DİRENÇ ÇEŞİTLERİ. Sabit dirençler Ayarlı dirençler Entegre tipi dirençler Özel (ortam etkili) dirençler

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DİRENÇ ÇEŞİTLERİ. Sabit dirençler Ayarlı dirençler Entegre tipi dirençler Özel (ortam etkili) dirençler"

Chagatai Kirdar
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 DİRENÇ ÇEŞİTLERİ Sabit dirençler Ayarlı dirençler Entegre tipi dirençler Özel (ortam etkili) dirençler

2 Sabit dirençler Direnç değerleri sabit olan, yani değiştirilemeyen elemanlardır.

3 Ayarlı dirençler Direnç değerleri hareket ettirilebilen orta uçları sayesinde ayarlanabilen elemanlardır. ÇEŞİTLERİ Potansiyometreler Trimpotlar Reostalar

4 POTANSİYOMETRELER (POT) Direnç değerleri, dairesel olarak dönen bir mil ya da sürgü kolu aracılığıyla değiştirilebilen elemanlara potansiyometre denir.

5 Anahtarlı potansiyometre Anahtar ve potansiyometrenin birleşiminden oluşturulmuştur. Stereo (steryo) potansiyometre İki potansiyometrenin bir gövde içinde birleştirilmesiyle yapılmıştır

6 Ayarlı dirençlerin direnç değişim karakteristikleri Direnç değerleri lineer (doğrusal) olarak değişenler Pozitif logaritmik (poz. log.) olarak değişenler Negatif logaritmik (neg. log) özellikli ayarlı dirençler Lineer Negatif logaritmik

7 TRİMPOTLAR Direnç değerinin ara sıra değişmesinin gerektiği devrelerde kullanılan elemandır. Yapı olarak potansiyometrelere benzer. Direnç değerleri tornavidayla değiştirilebilir.

8 REOSTALAR Ayarlı dirençlerin yüksek akım ve gerilimlere dayanıklı olanlarına REOSTA denir.

9 Entegre tipi dirençler Çok karmaşık devrelerde bir çok direnç bir gövde içinde toplanarak montaj kolaylığı sağlayan direnç modülleri kullanılır.

10 Özel (ortam etkili) dirençler Isıya duyarlı dirençler Işığa duyarlı dirençler Gerilime duyarlı dirençler

11 Termistörler (Isıya duyarlı dirençler) Elektronik devrelerle sıcaklık kontrolü (denetimi) yapabilmek, ortam sıcaklığını belirlemek, vb. gibi amaçlar için ısı sensör ve transdüserleri kullanılır. PTC: Sıcaklık arttıkça direnç değeri artar. Bundan dolayı üzerinden geçirdiği akım sıcaklık arttıkça akım azalır. NTC: Sıcaklık arttıkça direnci azalır. Bundan dolayı üzerinden geçirdiği akım sıcaklık arttıkça akım azalır.

PTC: Sıcaklık arttıkça direnç değeri artar.

12 Sembolleri Sıcaklıkla değişim eğrileri

13 KULLANIM ALANLARI -Isıya duyarlı devre yapımı, -Demanyetizasyon (televizyon ekranlarında görüntü bozulmasının önlenmesi) işlemi, -Sıcaklık ölçümü, -Transistörlü devrelerde sıcaklık dengeleme, -Ölçü aletlerinin korunması, -Buzdolaplarında sıcaklık kontrolü, -Zaman geciktirme, -Büyük güçlü elektrikli motorların korunması NTC'nin sağlamlık testi Ohmmetreyle yapılan ölçümde soğukta yüksek direnç, ısıtıldığında ise düşük direnç değeri görülmelidir.

-Buzdolaplarında sıcaklık kontrolü, -Zaman geciktirme, -Büyük güçlü elektrikli motorların korunması NTC'nin

14 PTC ve NTC lerin direnç değerinin renk halkalarıyla belirtilmesi 1. bant: 1. sayı, 2. bant: 2. sayı, 3. bant: Çarpan, 4. bant: Tolerans Örnek: Gövdesi üzerinde turuncu, beyaz, turuncu renkleri bulunan termistörün değerini bulunuz. Çözüm: Kahve: 1, Yeşil: 5, Kırmızı: 2. Termistörün direnç değeri: 1500 Ω = 1,5 kω

bant: Tolerans Örnek: Gövdesi üzerinde turuncu, beyaz, turuncu renkleri

15 Işığa duyarlı dirençler (LDR, fotodirenç) Işıkta az direnç, karanlıkta yüksek direnç gösteren devre elemanlarına LDR denir. Başka bir deyişle aydınlıkta LDR'lerin üzerinden geçen akım artar, karanlıkta ise azalır.

16 Nerede Kullanılır? LDR'ler endüstriyel kumanda sistemlerinde, otomatik gece lâmbalarında, dijital sayıcılarda, brülörlerde, kanın renk yoğunluğunu belirleyen tıbbî cihazlarda, flâşlı fotoğraf makinelerinde, hareket dedektörlerinde, zil butonlarında vb. kullanılır. Çeşitli LDR görünüşleri

dijital sayıcılarda, brülörlerde, kanın renk yoğunluğunu belirleyen

17 Sağlamlık testi nasıl yapılır? LDR aydınlıkta az direnç, karanlıkta yüksek direnç gösterdiği için ohmmetre ile sağlamlık kontrolü yapılabilir.

18 Gerilime duyarlı dirençler (VDR, varistör ) Gerilim yükselince direnci hızla azalarak geçirdiği akım artan elemanlardır. VDR'ler özellikle îmal edildikleri gerilim değerinin üzerinde bir gerilimle karşı karşıya kaldıklarında dirençleri hızla küçülerek üzerlerinden geçirdikleri akımı artırırlar. İşte bu özellikleri sayesinde bağlandıkları devreyi aşırı gerilimden korurlar.

VDR'ler özellikle îmal edildikleri gerilim değerinin üzerinde bir gerilimle karşı karşıya

Benzer belgeler

9- ANALOG DEVRE ELEMANLARI

9- ANALOG DEVRE ELEMANLARI *ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI *Herhangi bir fiziksel olayı ifade eden büyüklüklere işaret denmektedir. *Zaman içerisinde kesintisiz olarak devam eden işaretlere Analog işaret