Bağbahçe Bilim Dergisi

Transkript

1 b Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: E- ISSN: Prospero seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım (Asparagaceae), yeni düzenleme ve statü Hasan YILDIRIM Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 35100, Bornova-İzmir, Türkiye hasanyldrm@gmail.com Geliş/Received: Kabul/Accepted: Yayın/Published Online: Özet: Scilla seisumsiana Rukšans & Zetterl.'in morfolojik yakınlıkları temel alınarak Prospero cinsine aktarılmıştır. Bu çalışmada, yeni düzenleme ve yeni statü kapsamında S. seisumsiana, Prospero seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım adı altında önerilmiştir. P. seisumsiana'nın ayırt edici morfolojik karakterleri, tam betimi ve ayrıntılı şekilleri doğal popülasyonundan elde edilen materyallerden sağlanmıştır. P. seisumsiana, P. autumnale ile bazı morfolojik karakterler bakımından benzerlikler gösterir. P. autumnale' den yapraklarının ilkbaharda çıkması, herhangi bir katafil yaprağa sahip olmaması, çiçeklerinin parlak pembe renkli oluşu ve sıkapozun oldukça narin ve ince oluşu ile ayrılır. Anahtar kelimeler: Narin güzsümbülü, Prospero, Siirt, Türkiye, yeni statü Prospero seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım (Asparagaceae), comb. et stat. nov. GİRİŞ Abstract: Scilla seisumsiana Rukšans & Zetterl was transferred in genus Prospero on the basis of morphological relations. In scope of the new combination and new status, the name of its is proposed as Prospero seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım in this study. Its diagnostic morphological characters, a full description and detailed illustrations are provided on the basis of matterials which obtained from its type specimen population. P. seisumsiana is related to P. autumnale. It is characterized by vernal leaves; absence of cataphyll; bright pink flowers, very fragile and slender scapes. Key words: Narin güzsümbülü, new status, Prospero, Siirt, Turkey Scilla L. cinsi 92 tür ile temsil edilmekte olup Avrupa, Afrika ve Batı Asya'da geniş bir yayılış gösterir (Govaerts, 2013). Oldukça kompleks bir cins olduğundan dolayı, cins içeriği ve barındırdığı türlerin taksonomik statüleri birçok sistematikçi tarafından yıllardır tartışılmış ve tartışılmaya devam etmektedir (Speta, 1998a, 1998b; Stedje, 1998; Pfosser & Speta, 1999; Yıldırıvd., 2013). Bu durumun en bariz örneklerinden biri ise, Speta (1998a) tarafından yapılan bir çalışmada karşımıza çıkmaktadır. Sözkonusu çalışmada Scilla cinsi kendi içerisinde birçok yeni cinse bölünmüş ve dar anlamda Scilla cinsi sadece S. bifolia L. (Scilla cinsinin tip türü) grubu ve yakın akrabalarını içerecek şekilde ele alınmasıdır. Fakat, bu durum birçok araştırıcı tarafından kabul görmemekle beraber en son ortaya konulan Dünya Monokotil Çeklistesi'nde (Goaverts, 2013) bu cinslerden bazıları hariç genel olarak kullanılmamıştır. Daha önce Scilla cinsi içerisinde yer alan fakat son yıllarda morfolojik, karyolojik ve filogenetik çalışmalarla farklılıkları ispatlanan bazı türler, Scilla cinsinden çıkarılarak farklı cinslerin içerisine aktarılmıştır. Özellikle Speta (1982, 1998a)'da Akdeniz ülkelerinde doğal yayılış gösteren ve sonbaharda çiçeklenen S. autumnalis L. ve S. scilloides (Lindl.) Druce ile bu iki cinsin yakın akrabalarının Scilla cinsinden morfolojik ve karyolojik olarak oldukça farklı olduğunu belirtmiş, bunlardan S. autumnalis ve yakın akrabalarını Prospero Salibs (Yılan Soğanı) cinsi içerisine, S. scilloides ve yakın akrabalarını ise Barnardia Lindl. cinsi içerisine aktarmıştır. Prospero ve Barnardi cinsleri Dünya Monokotil Çeklistesi'nde de kabul görmüş ve Speta'nın benzeri bir yaklaşım izlenmiştir (Goaverts, 2013). Türkiye Florası eserinin 8. cildinde gerçekleştirilen revizyonda 14 Scilla türüne yer verilmiştir (Mordak, 1984). Bu revizyondan sonra S. seisumsiana Ruksans & Zetterlund (Ruksans, 2007) ve S. vardaria Yıldırım & Gemici (Yıldırım & Gemici vd., 2013) türleri yeni Scilla türleri olarak betimlenmiştir.

2 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: Govaerts (2013), Dünya Monokotil Çeklistesi'nde Türkiye'de 16 Scilla türünün varlığını belirtmiştir. Bu çeklistede S. autumnalis türü, Prospero autumnale (L.) Speta' ya ve S. persica Haussk. türü ise Zagrosia persica (Haussk.) Speta' ya aktarılmıştır. Bununla beraber S. winogradowii Sosn.'u S. monanthos Koch. un sinonimi olarak değerlendirilmiştir. Mordak (1984)'ın Türkiye Florasında ayrı bir cins olarak değerlendirdiği Chionodox Boiss. ise Scilla cinsinin sinonimi olarak ele alınmıştır. Buna karşın S. seisumsiana türü ise Scilla cinsi altındaki statüsünü korumuştur (Goaverts, 2013). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) isimli çeklistesi kapsamında 16 Scilla türünün Türkiye sınırları içerisinde yayılış gösterdiği görülmektedir (Yıldırım 2012a). S. autumnalis bu çalışmada da Prospero altında ele alınmış, fakat Goaverts (2013)'in aksine bu çalışmada S. persica' nın statüsü korunmuştur. Türkiye bitkilerine ait bu en son gerçekleştirilen çeklisteden sonra yayınlanan S. vardaria türü ile birlikte, Türkiye'de yayılış gösteren Scilla sayısı 17 ye çıkmıştır. Fakat bu çalışmada S. seisumsiana türü yer almamaktadır. Prospero cinsi ise P. autumnale ve bulunuşu şüpheli olarak verilen P. obtusifolium (Poir) Speta ile temsil edilmektedir (Yıldırım, 2012a, 2012b). Prospero cinsi Güney İngiltere'den başlayarak Akdeniz Havzası ülkeleri, Güney Afrika ülkeleri, Türkiye, Kafkaslar, İran, Kuzey Irak, Suriye'ye kadar geniş bir yayılış alanına sahiptir (Speta, 1982, 1998b; Ruksans, 2007). Dünya Monokotil Çeklistesi' ne göre 15 türle temsil edilir (Goaverts, 2013). S. seisumsiana 2007 yılında Siirt il sınırlarında tanımlanmış bir türdür (Ruksans, 2007). Ruksans (2007) bu türü S. autumnalis türüne akraba olduğunu belirtmiş ve kısa bir diyagnozla S. autumnalis'ten ayırmıştır. Ekim 2013 yılında S. seisumsiana türünün tip lokalitesine düzenlenen arazi çalışmasında bu bitkinin tip örneği popülasyonu tespit edilmiş ve yapılan detaylı arazi ve literatür çalışmalarından sonra bu türün statüsünün Scilla cinsinden Prospero cinsine aktarılması önerilmiştir. MATERYAL VE YÖNTEM Ekim 2013'te türün tip örneği lokalitesine düzenlenen arazi çalışması esnasında yeteri düzeyde canlı materyal ve herbaryum örneği alınmıştır. Canlı örnekler Ege Üniversitesi Botanik Bahçesinde hazırlanan uygun şartlarda yetiştirilmiştir. Herbaryum örneği olarak toplanan Prospero seisumsiana örnekleri ise literatür kaynaklarından (Goaverts, 2013; Ruksans 2007; Mordak 1984; Pfosser & Speta, 1999; Speta, 1982, 1998a, 1998b; Stedje, 1998; Yıldırım, 2012a; Yıldırım, 2012b) ve AIBU, ANK, EGE, G, GAZI, HUB, ISTE, K, KATO, KNYA ve VANF herbaryumlarındaki P. autumnale örnekleri ile karşılaştırılmıştır. Herbaryum çalışmalarında binoküler gerçek görüntü mikroskoplarından yararlanılmıştır. Söz konusu türe ait popülasyon, habitat, genel görüntü gibi canlı materyale ait görüntüler Nikon D300 dijital makine ile çekilmiştir. SONUÇLAR Prospero seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım comb. et stat. nov. (Figure 1-2) / yeni düzenleme ve statü (Şekil 1-2). Syn. / Sin.: Scilla seisumsiana Rukšans & Zetterl., Buried Treasures: 363 (2007). Türkçe isim: "Narin Güzsümbülü" yeni ad. (yöresel bir ad elde edilemediğinden bu isim önerilmektedir). Type / Tip örneği: Türkiye, Siirt: Siirt-Baykan road, 6 km south from the Silvan-Tatvan junction, 950 m, , Ruksans, Seisums & Zetterlund BATM (holotype: GB). Other examined material / İncelenen diğer materyal: Prospero seisumsiana: Türkiye, Van: Çatak, Kıyıcak köyü, Kato dağı, Lezik tepesi, kuzey yamaçlar, kayalık alanlar, 2000 m, , B.Bani: 2603 (GAZI). Prospero autumnale: Türkiye, Adana: Karataş, Yumurtalık lagünü Tabiatı Koruma Alanı, Millili Tepe, 10 m,step, , H.Şağban 1953 (HUB); Karsantı, Akinek Dağı, ca m, , E.Yurdakulol 106 (ANK). Amasya: Manisadjiyan 1096 (ANK). Antalya: Akseki, Çukurköy mezarlığı, meşe altı, 750m, , A.Duran 3324 (GAZI), Akseki Erenkaya köyü, ca. 650 m, Eylül 1988, H.Özçelik (EGE 32328); Alanya, Hacıahmetli köyü, tarla kenarı, c.300 m , H.Duman 3832 (GAZI); Kemer, Beycik Köyü çevresi kalkerli GB.yamaç, 600 m, , H.Peşmen 3558 (HUB 34579); Kemer, Kındıl çeşme çevresi m, , H.Peshmen 4120, B.Yıldız, O.Güneş (GAZI); Kemer Kesmeboğazı, derin kalker vadisi, 250 m, , H.Peşmen 3563 (HUB 34580); Alanya, Demirtaş, Pinus brutia ile karışık Quercus, 661 m, , A.Dönmez (HUB); Gündoğmuş ile Gelesandra yaylaları arası, , T.Baytop (ISTF 41938). Aydın: Çine'ye 23 km Sarvandere ile Hallaçlar köyü arası, , N. Zeybak, T.Baytop, G. Görk (EGE 15570); Madrandağı, Bozdoğan, c. 750 m,

3 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: Kızılçam ormanı., H.Peşmen 236 (EGE 7112). Balıkesir: Susurluk civarı, , A.Baytop 2635 (HUB 34573). Çanakkale: Gökçeada, Dereköy' den 2 km cezaevine giderken, maki arasında, ca. 100 m , Ö.Seçmen, E.Leblebici 2343 (EGE 15652). Denizli: Babadağ, Başkarcı Köyü, su deposu mevkii, maki, 500 m, , S.Oluk 1951 (EGE 34410); Babadağ, Başaran yaylası, 1200 m, , L.Bekat 3307 (EGE 18939), Çardak, Maymun Dağı, Taşyüzü mevkii, orman altı, 1450 m, , Z.Aytaç 1716 (GAZI). Isparta: Eğridir, Kovada Gölü, ca. 800 m, , Y.Akman 7901 (ANK). İstanbul: Tuzla, 1 Ekim 1983, Aznavour (EGE 24550); Aydos civarı, , A.Berk 3895 (HUB 34574). İzmir: Balçova, ca. 350 m, , E.Sauer (IZEF 3627); Bornova, açık yerlerde, , O.Schwarz (EGE); Karaburun, Gerenca-Kararsis arası ca. 100 m, Bekat 195 (EGE 21174); Kiraz-Avunduruk Köyü, Pınar, maki, , H.Peşmen (EGE7416). Mersin: Sandal Dağı, Karaahmetli, maki, , T.Uslu (ANK). Muğla: Fethiye, Ölüdeniz civarı, 10 m, , H.Yıldırım 177 (EGE); Fethiye, Kelebekler Vadisi, 280 m, , H.Yıldırım 180 (EGE); Fethiye -Babadağ çıkış yolu üzeri, 303 m, , H.Yıldırım 1292 (EGE); Katrancı köyü, P. pinea altları, 635 m, , Ö.Varol 3537 (GAZI); Köyceğiz, Sancıbeli, kızılçam ormanı, 80 m, , A.Güner (GAZI);Köyceğiz, Sancıbeli, 80 m, , A.Güner (HUB 34581); Söğütlü-Taşlıca arası, , N. Zeybek(IZEF). Samsun: Ladik, değirmen mevkii kayalıkları, 900 m, , Ş.Yıldırım 1130 (HUB 34575); Ladik, Samsun yolu, Ladik ten 7 km anayola doğru, ca m, , Ö.Seçmen, Y.Gemici, H.Tabata-Yasuda (EGE 17843). Trabzon: 260 m, , Balls & Goumlay 599 (ANK). English diagnosis: Prospero seisumsiana is related to P. autumnale with some morphological features. It differs from P. autumnale by vernal leaves (not grows in autumn); cataphyll absent (not frequently present); flowers bright pink (not violet); scape very fragile and slender (not durable and more thick). Türkçe diyagnoz: Prospero seisumsiana, P. autumnale ile bazı morfolojik yakınlıklar göstermesine karşın P. autumnale' den yapraklarının ilkbaharda ortaya çıkması (P. autumnale' de sonbaharda çiçekleneme sürecinden sonra çıkar); herhangi bir katafil yaprağı bulunmaz (P. autumnale'de sıklıkla 1-3 adet görülür); çiçekleri parlak pembe renkli (P. autumnale'de açık yada koyu menekşe rengidir); sıkapoz oldukça narin ve daha ince oluşu ile ayrılır (P. autumnale' de dayanıklı ve daha kalın). Description: Perennial, bulbous plant. Bulbs 1-3 cm diam, subglobose to ovoid; outer tunic membranaceous, thin textured, light brown to pinkish; inner white; without hyaline cataphyll. Leaves 3-10, 1-2 mm wide, linear, canaliculate. Scapose 1-2, cm long, erect, fragile and thin; scabrous at base, glabrous at upper part. Inflorescence a simple raceme, to 5 cm long, flowered, cylindrical. Pedicels erecto-patent to patent, to 5 mm long in flowering time, erecto-patent and to 9 cm long in fruiting time. Bracts absent. Flowers broadly infundibular to stellate; segments linear to lanceolate, mm, bright pinkish, outside white at base; midrib darker. Stamen 6; filaments 3-4 mm long, pinkish; anthers dark purple, pollen grain dark purple. Ovary globose to elliptical, light pinkish; style erect, whitish at base, pinkish at upper part, mm long, white; stigma small, capitate. Capsule oblong to slightly pyriform. Seeds mm, oblong to slightly pyriform, exarillate; testa pale yellow, alveolate, glabrous. Betim: Çokyıllık soğanlı bitki; soğanlar küremsi ilâ armudumsu, 1-3 cm çapında; dış kabuk açık kahverengi ilâ pembeye; iç kabuk krem rengi. Katafil bulunmaz. Yapraklar 3-10 adet, ince şeritsi, 1-2 mm eninde, kanallı. Sıkapoz 1-2 tane, cm, sadece tabanda az pürüzlü, üst kısımlar tamamen tüysüz. Çiçeklenme ekseni yoğun, çiçekli, silindiriğimsi; çiçek sapları çiçeklenme esnasında dik-yatık, 5 mm'ye kadar uzayabilir; meyvede dik ilâ yatık, 9 mm'ye kadar uzayabilir. Bırakte bulunmaz. Çiçekler yıldızımsı ve ya geniş huni şekilde. Çiçek örtüsü bölmeleri ,3 mm; parlak pembe, tabanda dış yüzeyi çoğunlukla beyazımsı; ortasında geçen damar koyu renkli. Ovaryum küremsi ilâ yumurtamsı, açık pembe; sitilus düz, altta beyazımsı, uca doğru pembe, 1,5-2 mm. İplikçikler pembe, 3-4 mm boyunda; başçık koyu mor, polenler koyu mor. Tohumlar yumurtamsı ilâ ters mızraksı 3 1,5 mm, siyah renkli; dış besi doku bulunmaz. Tohum yüzeyi pürüzsüz. Flowering time: September to October. Çiçeklenme zamanı: Eylül ilâ Ekim. Habitat: Open mountain slopes. Habitat: Açık dağ yamaçları.

4 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: Şekil 1 (Figure 1): Prospero seisumsiana: A,B- habitat ve genel görünüşü, C- çiçeklenme ekseni.

5 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: Şekil 2 (Figure 2): Prospero seisumsiana: A- genel görüntüsü, B- olgunlaşmamış kapsül, C-olgunlaşıp açılan kapsül, D-tohumlar, E-yaprakları.

6 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: Yayılış sınırları ve ekolojisi: Prospero seisumsiana Siirt' te, Siirt Baykan yolu üzerinde açık dağ yamacında tespit edilmiştir. İran-Turan fitocoğrafik bölge elemanıdır. Karasal iklime uyum sağlamış bir türdür. Yayılış alanının, bazı araştırıcıların Van ilinde de bu bitkiye ait popülasyonları tespit etmesi ile bilinenden daha geniş yayılışlı olduğu görülmektedir (Şekil 3). Şekil 3 (Figure 3): Prospero seisumsiana ( ) ve Prospero autumnale ( )' nin Türkiye'deki yayılış haritası. TARTIŞMA Ruksans (2007), "Buried Treasures" isimli eserinde verdiği kısa bir diyagnozla Scilla seisumsiana türünü bilim dünyasına tanıttı. Yapraklarının ilkbaharda ortaya çıkması, kısa bir çiçeklenme eksenine sahip olması ve çiçeklerinin parlak pembe renkli oluşu ile S. autumnalis' ten ayırmıştır. Bu eserde söz konusu türe ait her hangi bir betime yer verilmemiştir. Ruksans ve Zetterlund tarafından Siirt-Baykan yolu üzerinde açık dağ yamaçlarında Mayıs ayında topladıkları soğanları, kültüre alarak, yetiştirdikleri örnekler üzerinden tanımlamışlardır (Ruksans, 2007). S. seisumsiana türünün tipörneği lokalitesinden alınan örnekler üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda, bu bitkinin P. autumnale' ye morfolojik olarak oldukça yakın olduğu görülmüş ve Prospero cinsine aktarılması önerilmiştir. Sonuç olarak yeni statü ve yeni düzenleme kapsamında S. seisumsiana (Ruksans & Zetterlund) Yıldırım olarak önerilmiştir. Çiçeklenme periyodunda tip örneği lokalitesinde topladığımız canlı örnekler Ege Üniversitesi Botanik Bahçesinde yetiştirilmiştir. Ruksans'ın (2007 )' da belirttiği gibi bu türde yapraklar Prospero taksonlarının aksine ilkbahar aylarında ortaya çıktıkları gözlemlenmiştir. Yaptığımız gözlemlerde yaprakların ilk görünme tarihi Şubat ayı olarak tespit edilmiştir. Fakat, bu süreç Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde Şubat aylarındaki sert iklimsel koşullar göz önüne alındığında Mart veya Nisan aylarına kadar uzayabileceği öngörülebilir. Ruksans' ın belirttiği ve P. seisumsiana türünün P. autumnale (Şekil 4)' den ayıran karakterlerden biri olarak kullandığı çiçek rengi tarafımızca da parlak pembemsi olarak tespit edilmiştir (P. autumnale' de çiçek rengi açık yada koyu menekşedir) fakat Ruksans'ın aksine çiçek durumunun stabil bir karakter olmadığı, bazı bireylerde uzunken bazı bireylerde ise oldukça kısa olduğu, bununla beraber çiçeklenme sürecinde ve sonrasında uzadığı tespit edilmiştir. Ruksans' ın değinmediği önemli bir karakter ise P. seisumsiana'da, P. autumnale'de sıklıkla görülen ve sayısı 1 ilâ 3 olarak görülen katafil yapraklarının bulunmamasıdır. Ayrıca gözden kaçan diğer bir özelliği ise P. seisumsiana türünde sıkapoz ve çiçeklenme ekseninin oldukça ince ve kırılgan olmasıdır (P. autumnale'de kalın ve daha dayanıklıdır).

7 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: Şekil 4 (Figure 4): Prospero autumnale: A-genel görüntüsü, B-çiçeklenme ekseni, C- soğan ve katafil yapraklar, D- soğan ve yapraklar.

8 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: P. seisumsiana olasılıkla P. autumnale türü ile ortak kökene sahip, Doğu ve Güneydoğu Anadolu şartlarına uyum sağlamış coğrafik ve ekolojik (özellikle iklimsel olarak) olarak izole olmuş bir popülasyonudur. P. autumnale ve akrabaları genelde denizsel iklimlerin hakim olduğu ve kar seviyesinin altındaki alanlarda yayılış göstermektedirler. Bu durumda sonbahar aylarında, çiçeklenme sürecini takiben ortaya çıkan yapraklar, büyümelerine Kış ve İlkbahar aylarında da devam edebilmektedirler. Buna karşın karasal ve sert iklimlerin görüldüğü Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da soğuk ve kar yağışının etkisi nedeni ile Sonbahar aylarında yaprakların oluşması, o yaprakların sert iklim koşullarına maruz kalarak zarar görmelerine neden olabilir. Bu durumundan kaçınmak amacı ile en ideal mevsim olan İlkbahar aylarında yaprakların ortaya çıkışı, P. seisumsiana popülasyonunda, evrimsel süreçte pozitif desteklenerek seçilime uğramış bir karakter olma ihtimali oldukça yüksek görülmektedir. TEŞEKKÜR Scillia ve Prospero taksonlarına ait örnekleri incelememize izin verdikleri için AIBU, ANK, EGE, G, GAZI, HUB, ISTE, K, KATO, KNYA ve VANF herbaryum yönetimine teşekkürlerimizi sunarız. KAYNAK LİSTESİ Govaerts, R. (2013). World Checklist of Asparagaceae. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; (erişim tarihi 21/01/2014). Mordak, E.V. (1984). Scilla L. Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, 8: Edinburgh University Press. Edinburgh. Pfosser, M. & Speta, F. (1999). Phylogenetics of Hyacinthaceae based on plastid DNA sequences. Ann. Missouri Bot. Gard. 86: Ruksans, J. (2007). Buried treasures, finding and growing the world s choicest bulb. p: 384. Portland, Oregon: Timber Press. Speta, F. (1982). Die Gattungen Scilla L. s.str. und Prospero Salisb. im pannonischen raum. Veroff. Int. Clusius- Forschungsges. Gussing 5: Speta, F. (1998a). Systematische analyse der gattung Scilla L. s.l. (Hyacinthaceae). Phyton 8: Speta, F. (1998b). Hyacithaceae. Şu eserde: Kubitzki., K. (ed.). The Families and Genera of Vascular Plants, Monocotyledons 3: Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg. Stedje, B. (1998). Phylogenetic relationships and generic delimitation of sub-saharan Scilla (Hyacinthaceae) and allied African genera as inferred from morphological and DNA sequence data. Plant Syst. Evol. 211: Yıldırım, H. (2012a). Scilla L. Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T. (edlr.). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). s: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul. Yıldırım, H. (2012b). Prospero Salibs. Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T. (edlr.). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). s: 106. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul. Yıldırım, H., Gemici, Y. & Wilkin, P. (2013). Scilla vardaria (Asparagaceae subfamily Scilloideae): a threatened new species of Scilla L. from Northeast Turkey with a floral corona. Phytotaxa 91 (2):

9 H. Yıldırım / Bağbahçe Bilim Dergisi 1 (1) 2014: SUMMARY Ruksans (2007) recognized Scilla seisumsiana as a new species in Buried Treasures. He separated it from Prospero autumnale (= Scilla autumnalis) by only a short diagnosis without description. He stated in this diagnosis that S. seisumsiana differs from P. autumnale by vernal leaves, bright pink flowers, and shorter and not elongate inflorescence. This species was collected in October 2013 on flowering time at the type locality by the present author. After this gathering, a detailed cross-check with literatures and specimens of P. autumnale in many herbaria was performed and it was decided that the taxonomic status of S. seisumsiana has to be in the Prospero genus. For this reason, it was proposed that the former S. seisumsiana Rukšans & Zetterl. be recognized as P. seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım. In the scope of our studies on Prospero seisumsiana, it was determined that in contrast to Ruksans (2007) the shorter and not elongate inflorescence is not a stable character in this species, because very lax and elongated inflorescence was observed on flowering time. It was also determined that in contrast to P. autumnale, P. seisumsiana has no cataphyll (frequently present in Turkish populations). Moreover, the scape of P. seisumsiana is more slender and fragile than that of P. autumnale. Several bulbs of P. seisumsiana were grown at the Ege University Botanical Garden in İzmir Province between October 2013 and February 2014, and the leaves of its first release were observed on top of the soil in February. However, it is more probable that the leaves of its first release date would be observed on top of the soil in later months (March or April) at the type locality, because the type locality or other population area would most likely covered with snow during February. P. seisumsiana most likely has a common ancestor with P. autumnale and it is an isolated population that has adapted to the geographical and harsh climatic conditions of eastern and southeast Anatolia. P. autumnale is a widespread species and its populations are mostly found in warmer climatic regions like the Mediterranean and Aegean basin. For this reason, the synanthous leaves, seen in the autumn months, have little risk of damage from the cold and snow, in contrast to P. seisumsiana. As a result of these data, the hysteranthous leaves (shown in the spring) are a rather positive strategy to prevent damage to the leaves. Hence, most likely, the harsh climatic factors stimulated the vernal leaves in P. seisumsiana, and after the evolution of this character, P. seisumsiana may have adapted easily to the eastern Anatolia climatic conditions.