HEYELANLAR HEYELANLARA NEDEN OLAN ETKENLER HEYELAN ÇEŞİTLERİ HEYELANLARIN ÖNLENMESİ HEYELANLARIN NEDENLERİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "HEYELANLAR HEYELANLARA NEDEN OLAN ETKENLER HEYELAN ÇEŞİTLERİ HEYELANLARIN ÖNLENMESİ HEYELANLARIN NEDENLERİ"

Serkan Enver
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 HEYELANLAR Y.Doç.Dr. Devrim ALKAYA Pamukkale Üniversitesi Doğal zemin veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın; yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru hareketidir. HEYELANLARA NEDEN OLAN ETKENLER 1. Kuvvetli eğim 2. Su ile doygunluk 3. Zemin yapısı 4. Tektonik yapı HEYELAN ÇEŞİTLERİ 1. Asıl heyelanlar 2. Göçmeler 3. Toprak kaymaları HEYELANLARIN NEDENLERİ İÇ NEDENLER Yamaç eteklerinde yapılan kazılar Şev eğiminin artması Depremler Yapay patlamalar ve sarsıntılar Zemin üstündeki bitki örtüsünün kaldırılması Ek yüklerin yüklenmesi Çatlak ve fissürlerde suların donması DIŞ NEDENLER Boşluk suyu basıncının artması Şev ve malzeme kohezyonunun azalması HEYELANLARIN ÖNLENMESİ Yeraltı ve yerüstü sularının drenaj işlemleri Yamaç ve şevlerin korunması için alınacak önlemler Yamaç ve şevlerin çelik levha ve kaya cıvataları ile kaplanması, Bitki örtüsü ile kaplanması Taş ve / veya beton bloklarla örtülmesi, Püskürtme harcı ve püskürtme beton ile sıvanmasıdır. Harekete karşı koyan kuvvetleri artırmak Kaymaya neden olan kuvvetleri azaltmak

TÜRKİYE DE HEYELANLAR Türkiye yüzölçümünün %80 nini kütle hareketlerini kolaylaştıran eğimli ve sarp araziden oluşan alanlar kaplamaktadır.

2 TÜRKİYE DE HEYELANLAR Türkiye yüzölçümünün %80 nini kütle hareketlerini kolaylaştıran eğimli ve sarp araziden oluşan alanlar kaplamaktadır. Uzun süreli ve bol yağışın görüldüğü nemli iklime sahip yörelerimiz de kütle hareketlerinin çok sık olarak görüldüğü yerlerdir. HEYELANLARIN TÜRKİYE DE ORTAYA ÇIKARDIĞI KAYIPLAR VE EKONOMİK ZARARLAR yılları arasında, çamur akmaları da dâhil olmak üzere bu hareketlerin sonucunda 236 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir tarihleri arası 1960 bina ya kısmen hasar görmüş veya tamamen yıkılmıştır Kara yollarının kapanması Tarım arazilerinin zarar görmesi HEYELANIN ZARARLARININ AZALTILMASI İÇİN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Heyelana hassas yerler yerleşime açılmamalıdır. Yerleşim alanlarının heyelana duyarlı olup olmadığı belirlenmelidir. BABADAĞ İLÇESİNİ ETKİLEYEN HEYELAN HAREKETİ Ulaşımda heyelan riski düşünülmelidir. Denizli iline bağlı 5000 nüfuslu Babadağ ilçesi, iki dere arasındaki bir sırtta kurulmuş ve 700 yıldan bu yana devam eden tekstil üretimiyle tanınan bir yerleşim birimidir. 60 yılı geçen bir süredir ilçe nüfusunun üçte birinin yaşadığı Gündoğdu Mahallesinde çok yavaş hızla gelişen bir yamaç hareketi, binalarda ve alt yapı elemanlarında önemli düzeyde deformasyona ve hasara neden olarak, sosyoekonomik gelişmeyi olumsuz yönde etkilemiştir.

3 Yerdeğiştirmenin yılda 3.6 cm ile 14.6 cm arasında olduğu, tabakalanma düzlemi boyunca ilçenin doğusundaki bir vadiye doğru ilerlediği yapılan analizler ile belirlenmiştir. Duvarlarının düşeyden sapma miktarları 2 ile 15 arasında değiştiğini ve Hareketin 45 ile 160 yönleri arasında yoğunlaştığını göstermektedir.

BİNALARDAKİ DEFORMASYON ÖLÇÜMLERİNE GÖRE BELİRLENEN HAREKET YÖNLERİ VE DURAYSIZ ALANIN SINIRLARI Yağışlardan hemen sonra su basıncındaki değişimlerin kısa sürede gerçekleştiğine, dolayısıyla yeraltı

4 BİNALARDAKİ DEFORMASYON ÖLÇÜMLERİNE GÖRE BELİRLENEN HAREKET YÖNLERİ VE DURAYSIZ ALANIN SINIRLARI Yağışlardan hemen sonra su basıncındaki değişimlerin kısa sürede gerçekleştiğine, dolayısıyla yeraltı suyu tablasının yağışa karşı tepkisinin oldukça hızlı olduğunu işaret etmektedir. Gökdere boyunca farklı noktalardan alınan su örneklerinin kimyasal analizine göre, hareketten etkilenerek sık sık hasara uğrayan atık su sisteminde kaçak olduğu ve bu kaçakların, bir ölçüde de olsa, harekete katkı sağlayabileceği belirlenmiştir. SONUÇLAR Tabakalanmanın konumu ve düşük dayanımlı olması, yeraltı suyu tablasının konumundaki değişimler ile atık su şebekesindeki kaçaklar ve derenin yamacın topuğunda neden olduğu aşınma gibi faktörler hareketin hızının artıp azalmasında önemli rol oynamaktadır. Gündoğdu mahallesinde kitle hareketi nedeni ile bir çok bina oturulamaz hale gelmiş, betonarme binalarda da önemli hasarlar oluşmuştur. SONUÇLAR Bölgede meydana gelmiş depremlerin söz konusu harekete katkısı olabileceğine işaret etmektedir. Su tablasının etkisini açıkça ortaya koymuş, ayrıca dokuma tezgahlarından kaynaklanan titreşimlerin yamaç hareketine katkı sağlayabilecek boyutlarda olamayacağını göstermiştir.

5 ÖNERİLER Şevi yatıklaştırarak kritik yüksekliğin altına inilmelidir, Yüzeyde yağmur sularının drenajını sağlamak, Şeve kademeli olarak istinat duvarı inşaa etmek. ÖNERİLER Yapılarda alınabilecek önlemler Yapı ağırlığının azaltılması Yapı düktilitesinin arttırılması Tapının taşıma gücünün arttırılması Yapının dinamik özelliklerinin iyileştirilmesi Burulma etkisinin azaltılması Bu noktadan sonra artık bina yapımının durdurulması TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

ANALİZ YÖNTEMLERİ. Şevlerin duraylılığı kaya mekaniği ve geoteknik bilim dallarının en karmaşık konusunu oluşturmaktadır.

ANALİZ YÖNTEMLERİ. Şevlerin duraylılığı kaya mekaniği ve geoteknik bilim dallarının en karmaşık konusunu oluşturmaktadır. ŞEV STABİLİTESİ VE GÜVENSİZ ŞEVLERİN İYİLEŞTİRİLMESİ Y.Doç.Dr. Devrim ALKAYA PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ŞEVLERİN DURAYLILIĞI Şevlerin duraylılığı kaya mekaniği ve geoteknik bilim