MADENCİLİK SEKTÖRÜ YATIRIMLARINA SAĞLANAN DEVLET DESTEKLERİ

Transkript

1 2013 ARALIK SEKTÖREL MADENCİLİK SEKTÖRÜ YATIRIMLARINA SAĞLANAN DEVLET DESTEKLERİ Ahmet YETİM I.GİRİŞ Ülkemizde teşviklerden faydalanabilmek için, öncelikle Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda madencilik yatırımları teşviklerinden faydalanabilmek için yatırımcının Ekonomi Bakanlığı na başvurması gerekmektedir. Aşağıda yer alan yatırım türleri için teşvik belgesi başvurusu yapılabilmektedir: Entegrasyon: Mal ve hizmet üreten tesislerin mevcut üretim hatlarında elde edilen nihai ürüne bütünleyici nitelikte ara malı verecek ve/veya üretilmekte olan nihai ürünü ara malı olarak kullanabilecek şekilde, mevcut tesise ileri ve/veya geriye doğru entegre olan, yatırımın konusu ve projenin özelliği dikkate alınarak kaideten aynı il sınırları içinde veya aynı yerde ve aynı tesis bünyesinde olan yatırımlar Komple yeni yatırım: Mal ve hizmet üretimine yönelik olarak ana makine ve teçhizat ile yardımcı tesisleri içeren, gerektiğinde arazi-arsa ve bina-inşaat harcamalarını da ihtiva eden, yatırımın yapılacağı yerde aynı üretim konusunda mevcut tesisi veya mevcut tesisi ile altyapı bütünlüğü bulunmayan yatırımlar. Modernizasyon: Mevcut tesislerin üretim hatlarında teknik ve/veya ekonomik ömrünü tamamlamış makine ve teçhizata uygun parçaların eklenmesini veya mevcut makine ve teçhizatın yenileri ile değiştirilmesini, tesiste eksik kalmış bölümlerin tamamlanmasını, nihai ürünün doğrudan kalitesinin yükseltilmesini veya modelinin değiştirilmesini içeren yatırımları, Tevsi: Mevcut bir yatırıma üretim hattı veya makine ve teçhizat ilavesiyle kapasitenin artırılmasına yönelik olan ve mevcut tesis ile alt yapı müşterekliği oluşturarak bir bütün teşkil eden yatırımlar Ürün çeşitlendirme: Mevcut tesisler ile altyapı müşterekliği olan, aynı işletmede mevcut makine ve teçhizata yapılacak ilave yatırımla farklı bir nihai ürün elde edilmesine yönelik yatırımlar. 15

2 2. MADENCİLİK YATIRIMLARI 2.1. Öncelikli Yatırımlar AR&GE BÜLTEN 2012/3305 sayılı Kararname ile maden çıkarma yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları Öncelikli Yatırım konuları arasına alınmıştır. Öncelikli yatırım konuları, bölgesel sistemde 5. bölgeye uygulanan desteklerden yararlanma imkanına sahip yatırımlardır. Öncelikli yatırımlar; KDV İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, 7 yıl süreyle Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, %40 Yatırıma Katkı Oranı ile %80 Oranında Vergi İndirimi, 700 Bin TL ye kadar Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi desteklerinden yararlanabileceklerdir. Bu desteklere ek olarak, bu yatımları yapan yatırımcılar yatırıma katkı oranının %50 sini yatırım döneminde kullanabileceklerdir. 30/05/2013 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 2013/4763 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ın EK-4 sayılı ve Teşvik Edilmeyecek veya Teşviki Belirli Şartlara Bağlı Yatırım Konuları başlıklı ekinde değişikliğe gidilmiştir. Yapılan değişiklik ile 2012/3305 sayılı Karar EK-4 ün l/b/6 sırası yürürlükten kaldırılmıştır. Bu düzenleme ile önceden teşvik edilemeyecek İmalat, Enerji ve Madencilik Yatırımları arasında yer alan kömür istihracına yönelik yatırımlar bu kapsamdan çıkarılarak teşvik sistemi kapsamına sokulmuştur. Maden çıkarma ve işleme yatırımları Öncelikli Yatırımlar arasında sayıldığı için, daha önceden teşvik edilemeyecek yatırımlar arasında sayılan kömür istihracı yatırımları da bu kapsama girmiş bulunmaktadır sayılı Maden Kanunu nda tanımlanan I. grup madenler (İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl ile tuğla-kiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar.) ve mıcır yatırımları ile İstanbul da gerçekleştirilecek istihraç ve/veya işleme yatırımları öncelikli yatırımlara sağlanan desteklerden faydalanamayacaklardır. 16

3 Bölgesel Teşvik Uygulaması-Öncelikli Yatırımlar Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları (4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununda tanımlanan I. grup madenler ve mıcır yatırımları ile İstanbul ilinde gerçekleştirilecek istihraç ve/veya işleme yatırımları hariç).kapsamında 5. Bölge Teşviklerinden faydalanılabilir. Aydın, Denizli ve Muğla illerinde TL üzerindeki yatırımlar için 5. Bölge Teşvikleri uygulanır. Yatırıma sağlanan destekler ise şu şekildedir: Bölge Destekleri Destek Niteliği Yatırıma Katkı(%) Kurumlar/Gelir Vergisi İndirimi Aydın, Denizli ve Muğla İllerimizde gerçekleştirilecek madencilik yatırımlarında, 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi, öngörülen yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanır e kadar %80 vergi indirimi %40 yapılacak yatırımlarda uygulanır den sonra %70 vergi indirimi %30 yapılacak yatırımlarda uygulanır. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Desteklenecek madencilik yatırımıyla sağlanacak istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Ekonomi Bakanlığı nca karşılanır e kadar OSB İÇİ 7 yıl boyunca ödenmez %35 yapılacak yatırımlarda OSB DIŞI 10 yıl boyunca ödenmez den sonra 6 yıl boyunca ödenmez %35 yapılacak yatırımlarda KDV İstisnası İllerimizde (Aydın, Denizli, Muğla) gerçekleştirilecek yatırımlarda, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, yerli veya ithal yatırım malı makine ve teçhizat satın alımında ödenmesi gereken %18 oranındaki KDV alınmayacaktır. 17

4 Gümrük Vergisi İstisnası AR&GE BÜLTEN Aydın, Denizli, Muğla gibi illerde yatırım yapılması halinde, teşvik belgesi kapsamında satın alınacak yatırım malı ithal makine ve teçhizat için gümrük vergisi ödenmeyecektir. Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım yapacak olan müteşebbislere, Maliye Bakanlığı tarafından yatırım yeri tahsis edilebilmektedir. Yatırımcılara, mülkiyeti; Hazineye, Özel Bütçeli İdarelere, İl Özel İdarelerine, Belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin tahsisi yapılabilir. Yatırım Kredisi Faiz Desteği *Faiz desteği azami 5 yıl vadeli olup, indirim tutarı TL yi aşamaz TL kredileri için 5 puan faiz indirimi uygulanır. Döviz kredileri içinse 2 puan faiz indirimi uygulanır. Talep edilmesi halinde, madencilik yatırımları için bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının; madencilik yatırımları için Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puanı, bakanlıkça da uygun görülmesi halinde azami ilk 5 yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilir. Yapılacak yatırımlarda proje bazında sağlanacak faiz desteği tutarı Türk Lirasını geçemez. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nın, Aydın, Denizli ve Muğla illerindeki Organize Sanayi Bölgeleri nde yapılacak yatırımlarda %50-60 arazi indirimi desteği de mevcuttur. (OSB lerde Bedelsiz Arsa Tahsisi) 2.2. Bölgesel Destekler ve 6. Bölge de Yapılacak Yatırımlar Yatırım teşvik sisteminde 6. Bölge de yer alan illere özel bir önem verilmiştir. Bu illerde yapılacak tüm yatırımlar -birkaç istisna hariç- bölgesel teşvik unsurlarından yararlanabilmektedirler. Buna göre, I. Grup madenlere yönelik yatımlar ve mıcır yatırımları sadece 6. Bölgede yapılmaları halinde Bölgesel desteklerden yararlanabilecekler; aksi durumda bu yatırımlara genel teşvik sistemi destekleri uygulanacaktır. Yatırım teşvik sisteminde 5. ve 6. Bölgelere sağlanan destekler aşağıdaki tabloda özetlenmektedir 18

5 Tablo 1: 5. ve 6. Bölgeler İçin Destekler AR&GE BÜLTEN DESTEK UNSURLARI 5. BÖLGE 6. BÖLGE KDV İstisnası + + Gümrük Vergisi Muafiyeti + + Yatırıma Katkı Oranı OSB Dışı OSB İçi Sigorta Primi OSB Dışı 7 Yıl 10 Yıl İşveren Hissesi Desteği OSB İçi 10 Yıl 12 Yıl Yatırım Yeri Tahsisi + + Faiz Desteği + + Gelir Vergisi Stopajı Desteği Sigorta Primi Desteği (*)Öncelikli yatırımlar sadece 5. Ve 6. Bölgede yapıldıkları durumda ek olarak OSB desteklerinden yararlanabilirler 2.3. Büyük Ölçekli Yatırımlar Yatırım teşvik sisteminde asgari yatırım tutarı belirlenen sınırı aşan metal üretimine yönelik yatırımlar büyük ölçekli yatırımlara sağlanan desteklerden yararlanabileceklerdir. Buna göre, Maden Kanunu nda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin cevher ve/veya konsantresinden nihai metal üretimine yönelik yatırımlar asgari sabit yatırım tutarının 50 milyon TL yi aşması halinde Büyük Ölçekli Yatırımlara sağlanan desteklerden yararlanabileceklerdir. Karayolu nakil vasıtaları ve her türlü binek araçlar için yapılan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamında değerlendirilemezken; madencilik yatırımlarında kullanılan araçlar için yapılan harcamalar teşvik belgesi kapsamında değerlendirilebilmektedir. Rödovans sözleşmesine dayanılarak gerçekleştirilecek madencilik yatırımları istisnaları olmakla birlikte teşviklerden yararlanamayacaktır

6 EK-1 YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARINDA BÖLGELER 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman Eskişehir Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl İlçeleri Hariç) İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkari Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt Yalova Kütahya Sinop Şanlıurfa Malatya Tokat Şırnak Nevşehir Tunceli Van Rize Yozgat Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri Sivas EK-2 TEŞVİK BELGESİ MÜRACAATLARINI DEĞERLENDİREBİLECEK YEREL BİRİMLER A) SANAYİ ODALARI 1) Adana Sanayi Odası 2) Ankara Sanayi Odası 3) Aydın Sanayi Odası 4) Balıkesir Sanayi Odası 5) Denizli Sanayi Odası 6) Ege Bölgesi Sanayi Odası 1 7) Eskişehir Sanayi Odası 8) Gaziantep Sanayi Odası 9) İstanbul Sanayi Odası 10) Kayseri Sanayi Odası 11) Kocaeli Sanayi Odası 12) Konya Sanayi Odası 1 Ege Bölgesi Sanayi Odası kapsamında İzmir ve Muğla illeri yer almaktadır. 20

7 B) KALKINMA AJANSLARI 1) Ahiler Kalkınma Ajansı (Kırşehir, Kırıkkale, Nevşehir, Niğde, Aksaray) 2) Ankara Kalkınma Ajansı 3) Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (Antalya, Isparta, Burdur) 4) Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (Zonguldak, Karabük, Bartın) 5) Bursa-Eskişehir-Bilecik Kalkınma Ajansı 6) Çukurova Kalkınma Ajansı (Adana Mersin) 7) Dicle Kalkınma Ajansı (Mardin, Şırnak, Siirt, Batman) 8) Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (Kahramanmaraş, Osmaniye, Hatay) 9) Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (Van, Hakkari, Muş, Bitlis) 10) Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (Ordu, Trabzon, Giresun, Rize, Gümüşhane, Artvin) 11) Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (Kocaeli, Sakarya, Yalova, Bolu, Düzce) 12) Fırat Kalkınma Ajansı (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 13) Güney Ege Kalkınma Ajansı (Aydın, Muğla, Denizli) 14) Güney Marmara Kalkınma Ajansı (Çanakkale, Balıkesir) 15) İpek Yolu Kalkınma Ajansı (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 16) İstanbul Kalkınma Ajansı 17) İzmir Kalkınma Ajansı 18) Karacadağ Kalkınma Ajansı (Şanlıurfa, Diyarbakır) 19) Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (Sinop, Kastamonu, Çankırı) 20) Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 21) Mevlana Kalkınma Ajansı (Konya, Karaman) 22) Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (Kayseri, Sivas, Yozgat) 23) Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (Samsun, Çorum, Tokat, Amasya) 24) Serhat Kalkınma Ajansı (Kars, Ardahan, Iğdır, Ağrı) 25) Trakya Kalkınma Ajansı (Edirne, Tekirdağ, Kırklareli) 26) Zafer Kalkınma Ajansı (Kütahya, Manisa, Uşak, Afyonkarahisar) 21