Dört Halife Dönemi Hazreti Ebubekir ve Hazreti Ömer Devri Ders Notu

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Dört Halife Dönemi Hazreti Ebubekir ve Hazreti Ömer Devri Ders Notu"

Iskender Sarı
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Dört Halife Dönemi Hazreti Ebubekir ve Hazreti Ömer Devri Dört Halife Dönemi Hazreti Ebubekir ve Hazreti Ömer Devri Ders Notu 1. HZ. EBU BEKİR DÖNEMİ ( ) a.yalancı peygamberlerle mücadele edildi. b.kuran-ı Kerim kitap haline getirildi. c.ilk kez Arap yarımadasının dışında fetihler yapılmaya başlandı. Hz. Ebu Bekir, Hz. Muhammed'in ölümüyle ortaya çıkan karışıklıkları önlemek için kesin tedbirler aldı. Hz. Ebu Bekir, ilk olarak Yemen'de ortaya çıkan yalancı peygamberleri ortadan kaldırdı. Zekât vermek istemeyen Arap kabileleri üzerine ordu gönderdi. Bu kabilelerin zekât vermesi sağlandı. Hz. Ebu Bekir'in büyük hizmetlerinden birisi de Kur'an-ı Kerim'in bir kitap hâline getirilmesidir. Hz. Muhammed'e gelen ayetler, vahiy kâtipleri tarafından yazılmış ve Müslümanlar tarafından ezberlenmişti. Hafızların bir bölümü savaşlarda şehit olunca Kur'an-ı Kerim'in bir kitap hâline getirilmesi zorunluluğu ortaya çıktı. Hz. Ebu Bekir'in isteğiyle, Hz. Muhammed'in vahiy kâtiplerinden olan Zeyd Bin Sabit'in başkanlığında bir kurul oluşturuldu. Bu kurul, ayrı ayrı sahifelerde bulunan Kur'an sure ve ayetlerini bir araya toplayıp, hafızların ezberledikleri Kur'an ile bunları karşılaştırarak kitap hâline getirmiştir. Hz. Ebu Bekir Döneminde Suriye topraklarında yapılan Yermük Savaşı`nda (634) Doğu Roma kuvvetleri ağır bir yenilgiye uğratıldı. Bu zaferle, ileride yapılacak büyük fetihlerin önü açılmıştır. Hz. Ebu Bekir,Yermük zaferinden kısa bir süre sonra vefat etti (634). KORUNAN KİTAP 1 / 5

Muhammed'in ölümüyle ortaya çıkan karışıklıkları önlemek için kesin tedbirler aldı. Hz. Ebu Bekir, ilk olarak Yemen'de ortaya çıkan yalancı peygamberleri ortadan kaldırdı.

2 Kur an-ı Kerim İslam dininin ana kaynağı olduğundan onun kitap hâline getirilmesi İslamiyetin özünü koruması hususunda önemli bir adım olmuştur. Nuri Ünlü, Ana Hatlarıyla İslam Tarihi, s.59'dan özetlenmiştir. HZ.EBUBEKİR'İN TALİMATNAMESİ Hz. Ebu Bekir`in Suriye'nin fethi için görevlendirdiği komutanlara verdiği tavsiyelerinden: Gizli ve açık her konudaallah'tan kork, ondan utan. ÇünküAllah hem seni hem de yaptıklarını görür. Seni, senden daha önce Müslüman olan, İslam'a senden daha çok hizmet eden, senden daha faziletlilerin üzerine komutan tayin ettiğimi biliyorsun. Allah için çalışıp Allah'ın rızasını isteyenlerden ol.yanındakilere bir baba gibi davran. İnsanların gizli hâllerini araştırma, işinde ciddi ol. Düşmanla karşılaştığın zaman korkma. Aşırı hareket edenleri ikaz et. Arkadaşlarına yapacağın nasihatler kısa ve veciz olsun. Sen doğru ol ki beraberinde olanlar da sana bakarak doğru olsunlar. İs mail Mutlu, Dört Halife Devri, s.70-71'den özetlenmiştir. 2.HZ. ÖMER DÖNEMİ ( ) Hz. Ebu Bekir ölmeden önce Hz. Ömer in halife olmasını istemişti. O nun ölümü ile Hz. Ömer ikinci halife oldu. Hz. Ömer döneminin önemli olayları şunlardır. a.bizans Devleti ile YERMÜK SAVAŞI yapıldı ve Suriye ve Filistin fethedildi. b.iran da kurulu olan Sasani Devleti ile Kadisiye ve Nihavend savaşları yapıldı ve İran fethedildi. c.kuzey Afrika da Mısır, Libya bölgesi fethedildi. d.islam Devleti doğuda Horasan,batıda Libya, kuzeyde Kafkasya ya kadar genişledi. 2 / 5

ÇünküAllah hem seni hem de yaptıklarını görür. Seni, senden daha önce Müslüman olan, İslam'a senden daha çok hizmet eden, senden daha faziletlilerin üzerine komutan tayin ettiğimi biliyorsun.

3 e. İlk divan teşkilatı oluşturuldu. f.ülke eyalet ve illere ayrıldı. g. İlk adli teşkilat yapısı oluşturuldu. h.fethedilen ülkelerde sürekli ordugahlar kuruldu. I.Hicri takvim kullanılmaya başlandı. Hz. Ebu Bekir vefat edince Müslümanlar, onun vasiyetine uyarak Hz. Ömer'i halife seçtiler. Hz. Ömer Döneminde Mısır, Suriye,Irak, İran ve Azerbaycan fethedildi. Suriye'nin Fethi: Hz. Ömer, halife olduğunda Suriye'deki İslam ordularının fetihleri devam ediyordu. Ebu Ubeyde komutasındaki İslam ordusu Şam'ı kuşattı, altı ay süren kuşatma sonunda Şam fethedildi. Suriye'nin tamamen fethi 636 yılına kadar sürdü. Bu arada Doğu Roma orduları ile Ecnadeyn Savaşı yapılmışdı (636). Bu savaştan sonra Suriye'de tutunamayacağını kabul eden Doğu Roma, ordularını Suriye'den çekti. İran'ın Fethi: Hz. Ebu Bekir Döneminde Müslümanlar ile Sasaniler arasındaki ilk savaş Hire'nin alınmasıyla başlamıştı Halit Bin Velid'in Suriye'ye gönderilmesinden sonra Ebu Ubeyde Hire'deki orduların komutanlığına atanmıştı. Bu ordu, Küfe yakınlarında Fırat Nehri'ni sallarla geçerek Sasani ordusuna saldırdı. Sasani ordusundaki filleri gören Müslümanlar, çok şaşırdılar. Köprü Savaşı olarak bilinen bu savaş İslam ordularının yenilgisiyle sonuçlanmışdı (634). Müslümanlar, Köprü Savaşı'nda yenilmelerine rağmen İran'ın fethini gerçekleştirmek için faaliyetlerine devam ettiler Sasani hükümdarı da Müslümanlar üzerine bir ordu gönderdi. Müslüman ve Sasani orduları Kadisiye denilen yerde üç gün süreyle savaştı ve savaşı Müslümanlar kazandı (636). Kadisiye Savaşı denilen bu savaştan sonra Irak, Müslümanların eline geçti. Müslümanlar, Basra ve Kûfe'de ordugâh şehirleri kurarak İran'ın fethine devam ettiler Sasaniler, Celula'da Müslümanlara karşı direnmek istedilerse de 637 yılında tekrar yenildiler Müslümanlar, Sasanilerin başkenti Medain'e girdi. Sasaniler yeni bir ordu kurarak, İran'ın fethini tamamlamaya çalışan İslam ordusunu Nihavent'te durdurmak istediler Yapılan savaşta, iki ordunun komutanı da öldü. Savaşı Müslümanlar kazandı ve Sasani ordusu tamamen dağıldı (642). 3 / 5

Ömer, halife olduğunda Suriye'deki İslam ordularının fetihleri devam ediyordu. Ebu Ubeyde komutasındaki İslam ordusu Şam'ı kuşattı, altı ay süren kuşatma sonunda Şam fethedildi.

4 Nihavent Savaşı'ndan sonra İran'da Müslümanların önüne çıkacak güç kalmamıştı. Hz. Ömer Döneminin sonlarına doğru İran, tamamen fethedildi. İran'ın fethi tamamlanınca Müslümanlar, Horasan bölgesinde Türklerle komşu oldular İran'ın fethi sırasında İslam orduları, bir taraftan da Azerbaycan'a doğru ilerledi yıllarında, bütün Azerbaycan'ı ele geçiren İslam orduları Kafkaslar ve Hazar Denizi'ne ulaştılar. HZ. ÖMER'İN ADALET VE HOŞGÖRÜ ANLAYIŞI Okuyucu: Kudüs'ün fethi için görevlendirilen Amr Bin As, Kudüs'ü kuşatmış ve kuşatma dört ay sürmüştür. Çünkü çevredeki Hristiyan kuvvetleri de Kudüs'e yığılmıştı. Savunma hâlindeki Hristiyan askerler ve Patrik Sofronius, şehri daha fazla savunamayacaklarını anlayınca şehrin anahtarını Hz. Ömer'in bizzat kendisine vermek şartıyla teslime razı oldular.bu haber halifeye ulaşınca; Hz. Ömer: Mademki benim gitmemle bir şehir fethedilecek ve kan dökülmeyecek, öyleyse ne kadar zor ve zahmetli olursa olsun oraya gitmek vazifemdir. Okuyucu: Hz. Ömer, Medine'den kalkarak hizmetlisi ile nöbetleşe bindikleri deve sırtında Kudüs'e geldi. Kudüs yakınlarında İslam komutanları kendisini karşılamaya çıktı. Hz. Ömer: (Komutanlara) Süslü elbiseleriniz hiç hoşuma gitmedi. Kişinin süsü güzel davranışlarıdır, elbisesi değil. Sizden öncelikle bunu beklerim. Okuyucu: Şehre girerken deveye binme sırası hizmetlisine gelmişti. Hizmetli: Ben şimdi deveye oturmak istemiyorum. Deveye oturma hakkımı size veriyorum. Hz. Ömer: Hayır bu adaletli bir teklif değil. Okuyucu: Kudüs halkı, hizmetlisini halife Hz. Ömer zannetmişlerdi. Hz. Ömer Kudüs Patriki Sofronius'la anlaşma yaptı(637). Okuyucu: Hz. Ömer Kudüs'teki Hristiyan halka, o zamana kadar Hristiyan Avrupa dünyasının duymadığı saygı ve göstermediği toleransla davranarak, onlara can, mal ve vicdan hürriyetlerini verdi. Mısır'ın Fethi : İslam ordusu komutanlarından Amr Bin As, Mısır seferine çıktı. Buradaki Doğu Roma ordusunu yenerek Mısır'ı ele geçirdi ( ). Hristiyanlar cizye vergisi ödemeleri karşılığında din ve ibadetlerinde serbest bırakıldılar. Amr Bin As, Mısır'da Kahire yakınlarında "Fustat" şehrini kurdu. Amacı, Kuzey Afrika'nın fethine hazırlanırken bu şehri ordugâh olarak kullanmaktı. Mısır'ın fethi, 642 yılında İskenderiye'nin ele geçirilmesi ile tamamlandı.hz. Ömer 644 yılında vergisinin indirilmesini isteyen bir demirci tarafından şehit edildi. 4 / 5

643-644 yıllarında, bütün Azerbaycan'ı ele geçiren İslam orduları Kafkaslar ve Hazar Denizi'ne ulaştılar. HZ.

5 Hz. Ömer Döneminde İslam Devleti'nin kurumları oluşturuldu: Ülke toprakları yönetim birimlerine ayrılarak valilik sistemi kuruldu. Adli sistem kurularak mahkemeler oluşturuldu ve illere kadılar tayin edildi. Düzenli ordular ve ordugâhlar kuruldu. İslam devlet hazinesi Beyt'ül Mâl adıyla sistemleştirildi. Vergiler sistemli hâle getirildi. Askerî ıkta sisteminin temelleri atılarak fethedilen toprakların verimli kullanımının yolu açıldı Askerî posta teşkilatı kuruldu. // 5 / 5

Düzenli ordular ve ordugâhlar kuruldu. İslam devlet hazinesi Beyt'ül Mâl adıyla sistemleştirildi.

Benzer belgeler

TARİH DERSİ PERFORMANS GÖREVİ

TARİH DERSİ PERFORMANS GÖREVİ KONU:DÖRT HALİFE DÖNEMİ HAZIRLAYANLAR URAL DOĞUKAN ÇAĞIRKAN FATİH OĞRAŞ GÖKAY BOLATCAN ERDEM USLU KAYNAKÇA:www.eba.gov.tr/video/izle/video4f55bd30030fd DÖRT HALİFE DÖNEMİ