Transdüser ve Sensör Kavramı
|
|
- Hazan Durmaz
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2 2 Transdüser ve Sensör Kavramı Tanımı Fiziksel ortam değişikliklerini (ısı, ışık, basınç, ses, vb.) algılayan elemanlara Sensör (İng. Sensor), algıladığı bilgiyi elektrik enerjisine çeviren elemanlara Transduser (İng. Transducer) denir. Çeşitli Sensör ve Transdüser lerin Fiziksel Görünümleri
3 Çeşitleri 3 Kullanıldıkları yerlere ve algıladıkları fiziksel büyüklüklere göre sensör ve transdüser ler çeşitli tiplere ayrılırlar. * Isı transdüser ve sensörleri * Manyetik transdüser ve sensörler * Basınç (gerilme) transdüserleri * Optik transdüser ve sensörler * Ses transdüser ve sensörleri Transdüserlerin bir kısmı pasif elemandır. Pasif elemanın çalışması için dışarıdan elektrik enerjisinin uygulanması gerekir. Foto direnç,kondansatör, mikrofon bunlara bir örnektir. Aktif transdüserler ise ölçülecek büyüklüklerle uyarılırlar. Bunlara dışarıdan bir enerji uygulanmaz. Termoçift, fotovoltaik, piezoelektrik bunlara bir örnektir.
4 Kullanıldıkları Yerler 4 Sensör ve Transdüser ler, endüstriyel alanlardan, gündelik hayata kadar bir çok yerde kullanılmaktadır. * Güvenlik ve Hırsız Sistemlerinde kullanılan Hareket Sensörleri, * Yangın ve duman için ikaz ve ihbar sensörleri, * Otomatik Kapılar için Yaklaşım Sensörleri, * Park ve yanaşma sensörleri, * Isı ve Işık Sensörleri * Elektronik Teraziler için baskı, basınç ve gerilme sensörleri v.b gibi sayılabilecek onlarca alanlarda sensör ve transdüserler sıklıkla kullanılmaktadır. Sensör ve Transdüserler, genellikle endüstriyel alanlardaki, makine ve cihazlarda da sıklıkla kullanılmaktadır. Barkod okuyucu sistemlerinde, güvenli makine çalışma alanlarında, Ürün Sayma Sistemlerinde, Görüntülü ürün işleme sistemlerinde, endüstriyel fırınların sıcaklık kontrollerinde ve daha bir çok endüstriyel alanlarda karşımıza çıkmaktadırlar.
5 5 Araç Park ve Yanaşma Sistemi Elektronik Terazi Taşıt Tanıma Sistemi Güvenlik Sistemi Barkod Okuma Sistemi Otomatik Kapı Sistemleri
6 6 1-) Termistör Termistör, üzerine uygulanan ısıya göre direnç değeri değişen devre elemanıdır. Ortam sıcaklığı değiştiği zaman, termistör bu sıcaklık değişimini hissedecek ve direnç değerini kendisi ayarlayacaktır. Uygulanan ısıya göre direnç değerini artıran veya azaltan tipleri vardır. NTC ve PTC olarak ikiye ayrılır. a) Pozitif Sıcaklık Katsayılı Termistör (PTC) PTC (Positive Temperature Coefficient Pozitif Sıcaklık Katsayısı) termistörü, Üzerindeki ısı arttırıldığı zaman direnç değeri artan, yani direnci, ısı ile doğru orantılı olarak değişen devre elemanıdır. Özellikle, Televizyonlarda demanyetize (degaussing) devrelerinde, endüstriyel elektronikte motorların sıcaklıktan korunması, ısı kontrol devrelerinde v.b yerlerde sık kullanılır. PTC nin fiziksel görünümü yandaki gibidir.
7 7 Elektronik devrelerde, gerilim bölücü dirençlerle birlikte kullanılırlar. Isı ile direncinin değişmesi sonucu çıkışı uçlarında gerilim değişikliği meydana getirir. Bu gerilim değişikliği ile transistör ve röle gibi devre elemanları yardımı ile yük kontrolü yapılır. PTC nin Devrede Gerilim Bölücü Direnç ile Kullanılması PTC, gerilim bölücü direnç ile kullanılırken iki şekilde devre bağlantısı yapılır. Birinci bağlantı şeklinde PTC şaseye yakın bağlanır. Bu bağlantı şekline Pull Down bağlantı adı verilir. İkinci bağlantı şeklinde PTC besleme gerilimine yakın bağlanır. Bu bağlantı şekline Pull Up bağlantı adı verilir. Bu bağlantı şekillerine göre, PTC ve dirençten oluşan gerilim bölücü devre, sıcaklığa bağlı olarak çıkışlarında bir gerilim değeri üretir.
8 8 a) PTC nin Şaseye Yakın Bağlanması (Pull Down) PTC nin şaseye yakın bağlantısı sırasında, üzerine ısı uygulanırsa, uçlarında yüksek çıkış gerilimi elde edilir. PTC direnci, ısı ile artacağı için üzerinde düşen gerilim değeri artar. PTC üzerinde ısı yok iken, direnci düşüktür. Üzerinde düşen gerilim miktarı da düşük olacaktır. Devre bu hali ile çıkış uçlarında HIGH (Yüksek) ve LOW (Düşük) gerilim değerleri üretir. Devrenin çıkış ucuna bir transistör, tristör veya İşlemsel Yükselteç adı verilen bir devre elemanı bağlanırsa, PTC ısıyı algılayan bir sensör gibi çalışır ve çıkışa bağlanan Röle, LED, Motor v.b elemanların çalışması veya durması sağlanır.
9 9 b) PTC nin Beslemeye Yakın Bağlanması (Pull Up) PTC nin beslemeye yakın bağlantısı sırasında, üzerine ısı uygulanırsa, devrenin çıkış uçlarında düşük gerilim elde edilir. PTC direnci, ısı ile artacağı için gerilim bölücü direnç üzerinde düşen gerilim değeri azalacaktır. PTC üzerinde ısı yok iken, direnci düşüktür. R1 direnci üzerinde düşen gerilim miktarı da yüksek olacaktır. Devre bu hali ile çıkış uçlarında HIGH (Yüksek) ve LOW (Düşük) gerilim değerleri üretir. Devrenin çıkış ucuna bir transistör, tristör veya İşlemsel Yükselteç adı verilen bir devre elemanı bağlanırsa, PTC ısıyı algılayan bir sensör gibi çalışır ve çıkışa bağlanan Röle, LED, Motor v.b elemanların çalışması veya durması sağlanır.
10 10 PTC üzerindeki sıcaklığa bağlı olarak, direnç değerinin nasıl değiştiği yandaki grafikte görülmektedir. Sıcaklık arttıkça, PTC direnci de doğrusala yakın bir şekilde artmaktadır. Genellikle, PTC üzerinde varsayılan direnç değerleri yazmaktadır. Farklı kodlamalar olsa da genellikle 10K, 103, 50K, 503 v.b rakamsal değerler kullanılır. Bu direnç değerleri oda sıcaklığında ölçülen direnç değerleridir. Uygulanan sıcaklıkla değişen direnç değeri, sıcaklık kaldırıldığı zaman tekrar varsayılan değere düşer. PTC gibi sıcaklıkla değer değiştiren devre elemanları, sıcaklığı algılayabilmek için ısı oluşabilecek ortamlara yakın bağlanır.
11 11 PTC nin AVO Metre ile Ölçülmesi PTC, önce oda sıcaklığında (soğuk iken) varsayılan direnci ölçülür, daha sonra da ısıtılarak sıcak iken direnç değeri ölçülür. 1. ölçümde soğuk direnci, 15 KΩ olan PTC kullanılacaktır. Farklı değere sahip PTC ler aynı yöntemle ölçülebilir. * AVO metre gerekli kademeye alınır. * Problar, el değdirilmeden PTC ye dokundurulur. * PTC direnci ölçülür. Bu direnç, PTC nin oda sıcaklığındaki yaklaşık direnç değeridir.
12 12 Isı Kaynağı (Havya) 2. ölçümde PTC Termistörüne Yüksek bir ısı kaynağı (Havya) değdirilir. Yaklaşık 200 ºC ısıda PTC nin direncinin çıkacağı Maksimum değer görüntülenir. * AVO metre gerekli kademeye alınır. * Problar, el değdirilmeden PTC ye dokundurulur. * PTC havya ile ısıtılarak, değişen (yükselen) direnci ölçülür. PTC direncindeki değer yükselmesi sabitlenince ölçüm bırakılır. * PTC den havya çekilince soğumaya ve direnci düşmeye başlar. Bu durumda PTC sağlamdır.
13 13 b) Negatif Sıcaklık Katsayılı Termistör (NTC) NTC (Negative Temperature Coefficient Negatif Sıcaklık Katsayısı) termistörü, Üzerindeki ısı arttırıldığı zaman direnç değeri azalan, yani direnci, ısı ile ters orantılı olarak değişen devre elemanıdır. Özellikle, endüstriyel elektronikte motorların sıcaklıktan korunması, ısı kontrol devrelerinde v.b yerlerde sık kullanılır. NTC nin fiziksel görünümü yandaki gibidir. NTC ler, elektronik devrelerde, gerilim bölücü dirençlerle birlikte kullanılırlar. Isı ile direncinin değişmesi sonucu çıkışı uçlarında gerilim değişikliği meydana getirir. Bu gerilim değişikliği ile transistör ve röle gibi devre elemanları yardımı ile yük kontrolü yapılır.
14 14 NTC nin Devrede Gerilim Bölücü Direnç ile Kullanılması NTC, gerilim bölücü direnç ile kullanılırken iki şekilde devre bağlantısı yapılır. Birinci bağlantı şeklinde NTC şaseye yakın bağlanır. Bu bağlantı şekline Pull Down bağlantı adı verilir. İkinci bağlantı şeklinde NTC besleme gerilimine yakın bağlanır. Bu bağlantı şekline Pull Up bağlantı adı verilir. Bu bağlantı şekillerine göre, NTC ve dirençten oluşan gerilim bölücü devre, sıcaklığa bağlı olarak çıkışlarında bir gerilim değeri üretir. a) NTC nin Şaseye Yakın Bağlanması (Pull Down) NTC nin şaseye yakın bağlantısı sırasında, üzerine ısı uygulanırsa, uçlarında düşük çıkış gerilimi elde edilir. NTC direnci, ısı ile azalacağı için üzerinde düşen gerilim değeri de azalır.
15 15 NTC üzerinde ısı yok iken, direnci yüksektir. Üzerinde düşen gerilim miktarı da yüksek olacaktır. Çıkış gerilimi ; Hem ısı var iken, hem de ısı yok iken bu formül ile bulunur. Devre bu hali ile çıkış uçlarında HIGH (Yüksek) ve LOW (Düşük) gerilim değerleri üretir. Devrenin çıkış ucuna bir transistör, tristör veya İşlemsel Yükselteç adı verilen bir devre elemanı bağlanırsa, NTC ısıyı algılayan bir sensör gibi çalışır ve çıkışa bağlanan Röle, LED, Motor v.b elemanların çalışması veya durması sağlanır.
16 16 b) NTC nin Beslemeye Yakın Bağlanması (Pull Up) NTC nin beslemeye yakın bağlantısı sırasında, üzerine ısı uygulanırsa, devrenin çıkış uçlarında yüksek gerilim elde edilir. NTC direnci, ısı ile azalacağı için gerilim bölücü direnç üzerinde düşen gerilim değeri artacaktır. NTC üzerinde ısı yok iken, direnci yüksektir. R1 direnci üzerinde düşen gerilim miktarı da düşük olacaktır. Devre bu hali ile çıkış uçlarında HIGH (Yüksek) ve LOW (Düşük) gerilim değerleri üretir. Devrenin çıkış ucuna bir transistör, tristör veya İşlemsel Yükselteç adı verilen bir devre elemanı bağlanırsa, NTC ısıyı algılayan bir sensör gibi çalışır ve çıkışa bağlanan Röle, LED, Motor v.b elemanların çalışması veya durması sağlanır.
17 17 NTC üzerindeki sıcaklığa bağlı olarak, direnç değerinin nasıl değiştiği yandaki grafikte görülmektedir. Sıcaklık arttıkça, NTC direnci de doğrusala yakın (daha çok logaritmik) bir şekilde azalmaktadır. Genellikle, NTC üzerinde varsayılan direnç değerleri yazmaktadır. Farklı kodlamalar olsa da genellikle 10K, 103, 50K, 503 v.b rakamsal değerler kullanılır. Bu direnç değerleri oda sıcaklığında ölçülen direnç değerleridir. Uygulanan sıcaklıkla değişen direnç değeri, sıcaklık kaldırıldığı zaman tekrar varsayılan değere düşer.
18 18 NTC nin AVO Metre ile Ölçülmesi 10 KΩ dirençli NTC NTC ölçümü için ilk önce NTC soğuk iken (oda sıcaklığında), daha sonra NTC üzerinde ısı var iken ölçüm yapılacaktır. 1. ölçümde soğuk direnci, 10 KΩ olan NTC kullanılacaktır. Farklı değere sahip NTC ler aynı yöntemle ölçülebilir. * AVO metre gerekli kademeye alınır. * Problar, el değdirilmeden NTC ye dokundurulur. * NTC direnci ölçülür. Bu direnç, NTC nin oda sıcaklığındaki varsayılan yaklaşık direnç değeridir.
19 19 Yüksek Isı Kaynağı (Havya) 10 KΩ dirençli NTC 2. ölçümde NTC termistörüne Yüksek bir ısı kaynağı (Havya) değdirilir. Yaklaşık 200 ºC ısıda NTC nin direncinin ineceği Minimum değer görüntülenir. * AVO metre gerekli kademeye alınır. * Problar, el değdirilmeden NTC ye dokundurulur. * NTC havya ile ısıtılarak, değişen (düşen) direnci ölçülür. NTC direncindeki değer düşmesi sabitlenince ölçüm bırakılır. * NTC den havya çekilince soğumaya ve direnci artmaya başlar. Bu durumda NTC sağlamdır.
20 20 Renk Kodlu Termistörlerin Değerinin Bulunması Termistörler, renk kodları ile kodlandıkları zaman ister NTC olsun, isterse PTC olsun aynı şekilde okunurlar. Sabit dirençler için geçerli olan renk kodları aynen termistörler için de geçerlidir. Aşağıdaki şekil de bir termistörün renk bandları görülmektedir. Örnek olarak; 1.band = Kırmızı (2) 2.band = Mor (7) 3.band = Kahverengi (1) renklerine sahip bir termistörün direnç değeri aynen sabit direnç gibi bulunur. 270
21 21 Örnek - 1; 1.band = Sarı (4) 2.band = Mor (7) 3.band = Turuncu (3) Ω = 47 KΩ Örnek - 2; 1.band = Turuncu (3) 2.band = Siyah (0) 3.band = Turuncu (3) Ω = 30 KΩ Örnek - 3; 1.band = Yeşil (5) 2.band = Siyah (0) 3.band = Kırmızı (2) 5000 Ω = 5 KΩ
22 22 Üzerinde Rakam Yazan Termistörlerin Değerinin Bulunması Termistörler, Rakamlar ile kodlandıkları zaman ister NTC olsun, isterse PTC olsun aynı şekilde okunurlar. Örnek : Yandaki NTC üzerinde 153 yazmaktadır. İlk iki 15 rakamı aynen yazılır. Son 3 rakamı kadar 0 (sıfır) yazılır Ω = 15 KΩ Örnek : Yandaki PTC üzerinde 102 yazmaktadır. İlk iki 10 rakamı aynen yazılır. Son 2 rakamı kadar 0 (sıfır) yazılır Ω = 1 KΩ Örnek : Yandaki NTC üzerinde 15K yazmaktadır. NTC direnç değeri direk olarak okunur. 15 KΩ Örnek : Yandaki PTC üzerinde 10R yazmaktadır. NTC direnç değeri direk olarak okunur. 10R = 10 Ω
23 NTC Isı Kontrol Devresi 23 Yukarıdaki şekilde transistörler ile yapılmış basit bir ısı kontrol devresi görülmektedir. Devre, ortam soğuk iken çalışacak şekilde düzenlenmiştir. NTC soğuk iken direnci yüksektir ve ilk transistör kesimde, ikincisi transistör 2,2K üzerinden iletimdedir. Röle kontakları çekilidir. NTC ısıtıldığı zaman, direnci düşer ve birinci transistör iletime geçer. Beyz gerilimi şase potansiyeline çekilen ikinci transistör kesime girer. Röle kontakları bırakır.
24 PTC Isı Kontrol Devresi (Termostat) 24 Elektronik termostat devresi, fark yükselteç ve röle sürücü katı olmak üzere iki kısımda incelenebilir. Sıcaklık, trimpot ile ayarlanan değere karşılık geldiği zaman fark yükselteci dengededir ve fark yükseltecinin çıkışı, röle sürücü katını kesimde tutacak bir değere sahiptir. Röle sürücü transistörü kesimde ve röle çekili değildir. PTC nin kontrol ettiği devrenin veya sistemin sıcaklık değeri ayarlanan sıcaklık değerinin üzerine çıktığı anda fark yükseltecindeki PTC nin direnç değeri artacaktır. Bu artma fark yükseltecinin dengesini bozar ve röle sürücü katı iletime geçerek röle kontakları konum değiştirir.
25 25 2-) Termokupul (Thermo Couple Isıl Çift) Termokupul nedir? Termokupul iki farklı alaşımın, ucunun kaynaklanması ile oluşturulan basit bir sıcaklık ölçüm elemanıdır. Kaynak Noktası Sıcak Nokta, diğer açık iki uç Soğuk Nokta (veya Referans Noktası) olarak anılır.
26 26 Termokupul olayı, sıcak nokta ile soğuk nokta arasındaki sıcaklık farkından doğar. Sıcaklık farkı ile orantılı olarak soğuk nokta uçlarında mv (mili Volt) mertebesinde DC bir gerilim oluşur. Termokupullar yaygın olarak kullanılan sıcaklık sensörleridir. Fiyatları ucuz, ölçüm aralıkları geniştir. 200 C ile C arasında sıcaklık ölçümü yapabilir.
27 Termokupulun Fiziksel Görünümleri 27 Endüstriyel Tip Termokupullar. Şofben ve Kombi gibi su ısıtıcı cihazlarda kullanılan Termokupul. Pilot alevi ile ısıtılan termokupul, çıkışlarında ürettiği gerilim ile magnet-ventil denilen manyetik vanayı açar.
28 Termokupul Çeşitleri 28 Termokupullar, kullanılan metal alaşımların türlerine ve sıcaklık cevap sürelerine göre çeşitli tiplere ayrılırlar. Yaygın olarak kullanılan Termokupul çeşitleri ; E tipi termokupul, J tipi termokupul, K tipi termokupul, N tipi termokupul, R tipi termokupul, S tipi termokupul, T tipi termokupul,
29 29 E Tipi Termokupul (Kromel Konstantan) E tipi termokupullar, Kromel ve Konstantan alaşımlarından oluşur C ile 1000 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler. J Tipi Termokupul (Demir Konstantan) J tipi termokupullar, Demir ve Konstantan alaşımlarından oluşur. K tipi termokupullardan daha az kullanılan termokupul tipidir. 0C ile 750 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler. K Tipi Termokupul (Kromel Alumel) K tipi termokupullar, Kromel ve Alumel alaşımlarından oluşur. Genel amaçlı uygulamalar için yaygın olarak kullanılan termokupul tipidir. 100 C ile 1300 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler.
30 30 N Tipi Termokupul (Nikrosil Nisil) N tipi termokupullar, Nikrosil ve Nisil adı verilen alaşımlarından oluşur. Yüksek kararlılığa ve yüksek ısı aralığına sahip termokupul tipidir. Fiyatları pahalıdır. 230 C ile 1300 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler. R Tipi Termokupul (Platinyum Rodyum) R tipi termokupullar, Platinyum ve %13 Rodyum alaşımlarından oluşur. Pahalı ve endüstride kullanılan termokupul tipidir. 0 C ile 1600 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler. S Tipi Termokupul (Platinyum Rodyum) S tipi termokupullar, R tipi termokupullar gibi Platinyum ve %10 Rodyum alaşımlarından oluşur. Pahalı ve endüstride kullanılan termokupul tipidir. 0 C ile 1600 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler.
31 31 T Tipi Termokupul (Bakır Konstantan) T tipi termokupullar, Bakır ve Konstantan alaşımlarından oluşur C ile 350 C arasındaki sıcaklıkları ölçebilirler. Termokupul Renk Kodları
32 32 Termokupul Uygulama Devresi
33 3-) Termostat (Bi-metal Termostat) 33 Limit Termostat ismiyle de anılırlar. Sıcaklığın algılanacağı yerlere monte edilirler. İçlerinde bulunan bi-metal şerit, ısı ile form (şekil) değiştirerek devreyi açar veya kapatır. İki tipi vardır. 1-) Normalde Kapalı Termostat 2-) Normalde Açık Termostat Termostat ın Fiziksel Görünümü
34 Termostat Nerelerde Kullanılır? 34 Sıcaklık bulunan ortamlarda genelde emniyet amaçlı kullanılır. Kombilerde emniyet termostatı olarak kullanılır. Soğutucu kullanılan, Fan ile soğutma yapılan elektronik devrelerde sıcaklık ile devreyi açmak veya kapatmak için kullanılır. 1-) Normalde Kapalı Termostat Üzerinde ISI yok iken kontakları kapalı olan termostattır. İki ucu AVO metre ile ölçülünce iletimde olduğu görülecektir. Çalışma sıcaklıkları, gerilimleri ve akımları üzerlerinde yazar. Bağlı olduğu noktadaki ISI, termostatın çalışma sıcaklığına ulaşınca bi-metal hareket ederek açılır. Devreyi keser.
35 35 Yandaki şekilde, sürekli olarak hava üfleyen bir FAN motorunu kontrol eden termostat devresi görülmektedir. Termostat, normalde kapalı (ON) termostattır. Bağlı olduğu alandaki ISI artınca, termostat açılır ve motora giden elektrik akımını keser. Motor durur. ISI azalınca, termostat tekrar iletime geçer ve motor hava üflemeye devam eder. Termostat yanda görülmektedir. Üzerinde yazılar olan kısım, ISI ALGILAMA UCU dur. Diğer iki terminal, devreye bağlanan anahtarlama uçlarıdır. Yandaki termostat, 250V gerilim, 10A akım ve 45 ºC derecede çalışır.
36 2-) Normalde Açık Termostat 36 Üzerinde ISI yok iken kontakları açık olan termostattır. İki ucu AVO metre ile ölçülünce iletim olmadığı (açık devre) görülecektir. Bağlı olduğu noktadaki ISI, termostatın çalışma sıcaklığına ulaşınca bi-metal hareket ederek kontakları kapatır. Devreden akım geçmesini sağlar. Bu termostat, Normalde Kapalı Termostatın tersidir. Ters şekilde çalışır. ISI uygulandığında kontakları kapatır. ISI azalıp, termostatın çalışma sıcaklığının altına düştüğü zaman, bi-metal kontaklar açılır ve devreyi açık devre haline getirir.
37 37 Yandaki şekilde, normal şartlarda çalışmayan, sıcaklık artınca devreyi kapatan ve FAN motorunu çalıştıran termostat devresi görülmektedir. Termostat, normalde açık (OFF) termostattır. Bağlı olduğu alandaki ISI artınca, termostat kapanır ve motora elektrik akımı uygular. Motor çalışmaya başlar. ISI azalınca, termostat tekrar kapalı duruma geçer ve motoru durdurur. 4-) Yarıiletken Sıcaklık Sensörleri Yarıiletken sıcaklık sensörleri, yarı iletken malzemeler kullanılarak, entegre devre haline getirilmiş, genellikle doğrusal (lineer) çıkış veren sıcaklık sensörleridir. Mikrodenetleyici ve mikroişlemci devreleri ile uyumlu çalışacak şekilde üretilmişlerdir. Tepki süreleri diğer sensörlere göre daha hızlıdır. Yaygın olarak kullanılan tipleri LM35 ve AD590 dır.
38 38 Yarıiletken Sıcaklık Sensörlerinin Özellikleri Lineer (doğrusal) çıkış sinyali üretirler. Boyutları ufaktır. Ufak devreler kurulabilir. -40 ºC ile +120 ºC arasında sıcaklık ölçebilirler. İstenilen sıcaklık değerini ölçmek için kalibre edilebilirler. Termal bağlantı olmadan da belli bir uzaklıktan sıcaklık ölçebilirler. Amplifikatörler, güç kaynakları, sayısal sinyal işleme ve mikroişlemci devrelerinde kullanılmaya uygundurlar. Termokupullar gibi çok yüksek sıcaklıkları ölçememeleri, kullanım alanlarını kısıtlasa da çalıştıkları sıcaklık aralıklarında doğru ölçüm sonuçları üretirler. AD590 AD590 ve LM35 in fiziksel görünümleri yandaki gibidir.
39 39 Yarıiletken Sıcaklık Sensörlerinin Tipleri 1-) Gerilim çıkışlı sıcaklık sensörü 2-) Akım çıkışlı sıcaklık sensörü 3-) Sayısal (Dijital) çıkışlı sıcaklık sensörü 4-) Direnç çıkışlı sıcaklık sensörü 5-) Diyot sıcaklık sensörü LM35 Uygulama Devresi Yandaki şemada, LM35 yarıiletken sıcaklık sensörü ve işlemsel yükselteç (OP-AMP) entegresi ile yapılmış devre görülmektedir. TLC271 işlemsel yükselteci LM35 in çıkışında, sıcaklığa bağlı olarak ürettiği gerilim ile P1 potu ile ayarlanan referans gerilimini karşılaştırarak bir çıkış değeri üretir. Çıkışa röle, motor v.b bir devre elemanı bağlanabilir.
40 SUNUM SONU
Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Transdüser ve Sensör Kavramı Fiziksel ortam değişikliklerini (ısı, ışık, basınç, ses, vb.) algılayan elemanlara sensör, algıladığı bilgiyi elektrik enerjisine çeviren elemanlara
DetaylıSensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL İçerik Algılama Teknolojisi Algılama Mekanizması Uygun Sensör SENSÖR SİSTEMİ Ölçme ve Kontrol Sistemi Transdüser ve Sensör Kavramı Günlük hayatımızda ısı, ışık, basınç
Detaylı9- ANALOG DEVRE ELEMANLARI
9- ANALOG DEVRE ELEMANLARI *ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI *Herhangi bir fiziksel olayı ifade eden büyüklüklere işaret denmektedir. *Zaman içerisinde kesintisiz olarak devam eden işaretlere Analog işaret
DetaylıSıcaklık ( Isı ) Sensörleri Tarihçesi by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer
İÇİNDEKİLER Sıcaklık ( Isı ) Sensörleri Tarihçesi 1. Sıcaklık ( Isı ) Sensörleri nedir? 1.1 Genel Tanıtım 1.2 Genel Özellikleri 2. Sıcaklık ( Isı ) Sensör Çeşitleri ve Tanımları 2.1 PTC (Positive Temperature
DetaylıDENEY 5 : TRANSİSTÖRÜN ZAMAN, ISI VE IŞIK ANAHTARI OLARAK KULLANILMASI
DENEY 5 : TRANSİSTÖRÜN ZAMAN, ISI VE IŞIK ANAHTARI OLARAK KULLANILMASI Amaç : Endüstride anahtar olarak kullanılan transistörün kesim ve doyum durumlarındaki çalışmalarını incelemek. Transistörün zaman,
DetaylıSıcaklık Nasıl Ölçülür?
Sıcaklık Nasıl Ölçülür? En basit ve en çok kullanılan özellik ısıl genleşmedir. Cam termometredeki sıvıda olduğu gibi. Elektriksel dönüşüm için algılamanın farklı metotları kullanılır. Bunlar : rezistif
DetaylıELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Elektrik ve Elektronik Ölçmeler Laboratuvarı Deney Adı: Sensörler. Deney 5: Sensörler. Deneyin Amacı: A.
Deneyin Amacı: Deney 5: Sensörler Sensör kavramının anlaşılması, kullanım alanlarının ve kullanım yerine göre çeşitlerinin öğrenilmesi. Çeşitli sensör tipleri için çalışma mantığı anlaşılıp sağlamlık testi
DetaylıDeğişken Doğru Akım Zaman göre yönü değişmeyen ancak değeri değişen akımlara değişken doğru akım denir.
DC AKIM ÖLÇMELERİ Doğru Akım Doğru akım, zamana bağlı olarak yönü değişmeyen akıma denir. Kısa gösterimi DA (Doğru Akım) ya da İngilizce haliyle DC (Direct Current) şeklindedir. Doğru akımın yönü değişmese
DetaylıSICAKLIK ALGILAYICILAR
SICAKLIK ALGILAYICILAR AVANTAJLARI Kendisi güç üretir Oldukça kararlı çıkış Yüksek çıkış Doğrusal çıkış verir Basit yapıda Doğru çıkış verir Hızlı Yüksek çıkış Sağlam Termokupldan (ısıl İki hatlı direnç
DetaylıELEKTRİK ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI
ELEKTRİK ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI BCP103 Öğr.Gör. MEHMET GÖL 1 Ders İçeriği Analog ve sayısal sinyal kavramları ler, çeşitleri, uygulama yerleri, direnç renk kodları Kondansatörler, çalışması, çeşitleri,
DetaylıALGILAYICILAR (SENSÖRLER-TRANSDÜSERLER)
ALGILAYICILAR (SENSÖRLER-TRANSDÜSERLER) SENSÖRLER-TRANSDÜSERLER Fiziksel ortam değişikliklerini (ısı, ışık, basınç, ses, vb.) algılayan cihazlara algılayıcılar denir. Algılayıcılar, fiziksel ortam ile
DetaylıDİRENÇ ÇEŞİTLERİ. Sabit dirençler Ayarlı dirençler Entegre tipi dirençler Özel (ortam etkili) dirençler
DİRENÇ ÇEŞİTLERİ Sabit dirençler Ayarlı dirençler Entegre tipi dirençler Özel (ortam etkili) dirençler Sabit dirençler Direnç değerleri sabit olan, yani değiştirilemeyen elemanlardır. Ayarlı dirençler
DetaylıDirençler. 08 Aralık 2015 Salı 1
Dirençler 08 Aralık 2015 Salı 1 Tanımı ve İşlevi Dirençler elektrik akımına zorluk gösteren elektronik devre elemanlarıdır. Direnç R harfi ile gösterilir, birimi ohmdur. Omega simgesi ile gösterilir (Ω).
DetaylıAşağıdaki şekillerden yararlanarak test soruların cevaplarını vermeye çalışınız.
Aşağıdaki şekillerden yararlanarak test soruların cevaplarını vermeye çalışınız. Aşağıdaki Tariflerin boşluklarına uygun kelimeleri seçiniz izi 1. Ortamdaki ısı,ışık, ses, basınç gibi değişiklikleri algılayan
DetaylıSENSÖRLER VE TRANSDÜSERLER
SENSÖRLER VE TRANSDÜSERLER 1. SENSÖR VE TRANSDÜSER KAVRAMLARI Tüm fiziksel ortam değişikliklerini (ısı, ışık, basınç, ses, vb.) bizim yerimize algılayan cihazlara sensör, algıladığı bilgiyi elektrik enerjisine
DetaylıGERİLİM REGÜLATÖRLERİ DENEYİ
GERİLİM REGÜLATÖRLERİ DENEYİ Regüleli Güç Kaynakları Elektronik cihazlar harcadıkları güçlere göre farklı akımlara ihtiyaç duyarlar. Örneğin; bir radyo veya amplifikatörün hoparlöründen duyulan ses şiddetine
DetaylıMakine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi. Ders Notu-2 Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU
Makine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi Ders Notu-2 Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU DİRENÇLER Direnci elektrik akımına gösterilen zorluk olarak tanımlayabiliriz. Bir iletkenin elektrik
DetaylıMOTOR KORUMA RÖLELERİ. Motorların şebekeden aşırı akım çekme nedenleri
MOTOR KORUMA RÖLELERİ Motorlar herhangi bir nedenle normal değerlerinin üzerinde akım çektiğinde sargılarının ve devre elemanlarının zarar görmemesi için en kısa sürede enerjilerinin kesilmesi gerekir.
DetaylıKaradeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I ENDÜSTRİYEL KONTROL UYGULAMALARI
Öğr. Gör. Oğuzhan ÇAKIR 377 42 03, KTÜ, 2010 1. Deneyin Amacı Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I ENDÜSTRİYEL KONTROL UYGULAMALARI CDS (Kadmiyum
DetaylıDENEY 1 DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ
DENEY 1 DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ 1.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde diyotların akım-gerilim karakteristiği incelenecektir. Bir ölçü aleti ile (volt-ohm metre) diyodun ölçülmesi ve kontrol edilmesi (anot ve katot
DetaylıDENEY 16 Sıcaklık Kontrolü
DENEY 16 Sıcaklık Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Sıcaklık kontrol elemanlarının türlerini ve çalışma ilkelerini öğrenmek. 2. Bir orantılı sıcaklık kontrol devresi yapmak. GİRİŞ Solid-state sıcaklık kontrol
DetaylıAşağıdaki formülden bulunabilir. S16-Kesiti S1=0,20 mm²,uzunluğu L1=50 m,özdirenci φ=1,1 olan krom-nikel telin direnci kaç ohm dur? R1=?
S1-5 kw lık bir elektrik cihazı 360 dakika süresince çalıştırılacaktır. Bu elektrik cihazının yaptığı işi hesaplayınız. ( 1 saat 60 dakikadır. ) A-30Kwh B-50 Kwh C-72Kwh D-80Kwh S2-400 miliwatt kaç Kilowatt
Detaylı6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1
6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1 Günümüzde kullanılan elektronik kontrol üniteleri analog ve dijital elektronik düzenlerinin birleşimi ile gerçekleşir. Gerilim, akım, direnç, frekans,
DetaylıSICAKLIK KONTROLLÜ HAVYA
SICAKLIK KONTROLLÜ HAVYA Dirençler sıcaklığa bağımlıdır. Havyanın ısıtıcı direnci de istisna değildir. Böylece her havyanın sıcaklığı kontrol edilebilir. Ancak, elde 24V la çalışan bir havya olmalıdır
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI TEMEL DEVRE TEOREMLERİNİN UYGULANMASI
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI TEMEL DEVRE TEOREMLERİNİN UYGULANMASI DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Şaban ULUS Şubat 2014 KAYSERİ
Detaylı(VEYA-DEĞİL kapısı) (Exlusive OR kapısı) (Exlusive NOR kapısı)
1.1 Ön Çalışma Deney çalışmasında yapılacak uygulamaların benzetimlerini yaparak, sonuçlarını ön çalışma raporu olarak hazırlayınız. 1.2 Deneyin Amacı Temel kapı işlemlerinin ve gerçekleştirilmesi. bu
DetaylıBreadboard: Elektrik devrelerinin üzerine kurulmasını sağlayan en temel deney ekipmanıdır.
DENEY 1: EŞDEĞER DİRENÇ ÖLÇÜMÜ Deneyin Amaçları Devrelerin eşdeğer direncinin deneysel olarak belirlenmesi Malzemeler ve Kullanılacak Cihazlar Breadboard, çeşitli değerlerde dirençler, multimetre Teorik
Detaylıİşlemsel Yükselteçler
İşlemsel Yükselteçler Bölüm 5. 5.1. Giriş İşlemsel yükselteçler aktif devre elemanlarıdır. Devrede gerilin kontrollü gerilim kaynağı gibi çalışırlar. İşlemsel yükselteçler sinyalleri toplama, çıkarma,
DetaylıDENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü
DENEY 12 SCR ile İki yönlü DC Motor Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Elektromanyetik rölelerin çalışmasını ve yapısını öğrenmek 2. SCR kesime görüme yöntemlerini öğrenmek 3. Bir dc motorun dönme yönünü kontrol
DetaylıELEKTRİK AKIMI Elektrik Akım Şiddeti Bir İletkenin Direnci
ELEKTRİK AKIMI Elektrikle yüklü ve potansiyelleri farklı olan iki iletken küreyi, iletken bir telle birleştirilirse, potansiyel farkından dolayı iletkende yük akışı meydana gelir. Bir iletkenden uzun süreli
DetaylıBC237, BC338 transistör, 220Ω, 330Ω, 4.7KΩ 10KΩ, 100KΩ dirençler ve bağlantı kabloları Multimetre, DC güç kaynağı
DENEY 7: BJT ÖNGERİLİMLENDİRME ÇEŞİTLERİ 7.1. Deneyin Amacı BJT ön gerilimlendirme devrelerine örnek olarak verilen üç değişik bağlantının, değişen β değerlerine karşı gösterdiği çalışma noktalarındaki
DetaylıDENEY 1: DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ
DENEY 1: DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ Diyot, yalnızca bir yönde akım geçiren devre elemanıdır. Bir yöndeki direnci ihmal edilebilecek kadar küçük, öbür yöndeki dirençleri ise çok büyük olan elemanlardır. Direncin
DetaylıDENEY FÖYÜ 2: Doğru Akım ve Gerilimin Ölçülmesi
DENEY FÖYÜ 2: Doğru Akım ve Gerilimin Ölçülmesi Deneyin Amacı: Bu deneyin amacı; Avometre ile doğru akım ve gerilimin ölçülmesidir. Devrenin kollarından geçen akımları ve devre elemanlarının üzerine düşen
DetaylıÜNİTE 4 TEST SORU BANKASI (TEMEL ELEKTRONİK) TRANSİSTÖRÜN TANIMI Transistörlerin çalışması için, beyz ve emiterin... kollektörün ise...
ÜNİTE 4 TEST SORU BANKASI (TEMEL ELEKTRONİK) TRANSİSTÖRÜN TANIMI Transistörlerin çalışması için, beyz ve emiterin... kollektörün ise...olarak polarmalandırılması gerekir. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden
DetaylıHD710 ISI KONTROLLÜ RÖLE MONTAJ KILAVUZU MALZEME LİSTESİ
HD710 ISI KONTROLLÜ RÖLE MONTAJ KILAVUZU MALZEME LİSTESİ AÇIK DEVRE ŞEMASI BASKI DEVRESİ MONTAJ İŞLEM BASAMAKLARI 1. Poşetten çıkan malzemelerinizi, malzeme listesine göre kontrol ediniz. Elinizdeki her
DetaylıELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI
ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI 1. Direnç Renk Kodları Direnç Renk Tablosu Renk Sayı Çarpan Tolerans SİYAH 0 1 KAHVERENGİ 1 10 ± %1 KIRMIZI 2 100 ± %2 TURUNCU 3 1000 SARI 4 10.000 YEŞİL 5 100.000 ± %0.5 MAVİ
DetaylıDoğru Akım Devreleri
Doğru Akım Devreleri ELEKTROMOTOR KUVVETİ Kapalı bir devrede sabit bir akımın oluşturulabilmesi için elektromotor kuvvet (emk) adı verilen bir enerji kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Şekilde devreye elektromotor
DetaylıElektrik Devre Temelleri 3
Elektrik Devre Temelleri 3 TEMEL KANUNLAR-2 Doç. Dr. M. Kemal GÜLLÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Kocaeli Üniversitesi ÖRNEK 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini bulun. (KGK) PROBLEM 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini
DetaylıMOSFET. MOSFET 'lerin Yapısı
MOSFET MOSFET 'lerin Yapısı JFET 'ler klasik transistörlere göre büyük bir gelişme olmasına rağmen bazı limitleri vardır. JFET 'lerin giriş empedansları klasik transistörlerden daha fazla olduğu için,
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 3. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 3. HAFTA 1 İçindekiler Tristör Triyak 2 TRİSTÖR Tristörler güç elektroniği devrelerinde hızlı anahtarlama görevinde kullanılan, dört yarı iletken
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ. IŞIĞA DÖNEN KAFA Proje No:2
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ IŞIĞA DÖNEN KAFA Proje No:2 Proje Raporu ÖMER FARUK ŞAHAN 12068030 16.01.2013 İstanbul İÇİNDEKİLER
DetaylıDENEY FÖYÜ 1: Direnç Ölçme ve Devre Kurulma
DENEY FÖYÜ 1: Direnç Ölçme ve Devre Kurulma Deneyin Amacı: Elektrik Elektroniğin temel bileşeni olan direnç ile ilgili temel bigileri edinme, dirençlerin renk kodlarını öğrenme ve dirençlerin breadboard
DetaylıDENEY FÖYÜ 2: Doğru Akım ve Gerilimin Ölçülmesi
DENEY FÖYÜ 2: Doğru Akım ve Gerilimin Ölçülmesi Deneyin Amacı: Avometre ile doğru akım ve gerilimin ölçülmesi. Devrenin kollarından geçen akımları ve devre elemanlarının üzerine düşen gerilimleri analitik
Detaylı(BJT) NPN PNP
Elektronik Devreler 1. Transistörler 1.1 Giriş 1.2 Bipolar Jonksiyon Transistörler (BJT) 1.2.1 Bipolar Jonksiyon Transistörün Çalışması 1.2.2 NPN Transistörün Yükselteç Olarak Çalışması 1.2.3 PNP Transistörün
DetaylıMakine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi. Ders Notu-3 Doğru Akım Devreleri Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU
Makine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi Ders Notu-3 Doğru Akım Devreleri Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU ELEKTROMOTOR KUVVETİ Kapalı bir devrede sabit bir akımın oluşturulabilmesi için
DetaylıDENEY: 1.1 EVİREN YÜKSELTECİN DC DA ÇALIŞMASININ İNCELENMESİ
DENEY: 1.1 EVİREN YÜKSELTECİN DC DA ÇALIŞMASININ İNCELENMESİ HAZIRLIK BİLGİLERİ: Şekil 1.1 de işlemsel yükseltecin eviren yükselteç olarak çalışması görülmektedir. İşlemsel yükselteçler iyi bir DC yükseltecidir.
DetaylıDENEY FÖYÜ 7: İşlemsel Yükselteçlerin Doğrusal Uygulamaları
DENEY FÖYÜ 7: İşlemsel Yükselteçlerin Doğrusal Uygulamaları Deneyin Amacı: Bu deneyin amacı; İşlemsel yükselteçlerle (OP-AMP) yapılabilecek doğrusal uygulamaları laboratuvar ortamında gerçekleştirmek ve
DetaylıBu deneyde lab cihazlarının kullanımı için 4 uygulama yapılacaktır.
Bu deneyde lab cihazlarının kullanımı için 4 uygulama yapılacaktır. Uygulama -1: Dirençlerin Seri Bağlanması Uygulama -2: Dirençlerin Paralel Bağlanması Uygulama -3: Dirençlerin Karma Bağlanması Uygulama
DetaylıMühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER VE UYGULAMALARI 1. 741 İşlemsel yükselteçlerin özellikleri ve yapısı hakkında bilgi veriniz. 2. İşlemsel yükselteçlerle gerçekleştirilen eviren yükselteç, türev
DetaylıDENEY FÖYÜ 1: Direnç Ölçme ve Devre Kurulması
DENEY FÖYÜ 1: Direnç Ölçme ve Devre Kurulması Deneyin Amacı: Elektrik Elektroniğin temel bileşeni olan direnç ile ilgili temel bilgileri edinme, dirençlerin renk kodlarını öğrenme, devre kurma aracı olarak
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ. Işığı Takip Eden Kafa 2 Nolu Proje
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ Işığı Takip Eden Kafa 2 Nolu Proje Proje Raporu Hakan Altuntaş 11066137 16.01.2013 İstanbul
DetaylıRÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur.
BÖLÜM-5 RÖLELER 1 RÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur. Elektromıknatıs, demir nüve ve üzerine sarılmış
DetaylıDENEY 5 ÖN HAZIRLIK RAPORU
Adı Soyadı: Öğrenci No: DENEY 5 ÖN HAZIRLIK RAPORU 1) a. Şekildeki devreyi aşağıdaki breadboard üzerine kurulumunu çizerek gösteriniz.(kaynağın kırmızı ucu + kutbu, siyah ucu - kutbu temsil eder.) b. R
DetaylıDĐRENÇ DEVRELERĐNDE KIRCHOFF UN GERĐLĐMLER ve AKIMLAR YASASI
DENEY NO: DĐRENÇ DEVRELERĐNDE KIRCHOFF UN GERĐLĐMLER ve AKIMLAR YASASI Bu deneyde direnç elamanını tanıtılması,board üzerinde devre kurmayı öğrenilmesi, avometre yardımıyla direnç, dc gerilim ve dc akım
DetaylıYarıiletken devre elemanlarında en çok kullanılan maddeler;
1.. Bölüm: Diyotlar Doç.. Dr. Ersan KABALCI 1 Yarı iletken Maddeler Yarıiletken devre elemanlarında en çok kullanılan maddeler; Silisyum (Si) Germanyum (Ge) dur. 2 Katkı Oluşturma Silisyum ve Germanyumun
DetaylıDENEY 1- LABORATUAR ELEMANLARININ TANITIMI VE DC AKIM, DC GERİLİM, DİRENÇ ÖLÇÜMLERİ VE OHM KANUNU
DENEY 1- LABORATUAR ELEMANLARININ TANITIMI VE DC AKIM, DC GERİLİM, DİRENÇ ÖLÇÜMLERİ VE OHM KANUNU 1.1. DENEYİN AMAÇLARI Ölçü aletleri, Breadboardlar ve DC akım gerilim kaynaklarını kullanmak Sayısal multimetre
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ. Amaç:
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ Amaç: Bu laboratuvarda, yüksek giriş direnci, düşük çıkış direnci ve yüksek kazanç özellikleriyle
DetaylıBipolar Transistörlerin çalışmasını teorik ve pratik olarak öğrenmek.
DENEY 6 TRANSİSTOR KARAKTERİSTİKLERİ Deneyin Amacı Bipolar Transistörlerin çalışmasını teorik ve pratik olarak öğrenmek. Malzemeler ve Kullanılacak Cihazlar 1 adet BC547 transistör, 1 er adet 10 kω ve
DetaylıDENEY 1: DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ
DENEY 1: DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ Diyot, yalnızca bir yönde akım geçiren devre elemanıdır. Bir yöndeki direnci ihmal edilebilecek kadar küçük, öbür yöndeki dirençleri ise çok büyük olan elemanlardır. Direncin
DetaylıSensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Thomas Alva Edison
Sensörler Öğr. Gör. Erhan CEMÜNAL Sıkı bir çalışmanın yerini hiç bir şey alamaz. Deha yüzde bir ilham ve yüzde doksandokuz terdir. Thomas Alva Edison İçerik TEMEL ELEKTRONİK KAVRAMLARI Transdüser ve Sensör
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ Amaç: Bu deney, tersleyen kuvvetlendirici, terslemeyen kuvvetlendirici ve toplayıcı
Detaylı2. HAFTA BLM223 DEVRE ANALİZİ. Yrd. Doç Dr. Can Bülent FİDAN. hdemirel@karabuk.edu.tr
2. HAFTA BLM223 Yrd. Doç Dr. Can Bülent FİDAN hdemirel@karabuk.edu.tr Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 2. AKIM, GERİLİM E DİRENÇ 2.1. ATOM 2.2. AKIM 2.3. ELEKTRİK YÜKÜ
DetaylıDirençlerin Seri Bağlanması Genel
1.1... Dirençlerin Seri 1.1.1... Genel Dirençler veya genel olarak yükler bir devrede seri bağlanırsa hepsinden aynı miktarda akım geçer Akımın yüksekliği verilen gerilim U ve toplam direnç R t ( R toplam
DetaylıDENEY 2 ANKASTRE KİRİŞLERDE GERİNİM ÖLÇÜMLERİ
Ankastre Kirişlerde Gerinim Ölçümleri 1/6 DENEY 2 ANKASTRE KİRİŞLERDE GERİNİM ÖLÇÜMLERİ 1. AMAÇ Ankastre olarak mesnetlenmiş bir kiriş üzerine yapıştırılan gerinim ölçerlerle (strain gauge) kiriş üzerinde
DetaylıAkımı sınırlamaya yarayan devre elemanlarına direnç denir.
Akımı sınırlamaya yarayan devre elemanlarına direnç denir. Gösterimi: Birimi: Ohm Birim Gösterimi: Ω (Omega) Katları: 1 Gigaohm = 1GΩ = 10 9 Ω 1 Megaohm = 1MΩ = 10 6 Ω 1 Kiloohm = 1kΩ = 10 3 Ω 1 ohm =
DetaylıDİRENÇ ELEMANLARI, 1-KAPILI DİRENÇ DEVRELERİ VE KIRCHHOFF UN GERİLİMLER YASASI
DENEY NO: 1 DİRENÇ ELEMANLARI, 1-KAPILI DİRENÇ DEVRELERİ VE KIRCHHOFF UN GERİLİMLER YASASI Malzeme ve Cihaz Listesi: 1. 10 direnç 1 adet 2. 100 direnç 3 adet 3. 180 direnç 1 adet 4. 330 direnç 1 adet 5.
DetaylıELK101 - ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ
Giresun Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Bölümün tanıtılması Elektrik Elektronik Mühendisliğinin tanıtılması Mühendislik Etiği Birim Sistemleri Doğru ve Alternatif
DetaylıSCHMITT TETİKLEME DEVRESİ
Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Lab. SCHMITT TETİKLEME DEVRESİ.Ön Bilgiler. Schmitt Tetikleme Devreleri Schmitt tetikleme devresi iki konumlu bir devredir.
DetaylıAREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ
AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER DR. GÖRKEM SERBES İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ İşlemsel kuvvetlendirici (Op-Amp); farksal girişi ve tek uçlu çıkışı olan DC kuplajlı, yüksek kazançlı
DetaylıTemel elektronik laboratuvarı olarak kullanılmaktadır. Bu laboratuvarda ders alan öğrencilerimiz;
L4 Laboratuvarı Temel elektronik laboratuvarı olarak kullanılmaktadır. Bu laboratuvarda ders alan öğrencilerimiz; Temel pasif devre elemanlarını öğrenir. Temel Elektrik-Elektronik büyüklükleri ve elemanların
DetaylıMultivibratörler. Monastable (Tek Kararlı) Multivibratör
Multivibratörler Kare dalga veya dikdörtgen dalga meydana getiren devrelere MULTİVİBRATÖR adı verilir. Bu devreler temel olarak pozitif geri beslemeli iki yükselteç devresinden oluşur. Genelde çalışma
DetaylıHT-360 SICAKLIK ÖLÇME EĞİTİM SETİ DENEY FÖYLERİ
1 HT-360 SICAKLIK ÖLÇME EĞİTİM SETİ DENEY FÖYLERİ DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. Küçük Sanayi sitesi 12 Ekim Cad. 52.Sok. No:18A BALIKESİR Tel:0266 2461075 Faks:0266 2460948 http://www.deneysan.com
DetaylıSensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Optik Sensörler Üzerine düşen ışığa bağlı olarak üstünden geçen akımı değiştiren elemanlara optik eleman denir. Optik transdüserler ışık miktarındaki değişmeleri elektriksel
Detaylı4. 8 adet breadboard kablosu, 6 adet timsah kablo
ALINACAK MALZEMELER 1. 0.25(1/4) Wattlık Direnç: 1k ohm (3 adet), 100 ohm(4 adet), 10 ohm (3 tane), 1 ohm (3 tane), 560 ohm (4 adet) 33k ohm (1 adet) 15kohm (1 adet) 10kohm (2 adet) 4.7 kohm (2 adet) 2.
DetaylıAçık Çevrim Kontrol Açık Çevrim Kontrol
Açık Çevrim Kontrol Açık Çevrim Kontrol Açık çevrim kontrol ileri kontrol prosesi olarak da ifade edilebilir. Yandaki şekilde açık çevrim oda sıcaklık kontrolü yapılmaktadır. Burada referans olarak dışarı
DetaylıT.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI I DENEY FÖYLERİ
T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI I DENEY FÖYLERİ Hazırlayan Arş. Gör. Ahmet NUR DENEY-1 ÖLÇÜ ALETLERİNİN İNCELENMESİ Kapaksız
DetaylıDENEY 1:JFET TRANSİSTÖR VE KARAKTERİSTİKLERİ
DENEY 1:JFET TRANSİSTÖR VE KARAKTERİSTİKLERİ Alan Etkili Transistör (FET) Alan etkili transistörler 1 bir elektrik alanı üzerinde kontrolün sağlandığı bir takım yarıiletken aygıtlardır. Bunlar iki çeşittir:
Detaylı1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar. Konunun Özeti
Elektronik Devreler 1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar Konunun Özeti * Diyotlar yapım tekniğine bağlı olarak; Nokta temaslı diyotlar,
DetaylıYarışma Sınavı. A ) Kristal diyot B ) Zenner diyot C ) Varyabıl diyot D ) Schotky diyot E ) Diyak
1 3 Hızlı diyot olarak bilinen, iletime geçme gerilimleri çok düşük olan ve yüksek frekanslı devrelerin doğrultulmasında kullanılan eleman Yukarıda verilen devrede kullanılan transistörün yükseltme katsayısı
DetaylıELEKTRONİK DEVRE TASARIM LABORATUARI-I MOSFET YARI İLETKEN DEVRE ELEMANININ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
ELEKTRONİK DEVRE TASARIM LABORATUARI-I MOSFET YARI İLETKEN DEVRE ELEMANININ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Özhan ÖZKAN MOSFET: Metal-Oksit Yarıiletken Alan Etkili Transistor (Geçidi Yalıtılmış
Detaylıİstanbul Teknik Üniversitesi IEEE Öğrenci Kolu
Direnç Dirençler elektronik devrelerin vazgeçilmez elemanlarıdır. Yaptıkları iş ise devre içinde kullanılan diğer aktif elemanlara uygun gerilimi temin etmektir. Elektronik devreler sabit bir gerilim ile
DetaylıTEMEL KAVRAMLAR BİRİM SİSTEMİ TEMEL NİCELİKLER DEVRE ELEMANLARI ÖZET
TEMEL KAVRAMLAR BİRİM SİSTEMİ TEMEL NİCELİKLER DEVRE ELEMANLARI ÖZET EBE-211, Ö.F.BAY 1 Temel Elektriksel Nicelikler Temel Nicelikler: Akım,Gerilim ve Güç Akım (I): Eletrik yükünün zamanla değişim oranıdır.
DetaylıOHM KANUNU DENEY 1 OHM KANUNU 1.1. DENEYİN AMACI
DENEY 1 OHM KANUNU 1.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde, Ohm kanunu işlenecektir. Seri ve paralel devrelere ohm kanunu uygulanıp, teorik sonuçlarla deney sonuçlarını karşılaştıracağız ve doğrulamasını yapacağız.
DetaylıMakine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi. Ders Notu-5 AKTİF DEVRE ELEMANLARI Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU
Makine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi Ders Notu-5 AKTİF DEVRE ELEMANLARI Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU DİYOTLAR Diyot tek yöne elektrik akımını ileten bir devre elemanıdır. Diyotun
DetaylıBÖLÜM X OSİLATÖRLER. e b Yükselteç. Be o Geri Besleme. Şekil 10.1 Yükselteçlerde geri besleme
BÖLÜM X OSİLATÖRLER 0. OSİLATÖRE GİRİŞ Kendi kendine sinyal üreten devrelere osilatör denir. Böyle devrelere dışarıdan herhangi bir sinyal uygulanmaz. Çıkışlarında sinüsoidal, kare, dikdörtgen ve testere
DetaylıSensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL
Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Basınç Sensörleri Üzerlerine düşen basınçla orantılı olarak fiziki yapılarında meydana gelen değişimden dolayı basınç seviyesini ya da basınç değişimi seviyesini elektriksel
DetaylıHazırlayan: Tugay ARSLAN
Hazırlayan: Tugay ARSLAN ELEKTRİKSEL TERİMLER Nikola Tesla Thomas Edison KONULAR VOLTAJ AKIM DİRENÇ GÜÇ KISA DEVRE AÇIK DEVRE AC DC VOLTAJ Gerilim ya da voltaj (elektrik potansiyeli farkı) elektronları
DetaylıDENEY 1: SERİ VE PARALEL BAĞLI DİRENÇ ELEMANLARI
DENEY 1: SERİ VE PARALEL BAĞLI DİRENÇ ELEMANLARI A. DENEYİN AMACI : Bu deneyde,, direnç, elektrik devre elemanları sağlamlık kontrolleri ve breadboard üzerinde kurulacak devrelerde seri paralel durumlarda
DetaylıDeney 3: Opamp. Opamp ın (işlemsel yükselteç) çalışma mantığının ve kullanım alanlarının öğrenilmesi, uygulamalarla pratik bilginin pekiştirilmesi.
Deneyin Amacı: Deney 3: Opamp Opamp ın (işlemsel yükselteç) çalışma mantığının ve kullanım alanlarının öğrenilmesi, uygulamalarla pratik bilginin pekiştirilmesi. A.ÖNBİLGİ İdeal bir opamp (operational-amplifier)
DetaylıKONUM ALGILAMA YÖNTEMLERİ VE KONTROLÜ
KONUM ALGILAMA YÖNTEMLERİ VE KONTROLÜ 1. AMAÇ: Endüstride kullanılan direnç, kapasite ve indüktans tipi konum (yerdeğiştirme) algılama transdüserlerinin temel ilkelerini açıklayıp kapalı döngü denetim
DetaylıDENEY-2 DEVRE KURMA. Şekil 1. DC Güç Kaynağı
DENEY-2 DEVRE KURMA Deneyin Amacı: Deneyde kullanılan aletlerin öğrenilmesi ve devre kurma. Kullanılan Alet ve Malzeme: a) DC güç kaynağı b) Mutimetre c) Değişik değerlerde direnç ve bağlantı kabloları
DetaylıGÜNEŞİ TAKİP EDEN HAREKETLİ KOLLEKTÖR MÜNİR ATAMAN BTSO Kamil Tolon Bilim Ve Sanat Merkezi Osmangazi-BURSA munirataman@hotmail.com ŞENOL YILDIZ Ekinciler 75. Yıl İlköğretim Okulu-Göynük BOLU senolyildiz5@hotmail.com
DetaylıMANYETİK SENSÖR ve TRANSDUSERLER. Tanımı
2 Tanımı Ortamdaki manyetik değişiklikleri algılayan ve buna bağlı olarak çıkışında gerilim üreten elemanlara manyetik transdüser denir. Manyetik transdüserlere Alan Etkili Transdüser adı da verilir. Manyetik
DetaylıKIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ
KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SAYISAL ELEKTRONİK LAB. DENEY FÖYÜ DENEY 4 OSİLATÖRLER SCHMİT TRİGGER ve MULTİVİBRATÖR DEVRELERİ ÖN BİLGİ: Elektronik iletişim sistemlerinde
DetaylıDENEY 2 UJT Karakteristikleri
DENEY 2 UJT Karakteristikleri DENEYİN AMACI 1. UJT nin iç yapısını ve karakteristiklerini öğrenmek. 2. UJT nin çalışma ilkelerini ve iki transistörlü eşdeğer devresini öğrenmek 3. UJT karakteristiklerinin
Detaylı6. Osiloskop. Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır.
6. Osiloskop Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır. Osiloskoplar üç gruba ayrılabilir; 1. Analog osiloskoplar 2. Dijital osiloskoplar
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ. DC Motor Hız Kontrolü Proje No: 1
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ DC Motor Hız Kontrolü Proje No: 1 Proje Raporu Cemre ESEMEN 12068033 16.01.2013 İstanbul
Detaylı12. DC KÖPRÜLERİ ve UYGULAMALARI
Wheatstone Köprüsü ile Direnç Ölçümü 12. DC KÖPRÜLERİ ve UYGULAMALARI Orta değerli dirençlerin (0.1Ω
DetaylıÖğrenci No Ad ve Soyad İmza DENEY 2. BJT nin Bağımlı Akım Kaynağı Davranışının İncelenmesi: Sabit Akım Kaynağı İle LED Sürücü Tasarımı
Öğrenci No Ad ve Soyad İmza Masa No DENEY 2 BJT nin Bağımlı Akım Kaynağı Davranışının İncelenmesi: Sabit Akım Kaynağı İle LED Sürücü Tasarımı 1.Adım: Aşağıda verilen devreleri sırasıyla kurunuz. Dirençler
DetaylıŞekil 1: Zener diyot sembol ve görünüşleri. Zener akımı. Gerilim Regülasyonu. bölgesi. Şekil 2: Zener diyotun akım-gerilim karakteristiği
ZENER DİYOT VE AKIM-GERİLİM KARAKTERİSTİĞİ Küçük sinyal diyotları, delinme gerilimine yakın değerlerde hasar görebileceğinden, bu değerlerde kullanılamazlar. Buna karşılık, Zener diyotlar delinme gerilimi
Detaylı