IV. ULUSAL ÖLÇÜMBİLİM KONGRESİ BİLDİRİLER KİTABI

Transkript

1 tmmob makina mühendisleri odası IV. ULUSAL ÖLÇÜMBİLİM KONGRESİ BİLDİRİLER KİTABI EKİM 2001 ESKİŞEHİR MMO Yayın No : E/2001/286 ISBN :

2 tmmob makina mühendisleri odası Sümer Sk. No: 36/1-A Demirtepe, ANKARA Tel : (0312) Fax :(0312) URL : ODA YAYIN NO ISBN : E/2001/286 : BU YAPITIN YAYIN HAKKI MMO'NA AİTTİR. Kitabın hiçbir bölümü değiştirilemez, alıntı yapılamaz. MMO'nın izni olmadan kitabın hiçbir bölümü elektronik, mekanik fotokopi vs. yollarla kopya edilemez. DİZGİ : TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI ESKİŞEHİR ŞUBESİ Cengiz Topel Cad. Tersel Sok. No:2 Ata Apt. K:6 D: 15 ESKİŞEHİR Tel: (222) Fax: (222) URL: BASKI : UĞUR OFSET A.Ş. 71 Evler Mah. GAMAKO Matbaacılar Sitesi İsmen Sok. No:8 ESKİŞEHİR Tel: (222) Tel/Fax: (222)

3 SUNUŞ Odamız tarafından Ekim 2001 tarihlerinde Eskişehir'de dördüncüsü gerçekleştirilen Kongre'de, ülke ölçeğinde endüstriyel, bilimsel ve yasal ölçümbilim alanında ve ayrıca sektörel (sağlık, gıda ve diğer) temelde ölçümbilim uygulamalarının işlenmesi, kurumsal yapılanma sürecini yaşayan ulusal akreditasyon çalışmalarının ele alınması, ölçümbilim özelinde uluslararası uygulamalar, Avrupa Birliği'ne uyum sorunları çerçevesinde sorumluluklarımızın işlenmesi ölçümbilim uygulamalarında eğitimin öneminin gerekliliği, meslek odalarından beklentiler ve kalite/metroloji mühendisliği kavramının bir uzmanlık alanı olarak tartışmaya açılması, üniversitelerde ve meslek eğitimi kuruluşlarında ölçümbilim, kalibrasyon eğitimi ve eğitimin alt yapısının ele alınması amaçlanmıştır. Ölçme ve kalibrasyon teknolojilerine ilişkin bildirilerinde sunulduğu IV. Ulusal Ölçümbilim Kongresi'nin bu alanda çalışan, konuya ilgi duyan üyelerimize ve kişilere faydalı olduğu inancındayız. Kongrenin düzenlenmesine katkıda bulunan tüm kurum ve kuruluşlara, bilimadamı ve uygulayıcılara teşekkür ederiz. TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU

4 DÜZENLEME KURULU / 1- S.Melih ŞAHİN MMO Başkan Vekili 2- Tahsin AKBABA MMO Yön. Krl. Üyesi 3- H. Basri ÖREN MMO Ankara Şube Yön. Krl. Üyesi 4- Yalçın DAĞLAR MMO Ankara Şube Yön. Krl. Üyesi 5- Süleyman İNCİ MMO Antalya Şube Bşk. Vekili ' 6- Nedret YAYLA MMO Bursa Şube Yön. Krl. Yedek Üyesi 7- Alper GÜLSÖZ MMO Denizli Şube Üyesi 8- Zeki ADER MMO Eskişehir Şube Bşk. Vekili 9- Hakan ÜNAL MMO Eskişehir Şube Yön. Krl. Üyesi ) 10-Zafer ANADOLU MMO İstanbul Şube Yön. Krl. Üyesi y 11-Berkay ERİŞ MMO İzmir Şube Teknik Görevlisi 12-Mustafa YILMAZ MMO Kayseri Şube Üyesi 13-Mete KALYONCU MMO Konya Şube Sekreteri 14-Salih YILDIZ MMO Konya Şube Üyesi 15-Celal KADIOĞLU MMO Samsun Şube Yön. Krl. Üyesi j 16-İsmet ÖZTUNALI MMO Genel Merkezi ' YÜRÜTME KURULU 1- AliAKSEL 2- Faruk HOŞGÖR,' 3- Gürcan DUMAN / 4- İsmet ÖZTUNALI 5- Naci EKEM (Prof. Dr.) 6- Nimetullah BURNAK (Prof. Dr.) 7- R. Erhan KUTLU j 8- Şakir BAYTAROĞLU (Dr.) /, 9- Tanfer YANDAYAN (Dr.) 10-Ugursel ÖZTÜRK KONGRE SEKRETERİ K.Levent GÜLER i

5 DANIŞMANLAR KURULU 1- Ahmet AKDEMİR (Doç.Dr) 2- Ahmet KUZUCU (Prof.Dr.) 3- Ali H.BÜYÜKCAN 4- Alp ESİN (Prof.Dr.) 5- Atakan BAŞTÜRK 6- Atalay BARKA..A (Prof.Dr.) 7- Atilla BARKANA (Prof.Dr.) 8- Atila ÇINAR 9- Ayhan YÜKSEL 10-Besim YÜKSEL 11-Bilge BERK 12-Cemal SİLAN 13-Emin GÜLLÜ (Doç.Dr.) 14-Enver SADIKOĞLU 15-Erhan TAYYAR 16-Ertuğıul DURAK (Yrd.Doç.Dr.) 17-Faruk HOŞGÖR 18-F.0sman GENCELİ (Prof.Dr.) 19-Fevzi ERCAN (Prof.Dr.) 20-Gürcan DUMAN 21-Hakan ÖZCAN 22-Hanife URAL 23-Hasan YILMAZ 24-Hüseyin AKÇEŞME 25-İhsan AKYÜZ 26-L.Berrin ERBAY (Prof.Dr.) 27-M.Numan DURAKBAŞA (Prof.Dr.) 28-Macit KARABAY (Dr.) 29-Macit YAMAN (Prof.Dr.) 30-Mahmut KİPER 31-Mehmet Emin YURCİ (Prof.Dr.) 32-Muhsin KILIÇ (Doç.Dr.) 33-Mustafa KOÇ 34-M. Selami KILIÇKAYA (Prof.Dr.) 35-Naci EKEM (Prof.Dr.) 36-Necdet KURNAZ 37-Necmi MUNGAN 38-Necmi ÖZTABAK 39-Nedret AYDINBEYLİ (Yrd.Doç.Dr.) 40-Nimetullah BURNAK (Prof.Dr.) 41-Rahmi AKIN (Doç.Dr.) 42-Rahmi BAYRAKTAR 43-Serdar ERKAN 44-Sevilay UĞUR (Doç.Dr.) 45-Sinan FANK 46-Şakir BAYTAROĞLU (Dr.) 47-Şenel YARAN 48-Tanfer YANDAYAN (Dr.) 49-Uğur ERTUĞRUL 50-Vural CEYHUN (Prof.Dr.) 51-Yalçın URALCAN (Prof.Dr.) 52-Yaprak KENGER DESTEKLEYEN KURULUŞLAR 1-1 İNCİ HAVA İKMAL BAKIM MERKEZ K«M.LIĞI 2- AKDENİZ ÜNİV. TEKNİK BİLİMLER D. 3- ANADOLU ÜNİVERSİTESİ 4- ANTALYA TİC. ve SAN. ODASI 5- CAM İŞ AMBALAJ SAN. A.Ş. 6- ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI 7- ÇUKUROVA ÜNİV. M.M.F. MAK. MÜH. BÖL. 8- EGEKALMEM 9- ERCİYES ÜNİVERSİTESİ 10-ESKİŞEHİR SANAYİ ODASI 11-GAZİ ÜNİVERSİTESİ 12-GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI 13-KAL-SER 14-KOSGEB/ESKİŞEHİR 15-OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ 16-S&Q MART 17-SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ 18-TEI TUSAŞ MOTOR SAN. A.Ş. 19-T.K.İ. GARP LİNYİTLERİ İŞLETMESİ 20-TÜBİTAK ULUSAL METROLOJİ ENSTİTÜSÜ 21-ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜH. MİM. FAK.

6 İÇİNDEKİLER Açış Konuşmaları 1 j Açış Oturumu 7 / Akışkan Debisi Ölçümü Yapan Cihazların Seçimini Etkileyen Faktörler Başak AKSELLİ YILMAZKAYA-Hakan KAYKISIZLI-Dr. Vahit ÇİFTÇİ 21 Bir Sağlık Kuruluşunda Biyomedikal Cihazların Kalibrasyon Süreci Fatma PAKDİL 27 Değişken Yüklü T/M Esaslı Kaymalı Yataklardaki Sürtünme Kuvvetinin Ölçülmesi Prof.Dr. Cahit KURBANOĞLU-Yrd.Doç.Dr. Ertuğrul DURAK-Recai Fatih TUNAY-Rıfat KARAASLAN Gıda Laboratuvarları ve Akreditasyon Süreci i Doç.Dr. Güner ÖZAY-Songün DEMİREL 41 Hastanelerde Kalibrasyon-Bir Kalibrasyon Laboratuvarı Uygulama Örneği Dr. Yaşar ODACIOĞLU 45 Hava Kuvvetleri'nde Kalibrasyon Faaliyetleri ve Uygulanan Kalibrasyon Programı Celal ÇINAR-M.Arif KOYUNCU 49 K Tipi Bir Isılçift İçin İşaret Şartlandırıcı Devresinin Tasarımı, Kalibrasyonu ve Bilgisayar, Destekli Sıcaklık Ölçme / Prof.Dr. Burhanettin CAN-Hayriye KORKMAZ-Kenan TOKER 55 Kalibrasyon Eğitimi Ali SERİN 62 Mastar Bloklarında İnterferometrik Ölçümler S. Aslı AKGÖZ-Tanfer YANDAYAN 65 Metroloji Mühendisliğinin Kurulmasına Yönelik Üniversite-UME İşbirliği ve Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi'nde Ölçme Programları f Yrd.Doç.Dr. Koray TUNÇALP-ErkanKAPLANOĞLU-Mehmet SUCU 74 0,5-35 MPa Hidrolik Bağıl Basınç Aralığında Çalışan Pistonlu Basınç Standardı Prototipi Tasarımı ve İmalatı Fatih BAĞLI-Rıfat KANGI-M.Zafer GÜL 79 Ölçme İşlemlerinde Robot Kullanımı Dr. İlhan KONUKSEVEN-Tanyer GENÇ 84 Refraktometreler ve Kalibrasyon Metodlan / Elif Derya ÜBEYLİ-İnan GÜLER : 89 '' IV

7 Teknik Düzenleme İsmet ÖZTUNALI 95 Test/Kalibrasyon Sertifikaları İçin Gerekli Kriterler Özlem YILMAZ-Eflatun DEMİRCİ-Saliha TURHAN 98 Türkiye'de Kalibrasyon Laboratuvarlarmın Durumu ve TÜRKAK Tarafından Yapılması Gerekenler Yrd.Doç.Dr. Koray TUNÇALP-Hüseyin DENİZ-Sezai TAŞKIN 102 Ulusal Metroloji Enstitüsü Kalibrasyon Olanakları Tamer TEZEL-Hüseyin KAYA 108 Ulusal Metroloji Enstitüsü'nde Isıl Çevirici Yapımı ve AC/DC Transfer Sistemi Otomasyonu Mehedin ARİFOVİÇ-Züleyha DÜZ 115 Ulusal Metroloji Enstitüsü'nün (UME) Katıldığı Uluslararası Karşılaştırmalar Sevilay UĞUR 121 Ulusal Metroloji Enstitüsünde Endüstriyel Ürünlerin Özel Testlerinin Gerçekleştirilmesi Enver SADIKOĞLU 127 Uluslararası Ticarette Teknik Engeller ve Akreditasyon Hikmet BALTACI 130 Ülkemizde Ölçme ve Kalibrasyon Sorunları-Önemi-Eğitimi Dr. Macit KARABAY (. 136 Üretim Parçaları Karakteristiklerinin Modern Üretimde Koordinat Ölçme Tekniği (CMM) Vasıtasıyla Belirlenmesi M.Numan DURAKBAŞA-Anıl NOMAK 155 Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair 4703 No.'lu Kanun - CE İşareti ve İliştirilmesi Abdullah AYDEMİR 160 Yeni Form Ölçüm Parametreleri ve Standartları Bülent DELİBAŞ-Tanfer YANDAYAN 165 Yüksek Öğretim Kurumlarında Ölçümbilim ve Kalibrasyon Eğitiminin Durumu Prof.Dr. Naci EKEM-Suat PAT-Rahmi ÖZKURT-Elif GEDİK-Saime KEÇİALAN-Sibel YILMAZER Yüzey Pürüzlülüğü Ölçümleri ve Yüzey Pürüzlülüğü Parametreleri Murat AKSULU-Okhan GANİOĞLU-Tanfer YANDAYAN 184 Panel: TÜRKAK Sürecinde Laboratuvar Akreditasyonu 196 IV. ULUSAL ÖLÇÜMBİLİM KONGRESİ SONUÇ BİLDİRGESİ 224 V