YATIRIMCILAR İÇİN TEŞVİK REHBERİ. Invest in

Transkript

1 YATIRIMCILAR İÇİN TEŞVİK REHBERİ Invest in

2

3 Invest in YATIRIMCILAR İÇİN TEŞVİK REHBERİ Türkiye de yeni kurulacak işletmelerin ve mevcut firmaların yatırımlarında yararlanabilecekleri, değişik kurumlar tarafından sağlanan, birçok teşvik ve destek programı bulunmaktadır. Aşağıda bu kurumlar ve verdikleri desteklerin kapsamına ilişkin özet bilgi sunulmaktadır. Desteklerin içerikleri ilgili kurumlar tarafından dönem dönem değiştirilebilmektedir. Bu nedenle uygun bulunan destekle ilgili en güncel bilgi için ilgili kurumların internet adreslerini takip etmeniz önerilmektedir. Aşağıdaki kurumların sağladığı desteklerden firmanız ve yapacağınız yatırımla ilgili en uygunu belirlerken lütfen şu sorulara dikkat ediniz: Uygun başvuru sahibi misiniz? İlgili programa başvuru yapabilmek için gerekli şartları sağlıyor musunuz? Yatırımınızın konusu/ sektörü program kapsamında desteklenecek alanlara uygun mu? Yatırımınız kapsamında bütçelendirmeniz gereken kalemler program kapsamında destekleniyor mu? Tahmini yatırım tutarınız kurumun verdiği destek tutarlarına uygun mu? Yatırımın gerçekleşme süresi destek programının sürelerine uygun mu? GENEL TEŞVİK SİSTEMİ (EKONOMİ BAKANLIĞI) 1 Ocak 2012 tarihi itibarıyla geçerli olan yeni yatırım teşvik sistemi dört ayrı rejimden oluşmaktadır. Yerli ve yabancı yatırımcılar, aşağıdaki teşviklerden eşit oranda faydalanabilmektedir. Bu teşvik sisteminde doğrudan hibe niteliğinde destek sağlanmamakta, KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi,vb destekler 1. Genel Teşvik Uygulamaları 2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları 3. Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki 4. Stratejik Yatırımların Teşviki Bu uygulamalar kapsamında sağlanacak destek unsurları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Destek Unsurları Genel Teşvik Uygulamaları Bölgesel Teşvik Uygulamaları Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Stratejik Yatırımların Teşviki KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi - Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği - Gelir Vergisi Stopajı Desteği* Sigorta Primi Desteği* - Faiz Desteği ** - - Yatırım Yeri Tahsisi - KDV İadesi*** * Yatırımın 6. bölgede gerçekleştirilmesi halinde sağlanır ** Bölgesel teşvik uygulamalarında, yatırımın 3., 4., 5. veya 6. bölgelerde gerçekleştirilmesi halinde sağlanır. *** Sabit yatırım tutarı 500 Milyon TL üzerinde olan stratejik yatırımlara sağlanır.

4 KALKINMA AJANSI DESTEKLERİ Kalkınma Ajansları, demokratik ve katılımcı bir anlayışla yerel otorite ile merkezi yönetim arasındaki işbirliğini geliştirerek kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak amacıyla 5449 sayılı Kanunla kurulmuş kamu tüzel kişiliğine haiz bir kurumlardır. Türkiye de 26 Kalkınma Ajansı bulunmakta ve her biri görev alanına giren bölgede yapılacak yatırımları desteklemektedir. İzmir ilinde kamu kesimi, özel kesim, sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimlerin kurumsal kapasitelerini artırmak, ortak iş yapma kültürü ve verimli işbirlikleri geliştirmek için çalışan İzmir Kalkınma Ajansı, ulusal kalkınma planıyla uyumlu, katılımcılık esasına dayalı İzmir Bölge Planı nı hazırlayarak, bölge plan ve programlarının uygulanmasını sağlayıcı proje ve faaliyetlere teknik ve mali destek sağlamaktadır. Her bir destek türüne ilişkin kurallar farklıdır ve her ilan döneminde ilgili destek türüne ilişkin standart kuralların yanı sıra destek programına özgü bazı kurallar da belirlenebilmektedir. Bu kurallar her destek türüne ilişkin hazırlanan başvuru rehberlerinde düzenlenir. En güncel bilgiye ulaşmak için lütfen tr yi takip ediniz. KOSGEB DESTEKLERİ Genel Destek Programı KOBİ ler Destekler 3 yıllık program ile sürdürülür, program bitiminde işletmenin talebi halinde program yenilenir, desteklerin oranı 1. ve 2. bölge illeri için %50, 3., 4., 5., 6. bölge illeri için %60 dır. Yurt İçi Fuar Desteği: Yurt İçi Uluslararası İhtisas Fuarlarında 120 TL/m2, Yurt İçi İhtisas Fuarları ve İzmir Enternasyonal Fuarı nda 80 TL/m2, işletme başına en fazla 50 m2(büyük ürün sergilemelerinde 100 m2 ye artırılabilir), en fazla TL hibe Yurt Dışı İş Gezisi Desteği: Konaklama, ulaşım, tercüme ve rehberlik hizmetleri, fuar giriş ücretleri, toplantı organizasyon giderleri; gezi başına TL, toplam en fazla TL hibe Tanıtım Desteği: Yurt içi marka tescil sahibi KOBİ lere verilir; broşür, ürün kataloğu, yurt dışındaki basılı yayınlara reklam verme giderleri; her bir gider çeşidi için en fazla TL, toplam en fazla TL hibe Eşleştirme Desteği: Danışmanlık, Organizasyonel, Daimi Sergi Alanı hizmetleri; en fazla TL hibe Nitelikli Eleman İstihdam Desteği: 4 yıllık üniversite mezunu eleman, aynı anda en fazla 2 eleman, net ücret üzerinden hesaplanan değere göre eleman başına en fazla TL/ay, toplam en fazla TL hibe Danışmanlık Desteği: Uygulama esaslarında yer alan konu başlıklarına göre, her bir danışmanlık hizmeti en az 20 adam x gün, en fazla TL olmalı, toplam en fazla TL hibe Eğitim Desteği: Uygulama esaslarında yer alan konu başlıklarına göre, eğitim başına en fazla TL, bir konu başlığına en fazla TL, toplam TL, KOSGEB tarafından organize edilen eğitimlerin %100 ü desteklenir Enerji Verimliliği Desteği: Enerji verimliliği projelerine en fazla TL hibe Tasarım Desteği: Ürün tasarımına yönelik hizmet alımları; tasarımlar tescil belgesi alımıyla sonuçlanmalıdır; TL hibe Sınai Mülkiyet Hakları Desteği: Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım Tescili, Entegre Devre Topografyaları Tescil ve Marka Tescil belgelerinin giderleri; TL hibe Belgelendirme Desteği: Ürün, sistem, personel, laboratuvar akreditasyon, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi belgelerinin giderleri; TL/ belge, toplam TL hibe Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği: Test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon konularındaki giderler; TL hibe Bağımsız Denetim Desteği: SPK tarafından yetkili kuruluşların verdikleri bağımsız denetim hizmeti giderleri; TL hibe AR-GE ve İnovasyon Destek Programı KOBİ ler Girişimciler Proje süresi en az 12 ay, en fazla 24 ay olabilir. Kurul kararı ile 12 ay ek süre verilebilir. İşlik Desteği: KOSGEB tarafından kurulan/ kurdurulan teknoloji geliştirme merkezlerinde bedelsiz yer tahsisi. Kira Desteği: %75 oranında aylık 500 TL, toplam TL ye kadar hibe Makine, Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımları Desteği: %75 oranında TL hibe, TL faizsiz kredi, makine-teçhizat en fazla 3 yaşında olabilir. Personel Gideri Desteği: %75 oranında; lisans mezunlarına TL/ay, yüksek lisans mezunlarına TL/ay, doktora mezunlarına TL/ay, toplam en fazla TL/ay 4

5 Proje Danışmanlık Desteği: Yalnızca danışmanlık bedeli, %75 oranında, en fazla TL Eğitim Desteği: Yalnızca eğitim bedeli, %75 oranında, en fazla TL Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği: Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım Tescil, Entegre Devre Topografyaları Tescil Belgeleri için, %75 oranında, en fazla TL Proje Tanıtım Desteği: Broşür, katalog, CD, web sayfası gibi tanıtım ürünü giderleri, %75 oranında, en fazla TL Yurt Dışı Ziyaret Desteği: Kongre/Konferans/Fuar/ Teknolojik İşbirliği Ziyaretleri, %75 oranında ziyaret başına TL, toplam TL Test-Analiz ve Belgelendirme Desteği: Test, analiz, kontrol-muayene, kalibrasyon, ürün belgelendirme giderleri, %75 oranında, en fazla TL Başlangıç Sermayesi Desteği: Teknogirişim sermayesi desteği alan işletmeler ile almaya hak kazanan girişimciler bu destekten yararlanabilir. İşletme kuruluşu ve ofis donanım giderleri, %100 oranında, en fazla TL Endüstriyel Uygulama Destek Programı Arge ve/veya İnovasyon projesi kamu kaynaklarından desteklenerek başarıyla tamamlanmış proje sahibi KOBİ ler Doktora çalışması sonucunda ortaya çıkan projelerin sahipleri Patent belgesi ile koruma altına alınmış ve prototip aşaması tamamlanmış buluş ve fikirlerin sahipleri Proje süresi en fazla 18 ay olabilir. Kurul kararı ile 12 ay ek süre verilebilir. Kira Desteği: %75 oranında aylık TL, toplam TL ye kadar hibe Makine, Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımları, Kuruluş Giderleri Desteği: %75 oranında TL hibe, TL faizsiz kredi, makine-teçhizat en fazla 3 yaşında olabilir. Personel Gideri Desteği: %75 oranında; meslek lisesi mezunlarına 500 TL/ay, ön lisans mezunlarına TL/ay, lisans mezunlarına TL/ay, yüksek lisans mezunlarına TL/ay, doktora mezunlarına TL/ay, toplam en fazla TL/ay İşbirliği Güçbirliği Destek Programı En az 5 işletmenin bir araya gelerek oluşturduğu limited veya anonim şirket statüsündeki işletmeler Desteklerin oranı 1. ve 2. bölge illeri için %50, 3., 4., 5., 6. bölge illeri için %60 dır. Proje süresi en az 6 ay, en fazla ay olabilir. Desteklenen alanlar: Hammadde, ara mamul, mamul, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik, Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla ortak imalat ve hizmet sunumu, Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek, ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka imajı oluşturmak, uluslararası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak pazarlama, Ürün ve hizmet standartlarını geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuar, Müşteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliştirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım, Destek miktarı: TL hibe, TL faizsiz kredi Desteklenmeyecek giderler: Bina inşaat veya tadilat, gayrimenkul alım, tefrişat, taşıt aracı alım ve kiralama, haberleşme, enerji ve su ile finansman giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, proje ile ilişkilendirilmemiş diğer giderler, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri Desteklenecek giderler: Personel gideri yeni istihdam şartı ile asgari net ücret üzerinden desteklenir. Makine, teçhizat ve donanımların yeni olması gerekir. Destek tutarı en fazla TL ye kadar danışmanlık, etüt, fizibilite giderleri desteklenir. Proje ile ilgili malzeme ve hammadde desteği, KOSGEB desteğinin %5 ini aşamaz. Desteklenmeyecek giderler haricinde ve bu yazılanlar dışında kurulun uygun bulduğu giderler desteklenir. KOSGEB tarafından KOBİ lere verilen destekler için başvuru dönemi sürekli aktif olup detaylı bilgilere aşağıdaki adresten ulaşılabilmektedir: TÜBİTAK DESTEKLERİ 1501-Sanayi AR-GE Projeleri Destekleme Programı Tüm sermaye şirketleri Yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında yürütülen AR-GE nitelikli projeleri desteklenmektedir. 5

6 Proje süresi en fazla 36 ay, destek oranı %40-60 arasındadır. Bir kuruluşa ve/veya bir projeye bir takvim yılı içinde sağlanacak maksimum destek miktarı sınırlandırılabilir. Getirilen maksimum destek sınırları TÜBİTAK tarafından TEYDEB internet adresinde yayımlanır. Bu programa başvuruda bulunulacak projenin bütçesinin TL yi geçmesi halinde, proje başvurusuna ilişkin değerlendirme süreçleri Bilim Kurulu nun onay vermesi koşuluyla başlatılır. Bilim Kurulu gerek duyduğu durumlarda, başvuru yapan firmayı sunuma davet ederek, kuruluş yetkilisinin ve proje yürütücüsünün sunuş yapmasını isteyebilir. Öncelikli alanlardaki projeler için sağlanan temel destek oranı %25 oranında artırılır. Personel harcamaları, büyük işletmelerin projelerinde %60, orta ölçekli KOBİ niteliğindeki işletmelerin projelerinde %75, mikro ve küçük ölçekli KOBİ niteliğindeki işletmelerin projelerinde ise %90 oranında destek kapsamına alınır. Projenin AR-GE faaliyetinde doktoralı araştırmacı istihdam edilmesi durumunda ise bu personele ilişkin harcamanın %100 ü destek kapsamına alınır. Üretim veya üretim altyapısına yönelik yatırım ağırlıklı projeler (tesis ve tezgâh alımı) desteklenmez. Personel, seyahat, alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım, malzeme ve sarf, danışmanlık ve diğer hizmet alımı, arge hizmet giderleri desteklenmektedir. 1. Dönem başvuruları 1 Ocak-30 Haziran 2. Dönem başvuruları 1 Temmuz-31 Aralık Destek hakkındaki detaylı bilgilere TÜBİTAK internet sayfasına ait aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz: Kobi Arge Başlangıç Destek Programı KOBİ ler Desteklenen Alanlar ve Destek Miktarları Destek süresi en fazla 18 ay, destek oranı %75 dir. Her dönem için toplam destek bütçesi TL olup, seçilen ilk 3 proje desteklenecektir. Yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında KOBİ ler tarafından yürütülen projeler desteklenmektedir. 6 Personel, seyahat, alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım, malzeme ve sarf, danışmanlık ve diğer hizmet alımı, arge hizmet giderleri desteklenmektedir. Sürekli aktif 1. Dönem 1 Ocak-30 Haziran 2. Dönem 1 Temmuz-31 Aralık İlgili link: sanayi/ulusal-destek-programlari/icerik tubitak-kobi-ar-ge-baslangic-destek-programi 1509-Uluslararası Sanayi Arge Projeleri Destekleme Programı Sermaye şirketleri Destek süresi ve tutarı konusunda bir sınırlama bulunmamaktadır, destek oranı KOBİ lere %75, büyük ölçekli kuruluşlara %60 oranındadır. Programa başvuruda bulunacak projelerin destek süresinde ve proje bütçelerinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Proje başvurularında öncelikle ilgili uluslararası programın web sayfasındaki açıklamalar incelenerek, programın gerektirdiği başvuru kuralları ve prosedürleri izlenmelidir. Personel, seyahat, alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım, malzeme ve sarf, danışmanlık ve diğer hizmet alımı, arge hizmet giderleri desteklenmektedir. Sürekli aktif 1- Dönem 1 Ocak-30 Haziran 2- Dönem 1 Temmuz-31 Aralık İlgili link: sanayi/uluslararasi-ortakli-destek-programlari/icerik tubitak-uluslararasi-sanayi-ar-ge-projeleridestekleme-programi 1511-Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme Ve Yenilik Projelerini Destekleme Programı Sermaye şirketleri Destek süresi ve tutarı konu çağrı ilanlarında belirtilir, destek oranı KOBİ lere %75, büyük ölçekli kuruluşlara %60 oranındadır. Ulusal stratejik hedef ve politikalar kapsamında belirlenen öncelikli alanlarda; Yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştirilmesi/ iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının

7 yükseltilmesi, maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni tekniklerin geliştirilmesi, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında yürütülen AR-GE nitelikli projeler desteklenmektedir. Personel, seyahat, alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım, malzeme ve sarf, danışmanlık ve diğer hizmet alımı, arge hizmet giderleri desteklenmektedir. Destek personeli, elektrik, su, gaz, bakım-onarım, haberleşme, vb. genel giderler, desteklemeye esas harcama tutarının %10 u kadar ilave desteklenir. Açık çağrı dönemleri aşağıdaki linkten takip edilebilir Girişim Sermayesi Destekleme Programı(Gisdep) Türkiye de yerleşik Girişim Sermayesi Fonlarının ve Türkiye de şubesi veya irtibat büroları bulunan yurt dışındaki Girişim Sermayesi Fonları aracılığıyla; Türkiye de yerleşik teknoloji ve yenilik odaklı KOBİ ölçeğindeki sermaye şirketleri Desteklenecek Girişim Sermayesi Fonlarının hukuki yapısı aşağıda belirtilen yapılardan birisi olmalıdır: SPK mevzuatına tabi Girişim Sermayesi Fonu veya Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı, Türkiye de yerleşik teknoloji ve yenilik odaklı KOBİ ölçeğindeki sermaye şirketlerine yatırım yapmak üzere yurtiçi ve yurtdışında (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından açıklanan kara liste kapsamında olan fonlar hariç) kurulmuş yatırım fonları veya tüzel kişilikler. Yenilikçi, KOBİ ölçeğindeki şirketlerin çekirdek ve başlangıç aşamalarındaki finansman ihtiyaçlarının, risk sermayesi fonları aracılığıyla karşılanması amaçlanmaktadır. Girişim Sermayesi Fonlarına, fon büyüklüğünün %20 sine varan oranda hibe desteği verilecektir. Girişim Sermayesinin fon büyüklüğü en az 20 Milyon TL olmalıdır. Her bir fona aktarılacak azami hibe destek tutarı 15 Milyon TL dir. Çekirdek Sermaye Desteği: Fikir aşamasında olan bir ürün/hizmet veya yeniliğin oluşturulması amacıyla araştırma ve geliştirme, değerlendirme ve bir başlangıç konsepti geliştirmek ya da yeni bir ürün veya hizmetin oluşturulması için yapılacak yatırımlardır. Başlangıç Sermayesi Desteği: Ürün geliştirme, prototip oluşturma veya tamamlanmış prototip sonrası üretim, satış ve ilk pazarlama faaliyetleri için ek finansman sağlamak amacıyla yapılacak yatırımlardır. Güncel başvuru dönemi ve detaylı bilgiler için: TTGV (Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı) İleri Teknoloji Projeleri Desteği Sanayi kuruluşları Yazılım şirketleri Yeni projelere örnek oluşturacak geliştirme ve uygulama projelerini teşvik edecek pilot uygulamalar desteklenmektedir. Proje destek süresi1,5-3 yıl arasında olup, proje tutarının %50 si oranında ABD doları arasında destek tutarı, ilk yıl geri ödemesiz toplam 4 yıl faizsiz kredi a) Proje konuları Tarımsal atıklardan yüksek katma değerli biyoürün üretim ve teknolojileri, İleri malzeme teknolojileri ve hassas üretim teknikleri, Yenilenebilir enerji üretim, depolama ve dağıtımına yönelik teknolojiler Gıda Teknolojileri Biyomedikal Teknolojileri, İklim Değişikliğine Uyum Teknolojileri b) Destek Kapsamı Kayda değer bir geliştirme çalışmasına başlangıç/ temel olacak şekilde ulusal veya uluslararası lisanslama giderleri, Kavram geliştirme, teknolojik/teknik ve ekonomik yapılabilirlilik etüdü, pazar araştırması çalışmaları, Geliştirilen kavramdan tasarıma geçiş sürecinde yer alan laboratuar ve tasarım çalışmaları, Prototip üretimi/pilot tesisin kurulması /Deneme üretimi, Seri üretime geçiş öncesinde ürünle ilgili tasarım doğrulama, endüstriyel tasarım vb iyileştirme çalışmaları, üretim optimizasyonuna yönelik çalışmalar ve ürün tasarımından kaynaklanan sorunların çözümü faaliyetleri, 7

8 Seri üretime yönelik yatırım çalışmaları, b) Enerji Verimliliği Desteği Yaratılan iş ve teknoloji bilgisine ilişkin patent ve lisans çalışmaları, Ürüne ilişkin tanıtım ve satışlara yönelik faaliyetler, tanıtım ve pazarlama çalışmaları. Sürekli aktif ÇEVRE PROJE DESTEKLERİ Sanayi kuruluşları Yerli teknoloji ve ekipman kullanımı ve yenilikçi ve/ veya ileri teknoloji (malzeme, elektronik, yazılım, vb.) uygulamalarına öncelik verilecektir. Proje bütçesinin %50 si oranında, ABD dolarına kadar, ilk yıl ödemesiz toplam 4 yıl faizsiz kredi, enerji verimliliği destek tutarında alt limit ABD dolarıdır. Proje süresi en fazla 1,5 yıl olmalıdır. Destek miktarının %6 sı kadar TTGV ye hizmet bedeli ödenir. a) Çevre Teknolojileri Desteği Atıkların kaynağında azaltılması / üretime döndürülmesi (atık geri dönüşümü ve geri kazanımı) Su tüketiminin / atıksu oluşumunun kaynağında azaltılması (su tasarrufu, atıksu geri kazanımı) Emisyonların kaynağında azaltılması (ör: yakma prosesi optimizasyonu) Hammadde tüketiminin azaltılması Tehlikesiz ya da tehlikelilik düzeyi daha düşük kimyasal madde kullanımına geçilmesi Yağ tüketiminin / atık yağ oluşumunun azaltılması Enerji üretim ve kullanımında çevre dostu teknolojiler Atıklardan yeni ürün/ yakıt/ enerji üretimi (Öncelik: Organik atık biyoürünler) Çevre dostu ürün üretimi Endüstriyel ekoloji (simbiyoz) (Örnek: fiziksel olarak yakın iki firmanın birbirlerinin atığını/atık ısısını kullanması) Karbon tutma ve depolama sistemleri 8 Buhar üretim ve dağıtım sistemlerinin (buhar kapanları, boru hatları, kondensat ve blöf sistemleri, vb.) iyileştirilmesi Yakma (kazanlar, fırınlar, brülörler vs.) ısıtma ve soğutma sistemlerinin iyileştirilmesi Fan, pompa, kompresör, vb. cihazların, sistem optimizasyonu yaklaşımı ile gözden geçirilerek elektrik tasarrufu sağlanması Kullanılan üretim teknolojisinin (eritme, ergitme, tavlama, kurutma, presleme, kalıplama, boyama, vb.) daha verimli hale getirilmesi Atık ısının değerlendirilmesi Üretim süresinin kısaltılması, sıcaklık veya basınç seviyelerinin düşürülmesi, vb. proses ve işletme optimizasyonu Sürekli aktif, senede 6 kez dönemler şeklinde başvurular alınmaktadır EKONOMİ BAKANLIĞI Döviz Kazandırıcı Sağlık Sektörünün Desteklenmesi Sağlık kuruluşları, Sağlık turizmi şirketleri İşbirliği kuruluşları(türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM); Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB); Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK); İhracatçı Birliği; Ticaret ve/veya Sanayi Odası; sektör dernek, birlik, konsey veya kuruluşu; işadamı dernek, birlik veya kuruluşu, teknokentler Sektör, ülke, uluslararası mevzuat ya da yatırımla ilgili konularda satın alınacak veya hazırlatılacak raporlara(yayım tarihi en fazla 2 yıllık olmalı) ilişkin giderler; sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi şirketleri için %60 ve yıllık en fazla $, işbirliği kuruluşları için %70 ve yıllık en fazla $ Hedef ülkelerden sağlık kuruluşları tarafından Türkiye deki sağlık kuruluşlarına getirilen hastaların uçuş giderlerinin %50 si ve tedavi masraflarının %20 si geçilmeyerek, hasta başına en fazla $ Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans, festival ya da film marketi ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi şirketleri için %50 ve yıllık en fazla $ tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 ve yıllık en fazla $

9 Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre ve konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla $, 1 takvim yılı içerisinde en fazla 10(on) kez destek alınabilir. Yukarıdaki madde kapsamında destek başvurusunda bulunan sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi şirketleri ve işbirliği kuruluşları aynı etkinlik için bu madde kapsamında destek başvurusu yapamazlar. Arama motorlarında yapılacak, arama ağı reklamları da dâhil, reklam ve tanıtım giderleri; %50 ve yıllık en fazla $ Yurt dışındaki birimlerin kira giderleri 4 (dört) yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi şirketleri her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla $ tutarında, işbirliği kuruluşları her bir birim başına %70 oranında ve yıllık en fazla $ tutarında desteklenir. Yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 (on) birim için yararlanılabilir. Sağlık turizmi şirketleri, bu madde kapsamında, sadece yurt dışında açılan ofisleri için desteklenir. Sağlık kuruluşlarının belge, sertifika veya akreditasyona ilişkin alım, yenileme ve danışmanlık giderleri; her bir belge, sertifika veya akreditasyon türü için %50 oranında ve en fazla $ Bakanlığın koordine ettiği veya işbirliği kuruluşlarının düzenlediği ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında her bir katılımcının(kuruluş başına en fazla 2 temsilci) ulaşım ve konaklama giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri; %70 ve program başına en fazla $, işbirliği kuruluşu bir takvim yılı içerisinde en fazla 5 (beş) kez ticaret heyeti ve en fazla 5 (beş) kez alım heyeti desteğinden faydalanabilir. Bakanlık tarafından hedef ülkelere yönelik koordine edilen bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı için destek %90 Sağlık turizmi şirketleri veya sağlık kuruluşlarının danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderler %50 oranında ve yıllık en fazla $ Sürekli aktif. kuruluşu, teknokentler Sektör, ülke, uluslararası mevzuat ya da yatırımla ilgili konularda satın alınacak veya hazırlatılacak raporlara(yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olmalı) ilişkin giderler; eğitim kurumları için %60 ve yıllık en fazla $, işbirliği kuruluşları için %70 ve yıllık en fazla $, devlete ait eğitim kurumları için %100 ve yıllık en fazla $ Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; eğitim kurumları için %50 ve yıllık en fazla $ tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 ve yıllık en fazla $, devlete ait eğitim kurumları için %100 ve yıllık en fazla $ Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre ve konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla $, 1 takvim yılı içerisinde en fazla 10(on) kez destek alınabilir. Yukarıdaki madde kapsamında destek başvurusunda bulunan eğitim kurumları ve işbirliği kuruluşları aynı etkinlik için bu madde kapsamında destek başvurusu yapamazlar. Arama motorlarında yapılacak, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere, reklam ve tanıtım giderleri; %50 ve yıllık en fazla $ Yurt dışındaki birimlerin kira giderleri 4 (dört) yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; eğitim kurumları için her bir birim başına %60 ve yıllık en fazla $, işbirliği kuruluşları her bir birim başına %70 ve yıllık en fazla $, devlete ait eğitim kurumlarında %100 ve yıllık en fazla $. Yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 (on) birim için yararlanılabilir. DÖVİZ KAZANDIRICI BİLİŞİM SEKTÖRÜNÜN DESTEKLENMESİ Türkiye de yerleşik olup yazılım, internet, bilgisayar oyunu veya mikroçip alanında faaliyet gösteren şirketler DÖVİZ KAZANDIRICI EĞİTİM SEKTÖRÜNÜN DESTEKLENMESİ Üniversiteler veya Milli Eğitim Bakanlığı na bağlı orta öğretim kurumları ya da bu kurumları işleten şirketler İşbirliği kuruluşları(türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM); Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB); Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK); İhracatçı Birliği; Ticaret ve/veya Sanayi Odası; sektör dernek, birlik, konsey veya kuruluşu; işadamı dernek, birlik veya 9 İşbirliği kuruluşları(türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM); Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB); Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK); İhracatçı Birliği; Ticaret ve/veya Sanayi Odası; sektör dernek, birlik, konsey veya kuruluşu; işadamı dernek, birlik veya kuruluşu, teknokentler Sektör, ülke, uluslararası mevzuat ya da yatırımla ilgili konularda satın alınacak veya hazırlatılacak raporlara(yayım tarihi itibarıyla en fazla 2 yıllık olmalı) ilişkin giderler; bilişim şirketleri için %60 ve yıllık en fazla $, işbirliği kuruluşları için %70 ve yıllık en fazla $

10 Bilgisayar oyunlarının yurt dışında pazarlanmasına yönelik pazara giriş giderleri bir bilgisayar oyunu için 1 (bir) kez olmak üzere %50 oranında ve en fazla $ Bilişim şirketlerinin tablet bilgisayarlar, cep telefonları veya mobil cihazlarda kullanılmak üzere üretilen bilgisayar uygulamalarının (aplikasyonlarının), yurt dışı satışına yönelik olarak yaptıkları komisyon giderleri; uygulama başına %50 oranında ve en fazla $ Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre, konferans ve/veya bağımsız tanıtım programı kapsamında yapılan tanıtımlara ilişkin sponsorluk, reklam, tanıtım, danışmanlık, katılım ve organizasyon giderleri; bilişim şirketleri için %50 ve yıllık en fazla $ tutarında, işbirliği kuruluşları için %70 ve yıllık en fazla $ Yurt dışında düzenlenen fuar, kongre ve konferanslara ilişkin katılım maliyetleri; etkinlik başına %70 oranında ve en fazla $, 1 takvim yılı içerisinde en fazla 10(on) kez destek alınabilir. Arama motorlarında yapılacak, arama ağı reklamları da dâhil olmak üzere, reklam ve tanıtım giderleri; %50 ve yıllık en fazla $ Yurt dışındaki birimlerin kira giderleri 4 (dört) yıl süresince karşılanır. Bu madde kapsamında; bilişim şirketleri her bir birim başına %60 oranında ve yıllık en fazla $ tutarında, işbirliği kuruluşları her bir birim başına %70 oranında ve yıllık en fazla $ tutarında desteklenir. Yurt dışı birim desteğinden en fazla 10 (on) birim için yararlanılabilir. Teknokentlerin yurt dışında açtıkları her bir bilişim merkezinin veya irtibat ofisinin kira gideri %80 oranında, her bir birimde çalışan en fazla 2 (iki) personelin yıllık brüt ücretleri %50 oranında karşılanır. Kira ve personel gideri bir birim için toplamda yıllık en fazla $ tutarında karşılanır. Bilişim şirketlerinin uluslararası teknik mevzuata uyum sağlamak veya yurt dışı pazarlara girmek amacıyla aldıkları belge, sertifika veya akreditasyon satın alma, yenileme ve danışmanlık giderleri her bir belge, sertifika veya akreditasyon türü için %50 ve en fazla $ Bakanlığın koordine ettiği veya işbirliği kuruluşlarının düzenlediği ticaret heyeti veya alım heyeti programı kapsamında her bir katılımcının(kuruluş başına en fazla 2 temsilci) ulaşım ve konaklama giderleri ile programa ilişkin reklam, pazarlama, danışmanlık, tanıtım ve organizasyon giderleri; %70 oranında ve program başına en fazla $, işbirliği kuruluşu bir takvim yılı içerisinde en fazla 5 (beş) kez ticaret heyeti ve en fazla 5 (beş) kez alım heyeti desteğinden faydalanabilir. Bakanlık tarafından hedef ülkelere yönelik koordine edilen bir ticaret heyeti veya alım heyeti programı için destek %90 oranında uygulanır. Bilişim şirketlerinin Bakanlığın ön onay verdiği konularda satın aldıkları danışmanlık hizmeti giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla $, bir bilişim şirketi danışmanlık desteğinden bir kez yararlanabilir. Sürekli aktif. TARIMSAL ÜRÜNLERDE İHRACAT İADESİ Tarım ürünleri ihracatçıları İhraç edilen ürünlerin ihracat miktar ve değerleri gözönüne alınarak hesaplanan tutarların, ihracatçıların kamu kuruluşlarına yapmış oldukları vergi, SSK primi, haberleşme ve enerji giderlerinden mahsup edilmesidir. Yalnızca tebliğde yer alan GTİP numaraları ile tanımlanan aşağıdaki ürün çeşitleri için geçerlidir. Süs çiçekleri ve tomurcuklar, sebzeler, kurutulmuş sebzeler, meyveler ve sert çekirdekli meyveler, dondurulmuş meyve sebze ile meyve sebze işleme sanayine dayalı gıda maddeleri, bal, reçel, jöle, marmelat, meyve veya sert kabuklu meyve püreleri veya pastaları, meyve suları, sebze suları, meyve nektarı, zeytinyağı, hazırlanmış veya konserve edilmiş balıklar, kümes hayvanları etleri, yumurta, kümes hayvanından yapılmış sosisler ve benzeri ürünler, kümes hayvanı etinden hazırlanmış ve konserve edilmiş ürünler, çikolata ve kakao içeren gıda ürünleri, bisküviler, gofretler, kekler, makarnalar Sürekli aktif. TEKNİK MÜŞAVİRLİK DESTEĞİ Teknik Müşavirlik Şirketleri Müteahhitlik Şirketleri Sektörel Kuruluşlar ve Fuarcılık Şirketleri Yurt dışı ofisleri için kira, istihdam ve danışmanlık giderleri Yurt dışında gerçekleştirilen görsel ve yazılı tanıtım faaliyetleri 10

11 Pazar araştırması gezisi yapan en fazla 2 (iki) şirket çalışanının ulaşım ve konaklamaları Fuar organizasyonu ve fuara katılım Seminer ve konferans organizasyonu ve katılımı Müteahhitlik ve teknik müşavirlik heyet desteği Uluslararası standardizasyon kuruluşlarının sitelerine üyelik ve standart dokümanları satın alımları Yurt dışı teknik eğitim kursuna katılan en fazla 2 (iki) teknik personelin ulaşım, konaklama ve eğitim giderleri Hedef pazarlarda fizibilite etüdü ve nazım planı çalışmaları desteği Sözleşme desteği TASARIM DESTEĞİ Tasarımcı Şirketleri Tasarım Ofisleri Birlikler ve Tasarım Dernekleri-Birlikleri a) Tasarımcı Şirketler ve Tasarım Ofislerinin Desteklenmesi Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirecekleri reklam, tanıtım, pazarlama vb. faaliyetlerine ilişkin giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla tasarımcı şirketler için $, tasarım ofisleri için $ Yurt dışında açacakları ve destek kapsamında değerlendirilen birimlerinin (şirket, ofis, mağaza, depo, şube, showroom, reyon, gondol vb.) demirbaş, dekorasyon giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla tasarımcı şirketler için $, tasarım ofisleri için $;brüt kira giderleri ve bu birimlerin kiralanmasına ilişkin danışmanlık giderleri ile vergi/resim/harç giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla tasarımcı şirletler için $, tasarım ofisleri için $ Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla $, İstihdam edilen tasarımcıların brüt maaş giderleri %50 oranında ve yıllık en fazla tasarımcı şirketler için $, tasarım ofisleri için $ Kurumsal kimlik oluşturulması, stratejik şirket yapılandırılması, kalite kontrol sistemi oluşturulması, numune tesis yapılandırılması, moda ve trendler, ürün ve ambalaj tasarımı, modelizm (kalıp ebat setleri) satın alma ve tedarik, stratejik pazarlama, perakende operasyonlar, şirket kuruluşu, mağaza açılması ve işletilmesi, uluslararası ihracat ve hukuk, maliyet muhasebesi, risk yönetimi, uluslararası pazarlarda rekabet avantajını artırıcı diğer her türlü iş yönetimi kapsamında satın alacakları danışmanlık giderleri ile Bilgisayarlı Tasarım (CAD), Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Kurumsal Performans Yönetimi (EPM), Perakende Yönetimi vb. bilgi yönetimi kapsamında satın alacakları veya kiralayacakları yazılım ürünlerinin lisansları ve bunların yıllık bakım-güncelleme bedelleri ile yazılımların devreye alınması, iyileştirilmesi ve idamesi için yapacakları danışmanlık, eğitim ve dış kaynak kullanımı harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla tasarımcı şirketler için $, tasarım ofisleri için $ Destek süresi en fazla 4 yıldır. b) Birlikler, Tasarım Dernek-Birliklerinin Desteklenmesi Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirecekleri görsel ve yazılı tanıtım giderleri ile bu faaliyetlerin tanıtımı, marka-promosyon ajansı, stratejik danışmanlık gibi tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin harcamaları, %50 oranında ve yıllık en fazla $ Destek süresi proje bazında değerlendirilir. Uluslararası Rekabetçiliğin Desteklenmesi Sınai ve / veya ticari faaliyette bulunan veya yazılım sektöründe faaliyet gösteren kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketleri Türkiye İhracatçılar Meclisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu İhracatçı Birlikleri İl Ticaret ve/veya Sanayi Odaları Organize Sanayi Bölgeleri Endüstri Bölgeleri Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Sektörel Üretici Dernekleri Sektörel Dış Ticaret Şirketleri(SDŞ) İşveren Sendikaları ve İmalatçıların kurduğu dernek, birlik ve kooperatifler Şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık giderleri ile İşbirliği Kuruluşlarının Bakanlıkça uygun görülen proje bazlı giderleri desteklenmektedir. Şirketlerin yıllık toplam ABD dolarını 11

12 aşmamak üzere, program bazında süresi 60 (altmış) saati geçmeyen yurtiçi eğitim giderlerinin %70'i İşbirliği Kuruluşlarının düzenleyeceği etkinliklerle, şirketlerin rekabet güçlerinin ve ihracat kapasitelerinin geliştirilmesini teminen şirket, sektör, pazar analizi, değer-tedarik zinciri analizi vs. yapılarak firmaların ihracat potansiyeli belirlenir, iş planı ve ihracat stratejileri hazırlanır ve projenin yol haritası belirlenir. Bu kapsamda hazırlanan ihtiyaç analizi raporu gideri ile düzenlenen eğitim ve/veya danışmanlık programları çerçevesinde verilen eğitim, danışmanlık faaliyet giderleri ile program organizasyonuna yönelik faaliyet giderlerinin en fazla %75 i ve $ a kadar İşbirliği Kuruluşunca bu projelerde görevlendirilen en fazla 2 (iki) uzman personelin 3 yılı aşmamak üzere istihdam giderlerinin en fazla %75'i İşbirliği Kuruluşunca düzenlenen 10 adet yurt dışı pazarlama programları (ortak pazar araştırmaları, pazar ziyaretleri, küme tanıtım faaliyetleri, ticaret heyetleri, yurt dışı fuar ziyaretleri, eşleştirme vb. organizasyonlar) için her bir program bazında $ a kadar, 10 adet yurt dışındaki alıcı firmaların Türkiye'den alım yapmaları amacıyla düzenlenen alım heyeti programları için ise her bir program bazında $ a kadar, ulaşımkonaklama-tanıtım ve organizasyon giderlerinin en fazla %75'i Proje bitimini müteakip, şirketlerin yıllık ABD Dolarına kadar 3 yıl alacakları proje bazlı danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderlerinin % 70 i Ödeme Belgesi tarihinden itibaren 6 ay içerisinde başvurulması gerekmektedir. Pazar Araştırması Ve Pazara Giriş Desteği Türkiye'de sınaî ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler ve yazılım şirketleri İşbirliği Kuruluşları (Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret ve/veya Sanayi Odaları, Sektör Dernekleri ve Kuruluşları, Organize Sanayi Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ile imalatçıların kurduğu dernek, birlik ve kooperatifleri,) Döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden kuruluşlar (Türkiye de yerleşik yüksek öğretim kuruluşları, sağlık sektöründe tedavi amaçlı faaliyet gösteren kuruluşlar, film sektöründe faaliyet gösteren şirketler ile yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketler) Döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden kuruluşlara yönelik faaliyet gösteren İşbirliği Kuruluşları 12 Rapor ve Yabancı Şirket Alımlarına Yönelik Danışmanlık Hizmetleri Desteği, Şirketler için %60, İşbirliği Kuruluşları için %75 oranında ve yıllık en fazla $ Döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal eden kuruluşların, yurt dışında tanıtımı amacıyla yapılan faaliyetler çerçevesinde; ulaşım, konaklama ve tanıtım giderleri % 50 oranında ve yıllık en fazla $ Organizatör Kuruluşlarca düzenlenen sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programlarına ilişkin giderler %50 oranında ve program başına en fazla $ E-ticaret sitelerine üyelik giderleri şirketler için %70 oranında ve yıllık en fazla $, Destekten şirketler en fazla 5 (beş) e-ticaret sitesi için ve e-ticaret sitesi başına en fazla 3 (üç) yıl süresince yararlanabilir. Sürekli aktif. Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turqualıty nin Desteklenmesi İhracatçı Birlikleri Üretici Dernek/Birlikleri Kurumsal seviyesi yüksek Türkiye de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketler Sektörleri ile ilgili olarak yapılacak tanıtım ve reklam harcamaları için en fazla İhracatçı Birliklerine $; Üretici Dernekleri ve Birliklerine $ Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin ilgili ülkelerde destek kapsamına alınan markaları ile ilgili olarak: a) Marka Destek Programı Kapsamındaki Firmalar için: Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları yıllık en fazla $, Reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetleri yıllık en fazla $, Yurtdışında düzenlenen uluslararası nitelikteki sektörel fuarlara katılım halinde, stand dekorasyonu ile fuar katılım bedeline ilişkin harcamaları (Reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine dahildir)

13 Açtıkları ve/veya açacakları yurtdışı birime (satış sonrası servis hizmeti vermek üzere açılan birimler dahil) ilişkin brüt kira ile buna ilişkin vergi/ resim/harç, komisyon, hizmet, anılan birimlerin kiralanmasına yönelik hukuki danışmanlık giderleri ile söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli, Müsteşarlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri yıllık en fazla $, Mağaza\lokanta\kafe açılması amacıyla gerçekleştirecekleri uygun mahal araştırmasına yönelik danışmanlık ve yerel vergi, resim harçlar ile açtıkları ve/veya açacakları mağaza\lokanta\ kafelere ilişkin konsept mimari çalışmaları ve dekorasyon giderleri yıllık en fazla $, Yurtdışında düzenlenen uluslararası nitelikteki sektörel fuarlara katılım halinde, stand dekorasyonu ile fuar katılım bedeline ilişkin harcamaları (Reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine dahildir) Mağazalara/lokantalara/kafelere ilişkin uygun mahal araştırmasına yönelik danışmanlık, konsept mimari çalışmaları, dekorasyon, brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, komisyon, hizmet harcamaları, mağaza/lokanta/kafe kiralanmasıyla ilgili hukuki danışmanlık ve belediye giderleri ile söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli, Müsteşarlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri, Kiraladıkları ve/veya kiralayacakları reyonlara ilişkin kira ve/veya komisyon giderleri yıllık en fazla $, Açmış oldukları ve/veya açacakları showroomlara ilişkin kira ve/veya komisyon giderleri yıllık en fazla $, Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza/ lokanta/kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen; kalite, hijyen, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin danışmanlık dahil her türlü giderleri yıllık en fazla $, Franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurt dışında açılacak ve faaliyete geçirilecek yıllık en fazla 10 mağazaya ilişkin; Dekorasyon harcamaları, mağaza başına en fazla $, Kira giderleri mağaza başına en fazla iki yıl süresince ve azami $, İş yönetimi kapsamında satın alacakları her türlü danışmanlık giderleri en fazla $, İstihdam edilen moda/endüstriyel ürün tasarımcısı, aşçı/şef giderleri yıllık en fazla $, desteklenmektedir. b) TURQUALITY Destek Programı Kapsamındaki Firmalar için: Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamaları ile TURQUALITY Sertifikasını haiz markalarının yurtdışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri, Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mağaza/ lokanta/kafe açılışı ve işletilmesini teminen gerçekleştirilen; kalite, hijyen, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti, ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin harcamaları, TURQUALITY Sertifikasını haiz markalı ürünleriyle ilgili olarak istihdam edilen moda/endüstriyel ürün tasarımcısı, aşçı/şef giderleri, Reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetleri, 13 Ofis, depo, showroom, satış sonrası servis vb. yurtdışı birimlerine yönelik brüt kira ile buna ilişkin vergi/resim/harç, dekorasyon (yalnızca showroom için), komisyon giderleri, söz konusu birimlerin işletilmesi için gerekli Müsteşarlık tarafından belirlenen temel kurulum giderleri, farklı markaların satıldığı showroom/büyük mağaza (department store), hipermarketlerde kiraladıkları reyon, gondol, köşe (corner), dekorasyonlu köşe (shop in shop), kiosk, stand (floor display) vb. tahsis edilmiş satış alanlarına ilişkin kira, dekorasyon, hizmet ve/veya komisyon harcamaları Franchise vermeleri halinde, franchising sistemi ile yurt dışında açılacak ve faaliyete geçirilecek mağazalara ilişkin dekorasyon ve kira giderleri, İş yönetimi kapsamında satın alacakları her türlü danışmanlık giderleri, Destek süresi Marka Destek Programı için 4 yıl, TURQUALITY Destek Programı için 5 yıl Marka Destek Programından TURQUALITY Destek Programına geçen bir şirketin yararlanabileceği toplam destek süresi 72 ayı geçemez. Destek oranı şirketler için %50, ihracatçı birlikleri için %80. Sürekli aktif Yurt Dişi Biṙiṁ, Marka Ve Tanitim Faaliẏetleriṅiṅ Desteklen Türkiye'de sınai ve/veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları Sınai ve ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren şirket veya şubeleri ile İşbirliği Kuruluşları tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri; Açılan birimin mağaza olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar,

14 Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar, Ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren şirket veya şubeleri tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri; Açılan birimin mağaza olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar, Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar desteklenir. Tebliğ kapsamında desteklenen yurt dışı birimi bulunan şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarınca, Türkiye de üretilen ürünlerle ilgili olarak yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri; % 60 oranında ve yurt dışı birimin bulunduğu her bir ülke için yıllık en fazla ABD Dolarına kadar desteklenir. Desteklenen yurt dışı birimi bulunan şirketlerce, yurtdışı birimin bulunmadığı ülkelerde Türkiye de üretilen ürünlerle ilgili olarak gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri, yurt içi marka tescil belgesi bulunması ve tanıtım yapacağı ülkede marka tescil belgesine sahip olunması ya da marka tescili için başvurulmuş olması koşuluyla, % 60 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar desteklenir. Desteklenen yurt dışı birimi bulunmayan ancak yurt içi marka tescil belgesi olan ve tanıtım yapacağı ülkede marka tescil belgesine sahip ya da marka tescil başvurusunu yapmış şirketlerce, Türkiye de üretilen ürünlerle ilgili olarak yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri, % 60 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar desteklenir. Şirketlerin yurt içi marka tescil belgesine sahip oldukları markalarının yurt dışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri, % 50 oranında ve yıllık en fazla ABD Dolarına kadar desteklenir. Destek süresi 4 yıl ve 15 yurt dışı birim ile sınırlıdır. Ödeme Belgesi tarihinden itibaren 6 ay içerisinde başvurulması gerekmektedir. a) Yurt Dışı Fuarlarda Katılımcıların Desteklenmesi Yurt Dışı Fuar Organizasyonlarında, katılımcı tarafından organizatöre ödenen katılım bedelinin % 50'si, katılımcı sektörel dış ticaret şirketi ise katılım bedelinin %75 i Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı yurtdışı fuarlarda katılım bedelinin % 75'i b) Yurt Dışı Fuarlara İlişkin Organizatör Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Ekonomi Bakanlığınca görevlendirilen organizatör tarafından yapılan tanıtım faaliyetlerine yönelik harcamalar, tüm katılımcıların toplam katılım bedelinin % 25 ini geçmemek üzere; yurt dışı fuarın genel nitelikli olması halinde % 75 oranında destekten yararlandırılır. Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuarları ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara Milli Katılımlarda, Müsteşarlıkça verilecek ön uygunluğa istinaden, fuar konusu sektörün tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek gösteri/etkinlik/trend alanı harcamaları % 75 oranında desteklenir. c) Bireysel Katılımların Desteklenmesi Katılımcının fuarın yetkili organizatörüne ödeyeceği boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının % 50'si, katılımcı sektörel dış ticaret şirketi ise bu oran % 75 dir. Üretici/İmalatçı organizasyonlarının katılacağı sektörel nitelikli uluslararası fuarlar için, boş stand ve/veya standart donanımlı stand kirasının ve nakliye harcamalarının % 75'i d) Hedef Ülke Bazında İlave Fuar Desteği ve Geçici İlave Fuar Desteği Her yıl belirlenen 15 hedef ülkede düzenlenecek fuarlara iştirak eden katılımcıların % 50 destek oranına 20 puan ilave destek sağlanır. Sürekli aktif. Yurt Dışı Fuar Katılım Desteği Yurt dışı fuar organizasyonu gerçekleştiren organizatörler ve söz konusu fuara iştirak eden firma ve kuruluşlar Sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılım sağlayan firma ve kuruluşlar 14

15 İSTİHDAM YARDIMI Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin ilk defa istihdam edecekleri, konusunda tecrübeli ve yüksek öğrenimli çalışanların bir defalığına; Yöneticinin toplam azami ABD Doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının % 75'i 2 adet elemanın toplam azami ABD Doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının % 75'i Sürekli aktif. Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi Türkiye'de ticari ve sınai faaliyette bulunan şirketler Tarım veya yazılım sektöründe iştigal eden şirketler Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ) ISO 9000 serisi ISO serisi CE işareti Uluslararası nitelikteki diğer kalite, çevre belgeleri belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretler ISO gıda güvenliği yönetimi sistemi belgeleri Tarım ürünlerine ilişkin belgelendirme işlemleri ve olumlu sonuçlanmak kaydıyla laboratuar analiz raporlarını alma masrafları (sadece belgelendirme masrafları) Ek 5 de yer alan diğer belge ve sertifikalar Destek oranı %50, azami destek tutarı ABD Doları Belgeyi aldıktan sonra 6 ay içinde başvurulması gerekmektedir. Yukarıdaki Ekonomi Bakanlığı ve İhracatçılar Birliği destekleri hakkında detaylı bilgiye Ekonomi Bakanlığı na ait resmi internet adresinden ulaşabilirsiniz: cfm?sayfa=78d45d5f-19db-2c7d- 3DEB92A25DCCD64F KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI Çevreye Duyarlı Konaklama Tesislerine Elektrik Enerjisi Desteği Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi almış işletmeler Tesis, bulunduğu ildeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile arasındaki fark kadar destekten yararlanabilmektedir. Tesislerin ilk müracaatından sonra, il müdürlükleri tarafından tespit edilen tesislerin listesi, elektrik dağıtım şirketine gönderilir. Dağıtım şirketi tarafından tesis bazında, elektrik enerjisi destek tutarları hesaplanır ve il müdürlüklerine iletilir. Belirlenmiş destek tutarları, ilgili işletmelerin hesabına yatırılır. Diğer kamu elektrik enerjisi desteğinden yararlanan işletmeler, bu desteğe müracaat edemez. Sürekli aktif TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ ONARIMINA YARDIM SAĞLANMASI Mülkiyetinde taşınmaz kültür ve tabiat varlığı bulunan ve bakım ve onarımını gerçekleştirmek için ayni, nakdi veya teknik yardım isteyen gerçek veya tüzel kişiler Bakanlıkça yapılacak nakdi yardım miktarı, projeler için TL yi, proje uygulamaları için tahmini bedelinin %70 ini ve her halükarda TL yi geçmemek üzere komisyonca belirlenir. Ancak yıllara yayılan ve kısımlara bölünen proje uygulamaları hariç; tahmini bedeli TL yi geçmeyen proje uygulamalarının %100 üne kadar yardım yapılabilir. Bu tutarlar her yıl, Türkiye İstatistik Kurumunca yayınlanan genel ÜFE oranında artırılarak Bakanlıkça duyurulur. Müsteşar başkanlığında, ilgili müsteşar yardımcısı, Genel Müdür, teknik işlerden ve yardım sağlanmasından sorumlu genel müdür yardımcısı, daire başkanı ve şube müdüründen oluşan komisyon, her yıl Mart ayından toplanarak ilgili başvuruları kriterlere göre değerlendirir. 15

16 Komisyon kararlarında yardım yapılacak kişi, tahmini bedeline göre yapılacak yardım miktarı, yardım türü ve ödeme şekli belirtilir. Komisyon, proje uygulamalarında yardım miktarının yüzde yirmi (%20) sine kadar ön ödeme yapılmasına karar verebilir. Komisyonca yardım yapılmasına karar verilenlerden yılı içinde yardım yapılamaması hallerine münhasır olmak üzere, tahmini bedelleri toplamı, bütçe ödeneklerinin yüzde on (%10) unu geçmeyecek nisbette yedek liste belirlenir. Yılı içinde tamamlanamayacak büyük uygulama projeleri için, kısımlara bölünerek sonraki yıllarda yardım talebinde bulunulabilir. Yıllara sari işlerde, işin devamı niteliğindeki başvurular öncelikle değerlendirilir. Değerlendirme Kriterleri: Değerlendirmede; aşağıda belirlenen öncelik kriterleri dikkate alınır: a) Projeler, b) Mevcut durumu itibariyle aciliyet arz eden taşınmazlara ilişkin proje uygulamaları, c) Mimari ve kültürel açıdan dönemsel ve bölgesel değer teşkil eden proje uygulamaları, d) Sit alanı içinde, doku bütünlüğü ve karakteri bozulmamış, korunması gerekli sokak veya meydan üzerinde yer alan yapılara ilişkin proje uygulamaları, e) Yılı içinde tamamlanacak proje uygulamaları, f) Mülkiyeti gerçek kişilere ait taşınmazlara ait proje uygulamaları, g) Mülkiyeti Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamuya yararlı derneklere ait taşınmazlara ilişkin proje uygulamaları, h) Mülkiyeti (g) maddesinde belirtilenlerin dışındaki tüzel kişilere ait taşınmazlara ilişkin proje uygulamaları. Sürekli aktif Kültür Yatırımları Ve Girişimlerini Teşvik Kültür yatırımı ve girişimi belgesi olan tüzel kişiliğe haiz özel işletmeler Sağlanan Teşvikler: Taşınmaz mal tahsisi Gelir vergisi stopajı indirimi; çalıştırılacak işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, yatırım aşamasında en fazla 3 yıl boyunca % 50'si, işletme aşamasında en fazla 7 yıl boyunca % 25'i oranındaki tutar. Sigorta primi işveren paylarında indirim; yatırım aşamasında en fazla 3 yıl boyunca % 50'si, işletme aşamasında en fazla 7 yıl boyunca % 25'i oranındaki tutar. Su bedeli indirimi ve enerji desteği; elektrik ve doğalgaz kullanımında 5 yıl süre boyunca %20 indirim, su kullanımında yörede uygulanan en düşük tarife uygulanır. Yabancı uzman ve personel çalıştırabilme Hafta sonu ve resmi tatillerde faaliyette bulunabilme Teşvik Konuları: Kültür merkezlerinin yapımı, onarımı ve işletilmesi. Kütüphane, arşiv, müze, sanat galerisi, sanat atölyesi, film platosu, sanatsal tasarım ünitesi, sanat stüdyosu ile sinema, tiyatro, opera, bale, konser ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerin ya da ürünlerin yapıldığı, üretildiği veya sergilendiği mekânlar ile kültürel ve sanatsal alanlara yönelik özel araştırma, eğitim veya uygulama merkezlerinin yapımı, onarımı veya işletilmesi sayılı Kanun kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının, bu Kanunun amacı doğrultusunda kullanılması. Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın araştırılması, derlenmesi, belgelendirilmesi, arşivlenmesi, yayınlanması, eğitimi, öğretimi ve tanıtılması faaliyetleri. Sürekli aktif TURİZMİ TEŞVİK KANUNU İLE SAĞLANAN TEŞVİKLER Turizm yatırım veya işletme belgesine sahip olan işletmeler Taşınmaz malların turizm amaçlı kullanımı amacıyla yapılan tahsisler. Turizm kredileri Orman fonuna katkı bedelinin taksitlendirilmesi Elektrik, gaz ve su ücretlerinde indirim Haberleşme kolaylıkları Yabancı uzman ve personel çalıştırabilme Alkollü içki satışına sağlanan kolaylıklar Hafta sonu ve resmi tatillerde faaliyette bulunabilme 16

17 Sürekli aktif Yurt Dişi Turiżm Fuarlarina Katilimin Ve Turiżm Tanitma Ve Pazarlama Faaliẏetleriṅiṅ Desteklen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli, asli fonksiyonu konaklama olan ve bir önceki mali yıl içerisinde bireysel olarak dolar dövizi yurtdışından sağlayan işletmeler S Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen veya iştirak edilen turizm fuarlarına bireysel veya ilgili sektör meslek birliğinin/derneğinin öncülüğünde, grup olarak bölge tanıtımı yapacak işletmelerin; katılım masrafları, yurtdışında gerçekleştirecekleri tanıtım ve pazarlama faaliyetleri desteklenmektedir. Yer kirası ile stand inşası ve dekorasyonuna ilişkin giderlerinin %50 si, bireysel olarak katılan işletmelere fuar başına en fazla dolar, meslek birliği/derneği öncülüğünde grup olarak bölge tanıtımı yapacak işletmelere fuar başına en fazla dolar ödenir. Bakanlığın iştirak edeceği ve destekleyeceği turizm fuarları bir önceki yılın Eylül ayında Bakanlıkça belirlenerek duyurulur. Meslek birliği/derneği öncülüğünde grup olarak, tesisleri ile birlikte bölge tanıtımı amacıyla yurtdışında gerçekleştirecek, kokteyl, çalıştay, sergi ve benzeri etkinliklere ilişkin yer kirası, ikram ve organizasyon giderlerinin %50 si, etkinlik başına en fazla bireysel faaliyetlerde dolar, grup faaliyetlerinde dolar ödenir. Bölge tanıtımı için hazırlanan projeler kapsamındaki reklam giderlerinin %50 si, etkinlik başına en fazla bireysel faaliyetlerde dolar, grup faaliyetlerinde dolar ödenir. Mali yıl içinde yapılacak ödemeler toplamı en fazla, bireysel işletmeler için dolar, grup faaliyetleri için dolar dır. Sürekli aktif Destekten yararlanabilmek için fuar ya da etkinlik tarihinden en az 3 ay önce ilgili belgeler ile başvurulması gerekmektedir. Yukarıda özet bilgi sunulan Kültür ve Turizm Bakanlığı destek ve teşvikleri için başvuru dönemi sürekli aktif olup detaylı bilgilere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz: ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Enerji Sektörü Arge Projeleriṅiṅ Desteklem Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın katma değer sağlayan ve serbest bölgelerde yer almayan, Türkiye de yerleşik özel sektör işletmeleri KDV dahil en fazla TL olan projeler desteklenir, destek oranı en fazla %80 hibe niteliğindedir. Üniversiteler, proje ortağı olarak yer almak zorundadır. Proje adına geri ödemeli destek kredileri kullanılamaz. Destekleme süresi en çok iki yıldır. Bu süreye en fazla 6 şar aylık iki dönem ek süre verilebilir. Görünürde herhangi bir özel uygulaması veya kullanımı bulunmayan ve öncelikle olgu ve gözlemlenebilir gerçeklerin temellerine ait yeni bilgiler edinmek için yürütülen deneysel veya teorik çalışmaları içeren Temel araştırma projeleri ile üretim amaçlı yatırım tesisi, pilot üretim tesisi ve/veya laboratuvar alt yapısı kurulmasına yönelik projeler desteklenmez. Personel ücreti, hizmet alımı, proje personeli ve/veya Genel Müdürlük personelinin proje kapsamındaki harcırah ve seyahat giderleri, makine-donanım, prototip kalıp, yazılım lisansı, sarf malzemesi, laboratuvar test ve analiz raporları, mevcut bir cihazın iyileştirilmesi için yapılan harcamalar, gümrük masrafları, güvenlik tedbirleri ile ilgili giderler sözleşmeye uygun olarak desteklenir. Sermaye kullanım maliyeti, amortismanlar, depozitolar, avans ödemeleri, dağıtım, pazarlama ve reklam giderleri, coğrafi işaret ve marka tescil giderleri, sekreterlik ve benzeri idari giderler, brüt ücretin yanında teşvik, motivasyon ve benzeri prim giderleri, sosyal yardımlaşma vakıf ödentileri, seyahatlerde ulaşım, harcırah ve konaklama dışındaki kongre, fuar, seminer katılım ücretleri gibi giderler, yakıt giderleri, büro makineleri, ısıtma, aydınlatma için yapılan masraflar, ofis, depo, stant, ve benzeri kiralar, inşaat ve tesisat giderleri ve kırtasiye giderleri ve sözleşme imzalanmadan önce yapılan giderler desteklenmez. Desteklenecek Proje Konuları: a) Yerli enerji kaynakları kullanımının geliştirilmesi, b) Yenilenebilir enerji teknolojileri, 17

18 c) Temiz enerji teknolojileri, ç) Enerji elektro mekanik teçhizatı imalat teknolojileri, d) Enerji verimliliği teknolojileri, e) Zararlı emisyonları azaltma teknolojileri, f) Çevrim teknolojileri, g) Enerji iletim, dağıtım sistemlerinde akıllı şebeke uygulamaları. Başvuru dönemi sürekli açık olmayıp güncel tarihler Bakanlık web sayfasından takip edilmelidir. aspx Enerji Verimliliği Arttırıcı Projelerin Desteklenmesi Elektrik üretim faaliyeti gösteren lisans sahibi tüzel kişiler dışındaki yıllık toplam enerji tüketimleri TEP ve üzeri olan ticaret ve sanayi odası, ticaret odası veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren ve her türlü mal üretimi yapan işletmeler 2) Verimlilik Artırıcı Projeler: Yıllık toplam enerji tüketimi TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmelerde, çalışanlar arasından enerji yöneticisi görevlendirilir. Enerji yönetimi faaliyetleri kapsamında, enerji verimliliğini artıracak önlemler alınır. Enerji yöneticisi sertifikası almak için etüt-proje eğitimlerine en az 75 saat katılım zorunluluğu vardır. İşletmeler, ulusal veya uluslararası ISO Enerji Yönetim Sistemi-Kullanım Kılavuzu ve Şartlar Standardı belgesine sahip olmalıdır. KDV hariç en fazla TL olan projeler desteklenir. Destek oranı en fazla %30 hibe niteliğindedir. Uygulaması tamamlanmış projeler hariç firma başına en fazla 5 proje başvurusu yapılabilir. Proje bedelinin, projenin sağladığı verimlilik tasarrufuna bölünmesiyle elde edilen geri ödeme süresi en fazla 5 yıl olmalıdır. Proje bedelinin en fazla %50 sine kadar, tesisin elektrik üretimini karşılamak amacıyla, tesise en fazla 10 km mesafede yenilenebilir elektrik üretim sistemi ve/veya mikrokojenerasyon veya bakanlık tarafından belirlenen asgari verim değerine sahip kojenerasyon sistemleri kurulabilir. Gönüllü Anlaşmalar: Endüstriyel işletme, başvurudan önceki 3 yıl içerisinde toplam enerji tüketiminin, üretilen ürüne bölünmesiyle elde edilen ürün başına ortalama enerji tüketim değerini en az % 10 oranında azaltmayı taahhüt ederek gönüllü anlaşma yapabilmektedir. İşletmeler, TS ISO Enerji Yönetim Sistemi- Kullanım Kılavuzu ve Şartlar Standardı belgesine sahip olmalıdır. Gönüllü anlaşma yapan ve taahhüdünü yerine getiren endüstriyel işletmesinin, anlaşmanın yapıldığı yıla ait enerji giderinin %20 si, TL yi aşmayacak şekilde desteklenir. Endüstriyel işletme içinde tüketilen enerjiden; atıkları modern yakma teknikleri ile ısı ve elektrik enerjisine dönüştüren tesislerinde, bakanlık tarafından belirlenen asgari verim değerine sahip yurt içinde imal edilen kojenerasyon tesislerinde veya yenilenebilir enerji tesislerinde üretilen enerjiyi; bu tesislerin anlaşma dönemi içinde işletmeye alınması halinde, bir defaya mahsus olmak üzere ürün başına enerji tüketim değeri hesaplamasından düşülmektedir. Gerekli şartları sağlayan endüstriyel işletmelere, enerji verimliliği etiketi(enver) verilebilmektedir. Verimlilik artırıcı projeler için, her yıl Ocak ayı içerisinde başvuru yapılır. Gönüllü anlaşma başvuruları için, her yıl Ekim ayı içerisinde başvuru yapılır. İŞKUR DESTEKLERİ İş arayanlar ve işverenler Mesleki Eğitim Kurs Programları: İşsizlere bir meslek kazandırmak amaçlarıyla iş piyasasının ihtiyaç duyduğu alanlarda düzenlenen mesleki eğitim programlarıdır. İŞKUR a kayıtlı, en az 16 yaşında, en az ilköğretim mezunu ve kursun niteliğine göre özel şartları sağlayan işsizler katılabilmektedir. Katılımcılara, günlük 20 TL ödenir, iş kazası ve meslek hastalığı sigorta giderleri karşılanmaktadır. Kurslar, günlük 5-8 saat, haftalık saat, toplamda en fazla 160 gün düzenlenmektedir. İstihdam garantili kurslara katılanların en az %50 sine, en az 120 gün olmak üzere kurs süresi kadar iş garantisi verilmektedir. 18

19 İşbaşı Eğitim Programları: İŞKUR a kayıtlı, en az 16 yaşında, en az ilköğretim mezunu işsizler katılabilmektedir. En az 2 çalışanı olan işyerlerinde düzenlenebilmektedir. Katılımcı sayısı, o işyerinin son 3 aylık işçi ortalamasının 1/10 undan fazla olamaz. Katılımcılara, günlük 25 TL ödenir, iş sağlığı ve güvenliği sigorta primleri karşılanmaktadır. İşverenler, çalışanlarına herhangi bir ödeme yapmazlar. Programlar, günlük 5-8 saat, haftalık en fazla 45 saat, toplamda en fazla 160 gün düzenlenmektedir. Toplum Yararına Çalışma Programları: Çevre temizliği, kamusal altyapının yenilenmesi, MEB e bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi, bakım-onarım ve temizlik işleri Restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması, ağaçlandırma, park düzenlenmesi vadi ve dere ıslahı gibi hizmet konularında ve işsizliğin yoğun olduğu dönemde düzenlenebilmektedir. İŞKUR a kayıtlı, en az 19 yaşında, kamudan herhangi bir geliri olmayan işsizler katılabilmektedir. 1 yılda en fazla 9 ay yararlanılabilmektedir. Programa katılanlara, çalışma saatleri üzerinden hesaplanarak asgari ücret ödenmektedir. Sigorta primleri karşılanmaktadır. Girişimcilik Programları: İŞKUR a kayıtlı kişilerin, kendi işlerini kurmalarına yardımcı olmak amacıyla Girişimcilik Programları düzenlenmektedir. İŞKUR a kayıtlı, en az 18 yaşında, en az ilköğretim mezunu ve girişimcilik programından daha önce yararlanmamış işsizler katılabilmektedir. Katılımcılara, günlük 20 TL ödenir, iş kazası ve meslek hastalığı sigorta giderleri karşılanmaktadır. Program sonrasında KOSGEB desteklerinden yararlanılabilmektedir. Teşvikler: SGK primi işveren payı teşvikleri Sürekli aktif Başvuru Yeri İŞKUR İl Müdürlükleri 19 GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarima Dayali Ekonomi k Yatirimlarin Desteklenmesi Çiftçi kayıt sistemine veya bakanlığın oluşturduğu diğer kayıt sistemlerine kayıtlı; şahıs işletmeleri, şirketler, tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ve üst birlikler a) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni tesislerinin yapımı, b) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik mevcut faal olan veya olmayan tesislerin kapasite artırımı ve teknoloji yenilenmesine yönelik yatırımlar, c) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırımlar, ç) Alternatif enerji kaynakları kullanan yeni seraların yapımı, d) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesi ile sera ve ahır/ağıl projelerine yönelik yapılmış veya yapılacak tesislerde kullanılmak üzere, alternatif enerji kaynaklarından jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgar enerjisi üretim tesisleri, e) Koyun, keçi ve manda konularında sabit yatırım projeleri, hibe desteği kapsamında değerlendirilir. f) Bu Tebliğ kapsamında tarımsal ürünlerin üretimine yönelik bir hibe desteği verilmez. g) Tarımsal ürünlerin işlenmesi kapsamında, başka bir yatırım tesisinde ilk işlemesi yapılan mamul ürünün ikincil işlenmesine ve paketlenmesine yönelik yatırım teklifleri hibe desteği kapsamında değerlendirilmez. Sert kabuklu meyveler bu madde kapsamında değildir. ğ) Un, karma yem konularında yeni yatırım tesisi başvuruları kabul edilmez. Kütlü pamuk konusunda teknoloji yenileme ve kapasite artırımı dışındaki başvurular kabul edilmez. Çay konusunda sadece yaş çay üretiminin yapıldığı illerdeki başvurular kabul edilir. Projeler, 1/12/2014 tarihine kadar tamamlanmış olmalıdır. Trafo satın alımları hibe desteği kapsamında değildir. Alternatif enerji kaynaklarından enerji üreten tesisler hariç enerji nakil hattı satın alımları hibe desteği kapsamında değildir. Yeni tesis ve tamamlama konusu dışında jeneratör satın alımları hibe desteği kapsamında değildir. Gerçek kişi başvurularında %50 oranında TL hibe, Tüzel kişi başvurularında %50 oranında TL hibe, İnşaat işleri, makine-ekipman giderleri, malzeme alım giderleri desteklenir

20 Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Çiftçi kayıt sistemine veya bakanlığın oluşturduğu diğer kayıt sistemlerine kayıtlı; şahıs işletmeleri, şirketler, tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ve üst birlikler a) Anıza doğrudan ekim makinesi, b) Arıcılık makine ve ekipmanı, c) Balıkçı gemilerinde soğuk depo, ç) Balya makinesi, d) Biçer bağlar, e) Biçerdöver ürün hasadında kullanılan GPS ve dane ölçer, f) Canlı balık nakil tankı, g) Çayır biçme makinesi, ğ) Çeltik fide dikim makinesi, h) Çiftlik gübresi dağıtma makinesi, ı) Dal parçalama makinesi, i) Diskli tırmık, j) El traktörü, k) Fındık toplama makinesi, l) File sisteminin kurulması m) Güneş kolektörü, n) Mibzer, o) Motorlu tırpan, ö) Pamuk toplama makinesi, p) Pancar söküm makinesi, r) Patates söküm makinesi, s) Pülverizatör, ş) Sap parçalama makinesi, t) Sap toplamalı saman makinesi, u) Silaj makinesi, ü) Sıra arası çapa makinesi v) Su ürünlerinde buzlama makinesi, y) Su ürünleri için kuluçka dolabı, z) Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı, aa) Tambur filtre, bb) Taş toplama makinesi, cc) Toprak frezesi, çç) Yem hazırlama makinesi, dd) Zeytin hasat makinesi. Gerçek kişi başvurularında %50 oranında TL hibe, Şirket, kooperatif ve birlik başvurularında %50 oranında TL hibe verilmektedir. Bireysel Sulama Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Çiftçi kayıt sistemine kayıtlı; gerçek kişiler, tarımsal şirketler, sulama kooperatifleri, tarımsal kalkınma kooperatifleri a) Tarla içi damla sulama sistemi kurulması, b) Tarla içi yağmurlama sulama sistemi kurulması, c) Tarla içi mikro yağmurlama sulama sistemi kurulması, ç) Lineer sistem yağmurlama sulama makinesi alınması, d) Center pivot sistem yağmurlama makinesi alınması, e) Tamburlu sistem yağmurlama sulama makinesi alınması, f) Güneş enerjili sulama sistemleri kurulması, Gerçek kişi başvurularında %50 oranında TL hibe, Tüzel kişi başvurularında %50 oranında TL hibe verilmektedir. Başvuru dönemi, tebliğ ilan tarihinden itibaren 60 gün içerisinde, başvuru dönemleri Bakanlık resmi internet adresinden takip edilebilir: Şehit Fethi Bey Caddesi No:49/1 Birlik Plaza Kat: Gümrük, İZMİR, TÜRKİYE T F /investinizmir /investinizmir /investinizmir