AIC TÜRKİYE AIS. PHONE : 90 (312) /2285 FAX : 90 (312) TELEX DHMİ-TR AFTN LTAAYEYX Comm NOTOF ANKARA

Transkript

1 DHMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hava Enformasyon Müdürlüğü Etiler - ANKARA AIC TÜRKİYE AIS B SERİSİ NR : 06/97 01 ARALIK 1997 PHONE : 90 (312) /2285 FAX : 90 (312) TELEX DHMİ-TR AFTN LTAAYEYX Comm NOTOF ANKARA ECAC BÖLGESİNDE HAVA SAHASI ESNEK KULLANIMI KONSEPTİNE GİRİŞ 1. AMAÇ 1.1 Bu Sirkülerin amacı,avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC)bölgesinde,28 MART 1996 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olan Hava Sahası Esnek Kullanımı (FUA) Konsepti ile ilgili ilk bilgileri vermektir. 1.2 Bu Sirküler Genel Hava Trafik (GAT) işleticilerine ve kontrolörlere, Conditional Routes (CDRs)- Geçici/Şartlı yollar - olarak adlandırılan,daimi olmayan ATS yolları üzerinde uçuş düzenlemeye yönelik yeni usullerin kullanımı konusunda bilgi sağlamaktadır. 1.3 Bu sirküler aynı zamanda,askeri işleticiler ve Operasyonel Hava Trafik (OAT) kontrolörlerine; Temporary Segregated Areas (TSAs) -Geçici Tahditlenmiş Sahalar veya AMC-Manageable Restricted (R) or Danger (D) Areas -AMC tarafından idare edilebilen Tahditli veya Tehlikeli Sahalar içinde uçuş düzenlemeye yönelik yeni usullere ilişkin bilgiler de sağlamaktadır. 2. KONUNUN GEÇMİŞİ yılında,ecac tarafından En-route Stratejisi ve Avrupa Hava Trafik Konrol Harmonizasyon ve Entegrasyon Programı (EATCHIP)kabul edilmiştir. 2.2 Havasahası yapısının trafik akışına adapte edilmesi ve Saha Seyrüseferi (RNAV) uygulamasına ilave olarak,fua konseptinin uygulaması da,ecac stratejisi ve EATCHIP açısından önemli bir Havasahası İdaresi (ASM) hedefidir. Bu Konsept ECAC ülkelerinin sivil ve askeri temsilcileri ile uçak işleticileri (AO) tarafından geliştirilmiştir. 2.3 FUA Konsepti uygulama Planı iki safhadan oluşmaktadır. Safha Mart 1996 da,esnek Havasahası yapılarının ve usullerinin uygulaması geliştirilmesi ve tesbiti ile başlamıştır.fua Konseptinin geniş kapsamlı uygulaması Safha 2.boyunca 26 Şubat 1998 AIRAC tarihinden itibaren ileriye dönük olarak devam edecektir. 3. FUA KONSEPTİNİN TEMELİ 3.1 FUA Konseptinin Esası,havasahalarının bundan böyle sadece sivil veya sadece askeri havasahası olarak dizayn edilmeyip,bir bütün olarak ele alınması ve günlük ihtiyaçlara uygun esnek kullanım temeline dayanmaktadır.sonuç olarak,hertürlü havasahası bölünmesi sadece geçici yapıda olmalıdır. 3.2 FUA Konsepti; Conditional Routes (CDRs)-Geçici /Şartlı Yollar olarak adlandırılan,daimi olmayan ATS yolları ile Temporary Segregated Areas (TSAs)-Geçici Tahditlenmiş Sahalar -ve AMC-

2 Manageable R or D Areas-AMC tarafından idare edilebilecek R ve D sahalar-olarak öngörülen yeni veya uyum sağlanacak havasahaları ve yol yapılarının geçici tahsis ve kullanımı sayesinde elde edilecek faydaları esas almaktadır. 3.3 FUA Konseptinin girişi,herbir ECAC ülkesinde milli bir yüksek düzey havasahası politika organı kurulması ile başlatılmıştır.bu organ,ülke havasahasının yeniden değerlendirilmesi,yeni esnek havasahası yapılarının oluşturulması ve bu havasahası yapılarının günlük kullanım esasına göre tahsisi usullerinin geliştirilmesi konularında görevli olacaktır.fua Konseptinden tam anlamıyla faydalanmak için,ülkeler gerekli sivil/asker koordinasyon kolaylıklarını ve usullerini sağlayacaklardır. 3.4 FUA Konsepti Uygulaması,esnek havasahası yapılarının günlük tahsisi ve yayımlanması için Milli Airspace Manegement Cells (AMCs) -Havasahası İdaresi Hücreleri ve EUROCONTROL Merkezi Akış İdaresi Ünitesi(CFMU) bünyesinde Centralized Airspace Data Functıon (CADF) MerkeziHavasahası Bilgi Fonksiyonu-oluşturulmasını da kapsayacaktır.cadf günlük kullanıma açık Conditional Route (CDR) ların uçak işleticilerine dağıtımını yapacaktır. 4 GEÇİCİ/ŞARTLI YOLLAR (CDRs) 4.1 Tamamen daimi nitelikte dizayn edilmiş yollardan oluşan mevcut daimi ATS yol şebekesinin günlük değişen şartlara göre idaresi sözkonusu olmayıp,bu yollar sadece NOTAM la ilan edilen özel durumlarda (Örn.büyük çaplı askeri manevralar için )kapatılabilmektedir. 4.2 Conditional Routes (CDRs) daimi nitelikli ATS yol şebekesini tamamlayıcı olarak dizayn edilecek ve herzaman kullanımı mümkün olmayan ATS yolları veya bunların bölümlerinde uçuşlara planlama imkanı tanıyacaktır.cdr lar genel olarak geçici tahsisi mümkün olan ve AMC-Manageable Areas (TSAs and Manageable Restricted/Danger Areas) genel ifadesiyle tanımlanan sahalar üzerinden geçecek şekilde ihdas edilecektir. 4.3 CDR lar,öngörülen kullanılabilirlikleri,uçuş planlayabilme potansiyelleri ve ilgili AMC-Manageable Area larda beklenen aktivite yoğunluğuna bağlı olarak üç değişik kategoriye bölünmüşlerdir. 4.4 Bir CDR aşağıda belirtilen üç kategoriden biri veya birden fazlası için ihdas edilebilir Kategori Bir (CDR 1)AIP lerde yayınlanmış süreler boyunca daimi olarak planlama yapılabilecek CDR. CDR 1 lerin AIP lerde yayınlanmış zaman periyodlarının çok büyük bir bölümünde kullanımda olması beklenecektir. CDR 1 ler için AIP lerde yayınlanmış sürelere uygun olarak daimi ATS yollarıyla aynı şekilde uçuş planlaması yapılacaktır. CDR 1 ler için herhangi bir kullanım dışı kalma durumunun bildirimi, mümkünse düzenli olarak yapılacaktır. Bir CDR 1 in kısa süreli bir kullanım dışı kalması durumunda ilgili AMC-Manageable Area etrafından re-routing yapılması ATC talimatları ile gerçekleştirilecektir Kategori İki (CDR 2) daimi olarak planlanamayan CDR. CDR 2 ler belirli kapasite dengesizliklerine çözüm sağlamak amacıyla önceden belirlenmiş yol ağının parçası olarak kullanılacaktır.. CDR 2 ler için uçuş planlaması sadece günlük yayınlarda belirtilen şartlara uygun olarak yapılabilir

3 4.4.3 Kategori Üç (CDR 3) Planlanamayan CDR. CDR 3 ler AIP lerde sadece ATC Talimatlarıyla kullanılabilen CDR lar olarak yayınlanacaktır. Uçuşlar kısa süreli yol önerileri olarak ATC talimatlarıyla CDR 3 ler üzerinden re-route edilecektir. 4.5 Üç kategorideki CDR lerin AIP de nasıl yayınlanacağına dair örnek EK-1 de verilmiştir. 4.6 ECAC bölgesinde CDR 2 lerin kullanılabilirlik detayları ve şartları günlük olarak Conditional Route Availability Message ( CRAM ) Geçici / Şartlı yol Kullanılabilirlik Mesajı - halinde yayınlanacak ve uçuş planlama amaçları için uçak işleticilerine dağıtılacaktır. 5. SAHA KONTROL MERKEZİ ( ACC ) / AKIŞ İDARE POZİSYONU (FMP) - CDR TALEPLERİ. 5.1 CDR 2 Talepleri normalde,ön-taktik ATFM safhasında belirlenmiş kapasite düşüşlerine bağlı olacaktır. 5.2 Akış idare Pozisyonları ( FMP ler ) ve ilgili Saha Kontrol Merkezleri ( ACC ler ), CFMU ile koordine halinde bir sonraki gün için trafik tahminisini değerlendirerek, yetersiz ATC kapasitesi bulunan sahaların belirlenmesi ve trafik akış ayarlaması talepleri konusunda karar vereceklerdir Ön -taktik ATFM koordinasyon işleminin sonucu olarak, ve ilgili diğer ACC Faktörlerinin tamamının değerlendirilmesini takiben, FMP ler / ACC ler onaylanmış otoriteler olarak, operasyonlardan bir gün önce,cdr 2 lerin aktivasyonu için AMC ye talepte bulunacaktır. 6. GEÇİCİ TAHDİTLENMİŞ SAHALAR ( TSA lar ) 6.1 Geçici tahditlenmiş sahalar ( TSA lar ) boyutları önceden belirlenmiş havasahaları olarak, belirlenmiş zaman periyodu içinde havasahasının özel kullanıcıların belirli kullanımı için rezervasyonunu gerektiren aktivitelere müsade edecek şekilde, operasyon gününden bir önceki günde tahsis edilecektir.bu durum AMC ye gerektiğinde,tsa ların planlanan saatleri dışında,ilgili CDR ları kullandırabilme şansı verecektir. 6.2 TSA konsepti, AMC tarafından idare edilen ve operasyonlardan bir gün önce tahsis edilen, her türlü havasahası rezervasyonu ( TSA ) ve tahditlerini ( Tahditli veya Tehlikeli Sahalar ) kapsamaktadır. Bu sahalar AIP nin ilgili bölümünde AMC - Manageable Sahalar olarak tanımlanacaktır.amc idaresine uygun olmayan, diğer Tehlikeli,Tahditli ve Yasak sahalar AIP lerde aynen kalacaktır. 6.3 TSA lar ve AMC - tarafından idare edilebilen Tahditli ve Tehlikeli sahaların AIP de( veya uygun başka yayınlarda ) nasıl yayınlanıcağına dair bir örnek Ek 2 de gösterilmiştir. 6.4 TSA lar ve AMC - Manageble Danger or Restricted sahalarda planlanan aktivite ve bu sahaların kullanım şartları milli Airspace Use Plans ( AUPs ) - Havasahası Kullanım Planları ile yayınlanacaktır. 7 YENİ HAVASAHASI KULLANIM PLANLAMA USÜLLERİ -ONAYLANMIŞ ÜNİTELER (AA s ) 7.1 İlgili Milli Otorite, TSA lar veya AMC - Manageable R ve D sahalarından yararlanacak onaylanmış ünitelere (AAs) gerekli yetkiyi verecektir. 7.2 Ülkeler, AA lardan, operasyonlarınıgerekli emniyet içinde yerine getirebilmeleri amacıyla, havasahası tahsisi ve havasahasından yararlanma talepleri için AMC ye başvurmalarını isteyeceklerdir. AA lar ; - Havasahası kullanım aktiviteleri ve havasahası ihtiyaçlarını AMC leri operasyon gününden bir gün önce bilgilendirecek şekilde planlayacaklardır;

4 - Öngörülen aktiviteden bir gün önce ( D-1 ) havasahası kullanım ve tahsisi için AMC ye başvuracaklardır; - AMC nin havasahası tahsisi ile uyumlu olarak, havasahası,aktivite günü kullanılacaktır; - Herhangi bir havasahası tahsisinin kullanımına ihtiyaç duyulmadığında, aktivite günü, AMC kanalıyla,tahsis iptal edilip, gerektiğinde ilgili ACC ile de koordine kurulacaktır. 7.3 TSA talepleri havasahası bloğu halinde, belirlenmiş bir zaman diliminde ve mümkünse zaman ve uçuş seviyesine uyumlu şekilde yapılacaktır. 7.4 TSA lar da yapılacak her türlü alt - bölünme ilgili aktiviteye uygun olacaktır. 7.5 TSA talepleri, ertesi günün UTC si ile bir sonraki günün UTC si ( D0600 hrs to D hrs ) arasında kalan 24 saatlik zaman dilimini kapsayacaktır. 8. HAVASAHASI İDARE HÜCRESİ (AMC ) - HAVASAHASI KULLANIM PLANI ( AUP ) VE YENİLEMELER ( UUPs) 8.1 Milli havasahasının kullanıcı talepleri doğrultusunda günlük idaresi ve geçici tahsisini sağlamak üzere sivil /asker ortak iştiraki ile bir Havasahası İdare Hücresi (AMC) teşkil ettirilecektir. (bkz.ek3 ) 8.2 Havasahası aktivitelerinden sorumlu Onaylanmış Üniteler (AA lar ),havasahaları (TSA lar ) veya yollar ( CDR lar ) için taleplerini operasyonlardan bir gün önce AMC ye ileteceklerdir. 8.3 Havasahası taleplerinin AMC ye ulaşması değerlendirilmesi ve düzenlenmesinden sonra, havasahası tahsis ( CDR lar, TSA lar...) bildirimi, günlük havasahası kullanım Planı ( AUP ) ile yayınlanacaktır. AUP, UTC den önce ertesi günün UTC si ile bir sonraki günün UTC si arasında kalan 24 saatlik zaman dilimini kapsayacak şekilde yayınlanacaktır. Ek 4 de bir AUP örneği verilmiştir. 8.4 Yürürlükteki AUP de tahsis edilmiş bir havasahasının aktivite günü iptali durumunda, o hava sahası AMC tarafından aktivite günü saat UTC de yayınlanacak ve o gün saat UTC ile ertesi gün UTC arasında kalan 18 saatlik zaman dilimini kapsayacak bir Updated Airspace Use PlanYenilenmiş Havasahası Kullanım Planı ( UUP ) ile yeniden tahsis edilecektir. 8.5 AUP ler ;ACC ler/fmp ler de dahil olmak üzere, AA lara,cadf ye, komşu AMC lere ve anlaşmayla belirlenmiş dahili birimlere gönderilecektir.milli AUP ler uçak işleticilerine ( AO lar ) gönderilmeyeceğinden, ECAC Bölgesinde CDR lerin kullanımı ile ilgili AMC ler tarafından sağlanacak bilgiler CFMU/CADF kanalıyla, uluslararası mesaj olarak CRAM formatında dağıtılacaktır. 9. CENTRALISED AIRPACE DATA FUNCTİON (CADF ) MERKEZİLEŞTİRİLMİŞ HAVA SAHASI DATA FONKSİYONU CONDITIONAL ROUTE AVAILABILITY MESSAGE (CRAM ) CONDITIONAL YOL KULLANILABİLİRLİK MESAJI 9.1 CADF,ECAC Ülkeleri tarafından CFMU içinde oluşturulacak bir havasahası idare fonksiyonu olarak, AMC lerden gelecek CDR bilgilerini toplayıp, değişik AUP lerin tetkiki ile kullanımda olmayan CDR ları tespit ederek, ECAC bölgesi için hazırlanmış CDR 2 lerin kullanılırlıkları konusunda günlük CRAM mesajını düzenleyici görev yapacaktır. 9.2 Uçak işleticilerinin CRAM ı en etkin şekilde kullanabilmeleri için ECAC bölgesinde kullanımda olan CDR 2 lerin listeleri gruplara(örn.bölge veya FIR olarak) bölünebilir. 9.3 Bir bölge için hazırlanmış kullanımdaki CDR2 lerin listesi,bölgenin adını takiben CRAM ın geçerlilik süresi içinde kullanımda olacak,bölgedeki CDR2 leri kapsayacaktır.herhangi bir bölge için kullanımda olan CDR2 bulunmadığında,o bölgenin adı CRAM da yer almayacaktır.

5 9.4 Bir CRAM,kullanımdaki CDR2 lerin listesi yanında, mümkün olduğunda CDR1 lerin kullanımda olmayacağı periyodlara ilişkin bilgileri de kapsayacaktır. CRAM, bir sonraki günün UTC si ile ertesi günün UTC si (D 06:00 dan D hrs a kadar) arasında kalan 24 saatlik zaman dilimini kapsayacaktır.cram ın bir örneği EK-5 de verilmiştir. 9.5 CRAM lar CADF tarafından, hergün bir ATFM Notıfıcatıon Message (ANM)-ATFM Bildirim Mesajı- ile.birlikte veya daha önce, saat UTC de Uçak işleticilerine, ilgili ACC ler/ FMP lere,tüm AMC lere ve belirlenmiş ATS Rapor Ofislerine,ECAC ülkelerinin tamamı adına gönderilecektir. 10. UÇUŞ PLANLAMA USULLERİ 10.1 Kullanımdaki CDR lardan avantaj elde etmek için, uçak işleticileri uçuş planlarını aşağıda sıralanan usullere uygun olarak sunmalıdır CDR 1 ler için FPL veya RPL kullanılarak, AIP lerde yayınlandığı zamanlara uygun olarak, daimi ATS yollarında oduğu gibi uçuş planlaması yapılacaktır.cdr 1 ler için ögörülen herhangi bir kullanım dışı olma durumu,mümkünse, Milli AUP lerde ACC lerin bilgilenmesi ve CRAM ile işleticilerin bilgilendirilmesi amacıyla yayınlanacaktır.bir CDR 1 in kısa süreli kullanım dışı kalması durumunda uçuşlara ATC talimatlarıyla alternanif yollar kullandırılacaktır.işleticiler herbir CDR 1 için AIP Remarks kolonunda yayınlanan yedek ATS yollarının kullanım ihtimallerini dikkate almalıdır.(bkz.ek-1 ) 10.3 CDR 2 bilgilerini içeren günlük CRAM, Uçak işleticileri tarafından uçuş planlama amacıyla kullanılabilir. Uçak işleticileri ayrıca, Milli AIP ler ve günlük ANM leri inceleyerek kullanımdaki CDR 2 lerin özel kullanım şartları konusunda bilgilenmelidir.cdr 2 ler için sadece bu CDR lar kullanımda olduğunda uçuş planlaması yapılabilir.bu nedenle, CDR 2 lere RPL lerde yer verilemez.bir işletici kullanımdaki CDR 2 lerden yararlanmak istediğinde, ilgili RPL iptal edilip, yol hanesinde ( 15 )takip edilecek kullanımdaki CDR 2 lerin belirtildiği münferit bir uçuş planı sunulacaktır Bir işletici belirli bir uçuşla ilgili, yol değişiklikleri ve CDR 2 lerin kullanımını içeren en son uçuş plan bilgisinin Integrated Initial Flight Plan Processing System ( IFPS ) - Birleştirilmiş Uçuş Plan İşleme Sistemiüzerinden ilgili tüm ünitelerin bilgilendirildiği ve kaptan pilotun bu bilgilere sahip olduğundan emin olacaktır CDR 3 ler, AIP lerde sadece ATC talimatlarıyla kullanılabilecek CDR ler olarak yayınlanacaktır. Bu nedenle CDR 3 ler için uçuşlar planlanamayacak, fakat sadece ilgili AMC - Manageable Areas etrafında yer alan daimi ATS yol şebekesi üzerinden planlama yapılabilecektir.ilgili sahadaki aktivite müsaade ettiğinde, kontrolör bir uçağa saha içinden önceden belirlenmiş bir CDR 3 kullanarak kısa süreli bir rota teklif edebilecektir. 11. DETAYLI BİLGİ 11.1 FUA Konsepti hakkında daha detaylı bilgiler, Milli otoritelerden, ve uygun olduğunda, EUROCONTROL Agency Airspace Division (DED4 ) ( Tel , 3381, 3382 or Fax dan sağlanabilir.

6 KISALTMALAR: AA ACC AIP AIRAC AMC ANM AO ARO ASM ATC ATFM ATS AUP CADF CDR CFMU CRAM D EATCHIP ECAC FMP FPL FUA GAT IFPS OAT R RNAV RPL TSA UTC UUP Approved Agency Area Control Centre Aeronautical Information Publication Aeronautical Information Regulation and Control Airspace Management Cell ATFM Notification Message Aircraft Operator Air Traffic Services Reporting Office Airspace Management Air Traffic Control Air Traffic Flow Management Air Traffic Services Airspace Use Plan Cetralised Airspace Data Function Conditional Route Central Flow Management Unit CDR Availability Message Danger Area European ATC Harmonisation and Integration Programme European Civil Aviation Conference Flow Management position Filed Flight Plan Flexible Use of Airspace General Air Traffic Integrated İnitial Flight Plan Operational Air Traffic Restricted Area Area Navigation Repetitive Flight Plan Temporary Segregated Area Co-ordinated Universal Time Updated Airspace Use Plan