FACEBOOK VE BAĞIMLILIK: MEDYA BAĞIMLILIĞI ARAŞTIRMASI

Transkript

1 The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number: Number: 38, p , Autumn II 2015 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi Yayınlanma Tarihi FACEBOOK VE BAĞIMLILIK: MEDYA BAĞIMLILIĞI ARAŞTIRMASI FACEBOOK AND DEPENDENCY: RESEARCH OF MEDIA SYSTEM DEPENDENCY Yrd. Doç. Dr. Umur IŞIK Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazatecilik Bölümü Yrd. Doç. Doç. Hasan TOPBAŞ İnönün Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü Özet İnternet ve bağlı teknolojilerin hayatımızın son yirmi yılında yarattığı değişimlerin hızına yetişmek neredeyse imkânsızdır. İnternet, sosyal medya ve bağlı teknolojilerle şekillenen iletişim ortamı başta kültürel, ekonomik, siyasal sistemler olmak üzere makrodan mikroya toplumun bütün katmanlarında devrim niteliğinde ve küresel düzeyde etkilere yol açmaktadır. Dünyada en çok tercih edilen sosyal medya ortamı Facebook un, -mikro düzeyde- bireyler üzerinde ortaya çıkardığı ilişkilere odaklanan bu çalışmada; Medya Bağımlılığı perspektifi ile gerçekleştirilen faktör analizi, mevcut ilişkileri doğrulayan dörtlü bir çözüm sunmuştur. Facebook kullanan 273 denek üzerinde gerçekleştirilen araştırma, özgün form ile tam olarak uyuşan üç türden bireysel oyun, sosyal anlama, sosyal oyun- bağımlılık ilişkisinin varlığını doğrulamıştır. Ortaya çıkan bir diğer faktör ise Facebook un, bireysel düzeyde bağımlılık ilişkilerinin anlama, oryantasyon (uyum), oyun- bütününe kaynaklık ettiğini göstermektedir. Araştırma; gençlerin sosyal medya tercih ve tutumları, kullanım amaçları, geleneksel kitle iletişim aracı ilgileri ile kişisel çevre ilişkileri üzerine de sonuçlar içermektedir. Anahtar Kelimeler: Medya Bağımlılığı Teorisi, Sosyal Medya, Facebook, Bağımlılık Tipolojisi, Faktör Analizi Abstract It is almost impossible to keep up with the pace of change that Internet and associated technologies have created in the last twenty years of our lives. Internet, social media and communication environment shaped by associated technologies have affected primarily cultural, economic and political systems and all the layers of society from micro to macro levels in a radical and global way. This paper focuses on "relationships" of individuals caused by the most popular social media site of the world Facebook in micro level. Factor analyses within the perspective of Media Dependency has revealed a quartet resolution which confirms the current relationships. The research carried out on 273

2 320 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ subjects who use Facebook, confirmed the presence of three types of addiction relations solitary play, social understanding, social play- which are utterly harmonious with the original form. Another emanating factor is that "individual" level of dependence relations of Facebook form the basis for the whole of - understanding, orientation, and play. The research includes results of social media preferences and attitudes of the youth, intended purposes, traditional mass media interests and personal environment relations. Keywords: Media Dependency Theory, Social Media, Facebook, Dependency Typology, Factor Analysis 1.Giriş Bilimsel araştırmalar; üniversite, bölüm ve bunlara bağlı olarak lisansüstü program sayılarının artması gibi sebeplerle orantılı bir şekilde her geçen gün çoğalmaktadır. Bu sebeple araştırma yapılacak alana katkı sağlayabilecek, nitelikli bir çalışma ortaya koyabilmek için daha önce tamamlanan çalışmaların incelenmesi önemli bir durum haline gelmiştir. Bilimsel araştırmaların herhangi bir alanda, herhangi bir konuda karşılaşılan problemlere çözüm yolları bulma, bir sorunu ortadan kaldırma, bir ihtiyacı karşılama gibi gereksinimlerle ortaya çıktığı söylenebilir. Araştırma temelde bir arama, bilinmeyeni bilinir yapma sürecidir (Arlı ve Nazik, 2003, s.3) ve hissedilen bir güçlük ile başlar. (Karasar, 2009, s.22) Günümüzde aynı alanlarda aynı veya benzer konularda birden fazla çalışmanın tamamlanması gibi durumlar da, daha önce tamamlanan çalışmaların değerlendirilmesine yönelik araştırmalara karşı bir ihtiyaç oluşturmaya başlamıştır. Al (2005), çalışılan konuların bilim çevrelerine aktarımını bilimsel iletişim olarak ifade etmektedir. Daha önce yapılan çalışmaların değerlendirmesi üzerine yapılacak olan araştırmalar, ilgili alanda çalışılan konu üzerinde bilimsel çalışmalarda gelinen seviyeyi sonraki araştırmalara sunması bakımından önemlidir. Daha önce yapılan çalışmaların değerlendirilmesi, meta analiz yönteminde olduğu gibi farklı nitelikte aynı konu üzerine yapılmış olan çalışmaların değerlendirilmesi şeklinde olabileceği (Büyüköztürk., vd., 2008, s.24) gibi bir disiplin veya alt disiplini üzerine yapılmış olan çalışmaların değerlendirilmesi şeklinde de olabilir. Belirli bir alana yönelik olarak daha önce tamamlanmış olan çalışmaların değerlendirildiği bir araştırma; hangi konularda, hangi yöntemler ile hangi yıllarda çalışmalar bulunduğu ve bu çalışmalarda hangi sonuçlara ulaşıldığı gibi bilgilerin bir arada sunulması bakımından önemlidir. Özellikle çalışılan alanda çalışmaların bulunduğu zaman dilimi içerisinde araştırmaların ilerleme durumunun ortaya çıkarılması bakımından önem taşımaktadır. Bu amaçla hazırlanan araştırmaların bu yönü düşünüldüğünde, belirli aralıklarla tekrar edilmesi gerekliliği de ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bilimsel araştırmalar için çalışma aşamaları düşünüldüğünde, konu seçiminin ve bu amaca yönelik olarak yapılacak literatür taramasının önemi, bütün alanlarda araştırmacıların üzerinde durduğu bir konudur. Özellikle lisansüstü programlarda çoğunlukla ilk bilimsel çalışmalarını yapmakta olan araştırmacılar açısından konu seçiminin önemi ve zorluğu bilinmektedir. Bir araştırmanın yarısının doğru konu seçmek olduğu (Seyidoğlu, 2003, s. 48) ve konu belirleme aşamasında araştırmacının öncelikle ilgili alanda daha önce ne gibi çalışmaların yapıldığına bakması gerektiği belirtilmektedir. (Bilici ve Bilici, 2013, s. 8) Bu sebeple çalışılacak olan alanda daha önce tamamlanmış olan çalışmaları bir araya getirerek değerlendiren araştırmalar,

3 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 321 literatür taraması ve konu seçimi açısından araştırmacılar için kaynak niteliğindedir. Her alanda ve alt disiplinlerinde bu amaçla hazırlanan çalışmalara ihtiyaç duyulabileceği düşünülmektedir. Bu düşüncelerden yola çıkılarak müzik alanında yapılan bilimsel araştırmalara yönelik bir literatür taraması yapılmıştır. 1.1.Literatür Müzik alanında bilimsel araştırmalar, Üniversitelerin ilgili bölümlerinde lisansüstü programlara bağlı olarak sürdürülmektedir. Uçan (1996, s.111); yıllarında çıkarılan yasalarla müzik öğretmeni ve müzik sanatçısı yetiştiren tüm yüksek öğretim kurumlarının üniversiteler kapsamına alındığını ve böylece müzik bilimi nin yanı sıra müzik sanatı, müzik eğitimi alanlarının üniversiter bir nitelik kazandığını, lisans ve lisansüstü (yüksek lisans, doktora ve ona eşdeğer sanatta yeterlik) düzeylerde bilimsel, sanatsal ve bilimsel/sanatsal öğretim yapılan, akademik derecelere yönelik ana bilim/ sanat dalı haline geldiğini ( ) belirtmiştir. Günümüzde müzik alanında; farklı Üniversite, Enstitü ve Ana Bilim Dal ında (A.B.D.) birçok farklı konuda, çoğunlukla alt disiplinleri üzerine çalışmalar olmakla birlikte son yıllarda disiplinler arası çalışmaların da artmaya başlaması ile çok sayıda bilimsel araştırma tamamlanmıştır. Lisansüstü programların artmasıyla orantılı olarak araştırma sayıları da her geçen gün çoğalmaktadır. Bunlara bağlı olarak belirli bir alanda daha önce tamamlanan çalışmaların değerlendirilmesi ihtiyacı müzik alanında da gözlenmektedir. Konuyla ilgili olarak; müzik makaleleri üzerine (Ece, 2007a; Ece, 2007b), müzik bilimleri, öğretmenliği/eğitimi alanında yapılan araştırmalar üzerine (Ayhan, 2006; Kalaycıoğlu ve Ece, 2012; Karkın, 2011; Kılıç, 2010; Sağer, 2005), müzik alanında yapılan disiplinlerarası araştırmalar üzerine (Ece ve Çeşit, 2011) çalışmalar bulunduğu gözlenmiştir. Müzik alanı içinde alt disiplin olarak bakıldığında ise besteciler (Ece, 2007c; Toptaş, 2013a), yaylı çalgılar (Demirbatır, 2001), piyano (Ömür ve Gültek, 2011; Toptaş, 2013b), keman ve viyola (Tebiş ve Okay, 2013; Varış, 2012), viyolonsel (Orhan, 2012), flüt (Ataman, 2009) üzerine çalışmalar bulunduğu gözlenmiştir. 1.2.Problem Durumu Müzik alanında daha önce tamamlanan çalışmaların değerlendirmesi üzerine yapılan araştırmalar incelendiğinde; müzik alanının alt disiplinlerinden biri olan çalgı alanında yapılan çalışmalar üzerine daha fazla sayıda değerlendirme yapıldığı görülmektedir. Müzik disiplini içinde çalgı üzerine yapılan araştırmaların sayıca fazla olmasından dolayı, çalgı üzerine yapılan çalışmaların değerlendirilmesine yönelik araştırmalara ihtiyaç duyulduğu söylenebilir. Bu araştırmada, çalgı alanlarından biri olan viyola üzerine yapılan lisansüstü tez çalışmalarını incelemek amaçlanmıştır. Viyola üzerine tamamlanmış olan çalışmaların bir araya getirilerek değerlendirilmesi ile ülkemizde viyola alanında yapılan bilimsel çalışmaların durumu saptanabilir. Yapılacak yeni çalışmalar için araştırmacılara, hangi konularda ne kadar çalışma bulunduğunun, hangi konularda çalışmalara ihtiyaç duyulduğunun sunulması ile literatür taraması, konu seçimi gibi aşamalarda katkı sağlanabilir. Araştırmanın, ülkemizde viyola üzerine bilimsel anlamda çalışmaların ilerlemesi bakımından yararlı olabileceği düşünülmektedir. Bir alanda gelişimin sağlanabilmesi, ilgili alanın bilimsel araştırmalardaki seviyesine bağlıdır. Bilimsel araştırma konusunda yetersiz olan alanlarda, herhangi bir konu üzerinde hedeflere ulaşma ve gelişim sağlama konusunda başarı sağlanamaz. Viyola alanının her boyutunda gelişim sağ-

4 322 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ lanabilmesi için viyola alanında yapılan bilimsel çalışmalar önem taşmaktadır. Bu sebeple, çalgı alanının önemli bir dalı olan viyola alanında, performanstan eğitime kadar her boyutunda karşılaşılan problemlerin giderilmesi, ihtiyaçların karşılanabilmesi, yeni bilgi ve ürünlerin oluşturularak gelişimin sağlanabilmesi açısından yapılan araştırmanın önemli ve gerekli olduğu düşünülmektedir. Ülkemizde viyola üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelendiği birkaç araştırma (Tebiş ve Okay, 2013; Varış, 2012) bulunmaktadır. Bu konuda yapılan araştırmalarda, yapılan değerlendirme ve yorumların farklı boyutlarda olma durumu, yapılan değerlendirmelerin de yorumlanabilmesinin yanında, değerlendirmenin yapıldığı zaman dilimi önemli görülmektedir. Her geçen gün yeni araştırmaların tamamlanmış olma ihtimali ve yapılan değerlendirmenin üzerinden geçen sürede ne gibi farklılıklar olduğunun ortaya çıkarılması bakımından benzer çalışmaların devam ettirilmesi gerekir. 1.3.Araştırmanın Amacı Araştırmada, Türkiye de viyola üzerine yapılan lisansüstü tezleri inceleyerek viyola alanında yapılan çalışmaların konu, yöntem, yıllara göre dağılımı gibi yönlerden durumunun saptanması amaçlanmıştır. Viyola alanında yapılacak yeni çalışmalar için ihtiyaç duyulan araştırma konu ve yöntemlerinin belirlenmesi, viyola alanında yapılan bilimsel çalışmalardaki problemlerin ve eksikliklerin ortaya çıkarılması, sonraki çalışmalar için gerekli olacak bilgi ve ürünlerin oluşturulması bakımından araştırmacılara katkı sağlayacak bir araştırma sunmak amaçlanmıştır. 2.Yöntem Türkiye de viyola üzerine yapılan lisansüstü tezleri inceleme amacı taşıyan araştırma, tarama modelinde yapılmış betimsel bir çalışmadır. Tarama modelleri, geçmişte yada halen varolan bir durumu varolduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır. (Karasar, 2009, s. 77) Araştırmaya dahil edilen çalışmalar doküman incelemesi tekniğinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Doküman incelemesi, araştırılması hedeflenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar. (Yıldırım ve Şimşek, 2013, s.217) Araştırma kapsamında viyola üzerine yapılan tezler taranmıştır. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tez tarama kataloğunda, viyola anahtar kelimesi ile yapılan tarama 1 sonucunda 69 tez çalışması saptanmıştır tarihinde tarama yapılmıştır.

5 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 323 Tablo 1. YÖK Tez Kataloğunda Bulunan Tezlerin İzin Durumlarına Göre Dağılımı İzin durumu Yüksek Doktora Sanatta Toplam Lisans Yeterlik f % f % f % f % İzinli İzinsiz Kısıtlı Toplam Tablo1 e bakıldığında; çalışmaların % i izinli, %23.18 i izinsiz ve % 5.79 u kısıtlı durumdadır. Yüksek Lisans seviyesindeki çalışmaların % sinin, Doktora seviyesindeki çalışmaların% 50 sinin, Sanatta Yeterlik seviyesindeki çalışmaların % sının izinli durumda olduğu görülmektedir. İzinli durumda olan 49 çalışma araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmaya dahil edilen çalışmalar; tez türü, üniversite, yıl, enstitü, A.B.D. araştırma modeli, konu ile konuların A.B.D olarak dağılımları bakımından tablo haline getirilerek frekans, yüzde dağılımları incelenmiştir. Çalışma konuları, başlıklarda yer alan ifadelere bakılarak yapılan gruplandırmalara göre değerlendirilmiştir. Ayrıca konular, yapılan gruplandırmalara göre frekans dağılımlarının incelenmesinin yanında farklı nitelikleri bakımından daha belirgin bir şekilde ifade edilebilmesi amacıyla konu gruplandırmaları altında sonuç kısmında değerlendirilmiştir. 2.1.Araştırmanın Kapsamı Araştırmanın evrenini Türkiye de viyola üzerine yapılan lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Örneklemini ise ulaşılabilen 49 tez oluşturmaktadır. Araştırma, tarama yapılan tarihte YÖK tez tarama kataloğundan ulaşılan, izinli durumda olan 49 tez ile sınırlıdır. Araştırma, örneklem grubunu oluşturan çalışmaların yöntem kısmında belirtilen niteliklerinin analizi ile sınırlıdır.

6 324 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ 3.Bulgular ve Yorum Tablo 2. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin Tez Türüne Göre Dağılımı Tez Türü f % Yüksek Lisans Doktora Sanatta Yeterlik Toplam Tablo 2 ye bakıldığında, 49 çalışmanın % 75.5 i Yüksek Lisans, % ü Sanatta Yeterlik, % 2.04 ü Doktora seviyesindedir. En fazla oranda (% 75.51) Yüksek Lisans seviyesinde çalışma tamamlanmış iken, Doktora seviyesinde çok az oranda (% 2.04) çalışma bulunduğu görülmektedir. Tablo 3. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin Üniversitelere Göre Dağılımı Yüksek Doktora Sanatta Toplam Üniversite Lisans Yeterlik f % f % f % f % Abant İzzet Baysal Üniversitesi Anadolu Üniversitesi Atatürk Üniversitesi Çukurova Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi Erciyes Üniversitesi Gazi Üniversitesi İnönü Üniversitesi İstanbul Üniversitesi Kocaeli Üniversitesi Marmara Üniversitesi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Niğde Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Toplam Tablo 3 incelendiğinde, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi nde % ile en fazla oranda çalışma tamamlandığı, Trakya Üniversitesi nin % oranla ikinci sırada olduğu, Gazi ve İstanbul Üniversitesi nin de % oranla

7 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 325 üçüncü sırada yer aldığı görülmektedir. Çukurova, Erciyes, İnönü, Kocaeli, Marmara, Necmettin Erbakan, Niğde, Pamukkale ve Yüzüncü Yıl Üniversite sinde ise % 2.04 oranında en az sayıda çalışma tamamlandığı görülmektedir. Tabloda yer alan bütün üniversitelerde Yüksek Lisans seviyesinde en az 1 çalışmanın tamamlanmış olduğu, Doktora seviyesinde olan 1 çalışmanın Gazi Üniversite sinde tamamlanmış olduğu görülmektedir. Sanatta Yeterlik seviyesinde ise Anadolu (% 18.8), Dokuz Eylül (% 18.8), İstanbul (% 18.8), Mimar Sinan Güzel Sanatlar (% 27.27), Trakya (% 9.09) ve Uludağ Üniversitesi nde (% 9.09) tamamlanan çalışmalar bulunmaktadır. Tablo 4. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin Yıllara Göre Dağılımı Yüksek Doktora Sanatta Toplam Yıl Lisans Yeterlik f % f % f % f % Toplam Tablo 4 e bakıldığında; 1994, 1998, 1999, 2001, 2014 yıllarında % 2.04 oranla en az sayıda (1 er) çalışma tamamlandığı, Doktora seviyesindeki 1 çalışmanın 2002 yılında tamamlandığı; 2009 ve 2010 yıllarının % ile en fazla oranda çalışma tamamlanan yıllar olduğu görülmektedir. Çalışmaların yılları arasında yapılmış olduğu, yıllar arasında daha fazla çalışıldığı söylenebilir. Tablo 5. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin Enstitülere Göre Dağılımı Yüksek Doktora Sanatta Toplam Enstitü Lisans Yeterlik f % f % f % f % Eğitim Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Enstitüsü

8 326 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ Güzel Sanatlar Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü Toplam Tablo 5 e bakıldığında, en fazla oranda (% 75.51) Sosyal Bilimler Enstitüsü ne bağlı olarak çalışma tamamlandığı, ikinci sırada Eğitim Bilimleri Enstitüsü nün (% 16.32) yer aldığı, en az oranda (% 4. 08) Fen Bilimleri ile Güzel Sanatlar Enstitüsü nde çalışma tamamlandığı görülmektedir. Doktora seviyesinde olan 1 çalışmanın Fen Bilimleri Enstitüsü ne bağlı olarak tamamlandığı, sadece Sosyal Bilimler Enstitüsü ne bağlı olarak Sanatta Yeterlik seviyesinde çalışma tamamlandığı görülmektedir. Tablo 6. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin A. B. D. larına Göre Dağılımı Ana Bilim/Sanat Yüksek Doktora Sanatta Toplam Dalı Lisans Yeterlik f % f % F % f % Müzik Öğretmenliği/Eğitimi Müzik Toplam Tablo 6 ya bakıldığında, Müzik A.B.D nda % oranı ile daha fazla çalışma tamamlandığı görülmektedir. Doktora seviyesinde sadece Müzik Öğretmenliği A.B.D nda, Sanatta Yeterlik seviyesinde sadece Müzik A.B.D nda çalışma tamamlandığı görülmektedir. Tablo 7. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin Araştırma Modeline Göre Dağılımı Araştırma Modeli Yüksek Doktora Sanatta Toplam Lisans Yeterlik f % f % f % f % Tarama Deneme Tarama-Deneme Toplam Tablo 7 ye bakıldığında, en fazla oranda (% 97.95) tarama modelinde çalışma tamamlandığı, Yüksek Lisans seviyesinde çok az oranda (% 2.04) çalışmanın taramadeneme modelinde tamamlandığı görülmektedir. Deneme modelinde ise hiç araştırma bulunmadığı görülmektedir.

9 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 327 Tablo 8. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin Konularına Göre Dağılımı 2 Sıra Konular 3 Yüksek Doktora Sanatta Toplam No Lisans Yeterlik (N) (N) (N) (N) 1 Viyola Eğitimi Literatür Biyografi Eser İnceleme Metot İnceleme Etüt İnceleme Metot Önerisi Çalışma Önerisi Yapısal-Tarihsel İnceleme Diğer Tablo 8 e bakıldığında; en fazla sayıda (17) eser inceleme üzerine çalışma tamamlandığı görülmektedir. İkinci sırada ise viyola eğitimi (15) üzerine yapılan çalışmalar yer almaktadır. Yapısal-tarihsel inceleme (2) ile etüt inceleme (1), metot önerisi (1) üzerine en az sayıda çalışma tamamlandığı görülmektedir. Yüksek Lisans seviyesindeki çalışmaların en fazla sayıda viyola eğitimi (13) ve eser inceleme (12) üzerine çalışıldığı, Sanatta Yeterlik seviyesindeki çalışmaların en fazla eser inceleme (5) üzerine çalışıldığı, Doktora seviyesindeki çalışmanın ise viyola eğitimi ve literatür üzerine çalışıldığı görülmektedir. Tablo 9. Örneklem Grubunu Oluşturan Tezlerin A.B.D. larına Göre Konu Dağılımları SıraNo Konular Müzik Öğretmenliği Müzik Toplam (N) (N) (N) 1 Viyola Eğitimi Literatür Biyografi Eser İnceleme Metot İnceleme Konu grupları tezlerin başlıklarında bulunan ifadelere bakılarak belirlenmiştir. 3 Tezlerin konu gruplandırmaları yapılırken birden fazla gruba dahil olabilecek nitelikte çalışmalar olduğu saptanmıştır. Bu sebeple konu dağılımlarını gösteren tabloda, birden fazla konu grubuna yazılan çalışmalar bulunmaktadır. 49 çalışma içerisinden; 5 Yüksek Lisans Tezi ile 1 Doktora ve Sanatta Yeterlik Tezi 2 farklı grupta, 1 Sanatta Yeterlik ve Yüksek Lisans tezi 3 farklı grupta değerlendirilmiştir. 4 Müzik tarihi ve bestecilerin viyola alanına katıklarıyla ilgili bilgilerin yer aldığı çalışmalar diğer grubunda değerlendirilmiştir.

10 328 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ 6 Etüt İnceleme Metot Önerisi Çalışma Önerisi Yapısal-Tarihsel İnceleme 10 Diğer Tablo 9 a bakıldığında; Müzik Öğretmenliği A.B.D. nda en fazla viyola eğitimi (12) üzerine, Müzik A.B.D. nda ise en fazla eser inceleme (17) üzerine çalışma tamamlandığı görülmektedir. Müzik Öğretmenliği A.B.D. nda eser inceleme, metot önerisi ve çalışma önerisi üzerine hiç çalışma bulunmadığı, Müzik A.B.D. nda ise etüt incelemesi üzerine hiç çalışma tamamlanmadığı görülmektedir. 4. Sonuçlar, Tartışma ve Öneriler Araştırma kapsamında viyola alanında tamamlanmış olan 49 tez çalışması; tez türü, üniversite, yıl, enstitü, A.B.D. araştırma modeli, konu ile konuların A.B.D olarak dağılımları bakımından incelenmiştir. Ayrıca, benzer konuda yapılan diğer araştırmalardan (Tebiş ve Okay, 2013; Varış, 2012) farklı olarak çalışılan konular, frekans dağılımlarının incelenmesinin yanında farklı nitelikleri bakımından daha belirgin bir şekilde ifade edilebilmesi amacıyla konu gruplandırmaları altında değerlendirilmiştir. Çalışmalar tez türü ve üniversite olarak değerlendirildiğinde; 49 çalışmanın en fazla oranda (% 75.51) Yüksek Lisans seviyesinde hazırlandığı gözlenmiştir. En fazla oranda ( % 16.32) Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi nde çalışma tamamlandığı, Çukurova, Erciyes, İnönü, Kocaeli, Marmara, Necmettin Erbakan, Niğde, Pamukkale ve Yüzüncü Yıl Üniversite sinde ise en az oranda (% 2.04) çalışma tamamlandığı gözlenmiştir. Çalışmalar yıllara göre dağılımları açısından değerlendirildiğinde; yılları arasında yapılan 49 çalışmanın en fazla oranda (% 24.48) 2009 ve 2010 yıllarında tamamlandığı gözlenmiştir. Varış (2012) ın çalışmasında viyola alanından 38 tez, Tebiş ve Okay (2013) ın çalışmasında ise 58 tez incelenmiştir. Araştırmalarda aynı konularda farklı sayıda tez çalışmaları incelenmesinin sebebi, araştırmaların yapıldığı tarihe bağlı olarak yeni çalışmaların tamamlanmış olma ihtimalinin yanında izin durumu üzerinde bir değişiklik yapılması olabilir. Çalışmalar tamamlandıkları enstitülere göre değerlendirildiğinde; En fazla oranda (% 75.51) Sosyal Bilimler Enstitüsü ne bağlı olarak, en az oranda Fen Bilimleri (% 4.08) ve Güzel Sanatlar Enstitüsü ne (% 4.08) bağlı olarak çalışma tamamlandığı gözlenmiştir. Doktora seviyesinde tamamlanan çalışmanın Fen Bilimleri Enstitüsü ne; Sanatta Yeterlik seviyesinde tamamlanan bütün çalışmaların Sosyal Bilimler Enstitüsü ne bağlı olduğu gözlenmiştir. Benzer sonuçlara ulaşılan Tebiş ve Okay (2013) ın çalışmasında, Güzel Sanatlar ve Eğitim Bilimleri Enstitüsü nde daha sıklıkla yapılması beklenen tezlerin, Sosyal Bilimler Enstitüsü nde daha fazla yapıldığının saptanmasını, bu iki enstitünün son yıllarda açılmaları ve yapılanmaları nedeniyle açıklanabileceği belirtilmiştir. Çalışmalar çalışıldıkları A.B.D. ına göre değerlendirildiğinde; En fazla oranda (% 63.26) Müzik A.B.D. ında çalışma tamamlandığı gözlenmiştir. Doktora seviyesinde tamamlanan çalışmanın Müzik Öğretmenliği A.B.D nda çalışıldığı, Sanatta Yeterlik seviyesinde tamamlanan bütün çalışmaların Müzik A.B.D nda çalışıldığı gözlenmiştir. Çalışmaların çoğunluğunun Müzik A.B.D. ında çalışılmış olması ve bu

11 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 329 A.B.D. ında genellikle Yüksek Lisans seviyesinden sonra Sanatta Yeterlik çalışması yapılmış olmasından dolayı Doktora seviyesinde çok az sayıda çalışma bulunduğu söylenebilir. Çalışmalar araştırma modeline göre değerlendirildiğinde; Çalışmaların büyük çoğunluğunun (% 97.95) tarama modelinde olduğu, Yüksek Lisans seviyesinde az oranda (% 2.04) tarama-deneme modelinde çalışma bulunduğu gözlenmiştir. Ayrıca, çalışmaların araştırma modeli olarak incelenme aşamasında, önemli bir bölümünde araştırma yönteminin belirtilmediği saptanmıştır. Varış (2012) ın çalışmasında da, viyola üzerine yazılan toplam 38 lisansüstü tezin tamamının tarama modelinde gerçekleştirildiği ve bunun sebebinin viyola üzerine yazılan lisansüstü tezlerin büyük çoğunluğunun Sanatta Yeterlik seviyesinde olmasından kaynaklanabileceği belirtilmiştir. Çalışmalar konu dağılımlarına göre değerlendirildiğinde; En fazla eser inceleme (17) üzerine çalışma tamamlandığı, ikinci sırada ise viyola eğitimi (15) üzerine yapılan çalışmaların yer aldığı gözlenmiştir. Yapısal-tarihsel inceleme (2), etüt inceleme (1) ve metot önerisi üzerine çalışmaların en az sayıda olduğu gözlenmiştir. Sanatta Yeterlik üzerine tamamlanan çalışmaların çoğunluğunun eser inceleme (5) üzerine olduğu, Doktora seviyesinde tamamlanan çalışmanın ise viyola eğitimi ve literatür üzerine olduğu gözlenmiştir. Çalışmaların konu dağılımları A.B.D larına göre değerlendirildiğinde; En fazla sayıda (17) çalışılan eser inceleme konularının tamamının Müzik A.B.D ında çalışıldığı gözlenmiştir. viyola eğitimi üzerine çalışılan konuların (15) büyük çoğunluğunun ise Müzik Eğitimi A.B.D. ında tamamlandığı gözlenmiştir. Çalışma konularının çalışılan A.B.D ile genel olarak uyumlu olduğu söylenebilir. Çalışmalar konu gruplandırmaları içinde değerlendirildiğinde; Biyografi, eser inceleme, çalışma önerisi üzerine hazırlanan çalışmalarda, Koral Çalgan (Dönmez, 2011), William Primrose (Tıknaz, 2010), Necil Kazım Akses (Çalgan, 2007), Dmitry Shostakovich (Suvat, 2009), Max Reger (Genç, 2006), Rebecca Clarke (Koçoğlu, 2009), Nejat Başeğmezler (Kazgan, 2014) ve Franz Anton Hoffmeister (Torun, 2010) ile ilgili 1 er çalışma; William Walton (Bottazzini, 2009; Soyberk, 2008) ve Yalçın Tura (Atılgan, 2008; İççellioğlu, 2010) ile ilgili 2 şer çalışma; Paul Hindemith (Kantarcı, 2006; Dinç, 2006; Yücel, 2010), Bela Bartok (Altun, 2007; İnci, 2007; Tıknaz, 2004) ve Johannes Brahms (Duru; 2001; Özkan, 2010; Yinal, 2012) ile ilgili 3 er çalışma bulunduğu gözlenmiştir. Viyola eğitimi konu grubunda olan çalışmalardan 2 si (Çetinkaya, 2011; Özdemir, 2007) öğretim programıyla, 2 si (Başdan, 2008; Varış, 2002) keman-viyola karşılaştırmasıyla ilgilidir. 1 çalışma (Dündar, 2008) performansa yönelik fiziksel problemlerle ilgili olarak, 1 çalışma (Aydar, 2002) viyola eğitiminde ekol üzerine hazırlanmıştır. Çalışmalardan 4 ü (İsrafiloğlu, 1994; Kervancıoğlu, 2013; Kibici, 2014; Nacakcı, 2002) Eğitim Fakültesi, 4 ü (Çetinkaya, 2011; Kılınç, 2013; Okay, 2005; Özdemir, 2007) Güzel Sanatlar Lisesi, 1 i (Osmanzade, 2012) Konservatuvar, 1 i (Ece, 2002) mesleki müzik eğitimi veren kurumlar ve 1 i (Bektaş, 2004) başlangıç viyola eğitimi olarak hazırlanmıştır. Metot incelemesi üzerine yapılan çalışmaların 1 i (Yayla, 1999) Eğitim Fakültesi nde, 1 i (Özfındık, 2009) Güzel Sanatlar Fakültesi nde kullanılan metotlara yönelik hazırlanmıştır. 1 çalışmada (Alpay, 2010) ise düzey belirtilmemiş, 1 metot incelenmiştir. 1 çalışma (Dinç, 2009) Konservatuvar temel eğitim başlangıç metot önerisi üzerine, 1 çalışma (Derican, 2008) ise etüt incelemesi üzerine hazırlanmıştır.

12 330 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ Literatürle ilgili olarak; kemandan viyolaya uyarlama (Bottazzini, 2012), 20.yüzyıl viyola repertuvarı (Görgülü, 2006; Taş, 2009), Türk bestecilerin eserleri (Çalgan, 2007; Ece, 2002), klasik dönem viyola konçertoları (Dikicigiller, 2007) üzerine çalışmalar hazırlanmıştır. Yapısaltarihsel inceleme grubunda yer alan çalışmalar, viyolada yapısal değişim (Ece, 1998) ve müzik tarihinde viyolanın yeri (Akyürek, 2004) üzerine hazırlanmıştır. Diğer grubunda yer alan çalışmaların bir bölümünde; müzik tarihi (Dönmez, 2011, Koçoğlu, 2009), bestecilerin viyolaya yaklaşımı (Taş, 2009) ile tekniğine (Tıknaz, 2010) ve edebiyatına (Kantarcı, 2006) katkıları üzerine çalışılmıştır. Çalışma önerisi grubunda 2 çalışma (Akkaya, 2012; Tunca, 2005) orkestrayla ilgili olarak hazırlanmıştır. Çalışmaların 6 tanesi Türk müziğiyle ilgili olarak (Derican, 2008; Görgülü, 2006; Kervancıoğlu, 2013; Kılınç, 2013; Nacakcı, 2002; Osmanzade, 2012) hazırlanmıştır. Çalışmalar konu dağılımları açısından genel olarak değerlendirildiğinde, eser inceleme üzerine daha fazla çalışıldığı söylenebilir. Viyola eğitimi grubunda çalışma sayısı örneklem grubunun içinde fazla oranda gözükse bile alt başlıklar olarak bakılınca çalışma konularının çok çeşitli olmadığı; çalışma önerisi, literatür, biyografi konu gruplarının yanında, viyola dersi öğretim programları gibi konular üzerine az sayıda çalışma bulunduğu gözlenmiştir. Bunun sebebi olarak çalışmaların çoğunluğunun Müzik A.B.D nda tamamlanmış olması gösterilebilir. Araştırmaya dahil edilen 49 çalışmanın yılları arasında tamamlandığı düşünüldüğünde, viyola alanında çalışma sayısının fazla olmadığı söylenebilir. Aynı konuda geçmiş yıllarda yapılan diğer araştırma (Tebiş ve Okay, 2013; Varış, 2012) sonuçları karşılaştırıldığında ise tez türü, yöntem, konu gibi değerlendirmeler açısından geçen süre içinde çok farklılıkların ortaya çıkmadığı gözlenmiştir. Doktora seviyesinde çalışmalara ihtiyaç duyulduğu söylenebilir. Doktora seviyesinde çok az sayıda çalışma bulunması, viyola alanında uzmanlaşanların da az sayıda olduğunu göstermektedir. Viyola üzerine yapılan 49 çalışma içerisinde 4 araştırmacının [3 araştırmacının Yüksek Lisans (Bottazzini, 2009; Dinç, 2006; Tıknaz, 2004) ile Sanatta Yeterlik (Bottazzini, 2012; Dinç, 2009, Tıknaz, 2010) seviyesinde, 1 araştırmacının Yüksek Lisans (Ece, 1998) ile Doktora (Ece, 2002) seviyesinde]1 den fazla tez çalışması bulunduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçların viyola alanında bilimsel çalışmaların ilerlemesi üzerinde yararlı olabileceği düşünülmektedir. Viyola alanında daha önce yapılan çalışmaların bir arada değerlendirilmesi ile yapılacak yeni çalışmalar için önemli bir ürün oluşturulduğu ve benzer çalışmaların belirli aralıklarla tekrar edilmesinin gerekli olduğu düşünülmektedir. Ulaşılan sonuçlar göz önüne alındığında; Doktora seviyesinde çok az sayıda çalışma bulunduğu gözlenmiştir. Doktora seviyesinde tez çalışmaları yapılabilir. Çalışmaların bir kısmında araştırma yönteminin bir bölüm halinde belirtilmediği gözlenmiştir. Çalışmalarda yöntem kısmının hazırlanmasına yönelik araştırmacıları bilgilendirmeye yönelik çalışmalar yapılabilir. Çalışmaların büyük çoğunluğunun tarama modeli ile hazırlanmış olduğu gözlenmiştir. Farklı modellerde çalışmalar için araştırmacılar yönlendirilebilir. Çalışma başlıklarının konuları ifade etmede yeterliği üzerine değerlendirme yapılabilir. Aynı konu üzerine izinsiz olan çalışmalar da dahil edilerek daha kapsamlı bir araştırma yapılabilir. KAYNAKÇA

13 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 331 Akkaya, E. (2012). Orkestral Viyola Repertuvarı İçin Çalışma Kılavuzu, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Akyürek, S. (2004). Müzik Tarihinde Viyolanın Yeri ve Önemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Al, Umut (2005). Çok Yazarlılığın Bilimsel İletişimdeki Yeri. Ankara, TKD erişim tarihi: tal/publications/multipleauthorship.pdf Alpay, A. (2010). Viyola Öğretiminde Kullanılan Mazas Etudesbrillantes op.36 book II Metodu nun Sağ El ve Sol El Teknikleri Yönünden İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Altun, M. E. (2007). Bela Bartok Viyola Konçertosu nun Yazılış Hikayesi ve Tıborserly Edisyonu ile Peter Bartok-Nelson Dellamaggiore Edisyonunun Detaylı Karşılaştırılması, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Ataman, Ö. G. (2009). Ülkemizde Flüt ve Flüt Eğitimi Alanlarında Yapılan Lisansüstü Tezler. Kastamonu Eğitim Dergisi, C/S. 17 (1): Atılgan, N. (2008). Yalçın Tura nın Viyola Konçertosunun İcra Yönünden İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Arlı, M. ve Nazik, H. (2003). Bilimsel Araştırmaya Giriş. 2.Baskı Ankara: Gazi Kitabevi. Aydar, S. Ç. (2002). Evrensel Viyola Eğitiminin Türkiye Boyutu İçinde Ulusal Ekol Yaratma Araştırması, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Ayhan, A. (2006). Müzik Öğretmenliği Programlarında Yapılan Yüksek Lisans Tezlerinin ve Okutulan Yüksek Lisans Derslerinin Karşılaştırılmalı Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. Başdan, F. (2008). Keman Eğitimi ve Viyola Eğitimi Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıkların Karşılaştırmalı Araştırması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Bektaş, T. (2004). Başlangıç Viyola Eğitimine İlişkin Yeni Bir Yaklaşım ve Model Önerisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Bilici, N. ve Bilici, A. (2013). Bilimsel Araştırma El Kitabı. Ankara: Savaş Yayınevi. Bottazzini, Z. P. (2009). Willam Walton ın Viyola Konçertosu nun İki Versiyonunun Karşılaştırılarak Teknik Açıdan İncelenmesi ve Yoruma Yönelik Kolaylıkların Belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Bottazzini, Z. P. (2012). La Campanella ve Zigeunerweisen: Kemandan Viyolaya İki Uyarlama, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 2.Baskı Ankara: Pegem Akademi.

14 332 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ Çalgan, G. (2007). Necil Kazın Akses in Yaşam Öyküsü ile Viyola Konçertosu nun Müzikal ve Teknik Analizi Diğer Türk Bestecilerinin Viyola İçin Yazılmış Eserlerine Yönelik Bir Değerlendirme, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. Çetinkaya, İ. (2011). Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri Müzik Bölümlerinde Uygulanan Viyola Dersi Öğretim Programında Yer Alan 9. Sınıf Düzeyindeki Devinişsel Kazanımlara Öğrenci ve Öğretmen Görüşlerine Göre Ulaşılma Durumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Demirbatır, E. (2001). Yaylı Çalgılar Yüksek Lisans, Doktora ve Sanatta Yeterlik Tez Bibliyografyası. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi C/S. 14 (1): Derican, B. (2008). Viyola Öğretiminde Kullanılan Türk Müziği Dizilerine Dayalı Etütlerin, İçerik-Yöntem Bakımından İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Dikicigiller, N. (2007). Klasik Dönem Viyola Konçertoları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Dinç, Ş. Ö. (2006). Paul Hindemith in Viyola Eserlerinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Dinç, Ş. Ö. (2009). Türkiye deki Konservatuvarların İlköğretim Müfredatlarına Uygun Temel Eğitim Viyola Başlangıç Metodu Önerisi, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Dönmez, E. C. (2011). Koral Çalgan ın Hayatı ve Türkiye nin Evrensel Müzik Yaşamına Katkıları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Duru, Ş. (2001). Johannes Brahms ın Piyano-Keman, Piyano-Viyola ve Piyano-Viyolonsel Sonatları Üzerine Bir İnceleme, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Dündar, G. E. (2008). Keman ve Viyola Çalan Öğrencilerde Ortaya Çıkan Fiziksel Sağlık Problemleri ve Çözüm Önerileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Ece, A. S. (1998). Ortaçağdan Barok Döneme Kadar Viyoladaki Yapısal Değişimin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Ece, A. S. (2002). Çağdaş Türk Bestecilerinin Viyola Eserleri ve Bu Eserlerin Mesleki Müzik Eğitimi Veren Kurumlardaki Viyola Eğitimcileri Tarafından Kullanımlarına Yönelik Bir Değerlendirme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Ece, A. S. (2007a). Bilimsel Dergilerde Yayınlanan Müzik Makaleleri (Bibliyografya Denemesi) ( ). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C/S. 2 (15): Ece, A.S. (2007b). Türkiye de Sosyal Bilimler Veri Tabanında Müzik ve Müzik Araştırmalarının Yayınlandığı Bilimsel Süreli Yayınların İncelenmesi

15 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 333 ( ). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. C/S. 4 (2): Ece, A. S. (2007c). Çoksesli Türk Müziği Bestecileri ile İlgili Lisansüstü Tez ve Yayınlar Antolojisi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. C/S. 9 (2). Ece, A.S. ve Çeşit, C. (2011). Türkiye de Lisansüstü Düzeyde Yapılan Disiplinlerarası Müzik Araştırmaları ve Sonuçları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C/S. 4 (17): Genç, G. Ö. (2006). Max Reger ( ) op.131d Üç Solo Viyola Süiti İçin Yoruma Yönelik Teknik Çalışma Kılavuzu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Görgülü, Ö. (2006). 20.Yüzyıl Çağdaş Türk Müziği nde Viyola Repertuvarı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir. İççellioğlu, E. (2010). Yalçın Tura nın Viyola Konçertosu nun Teknik ve Yorum Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. İnci, B. V. (2007). Bela Bartok Viyola Konçertosunun Çalışma Teknikleri ve Yorum Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. İsrafiloğlu, F. (1994). Eğitim Fakülteleri Müzik Eğitimi Bölümlerinde Çalgı Eğitimi Alanında Viyola Öğretiminin Temel Esasları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Malatya. Kalaycıoğlu, Ü. ve Ece, A.S. (2012). Müzik Eğitimi Sempozyumları ve Sunulan Bildirilerinin Yapısal/Niteliksel Analizi, 10. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, 25 Nisan, Niğde. Kantarcı, E. (2006). Viyola Edebiyatında Paul Hindemith in Yeri, Önemi ve Der Scwanendreher Adlı Konçertosunun İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 19.Basım Ankara: Nobel Basımevi. Karkın, A.M. (2011). Müzik Bilimleri Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, C/S. 1 (2): Kazgan, M. (2014). Nejat Başeğmezler in Yaratılarında Stil Özellikleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. Kervancıoğlu, H. (2013). Erzurum Türkülerinin Viyola Eğitiminde Kullanılabilirliği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Kılıç, I. (2010), Müzik Eğitimi Alanındaki Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi, 9.Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, Aralık, İstanbul. Kılınç R. (2013). Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri 9.Sınıf Viyola Eğitiminde Türk Müziği Öğretimine Yönelik Öğretmen Görüşleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde. Kibici, V. B. (2014). Eğitim Fakülteleri Müzik Eğitimi A.B.Dallarında Çalıştırılan Viyola Eserlerinin Lisans Düzeyinde Kullanım Durumlarının İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek

16 334 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. Koçoğlu, Ö. (2009). XX. yüzyıl İngiliz Müziğine Genel Bakış, Rebecca Clarke ın Müzik Yaşamı ve Viyola Sonatının İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Nacakcı, Z. (2002). Türk Halk Müziği Eserlerinin Viyola Eğitiminde Kullanılabilirliği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van. Okay, H. H. (2005). Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde Verilmekte Olan Viyola Eğitiminin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. Orhan, Y. Ş. (2012). Türkiye de Viyolonsel Alanında Yapılmış Yüksek Lisans, Doktora ve Sanatta Yeterlilik Tezleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, C/S. 20 (2): Osmanzade, L. (2012). Devlet Konservatuvarlarında Verilmekte Olan Viyola Eğitiminde Çoksesli Türk Müziği Eserlerin Yeri ve Önemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Özdemir, G. (2007). Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümlerinde Uygulanan Viyola Öğretim Programına Dayalı Üçüncü Sınıf Düzeyinde Devinişsel Hedeflere Ulaşma Durumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Özfındık, Z. (2009). Güzel Sanatlar Fakülteleri Müzik Bölümlerinde Kullanılan Viyola Metodları Üzerine Bir İnceleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Kayseri. Özkan, T. (2010). Johannes Brahms ın Piyanolu Dörtlülerinde Viyolanın Kullanımı, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Ömür, Ö. ve Gültek, B. (2011). Türkiye de Yılları Arasında Piyano Üzerine Yazılmış Lisansüstü Tezlerin Analizi. E-Journal of New World Sciences Academy, C/S. 6 (4): Sağer, T. (2005). Müzik Öğretmenliği Bilim Dallarında Çalışılan Lisansüstü Tezlerin Enstitü Farklılıkları Açısından Değerlendirilmesi. DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (Özel Sayı: 1): Lisansüstü Eğitim: Seyidoğlu, H. (2003). Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı. 9.Baskı İstanbul: Kurtiş Matbaası. Soyberk, C. (2008). William Turner Walton ın Müzik Yaşamı ve Viyola Konçertosu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Suvat, E. (2009). Dmitriy Shostakovich in Son Eseri op. 147 Viyola ve Piyano Sonatı nın Tarihsel, Teorik ve Formal İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Taş, F. (2009). 20.Yüzyıl Bestecilerinin Solo Çalgı Olarak Viyolaya Yaklaşımları ve Viyola Repertuvarına Katkıları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. Tebiş, C. ve Okay, H. H. (2013). Türkiye de Müzik Sanatı ve Eğitiminde Keman ve Viyola Konulu Lisansüstü Tezlerin Konu ve Yöntem Olarak

17 Facebook ve Bağımlılık: Medya Bağımlılığı Araştırması 335 İncelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, C/S. 2 (2): Tıknaz, B. (2004). Bela Bartok Viyola ve Orkestra İçin opus post Konçerto İncelenmesi ve Çalışma Yöntemleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Tıknaz, B. (2010). William Primrose un Hayatı ve Viyola Tekniğine Getirdiği Yenilikler, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Torun, U. (2010). Franz Anton Hoffmeister Re Majör Viyola Konçertosu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. Toptaş, B. (2013a). Uluslararası Sanat Müziği Bestecileri Üzerine Yapılan Lisansüstü Çalışmalar. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S (31): Toptaş, B. (2013b). Türkiye de Piyano Üzerine Yapılmış Lisansüstü Çalışmalar. The Journal of Academic Social Science Studies, C/S. 6 (3): Tunca, B. E. (2005). Orkestra Eserleri Viyola Partilerinin Çalışma Teknikleri, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Uçan, A. (1996). İnsan ve Müzik İnsan ve Sanat Eğitimi. 2. Basım Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları. Varış, Y. A. (2002). Viyola ve Kemanın Benzer ve Farklı Özelliklerinin Fiziki ve Teknik Kullanım Açısından İncelenmesi ve Bu Özelliklerin Ortaya Çıkardığı İlişkilerin Viyola Eğitimine Yansıması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Varış, Y. A. (2012). Türkiye de Viyola Üzerine Yazılmış Lisansüstü Tezlerin Analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, C/S. 5 (8): Yayla, F. (1999). Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Bölümü Ana Çalgı Viyola Eğitiminde Kullanılan Metotların İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 9.Baskı Ankara: Seçkin Yayınevi. Yinal, B. (2012). Johannes Brahms ın Yaylı Dörtlülerinde Viyolanın Konumu: Op.51 No:1-Op.52 No:2-Op.67, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Yücel, V. D. (2010). Paul Hindemit in 1923 ve 1937 Tarihli Yeni Yayımlanan Solo Viyola Sonatları-Yoruma Yönelik Teknik Çalışma Kılavuzu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

18 336 Umur IŞIK & Hasan TOPBAŞ