Barack Obama: Çığır Açmak Domenick DiPasquale

Transkript

1 Barack Obama: Çığır Açmak Domenick DiPasquale AP Images/Chris Carlson Barack Obama, St. Paul Minnesota da, önseçimler sırasında bir kampanya mitinginde, Haziran 2008 Demokrat parti nin başkan adayı, 2008 seçimlerine gençlik, etkileyici bir konuşma tarzı ve ilginç bir kişisel özgeçmiş katıyor. Obama, A.B.D.nin hem iç hem de dış politikasında değişiklik diyerek, partisinin adayı oldu. Serbest yazar Domenick DiPasquale, Gana, Kenya, Brezilya, Bosna, Singapur ve Slovenya da görev yapmış, emekli bir diplomat. Barack Obama nın kendisine özgü biyografisi ve 2008 yılı Demokrat parti nin başkanlık adayı olarak seçilmesi, Birleşik Devletler siyasetinde yeni bir dönem başlatmıştır. Büyük siyasi partilerden ilk defa bir Afrika kökenli Amerikalı nın başkan adayı olarak gösterilmesi ile Obama, daha önceki adaylarınkine hiç benzemeyen bir hayat hikâyesi ile yarışa katıldı. Kenyalı bir baba ve Amerika nın göbeğinden gelen beyaz bir annenin oğlu olan Obama, Senato ya İllinois eyaletinden seçildiği ilk dönem olan 2004 yılındaki Demokrat Parti kurultayında yaptığı açılış konuşması ile ulusal çapta tanındı. Bundan sadece dört yıl sonra, Demokrat Parti nin ağır topları ile dolu olan başkanlık aday adaylığı yarışında, diğer adayların arasından sıyrılıp zirveye çıkarak, partisinin Beyaz Saray a göndermek istediği isim oldu. Parlak bir hitap tarzı, anlamlı ve ilham veren sözleri, genç seçmenlerin coşkusunu canlandırma becerisi, ve İnterneti bir kampanya aracı olarak akıllıca kullanmaktaki kabiliyeti ile, Obama tam anlamıyla bir 21. yüzyıl adayı. Ama aynı zamanda tüm

2 kampanyaların ortak unsuru,her dönemde geçerli becerileri de ortaya koydu bunların arasında baş rakibi olan Senatör Hillary Rodham Clinton a karşı onu galip kılan, etkin bir biçimde geleneksel siyasi siper mücadelesini beş ay süren ve bazen ihtilaf çıkaran, partisinin önseçimler döneminde sürdürmek de vardı. Kampanyası boyunca Obama birbirleri ile ilişkili olan iki ana tema vurguladı: Washington un geleneksel olarak ulusal işleri idare etme biçimini değiştirmek ve ideolojik, sosyal ve ırkların çeşitliliğinden oluşan toplumu, ortak iyilik için birleşmeye çağırmak Demokratik Ulusal Kurultayı nda yaptığı konuşmasında Obama, Liberal Amerika ve muhafazakâr Amerika yoktur Amerika Birleşik Devletleri vardır, demiş, ve devam etmiştir, Siyah Amerika ve Beyaz Amerika, Latino Amerika ve Asyalı Amerika yoktur; Amerika Birleşik Devletleri vardır. Hepimiz bir milletiz, hepimiz Yıldızlara ve Çizgilere [bayrağımıza] bağlılığımızı taahhüt ettik, hepimiz Amerika Birleşik Devletleri ni müdafaa ediyoruz. İlk Yıllar Obama nın anne ve babası, çok farklı kökenlerden gelmişler. Annesi, Ann Dunham, Kansas eyaleti nin kasabalarında doğmuş ve büyümüş. Ailesi Hawaii adalarına taşındıktan sonra, Hawaii Üniversitesinde kayıtlı olan burslu öğrenci (ve oğlu ile aynı adı taşıyan) Barack Obama ile tanıştı. Çift, 1959 yılında evlendi ve 4 Ağustos 1961 tarihinde, oğulları Barack Obama, Honolulu, Hawaii de dünya ya geldi. İki yıl sonra, baba Obama yeni ailesini bırakıp, Harvard Üniversitesi nde lisansüstü eğitimine devam etmiş, sonra da Kenya da hükümet ekonomisti olarak çalışmaya başlamış. Oğul Obama 10 yaşındayken babası ile sadece bir kez daha biraraya gelmiş. Obama altı yaşındayken, annesi Endonezyalı, petrol sektöründe çalışan bir işadamı ile yeniden evlendi. Aile Endonezya ya taşındı ve Obama, başkent Jakarta da dört yıl okudu. Obama zamanla Hawaii ye döndü, anneannesi ve dedesi ile yaşayıp, liseyi orada okudu. İlk kitabı olan Dreams from my Father Babam dan Hayaller adlı eserinde, Obama hayatının bu döneminde Amerika da henüz geniş çapta kabul görmemiş olan iki ırklı olmanın anlamını çıkarmaya uğraştığı ve bununla birlikte gelen gençlik çilelerini fazlasıyla yaşadığını anlatıyor. Hem siyah, hem de beyaz kültürde köklerinin olması, belki de Obama nın yıllar sonra siyasete taşıyacağı, her iki kültürün bakış açısını anlayan, geniş kapsamlı vizyonunu geliştirmesine yardımcı oldu. Hukuk fakültesinden sınıf arkadaşı olan Cassandra Butts, New Yorker dergisi yazarı Larissa MacFarquhar la paylaştığı izlenimini, Barack ın görünürde tezat olan gerçekler arasında sentez oluşturmakta ve onları anlaşılır hale getirmekte çok üstün bir becerisi var.bu, beyaz insanlar tarafından büyütülüp bakıldığı bir evden çıkıp, gerçek dünya da bir zenci olarak görülmekten kaynaklanıyor şeklinde aktarıyor. Obama, bir kez daha Hawaii den ayrılıp, Los Angeles te bulunan Occidental College de iki yıllık eğitime devam etti. Daha sonra, New York şehrine yerleşti ve 1983 yılında Columbia Üniversitesi nden lisans diplomasını aldı. Bir mezuniyet konuşmasında, Obama o zamanki düşüncelerini şöyle tarif etmiş, üniversiteden mezun olduğum zaman, çılgın bir fikrim vardı kökten yukarıya doğru çalışarak bir değişimin olmasını sağlayabileceğimi düşünüyordum. Kamu Hizmetinin Çağrısı Kimliğini ve hayattaki amaç ve yönünü arayan Obama, New York ta bir finansal danışmanlık şirketindeki finans yazarlığı işini bıraktı ve Chicago ya gitti. Burada şehrin Güney Yakası olarak bilinen, yoksul Afrika kökenli Amerikalıların nüfusça ağırlıklı olduğu ve imalat merkezinden hizmet bazlı ekonomiye dönüşüm sürecinden

3 son derece olumsuz etkilenen bir bölgede, yerel kiliseler için toplum organizatörlüğü yaptı. Yıllar sonra başkanlığa aday olduğunu açıkladığı konuşmasında, bu deneyimini, En iyi eğitimimi ben bu mahallelerde edindim, ve Hıristiyan inancımın gerçek anlamını da buralarda öğrendim şeklinde anlattı. Obama bu çalışmalarında, yeniden ekonomik kalkınma, mesleki eğitim ve çevre temizliği gayretleri gibi konularda Güney Yakası sakinlerine bir ses vererek bazı somut başarılar gerçekleştirdi. Ancak, toplum organizatörlüğü rolünü, tabandan yukarıya yayılacak olan siyasi ve ekonomik güçlendirme stratejilerinin gelişebileceği, sıradan vatandaşları harekete geçirecek bir katalizör olarak gördü. Bu şekilde üç yıl çalıştıktan sonra, Obama sefaletin olduğu toplumlarda gerçekten iyileştirmelerin olabilmesi için daha yüksek bir seviyede, hukuk ve siyasette aktif katılımın gerektiği sonucuna ulaştı. Bu doğrultuda Harvard Hukuk Fakültes inde okudu, Bu dönemde, kurumun çok imtiyazlı yayını, Harvard Law Review a başkan seçilen ilk Afrika kökenli Amerikalı oldu, ve magna cum laude [iftihar ve en yüksek] derecesi ile 1991 yılında mezun olarak kendisini gösterdi. Şu anda başkanlık kampanyası stratejisti olan David Axelrod a göre Obama bu başarılarla,istediği herşeyi yapabilirdi. Ancak Obama, evi olarak benimsediği Chicago şehrine geri döndü ve burada medeni haklar avukatlığının yanı sıra University of Chicago da anayasa hukuku dersleri verdi yılında kendisi gibi Harvard Hukuk Fakültesi mezunu olan Michelle Robinson ile evlendi ve Chicago da Bill Clinton ve diğer Demokrat Parti adaylarına destek olmak için seçmen kayıtları üzerinde çalıştı. Kamu hizmetine olan bağlılığı güçlü bir biçimde devam eden Obama 1996 yılında ilk defa seçimle göreve gelinen makamlara adaylık kararı aldı ve Chicago dan İllinois eyalet senatosuna seçildi. Birçok anlamda bu yarış, daha önceki işlerinden biri olan toplum organizatörlüğü görevinin doğal bir gelişimiydi, ve Obama bu geniş kapsamlı bakış açısını yani, vatandaşların yönettiği kökten katılım çabalarını kolaylaştıran ve geniş tabanlı koalisyonların yaratıcıları olarak işlev gören siyasetçi rolünü büyük ölçüde siyasi vizyonuna da taşıdı. Zamanında verdiği demeçlerin birinde de, Başarımızın önünde tek engelin ırkçılık olduğundan bahseden Afrika kökenli Amerikalılar, aynı zamanda tüm çalışanlar için beyazlar, İspanyol kökenli Amerikalılar ve Asya kökenli Amerikalılar için de - güvencesi olmayan bir ortam yaratmakta olan daha büyük ekonomik güçleri dikkate almamakla çok büyük bir yanılgıya kapılıyorlar demiştir. Eyalet senatosundaki yasama başarılarının arasında, seçim kampanyalarının finanse edilmelerinde reform, çalışan yoksullara vergi indirimlerinin uygulanması, ve eyaletin adli sisteminde iyileştirmeler de bulunuyordu. Ulusal Sahne 2000 yılında, Obama Birleşik Devletleri Kongresine girmek için ilk denemesini yaptı ve halihazırda Kongre üyesi olan Chicago lu Demokrat aday Bobby Rush a karşı Temsilciler Meclisi Üyeliği adaylığını ilan etti, ancak başarısız oldu. Önseçimlerde Rush a dengesiz bir şekilde mağlup olmaktan dolayı moralsiz olan ancak yine de İllinois eyalet yasama organının ötesinde etkili olma arayışlarını sürdüren Obama, son bir hamle olarak gördüğü, ya batarım, ya da çıkarım stratejisi ile siyasi kariyerini ilerletmek için Birleşik Devletleri Senatosuna aday olma fikrine eşini de ikna etti yılının Senato yarışı, İllinois eyaletinde, bir yıl önce Cumhuriyetçi Senatör Peter Fitzgerald ın yeniden aday olmayacağını açıklaması ile herkese açık bir alan haline gelmişti. Demokrat Parti den yedi, Cumhuriyetçi Parti den ise sekiz aday, kendi partilerinin önseçimlerinde Senato aday adayı oldu. Obama rahatlıkla Demokrat

4 Parti den aday gösterildi, ve oyların % 53 ünü alarak, diğer altı rakibinin toplam oy oranından daha fazla oy kazandı. O dönem 100 üyesi olan Senato nun 51 koltuğunun sahibi olan Cumhuriyetçilerin çok az farkla da olsa çoğunluğu ellerinde tutması nedeniyle, Demokratlar İllinois eyaletindeki Senato yarışını, kasım ayında Senato da yeniden çoğunluk olabilme şansları açısından çok önemli olarak görüyorlardı (hatta, 2006 yılına kadar Senato da çoğunluk olamadılar). Çok belirgin bir rol vererek Obama nın kampanyasına katkıda bulunma arzusu, Obama nın iyi bilinen hitabet yeteneği, ve Demokrat Parti nin başkan adayı olan John Kerry üzerinde bırakmış olduğu olumlu intiba sayesinde, Kerry, Obama ya Kurultay ın açılış konuşmasını yapma görevini vermeyi bir fırsat olarak gördü. Obama nın parti ayırımlarını aşma gerekliliğini vurguladığı, ve halkı kuşkuculuk politikası yerine umut politikasına davet ettiği coşkulu ve parlak konuşması sadece kurultaya katılanları heyecanlandırmakla kalmamış, aynı zamanda Obama yı Demokrat Parti nin yükselen yıldızı olarak ulusal medyanın odağı konumuna adeta fırlatmıştı. O sonbahar da yapılan seçimlerde, Senato yarışını popüler oyların % 70 ini alarak kolayca kazandı. Hernekadar o yıl İllinois eyaletindeki Cumhuriyetçilerin neredeyse tamamının bozguna uğramasının, Demokrat Parti nin ezici zaferinde kuşkusuz bir katkısı olsa da, eyaletin 102 bölgesinin 93 ünü kazanması ve beyaz seçmenlerin üçte ikisinin oyunu alması, Obama nın zaferini başlıbaşına etkileyici kılıyordu. Geleneksel ırk ayırımlarını aşabilen yeni nesil bir siyasetçi olarak Obama nın itibarı istikrarlı bir biçimde gelişti. Obama nın New Yorker dergisinde yayımlanan profilinde, yazar William Finnegan, Obama nın muhatabının konuşma tarzına zekice yerleşebilme yeteneğinden bahsetmiş ve Obama nın, Amerikan lehçelerini geniş kapsamlı olarak konuşmayı becerebildiğini anlatmıştı. Obama, beyaz seçmenler ile bağ kurabilmesinin nedenlerini kendince, Ben bu insanları tanıyorum. Onlar benim dedelerim âdetleri, usulleri, hasassiyetleri, doğru ve yanlış arasındaki farkı duyumsama biçimleri hepsine tamamen aşinayım diye açıklıyor. Senato da ise Obama Demokrat Parti nin liberal kanadı ile aynı hizada bir oy sicili oluşturmuştu. Savaş başlamadan önce, 2002 yılında yaptığı ve böyle bir askeri hareketin ilkelerden değil, siyasetten kaynaklandığını savunduğu bir konuşmaya kadar uzanan muhalefeti ve Irak taki savaşa yaptığı eleştiriler onun kişisel markası haline gelmiş durumda Bunun yanı sıra, Kongre deki etik standartları güçlendirmeye, gazilerin bakımını iyileştirmeye ve yenilenebilir yakıtların kullanımını artırmaya yönelik çalışmalar yapmıştır. Başkanlığa Aday Olmak 2008 yılının 50 eyalette yapılan seçim ve kurultaylarla geçen uzun önseçim kampanya dönemi, birçok bakımdan tarihsel önem taşıyordu. Geçmişte de Afrika kökenli Amerikalılar ve kadınlar başkanlığa aday olmuştu, ancak bu sefer önde giden adayların biri kadın, diğeri Afrika kökenli Amerikalıydı yılında Obama ile birlikte aday adaylığı yarışına katılacak olan diğer yedi aday organize olmaya başlarken, kamuoyu araştırmaları, tutarlı bir biçimde Obama nın yarışı önde bitirmesi beklenen New York Senatörü Hillary Clinton dan sonra ikinci sırada yer aldığını yansıtmaktaydı. Ancak Obama, yarışın bu ilk aşamalarında özellikle gençlerden oluşan heyecanlı destekçilerini biraraya toplamakta, ulusal çapta tabandan büyümekte olan bir kampanya organize etmekte ve İnternet yolu ile kampanyasına para toplamakta çok başarılıydı. Clinton un adının daha fazla tanınması,tecrübeli bir kampanya mekanizmasının olması ve önde gelen Demokratların eyalet bazındaki desteğini arkasına almasına karşın,

5 Obama kampanyası bu avantajları yok etmek için yenilikçi bir strateji oluşturdu: delegelerini seçmek için önseçim yerine eyalet kurultayı düzenleyen eyaletler ve genel seçimlerde geleneksel olarak oylarını Cumhuriyetçilere veren küçük eyaletler üzerinde odaklanmak. Cumhuriyetçilerin her eyaletteki galip adaya eyalet konvansiyon delegelerinin tümünü verme sisteminin aksine, her eyaletteki Konvansiyon delegelerini adayın oy oranına orantılı bir biçimde dağıtmak anlamına gelen bu yaklaşım, Demokrat Parti nin orantılı temsil sisteminden faydalanıyordu. Bu strateji, ülkenin ilk parti kongresi eyaleti olan Iowa da başarılı olduğunu gösterdi. 3 Ocak 2008 tarihinde, Obama, Clinton a karşı beklenmedik bir zafer kazandı. Iowa zaferi, Washington Post gazetesinin ifadesine göre, oyunu değiştirdi ve Clinton u yenmek, -onun lider statüsünü değiştirebilecek mesaja, teşkilat gücüne ve finansal kaynağa sahip olan tek aday Obama yı Clinton un baş rakibi olarak konuşlandırarak yarışın gidişatını değiştirdi. Aynı strateji, Süper Salı olarak bilinen, -Obama nın Clinton ile düello yaparak berabere kaldığı ve Batı ile Güney deki kırsal eyaletleri tamamen kazandığı- 5 Şubat ta eşzamanlı olarak 22 eyalette yapılan önseçimlerde bir kez daha başarılı oldu. Ve Obama nın bu stratejisi yine Şubat ta ardıardına 10 yarış daha kazanarak, delege sayısında öne geçmesini sağladı. Clinton ın bu noktadan sonra Obama ya yetişebilmesi imkânsızdı. Son olarak, yarışın başlamasından beş ay sonra, 3 Haziran tarihinde, bu yorucu rekabetin sonuna gelinmişti. Montana da aldığı zafer ve daha önce herhangi bir aday üzerinde karar kılmamış olan süper delegeler in giderek artan desteği, Obama ya başkan adayı olarak gösterilmesi için gereken delege sayısındaki çoğunluğu sağladı. Obama, St. Paul, Minnesota da düzenlenen zafer mitinginde onu destekleyenlere hitaben yaptığı konuşmada, Şüpheleriniz ve korkularınızın yerine en büyük umutlarınıza ve emellerinize kulak vermeyi tercih ettiğiniz için, bu akşam bir tarihsel yolculuğu, bir diğer tarihsel yolculuğun başlangıcı ile noktalıyoruz. dedi. Obama Başkanlığı Seçilirse, Obama en genç başkanlardan biri olacaktır Baby Boom Nüfus Patlaması neslinin sonlarında dünyaya gelen Obama, aynı zamanda 1980 li yıllarda yetişkinliğe erişen ilk başkan olacaktır, ki bu başlı başına değişimin habercisi olabilir. Yetiştiği ortam, daha önceki Baby Boom Nüfüs Patlaması neslinde doğanların bakış açılarını önemli derecede şekillendiren sosyal anlamda çalkantılı geçen 1960 lı yıllara göre çok farklıydı ve 2004 yılı başkanlık seçimleri hakkında yaptığı bir yorumda, Obama, Bazen baby-boom neslinin bir psiko-dramını izlediğimi hissediyordum eski küskünlükler ve yıllar önce bir avuç dolusu üniversitenin kampuslarında tasarlanan intikam planlarının ulusal sahnede canlandırıldığı bir durum gibiydi. Obama nın İnanabileceğimiz Değişim ve İhtiyacımız Olan Değişim sloganları, kampanyasının A.B.D. ni yeni bir yöne götürme temasına yaptığı vurguyu yansıtıyor. Obama Birleşik Devletler in muharabe birliklerinin Irak tan çekilmesi için düzenli bir zaman çerçevesinin sunulmasını desteklemiş, ama eğitim ve terörle mücadele operasyonları için bazı birliklerin orada kalabileceğini ifade etmiştir. Dış Politika ile ilgili diğer konular arasında ise A.B.D. nin Afganistan a yaptığı askeri ve kalkınma yardımının artması, terör zanlıları için faaliyette olan Guantanamo Körfezi cezaevinin kapatılması, ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarını güçlendirmek gibi konular bulunuyor. Yurt içinde, Obama 10 yıllık bir süre zarfında 150 milyar dolarlık yatırım yaparak temiz enerji teknolojisinin gelişmesini hızlandırmak, Birleşik Devletler

6 ekonomisini küresel anlamda daha rekabetçi kılabilmek için eğitim ve altyapıya olan yatırımları artırmak, ve devlet harcamalarına mali disiplini yeniden getirmek istiyor. New Yorker dergisi yazarı Larissa MacFarquar, Obama nın geleneksel siyasi çizgileri aşan cazibesi hakkında bir teorisini anlattı. Obama nın oy sicili, Senato nun en liberal sicillerinden biridir, ama daima Cumhuriyetçilere cazip gelmiştir; bu da liberal hedefleri muhafazakâr bir dil ile anlatmasından kaynaklanıyor olabilir. Tarihe bakışı, geleneklere olan saygısı,ve dünyanın ancak çok, çok yavaş değişebileceği konusundaki şüpheci yaklaşımı ile, Obama çok derin bir muhafazakâr. yorumunu yapmıştır, MacFarquar. Kasım ayında yense de, yenilse de, Obama Amerika Birleşik Devletleri siyasetinde yeni bir çığır açmıştır. Adaylığı tam da birçok Amerikalının ülkelerinin gidişatında temelden bir dönüşüme ihtiyacı olduğuna inandıkları bir zamana rastladı. Washington Post gazetesinin siyaset yazarlarından E.J. Dionne, Obama nın adaylığı ile Amerika da çağın ruhu arasında oluşan beklenmedik örtüşmeyi, şu ifadesi ile en mükemmel bir biçimde özetlemiş olabilir: Günün ihtiyacı deneyim değil, değişimdi. Ayrıntılar üzerinde uzmanlaşmak değil, kapsamlı yaklaşımlar seçim kampanyalarında en çok değer verilen erdemdi. Sadece daha iyi günlere geri dönmek değil, geçmişten temiz bir şekilde kopmak, vaatlerin en kıymetlisiydi. AP Images/Rick Bowmer Obama ailesi, 2008 Ocak ayında bir siyasi mitingde kalabalığı selamlarken. Bu makalede yer alan fikirler Birleşik Devletleri hükümetinin görüş veya politikalarını yansıtmayabilir.