MEMORIAL KAYSERİ DE PROSTAT BÜYÜMESİ TEDAVİSİNDE UROLİFT YÖNTEMİ İNME HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE SON GELİŞMELER

Transkript

1 Aralık / Ocak / Şubat 2013 Yıl:9 / Sayı 72 Memorial Sağlık Grubu tarafından sizin için hazırlanmıştır. Ücretsizdir. TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE SON GELİŞMELER PROSTAT BÜYÜMESİ TEDAVİSİNDE UROLİFT YÖNTEMİ MEMORIAL KAYSERİ DE ERKEN DOĞUM TAHMİN TEDAVİ KORUNMA ROGRAMI İNME HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER

2

3 İÇİNDEKİLER 4 Yeni Yılda Sağlıklı Bir Kalp İçin İç Dünyanızla Barışın 5 Kış Hastalıkları Kapınızı Çalmasın 6 Doğru Beslenerek Vücut Direncinizi Artırın 7 Kışın Sağlıklı Bir Cilt İçin... 8 Kış Depresyonundan Kurtulabilirsiniz 9 Çocuğunuzu Kış Hastalıklarından Koruyun 10 Memorial Kalitesi Kayseri de 11 Güncel Prostat Büyümesinde Urolift Yöntemi 14 Çalışan Kalpte Bypass Hastaya Konfor Sağlıyor 15 Toplardamarda Pıhtılaşmaya Etkili Çözüm El Bileğinden Anjiyo ve Stent Uygulamaları 18 Hıçkırık Ciddi Hastalıkların Belirtisi Olabilir 19 Şehir Yaşamı Metabolik Sendromu Tetikliyor 20 Annesi Oğluna İkinci Kez Hayat Verdi 21 Her 8 Bebekten Biri Erken Doğuyor 22 İnme Hakkında Bilinmesi Gerekenler 23 Boyun Fıtığına Günübirlik Tedavi 24 Çocukluk Çağı Ağrıları Ciddiye Alınmalı 25 Ortopedik Rahatsızlıklarda PRP Tedavisi 26 Hasta Bina Sendromu Plaza Çalışanlarını Tehdit Ediyor Soruda Akciğer Kanseri Tüp Bebek Tedavisinde Son Gelişmeler 30 Anne Adayları Kış Soğuklarından Etkilenmesin 31 İdeal Kilonuzla Hamile Kalın 32 Polikistik Over Sendromu İle Başa Çıkabilirsiniz 33 İş Hayatında Sağlıklı Beslenerek Obeziteyi Önleyin 34 Obezitenin Cerrahi Tedavisinde Yaşam Tarzı Değişikliği Şart 35 Kolon Kanserine Dönüşmeden Poliplerden Kurtulun 36 Kanser Tedavisi Görmek Anne Olmaya Engel Değil 37 Kendi Kanınızdan Gençlik Aşısı 38 Reflü Kaderiniz Olmasın 39 Kronik Böbrek Hastalığı Riskinden Korunun 40 Burun Tıkanıklığına Lazer Tedavisi 41 Stresli Yöneticiler Geceleri Dişlerini Gıcırdatıyor 42 Çocuğunuzun Öksürük Nöbetlerinin Nedeni Krup Olabilir 43 Astım Çocuğunuzun Yaşamını Kısıtlamasın 44 Organ Bağışı ile Hayata Dönüş İçin Çölden Buzullara 45 Çocuklarda Görülen Göz Hastalıklarına Dikkat! Girişimsel Yöntemler Hayat Kurtarabiliyor 48 Güncel 49 Memorial Sağlıklı Yaşam Okulları 19 ŞEHİR YAŞAMI METABOLİK SENDROMU TETİKLİYOR TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE SON GELİŞMELER 6 Sahibi Memorial Sağlık Yatırımları A.Ş. adına Turgut Aydın Yayın Sorumlusu Yeliz Soydan ŞENGÜN Medya ve İletişim Koordinatörü 4 YENİ YILDA SAĞLIKLI BİR KALP İÇİN İÇ DÜNYANIZLA BARIŞIN DOĞRU BESLENEREK VÜCUT DİRENCİNİZİ ARTIRIN Yayın Kurulu Esra Aydemir, Ceren Erdem,Binhan Urfalı, Yasemin Aktaş, Yasemin Gül, Fulya Daldal, Selin Konu, Dilara Bedük, Elif Çetin, Hatice Yörük, Yılmaz Tarancı Tasarım Ekibi Zerrin Sogul, Ceren Yörük, Suna Köse

4 GENEL SAĞLIK YENİ YILDA SAĞLIKLI BİR KALP İÇİN İÇ DÜNYANIZLA BARIŞIN Prof. Dr. Bingür Sönmez - Memorial Şişli Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı 2012 yılının son gününe kadar kalbinizi üzecek neler yaptıysanız, onları geride bırakın. Sigara, alkol, fazla kilolar, hareketsizlik, stres, öfke nöbetleri Yeni yılda kalbinizi yoran tüm bu olumsuzlukları hayatınızdan çıkararak, sağlıklı yaşamak ve kalbinizi yenilemek elinizde. Sigarayı bırakın Sigaranın zararlı etkisi, kadınlarda erkeklere göre daha fazladır. Sigara kadınlarda, östrojeni parçalayarak erken menopoz riskinin yanında; kalp ve akciğer sağlığını da olumsuz etkilediği için mutlaka bırakılmalıdır. Sigara içen kadın hastaların kalp ameliyatları sonrası iyileşme süreleri de uzamaktadır. Yürüyün Yeni yılda hareket alışkanlıklarınızı değiştirin. Asansör yerine merdiven kullanın. Otobüse bindiyseniz, inmeniz gereken yerden bir durak önce inip yürüyün. Eviniz işinize yakın mesafedeyse aracınızı kullanmayın. Haftada en az üç kez bir saat yürüyün. Temponuz, 5 kilometreyi 45 dakikada katedecek şekilde olsun. Soğuk havalarda kalp sağlığınız için; evde koşu bantı ya da büyük alışveriş merkezlerinde tempolu yürüyüşü tercih edin. Kalbinizi test ettirin 40 yaş üzerinde iseniz ve daha önce kalbiniz için herhangi bir test yaptırmadıysanız, EKO ile kalbinizin durumunu ekrandan izleyerek kalbinizle tanışın. Efor testi yaptırarak kalbinizin performansını kontrol ettirin. Yeni yılda; Total kolesterol, HDL (iyi huylu kolesterol), LDL (kötü huylu kolesterol), trigliserid 4 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013 ve kan şekeri ölçümünüzü yaptırın. Ayrıca tansiyonunuzu da düzenli olarak ölçtürün. Bunları her yıl tekrarlayın. Aile geçmişinizde kalp hastası varsa, şişmansanız, diyabet veya yüksek tansiyon hastasıysanız, sigara kullanıyorsanız tüm bu tetkikleri 30 yaşından itibaren yaptırmalısınız. Kalbiniz için meditasyon yapın 2013 yılında sizi üzen olaylardan kurtulun. Barışçı, uzlaşmacı, huzurlu ve stressiz bir yaşam tarzına başlangıç için yılın birinci gününü saptayın. Kendi dünyanızla barışın. Evliyseniz, eşinizle daha uyumlu olmaya çalışın. Anne babaysanız, çocuklarınızla daha ılımlı ve uzlaşmacı bir iletişim kurun. Çok çabuk karar veren, hızlı hızlı konuşan, merdivenleri birkaç basamak birden çıkmaya çalışan, çabuk yemek yiyen, sabırsız biriyseniz (yani A tipi kişilik iseniz) yavaşlayın. Yeni yılda işinizde hiçbir zaman, beceri ve olanaklarınızın üst sınırını zorlamayın. İşinizi sevin Bir işin size kazandıracağı şeyin yalnızca para olmadığını; aynı zamanda bilgi, gelişim ve mutluluk da getirmesi gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. İş ortamının sizin için mümkün olduğu kadar keyifli hale gelmesi için; kontrolsüz hırs ve rekabet duygusundan uzak durun. Hırsınızı, kendinizi geliştirmek ve çalıştığınız şirkete yararlı olmak için kullanın. Çalışma masanızı, aşırı kafein tüketimi için kullanmayın. Ofis egzersizleri yapın ve iş ortamında da hareketsiz yaşamdan uzak durun. Ofisinizde kimsenin sigara içmesine izin vermeyin. Ofiste öğlen yemeklerinde ekip olarak herkesin sağlıklı beslenmesi için gayret sarf edin. Herkes sağlıklı beslenirken bir kişinin bile sağlıksız beslenmesinin tüm dengeleri bozacağın bilin. Hayatın sevin Yeni yıl sizin için aşk ve sevgi yılı olsun te öncelikle; eşinize, ailenize, işinize ve ülkenize aşık olun. Çünkü aşık olmak endorfin hormonu salgılanmasını sağlar ve kalbe iyi gelir. Endorfin, zevk ve mutluluk veren bir hormondur. İyi bir aşk hayatı, kalp sağlığı için çok gereklidir. Mutlu yaşayabilmek için sağlıklı bir aşk hayatına ihtiyaç vardır. Düzenli bir aşk hayatı olan insanların yaşadıkları ortama katkısının artacağı da kesindir. Aşık olanlarda beyin tarafından salgılanani Feniletilamin heyecan vererek yaşadıklarımızdan keyif almamızı sağlar. YENİ YILDA VÜCUDUNUZU (KALBİNİZİ) İHMAL ETMEYİN, BEDENİNİZE (KALBİNİZE) NE VERİRSENİZ ONU ALIRSINIZ.

5 KIŞ KIŞ HASTALIKLARI KAPINIZI ÇALMASIN Uz. Dr. Gürkan Yurteri - Memorial Şişli Hastanesi Dahiliye Bölümü Kış ayları insanların ruhsal dengelerini ve davranışlarını etkilemekle birlikte çeşitli hastalıklara yakalanmalarını da kolaylaştırır. Bu dönemde soğuk algınlığı, grip ve solunum yolu enfeksiyonları sık görülen hastalıklardır. Sağlıklı kalmanın yolu ise; güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmaktan geçmektedir. Kapalı alanlar enfeksiyon riskini artırıyor Havaların soğuması, okul ve toplu taşıma araçları gibi kapalı mekanlarda geçirilen zamanın uzaması mikrobik enfeksiyonların görülme sıklığını artırır. Bu kapalı alanlarda hastalar mikroplarını sağlıklı bireylere kolayca bulaştırabilirler. Soğuk hava vücudumuzun dış dünyayla bağlantısı olan burun, bademcikler, akciğerler, kulaklar, hazım ve boşaltım organlarımızın savunmasını da azaltır. Nezle ve grip gibi virüs kaynaklı hastalıklar başta olmak üzere; tüberküloz, zatürre ve üriner sistem enfeksiyonları kış aylarında yoğun görülür. Soğuk algınlığı ve gribe dikkat! Sık görülen soğuk algınlığının gripten ayrılması gerekir. Soğuk algınlığı daha çok burun akıntısı, hapşırık, çok yüksek olmayan ateş, hafif bir boğaz ağrısı, halsizlik şeklinde kendini gösterir. Çoğunlukla kişi ayakta basit birkaç ilaçla bunu atlatabilir. Grip ise daha ağır seyreder. Ciddi halsizlik, ateş, öksürük, sırt ağrısı nedenidir. Grip, tanının konulduğu ilk 48 saat içinde uygun tedaviye başlandığında rahatlıkla atlatılabilir. Yapılan önemli hatalardan biri de antibiyotiklerin gereksiz kullanımıdır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının, sadece %20 sinde antibiyotik kullanımının gerekli olduğu bilinmelidir. Bazen 3 aya kadar süren kuru öksürük görülebilir. Sigara içenlerde, kronik akciğer rahatsızlığı olan kişilerde, bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda, geçirilen virüs enfeksiyonu üzerine bakteriyel bir enfeksiyon eklenebilir. Durum ilerlerse zatürreye kadar gidebilen ciddi sonuçlara neden olur. Zatürrede; yüksek ateş, öksürük, nefes almakla artan göğüs ağrısı, sık nefes alma gibi belirtiler görülür. Bu durum bazen hastaneye yatmayı gerektirebilir. Soğuk hava ile birlikte idrar yolu enfeksiyonları artar Soğukta kalmak bağırsak hareketlerini hızlandırır. Hazmın düzgün yapılamaması sonucunda; karında şişkinlik, sancı ve tuvalete gitme alışkanlıklarında düzensizlikler ortaya çıkar. Özellikle kadınlarda idrar yolları ve üriner sistem organlarının soğuğa maruz kalması savunma gücünü azalttığından bu bölgelerin enfeksiyonunda artışlar gözlenir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma ve idrar renginin değişmesi gibi şikayetler idrar torbasının iltihabını düşündürür. Bu hastalık tedavi edilmediği takdirde mikroplar böbreklere kadar ilerler hatta kana karışabilir. Ateş, üşüme ve titremeyle yükselir, göğüs ağrısı ortaya çıkar, hastanın genel durumu giderek bozulur. İlerlediği durumlarda hastanede yatarak tedavi gerektirebilir. Soğuk havalarda kalp hastalıklarında artış görülür Kalp soğuk havada, artan enerji ihtiyacını karşılayabilmek için daha fazla kan pompalar. Bu da oksijen ihtiyacını artırır. Sonuç olarak soğuk havalarda kalbimizin atış hızında, kan basıncında ve kalbin iş yükünde artma meydana gelir. Ancak kalp hastaları bunu tolere etmekte zorlanırlar. Bu durum, göğüs ağrısına, tansiyon yükselmesine ve tansiyonun ilaçlarla kontrolünün azalmasına neden olabilir. Bu kişilerin kayak gibi kış sporlarını yaparken daha dikkatli olması gerekir. Hastalıklardan korunmak için; Genel temizlik kurallarına uyun. Özellikle el temizliğine çok önem verin. Her yıl düzenli olarak grip aşısı yaptırın. Sigaradan uzak durun. Uyku düzeninize dikkat edin. Kişisel eşyaları başkaları ile paylaşmamaya özen gösterin. Kapalı ve kalabalık mekanlardan uzak durun. Kanın akıcılığını artırmak için daha fazla sıvı tüketin. Vücudun iş yükünü azaltmak için dengeli ve sağlıklı beslenin. Tuz tüketimini azaltın. Bilinçsiz ilaç tüketiminden kaçının. Şartlara uygun giysiler giyin. Memory Aralık - Ocak - Şubat

6 KIŞ DOĞRU BESLENEREK VÜCUT DİRENCİNİZİ ARTIRIN Dyt. Nilay Keçeci Memorial Suadiye Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Bölümü Soğuk havalar beraberinde hastalıkları da getiriyor. Kış aylarında ruhsal ve fiziksel yönden sağlıklı kalmak için doğru beslenerek bağışıklık sistemini güçlendirmek gerekiyor. Kışın vücut direncini artırmak için dikkat edilmesi gerekenler Kış hastalıklarından koruyucu besinlerin başında mandalina ve portakal gelir. C vitamini ihtiyacını karşılayabileceğiniz meyveler, yeşil yapraklı sebzeler, özellikle maydanoz ve yeşil biber ile soğuk havanın olumsuz etkilerini vücudunuzdan silebilirsiniz. Muz, ceviz, badem ve ananas mutluluk hormonu salgılamanıza neden olacak başlıca besinlerdir. Bu besinler sayesinde kış günlerinin depresif havasından kurtulup, güneşin sıkça görülmediği bu zamanlarda sürekli yemek düşüncesini aklınızdan kolayca çıkarabilirsiniz Kışın ara öğün tüketmek oldukça önemlidir. Hareketin gittikçe azaldığı bu aylarda bölgesel olarak kilo alma ve yağlanma oranı artmaktadır. Hayatınıza hareket katmak, yarım saat bile olsa evde ya da dışarda yapacağınız egzersiz hareketleri ile hem psikolojik hem de fizyolojik bir rahatlama sağlayabilirsiniz. 3 ana ve 3 ara öğünden oluşan bir menü düzeni, acıkmamak ve fazladan yiyerek kilo alma problemiyle karşılaşmamak konusunda yardımcı olacaktır. Özellikle sebze yemekleri hem hafif hem de besleyici özelliği bakımından kışın vazgeçilmezleri arasında yer alır. Sebze yemeklerinin içerisinde kullanacağınız kuru baklagiller demir ve protein alımında yardımcı olurken, farklı tatlar da damak zevkine hitap edecektir. Yeşil mercimek salatası, nohutlu bamya yemeği vitamin ve mineral açısından da zengin olan yemeklerin içerisinde yer alır. Yazın sıcaklar nedeniyle rahatlıkla tüketilen su genellikle kışın unutulur. Su vücudun asit ve baz dengesinde, midenin rahat çalışmasında ve kişiye tokluk hissi uyandırmakta oldukça etkilidir. Fizyolojik olarak kişilerin günde en az 8 bardak suya ihtiyaçlarının olmasının başlıca nedeni budur. Her yemek öncesi içilecek olan bir bardak su, hem tokluk hissi verir hem de midenin daha rahat çalışmasına yardımcı olur. Kışın yağ alımı özellikle zeytinyağı ve sıvı yağlardan karşılanmalıdır. Katı yağlar ileriki dönemlerde damar çevresinde toplanarak kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere obezite ve pek çok kronik hastalığa davetiye çıkartır. Katı yağ kullanımı sınırlandırılmalı; fakat diyet süresinde de yağ tüketimi yapılmalıdır. Vücut, enerjinin büyük kısmını yağdan sağlar ve metabolizmanızın çalışması için de enerjiye ihtiyaç vardır. Kış aylarında kalsiyum alımı da oldukça önemlidir. Her akşam yatmadan önce içilecek bir bardak süt, kadınlarda ileride yaşanabilecek kemik erimesi riskini düşürecek, gençlerin kemik ve diş sağlığı üzerine olumlu etki yaratacaktır. Kalp hastalarının son ara öğünlerinde 1 kase yoğurt ve bir orta boy meyve tüketmeleri günlük diyetlerinin vazgeçilmezi olmalıdır. Kışın sofralarda yer bulacak olan kızartmalar ve kavurmalar yerlerini haşlanmış etlere ve fırında yemeklere bırakmalıdır. Balık tüketimi haftada 3 günden fazla olabilir. Bir orta boy balık, derisiz olarak rahatlıkla günlük öğünlerin içerisinde tüketilebilir. Balık, içerdiği Omega 3 yağları nedeniyle her yaşta sürekli önerilen bir besindir. Kışın ısınmak için bitki çaylarından da faydalanabilirsiniz. 1 fincan rezene ile gaz sorunundan kurtulmak mümkündür. Bir fincan papatya çayı rahatlamanızı, bir fincan kuşburnu soğuk algınlığı ve gripten kurtulup bağışıklık sisteminizin kuvvetlenmesini sağlayacaktır. 6 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

7 KIŞ KIŞIN SAĞLIKLI BİR CİLT İÇİN Uz. Dr. Aylin Kuyumcubaşı - Memorial Ataşehir Hastanesi Dermatoloji Bölümü Kışın cildinizin cansız ve mat görünmesini önleyebilirsiniz Soğuk ortam her zaman cildin daha diri kalmasını sağlar. Ancak kış aylarında havanın soğuk olması, havadaki nem oranının yaza göre azalması ve daha da önemlisi günün neredeyse tamamını geçirdiğimiz ev ve ofislerin ısıtma sistemi nedeniyle havasının kuru olması, nemlendirici ihtiyacını biraz artırabilir. Ayrıca yazdan kalma leke ve pürüzlerin giderilmesi, dolayısıyla cansız ve mat görünümün azaltılması için scrub tipinde veya eksfolyatif adı verilen maddeleri içeren temizleme ürünleri veya maskeler kullanılması uygun olacaktır. Bu tip ürünler, güneş ışınlarının yaza göre oldukça az olduğu kış döneminde az risk alınarak daha sık kullanılabilir. Peeling için en uygun mevsim kış Kış, peeling uygulamaları için en uygun mevsimdir. Mekanik veya kimyasal şekilde yapılabilir. Mekanik uygulamalar, kişinin evinde kendi uygulayabileceği cilt temizleyiciler, yüz keseleri, soyucu maskelerin yanı sıra daha derin etki gösterebilecek lazer peeling veya dermabrazyon gibi doktor kontrolündeki işlemler olabilir. Kimyasal peeling uygulamaları ise; yine çeşitli temizleme ürünleri, çeşitli kremler, ilaçlar yada çeşitli asit uygulamalarıdır. Her iki tip peeling uygulaması da yüzey soyulması ile birlikte lekeler, izler ve pürüzlerin giderilmesine yardımcı olur ve canlı bir görünüm sağlar. Kışın güneş koruyucu kullanmak gerekir mi? Son yıllarda güneşten korunma bilincinin gelişmesi ile birlikte koruyucu kullanımı yaygınlaşmış ve hatta bazen yararını aşan boyutlara ulaşmıştır. Aşırı kullanımın en büyük zararı D vitamini üretiminin engellenmesi ve bu eksikliğin getirdiği olumsuz sonuçlardır. Ayrıca birçok kimyasal içeren koruyucuların kullanılması bazen kimyasal leke oluşumuna yol açmakta ve özellikle yağlı ve akneye meyilli ciltlerde de sivilce oluşumuna neden olmaktadır. Kışın ultraviyole ışınlarına bağlı deri hastalıkları olan kişiler dışında güneş koruyucu kullanımına ihtiyaç yoktur. Çalışan insanların büyük bir kısmı günün aydınlık saatlerini kapalı ortamda geçirdiğinden koruyucu kullanımı gereksiz kimyasal maruziyeti yaratabilir. Sağlıklı bir cilt için doğru beslenme şart Sağlıklı bir cilt için yaz-kış fark etmeksizin doğru beslenme şarttır. Cildin özellikle bağ dokusu tabakası olarak adlandırılan, cilde dayanıklılık ve elastikiyetini veren kolajen, elastin gibi lifleri barındıran tabaka çoğunlukla proteinden oluşmaktadır. Özellikle amino asit çeşitliliği ve biyoyararlılığı yüksek olan hayvansal protein kaynaklarının tüketilmesi önemlidir. Özellikle sigara içen kişilerde yok olan C vitamini gibi bazı vitamin ve gerekli eser elementleri içeren beslenme şekli uygundur. Şeker cildin düşmanıdır Cildin en büyük düşmanı şekerdir. Özellikle diyabeti veya insülin direnci olan hastalarda daha belirgin olmak üzere şekerli ve hızlı emilen karbonhidratlı gıdaları yoğun tüketen kişilerde, glukoz bağ dokusu tabakasında değişime uğrayarak liflerin katılaşmasına, sonuç olarak cilt elastikiyetinin kaybolmasına ve sarkmalara neden olur. Kışın özellikle omega 3 ve serbest yağ asitlerince zengin olan kültür üretimi olmayan yağlı balıklar, avokado, ceviz, badem gibi gıdaların tüketimi daha önem kazanır. Cilt işlemleri için en uygun mevsim kıştır Her türlü girişimsel işlem için en uygun olan dönem kıştır. Kışın; dolgu, botoks, kimyasal peeling, mezoterapi, mezolifting, lazer rejuvenasyon, lazer lifting, fraksilazer ve cerrahi operasyonlar gibi tüm girişimsel tedaviler rahatlıkla uygulanabilir. Memory Aralık - Ocak - Şubat

8 KIŞ KIŞ DEPRESYONUNDAN KURTULABİLİRSİNİZ Uz. Psikolog Tuba Erzan Kıran- Memorial Etiler Tıp Merkezi Kapalı havalarda içimi bir mutsuzluk kaplıyor, hiçbir şey yapmak istemiyorum diyorsanız, bazen uykunuz kaçıyor bazen de sürekli uyumak istiyorsanız, iştahınız artıyor ya da azalıyorsa mevsimsel depresyon sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Güneşle birlikte yaşam enerjiniz azalmasın Mevsimsel özelliklerin kişilerin iyilik halini olumlu ya da olumsuz şekilde etkilediği bilinmektedir. Özellikle kış mevsiminde günlerin kısalması, güneş ışığının azalması, insanların sürekli kapalı ortamda kalması, kişilerin psikolojilerini olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Bununla birlikte kış aylarında birçok kişide uyku ihtiyacı ve iştah artışı yaşanırken, enerji ve keyif düzeyinde de azalma görülebilir. Bu nedenle bozukluk olarak ifade edilmese de, kişilerin mevsime bağlı olarak depresif belirtiler gösterdikleri bilinmektedir. Mevsimsel depresyon; her yıl belirli dönemlerde özellikle güneş ışınlarının azalmaya başladığı sonbahar-kış aylarında ortaya çıkan ve ilkbahar döneminde kaybolan, bir takım depresif belirtilerle kendini gösteren bir bozukluktur. Bu bozuklukta depresyondan farklı olarak aşırı yorgunluk, uyku süresinde artış, iştah ve kilo artışı gibi belirtiler dikkati çekmektedir. Mevsimsel depresyon, kış depresyonuna göre daha az görünse de, yaz aylarında başlayıp sonbaharda düzelen türü olduğu da bilinmektedir. Mevsimsel depresyon belirtileri: Mutsuzluk, ümitsizlik, isteksizlik Kendini değersiz hissetme, zaman zaman suçluluk duygusu içine girme Uykusuzluk ya da aşırı uyku hali Enerji azalması, çabuk yorulma İştah azalması veya artması (Daha çok karbonhidratlı yiyeceklere yönelme) Sinirlilik ve karamsarlık Konsantrasyon bozuklukları Her 10 kişiden 3 ü mevsimden olumsuz etkileniyor Mevsimsel depresyon tanısı konulabilmesi için belirtilerin görüldüğü ve ortadan kaybolduğu sürecin 2 yıl devamlılık göstermesi gerekmektedir. Her 10 kişiden 3 ünün kilo, beslenme, uyku, sosyal faaliyet, iyilik hali ve enerji düzeyi gibi özelliklerinin mevsimsel değişimlerden olumsuz etkilendiği bilinmektedir. Mevsimsel depresyonla başa çıkmak için Gün ışığından mümkün olduğunca çok faydalanın. Ev ve iş ortamınızı yeteri kadar aydınlatın ve havalandırın. Düzenli spor yapın. Haftada 3 gün dakika spor, kişinin vücuduna sağladığı fayda kadar psikolojisi üzerinde de etkilidir. Spora zaman ayırmak kişinin kendisini daha mutlu hissetmesine yardımcı olmaktadır. Uyku düzeninizi korumaya çalışın. Sağlıklı ve dengeli beslenin, karbonhidrat ve şeker tüketimini kontrol altında tutun. Destek kaynaklarını harekete geçirin. Sosyal yaşama, planlı şekilde zaman ayırın. Bütün bu sıralanan önlemler kişi üzerinde olumlu bir etki sağlayamadığı takdirde, daha detaylı değerlendirilmesi için konunun uzmanına başvurulması gerekmektedir. Uygulanan tedaviler arasında psikiyatrik destek, psikoterapi ve ışık terapisi yer almaktadır. 8 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

9 KIŞ ÇOCUĞUNUZU KIŞ HASTALIKLARINDAN KORUYUN Prof. Dr. Metin Karaböcüoğlu - Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölüm Başkanı Kış aylarında artış gösteren hastalıklar en çok çocukları etkiliyor. Kapalı ve kalabalık mekanlarda daha fazla vakit geçirmek, okul ve kreş ortamı gibi etkenler çocukların daha sık hastalanmasına neden oluyor. Kış aylarında çocuklarda sık görülen hastalıklar Hastalık yapan mikrop ve mikroorganizmaların havadaki yoğunluğunun artması, soğuk havadan dolayı vücudun daha fazla enerji harcayıp yorgun düşmesi, kapalı ve kalabalık yerlerde iç içe yaşamak kış aylarında hastalıkların artmasına neden olan etkenlerdir. Soğuk algınlığı, nezle, grip, bademcik iltihabı, soluk borusunun iltihabı, sinüzit, orta kulak iltihabı gibi hastalıklar kışın çocuklarda daha sık görülmektedir. Bu hastalıkların çoğu ayaktan tedavi edilebilmektedir. Her çocuğun hastalıklara karşı direnç kazanması için bu hastalıkları geçirmesi gerekmektedir. En gelişmiş ülkelerde bile 5 yaşın altındaki çocuklar 1 yılda ortalama 6-8 kez hastalanmaktadırlar. Özellikle kreşe ve okula başlayan çocukların ilk senelerde daha sık hastalanması doğal bir durumdur. Hasta olan anneler bebeklerini emzirmeye devam etmeli Anne sütü bugüne kadar koruyuculuğu kanıtlanmış olan tek ilaçtır. Annenin nezle, burun akıntısı, hapşırık ve basit ateşlerinin olması anne sütünü kesmek için bir bahane değildir. Aksine annenin vücudunda o an bulunan mikroba karsı oluşan maddeler, anne sütüyle bebeğe geçip, bebeği de hastalıktan korumaktadır. Çocuğu hastalıklardan korumak için ekstra vitamin verilmemeli Anne ve babaların yaptığı yanlışlardan biri çocuklarına portakal, mandalina, narenciye gibi besinlerle aşırı C vitamini verip, hastalıklardan korumaya çalışmaktır. Yeterli miktarda almak yararlıdır ama fazla C vitamininin hastalıklardan koruyucu bir özelliği yoktur. Çocuğun gerektiği kadar karbonhidrat, protein, süt ve süt ürünleri ile bol miktarda meyve ve sebze tüketmesi sağlanmalıdır. A vitamini, selenyum, demir ve çinko alımı da çok önemlidir. Tüm bu ihtiyaçlar her türlü doğal besinden karşılanabilmektedir, fazladan takviye alınmasına gerek yoktur. Spor yapan çocuklara dikkat! Ailelerin çocuklarını mevsim normallerine göre giydirmesi gerekmektedir. Çocuğu aşırı üşütmek, aşırı terletmek ve ona kalın giysiler giydirmekten kaçınılmalıdır. Soğuk kendi başına hastalık yapmaz ise de soğukta kalıp üşüyen vücut, mikroplardan daha kolay etkilenmektedir. Yorgunluk da hastalıklara yakalanma riskini artırmaktadır. Yorgun ve uykusuz olunan dönemlerde daha sık hasta olunmaktadır. Özellikle spor yapan çocukların yeterli oranda dinlenmesi ve beslenmesi gerekmektedir. Grip aşısı sadece gripten koruyor Grip; normal soğuk algınlığı, üst solunum yolu iltihapları ve nezleden farklı olarak yılda en fazla 1-2 defa geçirilebilecek bir hastalıktır. Grip hastalığı yüksek ateş, yaygın adale ağrısı yapan ve arkasından da orta kulak iltihabı, zatürre, beyin iltihabı gibi ağır ve tehlikeli hastalıklara zemin hazırlayabilen bir hastalıktır. Bu yüzden 6 aydan büyük çocuklara grip aşısı yapılmasını önermekteyiz. Ancak nasıl ki kızamık aşısı çocuğunuzu suçiçeğinden ya da menenjitten korumuyorsa; grip aşısının da soğuk algınlığından ve nezleden korumadığı gerçeği unutulmamalıdır. Grip aşısı olan çocuklar bir daha hiç hastalanmayacak diye düşünmek yanlıştır. Bitkisel ilaçların etkinlikleri kanıtlanmamıştır Bitkisel ilaçların hastalıklardan koruduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Bu ilaçların da yan etkileri olabilmektedir ve özellikle karaciğere olumsuz etkileri vardır. Aileler çocuklarını hastalıklardan korumak için kulaktan dolma bilgilerle, içeriklerini bilmedikleri bitkisel ilaçları içirmemelidirler. Sigara dumanından uzak tutun Sigara, çocukların hastalık riskini artıracağı için sigara dumanından ve hava kirliliğinden çocukları uzak tutmak gerekmektedir. Kapalı ve kalabalık yerler de hastalıklar çok çabuk yayılacağından mecbur kalmadıkça bu ortamlardan çocukları uzak tutmak önemlidir. Doktora başvurulması gereken durumlar: 3 aylık bebekte görülen her ateşlenmede mutlaka doktora gidilmelidir. 3 aydan büyük bebeklerde, yüksek ateş, halsizlik, yeterince beslenememe ve ağızdan sıvı alamama gibi durumlar varsa mutlaka doktora götürülmelidir. Çocukta, öksürükle birlikte yüksek ateş ve hışıltının olması, öksürüğün geceleri çocuğu uykudan uyandırması ve çok sık nefes alıyor olması, çocukları doktora gecikmeden götürmek için uyarıcı sebeplerdir. Memory Aralık - Ocak - Şubat

10 GÜNCEL MEMORIAL KALİTESİ KAYSERİ DE Uğur Genç - Memorial Sağlık Grubu CEO Türkiye de kaliteli sağlık hizmetlerinin öncüsü olan Memorial Sağlık Grubu; İstanbul, Antalya ve Diyarbakır dan sonra, şimdi de Kayseri de Her yıl yüz binlerce hastayı sağlığına kavuşturan, tıbbi, akademik ve teknolojik olanakları ile özel sağlık sektöründe ilklere imza atan Memorial; uluslararası mükemmellik anlayışı doğrultusunda hasta memnuniyeti odaklı kaliteli sağlık hizmetlerini, Memorial Kayseri Hastanesi ile İç Anadolu Bölgesi ne taşıyor. Memorial Sağlık Grubu CEO su Uğur Genç, Aralık sonunda hizmete girecek olan Memorial Kayseri Hastanesi hakkında bilgi verdi. Sağlıkta Mükemmellik Anlayışı Ülkemiz sağlık sektörüne kalite ve hizmette mükemmellik anlayışı getiren grubumuz, Memorial Kayseri Hastanesi ni bölge hastanesi olarak konumlandırdı. Kayseri Hastanemiz uluslararası saygın ve güçlü akademik kadrosu, üstün teknolojisi, modern mimarisi ve dünya standartlarında etkin hasta bakımı ile İç Anadolu Bölgesi nin ihtiyacı olan tüm sağlık hizmetini karşılayacak şekilde tasarlandı. İleri Teknoloji ve Kaliteli Sağlık Hizmeti hastanemiz olan Memorial Kayseri Hastanesi; 11 bin metrekarelik alan üzerine kurulu, toplam 119 yatak kapasitesi, modern mimarisi, üstün teknolojik donanıma sahip 5 ameliyathanesi ile İç Anadolu Bölgesi nde kaliteli sağlık hizmetinin adresi olacak. Memorial ın İstanbul, Antalya ve Diyarbakır daki hastanelerinde kullandığımız ileri tıp teknolojisi ile donatılan hastanemiz, dünya standartlarında tanı ve tedavi üniteleri, radyoloji ve anjiyo servisleri ile Kayseri de fark yaratacak. Memorial ın tüm hastanelerinde bulunan PACS sistemi (filmsiz hastane özelliği) Memorial Kayseri de de bulunuyor. Bu sayede Memorial in Türkiye de bulunan tüm hastaneleri arasında görüntüleme ve laboratuvar sonuçları ile vaka paylaşımları gerçekleştirilerek tıbbi sinerji yaratılacak. Artık bölge halkının ileri teşhis ve tedavi yöntemleri için, İstanbul ve diğer şehirlere gitmesine gerek kalmayacak. Kayseri de Tüp Bebek Merkezi Memorial Kayseri Hastanemiz ile birlikte eş zamanlı olarak Memorial Kayseri Tüp Bebek Merkezi ni de hizmete açıyoruz. Yıllardır dünyanın pek çok ülkesinde referans merkezi olarak kabul edilen Memorial Tüp Bebek deneyimimizi Kayseri ye taşıyoruz. Kayseri nin etik, başarı ve kalite standartları bizimle örtüşen en başarılı kurumu olan Kayseri Tüp Bebek Merkezi ni bünyemize kattık. Artık bu merkez Memorial markası ile çocuk özlemi yaşayan ailelerin yanında olmaya devam edecek. 10 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

11 GÜNCEL MEMORIAL SAĞLIK GRUBU GENEL MÜDÜRÜ UĞUR GENÇ E YILIN EN BAŞARILI GENÇ GENEL MÜDÜRÜ ÖDÜLÜ Capital Dergisi tarafından düzenlenen, Türkiye deki en başarılı genç genel müdürün belirlendiği Başarıya Yürüyenler yarışmasının birincisi Memorial Sağlık Grubu CEO su Uğur Genç oldu. ING Bank Türkiye Genel Müdürü Pınar Abay ın ikinci, Master Card Güneydoğu Avrupa Genel Müdürü Mete Güney in üçüncü olduğu yarışmada Türkiye nin en önemli isimleri jüri üyeliği yaptı. Toplam 70 bin oy kullanılan yarışmada ilk 10 halk oylaması ile belirlendi. Jüri bu 10 adayın başarılarına göre sıralamayı yaparak seçimi tamamladı. 29 Kasım Perşembe günü Esma Sultan Yalısı nda yapılan ödül töreninde Memorial Sağlık Grubu CEO su Uğur Genç e ödülü, Doğan Holding Onursal Başkanı Sn. Aydın Doğan tarafından verildi. Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, Memorial Sağlık Grubu CEO su Uğur Genç MEMORIAL ATAŞEHİR HASTANESİ NE ULUSLARARASI TESCİL Sağlıkta uluslararası standartları belirleyen Joint Commission International (JCI) belgesini Türkiye de ilk alan ve ülkemizde sağlık sektöründe kalitenin öncüsü olan Memorial ın, Şişli ve Antalya hastanelerinden sonra Memorial Ataşehir Hastanesi nin kalitesi de tescillendi. Modern mimarisi, ileri teknolojik olanakları, konforlu hasta odaları ve hasta memnuniyeti odaklı anlayışı ile dünya standartlarında hizmet sunan Memorial Ataşehir Hastanesi, JCI denetçileri tarafından yapılan değerlendirmenin sonucunda yüksek başarı ile JCI Akreditasyon Belgesi ni aldı. MEMORIAL DİYARBAKIR HASTANESİ 1 YAŞINDA Memorial Diyarbakır Hastanesi hizmete açılışının 1. yılını kutladı. Seçkin akademik kadrosu, ileri teknolojiye sahip tanı ve tedavi üniteleri ve modern mimarisi ile sadece Diyarbakır a değil tüm Güneydoğu Anadolu Bölgesi ne hizmet veren Memorial Diyarbakır Hastanesi tüm branşlarda SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur, Devlet Memurları (SGK) ve özel sağlık sigortalı hastalara hizmet sunuyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi 1 yılını Diyarbakır ve bölge illerde gerçekleştirilen etkinliklerle kutladı. Memory Aralık - Ocak - Şubat

12 GENEL SAĞLIK PROSTAT BÜYÜMESİNDE UROLIFT PROSTAT ASKILAMA YÖNTEMİ Prof. Dr. Oğuz Acar - Memorial Şişli Hastanesi Üroloji Bölümü Prostat büyümesi, erkeklerde 40 lı yaşlarla birlikte doğal seyir gösteren bir durumdur. İdrar yapmayı zorlaştıran bu sorun, mesanenin tam olarak boşaltılabilmesi ve böbreklerin zarar görmemesi için mutlaka tedavi edilmelidir. Prostat askılama (Urolift) yöntemi, prostat büyümesinin tedavisinde günübirlik ve ameliyatsız bir girişimdir. Prostata yönelik her cerrahi girişim, prostattan doku çıkarılması veya buharlaştırılması şeklinde gerçekleştirildiği için, prostatın normal işleyişinde az ya da çok problemler yaratır. Ameliyat sonrası en çok; idrar kaçırma, cinsel fonksiyon bozukluğu ve kanamadan korkulur. İyi bir cerrahi ameliyatta kanama, idrar kaçırma ve sertleşme problemleri hemen hemen hiç görülmezken, ameliyat sonrası kuru orgazm olarak bilinen, cinsel temasta meninin dışarıya akmak yerine mesaneye kaçması oldukça sık görülen bir durumdur. Kuru orgazm sorunu, hastaları hem psikolojik ve cinsel açıdan rahatsız eder, hem de çocuk isteği olanlarda doğal yoldan çocuk sahibi olmak imkansız hale gelir. 12 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

13 GENEL SAĞLIK Prostat askılama ile ameliyatsız iyileşme şansı Prostatın içinden geçen idrar yolu büyümüş prostat nedeniyle sıkışır. Prostat askılama ile sıkışan bu doku çok küçük klipslerle iki yana asılarak, idrar yolunun genişletilmesi sağlanır. Bu, pencereyi kapatan perdenin kenarlara doğru asılarak camın görünür hale gelmesine benzetilebilir. Cinsel fonksiyonlar tam olarak korunur Prostat büyümesi 40 lı ve 50 li yaşlarda cerrahi girişim gerektirecek düzeylerde olduğunda, ameliyat sonrası sorunlar hastayı daha çok etkiler. Prostat askılama, özellikle cinsel fonksiyonlarını tam olarak korumak isteyen yaş arası hasta grubu için ideal bir yöntemdir. Ayrıca özellikle başka hastalıkları nedeniyle kan sulandırıcı ilaçlar kullanan veya anestezi almayı engelleyecek ciddi hastalıkları bulunan ileri yaşlı hastalarda da birinci seçenek olarak uygulanabilir. Prostat büyümesi için ilaç kullanması gereken ancak kimyasal ilaçları hayat boyu kullanmak istemeyen hastalara da rahatlıkla önerilebilir. Yaş sınırı yok Prostat askılama yöntemi, en ileri yaştaki hastalar için bile uygun olan bir yöntemdir. Ameliyat komplikasyonları beklenmediği için, çok ileri yaşta ve kronik hastalıkları nedeniyle ameliyat olmasında sakınca bulunan kişilerde de belirli sınırlama olmaksızın kullanılabilir. Hastaya konfor sağlar Prostat ameliyatında prostattan bir doku çıkarılır yani prostat dokusu çıkarılarak doku kaybı olur. Bu durum, prostat fonksiyonlarında değişikliklere yol açar. Oysa askılama yönteminde doku çıkarılmaz dolayısıyla yara oluşturulmaz ve prostat fonksiyonlarında herhangi bir değişiklik ortaya çıkmaz. Prostatın dokusu sıkışarak hacmi bu şekilde küçültülmüş olur. Prostat ameliyatlarında hangi yöntem olursa olsun, bir yara oluşturulacağı için bu yaranın iyileşme sürecini beklemek gerekir. Bu süreç de zaman zaman hastalar için sıkıntılı olabilmektedir. Askılamada ise bir yara olmayacağı için hem hasta işlemden hemen sonra fayda görür hem de iyileşmesi beklenmek durumunda kalınan bir yara oluşmaz. Prostat askılama, lokal anestezi altında 15 dakika içinde biten bir işlem iken ameliyatlar genellikle genel anestezi altında 1 saat süren operasyonlardır. Hastanın ameliyattan yarar görmesi için, yaklaşık 15 günlük bir süreye ihtiyaç duyulurken, askılamada hasta işlemden hemen sonra yarar görmeye başlar. Ameliyata engel değil Hastaların, yaşamlarının bir döneminde prostat askılama yaptırmaları, daha sonra ameliyat olmaya karar verdiklerinde bu isteklerine bir engel teşkil etmez. İşlem hasta için bir süre sonra yeterli olamayacak hale gelirse, ardından ameliyat gerçekleştirilebilir. Yani gerektiği takdirde ameliyat her zaman ikinci seçenek olarak yerinde durur. Prostat askılamanın, ameliyatı yaklaşık 5-10 yıl ötelemesi bile, hayat kalitesinin 5-10 yıl bozulmadan devam etmesi manasına gelir ki bu durum özellikle genç hastalar için çok büyük önem arz eder. İlaç kullanımı ile ameliyat arasında bir ara formül özelliği taşıyan askılama yöntemi, bu anlamda hasta için çok önemli, zaman kazandıran, ilaç kullanımı ve ameliyatın problemlerinden kurtaran bir işlemdir. Memory Aralık - Ocak - Şubat

14 KALP SAĞLIĞI ÇALIŞAN KALPTE BYPASS HASTAYA KONFOR SAĞLIYOR Op. Dr. Erdem Çetin - Memorial Diyarbakır Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü Çalışan kalbe bypass, kalbi durdurmadan ve hastayı kalp-akciğer pompasına bağlamadan gerçekleştirilen bir cerrahi yöntemdir. İşlem sırasında, koroner bypass ameliyatı tamamlanana kadar, kalp damarları içinde kan akımının devam etmesini sağlayan yöntemler kullanılarak, kalbin yapısının korunması sağlanmaktadır. Açık kalp ameliyatında oluşabilecek riskleri en aza indirir Çalışan kalbe bypass ameliyatı sırasında, cerrah özel yöntemler kullanarak, sadece üzerinde çalışacağı kalp bölgesinin hareketlerini azaltır. Bu sırada kalp, hem vücuda hem de kendisine kan pompalamaya ve yaşam için gerekli fonksiyonu oluşturmaya devam eder. Klasik açık kalp ameliyatlarından sonra; bilinç bozuklukları, davranış değişiklikleri, böbrek yetersizliği, karaciğer enzimlerinin yükselmesi, mide ve bağırsak hareketlerinin azalması gibi düşük kan basıncına bağlı sorunlar gelişebilir. Böylelikle; kalp-akciğer pompasının kullanıldığı ve geçici olarak kalbin durdurularak devre dışı bırakıldığı açık kalp ameliyatlarının olası riskleri en aza indirilir. Çalışan kalbe bypass için uygun hasta seçilmeli Çalışan kalbe bypass işlemi; Kalp kasılma fonksiyonları ileri derecede azalmış, kalpakciğer pompasını tolare edemeyecek hastalarda, Daha önceden felç veya geçici iskemik atak (mini-felç) geçirmiş kişilerde, İleri derecede böbrek yetersizliği olanlarda, Kronik akciğer hastalığı bulunanlarda, Tedavi olan veya tedavi edilmiş kansere yakalanmış hastalarda, 70 yaş ve üstü hastalarda uygulandığında yararlı sonuç sağlar. Hastaya ayrıcalık ve konfor sağlar Çalışan kalbe bypass uygulaması, ameliyat sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilecek riskleri en aza indirir. Bu işlem; Kalp fonksiyonlarının daha iyi korunmasını sağlar. Özellikle riskli hastalarda ameliyat başarısını artırır. Hastanede kalış süresini azaltır. Yoğun bakımda kalış ve solunum cihazına bağlı kalma süresini azaltır. Hastanın ameliyat sonrası iyileşme süresini kısaltır. Ameliyat sonrası halsizlik ve iştahsızlık gibi şikayetleri azaltır. Akciğer, böbrek ve karaciğer yetmezliklerinin görülme ihtimalini en aza indirir. Sinirsel-bilinçsel ve davranış bozukluklarının, en ağır haliyle felç şeklinde ortaya çıkan beyin hasarı riskini azaltır. Kalbin kan ihtiyacını en aza indirir. Göğüs kesilerinde, enfeksiyon risklerinin azalmasını sağlar. 14 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

15 KALP SAĞLIĞI GÜNCEL TEDAVİ YAKLAŞIMLARI İLE TOPLARDAMARDA PIHTILAŞMAYA ETKİLİ ÇÖZÜM Op. Dr. Mert Dumantepe - Memorial Ataşehir Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü Derin Ven Trombozu (DVT) vücudun, derin toplardamarları içerisinde pıhtı oluşumu ile seyreden bir durumdur. Pıhtılar, kanın akışkanlığının değiştiği ve kümeleşmeye eğilimin olduğunu gösterir. Yıllık olarak görülme sıklığı her kişide 5-20 hasta arasında değişmektedir. Görülme sıklığı 60 yaş üzerinde %1 e kadar yükselmektedir. Erken Tanı Ciddi Komplikasyonları Önler Toplardamarlardaki pıhtı hastalığının akut döneminde; ağrı, şişlik, kızarıklık gibi bulgulara rastlanmaktadır. Erken tanı ve doğru tedavi, ölümcül komplikasyon olan akciğer embolisi ve tekrar eden derin ven trombozu riskini yüksek oranda engeller. Hastalığın tedavi sonrası uzun dönem seyrinde ise; Post-Trombotik Sendrom (PTS) ve Kronik Venöz Yetmezlik hayat kalitesini etkileyen durumlar olarak ortaya çıkabilir. Geleneksel Tedavi Pıhtının Kendisini Eritmez Toplardamarda pıhtılaşmanın geleneksel tedavisinde ağız yoluyla kan sulandırıcı kullanılır. Kan sulandırıcı tedavi, pıhtı genişlemesini ve embolizasyonu (pıhtıdan kopan bir parçanın başka organlara gitmesini) etkin bir şekilde engeller; ancak pıhtının kendisini eritici etkisi yoktur. Kan sulandırıcı tedavinin en önemli yan etkisi, kanamalar olabilir. Bu durum yaşamı tehlikeye sokacak derecede de olabilir. Bazen kanama vücudun içerisinde olabilmektedir. Bunun için bu tedavinin uygulandığı hastalar düzenli olarak kan tahlili yaptırarak kanın sulanma oranını ölçtürmelidirler. Modern Tıp İle Pıhtı Eritici Çözüm Modern tıptaki gelişmeler ve kateter yöntemleri sayesinde erken dönemde direkt pıhtının içine girilerek, aktif şekilde pıhtı erimesi sağlanmaktadır. Kapak harabiyeti gelişmeden önce hastalar tedavi edilerek Post Trombotik Sendrom gidiş önlenebilmektedir. Bu yöntemler kateterlerle pıhtıyı eritici ilaçların tıkalı damara verilmesi, pıhtının kateterler yoluyla parçalanması ya da direkt aspirasyon kateterleri ile pıhtının çekilmesini içermektedir. Pıhtıların İçine Girilerek Eritilir Ultrasonla Hızlandırılmış Kateterle Trombolitik Tedavi Sistemi ile direkt olarak pıhtının içine girip aktif bir şekilde pıhtı eritme işlemi gerçekleştirilmektedir. Diğer kateter yollu trombolitik tedavi yöntemlerinden farklı olarak ultrason dalgalarının kullanılması, organize olmuş pıhtı liflerini ayırarak işlemin etkisi artırmaktadır. Kateter yollu trombolitik tedavi işlemi sırasında; trombolitik ilacın direkt pıhtının içine verilmesi ve sistemik trombolitik tedavide kullanılandan çok daha az miktarda olması sebebi ile kanama oranları kıyaslanmayacak derecede düşüktür. Akciğer Embolisi Atardamar Tıkanıklıklarında da Kullanılır Ultrasonik kateterle trombolitik tedavi işlemi sadece derin ven trombozlarında değil; akciğer embolisi, atardamar tıkanıklıkları ve yapay greft tıkanıklıklarında başarı ile kullanılmaktadır. Hastaların erken dönemde tedavi altına alınması çok önemlidir. Bekledikçe organize olup sertleşen pıhtının kateter yollu trombolitik tedavisi ile eritilme şansı günden güne azalmaktadır. Ultrason dalgalarının trombolitik tedaviye eklenmesi ile kronik dönemdeki pıhtılarda da başarı şansı artmaya başlamıştır. Yeni geliştirilen Ultrasonla hızlandırılmış kateterle trombolitik tedavi, arteriyel ve venöz tromboz durumlarındaki uygun hasta gruplarına tecrübeli merkezlerde etkin ve güvenli bir şekilde uygulanabilen bir tedavi seçeneğidir. Memory Aralık - Ocak - Şubat

16 KALP SAĞLIĞI EL BİLEĞİNDEN ANJİYO VE STENT SONRASI HASTA SPOR YAPABİLİR Prof. Dr. Erhan Babalık - Memorial Şişli Hastanesi Kardiyoloji Bölümü Kasıktan uygulanan anjiyo ve stent sonrası hastaların yaşadığı; en az 6-12 saat yatakta hareketsiz yatma, hastanede kalma ve aylarca kasık ağrısı çekme korkuları, el bileğinden yapılan işlemler sonrası tarihe karışıyor. Basit bir damar muayenesiyle, el bileği uygun olan hastalara uygulanan anjiyo sonrası, hasta kendi kıyafetleri ile yattığı anjiyo masasından kendi iniyor, bilgisayar kullanabiliyor, ertesi gün iş yaşamına dönebiliyor ve hatta spor bile yapabiliyor. Kalp damarlarında herhangi bir sorun tespit edilen hastalara ise; yine el bileğinden stent yapılabiliyor. El bileğinden anjiyo ve stent uygulayacak olan doktorun deneyimi ise çok önemli. Çünkü el bileği, hassas yapısı nedeniyle bir kez başarısız olan işleme ikinci bir şans tanımıyor. Bu nedenle doktorun tecrübesi kadar, bu işlemi tercih ederek sürekli hale getirmesi de başarıyı getiriyor. El bileği ve kasık damarından işlemin başarıları El bileğinden anjiyo, nabız ölçülen el bileğindeki damardan girilerek yapılır. Sonuçta elde edilen veriler, kasıktan yapılan işlemle aynıdır. Kasıktan yapılana göre çok daha kolay bir işlem olduğu için sonuçlarının daha az güvenilir olduğu yönündeki inanış, doğru değildir. İşlemin yalnızca gidiş yolu farklıdır. Kasıktan yapılan anjiyo ile bilekten yapılan anjiyonun sonuçları tamamen aynıdır. Anjiyo sonrası gerektiğinde yine el bileğinden stent de yapılmaktadır. El bileğinden yapılan stent işleminin başarısı da kasık damarından yapılan işlemle tamamen aynıdır. 16 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

17 El bileğinden anjiyo ve stent hastaya konfor sağlar Kasıktan yapılan anjiyo sonrası, hastanın 6 saat kadar hastanede kalma ve yatakta hareketsiz yatma zorunluluğu vardır. Çünkü bölgenin hassas olması nedeniyle kanama riski vardır ve kasık damarı büyük olduğu için o bölgede meydana gelecek kanama, hayati tehlikeye neden olabilir. Kasıktan yapılan işlem sonrası kanama riski % 1, damar içinde kan toplanma riski ise %10 dur. Bazen işlemden sonra o damarın anevrizmalaşması sonucu küçük bir onarım da gerekebilir. El bileğinden yapılan anjiyo ve stent işlemleri sonrası hasta bu tür sorunlarla karşılaşmamaktadır. Bu işlemin en önemli avantajı, iki el bileğinin olmasıdır. Eğer bir bilekte ender de olsa sorun yaşanırsa, diğer bilekten her iki işlem de rahatlıkla yapılabilir. El bileğinden anjiyo ve stent sonrası; Hasta, kıyafetleri ile yattığı anjiyo masasından kendi iner. Hastanın hastanede kalma, 6-12 saat yatakta hareketsiz yatma zorunluluğu ortadan kalkar. Anjiyo ve stent işlemi sonrası hastanın yatak istirahatine gerek yoktur. Hastanede geçireceği ortalama 2-3 saatlik sürede, oturabilir, gazete okuyabilir, televizyon izleyebilir. Tuvalete gitmesi için birinin yardımına ihtiyaç duymaz, yatış zorunluluğu olmadığı için sonda takması gerekmez. Hasta işlemden bir gün sonra hemen araç ve bilgisayar kullanabilir, yazı yazabilir, koşabilir, spor salonunda rahatlıkla spor yapabilir hale gelir. Hasta, cerrahi müdahale gerektiren durumlardan ve karın içi kanama riskinden korunabilir. El bileği, kasık bölgesi gibi hastayı rahatsız eden hassas bir bölge değildir. Bu nedenle işlem sosyokültürel açıdan da hastaya rahatsızlık vermeden yapılabilir. El bileğinden yapılan anjiyo ve gerek görüldüğünde yapılacak stent işlemi, hastaların ameliyat psikolojisinden uzaklaşmalarını sağlamaktadır. Hasta açısından işlemin kabul edilebilirliğini artırmaktadır. Her iki işlem de, hasta kadar doktora da konfor sağlar. İşlem sırasında kasığa bası uygulamak gibi mecburi işlemlere de gerek kalmaz. Obez hastalar için daha avantajlı Özellikle obez hastalarda kasıktan yapılan anjiyo işleminde kasık ve damar ile ilgili istenmeyen komplikasyonlar oluşmaktadır. Bunlar, ciddi ve geri dönüşümü zor olan durumlardır. Yakın zamanda kasık bölgesinden ameliyat geçiren ya da organ nakli olacak hastalarda, özellikle karaciğer hastalarının kanda pıhtılaşma sorunları bulunduğu için kasıktan yapılan anjiyo risk taşımaktadır. Kasıktan anjiyo sırasında kanama kontrolü sağlanamaması, hasta için hayati risk taşıyabileceğinden bu hastalar için el bileğinden anjiyo işlemi daha avantajlıdır. El bileğinden anjiyo ve stent deneyim gerektirir El bileğinden anjiyo ve stent yapacak olan doktorun bu konuda gerekli bilgi ve donanıma sahip olması çok önemlidir. Çünkü el bileğindeki damar, kasık damarından farklı özelliklere sahiptir. İşlemin yapılması için öncelikle damarın iyi tanınması gerekir. Eğer işlem bir kez başarısız olursa, damar yapısı itibariyle kendini kapatır ve o bölgeden bir kez daha işlem yapma şansını ortadan kalkar. Bu nedenle el bileğine hassas yaklaşılmalıdır. Yaklaşık 10 dakika süren anjiyo sonrası hastaya stent yapılmasına karar verilirse, takılacak olan stentin süresine göre değişkenlik gösteren bir işlem yapılmaktadır. El bileğinde dolaşım sorunu varsa öncelikli alternatif diğer el bileği El bileğinden stent işlemi sırasında kullanılan malzemeler, hastayı rahatsız etmemesi açısından ileri teknolojiye sahiptir ve konforludur. El bileğinin damarında ortaya çıkan bir sorun nedeniyle işlemin başarısızlığı durumunda, damar kendini kapatarak o bölgeden yeni bir işleme izin vermemektedir. Bu nedenle el bileğinden stent, sabır ve deneyim gerektirir. Memory Aralık - Ocak - Şubat

18 GENEL SAĞLIĞI HIÇKIRIK CİDDİ HASTALIKLARIN BELİRTİSİ OLABİLİR Prof. Dr. Birsel Kavaklı Memorial Ataşehir Hastanesi Dahiliye Bölümü Pek çoğumuz gün içinde aniden hıçkırmaya başlayabiliriz. Bazen nefesimizi tutar, bazen de su içerek bu istemsiz durumdan kurtulmaya çalışırız. Ancak sebepsiz sanılan ve uzun sürebilen hıçkırıklar beyin ve kalp gibi hayati organlardaki bir hastalığın habercisi olabilir. Çok hızlı yemek yemek, aşırı alkol ve sigara kullanmak hıçkırığa neden olabilir Hıçkırık, göğüs boşluğu ile karın boşluğunu birbirinden ayıran ve diyafram adı verilen kasın istem dışı kasılmasını takiben ses tellerinin bulunduğu gırtlak bölgesinin aniden kapanmasıyla oluşur ve bu sırada bir `hık` sesi duyulur. Dakikada kez tekrarlayabilen bu kasılmalar diyaframdan başka kaburgalar arasındaki kaslarda da saptanabilir. Hıçkırık çoğu zaman kısa süreli ve zararsızdır, sağlıklı kişilerde geçici bir rahatsızlık olarak ortaya çıkabilir. Küçük bebeklerde ve çok hızlı yemek yiyen, bu sırada hava yutan kişilerde görülen hıçkırık buna iyi bir örnektir. Aşırı gülme, gıdıklanma, fazla sigara ve alkol kullanılması, histeri, hava yutulması gibi organik bir hastalığa bağlı olmayan durumlarda da geçici hıçkırık ortaya çıkabilir. Sinir sistemi ve mide rahatsızlıkları ihtimalini göz ardı etmeyin Hıçkırık bazen günlerce-haftalarca kesilmeyip, hastayı ciddi şekilde rahatsız edebilir ve önemli bir hastalığın belirtisi de olabilir. Uzun süreli hıçkırıklar hastanın yemek yemesini, uykusunu, konuşmasını etkiler. Cerrahi girişim sırasında ve sonrasında ortaya çıkan hıçkırıklar da çeşitli rahatsızlıklara yol açar. Hıçkırığın merkez sinir sistemi hastalıklarından mide hastalıklarına kadar çok farklı nedenleri olabilir. hıçkırık da geçer. Herkesi zaman zaman hıçkırık tutabilir ama reflüsü olan hastalarda daha sık ve uzun süreli görülür. Ancak her hıçkırık tutan kişinin reflüsü vardır denemez. büyümeleri, frenik sinirin travması, aşırı kalp büyümesi, kalp krizi ve yemek borusu tıkanıkları bu hastalıkların başlıcalarıdır. Zatürre ve akciğer zarları arasında sıvı toplanması da hıçkırığa neden olabilir. Diyafrağma kasının fıtıkları, karaciğer tümör ve apseleri, mide kanseri, dalak enfarktüsü, bağırsak tıkanıklığı, akut pankreatit gibi hastalıklarda hıçkırık saptanabilir. Ayrıca, üst batın operasyonları sonrasında da hıçkırık ortaya çıkabilir. Hıçkırığı geçirmek için pratik öneriler Soluk elden geldiğince tutularak, diyafram yanıltılır ve yeniden normal soluklanma ritmine dönmesi sağlanır. Buzlu su, limon suyu veya sirke içerek, gırtlaktaki glottis spazmı çözülebilir. Meşrubatlar kesinlikle şişeden içilmemelidir. Buruna bir tutam enfiye veya karabiber çekildiğinde oluşan hapşırık ardından gelen şok soluklanma, diyafram kaslarını etkileyerek yeniden normal soluklanma ritmine dönülmesini sağlar. 2-3 adet kesme şeker veya 1 kahve kaşığı tuz yemek de olumlu sonuç verebilir. Aç karnına birkaç karanfil çiğnemek, özellikle yaşlılarda iyi sonuç verir. Yemek yerken acele edilmemeli ve konuşulmamalıdır. Genelde yavaş konuşmaya özen gösterilmelidir. Aç karnına sigara kullanılmamalıdır. Aşırı gülmekten kaçınılmalıdır. Reflü ve hıçkırık ilişkisine dikkat! Hıçkırık; menenjit, beyin içi kanama, beyin tümörleri ve beyindeki yaşlılıkla ilgili değişiklikler gibi merkezi sinir sistemini ilgilendiren hastalıkların bir bulgusu olabilir. Reflü hastalarında hıçkırık da olabilir. Bu kişiler uzun süre hıçkırık nöbetine tutulur ve başka reflü hastalığı belirtisi de göstermez. Bu hastaların reflüsü tedavi edildiği zaman 18 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013 Hıçkırık kalbinizi de işaret ediyor olabilir Hıçkırığın farklı nedenleri de bulunmaktadır. Her iki akciğer arasında kalan ve içinde kalbin de bulunduğu mediyasten ismi verilen bölgenin hastalıklarında hıçkırık gelişebilir. Buradaki lenf bezlerinin tüberküloz, kanser veya başka nedenlerle Uzmana başvurmanız gerekebilir Bu yöntemlerle giderilemeyen hıçkırık için sakinleştiriciler, kas gevşeticiler gibi çeşitli ilaçlar etkili olabilir. Boyundaki karotis damarına hekim tarafından masaj yapılması da denebilir. Geçmediği takdirde hekime başvurulmalıdır. Durdurulamayan hıçkırık için son çare frenik sinirin bir anestezik ilaçla veya cerrahi olarak blokajıdır.

19 GENEL SAĞLIK ŞEHİR YAŞAMI METABOLİK SENDROMU TETİKLİYOR Uz. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu - Memorial Antalya Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü Metabolik sendrom tanı kriterleri Bir kişide şeker hastalığı, şeker yükleme testi ile tespit edilebilen bozulmuş glukoz (karbonhidrat) toleransı; insülin direncinden en az biri bulunuyorsa ya da hipertansiyon, kan yağlarında bozulma (trigliserid yüksekliği veya iyi kolesterol düşüklüğü), karın bölgesinde obezite (vücut kitle indeksi nin 30 dan büyük olması ya da bel çevresinin erkeklerde 94 cm, kadınlarda 80 cm den fazla olması) durumlarından da en az ikisinin bulunması metobolik sendrom tanısının konulmasında önemli kriterlerdir. Tedavide kilo kaybı önemli Metabolik sendromda en uygun tedavi yöntemi, kilo kaybı ve düzenli egzersiz için yaşam tarzının değiştirilmesi, sağlıklı beslenme ve gerekli koşullarda klinik hedeflere ulaşmak amacıyla ilaç tedavisinin başlanmasıdır. % 5-10 luk kilo kaybı bile metabolik sendromun tüm bileşenlerini kontrol altına alabilir. % 7 lik kilo kaybı ile birlikte düzenli fiziksel aktivite 4 yıl içinde şeker hastalığı gelişme riskini % 50 azaltmaktadır. Beslenmede doğru yağ kullanımı önemli Metabolik sendromda beslenme tedavisinin amacı; insülin direncini düzeltmek ve insülin direncine bağlı bozuklukları önlemektir. Tüketilen total yağ kalorinin %25-35 oranında tutulmalı, bunun da büyük kısmı zeytinyağı, fındık yağı ve kanola yağı olmalıdır. Soya, ayçiçeği ve mısırözü yağı daha az oranda tüketilmelidir. Genetik yatkınlık söz konusu olsa da, modern kent hayatının getirdiği hareketsiz yaşam ve yüksek kalorili beslenme ile tetiklenebilen metobolik sendrom; insülin direnciyle başlayan bel bölgesinde yağlanma, şeker hastalığı, kan yağlarında bozukluk, hipertansiyon ve koroner kalp hastalığı gibi hastalıkların birbirine eklenerek hayatı tehdit edebildiği endokrinolojik bir bozukluktur. Bu sendrom ayrıca insülin direnci sendromu, sendrom x ve uygarlık sendromu olarak da adlandırılmaktadır. Ülkemizde yapılan bir araştırmaya göre; 30 yaş ve üzerindeki 9.2 milyon kişide metabolik sendrom mevcuttur ve koroner kalp hastalığı geçirenlerin %53 ü aynı zamanda metabolik sendrom hastasıdır. Ülkemizde metabolik sendrom görülme sıklığı erkeklerde %28, kadınlarda ise %40 gibi oldukça yüksek değerlerdedir. Omega-3 yağ asitlerinden zengin beslenmeli; yani deniz ürünleri, fındık, ceviz, badem, keten tohumu yağı tercihen tüketilmelidir. Karbonhidrat tüketimi toplam kalorinin %45-55 i olmalı ve daha çok tam tahıllar, meyve ve sebzeler, kuru baklagiller, tahıllı ve yulaf içeren kahvaltılıklar tercih edilmelidir. Kalorinin kalan kısmı proteinden alınmalıdır. Tercihen derisiz tavuk, hindi, yağsız et, yağsız veya düşük yağlı süt ürünleri gibi daha sağlıklı seçenekler tüketilmelidir. Aerobik egzersizleri yapılmalı Düzenli egzersiz insülin direncini düzelterek glukoz, lipid ve kan basıncı kontrolünü sağlar ve kalp-damar fonksiyonlarını düzeltir. Metabolik sendromda uygulanması gereken egzersiz modelleri de; yaşa, cinsiyete, vücut ağırlığına ve hastalıklara göre olmalıdır. Metabolik sendromlu bireylerde ağırlıklı olarak aerobik egzersiz modelleri uygulanmalıdır. Aerobik egzersiz örnekleri arasında; hızlı tempolu yürüyüş, düşük tempolu koşu, bisiklete binme, ip atlama, merdiven inip çıkma, yüzme sayılabilir. Egzersizin süresi günde en az 20 dakika, en fazla bir saat (ortalama günde yarım saat) olmalıdır. Yürüyüş egzersizinde mesafe ve süre giderek artırılmalıdır. Sabırlı olunmalı ve günlük antrenmanlar uzun bir sürede bir saate çıkarılmalıdır. İlk hedef tempolu ve düzgün adımlarla bir saat, ikinci hedef ise bir saatte 5 kilometre yürümek olmalıdır. Üçüncü hedef kendi yürüyüş rekorunuzu kırmak ve ömür boyu korumaktır. Memory Aralık - Ocak - Şubat

20 HAYATIN İÇİNDEN ANNESİ OĞLUNA İKİNCİ KEZ HAYAT VERDİ 7 yaşındaki Yiğit Yalçın, doğduğu günden itibaren karaciğer yetmezliği ile mücadele ediyordu. Henüz 2 aylıkken cilt renginin sarı olması nedeni ile doktora gittiklerinde hastalığının tanısı konulmuştu. Günleri hastanede geçiyordu ama onu hiç bir şey anaokuluna başladığında arkadaşlarının kendisini dışlaması ve diğer velilerin Yiğit yüzünden çocuklarımız da hastalanıyor demesi kadar üzmedi. Bu yıl ise 1. sınıfa başlayacağı sırada aniden rahatsızlandı ve karaciğer nakline ihtiyacı olduğu ortaya çıktı. Yiğit, Memorial Ataşehir Hastanesi Organ Nakli ve Genel Cerrahi Merkezi Başkanı Prof. Dr. Yalçın Polat ve ekibinin gerçekleştirdiği başarılı bir operasyon sayesinde annesinden aldığı karaciğerle yeniden hayata döndü. Şimdi ise okula gidebilmek için gün sayıyor. Yiğit e karaciğeri ile ikinci kez hayat veren annesi Aysel Orhan nakil ile ilgili duygularını şöyle ifade etti: Yiğit, için işimi bıraktım Yiğit 2 aylıkken karaciğer yetmezliği olduğunu öğrendik. O an ben ve eşim Oran Yalçın için çok büyük bir yıkım oldu. Çocuğum daha hayata adım atarken hastalıkla mücadele etmek zorunda kalmıştı. Zamanla durumu kötüleşince işi bırakmak zorunda kaldım. Yiğit in daha özenli bir bakıma ihtiyacı vardı. Karaciğer yetmezliğinin yanı sıra kemik erimesi problemi ortaya çıktı. Hatta bir keresinde evde topla oynarken ayağını kırdı ve aynı anda iki sağlık sorunu ile mücadele etmek zorunda kaldık. Kemik erimesi yüzünden de ağrıları oluyor, düz yolda 5 dakika yürüyemiyordu. Okulda diğer çocuklar tarafından dışlandı Yiğit in eğitiminden geri kalmaması için anaokuluna gönderdik. O, okula koşa koşa gidiyordu; ancak sarılık olduğu için renginden dolayı diğer çocuklardan farklı duruyordu ve diğer çocukların bakışlarına maruz kalıyordu. Aileler de çok anlayışlı olmadı. Şikayette bulunanlar bile oldu. Yiğit i istemediler. Rahatsızlığı artınca da enfeksiyon riskinden koruyabilmek için okula göndermedik. Kuzenlerini gördüğünde hep ben onlar gibi değilim derdi. Yiğit in çocuklarla iletişimi gerçekten çok kuvvetlidir. Onlarla konuşmak, oynamak için can atıyor. Hatta benden sürekli oyuncaklarını istiyor ve sokağı çıkıyor. Arkadaşlarına onunla oynamaları için oyuncaklarını veriyor. İkinci kez hayat verebilmek ayrı bir mutluluk Yiğit bu süre zarfında çeşitli hastanelerde tedavi gördü. Hastalığının farkındaydı. Zamanla artık durumu giderek kötüleşti. Nakil olabileceğini duyduğumuzda hemen verici oldum. Eşim kilolu olduğu için uyum sağlayamayacağını biliyorduk. Yiğit zaten canımdan bir parçaydı ancak ikinci kez onu hayata bağlamak bana ayrı bir mutluluk veriyor. Kilo alması beni çok mutlu ediyor Yiğit 7 yaşında ama ben onun her çocuk gibi düzenli kilo aldığını, büyüdüğünü göremedim. Nakil sonrası hızla iyileşti, günden güne daha da toparlıyor, kilo alıyor. Kilo alması beni çok mutlu ediyor. Artık iyileşip okula gideceği günleri görmek istiyorum. Bana sürekli polis olacağını söylüyor. Yakında o günleri de göreceğiz. Karaciğer naklini gerçekleştiren Prof. Dr. Yalçın Polat Yiğit, karaciğer yetmezliği ile 2 aylık iken tanışmış. Bize geldiğinde son evre karaciğer yetmezliğindeydi. Annesi ve babası verici olmak istedi. Babasının tetkiklerinde karaciğer yağlanması olduğunu gördük, verici olmaya uygun değildi. Daha sonra annesinin verici olabilmesi için gerekli testler yapıldı. Test sonuçları tüm sistem fonksiyonlarının normal olduğunu; yani sağlık durumunun verici olmaya uygun olduğunu gösteriyordu. Annesinden alınan karaciğer ile gerçekleşen nakil sonrası Yiğit sağlığına kavuştu. Yiğit 7 yaşında olmasına rağmen yaşına göre oldukça sosyal bir çocuk. Şu an belirli bir süre enfeksiyon riski sebebi ile daha dikkatli ve özenli bir bakımı olacak. Ancak kısa bir süre sonra özlemini çektiği okuluna gidip istediği gibi arkadaşları ile koşup oynayabilecek. 20 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013