Saygıdeğer Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Katılımcıları!

Transkript

1 KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANLIĞI Saygıdeğer Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Katılımcıları! Türk Halklarının Ata yurdu misafirperver Kırgız topraklarında sizleri ağırlamaktan mutluluk duyacağız. Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultaylarından Kaşgar dan Endülüs e kadar Türk İslam şehirlerini tanıtan Kurultay ın Bişkek te yapılacak olması bizim için çok büyük önem arz etmektedir. Türk Dünyası, tüm insanlığın kültür hazinesine emsalsiz eserleri ve abideleri hediye etmiştir. Asırlardır şehirlerimizde yaşayan minareler, mescitler ve türbeler bugün için de mimarlık ve mühendisliğin şaheserleri olarak kabul edilmektedir. Sibirya dan Tataristan a, Merkezi Asya dan Hindistan a kadar insanların gözlerini kamaştıran gelişmiş şehirler Türk Dilli Milletlerin mimarlarının ve mühendislerinin eserleridir. Bişkek teki Kurultay, hiç şüphe yok ki, Türk Dilli Milletlerin mimarlarının, mühendislerinin ve şehircilerinin işbirliğini arttıracak ve yeni fikirlerin oluşturulmasına imkân sağlayacaktır. Türk halklarının mimarlar ve mühendislerinin kervanının Büyük İpek Yolu kervanları gibi uzak diyarları birbirine yakınlaştıracağı, dünya halklarının ilişkilerini sağlamlaştıracağına, eğitim faaliyetlerinin yayılmasına ve kültür - sanatın gelişmesine büyük imkân sağlayacağına inanıyorum. Hepinize sağlık, mutluluk ve çalışmalarınızda başarılar diliyorum. Almazbek ATAMBAYEV Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı 1

2 İçindekiler Genel Bilgiler... 4 Kurultayın Amacı... 5 TDMMB Temsilcilikleri Bulunan Ülkeler... 6 Astana ve Trabzon un Ardından, 2014 BİŞKEK Kurultay ına... 7 Türk Dünyası Üstün Hizmet Madalyası Kimliği...10 Önsöz / Prof. Dr. Emrullah İŞLER...12 Önsöz / İdris GÜLLÜCE...13 Önsöz / Tairbek SARPAŞEV...14 Önsöz / Kubanıçbek KULMATOV...15 Önsöz / Mehmet Cahit TURHAN...16 Önsöz / İbrahim KARAOSMANOĞLU...17 Önsöz / Prof. Dr. Düsen KASEİNOV...18 Önsöz / Prof. Dr. Hikmet KOÇAK...19 Kurultay Yürütme Kurulu...20 Organizasyon Unsurları...21 Bilim Kurulu...22 Türk Üniversiteler Birliği Yönetim Kurulu...22 İpek Yolu Üniversiteler Birliği Yönetim Kurulu...23 Kafkasya Üniv. Birliği Üye Üniversiteler...23 Kırgızistan - Türkiye Manas Üniv. Mütevelli Heyeti...25 TÜRKSAV Yönetim Kurulu...25 Kırgızistan Ülke Temsilciliği...26 Kurultay Sekreterliği...26 TDMMB / Yönetim Kurulu Üyeleri...29 TDMMB / Onur Kurulu...30 TDMMB / Çalışma Komisyonları...31 TDMMB / Danışma Kurulu...32 Türk Dünyası Belediyeler Birliği...34 Kurultayımız / Dr. İlyas DEMİRCİ...38 Kıta Aşan Projeler...54 TÜRKSOY Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı...65 Avrasya İnşaat, Mimarlık ve Tasarım Üniversiteleri IV Proje Festivalleri...70 Türk Dili Konuşan Ülkeler Daimi Dil ve Kültür Başkenti Karaman...72 Kırgızistan Tarihi...74 Tölömüş Okeyev Toktogul Satılganov Yılı...82 Türkiye - Kırgızistan İkili Ekonomik ve Ticari İlişkilerin Bugünü ve Yarını...86 Türk Dili Konuşan Ülkeler...90 Aidiyetin Önemi...96 Türkiye - Kırgızistan Parlamentolararası Dostluk Grubu...97 Yerel Yönetimler ve Şehircilik Sergisi Katılım Formu Türk Dünyası Kitabı Yazılıyor Uluslararası Köroğlu Festivali Kurultay Programı Türk Dünyası Spor Oyunları Olimpiyatları Kurultay Etkinlikleri Bişkek Kent Vizyonu Gelişme Planı Fikir Yarışması Bişkek Atatürk Parkı Peyzaj Projesi

3 Genel Kurultay Yeri ve Tarihi Bişkek / Kırgızistan Eylül 2014 Isıkgöl / Kırgızistan Eylül 2014 Kurultayın Dili Kurultayın Dili Türkiye Türkçesi ve Kırgızistan Türkçesidir. Kurultay süresince simultane tercümanlar görev alacaktır. Konaklama Kurultay organizasyon ofisi katılımcılara otel ve konaklama merkezlerinde konaklama imkanı sunacaktır. Otel ve konaklama merkezleri hakkında detaylı bilgiler Kurultay organizasyon ofisinden edinilebilir. İnternet (Kurultay sırasında katılımcıların, elektronik iletişimlerini sağlamaları için bir internet merkezi kurulacaktır.) Kurultay hakkında geniş bilgi için sitesine başvurun. Katılım İsteklilerin kurultaya katılımlarının sağlanması, finansal kaynak bulmaları ve gerekli izinleri almaları için katılım formları doldurulduktan sonra resmi davet yazıları verilebilecektir. Bunun için gerekli bilgileri içeren bir yazıyla Kurultay Ofisine başvurulması yeterli olacaktır. Davet mektupları Kurultay ofisinin herhangi bir maddi taahhütünü içermez. Davet mektubu için başvurular kurultaydan en geç 30 gün önce yapılmalıdır. Sergiler Kurultayda Yerel Yönetimler, Şehircilik ve Kültür Sanat Sergilerinden herhangi birini açmak isteyen katılımcılar için Kurultay organizasyon ofisine başvurmaları halinde gerekli bilgi verilecektir. Kurultay Organizasyon Ofisi Genel Merkez Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Birlik Mahallesi 415. Cadde 406. Sokak No:2/ Çankaya ANKARA /TÜRKİYE Telefon: +90 (312) (pbx) Faks: +90 (312) Elektronik Posta: info@tdmmb.org.tr Kırgızistan Temsilciliği TDMMB Kırgızistan Temsilciliği Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Rektörlüğü Türk Uygarlığı Araştırma ve Uygulama Merkezi CAL Kampüsü / BİŞKEK / KIRGIZİSTAN Organizasyon Firması ARK GRUP Hoşdere Cad. No: 200/7 Çankaya / ANKARA Tel : Fax : koray@arkkongre.com Kurultayın Amacı Türk Milleti olarak bizleri köklü geçmişimizden güçlü geleceğimize ebedi bağlarla bağlayacak köprüleri yeniden inşa etmek, Kaşgar dan Endülüs e Türk-İslam şehirlerimizin sokaklarında, kaşanelerinde, harabelerinde ve saraylarında mührü sökülmez bir hazine olarak yaşatacağımız Türk damgalarını ebedileştirmek, mühendislik, mimarlık ve şehircilik alanında Türk Dünyası Standartlarını oluşturarak kimlikli ve kişilikli mimarimiz ile yeni şehirler kurmak, Türk aleminin manevi zenginliğini, ortak değerlerini, dilini, edebiyatını, tarihi mirasını ve kültürel varlıklarını yansıtan yeni eserler projelendirecek yeni Mimar Sinanlarımızı yetiştirmek, yaşadığımız dünyada meydana gelen değişimleri yakından izlemek değerlendirmek ve onlardan sonuç çıkararak insanlığın geleceğine yön vermek, Türk Soylu halkları birbirine sahip çıkmaya, paylaşarak zenginleşmeye çağıran dilde, fikirde, işte birlik anlayışını hakim kılmak ve Yüce Türk Milletini layık olduğu muasır medeniyetler seviyesinin üzerine yeniden çıkarmak kurultayımızın en ileri amacıdır. Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu 4 5

4 TDMMB Temsilcilikleri Bulunan Ülkeler : Amerika Birleşik Devletleri ASTANA ve TRABZON un Ardından Mayıs 2010 tarihlerinde Kazakistan Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlarımızın yüksek huzurlarında icra edilen Dördüncü Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Sonuç Bildirgesinde alınan kararlar doğrultusunda, Türk Devlet ve Akraba Topluluklarının mimar ve mühendislerinden oluşan Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin kurulmasına, kurulan bu birliğin organizasyonunda, 2012 kurultayının Türkiye de Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı adı ile Kimlikli ve Kişilikli Şehirler temalı ve Büyük Usta Mimar Sinan ın ismine ithafen Uluslararası Proje Olimpiyatlarının yapılmasına oy birliği ile karar verilmiştir. Acara Özerk Cumhuriyeti / Gürcistan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Afganistan İslam Cumhuriyeti Lübnan Cumhuriyeti Altay Cumhuriyeti* Makedonya Cumhuriyeti Azerbaycan Cumhuriyeti Malezya Başkurdistan Cumhuriyeti* Mısır Arap Cumhuriyeti Bosna-Hersek Moğolistan Cumhuriyeti Çin Halk Cumhuriyeti Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Endonezya Özbekistan Cumhuriyeti Etiyopya Pakistan Cumhuriyeti Filistin Cumhuriyeti Saha (Yakutya) Cumhuriyeti* Gagavuzya Cumhuriyeti /Moldova Suriye Arap Cumhuriyeti Gürcistan Suudi Arabistan Krallığı Hakas Cumhuriyeti* Tacikistan Cumhuriyeti Hindistan Cumhuriyeti Tataristan Cumhuriyeti* Irak Cumhuriyeti İran İslam Cumhuriyeti Kazakistan Cumhuriyeti Kırgızistan Cumhuriyeti Kırım Özerk Cumhuriyeti Tuva Cumhuriyeti* Türkmenistan * Rusya Federasyonuna Bağlı Özerk Cumhuriyetler 2014 BİŞKEK KURULTAYINA Trabzon Kurultayı Ekim 2012 tarihlerinde Mimar Sinan Uluslararası Proje Olimpiyatları finalleri ile birlikte başarıyla icra edilmiştir Kurultayı Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Almazbek ATAMBAYEV'in himayelerinde Kırgızistan ın Başkenti Bişkek te yapılacağı kararı alınmıştır. bu karar Türk Dünyasında büyük memnuniyet uyandırmıştır. Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Eylül 2014 tarihlerinde Kırgızistan ın Başkenti Bişkek te Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliğinin 36 Ülke temsilciliklerinden gelecek mühendis, mimar, şehirci, edebiyatçı ve kültür sanat insanlarının katılımlarıyla toplanacaktır. 6 7

5 2014 Türk Dünyası Kurultayı Kırgızistan da! Bişkek, Şehircilik Kurultayı na Ev Sahipliği Yapıyor 09 EYLÜL 2013 TARİHLERİNDE; TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLER VE MİMARLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIĞI NDA, TÜRKSOY, TÜRK ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ VE TÜRKSAV YÖNETİCİLERİNDEN OLUŞAN HEYETİMİZ KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI SAYIN ALMAZBEK ATAMBAYEV TARAFINDAN YÜKSEK MAKAMLARINDA KABUL EDİLEREK EYLÜL 2014 TARİHLERİNDE YAPILACAK TÜRK DÜNYASI ŞEHİRCİLİK KURULTAYINA SAYIN CUMHURBAŞKANININ YÜKSEK HİMAYELERİYLE GERÇEKLEŞTİRİLECEĞİ HABERİ, TÜRK DÜNYASINDA BÜYÜK MEMNUNİYET UYANDIRMIŞTIR. Türk Dünyası Mühendİslİk Mİmarlık VE Şehİrcİlİk Kurultayı EYLÜL 2014 tarihlerinde Kırgızİstan ın Başkentİ Bİşkek te 36 Ülke Temsİlcİklerİnden Gelecek Mühendİs, Mİmar, Şehİrcİ, Edebİyatçı ve Kültür Sanat İnsanlarının Katılımlarıyla Toplanacaktır. Kaşgar dan Endülüs e Türk İslam Şehirlerin, Bak Seni Selamlıyor Bugün Şehrengizlerin. Amerika Avrupa, Duysun Dünya Sesini, Bütün Türkler Kardeştir. Tek Millet, Birçok Devlet! Şimdi Daha Güçlüsün. YÜKSELEN CUMHURİYET 8 9

6 TÜRK DÜNYASI ÜSTÜN HI ZMET MADALYASI KİMLİĞİ 1 TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK ve ŞEHİRCİLİK KURULTAYI 2014 BİŞKEK 2 TÜRK DÜNYASI ÜSTÜN HI ZMET MADALYASI 5 YA S I N 10 AL ÜSTÜ Hİ ZME 1 Türk Milleti nin Ortak Hedefi Dilde Fikirde İşte Birlik 2 Hilal ve Yıldız Türk Milleti nin İnancı ve Manevi Değerleri 3 Bağımsız Türk Cumhuriyetleri 4 Türk Milleti Akraba Toplulukları T M Ana Kaidesi; 70 Gram 22 Ayar Kırmızı Altın, Merkezi Beyaz Renkte Mine Kaplamalı Kurultay Logosu Türk Gülü nün Odak Noktasına Yerleştirilmiş Tek Taş Pırlanta ile; Türk Milleti nin Ortak Hedefi Olan Dilde Fikirde İşte Birlik Ortak Paydasında Türk Milleti nin İnancını, Maneviyatını, Bağımsızlık Karakterini, Kararlılık ve Cesaretini, Yurtta ve Cihanda Barışı ve Huzuru Simgeleyen Bağımsız Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Toplulukları Coğrafyasında Türk Dünyası nın Ortak Madalyasıdır. 4 DÜNYA RK SI TÜ 3 AD 6 Bu Nişan Türk Dünyası Üstün Hizmet Madalyası olarak Asya nın Ortasında Parlayan Yıldız Astana da 2010 Yılında Gerçekleştirilen Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı nın Yürütme Kurulu, Bilim Kurulu ve Uluslararası Danışma Kurullarının Müşterek Kararları ile Yüce Türk Milleti ne Üstün Hizmetleri Bulunan Saygın ve Seçkin Devlet Adamlarına Verilmek Üzere Özel Olarak Tasarlanmıştır. Bu Gelenek Doğrultusunda 2014 Bişkek Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Açılış Merasiminde Yüce Türk Milletine Üstün Hizmetleri Bulunan Abide Şahsiyetlere Takdim Edilmek Üzere Hazırlanmıştır. 7 8 Beyaz Renk Türk Milleti nin Bağımsızlık Karekteri 5 Kurultay Logosu Türk Lalesi Yurtta Sulh Cihanda Sulh 6 Pırlanta Türk Dünyası nın Parlayan Yıldızı 7 Kırmızı Renk Türk Milleti nin Kararlılık ve Cesaret Sembolü 8 Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Yürütme Kurulu Adına M.Cahit TURHAN Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkanı Düsen KASEİNOV Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Genel Sekreteri 11

7 Prof. Dr. Emrullah İŞLER T.C. Başbakan Yardımcısı Kurultay Onursal Başkanı İdris GÜLLÜCE T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı Türk Dünyası Şehircilik Konseyi Başkanı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği önderliğinde gerçekleştirilecek bu Kurultayın; Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları coğrafyasındaki kardeş halkların birlikte daha güzel işler yapabilmelerinin, mevcut olan ortak kültür ve sanatlarının ışığında, karşılıklı ticaretlerini, bilgi ve becerilerini ortak bir paydada kullanmaları için mükemmel bir zemin oluşturacaktır. Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayları, Türk İslam kimliğine sahip şehirlerimizin mimarlık, şehircilik ve kültürel değerlerini dünya kamuoyuna ve gelecek kuşaklara aktarması yönüyle de ayrı bir önem taşımaktadır. Yurt Dışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı nı da bünyesinde bulunduran hükümetimizin misyonuna uygun olan bu başarılı çalışmalar; mensubu olduğum bakanlık ailesi içinde büyük bir memnuniyet uyandırmaktadır. Altıncısını hep birlikte gerçekleştireceğimiz Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayında, geleceğin kimlikli kentlerini inşa etmek için karşılıklı bilgi paylaşımlarımız da en büyük kazancımız olacaktır. Bu duygu ve düşüncelerle, böylesi önemli organizasyonda görev alan herkesi yürekten kutluyor, Türk Dünyasının geleceği için bu başarılarınızın devamını diliyorum. Türkiye nüfusunun %75 nin şehirlerde yaşadığı gerçeğinin yanında, düzensiz göç ve ekonomik yetersizlikler plansız ve çarpık yapılaşmayı da beraberinde getirmiştir yılına kadar yapılan cılız tedbirlerle çözülemeyen sorunlar; bu tarihten itibaren, çok kararlı ve planlı bir çalışmayla hazırlanan kentsel dönüşüm projeleriyle hayatiyet bulmuş ve çarpık yapılaşma ile beraber gecekondu devri de kapanmıştır. Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin kuruluş esasında belirtildiği gibi, kentlerimizin modern yapılara kavuşmalarının yanında, geçmişimizde sahip olduğumuz geleneklerimizden geleceğe değer katarken imar edilecek şehirlerimizin de kimlikli ve kişilikli olmasına özen gösterilecektir. Bizleri bir araya getiren ve Türk Dünyası ve Akraba Topluluklarındaki kardeş ülkelerimiz de yapılan, Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği tarafından hazırlanan Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayları, fevkâlade öneme haiz organizasyonlar niteliğindedir. Tasarımdan uygulamaya kadar olan şehircilik dalındaki bilgi ve becerilerimizi; kardeş ülkelerimizle paylaşmak da bizlere ayrıca büyük mutluluk verecektir. Altıncısını Eylül 2014 tarihleri arasında Kırgızista nın başkenti BİŞKEK te gerçekleştireceğiniz Türk Dünyası Kurultayındaki temel felsefede yer alan Dilde Fikirde İşte Birlik andımızla aynı kökten gelen ve aynı dili konuşan milletlerin, Mimarlık ve Şehircilik standartlarının oluşturulması yönünde Türk Dünyası ve Akraba Topluluklarının şehircilik otoriteleriyle birlikte yapılacak KONSEY Toplantısını çok önemsiyor ve düzenlenen bu Kurultaydan çok değerli fikirlerin, projelerin ve kararların çıkacağına olan inancımı belirtmek istiyorum. Altyapısı sorunsuz ve planlı bir şekilde kurulmuş olan kardeş şehir Bişkek için; bağımsızlığının 50. yılında modern bir Türk şehri olarak ihtiyaç duyacağı şehircilik projesini kurultay vesilesiyle hazırlayacak olmamızdan ve gelecekte bu tarihi şehrin, Türk İslam Dünyasının parlayan bir yılıdızı olarak köklü geçmişimizdeki karakteristik çizgilerimizi taşıyacak olması, bizleri ziyadesiyle memnun edecektir. Türklüğünün birlik ve beraberlik ruhunu ateşleyen, kardeş Türk Cumhuriyetlerini bir araya getiren, Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı organizasyonu içinde emeği geçen herkesi kutluyor, başarılarının devamını diliyorum

8 tırmaların sonuçlarında birleştirerek, kaybolma korkuncu altındaki eski kültür örneklerini koruma konularını ele alacaktır. Başarılı Kurultayların ilk kurultayı 2007 yılında Bakü şehrinde düzenlenmiş olup, daha sonra Kazakistan da ve Türkiye nin iki büyük şehrinde gerçekleşmiştir. Uluslararası Türk Kültür geliştirme teşkilatına üye Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Rusya, Türkiye, Türkmenistan gibi ülkeler başta olmak üzere Bişkek Kurultayına 36 ülkeden delegelerin katılımı beklenmektedir. İki gün Bişkek şehrinde ve iki gün Isıkgöl inde gerçekleşecek olan kurultay dört gün devam edecektir. Tairbek SARPAŞEV K.C. Başbakan 1. Yardımcısı Çok değerli Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı delegeleri! Sayın misafirler! Hepinizi Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti adına can-ı gönülden selamlıyor, güneşli Kırgızistan a hoş geldiniz diyorum. Kurultay ın asıl hedefi tüm Türk Dilli devletlerin mimarlık, inşaat, şehircilik, tasarım ve proje alanlarında ulaştığı başarılarına dünya toplumunun dikkatini çekmektir. Şehircilik Kurultayları sadece mimarlık ve şehirciliğe tabii kalmadan, genel kültürün de yüksek seviyeye ulaşmasına katkı sağlamaktadır. Örneğin, her kurultay sonuç bildirgesinde Türk Dilli devletlerinin büyük şehirlerinden birisi Türk Dünyası Kültür Başkenti statüsünü sahiplenerek, o yılın kültür ve sanat başkentine dönüşüyor. Dolayısıyla, Bişkek şehrinin 2015 yılının Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak ilan edilmesi için yapılmakta olan çabalar son derece önem taşımaktadır. Şüphesiz ki; Kurultay esnasında Türk Dünyası ortak mimarlık ve şehircilik standartlarının oluşturulması adına yapılacak olan konsey toplantısı da kardeş ülkeler arasındaki işbirliğimizi farklı seviyeye çıkaracaktır. Kurultayın düzenlenmesinde organizasyon sahibi olan Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği ne teşekkür ediyorum. Kurultaya başarılar diliyorum! Kubanıçbek KULMATOV Bişkek Belediye Başkanı Kurultay Ev Sahibi Kutsal Kırgız Topraklarında Türk Dünyası Mühendisleri ve Mimarlarının Kurultayı Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayının egemen Kırgız Cumhuriyeti başkenti Bişkek şehrinde düzenlenmekte olması ülkemiz ve başkentimiz için büyük önem arz etmektedir. Halklarımızın eski mimari eserlerinin kaybolmasını engellemek önemli gündem başlıklarına döndüğünden hepimiz haberdarız. Kırgızistan da gerçekleşmekte olan kurultayın ana hedefi Türk dilli halklarının eski mimari eserlerinin korunmasına, onların bozulmalarını engelleme gibi önemli konulara dünya toplumunun dikkatini çekmektir. Kurultay aynı anda şehircilikte türk mimarlığının önde gelen örneklerini, kaliteli inşaat ilkelerinin uygulanmasını ve bu yönde başarılı ülkelerin tecrübesini gösterecek bir meydandır. Kurultay, Türk Dilli ülke mimarlarının üstün kabiliyetlerini ilmi uygulamalı araş- Kurultay bizim için çok önem taşımaktadır. Kurultay, şehir planlamasında ortak strateji oluşturulmasına ve bu alanda uzmanların tecrübe paylaşımları için uygun şartları temin edecektir. Kurultayın çalışma esnasında enerji, ulaşım, kara yol inşaatı ve mimari tasarım alanında tartışma yapılacaktır. Bunun yanısıra şehrimizin ihtiyaç duyduğu projeler üzerinde çalışmalar yapılır ve teklif edilir. Günümüzün çok önemli faaliyetinin gerçekleşmesinde çok büyük katkılarda bulunan Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği ne teşekkür ediyorum. Saygıdeğer kurultay delegeleri, tüm katılımcıları Kırgızistan da görmekten mutluluk duyacağız! Kurultayın çalışmalarına başarılar diliyorum! 14 15

9 Mehmet Cahit TURHAN Kurultay Yürütme Kurulu Başkanı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkanı Birliğimiz, en önemli gayesi olan Bir olalım, iri olalım, diri olalım düsturuyla onurlu ve gururlu bir şekilde hareket eden Sivil Toplum Teşkilatı olarak, bu alandaki çalışmalarını aksatmadan sürdürmeye azimli ve kararlıdır. Mensubu olduğum bu camianın, başta meslektaşlarımıza ve insanlığa çok hayırlı işler yapacağına olan inancım tamdır. Böyle bir birliğin üzerimize yüklediği tarihi sorumluluğun bilincini ve gururunu taşırken, Türk İslam Dünyasının Dilde, Fikirde, İşte birlik hedefleri bizler için vazgeçilmez bir kılavuz olacaktır. Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği olarak; mimar ve mühendislerimizin yaptığı çalışmaları tanıtmak, paylaşmak, yarıştırmak için düzenlediğimiz programlar büyük ilgi görmekte olup meslektaşlarımıza moral ve motivasyon sağlamaktadır. Bu programlarda meslektaşlarımız birbirleriyle tanışma imkanına erişiyor, yaşadıkları ülkelerin sorunlarını, fırsatlarını paylaşıyor, geleceğe yönelik fikirlerini, çalışmalarını, projelerini tanıtıp Dilde,İşte, Fikirde birlik idealini hayata geçiriyorlar. Geleneksel olarak her iki yılda bir Türk Devletlerinde yapılmakta olan Mimarlık, Mühendislik ve Şehircilik Kurultayı nın bu yılda da kardeş Kırgızistan ın başkenti Bişkek te yapılması; Ata yurdumuzun çıkış yerinde ve Tanrı Dağları nın eteklerinde bu heyecanı ve güzel duyguları yaşamamıza sebep olacaktır. Birçok devlet adamı, bilim adamı, sanatçı ve iş adamını buluşturacak olan bu kurultayın birliğimizin, dirliğimizin güçlenmesine sevgi ve kardeşliğimizin gelişmesine katkı sağlayacağına inancım tamdır. Kaşgar dan Endülüs e Türk-İslam Şehirleri Uluslararası Sempozyumları adı ile Şehir Şehrengizleri toplantıları da aksamadan devam edecektir. Trabzon da 2012 yılında beşinci kurultayı tamamladıktan sonra, altıncı kurultayımızı da Eylül 2014 te Bişkek te büyük bir katılımla başarılı bir şekilde sonuçlandıracağımıza olan inancımla, kurultayımızı şereflendirecek Cumhurbaşkanlarımıza himayelerinden dolayı saygı ve minnetlerimizi sunarken, ülke temsilcilerimize ve diğer bütün katılımcılara bizimle beraber olacakları için şimdiden teşekkürü bir borç bilirim. İbrahim KARAOSMANOĞLU Türk Dünyası Belediyeler Birliği Başkanı Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin bu yıl altıncısını düzenleyeceği, Dilde, Fikirde ve İşte Birlik felsefesini esas alan Bişkek Kurultayı, aynı kökten gelen ve aynı dili konuşan ortak kültür ve medeniyet algısına sahip milletlerin, mimarlık ve şehircilik projelerini bir araya getiriyor yılında kurulan ve Asya dan Avrupa ya kadar uzanan coğrafyada binin üzerinde belediyenin üye olduğu Türk Dünyası Belediyeler Birliği, kardeşliğin gücü ile kültür ve medeniyet coğrafyamızda geleceğin müreffeh şehirlerini inşa etmek misyonu ile ortak tarihi ve kültürel bağlarımızın bulunduğu bu geniş coğrafyada karşılıklı işbirliğinin yerel düzeyde gerçekleştirilmesine öncülük etmektedir. Türk dili ve lehçeleri ni konuşan ülkeler ve bölgeler arasında, bilgi ve tecrübe paylaşımını gerçekleştirmek; tarih, kimlik, kültür ve dil birliğini esas alan dostluk, kardeşlik ve karşılıklı fayda ilkesini özümseyen bir anlayışla kurulmuş olan Birliğimiz, koyduğu ilkeler ve çizdiği yol haritası ile küresel düzlemde yerel yönetimler alanındaki yerini belirle miştir. Birliğimiz, gelecek nesillere, daha güzel ve daha yaşanabilir kentler bı rakabilmek yönünde fiziksel, ekonomik, sosyal faaliyetlerinin yanı sıra kültürel hizmetlerini sürdürmektedir. Bu amaçla, tarihsel ve kültürel mirasımıza sahip çık mak, geçmiş dönemin deneyimlerinden istifade etmek ve gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla yapılan girişimleri ve çalışmaları da desteklemektedir. Bu anlamda Türk Dünyası Belediyeler Birliği olarak, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Almazbek ATAMBAYEV in himayelerinde, Kıta Aşan Projeler temalı Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı nı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı-TÜRKSOY ile birlikte gerçekleştirmekten onur duymaktayız. Bu amaç la düzenlenen ve kardeş Türk Cumhuriyetlerini bir araya getiren bu kurultayı gerçekleştirmekten dolayı memnuniyet duyduğumu belirtirken, kurultayın oluşumunu sağlayan Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği bünyesi içinde emeği geçen herkesi kutluyor, başarılarının devamını diliyorum

10 Prof.Dr. Düsen KASEİNOV TÜRKSOY Genel Sekreteri Kırgızistan, 1993 yılında kurucu ülke olarak TÜRKSOY a dâhil olduğu tarihten itibaren teşkilatın en etkin üyelerinden biri olmuş, kültürel etkinliklerine katılmaya önem vermiştir. Teşkilatın görev yaptığı 20 yıl zarfında Kırgız kültür ve sanatını yansıtan pek çok sanatsal etkinlik gerçekleştirilmiştir. TÜRKSOY un Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi nin toplantılarının üçü Kırgızistan da gerçekleştirilmiş, Manas Destanının yılının kutlanması, Cengiz Aytmatov un doğumunun yıl dönümlerinde adına bilimsel sempozyumlar ve forumlar gerçekleştirilmesi TÜRKSOY katkılarıyla sağlanmıştır. TÜRKSOY un faaliyetleriyle Kırgızistan ın yüzlerce kültür ve sanat insanı, Türkiye ve sınırları dışında düzenlenmiş onlarca farklı uluslararası etkinliklere katılmıştır. Kırgız ressam, fotoğraçı, müzisyen, şair ve yazarlar TÜRKSOY tarafından düzenlenen seminer, konferans ve atölye çalışmalarına katılmış, Kırgızistan kültür ve sanatını tüm dünyaya tanıtmanın yanı sıra meslektaşları ile yakınlaşarak deneyimlerini paylaşma imkânı bulmuştur. Kırgızistan, Türk soylu halkların ortak kültürel mirası olan Nevruz u TÜRKSOY a üye ülkelerin yanında Birleşmiş Milletler ve UNESCO nun Genel Merkezlerinde de kutlama fırsatı bulmuş, Kırgız kültür ve sanatı Avrupa ve ABD seyircileri tarafından da izlenerek kıtalar arasında kimliğini vurgulamıştır. Günümüze kadar TÜRKSOY ve Kırgızistan işbirliğine dair tüm ortak faaliyetleri sıralamak mümkün değildir, TÜRKSOY un gerçekleştirdiği eşsiz projelerden biri olan Köroğlu operasının Kırgız Devlet Akademik Opera ve Balet Tiyatrosu nda sahnelenmesi büyük ses getirmiştir. Ayrıca, Türk Dünyası Mimarlar ve Mühendisler Birliği ile yürüttüğümüz işbirliği kapsamında Türk Dünyası Mühendislik ve Şehircilik Kurultayı nın altıncısının Kırgızistan ın başkenti Bişkek te düzenlenecek olması, 2014 yılının TÜRKSOY tarafından Toktogul Satılganov Yılı ilan edilmesi münasebetiyle bu çerçevede bir konser düzenlenecek olması da büyük memnuniyet kaynağıdır. Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Kırgızistan ın mimarı ve şehircilik değerlerinin paylaşılmasında ve dünyaya tanıtılmasında çok ciddi bir katkısı olacaktır. Bu önemli toplantının koordinatörlüğünü üstlenmek teşkilatımız adına memnuniyet vericidir. Bu vesileyle TÜRKSOY un girişimlerine her zaman destek olan ve kurultayımızı da himaye eden Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev e şükran duygularımızı ifade eder, saygılarımı sunarım. Prof. Dr. Hikmet KOÇAK Türk Üniversiteler Birliği Başkanı Kurultay Bilim Kurulu Başkanı Malumunuz olduğu üzere Türk kültür coğrafyasındaki ortak kodlarımızdan biri de yüzyıllar boyunca oluşturduğumuz mimari kültürümüz ve bunları ilmek ilmek işlediğimiz, hepimizin kendinden bir şeyler bulduğu tarihî şehirlerimizdir. İnsanoğlunun her türlü yaşam tecrübesini yansıtarak vücuda getirdiği şehirler, üzerinde yaşayan topluluklara dair dil, din, yaşam biçimi, gelişmişlik seviyesi gibi pek çok kültürel ögeyi de içinde barındıran âdeta birer açık hava müzeleridir. Geçmiş nesillerin izlerinin bütün şehri sardığını hissetmek için durup şehri biraz dinlemek, yollarında, sokaklarında dolaşmak, son zamanlarda yapılan binaların arasında ayakta kalmaya çalışan eski dönem mimari eserleri seyretmek ve bu seyir esnasında bir zamanlar buralarda başkalarının yaşadığını düşünmek aslında yeterlidir. Titus, Burchardt, Bachelart, Berque ve Calvano bize özel bir anlatımla şunu söyler: Şehir bir değerler ve inançlar mekânıdır, hafıza ve düşüncedir, sembolik ve şiirseldir. Mumford ve Abrams, Blumenfeld, Lynch gibi diğer çağdaş şehircilerin çoğunun yazıları da kendi üslup ve eğilimleriyle toplumun en temel olgusuna, şehir ve uygarlığa dikkatleri çekmektedir. Aslında bir şehri şehir yapan sır, gözümüzün önündeki binaları, yolları, çeşmeleri, hâsılı eski zaman kalıntıları değildir; onların da ardında yatan anlam boyutudur. İşte o anlam boyutudur ki bizi şehre bağlayan; bir şehri şehir yapan ve bizim şehir zannettiğimiz yapıları, daha derin bir katmana ulaşmak isteyenlere birer işaret levhası hâline getiren kavramlardır Dolayısıyla edebiyat, sanat ve mimarinin İstanbul la, Paris le, Roma ve Viyana yla özdeşleşmesinin bir tesadüf olmadığını kabul etmek gerekir. Geniş caddelere sahip olmak, gökdelenleriyle bulutları selamlamak, kalabalıkları bünyesinde toplamak bir yeri şehir yapmaya yetmez. Ne zaman ki şehir, mimarın parmaklarında şekillenir; şairin hayal süzgecinden geçer; işte o zaman şehir olmaya hak kazanır. Yakın tarihimizde Ahmet Hamdi Tanpınar hayatımızda kaybolan şeylerin ardından duyulan üzüntü ile yeniye karşı beslenen özlem sebebiyle kaleme aldığı Beş Şehir adlı eserinde, hayatında iz bırakmış olan beş şehir (Ankara, Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul) ile ilgili tespitlerini ortaya koyarak farklı mekânlarda yok olmamak için direnen ögeleri içeren gözlemlerini okuyucuyla paylaşır. Mimarın her şehrin merkezine yerleştirdiği ulu cami lerin bahçesinde zamana direnen ulu çınarlar ruhlara serinlik veren şadırvanlar; kendilerini mısralarında sonsuza taşıyacak, zamanın nabzını tutacak Tanpınar ı; bununla birlikte de Süleymaniye yi bayram sabahı yla sonsuza ulaştıracak Yahya Kemal i bulur.. Gözleri kapalı İstanbul u dinleyen Orhan Veli yi; İstanbul u can ından bilen Necip Fazıl ı da bu çerçevede anmadan geçmemek gerekir. Şehirleri şehir kılan kavramların farkında olan ve bu konuda son derece duyarlı olan Türk Dünyası Mühendisler Mimarlar Birliği de kurulduğu 2002 yılından bu yana düzenlediği Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık ve Şehircilik Kurultayları ve Şehrengiz Şölenleri yle hem ilgili akademisyenler arasındaki koordinasyonu sağlamış hem de Türk kültür coğrafyasında tarihî süreçte mimarlık mühendislik ve şehircilik alanlarında gelişen bilgi birikiminin paylaşılmasına ciddi düzeyde katkı sağlamıştır. Bilim Heyeti Başkanlığını yürütmekten onur duyduğum Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultaylarından altıncısının Türklerin İslamiyet le şereflendiği, İslami Döneme ait ilk mimari eserlerimizin yer aldığı Kırgızistan coğrafyasında gerçekleştirilecek olması bizler için programı daha da anlamlı kılmaktadır. Satırlarıma son verirken kurultayın gerçekleşmesinde emeği geçen herkese teşekkür eder; kurultayın Türk Dünyası için hayırlara vesile olmasını dilerim

11 TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Yürütme Kurulu Organizasyon Unsurları TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI ONURSAL HEYET Emrullah İŞLER T.C. Başbakan Yardımcısı Tairbak SARPAŞEV K.C. Başbakan 1.Yardımcısı İdris GÜLLÜCE T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı Mevlüt ÇAVUŞOĞLU T.C. Avrupa Birliği Bakanı Kubanıçbek KULMATOV Bişkek Şehri Belediye Başkanı Kanat SADIKOV K.C. Milli Eğitim Bakanı Metin KILIÇ T.C. Bişkek Büyükelçisi Halil AKINCI Türk Keneşi Genel Sekreteri Sapar İSAKOV Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı Dış İlişkiler Bölüm Başkanı Düsen KASEİNOV TÜRKSOY Genel Sekreteri Jandos ASANOV TÜRKPA Genel Sekreteri Turdubek MAMBETOV K.C. Başbakanlık Mimarlık, İnşaat ve Şehircilik Devlet Ajans Başkanı Emilbek KAPTAGAYEV Isıkgöl Valisi İbrahim KARAOSMANOĞLU TDBB Genel Başkanı Mehmet CEYLAN T.C. Kalkınma Bakan Yardımcısı YÜRÜTME KURULU Başkan Mehmet Cahit TURHAN TDMMB Genel Başkanı Genel Koordinatör İlyas DEMİRCİ TDMMB Genel Sekreteri Kırgızistan Koordinatörü Fikret YAZICI TDMMB Kırgızistan Ülke Temsilcisi Yürütme Kurulu Üyesi Osman İYİMAYA TDMMB Genel Muhasip Yürütme Kurulu Üyesi Fırat PURTAŞ TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Yürütme Kurulu Üyesi Fahri SOLAK TDBB Genel Sekreteri Yürütme Kurulu Üyesi Yahya AKENGİN TÜRKSAV Başkanı Yürütme Kurulu Üyesi Hakan ERGÜN T.C. TİKA Kırgızistan Koordinatörü Yürütme Kurulu Üyesi Kürşat Merih SARIARSLAN TÜRKPA Genel Sekreter Yardımcısı Yürütme Kurulu Üyesi Maksat ÇAKİYEV Kırgızistan Kültür Bakanı Yardımcısı Yürütme Kurulu Üyesi Baktıbek ABDİYEV Bişkek Şehri Başmimarı Yürütme Kurulu Üyesi Asılbek KULMURZAYEV Manas Üniversitesi Rektör Vekili Yürütme Kurulu Üyesi Bakıtbek DÜŞEMBİYEV Bişkek Belediye Başkan Yardımcısı Yürütme Kurulu Üyesi Çağatay ÖZDEN T.C. Bişkek Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri ANA UNSURLAR Türk Dünyası Mühendisleri ve Mimarlar Birliği Bişkek Şehri Belediye Başkanlığı Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Genel Sekreterliği Türk Dünyası Belediyeler Birliği Isıkgöl Valiliği / Çolpon - Ata Belediye Başkanlığı Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı TDMMB Kırgızistan Ülke Temsilciliği BİLİM HEYETİ Türk Üniversiteler Birliği Avrasya İpekyolu Üniversiteler Birliği Türk Dünyası Akademisi Başkanlığı Kafkasya Üniversiteler Birliği Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi KazGASA - Kazakistan İnşaat ve Mimarlık Baş Akademisi DESTEKLEYENLER T.C. Başbakanlık K.C. Başbakanlık T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı K.C. Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanlığı T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı K.C. İnşaat ve Şehircilik Bakanlığı T.C. Bişkek Büyükelçiliği TÜRKPA Türk Parlamenter Asamblesi T.C. Başbakanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı Türk Dili Konuşan Ülkeler Daimi İşbirliği Konseyi (TÜRK KENEŞİ) T.C. Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı Yunus Emre Enstitüsü TRT Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Türkiye Müteahhitler Birliği İNTES Türkiye İnşaat Sanayicileri İşverenler Sendikası TÜRSAB Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığı Tarihi Kentler Birliği K.C. İnşaat ve Mimarlık Ulaştırma Üniversitesi Azerbaycan İnşaat ve Mimarlık Üniversitesi KazGASA - Kazakistan İnşaat ve Mimarlık Baş Akademisi Balkan Aydınlar ve Yazarlar Birliği Türk İlahiyatçılar Birliği Vakfı Birlik Vakfı Genel Merkezi YTMK Yollar Türk Milli Komitesi 20 21

12 TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Bilim Kurulu Prof. Dr. Hikmet KOÇAK (Bilim Kurulu Başkanı) Türk Üniversiteler Birliği Başkanı - İpekyolu Üniversiteler Birliği Başkanı Prof. Dr. Sebahattin BALCI (Bilim Kurulu Eş Başkanı) Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ (Bilim Kurulu Eş Başkanı) Kafkasya Üniversiteler Birliği Başkanı Türk Üniversiteler Birliği / Türk Keneşi Yönetim Kurulu Prof. Dr. G. H. Mammadova Prof.Dr. Ehliman Emiraslanov Prof. Dr. Abel Muharremov Prof. Dr. Valihan Abdibekov Prof. Dr. Seyit Aydın Prof. Bakhytzhan Zh. Abdraimov Prof. Dr. Şigeo Katsu Prof. Dr. Abdılda Musayev Prof. Dr. Sebahattin Balcı Prof. Dr. Asılbek Aydaraliev Professor Iskender Isamidinov Prof. Dr. Hikmet Koçak Prof.Dr. Candeğer Yılmaz Prof. Dr. Hasan Gönen Prof. Dr. Yunus Söylet Azerbaycan Mimarlık ve İnşaat Üniversitesi / AZERBAYCAN Azerbaycan Tıp Üniversitesi / AZERBAYCAN Bakü Devlet Üniversitesi/ AZERBAYCAN Ahmet Yesevi Uluslararası Kazak Türk Üniversitesi / KAZAKİSTAN Al-Farabi Kazak Milli Üniversitesi / KAZAKİSTAN L.N. Gumilyev Avrasya Milli Üniversitesi / KAZAKİSTAN Nazarbayev Üniversitesi / KAZAKİSTAN Hüseyin Karasayev Bişkek Sosyal Bilimler Üniversitesi / KIRGIZİSTAN Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi / KIRGIZİSTAN Uluslararası Kırgızistan Üniversitesi / KIRGIZİSTAN Yusuf Balasagun Kırgız Milli Üniversitesi / KIRGIZİSTAN Atatürk Üniversitesi / TÜRKİYE Ege Üniversitesi / TÜRKİYE Eskişehir Osmangazi Üniversitesi / TÜRKİYE İstanbul Üniversitesi / TÜRKİYE İpekyolu Üniversiteler Birliği Yönetim Kurulu Prof.Dr. Gökhan Çetinsaya / Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı / Onursal Başkan Prof.Dr. Hikmet KOÇAK / Atatürk Üniversitesi Rektörü / Başkan Prof. Dr. Mümtaz AHMAD / Uluslararası İslam Üniversitesi, Pakistan Prof. Dr. Alessandro MARTIN / Padua Üniversitesi, İtalya Prof. Dr. Timur - Ochir SANJBERG Moğolistan Halk Üniversitesi Prof. Dr. Asilbek AYDARALIEV; Uluslararası Kırgızistan Üniversitesi, Kırgızistan Prof. Dr. Cafer CAFEROV Azerbaycan Turizm Enstitüsü, Azerbaycan Prof. Dr. Mohd. Saleh JAAFAR Putra Üniversitesi, Malezya Prof. Dr. Zurab VADACHKORIA Tiflis Devlet Tıp Üniversitesi, Gürcistan Prof. Dr. Satyendra PATNAIK Kalinga Endüstriyel Teknoloji Enstitüsü, Hindistan Prof. Dr. Sebahattin TÜZEMEN Atatürk Üniversitesi, Türkiye / Konsorsiyum Genel Sekreteri Kafkasya Üniversiteler Birliği Üye Üniversiteler ÜLKE KURUM REKTÖR - BAŞKAN ABD Incarnate Word Üniversitesi Dr. Louis Agnese Azerbaycan Asya Üniversitesi Prof. Dr. Celil Nagiyev Azerbaycan Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Prof. Şemseddin Hacıyev Azerbaycan Azerbaycan Devlet Neft Akademisi Prof. Dr. Siyavuş Qarayev Azerbaycan Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Prof. Dr. Mahmud Kerimoglu Kerimov Azerbaycan Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Folklor Enstitisü Dr. Muxtar Kazımoğlu İmanov Azerbaycan Azerbaycan Mimarlık ve İnşaat Üniversitesi Prof. Gülçohra Memmedova Azerbaycan Azerbaycan Müellimler Enstitüsü Prof. Aqiye Naxçıvanlı Azerbaycan Azerbaycan Texniki Üniversitesi Prof. Havar Memmedov Azerbaycan Azerbaycan Tıp Üniversitesi Prof. Dr. Ehliman Emiraslanov Azerbaycan Azerbaycan Turizm Enstitüsü Prof. Cafer Caferov Azerbaycan Bakü Avrasya Üniversitesi Prof. Nazim Hüseynli Azerbaycan Bakü Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Abel Maharramov Azerbaycan Bakü Slavyan Üniversitesi Prof. Dr. Kamal Mehdi oğluabdullayev Azerbaycan Gence Devlet Üniversitesi Yadigar Aliyev Azerbaycan Hazar (Khazar) Üniversitesi Prof. Dr. Hamlet İsaxanlı Azerbaycan Lenkaran Devlet Üniversitesi Prof. Asef İskenderov Azerbaycan Nahçıvan Devlet Üniversitesi Prof. Dr. İsa Habibbeyli Azerbaycan Nahçıvan Özel Üniversitesi Prof. Dr. İsmail İsrafil oğlu Aliyev Azerbaycan Qafqaz Üniversitesi Prof. Dr. Ahmet Saniç 22 23

13 TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Azerbaycan Sumgayıt Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Nadir Qahramanov Çeçenistan Çeçenistan Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Zavurbek Aslanbekovich Saidov Dağıstan Dağıstan Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Murtazali H. Rabadanov Gürcistan Akaki Tsereteli Kutaisi Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Giorgi Ğavtedze Gürcistan Samskhe-Javakheti Devlet Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Merab Beridze Gürcistan Batum Şota Rustaveli Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Alioşa Bakuridze Gürcistan İlia Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Giorgi Tavzadze Gürcistan Sokhumi Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Joni Apakidze Gürcistan Tiflis Devlet Tıp Üniversitesi Prof. Dr. Zurab Vadaçkoria Gürcistan Ivane JavakhsviliTiflis Devlet Üniversitesi Alexander Kvitaşvili İran Marand Azad Üniversitesi Dr. Ali Salmanpour İran Moheg Türkçe Öğretim, Araştırma ve Uygulama Enstitüsü Prof. Dr. Kadir Golkarin İran Tebriz Üniversitesi Prof. Dr. S. Muhammed Alavi Kazakistan Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi Prof. Dr. Musa Yıldız Kırgızistan Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Prof. Dr. Sebahattin Balcı Kırım Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi Prof. Dr. Fevzi Yakubov Yakubovich. KKTC Doğu Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. Abdullah Y. Öztoprak KKTC Girne Amerikan Üniversitesi Prof. Dr. Yıldırım Öner Moldovya Komrat Devlet Üniversitesi Prof. Dr. Zinaida Arıkova Rusya Rusya Bilimler Akademisi Prof. Dr. Vitaly Naumkin V. Türkiye Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Prof. Dr. İrfan Aslan Türkiye Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. İsrafil Kurtcephe Türkiye Anadolu Üniversitesi Prof. Dr. Davut Aydın Türkiye Ardahan Üniversitesi Prof. Dr. Ramazan Korkmaz Türkiye Artvin Çoruh Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet Duman Türkiye Bayburt Üniversitesi Prof. Dr. Selçuk Coşkun Türkiye Bitlis Eren Üniversitesi Prof. Dr. Mahmut DOĞRU Türkiye Erzurum Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Hikmet Koçak Türkiye Erzurum Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Muammer Yaylalı Türkiye Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Prof. Dr. Hasan Gönen Türkiye Giresun Üniversitesi Prof. Dr. Aygün Attar Türkiye Iğdır Üniversitesi Prof. Dr. İbrahim Hakkı Yılmaz Türkiye İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. S. Semahat Demir Türkiye İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Prof. Dr. Galip Akhan Türkiye Kafkas Üniversitesi Prof. Dr. Sami Özcan Türkiye Karabük Üniversitesi Prof. Dr. Burhanettin Uysal Türkiye Karadeniz Teknik Üniversitesi Prof. Dr. İbrahim Özen Türkiye Kastamonu Üniversitesi Prof. Dr. Seyit Aydın Türkiye Kilis Yedi Aralık Üniversitesi Prof. Dr. İsmail Güvenç Türkiye Muş Alpaslan Üniversitesi Prof. Dr. Nihat İnanç Türkiye Nevşehir Üniversitesi Prof. Dr. Filiz Kılıç Türkiye Niğde Üniversitesi Prof. Dr. Adnan Görür Türkiye Ordu Üniversitesi Prof. Dr. Tarık Yarılgaç Türkiye Rize Üniversitesi Prof. Dr. Arif Yılmaz Türkiye Uluslararası Karadeniz Üniversitesi Prof. Dr. Ş. Ercan Tunç Türkiye Yıldız Teknik Üniversitesi Prof. Dr. İsmail Yüksek Ukrayna Melitopol Devlet Pedagoji Üniversitesi Prof. Dr. V.V. Molodıchenko Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Mütevelli Heyeti Kemal MADENOĞLU Başkan / T.C. Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Coomart OTORBAYEV Üye / Kırgız Cumhuriyeti Başbakanı Hakan ERGÜN / T.C. TİKA Kırgızistan Koordinatörü Prof.Dr. Yavuz ATAR Üye / YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Elvira SARİYEVA Üye / Kırgız Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı Prof.Dr. Ramazan KORKMAZ Üye / Ardahan Üniversitesi Rektörü Kanat SADIKOV Üye / Kırgız Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanı Prof.Dr. Mehmet ŞİŞMAN Üye / YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Kubanıçbek KULMATOV Üye / Bişkek Şehri Belediye Başkanı Rektörlük Prof. Dr. Sebahattin BALCI / Rektör Prof. Dr. Asılbek KULMURZAYEV / Rektör V. Prof. Dr. Mahmut İZCİLER / Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Anvarbek MOKEEV / Rektör Yardımcısı TÜRKSAV Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı Yönetim Kurulu Yahya AKENGİN Dr. Mehmet Akif ERBAŞ Yavuz Gürler Doç. Dr. Mehmet Seyfettin EROL Doç. Dr. Birsen ÇEKEN Doç. Dr. Osman ALINTAŞ Dr. Çağatay AKENGİN Başkan Başkan Yardımcısı Genel Sekreter Üye Üye Üye Üye 24 25

14 TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Kırgızistan Ülke Temsilciliği Prof. Dr. Sebahattin BALCI / Onursal Başkan / Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Fikret YAZICI / Başkan / GENSA Yönetim Kurulu Başkanı Askar AYTMATOV / Cengiz Aytmatov Uluslararası Isıkgöl Forumu Yönetim Kurulu Başkanı Akınbek ABDIKALIKOV / Kırgızistan Yüksek Öğrenim Kurumu Başkanı / KGUSTA Rektörü Mahmut İZCİLER / Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi Rektör Yrd. Çağatay ÖZDEN / Bişkek Ticaret Müşaviri Kadıralı KONKOBAYEV / TÜRKSOY Kırgızistan Fondu Başkanı Saliha İBRAHİMOVA / Kırgız Mütercim Tercüman Kurultay Sekreterliği Ali BOZ / TDMMB İstanbul Şube Sekreteri Kemal Oğuz ÜMÜTLÜ / TDMMB İdari İşler Müdürü İrme TİMURLENK / TDMMB Genel Merkezi / Tasarımcı Dastan URMAMBETOV / TÜRKPA Komisyon Sekreteri Musa ÖZALP / T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı / Şehir Plancısı Ekin UZUNEL / T.C. Bişkek Büyükelçiliği / Uzman Erkinbek DJOROEV / Kırgızistan Egemenlik Derneği Başkanı Ercan KAYA / Türk Uygarlığı Araştırma Uygulama Merkezi Müdürü Volkan YEŞİLAY / TÜRKSOY Genel Sekreterliği Koray ŞAHİN / ARK Grup / Organizasyon Firması Yöneticisi Gülçin YORBIK / ARK Grup / Organizasyon Firması Yönetici Yardımcısı Erdinç YALÇINKAYA / ARK Grup / Grafik - Tasarımcı Organizasyon Ofisleri GENEL MERKEZ BİLİM KURULU OFİSİ ORGANİZASYON OFİSİ Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Birlik Mahallesi 415. Cadde 406. Sokak No:2/ Çankaya ANKARA /TÜRKİYE Telefon: +90 (312) (pbx) Faks: +90 (312) Elektronik Posta: info@tdmmb.org.tr Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Rektörlüğü Türk Uygarlığı Araştırma ve Uygulama Merkezi CAL Kampüsü / BİŞKEK / KIRGIZİSTAN ARK GRUP Hoşdere Cad. No: 200/ Çankaya / ANKARA / TÜRKİYE T F

15 Yönetim Kurulu Üyeleri TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Kuruluştan Kurultaylara 12. Yıl M. Cahit TURHAN / Karayolları Genel Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkanı Gönül TALU / DOĞUŞ İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkan Yardımcısı Nihat ÖZDEMİR / LİMAK Holding Yönetim Kurulu Başkanı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkan Yardımcısı Ekrem CENGİZ / CENGİZ Holding Yönetim Kurulu Üyesi Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkan Yardımcısı İlyas DEMİRCİ / DSİ Çoruh Projeleri Eski Şb. Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Sekreteri Osman İYİMAYA / Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Muhasip Mehmet CEYLAN / T.C. Kalkınma Bakanlığı / Bakan Yardımcısı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Metin KİLCİ / T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Akif ÖZKALDI / Devlet Su İşleri Genel Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Bilal ÇELİK / ÇELİKLER Holding Yönetim Kurulu Üyesi Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Hüseyin ÖZTÜRK / HASELSAN İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Sefer AKKAYA / Yapı İşleri Eski Genel Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Abuzer Ali YILDIRIM / İLLER Bankası Gaziantep Eski Bölge Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ali AYRAK / T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı / Yüksek Fen Kurulu Üyesi Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Alaattin NALCIOĞLU / TBMM / Destek Hizmetleri Müd. / İnşaat Mühendisi Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Abdurrahman FETVACI / FETVACI Kardeşler Ltd. Şti. Genel Müdürü Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ali ÖZTÜRK / BİRLİK VAKFI Ankara Şubesi Genel Sekreteri Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Denetim Kurulu Başkanı 28 29

16 2014 Onur Kurulu TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Çalışma Komisyonları TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Binali YILDIRIM Onur Kurulu Başkanı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Eski Bakanı Abdullah SATOĞLU Onur Kurulu Üyesi TÜRSAV Genel Yayın Yönetmeni N. Ahmet KUŞHANOĞLU Abdulkadir AKCAN Onur Kurulu Üyesi Bayındırlık ve İskan Eski Bakanı Danışma Kurulu Başkanı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Gen.Müdür Yard. Ahmet ARSLAN Onur Kurulu Üyesi TBMM Kars Milletvekili Ahmet RUMELİ Onur Kurulu Üyesi ODTÜ Öğretim Üyesi Ali Talip ÖZDEMİR Onur Kurulu Üyesi Devlet Eski Bakanı Bahattin KAPTAN Atalay COŞKUNOĞLU Onur Kurulu Üyesi Karayolları Eski Genel Müdürü Teşkilatlanma Komisyonu Başkanı T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Atilla KANBUR Onur Kurulu Üyesi MADO Yönetim Kurulu Üyesi Cafer TATLIBAL Onur Kurulu Üyesi TBMM 23.Dönem K. Maraş Milletvekili Haydar ÇİFTÇİ Celal KOLOĞLU Onur Kurulu Üyesi İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Düsen KASEİNOV Onur Kurulu Üyesi TÜRKSOY Genel Sekreteri Mühendislik Komisyonu Başkanı TBMM Genel Sekreter Yardımcısı Ekrem YÜCE Onur Kurulu Üyesi Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Başkanı Emin SAZAK Onur Kurulu Üyesi Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Necdet CİVAN Erdoğan BAYRAKTAR Onur Kurulu Üyesi Çevre ve Şehircilik Eski Bakanı Erol ÇITAK Onur Kurulu Üyesi UBAK/ Demiryolu Düzenleme Genel Müdürü Mimarlık Komisyonu Başkanı İLÇAĞ Mimarlık Mühendislik Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Faruk ÇELİK Onur Kurulu Üyesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Nafiz ÖZAK Onur Kurulu Üyesi TBMM Trabzon Milletvekili / Devlet Eski Bakanı Kasım KAYIHAN Hicabi ECE Onur Kurulu Üyesi Danıştay Üyesi Hüsnü DOĞAN Onur Kurulu Üyesi T.C. Devlet Eski Bakanı Şehircilik Komisyonu Başkanı T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü İdris GÜLLÜCE Onur Kurulu Üyesi T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris YAMANTÜRK Onur Kurulu Üyesi GÜRİŞ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tarkan CİNEVİZ İsmail KAHRAMAN Onur Kurulu Üyesi BİRLİK Vakfı Onursal Başkanı İsmet YILMAZ Onur Kurulu Üyesi Milli Savunma Bakanı Çevre Komisyonu Başkanı Ankara Büyükşehir Belediyesi ASKİ Genel Müdürlüğü Kadir TOPBAŞ Onur Kurulu Üyesi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet ÖZYOL Onur Kurulu Üyesi TBMM 22.Dönem Adıyaman Milletvekili Hikmet KOÇAK Muhammet BALTA Onur Kurulu Üyesi Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mustafa İSEN Onur Kurulu Üyesi Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Eğitim Komisyonu Başkanı İpekyolu Üniversiteler Birliği Başkanı Mustafa AK Onur Kurulu Üyesi Keçiören Belediye Başkanı Namık Kemal ZEYBEK Onur Kurulu Üyesi Kültür ve Turizm Eski Bakanı Ali BOZ Nedim YAMALI Onur Kurulu Üyesi AK Parti Ankara İl Başkanı Turizm ve Tanıtma Komisyonu Bşk. TDMMB İstanbul Şube Sekreteri Nevzat YALÇINTAŞ Onur Kurulu Üyesi TBMM 21 ve 22. Dönem İstanbul Milletvekili Nevzat PAKDİL Onur Kurulu Üyesi TBMM Kahramanmaraş Milletvekili Nihat ZEYBEKCİ Onur Kurulu Üyesi Ekonomi Bakanı Fırat PURTAŞ Orhan GÜMRÜKÇÜOĞLU Onur Kurulu Üyesi Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Orhan YÜCE Onur Kurulu Üyesi Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkan Yardımcısı Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Osman GÜNDÜZ Onur Kurulu Üyesi GÜNER İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Özkan DALBAY Onur Kurulu Üyesi TÜRKSAT Genel Müdürü Ramazan KORKMAZ Özgür ÖZARSLAN Onur Kurulu Üyesi Kültür ve Turizm Bakanı Müsteşarı Sebahattin TÜZEMEN Onur Kurulu Üyesi İpekyolu Üniversiteler Birliği Genel Koordinatörü Kültür Sanat Komisyonu Başkanı Ardahan Üniversitesi Rektörü Serdar ÇAM Onur Kurulu Üyesi Başbakanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanı Şükrü KOÇOĞLU Onur Kurulu Üyesi KOÇOĞLU A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz BATIBAY Süleyman KARAMAN Onur Kurulu Üyesi Devlet Demiryolları Genel Müdürü Veysel TİRYAKİ Onur Kurulu Üyesi Ankara / Altındağ Belediye Başkanı AR-GE Komisyonu Başkanı Nükleer Enerji Uzmanı / Araştırmacı Mühendis Yahya AKENGİN Onur Kurulu Üyesi TÜRKSAV Genel Başkanı Yahya BAŞ Onur Kurulu Üyesi Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakan Yardımcısı Ümit Arslan YILMAZ Yaşar KARAYEL Onur Kurulu Üyesi TBMM Kayseri Milletvekili Zeki ERGEZEN Onur Kurulu Üyesi Bayındırlık ve İskân Eski Bakanı Tarihi Eserler Komisyonu Başkanı İnşaat Mühendisi/ Restoratör/ Seğmenbaşı Zeki PİLGE Onur Kurulu Üyesi TURKUAZ Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı 30 31

17 TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI 2014 Danışma Kurulu 2014 Danışma Kurulu TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI N. Ahmet KUŞHANOĞLU Danışma Kurulu Başkanı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Gen.Müdür Yard. Bahattin KAPTAN Teşkilatlanma Komisyonu Başkanı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Haydar ÇİFTÇİ Mühendislik Komisyonu Başkanı TBMM Genel Sekreter Yardımcısı Necdet CİVAN Mimarlık Komisyonu Başkanı İLÇAĞ Mimarlık Mühendislik Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Kasım KAYIHAN Şehircilik Komisyonu Başkanı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Tarkan CİNEVİZ Çevre Komisyonu Başkanı Ankara Büyükşehir Belediyesi ASKİ Genel Müdürlüğü Hikmet KOÇAK Eğitim Komisyonu Başkanı İpekyolu Üniversiteler Birliği Başkanı Ali AĞBAL Turizm ve Tanıtma Komisyonu Bşk. Kültür ve Turizm Bakanlığı / Eski Genel Müdür Yardımcısı Fırat PURTAŞ Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Ramazan KORKMAZ Kültür Sanat Komisyonu Başkanı Kafkasya Üniversiteler Birliği Başkanı Yılmaz BATIBAY AR-GE Komisyonu Başkanı Nükleer Enerji Uzmanı / Araştırmacı Mühendis Ümit Arslan YILMAZ Tarihi Eserler Komisyonu Başkanı ÜMAY İnşaat Dan. Yönetim Kurulu Başkanı Abdul Baki AYDIN Danışma Kurulu Üyesi ABA İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Abdurrahman KARAMAN Danışma Kurulu Üyesi BELSO Genel Müdürü Abdurrahman ŞENTÜRK Danışma Kurulu Üyesi BAYBURT Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet ALYAZ Danışma Kurulu Üyesi Kazak - Türk İş Adamları Birliği Genel Sekereteri Alemdar BAYRAKTAR Danışma Kurulu Üyesi KTÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Ali BOZ Danışma Kurulu Üyesi TDMMB İstanbul Şube Yönetim Kurulu Üyesi Ali ÇİFTÇİ Danışma Kurulu Üyesi KARDEŞ İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Rıza KOÇ Danışma Kurulu Üyesi ARK Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ali Rıza YARAR Danışma Kurulu Üyesi Ankara Büyükşehir Belediyesi Kültür Etkinlikleri Şube Müdürü Ali VURAL Danışma Kurulu Üyesi Teknik Elemanlar Derneği Eski Genel Başkanı Bilal BAHAR Danışma Kurulu Üyesi MİNTAŞ İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Enver İSKURT Danışma Kurulu Üyesi Karayolları İşletmeler Daire Başkanı Erol ALTUN Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Genel Müdür Yardımcısı Erol SARIKAYA Danışma Kurulu Üyesi Karayolları 4. Bölge Müd.Sanat Yapıları Proje Kontrol Mühendisi Ertan YETİM Danışma Kurulu Üyesi Başbakanlık Emlak Konut GYO Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Çağrı DOĞAN Danışma Kurulu Üyesi ÜÇER Mühendislik Yönetim Kurulu Üyesi Galip YENİDÜNYA Danışma Kurulu Üyesi TESKOMB Koordinatörü Güven KARAÇUHA Danışma Kurulu Üyesi Devlet Su İşleri Genel Müdür Yardımcısı Hamdi AYDIN Danışma Kurulu Üyesi EMAY Uluslararası Müh. Ve Müş. A.Ş. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Hamza GÜNEŞ Danışma Kurulu Üyesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Personel Daire Başkanı Hasan ÇAVUŞ Danışma Kurulu Üyesi Artvin / Murgul Belediye Başkanı Hasan YALÇINTAŞ Danışma Kurulu Üyesi YALÇINTAŞ İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin DİLAVER Danışma Kurulu Üyesi Mesleki Hizmetler Eski Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin KARACA Danışma Kurulu Üyesi Başbakanlık TOKİ Emlak Planlama İnşaat Proje Yön. Genel Müdürü İhsan AKBIYIK Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Genel Müdür Yardımcısı İsa APAYDIN Danışma Kurulu Üyesi TCDD Genel Müdür Yardımcısı İsmail ÖZDEMİR Danışma Kurulu Üyesi BİR İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Kadir ERKEN Danışma Kurulu Üyesi TDMMB Denizli Şube Temsilcisi Kamil UĞURLU Danışma Kurulu Üyesi Karaman Belediye Eski Başkanı Kamuran YAZICI Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Genel Müdürlüğü Program İzleme Daire Başkanı Kemal YALÇIN Danışma Kurulu Üyesi EMEK İnşaat Eski Genel Müdürü M. Mehdi GÖNÜLALÇAK Danışma Kurulu Üyesi Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürü Mahmut BEŞİRLİ Danışma Kurulu Üyesi UMUD Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet ÇETİN Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Samsun Bölge Müdürü Mehmet Akif ERBAŞ Danışma Kurulu Üyesi TÜRKSAV Başkan Yardımcısı Mehmet İhsan AYDEĞER Danışma Kurulu Üyesi Hatay Birlik Vakfı Başkanı Mehmet YALÇIN Danışma Kurulu Üyesi AÇILIM İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Merdan HÜRMEYDAN Danışma Kurulu Üyesi SİSTEM HOLDİNG Yönetim Kurulu Başkanı Merih KARAYOL Danışma Kurulu Üyesi Ankara Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı Şube Müdürü Metin TÜRKER Danışma Kurulu Üyesi Tarım Reformu Genel Müdür Yardımcısı Münire ÇATAKÇI Danışma Kurulu Üyesi Köy Hizmetleri Ankara Eski Bölge Müdürü Muammer MERT Danışma Kurulu Üyesi TDMMB Ankara Şube Başkanı Murat YALÇINTAŞ Danışma Kurulu Üyesi İstanbul Ticaret Odası Eski Başkanı Mustafa BABAL Danışma Kurulu Üyesi UBM Müşavirlik Hizmetleri A.Ş. / Ulaşım Koordinatörü Mustafa BAŞ Danışma Kurulu Üyesi Türkiye İlahiyatçılar Birliği Başkanı Mustafa KIRAÇ Danışma Kurulu Üyesi TEKDER Genel Başkanı Muzaffer ÖZDEMİR Danışma Kurulu Üyesi ERG İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Necmi YILDIRIM Danışma Kurulu Üyesi TDMMB Bursa Şube Başkanı Nesim SÖNMEZ Danışma Kurulu Üyesi EMAY Uluslararası Müh. ve Müş. Şti. Koordinatörü Okay AKSOY Danışma Kurulu Üyesi Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Orhan KAVUNCU Danışma Kurulu Üyesi Türk Ocakları Genel Başkan Yardımcısı Osman Nuri FİLİZ Danışma Kurulu Üyesi TBMM 22. Dönem Denizli Milletvekili Osman ÖZTÜRK Danışma Kurulu Üyesi Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdür Yardımcısı Ömer ÖZDEMİR Danışma Kurulu Üyesi DSİ Genel Müdür Yardımcısı Özden İPEKÇİ Danışma Kurulu Üyesi ETİ MADEN İşletmeleri Gen.Müd./ Tesis Müh. Hizmetleri Daire Başkanı Raif YETİM Danışma Kurulu Üyesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı / Bakan Müşaviri Recep HAZIR Danışma Kurulu Üyesi Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdür Yardımcısı Remzi KOZAL Danışma Kurulu Üyesi Türk Telekom İnşaat Emlak Grup Başkanı Sait RÜSTEM Danışma Kurulu Üyesi Akademisyen-Mimar-Heykeltraş Sabahattin BALCI Danışma Kurulu Üyesi Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Sabri BALABAN Danışma Kurulu Üyesi Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı / Şube Müdürü Şadi ÖZTÜRK Danışma Kurulu Üyesi DOĞUŞ İnşaat Ankara Koordinatörü Savaş YARKIN Danışma Kurulu Üyesi Elif Grup Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin YILDIZ Danışma Kurulu Üyesi TBMM 21. Dönem Muş Milletvekili Selahattin BAYRAMÇAVUŞ Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Trabzon Bölge Müdürü Selahattin DÜZBASAN Danışma Kurulu Üyesi ILGAZ İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Talat AYDIN Danışma Kurulu Üyesi Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yrd. Uğur Kenan ADİLOĞLU Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Genel Müdür Yardımcısı Ünal DEMİRCİ Danışma Kurulu Üyesi Türkiye Kömür İşletmeleri Baş Müfettişi Vacip MERT Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Başmüfettişi Zeynel Abidin YEŞİL Danışma Kurulu Üyesi Karayolları Ankara Eski Bölge Müdürü 32 33

18 Türk Dünyası Belediyeler Birliği Türk Dili ve Lehçelerini konuşan ülkelerin Devlet Başkanları, 2000 yılında Azerbaycan zirvesinde, ülkelerarası işbirliğinin geliştirilmesi ile ilgili alınan kararların 6. Maddesinde; Yerel Yönetimler Arasında İşbirliğinin Geliştirilmesi kararını almıştır. Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB), Türk Dili ve Lehçelerinin konuşulduğu ülkeler, bölgeler ve buralarla coğrafi, tarihi, kültürel ortaklıkları bulunan yerlerdeki kent ve kent yönetimi ile ilgili çalışmalar yapmak amacıyla 12 Kasım 2003 yılında 6464 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuştur. TDBB 3335 sayılı Uluslararası Nitelikteki Teşekküllerin Kurulması hakkındaki yasa hükümleri çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Birliğin merkezi İstanbul da bulunmaktadır. BİRLİK ÜYELERİMİZİN BULUNDUĞU ÜLKELER Türk Dünyası Belediyeler Birliği nin 2014 Haziran ayı itibariyle 26 ayrı ülkeden, 1086 üyesi bulunmaktadır: Arnavutluk Cumhuriyeti Azerbaycan Cumhuriyeti Bosna Hersek Cumhuriyeti Bulgaristan Cumhuriyeti Filistin Ulusal Yönetimi Irak Cumhuriyeti Kazakistan Cumhuriyeti Kenya Cumhuriyeti Kırgız Cumhuriyeti Kırım Cumhuriyeti Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kosova Cumhuriyeti Lübnan Makedonya Cumhuriyeti Macaristan Cumhuriyeti Mısır Moğolistan Moldova Cumhuriyeti Moldova Cumhuriyeti Gagauz Yeri Pakistan İslam Cumhuriyeti Rusya Federasyonu Başkurdistan Cumhuriyeti Rusya Federasyonu Dağıstan Cumhuriyeti Rusya Federasyonu Tataristan Cumhuriyeti Sırbistan Cumhuriyeti Somali Cumhuriyeti Türkiye Cumhuriyeti MİSYONUMUZ Kardeşliğin gücü ile kültür ve medeniyet coğrafyamızda geleceğin müreffeh şehirlerini inşa etmek. VİZYONUMUZ Üye şehirlerde üretilen değerleri insanlığın hizmetine sunmak

19 Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yürütme Kurulu Üyeleri NO UNVANI ADI SOYADI Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı / Birlik Başkanı İbrahim KARAOSMANOĞLU 1 Bağcılar (İstanbul) Belediye Başkanı Lokman ÇAĞIRICI 2 Bahçelievler (İstanbul) Belediye Başkanı Osman DEVELİOĞLU 3 Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip UĞUR 4 Bayrampaşa (İstanbul) Belediye Başkanı Atila AYDINER 5 Beykoz (İstanbul) Belediye Başkanı Yücel ÇELİKBİLEK 6 Beyoğlu (İstanbul) Belediye Başkanı Ahmet Misbah DEMİRCAN 7 Bilecik Belediye Başkanı Selim YAĞCI 8 Bolu Belediye Başkanı Alaaddin YILMAZ 9 Çekmeköy (İstanbul) Belediye Başkanı Ahmet POYRAZ 10 Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Osman ZOLAN 11 Düzce Belediye Başkanı Mehmet KELEŞ 12 Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet SEKMEN 13 Gebze (Kocaeli) Belediye Başkanı Adnan KÖŞKER 14 Hendek (Sakarya) Belediye Başkanı Ali İNCİ 15 Karaman Belediye Başkanı Ertuğrul ÇALIŞKAN 16 Kartal (İstanbul) Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok ÖZ 17 Kartepe (Kocaeli) Belediye Başkanı Hüseyin ÜZÜLMEZ 18 Kastamonu Belediye Başkanı Tahsin BABAŞ 19 Keçiören (Ankara) Belediye Başkanı Mustafa AK 20 Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet ÇAKIR 21 Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin KOCAMAZ 22 Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Enver YILMAZ 23 Pendik (İstanbul) Belediye Başkanı S. Kenan ŞAHİN 24 Sancaktepe (İstanbul) Belediye Başkanı İsmail ERDEM 25 Selçuklu (Konya) Belediye Başkanı Uğur İbrahim ALTAY 26 Şahinbey (Gaziantep) Belediye Başkanı Mehmet TAHMAZOĞLU 27 Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Orhan Fevzi GÜMRÜKÇÜOĞLU 28 Ümraniye (İstanbul) Belediye Başkanı Hasan CAN 29 Yozgat Belediye Başkanı Kazım ARSLAN 30 Zeytinburnu (İstanbul) Belediye Başkanı Murat AYDIN No UNVANI ADI SOYADI 1 TDBB Başkanı / Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim KARAOSMANOĞLU 2 TDBB Başkan Yardımcısı / Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin KOCAMAZ 3 TDBB Başkan Vekili / Zeytinburnu (İstanbul) Belediye Başkanı Murat AYDIN 4 TDBB Başkan Yardımcısı / Beykoz (İstanbul) Belediye Başkanı Yücel ÇELİKBİLEK 5 TDBB Başkan Yardımcısı / Bağcılar (İstanbul) Belediye Başkanı Lokman ÇAĞIRICI 6 TDBB Başkan Yardımcısı / Keçiören (Ankara) Belediye Başkanı Mustafa AK 7 TDBB Başkan Yardımcısı / Selçuklu (Konya) Belediye Başkanı Uğur İbrahim ALTAY 8 TDBB Başkan Yardımcısı / Şahinbey (Gaziantep) Belediye Başkanı Mehmet TAHMAZOĞLU 36 37

20 Kurultaylarımız defa da Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultaylarını üstlenen uluslararası sivil toplum teşkilatı olmayı başarmıştır Mayıs 2010 tarihlerinde Kazakistan Cumhuriyeti nin başkenti Astana da Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan Nazarbayev in yüksek huzurlarında ve o güne kadar alanının en büyük toplantısı olarak gerçekleştirilen IV. Kurultayımızda bizatihi aldığımız yüksek talimatlarla Birliğimize Türk Dünyasını temsil etme yetkisi verilmiştir. Bu büyük onurla Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin kuruluşunu tamamlayarak bu gün gelinen noktayla otuz altı ülkede temsilciliklerimizi üstlenecek mesleğinde temayüz etmiş değerli meslektaşlarımızla birlikte hızla oluşumlarımızı tekâmül ettirmeye devam etmekteyiz. Ülke temsilcilikleri diyaloglarını geliştirmek üzere yirminin üzerinde ülke ziyaret edilmiş olup teşkilatlandırma çabalarımız devam etmektedir. Birliğimiz Kafkasya Üniversiteler Birliği müşterekliğinde Nisan 2012 tarihinde Gürcistan ın başkenti Tiflis te, Kafkasya Dostluk Kardeşlik ve İşbirliği Kurultayı düzenlenmiş ve Gazi Kars Şehrengizimizin ana teması olan Bakü-Tiflis Kars Demir ipek yolunun önemine vurgu yapılmıştır. Astana Kurultayı Sonuç Bildirgelerinde alınan karar doğrultusunda her iki yılda bir ayrı Türk Cumhuriyetinin önemli şehirlerinde icra edilecek kurultayların beşincisi için Trabzon şehri seçilmiş ve Ekim 2012 tarihinde yine alanının en yoğun katılımlı kurultayını gerçekleştirme başarısını elde etmiş bulunmaktayız. Yürütme kurulu başkanlığını birliğimizin yaptığı Trabzon Kurultayı T.C. Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TÜRKSOY Genel Sekreterliği, İpekyolu Üniversiteler Birliği, Trabzon Valiliği ve Trabzon Büyükşehir Belediyesi başkanlığının müşterek organizasyonları ile yapılmıştır. Dr. İlyas DEMİRCİ Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Sekreteri Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin En İleri Hedefi; Yüce Milletimizi Layık Olduğu Muasır Medeniyetler Seviyesinin Üzerine Yeniden Çıkarılması Yolunda Azim ve Kararlılıkla Üstün Gayret Göstermektir. Birliğimiz Tüm Mühendisler Birliği adı ile 15 Ekim 2002 tarihinde Ankara da faaliyetlerine başlamıştır. Kısa zamanda milliyetçi muhafazakâr mefkure ile mühendislik mesleğine sağladığı hizmetler dikkate alınarak Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye kelimesini kullanmaya hak kazanarak Türkiye Mühendisler Birliği haline dönüşmüştür. Meslekte birlik olma temel anlayışını gittikçe genişletmiş ve bünyesine mimarlar birliğini de dahil ederek bu defa müteakip Olağan Genel Kuruldan aldığı yetki ile Türkiye Mühendisler ve Mimarlar Birliği unvanını almıştır. Sadece yurt içinde değil, yurt dışında da icra ettiği mesleki hizmetlerle özellikle Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları Coğrafyasındaki meslek camiasınca topladığı takdirlerle bu 38 39

21 Mühendislik, mimarlık ve şehirciliğin birlikte değerlendirildiği bütün alanlarda kültürün sanatın sporun ve müziğin edebiyatın da beraber düşünülmesi gerektiğine inanan birliğimiz yine tarihte bir ilke daha imza atmış ve Türk Kurultaylarında bir önceki ve bir sonraki ev sahibi ülkelerin futbol takımlarıyla özel müsabakalar gerçekleştirmiştir. Trabzon Kurultayı nda sadece mühendislik camiası değil bütün Trabzon halkımızın katılımı ile Türk Dünyasından gelen ülkelerinin milli sanatçılarıyla müzik şöleninde konserler vermiş, geleneksel Türk Töresi olan Ergenekon dan çıkışımızı timsalleştiren Demir Dövme törenini gerçekleştirmiştir. Her, yönüyle büyük beğeni kazanan Trabzon Kurultayının Sonuç Bildirgesi 30 Kasım 2012 tarihinde Uluslar arası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Genel Merkezinde düzenlenen törenle basın toplantısı eşliğinde dünya kamuoyuna duyurulmuştur. Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu, Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Yürütme ve Bilim Kurullarının müşterek kararları ile toplantı sonrasında yapılan değerlendirmeler ışığında hazırlanan Kurultay Sonuç Bildirgesi şöyledir: Kurultayı Astana Sonuç Bildirgesi hükmünce, Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nden Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları arasında müşterek mühendislik, mimarlık ve şehircilik değerlerlerinin bir standart haline getirilmesi istenmiştir. Bu standartların oluşturulması istikametinde Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları ndan şehircilik otoriteleri ve mühendislik ve mimarlık mesleğinde temayüz etmiş bilim insanları ile müşterek çalışmaların başlatılarak müteakip kurultaya kadar sonuçlandırılması çalışmaları devam etmektedir. Bu hedef doğrultusunda T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Erdoğan Bayraktar başkanlığında ve kurultaya katılan katılımcı ülkelerin şehircilik bakanları ve şehircilik otoriteleri ile gerçekleştirilen Konsey toplantısında Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları arasında Kimlikli ve Kişilikli Şehircilik standartlarının oluşturularak 2014 Kurultayına hazır hale getirilmesi ve 2012 Kurultayında olduğu gibi her kurultaylarla birlikte iki yılda bir Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları Çevre ve Şehircilik Bakanları Konsey toplantıları yapılması tavsiye kararı alınmıştır yüzyıla girerken özellikle Türk Dünyası şehirciliği alanında yapılan planlama çalışmalarında köklü değişikliklerin zorunlu hale geldiği günümüzde kentsel dönüşüm çalışmaları, yaşam ve mekân kalitesi yüksek, afetlere dirençli, iklime ve çevreye duyarlı, iyi hizmet sunan, toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaçlarına cevap veren, sürdürü- lebilir, planlı ve çağdaş kentlere ulaşmak kurultayın en önemli hedefleri arasında yer almaktadır. Türk kültürüne saygılı, kimlikli ve kişilikli şehirlerle çevreye ve mekâna ilişkin politikalar oluşturma, yeni mevzuat düzenlemeleri yapma ve uygulamaların yürütülmesini temin etmek üzere düzenleyici, denetleyici, yönlendirici ve teşvik edici çalışmalar başlatılmalıdır. Bu hedefi yerine getirmek ve kentlerimizi çevre dostu, yaşanabilir Kimlikli ve Kişilikli Şehirler e dönüştürmek üzere Türk Dünyası şehircilik karakterlerine ve mimarlık çizgilerine uygun kentsel dönüşüm uygulamaları başlatılmalıdır. 3- Kurultay Yürütme Kurulu nun almış olduğu prensip kararı gereği kurultayın yapıldığı bir önceki ülke ve kurultayın yapıldığı ülkeler arasında var olan dostluk, kardeşlik ve işbirliğinin geliştirilmesi amacı ile spor müsabakaları ve kardeş şehir anlaşmalarının gelenek haline getirilmesi tavsiye kararı alınmıştır. Bu hüküm gereğince Türkiye den Trabzonspor ile Kazakistan ın Okatar futbol kulüpleri arasında oynanan dostluk ve kardeşlik özel maçı yapılmıştır. Yine ilgili madde gereğince Türkiye Cumhuriyeti Trabzon ili Vakfıkebir ilçesi ile Kazakistan Cumhuriyeti Karaganda ili Osakarof ilçesi arasında kardeş şehir anlaşmaları ilan edilmiştir. Ayrıca Kurultay Yürütme Kurulu olarak Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun Alfabesi ile Göktürkler tarafından yazılmış Orhun Yazıtlarından Bilge Kağan Yazıtı birebir örneği yaptırılarak Trabzon şehrine hediye edilmiştir. 4- Kurultayın icra edildiği şehir olan Trabzon un Fatih in fethettiği, Yavuz un yönettiği, Kanuni nin doğduğu şehzadeler şehri olmasının yanında, Yavuz Sultan Selim in annesi Dulkadiroğlu kızı olan Gülbahar Hatun un Osmanlı Vakıflarının en büyükleri arasında büyük Vakıf olarak bilinen Vakfıkebir ilçesinin bu yönü ile gelecek nesillere tanıtılması amacı ile şehrin girişine Vakfıkebir vakıf senedi ile birlikte bir anıt ve anıt parkın yapılması istikametinde tavsiye kararı verilmiştir. 5- Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği teşkilatının Türk Dünyası ve Akraba Topluluklarında Genel Sekreterlik statüsünde resmi teşkilat haline dönüştürülmesi ve bu teşkilatlandırma çalışmalarına hız verilerek Türk Dünyası Şehircilik standartlarının oluşturulması istikametinde ortak çalışmalarının yapılmasına ve ilgili ülkelerden resmi temasların başlatılması kararlaştırılmıştır. Ayrıca bu çalışmaların bilimsel ortamda desteklenmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla ihtiyaç duyulan ortak alfabenin oluşturulmasına, Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları arasında mühendislik, mimarlık ve şehircilik alanında Türkiye Türkçesi ile eğitim veren Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Üniversitesi nin kurulmasına karar verilmiştir. 6- Türk Dünyası ve Akraba Topluluklarında var olan ve özellikle işgal altında bulunan Türk toprakları başta olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan Mimarlık ve Şehircilik değerlerimizin damga niteliğindeki kültür varlıklarımızın bilimsel bir proje ile bölgedeki tarihi eserlerin envanterlerinin çıkartılıp restorasyonlarının ve konservasyonlarının yapılması; kaybolma riski taşıyan arkeolojik ve etnografik malzemelerin toplanarak kapsamlı bölge müzelerinin oluşturulması kararı alınmıştır. Binlerce eser UNESCO Dünya İnsanlık Mirası listesinde yer alması gerekirken ilgisizlik nedeni ile Dünya İnsanlık Mirası Listesine girememiştir. Bu eserlerin hak ettiği değeri alması ve insanlığa tanıtılması için gerekli girişimlerin başlatılması kararı alınmıştır. 7- Daha önceki kurultaylarda alınan kararlarla Türk Dünyası nın Ortak Atası Oğuz Kağan ın bilinirliğinin artırılması için Oğuz Kağan Anıt ve Kültür Merkezi Projesi yapılmıştır. Bu istikamette hazırlanan proje bünyesinde; Anıt Heykel, Tarih ve Kültür Müzesi, Sergi Salonları, Sivil Toplum Kuruluşları nın Ülke Temsilcilikleri, Misafirhaneler, Konferans Salonları ve bunlar gibi mekânlarla kendi kimliğimizi ve damgalarımızı taşıyan bu projenin, Türk Cumhuriyetleri nin başkentlerinde yapılması önerilmiştir. Ayrıca yapılacak olan 40 41

22 bu Kültür Merkezi bünyesinde Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları nda Dilde Fikirde İşte Birlik ortak paydasında faaliyet gösteren Sivil Toplum Kuruluşları ile müştereken kullanılması tavsiye kararı alınmıştır. 8- Her kurultayda Türk-İslam Dünyası nın manevi mimarlarının oturum isimlerinde atıfta bulunulduğu gibi kurultayın yapıldığı şehrin veya bölgenin manevi mimarlarının yeniden hatırlanmalarına ve gelecek nesillere tanıtılmalarına vesile olması için isimlerinin şehrin önemli cadde, sokak, park ve kültür yapılarına verilmesi tavsiye edilmiştir. Trabzon un manevi fatihi Ahi Evran Dede lakabı ile bilinen Ebul Hasan Hakayiki Hz. başta olmak üzere Saçaklızade Kardeşler, Yahya Efendi gibi manevi şahsiyetlerin isimlerinin yaşatılması da bu kapsamda ele alınmalıdır. Ayrıca köklü geçmişimizden güçlü geleceğimize ışık tutacak bu nevi Ata miraslarımızın müteakip kurultaylarda yayın, anıt ve kitabe olarak simgeleştirilmesi kararı alınmıştır. 9- Kurultaylarla birlikte bir ilk olarak gerçekleştirilen Mimar Sinan Uluslararası Proje Olimpiyatlarının daha kapsamlı bir şekilde genişletilerek 4 yılda bir yapılmasına ve bu yönde gerekli duyuruların şimdiden yapılarak olimpiyat projeleri çeyrek final değerlendirilmelerinin 2015 yılı ilk yarısında, yarı final değerlendirmelerinin 2015 yılı ikinci yarısında ve final değerlendirmelerinin ise 2016 yılında kurultay ile birlikte sonuçlandırılmasına karar verilmiştir Kurultayın Kırgızistan Cumhuriyeti nin başkenti Bişkek şehrinde yapılmasına karar verilmiştir. Faaliyetlerimizin bütününde Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Genel Sekreterliği uluslararası koordinasyon sağlayarak başarılarımızda büyük pay sahibi olmuşlardır. TÜRKSOY Genel Sekreterliği bu doğrultudaki çalışmalarımızın mesafe kazanabilmesi için büyük ali cenaplık göstererek dönemin Birlik yönetim kurulu başkanına koordinatör unvanı vermişlerdir. Birliğimiz 2009 yılında TÜRKSOY ve Kazakistan ülke temsilciliğimizi yapan Kazakistan İnşaat ve Mimarlık Baş Akademisi müşterekliğinde Avrasya İnşaat ve Mimarlık üniversitelerinin proje festivalleri, Astana Kurultayında Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül ün talimatlarıyla Mimar Sinan Uluslar arası Proje Olimpiyatlarına dönüşmüştür proje ile başlayan Proje Olimpiyatlarını sırasıyla çeyrek finalini İstanbul da, yarıfinalini Almatı da, finallerini de Trabzon Kurultayı ile birlikte Trabzon da sonuçlandırılması başarısını da elde etmiştir. Avrasya Proje Festivallerinin üçüncüsü ise Kasım 2013 tarihleri arasında bu kez birliğimizin ev sahipliğinde İstanbul da tamamlanmış 2014 festivali için Kırgızistan ın Çolpon - Ata şehrinde Eylül tarihlerinde Kurultayla birlikte yapılması karara bağlanmıştır. Her vakti dolu dolu geçen bunca faaliyetlerimiz arasında yine her altı ayda bir Kaşgar dan Endülüs e Türk İslam Şehirleri Şehir Şehrengizleri toplantılarını başlatmış ve ilkini Bursa da ikincisini Kars ilimizde Gazi Kars Şehrengizi, üçüncüsü ise Cumhuriyetimizin doksanıncı kuruluş yılı münasebetiyle Yükselen Cumhuriyet özel temasıyla Ekim tarihlerinde Eskişehir ilimizde, Ekim tarihleri arasınsa İstanbul ilimizde Sakarya Şehrengizi adı ile iki büyük organizasyon daha gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Trabzon Kurultayı Sonuç Bildirgesinde yer aldığı üzere 2014 Yılı Kurultayı Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sayın Almazbek ATAMBAYEV in yüksek huzurlarında Eylül 2014 tarihleri arasında Kırgızistan ın Başkenti Bişkek Şehri Belediyesinin ev sahipliğinde yapılacaktır. Başarı çıtasını her kurultayda bir kademe daha yükselten organizasyonumuz bu defa daha büyük bir heyecanla çalışmalarını sürdürmektedir. Kurultayın başarısına yönelik talimatlarını almak üzere yürütme kurulundan müteşekkil bir heyet ile Sayın Cumhurbaşkanı Atambayev i makamlarında ziyaret edilmiş ve akabinde kurultay hazırlık toplantılarına ve çalışmalarına başlanılmıştır. Her kurultayda olduğu gibi Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti nin ve özellikle T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın desteklerini bir kuvvet olarak arkasına alan birliğimiz kayıtsız şartsız başarıya odaklanmıştır. Her adımını milli hedefler istikametinde atan ve birlik bütünlük dahilinde Türk Dünyasının istikbalini düşünen kurultayın amaçları 14 Şubat 2014 tarihinde Bişkek şehrinde düzenlenen ve tam metni aşağıda verilen basın toplantısı ile dünya kamuoyuna duyurulmuştur

23 Değerli Basınımıza; BİŞKEK TE TÜRK BAYRAMI Türk Dünyasının Ünlü Mühendisleri, Mimarları ve Şehircileri Bişkek te buluşacak Eylül 2014 tarihler arasında Bişkek Şehrimiz Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayına ev sahipliği yapacak. Cumhurbaşanımız Atambayev in yüksek himayelerinde gerçekleştirilecek olan kurultayın ana hedefi dilde, fikirde, işte birlik anlayışı olacaktır. Uluslararası bir Sivil Toplum Kuruluşu olan Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin ana organizasyonunda her iki yılda bir Türk Dünyası başkentlerinde veya önemli kentlerinde düzenli olarak yapılmakta olan Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık ve Şehircilik Kurultayları nın altıncısı bu yıl Eylül tarihlerinde Kırgız Cumhuriyeti nin Başkenti Bişkek te yapılacaktır. Başta Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Almazbek ATAMBA- YEV in himayeleri olmak üzere Türk Cumhuriyetleri Cumhurbaşkanlarının katılımlarının da beklendiği kurultay, Bişkek Belediyesi Başkanlığının ev sahipliğinde ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin ve Türkiye Cumhuriyeti Bişkek Büyükelçiliğinin desteklerinde ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRK- SOY, Türk Dünyası Belediyeler Birliği, Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfının ana organizasyonlarında gerçekleştirilecektir. Türk Üniversiteler Birliği Bilim Kurulu Başkanlığı nda, Avrasya İpekyolu Üniversiteler Birliği ve Kafkasya Üniversiteler Birliği nden çok sayıda akademisyenlerin, Türk Dünyası ve Akraba Topluluklarından mesleğinde temayüz etmiş usta mühendis ve mimarların yanında, yine çok sayıda kültür sanat insanlarını buluşturacak kurultay alanının en büyük organizasyonu durumundadır. Kıta Aşan Projeler ana teması ile icra edilecek kurultayın en önemli yanı Türk Dünyasında Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik alanında müşterekliğin sağlanması amacıyla standartların oluşturulması yönünde Türk Dünyasındaki Şehircilik Bakanları veya otoriteleri ile KONSEY toplantısını düzenleyecek olmasıdır. Diğer yanda; Türk Dünyasında kardeş şehirler oluşturmayı ve her yıl ayrı bir şehre Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilmesi için teklifler götüren Kurultay, 2015 yılındaki Türk Dünyası Kültür Başkenti için Bişkek Şehrini aday gösterecektir. Kurultay Yürütme Kurulumuz organizasyonumuza ev sahipliği yapacak Bişkek şehrinin Kırgız Cumhuriyeti nin bağımsızlığının 50. yılına yakışacak başkentini planlamak üzere 2040 yılı projeksiyonu için uluslararası bir yarışma ile gelişme planı fikir projelerini hediye edecektir. Bu fikir projelerinden uygun görülenlerin belediye tarafından uygulanması sonucunda Bişkek kimlikli ve kişilikli marka değeri ile Türk Dünyasının parlayan bir yıldızı olacaktır. Kurultay faaliyetleri arasında: Ata-Beyit ziyareti Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Ala-Too Meydanında Mehteran Konseri Eşliğinde Geleneksel Demir Dövme Töreni Oğuz Seğmenleri Gösterisi Mevlana Semah Gösterisi Atatürk Parkı Açılış Merasimi Türk Dünyası Yerel Yönetimler ve Şehircilik Sergisi Türk Dünyası Kültür - Sanat Sergileri TÜRKSOY 2014 Toktogul Satılganov Yılı Özel Konseri Isıkgöl Tekne Turları Türk Dünyası Şairleri ve Ozanları ile Şehircilik Şiirleri Gibi Sosyal Faaliyetler İcra Edilecektir. Kurultay müteakiben Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Türk Dünyası Göçebe Oyunları ve Spor Olimpiyatlarını bir ilk olarak gerçekleştirecektir. Kurultayın en ileri hedefi: Türk Milleti olarak bizleri köklü geçmişimizden güçlü geleceğimize ebedi bağlarla bağlayacak köprüleri yeniden inşa etmek, Kaşgar dan Endülüs e Türk İslam Şehirlerimizin sokaklarında, kaşanelerinde, saraylarında mührü sökülmez bir hazine olarak yaşatacağımız Türk Damgalarını ebedileştirmek; mühendislik mimarlık ve şehircilik alanında Türk Dünyası standartlarını oluşturarak Kimlikli ve Kişilikli Mimarimiz ile yeni şehirler kurmak; Türk âleminin manevi zenginliği, ortak değerlerini, dilini, edebiyatını, tarihi mirasını ve kültürel varlıklarını yansıtan yeni eserler projelendirecek yeni Mimar Sinan larımızı yetiştirmek; yaşadığımız dünyada meydana gelen değişimleri yakından izlemek değerlendirmek ve onlardan sonuç çıkararak insanlığın geleceğine yön vermek; Türk soylu halkları birbirine sahip çıkmaya, paylaşarak zenginleşmeye çağıran Dilde Fikirde İşte Birlik anlayışını hâkim kılmak ve hülasası Yüce Türk Milletini layık olduğu muasır medeniyetler seviyesinin üzerine yeniden çıkarmaktır. Kurultayımızı yüksek himayelerine alan Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanımız Sayın Almazbek ATAMBAYEV başta olmak üzere, Kurultayın organizasyonuna ve icrasına katkı sağlayan her kurum ve kuruluşa şükranlarımızı arz eder bu vesile ile siz değerli basınımız aracılığı ile Türk Dünyasına olan sevdamızı haykırmak isteriz. Astana Kurultayı nın ardından yayın hayatına giren ve yüksek beğeni ile takip edilen İpek Yolu Medeniyetleri adlı bültenimizin dokuzuncu sayısında da görüleceği üzere birbirine inanmış değerli çalışma arkadaşlarımızla birlikte ekip olarak daha sıralamakta yer veremediğimiz diğer faaliyetlerimizle birlikte kısa zamanın büyük bereketi olarak değerlendirdiğimiz bu gayret ve çalışmaların bir özetini sevenlerimizle paylaşmaktan mutluluk duyarız

24 Dilde Fikirde İşte Birlik Dilde Fikirde İşte Birlik 46 47

25 İpek Yolu Medeniyetleri

26

27 20 13 Eskişehir Şehrengizi Yükselen Cumhuriyet I stanbul Şehrengizi Kıta Bağlantıları Proje Festivalleri 3 Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri I stanbul Şehrengizi Kıta Bağlantıları 52 53

28 Tema KITA AŞAN PROJELER Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık Şehircilik Kurultayı KITA AŞAN PROJELER SU MEDENİYETTİR Türkiye den Kıbrıs a Su Temin Projesi Herkese Vakıf Olan, Yol, Su, Medeniyettir. Dedenden Aldığın El, İnsanlığa Hizmettir. Asıl Marifet Olan, Ustasını Geçmektir. Hedef Daha İleri, YÜKSELEN CUMHURİYET! Anadolu dan Kıbrıs adasına borularla can suyu taşıyacak olan BARIŞ SUYU PROJESİ, Kıbrıs adasında yepyeni bir dönemin başlangıcını simgeliyor. Uluslararası Kıta Aşan Büyük Projeler kapsamındaki Türkiye den Kıbrıs a Taşınan Barış Suyu Projesi ile Kıbrıs taki su sıkıntısı tarihe gömülüyor

29 KITA AŞAN PROJELER Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık Şehircilik Kurultayı Boğaz ın Yeni İncisi : Yavuz Sultan Selim Köprüsü; Boğaziçi Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü nün Ardından 3. Köprü Olarak, Asya dan Avrupa ya Demiryolu ve Karayolu Ulaşımını Sağlayacak MAMARAY PROJESİ GÜZERGAH PLANI 56 57

30 KITA AŞAN PROJELER Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık Şehircilik Kurultayı İSTANBUL-İZMİR OTOYOLU İZMİT KÖRFEZ GEÇİŞİ ASMA KÖPRÜSÜ Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi kapsamında yapılacak olan İzmit Körfez Geçişi Asma Köprüsü, 1550m orta açıklık uzunluğu ve 2682m köprü asma gövde uzunluğu ile Dünya nın en büyük orta açıklıklı asma köprüleri arasında yer almaktadır

31 KITA AŞAN PROJELER Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık Şehircilik Kurultayı İSTANBUL DA 3. HAVALİMANI DÜNYA NIN EN BÜYÜK HAVALİMANLARINDAN BİRİ ÜLKEMİZDE İNŞAA EDİLİYOR 60 61

32 KITA AŞAN PROJELER Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık Şehircilik Kurultayı KITA AŞAN PROJELER Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık Şehircilik Kurultayı GÖKTÜRKII UZAYDA İstikbal Göklerdedir! Mustafa Kemal ATATÜRK Aralık 2012 de Uzaya Fırlatılan Türk Dünyasının Medarı İftiharı GÖKTÜRK II Uydusunun Ardından TÜRKSAT 4A İletişim Uydusu 14 Şubat 2014 Tarihinde Kazakistan ın Baykonur Uzay Üssünden Başarı İle Gökyüzüne Fırlatıldı Akılları Durduran, Kanal İstanbul unla, Nehirlerde Gerdanlık Yüksek Barajlarınla, İpekyoluna Geçit, Denizaltı Raylarla, Gökte Göktürk Uydunla, Yükselen CUMHURİYET MARMARAY Hizmete Açıldı Dünyadaki en önemli projelerden biri olan Marmaray Projesi, Demir I pek Yolu nun Çin den Londra ya kadar Kesintisiz olarak Bağlayacak Olan, Türk Mühendisliğinin Medar-ı I ftiarı Boğaz ve Denizaltı Geçiş Projesidir. Asrın Projesi MARMARAY; Kaşgar dan Endülüs e Türk İslam Şehirleri Şehrengiz Toplantıları vesilesiyle Kıta bağlantıları ana temalı, Ekim 2013 tarihinde Cumhuriyetimizin 90. yılı Kutlamalarıyla birlikte gerçekleştirilen İstanbul Şehrengizinde 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı nda Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Recep Tayyip ERDO- ĞAN başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinden Devlet Başkanları seviyesinde üst düzey katılımla ve görkemli bir törenle hizmete açılmıştır

33 Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı KURULUŞ Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı ÜYE ÜLKELER Günümüz Türk Dünyasının ortak kültür ve sanat kurumu olan TÜRKSOY, kurumsallaşma yolunda önemli mesafeler kat etmiş, Türk Dünyası kültür ve sanatının ortak adresi haline gelmiştir. Stratejik öneme sahip olan TÜRKSOY un kurulması fikri Ekim 1992 de yapılan 1. Türk Dünyası Yazarlar Kurultayı nda doğmuştur. Yahya Akengin in İLESAM başkanlığı döneminde gerçekleştirilen 1. Türk Dünyası Yazarlar Kurultayının açılışını dönemin Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Turgut ÖZAL yapmış, yeni Türk cumhuriyetlerinin, özerk cumhuriyet ve topluluklarının yazar temsilcilerinin buluşturulması ile Ankara da gerçekleştirilen bu kurultay, ülkemizde Türk Dünyası ünvanıyla yapılan ilk kurultay olmuştur. Cengiz AYTMATOV ve Bahtiyar VAHAPZADE gibi seçkin yazar şair ve fikir adamlarının yer aldığı söz konusu kurultaydaki görüş ve öneriler müzakere edildikten sonra yayınlanan sonuç bildirisinde, Türk Dünyasının UNESCO su niteliğinde ortak bir kültür sanat yapılanmasının oluşturulması çerçeveli bir madde yer almış, bu temenni kararı kurultayda bulunan Kültür Bakanlığı yetkililerince bakanlık gündemine taşınmış, 1993 yılında TÜRKSOY un kuruluşu gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Türk Dünyası Yazarlar Kurultayı nın müzakere tutanakları ve kararları bir kitap halinde yayınlanmıştır. Türk Dünyası kültür ve sanat varlığının ortak imzası haline gelen TÜRKSOY un, temelinde zengin bir kültür birikimi olan Türk Dünyası kavramına hizmetleri ve katkıları artarak devam etmektedir. (Eski Adı: Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi) ya da TÜRKSOY 1993 yılında, Almatı da kuruldu. Türk Dili Konuşan Ülkeler, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan Kültür Bakanları 1992 yılında İstanbul ve Bakü de toplanarak, kültürel iş birliği yapmayı kararlaştırmış ve 12 Temmuz 1993 tarihinde Almatı da yaptıkları toplantıda: TÜRKSOY Kuruluşu ve Faaliyet İlkeleri Hakkında Anlaşma yı imzalamak suretiyle Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi ni (TÜRKSOY) kurmuşlardır. Kuruluşa, Rusya Federasyonu ndan Başkurdistan, Hakasya, Tataristan, Tuva, Saha, Altay, Moldova dan Gagauz Yeri Cumhuriyetleri ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gözlemci üye olarak katılmışlardır. Azerbaycan ın başkenti Bakü de Ekim 2009 tarihlerinde düzenlenen 26. Dönem Toplantısında TÜRKSOY un açılımı Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı olarak değiştirilmiştir

34 Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı AMAÇ TÜRKSOY, Türk Dili konuşan ülkelerin kültür ve sanat alanlarında işbirliğini sağlayan, üye ülkelerin yönetim, iç ve dış politikalarına karışmayan uluslararası bir kuruluştur. Üye ülkeler TÜRKSOY daki çalışmalarda eşit haklara sahiptir. TÜRKSOY, amaçları, görevleri, çalışma alanları ve prensipleri bakımından UNESCO ya benzer. Türk dünyasının TÜRKSOY çatısı altında yakınlaşmasının arkasında hiçbir siyasi amaç, ülkelerin iç işlerine karışmak gibi bir düşünce yoktur. Türksoy un temel amacı ve işlevi, Türk dili konuşan halkların sosyokültürel benzerliklerini ortaya çıkarmak, halklar arasında kültürel işbirliğini geliştirmek, bu arada dünya ve bölge barışına katkıda bulunmaktır. Öte yandan, TÜRKSOY un esas görevi Türk dili konuşan ülkeler arasında kültür açısından dayanışmayı geliştirmek ve bu kültür zenginliklerimizi dünyaya duyurmaktır. TÜRKSOY un çalışmalarıyla Türk dili konuşan topluluklarda ortak edebiyat alanlarının, ortak tarihi olayların tüm kuşaklar tarafından öğrenilmesinin sağlanmasını amaçlanmaktadır. Zira, Türk dünyasının ortak birçok değeri bulunmaktadır. Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi TÜRKSOY un resmi dili Türkçe, yönetim merkezi Türkiye Cumhuriyeti nin başkenti Ankara dır. TÜRKSOY un genel sekreterliğine Kazakistan eski Kültür Bakanı Dusen Kaseinov seçilmiştir. Dusen Kaseinov, bir devlet adamı ve akedemisyen olmasının yanısıra çok değerli bir sanatçıdır. TÜRKSOY teşkilatının yerleşimi, Milli Temsilcilerinin ve Milletlerarası Personelinin Statüleri Hakkında Protokol Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile TÜRKSOY Genel Sekreterliği arasında 04 Eylül 1994 tarihinde Ankara da imzalandı. Teşkilatın sekreterya hizmetleri Genel Sekreterlik kanalıyla yürütülmektedir. Bu organın yönetimi Türk dili konuşan ülkeler kültür bakanları daimi konseyinin seçimle iş başına getirdiği Genel Sekreter tarafından yürütülür. Üye ve gözlemci üyeler hak ve görevlerde eşittir

35 Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRK DÜNYASI KÜLTÜR BAŞKENTLERİ Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı KARDEŞ ŞEHİRLER PROJESİ Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan NAZARBAYEV ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah GÜL ün yüksek himayelerinde, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Genel Sekreterliği nin koordinasyonunda, Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin ana organizasyonunda başta Türk Dünyası ve Akraba Topluluklarından olmak üzere elliyi aşkın ülkeden gelen mühendis, mimar, şehirci, akademisyen, kültür ve sanat insanlarının buluşmasıyla gerçekleştirilen Türk Dünyası Mimarcılık ve Şehircilik Kurultay ında Türk Dünyası Kültür Başkentleri ve Kardeş Şehirler Uygulamalarının başlatılması tavsiye kararı alınmıştır. Bu kararın ardından Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY 2010 yılında İstanbul da düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları 10. Zirvesi nde Türk Dünyası Kültür Başkenti uygulamasını önermiş ve bu öneri ile Kazakistan ın Başkenti Astana 2012 Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak ilan edilmiştir. Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi 29. Dönem Toplantısı Sonuç Bildirgesinin 10. Maddesinde Türkiye nin Eskişehir kentinin 2013 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan edilmesi için Türk Konseyine teklifte bulunulması kararlaştırılmıştır. Bu yönüyle 2013 yılında Türkiye nin tarihi öneme sahip büyük şehirlerinden biri olan ve aynı zamanda UNESCO nun somut olmayan kültürel miras başkenti seçilmiş olan Eskişehir, Türk Dünyasına Kültür Başkentliği yapmaktadır. Müteakiben 2014 yılında ise yine Türk Dünyası nın önemli tarih ve kültür başkentlerinden biri olan Tataristan ın Başkenti Kazan şehri Türk Dünyası Kültür Başkentleri olarak belirlenmiştir yıllarında Türk Dünyası Kültür Başkentliği yapacak aday şehirler iki yılda bir yapılmakta olan ve altıncısı 2014 yılında Kırgızistan Cumhuriyeti nin Başkenti Bişkek te yapılacak olan Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık ve Şehircilik Kurultaylarının sonuç bildirgelerinde yer alacaktır

36 Avrasya İnşaat, Mimarlık ve Tasarım Üniversiteleri Proje Festivalleri Eylül 2014 Bişkek Isıkgöl IV Proje Festivalleri IV Bişkek Avrasya İnşaat, Mimarlık ve Tasarım Üniversiteleri Eylül 2014 Isıkgöl TÜRKİYE İTALYA BULGARİSTAN LİTVANYA RUSYA MOLDOVA TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYLARI AVRASYA İNŞAAT, MİMARLIK VE TASARIM ÜNİVERSİTELERİ PROJE FESTİVALLERİ Nasiriddin ISANOV Kırgızistan İnşaat Ulaştırma ve Mimarlık Üniversitesi 60. Kuruluş Yılına İthafen Geleceğin şehirlerini inşa edecek ve üniversitelerimizde yüksek öğretim gören yeni nesillerin piyasa koşullarında rekabet edebilmeleri, ileri dönemlerde mühendislik mimari tasarım alanlarında uzman mezunlar yetiştirmek amacıyla Avrasya Uluslararası Mimarlık Mühendislik ve Tasarım Üniversiteleri Proje Festivalleri düzenlenmektedir. I. Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Kasım 2009 / Maltepe Üniversitesi / İstanbul / Türkiye II. Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Kasım 2011 / KazGASA Üniversitesi / Almatı / Kazakistan III. Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Kasım 2013 / Yıldız Teknik Üniversitesi / İstanbul / Türkiye IV. Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Eylül 2014 / KGUSTA Üniversitesi / Bişkek / Kırgızistan AZERBAYCAN UKRANYA KAZAKİSTAN KIRGIZİSTAN TACİKİSTAN ÖZBEKİSTAN Mayıs 2010 tarihleri arasında Kazakistan ın başkenti Astana da, Türkiye Cumhuriyeti ve Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlarının himayelerinde gerçekleştirilen Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayları kapsamında Uluslararası Proje Olimpiyatları nın yapılması kararı alınmıştır. İlki Ekim 2012 tarihleri arasında Trabzon da gerçekleştirilen Mimar Sinan Uluslararası Proje Olimpiyatları, Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Diploma Projeleri Festivallerinin neticeleri ile birlikte değerlendirilmiştir yılında ikincisi düzenlenecek olan Uluslararası Proje Olimpiyatları na katılımcı ve yarışmacı projeleri seçmek amacıyla IV. Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Diploma Proje Festivali 5-7 Eylül 2014 tarihleri arasında Isıkgöl de gerçekleştirilecektir. Festival; başta Kazakistan İnşaat ve Mimarlık Baş Akademisi olmak üzere Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY ve Türk Üniversiteler Birliğinin müşterek organizasyonunda, Kırgız Devlet İnşaat Mimarlık ve Ulaştırma Üniversitesi (KGUSTA) ve Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Kırgızistan Ülke Temsilciliğinin müştereken ev sahipliğinde; Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık ve Şehircilik Kurultay Yürütme Kurulunun koordinasyonunda gerçekleştirilecektir. TDMMB Prof. Dr. Akınbek ABDIKALIKOV Kırgız Devlet İnşaat Mimarlık ve Ulaştırma Üniversitesi Rektör Fikret YAZICI Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Kırgızistan Ülke Temsilcisi Prof. Dr. Hikmet KOÇAK Avrasya İpekyolu Üniversiteler Birliği Başkanı Türk Üniversiteler Birliği Başkanı Mehmet Cahit TURHAN Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Başkan Ev Sahipliği Koordinasyon Organizasyon Prof. Dr. Sebahattin BALCI Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektör Dr. İlyas DEMİRCİ Türk Dünyası Şehircilik Kurultayı Genel Koordinatörü Prof. Dr. Düsen KASEİNOV TÜRKSOY Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı Genel Sekreter Prof. Dr. Amirlan KUSAİNOV Kazakistan İnşaat ve Mimarlık Baş Akademisi Rektör TDMMB 70 71

37 Karaman, dünyada ilk defa olduğuna inandığımız Uluslararası Türkçe Müzesi ve Kütüphanesi ne ev sahipliği yapacak olup, yeryüzünde Türkçe ile ilgili asıl ve aslına uygun bütün eserlerin bulunacağı bu danışma-haberleşme merkezi önemli bir görevi yerine getirecektir. Türk Dili Konuşan Ülkeler Daimi Dil ve Kültür Başkenti Karaman Dr. Kâmil UĞURLU Asya nın en batısında, Türkiye nin ortasında yer alan ve nüfusu 250 bin olmasına rağmen, nüfusundan çok daha fazla değerler taşıyan bir il vardır. Bu ilin adı Karaman dır yıllık bir geçmişe sahip olmuş. Türk tarihinin her döneminde izi olan Karaman, Dünya tarihinin gidişatını da etkilemiştir demek, abartılı bir değerlendirme olmasa gerek Bu şehrin kader çizgisi; Karaman ı daima uçlarda yaşamaya alıp götürmüştür. Bundan 737 yıl önce Karamanoğlu Mehmet Bey önemli bir fermanla Türkçeyi, Türk Devleti nin resmi dili olarak ilan eylemiştir. Bu ferman Türk topluluklarının tarih içindeki seyrinin değiştirmiş, bu değişiklik de Türklerin etki alanlarını ve dünya tarihinini geniş ölçüde etkilemiştir. Bugün yeryüzünde yaşayan 300 milyonu aşkın insanın birbirlerini anlayıp gönüllerinde güzellikler açması bu fermanla ve Mehmet Bey le mümkün olmuştur. Osmanlı Devlet i Âlisi nin cihanşümul dış siyasetleri gereği, dünyanın dört bir yanına uç beyi ve medeniyet elçisi olarak sevk ettiği millet, yine Karaman Beyliği nin sabırlı ve kararlı insanlarıdır. Bu dağılma, gerek Türklük bilinci, kültürü, mimarlığı ve gerekse İslâmiyet in dünya coğrafyalarına yayılmasına ve parlak sonuçlar almasına sebep olmuştur. Karaman, geçtiğimiz yıl TÜRKSOY (Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı) ve Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği tarafından Türk Dünyası Daimi Dil ve Kültür Başkenti olarak ilân edilmiştir. TÜRK- SOY un Genel Sekreteri olan Prof. Dr. Düsen Kaseniov ve Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Genel Sekreteri Dr. İlyas Demirci, baştan itibaren samimi olarak inandıkları bu konuyu dünyanın gündemine getirmiş ve bu başarıyı göstermişlerdir. Onların sây ve gayretleriyle kent, bu kutsal unvanı taşıyabildiği sürece böyle anılacaktır. Karaman bu sorumluluğu taşıyabilecek güçtedir ve bunun gereği olarak kendini tanzim etmiştir. Dil ve Kültür Başkentimiz Karaman Türk Dünyası Belediyeler Birliği nin divanındadır. Türk Dünyasının daimi dil ve kültür başkenti olmak ciddi sorumluluklar gerektiren bir konudur. Şu anda Karaman da, bunun bilincinde olan bir yönetim vardır. Karaman ı gelecek yıllara taşırken, sahibi olduğu mimarlık değerlerini, değerli bir yüzüğün taşlarını korur gibi koruyacaktır. Bugünden Sonra Divanda, Dergâhta, Bargâhta, Mecliste ve Meydanda Türkçeden Başka Dil Kullanılmayacaktır. Karamanoğlu Mehmet Bey 13 Mayıs

38 Kırgızistan Tarihi Kırgız halkı Orta Asya nın en eski milletlerindendir. 20. Yüzyıla kadar göçebe hayat süren Kırgızların devlet olmaları 2200 yıldan daha fazla bir geçmişe dayanmaktadır. Dünyanın en büyük ve en eski destanları arasında yer Manas Destanı bu millet tarafından oluşturulmuştur. Köktürk yazılı metinlerinde Kırkız, Tibetçe kaynaklarda Girkis şeklinde geçen Kırgız adının, bazı araştırıcılara göre, kır ile gez kelimelerinin birleşmesinden oluştuğu ve kır gezen anlamına geldiği; bazılarına göre ise kırk ve yüz sayılarının birleşmiş şekli olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca Kırgız adının, kır Oğuz yani kır Oğuzları kelimesinden çıktığı da belirtilir. Ayrıca kırk- uz (soy) kelimesinden çıkmış olabileceği de Rus ve Kırgız tarih profesörleri tarafından söylenmektedir. Kırgızlar, efsanelere göre kırk kız dan meydana gelmişlerdir. Kırgızlar, Orta Asya daki en eski milletlerden biridir. Yazılı bir dile sahip olmadıklarından dolayı köklerine ilişkin çalışmalar, bölgedeki diğer gruplar tarafından Kırgızlara yapılan atıflara dayanmaktadır. Kırgızlar ile ilgili ilk yazılı belgelere, MÖ 3. yüzyıla ait Çin kaynaklarında rastlanmaktadır. Bu dönemde Hun yöneticisi Modeu tarafından Kırgız toprakları zapt edilmiş ve Kırgızlar uzun asırlar boyunca birçok göçebe imparatorlukta aktif bir şekilde savaşmışlardır. MÖ 2. ve 1. yüzyıllarda Tanrı Dağları nın doğusuyla Tannu-ola arasındaki bölgede Kien-Kun adında müstakil bir devlet kurmuşlardır. Daha sonra Aral Gölü ve Hazar Denizi nin kuzeyindeki bozkırlar ile Tanrı Dağları na kadar yayılmışlar. MS 560 da Köktürklere tâbi olmuşlardır. 711 yılına kadar 2. Göktürk devletine karşı düşman olmuşlardır. 703 yılında 2. Göktürk kağanı Kapkan Kağan asker toplayıp Kırgızlarla savaşmış ancak başarılı olamamıştır. Bunun üzerine, Bilge Kağan için yazılan taş sütun üzerine, Kırgızların kağanı Barsbekin adını yazıp; Biz o zaman Barsbekin kağan olduğunu kabul edip, kız kardeşimi Barsbek le evlendirdik diye yazmaktadır. Ancak Barsbek hala 2. Göktürk devletine düşmandı. Bu yüzden, Türgişlere 74 75

39 ve Çinlilere Elçi gönderip birlik kurmayı teklif etti. (Bu teklif kabul edilse de savaş zamanında yardım gelmedi). Bu durum üzerine 2. Göktürk devleti saldırıp 711 yılında Barsbekide bu savaşta öldürerek Kırgızları egemenliği altına aldı. Fakat 744. yılı Uygurlar 2. Göktürk devletini yıkınca, tekrar Bağımsız olan Kırgızlar, Uygurların egemenliğine girmemek için, Karluk ve Çiklerle birlik kurdu. Ancak bunu öğrenen Uygurlar Çikleri 751 yılında, Kırgızları ise 758 yılında yenerek egemenliği altına aldı. 758 de Uygurların hâkimiyetine girmişlerdir. 795 yılı Uygur hâkimiyetine karşı ayaklanan Kırgızlar 20 yıl ayaklanmayı sürdürdüler. İç savaş nedeniyle gücünü kaybeden Uygurlar 840 yılında Uygurları yıkmışlardır. 840 ta Uygurları mağlup eden Kırgızlar, Ötüken e yerleşerek bir devlet kurmuşlardır. Moğol imparatorluğu döneminde Çağatay ulusuna dâhil olan Kırgızlar, Asya da Moğol üstünlüğü sona erdikten sonra, 1700 senesinde kurulan Hokand Devleti nin hâkimiyetine girmişlerdir yılında Kırgızistan ın bir kısmı Türkistan Vilayetine bağlanmıştır yılında Hokand tamamen Rusya nın hâkimiyetine girmiştir. 20. yüzyılın başında Buhara, Rusların hâkimiyetine girince Kırgızlar da Çarlık Rusya sının etkisi altına girmişlerdir de Bişkek te kurulan Rus Garnizonu 14 yılda tüm Kırgızistan ı işgal altına almıştır yılında zorunlu askerlik uygulaması Kırgızların Ruslara karşı şiddet olaylarının patlamasına yol açmış ancak Ruslar bu ayaklanmayı şiddet yoluyla bastırmışlardır. Devrimden ve kanlı bir iç savaştan sonra yıllarında Kırgızistan da Sovyet gücü kurulmuştur. Ruslar tarafından işgal edilen yerler, Türkistan Bölgesi adı altında Orenburg a bağlı bir askerî valilik haline getirilmiştir. Orenburg dan sonra 1867 de Taşkent merkez olmak üzere Türkistan genel valiliği oluşturulmuştur. Kırgızlar, yıllarında Rus idaresine karşı ayaklanmışlar; 1885 Oş İsyanı ndan sonra vuku bulan 1898 Andican isyanı yenilgiyle sonuçlanmıştır. Kırgızların en kanlı isyanı 1916 da cereyan etmiş, bu isyandan sonra binlerce aile Çin e göçmüş ve yüzlerce insan kurşuna dizilmiştir. 1 Mayıs 1918 de bütün Türkistan, Türkistan Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı altında birleştirilmiş; 1926 yılında Kırgızistan, Kırgız Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adını almıştır. Daha sonra 1936 da Kırgız Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adını almıştır. Sovyet döneminden sonra Gorbaçov in 1986 da başa geçmesiyle başlayan açıklık (glasnost) ve yeniden yapılanma (perestroyka) hareketi sonucunda Kırgızistan Cumhuriyeti 31 Ağustos 1991 günü bağımsızlığını ilân etmiştir. COĞRAFYASI Kırgızistan Asya Kıtasının Doğu Yarım küresinde Avrasya coğrafyasında yer alır. Bölge olarak orta Asya ülkesidir. Çin, Kazakistan, Özbekistan ve Tacikistan bu dağlık ülkenin sınır komşularıdır. Yüzölçümü 198,5 bin km 2 dir. Doğudan batıya 925 km, kuzeyden güneye 459 km uzunluğundadır. Sınırlarının uzunluğu 4508 km dir. Kırgızistan %93ü dağlık alandan oluşan bir ülkedir. Buzullar ülkenin toplam alanının %4 ü olan 8047,8 km 2 sini kapsamaktadır. Kırgızistan ın ana nehirlerini besleyen 2047 adet arter su yolları vardır. Kırgızistan ın en büyük nehri Naryn dir. Ülkenin Gölleri toplam 6836 km kare alanı kaplamaktadır. Ülkede 750 tane bilinen göl vardır. Bu da toplam alanın %3.4 denk gelmektedir. Ülkenin en büyük Gölü Isıkgöl dür

40 EKONOMİ Kırgızistan zirai-endüstriyel bir ülkedir. Kırsal alan hayvancılıkla (koyun, büyük baş hayvan, at, kürklü hayvanlar ve arı yetiştiriciliği) bitki tarımı (tahıl, patates, kavun, pamuk ve meyve yetiştiriciliği) tanınır. Endüstriyel sektör maden alanlarıyla bilinir. (altın, granit, mermer, kömür) üretim sektöründe ise tekstil, ayakkabı ve yün başlıca ürünleridir. DEVLET YAPISI Kırgız Cumhuriyeti, Parlamenter cumhuriyettir. Demokrasi ile yönetilir. Ülkenin başında her beş yılda bir seçimle gelen devlet başkanı vardır. Yasama organı parlamentodur. Yürütme organı başbakan yönetimindeki bakanlar kurulu kabinesidir. Ülke her biri vali ile yönetilen 7 ayrı yönetim bölgesine ayrılmıştır. Ülke nüfusu 5 milyonun üzerindedir. Ülkede 100 e yakın etnik grup vardır. Bunların en büyükleri Kırgızlar, Özbekler, Ruslar, Ukraynalılar, Dunganlar, Uygurlar ve Kazaklardır. TURİZM Kırgızistan Cumhuriyeti tarihi İpek Yolu nun üzerinde yer alır. Turizmin gelişiminde Ülkeyi çevreleyen doğal yapılar önemli rol oynar. Doğal tabiat ve mimari anıtlar turizme yönelik en büyük avantajları arasında yer almaktadır. Doğal ve tarihi parkları, kültürel ve tarihi anıtları kurtarmak amacıyla ulusal yönetimler uluslararası örgütlerle ile işbirliği içinde olmalıdır. Bundan sonra oluşturulacak turizm merkezlerinin milli değerlere ve geleneklere uygunluğu ülke için en önemli konular arasında yer almaktadır. DOĞASI Ormanlar ülkenin toplam alanının yalnızca %4 ünü kapsar ve dengesiz yayılmıştır. Temel olarak iğne yapraklı, kavak, ceviz, huş ağaçlarından oluşan ormanlar vardır. Karabuğday, kuş üzümü, diken üzümü yaban gülü sıkça rastlanan çalı tipi bitkilerdir. Yüksek kesimler zengin çeşitli çiçek türleriyle bilinir. Hayvan türleri kutup hayvanlarına benzer türdendir. Bazı türler yok olmaya yüz tutmuştur. Bunlar uluslararası Kırmızı Kitapa kaydedilmiştir. Bu hayvanlar arsında kırmızı kurt, dağ leoparı, ayı ve vaşak vardır. ÖZEL GÜNLERİ Yeni yıl 31 Aralık Christmas (İsa nın doğumu) 7 Ocak Ordu Günü 3 Şubat Kadınlar Günü 8 Mart İlkbahar Gündönümü Nevruz 21 Mart İşçi Günü 1 Mayıs Zafer Günü 9 Mayıs Kırgızistan Bağımsızlık Günü- 31 Ağustos Ay takvimi- Orozo ait Ay Takvimi- Kurman Ait 78 79

41 TÖLÖMÜŞ OKEYEV Beyaz Kar Leoparının Soyu Sinema Filmi Gösterimi Çolpon - Ata Şehri / 05 Eylül 2014 TÜRKVİZYON un Tanıtımı Şehrengiz Kültürel Etkinlikleri Kapsamında Yapılacaktır. 80 T ölömüş Okeyev, sadece Kırgızistan ın değil dünyanın en önemli film yönetmenlerinden biridir. Kırgızistan ın Türkiye deki ilk Büyükelçisi. Tölömüş Okeyev, 1935 yılında Issık-Köl bölgesinde Bokonbayevo köyünde doğdu de LIKI yi (Leningrad Sinema Okulunu) bitirdi. Önce ses teknisyeni olarak okudu ve birkaç filmde çalıştı yılında Moskova ya senaryo eğitimi almaya girmesiyle film yönetmenliğine ilk adımı atmış oldu. Mezuniyet işiyle de çok dikkat çekti. Bu iş bir belgeseldi ve atları konu ediyordu. Bundan sonra başka filmler geldi. Böylelikle Ateşe Tapınmak, Ulan, Çocukluğumuzun Gökyüzü, Kurt Sultanı, Sevgi Serapları, Kızıl Elma, Kar Leoparının Soyu, Altın Sonbahar gibi anıtsal işlere yönetmen olarak imza attı. Birçok belgesel ve senaryo üzerinde de emek verdi. Filmlerinde vatanın doğal güzelliklerinden salt tasvir amacıyla yararlanmadı. Doğa ve insan hem birlikteliğin hem çatışmanın figürleri olarak yer aldılar onun anlatımında. Kurt Sultanı-Bozkurt 1973 yılında dünya sinema örnekleri arasında en iyi on film arasında yer aldı ve Oscar a aday gösterildi. Berlin Film Festivali nde Gümüş Ayı ödülüyle taçlandırılan, görkemli bir görselliğe sahip 1984 yapımı Kar Leoparının Soyu/Ak İlbirstin Tukumu, Kırgızların ünlü bir destanı olan Kococaş tan esinlenir ve tutku, vefa, töreye hürmet, özveri, kozmik ahenk gibi eskimez temaları tarihin derinliklerinden günümüze estetik bir damıtılmışlıkla sunar. Kar Leoparının Soyu filmi, soy ayrımcılığı zamanında insanın dünyadaki varlığı, doğa ile sıkı ilişki içinde olması hakkındadır. Filmin esas konusu insan ile doğa ilişkileri ve çevreyi korumadır. Çevreyi bozmak insanın kendi kendini yok etmesiyle eştir. Bu mesele günümüzde de çok günceldir. Filmin konusu Kırgız milli Kococaş ve Karagul botom küçük destanlarından oluşturulmuştur. Filmde başkahraman Kococaş avcıdır. O avcılık mesleğiyle kendi halkının varlığını sürdürür ve doğa ile uyum içinde yaşamıştır. Ancak bu uyumluluk Kococaş ın tüfeğe sahip çıkmasıyla yok olur. Önceden gerekli olduğu kadar hayvanlar atılırken şimdi bir eşya (tüfek) için sayısızca öldürülmeye başlamıştır. Aslında insanın güçlü silahlara sahip çıkması insanın kendisi için tehlike yaratır. Örneğin günümüzdeki nükleer silahlar. Filmdeki bu problemlerin kesinliği Kococaş ın kendi oğlunu kendi tüfeğiyle vurmasıyla daha net anlaşılır. Bu ölümün anlamı Kococaş ın nesli bununla durmaktadır, yarınının olmadığıdır. Bununla birlikte insanlığın da geleceği tehlike altında olduğu anlamı da vardır. 81

42 Toktogul Satılganov ( ) Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY, Türk kültürüne hizmet etmiş önemli şahsiyetlerin yıl dönümleri kutlamak suretiyle, onların adlarını ve bıraktıkları kültürel mirası yaşatmaya çalışmaktadır. 1-2 Ekim 2013 tarihlerinde Ankara da gerçekleştirilen Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi 31. Dönem Toplantısında, Kırgız Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanı Sultan Rayev in teklifiyle, ünlü Kırgız Şairi Toktogul SATILGANOV un doğumunun 150. yılı münasebetiyle, 2014 yılının TÜRKSOY tarafından Toktogul Satılganov Yılı olarak ilan edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda 2014 yılı boyunca gerek TÜRK- SOY üyesi ülkelerde, gerekse dünyanın önemli kültür merkezlerinde düzenlenen etkinliklerle Kırgız şiirinin kurucularından ve Kırgız bestesinin önemli temsilcilerinden biri olan Toktogul SATILGANOV un tanıtılması, bırakmış olduğu kültürel mirasın ve eserlerinin yaşatılması amaçlanmaktadır. Şair, besteci Toktogul Satılganov 25 Ekim 1864 yılında Oş bolgesinin Ketmen - Töbö ilçesindeki Kuşçu-Suu köyünde fakir bir ailenin evinde dünyaya geldi. Şairin babası Satılgan komedyen, irticalen söyleyen biriydi. Annesi Burma da oldukça iyi bir ağıtcı olarak bilinirdi. Geleceğin şairi gençliğinde çobanlık yaptı. Hayatın ağır şartlarını gördü. Şair on uç yaşından başlayarak şiir üretmeye ve söylemeye başladı. Yeteneğinin gelişmesinde ailesinin ve o zamanın ünlü şairleri Naken, Esenaman, Condu nun şiirleri büyük rol oynamıştır. Toktogul yirmi yaşlarındayken Arzımat adlı ozanla atışmış ve onu yenmiştir ve bundan itibaren halk arasında tanınmaya başlamıştır. Toktogul genelde nasihat türünde doğaçlama söyleyen ozan ve büyük bestecidir. Onun Alımkan, Süyümkan, Nasılkan, Gulle, Ne ilginç, Nasihat, Derme, Sanat, Örnek şiirler, Dünya, Ömur gibi derin felsefi şiirleri, bir çok kopuz besteleri bunu kanıtlamaktadır. Şair 1898 yilinda Çarlık Rusya sı tarafından Anciyan isyanina katıldığı gerekçesiyle once idama mahkum edilmiş, daha sonra Sibirya ya surgune gonderilmiştir. Şair sürgünden 1902 yılında kaçmış ve 1904 yılında kendi yurduna geri dönmüştür. Toktogul halkın isteklerini dile getiren eserler vermiş, düşünür bir şairdir. Öğretmen olarak da Kırgız halk şairlerinin hemen hemen hepsinin eserlerine etki etmiş birisidir. Halk arasında çok iyi bilinen şairler, Korgool, Alımkul, Barpı, Kalık, Osmonkul v.b. kendilerini Toktogul un öğrencileri saymışlardır. Toktogul un Kırgız kültürüne, edebiyatına verdiği emekler paha biçilemez değerdedir. Onun birçok eseri zamanında yazıya çevrilememiş, halk ağzında yaşamıştır. Şair Sovyet idaresini, insanlar arasındaki eşitliği, kardeşliği dostluğu öven eserler vermiştir. Şairin bir çok eseri Sovyetler döneminde halktan toplanmış ve kitap olarak yayınlanmıştır. Kırgız kültürüne ve edebi hayatına verdiği emekler için, Toktogul un adı Kırgız Devlet Filarmonisine, ülkenin birçok yerine, köy kuruluşlarına, okullara v.b. yerlere verilmiştir. Sanat ve edebiyat alanında da onun adıyla Kırgız Devlet ödülü düzenlenmiştir. Kırgız halkının ulu şairi T. Satılganov 17 Şubat 1933 yılında vefat etmiştir. Toktogul 2014 YILI Satılganov Nasihat Sağlam iken erinmeden, Boş gezmeden, Erkin ile çalış, Eringen, tembel dedirmeden. Erin gücü demir gibidir, Eritmeye er gerek. Hiçbir işin olmasa, Ekin ekmeye yer gerek. Er yiğidin belirtisi, Uz olur, çabalar, Öz elinde olmazsa, Öldüm dersen, kim verir? Gücün varken çalışmaya alış, Gülerek, neşeyle, er yiğit, Günlük geçimi düşünmeden, Kulak bağlayıp yer yumuşat. İyi azamet gibi, Alevlenen ateş gibi, Kendi kendini yetiştirir, Hırsızlığa batmadan, Namusunu düşünür her vakit, Dedikodu sözlere kanmadan. Kolları sıvayarak çalış, er yiğit, Dişin varken taş çiğne. Safini düzelterek, Çalışmazsan aş nerde? Ekin ek, otunu biç, Emeğinden fayda bul. Azamet isen, temiz çalış, Az veya çok malına bak! Er yiğidin belirtisi, Gayretli olur yanarak, Öz elinde olmazsa, Kolay mı bir şeyi bulmak? Ölene kadar hor olmaz, Tökezlese de iyi niyetli. Kötülüğe takılmaz, Kendi başına kendi hakim olursa. Ölmeyip diri kalmazsın, Can emanet, düşünerek bak. Hırlaşma sağlığında, Riskin onu birliktedir... Sinirli olup da er yiğit, Haksızlığa ayak basma, Dünya malına yenilip, Gördüğüne övünme, Alıp kal Tokon unun, Nasihatle sözünü duyduğunda. Borçlu olursa er yiğit, Borçluya dönüp, Şerefini beş paralık edip, Alacaklı gelir kovalayıp. Onun yerine ekin ek, Halin varken didinerek. Nereye kaçar risk? Kendisi gelir kurularak. Yorulursan keçi besle, Keçi doğurur üç oğlak. Yoğurdunu bol eder, Sağım verir üç vakit. Hiç olmazsa ikişer İkiz doğurur oğlağın, Kapından pelin yer, Hatırlamaz dağın otunu. Et pişirip, ateş yakanın. Avcılığın belirtisi, Buğu, maral, teke vurmaktır. Boşuna evde yatmaktansa, Kopek salip, kapan kur. Boş komedyen, boş söz, Kursağını okşayıp rahat yatan, Yemek hazır olunca, O kahrolası gelir bir taraftan. Fakirlik, zenginlik kimde yok? Fakirsin diye hor görme, Kötüleyip er yiğit, Birinizi diğeriniz eksiltmeyin! Az ömrün içinde Selamlaş her gün, Ölmeyene bulunur Azdır, çoktur dünya. Dürüst olmayan ahmaklar, Söyledikleri sözde durmazlar. Köyünde de geçinemeyip, Sonunda kendisi döner. İşte böyle adamın, Âdeti kalmaz yaşlanıncaya kadar, Geçmiş kusuru bilinmez, Ölecek güne varıncaya kadar. Risk onu birliktir, Ölmedikçe tokalaşın! Bilimi olan azamet, Birbirinizle yardımlaşın. Bilinmeden bir gün, Devrilir altın baş... Hünerin varsa ilerle, Hor etmeden, asil cana bak. Erin görkemi halkladır, Emeğin ile halkın gözüne gir! Ünlü Kırgız Şair ve Ozanı Doğmunun 150. Yılı Anısına 82 83

43 KONSER TOKTOGUL SATILGANOV TÜRK DÜNYASI ŞAHESER BESTELERİ 21 Mayıs 2014 BİŞKEK 84 85

44 KIRGIZİSTAN - TÜRKİYE Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi II. Oturumunun sonuçlarına ilişkin Ortak Bildiri ile tarafların 2014 yılının Kırgızistan da Türkiye Turizm Yılı, 2015 Yılınında Türkiye de Kırgızistan Turizm Yılı İlan Edilmesine İlişkin İlgili Kararlar TÜRKİYE-KIRGIZİSTAN EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN BUGÜNÜ VE YARINI Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın 9-11 Nisan 2013 tarihleri arasında Kırgızistan ı ziyareti sırasında gerçekleştirilen Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi II. Oturumunun sonuçlarına ilişkin Ortak Bildiri ile tarafların 2014 yılının Kırgızistan da Türkiye Turizm Yılı, 2015 yılının ise Türkiye de Kırgızistan Turizm Yılı olarak ilan edilmesi ve gerekli etkinliklerin düzenlenmesi konusundaki niyetlerini belirttikleri bildirilmiştir. Ortak Bildiri ile tarafların turizm alanındaki işbirliğinin önemini vurgulanarak, bu alandaki yatırımları teşvik etmek dâhil, mevcut işbirliğini daha da geliştirmek için gayret sarf edeceklerini bildirdikleri, bu bağlamda, 2013 yılında Türkiye Cumhuriyeti nde Kırgız Cumhuriyeti Kültür Günleri, 2014 yılında ise Kırgız Cumhuriyeti nde Türkiye Cumhuriyeti Kültür Günleri düzenleme konusunda mutabakata vardığı bildirilmiştir

45 KIRGIZİSTAN A AİT YATIRIMLAR İÇİN BİLGİ NOTU Türkiye, Sovyetler Birliği nin dağılmasından sonra 16 Aralık 1991 tarihinde, Kırgız Cumhuriyeti nin bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olmuştur. Bu tarihten itibaren, ekonomik ve ticari işbirliğimiz karşılıklı dostluk ve kardeşlik anlayışı içerisinde 23 yıldır kesintisiz sürmektedir. Bu çerçevede, 2002 yılında yaklaşık 41,6 milyon dolar seviyesinde olan iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi, ilk defa 2005 yılında, 100 milyon dolar seviyesini aşmış, 2013 yılında ise bir önceki yıla göre % 40,7 oranında artarak 426 milyon dolara ulaşmıştır. İhracatımızda son üç yılda gerçekleşen ortalama % 44,5 oranındaki artış, Kırgızistan ı Orta Asya Türk Cumhuriyetleri arasında ihracatımızın en hızlı arttığı ülke konumuna getirmiştir. Ancak halen, Kırgızistan ın toplam dış ticaretinden Türkiye nin aldığı pay % 3,14; Türkiye nin dış ticaretinden Kırgızistan aldığı pay ise % 0,07 gibi düşük oranlardadır. Türkiye ve Kırgızistan arasındaki ticaret hacminin, ülke ekonomisinin büyüyeceği beklentilerine dayanarak yakın bir dönemde 1 milyar dolar seviyesine çıkartılması hedeflenmektedir. Öte yandan, Türkiye nin Kırgızistan daki toplam yatırımlarını büyüklüğü resmi kayıtlara göre yaklaşık 285 milyon dolar olarak ifade edilmektedir. Ancak, Kırgızistan da yatırım yapan işadamlarımızın kazançlarını ülkede tekrar kullandıkları ve üçüncü ülkelerde faaliyet gösteren Türk işadamlarının da ülkede yatırımları olduğu hususları göz önüne alındığında, Türk işadamlarının Kırgızistan daki yatırımlarının toplam büyüklüğünün, günümüzde 1 milyar dolara ulaştığı hesaplanmaktadır. Kırgızistan daki Türk sermayeli yatırımlar; içecek, pet perform, gıda imalatı (bisküvi, şekerleme, çikolata vb.), mobilya, temizlik maddeleri, çay, un, tuz, şeker, boya, pvc ve plastik boru, yapı malzemeleri üretimi ile alışveriş merkezi işletmeciliği, marketçilik, bankacılık, tekstil üretimi, matbaa, turizm acenteliği, eğitim işletmeciliği, inşaat gibi çok çeşitli alanlarda faaliyet göstermektedirler. Neden Kırgızistan? Kırgızistan; DTÖ üyesi olan tek Orta Asya Ülkesidir Bölgenin, en düşük gümrük tarifeleri ve vergi oranlarına sahip ülkelerinden birisidir. Yabancı yatırımların desteklenmesine yönelik politikalar izlemektedir. Dünya Bankası İş Yapma Endeksi Raporu (Doing Business Report) nda 2013 yılında iki basamak birden yükselerek 68. sıraya yükselmiştir. Kazakistan ve Çin Halk Cumhuriyeti gibi dünyanın en hızlı büyüyen iki ekonomisi ile komşudur. Rusya, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan ve Çin gibi yakın ve komşu ülkelere önemli ulaşım ve lojistik imkanları barındırmaktadır. Uluslararası tahkim kararlarının tanınmasına yönelik önemli tüm anlaşmaları imzalamıştır. Birçok mal ve hizmet sektörü için, iç pazarda rekabetin az ve kar oranlarının yüksek olduğu bir pazardır. Ulusal parası Kırgız Somu nın konvertibl olduğu ve para transferleri önünde engellemenin bulunmadığı bir ülkedir. Yabancı ülkeler ve uluslararası kuruluşlar (BM Kuruluşları, Asya Kalkınma Bankası, İslam Kalkınma Bankası, Dünya Bankası vb.) tarafından desteklenen projelerde önemli iş fırsatlarının olduğu bir ülkedir. Ortalama işçi ve enerji maliyetlerinin düşüklüğü açısından önemli rekabet avantajları sağlamaktadır. 57 üniversitenin faaliyet göstermesi açısından eğitim seviyesi yüksektir. Dünyanın en büyük açık halk pazarları arasında gösterilen Dordoy Pazarı nın küçük ve orta büyüklükteki iş adamlarına önemli girişim imkanları sağladığı bir ülkedir. Ülkenin Türk İş adamları için genel avantajları olarak ise; Kırgızistan-Türkiye arasında yatırımların karşılıklı korunması ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının bulunması, Kırgızistan-Türkiye arasındaki vizesiz rejim, Ülkede yaklaşık kişinin Türkiye Türkçesi konuşuyor olması, Türk mal ve hizmetlerine yönelik halkın yüksek kalite algısı ve pazarda rekabetin azlığı, hususları sıralanabilir. Türk İşadamları İçin Kırgızistan da Ticaret ve Yatırım Fırsatları Kırgızistan ı Türk işadamları için çekici kılan belki de en önemli unsur, iş ve yatırım olanaklarının çeşitliliğidir. Ülkenin ulaştırma altyapısı, telekomünikasyon, hidroelektrik enerjisi, petrol ve gaz, mineraller, metaller ve kıymetli taş madenciliği, mikro elektronik, yün işleme ve tekstil, gıda işleme, hafif demir-çelik tesisleri, tarım (buğday, tütün, bakliyat v.s) ve ambalaj sektörlerinde önemli yatırım olanakları bulunmaktadır. Kırgızistan, büyük ölçüde imalat sanayi ürünleri ithalatçısı bir ülkedir. Bu çerçevede, Türkiye den Kırgızistan a; tekstil ve konfeksiyon ürünleri, inşaat makineleri, gıda sanayi ürünleri, tıbbi araç ve gereçler, hafif sanayi ürünleri, kimyasallar, demir dışı metaller gibi ürünlerde önemli ihracat olanaklarının bulunduğu değerlendirilmektedir. Öte yandan, Kırgızistan, Orta Asya Bölgesi nde önemli bir turizm merkezidir. Yaklaşık 5,9 milyon büyüklüğünde bir nüfusa sahip Ülkeye, 2013 yılında yaklaşık 3,9 milyon kişi gelmiştir. Bu çerçevede, Orta Asya Bölgesi nde turizm ihtiyacının giderilmesi bakımından Bişkek şehri ve Kırgızistan daki Issık Gölü Bölgesi nin büyük potansiyel arz etmekte olduğu düşünülmektedir. Bu kapsamda, 10 nisan 2013 tarihinde gerçekleştirilen Türkiye-Kırgızistan Yüksek Stratejik İşbirliği Konseyi nin II. Oturum sonuçlarına ilişkin ortak bildirisinde; 2014 yılını Kırgızistan da Türkiye nin Turizm Yılı ve 2015 yılında ise, Türkiye de Kırgızistan ın Turizm yılı olarak ilan edilmesi yoluyla, turizm alanında karşılıklı yatırımların teşvik edilmesi hususunda niyetlerini bildirmiş olmalarının, önem arz ettiği düşünülmektedir. Türk İş Adamları İçin Tavsiyeler Kırgızistan da iş yapmak isteyen iş adamlarımızın ülkedeki imkanları yerinde görerek karar vermeleri tavsiye edilmektedir. Pazar analizi yapılırken, sadece ülkenin iç pazar olanakları değil, Çin ile Avrupa arasında önemli geçiş koridoru Sigortalı Risk, Sorunsuz Hayat! konumu ile Rusya ve Kazakistan gibi büyük pazarlara yakınlığının da dikkate alınmasında fayda görülmektedir. Kırgızistan pazarına giriş stratejisi olarak en etkin yöntem, genelde Orta Asya coğrafyasının, özelde de Kırgızistan ın ticari ve sosyal sistemini tanıyan bir yerel ortakla çalışılmasıdır. Türkiye ve Kırgızistan arasında yıl boyunca düzenlenen sektörel veya genel ticaret heyetleri, alım heyetleri, iş forumları, iş adamı heyetleri ve fuarlara aktif katılımda büyük fayda görülmektedir. Kırgızistan ile iş yapmak isteyen firmalarımızın, tüm işlemlerinde kayıtlı ve resmi bir şekilde faaliyet göstermeleri, sonradan yaşanabilecek örneklerin yaşanmaması açısından önemlidir. Türk ürünleri, iyi kalite/uygun fiyat özelliği ile Kırgız halkı tarafından öncelikli tercih edilmektedir. Bu açıdan, firmalarımızın, pazarlama faaliyetlerinde Kaliteli Türkiye ürünü imajını sorumlulukla ve öncelikle kullanmaları başarı şanslarını artıracaktır. İkili ticaretimizin gelişmesinin önündeki en büyük engel ulaştırma maliyetlerinin yüksekliğidir. Bu bakımdan, iş adamlarımızın, Kırgızistan ile iş yapma modellerini tasarlarken, ticari ilişkilerde mesafeden kaynaklanan dezavantajı yok edecek veya en azından azaltacak yolları dikkate almaları gerekmektedir. Bu noktada, taşımacılıkta demiryolu kullanımı ve/veya ürünlerin demonte getirilmesi gibi alternatifler yolların da incelenmesi tavsiye edilmektedir. Kırgızistan da iş yapmak isteyen firmalarımızın, T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından, ihracata yönelik sağlanan destek programlarından etkin bir şekilde faydalanmalarında büyük önem olduğu düşünülmektedir. Son olarak, Kırgızistan ile iş yapmak isteyen firmalarımıza, T.C. Ekonomi Bakanlığı Bişkek Ticaret Müşavirliği nin Kırgızistan pazarı ve iş yapma pratikleri konusunda bilgi ve tecrübelerinden azami ölçülerde faydalanmaya önem vermeleri tavsiye edilmektedir. İşletmelerin olası risklerini sigorta ettirmesi, gelecekteki faaliyetlerini sürdürmesi açısından oldukça önemlidir. Oluşan bir hasar sonrasında firmalar zararlarını sigorta şirketlerinden karşılayarak kendi öz sermayelerini tüketmezler. Kırgızistan daki her türlü yatırım risklerinizi uluslararası reasürör işbirliği ile teminat kapsamına alan % 100 türk sermayeli ATN POLICY Sigorta Şirketi yatırımlarınızın teşvik edici ve koruyucu şemsiyesi olacaktır. Kırgızistan/Bişkek, Toktogul cad. No 230. Tel : , atnpolis@mail.ru 88 89

46 Daha önceki Türk Konseyi Zirvelerinde belirlenen hedeflere bağlılıklarını yeniden teyit ederek ve bu hedefleri gerçekleştirme yönünde kaydedilen ilerlemeden duydukları memnuniyeti ifade ederek; Egemenlik, toprak bütünlüğü, sınırların dokunulmazlığı, içişlerine müdahale etmeme ilkelerine uygun şekilde Üye Ülkelerin siyasi ve ekonomik güvenliğini güçlendirmeyi amaçlayarak; Türk Konseyi nin çok taraflı çerçevesi altında ilişkilerini daha da derinleştirme kararlılıklarını vurgulayarak: Ekonomi Alanında İşbirliği: Nisan 2014 tarihinde Türkiye Cumhuriyetimin İstanbul şehrinde gerçekleştirilen Türk Konseyi Turizm Bakanları Birinci Toplantısı raporunu memnuniyetle karşıladıklarını; 2. Turizm sektöründe artan işbirliğinin sadece Üye Ülkelerin değil aynı zamanda üçüncü tarafların da bölgeye ilgisinin canlandırılmasına hizmet edeceğini vurguladıklarını; 3. Üye Ülkelerin turizm sektöründeki karşılaştırmalı üstünlüklerini kullanmalarının öneminin ve turizm alanında işbirliğinin daha da güçlendirilmesi ihtiyacının altını çizdiklerini, TÜRK DİLİ KONUŞAN ÜLKELER İŞBİRLİĞİ KONSEYİ IV. ZİRVESİ SONUÇ BİLDİRGESİ Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (bundan sonra Türk Konseyi olarak anılacaktır) Devlet Başkanları, Turizm Alanında İşbirliği temalı Dördüncü Türk Konseyi /.inesi vesilesiyle Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül ün nazik davetleri üzerine 5 Haziran 2014 tarihinde Bodrum da toplanmışlardır. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül ün başkanlık ettiği toplantıya Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan Nazarbayev ve Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Almazbek Atambayev katılmışlardır. Devlet Başkanları, Türk Konseyimin Kurulmasına Dair Nahçıvan. Anlaşması nda yer alan amaç ve ilkelere bağlılıklarını teyit ederek; Türk dili konuşan halkların ortak tarih, dil, kültür ve gelenekler temelindeki dayanışmalarını daha da güçlendirme ve pekiştirme yönündeki güçlü iradelerini yineleyerek: 4. Bir yandan, tarihi ve kültürel miraslarından istifade ederken, diğer yandan da Üye Ülkelerin doğal ve coğrafi avantajlarının ekonomik yararları bakımından önemini vurguladıklarını; 5. Üye Ülkelerin özel sektörleri arasında turizm alanında çok taraflı işbirliğini sağlamak ve sonuca yönelik düzenli toplantılar yaparak Üye Ülkeler arasındaki işbirliği ve çalışmaların devamının ve geliştirilmesinin önemini vurgulamak amacıyla. Turizm Alanında Ortak İşbirliği Protokolünün Üye Ülkelerin Turizmden sorumlu Bakanları tarafından imzalanmasını ve Türk Konseyi himayesinde bir Ortak Turizm İş Birliği kurulması kararını memnuniyetle karşıladıklarını: 6. Bir turist rehber kitabıyla da desteklenen Türk Konseyi Modem İpek Yolu adında ortak bir tur programı düzenlenmesi kararından dolayı memnuniyetlerini ifade ettiklerini; söz konusu tur programının güzergâhlarını belirlemek amacıyla 2015 yılı boyunca Üye Ülkelere ziyaretler düzenlemek için Kazakistan m koordinatörlüğünde bir Görev Gücü kurulmasından memnuniyet duyduklarını ve Üye Ülke kamu ve özel kurumlannı ortak gezi programının gerçekleştirilmesi ve tanıtımı için gerekli tedbirleri almaya çağırdıklarını: 7. Türkiye tarafından diğer üye ülkeler için turizm eğitim programları düzenlenmesini memnuniyetle karşıladıklarını ve Üye Ülkelerin ilgili makamlarını bu mesleki eğitim programlarını desteklemeye çağırdıklarını: 8. Üye Ülke turizm sektör temsilcileri ile basın mensuplarının katılımıyla düzenli bilgilendirme turları düzenlenmesi kararını onayladıklarını, bu kapsamda söz konusu turların ilkinin Azerbaycan taralından gerçekleştirilmesinden memnuniyet duyduklarını: 90 91

47 9. Türk Konseyi nin ilgili Çalışma Gruplarına özel sektörün aktif katılımını desteklediklerini; Şubat 2014 tarihinde İstanbul da Türk İş Konseyi ve İş Forumu nun ikinci toplantılarının gerçekleştirilmesini memnuniyetle karşıladıklarını ve Türk İş Konseyimin toplantılarının düzenli olarak yapılması çağrısında bulunduklarını: 11. Kazakistan ın Astana F.XPO 2017 de Geleceğin Enerjisi temalı bir Uluslararası İhtisas Sergisi düzenleme yönündeki çabalarına verdikleri desteğin altını çizdiklerini ve katılımlarını teyit ettiklerini; 12. Ulaştırma alanında Üye Ülkeler arasında işbirliğini daha da güçlendirmenin ve ticaret akışını kolaylaştırmayı amaçlayan altyapı ağlarının etkinliğinin artırılmasının önemini vurguladıklarını; Mayıs 2014 tarihinde Astana da düzenlenen Ulaştırma Bakanları İkinci Toplantısı kararlarım memnuniyetle karşıladıklarım: 14. Asya ve Avrupa arasında etkin ve güvenli bir ulaşım aracı olarak demiryolu bağlantılarının geliştirilmesinin önemini vurguladıklarım ve bunun Üye Ülkeler arasında ticaret hacminin artırılmasındaki rolünün öneminin altını çizdiklerim: 15. Ulaştırma işletmecilerinin sahada karşılaştıkları pratik meselelere çözüm bulmak için Ulaştırma Alanında Koordinasyon Konseyi nin kurulmasını memnuniyetle karşıladıklarını; 16. Azerbaycan Cumhuriyeti nin Ekim 2014 te Bakü de Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı/İpek Yolu Koridorunun Gelişimine Yönelik Yeni Olanaklar uluslararası konferansını gerçekleştirme girişimini takdirle karşıladıklarım: 17. İthalat-ihracat prosedürlerini basitleştirmek ve transit potansiyelini artırmak için mekanizmaların kullanımını teşvik ederek, yük ve yolcu taşımacılığının kolaylaştırılmasına yönelik çabaların yoğunlaştırılması amacıyla Gümrük İdareleri Başkanları Toplantılarının öneminin altını çizdiklerini: Dış Politika ve Güvenlik Konularında İşbirliği: 18. Dönem Başkanı nın himayesinde Dışişleri Bakanları düzeyinde düzenli istişareler yoluyla ortak çıkarlan ilgilendiren uluslararası konularda yakın koordinasyon ve işbirliği içinde çalışmaya duyulan ihtiyacı vurguladıklarını: 19. Üye Ülkelerin başta BM olmak üzere, uluslararası örgütlerdeki adaylıklarına destek çağrısında bulunduklarını; 20. Üye Ülkeler arasında uygun düzeylerde Güvenlik İstişarelerinin devam ettirilmesini teşvik ettiklerini; 21. Türk Konseyi ile bölgesel ve uluslararası örgütler arasında daha fazla etkileşimi teşvik ettiklerini ve; a) BM Genel Kurulunda gözlemci statüsü alınabilmesi için birlikte hareket etmenin ve işbirliğinin önemini vurguladıklarını. b) Sekreterya nın İslam İşbirliği Teşkilatına (ÎÎT) gözlemci statüsü için resmi başvurusunu desteklediklerini: c) Sekreterya yı, ülkelerinde düzenlenecek ilgili bölgesel ve uluslararası toplantılara davet etmeye hazır olduklarını ifade ettiklerini; d) Genel Sekreterin. AGİT 20. Bakanlar Konseyi Toplantısına katılımı konusunda AGİT ne/dindeki Üye Ülke Daimi Temsilcilerinin ortak tutumunu takdirle karşıladıklarını; AGİT in ve ilgili diğer uluslararası kuruluşların önümüzdeki dönemdeki toplantılarına katılım konusunda daha fazla dayanışmanın sürdürülmesi konusunda çağrıda bulunduklarını: 22. Üye Ülkeler arası siyasi diyalogun güçlendirilmesinde parlamentolararası boyutun önemine işaret ettiklerini; 23. Ermenistan-Azerbaycan Yukarı Karabağ ihtilafının Azerbaycan Cumhuriyeti nin egemenliği, toprak bütünlüğü ve uluslararası tanınmış sınırlarının dokunulmazlığı temelinde çözüme kavuşturulmasının önemini yinelediklerini; 24. Kıbrıs ta kapsamlı müzakere sürecinin 11 Şubat 2014 tarihinde yeniden başlamasını memnuniyetle karşıladıklarını ve Birleşmiş Milletlerin himayesinde Adadaki iki halkın siyasi eşitliğine dayanarak müzakere edilmiş ve karşılıklı mutabık kalınmış bir çözüme desteklerini teyit ettiklerini ve Kıbrıs ta eşit ve kumcu ortak olan, huzurlu, güvenli ve müreffeh bir geleceğe sahip olmayı arzulayan Kıbrıs Türk halkı ile dayanışmalarını dile getirdiklerini; 25. Bütün taraflara, diyalog ve uzlaşıyı teşvik etmek suretiyle Ukrayna daki gerilimin düşürülmesine ve sorunun barışçıl yollardan çözümüne katkı sağlamaları çağrısında bulunmuşlardır. Türk tarafı, tarihsel olarak Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olarak bilinen Kırım Tatar Türklerinin durumuna ilişkin son dönemdeki çabaları ve gerçekleştirdiği temaslar hakkında Türk Konseyi ni bilgilendirmiştir. 26. Türk Konseyi Genç Diplomatlar 1. Ortak Eğitim Programının Nisan 2014 tarihleri arasında Türkiye de düzenlenmesinden memnuniyet duyduklarını ve Azerbaycan Cumhuriyetimin 2. Ortak Eğitim Programına ev sahipliği yapma teklifini memnuniyetle karşıladıklarını; Toplumsal ve İnsani İlişkiler Alanında İşbirliği: Eylül 2014 tarihlerinde Issık Göl şehrinde Türk Konseyi Sekreteryası ile Kırgızistan Hükümeti tarafından ortaklaşa düzenlenecek olan Birinci Göçebe Oyunlarına / Türk Halkları Milli Oyunlarına olan desteklerini yinelediklerini ve bu gibi faaliyetlerle Üye Ülkelerin tarihi ve kültürel özelliklerinin yeniden canlandırılmasının öneminin altını çizdiklerini; 92 93

48 28. Türk Dili Konuşan Ülkeler Yazarlar Birliğinin TÜJRKSOY tarafından 18 Şubat 2014 tarihinde Eskişehir de kurulmasını takdirle karşıladıklarım; Mayıs Türk Yazı Günü kutlamaları kapsamında Türk Akademisi tarafından Mayıs 2014 tarihlerinde Astana da Türk Yazı Günü Forumunun düzenlenmesini memnuniyetle karşıladıklarını; 30. Türk destanlarının ortak unsurları ve zengin tarihinin yanı sıra Türk halklarının zengin mutfak kültürünü korumak amacıyla UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesine çok uluslu ortak adaylık başvuruları yoluyla ortak çaba gösterme konusunda anlaştıklarını; Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak Eskişehir de 2013 yılı boyunca düzenlenen faaliyetleri takdirle karşıladıklarını; 32. Türkiye nin, Birinci Türk Dünyası Üniversite Oyunlarına ev sahipliği yapma girişimini memnuniyetle karşıladıklarını ve Oyunların 2015 yılında düzenlenmesi için Üye Ülke ilgili makamlarını azami seviyede işbirliği yapmaya teşvik ettiklerini; 33. Türk tarihi ve edebiyatı üzerine ortak ders kitapları hazırlanması dâhil olmak üzere, eğitim alanında geliştirilmiş işbirliği gündemini ilerletmek için gerekli adımların atılmasının önemini dile getirdiklerini ve eğitim kurumlarında birbirlerinin dillerini seçmeli ders olarak öğretmeyi teşvik ettiklerini; 40. Genel Sekreterin yıllık raporunda sunulan ilerlemeleri memnuiyetle karşıladıklarını; 41. Türk Konseyi nin Dönem Başkanı Azerbaycan ın raporunu alarak, Azerbaycan ı başarılı dönem başkanlığı nedeniyle tebrik ettiklerini; 42. Türk Konseyinin kurumsallaşması ve gelişimi için tükenmez çabalarından ötürü ilk Genel Sekreter Büyükelçi Halil Akıncı ya teşekkür ettiklerini ve bir sonraki Genel Sekreter Ramil Ilasanov a başarı dileklerini dile getirdiklerini; 43. Görevden ayrılan Genel Sekreter Yardımcıları Gismat Gozalov ve Darkhan Kydyrali nin katkılarını takdir ettiklerini; 44. Türk Konseyi Beşinci Zirvesinin tarihinde Kazakistan da düzenlenmesini kararlaştırdıklarını; Devlet Başkanları; Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül e Türk Konseyi Dördüncü Zirvesi görüşmelerinin başarılı bir sonuç vermesini teminen yetkin bir şekilde yönettiği için en derin teşekkürlerini sunmuşlar ve Türkiye halkı ve Türkiye Hükümeti ne göstermiş oldukları sıcak konukseverlikten duydukları memnuniyeti ifade etmişlerdir. Son olarak. Türkiye Cumhuriyeti nin Türk Konseyi Dönem Başkanlığını memnuniyetle karşılamışlardır. 34. Türk Üniversiteler Birliği Kurulması ve Yüksek Eğitim Alanının Kurulmasına Dair Yönergenin, İkinci Eğitim Bakanları Toplantısı sırasında onaylanmasından memnuniyet duyduklarını ve Birliğin tam olarak faaliyete geçebilmesi için teknik toplantıların devam ettirilmesi için teşvik ettiklerini ve ilgili Bakanlıkları ve kurumlan bu yönde gerekli tedbirleri almaları için talimatlandırdıklarını; 35. Türk Üniversiteler Birliği İlk Genel Kurulunun Dönem Başkanı olan Atatürk Üniversitesi tarafından Ekim 2014 tarihinde düzenlenmesini desteklediklerini; 36. Ortak Eğitim Televizyonu kurulması amacıyla yürütülen çalışmalarını devam ettirmesi talimatını verdiklerini; 37. Bölgesel Diaspora Merkezlerinin kurulmasını teşvik ettiklerini ve diaspora konularında işbirliğini bu Merkezlerin ortak eylem planlanın uygulamak üzere harekete geçirmek suretiyle güçlendirmeyi desteklediklerini: 38. Dünyanın farklı bölgelerinde yaşayan Türk dili konuşan diğer ülke ve topluluklarla kültürel, dilsel, sosyal ve insani temas ve bağların geliştirilmesine verdikleri önemi vurguladıklarını; Diğer Konular: 39. Türk dünyası ülkeleri arasındaki işbirliği ve bağların geliştirilmesi ve daha ileriye taşınması için çeşitli alanlardaki kuruluşların faaliyetlerinin eşgüdümünü sağlayan ve tekrarını önleyen çatı organizasyon olarak Türk Konseyi nin öneminin altını çizdiklerini: 94 95

49 AİDİYETİN ÖNEMİ YENİDEN ANLAŞILIYOR TBMM Başkanlık Konutu, Kimlikli ve Kişilikli Türk Mimarisi Vurgusuyla Bir Örnek Eser Olarak İnşaa Ediliyor. TDMMB Mühendislik Komisyonu Başkanımız ve TBMM Genel Sekreter Yardımcısı Sayın, Haydar ÇİFTÇİ Bey in Özel İlgi Gösterdiği Bu Anlamlı Proje, Başkentin Merkezinde Meclis Bahçesinde Ahşabı Taşla Birleştirerek Ölümsüzleştiren İftihar Vesilesi Bir Eserimiz Olarak Geleneksel Türk Damgalarına Tarihle Birlikte Tanıklık Edecektir. TBMM nin duvarında Hakimiyet Milletindir anlamında Egemenlik Ulusundur Yazar. Millet yahut ulus da Türk milletidir. Bu nedenle, TBMM Başkanlık Konutu projesinin teması Türk Mimaris i dir. Cephelerde ve ana mahallerde kullanılan tezyinatlar, geniş saçaklar, cumbalar bu temayı oluşturan ana unsurlardır. Geçmişten geleceğe haber veren çağın tanığı bir bina hedeflenmiştir. TBMM Başkanlık Konutu TÜRKİYE - KIRGIZİSTAN PARLAMENTOLARARASI DOSTLUK GRUBU Kuruluş Tarihi : 05/01/2012 Kurucular Kurulu Başkanı : Mehmet Naci BOSTANCI Yönetim Kurulu Başkanı : Mehmet Naci BOSTANCI Yönetim Kurulu Asil Üyeleri Başkan Mehmet Naci BOSTANCI Amasya Milletvekili Başkan Vekli İhsan ŞENER Ordu Milletvekili Genel Sekreter Avni ERDEMİR Amasya Milletvekili Sayman Yusuf HALAÇOĞLU Kayseri Milletvekili Üye Sevim SAVAŞER İstanbul Milletvekili Üye Ali DEMİRÇALI Adana Milletvekili Üye Tevfik Ziyaeddin AKBULUT Tekirdağ Milletvekili Üye Cengiz YAVİLİOĞLU Erzurum Milletvekili Üye Levent GÖK Ankara Milletvekili Yönetim Kurulu Yedek Üyeleri Üye Mehmet SARI Gaziantep Milletvekili Üye Ali İhsan YAVUZ Sakarya Milletvekili Üye Mustafa ŞAHİN Malatya Milletvekili Üye Ahmet Salih DAL Kilis Milletvekili Üye İzzet ÇETİN Ankara Milletvekili Denetim Kurulu Asıl Üyeleri Üye Mehmet ERSOY Sinop Milletvekili Üye Osman ÇAKIR Düzce Milletvekili Üye İsmet BÜYÜKATAMAN Bursa Milletvekili Denetim Kurulu Yedek Üyeleri Üye Suat ÖNAL Osmaniye Milletvekili Üye İdris BAL Kütahya Milletvekili Üye Yıldıray SAPAN Antalya Milletvekili 96 97

50 Türk Dünyası Belediyeler Birliği TÜRK DÜNYASI Yerel Yönetimler ve Şehircilik Sergisi Kimlikli ve Kişilikli Şehirler Eyül 2014 Kurultay Ana Salonu BİŞKEK Milli Filarmonisi 98 99

51 Amaç: TDMMB tarafından 2005 yılından bu yana her iki yılda bir düzenlenen Şehircilik Kurultayı nın altıncısı bu yıl Bişkek Belediyesi ev sahipliğinde Eylül 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilecektir. Kurultayda çeşitli etkinliklerin yanısıra, Türk Dünyası Belediyeler Birliği tarafından Kimlikli ve Kişilikli Şehirler Belediyecilik Sergisi başlığı altında yurt içi ve yurt dışında TDBB ye üye olan belediyelerin belediyecilik alanında öne çıkan örnek uygulamaları kurultaya katılan yerel yöneticilere ve şehir halkına tanıtılması amaçlanmaktadır. Kapsam: Kimlikli ve Kişilikli Şehirler Belediyecilik Sergisi Bişkek Kurultayı Kimlikli ve Kişilikli Şehirler Belediyecilik Sergisi temalı fotoğraf sergisine TDBB üye belediyelerin örnek belediyecilik projeleri kapsamında; - Sosyal ve Kültürel, - Altyapı ve Çevre, - Ekonomik Kalkınma, hizmetleri ile ilgili hayata geçirilmiş master projeleri yer alacaktır. Belediye Adı / İli PROJENİN ADI* *Her proje için açıklama yazısı en fazla 100 kelime olacaktır Adı / Soyadı Ünvanı TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI KATILIM FORMU Kimlikli ve Kişilikli Şehirler Sergisi Eylül 2014 BİŞKEK / KIRGIZİSTAN PROJE BİLGİLERİ (En Fazla İki Proje) PROJE ALANI* o Altyapı ve Çevre o Sosyal ve Kültürel o Ekonomik Kalkınma *Her katagori için ayrı form doldurulacaktır. Programa Katılacak Personelin Bilgileri Belediyesi /İli Sergiye İlişkin Detaylar Belediyeler her bir proje için 5 adet proje görselini (300DPI / kısa kenarı 100cm) CD/USB olarak TDBB nin merkez ofisi adresine elden teslim edecek veya kargo ile göndereceklerdir. Projeler üç farklı kategoride olup, her bir proje 2 adet görsel ile sergilenecektir. Her belediyenin en fazla iki projesi sergilenecektir. Tüm basılı ve görsel dokümanlarda il, ilçe ve proje adı bilgileri yer alacaktır. Sergi dili Türkçe ve Rusça olacaktır. Proje bilgilerinin Rusça ya tercümesi TDBB tarafından yapılacaktır. Sergilenecek görsellerin baskısı, kurultay alanına ulaştırılması ve sergilenmesi gibi teknik sergileme çözümleri organizasyon tarafından karşılanacaktır. GSM e-posta adresi Tel / Dâhili Faks No Gidiş Uçuş Bilgileri Şehir: Havayolu: Uçuş Saati: Dönüş Uçuş Bilgileri Şehir: Havayolu: Uçuş Saati: Formu doldurduktan sonra e fakslamanız gerekmektedir. Adres: Merkez Efendi Mah. Merkez Efendi Konağı No: 43 Zeytinburnu / İstanbul Tel: Faks: info@tdbb.org.tr Bilgi İçin irtibat : Talha ARVAS /

52 TÜRK DÜNYASI KİTABI YAZILIYOR Eğitimci-Yazar Dr. Özgen KESKİN, 23. Kitabını yazıyor. Daha önceki eserlerinden ALPERENLER OCAĞI, YESEVİ DEN YUNUS A, KUTLU YÜREKLER, TÜRK SAZ ŞAİRLİĞİ, MÜHÜR, GÖÇMEN GÖZLER, KİMLİĞİMİ ARIYORUM gibi pek çoğu Türk Dünyasını işleyen tarihi romancı KESKİN bu kez TÜRK DÜNYASI adlı önemli bir başvuru kaynağı kitaba imza attı. Geçtiğimiz mayıs ayı ortasında Bişkek te Kırgızca yayınlanan ALPERENLER adlı eserinin tanıtım ve imza gününe katılan yazara, geçmiş dönem bakanlardan N. Kemal ZEYBEK, H. Celal GÜZEL, TÜRK- SAV Başkanı Yahya AKENGİN, Türk Dünyası Mimar Mühendisler Birliği Genel Sekreteri Dr. İlyas DE- MİRCİ, rektörler, belediye başkanları ve çok sayıda Türk Dünyası devlet Temsilcileri katıldı. Dr. Özgen KESKİN: Azerbaycan Parlamentosunda bir davette Türk Dünyası birbirini tanımıyor diyerek konuya dikkat çekmiş Tarihte kaç imparatorluk kurduk, şimdi kaç bağımsız, kaç muhtar cumhuriyet var, bağımlı kaç topluluğumuz özgürlük mücadelesi veriyor; nüfusları ne kadardır? Başkentleri, dilleri, şiveleri, dinleri, önemli şehirleri, yüzölçümleri, nerelerde nasıl yaşadıkları, turizmi, folkloru, yemekleri vb. Geniş kapsamlı tanıtıma büyük ihtiyaç duyulduğunu ifade edince birçok ülke TV kanalı KESKİN i canlı yayınlarına almış idi. Türk Dünyası Belediyeler Birliğince de kabul gören bu fikir, şimdilerde yazarın büyük emeği ile yayına hazır duruma gelmek üzere. 400 sayfalık bir başvuru tanıtım kaynağı olacak eser sahibi KESKİN i kutluyor başarılarının devamını diliyoruz Eylül 2014 BOLU ULUSLARARASI KÖROĞLU FESTİVALİ 2014 Yılı Marka Şehir Bolu ve 2.Uluslararası Köroğlu Festivali çalışmalarına başlamış bulunmaktayız. Bu yıl, Eylül 2014 tarihleri arasında gerçekleştirmeyi planladığımız festival ile ulusal ve uluslararası bazda daha geniş ve etkili bir katılımcı kitlesine ulaşmayı hedefliyoruz

53 TÜRK DÜNYASININ BÜYÜK BULUŞMASI BİŞKEK TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK MİMARLIK VE ŞEHİRCİLİK KURULTAYI Türk Dünyası Mimarlık, Mühendislik ve Şehircilik Usta ları Kırgızistan ın Başkenti BİŞKEK te Buluşuyor Program Eylül

54 106 Ala-Too Meydanı / KIRGIZİSTAN

55 Şehircilik Konseyi Bişkek Program 02 Eylül Salı Otellere Yerleşim ve Öğle Yemeği Ata Beyit Ziyareti ve Şehir Turu KONSEY TOPLANTISI Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Standartları TÜRK DÜNYASI KURULTAYI TANITIM TOPLANTISI YAPILDI Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin katkılarıyla, T.C. Başkanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) sponsorluğunda, TÜRKSAV Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfınca düzenlenen 18. Uluslararası Türk Dünyası Hizmet Ödülleri 21 Mayıs 2014 tarihinde Kırgızistan ın başkenti Bişkek teki Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesinde gerçekleştirilen organizasyonla sahiplerini buldu. Aynı gün Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı, Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı, Bişkek ve Çalponata Belediye Başkanlığı Yöneticileri, Kurultay Bilim Kurulu Başkanları, Manas Üniversitesinin Akademisyenleri ve medya temcilerinin katılımlarıyla; Kırgızistan ın başkenti Bişkek te yapılacak olan Türk Dünyası Mühendislik Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı nın tanıtım toplantısı yoğun katılım ilgi ve başarıyla tamamlanarak başta TRT Avaz olmak üzere birçok medya kuruluşları tarafından bütün dünyaya duyurusu sağlandı. Başkan : İrfan UZUN T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Eş Başkan : Turdubek MAMBETOV K.C. Mimarlık ve İnşaat Ajansı Başkanı Heyet : Türk Dünyası Şehircilik Bakanları, Şehircilik otoriteleri, Mühendislik ve Mimarlık camiası temsilcileri ve Türk Üniversiteler Birliği Üniversiteleri Akademisyenleri Yer : Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Senato Salonu Akşam yemeği T.C. Bişkek Büyükelçiliği Resepsiyonu Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Jal Kampüsü

56 Program 03 Eylül Çarşamba Bişkek Kurultay 1.gün TOKTOGUL SATILGANOV KIRGIZ MİLLİ FİLARMONİ SALONU Kurultay 1. gün Bişkek TOKTOGUL SATILGANOV KIRGIZ MİLLİ FİLARMONİ SALONU Program 03 Eylül Çarşamba Kahvaltı Filarmoni Salonuna Hareket ve Kayıt Kurultay Resmi Açılış Töreni Katılımcı Ülkeler Adına Ev Sahibi Ülke Milli Marşı ve Saygı Duruşu Video Gösterimleri Kurultay Tanıtım Filmi Kırgızistan Tanıtım Filmi Açılış ve Protokol Konuşmaları Kubanıçbek KULMATOV Bişkek Belediye Başkanı Mehmet Cahit TURHAN Kurultay Yürütme Kurulu Başkanı Almazbek ATAMBAYEV Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Cumhurbaşkanları (Teşrifleri Halinde) Türk Dünyası Üstün Hizmet Nişanı Takdim Töreni Bişkek Şehrinin Gelişme Planı Fikir Projeleri Uluslararası Yarışmasının Sonuçlandırılması ve Ödül Töreni Mühendislik, Mimarlık, Şehircilik ve Kültür-Sanat Sergilerinin Açılışı Öğle yemeği Bişkek Belediye Başkanı Resepsiyonu Toktogul Satılganov Kırgız Milli Filarmoni Büyük Salonu KIRGIZİSTAN ÖZEL OTURUMU Oturum Başkanı / BİŞKEK Şehri Belediye Başkanı Kubaniçbek KULMATOV Konu : Kırgızistan da Yatırımlar Temir SARİYEV K.C. Ekonomi ve Rekabet Politikaları Bakanı Konu : Bişkek Şehri Gelişme Planı Fikir Yarışması Kasım KAYIHAN T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Konu : Turizm Cenneti Isıkgöl Kamila TALİYEVA K.C. Kültür, Enformansyon ve Turizm Bakanı Konu : 2014 Kırgızistan Turizm Yılı Başaran ULUSOY Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Başkanı Çay - Kahve arası TÜRK DÜNYASINDA KITA AŞAN PROJELER I. OTURUMU Oturum Başkanı / TDMMB Genel Başkanı Mehmet Cahit TURHAN Konu : Kırgızistan da Enerji Yatırımları Bakyt BAKİYİRUM K.C. Enerji Bakan Yardımcısı Konu : Marmaray Avrasya Denizaltı Geçiş Projeleri Bülent ERDOĞAN NUROL Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi / CEO Konu : 3. Boğaz ve Körfez Geçiş Projeleri Enver İSKURT T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü / Daire Başkanı Konu : Karayolları Ağında Akıllı Ulaşım Sistemleri Erol ALTUN Karayolları Genel Müdür Yardımcısı TÜRKSOY 2014 Toktogul SATILGANOV Anma Yılı Özel Konseri Akşam yemeği K.C. Cumhurbaşkanı Resepsiyonu

57 Kurultay Program 04 Eylül Perşembe Bişkek 2. gün TOKTOGUL SATILGANOV KIRGIZ MİLLİ FİLARMONİ SALONU Kurultay 2. Bişkek gün TOKTOGUL SATILGANOV KIRGIZ MİLLİ FİLARMONİ SALONU Program 04 Eylül Perşembe TÜRK DÜNYASINDA KITA AŞAN PROJELER II. OTURUMU Oturum Başkanı / Türk Üniversiteler Birliği Başkanı Prof. Dr. Hikmet KOÇAK Konu : Konu : Konu : Konu : Çay-Kahve arası Kırgızistan da Mimarlık ve Şehircilik Turdubek MAMBETOV Kırgız İnşaat ve Şehircilik Ajans Başkanı Türkiye den KKTC ye Deniz Aşan Su Temini Projesi Ömer ÖZDEMİR T.C. Devlet Su İşleri Genel Müdür Yardımcısı Türk Dünyasında Türk İşbirliği Koordinasyon Ajansı Serdar ÇAM T.C. Başbakanlık TİKA Başkanı Türk Dünyasında Kimlikli ve Kişilikli Şehircilik Haydar ÇİFTÇİ TBMM Genel Sekreter Yardımcısı TÜRK DÜNYASINDA YEREL YÖNETİMLER Oturum Başkanı / TDBB Genel Sekreteri Fahri SOLAK Konu : Konu : Konu : İpekyolu Şehirlerinde Depremler ve Bilimsel İşbirliği Hikmet KOÇAK Türk Üniversiteler Birliği Başkanı / Atatürk Üni. Rektörü İpekyolu nda Tarihi Şehirler ve Ticaret Merkezleri Yusuf Ziya YILMAZ Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Türk Dünyası Kültür Başkentleri ve Kardeş Şehirler Orhan Fevzi GÜMRÜKÇÜOĞLU Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Konu : Türk Dünyasında Yerel Yönetimler Salih Kenan ŞAHİN Pendik Belediye Başkanı Öğle yemeği Kırgız Milli Filarmoni Salonu ULUSLARARASI TÜRK KÜLTÜRÜ TEŞKİLATI TÜRKSOY OTURUMU Oturum Başkanı / TÜRKSOY Genel Sekreteri Prof. Dr. Düsen KASEİNOV Konu : 2014 Toktogul SATILGANOV Yılı Sebahattin BALCI Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Konu : Türk Dünyası Daimi Dil ve Kültür Başkenti Karaman Ertuğrul ÇALIŞKAN Karaman Belediye Başkanı Konu : Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Amirlan KUSAİNOV KAZGASA Kazakistan İnşaat ve Mimarlık Baş Akademisi Rektörü Konu : 2017 Expo Başkenti Astana Jandos ASANOV TürkPA Genel Sekreteri TÜRK DÜNYASI VE YÜKSELEN CUMHURİYETLER OTURUMU Oturum Başkanı / Türk Dünyası Akademisi Başkanı Prof. Dr. Darhan HIDIRALİ Konu : Türk Dünyası nın Manevi Mimarları Mustafa BAŞ Türkiye İlahiyatçılar Birliği Vakfı Başkanı Konu : Şehir ve Edebiyat Uluslararası Şiir ve Nesir Yarışması Ramazan KORKMAZ Kafkasya Üniversiteler Birliği Başkanı / Ardahan Üni. Rektörü Konu : Dilde Fikirde İşte Birlik Gulmira KUDAYBEDİEVA K.C. Cumhurbaşkanlığı Sosyal İşler Dairesi Başkanı Konu : Türk Dünyasında Şehircilik Felsefesi Numan ARUÇ Makedonya Milli Bilimler Akademisi Başkanlığı Çay-Kahve arası Akşam yemeği Kırgızistan - Türkiye Manas Üniveritesi Kasım TINISTANOV Konferans Salonu Türk Dünyası Orkestrası Gösterisi Şehir ve Edebiyat Uluslararası Şiir ve Nesir Yarışması Ödül Töreni Yönetici : Yahya Akengin / TÜRKSAV Başkanı

58 Kurultay Program 05 Eylül Cuma ISIKGÖL Bişkek Kahvaltı Ülkelere Dönüş için Manas Havalimanına Hareket gün Kurultay 4. gün Çolpon-Ata / Isıkgöl Kahvaltı Program ISIKGÖL 06 Eylül Cumartesi Cumhurbaşkanlığı Sarayı Çolpon-Ata / Isıkgöl Cumhurbaşkanlığı Sarayı Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Katılımcıları İpekyolunda Deprem Gerçeği ve Bilimsel İşbirliği Forumu Katılımcıları Şehir ve Edebiyat Konulu Uluslararası Şiir ve Nesir Yarışması Katılımcıları Isıkgöl e hareket Çolpon-Ata şehrine ulaşım ve yerleşme Kırgız Cumhurbaşkanlığı Sarayı / Akun Tatil Köyü / Karven Four Season Tatil Köyü Öğle yemeği PROJE FESTİVALLERİ SERGİSİ Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Proje Festivalleri Sergisinin Açılışı Karven Four Season Isıkgöl Tekne Turu Öğle Yemeği PROJE FESTİVALLERİ ÖDÜL TÖRENİ (KIGUSTA / Nasiriddin İSANOV Üniversitesi 60. Yılına İthafen) Yönetici : Prof.Dr. Amirlan Kusainov / KazGASA Rektörü Kırgızistan - Çolpon - Ata / Ruh Ordo Kültür Kompleksi Akşam Yemeği Kurultay Yürütme Kurulu Resepsiyonu ve Kurultay Değerlendirmesi Değerlendirme Konuşmacıları : Halil AKINCI Büyükelçi / Türk Keneşi Genel Sekreteri Hikmet KOÇAK / Türk Üniversiteler Birliği Başkanı Amirlan KUSAINOV / KazGASA Üniversitesi Rektörü İlyas DEMİRCİ / Kurultay Genel Koordinatörü FORUM İPEK YOLUN DA DEPREM GERÇEĞİ VE BİLİMSEL İŞBİRLİĞİ Yönetici : Prof.Dr. Hikmet Koçak / Türk Üniversiteler Birliği Başkanı Kırgızistan - Çolpon - Ata / Karven Four Season KONSER 2014 Toktogul Satılganov Yılı Özel Konseri TÜRKSOY Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı Akşam Yemeği Çolpon-Ata Valiliği Resepsiyonu Türk Sinemacılığı Haftasının Ardından Tölömüş Okeyev Tanıtım Filmi ve Sinema

59 Program 07 Eylül Pazar Isıkgöl - Bişkek Bişkek Kurultay 5.gün Ülkelere Dönüş Spor Oyunları ISIKGÖL Eylül 2014 Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Türk Dünyası Göçebe Oyunları ve Spor Olimpiyatları KURULTAY SONUÇ BİLDİRGESİ 15 Ekim 2014 / Erzurum Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı 2014 BİŞKEK - ISIKGÖL / KIRGIZİSTAN Sonuç Bildirgesi 1. Dünya Savaşının 100. yılı farkındalığı çerçevesinde ve Dilde, Fikirde, İşte Birlik hedefinin öncüsü İsmailbey GASPIRALI nın ölümünün 100. yıl dönümü anma merasimi eşliğinde düzenlenecek bir programla 15 Ekim 2014 tarihinde Erzurum Atatürk Üniversitesi nde dünya kamuoyuna duyurulacaktır. Kök Börü 116 TÜRK SPORU 117

60 KURULTAYDAKİ ETKİNLİKLER Türk Dünyası Şehirciliği Konsey Toplantısı TÜRKSOY / Türk Dünyası Şaheser Besteleri Konseri TÜRKSOY / 2014 Toktogul Satılganov Yılı Konseri TOBB / 2014 Kırgızistan da Türkiye Turizm Yılı ve Yatırımlar Forumu TÜRSAB / Turizm Seyahat Acentaları Gözüyle Isıkgöl de Turizmi Forumu Oğuz Seymenleri Gösterisi Türk Dünyası Ozanlarından Şehir ve İnsan Konulu Şiirler Isıkgöl Tekne Turu Tarihi ve Kültürel Mekanlara Ziyaret Türk Dünyası Göçebe Oyunları (Kurultay Sonrası) KURULTAY ÖZEL YAYINLARI (TÜRKİYE ve KIRGIZİSTAN TÜRKÇELERİYLE) Kurultay Tanıtım Broşürü Karahanlılar Dönemi Türkistan Şehirciliği Saray Sanatı ve Çini Türk Dünyası Tarihi Türk Köprüleri Kurultay Bildiriler Kitabı KURULTAY ÖDÜLLERİ Türk Dünyası Üstün Hizmet Madalyaları Bişkek Şehri Gelişme Planı Uluslararası Ödüllü Fikir Yarışması Şehir ve Medeniyet Uluslararası Şiir ve Nesir Yarışması KURULTAYDA AÇILACAK SERGİLER TDBB / Türk Dünyası Yerel Yönetimler ve Şehircilik Sergisi Türk Dünyası Kıta Aşan Projeler Sergisi TÜRKSOY Kültür Sanat Sergisi Avrasya İnşaat ve Mimarlık Üniversiteleri Projeleri Sergisi Klasik Türk El Sanatları Sergisi Seramik Sergisi Bişkek Şehri Rehabilitasyon Projesi Tanıtım Standı Karahanlılar Dönemi Türkistan Şehirciliği Standı

61 BİŞKEK KENT VİZYONU GELİŞME PLANI FİKİR YARIŞMASI Toplam TL. ÖDÜLLÜ Kasım KAYIHAN Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Şehircilik Komisyonu Başkanı Türk Dünyası nın Parlayan Yıldızı Tarihi BİŞKEK Şehri nin Ülkenin Bağımsızlığının 50. Yılı Olan 2040 Yılına Yakışacak KENT VİZYONU ve Gelişme Planı Ödüllü Fikir Yarışması ile Belirleniyor. Bişkek şehri, Kırgız Cumhuriyeti nin başkenti olmasıyla hızla gelişmiş ve birkaç kilometrekare büyüklükten bugün 180 kilometrekare büyüklüğe ulaşmış ve nüfusu da bir milyonu aşmıştır. Her yıl nüfusun %2-3 gelişmesi göz önünde bulundurulacak olursa, 25 yıl sonra şehrin nüfus iki milyonu aşacaktır. Bu denli hızlı bir nüfus artışının ve büyümenin sonucunda kentin planlı ve sağlıklı gelişmesini sağlamak, aynı zamanda da konut ve barınma sorununu çözmek kentin ve yöneticilerin en önemli gündemi haline gelecektir. Son yıllarda yaşanan kontrolsüz büyümeye bağlı olarak şehrin yeşil alanı 4 kat azalmış, kişi başına yeşil alan miktarı metrekare seviyelerinden 7 metrekareye kadar düşmüştür. Kent giderek betonlaşmaktadır ve alt yapısı olmayan gecekondu tarzı yerleşmeler oluşmaya başlamıştır. Mevcut kentsel gelişme desenine bakıldığında; 1930 lu yıllarda inşa edilmiş tren yoluyla merkez tarihi doğu ve batı sanayi bölgelerine bağlanmış ve kent bu aks üzerinde kafes sistemle gelişmiştir. Türk Dünyası Mimarlık, Mühendislik ve Şehircilik Kurultayı na ev sahipliği yapacak olan Bişkek şehrine, Kurultay tamamlandıktan sonra kalıcı bir eser bırakmak amacıyla Kurultay Yürütme Kurulu tarafından Kırgızistan ın bağımsızlığını kazanmasının 50. Yılı olan 2040 yılında Bişkek kentinin yukarıda açıklanan sorunlarının çözümü ve planlı şehirleşmesini sağlamak hedefiyle bir fikir yarışmasının düzenlenmesine karar verilmiştir. Yarışmacılardan, Türk Dünyası nın tarihi ve kültürel mirasının izlerini taşıyan ve diğer tüm Türk şehirlerine ve hatta dünyaya örnek olacak bir Türk kentinin meydana getirilmesi için özgün ve serbest düşünce ve önerilerinin ortaya konulması beklenmektedir. Yarışma sonucunda Bişkek Belediye Başkanlığı, ilgili yarışmacılarla birlikte bu fikirlerin kısmen veya tamamen hayata geçirilmesi konusunda çalışmalarını sürdürecekler, mekansal planları ve kentsel tasarım projelerini hazırlayacaklardır. Böylece 2040 yılına gelindiğinde örnek Türk şehri olacak Bişkek in temellerini hep birlikte atacaklardır

62 BİŞKEK ATATÜRK PARKI PEYZAJ PROJESİ Bişkek te bulunan Atatürk Parkı Peyzaj Projesi, TDBB Koordinasyonunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğünce Projelendirilmiştir. 1. Etap Atatürk Parkı m 2 dir. Proje alanında mevcut donatılar ve yoğun olarak ağaçlar bulunmaktadır. 1. Etap revizyon projesi olarak değerlendirilmiş ve bununla birlikte ek olarak çeşitli aktivite alanları, çocuk oyun alanları, fitness alanları, piknik alanları gibi fonksyonel alanlar oluşturulmuştur. Bişkek Atatürk Parkı Peyzaj Projesi 1. Etabın düzenlenmesi ve inşasının, Kurultay açılış gününe kadar tamamlanması hedeflenmektedir. ATATÜRK MEYDANI Parkın girişini çevreleyen ferforje değiştirilerek yerine yöreye özgü desenler baz alınarak tasarlanan ferforjeli çevre duvarı yapılması öngörülmüştür. Meydandaki sert zeminde kalan ağaçların altına ağaç altı ızgara önerilmiştir. Meydandaki kent mobilyaları ve Atatürk heykelinin değiştirilmesi öngörülmüştür. Meydandaki sert zemin değiştirilerek kırgız motifleri göz önünde bulundurularak oluşturulan podimalı döşemeler yerinde dökme beton ile birlikte önerilmiştir. SATRANÇ MEYDANI İnsanların kişiliklerinin gelişimlerinde satrancın pozitif etkilerinden yararlanmak amacı güdülerek 719 m 2 lik alanda satranç meydanı tasarlanmıştır. MİNİ GOLF, ASMA GERME SERGİ ALANI, KAYKAY PİSTİ Parkın 856 m 2 lik alanında tasarlanan mini golf alanı insanların ruhsal ve fiziksel gelişimlerini sağlamak amacıyla tasarlanacaktır. 873 m2 lik alanda tasarlanan Asma Germe Sergi Alanı üniversitenin mimarlık bölümü öğrencilerine hizmet etme amacıyla oluşturulmuştur. 155 m 2 lik alanda oluşturulan mini kaykay pisti öğrencilere yönelik tasarlanmıştır. ÇOCUK OYUN ALANLARI Proje kapsamında 2197 m 2 lik alanda çocuk oyun alanları ve aletli jimnastik alanı önerilmiştir. Alana ikili zıpzıp ahşap figürlü, Ahşap Çocuk Oyun Grubu, Ahşap Salıncak, Ahşap Tahteravalli, Ahşap Çocuk Oyun Grubu, Masa Tenisi donatıları önerilmiştir. HAVUZLU MEYDAN halihazırda bulunan havuzların bakımı yapılarak mermer kaplama yapılacaktır. KAFE MEYDANI 2589 m 2 lik alanda tasarlanan kafe meydanda zeminde bazalt parke taş ve yerinde dökme beton kullanılmıştır. Kafe önünde olan doğal taş duvarın bakımı yapılarak duvarın önüne İstanbul ve Bişkek tasarımlı plastik objeler yerleştirilmesi öngörülmüştür. Kafe önünde yer alan Atatürk Anıtı ve anıt arkasındaki duvarların bakımı yapılarak duvarlara Atatürk ün özdeyişlerinden yazılması planlanmıştır. ŞEHİTLİK MEYDANI 9023 m 2 lik alana konumlandıran Şehitlik Meydanında zeminde yerinde dökme beton, podima döşeme, renkli beton harmanlanılarak kullanılmıştır. Zeminde bloklar halinde yeşil alanlar oluşturulmuştur. Mevcut Şehitlik Anıtının bakımının yapılması ve çevresine podimalı kuru havuz yapılması öngörülmüştür. ÇEŞMELİ MEYDAN Tali yolların kesiştiği noktalarda 613 m 2 lik alanda 2 adet çeşmeli küçük meydanların oluşturulması planlanmıştır. OTOPARK 2513 m 2 lik alanda 114 aracın kullanabileceği otopark önerilmiştir. PİKNİK ALANLARI Asırlık ağaçlar altında serbest piknik alanları planlanmıştır. LUNAPARK ALANLARI Mevcut lunapark alanlarının zemini yerinde dökme beton ile yenilenmesi, mevcut oyun gruplarının bakımı yapılması ve yeni oyun gruplarının alana getirilmesi planlanmıştır. DÖŞEMELER Alan genelindeki sert zemin değiştirilerek meydanlarda podima ve yerinde dökme beton, yollarda tamburlanmış granit parke taş ve bazalt parke taş, ağaçların arasından uzanan yollarda çim derzli kayrak taş kullanılacaktır. GENEL DONATILAR Mevcutta bulunan kent mobilyalarının(bank, çöp kovası..vb) bakımı yapılacak, kötü durumda olanlar alandan uzaklaştırılarak yerine yeni kent mobilyaları getirilecektir. Alandaki aydınlatma elemanları yenilenecektir

63 TÜRK DÜNYASI KURULTAYI MÜHENDİSLİK MİMARLIK ŞEHİRCİLİK Kıta Aşan Projeler EYLÜL 2014 ORGANİZASYON OFİSLERİ GENEL MERKEZ Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Birlik Mahallesi 415. Cadde 406. Sokak No:2/ Çankaya ANKARA /TÜRKİYE Telefon: +90 (312) (pbx) Faks: +90 (312) Elektronik Posta: BİLİM KURULU OFİSİ Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi Rektörlüğü Türk Uygarlığı Araştırma ve Uygulama Merkezi CAL Kampüsü / BİŞKEK / KIRGIZİSTAN ORGANİZASYON OFİSİ ARK GRUP Hoşdere Cad. No: 200/ Çankaya / ANKARA / TÜRKİYE T F