Yaz Bakımları İYİ YAŞAMANIN 8 YOLU. Forma girmenin 14 kısa yolu. ayşe arman ÜRÜN ÖNERİSİ

Transkript

1 YIL 4 / SAYI 17 / YAZ 2013 RÖPORTAJ: ayşe arman 110 UZMAN ÜRÜN ÖNERİSİ İYİ YAŞAMANIN 8 YOLU Forma girmenin 14 kısa yolu GÖRÜŞÜ Ecz. Canan Eriş Ecz. Meltem Akbay Ecz. Nilüfer Kurt Tepe Op. Dr. Ersun Hasipoğlu Dr. Hakan Güveli Yaz Bakımları Selülit Ürünleri En İyi Göz Kremleri Probiyotik Güzellik En Yeniler Yaz Kampanyaları Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği nin ücretsiz yayınıdır.

2 PharmeticSağlık YÖNETİM İmtiyaz Sahibi Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği adına Ecz.Neylan Zırhlıoğlu Yönetim Yeri Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği Söğütlüçeşme Caddesi Küçük Çarşı Pasajı No: 9 K: 3 Kadıköy İstanbul Tel: Sorumlu Müdür: Ecz. Esra Zengin Genel Yayın Yönetmeni: Ecz. Umut Eren Yayın Kurulu: Ecz. Pınar Kır, Ecz. Fulya Urgancıoğlu, Ecz. Neylan Zırhlıoğlu Hukuk Danışmanı: Av. İzzet Hamle Başkandan YÖNETİM KURULU Başkan: Ecz. R. Armağan Ener Başkan Yrd.: Ecz. Yaman Furtun Genel Sekreter: Ecz. Işın Özen Sayman: Ecz. Özgül Karaoğlan Üye: Ecz. Emel Artok Üye: Prof. Dr. H. Sedef Atmaca Üye: Ecz. M. Adnan Efe YAPIM-YAYIN Maya Plus Maya İletişim ve Tasarım Hizmetleri Ltd. Şti Halaskargazi Cad. Sait Kuran İş Merkezi No: 145, Kat: 4 / 34381, Şişli, İstanbul Tel: (pbx) Faks: Yayın Koordinatörü Nevzat Çalışkan nevzat@mayailetisim.com Genel Koordinatör Tuğçe Kayar tugcek@mayamedya.com Kreatif Direktör Halil Özbayrak halil@mayailetisim.com Görsel Yönetmen Cansu Özcömert cansuo@mayamedya.com Katkıda bulunanlar: Ecz. Canan Eriş, Ecz. Nilüfer Kurt Tepe, Ecz. Meltem Akbay, Op. Dr. Ersun Hasipoğlu, Dr. Hakan Güveli Yılmaz Öztürk Irmak Tolay Yaşar Burak Meriç Emre Kurtuluş Emine Konuk REKLAM Ecz.Emel Artok silverart@windowslive.com Ecz.Umut Eren umutcakar@yahoo.com Reklam Rezervasyon Mesut Öztürk pharmetic@mayailetisim.com Tel: / 320 BASKI Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık A.Ş T: Baskı Yeri ve Tarihi: İstanbul, Mart 2013 Yayın Türü: Yaygın, süreli yayın Yayın Periyodu: 3 Haziran Ecz. Armağan Ener PGED Yönetim Kurulu Başkanı Sevgili Pharmetic Sağlık Dergisi Okuyucuları, Artık, hepimizin sabırsızlıkla beklediği yaz ayları içerisindeyiz. Kış aylarının kapalı ve kasvetli günleri; yerini güneşli havalara bırakırken eminiz ki pek çoğumuz kendimizi yaza hazırladık. Detoksu ihmal etmedik, fazla kilolarımızla mücadele ettik. Kendimizi sıcak ve güneşli günlere hazırladık. Güneşin vücudumuza gerekliliği kadar zararlarını da iyi bilen bilinçli tüketiciler olarak güneş ürünlerimizi seçerken çok dikkatli olmamız gerektiğini de biliyoruz. Güneş Koruyucularımızı gerek kendimize gerekse çocuklarımıza alırken mutlaka eczacı danışmanlığından faydalanmamız gerekmektedir. Yine özellikle yaza girdiğimiz bu günlerde hala kilolarından kurtulmaya çalışan tüketicilerimiz değişik kanallardan, özellikle de internetten satışı yapılan içeriğinin ne olduğu belli olmayan ürünlere rağbet etmemelidirler. PGED dergimizin yaz sayısında yine ilginizi çekeceğini düşündüğümüz yeni konularımızı sizlerle paylaşıyoruz. Ayrıca yeni çıkan ya da kampanyalı ürünler ve yaza özel kişisel bakım ürünlerini sizlere tanıtıyoruz... Halkımızın sağlığı bizim için çok önemli. Eczacınız bir sağlık danışmanı olarak her türlü sorularınız için yanınızdadır. Gönlünüzce ve sağlıklı bir yaz geçirmenizi diliyoruz. Sağlık ve esenlikle kalın... Pharmetic Sağlık Dergisi, Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği tarafından Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği üyesi olan eczacılar için onların tüketiciye tavsiyelerini kolaylaştırmak amacıyla hazırlanmaktadır ve bu bağlamda tüketiciye ücretsiz olarak iletilmektedir. Pharmetic Sağlık dergisi, Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği adına Maya İletişim ve Tasarım Hizmetleri tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayımlanmaktadır. Pharmetic Sağlık dergisinin isim ve yayın hakkı Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği ne aittir. Dergide yayımlanan yazı, fotoğraf ve illüstrasyonların her hakkı saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz. Yazıların sorumluluğu yazarlara, yayınlanan reklamların sorumluluğu ise reklamverene aittir. PharmeticSağlık / Yaz 2013 / 3

3 İÇİNDEKİLER YAZ YAKIN PLAN Sağlık, güzellik ve beslenme gündeminde en son haberler 30 SAĞLIK & BESLENME Enerjiniz Nereye Kayboldu? Sizi yorgunluktan bitap düşüren sosyal jet lag fenomenine inat, enerji seviyenizi yükseltme yöntemleri 34 Hayat Sizin İçin Net Değil mi? Gözlerinizi korumanın yolları ve gözlerin teşhis ettiği rahatsızlıklar bu sayfalarda Cilt Kanserinden Korun Solaryumda maruz kaldığınız ışınlar ölümcül melanom vakalarına neden olabiliyor. Solaryumun zararlarını gösteren perdeyi aralıyoruz ALIŞVERİŞ En yeniler, kampanyalılar, bebek, anne ve hamileler için en özel ürünler Yaz aylarında ihtiyacınız olan ürünler BAKIM & GÜZELLİK En İyi Göz Kremleri Gözaltı morlukları, kırışıklıklar ve kaz ayakları ile savaşan en etkili göz kremlerini sizin için seçtik Kırmızı Cildin Nedeni: Rozasea Güneş, stres ve bazı yiyeceklerin tetiklediği deri hastalığı rozasea yı kontrol altına almanın yolları... Selülitle Savaşmak En fit vücutlarda dahi görülebilen ve kadınların yüzde 90 ının şikâyetçi olduğu selülitle savaşmanın altın kuralları ve önleyici ürünler Probiyotik Güzellik Bakteriler de yaşlanmanın önüne geçebilir Karşınızda probiyotiklerin güzellik ritüellerine katkıları ve probiyotik içeren ürünler ÇOCUK & AİLE Şimdi Seyahat Zamanı! Seyahat etmek çok zevkli ve keyif verici bir şey olsa da eğer yanınızda bir bebek ya da çocuk varsa bu keyif çoğu zaman kâbusa dönüşebilir. Buna izin vermemek için önerilerimiz var Bekçi Bir Anne Misiniz? Ebeveynlik görevinizi yerine getirirken ipleri gereğinden fazla elinizde tutup tutmadığınıza karar vermek için testimizi uygulayabilirsiniz RÖPORTAJ Her röportajıyla gündem yaratan Ayşe Arman a bu kez biz sorduk, o da kökenlerini ve mesleğine olan tutkusunu anlattı YAŞAM Sınırsız Eğlence Adası: Mykonos Bu yaz bol eğlenmek isteyenler, işte 24 saat süren plaj partileriyle ünlü Mykonos tan egzotik konaklama alternatifleri Doğanın Çağrısına Kulak Verin Dışarıda geçirdiğiniz zamanı artırmanın ve doğayla daha fazla bağ kurmanın yollarını açıklıyoruz Hayatı En İyi Şekilde Yaşamanın 8 Yolu Sağlıklı yaşam arayışınızda beslenme tarzı, uyku düzeni, egzersiz programı ve çok daha fazlasıyla değişime hazırlanın GÜNDEM Vivasante Türkiye de Fransız sağlık bakım şirketi Vivasanté Grubu nun Türkiye Ülke Müdürü Erwan Blanchard ile Türkiye ve dünyadaki eczaneler ve eczanelerin OTC alanındaki gelişimi üzerine kısa bir söyleşi gerçekleştirdik Bir Dilek Tut Pharmetic Sağlık Derneği üç yıldır akut lenfoblastik lösemi hastalığıyla savaşan Busenur Küçük ü Samsun da ziyaret ederek umut ışığı oldu UZMAN GÖRÜŞÜ Eczacı ve doktorların kaleminden Ecz. Canan Eriş, Ecz. Nilüfer Kurt Tepe, Ecz. Meltem Akbay, Op. Dr. Ersun Hasipoğlu, Dr. Hakan Güveli 4 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

4 Sağlık, güzellik ve beslenme gündeminde en son haberler... Yakın Plan Plan Yapın! Romantik bir tatile hazırlıksız çıkmak mı? Pek de hayalini kurduğumuz bir şey sayılmaz. Yapılan bir anket kadınların yüzde 60 ının, partnerinin hazırlıklı olmadığı bir anda hadi tatile gidiyoruz! demesinden korktuğunu ortaya koyuyor. İşte bazı rakamların ışığında, hazırlık için yaptıklarımız: 3 defa alışverişe çıkmamız gerekiyor. Kendimizi rahat hissedeceğimiz ideal seyahat kıyafetlerini almak için... 9 kıyafet (en az) kombini hazırlamamız gerekiyor. Sadece bir hafta sonu kaçamağı söz konusu olsa bile saat öncesine dek son dakika ihtiyaçlarımız çıkıyor. Durduk yere bavulumuza bazı parçalar ekliyoruz. 8 gün, hazırlık için bize gereken süre. Diğer planlarımızı iptal etmek ve tabii ki valiz hazırlamak için... Bir Dokunuş Yeter Araştırmacılar, masajın kalp krizi, felç ve diyabet risklerini nasıl azaltabildiğini sonunda anladı. Yayımlanan bir çalışma, 15 dakikalık bir masajın stres kimyasallarından olan adrenokortikotropik hormonunu yüzde 7 oranında azalttığını, iyi hissettiren oksitosini ise yüzde 17 oranında artırdığını ortaya koydu. Çalışmayı yürüten uzmanlar, Stresimiz azaldıkça bağışıklık sistemimiz daha iyi çalışıyor. Bu bakımdan masaj yaptırmak dolaylı olarak bizi hasta olmaktan da koruyor diyor. KADINLARIN HER GÜN ROMANTİZM YAŞAMAK İSTEDİĞİ DAKİKA SAYISI. BUNA KARŞILIK YÜRÜMEK İÇİN 36, YEMEK YEMEK İÇİN 75, EGZERSİZ İÇİNSE 68 DAKİKA AYIRMAK İSTİYORLAR. 6 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

5 Yakın Plan Biraz Hareket Yayımlanan bir rapora göre, Batılı yetişkinlerin dörtte biri bisiklet ya da yürüyüş gibi (bir seferde 10 dakikadan az olmamak üzere) aktif ulaşım yollarını tercih ediyor. Bu süreyi günde en az 20 dakika ya da haftada 2,5 saate çıkarmak, sağlığınıza tahmininizden daha fazla katkı sağlayabilir. İşte birkaç örnek: 1,2 kg/m 2 daha az beden kitle İndeksİ (BKİ) 3 cm daha İnce bel çevresi 31 azalan hipertansiyon riski yüzdesi 31 azalan diyabet riski yüzdesi KARŞIDAN KARŞIYA GEÇERKEN MÜZİK DİNLEYEN, TELEFONLA KONUŞAN YA DA MESAJ YAZAN YAYALARIN YÜZDESİ cildinize özel UV korumas : cildinizi nemlendirirken güne ten de koruyun... Etiketleri İyi Okuyun Paketlenmiş gıdaların üzerinde genellikle bağışıklık sistemini güçlendirir ya da kolesterolü düşürür gibi sözler yazılı olur. Yeni yapılmış bir ankete göre, yetişkinlerin üçte ikisi geçen yıl bu tür notları dikkate almış. Satın aldığınız bir ürünün ambalajında sadece bu tür bir ibarenin bulunuyor olması sizi ikna etmesin. Gerçekten içinde ne olduğunu görmek için besin tablosunu kontrol edin. Diş Etleri Araştırmalar diş eti problemlerinin erkeklerde ereksiyon sorunlarına yol açabileceğini gösteriyor. Son teknolojiler ile donan ml, cilt durumlar na özel nemlendiriciler ile Dermalogica, cildinizi UVA ve UVB nlar na kar her gün koruyor. 8 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

6 Yakın Plan Probiyotikler Yayımlanan bir deneyde, her gün probiyotikli yoğurt yiyen katılımcılar, altı haftada vücut yağlarının yüzde 4 ünü kaybetmiş. Uzmanlara göre, sağlıklı bakteriler sınıfındaki probiyotiklerin tetiklediği bağırsak bakterilerindeki artış, vücudun yağ yakmasına yardımcı oluyor. Yalnız aldığınız yoğurdun etiketinde laktobasillus ibaresinin yer almasına dikkat etmelisiniz. Maden Suyu Klorlu havuzlarda veya denizde yüzerken saçlarımız iyice solar ve rengi matlaşır. Saç tasarımcıları, maden suyunun içeriğinde bulunan sodyum maddesinin saçların parlamasını sağladığını söylüyor. Yaz boyunca haftada bir kez bir şişe maden suyunu ıslak saçınıza döküp, bir dakika boyunca saç ve saç derinize masaj yaparak iyice yedirin. Ardından her zamanki gibi şampuanlayıp saç kremi uygulayın. Araştırmacılar, egzersiz yapan yaralı farelerin diğerlerine göre yüzde 25 oranla daha hızlı iyileştiklerini tespit etmiş. Egzersiz yapmak hem vücuttaki yakıcı proteinleri yüzde 75 azaltıyor, hem de kan dolaşımını hızlandırarak oksijen ve besinlerin zarar görmüş hücrelere ulaşmasını sağlıyor. Al Dente Sizi daha uzun süre tok tutacak bir makarna pişirme biçimi. Pişirildiğinde diri kalan al dente makarnanın glisemik indeksi daha düşük oluyor. Yani daha uzun süre pişirilmesi gereken türler gibi kan şekerinizi bir anda yerinden zıplatmıyor. Sonuç olarak şeker kana daha yavaş bir şekilde karışıyor ve kendinizi daha uzun süre tok hissediyorsunuz. ARAŞTIRMA Kalite Kontrol İthal şarküteri ürünlerine meraklıysanız dikkatli olun. Batı ülkelerindeki ekonomik krizin, bu tarz ürünlerin denetlenmesinde bazı aksamalara yol açtığı söyleniyor. Örneğin ABD Tarım Bakanlığı ithal ürünleri, beş yıl öncesine göre yüzde 60 daha az titiz inceliyor. Bazı Türk gıda ürünlerinin sicili de pek parlak değil belki, ama ithal sosis ve salam gibi ürünlerden, özellikle at eti skandalından sonra daha tercih edilebilir oldukları kesin. Üstelik yabancı ülkelerin ihraç mallarının çoğunda yabancı katkı maddeleri de ürkütücü düzeyde. 10 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

7 Yakın Plan Süresi dolan ilaçlar Son kullanma tarihi geçmiş ilaçları ne yapacağınızı bilmiyor musunuz? Yakın zamanda yapılmış bir araştırmaya göre ilaçları çöpe atmak çevre için en iyi çözüm. Ancak güvenli bir şekilde atabilmek için uzmanlar şu yolu izlemenizi öneriyor: 1 İlaçları kuru kahve ya da kedi kumu ile karıştırın. Leziz ve inceltici 2 Karışımı plastik bir torbaya koyup ağzını bağlayın. 3 Evin diğer çöpleriyle birlikte atın. Görüşünü Koru Biberiye, yemeklerinize lezzet katarken daha iyi görmenizi de sağlayabilir. Yapılan bir araştırma, biberiyenin içindeki bir bileşim olan karnosik asitin, görme kaybının en yaygın sebebi olan yaşa bağlı makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı) riskini düşürdüğünü ortaya çıkardı. Sonucu yorumlayan bilim insanları Karnosik asit, retina hücrelerini serbest radikallerin neden olduğu göz hastalıklarının ana sebeplerinden biri olan oksitlenme ve bozulmadan koruyabilir diyor. Araştırmacılar hâlen bu bitkinin görüşü korumak için yeterli olup olmadığını anlamaya çalışıyor. Bir yandan da karnosik asit içeren ilaçlar geliştiriliyor. ARAŞTIRMA Glutes Koşucu dizi rahatsızlığınız varsa, muhtemelen suçlusu glutes adı verilen kas grubudur. Araştırmacılar diz ağrısı çekenlerin koşarken ya da merdiven inip çıkarken kalça kaslarının doğru şekilde çalışmadığını bulmuş. Bu da onların dizine daha büyük yük binmesine neden oluyormuş. Bir Tür Kardiyo Ağırlık egzersizlerinin kasları şekillendirdiğini biliyorsunuz. Peki ağırlık kaldırmanın, aynı zamanda bir tür kardiyo olabileceğini de biliyor muydunuz? Araştırmacılar 10 ar dakikalık koşu bandı seansı ile kettlebell swing çalışmasını kıyaslamış; her ikisinde de kalp ritmi ve oksijen tüketimi ölçülmüş. Sonuçta her iki egzersizin de kardiyovasküler fitness için önemli etkileri olduğu bulunmuş. Egzersiz uzmanları, Koşu bandı ilk başlarda daha fazla kalori yakmanızı sağlayabilir. Oysa ağırlık egzersiziyle metabolizmanız hızlanacağı için spor salonundan çıktıktan sonra da kalori yakmaya devam edersiniz diyor. Leziz Haberler Narenciyeleri gözde yapma vakti! Uzun süreli bir araştırmaya göre, 14 yıl boyunca günde iki porsiyondan fazla narenciye yiyen kadınlar, daha az yiyenlere göre yüzde 10 daha az felç riski taşıyormuş. Portakal ve greyfurtta sağlığa faydalı bolca flavonoid bulunuyor. Uzmanlar, Flavonoidler kan damarları fonksiyonlarını güçlendirir ve antienflamatuvar etkisi sayesinde felce sebep olan kan pıhtılaşmasını azaltır diyor. Narenciyelerin suyunu içmek yerine meyvenin kendisini yemelisiniz. Ortalama kalp ritmi Kettlebell KOŞU BANDI Ortalama soluk ritmi (dakikada nefes sayısı) dakikalık seansta yaktığınız kalori (katılımcıların ortalama kilosu: 73) ÇOK TATLI Çikolata, cildinizi güneşin zararlarına karşı en az titanyum dioksit ve çinko kadar etkili şekilde koruyabilir. İki grup kadından üç ay boyunca her gün düzenli olarak çikolatalı bir içecek içmesini isteyen bilim insanları, araştırmanın sonunda çok faydalı bilgilere ulaşmış. Kadınların yarısı, flavonol yönünden zengin bir çikolata içeceği tüketirken, diğer grup antioksidan yönünden daha zayıf ama aynı tatta bir içecek içmiş. Üç ay sonra hepsi UV ışınlarına maruz bırakıldığında, daha fazla flavonol tüketenler ışınlardan daha az etkilenmiş. Araştırmacılar, her gün 100 gram bitter çikolatanın SPF 2 ya da SPF 3 miktarında koruma sağladığını söylüyor. (Ama siz yine de koruyucu kullanmak yerine çikolataya güvenmeye kalkmayın ve eczanelerden temin edebileceğiniz SPF korumalı ürünler kullanın) Altı yaşın altında çocuğu olan kadınlar, çocuksuz kadınlara göre günde bu kadar dakika daha az egzersiz yapıyor. Yardıma ihtiyacınız varsa, çocuk bakım bölümü olan bir spor salonu araştırabilir (genelde 24 saat açık salonlarda oluyor) ya da onu bir yakınınıza bırakmayı deneyebilirsiniz. Araştırmacılar, masajın kalp krizi, felç ve diyabet risklerini nasıl azaltabildiğini sonunda anladı. Yayımlanan bir çalışma, 15 dakikalık bir masajın stres kimyasallarından olan adrenokortikotropik hormonunu yüzde 7 oranında azalttığını, iyi hissettiren oksitosini ise yüzde 17 oranında artırdığını ortaya koydu. Çalışmayı yürüten uzmanlar, Stresimiz azaldıkça bağışıklık sistemimiz daha iyi çalışıyor. Bu bakımdan masaj yaptırmak dolaylı olarak bizi hasta olmaktan da koruyor diyor. Fırçalarken Dikkat! Son yapılan bir araştırmaya göre, diş macunu, sıvı el sabunu ve ağız gargaralarında bulunan antibakteriyel bir kimyasal olan triklosan, yüksek miktarda alındığında kalp ve iskelet kası hücrelerine zarar veriyor. Uzmanlar bu maddenin kalp rahatsızlığı gibi bir problemi olan kişilerde koordinasyon ve güç kaybına neden olabileceğini belirtiyor. Eğer bu kimyasal maddeden kendinizi korumak istiyorsanız, triklosan içermeyen ürünler kullanmalısınız. 12 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık PharmeticSağlık /Yaz 2013 / 13

8 Yakın Plan Sebze Aşkı Yakın zamanda yapılan bir çalışmaya göre, tarifine bakarak dört yemeği kıyaslaması istenen katılımcılar, içinde sebze olan bir yemeği lezzet açısından birinci sıraya koymuş. Çalışmanın yazarı, İnsanlar, içinde sebze bulunan bir yemeğin tadının çok daha iyi olmasını bekler. Bu, sağlıklı öğün kavramının kafamızda yarattığı imajdan kaynaklanıyor diyor. Bolca vitamin, potasyum ve antioksidan içeren sebzelere öğünlerinizde mutlaka yer vermelisiniz. Unutmayın, sebzeleri ne kadar tazeyken tüketirseniz o kadar faydasını görürsünüz. Vuruşun Ötesi Wimbledon dan ilham alıp kendinizi kortlara mı attınız? Tamam, ama tenis oynarken dirseğinize dikkat etmelisiniz. Eğlence için tenis oynayanların yarısının dirsek tendonları, aşırı kullanım dolayısıyla sakatlanabiliyor. Tenis antrenörleri, bunun suçlusunun kötü teknik olduğunu söylüyor. Güvende olmak ve güçlü vuruşlar yapmak için bu ipuçlarını takip etmelisiniz: 1. GÜCÜNÜzü ARTTIRIN. Güçlü tricep, ön kol ve omuz kasları, topun etkisini azaltmaya yardımcı olur. Triceps extensions hareketini deneyin: Bir dambılın ucunu avcunuzun içiyle kavrayın, başınızın arkasına getirin ve yukarıya kaldırıp indirin. 2. BACKHAND VURUŞUNU İYİLEŞTİRİN. Bu vuruşa hazırlanmak için vücudunuzla ileriye doğru uzandığınızda, dirseğinizi raketin önünde tutmak yerine ona paralel tuttuğunuzdan emin olun. Önde duran dirsek, sakatlanmada en büyük risk faktörüdür. 3. DOĞRU ZAMANDA VURun. Topa ve rakete odaklandığınızda bedeninizin önüyle bağlantı kurmalısınız, asla yanı ya da arkasıyla değil. Zararlı Etki Kilo vermek için uğraşırken, bazen happy hour da buluştuğunuz arkadaşlarınız bir tabak dolusu yağlı cips kadar zararlı olabilir. Kaldı ki yapılan bir ankete göre kadınların yüzde 53 ü çevresindeki kişilerin, diyetine uymayan yemekleri yemesi konusunda kendisine baskı yaptığını söylüyor. Böyle bir durumda sizi yemek yemeye zorlayan kişiye Ben biraz bekleyeceğim demenizde yarar var. Böylece o kişi bu söylediğinize inanarak sizi rahat bırakacaktır. Ankete katılanlar, zayıflama çabalarının dış etkenler yüzünden nasıl sabote edildiğini şöyle anlatmış: Başkaları nasıl müdahale ediyor? Diyetimde olmayan yemekleri pişirip servis ederek: %40 Diyetimle ilgili şakalar yaparak: %35 Diyetime uymayan yiyecekleri benden habersiz sipariş ederek: %31 Diyetin bozulmasına neden karşı konulamıyor? Kimseyi kırmak istememek: %56 Herkes gibi yemek yemek istemek: %51 Diyetinin üstüne dikkatlerin toplanmasını istememek: %41 14 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

9 Yakın Plan Tam Tahıla Dikkat Tam tahılları tercih etmek beslenmenize protein ve lif eklemenizin sağlıklı bir yolu, tabii dikkatli olmak şartıyla: Araştırmalar, tam tahıllı etiketiyle satılan gıdaların, tahıl içeren, ancak bu etikete sahip olmayan gıdalardan daha fazla kalori ve şeker içerdiğini ortaya çıkardı. Kutunun üzerindeki damgaya aldanmayıp içindekiler listesini kontrol etmeli ve içinde gerçekten tam tahıl olup olmadığına bakmalısınız. Ayrıca şekerin hiçbir türü, içindekiler listesinin ilk ya da ikinci sırasında yer almamalı. C M Y Şahane Kaşlar Yüzümüzü çevreleyen kaşlarımız, gözlerimizin güzelliğini ortaya çıkarır. Kaş estetiği uzmanları, yanlış renk seçiminin yüzümüzü solgun göstereceğini söylüyor. Kaşlar saçlara uyum sağlamalı ama rengi birebir aynı olmamalı. Kaşlarınızın rengini kırmak ya da koyulaştırmak için kaş kalemlerinden destek alabilirsiniz. Kumral Saçlarınız kestane rengiyse sıcak kahve tonlarındaki kaş kalemlerini tercih etmelisiniz. Çikolata kahve saçlarınız varsa, açık kahverengi bir kalem kullanın. Esmer Koyu ya da orta kahve bir kaş kalemi kullanabilirsiniz. Renkli gözlü, beyaz tenli ve siyah saçlı kadınlar daha açık bir kahve tonunu tercih edebilir. Asla siyah bir kaş kalemi kullanmamalısınız. Yerden Kalkın! Bir çalışmaya göre, ayakta yapılan üst gövde egzersizleri karın kaslarını harekete geçirip birden fazla kas grubunu şekillendiriyor ve fonksiyonel gücünüzü artırıyor. Gücünüzü artırmak için lateral raises hareketini deneyin: Her iki elinize birer dambıl alın. Kollarınızı düz tutarak ağırlıkları yavaşça omuz hizanıza kadar kaldırın. Hareketi kez tekrar edin. CM MY CY CMY K Sarışın Kaş estetiği uzmanları kaş renginin saçınızdaki en koyu tona yakın olması gerektiğini söylüyor. Kaşlarınızı açık kahve ya da boz renkli bir kalemle belirginleştirin. En ufak boşlukları bile dolduran doğal görünümlü kaşlar yaratan kalemleri tercih edin. Kızıl Kaşlarınızı sakın bakır tonlarına boyamaya kalkmayın. Kaş uzmanları doğal kızıl saçlı kadınların da kızıl kaşlara sahip olmadığını belirtiyor. Ancak kızıl kahve tonlarındaki kaşlar oldukça çekici durabilir. Ortalama olarak, zayıf kişiler her lokmayı yutmadan önce bu kadar kez çiğniyor. Obez kişiler ise en fazla 17 kez. 16 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

10 Yakın Plan ARAŞTIRMA Şeker Konusu Saygın bir tıp dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, kilo savaşında bir numaralı düşman fruktoz değil. Bilim insanları 40 tan fazla eski deneyi gözden geçirmiş ve fruktoz nedeniyle kilo alındığından bahseden çalışmaların artık geçerliliğini yitirdiğine karar vermiş. Fruktoz tüketenlerin tartıda artışla karşılaşmasının nedeni ise zaten genel olarak gereğinden fazla kalori alıyor olmaları. Şekeri azaltmak hiçbir zaman kötü bir fikir değil; ama kilo vermek istiyorsanız, en önemlisinin aldığınız kaloriyi azaltmak olduğunu bilmenizde fayda var. HAYAT KURTARAN LAVANTA Güzel kokulu dal ve yapraklar yemeğinizi tatlandırmaktan çok daha fazlasını yapabilir: Beyin performansınızı ve enerjinizi artırabilir, ayrıca kendinizi çok daha iyi hissetmenizi sağlayabilir: Yemelisiniz: Araştırmalar gösteriyor ki, bu bitkinin yağını günlük besin takviyesi olarak almak, anksiyeteyi azaltıp uykuyu düzenleyebiliyor. Bu Birleşime Dikkat Greyfurt yemeden önce bilmeniz gerekenler var: Yeni yapılmış bir araştırmanın sonuçlarına göre, bu ekşi meyvenin içinde bulunan ve furanokumarin olarak bilinen bir grup kimyasal madde, bazı ilaçların vücutta çözülmesine engel olabiliyor. Greyfurtun fazlası, bazı ilaçların yan etkisini yüzde 330 oranında artırabiliyor. Akut böbrek yetmezliği, ani kalp durması, hatta ani ölüme bile neden olabiliyor. Halen bazı kanser tedavileri, enfeksiyonlar, kardiyovasküler ve psikiyatrik bozukluklarda kullanılan 85 ilacın, günde bir bardak greyfurt suyu ya da bir adet greyfurtla bir araya geldiğinde ilaç-besin etkileşimi gerçekleşiyor. Yeni bir ilaca başlamadan önce, greyfurt tüketme konusunu eczacınıza danışmalısınız. Kalbim Genç İltihaplanma, vurup kaçan bir aşk hikâyesine benziyor: Kalbe zarar veren, oldukça acılı bir durum yaş arası 61 gönüllüyle yapılan bir araştırmada, egzersizin genç kalpleri iltihaplanmaya karşı koruduğu ortaya çıkmış. Katılımcılardan 40 dakikalık bir kardiyo seansının öncesinde ve sonrasında kan alan araştırmacılar, kan hücrelerinde iltihaplanma etkisi yaratmış. Araştırmayı yürüten uzmanlar, egzersiz sonrası alınan kan örneğindeki hücrelerde daha az iltihaplanma olduğunu belirlemiş. Sporun iltihabı önlediğine dair kesin kanıtlar yok, ama bu egzersiz yapmamak için mazeret değil! Haftada dört kez yarım saatlik kardiyo çalışırsanız kalbinize büyük iyilik etmiş olursunuz. Güçlü Genler Bilim insanları, ağırlık egzersizinden sonra daha dayanıklı olmamızı açıklayabilecek yeni bir protein keşfetti. PGC- 1 alpha-4 denen bu proteinin seviyesi, ağırlık kaldırdıktan sonra aniden yükseliyor. Bu da kas gücü ve boyutunu artıran biyokimyasal değişiklikleri tetikliyor. Araştırmacılar, elde edilecek sonuçların vücudun daha fazla protein üretmesine yardımcı olacağını, bunun da yaşlanma ve kanser gibi hastalıklarla bağlantılı kas kayıplarını önleyebileceğini belirtiyor. Ordu standartlarına göre yaş arası kadınların iki dakikada tamamlamak zorunda olduğu şınav sayısı. (39-42 şınav, mükemmel diye tanımlanıyor.) TÜM CİLT TİPLERİ İÇİN Avène ÇOK YÜKSEK KORUMA Normal Karma Cilt Parfümsüz 50 +SPF Tüm Cilt Tipleri Sürekli güneşe maruz kalınan durumlarda (deniz kenarı, açıkhava aktiviteleri, dağ) SUYA KARŞI DAYANIKLI PARABEN İÇERMEZ INNOVATION FORMULA SunSitive «protection Şimdi Güneşten Korunmanın TAM ZAMANI! AKNE EĞİLİMLİ CİLTLER İÇİN ÖZEL FORMÜL Avène 30 +SPF ÇOK YÜKSEK KORUMA SUYA KARŞI DAYANIKLI PARABEN İÇERMEZ AVÈNE, HASSAS CİLTLER İÇİN GÜNEŞTEN KORUMA Avène nin güneşten korunma ürünleri, Pierre Fabre Araştırma laboratuarları tarafından geliştirilen, özel bileşenleri, UVA ve UVB ye karşı geniş spektrumlu koruma sağlar: AŞIRI HASSASİYET Avène Mineral ÇOK YÜKSEK KORUMA 50 +SPF %100 MINERAL KİMYASAL FİLTRE İÇERMEZ PARFÜMSÜZ PARABEN İÇERMEZ 18 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

11 Yakın Plan REGL Ağrısı Lifli yiyecekler her ay tekrarlanan ağrılarınız üzerinde pozitif etki yaratabilir. Japonya daki Gifu Üniversitesi çalışanları 276 genç kadının beslenme alışkanlığını incelemiş. En fazla lif tüketenlerin en az regl ağrısı çekenler olduğu sonucuna varılmış. Bu sonuç araştırmacıları şaşırtmış çünkü onlara göre regl ağrısını azaltmaya yardımcı şey, yüksek izoflavon içeriği ile soya olmalıydı. (İzoflavon, regl ağrısının en önemli tetikleyicisi olarak gösterilen prostaglandin salgısını bloke edebilen bir madde.) Bilim insanları, lifin ağrıyı nasıl azalttığını açıklayamasa da biz onların dediğini uygulayalım. Günlük almanız gereken lif miktarı en az 20 gr. Türkiye şimdi YouPlus Multivitamin, Mineral, Omega-3, Gıda Takviyeleri ile tanışıyor. Herkes için daha sağlıklı ve kaliteli bir hayat başlıyor. İyi Çocuk Köpek sahibi olmanın gerçekten iyi tarafları var. Yapılan araştırmalar köpek sahiplerinin kedi sahiplerine göre daha sağlıklı olduğunu gösteriyor. Uzmanlar kedi, köpek ve insanlar üzerine 97 adet araştırmayı gözden geçirmiş ve herhangi birine sahip olan insanların bir ay sonra daha az hastalandığını fark etmiş. Bunun nedeni, bir ev hayvanının sunduğu arkadaşlığın insan üzerindeki psikolojik etkilerinden kaynaklanıyor. Ancak bunlardan sadece köpek sahipleri 10 ay sonra hâlâ sağlıklı olmayı devam ettirebildi. Neden mi? Uzmanlar, En iyi arkadaşınızı edinmiş olmanızın yanı sıra yürüyüşe de ihtiyacınız var diyor. Bütün restoran menülerinde (sadece zincir restoranlarda değil) besin değerleri tablosu görmek isteyen tüketicilerin yüzdesi. Yaklaşık aynı oranda tüketici de bunun ne sipariş edeceğine karar vermesinde yardımcı olacağını söylüyor. Gen Tipi Karpal tünel sendromu için elektronik postalarınızı suçlamayın. Yapılan bir araştırmaya göre bu duruma neden olan şey, fazla kullanım değil genleriniz. Harvardlı bilim adamları 117 vakayı inceleyip, genetik faktörlerin, kullanıma göre iki kat fazla etki ettiğine dair bazı ipuçları ele geçmiş. Çalışmanın yazarları, Ellerin kullanımıyla ilgili açıklamalar biraz abartılıyor diyor. 20 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

12 Yakın Plan Pedallara Kuvvet! Daha kolay bisiklet sürebilmek için önce ısınmalısınız. Uzmanlar kas hücrelerinin oksijeni yakıta çevirebilmesi için zaman geçmesi gerektiğini belirtiyor. Bunun için hücreler karbonhidrat kullanmak zorundadır. Bu sayede oluşan laktik asit enerjinizin bir kısmını alıp götürebilir. Hızlı bir şekilde ısınmaya başlarsanız vücut özel bir enzim salgılamaya koyulur ve hücreler karbonhidrat kullanmak zorunda kalmaz. Bisiklet binmeden önce beş dakikalık hızlı bir ısınma türüyle başlamalısınız. Sağ dizinizin 10 saniyede 19 kez daire çizmeli. Aşk Acıtır Kötü bir evlilik fast-food un sağlığınıza verdiği zarar kadar kötü olabilir. Araştırmacılar, zorlu evlilikleri olan kadınların, kalp hastalıklarına yol açan yüksek kolesterol veya obezite gibi rahatsızlıklara yakalanma riskinin, mutlu evlilikleri olanlara kıyasla yüzde 40 daha fazla olduğunu belirtiyor. Kronik stres, kortizon hormonunda salgılanmaya yol açarak karın bölgesinde yağlanma oluşturuyor. Karın bölgesinde bulunan bu yağların aşırısının, metabolik sendroma yol açtığı belirtiliyor. Gece Kuşu Bu habere en çok gece kuşları sevinecek! Birçok insanın geceleri egzersiz yaparken daha yüksek performans gösterdiği ortaya çıktı. Biyolojik saatin atletik performansı nasıl etkilediğini merak eden araştırmacılar, 25 yüzücüyü 55 saat boyunca alabildiğine düzensiz bir uyku programına maruz bırakmış. Akşamüstü ve akşam saatlerinde daha iyi performans gösteren yüzücüler, te müthiş bir ilerleme kaydetmişler ve saatleri arasında ise üstün seviyeye ulaşmışlar. Araştırmacılar, uykusuz kalan ve egzersizden önce karnını doyurmamış yüzücülerin bile geç saatlerde üstün performans sergilediğini tespit ettiler de yorgun argın eve dönseniz bile egzersiz yapmayı ihmal etmeyin, içinizde hâlâ enerji kalmış olabilir. Rahat Nefes Sebze yemeniz için bir neden daha: Yapılan bir çalışmaya göre brokoli filizlerindeki bir bileşen astım ve alerji gibi rahatsızlıkları gidermeye yardımcı oluyor. Bunlardan üç gün boyunca yiyen birinin yonca filizi yiyenlere oranla nazal hücrelerinde antioksidan enzimleri daha çok görülmüş. Bu enzimler astım ve alerjiye neden olan ve solunum yollarına zarar veren maddelerin etkisini azaltıyor. Brokoli ve karnabahar gibi turpgillere dâhil sebzelerde bulunan bir kimyasal, enzim üretmesi için vücudu uyarıyor. Maksimum fayda için çiğ yemelisiniz. 22 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

13 Yakın Plan ARAŞTIRMA Sosyal İşte pek de beğenmeyeceğiniz bir keşif: Yeni yapılan bir araştırmada, Facebook ta beş dakika zaman geçirenlerin sağlıksız bir atıştırmalığa el uzatma olasılığının, aynı sürede haber sitelerini dolaşanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiş. Arkadaşlarınızın duvarına ya da fotoğraflarına baktığınız zaman onlarla bağlantı kurduğunuzu hissediyorsunuz ve bu da kendinize olan güveninizi geçici olarak artırıyor. Uzmanlar, Bu ise ne yazık ki kendinizi kontrol edebilmenize engel oluyor diyor. Facebook a girmeyin demiyoruz ama en azından karnınız açken uzak durabilirsiniz. Aç olduğunuz zaman, irade gücünüzün en zayıf olduğu andır. Boş Laflara Kanmayın! Düzenli olarak koşanlar iyi dinlesin: Severek yaptığınız bu sporu eleştirenleri devamlı olarak püskürtmek zorunda kalıyoruz. Koşmak kalça ve dizlere zarar vermez. Anotomi bilim uzmanları, koşmanın osteoartritis hastalığına sebep vermediğini söylüyor. Zira bu kıkırdağın çürümesi sonucu meydana gelen eklem ağrısı ve iltihaplanma. Araştırmacılar koşarak geliştirilen kasların osteoartritis tehlikesini ortadan kaldırdığını söylüyor. En önemlisi de egzersizin büyük bir risk faktörü olan obeziteyi engellemesi. Acıyı Azaltın Eski yöntemlerde, rahim boyunu dört santimetre açılana kadar belkemiğinden enjeksiyon yapılmadan başka ağrı kesiciler kullanılıyordu. Ancak yapılan çalışmalar beklemenin bir anlamı olmadığını gösteriyor. Uzmanlar, Son dakikaya bırakmadan epidural ağrı kesici yaptırmak, ne sezaryen riskini artırıyor ne de doğumu zorlaştırıyor diyor. Epiduralı erkenden yaptıran kadınlarda daha az yan etki oluşuyor. Ayrıca acı daha az şiddette yaşanıyor ve doğum sancısını 80 dakika kadar kısaltıyor. Yeni doğmuş bir bebeğin kalp ritmi, solunumu, kas oranı ve reflekslerine bakıldığında gayet iyi puanlar aldığını görüyoruz. Sol taraf: Alzheimer hastalığı olan beyin Sağ taraf: sağlıklı beyin Görüntüleme Teknolojisi Beyin görüntüleme teknikleri sayesinde henüz Alzheimer belirtileri ortaya çıkmadan önce hastalık anlaşılabiliyor. Araştırmacılar genetik bir riski ifade eden APOE-4 genini taşıyan sağlıklı insanların beyinlerinin (PET scan adı verilen) tomografisini çektiklerinde, hastalığın göstergesi olan anormal protein çökeltilerine rastladı. PET scan, gelecekte insanlar hastalıklarından dolayı daha sıkıntı çekmeye başlamadan önce bilim adamlarının tanı koyabilmelerine yardımcı olabilecek. Bu iyi bir haber çünkü önümüzdeki 20 sene içinde çok daha fazla insanın bu hastalıktan muzdarip olacağı düşünülüyor. 24 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

14 Yakın Plan ARAŞTIRMA Sinirinize Hâkim Olun Yemek yerken birçok duyunuzu aynı anda kullanırsınız ve bu ruh hâlinizi ciddi şekilde etkiler. Sinirli ya da gergin olduğunuzda yemek yerseniz sindirim sisteminiz bundan etkilenebilir. Böyle bir durumda ilk lokmayı ağzınıza atmadan önce yiyeceğiniz şeyin rengine ve formuna bakın. Yiyecekleri seyretmek, gerekli sindirim sıvılarının ve enzimlerinin ağza ve mideye salgılanmasını sağlar. Sakin olursanız sindiriminiz de kolaylaşır. PHYTO BİTKİLERDEN GELEN GÜÇ Sertifikalı olduğunu iddia edip aslında öyle olmayan fitness eğitmenlerinin yüzdesi. Ekolojik Makyaj Çevre dostu makyaj trendi tüm hızıyla devam ediyor. Makyaj uzmanları paraben ve katkı maddesi içermeyen bu ürünlerin aynı zamanda çevreye de zararlı olmadığını söylüyor. Eczanelerden temin edebileceğiniz organik makyaj ürünleri için eczacınıza danışabilirsiniz. 26 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık Keten Tohumuna Şans Tanıyın Keten tohumunun faydaları: Yiyecekler arasında içeriğinde en çok lignan (bitkilerde bulunan ve östrojen içeren bir bileşik) bulunan bitkidir. Bu östrojene benzer bileşimler ayrıca susam, humus ve kuru meyvelerde bulunuyor. Lignan tüketen kadınların çoğunun beden kitle indeksi, yani boy ile kilo arası orantısı en düşükte çıkıyor. Araştırmayı yürüten uzmanların hayvanlar üzerinde yaptığı bir araştırmada, östrojenin iştahı azalttığı ve yağ hücrelerinin değerini düşürdüğü gözler önüne serildi. Bu yüzden fitoöstrojenlerin belki insanlar için de aynı etkiyi yapacağını düşünüyor. Keten tohumunu gevrek, yoğurt, içecekler ya da çok tahıllı ekmekler ile karıştırarak yiyebilirsiniz. P H Y T O C Y A N E SAÇ DÖKÜLMES NE KARŞI ETK L BAKIM Stres, yorgunluk ve mevsim değişikliği gibi durumlardan etkilenerek güçsüzleşen saçlar dökülme problemi ile karşı karşıya kalır. PHYTOCYANE şampuan ve ampul içeriğindeki ginkgo biloba ekstresi, üzüm çekirdeği polisakkaritleri ve B6 vitamini ile saç dökülmesini önlemeye yardımcı olur. Güçlendirici bakım kürünün tüm faydalarını sunarak saçın direncini, ışıltısını ve gücünü arttırmaya destek olur. ALЀS GROUPE ISTANBUL PHYTO ürünlerini eczanelerde bulabilirsiniz.

15 C M Y CM MY CY CMY K

16 Yaşam Enerjiniz nereye kayboldu? Bayılmadan Önce Uyuyun! Eğer günlük programlarınız sizi yorgunluktan bitap düşürüyorsa, büyük olasılıkla sosyal jet lag olarak adlandırılan durumdan muzdaripsiniz. Bu durumun sağlığınızı tehdit etmesine izin vermeyin ve enerji seviyenizi nasıl yükselteceğinizi öğrenmek için bize kulak verin! Gökçe Burdurlu Cömert Yapılan araştırmalara göre kadınların yüzde 67 si yeterince uyuyabilmek için çaba gösteriyor. Yarısı ise yaşadığı yorgunluğun işini ve sosyal hayatını aksattığını belirtiyor. Yeterince uyuduğunu düşünenlerin aslında bunu başarıp başaramadıkları şüpheli. Öte yandan araştırmalar, söz konusu yorgunluğun başka bir sebebi daha olduğunu gösteriyor: Toplumun yüzde 70 ini etkileyen ve kadınların sağlığını tehlikeye atan fenomen, sosyal jet-lag. Bozulan ritim Sosyal jet-lag i tam olarak anlayabilmek için, ilk önce sirkadiyen ritmin ne olduğunu bilmemiz gerek. Sirkadiyen ritim, uyuma ve uyanmaya hükmeden, neredeyse tüm bedensel davranışları kayıt altına alan içsel saate verilen isimdir. Beynin suprakiazmatik çekirdek adı verilen bir bölgesi tarafından kontrol edilen sirkadiyen, doğuştan gelen ve değiştirilemeyen bir yapıdır; yani belli saatlerde uykunuz gelirken belli saatlerde de uyanık olursunuz. Gece turundan çok geç dönmek ya da gün doğmadan uçağa binmek gibi sirkadiyen ritmin hoşuna gitmeyecek şeyler yaptığınızda, suprakiazmatik çekirdeğiniz bir darbe alır. Bunun yanında her gün uykuya farklı saatlerde dalmak ya da farklı saatlerde uyanmak gibi davranışlarla içsel ritminize hükmetmeye çalışırsanız, dengeniz tamamen bozulabilir. Bu durum da sizi bitmek bilmeyen bir jet lag hissine sürükleyebilir. Normal bir jet-lag in getirdiği yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu ve sinirlilik gibi problemler, daha uzun süren sosyal jet-lag söz konusu olduğunda giderek büyüyor. Sirkadiyen ritmini görmezden gelmek, sadece istediğiniz zaman uykuya dalamamanıza yol açmakla kalmaz. Ona saygı göstermediğinizde, kariyerinizden hafızanıza, hatta bel çevrenize kadar her şeyin bu tepkiden etkileneceğini bilmelisiniz. Sürekli yorgunluğun bedeli İronik bir şekilde, hayatta daha fazla yol kat edebilmek için uykusunu göz ardı eden kadınlar, profesyonel gelişimlerini çok daha fazla riske atıyor. Uzmanlar İhtiyacınız kadar uyumadığınız zaman olayları net bir şekilde değerlendiremezsiniz. Uykunuzdan feragat ettiğiniz saatler, size kazanılmış zaman olarak geri dönmüyor. Performansınızın zirvesinde bir çalışma sergileyebilmeniz söz konusu bile değil diyor. Bunun sebebi belki de uyku bozukluklarının beyin gücünü büyük ölçüde engellemesi. Yine uzmanlara göre, engelleyemediğiniz seviyede dinlenme ihtiyacı duyuyor olmanız, bedeninizin diğer tüm bölgeleri ayıkken beyninizin uykuya dalmasına sebep olabilir. En iyi ihtimalle utanacağınız bir ortamda (mesela çok önemli bir toplantıdayken) uykuya dalarsınız. En kötü ihtimal ise son derece tehlikeli bir hata yapmanız olur. (Her yıl uykusuz bir şekilde direksiyon başına geçmekten kaynaklanan trafik kazası gerçekleşiyor.) Sosyal jet-lag hâli karar mekanizmanızı engelleyebilir, beyninizin yeni hücre üretmesini durdurabilir, hatta uzun süreli hafızanıza zarar verebilir. Dahası da var: Uzmanlar, sirkadiyen ritminizle uyumsuz bir hayat yaşamanızın sinir sisteminizin kimyasını da bozabileceğini söylüyor: Bu da sizi depresyon ve mevsimsel duygu durum bozukluğu gibi bazı ruhsal sağlık riskleriyle karşı karşıya bırakabilir. Sosyal jet-lag, beyin hücrelerinize ve uzun süreli hafızanıza zarar verebilir. Sosyal jet-lag in bedeninizin kalan kısmına verdiği zarar da en az şimdiye kadar sıraladıklarımız kadar rahatsız edici. Mesela hormon üretim düzenini bozarak erken yaşlanmanıza sebep olabilir. Glukoz toleransınız (bedeninizin şekeri kullanma yeteneği) alt üst olduğu için, her gün spor salonunda harcadığınız saatlere rağmen kilo alırsınız. Eğer son zamanlarda kendinizi sürekli aç hissediyorsanız, bunun sebebi de az uyumanız nedeniyle açlık hormonlarınızın artmasıdır. Yeni yapılan bir araştırmada, sosyal jet-lag in etkisi altında geçirilen her saatin (hafta sonları diğer günlere kıyasla birkaç saat geç uyumak da dâhil), fazla kilolu olma riskini yüzde 33 artırdığı bulunmuş. Doğal uyku ihtiyacını görmezden geldiğinizde, bağışıklık sisteminiz enfeksiyonlarla savaşmaya yarayan sitokin isimli proteini üretmeyi askıya alır. Bu da soğuk algınlığı, nezle gibi hastalıklara meyilli olmanız anlamına gelir. Araştırmalar, uyku bozukluklarının yüksek tansiyon, kalp rahatsızlıkları ve diyabet gibi kronik hastalıkların ortaya çıkma ihtimalini de artırdığını gösteriyor. Biraz da iyi haber Normal jet-lag in aksine sosyal jet-lag tamamen tersine çevrilebilir bir sorundur. Uzmanlar yine de geri dönüş için 12 saatlik kesintisiz bir uykudan daha fazlasının gerektiğini söylüyor. Öncelikle kaçırdığınız her anı hesaplayıp o kadar uyuduğunuzda borcunuzun tamamen kapanacağı düşüncesini aklınızdan silin. Uzmanlar Mutlaka kaybettiğiniz saat kadar uyumanız gerekmiyor. Normalden biraz daha fazla uyumanız yeterli. diyor. >Sosyal jet-lag i hayatınızdan atmayı bir kez başarınca, bir daha girmesine asla izin vermeyin. 30 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık PharmeticSağlık / Yaz 2013 / 31

17 Yaşam >Sağlıklı uyku alışkanlığı kazanmak için günde 7-8 saat uyumayı hedefleyin. ev dışında geçirmek, uyku düzeninizi yenilemeye yardımcı oluyor. (Dışarı çıkarken güneş gözlüklerinizi yanınıza almamanız önemli, güneşin marifetini gösterebilmesi için gözlerinden içeri girmesi gerek). Bu rutini birkaç gün tekrarlarsanız, sabahları yaşadığınız UV patlaması gece daha rahat uyumanızı ve sabah dinlenmiş uyanmanızı sağlar. Yatakta geçirdiğiniz süre boyunca hijyenik bir uyku uyuduğunuzdan emin olun. Bu tam anlamıyla tertemiz çarşaflar anlamına gelmese de, uzmanlar temiz bir yataktan zarar gelmeyeceğinin altını çiziyor. Ancak hijyenik uyku ile asıl kastedilen, sağlıklı uyku alışkanlıkları üzerinde çalışmanız gerektiği: Saat ten sonra kafein almamaya özen gösterin, yatak odanızın karanlık ve uygun ısıda (yaklaşık 20 derece ideal) olmasını sağlayın, yatmadan bir saat önce odadaki tüm elektronik cihazların fişini çekin. Ayrıca uykudan önce faturalarla ilgilenmemeli, gergin konuşmalardan kaçınmalı ve fiziksel açıdan aktif olmanızı gerektirecek bir şey yapmamalısınız. Uzmanlar Zihninizi sakinleştirmeniz gerekirken bunları yaparsanız, tekrar harekete geçmesine sebep olursunuz diyor. Sosyal jet-lag i hayatınızdan atmayı bir kez başarınca, bir daha girmesine asla izin vermeyin. Uzmanlar, günde yedi, sekiz saat uykuyu hedeflemeniz gerektiğini söylüyor. Daha da önemlisi, hangi gün olursa olsun hep aynı saatte uyumaya ve uyanmaya özen göstermelisiniz. Başlarda bu durum size çok kısıtlayıcıymış gibi gelebilir, ama sağlığınıza yaptığı katkıların göz ardı edemeyeceğiniz kadar fazla olduğunu unutmayın. Sosyal jet-lag sorununu çözünce, bir daha olmasına izin vermeyin. Nihayet kesintisiz bir uyku için zamanınız olduğunda, beyniniz daha etkili bir şekilde uyuyarak (yani yenileyici uyku aşamasında daha fazla zaman geçirerek) size yardımcı olacaktır. Siz de onun bu iyiliğini, art arda dört gece boyunca dokuz veya 10 saatinizi yatakta geçirerek ödeyebilirsiniz. Uzmanların önerisi, cuma veya cumartesi gecesi erkenden uyumakla işe başlamanız. Bu sayede pazartesi geldiğinde kendinizi çok daha canlı hisseder, hafta ortasına kadar çoktan yenilenmiş olursunuz. Söylemesi kolay mı diyorsunuz? Eğer uzun bir zamandır sosyal jet lag hâlinde yaşıyorsanız, sirkadiyen ritminizi kendinize getirecek ciddi bir hamleye ihtiyacınız var demektir. Araştırmalara göre, uyandıktan hemen sonraki dakikayı 32 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık

18 Yaşam Hayat Sizin İçin Net Değil mi? U Ruha açılan pencere olduğu söylenen gözler modern teknoloji nedeniyle gitgide bozulmaya başladı. Gözler aynı zamanda vücudunuzda ortaya çıkan bazı problemlerin sinyallerini de verir. Gözlerinizi korumanın yollarına ve gözlerinizin teşhis ettiği rahatsızlıklara bir bakalım. Tuğçe Kayar zun bir günün sonunda aynaya baktığınızda, gözleri kan çanağı olmuş, gözaltları morarmış birini görüyorsanız nedeni dijital bir cihaza bağımlılığınız olabilir. Uzmanların bilgisayar görme sendromu (CVS) adını verdiği bu rahatsızlık, hızla yaygınlaşan yeni bir problem. Bu sıkıntı günde iki üç saatten fazla süre aralıksız olarak ekrana (bilgisayar, tablet veya akıllı telefon) bakan kişilerin yüzde 90 ında görülüyor. Belirtileri bulanık görüş, baş ağrısı, göz kuruluğu ya da uzun dönemde miyopluk şeklinde ortaya çıkıyor. Bu belirtiler birkaç gün içerisinde görülebildiği gibi bazen de ortaya çıkması aylar sürebiliyor. Ancak tabii ki bir sorun olduğunu hissedinceye kadar beklememelisiniz ve olası sorunları önlemeye bugünden başlamalısınız. Arızalı Görüş Göz doktorları, Gözlerimiz üç boyutlu görüş için evrim geçirmiştir. Dolayısıyla yakın mesafede bulunan iki boyutlu bir görüntüden üç boyutlu bir imajı algılamaya geçmek için, oldukça fazla gayret etmeleri gerekir diyor. Dahası, gözlerimizin odaklanabileceği nokta, önümüzden 6 m ötesine kadar uzanır. Buna rağmen pek çok kişi, bilgisayar ekranına 60 cm den daha yakın mesafede oturur. Bu nedenle göz kasları odak noktasını yeniden oluşturabilmek için sürekli olarak kasılır. Herhangi bir dijital ekrana saatlerce baktığında göz kaslarınız o kadar gerilir ki kafanızı başka bir yere çevirseniz bile tam olarak rahatlayamazsınız. Sonuçta CVS belirtilerinden en önemlisi olan bulanık görüş ortaya çıkar. Normalde bu sorun, başka bir yere bakmaya başladıktan birkaç saniye sonra hemen düzelir. Ancak haftanın çoğu günü uzun süreli olarak ekran karşısında oturursanız başta kısa süreli olan miyopluk, gitgide kalıcı hâle gelir. Çok net olan bir diğer şey de bu sendromun kesinlikle göz kuruluğuna neden olduğu. Yanma ve kaşıntı hissi göz bozukluğuyla karşılaştırıldığında önemsiz gibi görünebilir ancak sık sık karşılaşılan kuruluk enfeksiyona yol açar. Bu durumda gözleriniz sıkıcı bir hesap tablosuyla size gönderilen elektronik postayı ayırt edebilme yeteneğine sahip değildir. Gözlerinize göre ekranda beliren her şey çok çekicidir ve o esnada yapabildiğiniz şey sürekli göz kırpmaktır. Buna tipik bir örnek verelim: Yakın tarihli bir araştırmada, göz küresinin yeteri kadar yağlanması ve fonksiyonlarını yerine getirmesi için normalde insanların dakikada ortalama 16 kez göz kırptığı, fakat dijital bir monitör karşısında bu sayının dakikada altıya düştüğü saptanmış. Durum böyle olunca gözler ciddi anlamda kurur ve rahatsız olur. Modern teknoloji nedeniyle gözlerimiz gitgide bozulmaya başladı. Haydi, dijital dünyada gözlerinizi korumanın yollarını öğrenelim. Göz Muayenesinin İçeriği Kapsamlı bir araştırma birden fazla adımdan oluşur. GÖRÜŞ KESKİNLİĞİ TESTİ Göz muayenesinin en bilinen testinde, siz çizelgedeki harfleri okurken doktorunuz da ne kadar uzağı ve yakını gördüğünüzü saptamaya çalışır. (Hem iki göze birlikte, hem de tek tek bakılır.) Böylece gözlüğe ihtiyaç duyup duymadığınız anlaşılır. BASINÇ TESTİ Gözde sıvı biriktiği zaman glokom (göz tansiyonu) denilen rahatsızlık ortaya çıkar ve rahatsız edici bir basınca neden olur. Doktor gözünüze hava sıkarak ışık yansımaları vasıtasıyla göz basıncınızı ölçer. GENİŞLETME Doktorunuz gözlerinizin içine daha dikkatli bakabilmek için göz bebeklerinizi genişletir. Bunun için gözünüze zararsız (sadece kısa bir süre bulanık görmenize neden olabilen) bir damla damlatır. Bazı uzmanlar artık bunu kamera benzeri bir cihazla yapmaya başladı. Ancak yine de muayene sırasında gözün tamamen genişlemesi daha iyidir. Kamera her zaman tüm resmi çekemeyebilir. LAMBA TESTİ Doktorunuz kornea, iris ve retinayı tam olarak analiz etmek için parlak bir ışık ve mikroskop kullanır. Eğer yabancı bir doku tespit ederse, korneadaki çizikleri görünür hâle getirmek için de bir damla damlatır. Görüşünü Koruyun Bilgisayarınızdan, ipad inizden veya akıllı telefonunuzdan vazgeçmeniz ve 19. yüzyıldaki gibi bir yaşam tarzı benimsemeniz şart değil! Çünkü CVS nin belirtileri kontrol altına alınabilir. Uzmanlar öncelikle kuralına göre yaşamanızı tavsiye ediyor. Bu kuralı açalım: Ekran karşısındayken her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 6 m uzaklıktaki sabit bir noktaya bakın. Alışkanlık hâline getirmek için kendinize alarm kurabilirsiniz. Tıpkı normal beden egzersizi gibi bu da düzenli yapıldığında etkili olmaya başlar ve yapılan her egzersiz işe yarar. İkinci olarak, göz hizanızı monitörün üst çizgisine denk getirmelisiniz. Çalışma yerinizdeki (ev ya da ofis) bilgisayarınızı bu şekilde ayarlamalısınız. Gözlerinizin iyi odaklanması için hafif aşağı bakmanız gerekir. Bunu yaparken göz kapaklarınız da yarı kapalı olacağından gözyaşınız buharlaşmaz ve gözleriniz kurumaz. Göz kamaştıran bir ışığa dik bakmamak da her zaman yardımcı olur. Eğer elinizde akıllı telefon ya da tablet bilgisayar varsa ve üzerindeki yazıyı okumak için de tek elinizle ekranı sürüklüyorsanız, uzmanlara göre gözlerinizi oldukça zorluyorsunuz ve CVS riskini artırıyorsunuz. En azından cihazınızın ekran ışığını azaltmalı ya da parlaklığı engelleyen bir kılıf almalısınız. Görme duyunuz son derece iyi olsa dahi, uzmanlar bilgisayar 34 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık PharmeticSağlık / Yaz 2013/ 35

19 Yaşam >Yüksek tansiyon, diyabet gibi ciddi bir rahatsızlığınızın olabileceğini göz doktorunuz söylerse şaşırmayın. oluşmasına yol açabilir. Minnesota daki Mayo Klinik ten Göz Doktoru Sophie J. Bakri, Kanser, gözün içinde hafif yüksek bir yüzey veya retinanın pigment katmanında bir leke şeklinde görülebilir diyor. Gözdeki melanomu erken teşhis etmek çok önemlidir. Çoğu kez başka bir belirtisi yoktur ve çevresindeki dokulara hızlıca yayılabilir. GÖZDEKİ BELİRTİ/ Sızıntılı damarlar DİKKAT ETMEK GEREKEN: Diyabet Yüksek kan şekeri retinadaki damarları tıkayabilir veya zaman içinde onları zayıflatıp gözenekli hâle getirerek hasar verir. Göz doktorları çoğu kez sızıntıyı fark edebilir ve yeni damarlar türetip kusurlu olanla değiştirebilir. Diyabet gözlere genel anlamda oldukça zarar veren ve çok ciddi durumlarda körlüğe bile yol açabilen bir hastalıktır. GÖZDEKİ BELİRTİ/ İltihaplanma DİKKAT ETMEK GEREKEN: Bağışıklık sistemi hastalıkları Bağışıklıkla ilgili sorunlar, vücudun kendi sağlıklı hücre ve dokularına saldırmasına yol açarak iltihaplanmaya neden olabilir. (Buna göz hücreleri de dâhildir.) Doktorlar, Gözün içinde bir iltihaplanma ile karşılaştığımızda, hastada yüzde arası bir ihtimalle lupus veya artrit gibi, bağışıklık sistemi ile ilgili teşhis edilmemiş bir hastalık olduğunu biliyoruz diyor. Bu tür hastalıkların bir başka belirtisi de sık sık gözlerin kurumasıdır. Buna da hasar görmüş gözyaşı bezleri yol açar. GÖZDEKİ BELİRTİ/ İçte oluşan kabarcıklar DİKKAT ETMEK GEREKEN: Periyodik solunum (CSR) Gözünüzün içinde kabarcık çıkabilir. Bu duruma periyodik solunum hastalığı (CSR) adı veriliyor. Bu rahatsızlık tipik olarak aşırı zihinsel ve duygusal stres nedeniyle ortaya çıkıyor. Bu durum bedeni o kadar zorlar ki retina sıvıları kabarcıklar şeklinde dışarı akıtır. Uzmanlar, Geçmişte bu hastalığın genellikle A tipi kişiliği olan stresli erkeklerde ortaya çıktığı biliniyordu, ama günümüzde artık kadınlarda da rastlanmaya başladı diyor. En bariz belirtisi, hastanın görüşünün bozulması ya da belli bir noktaya odaklanmaya çalıştığında dalgalı çizgiler görmesi. Çoğu vakada periyodik solunum rahatsızlığı stresin azalmasıyla düzeliyor, ama düzelmezse hasta lazer ile tedavi edilebiliyor. GÖZDEKİ BELİRTİ/ Gözün beyaz kısmında kabarık damarlar DİKKAT ETMEK GEREKEN: Alerji Polen, toz ve hayvan kepeği gibi havada uçuşan alerjenler, çoğu kez gözlere de olumsuz etki eder. Koruma mekanizması olarak bedeniniz iltihaplanmaya karşı histamin ve diğer başka doğal kimyasal maddeler salgılar. Oysa bunların da bazı yan etkileri mevcuttur. Tüm bu işlem damarlara etki ederek kırmızılık, kaşıntı ve sulanmaya yol açar. Doğru teşhis için böyle bir durumda mutlaka doktora gitmelisiniz. Görsel Performans Teknolojiyle geçirilen uzun saatler dışında, göz sağlığınız için önemli olan bir diğer şey de genetik mirastır. Anneniz ya da babanız gözlük takıyorsa sizin de kullanma olasılığınız yüksektir. Yine de gözlerinizi korumak için uygulayabileceğiniz birçok yöntem mevcut. İşte bu yöntemlerden bazıları: Sigarayı bırakın. Sigara göz damarları da dâhil olmak üzere bedenindeki tüm damarları daraltır. Ayrıca makula dejenerasyonuna (gözün görme merkezinin tahribata uğraması) neden olur ve optik sinirlere ciddi anlamda hasar verir. Kapsamlı bir göz muayenesi birden fazla adımdan oluşur ve görüş keskinliği, basınç, genişletme ve lamba testlerini içerir. gözlüğü kullanmanızı öneriyor. Yakın ve uzak görüşü düzeltmek için kullanılan lenslerin aksine bu gözlükler, orta aralıktaki görüşe yardımcı olarak göz yorgunluğunu engelliyor. Doktorunuz CVS ve benzer diğer rahatsızlıkların giderilmesi için verilen hepsi bir arada lenslerden kullanmanızı tavsiye edebilir. (Yapmanız gereken, göz muayenesinde aldığınız raporu sık sık yenilemek, çünkü gözlerinizdeki en hafif bir görüş bozukluğu bile CVS belirtilerini ilerletebilir.) Ekranın karşısında bir seferde saatlerce oturduğunuzda -ki birçok insan her gününü bu şekilde geçiriyor- göz kuruluğuyla mücadele etmek için arada bir yavaş yavaş gözlerinizi kapatıp açın. Ekran nedeniyle ortaya çıkan göz sorunlarının üstesinden gelmek için sağlıklı bir perspektif kurmak ve kısa molalar vermek en iyi çözümdür. Uzmanlar Evet, bilgisayarlar göz için zorluk demektir. Ancak tedbirli olunduğunda kalıcı bir hasar vermez diyor. Gözler Hastalıkların Aynası Gözlerinizin mükemmel görmesiyle övünseniz bile, zaman zaman bir göz doktoruna görünmenizde fayda var. Uzmanlar, Gözler, kamera ya da ameliyat gereksinimi duymadan damarları birinci elden görebileceğimiz vücuttaki tek yerdir diyor. Bu nedenle bir göz doktoru, yüksek tansiyon veya diyabet gibi ciddi hastalıkları ilk tespit eden kişi olabilir. Kısacası gözleriniz size sağlığınız hakkında birçok ipucu veriyor. GÖZDEKİ BELİRTİ/ Gümüş veya bakır rengi damarlar DİKKAT ETMEK GEREKEN: Yüksek tansiyon Yüksek tansiyonu olan kişilerin yüzde 20 sinden fazlası, hastalığının farkında değil. Herkes göz doktorunu daha sık ziyaret etseydi bu problem çözülebilirdi. Doktkorlar, Yüksek tansiyonu gözlerden fark etmemiz daha kolay, çünkü retina damarlarında gümüş veya bakır rengi bir tabaka oluyor diyor. Yüksek tansiyon tedavi edilmezse retinadaki ve vücuttaki damarlar sertleşebilir, bu da kalp krizi ve felç riskini artırır. GÖZDEKİ BELİRTİ/ Gözün iç tabakasında leke DİKKAT ETMEK GEREKEN: Melanom Güneş ışığı cilde zarar vermesinin yanı sıra gözde de kanser SOLGAR Eyebright Plus Lutein; bitkisel ekstreleriyle mikrodolaşımı artırarak göz dokusunun beslenmesine ve atık maddelerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur. 69,95 TL NATURE S BOUNTY Lutein 6 mg, antioksidan özelliğiyle göz dokusunu serbest radikal hasarlarına bağlı gelişen makular dejenerasyon, katarakt gibi durumlara karşı korur. 27,50 TL Otobronzan kullanın ve gölgede kalın. Sık sık UV ışınlarına maruz kalmak, katarakt ve göz küresinde melanom riskini artırır. Güneşe çıktığınızda UVA ve UVB ışınlarını yüzde 100 engelleyen bir güneş gözlüğü takmalısınız. Kırmızılık azaltan göz damlalarını kullanmamaya çalışın. Bu küçük şişe, akşamdan kalmışlığın etkilerini gizleyebilir. Ancak bu tip ürünler göze giden kan akışını bloke eder. Uzun süreli kullanımda kırmızılık geri gelir ve gözde yanma hissi oluşabilir, ayrıca kornea hasarı da ortaya çıkabilir. Sıcak kompres uygulayın. Göz bezleri ve gözyaşı kanalları kolayca tıkanabilir ve iltihap kapabilir. Haftada bir kez sıcak suyla ıslattığınız bir bezi 10 dakika boyunca gözlerinizin üzerine koyun. Koyu yeşil sebzeler tüketin. Elbette havuç gözlere iyi gelir. Ancak ıspanak ve kara lahana gibi koyu yapraklı yeşil sebzelerde bulunan antioksidanlar da göz sağlığını korur. Bunların yanında salatanıza biraz somon veya keten tohumu da eklemelisiniz. Yapılan araştırmalar Omega-3 yağ asitlerinin göz kuruluğuna karşı etkili olduğunu gösteriyor. Göz hijyenine dikkat edin. Lenslerinizi takıp çıkarmadan önce mutlaka ellerinizi yıkayın. Ayrıca hiçbir zaman üzerinde yazandan daha uzun süre kullanmayın. Lensleri kötü kullanmak, gözlerde iltihaplanmaya ve kornea ülserine neden olabilir. Düzenli kontrol yaptırın. Nasıl genel sağlığınız için yıllık kontrollerinizi yaptırıyorsanız gözleriniz için de aynı şeyi yapmalısınız. Doktorunuz hem gözlük numaranızın ilerleyip ilerlemediğine bakar hem de glokom (göz tansiyonu) gibi diğer rahatsızlıkları araştırır. Ayrıca ekran karşısında geçirdiğiniz zamanı da doktorunuzla paylaşmalısınız; böylece CVS ile bağlantılı olası görüş sorunlarını da takip edebilmesi kolaylaşır. 36 / Yaz 2013 / PharmeticSağlık PharmeticSağlık / Yaz 2013/ 37

20 C M Y CM MY CY CMY K