İNSAN ANATOMİSİ ve FİZYOLOJİSİ Dicle Aras. Organizmanın yapısal düzeni, fizyoloji ve anatomi ile ilgili temel kavramlar

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İNSAN ANATOMİSİ ve FİZYOLOJİSİ Dicle Aras. Organizmanın yapısal düzeni, fizyoloji ve anatomi ile ilgili temel kavramlar"

Transkript

1 İNSAN ANATOMİSİ ve FİZYOLOJİSİ Dicle Aras Organizmanın yapısal düzeni, fizyoloji ve anatomi ile ilgili temel kavramlar

2 Organizmanın Yapısal Düzeni

3 Fizyoloji İnsan organizmasını oluşturan hücre, doku ve organların işleyişini, ilişkilerini ve etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır. Fizyolojik olayların amacı homeostasisi (iç denge) korumaktır. Organizmadaki tüm olaylar birbiriyle dengeli ve düzenli bir şekilde gerçekleşmelidir

4 Fizyoloji Homeostasis; insan vücudunun, iç dengedeki sürekliliği sağlayarak oluşturduğu kendini koruma eğilimidir. Bu durumu korumak için tasarlanmış mekanizma homeostatik mekanizma olarak adlandırılır. Homeostatik mekanizma stresi dengeleyemediği zaman hastalık veya ölüm ortaya çıkabilir

5 Fizyoloji Homeostatik mekanizma; geribildirim sistemi ile çalışır. İki tür geribildirim sistemi vardır. Bunlar; Pozitif geribildirim sistemi ve Negatif geribildirim sistemidir

6 Fizyoloji Negatif geribildirim; bu mekanizmanın görevi uygun olmayan değişikliği önlemektir, böylece mevcut durum korunacaktır. Bu, negatif geribildirim sistemdir, çünkü düzenleyicinin yanıtı uyaranı geri çevirmektir. Çoğu homeostatik mekanizma bu şekilde çalışır. Vücut ısısı, kandaki şeker düzeyinin ayarı (glikoz) vb

7 Fizyoloji

8 Fizyoloji Pozitif geribildirim; sabit durumdan farklılaşmalar yaratan, değişikliklerin şiddetini artıran bir dizi olayı başlatır. Doğum eylemi süresince bu sistem işler. Bebeğin başı annenin rahim ağzını zorlarken bir refleks hareketi rahmin kasılmasına yol açar. Kasılma bebeğin başını tekrar rahim ağzına doğru zorlar. Bu bir diğer kasılma ile sonuçlanır ve pozitif geribildirim bebek doğana kadar sürekli olarak tekrarlanır

9 Fizyoloji

10 Fizyoloji Egzersiz fizyolojisi; akut ve kronik egzersize maruz kaldıklarında vücudumuzdaki yapılar ve onların fonksiyonlarının nasıl etkilendiğinin incelendiği çalışma alanı. Spor fizyolojisi; Egzersiz fizyolojisinde oluşan konseptlerin sporcuların antrenmanlarında ve sportif performansın artırılması amacıyla uygulanmasıdır. Bu nedenle spor fizyolojisi egzersiz fizyolojisinden türemiştir

11 Fizyoloji Fiziksel aktivite; iskelet kaslarının kasılmasıyla dinlenik düzeyin üzerinde enerji harcaması gerektiren aktivitelerdir. Egzersiz; fiziksel uygunluğun bir ya da birkaç parametresini korumak ve geliştirmek amacıyla yapılan planlı fiziksel aktivitelerdir

12 Fizyoloji Fiziksel uygunluk; kassal işi tatmin edici düzeyde yapabilmektir. Günlük işleri canlı ve uyanık yapabilme, boş zamanları eğlenceli aktivitelerle geçirecek enerjiye sahip olabilme ve gün içinde beklenmeyen tehlikeleri karşılayabilecek yeterliliğe sahip olabilme yeteneğidir

13 Fizyoloji Fiziksel uygunluğun unsurları; sağlığa ilişkin unsurlar ve motor uygunluk unsurları olarak iki grupta incelenir. Sağlığa ilişkin unsurları; kardiyovasküler uygunluk, kassal uygunluk (kas kuvveti ve dayanıklılığı, esneklik), vücut kompozisyonu ve biyokimyasal parametrelerdir

14 Fizyoloji Motor uygunluk unsurları; güç, denge, koordinasyon, sürat, çeviklik ve reaksiyon zamanıdır. Kalıtımın biyolojik temellerinden, moleküler biyolojiden canlıların davranış özelliklerine kadar her şey fizyolojinin konusudur

15 Anatomi Eski Yunanca bir terimdir. Ana+tome (içinden+kesmek) İnsan vücudunu oluşturan birimlerin normal şeklini, yapısını, işlevlerini ve aralarındaki ilişkileri inceleyen bilim dalıdır. Latince karşılığı disseksiyondur (dissection)

16 Anatomi Anatomi temelde mikroskobik ve makroskobik olarak ikiye ayrılmıştır. Anatominin bundan ayrı birçok alt grupları da vardır

17 Anatomi - Mikroskobik anatomi İnsan yapısını mikroskop altında inceler. Sitoloji (cytology) hücre bilim, Histoloji (histologia) doku bilim, iki alt dalıdır

18 Anatomi - Makroskobik anatomi İnsan yapısının çıplak gözle görülebilen oluşumlarını inceler

19 Anatominin alt dalları I. Gelişimsel anatomi İnsan vücudundaki oluşumların şekil, yapı ve fonksiyonlarını zigottan başlayarak ölüme kadar inceler. Doğum öncesi, çocukluk, erişkinlik ve yaşlılık dönemi anatomisi olarak dört başlık altında incelenir

20 Anatominin alt dalları a. Embryologia doğum öncesi dönem anatomisi Sperm ile oositin birleşerek oluşturdukları zigotu, onun büyümesini ve gelişimini doğuma (partum) kadar inceler

21 Anatominin alt dalları b. Çocukluk dönemi anatomisi Doğumdan puberte dönemine kadar süren gelişimi inceler. c. Erişkin dönemi anatomisi Erişkin insan vücudunun yapısını inceler

22 Anatominin alt dalları d. Geriatrik anatomi - yaşlılık dönemi anatomisi Yaşlı insanlarda görülen yapısal değişiklikleri inceler

23 Anatominin alt dalları II. Yüzeyel anatomi İnsan vücudu üzerinde organları el ve gözle inceleyen anatomi dalıdır. İnsan vücudu inspeksiyon (gözle m.), palpasyon (elle m.), perküsyon (dinleyerek m.) ve öskültasyon (dinleyerek ms.) yöntemleriyle muayene edilir

24 Anatominin alt dalları III. Bölgesel anatomi (anatomia topographic, regionali) İnsan vücudunu bölgelere ayırır. Doku ve organları dıştan içe doğru inceler

25 Anatominin alt dalları IV. Fonksiyonel anatomi İnsan vücudunda bulunan doku ve organların fonksiyonlarını inceler

26 Anatominin alt dalları V. Sistematik anatomi (anatomia systematica) Organizmada aynı işi yapan doku ve organları ve bunların bir araya gelerek oluşturdukları sistemleri inceler

27 Anatominin alt dalları VI. Karşılaştırmalı anatomi (anatomia comperativa) Hayvan anatomisini karşılaştırmalı olarak inceler. VII. Cerrahi anatomi (anatomia chirurgica) Anatominin cerrahi uygulamalarda nasıl kullanıldığını gösteren alt anatomi dalıdır

28 Anatominin alt dalları VIII.Klinik anatomi Tüm anatomi bilgilerinin klinikte, canlı üzerinde uygulanmasını inceleler

29 Anatominin alt dalları IX. Kesitsel anatomi (radyolojik anatomi) Hastalıkları tanılamada kullanılan bazı yöntemler vardır. Bunlar; radyoloji, bilgisayarlı tomografi (CT), nükleer manyetik rezonans görüntüleme (NMRI), pozitron emisyon tomografisi (PET), sintigrafi ve ultrasound dur

30 Anatominin alt dalları IX. Kesitsel anatomi (radyolojik anatomi) Bu yöntemler vücudu çeşitli açılardan milimetrik ince dilimlere ayrılmasıyla elde edilen görüntülerin incelenmesini sağlar. Radyolojik anatomi bilgisi bu kesitlerin doğru anlamlandırılıp yorumlanmasını sağlar

31 Anatominin alt dalları X. Artistik anatomi Güzel sanatlarda ressam ve heykeltıraşlar tarafından kullanılır. XI. Spor anatomisi Egzersiz ve spor eğitimi veren kurumlarda özellikle hareket sistemini inceleyen bilimdir

32 Organizmanın Yapısal Düzeni Evreni oluşturan her şey, element denilen maddelerden meydana gelmiştir. Bildiğimiz 92 tane element vardır. Elementler ise atomlardan meydana gelmişlerdir. Atom, bir kimyasal elementin karakteristik özelliğini taşıyan en küçük parçasıdır

33 Organizmanın Yapısal Düzeni Atom, proton (+), elektron (-) ve nötronlardan (0) oluşur. Atomun kimyasal özellikleri proton ve nötron sayıları ile belirlenir

34 İnsan Vücudunu Oluşturan Elementler Oksijen O 65 Hücre solunumu için gereklidir. Suyun bileşenidir. Karbon C 18 Organik moleküllerin ana maddesidir. Hidrojen H 10 Birçok organik bileşende bulunur. Suyun bileşenidir. Nitrojen N 3 Tüm protein ve nükleit asitlerin bileşenidir. Kalsiyum Ca 1.5 Kemik ve dişlerin yapısal bileşenidir. Kas kasılmasında ve kan pıhtılaşmasında önemli rol oynar. Fosfor P 1 Nükleit asit bileşendir. Kemiğin yapı taşlarındandır. Enerji transferinde önemlidir. Potasyum K 0.4 Hücrenin temel pozitif iyonudur. Sinir ve kas işlevlerinde rol oynar. Sülfür S 0.3 Çoğu proteinlerin bileşenidir. Sodyum Na 0.2 Doku sıvılarının temel pozitif iyonudur. Magnezyum Mg 0.1 Kan ve diğer vücut dokuları için gereklidir. Klor Cl 0.1 Doku sıvılarının temel negatif iyonudur. Demir Fe 0.- Hemoglobin ve miyoglobin ve bazı enzimlerin bileşenidir. İyot I 0.- Troid hormonunun bileşenidir

35 Organizmanın Yapısal Düzeni Elektrik yüklü atoma iyon denir. İyonlar katyon (+) ve anyon (-) olmak üzere iki gruptur. Organizma yapısının hiyerarşik düzeni; Atom Molekül Makro molekül Organel Hücre Doku Organ Sistem Organizma

36 Organizmanın Yapısal Düzeni

37 Organizmanın Yapısal Düzeni Atomlar bazı fiziksel ve kimyasal kurallara göre molekülleri oluştururlar. Atom ve moleküller hücre içindeki tüm biyokimyasal olayların gelişmesini sağlarlar. İnsan vücudunda farklı tiplerde toplamda yaklaşık yüz trilyon kadar hücre bulunur

38 Organizmanın Yapısal Düzeni Belirli fonksiyonları yerine getirmek için uzmanlaşmış hücre gruplarına doku denir. Dokular organize olup birlikte çalışarak organları meydana getirirler. Belli dokular ve organlar da birlikte çalışarak sistemleri oluştururlar

39 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Deri Sistemi Hareket Sistemi Solunum Sistemi Dolaşım Sistemi Boşaltım Sistemi Üreme Sistemi Endokrin Sistemi Sinir Sistemi ve Duyu Organları Sindirim Sistemi

40 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Deri Sistemi Vücudu dış etkenlerden korur. Vücut ısısını dengelemeye yardım eder. Periferden dokunma, ağrı, ısı ve basınç duyusunu alır

41 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Hareket Sistemi Aktif ve pasif hareket sistemi olarak incelenir. Kemikler, ligamentler, kıkırdak doku ve eklemler pasif bölümünü oluşturur. Kaslar, tendonlar, tendon kılıfları ve bursa gibi yapılar ise aktif bölümünü oluşturur

42 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Solunum Sistemi Hava yollarından ve akciğerlerden oluşur (ağız, burun, larinks, trakea, bronşlar, bronşioller, alveoller). Kana oksijen sağlar ve vücuttaki karbondioksitin dışarı atılmasını sağlar

43 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Dolaşım Sistemi Kalp ve kan damarlarından oluşmuştur (Lenfatik). Damarlar besinleri ve oksijeni hücrelere iletirler ve atıkları organizmadan dışarı taşırlar

44 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Sindirim Sistemi Sindirim kanalı (ağız, farinks, mide, ince ve kalın bağırsaklar, anüs) ve sindirim bezlerinden oluşur. Besinlerin kan içinde emilebilmesi için yiyecekleri öğütür ve atık maddeleri organizmadan dışarı taşır

45 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Boşaltım Sistemi Vücudun elektrolit ve sıvı dengesini ayarlar. Böbrekler zararlı maddeleri ve suyu kandan süzer, kanın bileşimini ayarlar. Üriner sistemin diğer bileşenleri aracılığıyla da idrarın dışarı atılmasını sağlar

46 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Üreme Sistemi Kadın ve erkek üreme sistemleri, iç ve dış genital organlardan meydana gelmiştir. Erkek üreme sistemi sperm üretir ve iletir. Kadın üreme sistemi yumurta üretir ve döllenmiş yumurtanın yerleşmesini ve gelişmesini sağlar

47 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Endokrin Sistemi Hormon denilen kimyasal maddeleri salgılayan doku ve bezlerden oluşur. Tüm sistemlerle birlikte çalışır. Metabolik aktiviteyi düzenler

48 Organizmanın Yapısal Düzeni - Sistemler Sinir Sistemi ve Duyu Organları Beyin, beyincik, omurilik, duyu organları ve sinirlerden meydana gelir. Vücuttaki tüm aktiviteleri düzenler. Organizmanın bulunduğu ortama uyum sağlaması sinir sisteminin başlıca görevidir

49 Organik ve İnorganik Bileşenler Kimyasal bileşenler iki grupta toplanır. 1. Organik Bileşenler 2. İnorganik Bileşenler

50 Organik Bileşenler Karbon elementi içeren geniş, karmaşık moleküllü bileşenlerdir. Organik bileşenler vücudun kimyasal yapı taşlarıdır ve metabolizma için gerekli enerjiyi üretirler. Yaşam ve yaşamın devamı için gerekli olan kimyasal reaksiyonları başlatır ve düzenlerler

51 Organik Bileşenler Organik bileşikler dört ana grupta incelenirler. Bunlar; 1. Karbonhidrat 2. Lipit 3. Protein 4. Nükleit asit

52 Organik Bileşenler 1. Karbonhidrat Karbon en çok karbon, hidrojen ve oksijen ile birleşir. Karbon, hidrojen ve oksijen içeren bileşiklere karbonhidrat denir

53 Organik Bileşenler 1. Karbonhidrat Nişasta ve selüloz çok büyük ve karmaşık karbonhidrat moleküllerdir. Basit şekerler de karbonhidrat molekülüdür ve vücut tarafından yakıt molekülleri olarak ve enerji depolamak için kullanılırlar

54 Organik Bileşenler 2. Lipit Bunlar da karbon, hidrojen ve oksijen içeren hidrokarbon türevidir. Bu elementlere fosfor ve azot da eklenebilir. Lipitler suda çözülmezler

55 Organik Bileşenler 2. Lipit Nötral yağlar lipitlerin bir grubudur. Yağlar; organizmada enerji depo maddesi olarak görev yaparlar

56 Organik Bileşenler 3. Protein Karbon, hidrojen, oksijen ve azot içerirler. Birçok protein kükürt de içerebilir. Bu elementler proteinlerin yapı taşları olan amino asitlerin birleşenleridir

57 Organik Bileşenler 3. Protein Proteinler enzim ve katalizör olarak kimyasal reaksiyonları düzenlerler. Hücre fonksiyonunu büyük ölçüde belirleyen faktör hücredeki protein miktarı ve çeşididir

58 Organik Bileşenler 4. Nükleit asit Kalıtım üniteleri olan genleri oluşturan materyallerdir. Nükleit asitler genetik bilginin; Saklanması, Çoğaltılması (replikasyonu), Çeşitliliği (rekombinasyonu), Aktarılması (transmisyonu) görevlerini üstlenirler

59 Organik Bileşenler 4. Nükleit asit Nükleit asitler iki grupta incelenir. Bunlar; Deoksiribonükleit asit (DNA) Ribonükleit asit (RNA)

60 İnorganik Bileşenler Karbon elementi içermeyen küçük ve basit bileşenlerdir (su, tuz, basit asit ve bazlar). İnorganik maddelere; Hücre zarından içeri ve dışarı madde taşınmasında, Elektrolit-sıvı dengesinin kurulmasında ihtiyaç duyulur

61 Anatomik Pozisyon Anatomi tanım bilimidir. Vücudun bütününe ve yapıların birbirlerine olan pozisyonlarını belirlemek için tek anlamlı terim ve tanımlar kullanılır. Bu tanımların tamamı anatomik pozisyona göre yapılır

62 Anatomik Pozisyon Ayakta dik duran, baş dik, yüz karşıya dönük, kollar iki yanda sarkık, avuç içleri karşıya dönük ve ayakların topuklardan bitişik olduğu pozisyona denir

63 Anatomik Düzlemler 1. Sagital düzlem (planum sagittale) Önden arkaya, yukarıdan aşağıya doğru olan düzlemdir. Vücudu sağ-sol parçalara böler

64 Anatomik Düzlemler 2. Frontal düzlem (planum frontale, koronal) Sağdan sola veya soldan sağa, yukarıdan aşağıya doğru olan düzlemdir. Vücudu ön-arka parçalara ayırır

65 Anatomik Düzlemler 3. Transvers düzlem (planum transversum, horizontal) Yere paralel uzanan düzlemdir. Vücudu üst ve alt parçalara böler

66 Anatomik Düzlemler

67 Anatomik Eksenler 1. Vertikal eksen (axis verticalis) Vücutta yukarıdan aşağıya ve yere dik olan eksendir

68 Anatomik Eksenler 2. Sagital eksen (axis sagittalis) Vücutta önden arkaya ve yere paralel olan eksendir

69 Anatomik Eksenler 3. Transvers eksen (axis transversalis) Vücutta sağdan sola veya soldan sağa ve yere paralel olan eksendir

70 Anatomik Eksenler

71 Anatomik Bölgeler I. Kaput (caput, baş) II. Kollum (collum, boyun) III. Trunkus (truncus, gövde) I. Toraks (thorax, göğüs kafesi) II. Dorsum (dorsum, sırt) III. Abdomen (abdomen, karın) IV. Pelvis (pelvis, leğen)

72 Anatomik Bölgeler IV. Regio membri süperioris I. Omos (omuz) II. Brachium (kol) III. Antebrchium (önkol) IV. Manus (el) V. Regio membri inferioris I. Gluteus (kalça) II. Femur (uyluk) III. Crus (bacak) IV. Pedis (ayak)

73 Anatomik Bölgeler

74 Anatomik Boşluklar İç organların yerleştiği boşluklara kavitas (cavitas) denir. İki ana vücut boşluğu vardır. Bunlar; Cavitas dorsalis (arka boşluk) Cavitas ventralis (ön boşluk) dir

75 Anatomik Boşluklar Cavitas dorsalis Birbiriyle bağlantılı iki boşluk halindedir. Kafatası içinde kalan kısmı cavitas cranii (kavitas krani, kafatası boşluğu) dir. Burada beyin bulunur. Omurgalar içinde kalan bölümü ise canalis vertebralis dir (kanalis vertebralis, omurga kanalı). Burada omurilik bulunur

76 Anatomik Boşluklar Cavitas dorsalis

77 Anatomik Boşluklar Cavitas ventralis Gövdenin ön kısmında bulunur. Diyafragma ile üst ve alt olarak ikiye ayrılmıştır. Üst boşluğa cavitas thoracis (kavitas torasis, göğüs boşluğu) alt boşluğa ise cavitas abdominalis (kavitas abdominalis, karın boşluğu) denir. Karın boşluğunun altında da cavitas pelvis (kavitas pelvis, leğen boşluğu) bulunur

78 Anatomik Boşluklar Cavitas ventralis

79 Anatomik Boşluklar Cavitas ventralis Cavitas thoracis de akciğerler, kalp, yemek borusu, soluk borusu ve büyük damarlar, Cavitas abdominalis de mide, ince ve kalın bağırsaklar, karaciğer, safra kesesi, dalak, pankreas, böbrekler, böbrek üstü bezleri ve aort bulunur

80 Anatomik Boşluklar Cavitas ventralis Cavitas pelvis de ise idrar kesesi ve borusu, ince bağırsak kıvrımları, rektum ile kadında uterus, tüpler ve yumurtalıklar, erkekte sperm kanalı ve prostat bezi bulunur

81 Yer ve Yön Bildiren Anatomik Terimler Superior (üst,üstte) Anterior (ön, önde) Medial (orta hatta yakın) Internal (hacmin içindeki) Dextra (sağ) Superficial (yüzeyel) Proximal (gövdeye yakın üst uç) Inferior (alt, altta) Posterior (arka, arkada Lateral (orta hatta uzak) External (hacmin dışındaki) Sinistra (sol) Profundus (derin) Distal (gövdeye uzak alt uç)

82 Yer ve Yön Bildiren Anatomik Terimler Medianus (tam ortadaki) Intermedius (iki oluşum arasındaki) Visceralis (iç organlarla ilgili) Centralis (merkezdeki) Periphericus (uzaktaki) Peripheralis (çevresel) Ventralis (karın tarafında) Dorsalis (sırta ait) Thorocalis (göğüs kafesinde) Abdominalis (karın içinde) Margo (kenar) Cranialis (başa ait, baş tarafında) Corpus (cisim) Extremites (uç)

83 Yer ve Yön Bildiren Anatomik Terimler Caudalis (ayak ucuna yönelik, bir organın altında) Planta (ayak tabanı) Palma (el ayası) Collum (boyun) Facies (yüz) Truncus (gövde) Sagitalis (oksal, ok yönü) Transversalis (enine) Vertikalis (düşey) Horizontalis (yatay) Apix (tepe) Apicalis (tepede) Basis (taban) Basalis (tabanda)

84 Yer ve Yön Bildiren Anatomik Terimler Ipsilateralis (aynı tarafta) Contralateralis (karşı tarafta) Longutudinalis (boyuna) Nukleus (çekirdek) Nukleolus (çekirdekçik) Arteria (atardamar) Vena (toplardamar) Ligament (bağ) Articulatio (eklem) Ductus (boru, kanal) Vesicula (küçük kesecik) Muskulus (kas) Nervus (sinir) Glandula (bez) Ganglion (düğüm) Regio (bölge) Foramen (delik)

85 Yer ve Yön Bildiren Anatomik Terimler

86 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Flexion (fleksiyon): Eklem açısının küçüldüğü bükme hareketi. Hiperfleksiyon aşırı bükülme demektir. Lateral fleksiyon yanlara bükülme anlamına gelir

87 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

88 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Plantar flexion: Ayak tabanına doğru yapılan bükme hareketidir. Ayak ucu yukarı hareket eder. Dorsi flexion: Ayağın sırtına doğru yapılan bükme hareketidir. Ayak ucu aşağı hareket eder

89 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

90 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Extantion (ekstantiyon): Eklem açısının büyüdüğü germe hareketi. Hiperekstansiyon aşırı germe anlamına gelir. Lateral ekstansiyon yanlara germe demektir

91 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

92 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Abduction (abduksiyon): Orta hattan uzaklaşma hareketidir. Adduction (adduksiyon): Orta hatta yaklaşma hareketidir

93 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

94 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Rotation (rotasyon): Bir eklemin kendi ekseni etrafında yaptığı dönme hareketidir. Dönme hareketi mediale doğru oluyorsa buna iç rotasyon denir. Dönme hareketi laterale doğru oluyorsa buna dış rotasyon denir

95 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Başı ve boynu sağa-sola çevirme hareketine sağa-sola rotasyon denir. Önkoldaki iç rotasyona pronation (pronasyon), dış rotasyona ise supination (supinasyon) denir

96 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

97 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Circumduction (sirkumdiksiyon): Bir nokta etrafında yapılan dairesel dönme hareketidir. Opposition (oppozisyon): El baş parmağının diğer parmaklara yaklaşma hareketidir. Reposition (repozisyon): El baş parmağının diğer parmaklardan uzaklaşma hareketidir

98 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

99 Hareket Bildiren Anatomik Terimler Inversion (inversiyon): Ayağın ön kısmını aşağı ve içe döndüren, küçük parmak tarafına yatma hareketidir. Ayak tabanı mediale döner. Eversion (eversiyon): Ayağın ön kısmını yukarı ve dışa döndüren, baş parmak üzerine yatma hareketidir. Ayak tabanı laterale döner

100 Hareket Bildiren Anatomik Terimler

Anatomik Pozisyon

Anatomik Pozisyon Anatomik Pozisyon Ayakta dik duran, baş dik, yüz karşıya dönük, kollar iki yanda sarkık, avuç içleri karşıya dönük ve ayakların topuklardan bitişik olduğu pozisyona denir. 10.04.2018 65 Anatomik Düzlemler

Detaylı

VÜCUT EKSENLERİ ve HAREKET SİSTEMİ

VÜCUT EKSENLERİ ve HAREKET SİSTEMİ VÜCUT EKSENLERİ ve HAREKET SİSTEMİ 1 Bu ana eksenler şunlardır: Sagittal eksen, Vertical eksen, Transvers eksen. 2 Sagittal Eksen Anatomik durumda bulunan bir vücut düşünüldüğünde, önden arkaya doğru uzanan

Detaylı

SPOR BiYOMEKANiĞiNiN BiYOLOJiK TEMELLERi

SPOR BiYOMEKANiĞiNiN BiYOLOJiK TEMELLERi SPOR BiYOMEKANiĞiNiN BiYOLOJiK TEMELLERi Anatomik referans duruşu; * ayaklar birbirinden biraz uzak, * kollar vücudun yanında serbestçe uzanmış, * avuç içlerinin öne baktığı,duruştur. Bu duruş, doğal dik

Detaylı

Anatomi Terminolojisi ve Temel Bilgiler

Anatomi Terminolojisi ve Temel Bilgiler Anatomi Terminolojisi ve Temel Bilgiler Öğr.Gör.Dr. Nurullah YÜCEL Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Temel Anatomi ve Fizyoloji Dersi SBF 122 Anatomi Terminolojisi ve Temel Bilgiler

Detaylı

ANATOMİ. 1) Makroskopik Anatomi. 2) Mikroskobik Anatomi

ANATOMİ. 1) Makroskopik Anatomi. 2) Mikroskobik Anatomi ANATOMİYE GİRİŞ ANATOMİYE GİRİŞ Anatominin Tanımı: İnsan vücudunun normal şekil ve yapısını, vücudu oluşturan yapı ve organların birbirleri ile olan ilişkilerini ve bu yapıların çalışma şeklini inceleyen

Detaylı

Anatomi ve Kinesiyoloji. Tanımlar ve Terminoloji

Anatomi ve Kinesiyoloji. Tanımlar ve Terminoloji Anatomi ve Kinesiyoloji Tanımlar ve Terminoloji Anatomi Fizyoloji Nedir? İki Bilim Dalı Arasındaki Fark Nedir? Vücudumuzun yapı ve işleyişini anlamada temel bilgileri edinmemizi sağlayan iki bilim dalı,

Detaylı

Fizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir?

Fizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir? Fizyoloji Nedir? FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Canlıyı oluşturan doku ve organların fonksiyonlarını ve bu fonksiyonların nasıl yerine geldiklerini inceleyen bilim dalıdır. Yaşayan

Detaylı

Kinesiyoloji ve Bilimsel Altyapısı. Prof.Dr. Mustafa KARAHAN

Kinesiyoloji ve Bilimsel Altyapısı. Prof.Dr. Mustafa KARAHAN Kinesiyoloji ve Bilimsel Altyapısı Prof.Dr. Mustafa KARAHAN Kinesiyoloji Kinesiyoloji insan hareketiyle ilgili mekanik ve anatomik ilkelerin incelenmesidir. Kinesiyoloji anatomi, fizyoloji ve biyomekanik

Detaylı

EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNE GİRİŞ

EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNE GİRİŞ EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNE GİRİŞ Bilimin iki önemli branşı olan anatomi ve fizyoloji, organizmanın fonksiyonlarını ve parçalarının yapısını incelemektedir. Anatomi vücudun yapısını incelerken, fizyoloji organizmanın

Detaylı

10. SINIF ANATOMİ VE FİZYOLOJİ SUNULARI. Bu Sunu ya ait tüm Haklar Atlas Yayınevine aittir. Hiçbir şekilde üçüncü şahıslara verilemez

10. SINIF ANATOMİ VE FİZYOLOJİ SUNULARI. Bu Sunu ya ait tüm Haklar Atlas Yayınevine aittir. Hiçbir şekilde üçüncü şahıslara verilemez 10. SINIF ANATOMİ VE FİZYOLOJİ SUNULARI Bu Sunu ya ait tüm Haklar Atlas Yayınevine aittir. Hiçbir şekilde üçüncü şahıslara verilemez ÜNİTE 1 VÜCUDUN TEMEL YAPISI KONULAR 1. Anatominin Bölümleri 2. Tıbbi

Detaylı

Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur.

Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Yağların suda çözünmemesi canlılığın devamı içi önemlidir. Çünkü

Detaylı

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4

Detaylı

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)

Detaylı

Atomlar ve Moleküller

Atomlar ve Moleküller Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli

Detaylı

Yaşayan organiznaların karakteristik özellikleri nelerdir

Yaşayan organiznaların karakteristik özellikleri nelerdir FİZYOLOJİ 1 Fizyoloji Nedir? Canlıyı oluşturan doku ve organların fonksiyonlarını ve bu fonksiyonların nasıl yerine geldiklerini inceleyen bir bilim dalıdır. Yaşayan organizmaları inceler Yaşayan organizmaların

Detaylı

TEMEL İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE

TEMEL İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE 1 TEMEL İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE GİRİŞ : Bir yaralı, hasta ya da kazazedeye ilk yardım yapabilmek ya da herhangi bir yardımda bulunabilmek için, öncelikle gerekenlerin doğru yapılabilmesi için, insan

Detaylı

BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER

BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER Biyokimyanın tanımı yaşamın temel kimyası ile ilgilenen bilim dalı (Bios, Yunancada yaşam demektir.) canlı sistemin yapısını ve fonksiyonlarını kimyasal

Detaylı

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın

Detaylı

FİZYOLOJİYE GİRİŞ Fizyoloji nedir? Doç.Dr.Mitat KOZ Fizyoloji? Fizyoloji Canlıyı oluşturan yapıların ve organların fonksiyonlarını ve bu fonksiyonların nasıl yerine geldiklerini inceleyen bir bilimdir.

Detaylı

Organizasyon ve Vücudun Genel Planı

Organizasyon ve Vücudun Genel Planı 1 Organizasyon ve Vücudun Genel Planı Aslı Sade Memişoğlu asli.memisoglu@deu.edu.tr kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu Cahit Arf Oda no:408 1 Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. Permission required for

Detaylı

İNSAN ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ FBÖ331, Ders Notları. Dr. Aktan, iders Projesi Kapsamında Tasarlanmıştır

İNSAN ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ FBÖ331, Ders Notları. Dr. Aktan, iders Projesi Kapsamında Tasarlanmıştır İNSAN ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ FBÖ331, Ders Notları Dr. Aktan, iders Projesi Kapsamında Tasarlanmıştır DERS NOTU I - TANIM İnsan Anatomi ve Fizyolojisi Bir bilim alanı olarak anatomi canlıların vücut yapıları

Detaylı

Hareket Terimleri. Doç.Dr. Hayri Ertan. Hareketler ve!simleri

Hareket Terimleri. Doç.Dr. Hayri Ertan. Hareketler ve!simleri Hareket Terimleri Doç.Dr. Hayri Ertan Hareketler ve!simleri 1 Hareket Terimleri 2 GENEL TER!MLER Fleksiyon Eklem açısının azalmasına neden olacak!ekilde ve ço"unlukla sagittal düzlemde yapılan harekettir.

Detaylı

Fizyolojiye Giriş. Prof.Dr.Mitat KOZ

Fizyolojiye Giriş. Prof.Dr.Mitat KOZ Fizyolojiye Giriş Prof.Dr.Mitat KOZ Niçin buradayız? Tabiki İnsan Fizyolojisini öğrenmek için. 1. İnsan (human) ne demek? 2. Anatomi ne demek? 3. Fizyoloji ne demek? Human(insan) nedir? İnsan (taksonomik

Detaylı

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan oluşur. Bu kemik ve kıkırdak yapılar toraks kafesini

Detaylı

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ Lokomotor sistem muayenesi İnspeksiyon, Palpasyon, Eklem hareket açıklığı (EHA), Nörolojik muayene (kas testi, refleks muayene, duyu muayenesi), Özel testler, Fonksiyonel

Detaylı

ELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ

ELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ Elementler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Elementler çok sayıda

Detaylı

İNSAN VÜCUDU Hücre: İnsan vücudunun en küçük yapı taşına hücre denir. Hücrenin beslenmesinde hücre zarı yardımcı olur. İnsan Yapısı: Hücreler birleşerek dokuları,dokular birleşerek organları, organlar

Detaylı

MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ. Çözümler

MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ. Çözümler MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ Biyoloji dersinden 8.sınıflar için Belediye Yarışması TOPLAM PUAN 100 Çözümler 1. Verilen resimde insan vücuduna bulunan dokuz tane organik sistem gösterilmiştir. Her birinin

Detaylı

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı

Detaylı

ANATOMİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI İLE

ANATOMİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI İLE ANATOMİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI İLE İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ VE FIRAT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ANATOMİ ANABİLİM DALI ORTAK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Program Yürütücüsü : Prof. Dr. Davut

Detaylı

Anatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri

Anatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar

Detaylı

VÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket

VÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket VÜCUDUMUZDA SISTEMLER Destek ve Hareket DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Vücudun hareket etmesini sağlamak Vücutta bulunan organlara destek sağlamak Destek ve Hareket Sistemi İskelet Sistemi Kaslar Kemikler Eklemler

Detaylı

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI MUAYENESİ (LOMBER VE ALT EKSTREMİTE) Dr. Arif GÜLKESEN

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI MUAYENESİ (LOMBER VE ALT EKSTREMİTE) Dr. Arif GÜLKESEN EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI MUAYENESİ (LOMBER VE ALT EKSTREMİTE) Dr. Arif GÜLKESEN Günlük yaşam aktivitelerinin gerçekleştirilmesi, büyük oranda eklemlerde yeterli hareket açıklığının olmasına bağlıdır. Bu

Detaylı

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan oluşur. Bu kemik ve kıkırdak yapılar toraks kafesini

Detaylı

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)! HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü

Detaylı

Kinezyoloji, tanımı, amaçları 1.hafta. Prof.Dr. Serap Alsancak Ankara Üniversitesi

Kinezyoloji, tanımı, amaçları 1.hafta. Prof.Dr. Serap Alsancak Ankara Üniversitesi Kinezyoloji, tanımı, amaçları 1.hafta Prof.Dr. Serap Alsancak Ankara Üniversitesi Kinezyoloji dersinin amacı Kinezyolojiyi tanımlamak Insan hareket sistemi ve önemini açıklamak Gözlemsel ve palpasyonla

Detaylı

FİZYOLOJİ BİLİMİNE GİRİŞ

FİZYOLOJİ BİLİMİNE GİRİŞ FİZYOLOJİ BİLİMİNE GİRİŞ fizyoloji Hayvan fiz. İnsan fiz. Bitki fiz. Spor fizyolojisi Fizyoloji; Vücut fonksiyonlarını inceleyen ve bir canlının canlı olma özelliğini devam ettirmede rol oynayan bütün

Detaylı

KASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN

KASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN KASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN KAS (MUSCLE) Hareket sisteminin aktif elemanları kaslardır. Kasın Latincesi, küçük fare anlamına gelen Musculus sözcüğüdür.

Detaylı

ANATOMİ T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI NO: 492. Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 221. Yazar. Prof.Dr. Gürsel ORTUĞ. Editör

ANATOMİ T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI NO: 492. Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 221. Yazar. Prof.Dr. Gürsel ORTUĞ. Editör T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI NO: 492 Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 221 ANATOMİ Yazar Prof.Dr. Gürsel ORTUĞ Editör Doç.Dr. Mehmet KESİM İÇİNDEKİLER ÜNİTE 1 : ANATOMİNİN GENEL BÖLÜMLERİ, ANATOMİK

Detaylı

OSSA MEMBRİ İNFERİORİS ALT EKSTREMİTE KEMİKLERİ

OSSA MEMBRİ İNFERİORİS ALT EKSTREMİTE KEMİKLERİ OSSA MEMBRİ İNFERİORİS ALT EKSTREMİTE KEMİKLERİ Alt ekstremitelere, alt taraf veya alt yanlar da denir. Alt taraflar, pelvisin (leğen) her iki yanına tutunmuş sağ ve sol olmak üzere simetrik iki sütun

Detaylı

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU 9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER

ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri a) ELEMENTLER Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.

Detaylı

VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar)

VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) 1)BAŞ a)yüz b)kranium (Kafatası) 2) GÖVDE a)toraks (Göğüs kafesi) b)karın 3) EKSTREMİTELER a)üst ekstremiteler b)alt ekstremiteler

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU

ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri

Detaylı

KUVVET ANTRENMANLARININ PROGRAMLANMASI

KUVVET ANTRENMANLARININ PROGRAMLANMASI KUVVET ANTRENMANLARININ PROGRAMLANMASI Özel olma ilkesi Kuvvet için yüksek şiddet düşük tekrar Dayanıklılık için düşük şiddet yüksek tekrar Hareketin hızı ve genişliği de önemli 2 Aşırı Yüklenme İlkesi

Detaylı

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi

Detaylı

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin

Detaylı

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı. Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma

Detaylı

CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar

CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Doç. Dr. Turgut GÜLMEZ CALILIK (hayat) NEDİR? FİZYOLOJİ Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU. hasanyolcu.wordpress.com

Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU. hasanyolcu.wordpress.com Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU hasanyolcu.wordpress.com En az iki atomun belli bir düzenlemeyle kimyasal bağ oluşturmak suretiyle bir araya gelmesidir. Aynı atomda olabilir farklı atomlarda olabilir. H 2,

Detaylı

ANATOMİK TERMİNOLOJİLERLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER VE HATIRLATMALAR. YRD. DOÇ.DR. Kadri KULUALP YRD. DOÇ. DR. Önder AYTEKİN

ANATOMİK TERMİNOLOJİLERLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER VE HATIRLATMALAR. YRD. DOÇ.DR. Kadri KULUALP YRD. DOÇ. DR. Önder AYTEKİN ANATOMİK TERMİNOLOJİLERLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER VE HATIRLATMALAR YRD. DOÇ.DR. Kadri KULUALP YRD. DOÇ. DR. Önder AYTEKİN Kemiklerle İlgili Terimler Apex: Tepe Basis: Taban Canalis: Kanal Canaliculus:

Detaylı

ELEMENT VE BİLEŞİKLER

ELEMENT VE BİLEŞİKLER ELEMENT VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri: a) Elementler: Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018)

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) 2017-2018 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 31 Biyofizik 4-4 Fizyoloji 22 5X2 27 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 18 Tıbbi

Detaylı

BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2

BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 İÇİNDEKİLER Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 CANLILARIN OLUŞUMU... 5 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ... 9 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI... 11 SİSTEMATİK... 13 BİTKİ VE HAYVANLARIN

Detaylı

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş.

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş. Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş Bu ders içerisinde, Fizik Antropolojinin tarihsel gelişimi, çalışma alanları,

Detaylı

Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır?

Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır? 1- l- ll- lll- ıv- Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır? A) Yalnız ı B) ıı ve ııı C) ı, II, ıv D) Hepsi 2- A Kandaki zararlı

Detaylı

I. ÜNİTE ANATOMİ VE FİZYOLOJİYE GİRİŞ

I. ÜNİTE ANATOMİ VE FİZYOLOJİYE GİRİŞ I. ÜNİTE ANATOMİ VE FİZYOLOJİYE GİRİŞ A. Anatomi ve Fizyolojinin Tanımı B. Anatominin Bölümleri 1. Makroskopik Anatomi a. Topografik Anatomi b. Sistematik Anatomi 2. Mikroskobik Anatomi 3. Gelişim Anatomisi

Detaylı

CANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ

CANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ CANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ Prof. Dr. Bektaş TEPE Canlıların Savunma Amaçlı Kimyasal Üretimi 2 Bu ünite ile; Canlılık öğretisinde kullanılan kimyasal kavramlar Hiyerarşi düzeyi Hiyerarşiden sorumlu atom

Detaylı

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor ANATOMİ Anatomi, vücut bölümlerinin yapısını ve gelişimini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı, vücut bölümlerinin yapılaşması ve biçimleri ile ilgilendiği için, Morfoloji'nin bir alt grubu veya

Detaylı

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ

Detaylı

ANADOLU SAĞLIK MESLEK LİSESİ RADYOLOJİ ALANI RADYOLOJİ TEKNİSYENLİĞİ DALI BECERİ EĞİTİMİ DEĞERLENDİRME FORMU

ANADOLU SAĞLIK MESLEK LİSESİ RADYOLOJİ ALANI RADYOLOJİ TEKNİSYENLİĞİ DALI BECERİ EĞİTİMİ DEĞERLENDİRME FORMU DERSİN ADI : İŞLETMELERDE RADYOLOJİK ANATOMİ-1 BECERİ EĞİTİMİ Sınıfı 11 Öğrenci Grubu ÖĞRENCİLERİN ADI SOYADI Beceri eğitimine ilgi ve çabası 5 Radyolojik Anatomi ve kontrast maddeler bilgisi Baş, gövde,

Detaylı

1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.-

1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- 1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- Biyokimya sözcüğü biyolojik kimya (=yaşam kimyası) teriminin kısaltılmış şeklidir. Daha eskilerde, fizyolojik kimya terimi kullanılmıştır. Gerçekten de Biyokimya

Detaylı

Columna vertebralis (omurga); vücudun arka ve orta kısmında yer alır, kemikten ve kıkırdaktan oluşur ve içinde omuriliği barındırır.

Columna vertebralis (omurga); vücudun arka ve orta kısmında yer alır, kemikten ve kıkırdaktan oluşur ve içinde omuriliği barındırır. Columna vertebralis (omurga); vücudun arka ve orta kısmında yer alır, kemikten ve kıkırdaktan oluşur ve içinde omuriliği barındırır. İskeletin önemli bir bölümüdür ve temel eksenidir. Sırt boyunca uzanır

Detaylı

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla

Detaylı

ANATOMİ YE GİRİŞ Anatomi Terminolojisi [Terminologia Anatomica] Ünite Hakkında Öğrenme Hedefleri Üniteyi Çalışırken

ANATOMİ YE GİRİŞ Anatomi Terminolojisi [Terminologia Anatomica] Ünite Hakkında Öğrenme Hedefleri Üniteyi Çalışırken ANATOMİ YE GİRİŞ Anatomi Terminolojisi [Terminologia Anatomica] Terminoloji Tanımı ve Anatomi Terminolojisinin Gelişimi Normal Anatomik Pozisyon Yer ve Durum Tarifinde Kullanılan Terimler Vücudun Ana Bölümleri

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019) 2018-2019 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK 2018 01 MART 2019) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 36 Fizyoloji 22 4X2 30 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 24 Tıbbi Biyokimya

Detaylı

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını

Detaylı

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar

Detaylı

10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Kalıtımın Genel İlkeleri Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları

10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Kalıtımın Genel İlkeleri Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları 10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Mitoz ve Eşeysiz Üreme Canlılarda hücre bölünmesinin gerekliliği Mayoz ve Eşeyli Üreme Kalıtımın Genel İlkeleri Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Kalıtımın genel

Detaylı

BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA

BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA ESER ELEMENTLER İnsan vücudunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. İkincisi ise karbondur. İnsan vücudunun kütlesinin %99 u sadece 6 elementten meydana gelir. Bunlar:

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) 11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı

Detaylı

Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2

Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 İÇİNDEKİLER Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 CANLILARIN OLUŞUMU... 6 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ... 11 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI... 13 SİSTEMATİK... 34 BİTKİ VE

Detaylı

ELEMENTLERİN SEMBOLLERİ VE ATOM

ELEMENTLERİN SEMBOLLERİ VE ATOM ELEMENT VE SEMBOLLERİ SAF MADDE: Kendisinden başka madde bulundurmayan maddelere denir. ELEMENT: İçerisinde tek cins atom bulunduran maddelere denir. Yani elementlerin yapı yaşı atomlardır. BİLEŞİK: En

Detaylı

İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI

İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI 1- Vücuda şekil vermek 2- Kaslara bağlantı yeri oluşturmak ve hareketlerin yapılmasına olanaksağlamak 3- Vücut ağırlığını taşımak 4- Vücudun yumuşak kısımlarını korumak

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.

Detaylı

Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır.

Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Diğer taraftan

Detaylı

FEN BİLİMLERİ TESTİ 6. SINIF

FEN BİLİMLERİ TESTİ 6. SINIF 6. SINIF FEN BİLİMLERİ TESTİ Bu testte, Fen Bilimleri alanına ait 20 soru bulunmaktadır. Bu testin çözümü için önerilen süre 40 dakikadır. 3. 1. I. Hücrenin enerji ihtiyacını karşılar. II. Bitki ve hayvan

Detaylı

Elementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar.

Elementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar. Elementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar. Elementlerin bileşik oluşturma istekleri onların kararlı yapıya ulaşma

Detaylı

DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER

DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler Vücudumuzda aynı anda birçok karmaşık olayın birbirleriyle uyumlu bir şekilde gerçekleşmesi denetleyici ve düzenleyici sistemler tarafından sağlanır. Denetleyici ve

Detaylı

Elektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri

Elektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri Elektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri Helyum (2), neon (10), argon (18)in elektron dağılımları incelendiğinde Eğer bu üç elementin birer elektronu daha olsaydı, her birinde yeni bir katman oluşacaktı.

Detaylı

ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA

ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri

Detaylı

HİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin

HİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ - Canlı vücudunu meydana getiren hücre, doku ve organların çıplak gözle görülemeyen (mikroskopik) yapılarını inceleyen bir bilim koludur. - Histolojinin sözlük anlamı

Detaylı

CANLI-CANSIZ KAVRAMLARI

CANLI-CANSIZ KAVRAMLARI CANLI-CANSIZ KAVRAMLARI Canlı organizmaların çoğunluğunu cansız yada inorganik nesnelerden ayırt etmek kolay ise de, bazı canlı formların canlı olup olmadıklarının anlaşılması güç olabilir. Bir bitki tohumu

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle

Detaylı

9.Sınıf Biyoloji. Yaşam Bilimi Biyoloji. cevap anahtarı

9.Sınıf Biyoloji. Yaşam Bilimi Biyoloji. cevap anahtarı 9.Sınıf Biyoloji 1 Yaşam Bilimi Biyoloji cevap anahtarı 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ *Canlıların temel bileşenleri: Canlıların temel bileşenleri; organik ve inorganik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır.

Detaylı

ŞEFKAT KOLEJİ İMFO SINIF FEN SORULARI

ŞEFKAT KOLEJİ İMFO SINIF FEN SORULARI ŞEFKAT KOLEJİ İMFO 016 7.SINIF FEN SORULARI 1. A, B, C diye adlandırdığımız atom modelleri hakkında aşağıdaki bilgiler veriliyor. I. B modeli Atomun yapısında büyük boşluklar vardır düşüncesi ile A modelinin

Detaylı

ÜNİTE. TIBBİ TERMİNOLOJİ Dr. Aslı KARA İÇİNDEKİLER HEDEFLER TERMİNOLOJİYE GİRİŞ

ÜNİTE. TIBBİ TERMİNOLOJİ Dr. Aslı KARA İÇİNDEKİLER HEDEFLER TERMİNOLOJİYE GİRİŞ HEDEFLER İÇİNDEKİLER TERMİNOLOJİYE GİRİŞ Terminolojiye Giriş Anatominin Tanımı Anatomik Pozisyon Anatomide Planlar ve Eksenler Vücut Boşlukları ve Bölgeleri Oluşumların Yerlerinin Belirlenmesinde Kullanılan

Detaylı

EVCİL HAYVAN BAKICILIĞI EĞİTİMİ

EVCİL HAYVAN BAKICILIĞI EĞİTİMİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI VETERİNER HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ EVCİL HAYVAN BAKICILIĞI EĞİTİMİ KEDİ VE KÖPEKLERDE GENEL ANATOMİ İSMEK Canlı vücudunu oluşturan

Detaylı

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların temel bileşenleri; inorganik ve organik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. **İnorganik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenemezler. Dışarıdan hazır olarak

Detaylı

AYAK, İŞLEVLERİ, AYAK ANATOMİSİ VE BİYOMEKANİK Ayak: Dik pozisyonda dururken insan vücudunun en alttaki organıdır. Hareket ayaklar ile

AYAK, İŞLEVLERİ, AYAK ANATOMİSİ VE BİYOMEKANİK Ayak: Dik pozisyonda dururken insan vücudunun en alttaki organıdır. Hareket ayaklar ile AYAK, İŞLEVLERİ, AYAK ANATOMİSİ VE BİYOMEKANİK Ayak: Dik pozisyonda dururken insan vücudunun en alttaki organıdır. Hareket ayaklar ile sağlanmaktadır. Ayağın dört görevi vardır: * Dik ve dengede durmayı

Detaylı

Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop: Robert Hooke görmüş ve bu odacıklara hücre demiştir.

Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop:  Robert Hooke görmüş ve bu odacıklara hücre demiştir. Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop: Gözümüzle göremediğimiz çok küçük birimleri (canlıları, nesneleri vs ) incelememize yarayan alete mikroskop denir. Mikroskobu ilk olarak bir kumaş satıcısı

Detaylı

ATOMUN YAPISI. Özhan ÇALIŞ. Bilgi İletişim ve Teknolojileri

ATOMUN YAPISI. Özhan ÇALIŞ. Bilgi İletişim ve Teknolojileri ATOMUN YAPISI ATOMLAR Atom, elementlerin en küçük kimyasal yapıtaşıdır. Atom çekirdeği: genel olarak nükleon olarak adlandırılan proton ve nötronlardan meydana gelmiştir. Elektronlar: çekirdeğin etrafında

Detaylı

Solunum Sistemi Fizyolojisi

Solunum Sistemi Fizyolojisi Solunum Sistemi Fizyolojisi 1 2 3 4 5 6 7 Solunum Sistemini Oluşturan Yapılar Solunum sistemi burun, agız, farinks (yutak), larinks (gırtlak), trakea (soluk borusu), bronslar, bronsioller, ve alveollerden

Detaylı

DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER

DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler, vücudumuzda gerçekleşen olayların düzenli, birbiriyle uyumlu ve sorunsuz olması, hücrelerin bir araya gelerek oluşturduğu doku,

Detaylı

DENEY HAYVANLARI ANATOMİSİ

DENEY HAYVANLARI ANATOMİSİ DENEY HAYVANLARI DENEY HAYVANLARI ANATOMİSİ Deney Hayvanı: Hipotezi bilimsel kurallara göre kurulmuş araştırmalarda ve biyolojik testlerde kullanılan hayvanlardır. Günümüzde en sık kullanılan deney hayvanları;

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TIP 221 GASTROİNTESTİNAL SİSTEM VE ÜROGENİTAL SİSTEM

Detaylı