İDARİ YARGI 1. (10, 11 ve 12. Baskıları)

Transkript

1 İDARİ YARGI 1 (10, 11 ve 12. Baskıları) 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6. YARGI PAKETĐ) Çerçevesinde 50 ila 70. Sayfaları Aşağıdaki Şekilde Yenilenmiştir. D. Danıştay ın Karar Organları ve Görevleri Danıştay Kanununun 5. Maddesinde sıralanıp, 13 ila 22. Maddeleri arasında düzenlenmiş bulunan Danıştay ın karar organları şunlardır: 1) Daireler, 2) Danıştay Genel Kurulu, 3) Đdari Đşler Kurulu, 4) Đdari Dava Daireleri Kurulu, 5) Vergi Dava Daireleri Kurulu, 6) Đçtihatları Birleştirme Kurulu, 7) Başkanlar Kurulu 2, 1 Metinde griye boyanan ibareler 2 Aralık 2014 tarihinde kabul edilen 6572 sayılı Kanun ile yapılan yenilik ve değişiklikleri göstermekte, üstü çizilen ibareler ise 6572sayılı Kanun ile ilga edilen hükümleri göstermektedir. 2 26/8/2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan 8/8/2011 tarih ve 650 sayılı KHK nın 7. Maddesinin Danıştay Kanunu nun 19. Maddesine getirdiği yenilikle, Danıştay organlarına Başkanlar Kurulu eklenmiş, ancak Anayasa Mahkemesi 1

2 8) Başkanlık Kurulu, 9) Yüksek Disiplin Kurulu, 10) Disiplin Kurulu. 1. Daireler 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) 9. Maddesinde yeni yapılan değişiklikle artık: Danıştay; ondördü onbeşi dava, biri ikisi idari daire olmak üzere toplam onbeş onyedi (15+2) daireden oluşmaktadır. 3 Bunlardan 1. VE 17 DAĐRELER ĐDARĐ, DĐĞER DAĐRELER DAVA DAĐRESĐ olarak belirlenmiştir. Bunlardan 1. Daire ve 02/12/2014 tarih ve 6572 sayılı Kanunla kurulan 17. Daire Danıştay ın yönetsel nitelikli inceleme, danışma ve görüş bildirme görevlerini yerine getiren Đdari Daireler, diğer 15 daire (2-16. Daireler) ise yargısal denetleme görevini yerine getiren dava daireleridir 4. Dava daireleri, önlerine gelen hukuki uyuşmazlığın nitelik ve kapsamına göre idari ve vergi dava daireleri olmak üzere ikiye ayrılırlar. bu düzenlemeyi tarihinde aldığı kararıyla, adli tatilin her yıl bir eylülde başlamak üzere, yirmi temmuzdan otuzbir ağustosa kadar çalışmaya ara verme hükmünü, yetki kanunu kapsamına girmediği gerekçesiyle, kararın Resmi Gazete de yayımından başlayarak 6 ay sonra yürürlüğe girmek üzere iptal etmişti. Nihayet 27/06/2013 tarih ve 6494 sayılı Yargı Hizmetleri ile Đlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3. Maddesiyle Başkanlar Kurulu yeniden düzenlemiştir. 3 02/12/2014 tarihli değişiklikten önce Danıştay; ondördü dava, biri idari daire olmak üzere onbeş daireden oluşmaktaydı sayılı Danıştay Kanununda değişiklik yapan 2/6/2004 tarih ve 5183 sayılı Kanun çıkmadan önce, Danıştay da ilk ikisi idari daire, 10 tanesi de dava dairesi olmak üzere toplam 12 daire bulunuyordu. 2

3 İdari dava daireleri ile vergi dava daireleri kendi aralarında işbölümü esasına göre çalışır. Özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde dava daireleri arasındaki iş bölümü BAŞKANLIK KURULU tarafından belirlenir. Özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde, dava daireleri arasındaki işbölümü karar tasarısı Başkanlar Kurulu tarafından hazırlanır. Hazırlanan işbölümü karar tasarısı, toplantı tarihinden yedi gün önce ilân edilmek kaydıyla Genel Kurulun onayına sunulur. Genel Kurul, işbölümü karar tasarısını aynen onaylayabileceği gibi üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine değiştirerek de onaylayabilir (DK, Md. 27/2). Dairelerden birinin yıl içinde gelen işleri normal çalışma ile karşılanamayacak oranda artmış ve daireler arasında iş bakımından bir dengesizlik meydana gelmiş ise takvim yılı başında yine Başkanlar BAŞKANLIK KURULU kararıyla bir kısım işler başka daireye verilebilir (DK, Md. 27/3). Görevlendirilen dairedeki dosyaların vergi ve idari uyuşmazlıklara ilişkin görev ayrımı gözetilerek hangi daireye ve nasıl devredileceği, görevlendirilen daireye görevlendirildiği alan içinde hangi daire işlerinin verileceği hususları Başkanlar Başkanlık Kurulu kararıyla belirlenir. Bu kararlar Resmi Gazete de yayımlanır ve yayımını izleyen aybaşından itibaren uygulanır. Daire Başkanı ve üyeleri, dairenin görevlendirildiği işlere bakan dava dairesi genel kuruluna katılır. 9/2/2011 tarih ve 6110 sayılı Kanunun 1. Maddesiyle yeni yapılan değişiklikle: 3

4 Her dairede bir başkan ile yeteri kadar üye bulunur. Heyetler bir başkan ve dört üyenin (1+4) katılmasıyla toplanır, salt çoğunluk ile karar verir. Üye sayısının yeterli olması halinde birden fazla heyet oluşturulabilir. Bu durumda, oluşturulan diğer heyetlere, heyette yer alan en kıdemli üye başkanlık eder. Müzakereler gizli yapılır. 5 Dairelerde yeteri kadar tetkik hâkimi bulunur. Her dairede, ayrıca bir yazı işleri müdürünün yönetimi altında bir kalem bulunur. Kalem, yazı ve tebliğ işlerini yürütür. Üyeler, BAŞKANLAR BAŞKANLIK KURULUNUN kararı ile dairelere ayrılırlar ve zorunluluk halinde hizmetin icaplarına göre, daire başkanı ve üyelerinin daireleri aynı yöntemle değiştirilebilir. Dairelerde ortaya çıkacak noksanlıklar, BAŞKANLAR BAŞKANLIK KURULUNUN kararı ile diğer dairelerden önceden tespit edilen üyelerden alınmak suretiyle tamamlanır. ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT Daha önce Danıştay üyelerinin dairelere ayrılması ya da dairelerde ortaya çıkacak noksanlıkların tamamlanması kararları Başkanlar Kuruluna aitken, 02/12/2014 tarih ve 6572 Sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (6. YARGI PAKETĐNĐN) 18. Maddesi ile bu yetkiler BAŞKANLIK KURULUNA verilmiştir. Dava dairelerinin görevleri 6. Bölüm de detaylı olarak işleneceğinden burada ele alınmayacaktır. 5 9/2/2011 tarihli değişiklikten önce 13. Maddenin 2. Fıkrasında şu ibare yer almaktaydı: Her daire bir başkan ve en az dört üyeden (1+4) kurulur, görüşme sayısı beştir, kararlar çoğunlukla verilir. 4

5 2. Danıştay Genel Kurulu Danıştay Genel Kurulu, Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler ile Genel Sekreterden oluşur. Genel Kurulun toplanma ve görüşme yeter sayısı Başkan ve üyeler tam sayısının (195) yarısından fazlasıdır (en az 99 kişi). Kararlar çoğunlukla verilir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlanmış sayılır. Genel Kurulun toplantı yeter sayısına ilişkin özel hükümler saklıdır. Danıştay Genel Kurulu, Danıştay Kanunu ve diğer kanunlarla bu Kurula verilen seçim görevleri ile diğer görevleri yapar ve Danıştay Kanunu nda öngörülen içtüzük ve yönetmelikleri kabul eder (Yöntemsel Bağımsızlık ilkesi). Danıştay Genel Kurulunun bazı önemli görevleri şöyle sıralanabilir: Kendi üyeleri arasından üye tamsayısının salt çoğunluğu ve gizli oyla dört yıl için Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri ve daire başkanlarını seçmek (DK, Md. 10/1). Başkanlar Kurulu tarafından hazırlanan dava daireleri arasındaki işbölümü karar tasarısını aynen veya üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine değiştirerek onaylamak (DK, Md. 27/2). Dairelerden birinin yıl içinde gelen işleri normal çalışma ile karşılanamayacak oranda artmış ve daireler arasında iş bakımından bir dengesizlik meydana gelmiş ise, takvim yılı başında Başkanlar Kurulu tarafından hazırlanan karar tasarısını aynen veya üye tam 5

6 sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine değiştirerek onaylayarak bir kısım işleri başka daireye vermek (DK, Md. 27/3). Başkanlar Kurulunun Danıştay üyelerinin dairelere ayrılmaları ile zorunluluk halinde daire başkan ve üyelerinin dairelerinin değiştirilmesi kararlarına karşı ilgili başkan veya üyenin ya da üye tam sayısının onda biri tutarındaki üyenin yedi gün içinde yazılı olarak yapılan itirazı, aynen ya da değiştirerek onaylamak (DK, Md. 52/3). Başkanlık Kurulu na üye seçmek (DK, Md. 19/B-1). Đdari Đşler Kurulu na üye seçmek (DK, Md. 16/1). Yüksek Disiplin Kurulu ve Disiplin Kurulu na üye seçmek (DK, Md. 20/21). Uyuşmazlık Mahkemesi ne iki üye seçmek. 3. Đdari Đşler Kurulu Đdari Đşler Kurulu, idari daire başkan ve üyeleri ile her takvim yılı başında Genel Kurulca her dava dairesinden seçilecek bir başkan veya üyeden oluşur. Kurulun seçimle belirlenen üyeliklerinde boşalma olması halinde Genel Kurulca otuz gün içinde seçim yapılır. 6

7 6. YARGI PAKETĐ 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) 11. Maddesinde yeni yapılan değişiklik uyarınca: Đdari Đşler Kurulu, idari dairelerin başkanları ile her takvim yılı başında Başkanlık Kurulunca her idari daireden seçilecek bir üye ve her dava dairesinden seçilecek bir başkan veya üyeden oluşur. Kurulun seçimle belirlenen üyeliklerinde boşalma olması hâlinde Başkanlık Kurulunca otuz gün içinde seçim yapılır. Bu Kurula Danıştay Başkanı veya başkanvekillerinden biri başkanlık eder. Toplanma ve görüşme yeter sayısı onbeştir. Memurların yargılanması ile ilgili işlerin görüşülmesinde, incelenmekte olan kararı veren daire başkan ve üyeleri toplantıya katılamazlar. Bu toplantılarda toplanma ve görüşme yeter sayısı onbirdir. Kararlar oyçokluğu ile verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Đdari Đşler Kuruluna yeteri kadar tetkik hâkimi ve memur verilir. Đdari Đşler Kurulu: - Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerini (1999 değişikliği), - Kanunlarda Danıştay Đdari Đşler Kurulunda görüşüleceği yazılı olan işleri, - Danıştay idari daire ve kurulları arasında çıkacak görev uyuşmazlıklarını, - Yukarıda yazılı olanlardan başka idari dairelerden çıkan işlerden Danıştay Başkanının havale edeceği işleri, 7

8 - Memurların ve diğer kamu görevlilerinin yargılanmasına dair yasal düzenlemelerin hükümlerine göre ilgili dairece birinci derecede verilen men'i muhakeme kararlarını kendiliğinden, lüzumu muhakeme kararlarını ise itiraz üzerine, Đnceler ve gereğine göre karara bağlar veya düşüncesini bildirir. Danıştay'ın ilgili dairesi Kurulun bozma kararlarına uymak zorundadır. Đdari dairelerin birinden çıkıp, Danıştay Başkanı tarafından Danıştay Đdari Đşler Kuruluna havale edilmemiş olan işler ve verilen kararlar ilgili bakanlığın görüşüne uygun olmadığı takdirde, bakanın isteği üzerine, Danıştay Đdari Đşler Kurulunda görüşülür. Đdari dairelerin göreve ve usule ilişkin nedenlerle işin esası hakkında karar vermediği işlerde, Đdari Đşler Kurulunca bu kararın yerinde görülmemesi halinde, ilgili daireye geri gönderilir ve bu dairece Đdari Đşler Kurulu kararı doğrultusunda Đnceleme yapılarak karar verilir. 4. Đdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları 6 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) 9. Maddesinde yeni yapılan değişiklikle Danıştay Kanunu nun 17. Maddesinin 1. ve 3. Fıkraları şu şekilde değiştirilmiştir: yılındaki 5183 sayılı Kanun çıkmadan önce bu kurulların isimleri Đdari Dava Daireleri Genel Kurulu ve Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu idi yılındaki bu değişiklikle kurulların ismindeki Genel sözcüğü çıkartılmış, kurulların kuruluş, toplantı ve çalışma usulleri yeniden düzenlenmiştir. 8

9 ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 6. YARGI PAKETĐ 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) 12. Maddesinde yeni yapılan değişiklik uyarınca: ĐDARĐ DAVA DAĐRELERĐ KURULU, idari dava dairelerinin başkanları ile her idari dava dairesinden iki yıl için Başkanlık Kurulu tarafından görevlendirilen iki asıl ve iki yedek üyeden; VERGĐ DAVA DAĐRELERĐ KURULU ise vergi dava dairelerinin başkanları ile her vergi dava dairesinden iki yıl için Başkanlık Kurulu tarafından görevlendirilen üç asıl ve üç yedek üyeden oluşur. Đki yıllık süre sonunda Başkanlık Kurulunca, her iki kuruldaki üyelerin yarısı iki yıl süreyle yeniden görevlendirilirken, diğer yarısı kurullarda daha önce görevlendirilmeyen üyeler arasından yenilenir. Kurullarda görevlendirilen asıl üyeler, üst üste en fazla iki dönem görevlendirilebilir. Asıl üyenin görevini geçici olarak yerine getirememesi durumunda ilgili daireden, zorunlu hallerde diğer dairelerden görevlendirilen yedek üye kurul toplantılarına katılır. Kurulların asıl veya yedek üyeliklerinde boşalma olması hâlinde Başkanlık Kurulu tarafından yedi gün içinde, kalan süreyi tamamlamak üzere yeni üye görevlendirilir. 9

10 Đdari Dava Daireleri Kurulu, idari dava dairelerinin başkanları ile üyelerinden; Vergi Dava Daireleri Kurulu, vergi dava dairelerinin başkanları ile üyelerinden oluşur. Toplantı ve görüşme yeter sayısı Đdari Dava Daireleri Kurulu için otuzbir YĐRMĐBEŞ 7, Vergi Dava Daireleri Kurulu için ise onüçtür. Đdari dava daireleri ile vergi dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyiz veya itiraz yoluyla incelenmesinde ve iki dava dairesinin birlikte yapacağı toplantıda verilen kararların incelenmesinde, bu dairelerde karara katılmış olanlar idari ve vergi dava daireleri kurullarında bulunamazlar. Dava daireleri kurullarına Danıştay Başkanı veya vekillerinden biri; bunların yokluğunda daire başkanlarından en kıdemlisi başkanlık eder. Bu toplantılarda hazır bulunanlar çift sayıda olursa en kıdemsiz üye kurula katılamaz. Bu kurullarda kararlar oyçokluğu ile verilir. Her kurula yeteri kadar tetkik hâkimi verilir. Ayrıca bir yazı işleri müdürlüğü bulunur. Altıncı Yargı Paketi olarak adlandırılan tarih ve 6572 sayılı Kanun çerçevesinde, 31/12/2016 tarihine kadar Danıştay Đdari Dava Daireleri Kurulunun oluşumu ve çalışma usulü hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır 8 : /12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan otuzbir ibaresi yirmi beş şeklinde değiştirilmiştir. 2/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç yıl süreyle ibaresi 31/12/2016 tarihine kadar şeklinde değiştirilmiştir.

11 ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT (ÜÇÜNCÜ YARGI PAKETĐ) a) Đdari Dava Daireleri Kurulu, her idari dava dairesinden en az bir üye olmak kaydıyla BAŞKANLIK KURULU tarafından görevlendirilen YĐRMĐ ÜYEDEN oluşur. Kurula, Danıştay Başkanı veya vekillerinden biri, bunların bulunmaması halinde Kurulun en kıdemli üyesi başkanlık eder. b) Bu üyeler Đdari Dava Daireleri Kurulunda sürekli olarak görev yaparlar. Ancak, iş durumu göz önüne alınmak suretiyle üyelerin daire çalışmalarına katılmalarına Genel Kurul tarafından karar verilebilir. c) Toplantı ve görüşme yeter sayısı onbeştir. Kararlar, toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır. İdari Dava Daireleri Kurulu; a) Bölge idare mahkemelerinin istinaf yoluyla baktıkları idari davalardaki ısrar (direnme) kararlarını temyizen inceler. b) Danıştay idari dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararları temyizen inceler. c) Danıştay idari dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak baktıkları davalarda yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verdikleri kararlara karşı yapılan itirazları inceler. d) Danıştay idari dava dairelerinde çekinen veya reddedilen üye sayısının ikiden fazla olması halinde, bu husustaki istemleri inceler. e) Belediyeler ile il özel idarelerinin seçilmiş organlarının organlık sıfatlarını kaybetmelerine ilişkin istemler hakkında Danıştay 8. Dairesi tarafından verilen kararlara karşı yapılan itirazları 1 ay içinde inceler ve karara bağlar. 11

12 Vergi Dava Daireleri Kurulu; a) Bölge idare mahkemelerinin istinaf yoluyla baktıkları vergi davalarındaki ısrar (direnme) kararlarını temyizen inceler. b) Danıştay vergi dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararları temyizen inceler. c) Danıştay vergi dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak baktıkları davalarda yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verdikleri kararlara karşı yapılan itirazları inceler. d) Danıştay vergi dava dairelerinde çekinen veya reddedilen üye sayısının ikiden fazla olması halinde, bu husustaki istemleri inceler. 5. Đçtihatları Birleştirme Kurulu Đçtihatları Birleştirme Kurulu, Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, dava daireleri başkanları ve üyelerinden kurulur. Toplanma ve görüşme yetersayısı en az otuzbirdir. Toplantıda hazır bulunanlar çift sayıda olursa en kıdemsiz üye Kurula katılmaz. Esas hakkındaki kararlar, birinci toplantıda Kurul üye tamsayısının salt çoğunluğu ile, bu toplantıda karar yetersayısı sağlanamaz ise ikinci toplantıda mevcudun salt çoğunluğu ile verilir. Kurulun diğer kararları oyçokluğu ile verilir. Yukarıdaki diğer kurullarda olduğu gibi Đçtihatları Birleştirme Kuruluna da yeteri kadar tetkik hakimi ve memur verilir. 12 İçtihatları Birleştirme Kurulu; - dava dairelerinin veya idari ve vergi dava daireleri kurullarının kendi kararları veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık görüldüğü - veyahut birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesi gerekli görüldüğü takdirde,

13 Danıştay Başkanının havalesi üzerine, Başsavcının düşüncesi alındıktan sonra işi inceler ve lüzumlu görürse, içtihadın birleştirilmesi veya değiştirilmesi hakkında karar verir. İçtihatların birleştirilmesini istemeye yetkili olanlar: İçtihatların birleştirilmesi veya birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesi, Danıştay Başkanı, konu ile ilgili daireler, idari ve vergi dava daireleri kurulları veya Başsavcı tarafından istenebilir. Aykırı kararlarla ilgili kişiler, içtihatların birleştirilmesi için Danıştay Başkanlığına başvurabilirler. Kurulun, içtihatların birleştirilmesi veya değiştirilmesi hakkındaki kararları, gönderildikleri tarihten itibaren bir ay içerisinde Resmi Gazete'de yayımlanır. Bu kararlara, Danıştay daire ve kurulları ile idari mahkemeler ve idare uymak zorundadır. 13

14 6. Başkanlar Kurulu Başkanlar Kurulu, DANIŞTAY BAŞKANININ başkanlığında BAŞSAVCI, BAŞKANVEKİLLERİ ve DAİRE BAŞKANLARINDAN oluşur. Başkanlar Kurulunda daire başkanının mazereti halinde, Kurula, dairenin en kıdemli üyesi katılır. Kararlar oy çokluğu ile verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 6. YARGI PAKETĐ 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) 17. Maddesinde yeni yapılan değişiklik uyarınca Danıştay Kanunun 52. Maddesine göre, Danıştay Başkanının davetiyle toplanan Başkanlar Kurulunun hem idari hem de yargısal içerikli görevleri şunlardır (DK, Md. 52): a) Üyelerin görev yerlerini, dairelerin iş durumunu ve ihtiyaçlarını göz önünde tutarak belirlemek b) Zorunlu hâllerde, daire başkanı ve üyelerin dairelerini değiştirmek c) Danıştay tetkik hâkimlerinin çalışacakları daireleri, kurulları ve görecekleri işleri belli etmek ve gerektiğinde yerlerini değiştirmek d) Daireler arasında iş bölümü karar tasarısını hazırlamak. 14

15 a) Danıştay daireleri arasında çıkan görev uyuşmazlıklarını karara bağlamak b) Ayrı yargı çevrelerinde bulunan idare ve vergi mahkemeleri arasında görev ve yetkiye ilişkin uyuşmazlıklarda ve bağlantılı davalarda merci tayinini yapmak c) Danıştay Başkanının Kurulda görüşülmesini uygun gördüğü işleri görüşmek ve karara bağlamak BAŞKANLAR KURULUNUN KARARLARI KESĐN OLUP BU KARARLAR ALEYHĐNE BAŞKA BĐR YARGI MERCĐĐNE BAŞVURULAMAZ. Başkanlar Kurulunun yukarıdaki (a) ve (b) bentleri uyarınca verdiği kararlara karşı, YEDĐ GÜN içinde ĐLGĐLĐSĐ veya ÜYE TAM SAYISININ ONDA BĐRĐ GENEL KURULA ĐTĐRAZ EDEBĐLĐR. Genel Kurul, Başkanlar Kurulu kararlarını AYNEN ONAYLAYABĐLECEĞĐ GĐBĐ DEĞĐŞTĐREREK DE ONAYLAYABĐLĐR. 15

16 Danıştay Başkanlar Kurulu nun Danıştay Kanunun 52. Maddesi dışında farklı maddelerde düzenlenen diğer görevleri şöyledir: 1. Dairelerden birinin yıl içinde gelen işleri normal çalışma ile karşılanamayacak oranda artmış ve daireler arasında iş bakımından bir dengesizlik meydana gelmiş ise takvim yılı başında, Danıştay Genel Kurulu nun onayına sunulmak üzere bir kısım işlerin başka daireye verilebilmesi için karar tasarısı hazırlamak (DK, Md. 27/3), 2. İş yükü bakımından zorunluluk doğması durumunda, vergi dava dairelerinin birini idari dava dairesi olarak, idari dava dairelerinin birini vergi dava dairesi olarak görevlendirmek (DK, Md. 26/2), 3. Görevlendirilen dairedeki dosyaların vergi ve idari uyuşmazlıklara ilişkin görev ayrımı gözetilerek hangi daireye ve nasıl devredileceği, görevlendirilen daireye görevlendirildiği alan içinde hangi daire işlerinin verileceği hususlarını karara bağlamak (DK, Md. 26/3), 4. Danıştay daireleri üyeliklerinde vuku bulacak noksanlıkların tamamlanması için diğer dairelerden alınacak üyeleri önceden tespit etmek (DK, Md. 14/4), 1. Görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceği tam teşekküllü resmi sağlık kurulu raporuyla kesin olarak anlaşılan Danıştay meslek mensuplarının görevine son vermek (DK, Md. 84), 2. Çalışmaya ara verme süresi içinde çalışacak Danıştay nöbetçi dairesinin başkan ile üyelerini, Danıştay dairelerinin başkan ve üyeleri arasından karma olarak seçmek (DK, Md. 86/3). 16

17 7. Başkanlık Kurulu 27/06/2013 tarih ve 6494 sayılı Yargı Hizmetleri ile Đlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile BAŞKANLIK KURULU oluşumu düzenlenmişti Sayılı Kanunun 8 ve 9. Maddelerine göre Başkanlık Kurulunun oluşumu aşağıda anlatıldığı gibidir: ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 27/06/2013 Tarih ve 6494 Sayılı Kanun Değişikliği Başkanlık Kurulu; Danıştay Başkanının başkanlığında, üçü daire başkanı üçü Danıştay üyesi olmak üzere altı asıl (1+3+3) ve ikisi daire başkanı ikisi Danıştay üyesi olmak üzere dört yedek (2+2) üyeden oluşur.. Başkanlık Kuruluna seçilecek asıl ve yedek üyeler Danıştay Genel Kurulunca seçilir. Başkanlık Kurulu üyeliğine aynı daireden birden fazla kimse seçilemez. Başkanlık Kurulu, üye tamsayısı ile toplanır. Asıl üyelerden birinin Kurula katılamaması hâlinde, noksanlık yedeği ile tamamlanır. Başkanlık Kurulu üyeleri kendileri ile ilgili konularda Kurul toplantılarına katılamazlar. Başkanlık Kuruluna seçilecek olanların tamamının bir oy pusulasında gösterilmesi suretiyle oy kullanılması da mümkündür. Aday çıkmadığı veya yeter sayıda başvuru olmadığı takdirde Başkanlar Kurulu tarafından gizli oyla ve oy çokluğu ile adaylar dışından seçilebileceklerin üç katı aday gösterilir. Seçimler Danıştay Kanunu 10. Madde 9 27/06/2013 tarih ve 6494 sayılı Yargı Hizmetleri ile Đlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8, 9 ve 14. Maddeleri. 17

18 ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 6. YARGI PAKETĐ hükümleri gereğince yapılır. Başkanlık Kuruluna seçilenlerin görev süresi ĐKĐ YIL olup bir seçim dönemi geçmeden yeniden seçilemezler. Başkanlık Kurulu üyeliğine seçilen daire başkan ve üyelerinin seçim süresi dolmadan bu sıfatları değiştiğinde Kurul üyeliğinden ayrılmış sayılırlar. Başkanlık Kurulu üyeliğinin herhangi bir nedenle boşalması hâlinde on beş gün içinde boşalan üyelik için seçim yapılır ve seçilen üye, yerine seçildiği üyenin süresini tamamlar. 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) ile yeni yapılan değişiklik çerçevesinde BAŞKANLIK KURULUNUN DANIŞTAY KANUNU NUN 52/A MADDESĐNDEKĐ YENĐ GÖREVLERĐ şöyle sıralanabilir: a) Üyelerin görev yerlerini, dairelerin iş durumunu ve ihtiyaçlarını göz önünde tutarak belirlemek. b) Zorunlu hâllerde daire başkanı ve üyelerin dairelerini değiştirmek. c) Danıştay tetkik hâkimlerinin çalışacakları daireleri, kurulları ve görecekleri işleri belli etmek ve gerektiğinde yerlerini değiştirmek. d) Daireler arasında iş bölümünü belirlemek. 18

19 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 6. YARGI PAKETĐ e) Yetkili merciin neresi olduğu belirtilmemiş olan yönetim işlerini belli etmek veya bu işleri yapmak. f) Kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek. Başkanlık Kurulunun kararları kesin olup bu KARARLAR ALEYHĐNE BAŞKA BĐR YARGI MERCĐĐNE BAŞVURULAMAZ. Yine 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun (6. Yargı Paketinin) ile yeni yapılan değişiklik çerçevesinde BAŞKANLIK KURULUNUN DANIŞTAY KANUNU NUN DĐĞER MADDELERĐNDEKĐ YENĐ GÖREVLERĐ şöyle sıralanabilir: 1. iş yükü bakımından zorunluluk doğması hâlinde vergi dava daireleri, idari dava daireleri veya idari dairelerden birinin veya birkaçının görev alanını değiştirerek bu daireleri; vergi dava dairesi, idari dava dairesi veya idari daire olarak görevlendirmek. (DK, Md. 26/2) 2. Görevlendirilen dairedeki dosyaların vergi ve idari uyuşmazlıklara ilişkin görev ayrımı gözetilerek hangi daireye ve nasıl devredileceği, görevlendirilen daireye görevlendirildiği alan içinde hangi daire işlerinin verileceği hususlarını karara bağlamak. (DK, Md. 26/3) 3. Danıştay daireleri üyeliklerinde vuku bulacak noksanlıkların tamamlanması için 19

20 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği diğer dairelerden alınacak üyeleri önceden tespit etmek. (DK, Md. 14/4) 4. Đdari Đşler Kuruluna her takvim yılı başında her idari daireden bir üye seçilmek ve Đdari Đşler Kurulunun seçimle belirlenen üyeliklerinde boşalma olması hâlinde Başkanlık Kurulunca otuz gün içinde seçim yapmak. (DK, Md. 16/1) 5. Đdari / Vergi Dava Daireleri Kurullarına, her idari dava dairesinden iki yıl için iki asıl ve iki yedek, her vergi dava dairesinden iki yıl için üç asıl ve üç yedek üye görevlendirmek; bu iki yıllık süre sonunda her iki kuruldaki üyelerin yarısını iki yıl süreyle yeniden, diğer yarısı kurullarda daha önce görevlendirilmeyen üyeler arasından görevlendirmek; ayrıca kurulların asıl veya yedek üyeliklerinde boşalma olması hâlinde yedi gün içinde, kalan süreyi tamamlamak üzere yeni üye görevlendirmek. (DK, Md. 17/1) 6. YARGI PAKETĐ 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği Altıncı Yargı Paketi olarak adlandırılan tarih ve 6572 sayılı Kanun çerçevesinde, 31/12/2016 tarihine kadar Danıştay Başkanlık Kuruluna geçici yeni bir görev verilmiştir: HER ĐDARĐ DAVA DAĐRESĐNDEN EN AZ BĐR ÜYE OLMAK KAYDIYLA ĐDARĐ DAVA DAĐRELERĐ KURULU NDA GÖREV YAPMAK ÜZERE YĐRMĐ ÜYE SEÇMEK. 20

21 8. Yüksek Disiplin Kurulu Yüksek Disiplin Kurulu, Danıştay Başkanı nın başkanlığında her takvim yılı başında, Danıştay Genel Kurulunca her daireden seçilecek birer üye ile ikisi dava daireleri ve biri de idari daireler başkanları arasından seçilecek üç daire başkanından kurulur. Danıştay Başsavcısı Kurulun tabii üyesidir. Kurula iki daire başkanı ve beş üye yedek olarak seçilir. Kurul üye tam sayısı ile toplanır ve üçte iki oyçokluğu ile karar verir. Kurul üyeliklerinde boşalma halinde, boşalan yer için en çok on gün içinde Genel Kurulca yukarıda ilk paragrafta öngörülen esaslara göre yeniden seçim yapılır. Kurulun yazı işlerini Genel Sekreter yürütür. Yüksek Disiplin Kurulu, Danıştay Kanunu hükümleri dairesinde Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler hakkında, disiplin kovuşturması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanmasına karar verir ve bu Kanunla görevli kılındığı diğer işleri görür. Yüksek Disiplin Kurulu nun, Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler hakkında, disiplin kovuşturması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanmasına ilişkin kararı ile bu kurulun görev alanı ile ilgili olarak Danıştay Başkanlığı nca tesis edilecek işlemlere karşı, 15 gün içinde yine Danıştay a dava açılır. 9. Disiplin Kurulu Disiplin Kurulu, Genel Kurulun her takvim yılı başında seçeceği bir daire başkanıyla bir üyeden ve birinci sınıfa ayrılmış bir tetkik hâkimi ile bir Danıştay savcısından oluşur. Aynı şekilde birer yedek seçilir. Genel Sekreter Kurulun tabii üyesidir. Daire Başkanı Kurula Başkanlık eder. Kurul oyçokluğu ile karar verir. 21

22 Disiplin kurulunun görevleri şunlardır: - Danıştay memurları hakkında Yüksek Disiplin Kurulu görevlerini yapar. - Danıştay memurları hakkında Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine göre birinci derecede karar verir. - Danıştay memurları hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 226. Maddesinin (B) bendinde yazılı görüşme ve danışma kurulu görevini yapar. E. Danıştay Görevlileri Danıştay personeli, meslek mensupları ve diğer yardımcı görevlilerden oluşur 10. Danıştay Meslek Mensupları: - Danıştay Başkanı, - Başsavcı, - Başkanvekilleri, - Daire başkanları ve üyelerinden oluşur Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler yüksek mahkeme hâkimleri olarak Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve kanunların kendilerine sağladığı teminat altında görev yaparlar. Danıştay ın diğer yardımcı görevlileri ise: - Danıştay Savcıları ve - Danıştay Tetkik Hâkimlerinden oluşur. 10 Danıştay meslek mensupları ve diğer görevlilerin niteliği, seçim ve görevleri Danıştay Kanunu nun 3, 4, 8-12 ve maddelerinde düzenlenmektedir. 22

23 1. Danıştay Meslek Mensupları a. Danıştay Üyelerinin Nitelikleri Đ d a r i Y a r g ı / A. Nohutçu Danıştay üyeleri: a) Đdari yargı hâkim ve savcılığı, b) Bakanlık, müsteşarlık, müsteşar yardımcılığı, elçilik, valilik, c) Generallik, amirallik, d) Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği 11, e) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreterliği 12, f) Genel ve katma bütçeli dairelerde veya kamu kuruluşlarında genel müdürlük veya en az bu derecedeki tetkik ve teftiş kurul başkanlıkları ile düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlıkları 13, g) Yükseköğrenim kurumlarında hukuk, iktisat, maliye, kamu yönetimi profesörlüğü, h) Kamu kurum ve kuruluşlarının başhukuk müşavirliği, birinci hukuk müşavirliği, hukuk hizmetleri başkanlığı ve hukuk işleri müdürlüğü 14, görevlerini yapanlar arasından seçilir. Daha önce anlatıldığı üzere Danıştay üyeleri, BAŞKANLIK KURULUNUN KARARI ĐLE DAĐRELERE AYRILIRLAR ve tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği ibaresi eklenmiştir /12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasına (d) bendinden sonra gelmek üzere (e) bendi eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde, ile düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlıkları ibaresi eklenmiştir tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde, g bendi bu şekliyle değişmiştir. 23

24 hizmetin icaplarına göre, daireleri aynı yöntemle değiştirilebilir. Dairelerde ortaya çıkacak noksanlıklar da yine BAŞKANLIK KURULUNUN kararı ile diğer dairelerden önceden tespit edilen üyelerden alınmak suretiyle tamamlanır 15. Danıştay dava dairelerinde görev yapacak üyelerin yükseköğrenimlerini, hukuk veya hukuk bilgisine programlarında yer veren siyasal bilimler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında yapmış olmaları gereklidir. Đdari görevlerden Danıştay üyeliğine seçileceklerin yükseköğrenimlerini tamamladıktan sonra Devlet hizmetlerinde ONBEŞYIL 16 çalışmış bulunmaları 17, birinci derece aylığını kazanılmış hak olarak almaları ve hâkimliğin gerektirdiği ahlak ve seciyeye sahip olmaları şarttır. Đdari yargı hâkim ve savcılarının Danıştay üyeliğine seçilebilmeleri için birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az üç yıl bu görevlerde başarı ile çalışmış olmaları ve birinci sınıfa ayrılma niteliğini kaybetmemeleri gereklidir. 15 Daha önce Başkanlık Kuruluna ait olan bu görev ve yetkiler, 27/06/2013 tarih ve 6494 sayılı Yargı Hizmetleri ile Đlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7. Maddesi ile BAŞKANLAR KURULUNA verilmiştir tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde, yirmi yıl ibaresi onbeş yıl olarak değişmiştir. 17 9/2/2011 tarih ve 6110 sayılı Kanunun 14. maddesiyle, bu fıkrada yer alan, yukarıda sayılan görevlerde toplam olarak en az üç yıl ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. 24

25 ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 6. YARGI PAKETĐ 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Kanun Değişikliği 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanun (6. Yargı Paketi) ile 18, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 8. Maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değişmiştir: Danıştay üyesi seçilebilmek için hâkimlik ve savcılık mesleğinde YĐRMĐ ONYEDĐ YIL 19 çalışmış olmak şarttır. Yukarıda görüldüğü üzere, üst düzey idari görevde çalışanlar arasından Cumhurbaşkanı tarafından yapılan seçimde 15 yıl çalışmış olma şartı yeterliyken, HSYK tarafından Danıştay üyeliğine yapılacak seçimde hâkimlik ve savcılık mesleğinde 20 yıl hizmet şartı getirilmesi hukuk devletinin olmazsa olmaz şartı olan eşitlik ilkesine, hakkaniyet ve liyakat kriterlerine ters bir durum olarak ortaya çıkmaktadır. b. Üye Seçimi Danıştay üyelerinin dörtte üçü idari yargı hakim ve savcıları arasından Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, dörtte biri ise diğer görevliler arasından Cumhurbaşkanınca seçilirler /12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7. Maddesi /12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, ikinci fıkrasında yer alan yirmi ibaresi ON YEDĐ şeklinde değiştirilmiştir 25

26 02/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Danıştay ın 2011 tarihinde 156 ye çıkarılan üye sayısı 39 artırılarak 195 e ulaşmış, bunların 33 ü HSYK, 6 sı ise Cumhurbaşkanı tarafından üyeliğe atanmışlardır. ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT 27/06/2013 Tarih ve 6494 Sayılı Kanun Değişikliği 6494 sayılı Kanun ile 20, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 9. Maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: Danıştayda boşalan üye sayısı dördü bulunca, dördüncü üyeliğin boşaldığı tarihten itibaren en geç üç gün içinde durum Danıştay Başkanlığınca, boşalan üyeliklerin idare veya vergi dairesi üyeliği olduğu da belirtilmek suretiyle, Başbakanlığa ve Adalet Bakanlığına duyurulur. Bu fıkrada altı çizilmiş olan ibareler 6494 sayılı Kanunun getirdiği yeniliktir. Cumhurbaşkanı ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca bu duyurudan sonra en geç iki ay içinde seçim yapılır. c. Danıştay Başkanı, Başsavcısı, Başkanvekilleri ve Daire Başkanlarının Nitelikleri, Seçimleri ve Görev Süreleri Danıştay Başkanı, Başsavcısı, başkanvekilleri ve daire başkanları kendi üyeleri arasından Danıştay Genel Kurulunca üye tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilirler /06/2013 tarih ve 6494 sayılı Yargı Hizmetleri ile Đlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 5. Maddesi. 26

27 8/8/2011 tarih ve 350 sayılı KHK nın 5. Maddesi ile Danıştay Kanunu nun 10. Maddesinin 2. Fıkrası şu şekilde değiştirilmiştir: Danıştay Başkanı ve Başsavcısı seçilebilmek için dört yıl, başkanvekili ve daire başkanı seçilebilmek için üç yıl süre ile Danıştay üyeliği yapmış olmak zorunludur 21. Danıştay Başkanı, Başsavcısı, başkanvekilleri ve daire başkanlarının görev süreleri dört yıldır. Süresi bitenler yeniden seçilebilirler, yeniden seçilemeyenler ile seçime girmeyenler veya süreleri dolmadan bu görevlerden çekilenler Danıştay üyeliği görevlerine devam ederler. Seçim, görev sürelerinin biteceği tarihten onbeş gün önce veya diğer sebeplerle boşalma tarihinden itibaren onbeş gün içinde yapılır. Çalışmaya ara verme süresi bu sürenin hesabında nazara alınmaz. Seçime katılmak isteyenler seçim gününden önce Danıştay Başkanlığı na yazı ile başvurabilecekleri gibi, toplantıda oylamaya başlanmadan önce sözlü olarak da istekte bulunabilirler veya teklif edilebilirler. Seçim gizli oyla yapılır. Đlk üç oylamada sonuç alınamazsa, seçim üçüncü oylamada en çok oy alan iki aday arasında yapılır. Dördüncü oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa seçim, yeniden aday gösterilerek tekrarlanır. Şu kadar ki, bundan sonraki üç oylamada sonuç alınamazsa dördüncü oylamada en çok oy alan seçilmiş sayılır /8/2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan 8/8/2011 tarih ve 350 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname nin 5. Maddesi ile yukarıdaki değişikilk yapılmadan önce, Danıştay Başkanı ve Başsavcısı seçilebilmek için sekiz yıl, başkanvekili ve daire başkanı seçilebilmek için altı yıl süre ile Danıştay üyeliği yapmış olmak zorunluluğu bulunmaktaydı. 22 9/2/2011 tarih ve 6110 sayılı Kanunun 14. maddesiyle, bu fıkrada yer alan, Genel Kurulun bu seçim için yapacağı toplantılarda üye tam sayısının en az dörtte üçünün hazır bulunması şarttır. ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. 27

28 d. Meslek Mensuplarının Görevleri 1) Danıştay Başkanının Görevleri Danıştay Başkanı, Danıştay'ın genel işleyişinden sorumludur. Kuruluşun düzenli çalışmasını sağlar. Gerekirse, ilgili daire başkanları veya Başkanlar Kurulu ile de istişare ederek lüzumlu idari tedbirleri alır. Danıştay Başkanı, - Danıştay Genel Kurulu na, - Đçtihatları Birleştirme Kurulu na, - Đdari Đşler Kuruluna, - Đdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarına, - Yüksek Disiplin Kuruluna - Başkanlar Kuruluna ve - Başkanlık Kuruluna başkanlık eder. GÜNCEL NOT Danıştay Başkanının görevleriyle ilgili Danıştay Kanunun 55. Maddesinin yukarıda belirtilen hükümlerinde, iki ayrı yerde altı çizili Başkanlar Kurulu ibareleri, 27/06/2013 tarih ve 6494 sayılı Yargı Hizmetleri ile Đlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 15. Maddesi ile eklenmiştir. 2) Danıştay Başkanvekillerinin Görevleri Danıştay Başkanı na ait görevlerden Danıştay Başkanı tarafından verilenleri yaparlar. Danıştay Başkanı nın yokluğunda kıdem sırasına göre ona vekillik ederler. Danıştay Başkanı nın katılmadığı kurullara başkanlık ederler. 28

29 3) Daire Başkanlarının Görevleri Daire başkanları, dairelerinde görevli bulunanların görevlerine devamlarını, düzenli çalışmalarını, daire işlerinin verimli bir şekilde yürütülmesini ve tetkik hâkimleri ile diğer memurların yetişmelerini sağlarlar. Görüşmeleri idare ederler, dâhil bulundukları kurulların toplantılarına katılarak düşüncelerini bildirirler ve oylarını verirler. Daire başkanları her takvim yılı sonunda, dairelerindeki işlerin durumu ve bunların yürütülmesinde aksaklık varsa sebepleri hakkında Danıştay Başkanlığına bir rapor verirler ve alınmasını lüzumlu gördükleri tedbirleri bildirirler. 4. Üyelerin Görevleri Üyeler, bulundukları dairelerde başkanlar veya dâhil bulundukları kurullarda kurul başkanları tarafından kendilerine verilen dosyaları geciktirmeden inceleyerek görevli daire veya kurullara gerekli açıklamaları yaparlar, kararları yazarlar, dairelerin ve üyesi bulundukları kurulların toplantılarına katılırlar, düşünce ve görüşlerini bildirirler, oylarını verirler ve daire ile ilgili olmak üzere verilen diğer işleri görürler. 5) Genel Sekreterin Görevleri Danıştay Başkanının seçeceği bir üye Danıştay Genel Sekreterliği görevini yapar. Genel Sekreter Danıştay Kanununun görevli kıldığı işler ile Danıştay Başkanının vereceği idare ve yazı işlerini yürütür. Dairelere ve Başsavcılığa bağlı olanlar dışındaki müdürlükler ve diğer idari birimler Genel Sekreterin yönetim ve denetimi altında bulunur. Birinci sınıfa ayrılmış Danıştay tetkik hâkimlerinden veya savcılarından en çok ikisi genel sekreter yardımcısı olarak görevlendirilebilir. Genel Sekreterlik hizmetleri için yeteri kadar savcı, tetkik hâkimi ve memur verilir. 29

30 6) Danıştay Başsavcısının Görevleri Danıştay Genel Kurulu tarafından, en az 4 yıl Danıştay üyeliği yapmışlar arasından 4 yıllığına seçilen ve süresi bittiği zaman yeniden seçilebilen Danıştay Başsavcısı nın önemli görevleri şunlardır: Đlk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştayda görülen dava dosyalarını, esas hakkındaki düşüncelerini bildirmek üzere, uygun göreceği görev ayırımına göre savcılara havale etmek 23, Đncelediği dava dosyaları hakkında düşüncelerini bildirmek, Đdari yargı mercileri tarafından verilmiş olup temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenleri, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden kanun yararına temyiz etmek, Olumlu görev uyuşmazlığı çıkarma istemlerini ret etmek ya da Uyuşmazlık Mahkemesi ne başvurmak suretiyle olumlu görev uyuşmazlığı çıkarmak. Ayrıca Danıştay Başsavcısı, Danıştay savcılarının düşüncelerinin vaktinde bildirilmesini ve savcılar ile Başsavcılıkta görevli diğer memurların devamlarını ve intizamla çalışmalarını sağlar, gelen dosyaların kaydı ve saklanması ile işi bitenlerin ilgili yerlere geciktirilmeden gönderilmesi için gerekli tedbirleri alır ve kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri yapar tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde Danıştay Başsavcısının görevi bu haliyle değiştirilmiştir. 30

31 Başsavcı her takvim yılı sonunda, işlerin durumu ve bunların yürütülmesinde aksaklık varsa sebepleri hakkında Danıştay Başkanlığına bir rapor verir ve alınmasını lüzumlu gördüğü idari tedbirleri bildirir. Başsavcı, savcılardan birini, idari işlerde kendisine yardım etmekte görevlendirebilir. 2. Danıştay ın Diğer Görevlileri: Tetkik Hâkimleri ve Savcılar a. Danıştay Tetkik Hâkimi ve Savcılarının Atanmaları ve Dairelere Verilmeleri Danıştay tetkik hâkimleri ile savcıları, beş yıl 24 meslekte hizmet etmiş ve olumlu sicil almış idari yargı hâkimleri arasından Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atanırlar. Đdari yargı düzenimizde savcılık kurumunun yalnız Danıştay ve AYĐM de olduğu, Đdare, Vergi ve Bölge Đdare Mahkemeleri nde savcı olmadığı unutulmamalıdır. Danıştay tetkik hâkimlerinin görev yerleri, BAŞKANLAR BAŞKANLIK KURULU tarafından belirlenir. 24 Danıştay Kanunu na 25/6/2009 tarih ve 5917 sayılı Kanun un 22. Maddesiyle Geçici 23. Madde eklenmiştir. Buna göre Geçici 23. Maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on yıl süre ile Danıştay tetkik hâkimliğine yapılacak atamalarda, beş yıllık hizmet süresi aranmayacağı hükmü getirilmiştir. 31

32 ÖNEMLĐ VE GÜNCEL NOT Daha önce tetkik hâkimlerinin görev yerleri Başkanlar Kurulu tarafından belirleniyorken, 02/12/2014 tarih ve 6572 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un 8. Maddesi ile bu yetki BAŞKANLIK KURULUNA verilmiştir. Görev yerleri, aynı usulle değiştirilir. Đdari bakımdan zaruret olmadıkça bir sicil devresi geçmeden görev yerleri değiştirilemez. Sicil devresi en az altı aydır. Tetkik hâkimlerinin görev yaptıkları kurul ve daireler, yönetmelikte belirlenecek esas ve sürelere göre değiştirilir. b. Savcıların Görevleri Savcılar, ilk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştayda görülen dava dosyalarından kendilerine havale olunanları Başsavcı adına incelerler ve esas hakkındaki düşüncelerini, bir ay içinde gerekçeli ve yazılı olarak verirler 25. Bu süreler geçirilirse durumu sebepleriyle birlikte Başsavcıya bildirirler. Danıştay Başkanının ve Başsavcının vereceği diğer görevleri yerine getirir; çalışma düzeninin korunması ve iş veriminin artırılması için Başsavcının alacağı tedbirlere uyarlar. Savcılar, ilgili yerlerden Danıştay Başkanlığı aracılığı ile her türlü bilgileri isteyebilecekleri gibi işlem dosyalarını da getirtebilirler. Dava dairelerince gerekli görüldüğü takdirde, Danıştay savcıları, önceden haber verilmek suretiyle, düşüncelerini sözlü olarak da açıklarlar tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde savcıların görevi burada yazan haliyle değiştirilmiştir tarih ve 6352 sayılı Kanun (Üçüncü Yargı Paketi) çerçevesinde savcıların görevi burada yazan haliyle değiştirilmiştir. 32

33 ÖNEMLĐ ve GÜNCEL NOT (ÜÇÜNCÜ YARGI PAKETĐ) Daha önce Danıştay ta görev yapan savcılar ilk derece, yürütmenin durdurulması, temyiz ve karar düzeltme olmak üzere yargılamanın bütün aşamalarında düşüncelerini bildiriyorlardı. Şimdi savcılar sadece ilk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştayda görülen dava dosyalarından kendilerine havale olunanları Başsavcı adına inceleyip bir ay içinde esas hakkındaki düşüncelerini, gerekçeli ve yazılı olarak vereceklerdir. Yine, yeni gelen düzenlemeye göre, Danıştayda ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülen davalarda savcının esas hakkındaki yazılı düşüncesi taraflara tebliğ edilecek, taraflar tebliğden itibaren on gün içinde görüşlerini yazılı olarak bildirebileceklerdir. Danıştay Başsavcısının kanun yararına temyizdeki düşüncesini bildirme görevi ise hala devam etmektedir. 33

34 c. Tetkik Hakimlerinin Görevleri Tetkik hâkimleri Danıştay Başkanı nın, daire ve kurul başkanlarının kendilerine havale ettikleri işleri inceleyerek daire veya görevli kurula gerekli açıklamaları yaparlar. Kendi düşünce ve görüşlerini sözlü ve yazılı olarak bildirirler, karar taslaklarını yazarlar, gerekli tutanakları düzenler ve Danıştay Başkanı, kurul başkanı ve daire başkanının verecekleri diğer görevleri yerine getirirler. Her daire ve kurulda, o daire veya kurul başkanınca birinci sınıfa ayrılmış bir tetkik hâkimi, memurların görevlerine devamlarını, yetişmelerini ve verimli bir biçimde çalışmalarını, idare, dosya ve diğer yazı işleri ile tebligat işlerinin gecikmeden ve düzenli olarak yürütülmesini, Danıştay Başkanının, daire ve kurul başkanının vereceği diğer işleri yapmakla görevlendirilir. 34

35 İDARİ YARGI 27 (8. Ekte Yer Alan Danıştay Kanunu) 02/12/2014 Tarih ve 6572 Sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6. YARGI PAKETĐ) Çerçevesinde 50 ila 70. Sayfaları Aşağıdaki Şekilde Yenilenmiştir. EK 8: 2575 SAYILI DANIŞTAY KANUNU [1][2] Kanun Numarası : 2575 Kabul Tarihi : Yayımlandığı Resmi Gazete : Tarih: Sayı: Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 21, Sayfa: 11 BĐRĐNCĐ BÖLÜM Kuruluş Danıştay Madde 1 Danıştay, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş Yüksek Đdare Mahkemesi, danışma ve inceleme merciidir. 27 Metinde griye boyanan ibareler 2 Aralık 2014 tarihinde kabul edilen 6572 sayılı Kanun ile yapılan yenilik ve değişiklikleri göstermekte, üstü çizilen ibareler ise 6572sayılı Kanun ile ilga edilen hükümleri göstermektedir. 35

36 Bağımsızlık ve yönetim Madde 2 1. Danıştay bağımsızdır. Yönetimi ve temsili Danıştay Başkanına aittir. 2. Danıştay ın hükümetle ilgili işleri Başbakanlık aracılığı ile yürütülür. Danıştay meslek mensupları Madde 3 Danıştay meslek mensupları Danıştay Başkanı, Danıştay Başsavcısı, Danıştay başkanvekilleri, daire başkanları ile üyelerdir. Teminat Madde 4 Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler yüksek mahkeme hâkimleri olarak Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve kanunların kendilerine sağladığı teminat altında görev yaparlar. Karar organları Madde 5 Danıştayın karar organları şunlardır: a) Daireler, b) Danıştay Genel Kurulu, c) Đdari Đşler Kurulu, d) Đdari Dava Daireleri Kurulu, e) Vergi Dava Daireleri Kurulu, f) Đçtihatları Birleştirme Kurulu, g) (Değişik: 8/8/2011-KHK-650/4 md.) (Değişik: 27/6/ /3 md.) Başkanlar Kurulu, h) (Ek: 8/8/2011-KHK-650/4 md.) (Değişik: 27/6/ /3 md.) Başkanlık Kurulu, ı) Yüksek Disiplin Kurulu, i) Disiplin Kurulu, Genel sekreterlik Madde 6 1. Danıştay Başkanının seçeceği bir üye Danıştay Genel Sekreterliği görevini yapar. 36

37 2. Birinci sınıfa ayrılmış Danıştay tetkik hâkimlerinden veya savcılarından en çok ikisi genel sekreter yardımcısı olarak görevlendirilebilir. Genel Sekreterlik hizmetleri için yeteri kadar savcı, tetkik hâkimi ve memur verilir. Đdari hizmetler Madde 7 Danıştayda Özlük Đşleri, Evrak, Levazım, Kitaplık ve Yayın, Tasnif, Arşiv, Sosyal ve Đdari Đşler, Özel Kalem müdürlükleriyle bu Kanunda yazılı ve ihtiyaca göre kurulacak bürolar ve kalemler bulunur. ĐKĐNCĐ BÖLÜM Nitelik, Seçim ve Atanma Danıştay üyelerinin nitelikleri Madde 8 1. Danıştay üyeleri: a) Đdari yargı hâkim ve savcılığı, b) Bakanlık, müsteşarlık, müsteşar yardımcılığı, elçilik, valilik, c) Generallik, amirallik, d) Devlet Başkanlığı Genel Sekreterliği, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği28, e) (Ek: 2/12/ /7 md.) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreterliği, 29 f) Genel ve Katma bütçeli dairelerde veya kamu kuruluşlarında genel müdürlük veya en az bu derecedeki tetkik ve teftiş kurul başkanlıkları ile düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlıkları, g) Yükseköğrenim kurumlarında hukuk, iktisat, maliye, kamu yönetimi profesörlüğü, 28 2/7/2012 tarihli ve 6352 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle, bu maddenin (1) numaralı fıkrasının (d) bendine Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği, ibaresi ile (e) bendine ile düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlıkları, ibaresi eklenmiş, aynı maddenin (3) numaralı fıkrasında yer alan yirmi yıl ibaresi onbeş yıl şeklinde değiştirilmiştir. 29 2/12/2014 tarihli ve 6572 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasına (d) bendinden sonra gelmek üzere (e) bendi eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiş; ikinci fıkrasında yer alan yirmi ibaresi on yedi şeklinde değiştirilmiştir. 37

38 h) (Değişik: 2/7/ /44 md.) Kamu kurum ve kuruluşlarının başhukuk müşavirliği, birinci hukuk müşavirliği, hukuk hizmetleri başkanlığı ve hukuk işleri müdürlüğü, Görevlerini yapanlar arasından seçilir. 2. Đdari yargı hâkim ve savcılarının Danıştay üyeliğine seçilebilmeleri için birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az üç yıl bu görevlerde başarı ile çalışmış olmaları ve birinci sınıfa ayrılma niteliğini kaybetmemeleri gereklidir. (Ek: 27/6/ /4 md.) Danıştay üyesi seçilebilmek için hâkimlik ve savcılık mesleğinde yirmi onyedi yıl çalışmış olmak şarttır. 3. (Değişik: /1 md.) Đdari görevlerden Danıştay üyeliğine seçileceklerin yükseköğrenimlerini tamamladıktan sonra Devlet hizmetlerinde onbeş yıl, [3] çalışmış bulunmaları, birinci derece aylığını kazanılmış hak olarak almaları ve hâkimliğin gerektirdiği ahlak ve seciyeye sahip olmaları şarttır. Üye seçimi Madde 9 1. Danıştayda boşalan üyeliklerin dörtte üçü idari yargı hâkim ve savcılığından, dörtte biri ise diğer görevliler arasından seçilir. 2. Đdari yargı hâkim ve savcıları, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca; diğer görevlerde bulunanlar ise, Cumhurbaşkanınca Danıştay üyeliğine seçilirler. 3. (Değişik: 27/6/ /5 md.) Danıştayda boşalan üye sayısı dördü bulunca, dördüncü üyeliğin boşaldığı tarihten itibaren en geç üç gün içinde durum Danıştay Başkanlığınca, boşalan üyeliklerin idare veya vergi dairesi üyeliği olduğu da belirtilmek suretiyle, Başbakanlığa ve Adalet Bakanlığına duyurulur. 4. Cumhurbaşkanı ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca bu duyurudan sonra en geç iki ay içinde seçim yapılır. Danıştay Başkanı, Başsavcısı, Başkanvekilleri ve Daire Başkanlarının nitelikleri, seçimleri ve görev süreleri Madde Danıştay Başkanı, Başsavcısı, başkanvekilleri ve daire başkanları kendi üyeleri arasından Danıştay Genel Kurulunca üye tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilirler. 2. Danıştay Başkanı ve Başsavcısı seçilebilmek için dört yıl, başkanvekili ve daire başkanı seçilebilmek için üç yıl süre ile Danıştay üyeliği yapmış olmak zorunludur. 38