GRUNDFOS TALİMATLARI NK, NKG. Montaj ve kullanım kılavuzu

Transkript

1 GRUNDFOS TALİMATLARI NK, NKG Montaj ve kullanım kılavuzu

2 Türkçe (TR) Türkçe (TR) Montaj ve kullanım kılavuzu İngilizce orijinal metnin çevirisi. İÇINDEKILER Sayfa 1. Bu dokümanda kullanılan semboller 2 2. Genel bilgiler 2 3. Ürünü teslim alma Teslimat Ürünün nakliyesi Taşıma Ürünün saklanması 3 4. Tanımlama Etiket Tip anahtarı 4 5. Uygulamalar Transfer edilen sıvılar 6 6. Kullanım koşulları Ortam sıcaklığı ve yükseklik Sıvı sıcaklığı Maksimum çalışma basıncı Minimum giriş basıncı Maksimum giriş basıncı Minimum debi Maksimum debi Salmastralar 8 7. Mekanik montaj Pompa konumu Taban çerçevesi ile yatay monte edilen NK, NKG pompaların kaidesi ve montaj harcı Hizalama Boru sistemi Titreşim sönümleme Kompansatörler Salmastra kutusu boruları Yatak elemanı Yatak durumunun izlenmesi Manometre ve mano vakummetre Ampermetre Flanş kuvvetleri ve torkları Elektrik bağlantısı Motor koruması Frekans dönüştürücü kullanımı Devreye alma ve başlatma Genel bilgiler Devreye alma Emiş Dönüş yönü kontrolü Çalıştırma Salmastra alışma süresi Motor dur/kalk Ekipmanın izlenmesi için referans değerleri Bakım Pompa Yatak elemanındaki yatakların yağlanması İzleme ekipmanı Motor Pasif dönemler ve donmaya karşı koruma Servis Servis kitleri Teknik veriler Elektrik verileri Ses seviyesi Kayışlı tahrik Yanmalı motor ile çalışma Arıza bulma Hurdaya çıkarma Bu dokümanda kullanılan semboller İkaz Not 2. Genel bilgiler NK, NKG kendinden emişli olmayan, tek kademeli santrifüj pompalardır. Kıvrımlı pompa gövdesinde, eksenel emme ağzı ve radyal basma ağzı bulunur. NK pompaları, EN 733 ile uyumludur. NKG pompaları, ISO 2858'e uygundur. 3. Ürünü teslim alma 3.1 Teslimat Montajdan önce, montaj ve kullanım kılavuzunu okuyunuz. Montaj ve işletimin ayrıca yerel düzenlemelere ve daha önce yapılıp onaylanmış olan belirli uygulamalara da uyumlu olması gerekir. Bu güvenlik uyarıları dikkate alınmadığı takdirde, kişisel yaralanmalarla sonuçlanabilir. Bu güvenlik uyarılarının dikkate alınmaması, cihazların arızalanmasına veya hasar görmesine neden olabilir. İşi kolaylaştıran ve güvenli kullanım sağlayan notlar veya talimatlar. Pompalar, % 100 test edildikten sonra fabrikadan çıkarılır. Yapılan testlerden biri de pompa performansının ölçüldüğü işlev testidir. Bu testin amacı, pompanın söz konusu standartları karşıladığından emin olmaktır. Test sertifikalarına Grundfos'tan ulaşabilirsiniz. Montaj işleminden sonra pompa ve motorun düzgün yerleştirilip yerleştirilmediği kontrol edilmelidir. Bkz. bölüm 7.3 Hizalama. 3.2 Ürünün nakliyesi Pompayı daima belirtilen konumda taşıyın. Taşıma sırasında pompa yeterince sıkı bağlanırsa, titreşimlerin ve darbelerin salmastraya vereceği zarar engellenir. Pompa, milden tutularak kaldırılmamalıdır. Pompa ağırlığına dikkat edin ve pompanın yanlışlıkla devrilmesi veya düşmesi durumunda yaralanmayı önlemek için tedbir alın. 2

3 3.3 Taşıma 4. Tanımlama 4 kw ve üzeri motorlarda kaldırma halkaları bulunur ancak bunlar pompa ünitesinin tamamını kaldırmak için kullanılmamalıdır. Pompayı naylon askılarla ve zincirlerle kaldırın. 4.1 Etiket Type Model B P Q m /h H 2.8 m n 960 min -1 p/t 25/120 bar/ CMAX 0.70 p 77.1 % Made in Hungary 7 DK-8850 Bjerringbro, Denmark NKG / H2 F 3 N KE O Türkçe (TR) Şekil 3 NKG etiketi örneği Şekil 1 Pompanın kaldırılması TM Açıklamalar TM TM Konum Açıklama 1 Tip tanımlaması 2 Model 3 Nominal debi 4 Basınç değeri veya maksimum sıcaklık 5 Menşe ülkesi 6 Nominal hız 7 Basma yüksekliği 8 Minimum verimlilik endeksi 9 Optimum verimlilik noktasında hidrolik pompa verimliliği Şekil 2 Hatalı kaldırma 3.4 Ürünün saklanması Müşteri, ekipmanı teslimat sırasında kontrol etmelidir; ekipmanın korozyondan ve herhangi bir hasardan etkilenmeyecek şekilde depolanmasını sağlamalıdır. Ekipman altı aydan uzun bir süre çalıştırılmayacaksa, pompanın iç kısımlarına uygun bir korozyon önleyici kullanılması faydalıdır. Korozyon önleyicinin, temas ettiği kauçuk parçalara zarar vermemesi gerekir. Korozyon önleyici kolayca çıkarılabilmelidir. Pompaya su, toz vb. girmemesi için borular takılana kadar tüm açıklıklar kapalı tutulmalıdır. Yabancı bir maddeyi çıkarmak amacıyla pompanın başlatma sırasında sökülmesi oldukça maliyetli bir işlemdir. 3

4 Türkçe (TR) 4.2 Tip anahtarı Model B Örnek 1, EN 733'e uygun pompa tasarımı NK /142 A1 F 1 A E S BAQE Örnek 2, ISO 2858'e uygun pompa tasarımı NKG / H2 F 3 N KE O 2926 Tip aralığı Emme ağzının nominal çapı (DN) Basma ağzının nominal çapı (DN) Çarkın nominal çapı [mm] Düşük performans:.1 Mevcut çark çapı [mm] Pompa versiyonu kodu; kodlar birleştirilebilir A1 Temel versiyon, gresle yağlanmış standart yatak tasarımı, standart kaplin A2 Temel versiyon, gresle yağlanmış standart yatak tasarımı, ara parçalı kaplin B Büyük motor E ATEX'in onayladığı sertifika veya test raporu ile pompa versiyonu için kodun ikinci karakteri E'dir. G1 Gresle yağlanmış ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, standart kaplin G2 Gresle yağlanmış ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, ara parçalı kaplin H1 Yağ yağlamalı ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, standart kaplin H2 Yağ yağlamalı ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, ara parçalı kaplin I1 Motorsuz pompa, gresle yağlanmış standart yatak tasarımı, standart kaplin I2 Motorsuz pompa, gresle yağlanmış standart yatak tasarımı, ara parçalı kaplin J1 Motorsuz pompa, gresle yağlanmış ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, standart kaplin J2 Motorsuz pompa, gresle yağlanmış ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, ara parçalı kaplin K1 Motorsuz pompa, yağ yağlamalı ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı, standart kaplin K2 Motorsuz pompa, yağ yağlamalı yatak tasarımı, ara parçalı kaplin Y1 Motorsuz ve kaidesiz pompa, gresle yağlanmış standart yatak tasarımı W1 Motorsuz ve kaidesiz pompa, gresle yağlanmış ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı Z1 Motorsuz ve kaidesiz pompa, yağ yağlamalı ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı X Özel versiyon; belirtilen versiyonların müşterinin ihtiyacına uygun hale getirilmesinde kullanılır. Boru bağlantısı E Tablo E flanş F DIN flanş G ANSI flanş J JIS flanş Flanş basınç değeri (PN - nominal basınç) 1 10 bar 2 16 bar 3 25 bar 4 40 bar 5 Diğer basınç değeri Malzemeler Pompa gövdesi Çark Aşınma halkası Mil A EN-GJL-250 EN-GJL-200 Bronz/pirinç / B EN-GJL-250 Bronz CuSn10 Bronz/pirinç / C EN-GJL-250 EN-GJL-200 Bronz/pirinç D EN-GJL-250 Bronz CuSn10 Bronz/pirinç E EN-GJL-250 EN-GJL-200 EN-GJL / F EN-GJL-250 Bronz CuSn10 EN-GJL / G EN-GJL-250 EN-GJL-200 EN-GJL H EN-GJL-250 Bronz CuSn10 EN-GJL I J Karbon grafit dolgulu PTFE (Graflon ) K L M N Karbon grafit dolgulu PTFE (Graflon )

5 Örnek 1, EN 733'e uygun pompa tasarımı NK /142 A1 F 1 A E S BAQE Örnek 2, ISO 2858'e uygun pompa tasarımı NKG / H2 F 3 N KE O 2926 P Karbon grafit dolgulu PTFE (Graflon ) R Karbon grafit dolgulu PTFE (Graflon ) S EN-GJL Bronz/pirinç T EN-GJL Bronz/pirinç U W Karbon grafit dolgulu PTFE (Graflon ) X Özel versiyon Pompa içindeki kauçuk parçalar İlk harf pompa ve salmastrayı kaplayan O-ring malzemesini belirtir. Salmastrayı kaplayan O-ring sadece çift salmastra içindir. İkinci harf, salmastra gövdesinin O-ring malzemesini belirtir. Salmastra gövdesini kaplayan O-ring sadece çift salmastra içindir. E EPDM F FXM (Fluoraz ) K FFKM (Kalrez ) M FEPS (PTFE kaplı silikon O-ring) V FKM (Viton ) X HNBR Salmastra düzeni B Salmastra kutusu C Kartuş salmastra, tekli D Kartuş salmastra, çift O Back to back, çift salmastra P Tandem, çift salmastra S Tekli salmastra Pompadaki salmastra(lar) Salmastradaki kauçuk parçaların ve mekanik salmastranın harf ya da rakam kodu 4 harf: BQQE gibi tekli mekanik salmastra veya HBQV gibi tekli kartuş salmastra Çift salmastra çözümü; örneğin Bu örnekteki 27 = DQQV - birincil salmastradır ve 16 = BQQV - ikincil salmastradır. 4 rakam: çift tipte kartuş salmastra; örneğin: Bu örnekteki 51 = HQQU - birincil salmastradır ve 50 = HBQV - ikincil salmastradır. Salmastraların harf ve rakam kodları arasındaki ilişki için bkz. sayfa 6. Türkçe (TR) Örnek 1'de görülen NK pompanın özellikleri şunlardır: düşük performans 142 mm çark gresle yağlanmış standart yatak tasarımı standart kaplin EN boru bağlantısına uygun DIN flanşı 10 bar flanş basıncı dökme demir pompa gövdesi, EN-GJL-250 dökme demir çark, EN-GJL-200 bronz/pirinç aşınma halkası paslanmaz çelik mil, EN / EPDM O-ring (pompa kapağında) tekli salmastra düzeni BAQE salmastra Örnek 2'de görülen NKG pompanın özellikleri şunlardır: mm konik çark gresle yağlanmış ve ağır çalışmaya uygun yatak tasarımı ara parçalı kaplin EN boru bağlantısına uygun DIN flanşı 25 bar flanş basıncı paslanmaz çelik pompa gövdesi, EN paslanmaz çelik çark, EN karbon grafit dolgulu PTFE (Graflon ) aşınma halkası paslanmaz çelik mil, EN FFKM O-ring'ler (pompa ve salmastra kapağında) EPDM O-ring (salmastra yuvasında) back to back çift salmastra düzeni birincil salmastra: DQQK ikincil salmastra: DQQE 5

6 Türkçe (TR) Salmastra kodları Rakamlar, yalnızca çift salmastra sistemi için kullanılır. Rakamlar Harfler Açıklama 10 BAQE Tekli mekanik salmastra 11 BAQV Tekli mekanik salmastra 12 BBQE Tekli mekanik salmastra 13 BBQV Tekli mekanik salmastra 14 BQBE Tekli mekanik salmastra 15 BQQE Tekli mekanik salmastra 16 BQQV Tekli mekanik salmastra 17 GQQE Tekli mekanik salmastra 18 GQQV Tekli mekanik salmastra 19 AQAE Tekli mekanik salmastra 20 AQAV Tekli mekanik salmastra 21 AQQE Tekli mekanik salmastra 22 AQQV Tekli mekanik salmastra 23 AQQX Tekli mekanik salmastra 24 AQQK Tekli mekanik salmastra 25 DAQF Tekli mekanik salmastra 26 DQQE Tekli mekanik salmastra 27 DQQV Tekli mekanik salmastra 28 DQQX Tekli mekanik salmastra 29 DQQK Tekli mekanik salmastra 50 HBQV Kartuş salmastra 51 HQQU Kartuş salmastra 52 HAQK Kartuş salmastra SNEA Salmastra kutusu SNEB Salmastra kutusu SNEC Salmastra kutusu SNED Salmastra kutusu SNOA Salmastra kutusu SNOB Salmastra kutusu SNOC Salmastra kutusu SNOD Salmastra kutusu SNFA Salmastra kutusu SNFB Salmastra kutusu SNFC Salmastra kutusu SNFD Salmastra kutusu Salmastraların harf kodları Örnek: 10, BAQE'dir. B A Q E Malzeme, sabit yuva Karbon, içme suyu için onaylanmayan antimonla A metal emdirme B Karbon, reçine emdirme Q Silikon karbür İkincil salmastra elemanı ile diğer kauçuk ve kompozit parçaların malzemesi (aşınma halkası hariç) E EPDM V FKM (Viton ) F FXM (Fluoraz ) K FFKM (Kalrez ) X HNBR U FFKM malzemeden dinamik O-ring'ler ve PTFE malzemeden sabit O-ring'ler Salmastra tipleri ve malzemeleriyle ilgili ayrıntılı açıklamalar için "NB, NBG, NK, NKG, NBE, NBGE, NKE, NKGE - Custom-built pumps according to EN 733 and ISO 2858" adlı bilgi kitapçığından yararlanabilirsiniz Salmastra kutularının harf kodları Örnek: S N E A Salmastra kutusu tipi S Sızdırmaz tipte salmastra kutusu Soğutma yöntemi N Soğutulmamış salmastra kutusu Tampon bölge E Dahili tampon bölgeyle F Harici tampon bölgeyle O Tampon bölgesiz Malzeme A B C D Pompa gövdesinde bulunan PTFE emdirilmiş elyaf salmastra halkaları (Buraflon ) ve EPDM O-ring'ler Pompa gövdesinde bulunan grafit-ptfe salmastra bilezikleri (Thermoflon ) ve EPDM O-ring Pompa gövdesinde bulunan PTFE emdirilmiş elyaf salmastra halkaları (Buraflon ) ve FKM O-ring Pompa gövdesinde bulunan grafit-ptfe salmastra halkaları (Thermoflon ) ve FKM O-ring Örnek: 10, BAQE'dir. B A Q E Salmastra tipi A Sabit sürücülü O-ring B Kauçuk körüklü salmastra D O-ring salmastra, dengelenmiş Körüklü salmastra, tip B, düşük G sızdırmazlık yüzleri H Kartuş salmastra, dengelenmiş Hareketli salmastra yüzeyinin malzemesi A B Q Karbon, içme suyu için onaylanmayan antimonla metal emdirme Karbon, reçine emdirme Silikon karbür Salmastra tipleri ve malzemeleriyle ilgili ayrıntılı açıklamalar için "NB, NBG, NK, NKG, NBE, NBGE, NKE, NKGE - Custom-built pumps according to EN 733 and ISO 2858" adlı bilgi kitapçığından yararlanabilirsiniz. 5. Uygulamalar 5.1 Transfer edilen sıvılar Temiz ve ince olan, patlayıcı olmayan, katı partiküller veya lif içermeyen sıvılar. Transfer edilen sıvı, pompa malzemesini kimyasal olarak etkilememelidir. 6

7 6. Kullanım koşulları 6.1 Ortam sıcaklığı ve yükseklik Ortam sıcaklığı ve kurulum yüksekliği, motor ömrü açısından önemli iki unsurdur çünkü bunlar, yalıtım sisteminin ve yatakların kullanılabilirlik süresini etkiler. Ortam sıcaklığı önerilen maksimum ortam sıcaklığının üzerine çıkarsa veya kurulum yüksekliği deniz seviyesinden itibaren önerilen maksimum yüksekliği aşarsa (bkz. şek. 4), motor tam olarak yüklenemez. Çünkü bu durumda yeterli yoğunluk sağlanamaz ve dolayısıyla havanın soğutma etkisi de düşük olur. Dolayısıyla çıkış gücü daha yüksek bir motor kullanmak gerekebilir. P2 [%] t[ C] Şekil 4 Açıklamalar m Motorun maksimum çıkış gücü, ortam sıcaklığına ve yüksekliğe göre değişir Konum Açıklama 1 0,25-0,55 kw MG motorlar 0,75-22 kw MG motorlar, IE2/IE3 2 0, kw MMG-H motorlar, IE2 3 0, kw Siemens motorlar, IE2 TM Minimum giriş basıncı Kavitasyonun önlenmesi için minimum giriş basınca dikkat edilmelidir. Kavitasyon riski aşağıdaki durumlarda oldukça yüksektir: Sıvı sıcaklığı yüksek olduğunda. Debi, pompanın nominal debisinden çok yüksek olduğunda. Pompa, açık bir sistemde emme yüksekliği ile çalıştığında. Uzun borular sıvıyı içine çektiğinde. Giriş koşulları kötü olduğunda. Çalıştırma basıncı düşük olduğunda. 6.5 Maksimum giriş basıncı Giriş basıncı ve pompa basıncının toplamı, pompanın etiketinde belirtilen maksimum çalıştırma basıncından daha düşük olmalıdır. Kapalı tahliye vanasına karşı çalıştırmada en yüksek çalıştırma basıncı elde edilir. 6.6 Minimum debi Pompa kapalı bir tahliye vanasına karşı çalışmamalıdır. Aksi takdirde pompadaki sıcaklıkta/buhar oluşumunda artış yaşanır. Böyle bir durumda millerde, salmastra kutularında ya da mekanik salmastralarda baskıdan ve titreşimden kaynaklı hasarlar oluşabilir; çarklar aşınabilir ve yatakların kullanım ömrü kısalabilir. Sürekli debi, nominal debinin en az % 10'u olmalıdır. Nominal debi, pompanın etiketinde belirtilmiştir. 6.7 Maksimum debi Kavitasyon ve aşırı yükleme gibi riskler olduğundan maksimum debi değeri aşılmamalıdır. Minimum ve maksimum debi oranları, ilgili bilgi kitapçığındaki performans eğrisi sayfalarından veya Grundfos Product Center'da seçilen belli bir pompanın eğrisinden öğrenilebilir. Türkçe (TR) Örnek: 1,1 kw gücünde IE2 MG motor bulunduran bir pompa: Bu pompa deniz seviyesinden itibaren 4750 m yüksekliğe kurulursa, motor nominal çıkış gücünün % 88'inden fazla yüklenmemelidir. 75 C ortam sıcaklığında motor, nominal çıkış gücünün % 78'inden fazla yüklenmemelidir. Pompa 75 C ortam sıcaklığında deniz seviyesinden itibaren 4750 m yüksekliğe kurulursa, motor nominal çıkış gücünün % 68,6'sından (% 88 x % 78) fazla yüklenmemelidir. Minimum debi Maksimum debi 6.2 Sıvı sıcaklığı C. Maksimum sıvı sıcaklığı pompanın etiketinde belirtilmiştir. Bu sıcaklık, seçilen salmastraya göre değişir. Yerel yönetmelikler, EN-GJL-250 dökme demir pompa gövdelerinde +120 C'nin üzerinde sıvı kullanılmasına izin vermeyebilir. 6.3 Maksimum çalışma basıncı Şekil 6 Minimum ve maksimum debinin görüldüğü bir Grundfos Product Center örneği TM Maks. çalışma basıncı (atmosferik basınç üzerindeki basınç) Pompa basıncı Giriş basıncı TM Şekil 5 Pompadaki basınçlar Giriş basıncı ve pompa basıncının toplamı, pompanın etiketinde belirtilen maksimum çalıştırma basıncından daha düşük olmalıdır. Kapalı tahliye vanasına karşı çalıştırmada en yüksek çalıştırma basıncı elde edilir. 7

8 Türkçe (TR) 6.8 Salmastralar Mekanik salmastralar Salmastralar özellikle aşağıdaki iki uygulamada kullanılır: suyun veya soğutma sıvılarının transfer edilmesi. Sıcaklık değeri 0 C ve daha fazla olan salmastralar genellikle suyun transferinde; 0 C altındaki salmastralar da soğutma sıvılarının transferinde kullanılır. Not: Sıcaklık ve basınç aynı anda maksimum değerindeyken salmastralar çalıştırılmamalıdır. Bu, salmastraların ömrünü azaltır ve sesli çalışmaya neden olur. Salmastra çapı [mm] 28, d5 [mm] 24, Salmastra tipi Salmastra kutusu Körük salmastra, tip B, dengelenmemiş Körük salmastra, tip B, dengelenmemiş - sızdırmazlık yüzleri azaltılmış O-ring salmastra, tip A, dengelenmemiş O-ring salmastra, tip D, dengelenmiş Sızdırmazlık yüzleri Kauçuk Kod Sıcaklık aralığı Maks. basınç [bar] AQ 1 EPDM BAQE C AQ 1 FKM BAQV 0-90 C BQ 1 EPDM BBQE C BQ 1 FKM BBQV 0-90 C Q 1 B EPDM BQBE C Q 7 Q 7 EPDM BQQE C Q 7 Q 7 FKM BQQV C Q 1 Q 1 EPDM GQQE C Q 1 Q 1 FKM GQQV C Q 1 A EPDM AQAE C Q 1 A FKM AQAV 0-90 C Q 1 Q 1 EPDM AQQE C Q 1 Q 1 FKM AQQV C Q 1 Q 1 HNBR AQQX C Q 1 Q 1 FFKM AQQK 0-90 C AQ 1 FXM DAQF C Q 6 Q 6 EPDM DQQE C Q 6 Q 6 FKM DQQV C Q 6 Q 6 HNBR DQQX C Q 6 Q 6 FFKM DQQK C Kod Sıcaklık aralığı Maks. basınç [bar] Soğutmasız salmastra kutusu, dahili tampon bölgeli Soğutmasız salmastra kutusu, tampon bölgesiz Soğutmasız salmastra kutusu, harici tampon bölgeyle SNE SNO SNF C 16 8

9 7. Mekanik montaj 7.1 Pompa konumu Pompa, iyi havalandırılmış ve buzlanmayan bir ortamda bulunmalıdır. Sıcak veya soğuk sıvıların transferi yapılırken çevrede bulunan insanların sıcak veya soğuk yüzeylerle temastan kaçınması gerekir. İnceleme ve onarım için, pompa veya motorun çıkarılabileceği uygun açıklık bulunmalıdır. Motor gücü 4 kw'a kadar (4 kw de dahil) olan pompaların motorlarının arka kısmında 0,3 m açıklık olmalıdır. Motor gücü 5,5 kw ve daha fazla olan pompaların motorlarının arka kısmında 0,3 m; üst kısmında da en az 1 metre açıklık olmalıdır. Aksi halde kaldırma ekipmanı kullanılamaz. 0,25-4 kw Kaidenin minimum yüksekliği (h f ) aşağıdaki şekilde hesaplanabilir: h f = m pompa 1,5 L f B f δ beton Betonun yoğunluğu (δ) genellikle kg/m 3 olarak alınır. Pompayı kaideye yerleştirin ve bağlayın. Taban çerçevesi bütün yüzeyde desteklenmelidir. Bkz. şek. 9. TM Türkçe (TR) 0,3 m Şekil 9 Doğru kaide 5,5 kw ve üzeri 1 m 0,3 m TM Şekil 10 Yanlış kaide TM Şekil 7 Motorun arkasındaki açıklık 7.2 Taban çerçevesi ile yatay monte edilen NK, NKG pompaların kaidesi ve montaj harcı Pompayı, tüm pompa sistemini destekleyebilecek ağırlıkta olan düz ve sert betondan bir kaideye kurmalısınız. Kaide her türlü titreşimi, normal gerilimi ve sarsıntıları karşılayabilecek bir kapasitede olmalıdır. Pratik hesaplamalara dayanarak, beton kaide ağırlığının pompanın ağırlığından 1,5 kat daha fazla olması gerekir. Kaidenin dört kenarı da taban çerçevesinden 100 mm daha büyük olmalıdır. Bkz. şek. 8. TM Şekil 11 Döküm delikli taban çerçevesi Kaide, pompa kurulumundan önce hazır duruma getirilmelidir. Taban çerçeveli NK, NKG pompalar montaj harcıyla doldurma işlemine uygundur. 55 kw ve üstü 2 kutuplu motorlarla çalışan NK, NKG pompalarında taban çerçevesinin harçla doldurulması zorunludur. Hareket halindeki motordan gelen titreşim enerjisi ve debinin taşması ancak bu şekilde engellenebilir. TM P2, 45 kw'ya eşit veya daha düşük P2, 55 kw'ya eşit veya daha yüksek 2 kutuplu Opsiyonel montaj harcı Zorunlu montaj harcı 4 kutuplu Opsiyonel montaj harcı 6 kutuplu Opsiyonel montaj harcı Şekil 8 Kaide, X = min. 100 mm 9

10 Türkçe (TR) Prosedür 1. Kaideyi hazırlama 2. Taban çerçevesini düzleştirme 3. İlk hizalamayı yapma 4. Montaj harcıyla doldurma 5. Son hizalama 7.3 Hizalama bölümüne göre yapılmalıdır. 1: Kaideyi hazırlama Pompaya uygun bir kaide hazırlanması için aşağıdaki işlemler takip edilmelidir. 2: Taban çerçevesini düzleştirme Adım İşlem Resimli açıklama 1 Kullanacağınız beton onaylanmış olmalı ve büzülmemelidir. Bu konuda beton tedarikçinizden yardım isteyebilirsiniz. Betonu, son seviyenin mm'sine kadar hiç ara vermeden dökün. Betonun düzgün bir şekilde yayılması için vibratörleri kullanın. Beton donmadan önce en üst yüzey düzeltilmeli ve oluklar açılmalıdır. Böylece, montaj harcının yapışacağı yüzey oluşturulur. 2 Betona ankraj cıvataları takın. Cıvatalar montaj harcına, pullara, alt taban çerçevesine, somunlara ve rondelalara ulaşacak kadar uzun olmalıdır. TM Taban çerçevesi yerleştirilip eşitlemeden önce birkaç gün kaidenin sağlamlaşmasını bekleyin mm Taban çerçevesinin üstündeki cıvata uzunluğu Taban çerçevesinin kalınlığı mm harç payı Taban çerçevesi Kaidenin engebeli bırakılmış üst kısmı Boru manşonu Çıkıntı Rondela Yerinde bırakılan takoz ve pullar Adım İşlem Resimli açıklama 1 Beton kaidenin üstünde mm arasında bir mesafeye taban çerçevesini kaldırın ve taban çerçevesini, kaide cıvatalarında ve cıvataların arasında bloklarla ve pullarla destekleyin. TM Taban çerçevesinin altına pullar ekleyerek veya çıkararak taban çerçevesini eşitleyin. TM Taban çerçevesindeki kaide cıvata somunlarını sıkın. Boru tesisatının, borular veya flanşlar üzerinde baskı oluşmadan pompa flanşlarına hizalanması gerekir.

11 Türkçe (TR) 11 3: İlk hizalamayı yapma Pompa ve motor, fabrikadan çıkarılmadan önce taban çerçevesine oturtulur. Nakliye sırasında taban çerçevesi üzerinde kaymalar olabilir. Bu yüzden montaj harcıyla doldurma aşamasına geçmeden kurulum sahasında taban çerçevesinin son bir kez kontrol edilmesi gerekir. Esnek bir kaplin sadece ufak kaymaları giderir, pompanın ve motor milinin aşırı kaymalarını gidermek için kullanılmamalıdır. Yanlış hizalama yataklarda, milde ve aşınma halkalarında çok fazla yıpranmaya ayrıca yoğun oranda titreşime neden olur. Motorun altına farklı kalınlıklarda pullar yerleştirerek motoru hizalayın. Mümkünse, birkaç tane ince pul yerine bir tane kalın pul koyun. Bkz. bölüm 7.3 Hizalama. 4: Montaj harcıyla doldurma Bu işlem, düz olmayan zemini dengeler, ünitenin ağırlığını dağıtır, titreşimleri azaltır ve kaymaları engeller. Denenmiş, çekmeyen dolgu kullanın. Montaj harcıyla doldurma işlemiyle ilgili sorularınız varsa, bu konunun uzmanlarına danışın. Pompa üzerinde herhangi bir işleme başlamadan önce güç kaynağının kapalı olduğundan ve kazara açılmayacağından emin olun. Pompa ve motorun hizalanmasında yalnızca motoru oynatın çünkü pompanın yeri değiştirildiğinde borular sisteme baskı yapar. Adım İşlem Resimli açıklama 1 Güçlendirici çelik çubukları, 2K yapıştırıcı tutkal kullanarak zemine yerleştirin. Çelik çubuk sayısı taban çerçevesinin boyutuna bağlıdır ancak taban çerçevesinin tüm yüzeyine minimum 20 çubuğun düzenli olarak dağıtılması tavsiye edilir. Çelik çubuğun serbest ucu düzgün bir doldurma işlemi için taban çerçevesi yüksekliğinin 2/3'ü kadar olmalıdır. TM TM Beton kaidenin üst kısmını iyice ıslatın, ardından yüzey suyunu boşaltın. 3 Taban çerçevesinin her iki ucundaki beton kalıpları düzgün olmalıdır. TM Gerekirse, montaj harcıyla doldurma işleminden önce taban çerçevesinin yeterince düzleşip düzleşmediğini kontrol edin. Taban çerçevesinin altındaki boşluk tamamen dolana kadar taban çerçevesi açıklıklarına çekmeyen beton dökün. Kalıbı, taban çerçevesinin üst seviyesine kadar harçla doldurun. Boruları pompaya bağlamadan önce montaj harcının tamamen kuruduğundan emin olun. Onaylanmış harç için bu süre 24 saattir. Montaj harcı iyice sertleştikten sonra ankraj cıvata somunlarını kontrol edin ve gerekirse sıkın. Harç döküldükten iki hafta sonra veya tamamen kuruduğunda dolgunun açıkta kalan kenarlarına yağ esaslı boya sürün. Bu işlem, dolgunun hava ve nem ile temasını engeller. TM Minimum 20 çubuk Beton kalıpları 5-10 mm Taban çerçevesi Montaj harcı Yerinde bırakılan düzleştirme takozları veya pulları Kaidenin üst kısmı - engebeli mm montaj harcı Kalıp

12 7.3.2 Ünitenin taban çerçevesine yerleştirilmesi Genel bilgiler Pompa/motorun doğru hizalanması çok önemlidir. Bunun için aşağıdaki işlem sırasını takip edin. Tüm sistem fabrikadan kurulu şekilde geldiğinde, flanşlar pompa altına yerleştirilen folyolarla ve motor montaj yüzeyleriyle düzgünce hizalanmış olmalıdır. ve S2 için değerler aşağıdaki tabloda bulunmaktadır. S1'in değeri 0,2 mm'dir. Pompanın/motorun taban çerçevesi üzerindeki hizalaması nakliye ve montaj sırasında bozulabilir. Bu yüzden, pompa başlatılmadan taban çerçevesinin durumu mutlaka yeniden kontrol edilmelidir Pompa normal çalışma koşulları altında çalışma sıcaklığına ulaştığında, pompanın son konumunu kontrol etmek gerekir. 90 TM S1 S2 Şekil 12 Hizalama Bir mastar ile pompa ve motorun hizalanması Adım İşlem İşlem TM TM Pompa ve motorun taban çerçevesi üzerindeki hizasını kabaca ayarlayın ve taban çerçevesindeki vidaları doğru tork değerlerine sıkın. 15. sayfadaki Sıkma torkları tablosuna bakınız. Motorun konumunu ayarlayın. Motoru tutan vidaları gevşetin. 6 Kaplin üzerinde örneğin bir işaret kalemi ile işaret koyun. TM TM Uygun kalınlıkta seçtiğiniz pulları yerleştirin. 7 Kapline doğru bir mastar tutun ve hata olup olmadığını aralık ölçeği ile kontrol edin. TM TM Kaplini 90 döndürün. Mastar ve aralık ölçeği ile yaptığınız ölçümü tekrarlayın. Ölçülen değerler 0,2 mm'den az çıkarsa, hizalama tamamlanmıştır. 8. adıma geçin. TM Adım 5 1 TM Türkçe (TR) 7.3 Hizalama Vidaları doğru tork değerlerinde sıkın. 3. adıma geçin ve hizalamayı bir kez daha kontrol edin. S2 aralığını dikey ve yatay açılardan kontrol edin. Sayfa 15'teki Hava aralığı genişliği S2 tablosuna bakınız. Hava aralığının genişliği toleranslar dahilindeyse, hizalama tamamlanmıştır. Aksi halde 6. adıma geçin.

13 Adım İşlem Adım Türkçe (TR) Pompa ve motorun lazer kullanılarak hizalanması İşlem 15 Pompa ve motorun taban çerçevesi üzerindeki hizasını kabaca ayarlayın ve taban çerçevesindeki vidaları doğru tork değerlerine sıkın. 15. sayfadaki Sıkma torkları tablosuna bakınız. TM TM Lazer üniteleri üzerindeki beyaz çizgilerin birbirine olan uzaklıklarını ölçün. 16 Lazer bağlantı elemanlarından birini pompa kaplinine bağlayın. Uzaklığı girin. TM TM TM TM Diğerini de motor kaplinine takın. Kaplinler arasındaki aralığın orta noktası ile S ünitesinin birbirine olan mesafesini ölçün. 18 S (sabit) lazer ünitesini sabit kısma, M (hareketli) lazer ünitesini de hareketli kısma yerleştirin. Uzaklığı girin. TM TM Lazer üniteleri birbirine bağlayın ve bir lazer üniteyi kontrol panosuna bağlayın. TM TM Motor üzerindeki birinci vida ile S ünitesi arasındaki uzaklığı ölçün. 20 Lazer ünitelerinin aynı yükseklikte olup olmadığını kontrol edin. Uzaklığı girin. TM TM

14 İşlem Adım İşlem 27 Motorun arka vidası ile S ünitesi arasındaki uzaklığı ölçün. TM TM TM TM Kontrol panosu, lazer ünitelerinin saat 9 yönüne çevrilmesi gerektiğini gösterir. 23 Motorun konumunu ayarlayın. Motoru tutan vidaları gevşetin. 29 TM TM Lazer ünitelerini saat 9 yönüne çevirin. Uygun kalınlıkta seçtiğiniz pulları yerleştirin. 30 Ardından bu işlemi kontrol panosundan onaylayın. 25 Vidaları yeniden doğru tork değerlerinde sıkın. TM TM Lazer ünitelerini saat 12 yönüne çevirin. Ardından bu işlemi kontrol panosundan onaylayın. TM TM Değerler, belirtilen toleranslar kapsamına girene kadar hizalama işlemine devam edin. 22. adıma geçin. 32 Lazer ünitelerini saat 3 yönüne çevirin. Ardından bu işlemi kontrol panosundan onaylayın. TM Ölçülen değerler 0,1 mm'den az çıkarsa, hizalama tamamlanmıştır. 32. adıma geçin TM Türkçe (TR) Adım S2 aralığını kontrol edin. 15. sayfadaki Hava aralığı genişliği S2 tablosuna bakınız.

15 Sıkma torkları Açıklama Cıvata Boyutlar Sıkma torku [Nm] M6 10 ± 2 M8 12 ± 2,4 M10 23 ± 4,6 M12 40 ± 8 Pompanın iki tarafından birine yalıtım valfleri takılması faydalıdır. Böylece pompa temizlenirken veya tamir edilirken sistemin boşaltılması gerekmez. Boruların, pompanın emme ve basma kısmına mümkün olduğunca yakın konumda gerektiği gibi desteklenmesi gerekir. Karşı flanşlar, pompa flanşlarının tam karşısına gerilime maruz bırakılmadan takılmalıdır. Aksi halde, pompa oluşacak gerilimden zarar görür. Türkçe (TR) M16 80 ± 16 M ± 24 M ± 24 Hava aralığı genişliği S2 Dış kaplin çapı [mm] Kaplin ve motor tedarikçiniz Grundfos değilse, kaplin üreticisinin talimatlarını uygulayın. 7.4 Boru sistemi Boruların takılması Döşenen boruların pompa gövdesine baskı yapmaması gerekir. Emme ve basma boruları, pompanın giriş basıncına uygun boyutta olmalıdır. Boru tesisatını yaparken pompanın özellikle emme kısmında hava cepleri oluşmamalıdır. Şekil 13 Boru hattı Hava aralığı genişliği S2 [mm] Standart kaplin Ara parçalı kaplin Nominal Tolerans Nominal Tolerans / / / /-1 4 0/ /-1 4 0/ /-1 4 0/ /-1 6 0/ /-1 6 0/ /-1 8 0/-1 Not S2, tüm kaplin boyunca ölçülmelidir. En büyük ölçüm değeri ile en küçük ölçüm değeri arasında izin verilen maksimum sapma 0,2 mm'dir. Kaplin koruması çalışma sırasında mutlaka takılmalıdır. TM Şekil 14 Boruların montajı Bypass Pompa kapalı bir tahliye vanasına karşı çalışmamalıdır. Aksi takdirde pompadaki sıcaklıkta/buhar oluşumunda artış yaşanır ve bu da pompaya zarar verebilir. Pompanın kapalı bir tahliye vanasına karşı çalışma riski varsa, tahliye borusuna bypas veya atık su borusu bağlanarak pompadan geçen debi minimum seviyeye indirilmelidir. Minimum debi, maksimum debinin en az % 10'u kadar olmalıdır. Debi ve basma yüksekliği, pompanın etiketinde belirtilmiştir. 7.5 Titreşim sönümleme Sesin ve titreşimin ortadan kaldırılması Pompa çalışmasını optimum seviyeye getirmek, ses ve titreşimi azaltmak için titreşim sönümleyici kullanılabilir. Bu çözümü, motor gücü 11 kw ve daha fazla olan pompalar için tercih edin. Motor gücü 90 kw ve daha fazla olan pompalarda titreşim sönümleyici mutlaka kullanılmalıdır. Daha küçük motorlar da sesli çalışmaya ve titreşime neden olabilir. Motor ve pompa devri ile borular ve bağlantı elemanları içindeki debi, sesli çalışmaya ve titreşime neden olur. Çevreye olan etki, sistemdeki diğer parçaların durumuna ve montaj kalitesine göre değişiklik gösterir. Sesin ve titreşimin ortadan kaldırılması için en etkili yöntemler beton kaide, titreşim sönümleyiciler ve kompansatörlerdir. Bkz. şek Titreşim sönümleyiciler Binaların titreşimden etkilenmemesi için sistemin kurulu olduğu kaide, titreşim sönümleyicilerle binadan ayırılabilir. Doğru titreşim sönümleyici seçmek için aşağıdakilerin bilinmesi gerekir: sönümleyiciyle iletilen güçler motor hızı (bu bilgi için varsa hız kontrolü dikkate alınmalıdır) % olarak istenen titreşim sönümleme (önerilen değer % 70'tir). Titreşim sönümleyici seçiminde söz konusu kurulumun özellikleri belirleyicidir. Doğru bir sönümleyici seçilmediğinde titreşim seviyesi artış gösterebilir. Bu nedenle, satın alınacak sönümleyicilerin boyutları tedarikçiniz tarafından belirlenmelidir. Pompa titireşim sönümleyici bulunan bir kaide üzerine kurulursa, pompa flanşlarına mutlaka kompansatör takılması gerekir. Bu, pompanın flanşlarda "asılı" kalmasını engellemek için önemlidir. TM

16 Türkçe (TR) 7.6 Kompansatörler Kompansatörler aşağıdaki işlevleri sağlamaktadır: sıvı sıcaklığındaki değişimler nedeniyle borularda meydana gelen termal genişlemeyi ve büzülmeyi engelleme borularda basıncın aniden yükselmesi nedeniyle meydana gelen mekanik etkileri azaltma boruların yapısından kaynaklanan sesleri yalıtma; yalnızca lastik körükten kompansatörler için geçerlidir. Şekil 17'de, sınırlayıcı çubukları olan metal körükten bir kompansatör örneği görülmektedir. Not Borularda oluşan hataları (flanşların merkezden kayması veya yanlış hizalanması gibi) düzeltmek için kompansatörleri kullanmayın. Kompansatörler, pompanın emme ve basma tarafından en az 1 ila 1 1/2 boru çapı (DN) uzaklığa takılmalıdır. Bu, kompansatörlerde oluşabilecek türbülansın önüne geçer. Böylece daha iyi emme koşulları sağlanır ve basma kısmında minimum basınç kaybı oluşur. Su hızının 5 m/s üzerinde olduğu durumlarda, boru tesisatına uygun daha büyük kompansatörler kullanmanızı öneririz. Şekil 15 ve 16'da, sınırlayıcı çubukları olan ve olmayan lastik körükten kompansatörler görülmektedir. Şekil 17 Sınırlayıcı çubukları olan metal körükten kompansatör 100 C üstü sıcaklıkların yüksek basınçla birleştiği ortamlarda lastik körüklerin parçalanma riski olduğundan metal körükten kompansatörler tercih edilebilir. TM Salmastra kutusu boruları Salmastra kutulu pompalarda normal çalışma sırasında daima bir kaçak olur. Sızan sıvıyı toplamak için yatak braketinin boşaltma deliğine (konum A, G1/2) bir drenaj borusu bağlamanızı öneririz. SNF tipi salmastra kutulu ve harici tampon bölgeli pompalar için pompayı çalıştırmadan önce drenaj borusunu deliğe (konum B, G1/8) takın. Harici yıkama borusunun çıkış deliği (konum C) 10'dur. C TM Şekil 15 Sınırlayıcı çubukları olan kauçuk körükten kompansatör A B Şekil 16 Sınırlayıcı çubukları olmayan kauçuk körükten kompansatör Sınırlayıcı çubukları olan kompansatörler, genişlemenin/ büzülmenin borular üzerindeki etkisini azaltmak için kullanılabilir. Sınırlayıcı çubukları olan kompansatörler, DN 100'den daha küçük olan flanşlar için kullanılmamalıdır. Borular, kompansatörlere ve pompalara baskı yapmayacak şekilde bağlanmalıdır. Ürün tedarikçisinin talimatlarını uygulayın; bunları danışmanlarla veya boru tesisatçılarıyla da paylaşın. TM Şekil 18 Salmastra kutulu çalışma için boru bağlantıları TM TM

17 7.8 Yatak elemanı Gres yağdanlıklı yatak elemanı Yağ doldurma TM TM Türkçe (TR) Şekil 19 Gres nipelli yatak elemanı Yatakları bir gres pompasıyla yeniden yağlayın. Önerilen yeniden yağlama aralıklarını almak için Gres yağlamalı yataklar bölümüne bakınız. Şekil 20 Otomatik gres yağdanlıklı yatak elemanı Yağdanlıklar ayrı olarak tedarik edilir. Gres nipellerini sökün, yatak elemanına takın ve ürünle temin edilen talimatlara uygun olarak 12 ay içinde boşaltın Sabit seviyeli yağlayıcısı olan yatak elemanı TM Şekil 22 Yağ doldurma Adım İşlem 1 Doldurma tapasını çıkarın. 2 3 Sabit seviyeli yağlayıcıyı menteşe ile bağlayın ve bağlantı dirseğindeki seviyeye ulaşana kadar yağı doldurma deliğinden dökün. Şek. 22'de 1'e bakınız. Sabit seviyeli yağlayıcıyı yağla doldurun ve çalışma konumuna geri getirin. Şimdi yağ, yatak elemanına doldurmaya hazırdır. Dolum işlemi sırasında haznede hava kabarcıkları oluşabilir. Doğru yağ seviyesine ulaşılana dek devam edin. Şek. 22'de 2'ye bakınız. Hazne içinde hiç hava kabarcığı gözükmediğinde, 4 hazneyi tekrar doldurun ve çalışma pozisyonuna geri getirin. Şek. 22'de 3'e bakınız. 5 Doldurma tapasını takın. Tam dolu sabit seviyeli yağlayıcı Doldurma tapası Sabit seviyeli yağlayıcı bulunan yatak elemanında çalışma sırasında korunması gereken yağ seviyesi Şekil 21 Sabit seviyeli yağlayıcısı olan yatak elemanı İkaz Teslim edildiğinde yatak elemanının içinde yağ bulunmaz. TM Yağla doldurulmuş sabit seviyeli yağlayıcının yağ seviyesi Şekil 23 Yağ doldurma Tahliye tapası Dolum aşamasında yağ seviyesi TM Not Yağ koymadan önce yatak elemanına sabit seviyeli yağlayıcı takılmalıdır. Hazne üzerindeki etikette yer alan talimatlara bakın. İkaz Yatak elemanındaki yağ seviyesi daima şek. 23'te görüldüğü gibi olmalıdır. Çalışma sırasında yağ seviyesini düzenli olarak kontrol edin ve gerekirse takviye yapın. Yağ seviyesi her zaman gözetleme camından görülebilir olmalıdır. Yağ seviyesinin kontrolü Sabit seviyeli yağlayıcı düzgün çalıştığı sürece yatak elemanındaki yağ seviyesi de doğru olacaktır. Sabit seviyeli yağlayıcının düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için tahliye tapasından yavaşça yağ dökmeye başlayın. Bu işlemi, haznede hava kabarcıkları oluşup sabit seviyeli yağlayıcı çalışmaya başlayana kadar devam ettirin. 17

18 Türkçe (TR) 7.9 Yatak durumunun izlenmesi Titreşim seviyesi Titreşim seviyesine bakılarak yatakların durumu hakkında fikir edinilebilir. Otomatik gres yağdanlığı veya sabit seviyeli yağlayıcı bulunan yatak elemanlarında şok sinyal metodu (SPM) ile titreşim ölçümü yapmak mümkündür. Bkz. şek Manometre ve mano vakummetre Pompa çalışmasının sürekli takip edilebilmesi için basma kısmına bir manometre ve emme kısmına da bir mano vakummetre takılmasını öneriyoruz. Manometre kapakları sadece test amaçlı açılmalıdır. Manometrelerin ölçme aralığı, pompanın maksimum basma basıncının % 20 üzerinde olmalıdır. Manometreyle pompa flanşlarında ölçüm yaparken, manometrenin dinamik basıncı göstermeyeceğini aklınızda bulundurun. Tüm NK, NKG pompaların emme ve basma flanşlarının çapları birbirinden farklı olduğu için bu flanşlardaki debi değişiklik gösterir. Sonuç olarak, basma flanşındaki manometre, teknik belgelerde belirtilen basınç değerini değil, 1,5 bar'a kadar (veya yaklaşık 15 metre) daha düşük bir basınç değeri gösterebilecektir. Şekil 24 SPM ölçüm noktalı yatak elemanı Otomatik gres yağdanlığı veya sabit seviyeli yağlayıcı bulunan yatak elemanları, SPM bağlantısına hazırdır. Deliklere fabrikada tapa takılmıştır. Bkz. şek. 25. TM Ampermetre Motor yükünü ölçmek için ampermetre bağlanabilir. SPM bağlantısı için tapalı delikler TM Şekil 25 SPM ölçüm ekipmanı bağlantısı için yatak elemanı Sıcaklık Otomatik gres yağdanlığı, gres nipelleri veya sabit seviyeli yağlayıcı bulunan yatak elemanlarında, yatak sıcaklığını izleme işlevi gören Pt100 sensörleri için bağlantı yerleri mevcuttur. Bu sensörler, fabrikada takılabileceği gibi ürüne sonradan da eklenebilir. Bu işlem için Grundfos sensörü uygundur. Pt100 sensörü için 1/4" bağlantı noktası TM Şekil 26 Yatak elemanına yerleştirilen Pt100 sensörleri 18

19 8. Flanş kuvvetleri ve torkları TM Türkçe (TR) Şekil 27 Flanş kuvvetleri ve torkları Gri dökme demir Yatay pompa, z eksen, basma ağzı Yatay pompa, x eksen, basma ağzı Kuvvet [N] Tork [Nm] Çap DN Fy Fz Fx ΣF* My Mz Mx ΣM* Paslanmaz çelik Yatay pompa, z eksen, basma ağzı Yatay pompa, x eksen, basma ağzı Kuvvet [N] Tork [Nm] Çap DN Fy Fz Fx ΣF* My Mz Mx ΣM* * ΣF ve ΣM kuvvetlerin ve torkların vektör toplamlarıdır. Yüklerin hepsi izin verilen maksimum değere ulaşmazsa, değerlerden biri normal sınırın üzerine çıkabilir. Daha fazla bilgi için Grundfos ile irtibata geçin. 19

20 Türkçe (TR) 9. Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı, söz konusu bölgedeki yönetmeliklere uygun olarak yetkili bir kişi tarafından yapılmalıdır. Terminal kutusunun kapağını çıkarmadan ve pompayı sökmeden/yerinden kaldırmadan önce güç kaynağının kapatıldığından emin olun. Pompa harici bir şebeke şalterine bağlanmalıdır. Çalışma voltajı ve frekansı pompanın etiketinde belirtilmiştir. Motorun kurulum alanının güç kaynağına uyumlu olduğundan emin olun. Elektrik bağlantısı, terminal kutusu kapağının içindeki kablo bağlantı şemasına göre yapılmalıdır. Güç kaynağına bağlanan bir ekipman patlayıcı ortamlarda kullanıldığında, ilgili otoritelerin veya meslek örgütlerinin koyduğu genel ya da özel kurallara ve yönetmeliklere uyulmalıdır. 9.1 Motor koruması Üç fazlı motorlar, motor koruyucu devre kesiciye bağlanmalıdır. 3 kw ve üzeri üç fazlı Grundfos MG, MMG motorlarında bir termistör bulunur. Motorun terminal kutusundaki talimatlara bakın. Elektrik bağlantısı, terminal kutusu kapağının arkasında bulunan kablo bağlantı şemasına göre yapılmalıdır. Termal şalteri veya termistörü bulunan motorlar üzerinde tamirat işlemine başlamadan önce motorun soğuma sonrası kendiliğinden açılmayacağından emin olun. 9.2 Frekans dönüştürücü kullanımı Tüm üç fazlı motorlar, bir frekans dönüştürücüye bağlanabilir. Motorun yalıtım sistemi, frekans dönüştürücü çalıştırıldığında daha ağır bir yüke maruz kalır ve yüksek voltajın oluşturduğu girdap akımlarından dolayı motor normalden daha sesli çalışır. Frekans dönüştürücü ile çalıştırılan büyük bir motor, yatak akımları ile yüklenir. Pompa bir frekans dönüştürücü ile çalıştırılıyorsa, aşağıdaki çalıştırma koşullarını kontrol edin: Çalışma koşulları 2, 4 ve 6 kutuplu motorlar, çerçeve boyutu 225 ve daha büyük Gürültü istenmeyen uygulamalar Özellikle gürültü istenmeyen uygulamalar Kablo uzunluğu 500 V'a kadar besleme gerilimi 500 V ile 690 V arasında besleme gerilimi 690 V ve üstü besleme gerilimi 10. Devreye alma ve başlatma Not 10.1 Genel bilgiler İşlem Motor yataklarından birinde elektrik yalıtımın yapılıp yapılmadığını kontrol edin. Grundfos ile irtibat kurun. Motor ile frekans dönüştürücü arasına bir çıkış filtresi takın; voltaj yükselmelerini ve dolayısıyla gürültüyü azaltır. Sinüsoidal filtre takın. Frekans dönüştürücü tedarikçisinin belirttiği özellikleri taşıyan bir kablo takın. Motor ile frekans dönüştürücü arasındaki kablonun uzunluğu motor yükünü etkiler. Motorun frekans dönüştürücü çalışması için uygun olup olmadığını kontrol edin. Motor ile frekans dönüştürücü arasına voltaj yükselmelerini ve gürültüyü azaltacak bir sinüsoidal filtre takın veya motorda güçlendirilmiş yalıtım olup olmadığını kontrol edin. Bir sinüsoidal filtre takın ve motorda güçlendirilmiş yalıtım olup olmadığını kontrol edin. Suyla doldurulup havası alınmadan pompayı başlatmayın. İçme suyu pompalandığında, koruyucular, test sıvısı veya gres gibi yabancı maddeleri temizlemek amacıyla çalıştırmadan önce pompa temiz suyla yıkanmalıdır Salmastra kutulu pompalar Salmastra kutusu olan pompalarda salmastra kovanının doğru takılıp takılmadığını kontrol edin. Pompa mili elle döndürülebilmelidir. Pompa uzun süre çalıştırılmadıysa, sıkışmadığından emin olmak için elle döndürün. Salmastra kutusunu gevşetin veya salmastrayı çıkarın Devreye alma Boru sisteminin yıkanması İkaz Pompa, boru kalıntıları ve kaynak cürufu gibi katı parçacık ihtiva eden sıvıları transfer etmez. Pompa başlatılmadan boru sistemi baştan sona temizlenmeli, yıkanmalı ve temiz suyla doldurulmalıdır. Boru sisteminin pompayla yıkanmasından kaynaklanan herhangi bir hasar garanti kapsamına girmez. 20

21 10.3 Emiş Sıvı seviyesinin pompa girişinin üzerinde olduğu kapalı veya açık sistemler 1. Basma tarafındaki yalıtım valfini kapatın ve emme borusundaki yalıtım valfini yavaşça açın. Pompa ve emme borusu tamamen sıvı ile doldurulmalıdır. 2. Pompanın havasını boşaltmak için emme tapasını gevşetin. Sıvı bittiğinde, emme tapasını sıkın Dönüş yönü kontrolü Dönüş yönünü kontrol ederken pompanın sıvıyla dolu olması gerekir. Pompa gövdesindeki oklar, doğru dönüş yönünü göstermektedir. Pompa ucundan bakıldığında dönüş yönü saat yönünün tersine olmalıdır. Bkz. şek. 28. Türkçe (TR) Sızan suyun yaralanmalara neden olmaması veya motor ile diğer parçalara zarar vermemesi için emme deliğinin yönüne dikkat edin. Sıcak su kurulumlarında, sıcak su yanığından kaynaklanacak yaralanma risklerine özellikle dikkat edin. Soğuk su kurulumlarında, soğuk sudan kaynaklanacak yaralanma risklerine özellikle dikkat edin. Çek valf ile emme işlemi Pompa başlatılmadan önce emme borusu ve pompa, sıvıyla doldurulup havaları alınmalıdır. 1. Basma tarafındaki yalıtım valfini kapatın ve emme borusundaki yalıtım valfini yavaşça açın. 2. Emme tapasını (M) çıkarın. 3. Emme borusu ve pompa tamamen sıvıyla dolana kadar delikten sıvıyı dökün. 4. Emme tapasını (M) takın. Emme borusu, emme tapasından doldurulabilir ve boşaltılabilir. Bkz. şek. 28. Hunili bir emme tapası, alternatif olarak pompanın önüne takılabilir. Sıvı seviyesinin pompa girişinin altında olduğu açık sistemler 1. Pompanın emme tarafında bir yalıtım valfi takılıysa, valf sonuna kadar açık olmalıdır. 2. Basma tarafındaki yalıtım valfini kapatın ve emme ile boşaltma tapasını sıkın. 3. Hunili emme tapası yerine elle havalandırılan bir pompa bağlayın. 4. Havalandırma pompasını fazla basınca karşı korumak için santrifüj pompayla havalandırma pompası arasına bir sürgülü valf takılmalıdır. 5. Elle havalandırılan pompanın sürgülü valfi açıldığında, basma tarafındaki sıvı bitene kadar emme borusunu kısa ve hızlı pompa stroklarıyla havalandırın. 6. Havalandırma pompasının valfini kapatın Çalıştırma Pompayı çalıştırmadan önce pompanın emme tarafındaki yalıtım valfini tamamen açın ve basma tarafındaki yalıtım valfini büyük ölçüde kapalı tutun. Pompayı çalıştırın. Başlatma sırasında pompa kafasındaki/kapağındaki hava tahliye vidasını gevşeterek pompanın havasını alın. Bu işleme, havalandırma deliğinden sabit bir sıvı akışı sağlanana kadar devam edin. Borular tamamen su ile dolduğunda, basma tarafındaki yalıtım valfini tamamen açık hale gelinceye kadar yavaşça açın. İkaz Motor akım tüketimini ölçüp, sonucu motor etiketinde belirtilen nominal akım ile kıyaslayarak aşırı yük olup olmadığını kontrol edin. Aşırı yükleme varsa, bu durum sona erinceye kadar basma tarafındaki valfi sıkın. Çalıştırma sırasında daima motor akımı tüketimini ölçün. Not Sızan suyun yaralanmalara neden olmaması veya motor ile diğer parçalara zarar vermemesi için havalandırma deliğinin yönüne dikkat edin. Sıcak su kurulumlarında, sıcak su yanığından kaynaklanacak yaralanma risklerine özellikle dikkat edin. Soğuk su kurulumlarında, soğuk sudan kaynaklanacak yaralanma risklerine özellikle dikkat edin. Pompa motorunun çıkış gücü belirli bir maksimum debiye göre seçilmişse, fark basıncı beklenenden düşük olduğunda motor aşırı yüklenebilir. Çalıştırma esnasında, pompa motorunun giriş akımı, motor etiketinde belirtilen tam yük akımdan altı kat yüksektir. E M Tahliye tapası Emme tapası TM Şekil 28 Boşaltma ve emme tapası 21

22 Türkçe (TR) 10.6 Salmastra alışma süresi Salmastranın sızdırmazlık yüzleri pompa sıvısı ile yağlanır. Bu durum, salmastrada belirli bir miktar kaçak meydana getirebilir. Pompa ilk defa başlatıldığında veya yeni bir salmastra takıldığında, kaçağın makul bir seviyeye inmesi için salmastranın belli bir süre (alışma süresi) çalıştırılması gerekmektedir. Bu sürenin uzunluğu çalışma koşullarına göre değişir. Değişen çalışma koşullarına bağlı olarak alışma süresi de yeniden başlatılacaktır. Normal koşullar altında sızan sıvı buharlaşır. Bu nedenle de sızıntı tespit edilmez. Kerosen gibi sıvılar buharlaşmaz ve damlalar şeklinde görünür. Bunun salmastra arızası ile ilgisi yoktur. Mekanik salmastralar Mekanik salmastralar hassas bileşenlerdir. Yeni kurulmuş bir pompanın mekanik salmastrası arızalanırsa, bu genellikle ilk birkaç saat içindeki çalıştırma süresinde olur. Bu tür arızalar genellikle salmastraların ya da tampon bölge borularının yanlış kurulmasından ve/veya montaj sırasında pompanın düzgün taşınmamasından kaynaklanır. Salmastra kutusu Salmastra kutusu, mili ve salmastrayı yağlayacak yeterli sıvının geçişinin sağlanması için başlatma sırasında çok sıkı olmamalıdır. Salmastra gövdesinin ve salmastra kutusunun sıcaklığı pompa parçalarıyla aşağı yukarı aynı sıcaklığa ulaştığında, salmastra kutusunun başlatılması tamamlanmıştır. Salmastra kutusunda çok fazla kaçak oluşursa, pompa çalışırken kovanı hafif ve eşit oranda sıkın. Salmastra kutusundan gelen birkaç damla yağ, yağlamanın sürekliliğini sağlar ve salmastrayı ya da mil kovanını korur. Dakikada 40 ila 60 damla öneriyoruz. 11. Bakım 11.1 Pompa Üründe çalışmaya başlamadan önce, gücü kapatın. Güç kaynağının kazara açılmayacağından emin olun. Pompa bakım gerektirmez Mekanik salmastralar Mekanik salmastralar bakım gerektirmez, neredeyse hiç kaçak yapmaz. Fazla miktarda ve gittikçe artan bir kaçak oluşursa, mekanik salmastranın hemen kontrol edilmesi gerekir. Kayan yüzeyler zarar görmüşse, tüm salmastra değiştirilmelidir. Mekanik salmastralar, büyük bir özenle kullanılmalıdır Salmastra kutusu Salmastra kutusu çok fazla kaçak yapıyor ve daha fazla sıkılmıyorsa, salmastra kutusunun sızdırmazlığı yeniden sağlanmalıdır. Sökme aşamasından sonra mil kovanını, haznesini ve salmastra kovanını temizleyip kontrol edin. Daha fazla bilgi için NK servis talimatlarına bakabilirsiniz Salmastra halkalarının değiştirilmesi Motor dur/kalk 1 Çerçeve boyutu Bir saatteki maksimum başlatma sayısı Kutup sayısı Ekipmanın izlenmesi için referans değerleri İlk aşamada, aşağıdaki parametre değerleri gereklidir: titreşim seviyesi - SPM ölçüm noktalarını kullanın yatak sıcaklığı - sensörler varsa giriş ve çıkış basınçları - manometre kullanın. Bu değerler, çalışmada anormal bir durum görüldüğünde referans olarak alınabilir. 2 Şekil 29 Salmastra kutusu kesit görünümü Konum Açıklama 1 Salmastra kutusu kovanı 2 Salmastra bileziği 3 Dağıtım bileziği TM Salmastra bileziklerini değiştirirken aşağıdaki adımları uygulayın: 1. Salmastra kutusu kovanını gevşetin ve sökün. 2. Eski salmastra bileziği ve varsa dağıtım bileziğini sökün ve dağıtım bileziği arkasındaki salmastra bileziklerini bir bilezik kancası ile çıkarın. 3. Yeni iki salmastra bileziğini teker teker takın. Mafsalları 120 dereceye getirerek yerlerine sıkıca bastırın. 4. Varsa dağıtım bileziğini takın. 5. D24/D32 için bir ve D42/D48/D60 için iki salmastra bileziği daha takın ve mafsalları 120 dereceye getirin. Herhangi bir dağıtım bileziği kullanılmazsa, iki ek salmastra bileziği gerekir. 6. Salmastra kutusu kovanını geri takın. 22