LKÖ RET M FEN Ö RET M NE UYGULAMASI STRUCTURALISM AND ITS APPLICATION TO PRIMARY K5-8 SCIENCE EDUCATION

Transkript

1 lkö retim en Ö retimine Uygulamas C.B.Ü. en Bilimleri Dergisi ISSN C.B.U. Journal of Science 2.2 (2006) (2006) LKÖ RET M EN Ö RET M NE UYGULAMASI Mehmet Ç TÇ, Kadriye ER DAN, Müjgan Sevil Ç TÇ Celal Bayar Üniversitesi,E itim akültesi en Bilimleri E itimi Demirci-Manisa,Türkiye enol Uçtu lkö retim Okulu en Bilgisi Ö retmeni Körüba -Manisa,Türkiye Armutlu lkö retim Okulu S n f Ö retmeni Armutlu Kemalpa a- zmir,türkiye Özet:Bu çal mada Yap salc Ö renme Modeli nin ilkö retim 2. kademe ö rencilerinin en ö renmelerine ve tutumlar na etkisi incelenmi tir. Ara t rma örne ini, Manisa li Köprüba lçesinde bulunan iki ilkö retim okulundan seçilen 154 ö renci olu turmaktad r. Ö renciler, her s n f düzeyinde biri kontrol grubu di eri deney grubu olmak üzere rastgele iki gruba ayr lm t r. Uygulaman n ba lang c nda bütün gruplara i lenecek ünite ile ilgili öntest olarak haz rbulunu luk testi ve en Tutum Anketi uygulanm t r. Her ders, kontrol grubuna geleneksel yakla ma göre, deney gruplar na ise yap salc yakla ma göre anlat lm t r. Bir sonraki a amada her s n fa ünite ile ilgili sorulardan olu an son de erlendirme testi uygulanm t r. en tutumlar ndaki de i iklikleri saptamak için ba lang çta uygulanan en Tutum Anketi tekrar uygulanm t r. Veriler istatistiksel olarak de erlendirildi inde Yap salc Ö renme Yakla m, geleneksel yönteme göre ö rencilerin ba ar s, en e kar tutum ve bili sel fark ndal üzerinde önemli derecede daha olumlu etki olu turmu tur (p<0.05). Anahtar Kelimeler: e itim, yap lsalc l k, fen bilgisi ö retimi. STRUCTURALISM AND ITS ALICATION TO RIMARY K5-8 SCIENCE EDUCATION Abstract:In this study, the effect of Model for Structural Learning on the understanding science and attitudes of students in primary K5-8 grade level were investigated. The research sample was consisted of 154 students selected randomly from two primary schools at Köprüba town in Manisa province. The students in every grade level were randomly divided into two groups as control and experimental. All the students were taken to Readiness test and Science Attitude Inventory related to chosen lesson units in the beginning of application. Every lesson unit were taught by traditional approach for control group and by structural approach for experimental group. In next stage, final evaluation test made of questions from every thought lesson unit were given to all students. Science Attitude Inventory were repeated to measure differences in science attitudes after teaching session. The model for structural learning has significantly more positive effect on the student s success, cognitive awareness and the positive attitudes to science than the effect of traditional learning model, when the data were analyzed statistically (p<0.05). Keywords: education, structuralism, primary(k.5-8) science teaching. Sorumlu Yazar

2 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ G R Yap salc l k, bildi imiz eyleri nas l ö rendi imizi aç klamaya çal an bir bilgi teorisidir. Bodner (1986) yap salc modeli u cümleyle özetler; bilgi bireyin zihninde yap land r l r. Von Glasersfeld e (1989) göre ise yap salc l k, ö renenlerin bilgilerini yap land rmalar nda aktif bir rol oynad n vurgulayan, ö renme ve bilme hakk ndaki inançlar bütünüdür. Bu aç dan bilgi bizzat ö renen taraf ndan ve var olan bilgileriyle yeni deneyimlerini bütünle tirerek yap land r l r. Bu yakla m; bilginin bireyler taraf ndan oldu u gibi al narak ö renilece ine kesinlikle kar d r. (Budak,2001) Her ö renci ö renirken, anlam, bireysel ve sosyal olarak yap land r r. Esasen ö renme dedi imiz ey, bu anlamland rma ya da anlam yap land rma sürecidir. Yap land rmac l a göre bilgiyi yap land rma gereksinimi, bireyin çevresiyle etkile imi s ras nda geçirdi i ya ant lardan anlam ç karmaya çal rken ortaya ç kar. Birey, içinde ya ad çevreyle ve geçirdi i ya ant lar n getirdi i s k nt larla ba etmek için bilgiyi yap land rmak zorundad r. Bu süreç ya am boyu sürer. Çünkü çe itli zamanlarda, çe itli ortamlarda geçirdi i ya ant lar bireyde bir dengesizlik, bir problem yarat r. Birey önceki deneyimlerine, kavramlar na ve bilgilerine dayanarak bu dengesizli i giderebilecek olas çözümler dü ünür. Bu çözümlerden do ru olanlar, daha sonra kullan lmak üzere saklan r. Olas çözümleri bu birikimlerimizle dü ündü ümüz için önbilgiler, kavramlar, modeller, de erler, al kanl klar vb. yeni olu acak yap lar etkiler. Yap lar n bireye özgü olmas n n nedeni budur. arkl özgeçmi lere sahip bireyler farkl yap lar üretirler. Bu kuram daha çok ö rencinin gerçek ya amda kazand deneyimler ile ilgilenmektedir. nsanlar gerçek ya ant deneyimleri ile kar la t zaman bilgiyi kendi haf zalar nda yap salla t r rlar. Bir bilginin ö renilmesi için gerçek ya ant içinde bizzat ya anmas ve kar la t r lmas gerekti ini ve her hangi bir bilgiyi anlamak için deneyim ile temellendirilmesi gerekti ini vurgulam lard r ( man, 1999). Yap salc l k olarak adland r lan bu yakla mda ö renci kendisine ö retilen bilgileri do rudan de il, daha önce ö rendikleri ile yeniden yap land rarak ö renmektedir. Bu anlamda ö renme bir taklit de il, aksine ö rencinin do rudan etkin bir ekilde aktivitesi ile gerçekle mektedir. ( man, 1999) Yap salc bak ta; bilginin, ö renenin var olan de er yarg lar ve ya ant lar taraf ndan üretildi i dü ünülür.(kaptan, Korkmaz, 2001) Yap land rmac l n temelinde yatan ilke ö rencilerin gözlemden ziyade bizzat yaparak ö renmeleridir. Ö renciler yeni bir konuya girdikleri zaman önbilgileri nda yapacaklar kritikle bilgiyi kendileri için yap land racaklard r. Bu yönde yapacaklar yorum, dü üncelerin ifadesi ve yeniden de erlendirme i lemi, konuyu kavrad klar n sergileyebilecekleri ana kadar devam edecektir. Yap land rmac l k ço u zaman i birli ini ve arkada ele tirilerini, ö rencilerin bir üst kavrama seviyesine ç karabilmesi için itici güç olarak kullanacakt r. Aktif deneyimler Yap land rmac Ö retimin anahtar durumundad r Ara t rman n roblemi lkö retim en Bilgisi derslerinde ö rencilerin ba ar s, ö renme düzeyleri, tutumu ve alg lamalar üzerine yap salc ö renme yönteminin etkisini; geleneksel yöntem ile kar la t rarak ara t rmak Alt roblemler: 1.Ön bilgileri kontrol alt na al nd nda, yap salc ö renme yöntemine dayal en Bilgisi e itimi alan ö renciler ile geleneksel ö renme yöntemine dayal en Bilgisi e itimi alan ö rencilerin en Bilgisi ba ar lar aras nda anlaml bir fark var m d r? 2.Yap salc ö renme yöntemine dayal en Bilgisi e itimi alan ö renciler ile geleneksel ö renme yöntemine dayal en Bilgisi e itimi alan ö rencilerin en e kar tutumlar ve alg lamalar aras nda anlaml bir fark var m d r? Say tl lar: 1.Deney ve kontrol grubuna seçilen ö rencilerin ö renme düzeylerinin ayn olduklar kabul edilmektedir. 2.Deney ve kontrol gruplar ndaki ö rencilerin sosyo-ekonomik durum, psikolojik etkiler ve geli im düzeylerinin ayn oldu u kabul edilmektedir. 3.Uygulama esnas nda olu an aksakl k ve problemlerin etkisinin olmad kabul edilmektedir. 108

3 lkö retim en Ö retimine Uygulamas 4.Çal ma sonucunda, ortaya ç km sonuçlar n genellenebilir oldu u kabul edilmektedir S n rl l klar: 1.Ara t rma e itim-ö retim y l II. dönemi ve e itim-ö retim y l I. dönemi ile s n rl d r. 2.Ara t rma evreni, Manisa ili Köprüba ilçesindeki ilkö retim okullar ndan iki ilkö retim okullar ndaki 6, 7 ve 8. s n flar nda ö renim gören 154 ö renci ile s n rl d r. 3.Ara t rma ilkö retim okullar en Bilgisi dersi 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk, 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk, Ya Bas nç Olmasayd? ve 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji üniteleri ile s n rl d r. 4.Ara t rma ö retim yakla mlar ndan yap salc ö retim yakla m ve geleneksel ö retim yakla m ile s n rl d r. 2.YÖNTEM Ara t rmada deneme- tarama modeli ve ön test- son test kontrol gruplu desen kullan lm t r. Ara t rmada seçilen ünitelerin i lenmesinde, yap salc (constructivist) ö renme yakla m ile geleneksel ö renme yakla m uygulanarak ö renci ba ar lar ve ö rencilerin en e kar tutum ve alg lar aras nda anlaml bir farkl l n olup olmad incelenmi tir. Ara t rman n evrenini, Manisa li Köprüba lçesi ehit enol Uçtu lkö retim Okulu 6. s n f nda okuyan 24 ö renci, 7. s n f nda okuyan 53 ö renci, 8. s n f nda okuyan 34 ö renci ve Yavuz Selim lkö retim Okulu 6. s n f nda okuyan 24 ö renci, 7. s n f nda okuyan 19 ö renci olu turmaktad r. Ara t rmaya toplam 154 ö renci kat lm ve ö renciler rasgele belirlenen iki grupta incelenmi tir. Bu çal ma yap l rken uygulama ünitesi olarak 6. s n flarda Canl n n ç Yap s na Yolculuk ; 7. s n flarda Maddenin ç Yap s na Yolculuk ve Ya Bas nç Olmasayd? ; 8. s n flarda ise Maddedeki De i im ve Enerji üniteleri kullan lm t r. Ara t rmaya ba lamadan önce, uygulama yap lacak ünitelerle ilgili ö rencilerin haz rbulunu luk düzeylerini ölçmek için ilkö retim fenbilgisi pro ram ndan her ünite ile ilgili 10 ar tane aç k uclu soru düzenlenmi ve testlerin geçerlili i uzman görü üne ba vurularak sa lanm t r. Ara t rmaya ba lamadan önce ö rencilerin en Bilgisi dersine kar tutumlar n, en i alg lamalar n ölçmek ve ara t rman n sonunda uygulanan yöntemin ö rencilerin en Bilgisi dersine ka tutumlar n ve alg lamalar n etkileyip etkilemediklerini belirlemek amac yla 35 tane olumlu ve olumsuz ifade içeren anket uygulanm t r. Anket sorular, ö rencilerin en e kar nas l bir tutum içinde olduklar n ve en ve en i ö renme yollar n nas l alg lad klar n ölçecek ekilde ö rencilere ön test ve son test olarak verilmek için haz rlanm t r. Anketi olu turan ifadeler, literatürde bulunan tutum ve alg lama anketlerinden al narak uyarlanm t r.anketin geçerli i için uzman görü ü al nm t r. Anketin güvenirli i için yap lan istatistiksel de erlendirmeler sonunda güvenirlik katsay s için 0.73 bulunmu tur. Her bir ifade için Tamamen Kat l yorum, Kat l yorum, Karars z m, Kat lm yorum ve Hiç Kat lm yorum eklinde ö rencilerin dü üncelerini yans tabilecekleri cevaplar içermektedir. Olumlu ifadelere verilen cevaplara s ras yla 5, 4, 3, 2, 1 ; olumsuz ifadelere ise 1, 2, 3, 4, 5 eklinde puanland r l p her bir ifadeye verilen puanlar toplanarak ö rencilerin bu anketten ald klar puanlar belirlenerek yüksek puan alanlar n en e kar daha pozitif tutum içerisinde olduklar ve en ve en i ö renme yollar n alg lamada daha yap salc bir bak aç s na sahip olduklar varsay lm t r. Uygulama sonunda yap salc ö renme yönteminin uyguland deney gruplar ile geleneksel ö renme yönteminin uyguland kontrol gruplar aras ndaki fark kar la t rmak amac yla ünite konular n içeren çoktan seçmeli sorudan olu an testler uygulanm t r Verilerin Toplanmas : Her s n f düzeyinde gruplardan biri kontrol di eri deney grubu olarak belirlenmi tir. Uygulamadan önce bütün gruplara i lenecek ünite ile ilgili birer haz rbulunu luk testi ve en Tutum Anketi uygulanm t r. Testlerin geçerli i uzman görü üne ba vurularak sa lanm t r.testlerin güvenirli i için yap lan istatistiksel de erlendirmeler sonunda güvenirlik katsay s 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesi için 0.75; 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesi için 0.69; 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesi için 0.78 ve 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesi için 0.82 bulunmu tur. Bütün kontrol gruplar na uygulama süresince ünite, 109

4 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 110 geleneksel yakla ma göre; deney gruplar na ise yap salc yakla ma göre anlat lm t r. Uygulamadan sonra ise her s n fa uygulama yap lan ünite ile ilgili sorulardan olu an son test ve en tutumlar nda olu an de i iklikleri saptamak için ise önce uygulanan en Tutum Anketi nin ayn s uygulanm t r. Uygulanan testlerin sonuçlar, SSS program nda istatistiksel olarak de erlendirilmi tir. statistik teknikleri olarak ili kisiz gruplar için t-testi ve ANCOVA kullan lm t r Çal mada zlenen Yol: Uygulama toplam 154 ilkö retim ö rencisi ile yap lm t r. Bunlardan 77 ö renci kontrol grubunu, di er 77 ö renci ise deney grubunu olu turmu tur. Çizelge: Deney ve kontrol grubundaki ö rencilerin cinsiyete ve s n fa göre da l m Gruplar 6. s n f 7. s n f (a) 7. s n f (b) 8. s n f Cinsiyet k z Erkek K z Erkek k z Erkek k z Erkek Deney Grubu Kontrol Grubu Deney grubundaki ö rencilere; ünitelerin i lenmesi s ras nda, Yap salc Ö renme Modeli nin çe itli stratejileri kullan l p (grup çal mas, i birlikli ö renme yöntemi, beyin f rt nas, deney, soru cevap yöntemi, demostrasyon) ö rencilerin tamamen aktif olduklar bir yol izlenirken kontrol grubunda yer alan ö rencilere ise üniteler, okullarda en fazla kullan lan, ö rencilerin pasif oldu u geleneksel yöntemle i lenmi tir.ünitelerin i lenmesine ba lamadan önce her iki gruba da haz rbulunu luk testi ve en e kar tutum ve alg lama anketi uygulanm t r. 2.3.Verilerin çözümlenmesi: Elde edilen veriler, SSS paket program kullan larak analiz edilmi tir. Yap salc Ö renme Yöntemi ile Geleneksel Ö renme Yöntemi aras nda anlaml bir fark n olup olmad n s namak ve bunlar n ö rencilerin en e kar tutum ve alg lar n etkileyip etkilemediklerini saptamak için; gruplar n fark (kazanç) puanlar aras ndaki fark n anlaml l için ili kisiz gruplar için t testi ve ön test puanlar na göre düzeltilmi son test puanlar aras ndaki fark n anlaml l için tek faktörlü kovaryans analizi ANCOVA (Analysis Covariate of Variance) istatistik teknikleri kullan lm t r. Bu tekniklerin kullan lmas n n sebebi, gruplar aras ndaki olu an farkl l n anlaml olup olmad ve gruplar aras ndaki e itli in sa lanamamas ndan do abilecek hatalar n ön testlerin yard m yla en aza indirilmeye çal lmak istenmesidir. Deney ve kontrol gruplar nda uygulanan yöntemler aras ndaki farklar n saptanmas nda 0.05 anlaml l k düzeyi benimsenmi tir. 3. BULGULAR 3.1. Deney ve Kontrol Gruplar ndaki Ö rencilerin Haz rbulunu luk ve Son Testleri Aras ndaki arkla lgili t Testi ve ANCOVA Sonuçlar : S n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk Ünitesi: Çizelge Ortalama, Standart sapma ve t puan GRU N X ss Se T puan Kontrol (1) 24 14,42 19,11 3,90 -,922,362 Deney (2) 24 18,88 14,00 2,86 110

5 lkö retim en Ö retimine Uygulamas Çizelge deki anlaml l k p (iki yönlü;0.362) de eri > 0.05 oldu undan 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesi kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark yoktur. Ancak Çizelge deki ortalamalara göre deney grubunun ortalamas kontrol grubunun ortalamas ndan daha fazlad r. Böyle bir sonucun olu mas n n sebebi uygulama için kullan lan ünite konular n n Biyoloji konusu olmas ile ezbere dayal bilgilerin fazla olmas olabilir. Bu sonuca göre 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesinin ö retilmesinde yap salc ö retim ile geleneksel ö retim aras nda anlaml bir fark yoktur. Bu sonucun haz rbulunu luk testi sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) 24 45,50 49,65 Deney (2) 24 63,67 59,51 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesi ile ilgili sorulardan olu an son testte deney grubunun kontrol grubundan daha ba ar l olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar Sd Ön test 6948, ,91 31,36,00 Grup 1042, ,37 4,71,035 Hata 9970, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n haz rbulunu luk testine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-45) =4,71, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki ba ar lar uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesinin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. 111

6 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 112 Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N x ss se T puan p Kontrol (1) 19 10,26 14,49 3,32-5,47,000 Deney (2) 19 35,16 13,55 3, S n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk Ünitesi: Çizelge deki t de erine kar l k gelen p (ikiyönlü) de eri 0.00<0.05 oldu undan 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesinin ö retilmesinde kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark vard r. Bu farkl l n hangi yönde oldu u ise çizelge deki ortalama de erlerinden görülebilir. Buna göre deney grubunun ortalamas daha büyüktür. Yani 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesinin ö retilmesinde yap salc yakla m geleneksel yönteme göre daha etkilidir. Bu sonucun haz rbulunu luk testi sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) 19 34,95 32,58 Deney (2) 19 53,47 55,84 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesi ile ilgili sorulardan olu an son testte deney grubunun kontrol grubundan daha ba ar l olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar sd Ön test 3840, ,73 20,29,000 Grup 4869, ,35 25,73,000 Hata 6624, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n haz rbulunu luk testine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-35) =25,73, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki ba ar lar uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesinin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. 112

7 lkö retim en Ö retimine Uygulamas Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X ss se T puan Kontrol (1) 17 18,29 8,72 2,11-2,407,022 Deney (2) 17 28,59 15,33 3, s n f Ya Bas nç Olmasayd? Ünitesi: Çizelge deki t puan n kar s ndaki p (iki yönlü) de eri <0.05 oldu undan 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? konusunun ö retilmesinde deney ve kontrol grubu aras nda anlaml bir fark vard r.çizelge de deney grubunun ortalamas kontrol grubunun ortalamas ndan daha büyük oldu undan 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesinin ö retilmesinde yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. Bu sonucun haz rbulunu luk testi sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) 17 31,82 33,81 Deney (2) 17 46,41 44,42 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesi ile ilgili sorulardan olu an son testte deney grubunun kontrol grubundan daha ba ar l olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar sd Ön test 6297, ,22 39,55,00 Grup 937, ,24 5,89,021 Hata 4935, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n haz rbulunu luk testine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-31) =5,89, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki ba ar lar uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesinin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. 113

8 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 114 Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X Ss se T puan Kontrol (1) 17 5,82 10,09 2,45-2,67,012 Deney (2) 17 15,41 10,83 2, S n f Maddedeki de i im ve Enerji Ünitesi: Çizelge deki t puan n kar s ndaki p (iki yönlü) de eri < 0.05 oldu undan kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark vard r. Çizelge de deney grubunun ortalamas kontrol grubunun ortalamas ndan büyük oldu undan 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesinin ö retiminde yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m ndan daha etkilidir. Bu sonucun haz rbulunu luk testi sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) 17 43,24 42,49 Deney (2) 17 50,88 51,63 Çizelge de son testlerin düzeltilmi grubunun kontrol grubundan daha ba ar l ortalamalar na bak ld nda; 8. s n f olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml Maddedeki De i im ve Enerji ünitesi ile olup olmad n belirlemek için a a daki tablo ilgili sorulardan olu an son testte deney Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar sd Ön test 5702, ,07 58,79,00 Grup 708, ,46 7,30,011 Hata 3006, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n haz rbulunu luk testine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-31) =7,30, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki ba ar lar uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesinin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. 114

9 lkö retim en Ö retimine Uygulamas Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X Ss se T puan Kontrol (1) 77 12,35 14,75 1,68-4,904,000 Deney (2) 77 24,27 15,41 1, Uygulama Yap lan Tüm Deney ve Kontrol Gruplar n n Ortak Kar la t r lmas Çizelge deki t puan n kar s ndaki p (iki yönlü) de eri <0.05 oldu undan gruplar aras nda anlaml bir fark vard r. Çizelge de deney gruplar n n ortalamas n n kontrol gruplar n n ortalamas ndan fazla oldu u görülmektedir. Buna göre genel olarak ilkö retim en Bilgisi derslerinde uygulama yap lan ünitelerin ö retiminde yap salc ö retim yakla m geleneksel ö retim yakla m ndan daha etkilidir. Bu sonucun haz rbulunu luk testi sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) 77 39,38 40,44 Deney (2) 77 54,52 53,46 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; genel olarak ilkö retim en Bilgisi derslerinde uygulama yap lan üniteler ile ilgili sorulardan olu an son testlerde deney gruplar n n kontrol gruplar ndan daha ba ar l olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Haz rbulunu luk Testi uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar sd Ön test 25543, ,23 139,494,000 Grup 6488, ,19 35,483,000 Hata 27650, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n haz rbulunu luk testine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-1511) =35,483, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki ba ar lar uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda genel olarak ilkö retim en Bilgisi derslerinde uygulama yap lan ünitelerin i lenmesinde 115

10 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 116 yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X ss se T puan p Kontrol (1) 24-4,75 13,21 2,70-1,89,065 Deney (2) 24 3,58 17,08 3, Deney ve Kontrol Gruplar ndaki Ö rencilerin en e Kar Tutum ve Alg lama Anketinin Ön test ve Son Testleri Aras ndaki arkla lgili t Testi ve ANCOVA Sonuçlar : S n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk Ünitesi: Çizelge deki anlaml l k p (iki yönlü;0.362) de eri > 0.05 oldu undan 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesi kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark yoktur. Buna göre 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesinin i lenmesinde ö rencilerin en e kar tutum ve alg lar na yap salc ö renme yöntemi ve geleneksel ö renme yöntemi aras nda anlaml bir fark yoktur. Ancak çizelge deki ortalamalara göre deney grubunun ortalamas kontrol grubunun ortalamas ndan daha fazlad r. Bu sonucun ön test sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar G RU N Düzeltilmemi Kontrol (1) ,79 125,73 Deney (2) ,21 141,27 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesi uygulanan yönteme ba l olarak ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar nda deney grubunun kontrol grubundan daha olumlu olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar Sd Ön test 3267, ,36 16,37,000 Grup 2133, ,62 10,69,002 Hata 8980, , , p ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n ön testlerine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-45) =10,69, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki olumlu tutumlar 116

11 lkö retim en Ö retimine Uygulamas uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ünitesinin i lenmesinde ö rencilerin en e kar olumlu tutum ve alg lamalar aç s ndan yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N x ss se T puan p Kontrol (1) 19-2,58 12,95 2,97-1,303,201 Deney (2) 19 2,79 12,44 2, S n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk Ünitesi: Çizelge deki t de erine kar l k gelen p (iki yönlü;0.201) de eri > 0.05 oldu undan 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesinin i lenmesinde kullan lan yöntemlerin ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar aç s ndan kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark yoktur. Buna göre yap salc ö renme yöntemi ve geleneksel ö renme yöntemi aras nda anlaml bir fark yoktur. Ancak Çizelge deki ortalamalara göre deney grubunun ortalamas kontrol grubunun ortalamas ndan daha fazlad r. Bu sonucun ön test sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) ,11 128,71 Deney (2) ,37 137,77 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesi uygulanan yönteme ba l olarak ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar nda deney grubunun kontrol grubundan daha olumlu olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar Sd Ön test 2056, ,517 23,71,000 Grup 746, ,509 8,607,006 Hata 3035, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n ön testlere göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur 117

12 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 118 ( (1-35) =23,71, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki en e kar tutum ve alg lar uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitesinin i lenmesinde ö rencilerin en e kar olumlu tutum ve alg olu turmalar nda yap salc ö renme yakla m geleneksel ö renme yakla m na göre daha etkilidir. Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X ss se T puan p Kontrol (1) 17 5,35 12,66 3,07 1,555,130 Deney (2) 17-0,35 8,29 2, s n f Ya Bas nç Olmasayd? Ünitesi: Çizelge deki anlaml l k p (iki yönlü;0.130) de eri > 0.05 oldu undan 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesi kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark yoktur. Buna göre yap salc ö renme yöntemi ve geleneksel ö renme yöntemi aras nda anlaml bir fark yoktur. Bu sonucun ön test sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) ,18 142,108 Deney (2) ,65 137,716 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesi uygulanan yönteme ba l olarak ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar nda kontrol grubunun deney grubundan daha olumlu olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki Çizelge Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar Sd Ön test 2790, ,52 38,01,000 Grup 162, ,26 2,21,147 Hata 2275, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n ön testlere göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n olmad bulunmu tur ( (1-31) =2,21,p> 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki en e kar tutum ve 118

13 lkö retim en Ö retimine Uygulamas alg lama puanlar, uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kili de ildir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ünitesinin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m ile geleneksel ö renme yakla m aras nda ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar üzerine anlaml bir etkisi yoktur. Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X Ss se T puan Kontrol (1) 17-1,65 9,31 2,26-1,309,200 Deney (2) 17 2,35 8,48 2, S n f Maddedeki De i im ve Enerji Ünitesi: Çizelge deki anlaml l k p (iki yönlü;0.200) de eri > 0.05 oldu undan 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesi kontrol ve deney grubu aras nda anlaml bir fark yoktur. Buna göre 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesinin i lenmesinde ö rencilerin en e kar tutum ve alg lar na yap salc ö renme yöntemi ve geleneksel ö renme yönteminin etkisi aç s ndan anlaml bir fark yoktur. Ancak Çizelge deki ortalamalara göre deney grubunun ortalamas kontrol grubunun ortalamas ndan daha fazlad r. Bu sonucun ön test sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) ,24 139,55 Deney (2) ,18 142,86 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesi uygulanan yönteme ba l olarak ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar nda kontrol grubunun deney grubundan daha olumlu olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar Sd Ön test 1254, ,145 17,533,000 Grup 91, ,816 1,284,266 Hata 2217, , ,

14 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 120 ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n ön testlere göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n olmad bulunmu tur ( (1-31) =1,284, p> 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki en e kar tutum ve alg lama puanlar, uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kili de ildir. Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitesinin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m ile geleneksel ö renme yakla m aras nda ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar üzerine anlaml bir etkisi yoktur. Çizelge Ortalama,Standart sapma ve t puan GRU N X ss se T puan p Kontrol (1) 77-1,30 12,59 1,44-1,752,082 Deney (2) 77 2,25 12,52 1, Uygulama Yap lan Tüm Deney ve Kontrol Gruplar n n Ortak Kar la t r lmas Çizelge deki anlaml l k p (iki yönlü;0.082) de eri > 0.05 oldu undan kontrol ve deney gruplar aras nda anlaml bir fark yoktur. Buna göre genel olarak ilkö retim en Bilgisi derslerinde uygulama yap lan ünitelerin ö retiminde ö rencilerin en e kar tutum ve alg lar na yap salc ö renme yöntemi ve : geleneksel ö renme yönteminin etkisi aç s ndan anlaml bir fark yoktur. Ancak Çizelge deki ortalamalara göre deney gruplar n n ortalamas kontrol gruplar n n ortalamas ndan daha fazlad r. Bu sonucun ön test sonuçlar na göre düzeltilmi son testler aras ndaki fark n incelendi inde Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Ortalamalar GRU N Düzeltilmemi Kontrol (1) ,14 133,43 Deney (2) ,96 139,68 Çizelge de son testlerin düzeltilmi ortalamalar na bak ld nda; uygulamada kullan lan üniteler, uygulanan yönteme ba l olarak ö rencilerin en e kar tutum ve alg lamalar nda kontrol grubunun deney grubundan daha olumlu olduklar görülmektedir. Bu fark n anlaml olup olmad n belirlemek için a a daki tablo 120

15 lkö retim en Ö retimine Uygulamas Çizelge Ön Test uanlar na Göre Son Test uanlar n n Gruba Göre ANCOVA Sonuçlar Sd Ön test 13320, , ,190,000 Grup 1417, ,226 11,86,001 Hata 19304, , , ANCOVA sonuçlar na göre, ve p puanlar na bak ld nda gruplar n ön testlerine göre düzeltilmi son test ortalama puanlar aras nda anlaml bir fark n oldu u bulunmu tur ( (1-151) =11,86, p< 0,05). Ba ka bir anlat mla, gruplar n son testteki en e kar tutum ve alg lar n n daha olumlu olmas uygulama gruplar nda kullan lan yöntem ile ili kilidir. 4. YORUM VE ÖNER LER Yap lan deneysel Uygulamalardan sonra testlerden elde edilen verilerin analizinde SSS istatistik program ndaki t-testi ve ANCOVA analiz yöntemlerinden yararlan lm t r. Bu analiz yöntemlerinin kullan lmas n n sebebi; gruplar n ba ar lar aras nda anlaml bir fark n olup olmad n ve gruplar n ön testlerine göre düzeltilmeleriyle homojenli inin sa lanarak kar la t rma yap lmas d r. Yap lan istatistik de erlendirmeler ile a a daki sonuçlar elde edilmi tir: en Bilgisi dersi 6. s n f Canl n n ç Yap s na Yolculuk ve 7. s n f Maddenin ç Yap s na Yolculuk ünitelerinin ö retiminde Yap salc Ö renme Yakla m ile Geleneksel Ö renme Yakla m aras nda, Yap salc Ö renme Yakla m lehine akademik ba ar ve en e kar tutum ve alg lama aç s ndan anlaml bir farkl l k söz konusudur. en Bilgisi dersi 7. s n f Ya Bas nç Olmasayd? ve 8. s n f Maddedeki De i im ve Enerji ünitelerinin ö retiminde Yap salc Ö renme Yakla m ile Geleneksel Ö renme Yakla m aras nda, Yap salc Ö renme Yakla m lehine akademik ba ar aç s ndan anlaml bir farkl l k söz konusu olmas na ra men en e kar tutum ve alg lamalar Buna ba l olarak düzeltilmi son test puanlar n n ortalamalar na bak ld nda genel olarak ilkö retim en Bilgisi derslerinde uygulama yap lan ünitelerin i lenmesinde yap salc ö renme yakla m ö rencilerin en e kar tutum ve alg lar n geleneksel ö renme yakla m na göre daha olumlu yönde etkilemektedir. aras nda anlaml bir farkl l k söz konusu de ildir.yap salc Ö renme Yakla m ö rencilerin motivasyonunu art rmakta, bu da ba ar oran n n yükselmesini sa lamaktad r. Ara t rmada elde edilen bulgular göz önünde bulundurularak ö rencilerin en Bilgisi dersini sevmeleri, derse kar olumlu tutum ve alg geli tirebilmeleri, ba ar lar n art rabilmeleri için Yap salc Ö renme Yakla m konusunda en Bilgisi ö retmenleri bilgilendirilmelidir. Ö retmenler ünitelerin i lenmesinde konunun bitmesine de il; ö rencilerin ö renmelerine a rl k vermelidir. lkö retim en Bilgisi derslerinde ö retmen merkezli ö retim yakla m yerine ö renci merkezli ö retim yakla m kullan lmal d r. Ünitelerin ö retilmesine ba lanmadan önce ö rencilerin haz rbulunu luklar tespit edilip eksiklikler giderilmelidir. Böylece ö rencilerin yeni konular zihinlerinde yap land rmas na yard m edilmelidir. Konular n ö retiminde çocuklar n mümkün oldu unca birlikte çal malar na ve sosyal ili kiler kurmalar na olanak verilmelidir. Derste bilgilerin, ö rencilere do rudan ö retmen taraf ndan aktar lmas yerine; kendilerinin yaparakya ayarak ö renmelerine imkan sa lanmal d r. 121

16 C.B.Ü. en Bil. Dergisi (2006) , 2006 / Mehmet Ç TÇ,Kadriyte ER DAN/ M. S. Ç TÇ 122 KAYNAKLAR Bodner, Geoerge M., Constructivism: A theory of knowledge, Journal of Chemical Education, 63(10), , Budak, E., Üniversite Analitik Kimya Laboratuvarlar nda Ö rencilerin Kavramsal De i imi, Ba ar s, Tutumu ve Alg lamalar Üzerine Yap land r c Ö retim Yönteminin Etkileri, Gazi Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2001 Glasersfeld, E. Cognition,Construction of Knowledge and Teaching Synthese,80(1), ,1989 man, A., E itim Teknolojisinin Kuramsal Boyutu: Yap salc Yakla m n (Constructivism) E itim Ö retim Ortamlar na Etkisi, Ö retmen E itiminde Ça da Yakla mlar Sempozyumu, DEÜ, Buca E itim akültesi, zmir, Kaptan,., Korkmaz, H., lkö retimde Etkili Ö retme ve Ö renme Ö retmen El Kitab Modül 7, lkö retimde en Bilgisi Ö retimi, T.C. MEB rojeler Koordinasyon Merkezi, Ankara, Geli Tarihi: 26/12/2005 Kabul Tarihi: 13/03/