daha yüksek seviyelerde olduğunu göstermiştir. Örnek, magnezyum, demir, fosfor ve C vitamini ortalamalarının organik üretimde geleneksel gıdalara kıyasla oldaha önemli ölçüde olduğu tespit edilmiştir Gıdalardaki ikincil (sekonder) metabolitler Bazı vitamin ve minerallerin daha fazla içermesinin yanısıra, organik ürünler de vitamin ya da ikincil metabolitler olarak bilinen bileşiklerin geleneksel gıdalara kıyasla daha yüksek düzeyde bulunur. Bu bileşikler öncelikle meyve, sebze ve üzümde bulunur. Bu bileşikler insan sağlığı üzerinde olumlu etkileri, özellikle bazı kanser türlerini önlemeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Önceden yapılan çalışmalarda organik meyve ve sebzeler geleneksel ürünlere kıyasla daha yüksek düzeyde vitamin içermeye eğilimlidir. Bu durum özellikle domates, patates, elma ve kırmızı üzüm üzerinde bir dizi çalışmalarda gösterilmiştir. (Figure 3).

22 Fig. 3. Organik üzümde yüksek vitamin içeriği bulunur 6.2. Organik gıdanın besin değeri Gıda besin değeri insanlar veya hayvanlar üzerindeki ölçülebilir etkisi vardır. Organik gıdalarla beslenen hayvanların geleneksel gıda ile beslenenlere oranla daha sağlıklı kaldığına dair küçük ama artan kanıtlarla bildirilmiştir. İnsanlar üzerinde benzer çalışmalar olmamakla birlikte, genel olarak organik gıda ile beslenen insanların diğer ürünlerle beslenenlere kıyasla daha sağlıklı olduğunu önermek için oldukça sınırlı kanıtlar bulunmaktadır (Figur 4). Fig. 3. Organik gıda ile beslenen hayvanlar daha sağlıklı kalır 7. Özetle Sonuç olarak, organik gıdalar, gıda güvenliği, besin içeriği ve besin değeri açısından geleneksel gıdalara kıyasla üstün olabileceğini gösteren bazı kanıtlar bulunmaktadır. Organik gıda tüketimi ve insan sağlığı arasındaki bağlantıyı gösteren ilk bulguları teyit etmek için çok daha fazla ayrıntılı araştırma gereklidir. Bu konular hakkında daha fazla bilgi ve verileri, Modül 7- Organik ürünlerin Korunması ve dönüşümü isimli modülde bulabilirsiniz.

23

24 Modul 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 4 Organik Tarım ve Koruma 1. Giriş Organik tarım kültür alanlarında değerli yaşam alanlarını ve türleri korumak için tek yol değildir. Ancak, organik tarım bunları korumada en etkili yollarından biridir. Organik tarım bir yönetim düzeni sağlayarak yaşam alanlarını ve türleri çok etkin şekilde koruyabilir ve genişletebilir (Figur 1). Bu bölüm korumda organik tarımın faydaları ve organik tarımda yaşam alanları ve türlerin korunma yolları ile ilgilidir. Fig. 1. Portekiz organik tarım sistemi Habitat ve türlerin korumasına ve geliştirmesine teşvik eder 2. Biyoçeşitlilik 2.1. Biyoçeşitlilik nedir? Öncelikle, organik tarımın biyoçeşitliliğe nasıl faydalı olabileceğine bakacağız. Biyoçeşitlilik şimdi sık sık duyacağımız bir terimdir. Ama tam anlamı ile bu ne anlama geliyor? Bu tüm dünyada ya da dünyanın belli bir bölümünde yaşam çeşitliliği demektir (Figur 2). Çiftliğinizde olan birçok farklı yaşam şekli buna bir örnektir..

25 Fig. 2. Biyolojik çeşitlilik dahil olduğu ekosistemdeki tüm canlı organizmaların (bitkiler, kuşlar, böcekler, sürüngenler, memeliler, mikroorganizmalar) her bir parçasının yaşam çeşitliliğidir 2.2. Yabani bitkiler ve Hayvanlarda Kriz! Dünyada türlerin kaybolması üzücü bir gerçek olup bundan büyük ölçüde insanlar sorumludur. Tarım arazilerindeki yabani çiçek türlerinin çoğu yoğun bir şekilde kayboldu. Tarlakuşu, sarı kiraz kuşu ve serçe gibi kuş türleri ciddi oranda azalış içindedir. Su sıçanları gibi memeliler daha nadir hale gelmekte ve kurtlar ve toprak mikroorganizmaları gibi daha küçük türlerin ciddi oranda azaldığını görmekteyiz. Bu türlerin çoğu doğada hayati rollere sahiptir ve bizim kırsal alanları kaplayan bitkiler ve hayvanlar hakkında daha fazlasını bilmek ve onları nasıl koruyacağımızı öğrenmek çok önemlidir Tarım arazileri biyoçeşitliliği kötü vurdu Yakın zamanda Avrupa da yaşam alanları azaldı veya bozuldu, fakat simdiler kültür alanlarında biyoçeşitlilik açısından bir kriz mevcuttur ki koruluk veya kırsal alanlar gibi tarım alanı olmayan yerlerle kıyasla biyoçeşitlilik oran bazında uyuşmamaktadır. Örneğin çiftlik civarında yaşayan kuş sayılarında ciddi azalış vardır. Kuş sayısı yaklaşık %40 azalmıştır ve bu düşüş bazı türlerde %80 e yaklaşmıştır. Şüphesiz bu durum ikinci Dünya savaşından sonra tarım alanlarının istila etmesinden kaynaklanmıştır. Eğer benzer durum devam ederse birçok tür yok olacak Neden biyoçeşitliliğe ihtiyaç duyarız? Kendi kendinize niçin biyoçeşitliliğe ihtiyacımız var diye sorabilirsiniz. Şöyle ki, zengin bir kır bahçesini turizm ve hoş vakit geçirme amaçlı satmak daha kolaydır. Zengin bir kır alanı yaşamak, oynamak ve çalışmak için daha çekicidir. Birçoğumuz sadece tek bir bitki türünün yetiştiği bir tarla yerine ağaçları, gölleri, dereleri, çit bitkilerini ve tarlaları görmek isteriz.

26 Geniş biyoçeşitliliğe sahip bir alan bize ihtiyaç duyduğumuz tüm besini, yakıtı, endüstriyel ürünü, ticari malı ve eğitimi sunacaktır Yüksek biyoçeşitlilik-etkin besin döngüsü için esastır En son olarak, belki de en önemlisi, fazla çeşit barındıran bir doğal sistem (ekosistem) tüm boyutları ile en iyi geri dönüşüm fonksiyonunu getiren sistemdir (Figur 3). Örneğin; besinler geri dönüşür; nefesimizdeki karbondioksit ve fosil yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan karbondioksit nefes almamız için gerekli olan oksijene dönüştürülür; atık maddeler ve kirleticiler ayrışır, azot havadan alınarak bitkilerin kullanabileceği yapıya dönüşür. Biyoçeşitliliğin çok önemli olduğu şüphesizdir. Fig. 3. Ekosistemde doğal geri dönüşüm fonksiyonları

27 Bazı tanımlar ekosistem doğal geri dönüşüm fonksiyonlarını anlamak için önemlidir: Fotosentez: Benzersiz bir işlem olup yeşil bitkilerin (yada yüksek bitkiler) karbondioksit (CO2), su ve güneş enerjisini karbonhidrat ve suya dönüştürmesidir. Solunum: Bitkiler ve hayvanların oksijeni karbondioksit (CO2), suya ve enerjiye dönüştürme işlemidir. CO2: aynı zamanda karbondioksit olarak da bilinir, bitki ve hayvanlar solunum yaparken oluşur. Yüksek bitkiler: Fotosentez yapabilme yeteneğine sahip yeşil bitkiler. Bitki atıkları: Kök, yaprak ve dal yapısındaki bitkisel materyaldir. Toprak humusu: Bitki ve hayvanların toprakta ayrışması sonucu oluşan organik maddenin az veya çok durağan halidir. Genellikle koyu renklidir. Nematodlar: Mikroskobik kurtlar olup bitkisel materyal üzerinde yaşarlar. Bazıları faydalı olup sadece ölü bitkiler veya diğer toprak canlıları üzerinde yaşar ve onları ayrıştırırlar. Diğer bir kısım nematodlar ise bitkileri paraziti olup ciddi zararlılardır. Protozoalar: Çok küçük-tek hücreli canlılar olup bitkiler için faydalı ve zararlı mikroorganizmaların üzerinde yaşayarak beslenirler. Toprak solucanları: Toprakta yaşayan enine kesiti yuvarlak olan canlılardır. Çok sayıda türe sahip olup hepside faydalıdır. Bitki atıklarını parçalarlar ve toprağa karıştırırlar ve böylece atıkların mikroorganizmalar tarafından daha kolay ayrışımlarını sağlarlar. Funguslar: Toprağın yaşayan canlı kısmı açısından bakıldığında funguslar toprağın yaşayan canlı kısmınının en çoğunu oluştururlar. Genellikle az küçük kümeler halinde bir birlerine sıkı bağlı hypae olarak biline yapı şeklinde yaşarlar, fakat yaşam koşulları kötüleşince canlılıklarını devam ettirebilecekleri çok farklı biçimlere dönüşebilirler. Aynı zamanda koşullar olumluya dönüşünce çoğalabilecekleri yapıya dönüşürler. Farklı türlerin farklı görevleri vardır; bazıları toprakta yaşayan canlılara parazit ve çok sayıda tür ise kültür bitkilerinde hastalık yaparlar. Arthopodlar: Toprakta yaşayan akarlar, yay kurtları, kırkayaklar ve çıyanlar gibi bir grup canlılardır. Bazıları bitki atıkları üzerinde yaşar ve onları ayrıştırmaya yardımcı olurlar. Bazıları toprakta yaşayan diğer canlılar üzerinde yaşarlar. Hemen hemen hepsi tarımda ya faydalı yada zararsızdırlar.

28 Bakteriler: Küçük-tek hücreli organizmalar olup toprakta çok fazla sayıda bulunurlar. Binlerce farklı sayıda türe sahip olup çok farklı rolleri vardır. Çoğu organik maddenin humusa ayrışımına yardımcı olur, bazıları azot döngüsünde olduğu gibi spesifik besin döngüsünde önemli görev alırlar. Az sayıda tür ise bitki parazitidir. 3. Neyi korumak istiyoruz? Organik çiftliğinizde neyi koruyacaksınız? Tamam, farklı tip koruluk, çayırlık, bataklık ve tarım sahaları gibi yaşam alanlarını korumak istersiniz (Figur 4). Fig. 4. Farklı yaşam alanlarını (orman, otlak, sulak alan ve tarım arazisi) biyolojik çeşitlilik geliştirmek ve korumak için katkıda bulunur. Aynı zamanda siz bazı spesifik türleri korumak istersiniz. Örneğin, çiftlik kuş ve memelileri, besin döngüsünde önemli yere sahip toprakta yaşayan hayvanlar Organik Tarım daha iyi koruma için Şimdi organik tarım sisteminin biyoçeşitliliği geleneksel tarım sistemine kıyasla daha fazla desteklediğine dair çok sayıda artan miktarda delil vardır. Başka bir ifade ile organik tarım yaşam alanlarını ve türleri daha iyi korumaktadır (Biodivine, 2015; Costa ve ark., 2016; Gabriel ve ark., 2010; Rahmann, 2011). Bazı geleneksel tarım yapan çiftçiler iyi korumada ve çiftliklerinde yaşam alanı idaresi açısından başarılar elde etmelerine rağmen, bu başarı bireyselde kalmıştır. Organik çiftlikte korumayı ve biyoçeşitliliği artırmayı maksimize etmek kolaydır. Çünkü bu kolaylık organik çiftliklerde biyoçeşitliliğin çok zengin olmasından kaynaklanmaktadır. Başka bir ifade ile organik çiftliklerde kültür bitkileri ve çiftlik hayvanlarının yelpaze genişliği daha fazladır. Diğer önemli huşu ise organik çiftlikte eğer kullanılıyorsa daha az pestisit kullanılmasıdır

29 3.2. Koruma için organik çiftlik yönetimi Geleneksel çiftçilerin tersine, organik çiftçiler korumayı ön plana çıkarmak zorundadır, çünkü standartlar çiftçilerin bunun böyle yapmasını dikte etmektedir. Avrupa Birliği standartları korumadan kısaca bahseder. Bu standartlar çiftçilerden korumanın yüksek düzeyde uygulanmasını ve uzmanlardan yardım istemeye hazır olmasını ister. Bu standartlar doğal alanların, ağaçların, koruların ve tarla sınırlarının mümkün olduğu kadar korunmasını ve genişletilmesini ister. Bu standartlar binaların yapımında, çiftlik gübresi uygulamalarında, arazi ulaşımlarında ve ilgi gören tarihi yerlerin yapısının korunmasında kurallar koyar. 4. Özetle Bu bölümün sonucu: eğer iyi yönetilirse organik çiftlikler koruma yönünden sağladığı faydalar geleneksel çiftliklere kıyasla daha iyidir. Bu doğrudur çünkü çiftlikte koruma uygulamaları sadece bireysel koruma uygulamalarından değil aynı zamanda sistemin bir bütün olarak korunmasından gelmektedir.

30

31 Modul 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 5 Aile Çiftlikleri için Organik Tarım 1. Giriş Bu bölümde Aile çiftliğinin ne olduğunu, Aile çiftliğinin önemini ve Aile çiftçilerinin Organik tarımdan nasıl yararlanabileceklerini öğreneceğiz. 2. Aile çiftlikleri Aile çiftlikleri küçük çiftlikler olup aile tarafından işletilirler ve kadın ve erkekleri kapsayan aile iş gücüne yoğun olarak bağlıdırlar. Aile ve çiftlik bir biri ile bağlı olup birlikte gelişir ve ekonomik, çevresel, sosyal ve kültürel işlevlerin kombinasyonudur. (FAO, 2013) Fig. 1. Aile çiftlikleri- aile ve aile işgücü ile yürütülen küçük çiftlikler Son zamanlarda, aile tarımı kırsal alanlardaki temel rolünden dolayı kamuoyunun gündeminde merkezi bir unsur haline gelmiştir. Aile tarımsal işletmelerinin ekonomik, çevresel, sosyal ve kültürel önemlerinin yanı sıra, sürdürülebilir bir sistem olarak gıda üretiminde rollerinden dolayı Birleşmiş Milletler in 2014 yılını Uluslararası Aile Tarımın Yılı ilan etmiştir. Aile tarımı, zaman ve mekân içinde tekrar eden tarihi bir gerçektir. Dünya etrafında bir tur atacak olursak aile işletmeciliğinin organik tarımla elden ele geçen başarılı örneklerini görebiliriz. Güney Amerika da Peru Andes i, Afrika da Madagaskar Lac Alaotra yı, yada Japonya da Tekei sistem i, Kafkasya da Gürcistan ı, hatta Doğu Avrupa da Karadağ dağlarını yada orta Avrupa da Tyrol organik kooperatiflerini başarılı aile tarım işletmelerine örnek verebiliriz (Figur 2) (Ávila, 2012;

32 Auerbach et al., 2013; Batello et al., 2010; Diarra, 2012; Jordan and Hisano, 2011; Krug, 2012; von Dach et al., 2013). Fig. 2. Organik tarım yapan aile çiftliklerinin dünyadaki başarılı örnekler. Aile çiftçiliği gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde gıda üretim sektöründe baskın bir tarım şeklidir. Aile çiftlikleri, ekili alan, kullanılan ekipman ve üretim tipi açısından oldukça yüksek çeşitlilik gösterir (Figure 3). Bu tür çiflikler büyük verimli tarım ovalardan kurak otlak ve kentsel alanlara kadar tüm ekosistemlerde bulunur. Fig. 3. Aile çiftlikleri çeşitlidir: Çin'de pirinç tarlalarından Akdeniz ülkelerinde zeytin üretimine Aile çiftçiliği hakkında bazı veriler Dünyada mevcut 570 milyon çiftliğin %88 i aile çiftliğidir (2 hektardan küçük çiftlikler). FAO nun tahminlerine göre bu çiftlikler dünya gıdasının %70 ini üretmektedir ve dünya genelinde ailelerin %40 yaşam şekli bakımından küçük aile çiftliklerine bağlıdırlar (FAO, 2014). Avrupa da, FAO konseptine göre, yaklaşık sahipli arazilerin %97 si veya kullanılan kırsal alanların %68 i geleneksel ve kültürel değerleri koruyan kişiler olup toplam nüfusun %26 ini oluşturmaktadır.

33 Tarım sektörü ezici bir şekilde aile çiftliklerinden oluşur. Gerçekte, Portekiz, İspanya ve İtalya da işletmelerin %90'ından fazlası aile işletmeleri olup kalıcı ve ağırlıklı olarak aile içi iş gücünü kullanır. Bu çiftlikler, kullanılan tarım alanlarının %67 sini kapsaması bunların yerel ve ulusal ekonomideki önemlerini açıklar. Bu çiftlikler gelenekleri ve kültürel değerleri kuşaktan kuşağa geçirdiklerinden korunmalı ve yaygınlaştırılmalıdırlar (Figur 4) Fig. 4. Portekiz'de geleneksel tarım sistemleri 2.2. Aile tarımı neleri sağlar Aile tarımı gıda üretimini garantiler. Aile tarımı açlığa ve dengesiz beslenmeye karşı savaşta kilit rol oynar. Küçük çiftlikler arazi bütünlüğü ve enerji tüketimi açısından daha üretken ve sürdürülebilirdiler. İnsanların kırsal alanda yerleşmesine, tarihi kültürel değerlerin korunmasına, üretime ve tüketime katkı sağlarlar Aile tarımında organik tarımın başarısı Aile çiftlikleri organic tarımla yeni başarılara, yeniliklere ulaşır, çünkü organic tarım bu tür gelişmelere uygundur: Hayvan ve bitki yönetimi ile billi bir yer ve zamanda (rotasyonla yada beraber) besin döngüsünü optimize eder Toprak aktivitesini arttırır ve organik maddeyi düzenler; Yerel tohum ve çeşitleri kullanımı çiftlikte biyoçeşitliliği teşvik eder; Pazarlama açısından tüketici ile kurulan yakın ilişkiyi devam ettirir; Pestisit ve gübre girdilerini azaltır; Sağlıklı ve besleyici ürünler sağlar.

34 (a) (b) (c) (d) (e) Fig. 5. Aile çiftliklerinden yarar sağlanılan tarım uygulamaları: (a) ittifak (yoldaşlık), (b) kaplama bitkileri, (c), toprak aktivitesi ve organik madde geliştirme, (d) yerel tohumlar ve çeşitleri, (e), sağlıklı ve besleyici gıda kullanımı 3. Özetler Organik tarımla aile tarım işletmeleri büyük başarılara ve yeniliklere erişir. Organik tarım besin garantisi, kazanç, iş olanağı sağlar ve aile işletmelerine yenilikleri getirir; Aynı zamanda, aile çiftçileri geleneklerinin yaşatılmasını garanti eder; Organik küçük işletmeler, sosyal yapıların güçlendirilmesini, yenilikçi ağların geliştirilmesini ve girişimciliği teşvik eder ve kırsal yaşamı garantiye alır. Organik tarım, aile tarım işletmelerinin ve küçük tarımsal işletmelerin karşılaştığı sorunlara çözüm sunar.

35

36

37

38 Modul 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 7 Organik üretimde pazarlama Bu bölümde organik ürünlerin kavramları, önemi ve pazarlama stratejisi hakkında bilgiler edinilecektir. Pazarlama stratejisi pazar ile tüketici arasındaki ilişkiyi güçlendirmedeki yardım, ve ürüne sağladığı katma değerlerden dolayı organik çiftçiler için büyük bir öneme sahiptir 1. Kavramlar 1.1. Pazarlama nedir? Pazarlama: Pazar (tüketiciler) ihtiyaç ve isteklerinin belirlenmesi ve satın alma kararına neden olan tatmin ve kıymetin sağlanması işlemidir. Pazarlama satış artışını veya bir ürünün tüketimini amaçlayan ticari stratejiler üzerinde yoğunlaşır. Bu nedenle, pazarlama iş modelinin gelişimi üzerine kurulur Pazarlama, Reklam veya iletişim? Kurumsal İletişim stratejik ve entegre bir kavram olup tüketicinin aklında positif imaj oluşturmayı veya yerleşmeyi amaçlar. İletişim görsel ve kavramsal açıdan marka geliştirme esasına dayanır.. Pazarlama ve iletişim şirket içinde iki faaliyetken, reklam bir iletişim aracıdır ve her ikisi de pazarlama ve stratejik iletişimin hizmetindedir Pazarlamada neyi amaçlarız? Pazarlama ve iletişim, tüketiciyi (Figur 1) ikna etmeye ve nihai hedef olarak şirketin kar etmesine katkı sağlar.

39 Fig.1. Pazarlama ve iletişim organik ürünlerini tanıtmak için gereklidir Pazarlama pazar ihtiyaçlarının sistemli ve sürekli bir analizini, satış organizasyonu ve ticari iletişim stratejilerini kapsar. Organik ürünlerin pazarlanması, organik tüketicilerin satın alma davranışlarını anlama ve hangi faktörlerin satın alıma işlemine geçişi durdurduğu veya engellediği temeline dayanır. 2. Pazarlama planı 2.1. Pazarlama faliyetini nasıl geliştirebiliriz? Bu uygulama ve performans ölçütleri ile bir şirketin ticari hedeflerine ulaşmayı amaçlayan şirketin iş modelinin analiz edildiği belgede tanımlanmıştır (Figur 2). Fig.2. Pazarlama planı şirketin iş modelinin anahatlarının belgesidir Stratejik pazarlama: ürünlerin ticarileştirilmesi için kuralları tanımlar; Operasyonel veya taktiksel pazarlama: stratejisinin uygulanması üzerinde yoğunlaşır Pazarlama planının yapısı nedir? 1. Durumun stratejik analizi: Dış (makroekonomik, demografik, teknolojik, politik, yasal ve sosyokültürel çevre, talep, tüketiciler, rakipler) ve iç faktörlerin (üretim, finans, organizasyon,.) araştırılması.. 2. Durumun teşhisi: Uygun bilgilerin SWOT analiz özeti (Güçlü yönleri, Zayıf yönleri, Fırsatlar ve Tehditler). 3. Hedeflerin konulması 4. Stratejilerin tanımlanması: Pazarlama karışımı

40 5. Faaliyetlerin tanımlanması: Araç ve eylemlerin bağlantıları (ne yapılmalı, ne zaman, kim tarafından, ve ne kadar para ayrılacağı). 6. Bütçe 7. Kontrol mekanizmaları 2.3. Pazarlama karışımı Pazarlamayı hangi unsurlar oluşturur? 4 P (Product, Price, Place, Promotion) unsuru klasik olarak pazarlamayı oluşturur (Figur 3). Fig.3. 4P Ürün (Product): bir ihtiyacı karşılamak için piyasaya sunulan mal veya hizmet. Ücret (Price): takas için belirlenen değer, maliyeti, talebe göre belirlenir, Yer (Place): ürünün üreticiden tüketiciye doğru zaman dilimi, yeri ve miktarda taşınma kanalları. Promosyon (Promotion): ürün iletişimi. 3. Organik tüketiciler 3.1. Pazarlamanın en önemli kısmı nedir? Organik tarım tüm ülkelerde aynı şekilde kabul görmekten hoşlanmaz ve arz ve talep arasında boşluk vardır. Ancak, değişen değerler ve toplumun evrimi organik tüketimi pekiştirmeye başlar ve genelleştirilebilir. İhtiyaçların giderilmesi açısından pazarlama tüketici ve pazar analizin temel noktası olmalı, tüm pazarlama çerçeve içinde geliştirilmelidir.

41 3.2. Tüketicimiz kimdir? Hedef kitle: Organik tüketici nasıl olmalıdır? Geleneksel ürünlerden farklı bir piyasa alanı olarak tanımlanır. Eko tüketiciler başlıca sağlık ve çevre bakımı konusunda endişe taşır. Potansiyel tüketiciler: Neden diğerleri müşterilerimiz değil? Tüketicinin güven eksikliğinin ana nedeni sektöründen habersiz olması, ürün tipini zorluklar ve etiketlemeyi ihmali alakalıdır. (biyolojik, organik ve ekolojik) tanımadaki 4. Stratejiler Calomarde (2000) e göre, Karma pazarlama unsurlarını oluşturan elementler esas alınarak, farklı stratejiler her bir organik işletme açısından belirler: ürün, fiyat, yer ve promosyon (Figur 4). Fig.4. 4 P's stratejisi: Product (ürün), price (fiyat), place (yer) ve promotion (promosyon) Ürün (Product): Üretim ve tüketimde kirleticilerin minimize edilmesi. Kıt olan materyallerin yerine bol olanların konulması, Müşteri hizmetleri: Organik kullanım için tavsiyeler, Geri dönüşümlü ve enerji tasarrufu sağlayan ürünlerin üretimi Fiyat (Price): Doğrudan organik ürün maliyetleri (Figure 5), İç organik maliyetler, Hava kirliliği ve kaynakların kıtlığı maliyetleri içselleştirilmesi, Fiyatlarında pozitif ayrımcılık, Organik ürün fiyatlarında farklılaşma.

42 Fig.5. Fiyat stratejileri piyasa yaklaşımı için temeldir Yer (Place): Satış noktasında organik bilinçlendirme, Yeniden dağıtım promasyon (dönüş, ambalaj ve geri dönüşüm), Dağıtım kanalları doğal kaynakların tüketiminde tasarruf sağlar Promosyon (Promotion): Ekolojik farkındalık, Organik ürünler ve üretim hakkında bilgi üretimi, Çevre kriterleri promasyonu, Ekolojik ürün hizmetleri hakkında bilgi, Ekoloji üzerine halkla ilişkiler faaliyetler gerçekleştirme (Figure 6) Diğer Stratejiler: Fig.6. Tüketimin yeni yolları olarak farklı promosyon stratejileri, tüketici ile ilişkiyi güçlendirebilir Pazar bu ürünlere alışık değildir ve bu ürünler hakkında çok az biliye sahiptir ve bu nedenle organik ürünlere talep azdır. Buna karşın çevre bilinci artmaktadır. Ürünlerin pazarlanmasında takip edilmesi gereken stratejilerin bazıları şunlardır: Ürün (Produc)t: Ürüne yeni özellikler ekleme, oluşturma, Yeni veya tamamlayıcı hizmetleri dahil etmek, Ürün değiştirme. Ürün yelpazesini genişletme, Yeni bir marka Tüketiciler genellikle organik ürünlerin sunduğu faydalardan dolayı daha fazla ödemeye hazırdır. Ancak, fiyat genellikle organik ürünlerin tüketiminde kısıtlayıcı bir faktördür. Bazı stratejiler şunlardır: Fiyat (Price): Rakiplerden daha düşük fiyat, her şey dahil fiyatlar, artan fiyatlar Organik ürünler tüketicilerin kolayca bulabileceği ürünler değildir. Dağıtım kanalları yeterli değildir: büyük perakendeci marketler organik ürünlere daha fazla önem vermeye başlıyor olmasına rağmen, genellikle organik ürünler sadece bazı özel marketlerde bulunmaktadır. Bazı stratejiler şunlardır: Yer (Place): Özel dağıtım, sadece özel satış noktalarında, Secici dağıtım, sadece seçilen satış noktalarında, Yoğun dağıtım, tüm satış noktalarında, Fiziksel olmayan dağıtım: telefonla ya da veya kapı önü satıcılığı

43 Tüketicilerin ürünlerimizi duyurması ve ürünlerimizi tüketicilere hatırlatması amacıyla tüketicilerin teşvik edilmesi önemlidir. Bazı stratejiler şunlar olabilir: Promosyon (Promotion): Reklam, Halk ilişkileri, Kişisel satışlar, Satış promosyonu, Mağazacılık, Nöropazarlama, Doğrudan pazarlama, bağlantılı pazarlama (CRM), yakın pazarlama, mobil pazarlama, telefonla pazarlama, gerilla veya viral pazarlama, 5. Eylemler Stratejiler belirlendikten sonra, eylemler karma pazarlamanın her bir değişkeni için doğrulanmalıdır. Ürün: Tasarım farklılıkları: paketleme, etiket, renk, şekil, boyut Fig.7. Ambalajlama ve etiketleme, tüketiciyi elde etmek ve organik ürünler özellikleri sunmak için gereklidir Fiyat (Price): Boyut indirimleri, 2 x 1, Kuponlar veya indirim kuponları, VIP müşteriler için özel fiyatlar Yer (Place): Kendi marketinin şubelerini aç, Online satış için sanal mağaza, İş raporları, Distribütör veya dağıtıcı kişi sayısını artırma,... Promosyon (Promotion): veya mesaj gönderme, Müşterileri telefonla arama, Doğrudan pazarlama: satış noktasındaki eylemler, ürün tattırma, Reklam: magazin, radyo veya TV reklamları, posterler, Halkla ilişkiler: faaliyetlere katılım, Market kartları. 6. Ekolojik Pazarlama Yeşil işletmeler: işlevinin ötesinde pazarlama! Tanımlandığı gibi ihtiyaçları karşılamaya odaklanan pazarlama finans veya insan kaynakları yönetimi gibi kurumsal işleve sahiptir. Eğilimlerin gösterdiği gibi şu anda organik pazarlama her hangi bir işletmenin pazarlama eyleminin ötesinde sürekli gündemdedir.

44 Organik pazarlama çevreye duyarlı ve sorumlu tüketicileri hedefler. Bu pazarlamanın esası organik ürünlerin piyasadaki diğer rakip ürünlere önemli bir alternatif olduğu gerçeği yanı sıra kurumsal ve sosyal sorumluluk taşıması esasına dayanmaktadır.

45

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 7- Organik Tarım Pazarlaması

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 7- Organik Tarım Pazarlaması Eco new farmers Modül 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 7- Organik Tarım Pazarlaması Modul 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 7 Organik üretimde pazarlama www.econewfarmers.eu Bu bölümde organik ürünlerin kavramları,

Detaylı

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 4- Organik Tarım ve Koruma

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 4- Organik Tarım ve Koruma Eco new farmers Modül 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 4- Organik Tarım ve Koruma Modul 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 4 Organik Tarım ve Koruma www.econewfarmers.eu 1. Giriş Organik tarım kültür alanlarında

Detaylı

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 1- Organik Tarımın Tarihçesi

Eco new farmers. Modül 1- Organik Tarıma Giriş. Bölüm 1- Organik Tarımın Tarihçesi Eco new farmers Modül 1- Organik Tarıma Giriş Bölüm 1- Organik Tarımın Tarihçesi Module 1- Organik Tarıma Giriş Section 1 Organik Tarımın Tarihçesi www.econewfarmers.eu 1. Giriş Bu bölümde organic tarım

Detaylı

ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK

ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprağın Oluşumu Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma Biyolojik Ayrışma Toprağın Doğal Yapısı Katı Kısım Sıvı Kısım ve Gaz Kısım Toprağın Katmanları

Detaylı

Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi

Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Antakya/HATAY Güney Amerika kökenli bir bitki olan patates

Detaylı

ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK

ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprak Nedir? Toprağın Tanımı Toprağın İçindeki Maddeler Toprağın Canlılığı Toprak Neden Önemlidir? Toprağın İnsanlar İçin Önemi Toprağın Hayvanlar İçin Önemi

Detaylı

Organik Meyve Yetiştiriciliğinin Temel Esasları

Organik Meyve Yetiştiriciliğinin Temel Esasları Yayın No: 42 Yayın Tarihi: 15.11.2011 Organik Meyve Yetiştiriciliğinin Temel Esasları Adem ATASAY Organik Tarım, doğadaki dengeyi koruyan, toprak verimliliğinde devamlılığı sağlayan, hastalık ve zararlıları

Detaylı

Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012

Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012 Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme 30 Mayıs 2012 Sürdürülebilir Kalkınma gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin bugünün ihtiyaçlarını karşılayabilecek kalkınma

Detaylı

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü

Detaylı

TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI

TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI Türkiye beslenme durumu yönünden hem gelişmekte olan, hem de gelişmiş ülkelerin sorunlarını birlikte içeren bir görünüme sahiptir. Ülkemizde halkın beslenme

Detaylı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı Ekosistem Ekolojisi, Ekosistemin Yapısı Ekosistem Ekolojisi Yapısı A. Ekoloji Bilimi ve Önemi Ekoloji canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır. Günümüzde teknolojinin

Detaylı

YÖNETİM Sistem Yaklaşımı

YÖNETİM Sistem Yaklaşımı YÖNETİM Sistem Yaklaşımı Prof.Dr.A.Barış BARAZ 1 Modern Yönetim Yaklaşımı Yönetim biliminin geçirdiği aşamalar: v İlk dönem (bilimsel yönetim öncesi dönem). v Klasik Yönetim dönemi (bilimsel yönetim, yönetim

Detaylı

DÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI

DÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI DÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI Prof. Dr. Cemalettin Yaşar ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Ankara 2004 1 TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI TEKNİK

Detaylı

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi TARIMSAL FAALİYETİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİSİ Toprak işleme (Organik madde miktarında azalma) Sulama (Taban suyu yükselmesi

Detaylı

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar

Detaylı

Katılım Öncesi Risk İletişim Semineri 6-7 Mayıs 2014 Belgrad/Sırbistan

Katılım Öncesi Risk İletişim Semineri 6-7 Mayıs 2014 Belgrad/Sırbistan Katılım Öncesi Risk İletişim Semineri 6-7 Mayıs 2014 Belgrad/Sırbistan Seminerin Amacı? Aday ve potansiyel aday ülkelere, AB Gıda Güvenlik Otoritesi (EFSA) tarafından AB üye ülkelerinde risk iletişiminin

Detaylı

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar.

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar. 1- Canlının tanımını yapınız. Organizmaya sahip varlıklara canlı denir. 2-Bilim adamları canlıları niçin sınıflandırmıştır? Canlıların çeşitliliği, incelenmesini zorlaştırır. Bu sebeple bilim adamları

Detaylı

EKOSİSTEM. Cihangir ALTUNKIRAN

EKOSİSTEM. Cihangir ALTUNKIRAN EKOSİSTEM Cihangir ALTUNKIRAN Ekosistem Nedir? Bir bölge içerisinde bulunan canlı ve cansız varlıkların karşılıklı oluşturdukları sisteme ekosistem denir. Ekosistem Bileşenleri Canlı Öğeler Üreticiler

Detaylı

Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ

Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Memeli hayvanlardan elde edilen süt, bileşimi türden türe farklılık gösteren ve yavrunun ihtiyaç duyduğu bütün besin unsurlarını içeren

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

KALINTILARI. Pestisit nedir? GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI 1. pestisit kalınt kaynağı. güvenilirmidir. ? Güvenilirlik nasıl l belirlenir?

KALINTILARI. Pestisit nedir? GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI 1. pestisit kalınt kaynağı. güvenilirmidir. ? Güvenilirlik nasıl l belirlenir? Tükettiğimiz imiz gıdalarg daların n güvenilirlig venilirliği i hayati derecede önemlidir KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz

Detaylı

1. Giriş. 2. Toprak kompozisyonu. Bölüm 1 - Topraklar ve Toprak Verimliliği. Modül 2 Toprak ve Besin Döngüsü

1. Giriş. 2. Toprak kompozisyonu. Bölüm 1 - Topraklar ve Toprak Verimliliği.  Modül 2 Toprak ve Besin Döngüsü Modül 2 Toprak ve Besin Döngüsü Bölüm 1 - Topraklar ve Toprak Verimliliği www.econewfarmers.eu 1. Giriş Tanıtım modülünden hatırlayacağınız gibi organik tarım en az sentetik girdi ile bitki yetiştirmek

Detaylı

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Müşteri Değeri: Bir değişim işleminde müşterinin elde ettiği yararların katlandığı veya ödediği bedele oranı Müşteri Tatmini: Mal veya hizmetin, müşteri

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 6.ÜNİTE: Canlılar ve Enerji ilişkileri

ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 6.ÜNİTE: Canlılar ve Enerji ilişkileri ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 6.ÜNİTE: Canlılar ve Enerji ilişkileri Ayrıca bitkilerin yapraklarına yeşil rengi de klorofil adı verilen bu yapılar verir. Besin Zinciri: - Aynı ekosistemde yaşayan canlıların

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Organik Tarım

Dünyada ve Türkiye de Organik Tarım Dünyada ve Türkiye de Organik Tarım Organik tarım, dünyada yaklaşık 130 ülkede yapılmakta ve organik tarım üretim alanı giderek artmaktadır. 2011 yılı verilerine göre dünyada 37 milyon hektar alanda organik

Detaylı

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir

Detaylı

Gıdalardaki Pestisit Kalıntıları. Dr. K.Necdet Öngen

Gıdalardaki Pestisit Kalıntıları. Dr. K.Necdet Öngen GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Tükettiğimiz gıdaların güvenilirliği hayati derecede önemlidir Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz gıdalar

Detaylı

TARIM VE TARIM DIŞI ALANLARDA KULLANILAN PESTİSİTLERİN İNSAN SAĞLIĞI, ÇEVRE VE BİYOÇEŞİTLİLİĞE ETKİLERİ

TARIM VE TARIM DIŞI ALANLARDA KULLANILAN PESTİSİTLERİN İNSAN SAĞLIĞI, ÇEVRE VE BİYOÇEŞİTLİLİĞE ETKİLERİ TARIM VE TARIM DIŞI ALANLARDA KULLANILAN PESTİSİTLERİN İNSAN SAĞLIĞI, ÇEVRE VE BİYOÇEŞİTLİLİĞE ETKİLERİ Dr. Aydan Alev BURÇAK Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları

Detaylı

Tablo 4- Türkiye`de Yıllara Göre Turunçgil Üretimi (Bin ton)

Tablo 4- Türkiye`de Yıllara Göre Turunçgil Üretimi (Bin ton) NARENCİYE DOSYASI Kökeni Güneydoğu Asya olan turunçgillerin, çağdaş anlamda üretimi 19. yüzyılda ABD`de başlamış ve hızla yayılmıştır. Turunçgil yetiştiriciliği dünyada 40 derece kuzey enlemi ile 40 derece

Detaylı

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması Pestisit; herhangi bir istenmeyen canlının (zararlı organizma), yayılmasını engelleyen, uzaklaştıran ya da ondan koruyan her türlü bileşik ya da bileşikler karışımıdır. Tarımda pestisitler, zararlı organizmaları

Detaylı

Kalbimizden Toprağa... ÜRÜN TANITIM KATALOĞU.

Kalbimizden Toprağa... ÜRÜN TANITIM KATALOĞU. Kalbimizden Toprağa... 2018 ÜRÜN TANITIM KATALOĞU www.olkatarim.com 01 İ Ç İ N D E K İ L E R 02. Olka Tarım Hakkında 03. Solucan Gübresi Hakkında 04. Solucan Gübresi Özellikleri 05. Ürün Bilgileri 06.

Detaylı

2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI

2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI T.C. BARTIN VALİLİĞİ İL TARIM MÜDÜRLÜĞÜ 2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI YUSUF ALAGÖZ İL TARIM MÜDÜRÜ BARTIN DA DEMOGRAFİK YAPI 2009 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS TESPİT ÇALIŞMASI SONUCUNDA İLİN TOPLAM NÜFUSU 188.449

Detaylı

TEBLİĞ. a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak,

TEBLİĞ. a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak, 15 Ağustos 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29089 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TEBLİĞ TÜRK GIDA KODEKSİ DEVAM FORMÜLLERİ TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2014/32) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; devam

Detaylı

ORGANİKÇİ AMCADAN GELECEĞİN BÜYÜKLERİNE

ORGANİKÇİ AMCADAN GELECEĞİN BÜYÜKLERİNE T.C. Samsun Valiliği İl Tarım Müdürlüğü ORGANİKÇİ AMCADAN GELECEĞİN BÜYÜKLERİNE Mehmet Ali YETGİN Ziraat Mühendisi Samsun / 2010 Dizgi/Baskı *********** Ofset Samsun İl Tarım Müdürlüğü Çiftçi Eğitimi ve

Detaylı

Bir organizmanın doğal olarak yaşadığı ve ürediği yere denir. Kısacası habitat bir organizmanın adresidir.

Bir organizmanın doğal olarak yaşadığı ve ürediği yere denir. Kısacası habitat bir organizmanın adresidir. 1.EKOSİSTEMLER TÜR HABİTAT POPÜLASYON EKOSİSTEM TÜR: Kendi aralarında üreyip verimli döller verebilen ve bir ortak atadan gelen benzer bireylerin oluşturduğu topluluğa denir. POPÜLASYON: Belli bir bölgede

Detaylı

Sıra Ürün Adı 2010 2011

Sıra Ürün Adı 2010 2011 YAŞ MEYVE VE SEBZE DÜNYA ÜRETİMİ Dünya Yaş Sebze Üretimi Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) nün en güncel verileri olan 2011 yılı verilerine göre; 2011 yılında dünyada 56,7 milyon hektar alanda

Detaylı

SORULAR / CEVAPLAR. 2 metabolic balance ile kilo nasıl dengeleniyor?

SORULAR / CEVAPLAR. 2 metabolic balance ile kilo nasıl dengeleniyor? SORULAR / CEVAPLAR 1 nedir? kilo düzenleyici metabolizma programıdır. Bu program doktorlar ve beslenme uzmanları tarafından geliştirilmiştir. Bu program yardımıyla yeme içme alışkanlıklarınız sağlıklı,

Detaylı

Organik Gıdalarda Gıda Güvenliği. Yrd. Doç. Dr. Nural KARAGÖZLÜ Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü MANİSA

Organik Gıdalarda Gıda Güvenliği. Yrd. Doç. Dr. Nural KARAGÖZLÜ Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü MANİSA Organik Gıdalarda Gıda Güvenliği Yrd. Doç. Dr. Nural KARAGÖZLÜ Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü MANİSA Organik Gıda; Yetiştirilmesinde ve işlenmesinde tohumdan son

Detaylı

TEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ

TEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ TEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ HS No: 34.01, 34.02, 34.03, 34.04, 34.05, 34.06, 34.07 DÜNYA TEMİZİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ Temizlik maddeleri deterjanlar ve sabunlardan oluşmaktadır. Bu sektörün üretmekte olduğu

Detaylı

Çevre Yüzyılı. Dünyada Çevre

Çevre Yüzyılı. Dünyada Çevre Çevre Yüzyılı Çevre; canlıların yaşamı boyunca ilişkilerini sürdürdüğü dış ortamdır. Hava, su ve toprak bu çevrenin fizikî unsurlarını; insan, hayvan, bitki ve diğer mikroorganizmalar ise, biyolojik unsurlarını

Detaylı

Haşmet GÖKIRMAK. Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014

Haşmet GÖKIRMAK. Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014 Haşmet GÖKIRMAK Yard. Doç. Dr. 14 Mart 2014 Bu Bölümde Stratejik Planlamanın Aşamaları Şirket seviyesinde Bölüm, ürün ve pazar seviyesinde Şirket Misyonunun belirlenmesi Şirket amaç ve hedeflerinin belirlenmesi

Detaylı

Sağlıklı Tarım Politikası

Sağlıklı Tarım Politikası TARLADAN SOFRAYA SAĞLIKLI BESLENME Sağlıklı Tarım Politikası Prof. Dr. Ahmet ALTINDĠġLĠ Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ahmet.altindisli@ege.edu.tr Tarım Alanları ALAN (1000 ha)

Detaylı

Yeşil Lojistiğin Tersine Lojistik ile İlişkisi ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Önemi. Araş.Gör. Güneş KÜÇÜKYAZICI Yrd.Doç.Dr. Murat BASKAK YAEM, 2010

Yeşil Lojistiğin Tersine Lojistik ile İlişkisi ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Önemi. Araş.Gör. Güneş KÜÇÜKYAZICI Yrd.Doç.Dr. Murat BASKAK YAEM, 2010 Yeşil Lojistiğin Tersine Lojistik ile İlişkisi ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Önemi Araş.Gör. Güneş KÜÇÜKYAZICI Yrd.Doç.Dr. Murat BASKAK Sunum Plânı Tedârik Zinciri ve Tedârik Zinciri Yönetimi Lojistik

Detaylı

Ziraat. Müh. Fatma MAMAK

Ziraat. Müh. Fatma MAMAK IV.ULUSLARARASI ORTA/DOĞU AVRUPA VE ORTA ASYAORGANİK SEKTÖRDEKİ GELİŞMELER KONFERANSI AB VE TÜRKİYE ORGANİK TARIM MEVZUATININ UYUMLAŞTIRILMASI Ziraat. Müh. Fatma MAMAK 13-14 14 NİSAN 2012 AB VE TÜRKİYE

Detaylı

PROJE ADI: BİTKİLERDE AŞILAMA

PROJE ADI: BİTKİLERDE AŞILAMA PROJE ADI: BİTKİLERDE AŞILAMA REHBER ÖĞRETMEN: ADALET DOĞAROĞLU PROJEYİ HAZIRLIYANLAR: NAZLI GÖNÜLŞEN DENİZ TOSUN SEVGİN ÖZER ERDEM CAN KEREMCAN ERASLAN 0 İÇİNDEKİLER TEŞEKKÜR...1 GİRİŞ...2 1. BİTKİ AKTİVATÖRLERİ...3

Detaylı

TÜRKİYE NİN TARIM ÜRÜNLERİ PAZARINDAKİ YERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

TÜRKİYE NİN TARIM ÜRÜNLERİ PAZARINDAKİ YERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ TÜRKİYE NİN TARIM ÜRÜNLERİ PAZARINDAKİ YERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Şebnem BORAN Günnur BİNİCİ ALTINTAŞ Tarım sektörü; insanlar için gerekli gıdaları karşılayan, sanayiye hammadde kaynağı oluşturan, nüfusun

Detaylı

TOPRAK. Bitki ve Toprak İlişkisi ÇAKÜ Orman Fak. Havza Yönetimi ABD. 1

TOPRAK. Bitki ve Toprak İlişkisi ÇAKÜ Orman Fak. Havza Yönetimi ABD. 1 TOPRAK TOPRAK Toprak arz yüzeyini ince bir tabaka halinde kaplayan, Kayaların ve organik maddelerin türlü ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen, İçerisinde ve üzerinde geniş bir canlılar alemini

Detaylı

ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ÇİNE MESLEK YÜKSEKOKULU DERS PROGRAMI. PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA Ana Arı Yetiştirme

ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ÇİNE MESLEK YÜKSEKOKULU DERS PROGRAMI. PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA Ana Arı Yetiştirme PROGRAM: ARICILIK Ana Arı Yetiştirme Arı ve Arıcılık Ürünleri (Anfi 1) Çevre Koruma (Anfi 1) Nektar ve Polen Bitkileri Nektar ve Polen Bitkileri Arı ve Arıcılık Ürünleri Arı Ekolojisi Arı Hastalık ve Zararlıları

Detaylı

Nilay PANCAR Tarımsal Desteklemeler Dai. Bşk. Çözümleyici 24/09/2014. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Nilay PANCAR Tarımsal Desteklemeler Dai. Bşk. Çözümleyici 24/09/2014. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Nilay PANCAR Tarımsal Desteklemeler Dai. Bşk. Çözümleyici 24/09/2014 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Sunuş İçeriği Eğitim Detayları Polonya Hakkında Krakow Tarım Üniversitesi Avrupa Birliği Tarım

Detaylı

TÜRKİYE TOHUMCULUK SANAYİSİNİN GELİŞİMİ VE HEDEFLERİ İLHAMİ ÖZCAN AYGUN TSÜAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI

TÜRKİYE TOHUMCULUK SANAYİSİNİN GELİŞİMİ VE HEDEFLERİ İLHAMİ ÖZCAN AYGUN TSÜAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI TÜRKİYE TOHUMCULUK SANAYİSİNİN GELİŞİMİ VE HEDEFLERİ İLHAMİ ÖZCAN AYGUN TSÜAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI MART 2011 Tohumculuk Sanayisi Nedir? Tohumculuk Hangi İş ve Aşamalardan Oluşur? Tohumculuk İçin AR-GE

Detaylı

Trakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı

Trakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı Trakya Kalkınma Ajansı www.trakyaka.org.tr Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı EDİRNE YATIRIM DESTEK OFİSİ EDİRNE İLİNDE YEM BİTKİLERİ EKİLİŞİ, MERALARIN DURUMU

Detaylı

Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı

Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı Üretim ve Verim Katkısı Toplum Beslenmesine Katkı Sanayi Sektörüne Katkı Milli Gelire Katkı Dış Ticaret Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı

Detaylı

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012 0

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012 0 Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012 0 GIDA İŞLEME MAKİNELERİ SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 8417.20 Ekmek, pasta, bisküvi fırınları (elektriksiz) 8419.31 Tarım ürünleri için kurutucular 8419.89

Detaylı

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünyamızda o kadar çok canlı türü var ki bu canlıları tek tek incelemek olanaksızdır. Bu yüzden bilim insanları canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandırmışlardır.

Detaylı

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur: BİYOLOJİNİN ALT BİLİM DALLARI Biyoloji; Latincede canlı anlamına gelen bio ve bilim anlamına gelen logos kelimesinden oluşur. 1 Biyoloji = Canlı Bilimi Biyoloji tüm canlıların yapı, davranış ve fonksiyonlarını

Detaylı

Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye

Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye Günümüzde çok amaçlı bir kullanım alanına sahip olan Mısır, Amerika Kıtası keşfedilene kadar dünya tarafından bilinmemekteydi. Amerika Kıtasının 15. yüzyıl sonlarında keşfedilmesiyle

Detaylı

MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Denizli Verimliliği Artırma Projesi

MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Denizli Verimliliği Artırma Projesi MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Denizli Verimliliği Artırma Projesi Verimlilik ve Toplam Kalite Yönetimi 10 Nisan 2010 Hatice EKSEN Uzman MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Ülke ekonomisinin

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM ve BİTKİ KORUMA

SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM ve BİTKİ KORUMA SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM ve Hasan Kıroğlu SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞME Bu günden yarına herkes için daha iyi bir yaşam olanağı sağlama düşüncesi. - Beslenme, Eğitim, Sağlık, Güvenlik, Çevre ve GÖNENÇ SÜRDÜRÜLEBİLİR

Detaylı

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI. Dr. Osman Orkan Özer

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI. Dr. Osman Orkan Özer Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 14.Hafta SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI Dr. Osman Orkan Özer SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE GİRDİ KULLANIMI Sürdürülebilir tarım; Günümüz kuşağının besin gereksinimi

Detaylı

Türkiye de Organik Tarım

Türkiye de Organik Tarım Türkiye de Organik Tarım Ülkemizde organik tarım, 1984-85 sezonunda geleneksel ihraç ürünlerimizden kuru üzüm ve kuru incir ihracatı ile başlamış ve daha sonraki yıllarda hızla gelişme göstererek 2008

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Ta ıtı For u Dersi Adı Öğreti Dili Otel İşletmeciliği Türkçe Dersi Verildiği Düzey Ön Lisans (X ) Lisans ( ) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğiti Öğreti Siste i Örgü Öğreti X) Uzakta Öğreti Diğer Dersin

Detaylı

İşletmelerin en temel iki fonksiyonu; mal ve hizmet üretmek ve üretilen mal ve hizmetleri pazarlamaktır. Üretim, mal veya hizmetlerin nasıl ortaya

İşletmelerin en temel iki fonksiyonu; mal ve hizmet üretmek ve üretilen mal ve hizmetleri pazarlamaktır. Üretim, mal veya hizmetlerin nasıl ortaya PAZARLAMA YÖNETİMİ İşletmelerin en temel iki fonksiyonu; mal ve hizmet üretmek ve üretilen mal ve hizmetleri pazarlamaktır. Üretim, mal veya hizmetlerin nasıl ortaya konulacağını; pazarlama ise hangi ürünlerin,

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 16 Ekim Dünya Gıda Günü Herkesin gıda güvenliğine ve besleyici gıdaya ulaşma

Detaylı

İLAÇ, ALET VE TOKSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU. Dr. A. Alev BURÇAK Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı

İLAÇ, ALET VE TOKSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU. Dr. A. Alev BURÇAK Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı İLAÇ, ALET VE TOKSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU Dr. A. Alev BURÇAK Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı Sunu Planı Dünya da Tarım İlacı Kullanımı Türkiye de Tarım İlacı Kullanımı İlaç Alet

Detaylı

1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK

1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK 1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK Kentsel Atıksu Arıtım Tesislerinde Geliştirilmiş Biyolojik Fosfor Giderim Verimini Etkileyen Faktörler Tolga Tunçal, Ayşegül Pala, Orhan Uslu Namık

Detaylı

organik gübre

organik gübre www.multiponi.com MultiPoni gübre, standart kimyasal gübrelere kıyasla bitki beslemesini, tabiatın yöntemleriyle gerçekleştirir ve toprak yapısını zenginleştirerek dengeler. Mikroorganizmalar, MultiPoni

Detaylı

Toprak organizmaları arasında birkaç üretici olmasına rağmen ana. bileşenleri tüketiciler, ayrıştırıcılar ve cansız maddelerdir.

Toprak organizmaları arasında birkaç üretici olmasına rağmen ana. bileşenleri tüketiciler, ayrıştırıcılar ve cansız maddelerdir. EKOSİSTEM OLARAK TOPRAK Toprak organizmaları arasında birkaç üretici olmasına rağmen ana bileşenleri tüketiciler, ayrıştırıcılar ve cansız maddelerdir. Toprağın mineral ve organik madde parçaları karasal

Detaylı

GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ

GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ Ülkemizde, gıda ve elektrik enerjisi ihtiyacı, ekonomik gelişme ve nüfus artışı gibi nedenlerden dolayı hızla artmaktadır. Gıda miktarlarında, artan talebin karşılanamaması sonucunda

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI NASIL YAPILIR?

İYİ TARIM UYGULAMALARI NASIL YAPILIR? İYİ TARIM UYGULAMALARI HAKKINDA YÖNETMELİK: Yönetmelik metni uzun olduğundan adresinden ulaşılabilir. güncel yönetmelik hükümlerine Bakanlığımızın aşağıda veb Resmi Gazete Tarihi: 07.12.2010 Resmi Gazete

Detaylı

Sizce ne oldu da endüstriyel kirlilik kavramı önem kazandı???

Sizce ne oldu da endüstriyel kirlilik kavramı önem kazandı??? ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 1. Endüstriyel Çevre Kirliliği Tarihi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Sizce ne oldu da endüstriyel kirlilik kavramı önem kazandı??? GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ÇEVRESEL ATIKLAR

Detaylı

Avrupa daki Bağcılık Faaliyetlerinde Biyolojik Çeşitliliğin Korunması için Ortaklık

Avrupa daki Bağcılık Faaliyetlerinde Biyolojik Çeşitliliğin Korunması için Ortaklık Avrupa daki Bağcılık Faaliyetlerinde Biyolojik Çeşitliliğin Korunması için Ortaklık Biyolojik Çeşitlilik Kontrolü Bireysel Biyolojik Üzüm üretim alanları: İsim/Konum XY 2 XY Çiftlikteki Biyolojik Çeşitlilik:

Detaylı

Dünya Ekonomisinde Tarımın Rolü

Dünya Ekonomisinde Tarımın Rolü Kaynak: Kalkınma Ekonomisi, Feride Doğaner Gönel, Efil Yayınevi, Ekim 2010. Ulusal sınırlarla kısıtlanmış olan toprak faktörü piyasası tekelci piyasa özellikleri gösterir, yani serbest rekabetçi piyasa

Detaylı

Vitaminlerin yararları nedendir?

Vitaminlerin yararları nedendir? Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin

Detaylı

Ufuk TÜRKER* * A.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, Ankara uturker@agri.ankara.edu.tr

Ufuk TÜRKER* * A.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, Ankara uturker@agri.ankara.edu.tr HASSAS TARIM TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI Ufuk TÜRKER* * A.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, Ankara uturker@agri.ankara.edu.tr HASSAS TARIM NEDİR? Tarımda hedeflere ulaşmak 3 anahtar unsur gereklidir.

Detaylı

Bölüm 5. OrganikTarımda Bitki Besleme Yönetimi. Prof.Dr. Süleyman TABAN. Prof.Dr. Metin TURAN

Bölüm 5. OrganikTarımda Bitki Besleme Yönetimi. Prof.Dr. Süleyman TABAN. Prof.Dr. Metin TURAN Bölüm 5 OrganikTarımda Bitki Besleme Yönetimi Prof.Dr. Süleyman TABAN Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, Ankara Prof.Dr. Metin TURAN Atatürk Üniversitesi, Ziraat

Detaylı

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını

Detaylı

Zeynep Gamze MERT Gülşen AKMAN Kocaeli Üniversitesi EKO- ENDÜSTRİYEL PARK KAPSAMINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Zeynep Gamze MERT Gülşen AKMAN Kocaeli Üniversitesi EKO- ENDÜSTRİYEL PARK KAPSAMINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ Zeynep Gamze MERT Gülşen AKMAN Kocaeli Üniversitesi EKO- ENDÜSTRİYEL PARK KAPSAMINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ DOĞAL ÇEVRİMLER Enerji Girdisi Atık yok Isı kaybı Yerkabuğun dan sağlanan malzeme Yerkabuğun a bırakılan

Detaylı

Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı

Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı Hexaferm, organomineral gübre olarak adlandırılan yeni nesil bir gübre cinsidir.

Detaylı

Sürdürülebilir Pestisit Kullanımı

Sürdürülebilir Pestisit Kullanımı Sürdürülebilir Pestisit Kullanımı Doç. Dr. Seral YÜCEL Dr. Hale GÜNAÇTI Adana Biyolojik Mücadele Araştırma İstasyonu Dünyanın en önemli sorunlarından biri hızla artan nüfusudur. Dünya nüfusunun gittikçe

Detaylı

ORGANİK TARIMDA ÖNCÜ KENT: İZMİR

ORGANİK TARIMDA ÖNCÜ KENT: İZMİR 2015 KASIM-ARALIK- SEKTÖREL ORGANİK TARIMDA ÖNCÜ KENT: İZMİR Şebnem BORAN Dünya da ve Türkiye de organik tarım hızla gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Son 20 yılda Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya da organik

Detaylı

EKONOMİ BAKANLIĞI Türkiye Ekonomisi ve Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü

EKONOMİ BAKANLIĞI Türkiye Ekonomisi ve Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü EKONOMİ BAKANLIĞI Türkiye Ekonomisi ve Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü Sunum: Murat YAZICI (Daire Başkanı) Pamuğun Geleceği Şekilleniyor Konferansı Bodrum 12-14 Haziran 2014 TEKSTİL VE KONFEKSİYON ÜRÜNLERİ

Detaylı

1-16 Nisan İçerik Raporu

1-16 Nisan İçerik Raporu 1-16 Nisan İçerik Raporu 1 Nisan Çarşamba Kayısı ağaçlarının yaprakları sarımsı ise topraktan beslenmesi yetersizdir. Timac Agro ürünleri ile ihtiyacı olan besinleri sunabilirsiniz. Aslında elma, soğan,

Detaylı

Biyosistem Mühendisliğine Giriş

Biyosistem Mühendisliğine Giriş Biyosistem Mühendisliğine Giriş TARIM Nedir? Yeryüzünde insan yaşamının sürdürülmesi ve iyileştirilmesi için gerekli olan gıda, lif, biyoyakıt, ilaç vb. diğer ürünlerin sağlanması için hayvanlar, bitkiler,

Detaylı

İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.

İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu. İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde

Detaylı

ORGANİK TARIM HIZLA GELİŞİYOR

ORGANİK TARIM HIZLA GELİŞİYOR 2018 OCAK/ŞUBAT - SEKTÖREL ORGANİK TARIM HIZLA GELİŞİYOR Şebnem BORAN Dünyada ve ülkemizde organik tarım ve organik ürünler ticareti son yıllarda hızla gelişmektedir. Son 20 yılda Avrupa, Kuzey Amerika

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Bileşenleri Tedarik zincirlerinde üç temel bileșenden söz edilebilir: Aktörler: Tedarik zinciri

Detaylı

Tarımsal Meteoroloji. Prof. Dr. F. Kemal SÖNMEZ 23 EKİM 2013

Tarımsal Meteoroloji. Prof. Dr. F. Kemal SÖNMEZ 23 EKİM 2013 Tarımsal Meteoroloji Prof. Dr. F. Kemal SÖNMEZ 2 EKİM 201 Prof. Dr. Mustafa Özgürel ve Öğr. Gör. Gülay Pamuk Mengü tarafından yazılan Tarımsal Meteoroloji kitabından faydalanılmıştır. Hava ve İklim ile

Detaylı

1. Giriş. 2. Besinler Besin kaynakları. Bölüm 4 Gübreler ve İlave besinler. Modül 2 Toprak ve Besin döngüsü

1. Giriş. 2. Besinler Besin kaynakları. Bölüm 4 Gübreler ve İlave besinler.  Modül 2 Toprak ve Besin döngüsü Modül 2 Toprak ve Besin döngüsü Bölüm 4 Gübreler ve İlave besinler www.econewfarmers.eu 1. Giriş Bir önceki bölümde besin temininde ekim nöbetinin önemini gördünüz. Bu bölümde organik çiftçilerin kullandığı

Detaylı

TURİZM PAZARLAMASI. Pazarlama nedir? PAZARLAMA, iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim/mübadele sürecidir.

TURİZM PAZARLAMASI. Pazarlama nedir? PAZARLAMA, iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim/mübadele sürecidir. TURİZM PAZARLAMASI Genel Olarak Pazarlama Pazarlama nedir? PAZARLAMA, iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim/mübadele sürecidir. kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayabilecek

Detaylı

Tarım politikaları ve DTÖ: Cenevre, Ankara, Vaşington un bakış açısı Bilime dayalı ticaret standartlarının önemi

Tarım politikaları ve DTÖ: Cenevre, Ankara, Vaşington un bakış açısı Bilime dayalı ticaret standartlarının önemi Tarım politikaları ve DTÖ: Cenevre, Ankara, Vaşington un bakış açısı Bilime dayalı ticaret standartlarının önemi Karen Stuck ABD Kodeks Müdürü DTÖ tarafından referans gösterilen uluslar arası standart

Detaylı

Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği

Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL 4.Bölüm Tarım Politikası Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından faydalanılmıştır.

Detaylı

(A) 1-500 Anaç küçükbaş 80-TL/baş (B) 501 ve daha fazla Anaç 72-TL/baş

(A) 1-500 Anaç küçükbaş 80-TL/baş (B) 501 ve daha fazla Anaç 72-TL/baş 2016 YILINDA UYGULANACAK TARIMSAL DESTEKLER BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Amaç ve Kapsam 1. Tarımsal üretimde sertifikalı ve çevreye duyarlı üretimi yaygınlaştırmak, gıda ve yem güvenliğini, erkenciliği,

Detaylı

Mevcut Durum ve Geleceğimiz

Mevcut Durum ve Geleceğimiz Mevcut Durum ve Geleceğimiz Metodoloji 21.Yüzyılın Yeni Güvenlik Ajandası Yeni Jeopolitik Eksen Gıda Jeopolitiğinin Yeni Ekseni Gıda Güvenliği ve Türkiye Yeni Güvenlik Ajandası Ulusal Askeri Güvenlik

Detaylı

Organik Tarımda İşletme Planlaması

Organik Tarımda İşletme Planlaması Organik Tarımda İşletme Planlaması ICEA (Etik ve çevresel Sertifikasyon Enstitüsü) Zir. Yük. Müh. Ramazan AYAN email: info@icea-tr.com Tarımsal ve doğal ekosistemler DOĞAL Kontrol: İçsel Enerji: Güneş

Detaylı

AB Bütçesi ve Ortak Tarım Politikası

AB Bütçesi ve Ortak Tarım Politikası AB Bütçesi ve Ortak Tarım Politikası OTP harcamalarının AB bütçesinin önemli bölümünü kapsaması, bu politikayı bütçe tartışmalarının da odak noktası yaparken, 2014-2020 Mali Çerçeve içinde tarım, kırsal

Detaylı

www.boren.com.tr / info@boren.com.tr

www.boren.com.tr / info@boren.com.tr www.boren.com.tr / info@boren.com.tr YAŞAM da BOR BOR/B; Yeryüzünde bileşikler halinde, toprak, kaya ve suda az miktarlarda fakat yaygın olarak bulunan bir elementtir. Yer kabuğunda 10-20 ppm, deniz ve

Detaylı

Normal (%) 74 59 78 73 60. Bozuk (%) 26 41 22 27 40. Toplam (Ha) 889.817 192.163 354.526 1.436.506 17.260.592. Normal (%) - - - - 29

Normal (%) 74 59 78 73 60. Bozuk (%) 26 41 22 27 40. Toplam (Ha) 889.817 192.163 354.526 1.436.506 17.260.592. Normal (%) - - - - 29 1.1. Orman ve Ormancılık Türkiye yaklaşık olarak 80 milyon hektar (ha) yüzölçümüyle dağlık ve eko-coğrafya bakımından zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Bu ekolojik zenginliğe paralel olarak ormanlar da

Detaylı

2016 TD BAŞVURU REHBERİ DEĞİŞİKLİĞİ

2016 TD BAŞVURU REHBERİ DEĞİŞİKLİĞİ 2016 TD BAŞVURU REHBERİ DEĞİŞİKLİĞİ 23/02/2016 tarih ve 2016/2 sayılı Yönetim Kurulu kararınca 2016 Teknik Destek Programı Başvuru Rehberinde aşağıdaki değişiklik yapılmıştır. ÖNCEKİ HALİ 1. 2016 TEKNİK

Detaylı

PAZARLAMA. İnsan ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik mübadele işlemidir.

PAZARLAMA. İnsan ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik mübadele işlemidir. 1 PAZARLAMA İnsan ihtiyaç ve isteklerini karşılamaya yönelik mübadele işlemidir. 2 Pazarlama İşlevi Mevcut ve potansiyel alıcılara istek tatmin edici ürün, hizmet ve bilgileri sunmak üzere planlama, fiyatlandırma,

Detaylı

KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT ANALİZİ

KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT ANALİZİ T.C. KUZEYDOĞU ANADOLU KALKINMA AJANSI KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT ANALİZİ Dr. Mehmet Ali ÇAKAL TRA1 2012 Her hakkı saklıdır. İÇİNDEKİLER 1. KAPSAM... 2 2. KUZEY DOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM

Detaylı