İŞ HAYATI ve SAĞLIK HAMİLELİK - DOĞUM - EMZİRME SÜRECİ. Yasalar ve Haklarımız

Transkript

1 İŞ HAYATI SAĞLIK HAMİLELİK - DOĞUM - EMZİRME SÜRECİ Yasalar Haklarımız

2 SECO_A5_Mutterschaft_d :20 Uhr 10:20 Seite Uhr 1Seite 1 SECO_A5_Mutterschaft_d :15 21:15 Uhr Seite Uhr Seite 2 2 SECO_A5_Mutterschaft_d :20 10:20 Uhr Seite Uhr Seite 1 1 VORWORT/ VORWORT Önsöz ÖNSÖZ ÖNSÖZ/Vorwort Wenn Wenn Sie eine Sie Familie eine Familie planen planen oder ein oder Kind ein unterwegs Kind unterwegs ist, treten ist, treten Sie in Sie eine in neue eine Lebens- neue Lebensphase phase ein, die ein, viele die Fragen viele Fragen mit sich mit bringt. sich bringt. Die Antworten Die Antworten auf diese auf Fragen diese Fragen rund um rund die um die Zeit vor, Zeit während vor, während und nach und der nach Geburt der Geburt Ihres Kindes Ihres Kindes erhalten erhalten Sie in Sie der in vorliegenden der vorliegenden Bro- Broschüre schüre von Merhaba. von Merhaba. Sie finden Sie finden die wichtigsten die wichtigsten Informationen Informationen zu gesetzlichen zu gesetzlichen Grundla- Grundlagen, zu gen, Versicherungen zu Versicherungen sowie sowie zum Gesundheitsschutz zum Gesundheitsschutz rund um rund die um Themen die Themen Schwanger- Schwangerschaft schaft und Mutterschaft. und Mutterschaft. Die Broschüre Die Broschüre soll Ihnen soll Ihnen als Orientierungshilfe als Orientierungshilfe dienen dienen und Sie und Sie unterstützen, unterstützen, sich in sich dieser in dieser Lebensphase Lebensphase und in und diesem in diesem Lebensbereich Lebensbereich im schweizerischen im schweizerischen Kontext Kontext zurechtzufinden. zurechtzufinden. Es freut Es mich freut sehr, mich dass sehr, Merhaba dass Merhaba Informationen Informationen dieser dieser Art auf Art Deutsch auf Deutsch und Türkisch und Türkisch der der türkisch-sprachigen türkisch-sprachigen Bevölkerung Bevölkerung zur Verfügung zur Verfügung stellt. Die stellt. Vermittlung Die Vermittlung von Informationen von Informationen ist für ist die für erfolgreiche die erfolgreiche Teilnahme Teilnahme und Teilhabe und Teilhabe an der an Gesellschaft der Gesellschaft und für und eine für gelungene eine gelungene Integration Integration unrzichtbar. unrzichtbar. So können So können Missrständnisse, Missrständnisse, Misstrauen Misstrauen und Konflikte und Konflikte rmie- rmieden werden. werden. Nur so Nur wird so ein wird gleichberechtigter ein gleichberechtigter Zugang Zugang aller Bevölkerungsgruppen aller Bevölkerungsgruppen in allen in allen Lebensbereichen Lebensbereichen ermöglicht. ermöglicht. Das Verständnis Das Verständnis der hiesigen der hiesigen Gepflogenheiten, Gepflogenheiten, Rechte Rechte und und Pflichten, Pflichten, das Wissen das Wissen um z.b. um die z.b. Mutterschaftsrsicherung die Mutterschaftsrsicherung ist für ist Ihr für Wohlergehen Ihr Wohlergehen und und das Wohlergehen das Wohlergehen Ihrer Familie Ihrer Familie wichtig. wichtig. Und wir Und alle wir sind alle darum sind darum besorgt, besorgt, dass unsere dass unsere Kin - Kin - der in der bester in bester sozialer sozialer und familiärer und familiärer Umgebung Umgebung aufwachsen aufwachsen können. können. Ich danke Ich danke dem Verein dem Verein Schweiz Schweiz Merhaba Merhaba für seinen für seinen Beitrag Beitrag zur Förderung zur Förderung Information der Information der türkisch-sprachigen der türkisch-sprachigen Bevölkerung. Bevölkerung. Engagement Engagement und Bemühungen und Bemühungen von allen von Seiten allen Seiten sind sind notwendig, notwendig, um ein um grundsätzliches ein grundsätzliches Verständnis Verständnis und eine und gemeinsame eine gemeinsame Basis für Basis die für Integration sowie tion die sowie Chancengleichheit die Chancengleichheit in unserer in unserer Gesellschaft Gesellschaft herzustellen. die Integra- herzustellen. Dr. Guy Dr. Morin Guy Morin Bir aile Bir aile kurmayı kurmayı planladığınızda planladığınızda ya ya bir çocuk bir çocuk yoldaysa yoldaysa hayatınızın, hayatınızın, beraberindraberinde birçok birçok soruyu soruyu da getirecek da getirecek olan, olan, yeni yeni bir aşamasına bir aşamasına giriyorsunuz giriyorsunuz be- demektir. demektir. Çocuğunuzun Çocuğunuzun doğumundan doğumundan önceki önceki sonraki sonraki süreçler süreçler doğum doğum hakkındaki hakkındaki sorularınızın sorularınızın cevaplarını cevaplarını Merhaba'nın Merhaba'nın çıkarmış çıkarmış olduğu olduğu bu broşürde bu broşürde bulabilirsiniz. bulabilirsiniz. Hamilelik Hamilelik annelikle annelikle ilgili ilgili yasal yasal temeller, temeller, sigortalar sigortalar sağlık sağlık güncesi güncesi konuları konuları hakkında hakkında en önemli en önemli bilgileri bilgileri bulacaksınız. bulacaksınız. Bu broşürün Bu broşürün amacı, amacı, sizi yönlendirecek sizi yönlendirecek bir destek bir destek olması olması hayatınızın hayatınızın bu aşamasında bu aşamasında bu bu alanında alanında İsviçre'deki İsviçre'deki yaşamınızı yaşamınızı kolaylaştırmasıdır. kolaylaştırmasıdır. Merhaba'nın Merhaba'nın bu tip bu bilgileri tip bilgileri hem hem Almanca Almanca hem hem Türkçe Türkçe olarak olarak Türkçe Türkçe konuşan konuşan halkımıza halkımıza sunması sunması beni beni çok sevindirdi. çok sevindirdi. Toplumsal Toplumsal hayata hayata başarılı başarılı bir katılım, bir katılım, ortak ortak yaşam yaşam başarılı başarılı bir entegrasyon bir entegrasyon için bilgilerin için bilgilerin iletimi iletimi büyük büyük bir rol bir rol oynar. oynar. Bu şekilde Bu şekilde yanlış yanlış anlaşılmalar, anlaşılmalar, günsizlikler günsizlikler uyuşmazlıklar uyuşmazlıklar engellenebilir. engellenebilir. Ancak Ancak bu şekilde bu şekilde tüm halk tüm gruplarının halk gruplarının tüm yaşam tüm alanlarına yaşam eşit alanlarına erişimi erişimi sağlanabilir. sağlanabilir. Buranın Buranın yerel geleneklerinin, yerel geleneklerinin, hak yükümlülüklerinin hak yükümlülüklerinin bilinmesi bilinmesi ya örneğin ya annelik örneğin sigortası annelik konsunda sigortası bilgili konsunda olmak bilgili sizin olmak ailenizin sizin iyiliği ailenizin için önemli iyiliği için bir unsurdur. önemli bir Biz unsurdur. hepimiz Biz çocuklarımızın hepimiz çocuklarımızın en iyi sosyal en ortamda iyi sosyal ortamda aile ortamında aile büyümeleri ortamında için büyümeleri çabalıyoruz. için çabalıyoruz. İsviçre İsviçre Merhaba Merhaba derneğine derneğine Türkçe Türkçe konuşan konuşan halkımızın halkımızın bilgilendirilmesi bilgilendirilmesi konu- konusunda sunda rdikleri rdikleri desteklerinden desteklerinden dolayı dolayı teşekkür teşekkür ederim. ederim. Toplumumuzda Toplumumuzda entegrasyotegrasyon şans şans eşitliği eşitliği için temel için temel bir anlayış bir anlayış ortak ortak bir temel bir temel oluşturmak oluşturmak en- adına adına tüm tüm tarafların tarafların görev görev üstlenmeleri üstlenmeleri çaba çaba göstermeleri göstermeleri gerekiyor. gerekiyor. Dr. Guy Dr. Guy Morin Morin Regierungspräsident Regierungspräsident der Stadt-Basel der Stadt-Basel Basel Basel Hükümet Hükümet Başkanı Başkanı

3 İŞ HAYATI VE SAĞLIK HAMİLELİK DOĞUM EMZİRME SÜRECİ İÇİNDEKİLER Çalışıyorsunuz Hamilesiniz 6 Doğumdan önce 8 Emzirme süreci 09 Önemli adresler 10 Hamile kadının emniyeti 14 İş hayatı sağlık 16 Ön açıklamalar 18 Gürültü kirliliği anneliğin korunması 30 Sıkça sorulan sorular 35 Hamilelik sırasında çalışma dinlenme zamanları 40 Hamile Çalışan kadınlar neleri bilmeleri gerekli 41 Annelik tazminatı 44 Ek bilgiler açıklamalar 46 HAMİLELİK DOĞUM EMZİRME SÜRECİ Bu Broşürdeki tüm bilgiler " "Eidgenössisches Departement für Wirtschaft, Bildung und Forschung WBF" Staatssekretariat für Wirtschaft SECO`nun" çıkardığı Almanca Broşürlerden Türkçeye çevrilmiştir. Die in dieser Broschüre enthaltenen Informationen wurden aus der deutschsprachigen vom Eidgenössischen Departement für Wirtschaft, Bildung und Forschung WBF, Staatssekretariat fürwirtschaft SECO herausgegebenen Broschüre entnommen und ins Türkische übersetzt." 4 4 5

4 Çalışıyorsunuz hamilesiniz İş yerinizdeki haklarınız Temmuz 2005 tarihinden itibaren yürürlüğe giren "Geçim bağdaşık Teminatı annelik Yasası" izni revizyonu (Anneler için de geçerlidir.) Bunları biliyormusunuz? Hamilelik emzirme esnasında, sizin çocuğunuzun sağlığıyla ilgili, sizin -- Annelik izniniz ne kadar sürüyor bu sürede ne kadar maaş alıyorsunuz? -- İşreninizin hangi önlemleri alması gerekmektedir? Hamilelik döneminde size çıkış rilebilirmi? Hamilelik döneminde, kendinizi iyi hissetmediğinizde evde kalabilir misiniz? İş İş yerinde çocuğunuzu emzirebilirmisiniz? Bu bunun gibi sorulara nereden nasıl cevap bulabiliyorsunuz? Elinizdeki bu kitapçıktan. Bağlı olduğunuz sendikadan. İşren İş ren ya ya personel sorumlusuyla yapacağınız bir bir görüşmede. Bizim bilgi hattımızdan Annelik izni esnasındaki geliriniz Çıkış Çalışma saatleri Sağlığın korunması İşe gidememe durumları Dinlenme süreleri Bilgi rme yükümlülüğü Hastalık sigortası Doğum- çocuk parası 10. Emzirme 11.İş İşyeri aile yükümlülükleri 12. Önemli adresler 1. Annelik izni esnasındaki geliriniz Annelik izni esnasında geneli kapsayan gelir durumu Çalışan gelir durumu serbest meslek sahibi olan tüm kadınların 14 hafta süreli annelik izni alma hakları vardır. Bu Çalışan süre içerisinde serbest meslek almış olduğunuz sahibi olan maaşınızın tüm kadınların % 80 nini 14 hafta alabilirsiniz. süreli annelik (her izni gün alma için hakları maksimum vardır Bu süre Fr.) içerisinde almış olduğunuz maaşınızın % 80 nini alabilirsiniz. (her gün için maksimum Bu 196. Geçim Fr.) Teminatı Kasası EO (Erwerbsersatzordnung) tarafından ödenir. Eğer isterseniz, doğum dan Bu Geçim sonra 16 Teminatı hafta süreylede Kasası EO evde (Erwerbsersatzordnung) kalabilirsiniz. Yalnız tarafından bu fazladan ödenir. olan Eğer iki hafatalık isterseniz, sürenin doğum ödenme dan sonra mecburiyeti 16 hafta süreylede yoktur. evde kalabilirsiniz. Yalnız bu fazladan olan iki hafatalık sürenin Diğer ödenme kararlar: mecburiyeti Doğumdan yoktur. sonraki haklarınız isrene kantonlara göre değişiklik göstermektedir. Diğer Bağlı kararlar: olduğunuz Doğumdan iş yerinde, sonraki Uzun haklarınız Süreli Annelik isrene Izni kantonlara Sigortası varmıdır. göre değişiklik Ya da göstermek- çalıştığınız tedir. iş yerinin Bağlı olduğunuz Genel Sözleşmesinde iş yerinde, Uzun (GAV) Süreli bu konuda Annelik bir Izni düzenleme Sigortası varmıdır. Bu Ya konuda çalıştığı- bilgi alınız. iş yerinin Genel Sözleşmesinde (GAV) bu konuda bir düzenleme varmıdır. Bu konuda bilgi Kısmi alınız. ya saat üzeri çalışmak Bu Kısmi konudada ya yukarıda saat üzeri bahsettiğimiz çalışmak kurallar geçerlidir. Ödenecek maaşınızın ne kadar olacağı çalışma Bu konudada sürenize yukarıda göre düzenlenir. bahsettiğimiz Düzenli kurallar olmayan geçerlidir. çalışma Ödenecek süreleri içinse; maaşınızın gelirinizin ne kadar ortalama- olacağı sı çalışma hesaplanır sürenize size göre o şekilde düzenlenir. ödeme Düzenli yapılır. olmayan çalışma süreleri içinse; gelirinizin ortalama- İşsizlik sı hesaplanır çalışamama size o şekilde durumunda ödeme yapılır. İşsizlik, İşsizlik hastalık, çalışamama kaza ya maluliyet durumunda durumundan dolayı maaş alıyorsanız, yukarıda bahsedildiği gibi 14 haftalık annelik izni maaşı alma hakkına sahipsinizdir. Bu konudaki diğer soruları- İşsizlik, hastalık, kaza ya maluliyet durumundan dolayı maaş alıyorsanız, yukarıda bahsedildiği gibi 14 haftalık annelik izni maaşı alma hakkına sahipsinizdir. Bu konudaki diğer soruları- nız için, lütfen bilgi hattımızı arayınız. nız için, lütfen bilgi hattımızı arayınız. 2. Çıkış İşren neleri yapamaz Tüm hamilelik süreniz boyunca doğumdan sonraki haftalık süre içerisinde işren size çıkış remez. İşren size siz daha hamile olmadan önce çıkış rirse, hamile olduğunuz an- dan itibaren çıkış uygulamasına ara rilir uygulama ancak doğumdan hafta sonra tekrar devam eder. Hangi haklarınız vardır Hamilelik döneminde siz çıkış rmek istiyorsanız, çıkış süresi kurallarına uygun olmak şartıyla, la, her zaman çıkış rebilirsiniz. Dikkat! İş İş ren doğum sonrası annelik izni parasını ödeme- mek için sizi çıkış yazmaya teşvik edebilir. Bu durumlarda tesir altında kalmayınız. Ne zaman çıkış yazmanız en uygunudur? Doğumdan sonra çalışmak istemiyorsanız, en en uygunu, doğumdan sonra çıkış riniz. Çünkü doğumdan sonra hafta boyunca evde kalma hakkına sahipsiniz (duruma göre, son iki iki hafta- nın parası ödenmeyebilir). Normal çıkış süresi enfazla 33 aydır, doğumdan sonra, bunun için yeterli zamanınız vardır

5 3. Çalışma saatleri Hamilelik döneminde fazla mesai yapamazsınız. Hamileliğin Doğum tarihinden 8. ayından önceki doğuma sekiz kadar, hafta dahilinde, saat 20:00 saat ile 06:00 20:00 arasında ile 06:00 akşam arasında akşam gece mesaisi gece yapmanız mesaisi yasaktır. yapmanız Hamileliğin yasaktır. Hamileliğin başlamasıyla başlamasıyla birlikte, isterseniz birlikte, bir isterseniz doktor raporu bir doktor alarak, raporu sadece alagündüz rak, sadece çalışmayı gündüz talep çalışmayı edebilirsiniz. talep edebilirsiniz. Eğer iş yerinde Eğer size iş yerinde gündüz size çalışmanız gündüz için, çalışmanız normal için, yaptığınız normal işe yaptığınız benzer bir işe iş benzer rilemezse, bir iş rilemezse, evde kalabilirsiniz evde kalabilirsiniz size aylık maaşınızın size aylık % maaşınızın 80 i ödenir, % hamileliğin 80 i ödenir. 4. ayından doğuma kadar: Eğer iş temposu bir makinaya bağımlı ise, akort bant-ta Eğer iş temposu çalışmanız bir yasaktır. makinaya Bu bağımlı durumda ise, da, akort akşam bantta gece çalışmanız mesaisinde yasaktır. olduğu Bu gibi, durumda normal da, yaptı-ğınız akşam gece işe benzer mesaisinde bir iş olduğu rilemezse, gibi, normal evde kalabilirsiniz yaptığınız işe benzer size aylık bir maaşınızın iş rilemezse, % 80 i evde kaödenir. labilirsiniz size aylık maaşınızın % 80 i ödenir. 4. Sağlığın korunması İşreniniz, hamilelik dönemi için geçerli olan koruyucu yönetmelikler hakkında size bilgi r- mek zorundadır. Eğer işren size ilgili bilgileri rmezse, siz sorunuz. Aşağıdaki durumlarda, hamile olarak özel korunma hakkına korunmanız için ilgili önlemle- rin alınması hakkına sahipsiniz: Ayakta çalışmak, örn. satış ya restaurant işleri. 5 kg dan fazla ağır yük kaldırmak. Yorucu hareketler çalışırken vücudun yorucu bir şekilde durması. Soğuk ortam (eksi (15 C den 5 derecenin soğuk), altında), çok sıcak çok ortam sıcak (28 C den ortam (28 C den sıcak), çok sıcak), ıslak çok ortam. ıslak ortam. Zehirli maddeler (örn. kurşun, cıva, egzoz gazları). Bulaşıcı hastalıklarla temas (örn. hastanede rem ya karaciğer iltihabı). Gürültü, titreşim. Ilgili yönetmelikler hakkında daha detaylı bilgi için işreninize ya bilgi hattımıza başvuru- nuz. Hamilelikten dolayı işinizi artık yapamıyorsanız, işreniniz size yapabileceğiniz başka bir benzeri iş rmek zorundadır. Eğer bu mümkün değilse, evde kalabilirsiniz size aylık maaşı- nızın % 80 i ödenir 5. İşe gidememe durumları Hamilelik döneminde kendinizi iyi hissetmediğinizde her zaman evde kalabilirsiniz iş yerin- de iseniz e gidebilirsiniz. Maaşınızın ödenmesi normal hastalık durumunda olduğu gibi de- vam edilir. Bir federal, kanton ya belediye dairesinde çalışanlar için kamusal personel kanunu uygulanır. Bu gibi durumlarda maaş ödenmesine devam edilmesi, yasaya göre şu şekilde düzenlenmiştir: Ilgili iş yerinde çalıştığınız ilk sene için, maaşınızın enaz üç hafta boyunca ödenmesi hakkına sahip olmuş olursunuz. Eğer bir seneden daha uzun bir süredir ilgili iş yerinde çalışıyorsanız, çalıştığınız süreye uygun bir süre için maaşınızın ödenmesine devam edilmesi hakkına sahip olursunuz. İş sözleşmenizdeki bu konuyla ilgili düzenlemeleri kesinlikle inceleyiniz sizin için hangi kuralların geçerli olduğunu işreninizden öğreniniz. Bu konuyla igili sorularınız varsa, lütfen bilgi hattımızı (Infoline) arayınız Emzirme Çocuğunu emziren bir anne olarak, çocuğunuz bir yaşına gelinceye kadar, iş yerinde bazı haklarınız vardır: Fazla mesai yapamazsınız. İş yeriniz size, uzanarak dinlenebileceğiniz uygun bir oda temin etmek zorundadır. Tehlikeli yorucu işler, anne çocuk için bir tehlike olus turmamalıdır. oluşturmamalıdır. Bunlara karşın ko- ruma tedbirleri alınamıyorsa, yada size yapabileceğiniz tehlikesiz başka bir iş rilmiyorsa, evde kalarak, maaşınızın % 80 nini alabilirsiniz. Tehlikeli yorucu işler söz konusu olduğunda, anne çocuk için herhangi bir tehlike olma- malıdır. Uygun koruyucu önlemler alınamazsa işletmeniz size tehlikesiz yaptığınız işe ben- zer bir iş remezse, evde kalabilirsiniz size aylık maaşınızın % 80 i ödenir. Çocuğunuzu iş yerinde ya iş yerinin dışında emzirebilirsiniz. Emzirme işlemi için gerekli sü- reyi ne önceden, ne de sonradan çalışarak telafi etmeniz gerekmez. Bu süre sizin diğer dinlenme- sürelerinizden (örnegˇ (örneğin in tatil günlerinizden) de de kesilemez. Çocuğunuzu iş iş yerinde emziriyorsa- nız, emzirdiğiniz süre normal çalıştığınız iş saati olarak kabul edilir. Bebeğinizi emzirmek için e gidiyorsanız, ilgili sürenin yarısı normal çalıştığınız iş saati olarak kabul edilir. 11. İş yeri aile yükümlülükleri İş ren, sizin ailenize kars ı karşı olan yükümlülüklerinizi dikkate almak zorundadır. Çocuğunuz 15 yaşına gelene kadar bakımı aile içinde bakıma muhtaç durumda birisi var ise, aynı sekilde bu konuyu içermektedir Eğer aile yükümlülükleriniz var ise, Fazla mesai yapmayı kabul etmeyebilirsiniz. Öğle molasını enaz bir buçuk saat yapmayı talep edebilirsiniz. Çocuğunuz hastalandığında, siz yada çocuğun babası üç gün işe gitmeyebilir. Fakat kesinlikle ilgili bir doktor raporunu işrene rmek zorundasınız çocuğunuza bakacak birini buldu- ğunuz zaman, tekrar işe başlamanız gerekmektedir. Bu durumdaki maaş ödenmesine devam e- dilmesi uygulaması, sanki anne ya baba kendisi hasta olmuş gibi gerçekleştirilir. 9

6 12. Önemli adresler Doğuma hazırlık kursları? Schweiz. Hebammenrband SHV, Tel ( Isviçre (İsviçre Ebeler Birliği). İsviçre de, göçmen bayanlara yönelik Doğum Hazırlık Kurslarının bazıları ana dillerinde rilmektedir: IAMANEH Schweiz, Tel Hamilelik, doğum, emzirme ebe hakkında, Ebe adresleri, danışma almak ya ücretsiz hamilelik, anne olmak broşürü ısmarlamak için (bir çok dilde): Schweiz. Hebammenrband SHV (İsviçre Ebeler Birliği SHV), Tel PLANes Anue de Beaulieu 9, Case postale Lausanne info@plan-s.ch, Meslek Derneği Derne i Isviçre Anne Danışmanları IBCLC Postfach 686, 3000 Bern office@stillen.ch, Hamilelik, cinsel ilişki aile planlaması Kadınlar, erkekler gençler için ücretsiz danışma kantonunuzdaki adresi öğrenmeniz için: PLANeS, Schweiz. Dachrband der Familienplanungs- und Sexualberatungsstellen, Tel (aile planlaması)ı cinsel konuda danışma büroları federasyonu PLANeS)

7 Anneler babalar için danışma Bebekler 5 yaşına kadar olan çocukların anne babaları için bölgenizdeki adresi öğrenmek için: Schweiz. Verband der Mütterberaterinnen SVM, Tel (Annelik Danışmanlığı derneği). Finansiyel yardım Solidaritätsfonds für Mutter und Kind SOFO des Schweiz. Katholischen Frauenbundes SKF, Tel (Anne çocuk için dayanışma fonu SOFO, Katolik Kadınlar Birliği) Bütçe konusunda danışma Beratungsstellen der Evangelischen Frauenhilfe in Aarau Tel ; Bern Tel ; Frauenfeld Tel ; St. Gallen Tel ; Winterthur Tel ; Zürich Tel (Protestan kadınlar yardım kurumunun danışma daireleri). Sağlığın korunması Seco, Grundlagen Arbeit und Gesundheit, (Seco, Temel çalışmalar sağlık), Tel Arbeitsinspektorat (bağlı olduğunuz Kantondaki İş Müfettişliği). Adresler için telefon rehberine bakınız. * Hamilelik * Doğum * Emzirme süreci İş Hayatı Sağlık Travail.Suisse Hopfenweg 21, 3001 Bern info@travailsuisse.ch

8 Hamile kadının emniyeti konusunda işletmelerin önlemleri Bir anne adayı tehlikeli ya zorlayıcı faaliyetleri yürüten bir işletmede çalışıyorsa, işletme kadını çalıştırmadan önce bir risk değerlendirmesi yapmak zorunda. Aşağıdaki riler bu değerlendirmeye dahil olmalı: - Anne adayı için hangi tehlikeler mevcut - Hangi riskler önlenebilir - Hangi işler hamilelik emzirme süreci boyunca yasaktır. Risk değerlendirmesi konusunda uzman bir kişi (Yetkinlik Yönetmeliği) tarafından yapılmalı. İşren, hamile kadınları bu risk değerlendirmesinin sonuçları hakkında bilgilendirmek zorundadır. Zorlayıcı Zorlayıcı tehlikeli tehlikeli işler işler olarak olarak örneğin örneğin aşağıdakiler aşağı- dakiler tanımlanır: tanımlanır: - Manüel Manüel olarak olarak ağır ağır yükleri yükleri hareket hareket ettirmek ettirmek (düzenli (düzenli olarak olarak 5 Kg dan Kg dan fazlasını fazlasını bazen bazen Kg dan Kg dan fazlasını) fazlasını) - Erken Erken yorulmaya yorulmaya sebep sebep olana olana hareketler hareketler vücut vücut duruşları duruşları (önemli (önemli ölçüde ölçüde esneme esneme ya ya eğilme eğilme hareketleri, hareketleri, sürekli sürekli diz diz çökme) çökme) - Darbe, Darbe, sarsıntı sarsıntı ya ya vibrasyona vibrasyona sebep sebep recek recek işler işler - Yüksek Yüksek sıcaklık sıcaklık (+28 C den (+28 C den fazla) fazla) ya ya soğukluk (-5 C dan soğuk- luk (-5 C dan az) altında az) altında yapılacak yapılacak işler işler - Zararlı maddelerin ya mikroorganizmaların - Zararlı etkisinde maddelerin yapılacak ya işler mikroorganizmaların - Zararlı etkisinde ışınlar yapılacak ya işler 85 db (A)görültünün -Zararlı etkisi altında ışınlar yapılacak ya > 85 işler db (A) gürültünün etkisi - Zarar altında recek yapılacak çalışma işler saatleri sistemleri - Zarar recek çalışma saatleri sistemleri Çalışan kadının hamileliği, doğum emzirme süreci süresince günliği, önleyici sağlık günliğidir! Çalışma kanunu (ArG) aşağıdaki düzenlemeleri getiriyor; Çalışmanın süre olarak kısıtlanması Çalışma yerine çalışma şekline özel talepler Emzirme süreci boyunca çalışma saatlerinin özel olarak düzenlenmesi Geçim Günliği Yasası (EOG) Anneler için gelir günliğini düzenliyor (Annelik sigortası) Borçlar Kanunu (OR) Maddi bakımdan koruma sağlar (İşten çıkartılma durumunda maaş ödenmesine devam edilmesi) Eşitlik Kanunu (GlG) Kadına güncel, gelecekteki ya geçmişteki bir hamileliğinden dolayı ayrımcılık yapılmasını yasaklamaktadır Annelerin Emniyeti Yönetmeliği Örneğin anne çocuk için yüksek derecede tehlikeli olan maddeler aktiviteleri tarif ediyor. Hamilelik Süreci için bazı Düzenlemeler Hamileliğin başından itibaren: - En fazla 9 saatlik günlük çalışma süresi - Sadece çalışanın onayı ile çalıştırılma - İş ren tarafından işine son rilmesine ancak doğumdan 16 hafta sonra izin var - Maaş ödemesine devam: hamile çalışan sağlık sebeplerinden dolayı, daha doğrusu durumu ile ilgili olan sağlık sebeplerinden dolayı, çalışamaz durumda ise, (doktor raporu gerekiyor) - Bir kadının, hamile olduğundan ya hamile kalabileceğinden dolayı işe alınmaması ayrımcılık olarak kabul ediliyor - Çalışan kadın gece çalışıyorsa: ile saatleri arasında aynı seviyede bir iş almaya hakkı var. Eğer bu mümkün değilse, maaşının %80 ini almaya hakkı var Hamileliğin 4. Ayından doğuma kadar - Çoğunlukla ayakta yapılan çalışmalarda: günde 12 saat dinlenme her iki saatte bir 10 dakika ila dinlenme süresi Hamileliğin 6. Ayından doğuma kadar - Çoğunlukla ayakta yapılan çalışmalara artık sadece günde azami 4 saat izin rilmektedir Hamileliğin 8. Ayından doğuma kadar Saat ila arasında çalışma yasağı 15

9 Doğum Emzirme Süreci Doğumdan sonraki ilk 8 hafta boyunca - Çalışma yasağı Doğumdan sonraki 14. Haftaya kadar - anneye ilke olarak maaşının %80 i ödenir (EOG). Çalışan annenin, doğumdan sonraki 16. haftaya kadar işinden uzak kalmaya hakkı vardır. Bu esnada maaşından kesinti yapılmasını kabul eder. Doğumdan sonraki 52. Haftaya kadar - İşyerindeki emzirme süresi çalışma süresi olarak kabul ediliyor. İş yerininin dışındaki emzirme süresi yarı yarıya çalışma süresi olarak kabul ediliyor. Doğumdan sonraki haftalar - Anne ile saatleri arasında çalışabilir (ama mecbur değildir). Eğer Eğer bunu bunu istemiyor istemiyor ise, iş ren ise, işren ona ona saatleri saatleri arasın- arasın-da eşdeğer eşdeğer bir iş teklif bir iş etmek teklif zorunda. etmek zorunda. Eğer bu Eğer mümkün bu mümkün değil ise, değil maaşının ise, maaşının %80 ini %80 ini almaya almaya hakkı vardır. hakkı vardır. İş Hayatı Sağlık - Hamile olarak evcil hayvanların satıldığı ortamda çalışmak - Önlemler Hijyen Kuralları Hayvanlarla, dışkılarıyla ya yataklıkları ile her temastan sonra aşağıdakilere dikkat edilmeli: - Ellerinizi her seferinde dezenfektan sabun ile iyice yıkayın; - Sabunu mümkünse dükkandaki hayvanların bakımından sorumlu olan terinerin tavsiyesi üzerine seçin; - Verilen sabunun talimatlara uygun bir şekilde kullanıldığından emin olun. Hamilelik durumunda diğer genel tavsiyeler Çok yorucu ya ya tehlikeli işler işler hamilelik hailelik ya ya emzirme süreci süresince yasaktır. Bunlara dahil olanlar: - Ağır yüklerin hareket ettirilmesi (düzenli olarak 5 Kg dan fazlasını bazen 10 Kg dan fazlasını) - Erken yorulmaya sebep olana hareketler vücut duruşları (önemli ölçüde esneme ya eğilme hareketleri, sürekli diz çökme) - Darbe, sarsıntı ya vibrasyona sebep recek işler - Yüksek sıcaklık (+28 C den fazla) ya soğukluk (-5 C dan az) altında yapılacak işler - Zararlı maddelerin ya mikroorganizmaların etkisinde yapılacak işler Hayvanların satıldığı bir dükkanda çalışan hamile bir kadın için ne gibi riskler mevcuttur? Hamileliğin diğer risklerinin yanında evcil hayvanların satıldığı dükkanlarda çalışan kadınlar doğrudan hayvanlarla temas halindeler. İnsanlara bulaşabilecek hayvan hastalıklarının adı zoonozdur. Çeşitli hastalık geçiricileri tarafından kaynaklanabilirler (Virüsler, bakteriler, bakte- tarariler, mantarlar, mantarlar, prionlar). prionlar). Hamileliği Hamileliği zorlaştırabilirler ya ciddi ya bir ciddi durumda bir durumda fötüsün fötüsün ölmesine zor-laştırabilirler ölmesine yol açabilirler. yol açabilirler. SECO 2008 yılında kısmen hayvanlarla doğrudan sürekli temastan doğabilecek risklerle ilgili bir araştırma yapmıştır, zira bu iş alanındaki risk şimdiye dek değerlendirilmemiştir.. Bu branştaki dükkanlarda satılan hayvanlar (Kuşlar, sürüngenler, balıklar, vb.) neredeyse tamamen hayvan yetiştiricilerinden gelmektedir bu yüzden de hastalık taşıma olasılıkları sınırlıdır. Evcil hayvan dükkanlarında en sık raslanılan zoonozlar salmonelloz ornitoz psitakozdur. Salmonelloz İnsanda zoonoz oluşmasının en önemli kaynaklardan biri salmonellerdir. Nemli ortamlarda bulunurlar tipik olarak balıklar ya sürüngenler ile kendi ortamlarında doğrudan temastan dolayı bulaşırlar. Bir salmonelloz fötüse doğrudan etki etmez ama hastalığın semptomlarından (İshal, ateş, bulantı, kusma, karın krampları...), erken doğuma sebep olabilecekleri için hamilelik süresince kaçınmalıdır. Önlemler (genel olarak ha- mile kadınlar için geçerlidir): - İyi bir hijyen ile salmonellerden korunmak mümkün (bkz. Hijyen kuralları) - Balıklara ilaç rilirken mutlaka eldin giymek gerekir (o ilaçlar çoğunlukla formaldehit içerir) Ornitoz - psikatoz Ornitoz psikatoz kümes hayvanları papağanlar gibi süs kuşlarından bulaşır. Bu hastalık çok nadirdir, fakat fötüs için sonuçları ağır olabilir (ani düşük, fötüsün ölmesi ya erken doğum). Önlemler (genel olarak hamile kadınlar için geçerlidir): - Hamilelik süresince kuşlar dışkıları ile temastan tamamen kaçınmalı, zira psitakoz kontamine tozun solunması ya dışkı yoluyla bulaşır. İşsizlik Sigortasına Annelik Tazminatının uygulanmasının etkileri hakkında Rapor Annelik Tazminatı 1) Bilgilendirme 2) Uygulama 3) Annelik izninden sonra kontrollerin tekrar başlatılmasında çalışma gayretlerinin değerlendirilmesi 4) Uygulama hakkında vargı 7 Denetlenmesi gereken özel sorular 1) Annelik tazminatının rolü 2) İşsizlik tazminatının rolü 3) SECO talimatlarının Kantonlar tarafından farklı şekilde uygulanmaları 4) Çalışma gayretleri 5) Annelik iş piyasası 8 Vargılar

10 11 Ön açıklama KVG KVG hamilelik, doğum doğum emzirme lığı lığı ile ilgili ile ilgili hizmetler için için masrafların üstlenil- üstlenil- danışman- Mevcut Ön açıklama raporun amacı, annelik tazminatı alan işsiz Mevcut annelerin raporun durumunu amacı, annelik denetlemek tazminatı mesi mesi hususunu düzenler; bunlar bunlar masraf masraf katılımınımının dışında dışında tutuluyor. katılı- Parlamento alan işsiz tarafından annelerin bu durumunu konuda ortaya denetlemek atılan soruları Parlamento incelemektir. tarafından bu konuda ortaya atılan soruları (A incelemektir. Fehr Jacqueline): İşsiz kadınların e) e) Malulluk Sigortası hakkında Federal Federal Kanun Kanun doğumdan sonraki (A Fehr çalışma Jacqueline): gayretleri İşsiz kadınların (IVG)5 (IVG)5 Bu başvuru doğumdan annelik sonraki izni çalışma süresince gayretleri iş arama IVG, IVG, uyum uyum önlemlerine hamilelikten dolayı dolayı faaliyetlerinin Bu talep için tekrar annelik başlatılmasına izni süresince dair SECO iş arama ara ara rilmesi gereken gereken durumlarda gündeliklere talimatının faaliyetlerinin değiştirilmesini tekrar başlatılmasına talep etmektedir. dair SECO devam devam edilmesini öngörüyor talimatının (Mo. Huguenin): değiştirilmesi İşsiz gerekir. kadınlar için kapsamlı annelik (Mo. izni Huguenin): İşsiz kadınlar için f) Pansiyon f) Mesleki Kasa tedbirler Kanunu hakkında (BVG)6Federal Kanun Bu kapsamlı önerge, annelerin annelik izni 14 haftalık annelik izni BVG, (BVG)6 annelik izni süresince koordineli maaşı boyunca Bu önerge, iş arama annelerin mecburiyetinden 14 haftalık muaf annelik tutul-iznmalarını boyunca öngörüyor. iş arama mecburiyetinden muaf tutul- garanti eder. garanti BVG, eder. annelik izni süresince koordineli maaşı malarını İş Hukuku öngörüyor. Sosyal Sigortalarda Annelik İş Koruması Hukuku Özet Sosyal Sigortalarda Anne-AVIG in AVIG in amacı, amacı, sigortalı sigortalı kişilere kişilere işsizlik, işsizlik, kısa kısa g) İşsizlik g) İşsizlik Sigortası Kanunu Kanunu (AVIG)7 (AVIG)7 2 2 lik Koruması Özet süreli süreli iş, iş, kötü kötü hava hava şartları şartları ya ya işrenin ödeyememe durumundan dolayı dolayı oluşan oluşan çalışmammama süreleri süreleri için için uygun uygun bir bir tazminatın ril- ril- çalış- a) Borçlar Kanunu (OR)1 Borçlar a) Borçlar kanunu, Kanunu hamilelikten (OR)1 dolayı mani mesini mesini sağlamaktır (Madde (Madde 1a Fıkra 1a Fıkra 1 AVIG). 1 AVIG). oluşması Borçlar durumunda kanunu, maaş hamilelikten hak edişini dolayı düzenler oluşması (Madde durumunda 324a Fıkra maaş 3), annelik hak edişini izninin düzen- getirilmesi gerekmektedir. mani Tazminat hakkı hakkı için için belirli belirli koşulların yerine yerine asgari ler süresini Das OR 14 regelt hafta den olarak Anspruch belirler auf (Madde Lohn bei 329f), Verhinderung hamilelik wegen boyunca Schwangerschaft doğumdan (Madde 16 Bunların arasında, işsizlik işsizlik durumunu önlemek hafta 324a sonrasına Fıkra 3), kadar annelik işten izninin çıkarılma asgari yasağını süresini 14 için için elinden elinden gelen gelen her her şeyi şeyi yapma yapma yükümlülüğü belirler hafta (Madde olarak belirler 336c Fıkra (Madde 1 Önerge 329f), c). hamilelik de var de var (Madde (Madde Fıkra 17 Fıkra 1 AVIG), 1 AVIG), özellikle özellikle boyunca doğumdan 16 hafta sonrasına kadar iş güncesini belirler (Madde 336c Fıkra kümlülük istisnasız olarak olarak bütün bütün sigortalılar de iş de arama iş arama falliyetlerinde bulunmak. Bu Bu yü- yü- 1 Önerge c). için için geçerlidir esas esas işsizliğin meydana gel- gelmesinden önce önce tazminatın alınıp alınıp alınmama- b) İş Kanunu (ArG)2 İş kanunu b) İş Kanunu özellikle, (ArG)2 annelerin doğumdan sonraki İş sekiz kanunu hafta özellikle, boyunca annelerin çalışmalarını doğumdan yasaklı- sonsınsına bağlı bağlı olmaksızın bile bile geçerlidir. yor. raki 16. Haftaya sekiz hafta kadar boyunca lohusa çalışmalarını kadın sadece kendi isteği yor. 16. ile Haftaya çalıştırılabilir. kadar lohusa kadın sadece ken-işsiz Bir kişinin diğer yapması koşula da beklenebilir iş bulunma bir olasılığıdır, işi yapmaya yani yasaklı-bir diğer koşul da iş bulunma olasılığıdır, yani di isteği ile çalıştırılabilir. istekli, işsiz yapabilir kişinin yapması yapmaya beklenebilir yetkili durumda bir işi yapmaya olması istekli, gerekir yapabilir (Madde 15 yapmaya Fıkra 1 AVIG). yetkili durumda Annelik, ol- İş kanununun 1. Yönergesi annelik yönergesi hamile İş kanununun emziren 1. kadınların Yönergesi çalışma annelik koşulları yönergesi madde ması 35a gerekir Fıkra (Madde 3 ArG de 15 Fıkra bahsedilen 1 AVIG). çalışma Annelik, ile ilgili hamile hususları emziren düzenler. kadınların çalışma koşulları yasağı madde süresince 35a Fıkra işsizlik 3 ArG de tazminatı bahsedilen hakkını çalışma ile ilgili hususları düzenler. reddetmek yasağı süresince için bir gerekçedir, işsizlik tazminatı zira annelerin hakkını bu reddi c) Sosyal Sigorta Hukukunun genel kısmı hakkında c) Sosyal Federal Sigorta Kanun Hukukunun (ATSG)3 genel kısmı hak-olu-şum içerisinde olarak çalışmaları kişisel bir yasaktır. durumdur, Ebeynlik bu durum olu- süre etmek içerisinde için bir çalışmaları gerekçedir, yasaktır. zira annelerin Ebeynlik bu süre ATSG, kında hamileliği, Federal Kanun doğumu (ATSG)3 onu takip eden iş bulma şum olarak olasılığının kişisel denetlenmesinde, bir durumdur, bu işsizlik durum iş dinlenme ATSG, süresini haileliği, kapsayan doğumu annelik onu terimini takip eden süresinin bulma olasılığının önlenmesi denetlenmesinde, ya kısaltılması işsizlik için süresinin önlenmesi gayretlerinin ya kısaltılması değerlendirilmesinde için gösterilen tanımlar dinlenme (Madde süresini 5 ATSG). kapsayan annelik terimini gösterilen d) Hastalık tanımlar Sigortası (Madde 5 hakkında ATSG). Federal Kanun (Madde gayretlerinin 17 Fıkra değerlendirilmesinde 1 AVIG) bir işin uygun (Madde 17 (KVG)4 d) Hastalık Sigortası hakkında Federal Kanunyapılması Fıkra 1 bek- AVIG) bir işin uygun yapılması bek- (KVG)4 lenebilir lenebilir olup olup olmadığının değerlendirilmesinde nliği nliği Kanununa (EOG) (EOG) göre göre çalışan çalışan tüm tüm (Madde (Madde 16 Fıkra 16 Fıkra 2 AVIG) 2 AVIG) dikkate dikkate alınmaktadır. kadınların çocuklarının doğumunu takip takip eden eden Federal Federal Sigorta Sigorta Mahkemesinin sürekli sürekli yargısına süre süre boyunca boyunca bir geçim bir geçim günliği almaları almaları ilke- var. ilke-si Çalışmak var. Çalışmak olarak örneğin olarak örneğin bir gelir bir elde gelir göre göre ebeynler aile aile hayatını, hayatını, iş iş piyasasının gerektirdiğtirdiği ölçüde ölçüde çalışabilecekleri şekilde şekilde düzenleme-etmeye elde yönelik etmeye yönelik ekonomik ekonomik rimliliği rimliliği arttı- gerek-slerleri gerekiyor. ran arttı-ran tüm kişisel tüm çalışmalar kişisel çalışmalar sayılır.10 sayılır. Çalışan Çalışan" annelik terimi bakımından annelik bakımından özellikle korunma- özellikle terimi h) Hizmet h) Hizmet renler renler için için annelik annelik durumundaya muhtaç korunmaya olmayan, muhtaç örneğin olmayan, serbest örneğin çalışanları serbest çalışma çalışma tazminatı için için Federal Federal Kanun Kanun (EOG)8 (EOG)8 ya çalışanları şu anda işsiz ya olan şu anda kişileri işsiz de olan kapsar. kişileri EOG de Annelik Annelik tazminatı bir bir işsizlik işsizlik tazminatıdır. özellikle kapsar. işsiz EOG özellikle boşta işsiz terimlerini boşta ayırt terimlerini (Almancasında ayırt etmiyor (Almancasında genelde işsiz genelde terimi et- Aşağıdaki özelliklere sahip sahip kadınları onu onu almaya hak ya hak kazanmaktadır: kullanılmaktadır). işsiz terimi kullanılmaktadır). almamiyor Doğumdan önceki dokuz ay ay boyunca AHV de İşsizlik İşsizlik sigortası sigortası kanunu ka-nunu (AVIG) (AVIG) ilk en başta başta işsisiz kişilerin kalan kişilerin piyasasına iş piyasasına geri geri dönmelerini dönmeleri- iş- zorunlu zorunlu olarak olarak sigortalı sigortalı olanlar, olanlar, Bu Bu sürede en en az az beş beş ay ay boyunca bir bir işte işte mış mış olanlar, olanlar, tazminatı alan alan kişiler kişiler (İşsizler) (işsizler) iş iş arayanlar çalış- hedefler. ni hedefler. Serbest Serbest çalışanlar, çalışanlar, personel, personel, işsizlik işsizlik Doğum Doğum zamanında çalışan çalışan ya ya serbest serbest çalışaşan olan ya kocalarının işletmesinde çalışan arasında ayrım yapmaktadır. çalı- (İşsizlik (İşsizlik tazminatı almaya hakkı olmayanlar) ara- nakit maaş alan kadınlar. EOG EOG'de sadece sadece işsiz işsiz kadınlardan sinden sinden dolayı, dolayı, tüm tüm annelere annelik annelik tazminatı bahsedilme- Tazminat hakkı hakkı doğum doğum ile ile başlar başlar gün gün sonra sonra ya ya tekrar tekrar çalışmaya başlanması ile sona ile sona ödeme ödeme hedefi hedefi gerçekleştirilememiştir, zira zira çalışalışan annelerin bir bir kısmı kısmı (ret (sigorta edilmiş işsizler, hakkını iş kul- ça- erer. erer. Çocuğun bakımının hastanede yapılması zorunlu zorunlu ise, ise, bu talep bu talep e e dönülen dönülen zamana zamana kadar kadar arayanlar lanan işsizler, ya hamilelik iş arayanlar süresince ya hamilelik çalışmaya süre- ertelenebilir. ara since rmiş çalışmaya kişiler) ara bundan rmiş hariç kişiler) tutuluyor. bundan Bunun tutuluyor. dışında annelik Bunun tazminatının dışında annelik meblağı tazminatının sa- sigortasından, malulluk sigortasından, kaza kaza si- si-dece meblağı hariç Annelik Annelik tazminatının ödenmesi halinde halinde işsizlik işsizlik son alınan sadece maaşa son göre alınan hesaplanmaktadır, maaşa göre hesaplanmaktadır, bu şekilde ise, önceki dönemde gortasından, askerlik askerlik sigortasından, ler ler çalışanlar için için işsizlik işsizlik tazminatı ödenmez. yan çalışmalardan dolayı kazandıkları muafiyet gündelik- bu şekilde ise, önceki dönemde mevcut olma- mevcut olmayan çalışmalardan dolayı kazandıkları muafiyet üzerinden tazminata hak kazanan kadınlar zarara uğramış oluyor. Annelik Annelik tazminatının ödenmesi çalışma çalışma ilişkisinisinin annelik annelik izininden sonra sonra devam devam etmesine rara uğramış oluyor. ilişki-üzerinden tazminata hak kazanan kadınlar za- ya ya hasar hasar azaltma azaltma mecburiyetine bağlı bağlı değildir. değildir. Federal Federal Meclis, Meclis, 6 Kasım 6 Kasım tarihli tarihli görüş görüş bildirgesinde, bildirgesinde, kocalarının kocalarının işletmesinde işletmesinde nakit nakit Açıklamalar: maaş maaş almadan almadan çalışan çalışan kadınların kadınların annelik annelik tazminatı almalarını almalarını ret etmişti11. ret etmişti. Diğer Diğer taraftan, taraftan, taz- Şu anda Şu anda İsviçre İsviçre Kanunlarında kapsamlı bir bir annelinelik koruması yoktur. yoktur. Sadece Sadece hamile hamile em- em-ilgili ilgili kadınların kadınların işsizlik işsizlik tazminatı tazminatı alabilmek alabilmek an-minatzireziren kadınların serbest serbest olmayan çalışmaları için için koşulları koşulları sadece sadece doğumun doğumun meydana meydana geldiği günde, ği günde, daha daha doğrusu doğrusu ondan ondan sonraki sonraki 14 haf- 14 haf- geldi- düzenlenmiştir. ta boyunca ta boyunca yerine yerine getirmeleri getirmeleri gerektiğine gerektiğine dair dair 3 İşsiz İşsiz annelerin annelik annelik tazminatı hakkı hakkı karar karar rmiş. rmiş. Bu Bu şekilde şekilde yukarıda yukarıda bahsedilen bahsedilen dezavantajlar dezavantajlar dengelenip, dengelenip, sigortalıların sigortalıların annelik annelik 3 (Madde (Madde 29 EOV)9 29 EOV)9 tazminatına tazminatına hak hak kazanmaları kazanmaları için için işsizlik işsizlik tazminatminatı talep talep etmelerine etmelerine gerek gerek kalmamaktadır. kalmamaktadır. taz- 1) Geçim 1) Geçim Günliği Kanununa (EOV) (EOV) ait yönergenigenin Maddesinin oluşum oluşum hikayesi hikayesi ile aidat ile aidat ödemeden ödemeden muafiyet muafiyet üzerinden üzerinden işsiz- işsiz- ait yöner-daha Daha önce önce aidatları aidatları ödemiş ödemiş olan olan işsiz işsiz kadınlar kadınlar lik tazminatı lik tazminatı talep talep etmiş etmiş kadınlara kadınlara eşit eşit şekilde şekilde Annelik Annelik tazminatının tazminatının temelinde, temelinde, Geçim Geçim Gü- Gü-davranılması kabul da kabul edilmiş edilmiş oldu. oldu

11 Geçim Günliği Kanununa (EOV) ait ait yönergenin oluşturulmasına 2003 yılında başlandı. İşsizlik tazminatı almaya hakkı olan kadınlara İşsizlik tazminatı hakkı konusunda çocuğun doğumdan sonraki hafta boyunca annelik doğum tarihini annelik tazminatı hakkını tazminatı rme isteğinin gerçekleştirileme- şartlarına dahil etmenin avantajı, bu şekilde yeceği ortaya çıktı. Zira, AVIG in 8. maddesi, tespit edilmesi kolay EOG nin sistematiği EOV Madde 29, paragrafa fıkrasına Fıkrasına göre işsişlik işsizlik tazminatı tamzinatı almanın 88 ile uyumlu bir referans noktası olmasıdır, zira kümülatif koşulunu yerine getirmek mümkün doğum tarihi aynı zamanda annelik tazminatı değildir. hakkının başlangıç tarihidir. Ancak bu çözüm yolu, hak almak için daha açık bir çerçe sü- Bir yandan aidat süresi zaman geçtikçe azalıreleri bulunan ancak doğum tarihi itibariyle yor (bir kişi işsizliğini bildirene kadar ne kadar artık işsizlik tazminatı almaya hakkı bulunma- beklerse, yeterli bir aidat süresini gösterebilme yan anneler için annelik tazminatını alamama şansı o kadar azalır) diğer yandan bir anne- dezavantajını taşıyoraynı aynı şekilde şekilde işsizlik işsizlik tazminin doğumdan sonraki 8 hafta boyunca çalışması yasaktır bu süre için de böylece iş arı- yurt linde gene-linde iş piyasası önlemleri iş piyasası ile önlemleri ilgili ödeme ile ilgili alan yor durumunda olamıyor, bu yüzden de işsizlik ödeme ya Kantonların alan ya Kantonların iş bulma önlemleri iş bulma çerçe- önlem- tazminatı almaya hak kazanamıyor. Ayrıca halersinde çerçe-sinde ödeme alan anneler. ödeme alan anneler. mileliği boyunca çalışmayan henüz doğum yapmış olan bir kadından iş arama gayreti gös- EOV Madde 29, Paragrafb termesini beklemek sorunlu olur. Gerekli aidat süresinin doldurulmuş olması Bu yüzden EOV nin bu 29. maddesi 4 Aralık gerektiği koşulunun avantajı şüphesiz, annelik 2003 itibariyle sadece aidat süresi koşulunun tazminatını almaya hak talep edenlerin daha yerine getirilmesi gerektiğine dair değiştiril- kolay değerlendirilmesidir. Yine de aidat süremiştir. İşsizlik tazminatı hakkı ya diğer Kansinin hesaplanması mevcut iş iş sözleşmelerinin tonlardaki benzer haklar doğumun meydana çeşitliliği yüzünden de belirli durumlarda geldiği tarihte mevcut olmalı. Ağustos 2004 te aidat süresinin uzatılmış bir çerçe süresini Federal AHV/IV-Komisyonu tazminat hakkı- dikkate alabilme imkanı yüzünden karmaşıktır. nın Kantonların isşsizlik önlemlerine göre ge- Bü yüzden aidat sürelerinin tespitini AHV/IVnişletilmesini reddetmiştir. ret etmiştir. denkleme kasalarına bırakılması düşünülmez. Fakat bu görevi işsizlik kasalarına rmek de 2) İşsiz anneler için annelik tazminatı almanın masrafların artışına sebep olur (özellikle kasa- koşulları lara ila işten dolayı ila hak ediş puanlarının rilmesi gerektiğinden dolayı) bu yüzden Madde 29 EOV, doğum zamanında işsiz olan işsiz olarak kayıt olmak isteyen istemeyen ya işsiz olduğundan dolayı Madde 16b Fıkra anneler arasında belirsizlikler oluşurdu. Bu 1 Harf b EOG ye göre gerekli olan asgari şart- yüzden en basit çözüm, SECO nun ya onun ları yerine getiremeyen bir annenin aşağıdaki TCAS bölümünün (ASAL-aplikasyonları koşullarda tazminat almaya hakkı olduğunu ALK) aidat sürelerinin hesaplanmasını üstlen- belirtiyor: mesidir. a. Doğuma kadar işsizlik sigortasından bir gün- Buna göre bugün AHV (Sosyal Sigorta delik aldıysa, ya Kurumu) Buna göre SECO ya, bugün denkleme EOV madde kasaları 29 Harf SECO ya, b ye tazmi-natı hakkı olmayan hakkı olmayan iş arayan iş olarak arayan yurt olarak gene- göre EOV madde koşulları 29 Harf tahmi-nen b ye göre koşulları yerine getiren tahmi- b. Doğumun meydana geldiği gün 25 Haziran annelerin nen yerine evraklarını getiren annelerin gön-deriyorlar evraklarını sonra gön tarihli İşsizlik Sigortası Kanununa göre denetimin deriyorlar sonucuna sonra denetimin göre annelik sonucuna tazminatını göre gerekli üyelik süresini doldurmuş ise. ödüyorlar. annelik tazminatını ödeyecekler

12 Temmuz ila ila Temmuz arasında SECO SECO öngörmemiştir, böylece anneler için için annelik annelik toplam toplam dosyaya baktı, baktı, bunların 98 i 98 i EOV EOV izninin izninin bitmesi bitmesi ile ile işsiz işsiz olarak olarak tekrar tekrar mesi mesi arasında bir bir bekleme süresi süresi uygulamama kaydedil- madde madde harf harf b ye b ye göre göre koşulları yerine yerine getirmiştimişti, 42 kadın 42 kadın zaten zaten bir bir işsizlik işsizlik kasasına kayıt- kayıt- kararı kararı rilmiştir, bu bu şekilde şekilde yardım yardım alma alma hak- hak- getirlıydlıydı 53 ü 53 ü de de gereken aidat süresine sahip dekınıkının çerçe çerçe süresi süresi uzatılmış oluyor. oluyor. değillerdi. Diğer vakalar ise ise denkleme Sosyal kasalarına Sigorta Kurumuna çeşitli sebeplerle çeşitli geri sebeplerle gönderilmiştir, geri örneğin gönderilmiştir, eksik evraktan örneğin dolayı, eksik bir evraktan iş ilişkisi dolayı, olduğundan bir ları ları 2) İşsiz 2) İşsiz annelerin annelik annelik izni izni süresince durum- lar. Fakat lohusa bir kadın kesinlikle çocuğunu sonra sonra doğumdan haberdar olursa, olursa, hak hak den den alınmış alınmış yardımların geri geri ödenmesi hakkın- değildir. İş İş arama arama gayretlerinin denetiminde da da sorular sorular oluşacaktır. Bunun Bunun için için sigorta sigorta içi içi edilme- doğurduktan sonraki gün gün iş iş aramaya müsait müsait kesin kesin rilere dayanmak isteyen isteyen RAV lerin acil acil bir bir denkleme düzeni düzeni oluşturulmuştur, EO nun talepleri üzerine SECO, SECO, 1 1 Temmuz tarihindhinde yürürlüğe yürürlüğe gire uygulamayı giren uygulamayı önceki AVIG önceki ziyor. ziyor. tari- askerlik yapanlar için için uyguladığı düzene düzene ben- ben- madde AVIG 28 madde fıkra 28 1bis in fıkra 1b nin çerçesinde çerçesinde devam devam kararını ettirme kararını aldı; buna aldı; göre buna ise iş göre arama ise iş 3) 3) Tazminatın ertelenmesi halinde halinde sigorta sigorta kap- kap- ettirme iş ilişkisi ya İsviçre de olduğundan ikamet ya etmediklerinden. İsviçre de ikamet İşsizlik sigortasının açısından, annelik tazminatının gayretlerine arama gayretlerine doğumdan doğumdan sonraki sonraki 5. haftadan 5. hafsamsamı etmedik-l erinden. İşsizlik ödendiği sigortasının süre, açısından, beklenebilir annelik bir işin taz- itibaren tadan başlanması itibaren başlanması gerekiyor. gerekiyor. Bu şekilde Bu anne- şekil- yapılması açısından bir ara teşkil ediyor. Bu yüzden işsiz anneler danışmanlık kontrol 44 Annelik Tazminatı İşsizlik Sigortası minatının ödendiği süre, beklenebilir bir işin lerin de çalışması annelerin yasak çalışması olan yasak işsizlik olan tazminatı işsizlik EOG deki bir bir boşluktan dolayı dolayı annelik annelik izninin izninin yapılması açısından bir ara teşkil ediyor. Bu almaya tazminatı hakları almaya olmayan hakları süre de olmayan hesaba süre katılmış de he- başlangıç tarihini tarihini ertelemek isteyen isteyen bir bir sigortalı kadın lı kadın erteleme erteleme süresince maaşsız maaşsız kalır. kalır. Sigor- Sigor- sigorta- görüşmelerine yüzden işsiz katılmak anneler danışmanlık zorunda değiller kontrol oldu saba tekrara katılmış işe başlayabileceği oldu tekrara tarihten işe başlayabileceği önce 1) 1) Annelik tazminatının işsizlik işsizlik sigortasına etkilerkileri et- iş aradıklarına görüşmelerine dair katılmak her ay sunmaları zorunda değiller gereken aylık iş arama tarihten süresi önce de bir dikkate aylık iş alınabilir. arama süresi talı talı işsiz işsiz kadınlar kadınlar için için bunun bunun anlamı, anlamı, çalışma çalışma bir ispatlardan iş aradıklarına muaf tutuluyorlar. dair her ay sunmaları Kendi istekleri gereken de dikkate alınabilir. yasağı yasağı süresince tazminat tazminat alamamalarıdır, zira zira a. Aidat a. Aidat sürelerinin oluşturulması üzerine ispatlardan doğumdan muaf sonraki tutuluyorlar. dokuzuncu Kendi haftadan üzerine itibaren doğumdan iş piyasası önlemleri sonraki dokuzuncu ile ilgili kurs- hafta- istekleri Annelik Annelik izninin izninin tamamen bir bir dinlenme süresi süresi bu bu sürede sürede iş arıyor iş arıyor konumunda değiller. değiller. Ayrıca, Ayrıca, olduğu olduğu annelerden bu bu süre süre içerisinde iş ara- iş aramalarının annenin annenin sekiz sekiz haftalık haftalık çalışma çalışma yasağından son- son- Sosyal Sosyal aidatlar (İşsizlik sigortası aidatları dahil) dahil) lara dan katılabilirler. itibaren iş piyasası Annelik önlemleri izninin sona ile ilgili ermesindelara sonraki katılabilirler. kontrol Annelik bakımından izninin işsiz sona olarak erme- düşülüyor. Bir Bir işte işte çalışmaya bağlı bağlı olmaksızın kayıt sinden edilen sonraki diğer kontrol insanlar bakımından gibi işsizlik işsiz süresini olarak kurs- annelik annelik tazminatı ödenirken otomatik olarak olarak aidat aidat sürelerinin yaratılması AVIG in ilkelerin önlemek kayıt edilen ya kısaltmak diğer insanlar için gösterdikleri gibi işsizlik süresini gay- beklenemeyeceği, zira zira bu bu bir bir çalışma çalışma ra erteleme ra erteleme süresinde çalışabilir mi mi (ya (ya işsiz- işsiz- ile aynı ile aynı değerde değerde olurdu olurdu diyerek diyerek bu bu uygulamaya lik lik tazminatı alabilir alabilir mi) mi) bu bu durumun annelilik tazminatını alma alma hakkını hakkını kaybetmeye sebep sebep anne- kadın kadın haklarını haklarını koruma koruma dernekleri sendikalalar çok çok karşı karşı çıktılar çıktılar bu bu durum durum Parlamento olup olup olmayacağı sorusu sorusu da da gündeme gelir. gelir. sendika- ters ters olmasına rağmen, diğer diğer geçim geçim günliği reti önlemek ispatlamak ya zorundalar. kısaltmak için gösterdikleri gay- tarafından çeşitli çeşitli müdahalelere sebep sebep oldu. oldu. hakkına sahip sahip kişilerle (askerlik yapanlar) eşit eşit reti ispatlamak zorundalar. 4) 4) İşsiz İşsiz olarak olarak kaydedilen kadınların annelik annelik davranılması sebebiyle, annelik annelik izni izni süresince EOG AVIG in uygulanmasında oluşan b. izni bir işe alma sosyal aidat nin nin yerine yerine geçebileceğini kabul kabul etmek etmek gerekir. gerekir. sorunlar süre süre için için çalışmaya başlayıp sonra sonra tekrar tekrar işsiz işsiz 55 b. Annelik izni bitmeden bir işe başlamak tazminatını alma hakkının ellerinden alınması sosyal aidatların ödenmesinin aidat ödemesi- sorunlar EOG AVIG in uygulanmasında oluşan Tam Tam tersine, tersine, yani yani annelik annelik izni izni bitmeden kısa kısa bir bir Madde Madde ATSG15 ye ye göre göre ön ön ödemeler b. Yardım b. Yardım almanın çerçe çerçe süresinin uzatılması 1) Genel Hasarı Azaltma Yükümlülüğü ile uyum olan olan annelerin durumu da da sorun sorun yaratmıştır. Madde Madde Harf Harf a a EOV nin açık açık içeriğine rağmen, Madde Madde 9b Fıkra 9b Fıkra 1 AVIG 1 AVIG on on yaşının yaşının altında altında olan olan a. İş 1) arama Genel gayretleri Hasarı Azaltma Yükümlülüğü ile uyum denkleme kasasının işsiz işsiz annlere, annlere, yasal yasal koşullar koşullar bir bir çocuğun eğitimine ayrılan ayrılan zaman zaman için için yar- yardımların Bir Bir anne, anne, doğumdan sonraki dokuzuncu haf- haf- yerine yerine getirilmesine rağmen, annelik annelik tazminatı bir bir çerçe çerçe süresi süresi yürürlükte ise ise EVG nin a. İş arama mahkeme gayretleri kararına göre işsiz kala-catadatadan itibaren tekrar tekrar çalışabilir. Ancak Ancak çalıştığı hakkını hakkını rmedikleri durumlar olmuştur.özellikle tekrar tekrar kayıt kayıt tarihinde yeterli yeterli aidat aidat süresi süresi koşulu koşulu ğını EVG nin bilen her dava kişi hukukuna işsizliği önlemek göre işsiz için kalacağını bilen gelen her herşeyi kişi işsizliği yapmalı, önlemek özellikle için daha elinden kını kını kaybeder. Yani Yani işsizlik işsizlik sigortasının bakış bakış geleyemeyen tazminatı aidat aidat süresini süresini doldur- doldur- andan andan kalan kalan annelik annelik gündeliklerini alma alma hak- hak-işsizlik işsizlik süresinden önce önce bir bir işte işte çalıştıklarını bel- bel- yerine yerine getirilmemiş ise, ise, konulan sigortalıların elinden lehine lehine yardım yardım almanın çerçe çerçe süresinin 2 yıl 2 yıl işsiz gelen kalmadan herşeyi önce yapmalı, iş aramalı. özellikle İÖrneğin daha işsiz bir kal- açısından, eğer eğer işsizlik işsizlik sigortası tarafından maktan maktan muafiyet temelinde alan alan kadınlar mağdur mağdur uzatılmasına imkan imkan tanıyor. Bu Bu düzen düzen çocuğunuğunun eğitimi eğitimi ile ile ilgilenmek üzere üzere hak hak edişine edişine zorlu yurt bir dışında hamilelik geçirilen iş arama bir süre mecburiyetinden 12 ya zorlu bir nin nin AVIG AVIG Madde Madde Fıkra Fıkra 1 harf 1 harf b ye b ye göre göre sız sız sigortalı kadın kadın Madde Madde 70 ATSG 70 ATSG kapsamında ön ön çocu- eğitim, madan yurt önce dışında iş aramalı. geçirilen Örneğin bir süre ya bir eğitim, ödenecek yardımlar ret ret edilmişse, hak hak sahibi- sahibi- oluyor oluyor (Madde (Madde 14 AVIG). 14 AVIG). Bunun Bunun sonucunda sayı- sayı- ara ara rmiş rmiş olan olan sigortalı kişilere kişilere (erkek (erkek ya ya kadın)dın), tekrar tekrar kayıt kayıt yaptırdıklarında kişinin kişinin eği- eği- arama tutulması mecburiyeti için sebep daha değildir. işsiz kalmadan İş arama önce mecbu- rilememiştir, zira zira ATSG ATSG işsizlik işsizlik sigortası tara- tara- ka- muaf hamilelik tutulması 13 için iş arama bir sebep mecburiyetinden değildir. İş muaf gün güne içerisinde kadar işe ceza başlaması alabilir. beklenebilmeli. ödeme ödeme talep talep etmişlerdir. Ancak Ancak bu bu taleplere cevap cevap tim tim süresinden önce önce hak hak etmiş etmiş olduğu olduğu destek destek mevcut riyeti olup daha sigortalı işsiz kalmadan kişinin işsizliği önce mevcut kesin olup İşsizlik İşsizlik sigortasının hedefi, hedefi, işsizleri tekrar tekrar çalışmalışmak içib için teşvik teşvik etmek etmek olduğundan, kısa kısa bir bir öngörmemiştir. piyasasından ödenmeyen bir geri bir geri çekiliş çekiliş olarak olarak İş aramamak, dar devam eder. sayı ya nitelik olarak yetersiz süre süre için için çalışıp çalışıp sonra sonra annelik annelik izni izni bitmeden çafındafından ödenecek EO-ödemeleri için için ön ön ödemeleri bakiyesini almayı almayı mümkün kılıyor. kılıyor. Bu Bu süre süre iş iş olarak sigortalı bitene kişinin kadar işsizliği devam kesin eder. olarak bitene ka- kabul kabul ediliyor. iş arama İş aramamak, gayretlerinde sayı ya bulunmak nitelik olarak işsizlik yetersiz süresini arama uzatır. gayretlerinde Kanun bu durumlarda bulunmak işsizlik destek hak- süresini karar karar rildi. rildi. Böylece bağlantılı bir bir davranış iş tekrar tekrar işsiz işsiz olan olan anneleri cezalandırmamaya 5) Aile 5) Aile yardımlarına etkenleri Aslında Aslında bir bir aidat aidat süresi süresi mevcut mevcut ise ise eğitim eğitim süresi süresi kının uzatır. durdurulması Kanun bu şeklinde durumlarda bir ceza destek öngörüyor durdurulması (3 ila 18 gün şeklinde arasında). bir ceza öngörüyor (3 alındığı için, için, işsiz işsiz anneler işsizlik işsizlik tazminatı hakkının sağlanmış olacak. olacak. Annelik izni izni aynen aynen beklenebilir bir bir iş gibi iş gibi ele ele dikkate dikkate alınamaz. alınamaz. Ancak Ancak annelik annelik izni izni süresince süresince çalışılmadığından çalışılmadığından dolayı dolayı annelik annelik iznine iznine de de eğititim süresi süresi gibi gibi bakılması bakılması kararlaştırıldı. kararlaştırıldı. AVIG AVIG süresi Buna boyunca göre işsiz temel anneler olarak annelik iş aramak izninin zorun- tüm sü- Kanton Kanton sandıklarından aile aile yardımı talep talep et- et- eği- Buna ila göre 18 gün işsiz arasında). anneler annelik izninin tüm 2) 2) Doğumun sonradan bildirilmesi dolayısıyla aile aile yardımı da da almıyorlar. İlgili İlgili madde madde 9b 9b de de eğitim eğitim süresi süresi için için bir bir asgari asgari süre süre dalar. resi boyunca temel olarak iş aramak zorunda- Eğer Eğer işsizlik işsizlik kasası kasası ancak ancak yardımlar ödendikten mek mek için için gerekli gerekli adımları atmak atmak da da annelerin

13 kendi kendi görevleri. Annelik tazminatı uygulamasının başlamasınneğineğin bilgilendirme günleri günleri dolayısıyla) ya ya dan dan bir yıl bir sonra yıl sonra parlamaent parlamento sendika tara- sendika işsizlik işsizlik sandıkları ile ile ortak ortak çalışmalar halinde 6) 6) BVG-Koruması fından tarafından çeşitli hareketler çeşitli hareketler olduktan olduktan sonra SECO sonra ya ya uzmanlaşmış RAV RAV danışmanlıkları tarafındanfından. tara- Hamile Hamile kadınlara ya ya çeşitli çeşitli formlar Kantonların SECO Kantonların AVIG-İcra AVIG dairelerinden -İcra dairelerinden edinilen Aynı Aynı şekilde şekilde BVG-Kapsamı da da annelik annelik izninin izninin başlamasından gün gün sonra sonra bitiyor, bitiyor, böylece anneler kalan kalan annelik izni izni boyunca ölüm ölüm malulluk amlulluk risklerine karşı sigortalı değiller. Özel Özel olarak olarak sigorta sigorta yaptırmak yaptırmak yüksek primlerden yüksek primlerden dolayı çok dolayı uygun çok olmadığından, uygun olmadığından, BSV, mesleki BSV, önlemler Pansiyon hakkındaki Kasa Yasasını, Federal işsiz yasayı, annelerin işsiz annelerin annelik tüm annelik izni boyunca izni boyunca BVG de BVG de sigortalı olacakları şekilde şekilde değiştirmiştir. tüm tecrübeler edinilen hakkında tecrübeler bilgi hakkında almak istedi. bilgi almak kullanılışlı broşürler içeren içeren bir bir dosya dosya rildi rildi Böylece istedi Böylece yılında 2006 Ağustos yılında ayı ortasından Ağustos ayı ya ya bir bir danışmanlık kontrol görüşmesi sırasındrasında bilgilendirildiler. Bazı Bazı Kantonlar her her sı- Eylül ortasından ayı ortasına Eylül kadar ayı Kanton ortasına makamlarında kadar Kanton bi ranket makamlarında yapılmıştır. bir İki anket Appenzell yapılmıştır. (Dış İç İki hamile hamile kadına kadına örneğin tahmin tahmin edilen edilen tarihi tarihi Rhoden), Appenzell Basel (Dış Merkez, İç Glarus Rhoden), Jura Basel dışında Merkez, içeren içeren bir bir planlama dosyası dosyası ile ile kişisel kişisel bakım bakım tüm Glarus Kantonlar Jura cevap dışında rmiştir. tüm Soru Kantonlar katalogu cevap uyguluyorlar. Diğer Diğer Kantonlar annelik annelik izni izni üç rmiştir. konu hakkındaydı: Soru katalogu Kanton üç makamına konu hakkındaydı: bilgiler Kanton bunların makamına çalışanlara gelen iletilmesi, bilgiler iş larını detay-larını içeren kişisel içeren bir mektup kişisel gönderiyorlar. bir mektup gelen onu onu takip takip eden eden tekrar tekrar iş arama iş sürecinin arama sürecinin detay- aramanın bunların uygulaması çalışanlara iletilmesi, değerlendirilmesi iş aramanın İlgili gönderiyorlar. kişilere işsizlik İlgili tazminatı kişilere alma işsizlik hakları tazminatı konusunda alma hakları bilgilendirmek ko-nusunda başta bilgilendirmek işsizlik sandıkla- başta gerekli uygulaması hükümler. Bunun değerlendirilmesi dışında Genel açıklamalar gerekli 7) Kaza 7) Kaza Kapsamı cezalar. bölümü Bunun de dışında mevcuttu. Genel Mağdur açıklamalar anrının işsizlik görevi sandıkla-rının ise de, anne adaylarını görevi ise belirlemek de, anne nelerin bölümü belirlenmesi de mevcuttu. konusundaki Mağdur zorlukların annelerin konusunda adaylarını RAV ler belirlemek ile ortak konusunda çalışmak RAV ler şarttır, ile Annelik izni izni süresince tedavi tedavi masrafları SUVA SUVA tarafından sağlanmaktadır. Hak Hak edilen edilen gün- gündelikler ancak ancak annelik annelik tazminatı alma alma hakkı hakkı ışığında belirlenmesi (bkz. Yukarıda konusundaki 8 de yapılan zorlukların açıklama) ışığında zira ortak kadınların çalışmak durumu şarttır, zira sandıklarda kadınların mevcut durumu makamlardan (bkz. Yukarıda rilerin 8 de sonuçların yapılan ilgili açıklama) kişilerin makamlardan gözlemleri ile kıyaslamak rilerin sonuçların mümkün ilgili olmadı. kişile- bilgilerden sandıklarda anlaşılmıyor. mevcut bilgilerden anlaşılmıyor. bittikten sonra sonra ödenir, ödenir, EO nun ödeme ödeme önceli- öncelirin gözlemleri ile kıyaslamak mümkün olmadı. 2) 2) Uygulama ğinden ğinden dolayı. dolayı. 1) Bilgi 1) Bilgi Annelik tazminatının uygulanmasındaki en en 8) İlgili 8) İlgili kişilerin belirlenmesi 29 Nisan 29 Nisan tarihinde tarihinde SECO, SECO, AVIG icra AVIG mer-icra sıkı sıkı yaşanan sorunlar özellikle kurumlar arası arası merkezlerini annelik annelik tazminatının tazminatının işsizlik sigortası işsizlik sigortasına ortak ortak çalışmaları ile ile ilgiliydi, özellikle de de anne- anne- Mevcut ri ri bankalarından, yani yani hem hem işsizlik işsizlik sigortasından hem hem de de EO dan, Temmuz ila ila Temmuz arasında annelik annelik dan dan dolayı dolayı mağdur olan olan işsiz işsiz annelerin sayısı sayısı tazminatın- bulunamadı. alınamadı. ödenmesinin etkileri hakkında sonuçları bilgilendirmiştir. hakkında lik lik tazminatının ödenmesine başta başta geç geç başlan- başlan- üzerinden bilgilendirmiştir. Aynı zamanda Aynı SECO, zamanda Annelik SECO, çalışan Anne-kalidınların çalışan korunması kadınların korunması adında bir bilgilendirme adında bir paylaşıyor. İlgili İlgili kurumların sayıca sayıca çok çok olması olması masından dolayı. dolayı. Bu Bu görüşü görüşü Kantonların çoğu çoğu bilgilendirme broşürü yayınlamıştır. broşürü yayınlamıştır. Toplamda Toplamda SECO nun (işsizlik sandığı, sandığı, denkleme AHV-Sosyal kasası, kaza Sigortalar sigortası, aile rumu, yardımı kaza sandığı, sigortası, hatta aile sosyal yardımı hizmetler) sandığı, Ku- SECO nun talimatları talimatları makamlar makamlar tarafından tarafından resmi resmi kanallardan iletilmiştir. ilteilmiştir. En En önemli bilgilendirme bilgi- biraz hatta karmaşık sosyal bir hizmetler) ortamın oluşmasına biraz karmaşık sebep bir Zira Zira işsizlik işsizlik sigortası istatistiğinin bakış bakış açısındasından annelik annelik izni izni işsizlikten çıkış çıkış anlamına açı- geliyor. geliyor. Ancak Ancak işsizlikten çıkışlar, aynen aynen tekrar tekrar kayıtlarda olduğu olduğu gibi, gibi, sebeplerine göre göre ayrılmıyomıyor (örneğin çalışma süresinin başlangıcı/ ayrıl- sonu, sonu, iş iş piyasasından geçici/kesin ayrılma, eğitimtim, annelik annelik izni). izni). eği- kanalı ekip ekip toplantıları idi. idi. Ancak Ancak olmuştur. ortamın Fakat oluşmasına bu durum sebep artık olmuştur. çözülmüştür. Fakat bu SECO nun talimatları her her yerde yerde orijinal orijinal şekli şekli Sorunlar durum teknik artık seviyede çözülmüştür. de oluşmuştur. Sorunlar An- teknik ile iletilmemiştir, makamlar kısmen kısmen kendi kendi iç iç nelerin seviyede işsizlik de sandığından oluşmuştur. resmi Annelerin olarak çıkış işsizlik talimatlarını ya ya ila ila iç iç talimatlarını yayınlamışlardır. Zug Zug Kantonunda Kantonunda örneğin örneğin sigortalıla- sigor-bu gerekip soru özellikle gerekmediği sandıkların belli ödeme değildi. istatistik- Bu sorun yapmaları sandığından gerekip resmi gerekmediği olarak belli çıkış değildir. yapmaları rın talıların acil soruları acil yüzünden soruları yüzünden bir Toplu bir dokümantasyokümantasyon oluşturulmuştur oluşturulmuştur Kanton kasası kendi Kanton Bahsi Kanton geçen Makamları sorunlar denkleme için önemlidir. kasaları ya Bahsi Toplu doleri özellikle Kanton sandıkların Makamları ödeme için önemlidir. istatistikleri broşürlerini kasası kendi SECO broşürlerini talimatının SECO gelmesinden talimatının Kanton geçen Makamları, sorunlar Kanton daha seyrek Makamları, olarak daha SECO seyrek Tek Tek esas olan burada AHV nin AHV da emrine sigortalı rilmesidir. çok gelmesinden önce oluşturmuştur. çok önce BSV olarak ile doğrudan SECO görüşüldüğünde ya BSV ile doğrudan çözül- oluşturmuştur. ya BSV Temmuz 2005 ila ila Temmuz 2006 olmalıdır arasındaki süre süre için, için, Madde Madde 29 EOV nin 29 EOV nin uygu- uygulanmasından dolayı mağdur olan olan yaklaşık kadın kadın olduğunu varsayıyor. RAV-Danışmanları Madde Madde ATSG ye göre göre dü. görüşüldüğünde çözüldü. bilgilendirme danışmanlık yükümlülüğü (genel (genel kişisel) kişisel) hakkında hassaslaştırılmıştır. En En çok çok meydana gelen gelen sorular sorular tekrar tekrar kayıt kayıt yapılmaspılması ile ile ilgili ilgili iş arama iş arama gayretleri ile ile ilgiliydi ya- RAV RAV çalışanlarının elinde elinde sigortalıların danış- danışmanlığı sırasında detaylı detaylı destek destek olacak olacak broşür, (bkz. (bkz. Bir Bir sonraki madde). Annelik Tazminatı alan alan işsiz işsiz anneler ko- ko- form, form, Çek Çek listeleri var. var. 3) 3) Annelik izninden sonra sonra kontrollerin tekrar tekrar nusunda Kanton Makamlarında Araş- Araş- Bilgilerin sigortalılara iletimi iletimi çeşitli çeşitli şekillerde başlatılmasında iş arama iş arama gayretlerinin değer- değer- 66 tırma tırma gerçekleştirilmiştir: Yazılı Yazılı dokümanlarla (ör- (örlendirilmesi

14 a) SECO-Talimatlarının uygulanması kalmaklar dadır. Gerçekten ilgilidir. de Gerçekten bazı anneler, de bazı kendilerine anneler, fından çok kısa sürede, yani yasa değişikliğinin Kantonlar, ilgili kişilere işsizlik sigortasına tek- kendilerine teklif edilen teklif bir işi edilen kabul bir etmek işi kabul du-rumunda etmek rumunda değiller, çünkü değiller, hemen çünkü çalışmaya hemen çalışmaya baş-lamaları 1 Temmuz 2005 te yürürlüğe girmesi arasında- hedeflerinin erken bir tarihte bildirilmiş oldulamaları mümkün mümkün değil. Bu değil. sorun Bu Genf sorun Kan-tonunda Genf ki süre içerisinde, uygulanmak zorunda kaldığu gerçeğinin altını çiziyorlar, bu yüzden annetonunda daha sık daha meydana sık meydana gelmektedir, gelmektedir, çünkü çünkü orada ğından dolayı oluştu, bu kısıtlı sürede SECO lik izni süresince gereken iş arama gayretlerinin orada annelik annelik izni 14 izni hafta 14 yerine hafta yerine 20 haftadır. 20 haftadır. Mart için Mart 2005 ten 2005 ten önce önce AVIG AVIG icra icra merkezlerine merkezleri- Eylül 2004 te halk tarafından kabul edilmesi ile rar kayıt yapıldığında işi arama gayretlerinin gösterilmesi aslında sorun olmamalı. Ancak talimatları ne gönderememiştir. SECO-Talimatları farklı şekillerde uygulanmış- İş arama gayretlerinin hedeflerinin hem kalitır. Böylece bazı Kantonlar kendi talimatlarını te hem kapsam olarak doğumdan önce belir- İş bulma sorunları özellikle Batı İsviçrede tar- uygulamışlardır, örneğin iş arama gayretlerinin lenmiş olduğu temelinden yola çıkarak bazı tışma yaratmıştır. Waadt Kantonunda hatta bu başlama süresi konusunda (annelik izninin 5., Kantonlar, eğer annelere çok yüklenildiyse, bu konuda Parlamento tarafından bir insiyatif baş- 9. Ve hatta 11. Haftasında ya annelik izninin hedefleri hafifletmeye meyilliler. Diğer Bazı Kan- bazı latılmıştır. bitiminden önceki 2 ay içerisinde). Kantonlar ise ise iş iş arama gayretlerinde kaliteye kapsamdan daha daha çok önem çok rip önem bu gayretlerin rip bu Bu esnada annelik izni süresince sigortalıla- tarihine gayretlerin o kadar tarihine önem o kadar rmezler. önem rmezler. rın bakımı ile ilgili sorular ortaya çıkmıştır. Denetlenmesi gereken spesifik sorular 71) Annelik tazminatının rolü Zira anneler istek üzerine doğumdan sonraki 9. Haftadan itibaren kurslara katılabilirler, ancak katılmamaları ya sebepsiz gelmemeleri cezalandırılamaz, aynı şekilde bir iş teklifinin ret edilmesi, zira annelik izni süresince kadın resmi olarak işsiz sayılmaz. Kantonlar işsizlik sigortası için tekrar kayıt yapıldığında çeşitli yolları izliyorlar. Bazı Kantonlar anneleri izin süresinden sonra bir kontrol görüşmesine dat ediyorlar, bazıları ise annelerin kendileri bunu talep edene kadar bekliyorlar. c) Uygulanmakta olan yaptırımlar sonuç olarak Annelik c) izni izni sırasında eksik eksik yetersiz iş arama iş çabalarını arama çabalarından etkiliyor dolayı uygulanan cezalar Kantonların hepsi, annelik izni süresince iş bulma gayreti göstermemekten ya az gayret göstermekten dolayı uygulanmış olan olan hükümleriların çok sınırlı sayıda mevcut olduğuna işaret ediyorlar. Ayrıca bu düşük sayı diğer alanlarda iş bulma gayreti göstermemekten ya az ya gayret az ceza- göstermekten gayret göstermekten dolayı uygulanmış dolayı uygulanmış olan hükümlere cezalara kıyasla kıyasla çok önemsiz çok önemsiz kalıyor, kalıyor, bu yüzden bu olan Kantonlar yüzden Kantonlar bu husus bu ile husus ilgili ayrı ile ilgili bir istatistik ayrı bir tutmuyorlar. istatistik tutmuyorlar. Hatta dört Hatta Kanton dört Kanton şimdiye şimdiye dek Annelik konusunda İsviçre de iki ana düşünce Annelik yönü hakim: konusunda Bir yandan İsviçre de annelik iki ana tamamen düşünce yönü karışmaması hakim: Bir yandan gerektiği annelik özel hayatın tamamen bir devletin hususu devletin sayılırken, karışmaması diğer gerektiği yandan özel tam hayatın tersine bir düşünce hususu sayılırken, de mevcut, diğer yani, yandan bu konuda tam tersine devletin bir aileleri düşünce destekleyen mevcut, bir yani, siyasete bu konuda ihtiyaç devletin olduğu düşüncesi. aileleri destekleyen bir siyasete ihtiyaç olduğu düşüncesi. Annelik tazminatı burada bir uzlaşma çözümüdür: Annelik Sosyal tazminatı sigortası burada değildir bir uzlaşma ama çözümüdür: Sosyal anneliğe sigortası değildir bağlı olan ama yasal çalışan çalışma anne- çalışan anne-lere yasağı lere anneliğie asgari bağlı annelik olan yasal izni süresince çalışma yasağı gelirsiz kalmamaları asgari annelik için izni süresince maddi bir gelirsiz destek kalmamaları için şekilde maddi annelerin bir destek meslek sağlar. Aynı hayatlarına şekilde sağlar. Aynı bir dek durumda hiç bir durumda bir hükmü bir uygulamış cezayı uygulamış değiller. uzun annelerin bir süre meslek için hayatlarına ara rmek uzun ya bir tamamen süre için b) Annelik izni süresince iş arama gayretlerinin hiç gösterilmesi koşuluna sigortalıların gösterdikle- Ancak değiller. bazı Ancak Kantonlar bazı Kantonlar da, iş bulma da, gayreti iş bulma gösterilmediği gayreti gös-terilmediği ya az gayret ya gösterildiği az gayret durum- göstelemektedirda kalmamalarını Bunun hedeflemektedir16. dışında metnin sadece Bunun en bırakmak ara rmek zorunda ya tamamen kalmamalarını bırakmak zorun- hedefri reaksiyonlar Bazı Kantonlar, annelerin %80 ila %90 ı kalardrildiği hükümleri durumlarda uygulamaktansa hükümleri uygulamaktansa iş bulunma araştırmayı olasılığını tercih annelik ettiklerini izni belirti- esna- mutabık. kapsadığı konusunda herkes mutabık. iş bulunma gerekli dışında hususları metnin sadece kapsadığı en konusunda gerekli hususları herkes darının annelik izninden sonra tekrar işsizlik olasılığını sandığına kayıt yaptırmadıklarını belirtiyorlar. yorlar. sında araştırmayı tercih ettiklerini belirtiyorlar. Pozisyonlarını Bunun sebebi, artık çalışmak istememeleri ya sebeplendirmek için, annelerin annelik izni süresince gösterdikleri iş bulma 4) Uygulamaya dair varılan sonuç annelik izni süresince iş bulma gayretlerini ispat gayretlerinden dolayı bir iş bulmuş olmaları etmek zorunda kalmalarına karşı Özet olarak, Kantonlar için öncelikle sigortalı olan dernekler olabilir. Tekrar kayıt yaptıran anneler ise işsiz kadınların bilgilendirilmesi önem taşıyor de- sendikalar Sosyal Günce Sağlık Komisyonunun kişiler olarak haklarını yükümlülüklerini binilebilir. Ne kadar erken bilgilendirilirlerse, 3 Ekim 2002 tarihli raporunun içeriğini liyorlar, özellikle hasar azaltma yükümlülüğü- işsizlik sigortasına karşı yükümlülüklerini o (Sayfa 24) öne sürdüler, buna göre annelik nü, genelde buna saygı gösteriyorlar. kadar iyi yerine getirebilirler. Kantonlar ayrıca, izni sadece annenin hamilelik sürecinden bu talimatları oldukça kısa vadede, annelik taz- doğumdan sonra dinlenmesine yönelik Sigortalıların reaksiyonları daha ziyade başaminatlarının devreye girmesinden kısa zaman değil, aynı zamanda ona ilk aylarda yeni rı oranı çok düşük olmasına rağmen, ya hiç önce, aldıklarına da üzülüyorlar. Ancak bu ge- doğan bebeğine yoğunlaşma zamanı da sağlamalı. olmamasına rağmen, bir iş aramakla ilgili zorunda faycikme, EOG nin icra talimatlarının BSV tara- Açıklamaları aynı şekilde çalışan işsiz kadınlara eşit davranılması gerektiğine de dayanıyor. Bunun için çalışan işsiz kadınlara eşit davranışın sadece annelik tazminatına hak kazanmaları ile sınırlı kaldığını hatırlatmak gerekir. Diğer tüm alanlarda ilgili yürürlükteki yasal hükümler geçerlidir (yani, Borçlar Kanunu serbest çalışmayanlar için geçerli olan Çalışma Kanunu, işsizler için AVIG, bu arada serbest çalışanların çalışma oranları yönetmelikle düzenlenmemiştir). Bundan dolayı, EOG da belirlenmiş olan farklı olan Anne farklı kategori- Anne kategori-lerinin durumunu durumunu doğrudan statüslerine doğrudan statülerine olan etklenleri bağlı olan ile etklenleri karşılaştırmak ile karşılaştırmak mümkün de- bağlı mümkün ğildir. Annelik de-ğildir. izni süresince Annelik izni iş bulma süresince gayretlerini ispat gayretlerini etmek zorunda ispat kalmalarına etmek zorunda karşı iş bulma kalmalarına olanların alıntı karşı yaptıkları olanların bölüm alıntı bağlamdan yaptıkları bölüm çıkarılmıştır bağlamdan aslında çıkarılmıştır tazminatın ertelenmesi aslında tazminatın durumunda ertelenmesi annelik izninin durumunda asıl süresine annelik tabi izninin kalınması asıl ile süresine ilgilidir, tabi kalınması annelik tazminatının ile ilgilidir, sadece annelik gelir tazminatının olması sadece ile ilgili gelir ifade tazminatı edilmiş hedefine ile ilgili uymamaktadır. ifade edilmiş hedefine uyma- olması maktadır. İş bulma gayretlerine gelince, bunun için sigortalı kadın tarafından belirli bir gayret bekleniyorsa da, yine de yasal hasarı azaltma yükümlülüğüne rağmen bu gayretler bir işte çalışmak ile kıyaslanamaz, zira bu da annelik tazminatının hedefine aykırı olurdu. Ayrıca ne ATSG de ne de diğer sosyal sigorta yasalarında Madde 329f OR nin karşılığı yoktur, bu madde olsaydı, bahsedilen sigortalar anneleri annelik izni süresince yasal yükümlülüklerinden muaf tutmaları gerekirdi. 2) İşsizlik tazminatının rolü İşsizlik tazminatı, sigortalı kişilerin işsizlik durumlarını kapsıyor hedefi, mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde yeniden iş bulmalarıdır. İşsizlik tazminatına hak kazanmak için, sigortalı kişinin iş aramaya niyetli olması şarttır, bu kişiden özellikle yeni bir iş bulmak için sürekli bir çaba göstermesi bakımından ilgili olması bekleniyor. 3) SECO-Talimatlarının Kantonlar tarafından farklı şekillerde uygulanması

15 Kanton Makamlarında yapılan anketin sonucunun da gösterdiği gibi, Kantonlar talimatları kendi uygulamalarına uyarlamışlardır. Bir yandan bu şekilde merkeze yakınlık sağlanmış olsa da, diğer yandan ama geniş uygulama yelpazesi yelpazesi sigortalı kadınlar kadınlar arasınd arasınd eşitsiz eşitsiz davranış muame- riski- sigortalı ne leye sebep olmaktadır. Bu Bu yüzden yüzden uygulamaların uygulamaların seviyede aynı seviyede olması olması arzu edilemektedir. arzu Annelik izni süresince iş bulma gayreti yükümlülüğünün karşıtları, ayrıca bir annenin tekrar kayıt olmadan önce iş bulmak için sarfettiği gayretlerin kontrolünün personel danışmanların insiyatifine bırakıldığına işaret ediyorlar, yani bu durumda kontrol tamamen keyfi yapılıyor. Bununla bağlı olarak burada bir karar insiyatifinin bırakılması gibi basit bir gerçeğin bile keyfiyet olarak yorumlanabileceğini hatırlatalım. Yine de pratik uygulama gösterdi ki, sigortalı kadınlar tamamen personel danışmanlarının insiyatifine bırakılmamışlardır, zira iş bulma gayretleri konusundaki hedefler doğumdan önce konuşuluyor beklenmedik durumların ortaya çıkması halinde bunlar tekrardan değerlendirilebiliyor. Ayrıca personel danışmanları kötüye kullanımı önlemek konusunda direktif alıyorlar, bu durum da ayrıca dentleniyor. denetleniyor. Buna bağlı olarak annelik izninden sonra tekrar işsiz olarak kaydolan anneler diğer iş arayan kişilerden daha kötü durumda değillerdir. 4) İş Bulma Gayretleri İlgili kadınlar, annelik izni süresince iş bulma gayreti göstermek yükümlülüğü ile işsizlik sigortasına karşı hasarı azaltmaya istekli olduklarını beyan ettiklerinin farkındalar. Sorun daha ziyade bu gayretlerin kapsamının annelik izni süresine bağlı olan sınırlamalar ışığında değerlendirilmesindedir. a) İş bulma gayretlerinin Faydaları aynı Yaşları yüksek olan işsizlerin iş bulma gayretleri konusunda Federal Sigorta Mahkemesi, iş bulma şansının düşük olmasının iş aramamak için yeterli bir sebep teşkil etmediğini ifade ifade etmiştir19. etmiştir. Aynı şekilde işsizlerin annelik izni süresince hemen başlayamayacaklarından dolayı daha düşük şansları olduğu gerçeği, iş arama mecburiyetinden muaf tutulmak için yeterince sebep değildir. (19 (BGE BGE V 225) V 225) Bunun dışında kısa sürede başlanması gereken mesleklerdeki iş ilanları (örneğin gastronomide) sayı olarak daha fazla oluyorlar, bu yüzden annelik izninden dolayı işe alınmaması durumu işsizliği önleme gayretleri içerisinde olumsuz ana kriter olarak değerlendirilemez. b) İş arama gayretlerinde kalite kapsamın değerlendirilmesi Genel olarak Kanton Makamlarının iş arama gayretlerinin global değerlendirmesinde uygun davrandıkları tespit edilmiştir, temel olarak sadece başvuru sayısına tekrar tekrar işe başlama iş başvurularına yoğunlaşmak başlama yerine tarihine iş arama yoğunlaşmak gayretle- tarihine rinin yerine kalitesine iş arama daha gayretle-rinin çok önem kalitesine rilmiştir. daha Bu konuda çok önem bir rilmiştir. kötüye kullanım Bu konuda tespit edilmemiştir. kullanım tespit bir kötüye edilmemiş-tir. c) İş arama gayretlerine tekrar başlamanın tarihi Annelik izni süresince de iş arama ilkesi temelde tartışılmasa da, iş arama gayretlerinin tekrardan başlatılması gerektiği tarih bir sorun teşkil ediyor. Bu konunun çözülmesi RAV danışmanları için ilgili annelerin tekrardan kaydedilme zamanında kontrollü işsizlik süresince hasarı azaltma gayretlerinin değerlendirilmesinde önemli bir destek olurdu. Ancak, anneliğin kişisel olarak yaşandığı farklı algılandığı bir durum olduğunu idrak etmek gerekir, bu yüzden bir çocuğun doğumundan sonra işsiz anneler için iş arama gayretlerine tekrar başlamak için genel olarak kabul edilecek bir tarihi belirlemek imkansızdır. Bu durumda RAV danışmanları için genel, iş bulma gayretlerinin değerlendirilmesi kanunu tarafından öngörülen kriterlere (ailevi durum, sağlık durumu, aranılan işin şekli v.b.) göre davranmaktan bu esnada EVG nin sürekli mahkeme yasamalarına kararlarına göre işsizliğe göre işsizliğe kısa bir kısa ara rildi- bir ara rildiğinde bile tüm bile ara tüm boyunca ara boyunca iş arama iş gayretlerinin devam etmesi devam gerektiğini etmesi dikkate gerektiğini almak- arama gayretle-rinin dikkate tan başka almaktan bir çare kalmıyor. başka bir İşsizlik çare kalmıyor. ne kadar İşsizlik yaklaşıyorsa, ne kadar o kadar yaklaşıyorsa, yoğun gayretler o kadar gerekiyor. Buna gerekiyor. rağmen yasama Buna rağmen organları mahkeme iş arama yoğun gayretler kararları gayretlerinin iş arama sadece gayretlerinin tekrar kayıt sadece yapılmadan tekrar kayıt önceki bir yapılmadan kaç güne yoğunlaşmasından önceki bir kaç hoşlanmıyorlar, fakat yine onaylamıyorlar, de RAV-Danışmanları fakat yine de iş güne yoğunlaşmasını RAV-Danışmanları arama gayretlerini değerlendirirken iş arama gayretlerini ilgili süre değerlendirirken içerisinde meydana ilgili gelmiş süre içerisinde olabilecek meydana özel durumları, olabilecek örneğin yeni özel durumları, doğan bebeğin örneğin annenin yeni gelmiş doğan sürekli bakımına bebeğin ihtiyaç annenin duyacağı sürekli sağlık bakımına sorunları, dikkate duyacağı almalı. sağlık sorunları, dikkate ihtiyaç almalı. 5) 5) Annelik Annelik İş İş Piyasası Piyasası Bir Kanton Makamının bir açıklaması bir annenin, hamilelik ya annelik izni süresince, bir iş bulmasının zorlukları ile ilgiliydi. SECO da çeşitli görüş bildirmelerin çerçesinde bu durumu tespit etmiştir, söz konusu, doğum zamanında bir iş ilişkisinin mevcut olup olmadığıydı. Kesin Somut olarak olarak ilgili ilgili denkleme AHV-Sosyal kasaları Sigorta sıkça işlerine sıkça son rilen işlerine anneler son ya, rilen işrenlerin anneler Kurumu ya anneler işrenlerin için çalışma anneler yasasına için göre çalışma geçerli yasasına olan göre koruma geçerli süresine olan tabi koruma kalmadıkları, süresine annelerin tabi kalmadıkları, leyhine değiştirilen annelerin çalışma eyhine sözleşmeleri değiştirilen ile uğraşmışlardır. sözleşmeleri Bu esnada ile özellikle uğraşmışlardır. çok kınanacak Bu çalışma esnada bir örnek özellikle açığa çok çıkmıştır; kınanacak bir bir kadın örnek çocuğunun doğumdan bir kadın dolayı çocuğunun iş yerine gelmediğinde, doğumundan açığa çıkmıştır; dolayı işinden iş uzak yerine kalması gelmediğinde, sebebiyle işinden süresiz uzak işten kalması çıkarılmıştır. sebebiyle Bunun süresiz dışında işten bazı çıkarılmıştır. işrenler, Bunun anne olan dışında çalışanlarından bazı işrenler, nasıl kurtulabileceklerini araştırmak nasıl için kurtulabileceklerini SECO bağlantıya anne olan çalışanlarından araştırmak geçmekten çekinmemişlerdir. için SECO ile bağlantıya Ayrıca medyada geçmekten yazıldığına çekinmemişlerdir. göre, küçük çocukları Ayrıca olan medyada kadınları işe almayı göre, açıkça küçük ret eden çocukları büyük olan şirketler ka- yazıldığına dınları de mevcut. işe almayı (Gelecekteki) açıkça ret anneler eden bu şirketler durumda de mevcut. potansiyel (Gelecekteki) işrenlerini korkutuyorlar anneler bu durumda galiba. potansiyel işrenlerini korkutuyorlar galiba. SECO nun Hem SECO nun elleri hem böyle de durumlarda denkleme kasalarının bağlıdır, zira elleri bu böyle sadece durumlarda özel hukukun bağlıdır, zira ilgi bu alanıdır. sadece Buna özel hukukun rağmen ilgi bilgi-lendirme alanıdır. Buna alanında rağmen bilgilendirme gerekiyor, alanında ila hem çabalar işrenlere gerekiyor, hem hem de ila çabalar çalışan işrenlere kadınlara. hem de çalışan kadınlara. 8 Vargılar Vargılar Mevcut tespitlerin ışığında işsiz annelerin belirli sorunlarla karşılaştığı gerçeği inkar edilemez. Ancak bu sorunlar genel durumların toplamından kaynaklanıyor, bu durumlar ise işsizlik sigortası tarafından değiştirilemez. Bu durumun karşısında annelik izni süresince iş bulma gayretleri sorunu çok önemli görünmüyor. Ayrıca işsiz annelerin bebeklerinin doğumundan sonraki iş bulma gayretleri ayrı olarak ele alınsaydı (yani annelik izni süresince iş bulma gayretlerinden tamamen muaf tutulma) sadece işsizlik sigortasının temellerine aykırı olmazdı, uzun vadede rimli de olmaz, zira bu şekilde bir yandan işsizlik süresi uzamış olacak, diğer yandan bahsedilen grubun iş piyasasına tekrar entegre olmadaki sorunları da artacaktır. İşsizlik süresi ne kadar uzarsa, iş bulma olasılığı da o denli azalır, bu bir gerçektir. Ayrıca buna bir ya daha fazla küçük çocuğu olan bir annenin özel kişisel durumu da ekleniyor, buna bağlı olarak iş piyasası için müsaitlik durumu da azalabilir, bu da yine iş bulma olasılığını azaltmaktadır. Bu sebepten dolayı iş bulma gayretlerini ispatlama yükümlülüğünün devam ettirilmesi önemlidir, ancak annenin annelik izni süresince özel durumu da dikkate alınmalı. İş bulma gayretlerine tekrar başlama tarihine gelince, o konuda şunu belirtmek gerekir ki, tüm işsiz kişiler için geçerli olan genel ilkelerin uygulanması zaten her durum için özel olarak uyarlanmış kişisel bir değerlendirme içermektedir, annelik izninden sonra tekrar işsizlik sigortasından faydalanacak anneler de dahil

16 Gürültü Kirliliği Anneliğin Korunması 1. Giriş Hamilelik boyunca kadınlar fizyolojik değişikhamilelik boyunca kadınlar fizyolojik değişiklikler yüzünden çalışma koşullarında çalışlikler yüzünden çalışma koşullarında çalışma ortamında meydana gelecek değişikliklere ma ortamında meydana gelecek değişikliklere karşı daha hassas olur. Ayrıca bazı fiziksel, kimkarşı daha hassas olur. Ayrıca bazı fiziksel, kimyasal biyolojik faktörler de fötüsün gelişmeyasal biyolojik faktörler de fötüsün gelişmesine zararlı bir etki yapabilir. Hamile kadının sine zararlı bir etki yapabilir. Hamile kadının gürültüye maruz kalması ile ilgili ne diyebiliriz gürültüye maruz kalması ile ilgili ne diyebiliriz peki? Aşağıdaki metin bu konudaki bilimi, aypeki? Aşağıdaki metin bu konudaki bilimi, ayrıca literatürde yasalarda önerilen önlemleri rıca literatürde yasalarda önerilen önlemleri araştırmaktadır. araştırmaktadır. 2. Literatürün özeti 2. Literatürün özeti 2.1 Fötüs ne duyabilir? 2.1 Fötüsfötüs ne duyabilir? Sağlıklı 23. Hamilelik haftasından, en geç Sağlıklı fötüs 23. Hamilelikitibaren haftasından, enuyageç 28. Hamilelik haftasından akustik 28. Hamilelik haftasından itibaren akustik uyarılara reaksiyon gösterebilir. Annenin kalp atışı, rılara reaksiyon kalpsesleri atışı, sesi, nefes alışı, gösterebilir. hareketleri Annenin bağırsak sesi, nefes alışı, hareketleri bağırsak sesleri uterustaki ses ortamının başında gelir. Bu arka uterustaki ses ortamının başında gelir. Bu arka fon gürültüsü hiç 28 db nin altına düşmez fon hiç 28 db nin altına düşmezdış annegürültüsü şarkı söylediğinde 84 db ye bulabilir. anne şarkıseslerin söylediğinde db ye bulabilir. tan gelen fötüse84 ulaşabilmesi için Dışarka tan seslerin fötüse için arka fon gelen gürültüsünden dahaulaşabilmesi güçlü olmalılar fon güçlü olmalılar dahagürültüsünden alçak frekanslarıdaha olmalı; yüksek frekanslar daha alçak frekansları olmalı; yüksek ise annelik dokusu tarafından kısılır. frekanslar ise annelik dokusu tarafından kısılır. zarar rebilir yeni doğan bebeklerde öğrenme zorluğuna sebep rebilir. Özellikle alçak frekanslar çok tehlikelidir. İşitme kaybı ilk başta yüksek frekansları etkiler (4000 Hz) 1,6,10. Gürültüye kalmanın dışında aygürültüye maruzmaruz kalmanın dışında ayrıca rıca vardiyalı çalışma düzeni de varsa, duvardiyalı çalışma düzeni de varsa, bu bu durum rum düşük yapma hamilelik yüksek tansiyodüşük yapma hamilelik yüksek tansiyonu nu risklerini arttırabilir. risklerini arttırabilir. rültü olan alçak frekanslı gürültü emisyonları için bilinirler. Ancak, genelde erkeklere ayrılmış olan, saat endüstrisindeki torna presleme gibi işlerin yapıldığı yerlerinin vizitaj kontrol gibi ka- Birkaç araştırma erken doğum intrauterin bir gelişim geriliği için hafif yükselmiş bir risk olduğunu varsaymakatdır. varsaymaktadır. Bu Bu tip tip etkiler her gün 8 saat ya daha uzun bir süre boyunca 85 90dB(A) ya db(a) yamaruz maruz kalındığında gözlemila 90 kalındığında gözlemlenlenmiştir. BuBuaraştırmanın miştir1,6,11. araştırmanın konusu konusu mesleklerinden ya diğer hayat koşullarından dolayı (örneğin havalimanının yakınında yaşayan kadınlar) gürültüye maruz kalan kadınlardır. Eğer hamile kadın aynı zamanda gürültüye, birçalışma çalışmapozisyonuna pozisyonuna varayaktaki bir yaya vardiyaçalışmaya kilolıdiyalı çalışmaya maruzmaruz kalırsa,kalırsa, doğumdoğum kilosundaki sundaki kayıp daha daolmaktadır. belirgin olmaktadır. kayıp daha da belirgin Devamlı gürültüye maruz kalması annede tansiyonun yükselmesine yorgunluğa sebep olabilir. Stresin de doğum kilosuna etkisi vardır: Anestezi ile ya anestezisiz olarak rahatsız edici ağır gürültüye (100 db Frekans 9-34 khz) maruz kalan fareler üzerine yapılan bir ararştırma gürültünün dolayılı olarak doğum kilosuna, tahminen annenin ruhsal durumundan dolayı, yansıdığını düşündürmektedir. Çeşitli araştırmalar 4000 Hz de 10 ila 20 db lik intçeşitli Hz Hz ded10 rauterinaraştırmalar bir azalma e 2ilaila205dB lik db likintbir rauterin bir azalma 250 Hz d e 2 ila 5 db lik bir artış tespit etmişlerdir. artış tespit etmişlerdir. 27. ila 29. Hamilelik haftasındaki ispatın eşik değeri yaklaşık 40 db dir bu değer 42. Hamilelik haftasına kadar 13.5 db ye inmektedir; bu değerler yaklaşık yetişkin insanların değerleridir. 3. İlgili Branşlar 2.2 Gürültünün hamileliğe etkileri nelerdir? Anne adayının hamilelik süresince mesleği yüzünden 85 ila 95 db gürültü seviyelerine maruz kalması çocuğunun işitme seviyesine Sanayide en çok gürültü yaratan işler genelde hala çoğunlukla erkekler tarafından yapılmaktadır; örneğin inşaat ahşap endüstrisi, metal işleme, makineli işler patlatma işleri. 30 Kadınlar ise ağırlıklı olarak tekstil sanayinde, çamaşırhanelerde, kağıt karton branşında, lastik plastik ürünlerinin imalatında, gıda tütün branşında, havacılık şirketlerinde v.b. gürültüye maruz kalıyorlar. Havacılık şirketleri tekstil branşı özellikle çok tehlikeli bir gü- 31

17 dınlar tarafından yapılan işlerin yanında olması da mümkün. Bu durumlarda kadınlar, eğer iş yerinde önlemler alınmazsa, gereksiz yerde kendi işleri ile ilgili olmayan gürültülere maruz kalmaktadırlar. Böylece İsviçre de tahminen yaklaşık 220,000 kadın mesleklerini icra ederken gürültüye maruz kalıyorlar. 5. Yasal Koşullar 27. ila 29. Hamililek haftasında ispat eşiği yaklaşık 40 db dir 42. Hamilelik haftasına kadar 13,5 db ye düşmektedir, bu değerler yaklaşık yetişkin insanların değerleridir1. değerleridir. 4. İsviçre de bu sorunun boyutları İsviçre de 1960 yılında kadınların % 33 ü çalışıyordu (erkeklerin % 66 sı) yılında ise % 50 (erkeklerde % 63)13. 63). Eğer sadece 15 ila 64 yaşları arasındaki çalışan kişiler sayılırsa, 2002 yılında kadınların çalışma oranı % 71,6 idi, erkeklerde ise % 86, yılından1999 yılına kadar kadınların % 88 i ilk çocuklarının doğumundan hemen önce hala çalışıyorlardı. %5 i işsizdi sadece %7 si çalşışmıyordu. çalışmıyordu. Çalışan kadınların %62 si ilk çocuklarının doğumndan sonra tekrar çalışmaya devam ettiler15. ettiler yılının ilk çeyreğinde çalışan kadınların sayısı idi; tüm çalışanların toplamı ise dı. 23. Buna Buna göre göre kadınların oranı oranı % % 43,2. 43,2. Bu Bu oran oran branşlara göre göre değişiyor: Sektör, kadınların çalışma oranları % olarak Tüm sektörler 43,2 Tali alanlar 22,2 Üçüncül alanlar 50,7 İnşaat branşı 10,7 Ahşap işleme 11,1 Makine üretim 16,4 Kağıt karton branşı 27,4 Lastik plastik ürün üretimi 29,5 Gıda içecek maddesi üretimi 34,7 Tütün işleme 36,2 Saat endüstrisi 40,6 Havacılık 49,7 Tekstil branşı 51 Deri ürünleri ayakkabı üretimi 55,3 Giysi kürk ürünleri üretimi İsviçre de geçerli olan yasal koşullar İş kanunu Madde İşren, hamile emziren kadınları kendi sağlıklarının bebeklerinin sağlıklarının tehlikeye atılmayacak şekilde çalıştırmalı çalışma ortamlarını da buna göre düzenlemeli. 2. Yönetmelik ile hamile emziren kadınların zorlu tehlikle işlerde çalışmaları yasaklanabilir ya belirli koşullara bağlanabilir maddedeki koşullardan dolayı belirli işleri yapamayan hamile emziren kadınlar işren onlara eşdeğer bir iş bulamadığı takdirde maaşlarının %80 ini almayı hak ediyor, ayrıca ayni ücret için de uygun bir tazminat almalılar. İş Kanununun 1. Yönergesi Madde 62 Hamilelik annelik için tehlikeli zorlu işler 1. İşren hamile emziren kadınları tehlikeli zorlu işlerde ancak bir risk değerlendirmesi sonucunda anne çocuk için doğrudan bir tehlike olmadığı, ya böyle bir tehlikenin uygun önlemlerle yok edilebileceği kanısına varılmış ise çalıştırabilir. Madde 4 e göre diğer hariç bırakma sebepleri saklı kalacaktır. 2. Hamile emziren kadınlar için tehlikeli zorlu 2. Hamile işler olarak emziren sayılan kadınlar işler. Bunlar için tehlikeli kadınlar zorlu çocukları işler olarak için tecrübelere sayılan işler. göre Bunlar olumsuz kadınlar etkileri çocukları olabilecek için tüm tecrübelere işlerdir. göre olumsuz etkileri Zararlı olabilecek ışınlara tüm ya işlerdir. gürültüye maruz kalınan 3. işler. 3. Zararlı ışınlara ya gürültüye maruz kalınan 4. işler. Federal İktisat Departmanı yönetmelikte madde 2 de sayılan tehlikeli zorlu işlerin nasıl 4. değerlendirileceğini Federal İktisat Departmanı tespit etmiş. yönetmelikte madde 2 de sayılan tehlikeli zorlu işlerin nasıl değerlendirileceğini tespit etmiş

18 Madde 63 Risk değerlendirmesi; bilgilendirme 6. Vargılar 1 Anne çocuk için tehlikeli zorlu çalışmaların yapıldığı işletme madde 62 ye göre hamilelik durumunda uzman bir kişi tarafından bir risk değerlendirmesi yaptırmak zorunda. 2 Madde 62 ye göre ilk risk değerlendirmesi işletmede ya işletmenin bir bölümünde kadınları çalıştırmadan yapılmalı çalışma koşulları önemli ölçüde her değiştiğinde tekrarlanmalı. 4 İşren tehlikeli zorlu işlerde çalışan kadınların hamilelik annelik ile ilgili riskler hakkında zamanında, kapsamlı uygun bir şekilde bilgilendirildiklerinden emin olmalı. EVD nin hamilelik annelik için tehlikeli zorlu işler hakkındaki yönergesi Madde 11 Gürültünün etkisi Hamile kadınların ses seviyesi 85 db(a) (Leq 8 Saat) olan iş yerlerinde çalıştırılmaları yasaktır. Infra- Ultrasona maruz kalınması ayrı olarak değerlendirilmeli. 5.2 Avrupa Birliğinin talepleri Mesleğe bağlı olarak yüksek gürültüye maruz kalınması fetüsün sağlığını etkileyebilir. Sürekli gürültüye maruz kalmak tansiyonun yükselmesine yorgunluğa sebep rebilir. Şimdiye dek edinilen tecrübelere göre fetüsün hamilelik boyunca sürekli gürültüye maruz kalması çocuğun sonraki işitmesini olumsuz etkileyebileceğine alçak frekansların daha tehlikeli olduğuna dair güçlü tahminler mevcut. 86/188/EWG ilkesine tabi kalmak gerekir. İşren, hamile, yeni doğum yapmış ya emziren kadınların 86/188/EWG ilkesine dayanan ulusal gürültü sınır değerine maruz kalmamalarını sağlamalı. Kişisel önlemler için kullanılan malzemeler fetüsü fetüsü gürültüden gürültüden koru- koru-mamaktadır. 20,21. Sanayide kadınlar çoğunlukla tek bir tehlikeye maruz kalmazlar. Çoğu zaman gürültünün yanında başka risk faktörleri de mevcuttur, örneğin zorlu çalışma pozisyonları (ayakta çalışma), ağır fiziksel çalışma şartları, kimyasal maddelere maruz kalma, çalışma ritmi ya olağandışı çalışma saatleri. Bu yüzden bir risk analizi bütün bu yükleri, maruz kalma sürelerini, frekanslarını tehlikelerini dikkate almalı. Bu yüzden tümcel bir yaklaşım şart. Bir iş yeri değerlendirmesinde özellikle gürültü sorunu ile ilgili, maruz kalınan yoğunluk frekans dikkate alınmalı. Ayrıca çalışan kadınların ( genel olarak halkın) gürültü tarafından kaynaklanan hamilelik riskinden tamamen habersiz olduklarına işaret etmek gerekir, bu yüzden bu bağlamda bilgilendirmek için büyük çabaların harcanması gerekir. Gürültüyü kaynağında ya yayılma yerinde azaltmak ya durdurmak için alınan önlemlerin önemini hatırlayalım. Bu önlemler tüm çalışanlara böylece şirketete de faydalı olurdu. Kişinin korunması için alınan önlemler (Kulaklık takılması) konusunda ise onların fötüsü korumadıklarını dikkate almak gerekir. Tali önlemler de yine önemlidir: Hamile kadının tıbbi kontrolleri, ayrıca uterusta gürültüye maruz kalan çocuklar için işitme testler???? SIKÇA SORULAN SORULAR???? SIKÇA SORULAN SORLAR 34 35

19 1İşrenin İşrenin sağlığımı korumak için gerekli önlemleri alması için hamile kalana kadar beklemem mi gerekiyor? (Madde 63 ArGV 1 (s. S. 8, Bst. b) Hayır, iş yerinizde hamile kalmanız durumunda sizin için tehlikeli ya zorlu olabilecek işler yapılıyorsa, işreninizin konusunda uzman bir kişi tarafından bir risk değerlendirmesi yaptırması gerekiyor. Ayrıca sizi de bu risk değerlendirmesinin sonuçları bundan dolayı alınacak önlemler hakkında bilgilendirmek zorunda. 2Kendi doktorumun risk değerlendirmesinin sonucuna erişimi var mı? Annelerin Korunmasına Dair Yönetmelik Madde 2 3 Et. Mesleğinizi icra etmenizin sağlığınız açısından uygun olup olmadığına karar rmek için bu bilgilere ihtiyacı var. Sağlık durumunuzu değerlendirecek olan kişi odur ne de olsa. 3Hamileyim. Risk değerlendirmesine göre benim işim kendi sağlığım çocuğumun sağlığı için bir tehdit oluşturuyor, bu riski ortadan kaldırmak için alınacak önlemler mevcut değil. Ne yapabilirim? Madde 35 ArG; Madde 64 ArGV 1 İş reniniz sizi eşit değerde, ama sizin için tehlike içermeyen bir yere transfer etmek zorundadır. Eğer bu mümkün değilse, çalışmayıp evde kalmaya doğuma kadar maaşınızın %80 ini almaya hakkınız var. 4Hamileyim gece çalışıyorum. İşrenim bana gündüz yapılacak bir iş teklif edemediğinden dolayı bir ay evde kaldım, o bir ay için maaşımın %80 ini aldım. Şimdi gündüz çalışıyorum fakat hastalandım. Daha önce bir ay için maaşın %80 ini ödediği için işrenim bana hastalığım süresince maaş ödeyemeyecek mi? Madde 35b ArG; Madde 324a OR Hayır. Teklif edilmeyen gündüz çalışma yerine ödenen %80 maaş ödemesi hastalık süresi ya diğer kendi kabahatiniz olmayan çalışma engelleri için ödenen maaştan bağımsızdır. İşreniniz size hastalık süresince - eğer gündelik sigortası yoksa kullanılan tabloya göre maaş ödemek zorundadır. 5Hamileyim. Saat endüstrisinde çalışıyorum, kalite kontrolleri yapıyorum. İş yerim çok gürültülü makinelerin yanındadır. İşrenime bu konuda şikayetimi bildirdim, bana kulak tıkacı rdi. Bu yeterli midir? Madde11 Anneleri Koruma Yönetmeliği; Madde 35 ArG ; Madde 64 ArGV 1 Hayır. Kulak tıkaçları sadece sizi korur, çocuğunuzu değil. Eğer gürültü seviyesi 85 db(a) ya ulaşırsa ya bu seviyeyi geçerse bu çocuğunuz için tehlikeli olur. Durumun değerlendirilmesi için bir risk değerlenmesi yapılmalı. Eğer 85 db(a) sınır değerine ulaşıldığı sonucuna varılırsa, işreniniz sizi daha az gürültülü bir iş yerine transfer etmesi gerekir. Eğer bu mümkün değilse, siz evde durup maaşınızın %80 ini almaya hak kazanmış oluyorsunuz. 6Hamileyim. İşim çerçesinde bütün gün egzoz gazları soluyorum. Doğmamış çocuğum için endişeleniyorum. Endişelerimde haklı mıyım? Madde 13 Annelerin Korunmasına Dair Yönetmelik; Madde 35 ArG ; Madde 64 ArGV 1 Egzoz gazları örneğin karbonmonoksit (CO) içerir. Bu gaz anne çocuk için çok tehlikeli olarak kabul ediliyor. Hamile kalabilecek yaşta olan kadınların işren tarafından bu konuda bilgilendirimeleri gerekir; hamile kadınlar emziren anneler böyle iş yerlerinde çalıştırılmamalı. İşreniniz sizi derhal transfer etmek zorunda. Eğer bu mümkün değilse, evde kalıp maaşınızın %80 ini almaya hakkınız bulunuyor. 7Hamileyim. Bazı günlerde gerçekten yorgun hissediyorum. O zaman dinlenmeye ihtiyacım oluyor. Bu mümkün mü? Madde 35a ArG; Madde 34 ArGV 3 Et, ihtiyaç hissettiğinizde iş yerinden ayrılabilir ya izin alabilirsiniz. Ancak bu süreler SIKÇA SORULAN SORLAR ???? SIKÇA SORULAN SORULAR????

20 için maaş almayabilirsiniz. Eğer bir doktor raporu sunup çalışamama durumundaki maaş hak edişinizi dahat tam almadıysanız maaşınız bu süreler için devam eder. Size iş yerinizde uygun bir yerde, belki ayrı bir odada yatıp dinlenme fırsatının rilmesi gerektiğine de dikkat çekmek gerekir. 8Hamileyim. İş sözleşmeme göre haftada 40 saat çalışmam gerekiyor. Şu anda iş yükü oldukça fazla herkes fazla mesai yapmak zorunda. Ben de fazla mesai yapmak zorunda mıyım? Madde 60 ArGV 1 Hayır. İşreniniz sizin sözleşmede belirtilen süreden fazla çalışmamanıza dikkat etmeli. Hiç bir durumda bu süre haftada 40 saat günde dokuz saati geçemez. 9Hamileyim. Genelde vardiyalı çalışıyorum, bazen de gece vardiyasında. Benim durumumda uykusuzlukla artık baş edemiyorum. Ne yapabilirim? Madde 35a 35b ArG (bkz. S. 10, Bst. c d, Hamile kadınların doğuma 8 hafta kala saat 20 ila 06 arasında çalışmaları yasaktır.tüm hamilelik boyunca doğumdan sonraki 8. Ila 16. Haftası arasında işreniniz size eşdeğerli bir gündüz işi teklif etmeli. Gece çalışmaya devam edip ya gündüz işini kabul etmek arasında karar rmeniz gerekir bu durumda. Eğer eşdeğerli bir gündüz işi teklif edilemiyor ise, gece çalışamazsanız ya çalışmak istemiyorsanız maaşınızın %80 ini almaya hakkınız var. 10 Hamileyim sekreter olarak çalışıyorum. Bütün gün oturarak çalışıp iş yükümün çok fazla olduğundan işimi yorucu olarak algılıyorum. İşrenim evde kalmama izin rmiyor çünkü yaptığım işin yorucu olduğunu düşünmüyor. Doktor raporum yok. Ne düşünmem gerekiyor? Madde 35a ArG (s. S. 12, Bst. a b, S. 22 ff.) Sizin isteğiniz üzerine çalışmaktan muaf tutulabilirsiniz. Doktor raporu işinizin objektif olarak yorucu olduğuna dair bir tespit mevcut değilse, işreniniz size bu durumda maaş ödemek zorunda değildir. Böyle bir ücretsiz izin annelik tazminatının meblağını etkileyebilir, zira bu tazminat doğumdan önceki ortalama gelir üzerinden hesaplanmaktadır. 11 Hamileyim. İşrenime bunu bildirmek zorunda mıyım? Sizi buna zorlayacak bir durum yok. Ancak durumunuzu ne kadar erken bildirirseniz, işreniniz de o kadar erken iş yerinizi uygun bir şekilde donatabilir sizi de böylece daha iyi koruyabilir. Örneğin bazı kimyasal ürünler özellikle hamileliğin ilk başında çok tehlikelidir, bunu unutmayın. 12 İşrenime hamile olduğumu söyledim beni işten çıkardı... Madde 336c OR (s. S. 24 f.) Eğer süresiz bir iş sözleşmeniz varsa deneme süreniz de geçtiyse, işreninizin sizi hamilelik süresince doğumdan sonraki 16 hafta içerisinde işten çıkarması yasaktır. Bu işlem geçersizdir. Maaş alma hakkınızı kaybetme riskine girmemek için mümkün olduğu kadar çabuk mümkünse yazılı olarak işreninize çalışmaya devam etmeye hazır olduğunuzu bildirmeniz gerekir. 13 Yeni doğum yaptım hemen çalışmaya başlamak istiyorum. Bu mümkün mü? Madde 35a ArG (bkz. S. 18) Hayır, doğumdan sonraki ilk 8 hafta içerisinde işreninizin sizi çalıştırması yasaktır. 8 haftadan sonra çalışmaya devam edebilirsiniz, ancak o zaman ücretli annelik izni hakkınızı kaybedersiniz. 14 Çocuğum doğdu ben annelik izninden sonra tekrar çalışmaya başladım. Ancak çocuğum çok sık hastalanıyor kreş de hasta olduğunda bakmayı ret ediyor. Ne yapabilirim? Madde 36 ArG; Madde 324a OR Çocuğunuzun doktor raporunu sunarsanız işreniniz size (ya babasına) çocuğunuzun bakımı için gereken süre için (her hastalık durumu için 3 güne kadar) izin rmek zorundadır. Bir yakının hastalığı çalışan için, çalışamama sebebi olarak sayılır daha önce bu konudaki haklarınızı tamamen kullanmadıysanız maaşınızın size ödenmesi gerekiyor. 15 Hamileyim şimdiki işrenim için 1 Temmuz 2004 tarihinden beri çalışıyorum. 15 Haziran 2005 tarihinde hamileliğimden dolayı doğuma kadar yatmam gerektiğini belirten bir doktor raporu sundum. 15 Ağustos 2005 tarihinde doğum yaptım. Doğumdan önceki haklarımla ilgili nasıl bir bilgi rebilirsiniz? Madde 324a OR (bkz. S. 12 ff.) Çalışmanızın ilk yılında (1 Temmuz 2004 ila 30 Haziran 2005) 3 haftalık maaş almaya hakkınız bulunuyor. 1 Temmuz 2005 tarihinde çalışmanızın ikinci yılına girmiş oldunuz bu tarihten itibaren Bern tablosuna göre 1 aylık maaş almaya hakkınız var (Varsayılan: İş yeri Bern Kantonundadır). Bu durumda işreniniz size 15 Hazirandan 31 Temmuza kadar (2 hafta bir ay) maaş ödemek zorunda. 1 ila 15 Ağustos 2005 tarihi için maaş alamıyorsunuz, çünkü eğer iş sözleşmeniz ya bir GAV ile ila haklarınız sağlanmadığı sürece işren için çalışamama durumunda alacağınız tazminat hakkınızı tamamen kullanmış oldunuz. 16 Ben doğum yaptım 14 haftalık annelik iznim bitti. Kendimi çok coşkulu hissediyorum, fakat yine de hemen çalışmayıp çocuğumla biraz daha zaman geçirmek istiyorum. Buna hakkım var mı? Madde 35a Fıkra 3 ArG, Madde 324a OR (bkz. S. 20, Doğumdan sonraki 15. Ve 16. Haftalar boyunca, hemen çalışmaya başlamama hakkınız bulunuyor. Bu süreden sonra, eğer tıbben bir mani yoksa, çalışmaya başlamanız gerekiyor. Ancak işreniniz size bu 2 hafta için maaş ödemek zorunda değildir, zira artık ücretli annelik izniniz bitmiş çalışmamak için bir maniniz de yok. Ancak eğer çocuğunuzu emziriyorsanız, işreniniz sizi eğer istemiyorsanız çalışmak için zorlayamaz, 16. Haftadan sonra da, ancak bu süre için maaş alamazsınız Ağustos 2005 tarihinde doğum yaptım. İş sözlememi doğumdan önce 30 Eylül 2005 tarihi itibariyel feshettim. Annelik iznim 6 Kasım 2005 te biteceğine göre tüm ücretli annelik iznini alma hakkım var mı? (Madde 16b EOG) Et. Tüm ücretli annelik iznini kullanabilmek için doğum tarihinde sözleşmeli olmanız gerekiyor. Bu bağlamda sonra tekrar bu işe devam edip etmeyeceğiniz önemli değildir Ağustos 2005 tarihinden beri hamileyim 1 Mayıs 2006 tarihinde doğum yapacağım, işrenim 25 Haziran 2005 tarihinde üç aylık fesih süresine uyarak sözleşmemi 30 Eylül 2005 tarihi itibariyle feshetti. Bu fesih geçerli midir? Doğumdan sonra annelik iznine ayrılmaya hakkım var mı? Madde 336c OR (s. S. 24,) Eğer fesih çalışamama süresinden önce çalışamama süresi içerisinde bulunan bir tarih için açıklanmış ise, fesih süresi beklemeye alınıp ancak bu süreden sonra tekrar yürürlüğe girer. Bu durumda sözleşme bitimi 31 Ekim 2006 tarihine kadar ertelenir (bkz aşağıdaki tablo). Eğer doğum tarihinde gerekli koşullar mevcut ise, özellikle de sözleşmeli olma şartı, ücretli annelik izni almaya hakkınız var. 19 Doğumdan altı ay sonra bebeğimi hala emzirdiğimden dolayı hakkım olduğu üzere evde kaldım. Bu yüzden işrenim işime son rdi. Bunu yapmaya hakkı var mı? Madde 9 GlG; Madde 336b OR Hayır. Eğer emzirdiğinizden dolayı işinize son rildiyse bu işlem yasal değildir. Buna itiraz edecekseniz, en geç fesih süresinin sonuna kadar yazılı olarak itiraz etmeniz gerekir. Eğer işreninizle sözleşmeye devam etmeniz için bir mutabıkata varamazsanız bu durumu mahkemeye taşımak 6 aylık maaşa kadar bir tazminat istemek için 180 günlük bir süreniz var