2014 ARALIK SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ 9 Şubat 2015

Transkript

1 2014 ARALIK SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ 9 Şubat 2015 Aralık 2014 Sanayi Üretim Endeksi ne ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 9 Şubat 2015 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık yayımlanan Sanayi Üretim Endeksi, Türkiye deki sanayi kuruluşlarının toplam üretiminin zaman içindeki değişimi hakkında bilgi vermektedir. 1 Şekil 1: Aylara göre sanayi üretim endeksi (mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2010=100) Aralık ayında Türkiye (TR) Geneli Sanayi Üretim Endeksi bir önceki aya (Kasım 2014) göre yüzde 1,2 artış göstermiştir. Aralık (2014) ayında önceki aya göre ana sanayi sektörleri itibariyle en yüksek düşüş yüzde 1,9 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretiminde yaşanırken, madencilik ve taş ocakçılığı da yüzde 3,2 ve imalat sanayi ise yüzde 1,6 artış göstermiştir. Ana sanayi gruplarına bakıldığında azalmada dayanıksız tüketim malı ver enerjideki düşüşün etkisi olduğu görülmektedir. İmalat sanayinin alt sektörlerinde geçen aya göre en fazla düşüş diğer ulaşım araçlarının imalatı (%17,6) sektöründe gerçekleşti. Bunu, %10,6 ile kayıtlı medyanın basılması ve %5,8 ile ağaç ve mantar ürünleri üretimi takip etmiştir. Bu sürede en hızlı yükseliş ise %28,6 ile bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatı ve %9,3 ile temel eczacılık ürünleri imalatında gerçekleşmiştir. 1 Bültende mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler kullanılmaktadır

2 Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 oranında artış göstermiştir. Aralık (2014) ayında önceki yıla göre ana sanayi sektörleri itibariyle en yüksek artış yüzde 7 ile madencilik ve taşocakçılığında yaşanırken, bunu yüzde 2,9 ile imalat sanayi ve yüzde 0,1 lik azalış ile Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı takip etmektedir. Ana sanayi gruplarına bakıldığında yıllık artışta sermaye malı ve ara malı üretiminin yükselişte etkisi olmuştur. İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranları (KKO-MA), Aralık ayında geçen yıla göre yüzde 1,8 azalarak yüzde 74,4 değerini almıştır. Şekil 2: Yıllara göre Aralık ayları itibariyle sanayi üretim endeksi (mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış, 2010=100) Tablo 1: Ana sanayi gruplarına göre sanayi üretim endeksi büyüme ve değişim oranları(2010=100), Aralık 2014 Önceki Aya Göre (%) Önceki Yıla Göre (%) Ara Malı 2 2,5 Dayanıklı Tüketim Malı 1,2 2 Dayanıksız Tüketim Malı - 1,2 2,4 Enerji - 2,7-0,9 Sermaye Malı 6,5 7,2 TOPLAM 1,2 2,8

3 Tablo 1: Sanayi alt sektörlerine göre sanayi üretim endeksi büyüme ve değişim oranları(2010=100), Aralık 2014 Önceki Aya Göre (%) Önceki Yıla Göre (%) Madencilik ve Taşocakçılığı 3,2 7 İmalat Sanayi 1,6 2,9 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve -1,9-0,1 Dağıtımı TOPLAM 1,2 2,8 Yorum: Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Aralık ta bir önceki aya göre %1.2, yıllık ise %2,8 oranında arttı. Ana sanayi grupları dikkate alındığında, ara malı ve dayanıklı tüketim mallarında sınırlı bir ivmelenme görülürken, sermaye malı imalatı güçlü bir artış sergiledi. Diğer yandan özel tüketimin önemli bir göstergesi olan dayanıksız tüketim malları ve enerji sektörlerinde ivme kaybı görüldü. Aralık.14 Aralık.13 y/y Kasım.14 a/a Mev. ve Takvim Etk. Arınd. San. Üretimi ,8% ,2% Ekim ve Kasım aylarında beklentilerin altında kalarak 2014 ün son çeyreğinde büyümedeki toparlanma eğiliminin yavaş seyrettiğini ortaya koyan endeks Aralık ta hızlandı. Nitekim mevsim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi aylık %1,22 ile iki aylık aranın ardından pozitife döndü. Yıllık bazda ise %2,8 oranında artış gösterdi. Bu kapsamda, dayanıklı tüketim malları Ekim ve Kasım aylarında %2 nin üzerinde küçüldükten sonra Aralık ta %1,20 oranında arttı. Endekste daha yüksek ağırlığa sahip olan dayanıksız tüketim malları ise Aralık ta %1,22 küçüldü. Yatırım iştahı görünümünü anlamak açısından önem taşıyan sermaye malları imalatı ise %6,5 oranında artış gösterdi.

4 Diğer taraftan, imalat sanayinin sektör alt gruplarında, sanayi üretimine en büyük pozitif katkıyı verenler arasında otomotiv, elektrik ve optik ürünler ile eczacılık ürünleri dikkat çekerken, fabrikasyon metal ürünleri ile gıda imalatı sanayi üretimini yukarı çeken diğer gruplar oldu. Negatif tarafta ise tütün ürünleri, ana metal sanayi ile savunma sanayi ürünlerinin ağırlıklı olduğu diğer ulaştırma araçları imalatı belirleyici sektörler olarak öne çıktı. Yılın ikinci yarısında %74 seviyelerinde oldukça zayıf seyreden kapasite kullanımı ise, Aralık ayında geçen yıla göre yüzde 1,8 azalarak yüzde 74,4 değerini aldı. Sonuç olarak Sanayi üretim endeksi, Aralık ayında bir önceki aya göre %1,2, yıllık ise %2,8 oranında artmış olsa da, ana sanayi grupları göz önüne alındığında, imalat sanayindeki sınırlı toparlanmanın genele yayılmadığı görülüyor. Sanayi üretim endeksi ile büyüme arasındaki ilişkiyi göz önüne aldığımız durumda ise, büyüme hızının tüm yıl için %2,5-3,0 civarında gerçekleşebileceğini söylemek mümkündür.

5