TCMB: Para Politikasında Ne Oldu, Ne Oluyor, Ne Beklemeli?

Transkript

1 TCMB: Para Politikasında Ne Oldu, Ne Oluyor, Ne Beklemeli? Orkun GÖDEK DenizBank Özel Bankacılık ve Yatırım Grubu Yönetmen Düzey 3 Türev Araçlar Kredi Derecelendirme Kurumsal Yönetim Der. orkun.godek@denizbank.com İSTANBUL Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Kasım tarihinde aylık olağan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı gerçekleştirilecek. Son dönem içerisinde gerek küresel, gerekse de yerel piyasalarda yaşanan volatilite artışının ardından toplantı sonucu daha yakından takip edilme gereğini gündeme getirdi. TCMB tarafından hali hazırda uygulanmakta olan politika faiz oranları; haftalık repo için yüzde.5, gecelik borç alma (faiz koridorunun alt bandı) yüzde.5, ve gecelik borç verme (faiz koridorunun üst bandı) için yüzde.5 seviyesinde bulunmakta. Süreç Nasıl Gelişti? Yaşanan olağanüstü piyasa hareketliliği nedeniyle birçok kurum gibi biz de banka tarafından alınacak kararlara yönelik düşüncelerimizde revizyona gitmek zorunda kaldık. Şayet son dönem gelişmeleri gerçekleşmemiş olsaydı beklentimiz sadeleşme olarak tanımlanan sürecin sonlandırılması, sonlandırılma şeklinin ise piyasa koşullarının el verdiği en uygun ortamda faiz koridorunun üst bant faiz oranının yüzde.5 e indirilebileceği yönündeydi. Beklentimiz, Banka tarafından yapılan yönlendirilme kapsamında oluşmuş ancak temel senaryomuz sadeleşme sürecinin yaz aylarından sonlandırılmış olması gerektiği yönündeydi. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz.

2 % Mayıs Ağustos Kasım Şubat Mayıs Ağustos Kasım Şubat Mayıs Ağustos Kasım Şubat 3 Mayıs 3 Ağustos 3 Kasım 3 Şubat Mayıs Ağustos Kasım Şubat 5 Mayıs 5 Ağustos 5 Kasım 5 Şubat Mayıs Ağustos Mayıs Ağustos Kasım Şubat Mayıs Ağustos Kasım Şubat Mayıs Ağustos Kasım Şubat 3 Mayıs 3 Ağustos 3 Kasım 3 Şubat Mayıs Ağustos Kasım Şubat 5 Mayıs 5 Ağustos 5 Kasım 5 Şubat Mayıs Ağustos % Mevduat Faiz Oranı (%) (% Puan) Hafta Repo Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak 3 Nisan 3 Temmuz 3 Ekim 3 Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak 5 Nisan 5 Temmuz 5 Ekim 5 Ocak Nisan Temmuz Ekim (% Puan) 5 3 Y-Y Tahvil Spread (Ortalama) Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak 3 Nisan 3 Temmuz 3 Ekim 3 Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak 5 Nisan 5 Temmuz 5 Ekim 5 Ocak Nisan Temmuz Ekim Bir önceki Merkez Bankası Başkanı Başçı döneminde başlatılan sadeleşme süreci kapsamında atılan adımlar ile birlikte faiz koridorunun üst bandında Mart-Eylül dönemi içerisinde toplamda 5 bp faiz indirimine gidildi. Atılan adımların etkisi sürecin başlarında yerel para birimini (Türk lirası) destekler şekilde gerçekleşirken, söz konusu desteğe yurtdışı piyasa koşullarının da olumlu yönde katkısı gözlendi. Gerek yapılan açıklamalar, gerekse atılan adımların paralelinde yurtiçi tahvil faizleri gerileme gösterdi. Yaşanan gerilemede itici güç kısa vadeli tahvil faizleri oldu. Bu kapsamda -Y tahvil spreadi ortalamada Eylül ayı itibarıyla - bp seviyesine dek geriledi. Getiri eğrisinin uzun vadelerinde yukarı yönde hareketlilik gözlendi. Aynı dönem içerisinde faiz koridorunun spreadi tarihin en düşük seviyesine gerileyerek Eylül ve Ekim aylarında bp düzeyinde oluşum gösterdi. 3 Aya Kadar Mevduat Faiz Oranı Ay- Yıl Mevduat Faiz Oranı Spread (Ortalama) Sürecin getirdiklerinden birisi de Banka tarafından finansal sisteme kullandırılan paranın ortalama maliyetini gösteren Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti (AOFM) cephesinde gözlendi. Söz konusu rakam 3 bp gerilerken, 3 aya kadar mevduat faiz oranını gösterir ortalama rakam benzer şekilde 3 bp, yıla kadar olan mevduat faiz oranı ise 3 bp düşüş gösterdi. Kısa vadeli mevduat faiz oranlarında yaşanan gerileme sistemin kredi/mevduat rasyosunun yüksekliği nedeniyle AOFM kadar gerilerken, uzun vadede düşüş Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz.

3 faiz koridorunda yapılan değişikliğin üzerinde gerçekleşti. 3 ay- yıl mevduat faiz oranı spreadi Şubat ayında ortalama -. puan olurken, Ekim ayında.3 puan düzeyine yükseldi. Beklentiler Neden Bozuldu? Beklentilerin bozulmasının arka planında farklı dinamiklerin çalışması söz konusu. Sınırlarımız içerisinde yaşanan olumsuz hikayeler, jeopolitik risklerinde getirdikleri, küresel piyasalarda bilhassa da tahvil işlemlerinde Eylül ayından bu yana gözlenen yükseliş ve ABD Başkanlık seçimleri küresel risk algılamasının bozulmasına ve hali hazırda uygulanmakta olan ve farklı kıtalarda gelecek açısından beklenti değişikliği gösteren para politikalarının gözden geçirilmesine neden oldu. Gün sonu kapanış fiyatı baz alınarak yapılan hesaplamaya göre 5 Temmuz günü.5 baz puan seviyesine gerileyen ABD -Y faiz spreadi Kasım tarihinde baz puana yükseldi. Getiri eğrisinin yukarı yönde hareketliliği, eksi faiz uygulamalarının tahvil piyasalarında etkisini yakından gösterdiği Japonya ve Almanya da tüm vadelerde faiz oranlarının yukarı yönde hareket etmesine neden oldu. Sürecin en önemli katalizörlerinden birisi de dolar endeksinde yaşanan değerlenme hareketi. Kasım tarihinde 9 seviyesinden kapanış gösteren endeks Kasım tarihinde seviyesini aşarak gün sonu kapanışı gerçekleştirdi. ABD doları Eylül ayı başlangıcından bu yana gelişmiş ve gelişmekte olan ülke para birimleri karşısında değerlenmekte. G üyelerinin tamamı karşısında değer kazanımı gözlenirken, İsveç kronu yüzde, İngiliz poundu ve Japon yeni yüzde, euro ise yüzde 5 değer kaybı gösterdi. Gelişmekte olan ülke para birimleri karşısındaki performansa baktığımızda özellikle ABD Başkanlık seçimi sonrasında ayrışmanın arttığı görülüyor. Türk lirası /9-/ arası dönemde yüzde ile en Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 3

4 fazla değer kaybı gösteren para birimi olurken, Meksika pezosu ise yüzde 9 geriledi. Rusya, Güney Afrika, Şili ve Hong Kong para birimleri grup üyeleri arasında değer kaybetmeyen çaprazlar olarak dikkat çekti. Ne Bekliyoruz? Gösterge Tahvil (Y, %)-Gösterge Tahvil (Y, %) (%, Spread, 5 Gün Ort.) USDTRY M Swap (%, 5 Gün Ort.) Gösterge Tahvil (Y, %)-Haftalık Repo Faizi (%, Spread, 5 Gün Ort.) Gösterge Tahvil (Y, %)-Kotasyon BIST (%, Spread, 5 Gün Ort.) USDTRY M SWAP Ocak 5 Nisan 5 Temmuz 5 Ekim 5 Ocak Nisan Temmuz Ekim Aralık AOFM (%) Mart 5 Haziran 5 Eylül 5 Aralık 5 Mart Haziran Eylül AOFM /Bloomberg /Bloomberg PPK toplantısından haftalık repo faiz oranında 5 bp faiz artışı olması yönünde beklenti içerisindeyiz. Kullanılacak dil ve takınılacak tutum piyasalarda yaşanan volatilite artışını sınırlandırmaya yönelik olacaktır. Ancak beklentimizin Türk lirası cinsinden varlıklarda gözlenen satış baskısını azaltmaya yeterli olmadığı kanaatindeyiz. Zira her ne kadar hareketin ağırlıklı kısmı yurtdışı gelişmelerden kaynaklansa da içeride atılması beklenen para politikası adımlarının haftalık repo faiz oranında artırıma gidilmesi ile ortamı sakinleştirmeye yeterli olmayabileceğini değerlendiriyoruz. Kısa vadeli gösterge tahvil (Y) faizi ile uzun vadeli (Y) kıymet arasında spread Mart-Eylül arası dönemin aksine yükseliş gösteriyor. Benzer eğilim M vadeli USDTRY swap faizinde de söz konusu. Öte yandan Y vadeli gösterge tahvilin faizi gerek haftalık repo, gerekse de kotasyon BİST faiz oranının üzerinde oluşum eğilimi içerisinde. Para ve sermaye piyasalarında mevcut politika faizinin yeterli olmadığı şeklinde bir eğilim gözlenirken, fiyatlamanın son ay içerisinde netleşmesi söz konusu. 9 Eylül tarihinde Y-Kotasyon BİST spreadi -.5 bp düzeyinde oluşurken, Kasım tarihinde. bp seviyesine yükseldi. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz.

5 Haftalık Repo İhalesi Kotasyon Kotasyon - BIST Kotasyon - PD TCMB Fonlama (o/n) Sepet Kur (Aylık Ortalama Değer) % 9% % % % 5% % 3% % % % Ocak 5 Şubat 5 Mart 5 Nisan 5 Mayıs 5 Haziran 5 Temmuz 5 Ağustos 5 Eylül 5 Ekim 5 Kasım 5 Aralık 5 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım /Bloomberg Merkez Bankası tarafından sisteme gerçekleştirilen fonlamanın kompozisyonda herhangi net değişim durumu söz konusu değil. Eylül ve Ekim aylarında haftalık repo faiz oranından yapılan fonlama rakamı yüzde ve yüzde seviyelerinde oluşurken, Kasım ayı rakamı Kasım itibarıyla yüzde 59 düzeyinde gerçekleşmekte. Bir dönem para politikası uygulamaları ile günlük bazda kur işlemlerine verilen resmi tepki yeni dönemde söz konusu olmadığından koridorun üst bandından yapılan fonlama rakamında artış gözlenmemekte. PPK toplantısında beklentimizin gerçekleşmesi halinde Ekim ayı fonlama kompozisyonunu baz alarak yaptığımız hesaplama dahilinde AOFM rakamının yüzde.9 seviyelerine yükselmesini bekliyoruz. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 5

6 UYARI NOTU Bu e-posta, varsa ekleri ve içerdiği bilgiler, özeldir ve gizlidir, yalnızca gönderildiği belirtilen kişi/kişilerin kullanımı içindir. Bu e-postanın, alıcısı dışında başka bir kişi tarafından ve belirtilen amaç dışında okunması kopyalanması, yönlendirilmesi ve kullanılması yasaktır. Bu mesaj ve eklerinin tarafınıza yanlışlıkla ulaşmış olması durumunda lütfen mesajı gönderen kişiyi haberdar ederek bize ulaşın, gizliliğini koruyun ve hiçbir şekilde saklamayın. Mesajı gönderen kişinin veya DenizBank A.Ş. ve iştiraklerinin, yetkisiz kişilerce erişilen ve/veya içeriği bozulan mesajlar veya bu mesajların içerdiği bilgiler ile ilgili herhangi bir sorumluluğu ve yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu doküman DenizBank A.Ş. tarafından bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup, burada yer alan her türlü bilgi ve değerlendirme, hazırlandığı tarih itibarıyla mevcut piyasa koşulları ve güvenirliliğine inanılan halka açık yayın/yayım kaynaklarından elde edilerek derlenmiştir ve yatırım tavsiyesi niteliği taşımamaktadır. DenizBank A.Ş. ve iştirakleri, bu bilgilerin doğruluğunu ve yeterliliğini hiçbir şekilde garanti etmemektedir. Bu dokümanda belirtilen ürünler çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucu para kaybı yaşanabilecektir. Yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde kur riskinin olduğunu, kur dalgalanmaları nedeniyle Türk Lirası/Yabancı Para bazında değer kaybı olabileceği, devletin yabancı sermaye ve döviz hareketlerini kısıtlayabileceği, ek ve/veya yeni vergiler getirebileceği, alım-satım işlemlerinin zamanında gerçekleşmeyeceği bilinmelidir. Tanıtılan ürünler, belli bir yatırımcının hedefleri, mali durumu ya da gereksinimleri dikkate alınmadan hazırlanmıştır, bu nedenle mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu dokümandaki bilgilere dayanılarak alınacak yatırım kararlarının sonuçlarından, burada yer alan bilgi, değerlendirme ve istatistiki şekil ve değerlendirmelerin kullanımı sonucunda ortaya çıkacak doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan hukuki açıdan müşteri sorumludur. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım ürünleri; mevduat olmayıp, Denizbank A.Ş., ve diğer ilgili kuruluşların ya da Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun teminatı, garantisi, sigortası ya da herhangi bir yükümlülüğü altında değildir. Yatırım ürünleri, Devlet güvencesi altında değildir. Anaparanın yitirilmesi dahil çeşitli yatırım riskleri içerebilir. Yatırım ürünlerinin geçmişteki performansları, gelecekteki performanslarının göstergesi değildir. Fiyatlar düşebilir ya da yükselebilir. Döviz cinsinden yatırım ürünleri, dövizdeki muhtemel dalgalanmalar nedeniyle anapara kaybı da dahil kur risklerine maruz kalabilir. Yorumların müşteri tarafından nihai değerlendirmesinde orijinal metnin dikkate alınması esastır. Ürünler ile ilgili soru veya şikayetlerinizi iletmek için Önce Müşteri Hattı'nı arayabilir ya da adresinden bize ulaşabilirsiniz. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz.