...bir gider bin geliriz beni vurmak kurtuluş mu? #direntürkiye ODTÜ ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU

Transkript

1 ...bir gider bin geliriz beni vurmak kurtuluş mu? #direntürkiye ODTÜ ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU

2 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU GEZİ OLAYLARI NASIL BAŞLADI? 6 Eylül 2011 tarihinde Taksim Yayalaştırma Projesi nin İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi nde oy birliğiyle kabul edilmesinin ardından plan, 4 Ocak 2012 tarihinde Anıtlar Kurulu tarafından onaylandı. Bu proje kapsamında, Taksim deki parkın yok edilerek yerine bir bina inşa edilecek olması sebebiyle pek çok grup ve sivil toplum örgütü projeye karşı çıktı. Projenin resmen açıklanmasının ardından birçok etkinlik, protesto ve yürüyüş düzenlendi. OLAYLAR NEDEN BÜYÜDÜ? Başlangıçta, betonla kaplı Taksim de nefes alınacak tek yer olan Gezi Parkı nı korumak üzere çevreci bir bilinçle başlayan eylem, 30 Mayıs sabahı saat 5 sularındaki gazlı müdahale sonrasında, polis şiddetine ve iktidarın baskıcı tutumuna karşı yükselen bir ses haline geldi. Halkın pek çok farklı kesiminin katılımıyla gerçekleşen eylemler, başta Ankara olmak üzere diğer şehirlerde de destek buldu. Eylemlere destek arttıkça da Başbakan ın nefret dolu söylemleri ve bu söylemlerle doğru orantılı olarak da polis şiddeti arttı. 1 Olayların tırmanıp Türkiye çapında eylemlere dönüşmesine neden olan temel faktör başta Başbakan olmak üzere yetkililerin tutumuydu. Eylemlerin başladığı günden itibaren polis şiddetinin gerekliliğini vurgulayan söylemlerle bu şiddet meşrulaştırıldı. Eylemcilere hakaretler yağdırıp onları aşağılayan hükümet, her olayda olduğu gibi yandaşları dışında kimsenin sözüne kulak asmadı. Başbakan olayları 3-5 ağaç meselesi diyerek küçümsedi. Bugüne kadar bireysel hak ve özgürlükleri yok sayan, yasaklayıcı, tepeden inmeci hükümet

3 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU politikalarına insanların tepki gösterdiğine inanmadı; temelsiz ve tutarsız söylemlerle eylemlerin büyüyen Türkiye yi çekemeyen dış mihraklarca yaptırıldığını savundu. Meydanlarda pek çok farklı ideolojik görüşten, siyasetin hemen hemen her kanadından göstericiler bulunmaktaydı. Ancak Başbakan bu kadar geniş bir kitleyi tek bir ideolojinin savunucusuymuş gibi göstermeye çalıştı ve eylemleri ideolojik olarak nitelendirdi. Protestoların hızla büyümesinin ve ülke çapına yayılmasının diğer bir büyük sebebi de yetkililerin söylemlerinden güç alarak daha da artan polis şiddetiydi şüphesiz. Günümüze kadar pek çok toplumsal olayda da polisin orantısız şiddetine maruz kalan halkımız, göstericilerin 30 Mayıs sabahında gördükleri şiddetten sonra artık yeter dedi. Polis ise gösterilen tepkiler karşısında şiddetini azaltmayıp tam aksine arttırdı. Öyle ki müdahaleler sonucunda gözü çıkanlar, komaya girenler ve hayatını kaybedenler oldu. Hayatını kaybedenleri anmak için Taksim de düzenlenen eylemde elinde karanfiller bulunan göstericilere, Ethem Sarısülük ün cenazesine gelen yakınlarına bile polis müdahalede bulundu. Bu şiddetle de yetinmeyen polis, göz altına alınan kadın göstericilere tacizde bulunarak olayları çirkin boyutlara getirmeyi başardı. 2

4 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU Gezi Olayları esnasında Türk medyasının iktidarın nasıl tekelinde olduğu da tekrar görüldü. İktidar ile ilişkilerinin bozulmasını istemeyen medya patronları olayların sansürlenmesine neden oldular. Dış basında saatlerce süren canlı yayınlar yapılırken bizim televizyon kanallarımızda penguen belgeselleri gösterildi. Eylemlere dair görüntüler verilmezken, Başbakan ın mitingleri başından sonuna kadar canlı olarak yayınlandı. İktidarın patronlar üzerinde kurduğu baskının en net örneği ise 7 farklı gazetenin bir elden çıkmışçasına aynı manşeti atması oldu. GEZİ BU GÜCE NASIL ERİŞTİ? Gezi Parkı eylemlerinin kapsayıcı, örgütsüz ve kendiliğinden gelişen çoğulcu, katılımcı ve dayanışmacı bir nitelikte olması insanların eylemleri daha fazla sahiplenmesine yol açtı. Gezi nin belirli kalıplaşmış söylemleri yoktu. Orada herkes kendisinden bir parça bulabildi. Bunun sonucunda hem Gezi öncesinde hem de olaylar esnasında çeşitli sivil toplum kuruluşlarının toplayabildiği kitleden çok daha fazlasını Taksim Dayanışması meydana toplayabildi. İnsanlar, iktidarın uygulamalarına, polisin şiddetine, medyanın gerçekdışı haberlerle kendilerini daha fazla kandırmaya çalışmasına artık tahammül göstermedi. Dolayısıyla tarihte yer edecek ülke çapındaki bir direniş gücüne erişti. 3

5 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU Öncelikle, Gezi Olayları sadece günümüze değil, son 11 yıla bir tepkiydi. Meydanlarda işçisinden işverenine, sağcısından solcusuna farklı kesimlerden pek çok insan bulunmaktaydı. Ama eylemlerdeki insanların buluştuğu ortak bir nokta vardı, o da bireysel özgürlüklerdi. Gezi Olayları bugüne kadar bireysel özgürlükleri hiçe sayan yasaklara bir tepkiydi. Bugüne kadar halkın isteklerine sırt çevrilmesine duyulan bir öfkeydi. İyi biliriz e bir cevaptı Gezi Parkı. Gezi eylemleri tamamen kapsayıcı eylemlerdi. Hiçbir kuruluşun altında şekillenmeyen bu hareketi kendini sokaklara atan herkes sahiplendi. Yıllardır çatışma halindeki grupları birleştiren, Ankara da polis kurşunuyla öldürülen Ethem in acısını, eyleme Taksim den katılanların hissetmesine sebep olan da buydu zaten. 4

6 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU Gezi nin bu güce erişmesinin en büyük sebeplerinden biri de şüphesiz çağa uygun bir eylem olmasıydı. Sosyal medyanın çok aktif kullanıldığı eylemler karşısında hükümeti çaresiz bırakan, Başbakan a Twitter denen bir bela var açıklamasını yaptıran; çağın ritmini yakalayabilmekti. Sosyal medyanın etkin kullanımı sayesinde eylemlerde koordinasyon sağlandı. Polisin nereden saldırdığı, nerede yaralıların olduğu, eylem alanındaki doktorların telefon numaraları sosyal medya üzerinden sürekli aktarıldı. Polis şiddetinin anında ve sansürsüz bir şekilde gösterilmesi de yine sosyal medya aracılığıyla oldu. Paylaşılan videolar ve fotoğraflar hızlıca yayıldı. Bu sayede Gezi ye tüm dünyadan destek Mesele sadece Gezi Parkı değil arkadaş, sen hâlâ anlamadın mı? Hadi gel. Taksim, asla sadece Taksim değildir, bir simgedir, bir direniş anıtıdır, tarihtir. Zülfü Ağaçtan yanayız, sopadan Gezi saygı yı öğretiyor. Ateiste ve dindara, Türk e ve Kürd e, mini eteğe ve başörtüsüne aynı anda saygı. Müthiş şeyler oluyor, eğitiliyoruz. 5

7 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU GEZİ NİN ÖNEMİ Şüphesiz Gezi Parkı eylemleri Türkiye tarihinin en kapsamlı ve en çok ses getiren eylemlerinden biri oldu. Yine bu eylemler sonucunda Türkiye de bir direniş kültürü gelişti. 15 gün boyunca Gezi Parkı nda eylemcilerin kurduğu dayanışma içindeki huzur ortamını, polisin parka girip bozmasını engelleyen; bu yeni oluşan kültürdü. Halk, taleplerini iletmek için her zaman bir mikrofona ya da bir siyasetçiye gerek olmadığını fark etti, yıllardır süren sessizliğini bozdu ve taleplerini yüksek perdeden söyledi. Demokratik çerçevede gösterdiği tepkinin destek bulacağını, yalnız kalmayacağını gördü. Gezi eylemleri Başbakan Erdoğan ın yıllardır açıklamalarıyla halkta oluşturmaya çalıştığı ayrışmanın göründüğü kadar keskin olmadığını ortaya koydu. Meydanlarda çok farklı siyasi gruplardan, çok farklı taraftar gruplarından insanlar vardı. Birbirleriyle sürekli karşı karşıya gelen bu gruplar Gezi Olayları boyunca hep birlikte direndiler. Önceleri birbirlerine karşı düşmanca söylemler içerisine giren bu gruplar kendi söylemlerinden daha önemli olan insan hakları kavramına sahip çıkmaları gerektiğini öğrendi. Çünkü görüldü ki; insan hakları olmadan diğer isteklerin hiçbir önemi kalmıyor. 6

8 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU Gezi herkese önce insan olduğunu, herkesin birbirine saygı duyması gerektiğini öğretti. Öyle ki Kandil gecesi kimse alkol kullanmadı. Kandil simitleri dağıtılıp, toplu halde namaz kılındı. Kimse Medeni Yıldırım ı diğerlerinden ayrı tutmadı. Herkes Ethem in, İsmail in ve diğerlerinin acısını nasıl hissettiyse Medeni ninkini de öyle hissetti. Halkın istediği siyaset anlayışının günümüzdekinden farklı olduğu anlaşıldı. Daha fazla işlerin içerisinde olmak, ülke yönetiminde söz sahibi olmak istediğini gösterdi halk. Seçmen listeleri gelince sandığa gidip geriye kalan zamanda apolitik olamayacağını, ülke yönetimi için kendisinin de söyleyecekleri olduğunu gösterdi. Bu yüzden de Başbakan ın demokrasinin tek adresi olarak işaret ettiği sandığı beklemeyi reddetti. Demokratik haklardan birisi olan yürüyüş ve gösteri hakkının elinden alınmasına karşı durdu. Halktaki katılımcı demokrasi isteği en belirgin haliyle ortaya çıktı. 7

9 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU Halkın, yaşam tarzına müdahale edilmesine tahammülü olmadığını gösterdi. İçtiği içkiye, parklarda bahçelerde nasıl gezeceğine, kaç çocuk doğuracağına ve daha nicelerine karışılmasına izin vermeyeceğini gösterdi. Özel hayata saygısı olmayan hükümete karşı birey olarak durdu. GEZİ RUHU Gezi eylemlerinin gerçekleşmesi toplumda ileriye yönelik daha olumlu gelişmelerin yaşanabileceğinin bir göstergesi oldu. Böylesine bir toplumsal hareket hem halihazırdaki iktidarın hem de ileride yönetime gelecek iktidarların siyaset anlayışında değişim getirecek. Artık toplumu dışlayan bir anlayışın yerine daha toplumcu bir siyaset anlayışının geliştirilmesi gerekiyor. Gezi Ruhu bunu ortaya koydu. İnsan haklarının, katılımcı demokrasinin, basın-yayın özgürlüğünün ve diğer pek çok hakkın dile getirildiği eylemlerle ortaya çıkan bir ruh Gezi Ruhu. Bugün İstanbul da yeşil alan projelerinin hazırlanıp, hayata geçirilmesini sağlayan bu ruh siyasette de değişim getirecek. Böylelikle Gezi Ruhu Türkiye ye demokrasiyi getirecek. 8

10 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU SAYILARLA GEZİ PARKI İlk on günde, 77 ilde 603 eylem yapıldı. 4.5 milyon kişi eylemlere katıldı. TTB nin 15 Temmuz 2013 tarihli verilerine göre gösteriler esnasında, 5 kişi hayatını kaybetti. (Bu sayı Eylül ayı itibariyle 7 ye çıkmıştır.) Kamu hastanelerine, özel hastane ve tıp merkezlerine ve çatışmaların yaşandığı alanlarda kurulan revirlere toplam 8163 kişi yaralı olarak başvurdu. Yaralılardan 106 kişi kafa travmasına uğradı. 63 ağır yaralıdan 3 ünün hayati tehlikesi sürüyor. 11 kişi gözünü kaybetti. İnsan Hakları Derneği nin raporuna göre ülke genelinde en az 294 çocuk tutuklandı. Gezi olayları esnasında, 77 gazeteci-basın çalışanı işlerinden atıldı/istifa etti. 7 farklı gazete tek manşet kullandı: Demokratik Taleplere Can Feda (Bugün, Sabah, Star, Habertürk,Türkiye, Yeni Şafak, Zaman) #direngeziparkı başlığına 1 günde 2 milyon tweet atıldı. 9

11 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE TOPLULUĞU 10

12 İnsanlık Gezi de miydi? videomuza ulaşmak için: Insanın zulüm ve baskıya karsı son çare olarak ayaklanmaya mecbur kalmaması için, devleti halkın sesini dinlemeye çagırıyoruz ve bütün bu insan hakkı ihlallerine YETER diyoruz! ODTÜ Atatürkçü Düşünce Topluluğu facebook.com/odtuadt1989 dusun.odtuadt.com twitter.com/odtu_adt