AYLIK DEPREM RAPORU Ağustos

Transkript

1 i

2 İÇİNDEKİLER AĞUSTOS AYINDA TÜRKİYE DE ÖNE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ AĞUSTOS 2014 YALOVA - TERMAL DEPREMİ MW: AĞUSTOS 2014 BURDUR - AĞLASUN DEPREMİ MW: AĞUSTOS AYINDA DÜNYA DA ÖNE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ AĞUSTOS 2014 YUNNAN - ÇİN DEPREMİ MW: AĞUSTOS 2014 KALİFORNİYA - AMERİKA DEPREMİ MW: i

3 AĞUSTOS AYINDA TÜRKİYE DE ÖNE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ 2014 Ağustos ayı içerisinde toplam 2207 adet deprem meydana gelmiştir (Şekil ). Ağustos ayı içerisinde meydana gelen büyüklüğü 4 ve üzeri olan depremlerin listesi Tablo 1.1 de verilmiştir. Şekil Ağustos ayında Türkiye'de meydana gelen depremlerin dağılımı Şekil Ağustos ayında meydana gelen depremlerin Deprem Sayısı-Büyüklük Grafiği 1

4 Tablo Ağustos ayı içerisinde meydana gelen M 4.0 olan depremler Zaman (UTC) Enlem(K) Boylam(D) Büyüklük Derinlik (km) Yer 03/08/ : YALOVA-TERMAL 08/08/ : GIRIT AÇIKLARI 11/08/ : EGE DENIZI 11/08/ : ECEABAT AÇIKLARI 13/08/ : GÖKOVA KÖRFEZI 13/08/ : AKDENIZ-DOGU BASENI 14/08/ : ONIKI ADALAR AÇIKLARI 14/08/ : AKDENIZ-DOGU BASENI 15/08/ : BODRUM AÇIKLARI 18/08/ : IRAN 18/08/ : IRAN 18/08/ : IRAN 19/08/ : IRAK 20/08/ : IRAN 20/08/ : IRAN 20/08/ : IRAK 21/08/ : AKDENIZ-DOGU BASENI 22/08/ : EGE DENIZI 22/08/ : EGE DENIZI 22/08/ : AKDENIZ-DOGU BASENI 23/08/ : IRAN 23/08/ : IRAK 24/08/ : IRAK 24/08/ : AKDENIZ-DOGU BASENI 24/08/ : BURDUR AGLASUN 27/08/ : SURİYE 29/08/ : EGE DENIZI 31/08/ : IRAK 31/08/ : IRAK AĞUSTOS 2014 YALOVA - TERMAL DEPREMİ Mw: Ağustos 2014 günü, saat 01:22 (TS) de Yalova ili Termal ilçesinde AFAD TDVM (Türkiye Deprem Veri Merkezi) nden alınan verilerle göre büyüklüğü Mw:4.0 olan K D koordinatlarında km. derinliğinde bir deprem meydana gelmiştir. Depremin meydana geldiği bölgeye en yakın yerleşim yerleri Yalova ili Çınarcık ve Merkezi ilçeleri olarak belirlenmiştir. Söz konusu depremden önce 01/08/2014 tarihinden itibaren bölgede büyüklükleri 1.0 ile 3.6 arasında değişen 24 adet deprem meydana gelmiş olup 4.0 2

5 büyüklüğündeki depremden sonra Ağustos ayı boyunca yine büyüklükleri 0.9 ile 2.8 arasında değişen 40 adet artçı deprem meydana gelmiştir (Şekil 2.1). Şekil Ağustos 2014 Yalova Termal Depremi Mw:4.0 Yalova ili 1. derecede tehlikeli deprem bölgesindedir (Şekil 2.2). Kuzey Anadolu Fay Sistemi nin Marmara daki kuzey kolunun üzerindedir. Tarihsel dönemlerde yıkıcı depremlere maruz kalan Yalova ilinde 1900 den günümüze 1963 M=6.3 Çınarcık, 1999 M= 7.4 İzmit ve M=7.2 Düzce depremleri meydana gelmiştir. 3

6 Depremden sonra yapılan odak mekanizması çözümü normal faylanmaya işaret etmektedir (Şekil 2.2). Şekil Ağustos 2014 Yalova - Termal Depremi (Mw:4.0) Odak Mekanizması Çözümü 4

7 TAHMİNİ SİSMİK ŞİDDET SONUÇLARI 04 Ağustos 2014 tarihli Mw:4.0 Yalova-Termal Depremi nin tahmini sismik şiddet değeri AFAD-RED Programı na göre V Şiddetli Hissedilir olarak hesaplanmıştır (Şekil 2.3). Şekil 2.3 AFAD-RED Programı sonuçlarına göre Tahmini Sismik Şiddet haritası İVME DEĞERLERİ Yalova-Termal Depremi (Mw: 4.0), deprem dış merkezine km uzaklıklardaki AFAD Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gözlem Ağı na ait 45 farklı ivme-ölçer istasyonu tarafından kaydedilmiştir (Şekil 1). Depreme ait pik ivme değerleri işlenmemiş ham veriler olup Tablo 2.1 de verilmiştir. Ölçülen en büyük ivme değeri Doğu-Batı yönünde Yalova-Soğucak istasyonu (7710) (15.7 cm/sn 2 ) tarafından kaydedilmiştir. 5

8 Şekil Ağustos 2014 tarihinde meydana gelen Yalova-Termal Depremini (Mw: 4.0) Kaydeden Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Kayıt İstasyonlarının dağılımı Tablo Ağustos 2014 tarihinde meydana gelen Yalova-Termal Depremi ni (Mw:4.0) kayıt eden ivme istasyon bilgileri ve ivme değerleri tablosu Sıra No İstasyon Rakım Enlem Boylam Cihaz (m) İl İlçe KG Ölçülen İvme Değerleri (gal) DB (gal) Düşey (gal) İstasyonun Deprem Merkez Üssüne Uzaklığı (km) İstasyonun Kayma Dalgası Hızı VS30 (m/sn) 1 Yalova CINARCIK GMSplus Yalova SOGUCAK GMSplus Yalova MERKEZ GMSplus Yalova SUGOREN GMSplus Yalova CIFTLIKKOY GMSplus Bursa ORHANGAZI GMSplus Bursa GEMLIK GMSplus Bursa UMURBEY GMSplus Bursa ORHANGAZI GMSplus Bursa KURTUL GMSplus Yalova ARMUTLU GMSplus Yalova ALTINOVA GMSplus Kocaeli GEBZE TD Bursa DEMIRTAS GMSplus Kocaeli DILOVASI TD

9 Sıra No İstasyon Rakım Enlem Boylam Cihaz (m) İl İlçe KG Ölçülen İvme Değerleri (gal) DB (gal) Düşey (gal) İstasyonun Deprem Merkez Üssüne Uzaklığı (km) İstasyonun Kayma Dalgası Hızı VS30 (m/sn) 16 Kocaeli KARAMURSEL TD İstanbul SULTANBEYLI GMSplus Bursa OSMANGAZI GMSplus Bursa NILUFER GMSplus İstanbul FATIH GMSplus Bursa IZNIK TD Kocaeli KORFEZ TD Kocaeli KORFEZ TD İstanbul K.CEKMECE GMSplus Kocaeli IHSANIYE TD Kocaeli KOZLUK TD Bursa INEGOL TD Kocaeli KOZLUK TD Kocaeli MERKEZ TD Kocaeli KARABAS TD Kocaeli BASISKELE TD Kocaeli BASISKELE TD Kocaeli KOSEKOY TD Bursa KELES TD Kocaeli KARTEPE TD Bursa KARACABEY GMSplus Bursa M.KEMALPASA TD Sakarya SAPANCA GMSplus Sakarya GEYVE GMSplus Sakarya MERKEZ TD Tekirdağ M.EREGLISI GMSplus Balıkesir EDINCIK GMSplus Balıkesir SUSURLUK GMSplus Balıkesir ERDEK GMSplus Kütahya EMET TD

10 3. 25 AĞUSTOS 2014 BURDUR - AĞLASUN DEPREMİ Mw: Ağustos 2014 günü, saat 22:43 (TS) de Ağlasun-BURDUR merkezli K D koordinatlarında 7.06 km. derinlikte bir deprem meydana gelmiştir. AFAD-TDVM (Türkiye Deprem Veri Merkezi) nden alınan verilerle depremin büyüklüğü Mw:4.8 olarak hesaplanmıştır. Bölgede Ağustos ayı boyunca büyüklükleri arasında değişen büyüklüklerde 74 adet artçı deprem kaydedilmiştir (Şekil 3.1). Deprem meydana geldiği Ağlasun ilçesi ve bu ilçeye bağlı köyler de hissedilmiş olup bazı kerpiç binaların hasar gördüğüne dair bilgilere ulaşılmıştır. Deprem herhangi bir can kaybına neden olmamıştır. Şekil Ağustos 2014 Burdur - Ağlasun Depremi (Mw:4.8) Burdur il merkezi 1. derecede tehlikeli deprem bölgesindedir (Şekil 3.2). Deprem üretme potansiyeli yüksek Burdur Fay Zonu il için önemli olup 1914 M=7.0, 1971 M=6.2 bu fay zonunun oluşturduğu hasar yapıcı depremlerdir. 8

11 Şekil 3.2 Burdur İli nin Deprem Bölgeleri Haritası ndaki konumu TAHMİNİ SİSMİK ŞİDDET SONUÇLARI 25 Ağustos 2014 tarihli Mw:4.8 Burdur - Ağlasun Depremi nin tahmini sismik şiddet değeri AFAD-RED Programı na göre VI Az Hasar Yapıcı olarak hesaplanmıştır (Şekil 3.3). Şekil 3.3 AFAD-RED Programı sonuçlarına göre Tahmini Sismik Şiddet haritası 9

12 İVME DEĞERLERİ Burdur-Ağlasun Depremi (Mw : 4.8), deprem dış merkezine km uzaklıklardaki AFAD Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gözlem Ağı na ait 40 farklı ivme-ölçer istasyonu tarafından kaydedilmiştir (Şekil 3.4). Depreme ait pik ivme değerleri işlenmemiş ham veriler olup Tablo 3.1 de verilmiştir. Ölçülen en büyük ivme değeri Doğu-Batı yönünde Isparta-Merkez istasyonu (3202) (44.9 cm/sn 2 ) tarafından kaydedilmiştir. Şekil Ağustos 2014 tarihinde meydana gelen Burdur-Ağlasun Depremini (Mw: 4.8) Kaydeden Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Kayıt İstasyonlarının dağılımı Tablo Ağustos 2014 tarihinde meydana gelen Burdur-Ağlasun Depremi ni (Mw:4.8) kayıt eden ivme istasyon bilgileri ve ivme değerleri tablosu Sıra No İstasyon Rakım Enlem Boylam Cihaz (m) İl İlçe KG Ölçülen İvme Değerleri (gal) DB (gal) Düşey (gal) İstasyonun Deprem Merkez Üssüne Uzaklığı (km) İstasyonun Kayma Dalgası Hızı VS30 (m/sn) 1 Isparta MERKEZ TD Burdur BUCAK GMSplus Burdur MERKEZ TD Isparta SENIRKENT GMSplus

13 Sıra No İstasyon Rakım Enlem Boylam Cihaz (m) İl İlçe KG Ölçülen İvme Değerleri (gal) DB (gal) Düşey (gal) İstasyonun Deprem Merkez Üssüne Uzaklığı (km) İstasyonun Kayma Dalgası Hızı VS30 (m/sn) 5 Afyon DINAR TD Antalya KORKUTELI TD Antalya MERKEZ TD Burdur TEFENNI TD Denizli CARDAK GMSplus Antalya SERIK TD Afyon SANDIKLI GMSplus Afyon SUHUT GMSplus Konya AKSEHIR GMSplus Burdur GOLHISAR GMSplus Denizli HONAZ GMSplus Denizli CAMELI GMSplus Denizli MERKEZ TD Denizli MERKEZ_KINIKLI TD Denizli MERKEZ GMSplus Antalya KUMLUCA TD Denizli SARAYKOY GMSplus Antalya FINIKE GMSplus Denizli BABADAG TD Afyon EMIRDAG GMSplus Konya YUNAK GMSplus Denizli BULDAN GMSplus Konya MERKEZ TD Aydın BUHARKENT GMSplus Antalya ALANYA GMSplus Antalya KAS TD Antalya MAHMUTLAR GMSplus Kütahya GEDIZ TD Eskişehir SEYITGAZI GMSplus Kütahya SIMAV GMSplus Antalya GAZIPASA TD Kütahya EMET TD Konya CIHANBEYLI GMSplus Karaman ERMENEK GMSplus Karaman MERKEZ TD Mersin ANAMUR GMSplus

14 AĞUSTOS AYINDA DÜNYA DA ÖNE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ 2014 Ağustos ayı içerisinde Dünya da büyüklüğü 5 ve üzeri olan toplam 123 deprem meydana gelmiştir (Şekil 3.1). Bu depremlerden büyüklükleri 6 ve üzeri olanlar Tablo 3.1 de verilmiştir. Şekil Ağustos ayında Dünya'da meydana gelen M 5.0 olan depremlerin dağılımı Tablo Ağustos ayında Dünya da meydana gelen M 6.0 olan depremler (EMSC) Tarih Saat Enlem Boylam Derinlik Büyüklük Yer 03/08/ :30: SICHUAN-YUNNAN-GUIZHOU RG, CHINA 03/08/ :26: FED. STATES OF MICRONESIA REGION 03/08/ :22: FED. STATES OF MICRONESIA REGION 06/08/ :45: KEPULAUAN BARAT DAYA, INDONESIA 10/08/ :43: HOKKAIDO, JAPAN REGION 18/08/ :32: IRAN-IRAQ BORDER REGION 23/08/ :32: VALPARAISO, CHILE 24/08/ :21: CENTRAL PERU 24/08/ :20: SAN FRANCISCO BAY AREA, CALIF. 12

15 AĞUSTOS 2014 YUNNAN - ÇİN DEPREMİ Mw: Ağustos 2014 günü saat 08:30 (UTC) de Yunnan (Çin) da Mw:6.1 büyüklüğünde ve 10 km. derinliğinde bir deprem meydana gelmiştir (EMSC) (Şekil 4.1.1). Meydana gelen depremde en az 367 kişi ölmüş ve 1300 kişi yaralanmıştır (BBC). Şekil Ağustos 2014 Yunnan - ÇİN Depremi (EMSC) Deprem Çin in Yunnan Eyaleti ndeki Wenping in kuzeybatısında, Avrasya plakası kabuğunda yüzeye yakın doğrultu atımlı fayda meydana gelmiştir. Buradaki tektonizma Himalayaların da yükselimine neden olan Avrasya ve Hindistan plakalarının çarpışma zonlarının etkisi altındadır. Bu çarpışma Xiaojiang fay sistemi gibi sol yanal birçok kıta içi transform fayların da oluşmasına sebep olmuştur. Depremin meydana geldiği bölgedeki lokal yerel deformasyon oranları yıllık sol yanal kayma hızının 10 mm/yıl olduğunu göstermektedir (USGS). 13

16 AĞUSTOS 2014 KALİFORNİYA - AMERİKA DEPREMİ Mw: Ağustos 2014 günü saat 10:20 (UTC) de Kaliforniya da büyüklüğü Mw:6.1 ve derinliği 11.0 km. olan bir deprem meydana gelmiştir (EMSC). Şekil Ağustos 2014 Kaliforniya Depremi Mw:6.0 (EMSC) Deprem Pasifik ve Kuzey Amerika tektonik plakalarının arasındaki sınırı oluşturan 70 km genişlikte San Andreas Fay sisteminin içinde meydana gelmiştir. Pasifik levhasının Kuzey Amerika ya göre kuzeybatıya hareketi fay boyunca sağ yanal bir harekete ve deformasyona neden olmaktadır (USGS). 14

17 KAYNAKLAR Earthquake Research Department (ERD). European-Mediterranean Seismological Centre. Duman T.Y., Emre O., Olgun Ş. ve Özalp S., 2012, 1: ölçekli Türkiye Diri Fay Haritası Serisi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Ankara - Türkiye TC. Başbakanlık AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı (DDA) Tarihsel depremlerin kaynakları; Kod Kaynak 1 Shebalin,N.V., Karnik,V.,Hardzievski,D.(1974) Catalogue of Earthquakes UNESCO,Skopje,Yugoslavia Maravelakis,M.J.(1941)Beitrage zur Kentnis der Erdbebengeschicte von Griechenland und den Nachbarlandernauf Grund der Erinnerungen.Veröffentlichungen der Reichsanstalt für Erdbebenforschung in jena Pınar,N.,Lahn,E.(1952)Türkiye Depremleri İzahlı Kataloğu.T.C.Bayındırlık Bak.Yapı ve İmar İş.Reis.Y.Seri 6,Sayı 36 İncicyan,P.G.(1976)Onsekizinci Asırda İstanbul.İst.Fetih Cemiyeti Ens.Yayın No.43,Baha Matbaası,İstanbul Arıncı,R.(1945)Arzda ve Yurdumuzda Zelzele Bölgeleri.Çorumlu Mecmuası,Çorum Halkevi Yayını,Yıl 4,Sayı 29,Çorum 14 Yücel.E.(1971)İstanbul Depremleri Hayat Tarih Mecmuası,Sayı 6,Temmuz 1971,Cilt 2,S Muralt Cronologie Byzantine.Prof.Dr.H.Soysal Arşivi,İstanbul 16 Andreasyan,H.(1970)Ermeni Kaynaklarından Derlenmiş Deprem Listesi.Yayımlanmamış, Prof.Dr.H.Soysal Arşivi,İstanbul. 17 Naima Tarihi Cilt 4,S ,Cilt5, S Akyol,İ.H.(1938)Erzincan Zelzelesi ve Son Feyezanlar.Ülkü Halkevleri Dergisi,Cilt 11,Sayı64,Haziran Ambraseys,N.N.(1975) Studies in Historical Seismicity and Tectonics.Geodynamics Today,Chap.2,The Royal Soc.,London. 15

18 Calvi,V.S.(1941)Erdbebenkatalog der Turkei und Einiger Benaehbarter Gebiete.Yayımlanmamış,Rapor No.276,MTA Enstitüsü,1941,Ankara Öcal,N.(1968) Türkiyenin Sismisitesi ve Zelzele Coğrafyası, Yılları İçin Zelzele Katoloğu Kandilli Rasathanesi Yayınları No:8, İstanbul Andreasyan, H. (1973) xıv VE xv. Yüzyil Türk Tarihine ait Ufak Kronolojıler, Kolofanlar. İst. Üni. Ede. Fak. Tarih Ens. Dergisi, Sayı 3, İstanbul 22 Topkapı Sarayı Kütüphanesi Revan Kitapları No:1101, Varak 105/b, 72/b, İstanbul Cezar, M. (1963) Türk Sanat Tarihi Araştırmaları ve İncelemeleri I. Güzel Sanatlar Akademisi, Türk Sanatı Tarihi Enstitü Yayınları No:1, S: Kömürcüyan,E:Ç: (19529 XVII. Asırda İstanbul Tarihi İstanbul Üni. Edebiyat Fak. Yayınları, No:506, İstanbul 25 Coşar, Ö.S. (1979) Fransanın İzmir Dosyası 19 Aralık 1979 tarihli Yeni Asır Gazetesi, İzmir 26 H. Saadettin Tarihi Cilt II El Yazması, İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 27 Reşit Tarihi Cilt II s El Yazması, İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 28 İstanbul İl Yıllığı (1973) S , İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 29 İstanbul İl Yıllığı (1973) S , İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 3 Ambraseys,N.N.(1965)The Seismic History of Cyprus.Revue de I'Union Inter.de Secours No.3,35-48,Geneva 30 Mambury,E(1925)İstanbul Rehber-i Seyyahin.Tercüman Gazetesi Arşivi,İstanbul. 31 Zincirkıran,N.ve diğerleri(1968)hürriyet Cep Ansiklopedisi.Hürriyet Gazetesi Yayınları,İstanbul. 32 Şemdanı Zade(1976)Fındıklı Süleyman Efendi Tarihiİst.Üni.Ede.Fak.Yayını No.2088,Cilt1,S Verrolot,M.P.(1856)Compt-rondu.Tableau des tremblements de terre qui ont eulieu dans I'Empire Ottoman en 1855.Ac de Sei.Paris,Tome 42,p Gökmenzade Hacı Çelebi(Sayyid Hüseyin Rıfat)İşaretnuma(El Yazması),Cebeci Semt Kütüph.No.1314,Ankara Slaars M.B.F.(1932),Çev.Arapzade Cevdet İzmir Hakkında Tetkikat.İzmir ve Havalisi Asarı Atika Muhipleri Yayını,Sayı6,Marifet Matbaası,İzmir. 36 Deprem Dosyası Cumhuriyet Gazetesi Arşivi, İstanbul. 37 İslam Ansiklopedisi(1966)No.53B,İstanbul Maddesi,S Swiss Reinsurance Company(1978)Atlas on Seismicity and Volcanism.Swiss Reinsurance Company,October 1977,Switzerland. 16

19 39 4 Ambraseys,N.N.,Zatobek,A.,Taşdemiroğlu,M.,Aytun,A.(1968)The Mudurnu Valley Eathquake of 22 July 1967.Serial No.622/BMS. RD/AVS,Paris,June 1968,UNESCO. Plassard-Kogoş(1968)Catalogue des Seismes Re cents a Liban.Ann.Memoires de I'Observ.de Xsara.TomeIV,Cahier 1 40 Karnik,V.(1971) Seismicity of the Eurpean Area 2.D.Rediel Publishing Company /Dortrecht,Holland 5 6 Kondorskaya,N.V.,Shebalin,N.V.(1977)New Catalogue of strong Earthquakes on the Territory of USSR from theancientest times to 1975.Moscow Collection Academique Tome VI de la Partie Etrangere et Premier Tome de la Physique Experimantale Separee. 7 Broghton,T:R:S:(1938) An Economic survey of Ancient Roma.Vol.IV,The Johns Hopkins Press,Baltimore 8 9 Ergin,K.,Güçlü,U.,Uz,Z.(1967)Türkiye ve civarının Deprem Katoloğu.İ:T:Ü: Maden Fak.Arz Fiziği Ens.Yayın No.24,İstanbul Francis,I.(1947)Bizans Kaynaklarına göre Orta Şark'ta Vukubulan Zelzeleler İ.Ü.Ed.Fak.Coğ.Bl.Doktora Tezi İ.Ü.Kitaplığı No.1420 A1 Kaynak sayısı üç'den fazla bilgi ve belge düzeyi yüksek A2 Kaynak sayısı üç'den az bilgi ve belge düzeyi yüksek A3 Kaynak sayısı üç'den fazla bilgi ve belgeleri geliştirilmeye gereksinim gösteriyor. B1 Kaynak sayısı üç veya daha az,bilgi ve belge düzeyi orta B2 Kaynak sayısı üç veya daha az,bilgi ve belgeleri geliştirilmeye gereksinim gösteriyor düzeyi orta B3 Kaynak sayısı üç veya daha az,bilgi ve belgeleri yetersiz. C1 Kaynak sayısı yetersiz. C2 Bilgi ve belgeleri yetersiz. C3 Hem kaynak sayısı,hemde bilgi ve belgeleri yetersiz. 17