HAFTA BITERKEN PANORAMA

Transkript

1 HAFTA BITERKEN PANORAMA Hazırlayan/Derleyen: Veysel KAYA, HAFTANIN SÖZÜ : Kaval çalmak, üflemek demek değildir, parmaklarınızı da hareket ettirmelisiniz GOETHE YAĞLIK AYÇİÇEĞİ & HAM AYÇİÇEĞİ YAĞI: 1- YURTİÇİ YAĞLIK AYÇİÇEĞİ: Haftanın Özeti: Trakya da hasat fiilen bitmiştir ( % 95 min. ). Anadolu da da sona yaklaşmıştır ( % 80 ). Türkiye geneli ise % 90 civarıdır. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Referans fiyat 640 $/mt dan 750 $/mt a yükseltilmiştir ( = $/mt, yani TL/mt ). 385 $/mt CIF Marmara minimum bid/alıcı fiyatının % 40 dönüşüm ithal maliyeti bile TL/mt dur. USD/TL paritesi hala nispeten güçlüdür. Hasat fiilen bittiğinden çiftçiden mal akışı ciddi anlamda azalacaktır ki haliyle de tüccar, depocu çiftçi, Birlikler ( TB, kamyon-üstü ) ve yurtdışından satış fiyatları daha yukarı olacaktır. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Dünyada rekor yeni-mahsul potansiyeli bulunmaktadır. Piyasada genel bir belirsizlik/kafa karışıklığı hakimdir. Piyasa oyuncuları eskisi kadar finansal anlamda güçlü değildir!!! Her ne kadar Trakya düşükse de, Türkiye yeni-mahsulü geçen sezonun yaklaşık 100 Bin Ton üzerindedir. Bizim Beklentimiz:??, Mevcut şartlarda, 40 yağ Trakya da /- 25 TL/mt seviyelerinde oluşabilir. USD/TL paritesi, ithal maliyetleri, Hamyağ/Küspe fiyatları, mevzuat, Birliklerin ( TB vb ) satım politikaları ve çiftçi/tüccar vb satış ilgisi nihai fiyat belirleyici faktörler olacaktır. 2- İTHAL YAĞLIK AYÇİÇEĞİ: Haftanın Özeti: Karadeniz Yağlık Ayçiçeği ticaretinin kalbi Varna/Köstence de, yeni-mahsul Ekim 2016 teslimi ( alıcı ) vs $/mt ( satıcı ) seviyelerindedir. CIF Marmara da ise alıcı vs $/mt satıcı ( piyasada çok farklı fiyat var ) seviyeleri konuşulmaktadır!!! Fiyat-Yapıcı Faktörler: Eküri Kanola dünya üretimi çok zayıftır ve fiyatları da nispeten sağlamdır. Artık her ülke kendi kırmasını artırarak katma değer oluşturma derdindedir. Hasat süresince hava riskleri vardır ( şu an Karadeniz deki yağmurlar hasadı yavaşlatıyor! ). Bulgar ve Romen yeni-mahsul tahminleri menfi yaz hava şartları ile toplamda en az Bin Ton gerilemiştir. Ayçiçeği Yağı nispeten güçlüdür. Fiyat-Düşürücü Faktörler: UA/RU da rekor kırma gerçekleştirilmektedir ve daha ucuza yağ ve küspe teklif edilebilmektedir. Bu da haliyle diğer kırıcı ülkelerde kırma marjlarını eksiye çevirmektedir. Küresel finans piyasalarında belirsizlik vardır. Rekor küresel yeni-mahsul tahmini ve hasat baskısı vardır. Bizim Beklentimiz:??, Karadeniz de CIF Marmara yeni-mahsul fiyatlar için 400 $/mt +/- 10 seviyelerini öngörebiliriz. Yine de, hasat süresince hava şartları, Ayçiçeği Yağı/Ayçiçeği Küspesi fiyatları ve Soya/Kanola da ve de aynı zamanda finansal piyasalardaki gelişmeler ciddi önem arz etmektedir.

2 3- YURTİÇİ HAM AYÇİÇEĞİ YAĞI/KÜSPE: Haftanın Özeti: Bu hafta, TL/mt EXW Trakya/Anadolu bandından tek tük işlemler vardır ( genel anlamda işlem hacmi beklentilerin aksine zayıftı ). Küspe de tahmin ettiğimiz gibi Bayram sonu talepsizdi ve vadeli TL/mt EXW Trakya bandına kadar geriledi. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Rus/Ukrayna düzgün Ekim16 teslimi yeni-mahsul Ham Ayçiçeği Yağı nın ithal maliyeti en az TL/mt dur. 385 $/mt CIF yeni-mahsul Yağlık Ayçiçeği bid/alıcı fiyatından bile yağ maliyeti de en az TL/mt dur. USD/TL paritesi biraz gerilesi de halâ sağlamdır. Kırıcılar mevcut fiyatlardan satmaya çok yanaşmamaktadır. Küspe fiyatları gerilemektedir ve yük daha fazla yağ üzerine binmektedir!!! PL 23.95/5 L ye yükseltilmiştir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Tağşiş; maalesef bir şekilde devam etmektedir ve halâ illegâl ve gayri-etik yollarla piyasaya ithal Ayçiçeği Yağı arzı mevcuttur!!! Sınır kapıları/limanlar ihracat noktasında halâ etkin çalışamamaktadır. Kırıcı/Rafinatör finansal anlamda sıkıntılıdır. Önemli sektör oyuncuları için gözaltı/tutuklama vardır. Dünyada rekor yeni-mahsul beklenmektedir. Özellikle kırıcı bağlamında malını satamama endişesi hakimdir ( alıcılar oldukça sınırlı ). DİR Belge satışı ile ithal yağ cazip hale gelebilir!!! Bizim Beklentimiz:??, Mevcut konjonktür ile Trakya da yeni-mahsul Ham Ayçiçeği Yağı için TL/mt +/- 25 EXW/CPT bandı rasyonel durmaktadır, ama özellikle USD/TL paritesi ve Yağlık Ayçiçeği/Küspesi fiyatları piyasayı belirleyecektir. Halen Trakya da TL/mt civarında seyreden 26/28 protein Ayçiçeği Küspesi ise, daha da gerileyebilir ( 500 e kadar yolu var ), ama Kırıcının direnci de çok önemlidir. 4- İTHAL HAM AYÇİÇEĞİ YAĞI: Haftanın Özeti: Karadeniz ( özellikle Ukrayna ) FOB fiyatları artışlı ( 10 $/mt ) bir seyir izlemiştir. Ekim 2016 yeni-mahsul tesliminde, en büyük Ayçiçeği Yağı ihracatçısı Ukrayna da alıcılar ve satıcılar ise $/mt FOB bandındadır ( Rus, vs $/mt ). Şu an, biraz zorlama ile belki Ekim 2016 teslimi düzgün Ukrayna/Rus malını 795 $/mt CIF Marmara fiyatı ile alabilirsin!!! Fiyat-Yapıcı Faktörler: Dünyada hava şartları ( en büyük Ayçiçeği üretim bölgesi Karadeniz dahil ) riski Ayçiçeği Yağı na da fayda sağlayabilir. Rekor yeni-mahsul baskısı büyük oranda fiyata yansıtılmıştır ve oluşabilecek riskler fiyatları toparlayabilir. Ayçiçeği Yağı nın ekürisi Kanola Yağı üretiminde düşüş vardır!!! Zayıf Grivna ve Ruble ihracatı teşvik etmeye devam edecektir. Alternatif bitkisel yağlar ve Petrol nispeten güçlüdür!!! Alternatif bitkisel yağlarla daralan prim daha fazla talep demektir ( dün mesela Mısır 804 $/mt C&F ten Noble/COFCO yoluyla 20 Bin Ton aldı! ) Fiyat-Düşürücü Faktörler: Ukrayna ve Rusya da yeni-mahsul üretim rekor seviyelerde olacaktır. Küresel ekonomik riskler piyasaları baskı altında tutacak ve talebi nispeten zayıflatacaktır. 2016/17 sezonu dünya Ayçiçeği Yağı üretiminde en az Milyon Ton artış beklenmektedir ( rekor!!! ). Arjantin Yağlık Ayçiçeği ekimleri/ayçiçeği Yağı üretimi ve ihracatı % artabilir ( yalnız en az Ocak/Şubat 2017 e kadar malı da kalmadı! ) Bizim Beklentimiz:??, Ayçiçeği Yağı ile Soya Yağı arasındaki prim 2013/14 sezonunda olduğu gibi çok yakın olacaktır. Yani, düzgün Rus/UA yenimahsul CIF Marmara fiyatı için kısa-vadede 795 $/mt +/- 20 $/mt makuldür. Alternatif bitkisel yağlardaki gelişmeler, Petrol fiyatları ve hasat boyunca hava şartları dikkatle takip edilmelidir. Ayrıca USD/UAH ve USD/RUB pariteleri çok önemlidir!!! Yağlık Ayçiçeği/Ayçiçeği Küspesi fiyatları da dikkatle izlenmelidir!!!

3 SOYA KOMPLEKSİ: Haftanın Özeti: Soya Kompleksi, FOB olarak, Soya Fasulyesi 5 $/mt, Soya Küspesi 5 $/mt ve Soya Yağı da 40 $/mt performans çizmiştir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Ciddi spekülatif fon hareketi mevcuttur!!! La-Lina, ileriki süreçte hava şartlarında anomali oluşturarak hasat gidişatında/verimlerde kayıplara neden olabilir ( ki şu an ciddi yağış tahminleri var )!!! Çiftçi satışlarda çok istekli değildir. Brezilya/Arjantin ihraç-edilebilir kontratsız malları neredeyse bitmiştir ve ABD ye olan bağımlılık daha da artmaktadır. Güney Amerika da yeni-mahsul ekim tahminleri pek tatmin edici değildir ki erkenci Brezilya ekimleri de kurak hava şartları nedeniyle gecikmektedir ( haliyle daha geç hasat ve daha çok ABD malına talep!!! ). Çin bir şekilde alımlarını sürdürmektedir ( rekor Ocak/Ağustos 2016 ). Diğer küresel destinasyonlardan da talep tatmin edicidir. Petrol nispeten güçlüdür!!! Dolar zayıftır. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Küresel Soya Fasulyesi mevcutları halâ boldur ( Brezilya da rekor-mahsul gerçekleşmiştir, ABD de eski-mahsul stokları geçen sezonun üzerindedir!!! Rekor-ötesi yeni-mahsul yoldadır!!! ). En büyük alıcı Çin deki, Avrupa daki ve dünyanın diğer köşelerindeki ekonomik sıkıntılar talepleri azaltabilir. Çin de kırma marjları çok iyi değildir ve son haftalarda eski-rezerv stoklarını iç piyasaya satmaya başlamıştır. Arjantin de Soya Fasulyesi ihracatı toparlanmıştır ( eski-mahsul kaybı da abartıldığı kadar değil!!! ). Ayrıca, 2016 baharında ABD de rekor ekim gerçekleşmiştir ve son müspet hava şartları ile ciddi anlamda rekor-ötesi yeni-mahsul potansiyeli bulunmaktadır ( ki, USDA, özel tahminler ve son ürün turları da bunu teyit etti )!!! Bizim Beklentimiz:??, Gerek ABD gerekse dünya genelinde küresel hava riskleri, lojistik ve grev sorunları, zayıf çiftçi satışları ve nispeten güçlü talep; ABD de son müspet yeni-mahsul görüntüsü/rekor yeni-mahsul potansiyeli, küresel ekonomik riskler ve Çin talebinin zayıflama potansiyeli ile dengelenebilir!!! Özellikle Kuzey-yarımküre ( ABD vb ) hava şartları hasada kadar ve hasat boyunca ürün fiyatlarında ciddi belirleyici olacaktır. Ayrıca, Fed in faiz artırım politikası ve buna bağlı olarak Dolar Endeksi de büyük önem arz etmektedir. Soya için bandı rasyonel gözükmektedir ( aslında bu işin hakkı ama!!! ). Lütfen BREXIT e ve ABD Başkanlık seçimlerine de dikkat edelim!!! KOLZA/KANOLA KOMPLEKSİ: Haftanın Özeti: Fransa MATIF Borsası nda Kolza fiyatları EUR/mt bazında biraz artmıştır. Rotterdam da Kolza Yağı da yükseliş sergilemiştir. Yurtiçinde ise, en son, Kolza/Kanola CIF fiyatı $/mt, Ham Kanola Yağı ve Kanola Küspesi fiyatları ise /- 50 TL/mt ve 290 +/- 10 $/mt seviyelerindedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: 2016/17 sezonu dünya üretimi de zayıf kalacaktır. Son seller ve menfi hava şartları Avrupa da yeni-mahsul/kalite zararlarına yol açmıştır. Kanada da hava riskleri vardır. Soya Fasulyesi, Palm Yağı ve Petrol nispeten güçlüdür. Kanola ya referans ( x 0.10 = 160 $/mt ) gelmiştir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Küresel ekonomik riskler, Kolza ve Kolza Yağı na baskı yapmaktadır. Hasat baskısı korunmaktadır. Yurtiçinde de 150 Bin Ton ( 15/16, 90 ) civarında yeni-mahsul elde edilmiştir. Yeni-referans uygulaması zaten zayıf talebi daha da düşürecektir. Bizim Beklentimiz:??, Fiyatlarda; düşük dünya üretimi, hava riskleri ve nispeten güçlü Soya Fasulyesi/Petrol; küresel ekonomik riskler, BREXIT, hasat baskısı ve Çin alım isteksizliği ile dengelenebilir. Yine de, hasat hava şartları ve Petrol e, aynı zamanda Çin alım/ihale politikalarına dikkat!!!

4 PALM YAĞI : Haftanın Özeti: Malezya Palm Yağı FOB fiyatları, hafta-boyunca artışlı ( 30 $/mt ) bir seyir izlemiştir ve Ekim 2016 teslimi RBD Palm Yağı fiyatları, halen 745 $/mt FOB seviyelerindedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Her ne kadar son zamanlarda biraz güçlense de, zayıf Ringgit ( 1998 den beri en düşük seviyede!!! ) ihracatı teşvik etmektedir. Malezya ve özellikle Endonezya daki biyodizel destekleri ile bir miktar ürün bu sektöre kaymaktadır. Petrol nispeten güçlüdür. Ağustos 2016 sonu stokları 1.46 Milyon Ton a kadar gerilemiştir. Kısa-vadede darlık vardır. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Özellikle 2 büyük destinasyon, Çin ve AB, bağlamında ciddi riskler vardır. Malezya da ihracat vergisi Ekim 2016 ayında % 5 ten % 6.5 e yükseltilecektir Eylül ihracatı % 11 ( Intertek ) - % 12 ( SGS ) gerilemiştir. Son zamanlarda lokâl bereketli yağmur düşmektedir. Eylül 2016 üretiminde ciddi artış beklenmektedir. Diğer btkisel yağlarla fiyat-primi iyice kapanmaktadır!!! Son zamanlarda sert artışlardan sonra ( Ağustos başından beri yaklaşık 140 $/mt arttı ) kâr realizasyonları gelebilir!!! Ekim ile Kasım/Aralık arasındaki 45 $/mt ve Ocak/Mart ile de 75 $/mt fiyat farkı vardır! Bizim Beklentimiz:?? Oldukça düşük stok, kısa-vadedeki darlık ve zayıf Ringgit; kâr satışları, küresel ekonomik riskler, sezonsal artan üretim ve gerileyen talep ile dengelenebilir ve RBD Palm Yağı FOB fiyatları, $/mt bandında seyredebilir. İleriki süreçte; küresel hava şartları ( La-Nina vb ), talep büyüklüğü, küresel ekonomik gelişmeler ve Petrol nihai belirleyici faktörler olacaktır!!! BREXIT e ve ABD Başkanlık Seçimlerine de dikkat!!! PETROL: Haftanın Özeti: Brent Petrol, haftaya $/Varil seviyelerinden giriş yaptıktan ve hafta boyunca $/Varil bandında hareket etmiştir ve halen $/Varil civarındadır. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Dünya genelinde jeopolitik/iklim/yangın/terör riskleri ve buna bağlı olarak üretim kayıpları mevcuttur. Küresel Petrol yatırımları düşmektedir. Fonlar ciddi anlamda spekülâtif balon oluşturmaktadır. OPEC/OPEC-dışı üretim kotalarının dondurulması/düşürülmesi tekrar gündemdedir!!! Dolar zayıftır. Fiyat-Düşürücü Faktörler: ABD de stoklar yine de rekor seviyededir. Yaptırımların kalkması ile İran hızla dünya pazarına Petrol arz etmektedir ve üretimin dondurulmasına pek yanaşmamaktadır. En büyük 2. tüketici Çin ve 3. Büyük tüketici Japonya ciddi ekonomik sıkıntıdadır. Küresel arz fazlası vardır. ABD de Sondaj Kule Sayısı artmaktadır. BREXIT ve ABD Başkanlık Seçimleri ciddi küresel risk oluşturmaktadır. Bizim Beklentimiz:?? Sanki kısa-vadede $/Varil bandı rasyonel gözükmektedir. 50 $/Varil yukarı, 45 $/Varil ise aşağı yönlü hareketleri hızlandırabilir. 27/28 Eylül Cezayir Toplantısı na dikkat!!! Kaynak : INO

5 USD/TL : Haftanın Özeti: Haftaya, seviyesinden başlayan parite, hafta boyunca bandında hareket etmiştir ve halen civarındadır. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Menfur darbe girişimi sonrası toparlanma zaman alacaktır!!! TCMB dünkü toplantıda üst bantta ilave 25 baz puan indirim yapmıştır ( % 8.25 ). Ülkemiz içinde lanet olası terör ( maalesef her geçen gün şehit sayımız artıyor!!! ) ve jeopolitik riskler ( Suriye ye operasyon var!!! ) devam etmektedir. Dolar küresel anlamda gücünü korumaktadır. BREXIT/ABD Başkanlık Seçimleri riskleri vardır. Kredi notumuz düşürülmektedir ( en son S&P ). Politikada da restorasyon için gerek yerel gerekse genel seçimler tekrar edilebilir!!! Fiyat-Düşürücü Faktörler: Çok şükür menfur darbe girişimi halkın iradesi ile şu an için atlatılmıştır. TCMB, sıkı para politikasını sürdürecektir ve gerekirse ilave tedbirler alabilir. İsrail ve Rusya ile normalleşme süreci başlamıştır. Ciddi sıcak para girişleri vardır. Siyasi anlamda bir şekilde güçlü Hükümet korunacaktır. Fed 2016 yılının kalan kısmında faiz artışını mümkün olduğunca ötelemeye çalışacaktır ( en erken sanki Aralık gibi ). Bizim Beklentimiz:?, 3.00 kritik ve psikolojik seviyesinin altında kaldığı sürece yön aşağıdır. Son menfur darbe girişimi sonrası gelişmeler/alınacak tedbirler/yurtdışından yaklaşımlar ileriki süreçte piyasanın yönünü tayin edecektir, ama sanki kısa-vadede bandı da rasyonel gözükmektedir!!! 2.95 seviyesi yön açısından ciddi anlamda önemlidir! Kaynak : INO EUR/USD : Haftanın Özeti: Haftaya, seviyesinden başlayan parite, hafta boyunca bandında hareket etmiştir ve şu an seviyesinde seyretmektedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Fed faiz artırımını yine ötelemiştir ( en erken Aralık, o da muhtemelen sembolik 25 baz puan ). ECB artık faizleri indirmeyecektir!!! Avrupalı liderler birlik mesajı vermektedir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: İngiltere, referandumda BREXIT kararı vermiştir ve Avrupa Birliği nin geleceği ciddi anlamda tartışılmaktadır. İtalya da hatta lokomotif Almanya da ( Deutsche Bank ) bankacılık krizi vardır. Ekonomik veriler; o kadar desteğe rağmen, özellikle lokomotif Almanya da ve diğer üye ülkelerde halâ bir türlü istenilen seviyelerde değildir. Avrupa Merkez Bankası/ECB varlık alımları en az Mart 2017 ye kadar devam edecektir ( 80 Milyar EURO/ay en az ) olacaktır. Avrupa da terör/mülteci/güvenlik riskleri vardır. Yunanistan krizi her an ortaya çıkabilir!!! Bizim Beklentimiz:, Paritede kritik 1.15 seviyesinin altında kalındığı sürece yön AŞAĞIDIR!!! Buna karşın, sanki bir süre bandında kalacağız!!! BREXIT pariteyi 1.10 altına da atabilir!!! Kaynak : INO

6 HAVA DURUMU : KARADENİZ & GÜNEY ASYA & GÜNEY AMERİKA & ABD 1-HAFTA YAĞIŞ HARİTASI ( KAYNAK : NCEP ) - Karadeniz de, son günlerde lokâl olarak etkili yağışlara ilaveten, ileriki günlerde de lokâal yağışlar nispeten korunacaktır!!! Bu durum, halen devam eden Ayçiçeği hasadının nispeten kesintiye uğramasına yol açacaktır. Bulgaristan da hasat % 85, Romanya da % 85, Moldova da % 85, Ukrayna da % 40 ve Rusya da % 20 seviyelerindedir. Kışlık Kanola ekimleri ise devam etmektedir. - Trakya da da, son günlerdeki oldukça serin ve lokâl yağışlı hava şartları ileriki günlerde de korunacak gibidir. Ayçiçeği hasadı fiilen biterken ( % 95 en az ), Kanola eken çiftçiler ise daha fazla yağmur beklemektedir. Çeltikçilerde ise tam tersi durum vardır! - Güney-Doğu Asya da, yani Palm Yağı üretim bölgelerinde, son günlerde gerek Endonezya da ve gerekse Malezya daki nispi yağışlara ilaveten ileriki günlerde de yağışlar devam edecektir, yalnız yağışlar sanki geçen sene ortalamalarının biraz altında gibidir. Dünyanın en büyük bitkisel yağ ithalatçılarından Hindistan da da bereketli Muson yağışları nispeten devam edecektir. - Arjantin de kuzeydeki Chaco/Santa Fe vb bölgesinde Ayçiçeği ekimleri devam etmektedir ( % gidişat ). Brezilya nın erkenci bölgesi Mato Grosso ise Soya ekimlerine tam anlamıyla başlamak için yağmur beklemektedir, ama yağışlar ancak ay sonuna doğru mümkündür. - ABD de, son günlerde Soya ve Ayçiçeği alanlarında genel itibarla müspet hava şartları vardı. Gerek Ayçiçeği gerekse Soya bağlamında son görüntü de oldukça müspettir. Hasat daha çok güneyde devam ederken, yavaş yavaş orta ve kuzey bölgelere doğru ilerlemektedir. Hasadın düzgün ilerleyebilmesi için kurak hava şartları gerekmesine rağmen, aralıklarla etkili olacak lokâl yağışlar hasat gidişatına ve ürün kalitesine menfi etki yapabilir. SUNSEEDMAN PAZARTESİ GÜNÜ KARADENİZ AYLIK GÜNCELLEMEMİZE ROMANYA İLE DEVAM EDELİM HAYIRLISIYLA!!! SUNSEEDMAN tarafından hazırlanan bu raporda yer alan fiyat, bilgi, yorum ve tavsiyeler sadece genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır ve sadece editörün kişisel görüş ve tecrübelerine dayanmaktadır ve güvenilir olduğu düşünülmektedir. Bu rapora dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zararlardan dolayı SUNSEEDMAN sorumlu tutulamaz. SUNSEEDMAN in izni alınmadan bu bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz, bilgisayar sistemlerine aktarılamaz.