KIRSAL KALKINMA. Ülkemizin Ulusal Kırsal Kalkınma Politikalarının belirlendiği strateji belgeleri;

Transkript

1 KIRSAL KALKINMA Ülkemizde kalkınma girişimleri, 1970'li yılların ikinci yarısından itibaren "kırsal kalkınma" olarak kavramsallaştırılmış olup, Kırsal Kalkınma, ekonomik ve sosyal sektörleri ilgilendiren yeni bir politika alanı olmuştur. Kırsal kalkınma politikasının temel amacı, kırsal kesimdeki asgari refah düzeyinin ülke ortalamasına yaklaştırılması için, kırsal toplumun iş ve yaşam koşullarının kentsel alanlarla uyumlu olarak kendi yöresinde geliştirilmesi ve sürdürülebilir kılınmasıdır. Aslında Kırsal Kalkınma bir süreçtir. Kırsal kalkınma en genel tanımıyla, kırsal alanda yaşayan fertlerin ekonomik ve sosyal refahı ile yaşam kalitesini artırma sürecidir. Ülkemizin Ulusal Kırsal Kalkınma Politikalarının belirlendiği strateji belgeleri; - Onuncu Kalkınma Planı ( ) ve, AB Uyum Süreci hazırlıkları kapsamında, - Ulusal Kırsal Kalkınma Strateji Belgesi I ( ) - Ulusal Kırsal Kalkınma Strateji Belgesi II ( ) dir. Bu Strateji Belgeleri temel alınmak suretiyle, kırsal kalkınma politikaları uygulamaları konusunda iki temel doküman hazırlanmaktadır. Bunlar; 1- AB Katılım Öncesi Mali Yardım Aracının (IPA) tarım ve kırsal kalkınma bileşeni kapsamında tahsis edilen fonların kullanımını düzenleyen Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Kırsal Kalkınma (IPARD) programıdır. 2- İkincisi ise Ulusal bütçeden kırsal kalkınmaya tahsis edilen kaynaklarla yürütülen faaliyetleri gösteren Kırsal Kalkınma Planıdır. Hazırlanan Kırsal Kalkınma Eylem Planı yıllarını kapsamaktadır. Kırsal Kalkınma Eylem Planında yer alan 91adet faaliyetin (proje) 30 adedi Bakanlığımızca gerçekleştirilecek olup, diğer faaliyetler 16 ayrı Bakanlık ve diğer kamu Kurum ve Kuruluşlarını ilgilendirmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere, Kırsal Kalkınma, sadece Bakanlığımızı ilgilendiren ya da Bakanlığımızın sorumlu olduğu bir faaliyet alanı değildir. Ancak tarım sektörü, üretim ve istihdam faaliyetleri bakımından kırsal ekonominin omurgasını oluşturmaktadır. Bilindiği üzere Avrupa Birliği tarafından aday ülkelere katılım sürecinde yapılan mevzuat uyum çalışmalarına destek amacıyla Katılım Öncesi Yardım Aracı- İPA geliştirilmiştir. İPA kapsamındaki Kırsal Kalkınma Politika alanı için İPARD programının hazırlanması görevi, 5468 Saylı TKKDK Kuruluş ve görevleri hakkında Kanunun 17. Maddesi gereğince, Bakanlığımıza verilmiştir. Ayrıca Kanun aynı

2 maddesinde Kırsal Kalkınma Programının (İPARD) Yüksek Planlama Kurulunun onayı ile yürürlüğe konulacağı belirtilmiştir. Diğer taraftan, Kanunun 16. Maddesinde ise, Kırsal Kalkınma için sağlanan mali kaynakların programlanması, kullanılması ve mali yönetime ilişkin usul ve esasların Avrupa Birliği ile imzalanan anlaşmalar çerçevesinde belirlendiği hükmü yer almaktadır. Bu çerçevede AB yardımlarına yönelik hazırlanan Kırsal Kalkınma (İPARD- II) programı Avrupa Birliği Komisyonunun 27. Ocak 2015 tarihli C(2015)337 sayılı Kararı ile kabul edilmiştir. Haziran 2015 tarihi itibariyle bu program YPK nın onayına sunulmuştur. KIRSAL KALKINMA EYLEM PLANI ( ) BAKANLIKLARIN PROJE SAYISI Onuncu Kalkınma Planının ( ) yıllık uygulama programlarından ilki olan 2014 yılı programının ilgili hükümleri gereğince, 2012/23 sayılı Başbakanlık Genelgesine göre oluşturulan Kırsal Kalkınma Planı İzleme Komitesi kararı doğrultusunda Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı Koordinasyonunda ve Kalkınma Bakanlığının teknik desteğinde hazırlanan Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( ); Yüksek Planlama Kurulu nun (YPK) 31 Aralık 2014 tarih ve 2014/45 Sayılı Kararı ile kabul edilmiştir. UKKS( ) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. UKKS ( ) gereğince taslak Kırsal Kalkınma Eylem Planı ( ) hazırlık çalışmaları Bakanlığımız koordinasyonunda ve Kalkınma Bakanlığı Teknik desteği ile başlatılmıştır. Kırsal kalkınma Eylem Planı ( ) nda 5 stratejik amaç belirlenmiştir. Bu amaçlar kapsamında bütün Bakanlıkların Ülkemiz genelinde kırsala yapmış oldukları projeler dahil edilmiştir. Bu Stratejik amaçlar; 1-Kırsal Ekonominin Geliştirilmesi ve İstihdam İmkânlarının arttırılması (KE) GTHB - 11 proje, DAP BKİ 1 Proje, GAP BKİ 2 Proje, KOP BKİ 1 Proje, Kültür Turizm Bak. 1 proje, Milli Eğitim Bak. 1 Proje,

3 İçişleri Bak. 1 Proje 2- Kırsal Çevrenin İyileştirilmesi ve Doğal Kaynakların Sürdürülebilirliğinin Sağlanması (KÇ) GTHB - 12 proje, DAP BKİ 2 Proje, GAP BKİ 1 Proje, KOP BKİ 1 Proje, Orman su İşleri Bak. 7 proje, İçişleri Bak. 1 Proje 3- Kırsal yerleşimlerin Sosyal ve Fiziki Altyapısının Geliştirilmesi (KY) Gençlik spor Bak. - 1 proje, Çevre Şehircilik Bak. 4 Proje, Ulaştırma denizcilik ve Haberleşme Bak. 2 Proje, Enerji ve tabi Kaynaklar Bak. 1 Proje, Afed ve acil durum Yönetimi Baş. 1 proje, İçişleri Bak. 6 Proje, Türk Patent Enstitüsü 1 Proje, Kültür Turizm Bak. 2 Proje 4- Kırsal Toplumun Beşeri Sermayesinin Geliştirilmesi ve Yoksulluğun Azaltılması (KT) DAP BKİ 1 Proje, Sağlık Bak. 2 Proje, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bak. 2 proje, Milli Eğitim Bak. 3 Proje, Aile ve Sosyal Politikalar 2 Proje 5- Yerel Kalkınmaya İlişkin Kurumsal Kapasitesinin Geliştirilmesi (YK) GTHB - 7 proje, DAP BKİ 2 Proje, GAP BKİ 1 Proje,

4 Kalkınma Bak. 3 Proje, Orman ve Su İşleri Bak. 1 proje, Türkiye İstatistik Kurumu 2 Proje, İçişleri Bak. 5 Proje Bütün Bakanlıkların toplam 91 projesi alınmıştır. Bakanlık İsmi Proje Sayısı GTHB 30 KALKINMA BK 3 DAP 6 GAP 4 KOP 2 Kültür Turizm Bk. 3 MEB 4 İÇ İŞLERİ BK 13 ORMAN VE SU İŞLERİ BK 8 GENÇLİK SPOR BK 1 ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BK 4 ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE 2 HABERLEŞME BK ENERJİ TABİİ KAYNAKLAR BK 1 AFET VE ACİL DURUM 1 YÖNETİMİ BŞ. TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ 1 SAĞLIK BK 2 ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK 2 BK AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR 2 TÜİK 2 TOPLAM 91

5 Kurumsal Karbon Ayakizi Kurumsal karbon ayak izi, bir kurumun bütün faaliyetleri sonucunda atmosfere salınan ve iklim değişikliğine sebep olan sera gazlarının ( Metan CH4, Karbondioksit CO2, Azot Oksitler N2O, Kloroflourkarbon Gazlar (CFC-H), OzonO3,Su Buhar ) karbondioksit eşdeğeri olarak ton karbondioksit eşdeğeri tco2eq) cinsinden ifade edilir. Bir kurumun karbon ayak izi hesaplanırken, kurumun bütün faaliyetleri esnasında tüketilen fosil yakıtlar, hammaddeler, atıklar, ulaşım, yiyecek ve içecek tüketimi, v.b. gibi emisyon kaynakları dikkate alınmaktadır