TÜRKLERDE GEÇMİŞTEN GELECEĞE DOĞUM. Yrd. Doç. Dr. Nazan KARAHAN Karabük Üniversitesi SYO Ebelik Bölüm Başkanı Ebeler Derneği Genel Başkanı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKLERDE GEÇMİŞTEN GELECEĞE DOĞUM. Yrd. Doç. Dr. Nazan KARAHAN Karabük Üniversitesi SYO Ebelik Bölüm Başkanı Ebeler Derneği Genel Başkanı"

Gonca Kerimoğlu
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TÜRKLERDE GEÇMİŞTEN GELECEĞE DOĞUM Yrd. Doç. Dr. Nazan KARAHAN Karabük Üniversitesi SYO Ebelik Bölüm Başkanı Ebeler Derneği Genel Başkanı

2 Türk kültüründe doğum büyük öneme sahip kutsal bir eylem Doğuran kadına yardım etmek her dönemde kutsal bir görev İlkel çağlardan bu yana doğum yardımcısı ebeler

3 Dünya tarihi incelendiğinde, çağlar boyunca kadına verilen değer ve kadının statüsü ile doğuma yaklaşımların ilişkili olduğunu görmekteyiz

4 Türk mitolojisinde ilk ve en temel tanrıça Ana Tanrıça Umay (Umay Ana) Umay, Ana Tanrıça dır ve yaşamın koruyucusudur. Yaşamın, yenidoğan çocuklar ve annelerin koruyucusudur Kuş kılığına bürünebilir ve kanatlıdır ( hüma kuşu) Umay, bir çocuk doğacağı zaman oraya varır ve gök alemindeki süt gölünden getirdiği bir damlayı çocuğun dudaklarına sürer, böylece ona bir ruh vermekte, 3 gün boyunca anne ve çocuğu korumaktadır.

Yaşamın, yenidoğan çocuklar ve annelerin koruyucusudur Kuş kılığına bürünebilir ve kanatlıdır ( hüma

5 Selçuklu da kadının toplumsal statüsü çok yüksek Ebeler büyük saygı gören önemli toplum liderleri

6 Selçuklu İmparatorluğu zamanı 7-8. yy da Gevher Nesibe Sultan tarafından ilk defa teorik öğretim yapan tıp okulları açılmıştır. Bu okullarda ebelere de doğum bilimi öğretildiğine dair kaynaklar bulunmaktadır

8 Osmanlı İmparatorluğu Türk İslam kültürü yaygınlaşmış Annelik kutsal Ebeler yüksek statü sahibi

9 Osmanlı ebeleri Saray ebeleri: Mesleğinde en iyi, ünlü, saraya hizmet eden ebeler. Gelir düzeyi yüksek, cariye ve uşaklar hizmetinde, saraydan büyük saygı görmekte Kibar ebeleri: Saray dışı üst düzey görevlilerin hizmetinde, gün görmüş, terbiyeli, zarif ve temiz kadınlar. Gelir düzeyleri çok yüksek, konakları, cariyeleri, hizmetçileri bulunmakta. Halk ebeleri: Halka hizmet eden ve kendilerine özgü şöhretleri bulunan ebeler (gümüş çakılı ebe, küpeli ebe vs) Ekonomik durumları son derece iyi, terbiyeli, becerikli, nazik ve temiz kadınlardır. Usta ebelerin yanında çıraklık yapan genç kadınlar ise küçük ebeler

terbiyeli, zarif ve temiz kadınlar. Gelir düzeyleri çok yüksek, konakları, cariyeleri, hizmetçileri bulunmakta.

11 Osmanlı ebeleri, doğum ve yöntemleri konusunda çok bilgilidir Zor doğumlara ilaçlarla müdahale edebilir, Bebeği anne karnında döndürme manevraları uygular Çok zor durumlarda hekime/kanlı ebelere haber verirlerdi. Kanlı ebeler ise, kadının isteğine göre düşük kürtaj uygulayan ya da zor doğumlarda bebeği parçalayarak çıkaran, çoğunluğu erkek olan kimselerdir.

12 Osmanlı da Doğum yardımı Gebe kadına büyük bir saygı (canının istediği her şeyi yedirme vb) Ebe ve gebenin izin verdiği 2 yardımcı dışında kimse doğum odasına alınmaz (mahremiyete saygıoksitosin ilişkisi) Gebe, ebe ve yardımcıların dua okuması (Meryem, İhlas sureleri ve Ayetel kursi, salavat getirme ) (odaklanma) Okunmuş su içirme Ayet yazılı hırka ve kuşaklar Hurma yedirme (indüksiyon) Kekik ya da nane çayı içirme (indüksiyon) Perineyi zeytin yağı ile ovma

yardımcıların dua okuması (Meryem, İhlas sureleri ve Ayetel kursi, salavat getirme ) (odaklanma) Okunmuş su içirme

13 Doğum ağrıları sırasında gezinme, sık sık çömelme ve çömelme pozisyonunda kalma, doğumunu yaptıracak ebeye elinden su içirme Yüksek bir yere asılma, tutunma Doğum sandalyesinde doğum

15 Yeni modern doğum masaları

17 Zor doğumlarda gebeyi koltuk altlarından yukarıya kaldırma, karnına bastırma Battaniye içinde sallama Makat gelişlerde karnı ovalama, ayakları sık sık duvara yaslayıp sallama Gecikmiş doğumlarda gebeye badem yağı içirme

Makat gelişlerde karnı ovalama, ayakları sık sık

18 Doğum yardımında Fatma Ana Eli Hz. Fatma dünya kadınlarının efendisi Yaygın olan inanışa göre Fatma Ana, kadın mesleklerinin pîri, özellikle ebelerin pîri olarak kabul edilir Ebelik yaptığı ve sayesinde kadınların kolay doğum yaptığı bilinir. Doğumda kudretli ve şifalı elleri ile kadınların sırtını sıvazlamaktadır. Bu nedenle ebeler, doğumu kolaylaştırmak için kadınların sırtını sıvazlayarak El benim elim değil, Fatma Anamızın eli derler

ebelerin pîri olarak kabul edilir Ebelik yaptığı ve sayesinde kadınların kolay doğum yaptığı bilinir.

19 Fatma Ana eli, bazı köylerde eve uğur ve bereket getirmesi için kutsal sayılan ocak duvarlarına boya ile işaretlenmektedir.

21 Ayrıca doğumu kolaylaştırmak için Fatma Ana otu sıcak suya atılır, ot yavaş yavaş açıldıkça, uterusun da açılacağı ve doğumun kolaylaşacağına inanılır, ot tamamen açıldığında bu su gebeye içirilir

22 Osmanlı da kadınların sağlık alanındaki ilk mesleği ebelik Tanzimat döneminde kadınların eğitime başlaması, ebelik mesleği sayesinde Ebelik eğitimine kabul edilen aday; akıllı, kabiliyetli, hünerli, az konuşan, saygılı, temiz ve düzenli olmalı

doğuma ait iki kürsü (padişah huzurunda yemin ederek göreve başlama) Hocalarından

23 Osmanlıda doğum bilimi ve ebelik mesleği ile ilgili dönüm noktası Tıbbiyeyi Aliye-yi Şahanenin (Mektebi Tıbbiye) açılışı Tıp Talebeleri ile Ebelere Mahsus, doğuma ait iki kürsü (padişah huzurunda yemin ederek göreve başlama) Hocalarından Birgivi Katipzâde Dr. Mehmet Nuri Bey in Rehnumayi Kavabil (Kabileler (Ebeler) Rehberi)

24 Dr. Besim Ömer Akalın Yaygın lohusalık humması nedeniyle, Sıhhıye-i Umumiye Meclisi kararıyla İstanbul da çalışan ebeler polis marifetiyle tıbbiyeye getirilmiş ve Besim Ömer paşa asepsi antisepsi dersleri vermiştir. Mülki Tıbbiye nin Haydarpaşa ya taşınmasıyla boşalan Kadırga daki binalara Besim Ömer Paşa nın doğum kliniği ve ilk ebe okulu açıldı.

25 Cumhuriyet Dönemi Ebelik Eğitimi Okul 1924 yılında tam olarak Tıp Fakültesine bağlanmış ve eğitim süresi 3 yıl olmuştur. Ortaokulu bitirme şartı 1924 de İstanbul Şişli Çocuk Hastanesi içinde 50 kişilik bir Ebe Öğrenci Yurdu açılmıştır

27 Ulusal Ebelik haftası (21-28 Nisan) 23 Nisan Ulusal Egemenlik Ve Çocuk Bayramı

28 Sonra yılları: 9 ay, 1 yıl, 1,5 yıl süreli programlar : İlkokula dayalı, 3 yıllık, Sağlık okulu Sağlık meslek liseleri Lisans programları Yüksek lisans Doktora

29 Sosyalizasyon Kanunu Sağlık evi ve sağlık ocakları Ülkenin en ücra köşelerinde tek sağlık çalışanı Ebeler ve ülkemizin iyileşen ana çocuk sağlığı oranları

30 Türkiye de Yıllara Göre Anne Ölümleri Türkiye Nüfus Araştırması-1975 Türkiye Nüfus Araştırması-1988 Türkiye Hastane Araştırması Türkiye Ulusal Anne Ölümleri Araştırması 2005 Sağlık Bakanlığı

32 DOĞUM NSD C/S DOĞAL DOĞUM NSD+EP NSD+Ep İndükle (Oksitosin, propes) Epidosin Dolantin Sürekli EFM Litotomi pozisyonu.. PRENSES DOĞUM??? Yrd. Doç. Dr. Nazan KARAHAN 32

33 Çünkü çok önemli bir şey unuttuk! Ebeler bu kadar önemsizleşirken, neleri kaybettik?

34 Günümüzde Doğum politikasının hedefi DOĞUMLARI NORMALLEŞTİRMEK ÇÖZÜM: EBELER 0 NOKTASI

36 EBELERİMİZ

38 EBEMİ GERİ İSTİYORUM.. Şimdiden 1364 imza...

39 TEŞEKKÜR EDERİM Frida Kahlo, 1945

Benzer belgeler

İntrapartum Ebelik Hizmetlerinin Kapsam ve Kalitesi

İntrapartum Ebelik Hizmetlerinin Kapsam ve Kalitesi Yrd. Doç. Dr. Nazan KARAHAN Ebeler Derneği Genel Başkanı Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü/Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölüm