Taner Yıldız. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı

Transkript

1 A B A N I E O L K I T L G Kocaeli nin Ülkemiz ve Milletimizin Refahına Katkısı Sürdürülebilir Bir Şekilde Devam Edecektir Ercan TOPACA Kocaeli Valisi İFM; Finans Endüstrimizi Yenilikçi Kılıp Güçlendirecek, Gelecek Sermaye Akımlarını da Hızlandıracak Dr. Önder HALİSDEMİR Aktif Bank CEO Türk Demir Çelik Sektöründe Yeni Bir Dönem Başlıyor Atamer GİYİCİ Kroman Çelik Ykü. Pirelli nin DNA sında Sürdürülebilirlik Var Mete EKİN Pirelli CEO Sürdürülebilir Üretim İçin Daha Fazla Geri Dönüşüm ve Daha Az Hammadde Sadettin KORKUT ASD Ykb. Parlak Gelecek İçin, Sürdürülebilir Tarım ve Üretimde Süreklilik Dr. Recep KONUK Pankobirlik ve Konya Şeker Ykb. I N S O D A K HAZiRAN 2013 SUSTAINABLE ECONOMY Türkiye nin Enerjisini Her Yönden Sürdürülebilir Kılacağız Taner Yıldız Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Exxonmobil Endirekt Satışlar Müdürü: Devrim İldiri Gap Başkanı: Sadrettin Karahocagil Altın Madencileri Derneği Gen. Koor.: Dr. Muhterem Köse Maltepe Üniversitesi İİBF Dekanı: Prof. Dr. Ersin Nazif Gürdoğan Kagider Başkanı: Dr. Gülden Türktan Türk-Fransız Ticaret Derneği Başkanı: Zeynep Necipoğlu Fider-Finansal Kiralama Derneği Başkanı: Bülent Taşar Tayçed Başkanı: Muhammet Saraç BALO Büyük Anadolu Lojistik Organizasyonlar G.Müd.: Hüseyin İşteermiş T.C. Sanayi Genel Müdürü: Süfyan Emiroğlu Faktöring Derneği Başkanı: Zafer Ataman İEİS Genel Sekreteri: Turgut Tokgöz Prefabrik Birliği Genel Sekreteri: Bülent Tokman Cil Report : Sürdürülebilirlik Bilimi Doç. Dr. İshak Torun: Modern Kapitalizmin Doğuşu

2

3 İçindekiler Türkiye nin Enerjisini Her Yönden Sürdürülebilir Kılacağız... 4 Taner Yıldız, Enerji Bakanı Kocaeli nin Ülkemiz ve Milletimizin Refahına Katkısı Sürdürülebilir Bir Şekilde Devam Edecektir... 6 Ercan TOPACA, Kocaeli Valisi İFM; Finans Endüstrimizi Yenilikçi Kılıp Güçlendirecek, Gelecek Sermaye Akımlarını da Hızlandıracak Dr. Önder Halisdemir, Aktif Bank CEO Türk Demir Çelik Sektöründe Yeni Bir Dönem Başlıyor Atamer GİYİCİ, Kroman Çelik Pirelli nin DNA sında Sürdürülebilirlik Var Mete Ekin, Türk Pirelli CEO Parlak Gelecek İçin, Sürdürülebilir Tarım ve Üretimde Süreklilik Dr. Recep Konuk, Pankobirlik Ykb. Enerjinin Geleceği, Teknoloji ve Türkiye Devrim İLDİRİ, Exxonmobil Endirekt Satışlar Müdürü Güneydoğu Anadolu Projesi Sadrettin Karahocagil, Gap Başkanı Madencilik, Çevre, Altın Üretimi Dr. Muhterem KÖSE, Altın Madencileri Derneği Genel Koordinatörü Kültürsüz Ekonomi Ekonomisiz Kültür Olmaz Prof. Dr. Ersin Nazif Gürdoğan, MÜ. İİBF. Dekanı KAGİDER ve Türkiye de Kadın Dr. Gülden Türktan, Kagider Başkanı Köklü İlişkilere Sahip Fransa İle Türkiye, Ayrıca İki Büyük Ekonomik Ortaktır Zeynep Necipoğlu, Türk-Fransız Ticaret Derneği Başkanı Finansal Kiralama Kayıtlı ve İstikrarlı Ekonomi ile İstihdam Açısından Önemli Bülent Taşar, FİDER Başkanı Sürdürülebilir Üretim İçin Daha Fazla Geri Dönüşüm ve Daha Az Hammadde Sadettin Korkut, Ambalaj Sanayicileri Derneği Ykb. TAYÇED ve Atık Yönetimi Sektörü Muhammet SARAÇ, TAYÇED Ykb. BALO nun Ülkemiz Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü (SRÜ) ne Etkisi Hüseyin İşteermiş, Büyük Anadolu Lojistik Organizasyonlar Genel Müdürü Türk Sanayisinin Yol Haritası: Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi Süfyan Emiroğlu, T.C. Sanayi Genel Müdürü Faktöring Ürün ve Hizmetlerini Ülkemizin 2023 Hedefleriyle Uyumlu Bir Şekilde Geliştireceğiz Zafer Ataman, Faktöring Derneği Başkanı Öngörülebilir ve Sürdürülebilir Bir İlaç Politikası Oluşturulmalı Turgut Tokgöz, İEİS Genel Sekreteri Sürdürülebilirlik ve Beton Prefabrikasyon Bülent Tokman, Prefabrik Birliği Genel Sekreteri Modern Kapitalizmin Doğuşu Doç.Dr.İshak TORUN, Karatekin Üniversitesi Öğretim Üyesi Sürdürülebilirlik Bilimi Sustainable Economy Dergisi Sahibi ve Sorumlu Yazıişleri Müdürü Fatih ÇİL Yayın Danışmanı Dursun Ali Yaz Yayın Tasarım Grafikart Baskı: İSKETE CENTER Matbaacılık Ltd. Şti. Cağaloğlu Yokuşu No:13/A Tel: Cağaloğlu-Fatih/İST. Yönetim Yeri: Sürdürülebilir Ekonomi Yayıncılık İMES Sanayi Sitesi A Blok 108 Sk. No:55 Dudullu-Ümraniye / İST. Tel: info@seturkey.net

4 Röpörtaj Fatih ÇİL 2 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

5 Editör Merhabalar B ilirsiniz, Mevlana bir şiirinde : Düne ait ne varsa dünde kaldı cancağızım, bugün artık yeni şeyler söylemek lazım derken; Beydaba ise Kelile ve Dimne de «Azgın kral Debşelîm zamanında bilge Beydebâ yaşıyordu, ama onu yanlış yoldan çevirmedi desinler istemem diyordu. Şirazlı Sadi ise Adem oğulları aynı vücudun uzuvlarıdır. Çünkü aynı cevherden yaratılmışlardır. Felek bir uzva elem getirirse, öbürlerinin huzuru kalmaz. Ey başkalarının acısıyla kaygılanmayan, sana insan demek yakışık almaz... demişti. İşte, hükümdarlara baştacı olmuş bunlar gibi kişilerden aldığımız ilhamla hazırladığımız yeni sayımızla yine karşınızdayız. Yapılan yanlışların düzeltilmesi noktasında söylenmesi gereken yeni şeyleri söylerken, kendi türümüz ve diğer canlıların yaşam hakkı için kaygılanan; hepimiz için, yeniden yavaş yavaş şekillenmeye başlayan yeni ekonominin ahlakı ve içeriği noktasında tavrı olan İnsanları bir araya getirmeye çalıştığımız bu sayımızın da ülkemiz ve dünyamız için artı değer yaratacağına inanıyoruz. Bu vesile ile hepinize selam ve saygılarımı sunuyorum. Hello You know in his poem Rumi said : All the words of yesterday vanished with the passing day, o my soul!now it is time to tell something new and fresh And in Pançatantra Bidpai said that I do not want to let them say; there was a scholar called Bidpai in a time of cruel King Dabshalim and he could not able to restore him to the paths of moderation and justice. Also Saadi Shirazi had said Humans (children of Adam) are inherent parts (or more literally, limbs) of one body,and are from the same essence in their creation.when the conditions of the time hurts one of these parts,other parts will be disturbed.if you are indifferent about the misery of others,it may not be appropriate to call you a human being. By the inspiration of these great names, we interviewed with the respected name of Turkish economy, who say new things have to be said in order to correct the mistakes made, concerned for their own species and other living things and have ethics and attitude at the contents of the new economy being slowly beginning to take shape for all of us. We believe that our work will create added value for our own country and world. I extend my greetings and best regards to all of you on this occasion. Fatih Çil Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 3

6 Görüş Fatih ÇİL Türkiye nin Enerjisini Her Yönden Sürdürülebilir Kılacağız 2012 yılı, enerji sektörü açısından ilklerin yaşandığı, sürdürdüğümüz enerji diplomasisinin giderek güçlendiği başarılı bir yıl oldu. Bu yıl hem mevcut projelerimize devam ettik, hem de yeni birçok projeye imza attık. Türkiye, giderek sağlamlaşan bir enerji politikası oluşturma hedefini bu yıl perçinlemiş oldu. Biz bütün bu adımları vatandaşımıza hiçbir sıkıntı yaşatmamak için gerçekleştirdik. Türkiye artık geliştirdiği projelerle kendi enerji ihtiyacını sorunsuz bir şekilde karşılayan bir ülkedir. Bunun yanında bölgesinde önemli bir enerji merkezi haline gelmektedir. Biz 2012 yılında olduğu gibi gelecek yıllarda da enerji konusunda önümüze koyduğumuz hedefleri tek tek hayata geçirmeye devam edeceğiz. Ve hem bölgedeki etkinliğimiz artarak sürecek, hem de vatandaşımıza enerji arzında hiçbir sıkıntı yaşatmamaya devam edeceğiz. Taner Yıldız Enerji Bakanı Taner YILDIZ, Enerji Bakanı 2023 e kadar Türkiye nin petrol ve doğalgaz ithal etmemesi hedefleniyor. Yüzde 37 lik kısmı değerlendirilen kömür kaynaklarının 2023 yılına kadar tamamı ülke ekonomisine kazandırılacak yılnda yapılanları kısaca değerlendirirsek; 2012 yılında elektrik üretimi 230 milyar kilovatsaate çıktı. Elektrik santrali sayısı 743 e çıktı. Kurulu güç 56 bin MW seviyelerine çıktı. Yenilenebilir enerjide ivme yakalandı. Hidroelektrik santrali kurulu gücü 18 bin 800 MW a çıktı. Termik santral kurulu gücü 35 bin MW a çıktı. Rüzgar kurulu gücü 2 bin 105 MW olarak gerçekleşti. Jeotermal kurulu gücü 114 MW a çıktı. Elektrik üretiminde özel sektör payını yüzde 61 e çıktı. Yerli kaynakların değerlendirilmesi ve ülke ekonomisine kazandırılması konusunda birçok adım atıldı. Kamunun elinde bulunan 18 bin MW termik santral kurma potansiyeli bulunan kömür sahalarının santral yapma koşuluyla özel sektöre devredilmesi ve ekonomiye kazandırılmasına yönelik çalışmalar 2012 yılında yapılmaya başlandı. Yaklaşık 20 milyar dolarlık bir yatırım de- 4 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

7 Türkiyeʼnin Enerjisini Her Yönden Sürdürülebilir Kılacağız mek olan bu proje, sanayinin gelişmesine ve ekonomiye bir katma değer sağlayacak. Bu kapsamda Adana/Tufanbeyli de 600 MW, Soma-Deniş de 450 MW, Bursa Davutlar ve Harmanalanı nda 270 MW potansiyele sahip saha özel sektöre devredildi Bu noktadan devamla; Türkiye linyit rezervinin yaklaşık yarısının bulunduğu Afşin Elbistan havzasında 4,4 milyar ton rezerv bulunuyor ve havzaya 8 bin 200 mw gücünde yeni santrallar kurma potansiyeli bulunuyor. Havzada yeni santralların inşa edilmesi, işletilmesi, rehabilitasyonu, modernizasyonu ve yeni kömür sahalarının geliştirilmesi konusunda dünyanın önde gelen şirketleriyle müzakereler devam ediyor. Bu projeler yatırıma dönüştüğünde, bölgeye toplam 10 Milyar $ civarında yatırım yapılacağı öngörülüyor. Ayrıca petrol ve doğalgaz aramaları devam ediyor. Petrol ve doğalgaz sondaj miktarı 300 bin metreye, arama yatırımı 1.4 milyar dolara çıktı. Yine 2012 yılında Azeri doğalgazını Türkiye ye ve Türkiye üzerinden Avrupa ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi nin (TANAP) ilk adımını Azerbaycan ile atıldı. Projenin Hükümetlerarası Anlaşması gerçekleştirildi. Denizlerde petrol aramacılığında atağa kalkıldı. TPAO, dünya devi şirketlerle Karadeniz ve Akdeniz de derin deniz petrol aramacılığı gerçekleştiriyor. Kendi petrolümüzü bulmak için yerli sismik arama gemisinin inşasına başlandı. Türkiye nin yüzde 100 yerli sismik gemisi olacak. Nükleer enerji noktasında; Akkuyu Nükleer santralını kurma süreci devam ediyor ve bu yıl Rusya ya nükleer mühendislik eğitimi için 75 öğrenci gönderildi. Diğer yandan Libananco, Aktaş, Kanel Elektrik gibi tahkim davaları kazanıldı. Bu davalarda, Türkiye Cumhuriyeti Devleti nden 250 milyar dolar tazminat isteniyordu. Ülkemizin 2023 hedefleri açısından; 2023 yılına kadar enerji yatırımlarının 100 milyar dolar olarak gerçekleşmesi hedefleniyor e kadar 2 nükleer santral işletmeye alınacak, üçüncüsünün inşasına başlanacak. Elektrik enerjisi kurulu gücü 100 bin mw a çıkacak. Elektrik tüketiminin 500 milyar kilovatsaat olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı yüzde 30 a çıkacak. Hidroelektrik ve rüzgar santralı kurulu gücü 20 bin mw a, güneş enerjisi kurulu gücü 3 bin mw a, jeotermal enerji kurulu gücü 600 mw a çıkacak. Petrol ve doğalgaz aramaları devam edecek e kadar Türkiye nin petrol ve doğalgaz ithal etmemesi hedefleniyor. Yüzde 37 lik kısmı değerlendirilen kömür kaynaklarının 2023 yılına kadar tamamı ülke ekonomisine kazandırılacak. Biz, enerji ve maden kaynaklarını verimli, etkin, güvenli, zamanında ve çevreye duyarlı şekilde değerlendirerek dışa bağımlılığı azaltmayı ve ülke refahına en yüksek katkıyı sağlamayı görev edindik ve çalışmalarımızhep bu misyonla sürdüreceğiz. This year Turkey has strengthening her aim of building a solidified energy policy. We have realized this for our citizens convenience. Through her energy projects, Turkey has been a country to meet her energy needs without a problem now on. Besides, she is becoming an energy hub in her region. As we did in 2012, we are going to achieve the goals we set forth one by one in energy issues in following years. Not only our activities will increase in the region but also we will not suffer shortage of energy to serve our citizens. Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 5

8 Röpörtaj Fatih ÇİL Kocaeli nin Ülkemiz ve Milletimizin Refahına Katkısı Sürdürülebilir Bir Şekilde Devam Edecektir Ercan Topaca Kocaeli Valisi Yapılan yatırımlarla çehresi değişen Kocaeli nin sürdürülebilirlik vizyonunu ve çalışmalarını Kocaeli Valimiz Ercan Topaca dan dinledik. Türkiye nin sanayi üssü Kocaeli nde, tüm paydaşların katılımıyla sağlanan gelişme dikkat çekerken sürdürülebilirlik çalışmalarına gönül veren, samimi ve içten yönetim tarzıyla Kocaeli Halkı nın büyük sevgisini kazanan bir vali olarak Ercan Topaca nın daha mutlu bir kent vizyonu röportaja damgasını vurdu. Bilişim vadisinden, mavi bayraklı plajlara, tarihten, katma değerli temiz üretime kadar tüm sorularımızı yanıtlayan Vali Topaca Vilayet olarak bizim bütün çalışmalarımız, milletimizle elele vererek daha mutlu bir kent yaratma ve sürdürülebilir bir refah düzeyine sahip Kocaeli ye ulaşma yönünde devam edecektir dedi. Röportaja sürdürülebilirliğin öneminin altını çizerek başlayan Kocaeli Valisi Ercan Topaca, Vilayet olarak bizim görevimiz, kentimizde refah artışını sağlama konusunda yapılacak her faaliyeti desteklemek ve sürekliliğini sağlamaktır dedi. Vali Ercan Topaca sözlerini şöyle sürdürdü: Dönemsel iyileşmeler ve geçici sonuçlar; nasıl insanlar için arzu edilecek bir sonuç değilse; kent yönetiminde de geçici iyileşme ve başarılar yeterli değildir. Kamu yönetimi açısından önemli olan, çevre ve insan sağlığına zarar vermeyen, toplumun tüm kesimlerinin sahiplendiği, sürdürülebilir ve adil bir gelişmenin sağlanmasıdır. Ercan TOPACA, Kocaeli Valisi İş adamları çevre ile ilgili sorunların da farkında. Bu özellikler; sanayideki dönüşümü tetikleyen ve değişimin sağlıklı bir çerçevede yürümesini sağlayan unsurlar. Bu noktada Kocaeli Valiliği olarak biz; bu dönüşümü doğru yönlendirmeye ve yönetmeye çalışıyoruz. 6 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

9 Kocaeliʼnin Ülkemiz ve Milletimizin Refahına Katkısı Sürdürülebilir Bir Şekilde Devam Edecektir Ülkemiz açısından üretim ve ihracatın; kalıcı ve sürdürülebilir bir refah düzeyinin yakalanması açısından çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bu çerçeveden baktığımızda Türkiye nin sanayisi gibi Kocaeli sanayisinin de dönüştüğünü görüyoruz. Peki, nereye doğru bir dönüşüm var? Basit teknoloji kullanan kaba sanayiden, ileri teknoloji kullanan, katma değeri yüksek, çevre ve insan sağlığı ile barışık bir üretim tarzına doğru dönüşüm mevcut. İşte bu dönüşümün öncüsü Kocaeli dir. Ayrıca, iş adamları çok bilinçli, kar ve zarar hesabını çok iyi yapıyorlar. İş adamları çevre ile ilgili sorunların da farkında. Bu özellikler; sanayideki dönüşümü tetikleyen ve değişimin sağlıklı bir çerçevede yürümesini sağlayan unsurlar. Bu noktada Kocaeli Valiliği olarak biz; bu dönüşümü doğru yönlendirmeye ve yönetmeye çalışıyoruz. Diğer taraftan, 60 ların veya 70 lerin teknolojisi ile yapılmış fabrikaların günümüz teknolojisi ile değiştirilmesi; hem maliyetlerin kontrol altına alınması, hem karlılığın artırılması hem de bu kentteki hayatın ve doğal çevrenin istenilen düzeyde korunabilmesi açısından önemlidir. Sanayide Ciddi Bir Dönüşüm Var Yaşanan dönüşümü ve bu dönüşümün yönetimini detaylandıran Vali Topaca şöyle devam etti: Bu dönüşüm sırasında veya yeni yatırımlarda önce şuna bakıyoruz: Yapılacak olan tesis, kullanılacak olan teknoloji çevreye duyarlı mıdır? Hava kalitesine, toprağa ve insan sağlığına, duyarlı mıdır? Evet, önce buna bakıyoruz. Bunu araştırıyor ve birçok yatırım isteğini bu şartları taşımadığı için geri çeviriyoruz. Çünkü Kocaeli, yoğun bir sanayi kentidir. Bu kentin yoğunluğunu daha da artıracak; yüksek teknolojiden uzak sanayi tesisi istemiyoruz. Bu kent bunun acısını en çok çeken illerden birisidir. Çok kısa bir süre öncesine kadar Körfez in etrafından geçtiğiniz zaman çok ağır bir koku hissederdiniz. Bu koku, doğal yollarla oluşmuş bir kirlenme ve sonuç değildi. Bu sonuç, evsel ve endüstriyel atıklarla ilgili arıtma ve filtrasyon sistemlerinin kurulmamasından kaynaklanan bir sorundu. Bu acıyı bu kent yaşadı, gördü ve hisseti. Bu sebepten dolayı, halkımızda, kamu yöneticilerinde ve dolayısıyla sanayicide bu konuda bir duyarlılık var. Birbirini desteklerken birbirini kontrol eden; doğru kararlar alınmasını teşvik eden bir yapı bu. Sinerji yaratan bu yapı neticesinde bizim sanayimizde ciddi bir dönüşüm oldu. Özelikle son dönemde mevcut fabrikaların bir kısmında; daha az atık üreten, verimli, çevreye duyarlı ve insan sağlığını koruyan teknolojilere ağırlık verildi. Arıtma tesisleri hızla yapıldı. Bu hususta Kocaeli Büyükşehir Belediye sinin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın, İller Bankası nın, İl Özel İdaresinin ve sanayicilerin çok ciddi katkıları oldu. Körfez e Arıtılmamış Bir Gram Su Gitmiyor; Her Baca Online Kontrol ediliyor Yapılan çalışmaları detaylandırmaya devam eden Kocaeli Valisi Ercan Topaca şunları kaydetti: Geldiğimiz noktada, evsel ve endüstriyel atıkların arıtılma oranı %98 dir. Arıtma konusunda Kocaeli, Türkiye nin en yüksek oranına sahiptir. Artık Körfez e arıtılmamış bir gram su dahi gitmiyor diyebiliriz. Son dönemde Karamürsel İlçemizde mavi bayraklı plaj açıldı. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde Körfez in değişik noktalarında birkaç tane daha mavi bayraklı plaj açılacağını tahmin ediyorum. Tabi sadece atık su da değil, katı atıkların toplanması ve bertarafında da çok ciddi çalışmalar yapılıyor. 100 civarında sanayi tesisinin bacası, online olarak 24 saat esasına göre izleniyor. Su kalitesindeki artış gibi hava kalitesinde de ciddi iyileşme sağlanmıştır. Doğal ortama herhangi bir şekilde atık bırakılması şu anda mümkün değil. Bu konuda ufak tefek kaçaklar olmakla birlikte duruma hakimiz. Toprak, su ve hava, bu kentin en önemli değerleridir ve bunları koruyacak bir yapıyı Kocaeli de kurduk. Kuşkusuz bütün bu Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 7

10 Röpörtaj Fatih ÇİL başarılar, Kocaeli de hiç sorunumuz olmadığı manasına gelmez. Çevrenin, toprağın, su kaynakları ve diğer doğal kaynakların korunması konusunda, bu kentin hala sorunları var. Ancak, sorunlar, düne göre daha azdır ve hızla çözülmektedir. Bu noktada şunu rahatça söyleyebiliriz. Önümüzdeki günler toprak, su ve hava kalitesi açısından bugünden daha iyi olacaktır. Zira bu yönde, herkeste kararlı ve ciddi bir anlayış var. Sanayici, vatandaş, yerel ve merkezi yönetim kuruluşlarının bütün yöneticileri bu konuda çok yüksek düzeyde bir duyarlılığa sahip. Bu durumda toprağın, havanın ve suyun kirletilmesi zor. Geçmiş dönemlerdeki Körfez e ve derelere rastgele atık bırakma dönemi kapandı. Artık bunu düşünmek bile söz konusu değil. Bu anlamda şunu çok net söyleyebilirim: Türkiye de sanayi kenti olup da bunları yapamayan ya da işin daha çok başında olan bir çok yerin olduğunu biliyoruz. Kocaeli bu anlamda gerçekten çok önemli mesafeler kat etmiş, sorunlarını kontrol altına almış ve gün geçtikçe çözen bir kent konumundadır. Gebze, Dilovası ve Diğer İlçeler İçin Bütün Tedbirler Alınıyor Vali Topaca Gebze ve Diovası için alınan tedbir ve yatırımlardan şöyle bahsetti: Son dönemde çok sık gündeme gelen Dilovası İlçemizin kurulduğu yer, çanak şeklinde bir coğrafi konuma sahiptir. Bu çanak içinde sanayi kuruluşları çok yoğun bir şekilde konuşlanmıştır. Yapılan denetimlerde, mevzuatta belirlenen limit değerlerin üzerinde herhangi bir atık veya gaz bırakılmadığını gözlemliyoruz. Fakat, çok yoğun bir sanayinin olmasından dolayı, normal değerlerde bile olsa, rüzgarın olmadığı hava şartlarında atıklar havada asılı kalabiliyor ve insanlar hava çok kirli diyebiliyor veya bu yönde algı yaşayabiliyor. Bu durum geçici nitelikli bir sorundur. Normal hava şartlarında, bu ilçemiz de pırıl pırıl, iyi bir hava kalitesine sahiptir. Dilovası nda on line baca gazı ölçüm sisteminin yanında, mobil ölçüm araçları ile de bacaları takip ederek hava kalitesini kontrol ediyoruz. Ayrıca, denetim ve kontrollerimizi karadan, denizden ve havadan sürdürüyoruz. Özellikle hafriyat dökümlerini sıkı takip ediyoruz. Bütün bunları üst üste koyduğunuz zaman çevre ve insan sağlığı ile toprağın ve suyun korunması konusunda çok mesafe kat ettiğimizi ve gelecek ile ilgili endişelerimizin giderek azaldığını söyleyebiliriz. Aynı gelişmeler Gebze ve diğer ilçelerimiz için de söz konusudur. Sanayiyi Çevreye, Çevreyi Sanayiye Feda Etmeden; Sürdürülebilir Denge Kuracağız Türkiye için üreten ve çevreyi koruyan bir sanayi noktasında, ellerinden geleni yaptıklarını belirterek sözlerine devam eden Topaca şöyle konuştu: Herhangi bir şekilde mevzuata aykırı, çevre ve insan sağlığını olumsuz etkileyecek, toprağın ve suyun kalitesini bozacak bir faaliyet olduğu zaman, bu kent anında harekete geçiyor. Bu kentin sivil toplumu, bu konularda çok duyarlı ve sesini çok gür çıkarabilen bir sivil toplumdur. Biz güçlü sivil toplumun olumlu sonuçlarını hep alıyoruz. Çevre konusunda bizi motive eden, bizi sürekli denetleyen ve destekleyen bir sivil toplum yapısı var. Biz de, sivil toplumun isteklerine paralel olarak, yanlış bir şey yapılıyorsa hiç kimsenin gözünün yaşına bakmadan gerekli işlemleri yapıyoruz. Bunu yaparken şöyle bir politika izliyoruz; Ülkemizin sanayiye ihtiyacı var. Sanayiyi, kısır tartışmalara feda etmeyeceğiz, ancak çevreyi de aynı şekilde sorumsuz ve sınırsız bir sanayiye feda etmeyeceğiz. Bu kent üretim, refah ve çevre dengesini iyi bir şekilde kurmaktadır. Kocaeli, ülkemizin ve milletimizin refahına katkıda bulunmaya devam edecektir. Kocaeli Diğer Şehirler İçin Modeldir Türkiye nin lokomotif sanayi şehri olarak Kocaeli nin model rolüne atıfta bulunan Topaca açıklamalarını şöyle sürdürdü: Kocaeli, bir çok ilimizin yaşadığı veya yaşayacağı sorunları 8 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

11 Kocaeliʼnin Ülkemiz ve Milletimizin Refahına Katkısı Sürdürülebilir Bir Şekilde Devam Edecektir bugün veya geçmişte yaşamış; bunların çözümünü de bir şekilde bulmuş bir kent. Bu boyutuyla, sanayinin çevre üzerinde oluşturacağı olumsuz etkileri kontrol altına alma, yok etme yolunda ciddi tecrübeleri olan bir kenttir. Bu konuda başka illerimizden, sanayi bölgelerinden, hatta başka ülkelerden bile zaman zaman insanların gelip bizim sistemimizi, sanayi faaliyetlerimizi takip ettiğini, bizden bilgi almaya çalıştığını; geziler düzenlediklerini görüyoruz. Özelikle yerel yönetimler, çevre ile olan sorunlarını çözme konusunda gelip buradaki uygulamaları yerinde izlemektedir. Bu yönüyle, özellikle sanayileşen kentlerin yönetici ve sanayicilerinin gelip, buradaki çözümleri ve uygulamaları yerinde görmelerinde fayda görüyorum. Kocaeli de Sanayinin Yanında, Kültür, Tarih ve Doğal Güzellikleri de Var Kocaeli nin, sanayinin gölgesinde kalan tarihi, kültürel ve doğal güzelliklerine vurgu yapan Ercan Topaca bu konudaki çalışmaları şöyle özetledi: Bu kent sadece sanayi şehri değil aynı zamanda bir kültür ve tarih şehridir. Bütün medeniyetlerin eser ve izlerinin olduğu bir şehir. İki denize kıyısı olan, doğal güzellikleri ve yeşil bitki örtüsü bakımından çok zengin bir kent Kocaeli. Otoyolda seyir halindeyken, 5-10 dakika içinde, insan eli değmemiş ormanlara ulaşabileceğiniz bir kent. Termal turizmi, kış turizmi, deniz turizmi, tarih ve kültür turizmi imkânları oldukça geniş. Fakat, bu potansiyeli çok fazla gün yüzüne çıkarılamamış bir kent. Kocaeli nin kültür ve tarih şehri kimliğinin de ön plana çıkmasını istiyoruz. Bu kapsamda yaptığımız çalışmalarda ve planlamalarda bunu teşvik ediyoruz. Bu çerçevede Osmanlılardan, Romalılardan veya daha eski dönemlerden kalan birçok tarihi eser restore edilmektedir. Bunlara belli fonksiyonlar yüklenerek kullanılmaya çalışılmaktadır. Bu konuda çok önemli bir mesafe de aldığımızı düşünüyorum. Ancak, geride daha çok eser ve değerimiz var. Korumayı, restore edilmeyi ve insanların görgüsüne, bilgisine ve ziyaretine sunulmayı bekleyen daha çok eserimiz var. Bu anlamda çok zengin bir kentiz. Bu zenginliğin farkında olmak, onları korumak ve geleceğe taşımak; sürdürülebilir bir şekilde kullanmak durumundayız. Vilayet olarak bizim bütün çalışmalarımız, milletimizle elele vererek daha mutlu, daha sürdürülebilir bir gelişme yönünde devam edecektir. Japonya Temaslarında Kocaeli nin Bugünü ve Yarınını Anlattık Son olarak Japonya temasları ile alakalı değerlendirmelerini sorduğumuz Vali Ercan Topaca sözlerini söyle noktaladı: Gezi, Başbakanlık Yatırım Destek Ajansı nın düzenlediği bir program çerçevesinde gerçekleşti. Japonya da 300 civarında Japon iş adamıyla, Türkiye deki yatırım ortamını konuştuk. Kocaeli nin bugününü ve gelecekte nasıl bir pozisyonda olacağını oradaki işadamlarına anlattım. Bazı iş adamlarının, yatırım yapma istekleri oldu. Muaalimköy de yapılacak Teknoloji Geliştirme Bölgesi ile ilgili bilgi verdim. Bölgenin teknoloji kullanma ve üretme potansiyeli ile AR- GE kapasitesinin yüksek olduğunu; Kocaeli de mesleki eğitimin ağırlıkta olduğunu, nitelikli insan gücü anlamında hiçbir sıkıntı olmayacağını ayrıntılarıyla anlattım. I think that, in terms of achieving a permanent and sustainable welfare in our country, manufacturing and export is very important. Within this perspective, we notice that Kocaeli s industry is in transition, as is whole Turkey. Well, transition into what? Kocaeli s industry is transforming from rough industry where low technology is employed to an environment and health friendly, high value added and high technology employed one. Kocaeli is the pioneer of this transition Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 9

12 Görüş Fatih ÇİL İFM; Finans Endüstrimizi Yenilikçi Kılıp Güçlendirecek, Gelecek Sermaye Akımlarını da Hızlandıracak Ülkemizin 2023 hedeflerine baktığımızda, ulaşılabilir ve gerçekçi hedefler olduğunu anlamak güç değildir. Genç nüfusu ile son 10 yılda ortalama yüzde 5,2 büyüyerek G-20 üyesi olan ve küresel çapta hayranlıkla izlenen bir Türkiye manzarası ile karşı karşıyayız. Ekonomimiz hidrokarbonlara ve emtia fiyatlarındaki değişime endeksli değil, üretim çok çeşitli ve fazlası ile ticarete dayalı. Kamunun, finansal sektörün ve hanehalklarının bilançosu 2001 sonrası yapılan reformlar sayesinde oldukça güçlü; borçluluğu ise düşük. Dr. Önder Halisdemir Aktif Bank CEO İşte bütün bu artıların birikimli etkisi sayesinde ülkemiz, küresel krizin en zor dönemeci olan 2008 yıllında dahi yatırımcısına kaybettirmemiş az sayıdaki ülkeden biri. Tüm bu unsurların neticesinde ülke reytinglerinin ardı ardına düştüğü bu dönemde Türkiye nin reytingi artmaya devam etti ve yatırım yapılabilir ülke statüsüne yükseldi. Güçlü ekonominin bir tezahürü olarak, 2012 yılında İMKB endeksi USD cinsinden %59,9 oranında değer kazanarak Dünya Borsalar Federasyonu na (The World Federation of Exchanges) üye küresel çapta lider 58 adet borsa arasında yatırımcısına en çok kazandıran borsa olmuştur. Bu dönemde federasyona üye borsalar ortalamada sadece %13,8 değer kazanmıştır. Böylece sadece 1 yıl gibi kısa süre zarfında İMKB borsa şirketlerinin USD cinsinden piyasa kapitalizasyonu bakımından 1 sıra atlayarak 28. sıraya yükselmiştir. Bu man- Dr. Önder Halisdemir, Aktif Bank CEO Uluslararası bir finans merkezi oluşturmak için elzem ön koşullardan ilki uluslararası finansal hizmetler-yani yabancı fonların mobilizasyonu-için büyük montanlı bir talebin varlığı ve ikincisi ise bu talebin o şehirde karşılanma isteğidir. 10 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

13 İFM; Finans Endüstrimizi Yenilikçi Kılıp Güçlendirecek, Gelecek Sermaye Akımlarını da Hızlandıracak zara içinde İstanbul, Türkiye nin gözbebeği; ülkenin en kalabalık, iktisadi ve kültürel açıdan en önemli şehridir. İstanbul, 13,5 milyon nüfusuyla, yaklaşık USD 200 milyarlık ekonomik büyüklüğüyle uluslararası bir finans merkezi olmak için çok güçlü bir adaydır. Bir başka deyişle bu kentte AB nin 19 ülkesinden daha çok insan yaşamakta ve bu şehrin insanları Çek Cumhuriyeti, Katar, Ukrayna, Azerbaycan, Romanya, Macaristan veya Yeni Zelenda da ortaya konandan daha büyük bir katma değer oluşturmaktalar. İstanbul un ulusal makroekonomik başarının yanı sıra, nasıl ki kıta Avrupası Londra nın hinterlandıysa cari fazla veren Körfez ülkeleri, hidrokarbon zengini BDT ülkeleri ve hatta Kuzey Afrika ülkeleri de bu süreçte İstanbul un hinterlandı olarak konumlandırılabilir. Bir başka deyişle, İstanbul, Paris, Doha, Moskova, Almaata veya Kahire den 2-3 saat uçuş ile fon ihtiyacı olanlar ile fon fazlası olanlar için de çok uygun bir platformdur. Dolayısıyla bugün, bu resmi gören birçok batılı kurum kendi ülkeleri dışındaki en büyük merkezlerini İstanbul da kurmaya başlamıştır. Örneğin, Coca Cola 90 ülkeyi, Microsoft 70 ülkeyi İstanbul dan yönetmektedir; IFC Washington dışındaki ilk operasyon merkezini İstanbul da kurmuştur. İlaveten, konvansiyonel bankacılığın yanı sıra ülkemizde 30 yıllık bir faizsiz (İslami) bankacılık altyapısı mevcut. Sıkı bir biçimde ülkemizde denetlenen her iki sistem kol kola finansal aracılık hizmetlerini yürütmekte ve bir sinerji oluşturmaktalar. Birbirinden oldukça farklı olan bu finansman sistemleri birbirinin boş bıraktığı alanları doldurmakta ve eksik yönlerini tamamlamakta böylece Türkiye yi uluslararası arenada rakiplerinin bir adım önüne geçirmekteler. Tüm bu argümanları bir arada değerlendirdiğimizde İstanbul un küresel finans trafiğindeki yeri de, gücü de tartışmaya yer bırakmayacak şekilde gözler önüne serilmektedir. Bununla birlikte, hükümetimizin 2023 İstanbul Finans Merkezi hedefine ulaşmak için, stratejinin bugünden iyi tasarlanması ve ulusal varlıkların bu strateji doğrultusunda etkin bir şekilde kullanılması oldukça önemlidir. Zira her ne kadar reytingi en hızla artan şehirlerden biri İstanbul olsa da yolun sonuna geldiğimiz söylenemez. Dünya Ekonomik Forumu nun hazırladığı finansal gelişmişlik indeksine göre sürekli basamakları atlasa da ülkemiz 2012 yılında 42. sıradadır. Uluslararası bir finans merkezi oluşturmak için elzem ön koşullardan ilki uluslararası finansal hizmetler-yani yabancı fonların mobilizasyonu-için büyük montanlı bir talebin varlığı ve ikincisi ise bu talebin o şehirde karşılanma isteğidir. Elbette, bu hizmetleri sağlamayı gerektirecek bazı yetkinliklere ve beraberinde getirdiği vasıflara da ihtiyaç vardır. Bunlar da, makroekonomik istikrardan, yerli ve yabancı tüm yatırımcılar için rekabetçi, şeffaf, istikrarlı ve tahmin edilebilir bir iş ortamına, ihtisaslaşmış finansal mahkemelerinin kurulmasına, vergi sisteminin cazibesinin arttırılmasına, ulaşım ve altyapıdan, yabancı dile bilen nitelikli iş gücüne ve finansal çeşitliliğe kadar geniş bir perspektiften ele alınmalıdır. Ayrıca varlık yönetimi, sigorta, yatırım bankacılığı ve özel bankacılık alanlarında derinlikli uzmanlaşma sağlanmalıdır. Bütün bunların ötesinde, Londra nın toplam nüfusunun yüzde otuzu yabancıyken bu oran İstanbul da sadece binde sekizdir. Dolayısıyla, kentimizde yabancı çalışanları çekecek şekilde yaşam kalitesini zenginleştirilmeliyiz. Körfez ülkelerindeki yatırımcıların dikkatini çekecek sermaye piyasası araçlarını da bu finans merkezi projesine entegre etmek, finans piyasalarında ülkemizin rolünü arttıracaktır. Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 11

14 Görüş Fatih ÇİL Bütün bunların yanı sıra kamunun bu projeye vakfettiği mesai ve kaynaklar oldukça önemli. Küresel uluslararası finansal merkez endeksini yayınlayan Z/Yen grubu da çalışmalarında kamunun İstanbul u uluslararası bir finans merkezi yapmak konusundaki kararlılığından ve bu proje için verdiği desteğin öneminden bahsetmekte. Tarihin her döneminde yurtiçi ekonomi ile küresel mali oyuncular arasındaki trafik, ulusal ekonomik performans için kritik önem taşımıştır. Bu önemin en büyük cazibe merkezlerinde biri olan İstanbul da Uluslararası Finans Merkezi kurmak demek, bütün bu gelişmelerin odağında, dünyanın gözbebeği haline gelmek demektir. İşte bu nedenle Doğu Roma İmparatorluğu nun kurulması ile 6. yüzyıldan beri önemli bir ekonomik aktör olan İstanbul u 1453 yılında fetheden Fatih Sultan Mehmet bir yıl içinde Kapalı Çarşı nın inşasını başlatmış 7 sene içinde 400 yıl boyunca Avrupa da rakipsiz olacak bir uluslararası market yaratmıştır. Bugün ise hızla değişen ve birbirine entegre bölge ve ülkelerden oluşan global bir düzende yaşıyoruz. Sınırları net bir şekilde çizilmiş ülkelere rağmen, etkileşim sınır tanımıyor. Dünyanın bir ucundaki yeniliği, siz burada kendi bölgenize ve kültürünüze uygun şekilde adapte edip kullanabiliyorsunuz. Ekonominin kalbinin attığı şehirler aynı zamanda giderek dünyanın da kaderinin belirlendiği şehirler olma yolunda ilerliyor. The Economist in yaptığı bir çalışmaya göre en büyük 300 metropol dünya nüfusunun yüzde on dokuzunu ve küresel makroekonomik büyüklüğün yüzde kırk sekizini oluşturuyor yılında metropollerin yarısı içinde bulundukları ülkelerdeki istihdam artışını geçmiş; yüzde kırkı daha hızlı kişi başı GSYH büyümelerine erişmişlerdir. Anakentlerin önemi rakamlar ile ortadayken küresel çapta önem arz eden yirmiden fazla finans merkezindeki yakın dönem gelişmeleri göstermektedir ki, finans merkezlerinde yaratılan katma değerlere ilişkin farkındalık artarak devam etmektedir. Zira bu merkezler, yatırımları inovasyon ve dolayısıyla büyümeye kanalize etmektedirler. Güçlü bir finans merkezi küresel, bölgesel, niş veya yerli ayırt etmeden küresel finans topluluğunu ekonominin tabanına yaymaktadır. Makroekonomik pencereden baktığımızda; bugün en iddiasız finans merkezleri bile ekonomilerine ilave %25 katkı yapmaktadır. Bu rakam Frankfurt ta %48 e, Zürih te ise %29 a kadar tırmanmıştır. Kaldı ki; İstanbul un Türkiye deki ve bölgedeki değeri ile iddialı bir finans merkezi olacağı açık. İstihdam tarafından bakıldığında New York, Frankfurt ve Zürih te finans merkezinde çalışanlar bu kentteki toplam istihdamın %15 i; Londra ve Şikago da ise %8 seviyelerindedir. Özetle, sağlam ekonomisiyle ve artan kredi notuyla gündeme gelen ülkemiz, bu proje ile beraber, tüm dünyadan yatırımcıların ilgi odağı haline gelecek. Böyle bir ilgiyi İstanbul Finans Merkezi ile canlı tutmak aynı zamanda Türkiye ye gelecek sermaye akımlarını hızlandıracak ve finans endüstrimizi küresel rekabette iz yaratabilmek adına yenilikçi kılarak daha da güçlendirecektir. Istanbul is the apple of Turkey s eye, the most populated and important city in terms of economy and culture. With her 13.5 million population and 200 billion dollars economic scale, she is a strong candidate to be an international finance center. In other words, number of people living in this city surpasses 19 EU country and people of this city generate more added value than Czech Republic, Qatar, Ukraine, Azerbaijan, Romania, Hungary or New Zealand. 12 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

15 c KARBONDİOKSİT EMİSYONU İKLİM DEĞİŞİMİ ppm = parts per million 385 ppm 280 ppm ATMOSPHERIC CONCENTRATION OF CO 2 Present-day (2008) How much CO 2 is currently present in the atmosphere? Pre-industrial (1750) How much CO 2 was naturally present in the atmosphere? 3000 Trillion kg 3.0 x kg 2200 Trillion kg 2.2 x kg Global mean temperature has increased by 0.74 C between 1906 and Temperatures are projected to increase by 1.8 C to 4.0 C between 1980 and Source: IPCC, Fourth Assessment Report; CDIAC, Glossary: Carbon Dioxide and Climate Which sub-regions emit the most CO 2? value for North America Meso America CO 2 Emissions per Capita Caribbean South America Arctic (Greenland) Western Europe Central Asia Arabian Peninsula South Asia Eastern Europe East Asia and Northwest Paci kg CO 2 /Person World Average: 1990: GLOBAL TOTAL 1990 = 2.23 Gigatons 2004: = 2.78 Gigatons Africa Asia & Paci c Europe LAC North America West Asia Source: UNEP GEO Data Portal, compiled from UNFCCC, CDIAC. Excluding LULUCF Western Africa Northern Africa Central Africa Southern Africa Central Europe Eastern Africa Western Indian Ocean Southeast Asia c South Paci Australia and New Zealand Which are the main Greenhouse gases? Carbon dioxide Methane Nitrous oxide Which sectors emit the most GHGs? Per cent contribution to global Greenhouse Gas (GHG) emissions % Energy supply (ex: electricity and heating) Industry combustion of fossil fuels and biomass livestock digestive systems, wetlands tropical soils, oceans, livestock, fertilizers Forestry (ex: deforestation) Agriculture Transport Residential and commerical buildings GWP* 1 Waste and wastewater How do I contribute to GHG emissions? Driving 20 km to work 5 kg Watching TV for 1 hour 99 g Microwaving my lunch for 5 minutes 43 g Product Carbon Footprints (GHGs released during manufacture) 275 kg Computer and Monitor 22 kg ipod touch 3 kg T-shirt 5 kg Hamburger 9 kg 1kg Tomatoes (Greenhouse) 4 kg 1kg Cheese 490 g 1kg Wheat Flour 240 g 1kg Potatoes 27 g 1 Egg Food: Mostly UK growing conditions * Global warming potential is a measure of how much a given mass of GHG is estimated to contribute to global warming. Source: (left) IPCC, Fourth Assessment Report. (top): Apple Inc., Environmental Performance 2008; UNEP, Kick the Habit; Coop Naturaline Website; Williams, Audsley, and Sandars, Determining the environmental burdens and resource use in the production of agricultural and horticultural commodities. To reduce our emissions, we must reduce our consumption Produced by UNEP/DEWA/GRID-Europe, Feb Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 13

16 Röpörtaj Fatih ÇİL Türk Demir Çelik Sektöründe Yeni Bir Dönem Başlıyor Türk demir çelik sektörünün duayeni; yönetim gurusu Atamer Giyici ile sektörü ve sürdürülebilirlik çalışmalarını konuştuk. Bizleri, 40 yılı aşkın birikimiyle yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptığı Kroman Çelik tesislerinde kabul eden Atamer Giyici; WSO tarafından yayınlanan The White Book of Steel kitapçığından, Türk Demir- (UYYP) kadar uzanan geniş bir spektrumda sorularımızı cevapladı. Demir çelik de dahil olmak üzere sürdürülebilirliğin temeli insandır diyen Giyici, başarıda yönetişimin öneminin altını kalın çizgilerle çizdi. Atamer Giyici Kroman Çelik Ykü. Röportaja Biz, dünyada çeliği ilk kullanan, ilk kılıcı yapan milletiz diyerek başlayan Atamer Giyici: Avrupa çeliği bizden öğrendi. Bu, unutulmaması gereken bir gerçektir. Ancak daha sonra savaşlar sonrası Anadolu nun fakirleşmesi, bizi bu konuda zayıflatarak arka sıralara düşürmüştür. Konuyu modern anlamda değerlendirirsek; Avrupa nın 1880 li yıllardan sonra demir çelik üretiminde kendini geliştirmeye başladığı görülür. Türk demir çelik sektörünün tarihsel gelişimiyle ilgili bilgi vermeye devam eden Atamer Giyici sözlerini şöyle sürdürdü: Türkiye açısından ise ilk demir çelik tesisi Cumhuriyet le beraber, 1937 de kurulan Karabük Demir Çelik fabrikasıdır. Daha sonraki aşamalarda, 1960 da, Ereğli Demir Çelik in kurulmasına karar verilmiş;1965 de bu güzide kurumumuz işletmeye açılmıştır. Amerikalı ortaklarla beraber Atamer GİYİCİ, Kroman Çelik Ykü. Önce insan demeyen hiçbir şirketin sürdürülebilirliği söz konusu değildir. İnsana değer veren, insanını eğiten şirketler ayakta kalacaktır. Dünyada ve Türkiye de çalışan memnuniyeti yüksek olan şirketler ayakta kalacaktır. Zaten, bakarsanız bunların hep bir numara olduğunu görürsünüz 14 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

17 Türk Demir Çelik Sektöründe Yeni Bir Dönem Başlıyor kurulan Ereğli özel kanunu olan, özel bir şirkettir; ilk dönem yönetim kurullarında yabancıların yer aldığı ve faaliyet raporları İngilizce hazırlanan bir şirketti. İlk yönetici kadroları bürokraside sivrilmiş, iyi yetişmiş mühendis ve bürokratlardır. Bu kurumdan sonra 1973 te de İsdemir kurulmuştur. Türk sanayisi açısından çok önemli olan bu tesisler, cevher ve kömüre dayalı Entegre tesislerdir. Erdemir yassı, İsdemir ve Kardemir ise uzun mamul üretmek üzere kurulmuştur. Daha sonraları ise hurdaya dayalı özel işletme ark ocaklı tesisler kurulmaya başlanmıştır li yıllarda kurulmaya başlayan bu tesislerin ilk yatırım maliyetleri düşüktür. Dolayısıyla özel teşebbüs, küçük kapasiteli elektrik ocaklarıyla üretime başlamıştır. Bu tesislerde hurda kullanıldığı ve Türkiye de kendi içinde hurda üretimi söz konusu olmadığı için yakın komşulardan ithalat başlamış; eski Sovyet ve Doğu Blok ülkeleri, Batı Avrupa dan, daha sonraları Amerika ve Kanada dan da hurda ithali yapılmıştır. Bugün dünyada 100 milyon tonu bulan hurda ticaretinin, 20 milyon tonu Türkiye tarafından yapılmaktadır. Bu yönüyle Türkiye, dünyadaki hurda fiyatlarını belirleme noktasına gelmiştir Bu Zorlu Sektöre Yatırım Yapanlar Alkışlanmalıdır Türk demir çelik sektörünün deneyimli ismi Atamer Giyici gelişimi açıklamaya şöyle devam etti: Bütün bu gelişmelerin bir süreç olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Bazen endüstrinin bu yapısına karşı eleştiriler olabilmektedir. Türkiye, enerji tüketimi yüksek; ithalata dayanan, çoğunlukla inşaat demiri üreten bu tür bir sanayileşmeye gitmemeliydi tarzında söylemler gündeme gelmektedir. Ancak konuyu bu kadar basit bir şekilde değerlendirmek bizleri yanlış sonuçlara götürebilir. Bütün bu tesisler, bir ihtiyaçtan doğmuştur. Özel teşebbüsün sermaye birikimi, başlı başına entegre bir tesis kurmaya o zamanlar yetmemiştir ve 2004 lere kadar bu trend böyle devam etmiştir. Ancak bu tarihte, Türkiye nin yassı ürün ihtiyacının fazla, üretiminin az; buna karşılık inşaat demiri üretiminin fazla, tüketiminin az olduğu görülmüştür. Yani, Türkiye nin inşaat demirinde ihracat yapar noktaya gelmişken, yassı çelik de ithalat yapar noktaya geldiği anlaşılmıştır yılında, İSDEMİR i uzun üründen yassı ürüne dönüşüm projeleri yapılmasına karar verilerek bu trend tersine çevirilmeye başlanmıştır. İSDEMİR i bazı özel teşebbüs firmaları takip ederek, yeni yassı çelik tesisleri kurma yatırımına başlamışlardır. Bugün İskenderun bölgesinde Tosyalı, Rus- Atakaş ortaklığı ile MMK ve Dilovasında Çolakoğlu tarafından olmak üzere üç adet yassı çelik tesisi üretime başlamıştır. Bugünkü duruma baktığınızda Türkiye 35 milyon ton sıvı çelik üretmektedir. Dünya rakamlarına bakarsak 2012 yılında kişi başına çelik üretimi 216 kg dır. Türkiye de ise 2012 yılında fert başına çelik üretimi 470 kg a yakındır. Dünya, çelik üretiminde son 10 yılda %80 büyürken Türkiye çelik üretimi %150 büyümüştür. Türkiye dünyada Demir çelik üretiminde 17. sıradayken 2012 yılında 8. sıraya yükselmiştir. Bu çok ciddi bir atılımdır. Bu kapsamda eleştiri yerine; kim elini taşın altına koyup, yatırım yapmış, istihdam yaratmışsa onlara teşekkür etmek gerekir. Türkiye nin Ana Sektörleri Elinin Altında Tutma Mecburiyeti Var Demir çeliğin duayen ismi Giyici analizlerini şöyle sürdürdü: Bu ülkenin neleri artı, neleri eksi; öncelikle bunu tespit etmeliyiz. Bizim çok zengin demir cevheri yataklarımız yok. Brezilya da %65 tenörlü büyük hacimde cevher yatakları var. Avusturalya da ise yüksek kalorili koklaşabilir kömür yatakları var. Bu yataklar kolay ulaşılabilir olduğu için, üretim maliyetleri düşüktür. Türkiyede ki koklaşabilir kömür ocakları metre derinlikte ve üretimi zor ve Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 15

18 Röpörtaj Fatih ÇİL pahalıdır; demir cevherimizin tenörü % O zaman ne yapmak gerekir? Nitekim devletimiz böyle bir çalışma yaptı. Dedi ki Bizim de hurdamız yok ama hurda geri kazanımını arttırabiliriz. Ayrıca ülkemizde ki demir cevherlerini de kullanılabilir hale getirebiliriz. Cevher zenginleştirilerek tenörü %62-63 arttırılarak, kullanabiliriz Şu anda cevher zenginleştirmeye dayalı yatırımlara teşvik var. Bu çok doğru bir adımdır. Tahmin ediyorum; Sivas, Malatya, Kayseri, Adana ve diğer muhtelif bölgelerde var olan cevherlerin zenginleştirilerek sanayide kullanılma imkanı olacaktır. Bugün Kardemir, İsdemir ve Erdemir de belli miktarda yerli cevher kullanılıyor. Cevher zengileştirme yatırımları yapıldıkça, yerli cevherlerin kullanımı artacaktır. Ayrıca; bir dezavantajımız da cevherin çıktığı yerin denize uzak olması. Cevher demiryolu ile taşınıyor ama maalesef demir yollarının da taşıma ücretleri çok yüksek. Öyle ki İstanbul daki herhangi bir limandan Basra Körfezi ne bir gemi gönderseniz, ödeyeceğiniz navlun dolardır. Ama Kayseri den yüklediğiniz cevheri, İstanbul a 25 dolara getirebilir misiniz. Söz konusu olan demir yolu taşımacılığının özelleştirmesi bu noktada çok hayırlı olacaktır. Burada maliyetten ve zamandan çok ciddi tasarruf sağlanabilir. Bu doğru bir karardır. Dolaylı olarak, yerli cevherin kullanım alanlarına taşımasını kolaylaştıracağı için, üretim alanlarında da istihdam yaratıcı bir etki yapacaktır. Bu tedbirler cari açığı azaltıcaktır. Burada şu soruyu sormak lazım. Türkiye en çok ne ihraç ediyor? Otomobil ve makine. Bunları üretmek için ne kullanılıyor? Çelik. Dolayısıyla siz bir sektörü canlandırmak istiyorsanız, ana sektörleriniz kendi elinizin altında olmak mecburiyetindedir. Başka türlü başarılı olmazsınız. Üstelik, yassı çelik bir tane ürün yok. Paslanmaz çelikten, zırh çeliğine kadar yüzlerce yassı çelik ürünü var. Siz bu sektöre girip katma değerli üretime gittiğiniz sürece, diğer sektörleri de canlandırıp ayakta tutabilirsiniz. Yerli Kaynaklarla Enerji Üretmede Türkiye Şapkasını Önüne Almalı Ark ocaklı tesislerin inşa edildikleri zaman itibari ile doğru yatırımlar olduğunun altını çizerek konuşmasını sürdüren Atamer Giyici şunları kaydetti: Elektrikli Ark Ocak yatırımı ton başına dolardır. Entegre tesislerde ton başına yatırım 1500 dolardır yıl evvel bu yükün altına girecek özel teşebbüs yoktu. Türkiye şu anda bu sektörde bir dönüşüm yaşıyor. Elektrik ark ocakları uzun üründen yassı ürüne doğru dönüşüyor. Yerli cevher ve kömürün kullanılmasının önünün açılması ile yeni teknolojiler gündeme gelecektir. Şimdi onun sancılarını yaşıyoruz. Klasik olarak bildiğimiz bu konsepti; yüksek fırın, sinter ve kok tesisleridir. Yeni teknolojilerde bu tesisler bir araya getirilerek üretim yapılmakta atık gazlardan elektirik üretilmektedir. Bu, elektrik enerjisinin son derece pahalı olduğu ülkemiz için son derece önemli. Biz senelerce kendi linyitimizi enerji üretiminde kullanamadık. Dünyanın her tarafında, kömür santralleri şehirlerin yakınına kurulurken biz, linyit santrali kuramadık. Tabi bazı kötü örneklerde var. Bugünkü teknolojiyle, bu yatırımları şehrin yakınına yapmak mümkün. Burada önemli olan kontrol edebilmek. Ama maalesef bu durum ülkemizde tam olarak anlatılamadı. Başarılı olabilmek için her şeyden önce bunu anlatabilmeliyiz. Bizim ülkemizde kalorilik kömür yok. Bizim elimizde kalorilik linyit var. Tamamen yurtdışına bağımlı kalacağımıza, kısmen ithal kömür ile karıştırarak kullanabiliriz. Böylece hem kendi linyitimizi kullanırız, hem istihdam sağlarız, hem de dışarıya verdiğimiz parayı azaltmış oluruz. Hal böyle iken ülkemizde neredeyse doğal gaz santrallerine bile karşı çıkıldı. İş oraya kadar geldi. Kim çevreye zarar vermek ister? Hepimiz bu topraklarda 16 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013

19 Türk Demir Çelik Sektöründe Yeni Bir Dönem Başlıyor yaşıyoruz. Bir defa bunu üretenler kendi tesislerinde, kendi sağlıkları için bunu yapamazlar. Maalesef bu konuda, akademik dünya da dahil, yanlış anlamalar var. Bence bu, akıl tutulmasıdır. Biz, kendi ülkemizin ihtiyaçlarını gidermek için, kendimizi savunmak zorundayız. Sadece üretirken değil; enerjinin tasarrufu konusunda da önemli atılımlar yapmalıyız. Enerji Tasarrufu En Az Üretimi Kadar Önemli Enerji tasarrufu ile alakalı bir anısını da paylaşan Atamer Giyici konuyu şöyle detaylandırdı: 1984 te Japon Hükumeti, Türk Hükumetine enerji tasarrufu ile ilgili kredi vermişti. Enerji İşleri Etüt İdaresi de proje için Erdemir i seçmişti. Ben de enerji tasarrufu ile ilgili komitenin üyelerinden birisiydim. Japonlar çeşitli araştırmalardan sonra, 10 senelik bir çalışma planı çıkardılar. 10 senelik bu plan sonunda %30 tasarruf edeceğimizi söylediler. O tarihte hedef bana pek inandırıcı gelmedi. Sonra beraber çalıştık Yüzlerce küçük proje yaptık. Hepsini uyguladık proje bittiğinde Erdemir in enerji tasarrufu %32 idi. Bize söylenen şu oldu Başarı tek bir kalemden olmaz. Başarı küçük kalemlerin toplamından ibarettir. Japonya nın başarısı zannetmeyin ki sihirli değnekle olmuştur. Binlerce küçük ama başarılı projenin toplamıdır. Bence de hadiselere böyle bakmak lazım. Sektör olarak da Türkiye olarak da. Türkiye de enerji tasarrufu ve diğer konularla alakalı yapılacak çok şey var. Rekabet Gücü Açısından Konsolidasyon ve Çeşitlendirme Kaçınılmaz Kroman Çelik Yönetim Kurulu Üyesi Atamer Giyici analizlerini derinleştirerek şöyle devam etti: Bizim bir alışkanlığımız var. Mahalleye bir bakkal açılınca yanına hemen bir başka bakkal açılır. Çelik özelinde devam edersek, bufasit daireden kurtulmak için rakamsal olarak belli bir büyüklüğe ulaşmamız; üretimde çeşitliliğe gitmemiz gerekir. Bunun için de bir Konsolidasyona ihtiyacımız var. Türkiye nin en büyüğü olan Erdemir bu sene 7,5 milyon ton çelik üretimi yapmıştır. Unutmayalım ki Arcelor-Mittal 88 milyon ton çelik üretiyor. Bu zor bir hedef ama en azından bir Posco olmak istiyorsanız, milyon tona çıkmanız gerekir. Eğer siz, belli bir büyüklüğe gelirseniz, adı geçen yatırımları daha kolay yapabilirsiniz. Tabi bu konsolidasyon sürecinde devletin rolünün ne olacağını bilmek güç. Bu koordinasyonu devlet mi yapar ya da oluşturdukları bir şirket yoluyla mı yapılır; bu yapıyı kurmak gerekir. Her ülke böyle yapıyor. Ama biri liderlik yapacaksa bunu Erdemir in yapmasının lazım geldiğini düşünüyorum. Örneğin bu görev Güney Kore de Posco ya verilmiştir. Tabi bu liderlik, yapılacak stratejik toplantılarda alınan kararlarla kuruluşları bir birinin ayağına basan yatırımlar yaptırmayacaktır. Ayrıca; yassı çelikte daha kolay üretilebilir ürünleri ark ocaklı tesislere bırakılarak, daha kaliteli ürünleri entegre tesisler üretmelidir. Kardemir bunu iyi yapıyor. Biliyorsunuz Kardemir, gayet akıllıca bir şekilde ray üretimine girdi. Sadece Türkiye nin değil, yakın komşularımızın ray ihtiyacını da karşılıyor. İşi daha da ötelere taşıyıp büyük profilleri yapacak tesis kurmaya çalışıyor. Hem Türkiye nin ihtiyacını karşılıyor; hem ithalatı önlüyor, hem de başka bir kulvara geçiyor. Erdemir inde bu yeni ürün kulvarına doğru yol alması lazımdır. Demir çelik sektörü ile ilgili çevre yatırımları noktasında görüşlerini sorduğumuz Giyici şöyle konuştu: Çevre konusunda sıvı, katı ve gaz atıklar olmak üzere üç tür atık vardır. Bunların dışında gürültü gibi etmenler de var tabi. Sıvı atıklarda, demir çelikte kullanılan su açısından tekrar geri kazanılabildiği için, büyük bir sorun yoktur. Katı atıklarda zaman zaman gündeme getirildi. Geliştirilen yeni teknolojiler ile katı Haziran 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 17

20 Röpörtaj Fatih ÇİL atıklar değerlendirilebiliyor. Baca gazı tozlarını değerlendirmek için 5 adet elektrik ark ocaklı firmalar bir araya gelerek yeni bir yatırım gerçekleştirdiler. Baca tozu içindeki çinko oksit değerlendirilerek ihraç ediliyor. Diğer katı atık olan cüruf çevreye zarar vermeyen bir üründür. Atık gaz içersindeki, SOx ve Nox azaltılması konusunda teknolojiler çok ilerledi. Tesislere konulacak elekro filtreler ile online olarak kontrol edilebilir olması nedeniyle şehir yakınlarında bile kurulabilir. Bonn da, Hannover da, Düsseldorf da şehrin içinde bu tesisler var ve halen çalışıyorlar. Burada, bu teknolojileri kullananla kullanmayanı ayırt etmek önemlidir. Devletin de görevi zaten bu değil mi? Tedbirleri alırsınız; başında da dikilip kontrol ederseniz bu tesisler her tarafa kurulabilir. Yücel Boru Grubu Ülkemize Kıvanç Verecek Yeni Nesil Bir Tesis Kuracak Kroman Çelik ve Yücel Boru Grubu ile alakalı sorumuzu da yanıtlayan duayen yönetici Atamer Giyici, yeni yatırım planları ile ilgili açıklamalarda da bulundu: Yücel Boru Grubu, Karabük kökenli bir grup. Uzun yıllar Karabük de faaliyet gösterdikten sonra rahmetli Osman Yücel İstanbul a geliyor ve Yücel Boru fabrikasını kuruyor yıllında Kroman Çelik de grubun bünyesine alınıyor ve Kroman ın başına rahmetli Gökşen Yücel Bey geçiyor. Büyük ve özverili çalışmalarla Gökşen Bey bu tesisi 1.5 milyon tonluk bir seviyeye çıkarıyor. Bir aile şirketi olan şirketimiz, bugün Şahin Türkaslan Bey in liderliğinde başarıyla yoluna devam ediyor. Kroman Çelik yatırımlarına gelince; Güney Marmara bölgesinde yassı çelik tesisi kurmayı planlıyoruz. Fizibilite çalışması devam ediyor. Cevher kullanarak, sıcak metal atık gazlardan da elektrik enerjisi üretebilecek özel bir projedir. Bence önemli olan ilk olmaktır. Biz bu tür yatırımların arkasının geleceğine inanıyor ve başka firmaların da bizi takip edeceğini düşünüyorum. Belli miktar yerli cevheri mutlaka kullanmak da istediğimiz bu tesis, maden şirketlerine de kendilerini geliştirme ve yatırım yapma fırsatı verecektir. Önceden yatırımlar sadece demir çelik odaklı yapılırdı. Şimdi üretim; enerji ile birlikte düşünülüyor. Konsept artık değişti. Doğrusu da budur. Biz ülkemize olan borcumuzu ödüyoruz. Bu millet bize çok yatırım yaptı. Ben İsdemir de bir kısmını ödemiştim ama daha bitmedi. Bir kısmını da fırsat olursa burada ödeyeceğim. İsdemir ve Erdemir de kazandığım deneyimleri bu tesiste hayata geçirme fırsatı bulacağımı umuyorum. Son olarak Sürdürülebilirlik kavramı ile alakalı birkaç kelime söyler misiniz dersek, ne dersiniz? diye sorduğumuz Atamer Giyici sözlerini şöyle noktaladı: Benim kafamı hep şu soru kurcalar. Kimi; nereye getirirsek bir tesis başarılı olur? Başarı, ancak kaliteli ve uyumlu bir ekiple mümkündür. Yine söylüyorum: Finans kadar önemli olan ikinci hususta tesisi kiminle çalıştıracağınızdır. 42 senenin özetini de söylersek: Benim özetim budur. Önce insan demeyen hiçbir şirketin sürdürülebilirliği söz konusu değildir. İnsana değer veren, insanını eğiten şirketler ayakta kalacaktır. Dünyada ve Türkiye de çalışan memnuniyeti yüksek olan şirketler ayakta kalacaktır. Zaten, bakarsanız bunların hep bir numara olduğunu görürsünüz. We should ask that question at first: What does Turkey export most? Automobile and machinery. What is used for manufacturing of these? It is steel. Therefore, if you want to stimulate a sector, it is necessary to have control over the main sectors. Otherwise, you will not succeed. Besides, there is not only one type of product out of flat steel. From stainless steel to armor steel, there are hundreds of products out of flat steel. As long as you manufacture value added products when you enter into the sector, you will be able to revive other sectors, thereby, ensure their survival. 18 SUSTAINABLE ECONOMY Haziran 2013