PHNDQLN IRWRNRSL \D GD KHUKDQJL ELU

Transkript

1

2 Copyright

3 Ç NDEK LER DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT TARİH COĞRAFYA FELSEFE MATEMATİK

4

5 Dil ve Anlatım Edebiyat

6 TEST-1 Metinlerin Sınıflandırılması- Dilin İşlevleri 1. Metinlerin sınıflandırılmasında aşağıdakilerden hangisi ölçüt olamaz? A) Paragrafların uzunlukları B) Anlatım türleri C) Yazılış amaçları D) Dilin işlevleri E) Gerçeklikle ilişkileri 4. Aşağıdakilerden hangisi anlatmaya bağlı metinlerin özelliklerinden biri değildir? A) Bir olayı ve durumu aktarma amacı taşıması B) Tasvir ve tahlillere sıkça yer verilmesi C) Masal, roman ve hikâyenin bu grupta yer alması D) Belli bir plana göre yazılması E) Bir bilgiyi paylaşma amacı güdülmesi 2. Hikâye, roman, şiir, tiyatro ve destan gibi türler sanatsal metinlerdendir. Bu türlerin özelliklerine bakılarak sanatsal metinlerle ilgili aşağı da ki ler den hangisinin söylenmesi yanlış olur? A) Sözcükler, yan anlamlarıyla kullanılabilir. B) Olay örgüsü, önemli bir yer tutar. C) Okuyucu okuduğundan farklı anlamlar çıkarabilir. D) Sözcükler her zaman ilk anlamlarında kullanılır. E) Daha çok kurgusal ögeler ağır basar. 3. Aşağıdakilerden hangisi sanatsal metinlerle öğretici metinlerin ortak özelliklerinden biridir? A) Okuyucuya edebi zevk vermesi B) Kurguya dayanması C) Belli bir plana uyularak yazılması D) Sözcüklerin genelde mecaz anlamda kullanılması E) Dilin daha çok göndergesel işlevde kullanılması 5. Bu metinlerde en önemli özellik öznelliğin hakim olmasıdır. Okuyanda bir çağrışım uyandırma, farklı yönlerden algılanma ve sanatsal bir kaygıyla oluşturulma bu metinlerin diğer özelliklerindendir. Aşağıdakilerin hangisi bu parçada özellikleri verilen metinlere örnek gösterilemez? A) Biyografi B) Masal C) Destan D) Orta oyunu E) Mesnevi 6. Aşağıdakilerden hangisinde verilen açıklama ayraç içindeki kavramla uyuşmaz? A) Dizeler ve ahenk unsurlarıyla oluşturulur, sanatsal metinler içinde yer alır. ( şiir ) B) Dilin göndergesel işlevi kullanılarak oluşturulur ve öğretici metinler içinde yer alır. ( eleştiri ) C) Türk edebiyatına özgü olan ve doğaçlama olarak ortaya konan sanatsal bir türdür. ( masal ) D) Batı edebiyatından edebiyatımıza geçmiştir, ilk örnekleri Tanzimat ta görülür. (makale) E) Gazete çevresinde gelişen bir türdür, güncellik temel özelliklerinden biridir. ( fıkra ) 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 6 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

7 Metinlerin Sınıflandırılması- Dilin İşlevleri TEST-1 Doğru Yanlış Boş 7. Coşku ve heyecanı dile getiren metinlerle ilgili olarak aşa ğıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Daha çok, insanın duygularına seslenir. B) Genellikle düz cüm lelerden oluşur. C) Öznelliğin en yoğun olduğu metinlerdir. D) Sanat çı, kişiliğini gizleme gereği duymaz. E) Ahenk ve ritim önemli bir yer tutar. 11. Aşağıdakilerden hangisi kişisel hayatı konu alan yazı türlerinden değildir? A) Günlük B) Anı C) Gezi yazısı D) Eleştiri E) Biyografi 8. Aşağıdakilerden hangisi göstermeye bağlı metinle - rin özelliklerinden biridir? A) Roman, hikâye, masal gibi türlerden oluşur. B) Bu tür metinlerde sanatçı, kişiliğini giz ler. C) Trajedi, komedi, dram, piyes, vodvil gibi değişik tür leri vardır. D) Bu metinlerde, düşünce ön planda dır. E) Bu metinler okura bilgi vermek amacıyla yazılır. 9. Aşağıda verilen edebi türlerden özellikle hangisi düşünce ağırlıklı yazı türlerinden biridir? A) Masal B) Öykü C) Roman D) Şiir E) Eleştiri 10. Aşağıdakilerin hangisinde verilenler, çoşku ve heyecanı dile getiren metinlerden oluşmuştur? A) İstiklal Marşı - Çanakkale Şehitlerine - Eş ar-ı Ziya B) Üç Şehitler Destanı - Kaşağı - Bomba C) Hürriyet Kasidesi - Şair Evlenmesi - İntibah D) Araba Sevdası - Karabibik - Zafername E) Sergüzeşt - Zehra - Tercüme-i Manzume 12. Aşağıdakilerden hangisi gazete çevresinde gelişen metinlerden değildir? A) Makale B) Fıkra C) Deneme D) Söyleşi E) Gezi yazısı 13. Aşağıdakilerin hangisinde anlatmaya bağlı metinler bir arada verilmiştir? A) Sunum - panel - forum - sempozyum B) Deneme - röportaj - anı - günlük C) Fabl - masal - roman - hikâye D) Münazara - tartışma - nutuk - konferans E) Gezi yazısı - felsefe yazıları - tarih yazıları - biyografi 14. Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinlerin özelliklerinden biri değildir? A) Konuyla ilgili duygu ve düşünceler kısa, kesin ifadelerle dile getirilir. B) Söz sanatlarına, sözcüklerin mecaz ve soyut anlamlarına çok yer verilmez. C) Açıklamak, bilgi vermek, öğretmek amacıyla yazılır. D) Çağrışım ve duygu değeri yüksek metinlerdir. E) Dil, daha çok göndergesel işlevde kullanılır. 1.A 2.D 3.C 4.E 5.A 6.C 7.B 8.C 9.E 10.A 11.D 12.E 13.C 14.D 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 7 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

8 TEST-2 Metinlerin Sınıflandırılması- Dilin İşlevleri 1. Havalar pek soğudu. Geçicidir bu, birkaç güne kadar ısınır ortalık. diyoruz ya, kendimiz de pek inanmıyoruz buna. Biliyoruz artık yazın geçtiğini, günler iyice kısaldı. Eylül bu! Bundan sonra soğuklar geçici olur mu hiç? Birkaç gün hava ısınırsa o geçicidir asıl. Bu parçanın yazarının en belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Fikirlerini kanıtlama amacı gütmüştür. B) Gezip gördüğü yerleri anlatmıştır. C) Yaşadığı zamanı ve düşüncelerini anlatmıştır. D) Bir konu ile ilgili eleştiri yapmıştır. 4. I. Anlaşmayı sağlaması II. Dinamik bir olgu olması III. Karşılıklı olması IV. Nesnel bir özellik taşıması V. Dille gerçekleşmesinin zorunlu olması Yukarıda numaralanmış özelliklerden hangileri iletişimin temel özellikleri arasında yer almaz? A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve IV. E) IV. ve V. E) Bir olayı senaryolaştırarak aktarmıştır. 2. Dilin bu işlevinde dille ilgili bilgi verme amacı vardır. Bu cümlede, dilin hangi işlevinden söz edilmektedir? A) Şiirsel işlev B) Göndergesel işlev C) Alıcıyı harekete geçirme işlevi D) Kanalı kontrol işlevi E) Dil ötesi işlev 3. I. Metinlerde kullanılan anlatım türleri II. Metinlerin gerçeklikle ilişkisi III. Metinlerin oluşturulduğu dönemin siyasi koşulları IV. Metinlerin dil ve anlatım özellikleri V. Metinlerin yazılış amaçları Yukarıda verilenlerden hangisi metinlerin sınıflandırılmasında göz önünde bulundurulması gereken özelliklerden biri değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5. Bir ulus binlerce yılın yaşam deneyimini, inanışını, geleneğini ---- özelliğinden yararlanarak sonraki kuşaklara iletir. Yukarıdaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) dilin kültür aktarımı B) dilin kendiliğinden öğrenilme C) dilin durağan olmama D) dilin nedensizliği E) dilin yaşam etkinliği 6. Bireyin içinde yaşadığı toplumun dilini herhangi bir çaba göstermeye gerek duymadan öğrenmesine ---- ilkesi denir. Yukarıdaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) dilin yaşam etkinliği B) dilin kendiliğinden öğrenilme C) dilin nedensizliği D) dilin durağan olmama E) dilin kültür aktarımı 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 8 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

9 Metinlerin Sınıflandırılması- Dilin İşlevleri TEST-2 Doğru Yanlış Boş 7. Dilimizde sözcükler ile o sözcüklerin kendisi arasında bir anlam ilişkisi bulunmaz. Örneğin elma ya neden ayak denmemiş? İşte bu belli değildir. Buna dilin nedensizlik ilkesi denir. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde nedensizlik ilkesine uyulmamıştır? A) Duvardaki yazıyı silmeye uğraşıyordu. B) Her yıl pamuk tarlasında çalışıyordu. C) Sınıf arkadaşlarımı gördünüz mü? D) Salonda sabaha kadar horul horul uyumuştu. E) Elindeki paketi masanın üzerine bırakıver. 11. Bu iletide dili açıklamak ve dille ilgili bilgi vermek esastır. Sıfatlar, ismi niteleyen veya belirten sözcüklerdir. cümlesi dilin ---- işlevine örnektir. Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) dil ötesi B) sanatsal C) kanalı kontrol D) alıcıyı harekete geçirme E) heyecana bağlı 8. Aşağıdakilerden hangisi dilin özelliklerinden biri değildir? A) İnsanlar arası iletişimi sağlayan bir araçtır. B) Canlıdır ve bir sistemler bütünüdür. C) Kültürün aktarılmasında kullanılır. D) Zaman içinde kendini yenileyerek gelişir. E) İnsanları birleştirir ama onlara toplum olma bilinci vermez. 9. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) En gelişmiş iletişim aracı internettir. B) İnsan, dil sayesinde iletişim etkinliğini sürdürür. C) İletişim, görsel veya işitsel nitelik taşıyabilir. D) Gazete haberlerinde dil, göndergesel işlevde kullanılır. E) İnsanı diğer varlıklardan ayıran en önemli özelliklerden biri dili kullanabilme yeteneğine sahip olmasıdır. 12. Aşağıdakilerden hangisi dil ve kültürün ortak özelliklerinden biri değildir? A) Geçmiş ve gelecek arasında bir köprü görevi niteliğindedir. B) Bir milletin ortak mirası olma özelliği gösterir. C) Toplumun ayakta durmasında etkilidir. D) Toplumun yaşayış biçiminden izler taşır. E) Her toplumda aynı sürede gelişmiştir. 13. Gezi yazıları, ---- ve ---- metinler grubuna girer. Bu cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) öğretici - kişisel hayatı konu alan B) öğretici - gazete çevresinde gelişen C) sanatsal - olay çevresinde gelişen D) sanatsal - anlatmaya bağlı E) olay çevresinde gelişen - kurmaca 10. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) Şiirsel işlevde dil, sanatsal bir nitelikte kullanılır. B) Göndergesel işlevde nesnel özellikteki ifadeler yoğunluktadır. C) Bilimsel metinler öğretici metinler içinde yer alır. D) İletişim genellikle dile dayanır. E) Kanalı kontrol işlevinde iletinin içeriği değil, iletişimin devam ettirilmesi önemlidir. 14. Aşağıdakilerin hangisi sanatsal metinlerin özelliklerinden değildir? A) Sanatçı gerçekleri kendi bakış açısına göre değiştirebilir. B) Amaç okurda edebi bir zevk uyandırmaktır. C) Temelde gözlemci bakış açısıyla oluşturulur. D) İmgeli anlatıma yer verilir. E) Dİl daha çok, sanatsal işlevde kullanılır. 1.C 2.E 3.C 4.E 5.A 6.B 7.D 8.E 9.A 10.E 11.A 12.E 13.A 14.C 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 9 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

10 TEST-3 Anlatım tür ve yöntemleri Anlatıcı bakışı 1. Bir şiirde kullanılan sözcüklerin, günlük yaşamda çok kullanılan, yaygın sözcükler oluşu bir zayıflık mıdır? Ben buna katılmıyorum. Yunus Emre, Pir Sultan Abdal, Karacaoğlan, Âşık Veysel bugüne kadar gündemde kalabilmişse halkın dilini kullandıkları içindir. Şair uzaydan gelmediğine göre halkın dilini kullanmak durumundadır. Bu dilin içindeki sözcüklerin az kullanılanı ile iyi şiir, çok kullanılanı ile kötü şiir oluşur savı; bütünü göz ardı eden, anlamı rastlantıya bırakan görüşler için geçerli olabilir. Bunun da nasıl bir şiir olduğu, halen tartışma konusudur. Yukarıdaki parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi kullanılmıştır? A) Emredici anlatım B) Öyküleyici anlatım C) Destansı anlatım D) Kanıtlayıcı anlatım E) Mizahi anlatım 2. Geldiğimin ertesi sabahı derse başlamıştım. Bu ilk gün, hayatımın en unutulmaz günü olarak kalacaktı. Milli Eğitim Müdürünün büyük fedakarlıklarla genişlettiği bu tek sınıflı okulu, yeni gördüm. Burası herhalde eski bir okul olacaktı. Yalnız altına tahtalar döşemişler, pencereleri genişleterek cam çerçeve taktırmışlardı. Ocak başları gibi kapkara görünen duvar kaplamalarında tepe aşağı takılmış bir harita ile bir iskelet levhası, bir çiftlik ve bir yılan resmi vardı. Bunlar da herhalde yeni ders araçları olacaktı. Burası şimdiye kadar gördüğüm en kötü okuldu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. B) Anlatıma duygular katılmıştır. C) Tahmin niteliği taşıyan ifadelere yer verilmiştir. D) Öyküleyici anlatım tekniği ağır basmaktadır. E) Benzetmeye yer verilmiştir. 3. İki kişi toprak yolun sağ tarafında önlü arkalı ilerlemekteydi. Havanın sıcağı omuzlarına binmişti. Başları önde konuşmadan yürümekteydiler. İnsanın içine işleyen bir görünüşleri vardı. Yanlarından gelip geçen insan ve araçlara da pek dikkat etmiyorlardı. Yol kenarındaki tek tük ağaçlara denk geldiklerinde biraz gölgelenip yeniden yola koyuluyorlardı. Anlaşılan daha uzun süre böyle gideceklerdi. Bu parçanın anlatımında aşğıdaki yöntemlerden hangisine baş vurulmamıştır? A) Öyküleme anlatım tarzına B) Benzetmelere C) Öznel ifadeye D) Betimlemeye E) Nitelik bildiren sözlere 4. Büyük babam kitap odasında bir sedirde... Sedire çömelmiş, gözlüğünü takmış. Bir şarkı söyler gibi Fuzuli Divanı okuyor. Ben de odaya girip yanına sokuluyorum. Beni kürkünün içine alıp öpüyor ve sonra bir kağıt çıkarıp üstüne birtakım yazılar yaz dırıyor ve: - Yaz bakalım şuraya; diyor, büyükbabanın ismini yaz! Özene bezene, kâğıda bir Hilmi konduruyorum. Bu parçada altı çizili yerlerde sırasıyla hangi anlatıcı bakış açılarına yer verilmiştir? A) Gözlemci bakış açısı - kahraman anlatıcı B) Kahraman anlatıcı - gözlemci bakış açısı C) Kahraman anlatıcı - hakim bakış açısı D) Hakim bakış açısı - kahraman anlatıcı E) Gözlemci bakış açısı - hakim bakış açısı 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 10 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

11 Anlatım tür ve yöntemleri Anlatıcı bakışı TEST-3 Doğru Yanlış Boş 5. Bir ikindi vakti asmaların gölgesinde oturuyordum. Masaya taze salkımları koymuştum. Havada kekik kokusu vardı. Her şey, tatlı bir musiki gibiydi. Yaprakların arasından sızan pembe akşam aydınlığına baktım. İçimde sebepsiz bir ferahlık vardı. Kendi kendime dedim ki: Böyle anlar bize neden yetmiyor? Mutluluk bu değil mi? Nedir içimizdeki o obur şey ki en mutlu anımızda bile Daha daha! diye haykırıyor? Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Karşılaştırmalardan yararlanma B) Kişisel görüşe yer verme C) Benzetmeye başvurma D) Betimleyici ögelere yer verme E) İç konuşmaya yer verme 6. Albert Camus un dediği gibi Savaş, gerçekten içimizde ve biz o savaşı her an yaşıyoruz. O içimizdeki savaş zaten dışımızdaki savaşları, kavgaları oluşturmuyor mu? İçimizdeki çatışmalar ve bunalımlar dışımızdaki çatışma ve bunalımlara neden olmuyor mu? İçimizde barındırdığımız kurt, dışımıza adeta canavarlaşmış olarak yansırken oturduğumuz zemini, soluduğumuz havayı, içinde yaşadığımız doğayı yok ediyor. Kendi kendini yok ediş değil de nedir bunun adı? Bu nedenle Savaş top ve tüfeklerle olur. diyenlere şaşırıyorum. Bu parçanın anlatımda aşağıda verilenlerin hangilerinden yararlanılmıştır? A) Açıklama - örneklendirme B) Açıklama - karşılaştırma C) Öyküleme - betimleme D) Betimleme - benzetme E) Tartışma - tanık gösterme 7. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi, ayraç içindeki kavramla uyuşmamaktadır? A) Olayları, kahramanları benzeri olmayan bir anlatımla ele almış (özgünlük) B) Sözcükleri cümlelerde rahatça okunacak, anlaşılacak biçimde kullanmış. (akı cılık) C) Anlatımını bizi güldüren ögelerle zenginleştirmiştir. (mizahi anlatım) D) Bu tarz Türk edebiyatında tanınmış, sevilmiş ve örnek alınmıştır. (evrensellik) E) Yazar sayfalarca anlatılabilecek şeyleri tek sayfada anlatmayı başarmıştır. (özlülük) 8. Bu yıl bahar kutlamaları erkene alınmıştı. Halk kızakları daha yeni bırakmıştı. Avlularda hâlâ kar vardı. Köyün sokaklarında sular akıyordu. İki avlu arasındaki sokakta büyük bir su birikintisi oluşmuştu. Meydanda iki kız vardı. Anneleri her ikisine de yeni elbiseler giydirmişti. Küçüğünki mavi, büyüğünki ise süslü ve sarıydı. Bu parçanın anlatımında aşağıda verilen anlatım biçimlerinin hangilerinden yararlanılmıştır? A) Betimleme - öyküleme B) Öyküleme - tanık gösterme C) Açıklama - tanımlama D) Tartışma - örneklendirme E) Benzetme - karşılaştırma 9. Bütün şairlerin İstanbul u çok sevdikleri ve bize bu şehri parça parça verdikleri bir gerçektir. Yalnız şu nokta var ki hepsi az çok şehir çocuğu olarak bunu yapmışlardır. Yahya Kemal in onlardan farkı İstanbul şairi olmasıdır. O, yaşanan bir medeniyeti hazır çerçevesinden değil, resmin bizzat içinde İstanbul u yaşayarak anlatmıştır. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine yer verilmemiştir? A) Kişisel kanılara B) Örneklendirmeye C) Yinelemeye D) Tanık göstermeye E) Nitelik bildiren sözlere 10. Yetenek, kişinin belli konulara olan yetkinliği, onu yapabilme gücüdür. Meslekteki başarıyı et ki leyen en önemli etkenlerden biridir. Seçtiği mesleğin gerektirdiği yetenek düzeyine sahip olmayan bireyin, o meslekte başarılı olması oldukça zordur. El becerisi çok zayıf olan birisinin diş hekimi veya cerrah olmak istemesi veya konuşma konusunda problemleri olan birisinin avukat olmak istemesi; onun başarısız bir meslek yaşamı geçirmesine sebep olacaktır. Bu parçanın anlatımında aşağıda verilenlerin hangilerinden yararlanılmıştır? A) Açıklama, betimleme, tartışma B) Tanımlama, açıklama, örneklendirme C) Açıklama, tanık gösterme, karşılaştırma D) Öyküleme, betimleme, tanımlama E) Karşılaştırma, tartışma, örneklendirme 1.D 2.D 3.B 4.A 5.A 6.E 7.D 8.A 9.D 10.B 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 11 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

12 TEST-4 Anlatım tür ve yöntemleri Anlatıcı bakışı 1. "Pekâlâ, adamlarım! Haydi, şimdi, aslanlarım! Kurşunlarımızı israf etmeyip bu süprüntüleri süngümüzle birer birer temizleyelim. "Hurra!" diye bağırdığımda hepinizin arkamdan geldiğini görmek istiyorum. Kimse geride oyalanmasın. Birbirinizden ayrılmamalısınız, bu en önemlisi... Onlara kim olduğumuzu gösterelim ve yüzümüzü kara çıkarmayalım, tamam mı arkadaşlar? Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangileri ağır basmaktadır? A) Kanıtlayıcı anlatım - emredici anlatım 3. Nehir yatağı havzalarının, şiddetli ve tehlikeli akıntılara sahip kısımları yüzde 19'dan, 2070 yılında yüzde 36'ya çıkacak. Batı Avrupa'da muhtemelen milyonlarca insan, sulak alanlarla iç içe yaşayacak. Küresel sıcaklık ortalamalarının hızla yükseleceği bir senaryonun gerçekleşmesi halinde 2080'lerde yıl da fazladan 2,5 milyon kişi daha kıyı şeritlerindeki sellerden etkilenecek. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır? A) Coşku ve heyecana bağlı anlatım B) Öyküleyici anlatım - gelecekten söz eden anlatım C) Destansı anlatım - emredici anlatım D) Betimleyici anlatım - mizahi anlatım E) Gelecekten söz eden anlatım - betimleyici anlatım 2. Güven; korku ve kuşku duymadan inanma ve bağlanma duygusudur. Özgüven ise insanın kendine güvenme duygusudur. İnsanın kendi programını öğrenmeye çalışmasıdır. Yani İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir. diyor ünlü halk ozanımız. Kendini bilmek ise hem yaratılışın donanımlarını görmek hem de haddini bilmek ile ilgilidir. Bu parçanın anlatımında aşağıda verilenlerden hangilerinden yararlanılmıştır? A) Karşılaştırma - alıntı yapma B) Benzetme - öyküleme C) Açıklama - tartışma D) Betimleme - öyküleme E) Örnekleme - açıklama B) Betimleyici anlatım C) Destansı anlatım D) Kanıtlayıcı anlatım E) Gelecekten söz eden anlatım 4. Dil bilincini yitiren bir ulus, düşünce üretme ve düşünme yeteneğini de yitirir. Türkiye, bu savın doğruluğunun en iyi gözlendiği, gözlenebileceği bir ülkedir. Büyük kentlerin ana caddelerinde biraz çevreye bakınarak yapılan bir yürüyüş, karşı karşıya bulunduğumuz durumun boyutlarını görmek için yeterlidir: Kebap lokantasının adı Hanedan, berber dükkanının adı Dallas... Televizyon kültürünün bağımlısı haline geldiğimizi, her türlü eleştiri duygusunu yitirdiğimizi bundan daha iyi ne gösterebilir? Fazıl Hüsnü Dağlarca Türkçem, benim ses bayrağım. derken işte bu bilincin gereğini anımsatmaktadır. Bu paragrafta yazar, tezini inandırıcı hale getirmek için aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur? A) Tanık gösterme - örneklendirme B) Benzetme - örneklendirme C) Öyküleme - alıntı yapma D) Karşılaştırma - tanımlama E) Tanımlama - karşılaştırma 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 12 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

13 Anlatım tür ve yöntemleri Anlatıcı bakışı TEST-4 Doğru Yanlış Boş 5. Evden oldukça kızgın çıkmıştım. Yürüyordum yürüdükçe de açılıyordum. Yanımdan geçenler de bana garip garip bakıyordu. Bu bakışlardan kurtulmak için deniz kenarına indim. Deniz kenarı bugün daha bir ferahtı. Martıların beyazlığı, denizin maviliği içimdeki sıkıntıyı iyice hafifletmişti. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanılmıştır? A) Öyküleme - betimleme - karşılaştırma B) Açıklama - örneklendirme - betimleme C) Betimleme - tartışma - öyküleme D) Tanımlama - karşılaştırma - betimleme E) Öyküleme - karşılaştırma - tanık gösterme 6. Alexandre Dumas ı küçümsemek kolaydır. Ama o zannedildiğinden büyüktür. Monte Kristo Ada sını, vapurla geçerken sadece açığından görmüştü. Hayal gücü için bu kadarı yetti. Lakin bu baş döndürücü romanda en büyüleyici bölümler, kuşkusuz Edmond Dantes in yalçın kayalıklar üzerine bir kartal yuvası gibi kondurulmuş, içine girenin bir daha dışarı çıkamadığı ürpertici İf Şatosu ndaki hücresinde geçirdiği on dört yılı anlatan bölümlerdi. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Farklı yapılı cümleler kullanılmıştır. B) Betimleyici ögelere yer verilmiştir. C) Tartışmacı anlatım ağır basmaktadır. D) Kişisel düşüncelere yer verilmiştir. E) Benzetmeye başvurulmuştur. 7. Ağaçların arasındaki dar yoldan denize iniyorlardı. Nevin, örtüsünü omuzlarına indirmiş; kıvırcık saçları, akşam güneşinin içinde daha sarı; gözleri daha parlak, babasının önünde yürüyordu. Bir taş yığınından ibaret kalmış, yosunlu bir çeşme başında iki kız çocuğuna rastladılar. Büyüğü on iki, küçüğü yedi yaşlarındaydı. Yukarıdaki parçanın anlatımda yazar aşağıdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanmıştır? A) Açıklama - benzetme B) Öyküleme - örneklendirme C) Betimleme - örneklendirme D) Öyküleme - betimleme E) Betimleme - karşılaştırma 8. Anlatım türleriyle ilgili aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) Coşku ve heyecana bağlı anlatım daha çok şiir ve söylevlerde kullanılır. B) İlahi bakış açısında her ayrıntıyı anlatıcı bilir, kahramanların neler düşündüğünü bize anlatabilir. C) Destansı anlatımda olağanüstü kişilere yer verilir ancak olaylar abartılmaz. D) Gözlemci bakış açısında kamera tarafsızlığıyla olayları ve varlıkları anlatmak esastır. E) Tartışmacı anlatımda savunulan veya karşı çıkılan bir görüş vardır. 9. Bir gürültüdür koptu. Tüfeğe sarılan sarılana. Başladı üzerimize dolu gibi kurşun yağmaya. İslam Bey üç yerinden yaralandı. Bayıldı, yere yıkıldı. Ben omuzlarından tuttum, çocuk da ayaklarına sarıldı. Tüfek patırtıları, kurşun vınlamaları arasında onu mağaraya çektik. Bir zaman sonra kurşun sesleri dinmiş, ortalığı yanık kokusu sarmıştı. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine rastlanmaz? A) Olayların, meydana geliş sırasına göre anlatılmasına B) Farklı duyularla algılanan ayrıntılara C) Kahraman anlatıcı bakış açısına D) Yansıma sözcüklere E) Karşılaştırmalı bir anlatıma 10. Çok şairimiz var şimdi. Dergiler şiirle dolu, hatta birinde -Kaynak ta- bundan birkaç ay önceye kadar yalnız şiir çıkıyordu. Varlık da bize her ay en az on beş şair kazandırıyor. Biliyorum, dudak bükenler oluyor: Bunlara da şair denir mi? diye. Hangi çağ, kendi şairlerinin değerini bilmiş, beğenmiş ki onları? Naci Efendi Erbâb-ı teâşur çoğalıp şair azaldı, / Yok, öyle değil, şairin ancak adı kaldı. diye yakınır. Şüphesiz 16. yüzyıl okurları da Baki nin değerini bilmez ondan öncekileri arardı. Yukarıdaki paragrafın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sorulu cevaplı cümlelere yer verilmiştir. B) Tanımlamalardan yararlanılmıştır. C) Öznel ve nesnel ifadelere yer verilmiştir. D) Örnekleme yapılmıştır. E) Düşünceyi inandırıcı kılmak için tanık göstermeye başvurulmuştur. 1.C 2.A 3.E 4.A 5.A 6.C 7.D 8.C 9.E 10.B 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 13 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

14 TEST-5 Anlatım tür ve yöntemleri Anlatıcı bakışı 1. Şimdi biraz şiire dönelim. Siz edebiyat literatüründe şair sınıfından mısınız, yoksa yazar sınıfından mı? Pek çoğu beni şair sınıfına sokar. Fakat ben kendimi şair olduğu kadar yazar ve gazeteci olarak da görüyorum. Senaryo da yazıyorum. Yani ben edebiyatın, yazın dünyasının içindeyim. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır? A) Fantastik anlatım B) Epik anlatım C) Söyleşmeye bağlı anlatım D) Mizahi anlatım E) Tartışmacı anlatım 2. Montaigne in kendine dönük, söyleşi havasında, gelişigüzel yazılmış duygusu uyandıran; Bacon ın ise nesnel, özlü, betimleyici denemeler yazdığı söylenir. İki denemecinin yalnızca biçiminin değil, bakıp yorumladıkları dünyanın da farklı olduğu görülebilir. Montaigne nin denemelerini kendi benliğini anlamak için Bacon ın ise değişik gözlem ve deneyimleri aktarmak için yazdığı anlaşılmaktadır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangileri ağır basmaktadır? A) Öyküleme - örneklendirme B) Betimleme - açıklama C) Karşılaştırma - açıklama D) Açıklama - örneklendirme E) Karşılaştırma - tartışma 4. Truman Capote nin Yerel Renkler adlı yapıtı, her haliyle usta bir romancının elinden çıktığını belli ediyor. Capote bir gezgin gibi gördüğü kentlerden söz ediyor ama biz bu yazılarda, o kentleri genel yönleriyle tanımıyoruz. Kitabı bitirdiğinizde kitabın bir yerinde Capote nin: Ben doğayı genel olarak değil, özel olarak severim. sözünü boşuna söylemediğini anlıyorsunuz. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Benzetme yapılmıştır. B) Tanık göstermeye başvurulmuştur. C) Öznel yargılara yer verilmiştir. D) Düşünce örnekler verilerek açıklanmıştır. E) Olumlu eleştiri yapılmıştır. 5. Tiyatro ve öykü alanında da yapıtları olan bu sanatçının şiirleri daha çok sevilir. Öbür şairlere göre plansız, hazırlıksız bir söyleyişi vardır onun. İçinden geldiği gibi söyler. Diğer şairlerin şiirlerindeki imgelere de hiç benzemez onun şiirlerindeki imgeler. Yalnız kendine ait özellikleri olan farklı bir şiir iklimi vardır. Sokaktaki insanın kullandığı dili tüm sıcaklığı ve canlılığı ile aktarır şiirine. Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından aşağıdakilerin özellikle hangisine başvurulmuştur? A) Tanımlayıcı ifadelere B) Karşılaştırmaya C) Örneklendirmeye D) Kanıt göstermeye E) Sayısal verilerden yararlanmaya 3. Meyan kökü, sonbaharın sonlarına doğru sökülür, yıkanarak iyice temizlenir. Genellikle kabuğu soyulur ve güneşte kurutulur. Daha sonra ince kıyılır ve hava almayan kaplarda saklanır. Balgam söktürücü, böbrek üstü bezlerini etkileyici ve kramp çözücü gibi pek çok faydası da vardır. Yazın soğuk şerbeti, kışın ise çayı yapılır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangileri ağır basmaktadır? A) Öyküleme B) Betimleme C) Örneklendirme D) Tartışma E) Açıklama 6. Parlak ışıklı bir salondaydık. Duvarlar kırık beyazdı, yerler gri renkte bir halıyla kaplıydı. Bilindik dikdörtgen ışıklar, tavanda çifter çifter sıralanmıştı. Burasının sıcaklığı ruhumuzu da sarmıştı. Kadife kaplı koltuklardan birine doğru yürüyüp oturduk. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Tanımlama B) Karşılaştırma C) Tartışma D) Kanıt gösterme E) Betimleme 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 14 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

15 Anlatım tür ve yöntemleri Anlatıcı bakışı TEST-5 Doğru Yanlış Boş 7. Özgür düşünce hem tutucu, gelenekçi hem de özgür olamaz. Nasıl olabilir ki düşünce özgürlüğü eski düşünce kalıplarını kırmanın ta kendisidir. Kendi aklını kullanamayan insan, düşüncenin en güzeline de inansa özgür düşünemiyor demektir. Buna karşılık yalnız kendi aklını beğenen de özgür düşünüyor sayılmaz. Nasıl sayılsın ki özgür düşünce, bütün akıllara başvuran kendini beğenmeyen, durmadan gelişmek isteyen düşüncenin kendisidir. Yukarıdaki parçada ağır basan anlatım tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Açıklama B) Öyküleme C) Tartışma D) Betimleme E) Benzetme 8. Bir zamanlar dilimizle ilgili öz Türkçeleştirme çalışması yapanlar, maalesef birçok güzelliği görmezden gelerek atmaya çalışmışlardı. Halbuki atmaya çalıştıkları Türkçenin zenginliğidir. Atatürk, Yahya Kemal in Geçmiş Yaz şiirini dinlediği zaman yanındakilere şöyle söylemişti: Öz Türkçe diyoruz fakat dikkat etmeliyiz ki Yahya Kemal velhâsıl kelimesini şiire sokmuştur. Bu kelime buradaki kullanışı ile ne kadar Türkçedir. Bu parçada ağır basan anlatım tekniği aşağıdakilerden hangisidir? A) Karşılaştırma B) Tanık gösterme C) Tanımlama D) Öyküleme E) Benzetme 9. Genç Kalemler ve Yeni Mecmua gibi dergilerde çıkan makalelerinin yanı sıra, çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanan hikâyeleriyle de haklı bir ün kazanmıştır. O, yirminci yüzyıl realist Türk hikâyeciliğinin en başarılı ismidir. Hikâyelerinde destanlardan, halk hikâyelerinden, efsanelerden yararlanmış, Türk tarihinin kahramanlarının etkili hayatlarını işlemiştir. Ayrıca yanlış Batılılaşmayı, batıl inançları, bilgisizlikten kaynaklanan yanlış davranışları, pek çok hikâyesinde eleştirmiştir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? A) Kişisel görüşlere B) Öykülemeye C) Açıklamaya D) Karşılaştırmaya E) Yalın bir söyleyişe 10. Yola çıkalı ne kadar olmuştu? Günler geçti, geceler geçti; derken yine günler geçti. Atreju ne kadar zamandır yolda olduklarını bilmiyordu. Ejderha, uykusunda da uçabiliyordu; hep böyle gidiyordu ve Atreju da ejderhanın beyaz yelesine sımsıkı sarılmış durumda, ara sıra kestiriyordu. Ama bu, hafif ve huzursuz bir uykuydu. Bu nedenle de uyanışı bile her şeyin belirsizleştiği bir rüyaya dönüşüyordu. Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi ağır basmaktatır? A) Fantastik (düşsel) anlatım B) Mizahi anlatım C) Söyleşmeye bağlı anlatım D) Emredici anlatım E) Tartışmacı anlatım 11. İyi bir yazının temel özelliği nedir, diye soruyorlar. Bazı yeni yetmeler bu soru karşısında sanki yılların tecrübesini taşıyor gibi ahkam kesmeye başlıyor. Yazıyı iyi yapan şeyin yapmacıksız oluşu, anlaşılır oluşu, sürükleyici oluşu... diye sıralıyorlar. Bunları bir kalem geçeceksiniz. Yazıyı yazı yapan kendine özgü olması, başkasına benzememesi; farklı ve alışılmışın dışında olmasıdır. Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi kullanılmıştır? A) Öyküleme B) Benzetme C) Tartışma D) Betimleme E) Örnekleme 12. Sabahleyin erkenden yola çıktık. Etrafı zakkum ve mersinlerle çevrili patika yoldan susam tarlalarına doğru ilerliyorduk. Güneşin yüzünü göstermesiyle oluşan duman, yavaş yavaş yükselmeye başladı. Sazlıklardan zakkumlara konan arıların vızıltılarına bazen kurbağa sesi karışıyordu. Tarlaya vardığımızda sıcak iyice kendini hissettirmeye başladı. Öğle sıcağında kuyunun ba şındaki çınarın gölgesinde oturduk. Kuyunun alt tarafı renk renk lâlelerle kaplıydı. Asırlık çınarın bizi gölgesinde misafir etmesiyle güneşin kavurucu sıcağından kurtulmuştuk ama dallardaki serçelerin cıvıl - tısı beynimizi tırmalıyordu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaklerden hangisi söylenemez? A) Öyküleme ve betimlemeden yararlanılmıştır. B) Söz sanatlarına başvurulmuştur. C) Yansıma sözcükler kullanılmıştır. D) Düşünce örneklerle açıklanmıştır. E) İkilemelere yer verilmiştir. 1.C 2.C 3.E 4.D 5.B 6.E 7.C 8.B 9.B 10.A 11.C 12.D 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 15 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

16 TEST-6 Yazım Kuralları 1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? A) Bir ilkbahar sabahı güneşle uyandın mı hiç? B) Dinmiş denizin şarkısı, rüzgâr uyumakda. C) Bizim diyarımız da bin bir baharı saklar. D) Baştan başa tutuşsun göklerin yangınıyla E) Dediler ki zamanla hep azalırmış sevgiler. 5. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımında yanlışlık yapılmıştır? A) Komşumuzun oğlu, önümüzdeki temmuz ayında evleniyor. B) Çocuk iken en büyük hayalim, öğretmen olmaktı. C) İnsanlar yalnızlıktan bunalmaya başladılar. D) Çocuklara yardım ederseniz bizi mutlu edersiniz. E) Dedem, 12 haziran 1995 te kaza geçirmişti. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde de nin yazımında yanlışlık yapılmıştır? A) Son günlerde uyusam da dinlenemiyorum. B) Gölgende bana da bana da yer ver. C) Bağırsam da sesimi ona duyuramıyorum. D) Yarasa da yaramasa da bu ilacı kullanacaksın. E) Çok şükür, akmasada damlıyor ya! 3. Son hecesinde dar ünlü (-ı, -i, -u, ü) bulunan sözcüklere ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde son hecedeki dar ünlü düşer. Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uymamaktan kaynaklanan bir yazım yanlışı vardır? A) Sınav de başlayacak. B) O da akşamki filimi çok beğenmiş. C) Konuyu bir de bu akşam tekraredin. D) Konya ovası Türkiye nin en büyük ovasıdır. E) Sorulara yarımyamalak cevap verdi. 6. Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz benzeşmesi kuralına uymamaktan kaynaklanan bir yazım yanlışı yapılmıştır? A) Yaptığı hatalardan dolayı af edilmeyi bekliyordu. B) Evden ayrıldıkdan sonra bir daha geri dönmedi. C) Zonguldak tan ayrılan otobüs zamanında gelecek. D) Kimi düşünürler, eser yayınlamayı sıradan bulur. E) Ön yargılarının esiri bir insan duruyor karşımızda. 7. Aşağıdakilerin hangisinde yazım yanlışı yoktur? A) Olup biteni gördünmü ki görmüş gibi anlatıyorsun? B) Bir kaç parça eşyasından başka bir şeyinin de olduğu söylenemez. C) Konuşmasında ki nezaket herkesin dikkatini çekerdi. D) Bugün bizim içinde bir bayramdı sanki. E) Herkes gibi o da istediğini yapabilir, öyle değil mi? 4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin yazı - mında yanlışlık yapılmamıştır? A) 2001 yılında yaşanan kırizde işsiz sayısı artmıştı. B) Annesinin yeni aldığı kazağıda çok sevmişti. C) Ege üniversitesi, ülkemizdeki en büyük yerleşkeye sahiptir. D) Madem gelmiyeceksin baştan söyleseydin ya! 8. Aşağıdaki altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmamıştır? A) Bizim için 2003 te verimli geçmişti 2004 te. B) O da çok başarılı bir öğrenci değilmi? C) Çok sinirlenmişti, ağızına geleni söylemişti. D) İzmiri gece hiç uçaktan seyrettiniz mi? E) Anadolu savunması, işgallerin hemen ardından başlamıştı. E) Gösterilen hoşgörü fabrikadaki verimi artırmıştı. 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 16 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

17 Yazım Kuralları TEST-6 Doğru Yanlış Boş 9. Aşağıdakilerin hangisinde yazım yanlışı yoktur? A) Önümüzdeki yıl osman da sınava girecek. B) Sanatçı bu yılda başarısını devam ettirdi. C) Dikkat ederseniz sizde hata yapmazsınız. D) Niçin soru çözerken dikkat et miyorsunuz? E) Geçen gün Konyalı bir doktorla tanıştım. 13. Birileri onun anlayamayacağı şiiri verirse, bu seferde I II III Git işine! diye karşılar. Kitapçıya giren adama Ne emrediyorsunuz? diye garip bir şekilde soru yöneltir. IV V Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımında yanlışlık yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır? A) Konuşmasında pamukkale ana konu başlığıydı. B) Hukuka saygılı bireyler yetiştirmeliyiz. C) O, eserlerinde Orta Anadolu insanının yaşantısını anlatmıştı. D) Balıkçılar bugün denize açılmadılar. E) Onun bu işi başaracağını söyleyebilirim. 11. I. Mehmet im sevinin başlar yüksekte II. Ölsek de sevinin eve dönsekte III. Sanma bu tekerlek kalır tümsekte IV. Yarın elbet elbet bizimdir. V. Gün doğmuş gün batmış ebed bizimdir. Yukarıda verilen numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde de da nın yazı - mıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? A) Her iki şair de mesnevi türünde eser vermiştir. B) Baki nin de İstanbul un güzelliklerini anlatan ünlü kasidesi vardır. C) Sade dille yazdıkları şiirler de bize ağır gelir. D) İstanbul Türkçesinin güzelliklerini de şiirlerinde göstermiştir. E) Düzyazılarındada aynı söyleyiş güzelliği görülür. 15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ki nin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? A) Gençken bilgi ağacını dikelim ki yaşlandığımızda gölgesinde barınacak yerimiz olsun. B) Tarih sayfalarındaki olayların, gelecek için iyi değerlendirilmesi gerekir. C) Ankara nın havasına göre İstanbul un ki daha sinsi ve sıcaktır. D) Sokağa çıktığında sanki kendini kuş gibi hissedi yor - du. E) Şu karşıki binaların çoğunun sahibi yurt dışındadır. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmamıştır? A) Bu akşam bize gelmiyor musun? B) Bu akşam bize gelmiyor mu sun? C) Bu akşam niye bize gel miyorsun? D) Bu akşam bize gel miyor musun? E) Bu akşam niye bize gelmiyor sun? 16. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır? A) Ona da kararımı hemen söylemiyeceğim. B) Hava biraz açılır ise çıkıp gezineceğiz. C) İşten çıktıktan sonra evde çalışacağını söyledi. D) Bulutlar ufukta daha yeni yeni görünmekte idi. E) Siz ki bizi anlayan biriydiniz. 1.B 2.E 3.B 4.E 5.E 6.B 7.E 8.E 9.E 10.A 11.B 12.A 13.C 14.E 15.C 16.A 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 17 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

18 TEST-7 Noktalama İşaretleri 1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti getirilemez? A) Ne kadar da yaramaz bir çocuk B) Bu tabağı buraya kim koymuş olabilir C) Siz de bizimle pikniğe gelmez misiniz D) Nereye gideceğini size de mi söylemez E) Burası kitap okumak için uygun mudur 5. Atalarımız Kel ölür (I) sırma saçlı olur (II) kör ölür (III) badem gözlü olur (IV) demiş(v) Yukarıdaki cümlede numaralanmış yerlerden hangilerine virgül (,) konulmalıdır? A) I. ve III. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V. 2. Kuşlar gelip konuyor dallara (I) kendi dillerince şarkılar söylüyor (II) Tadını çıkarıyor hayatın (III) bahar (IV) ılık havalar onları çok mutlu ediyor (V) Kuşların bu mutluluğu insana başka bir çoşku veriyor. Bu cümledeki numaralı yerlerden hangisine noktalı virgül (;) getirilmelidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 3. Aşağıdakilerden hangisi noktalı virgülün (;) kullanıldığı yerlerden biri değildir? A) Örnekler sıralanırken grup oluşturulursa bu grupların arasına getirilir. B) Adlaşmış sıfatın kendisinden sonra gelen eş görevli sözcüklerle karışmasını önlemek için kullanılır. C) İçinde virgül bulunan sıralı cümleleri ayırmada kullanılır. D) Tırnak içine alınmayan alıntı sözlerin sonunda kullanılır. E) Özne, diğer sözcüklerle karışacaksa virgülle değil noktalı virgülle ayrılır. 6. Şiir (I) ne felsefe ne politika ne bir hikâye ne bir ağlayıştır. Şiir (II) her şeyden önce ahenktir ve okunmaktan çok duyulmak için yazılır. Yeter ki şiir bizim olsun (III) Şiir gibi şiir olsun. Serbest şiirin (IV) şiirin en korkunç düşmanlarından biri olduğunu unutmamak gerekir. Çünkü düzyazı tehlikesi her zaman (V) her yerde pusudadır. Yukarıdaki numaralanmış yerlerden hangisine farklı bir noktalama işareti getirilmelidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 7. Yolcu otobüsü sağlı sollu dağ yolunu döne döne zor alıyordu (I) Ama ne yokuş ne yokuş (II) Geçmişte yük hayvanlarını terletmiş daha da terleteceğe benziyor (III) Otobüsü soracak olursanız tıklım tıklım, sanki balık istifiydi (IV) Şoför, kamyondan bozma bu arabada kasketini enseye itmiş, ha babam vites değiştiriyordu (V) Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine üç nokta (...) getirilebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. Okuduğumuz romanlar (I) öyküler (II) şiirler (III) seyrettiğimiz oyunlar (IV) filmler (V) diziler bizi bireysellikten kurtarıp başka insanların yaşamları ile bütünleştiri - yor. Yukarıdaki numaralanmış yerlerden hangisinde farklı bir noktalama işareti kullanılmalıdır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 8. Sanki onlar halkın dışında ( ) halktan uzakta yaşıyorlar. Hem halk olmazsa o kitapları kim okuyacak ( ) kim satın alacak ( ) Madem halkın içinde yaşıyorsun ve eserlerini birileri okusun diye yazıyorsun ( ) o halde halkı düşünmek zorundasın. Bu parçada ayraçla gösterilen yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) (,) (.) (?) (;) B) (,) (,) (?) (,) C) (;) (?) (.) (.) D) (.) (.) (?) (:) E) (;) (?) (;) (.) 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 18 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

19 Noktalama İşaretleri TEST-7 Doğru Yanlış Boş 9. Refik Halit in bir sözü var (I) şöyle diyor (II) Romanlarımı para kazanmak için yazdım (III) Bütün eleştirmenlerimiz (IV) edebiyatçılarımız da yazarın bütün eserlerini bu sözüyle değerlendirmeye kalkıyor (V) onu yargılamaya çalışıyor. Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisinde iki nokta kullanılmalıdır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna farklı bir noktalamaişareti getirilmelidir? A) Siz ne kadar da laftan anlamaz biriymişsiniz B) Siz burada niçin duruyorsunuz C) Buraya bir daha ne zaman gelebiliriz D) Bu markaların reklamını siz mi yapıyorsunuz E) Soruları ne zaman çözebiliriz 10. Yaşlı kadın( ) başını kaldırdı Konuştuklarınızı anlamadığımı mı sanıyorsunuz ( ) dedi ( ) Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir? A) (.) (,) (.) B) (:) (?) (.) C) (:) (,) (!) D) (;) (?) (!) E) (,) (?) (.) 11. Odaya sıkıla sıkıla girdi ( ) Ekrem Bey tam kar şıda şahin gibi onu süzüyordu. Yavaşça başını kaldırdı ve usulca Beyim bunu ben ( ) sözleri döküldü ağzından. Bir türlü sözün sonu gelmedi ( ) kafasını önüne eğdi, sustu, bekledi. Yu ka rı da ki ayraçla be lir ti len yer le re aşa ğı da ki nok - ta la ma işa ret le rin den han gi le ri sı ra sıy la ge ti ril me li - dir? A) (!) (.) (,) B) (.) (...) (!) C) (,) (.) (!) D) (.) (...) (;) E) (...) (.) (,) 12. Böy le dir sa na tı se ven ( ) sev di ği ni söy le yen in san la rın ço ğu ( ) Bü yük bir us ta nın ha yat hi ka ye si ni an la tan ki - tapta onun da ço cuk lu ğun da çem ber çe vir di ği ni ( ) kuş av la dı ğı nı oku du lar mı ba yı lır lar bu işe ( ) Yu ka rı da ki ayraçla be lir ti len yer le re aşa ğı da ki nok - ta la ma işa ret le rin den han gi le ri sı ra sıy la ge ti ril me li - dir? A) (. ) (. ) (? ) (. ) B) (. ) (... ) (! ) (... ) C) (, ) (. ) (, ) (. ) D) (, ) (... ) (? ) (. ) E) (. ) (. ) (, ) (... ) 14. Mehmet Akif, milli marşımızın şairi, törenlerle anıldı. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül, bu cümledeki göreviyle kullanılmıştır? A) Eylülde havalar soğumaya, yapraklar sararmaya başlar. B) İki gün önce, perşembe günü, rahatsızlandım. C) Kardeşim odasına girdi, defterini aldı. D) İhtiyar, adama bir şeyler fısıldıyordu. E) Haftaya sınav yapacağım, demişti öğretmenimiz. 15. Uzattın ama; öykü bitti. I Bitmedi mi? II Öyküler bitmez mi? Hayda! III Yazacağın öykü bu değil miydi? IV Ya! Daha başlamadı bile, öyle mi? V Yukarıdaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi yerinde kullanılmamıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 16. Yazar (I) romandaki kişilerin düşüncelerini (II) duygularını (III) isteklerini bilme yeteneğini bir kenara bırakmalıdır (IV) istediği zaman kişilerin birinin açısından (V) istediği zaman kendi açısından bakmayacaktır. Büyük harf kullanımının göz ardı edildiği bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine farklı bir noktalama işareti getirilmelidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 1.A 2.C 3.D 4.C 5.A 6.C 7.B 8.B 9.B 10.E 11.D 12.C 13.A 14.B 15.A 16.D 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 19 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT

20 TEST-8 Yazım - Noktalama 1. İnsanın dertlerini paylaşacağı bir dosttan daha önemli I neyi olabilir ki? En çok da sıkıntılı ve yapayalnızken II III dertleriyle başbaşa kaldığında bir dost yüzü arar insan. IV Çünkü dertler paylaşıldıkça azalır. V Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisinin yazımı yanlıştır? 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmamıştır? A) Resamın 7 inci sergisi dün İzmir de açıldı. B) Uçağın saat de kalkacağını söylediler. C) Yeni dizi önümüzdeki hafta TRT de gösterime girecekmiş. D) Az önce doktor Ahmet Bey le sizi anıyorduk. E) Bize onun İstanbul lu olduğunu söylemişti. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 2. Aşağıdaki altı çizili yerlerden hangisinde bir yazım yanlışı yapılmamıştır? A) Kitabını yayımladığında henüz onyedi yaşındaydı. B) Balkonlarında hanım eli ve menekşe vardı. C) Bir hızlı süvariki gölgesi bile yetişemez ona. D) Sizin bu konuda anlatacak bir şeyiniz yokmudur? E) Bir pazartesi almıştı müjdeli haberi. 3. Herbiri, yirmi ton olan taşlarla inşa edilen piramidin I II III IV içinde yanık, sıyrık gibi yaralar daha çabuk iyileşme V eğilimi gösterir. Bu cümlede altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımı yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur? A) Durakta seni bekliyen adamı tanıyor musun? B) Bu kitapcının önünden daha önce de geçmiştik. C) Onu birden karşımda görünce dona kaldım. D) Bu adam elli beş yaşlarında, orta boylu biriydi. E) Olaylara birde bu gözle bakmayı deneyin. 7. (I) Korku, kişinin zarardan korunmasını, olumsuz olaylarada hazırlıklı olmasını sağlayan bir duygu. (II) Herkesin belli korkuları vardır, bunların şiddeti de kişinin yaşına, korkulan şeyin çeşidine göre değişir. (III) Siz de korktuğu şeyle karşılaşmaktan kaçınan biri misiniz? (IV) Korkularınız, hayatınızı adeta kâbusa mı çeviriyor? (V) Hemen korkuya kapılmayın, belki de korkularınızla başa çıkabilirsiniz. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımı doğrudur? A) Bir daha bu konudan sözetmemesini istedim. B) Bu sözleriyle bizi kastettiğini düşünüyorum. C) Onun bizi terkedeceğini hiç düşünmüyordum. D) Orada olmadığımızı ne zaman farkedecek? E) Bu parayı hakettiğine hiç kimse inanmıyor. 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır? A) Güpegündüz bir bankayı da soymuşlar. B) Olay karşısındaki tavrı beni kahır etti. C) Hiç fark ettirmeden bizide süzdü oturduğu yerden. D) Yarası ağırağır kapanmaktaydı. E) Onun vatan severliği ile gurur duyuyoruz. 11. SINIF AYSET-1(Sözel) 20 DİL ve ANLATIM - EDEBİYAT