ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE ÖNERİSİ

Transkript

1 Proje Başlangıç Tarihi: 0/ Proje No: 2008/35 Projenin türü o Araştırma Projesi Lisansüstü Tez Projesi o Diğer Projenin içerdiği konular Arazi Çalışması o Deney Hayvanı o İnsan Sağlığı ve Tıbbi Gelişmeler o Tarihi Mekanlar ve Çevre Laboratuar Çalışmaları o Eğitim ve Sosyal Alanlar o Diğer:... Projenin Bilim Alanları o Sağlık Bilimleri o Sosyal Bilimler o Temel bilimler Mühendislik Bilimleri ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE ÖNERİSİ Projenin Başlığı: Çanakkale Boğazı Kıyılarının Morfotektonik Nitelikleri ve Jeolojik Anlamı Projenin süresi: 2 Ay. PROJEYİ ÖNEREN Adı Soyadı İmzası Tarih Proje Yöneticisi Bölüm, Anabilim Dalı Başkanı Dekan, Yüksekokul veya Enstitü Müdürü Prof. Dr. Erdinç YİĞİTBAŞ Prof. Dr Erdinç YİĞİTBAŞ Jeoloji Müh. Böl. Bşk. Prof. Dr. M. Emin ÖZEL Enstitü Müdürü Projedeki Görevi Adı Soyadı Fakülte, Yüksekokul, Akademik Sicil No T.C. Kimlik No ARAŞTIRMACILAR Proje Yürütücüsü Araştırmacı Araştırmacı Prof. Dr. Erdinç YİĞİTBAŞ Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Evren ERGİNAL (Eş Danışman) Fen-Edebiyat Fakültesi Araş. Gör. Mustafa AVCIOĞLU Mühendislik-Mimarlık Fakültesi A-644 A-830 A E-Posta eyigitbas@comu.edu.tr aerginal@comu.edu.tr m_avcioglu@comu.edu.tr Tel/Fax İmza Önerilen Bütçe YTL Sarf Malzeme Yolluk Hizmet Demirbaş TOPLAM 54 YTL 425 YTL 5480 YTL 76 YTL 7495 YTL ONAYLAYAN Adı Soyadı İmzası Tarih BAP Komisyon Başkanı

2 Proje Başlığı: Çanakkale Boğazı Kıyılarının Morfotektonik Nitelikleri ve Bunun Jeolojik Anlamı Özet Bu çalışmada Biga ve Gelibolu yarımadalarının Çanakkale Boğazı na bakan kesimlerinin morfotektonik nitelikleri ortaya konulacak ve bunun boğazın gelişimi ve boğaz yakın çevresinin Miyosen Güncel zaman aralığındaki evrimi üzerindeki anlam ve önemi tartışılacaktır. Bu amaçla, boğazın her iki yakasındaki kritik alanlarda Miyosen ve daha genç birimler ve jeolojikmorfotektonik elemanlar ayrıntılı olarak haritalanacak, her iki kıyıdaki denizel - karasal taraça sistemleri, delta düzlükleri ve yüksek kıyı kesimlerinde eski kıyı izleri araştırılacaktır. Böylece litaratürde de Boğazın gelişimi konusunda süre gelen tartışmalarda çözüm bekleyen konulara morfotektonik bir bakış açısıyla yaklaşımda bulunulacaktır. Boğaz kıyılarında Tersiyer yaşlı birimler stratigrafik ve tektonik boyutuyla çalışılmış olmasına rağmen, boğazın çeşitli kesimlerinde gözlenen denizel taraçaların ve bunların olası yaşıt karasal çökel birimleriyle mukayeseli açıdan ele alındığı bir çalışma bulunmamaktadır. Ayrıca Boğaz daki denizel taraça sistemlerinin tamamını sistematik bir açıdan ele alan pek az çalışma vardır. Bu araştırmada öncelikle taraçaların seviye uyumu, tektonik deformasyon durumları, istif ilişkileri ve korelasyonları ile kavkı içerikleri detaylı olarak çalışılacaktır. Sonuç olarak Boğaz kıyısı boyunca belli alanlarda gözlenen denizel taraçaların konumlama ve yaş ilişkileri değerlendirilerek Boğazın oluşumu esnasında kıyı zonunda meydana gelen jeolojik jeomorfolojik gelişimler ortaya konulacaktır. Anahtar Kelimeler Çanakkale Boğazı, Güncel Tektonik, Morfotektonik, Taraça Sistemleri Project Title Morphotectonic Features and Jeological Meaning of the Strait on the Coasts of Çanakkale Abstract In this study, morphotectonic charecteristics of sides facing the Strait of Çanakkale in both Biga and Gelibolu Peninsula will be revealed, and its significence on the devolopment of the strait and on the evulation in the tine interval of Miocene-Present will be discussed. Therefore, Miocene and younger units and geological morphotectonical elements in the critical areas located both sides of the strait will be mapped in detail Deltaic environments and ancient shoreline traces on high cliff coasts to throw light on the morphotectonic evolution of the strait will be studied together. Thus, it will be aproach, to current debutes on the devolopment from morphotectonic point of view. Although stratigraphical and tectonic features of Tertiary formations that crop out along the shoreline were detaily studied, marine terrace systems and their relationships with possibly contemporaneous with fluvial deposits have not been systematically dealt with in previous investigations. Moreover, there are less studies that systematically inclueling all off the marine terrace system in the strait. Therefore, special emphasis will be given to some less-known characteristics of the marine terraces, such as level relations, traces of recent-past tectonic deformations and fossil contents with a comparative approach. Consequently, geological geomorphological hological events that developed in shore zone will be revealed. Keywords Canakkale Strait, Neotectonic, Morphotectonics, Terrace Systems

3 BÜTÇE ( 7495 YTL): YOLLUKLAR (Yolluk talep edecek her araştırmacı için ayrı ayrı hesaplanacaktır.) 20GünxYevmiye(25YTL) (Proje Yöneticisi) 20 Gün xyevmiye (22,50 YTL) (Araştırmacı-Eş Danışman) 25 Gün xyevmiye (9 YTL) (Araştırmacı) TOPLAM ÖNERİLEN 500 YTL 450 YTL 475 YTL 425 YTL KOMİSYON KARARI HİZMET ALIMLARI ÖNERİLEN KOMİSYON KARARI İnce Kesit (30 Örnek x 5 YTL) 50 YTL C 4 Yaşlandırma Analizi (6 Örnek x 3600 YTL 600 YTL) Araba Kirası ( 20 Gün x 80 YTL) 600 YTL Kargo 30 YTL TOPLAM (KDV DAHİL) 5480 YTL TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI Benzin (Günlük 9,2YTL)x(20Gün) (Günlük 00 km=6lt benzin; lt benzin~3,20 YTL) Kağıt, Yazıcı Toneri, Fotokopi ÖNERİLEN 384 YTL 30 YTL KOMİSYON KARARI TOPLAM (KDV DAHİL) 54 YTL DEMİRBAŞ ALIMLARI ÖNERİLEN KOMİSYON KARARI Şeritmetre 76 YTL TOPLAM (KDV DAHİL) 76 YTL PROJE HAKKINDA BİLGİLER - Konu Çalışma alanı olan Çanakkale Boğazı, İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi nin de içinde bulunduğu Türk Boğaz Sistemininde yer alır. Marmara Denizi ile Çanakkale ve İstanbul Boğazları, Karadeniz ile Ege Deniz i arasındaki geçiş koridor sistemini oluşturur. Bu sistem boyunca bulunan iki sığ ve dar boğaz, Türk Boğaz sisteminin kontrol noktalarını oluştururlar. İstanbul Boğazının ortalama uzunluğu 3 km., genişliği ise,6 km. dir (0,7 ve 3,5 km arasında değişim görülür). En derin noktası 0 metre ortalama derinliği ise 36 metredir. Diğer yandan çalışma alanı olan Çanakkale Boğazı nın uzunluğu 62 km., genişliği ise ortalama 4,0 km.dir (,2 ve 7 km. arasında değişmektedir). Ortalama derinliği ise 55 metre, en derin noktası ise 05 metredir (Alpar, Yüce, 997).

4 Çanakkale Boğazı kuzeydoğu güneybatı yönünde uzanım göstermektedir. Boğazın bütün girinti ve çıkıntılarıyla Gelibolu Yarımadasındaki uzunluğu 78 km., Biga Yarımadasındaki uzunluğu ise 94 km.dir. Boğazın kuzey ağzında 3,2 km. olan genişliği, Gelibolu-Çardak arasında 5,8 km., orta kesimde Nara Burnu önünde,9 km., Çanakkale-Kilitbahir arasında,2 km., yi bulmakta ve İntepe önlerinde tekrar açılarak 8 km.ye ulaşmakta ve güney ağzında ise nispeten daralarak 3,6 km. genişliğe inmektedir. Çanakkale Boğazında oval biçimde bir takım çukurluklar bulunmaktadır. Bu çukurlukların genişliği en az 2 yerde 90 metreyi aşar (Atalay 987). Çanakkale Boğazının oluşumuna ilişkin farklı görüşler öne sürülmüştür. Yalçınlar (949), Ardel ve İnandık (957) ve Erol (968, 985, 987 ve 992) Çanakkale Boğazının eski bir akarsu vadisi olduğunu savunan yazarlardır. Erol (968, 985, 987) jeomorfolojik verilere dayanarak, bölgedeki akarsu erozyonunu denetleyen bazı fayların varlığını kabul etmekle birlikte, Çanakkale Boğazının özellikle kuzey bölümünün yayvan bir antiklinal ekseni boyunca yerleşmiş bir akarsu vadisi olduğunu öne sürer. Erol (992), Çanakkale Boğazının Üst Miyosen yaşlı Çanakkale havzasının hafif kıvrımlı çökelleri üzerinde fayların denetiminde Pliyosen Alt Pleyistosen de gelişmiş epijenik bir akarsu vadisi olduğunu ve bu vadinin Süt Pleyistosen ve Holosen de yükselen deniz suları tarafından örtüldüğünü belirtmiştir. Boğazın bir akarsu vadisi şeklinde oluştuğuna dair fikirler arasında da farklılıklar göze çarpar. Örneğin Yalçınlar (949) Boğazın bölgedeki güney batıya eğimli Sarmasiyen tabakalarının monoklinal yapısı içerisinde aşındırma ile açıldığını öne sürerken, Erol (968), farklı aşınım sertlikleri ve tabakalanma doğrultularına göre aşınımın geliştiğini belirtir. Bütün bu görüşlerin tersine Druitt (960) Çanakkale Boğazının kuzey kesimini bir antiklinal ekseni boyunca oluşan çöküntü hendeği olarak kabul eder. Önem (974) Çanakkale Boğazının bir graben olduğunu öne sürer (Demirbağ vd.998). Bu çalışmanın konusunu sahada ve litaratürden edinilen veriler ışığında Çanakkale Boğazı nın morfotektonik gelişimi oluşturmaktadır. Boğazın gelişimi ile bölgede etkin olan başlıca yapısal faktörler (faylar ve çizgisellikler) arasındaki ilişki ile Kuvaterner deniz seviyesi değişimlerinin boğaz kıyılarında bıraktığı izler (denizel taraça sistemleri, eski kıyı izleri ve diğer morfotektonik elamanlar) detaylı olarak çalışılacaktır. Çalışmada öncelik Gelibolu-Lapseki hattının batıgüneybatısında kalan kesime verilerek imkanlar el verdiği ölçüde alan genişletilebilecektir. (Önerilen çalışmanın konusu, kısa fakat açık-seçik biçimde yazılmalıdır. )

5 2. Literatür Özeti İnceleme alanı ve yakın çevresinin jeolojik, jeomorfolojik niteliklerine değinen çalışmaların başlıcaları şunlardır; Erol ve Nuttall (973): Araştırmacılar, Çanakkale Yöresinin Kuaterner e ait denizel depolarını incelemişler ve 50 lokaliteden fosil toplamışlardır. Çalışmalarında, paleontolojik sonuçlara dayanarak sadece Akdeniz e ait denizel ve Hazar a ait acısu fosillerini içeren tabakaları ayırt edebilmişlerdir. 50 farklı lokaliteden aldıkları fosillerin sadece otuzunda Kuaterner depoları olduğunu belirlemişlerdir. Sadece bir lokalitede Hazar Denizinin acısu Çavda fasiyesini temsil eden fosil bulunduğunu, diğer lokalitelerdeki fosillerin ise Akdenizin Tireniyen fasiyesini temsil ettiğini söylemektedirler. Paleontolojik bakımdan Tireniyen depolarının alt bölümlenmesinin yapılması mümkün olmadığından araştırıcılar bu lokaliteleri birbirinden ayırt edebilmek için bunların, yataklarının yükseklikleri, tabakaların duruşu ve jeolojik durumu, bugünkü kıyıyla ilişkileri, sekilerin jeomorfolojik özellikleri gibi özelliklerinden faydalanarak 8 tip yatak sınıfı oluşturmuşlar ve bu yatakları edindikleri verileri değerlendirerek muhtemel yaşlarını belirlemişler, böylece Flandriyen, Geç ve Esas (Orta) Monastrien, Tireniyen, ve Yüksek (Erken) Tireniyen depoları ayırt edebilmişlerdir. Taner (98): Çalışma Eceabat ın (Çanakkale) 2 km uzağındaki bir taraçayı kapsamaktadır. Acısu karekterindeki Pliyosen tortulları üzerinde diskordan olarak oturmakta olan metre yüksekliğindeki sarı, gri-beyaz kumtaşları ve kalkerden oluşan, deniz kenarında bulunan bir seki bünyesinde bulunan, tipik denizel Mollusklarını incelemiş ve bu fosillere bağlı olarak faunanın paleocoğrafik ve stratigrafik yayılımının Akdeniz Bölgesi ülkelerinde, Miyosen den günümüze kadar yayılım gösterdiğini belirlemiştir. Bu bilgilerin yanında çalışma alanının jeolojik ve jeomorfolojik özelliklerine de dayanarak, sekinin daha önceki araştırıcıların da söyledikleri gibi Tireniyen de oluştuğunu ve faunanın yaşının Tireniyen olduğunu kabul etmiştir. Erol (985): Araştırıcı, Çanakkale yöresi güneyinde bulunan inceleme alanın jeomorfolojik gelişiminin, yöredeki yaygın çökelimin Miyosen sonlarında sona ermesi ile başlayan ve bu güne kadar süren bir erozyon denüdasyon sürecinin etkisi altında, dönemler halinde oluştuğunu; bu gelişmede, Pliyosen başlarından Pleyistosen ortalarına kadar egemen sürecin Kazdağları ndan Marmara ya yönelmiş olan bir akarsu sisteminin etkisinde geliştiğini olduğunu belirtmiştir. Orta Pleyistosen den sonra ise Gökçeada şelfinin oluşturduğu eşiğin çökmesi nedeni ile, Akdeniz yöreye sokulmuş ve drenajın bir dizi kapmalarla Ege Denizi ne yöneldiğini vurgulamıştır. Bu kapmaların daha çok buzul çağı regresyonları sırasında gerçekleştiğini, buzullar arası trangresyonlar sırasında ise Çanakkale Boğazının iki yakasında denizel sekiler ve yer yer onlarla kaynaşan akarsu sekileri oluştuğunu söylemiştir. Sonuç olarak genel gelişim sonucunda Pliyosen ve en alt Pleyistosen aşınım

6 yüzey ve düzlükleri; Alt ve Orta Pleyistosen de (Siciliyen ve Milaziyen ile yaşıt) akarsu sekileri ve Üst Pleyistosende deniz-akarsu sekilerinin oluşmuş olduğunu belirtmiştir Siyako ve diğerleri (989): Biga ve Gelibolu Yarımadaları nı kapsayan araştırma sonucunda şu sonuçlara varmışlardır: Tersiyer sırasında, aralarında önemli yükselme ve aşınma safhaları olan dört çökelme evresi ayırt edilmiştir: Maastrichtyen Erken Eosen, Orta Eosen Oligosen, Miyosen ve Pliyo Kuvaternelarr. Maastrichtyen Erken Eosen dönemine ait çökeller çok kısıtlı alanlarda görülmektedir. Orta Eosen Oligosen dönemi kalın bir klastik istifin gelişmesi, Miyosen etkin bir kalkalkalen magmatizma, Pliyo Kuvaterner dönemi ise karasal çökellerle temsil edilir. Erken Orta Miyosen de Biga Yarımadası nda yaygın bir kalkalkelen volkanizma yaşanmış ve çok sayıda granodiyorit bileşimli pluton bölgeye yerleşmiştir. Gelibolu Yarımadası Istranca Rodop Masifi nin Sakarya Zonu ndan ayıran kenet kuşağı üzerinde yer almaktadır. Bu iki kıtasal birim arasında çarpışma yazarlara göre muhtemelen Erken Eosen de olmuş ve buna bağlı olarak bölge yükselmiş ve aşınmıştır. Erken Miyosen de Biga Yarımadası nda Kuzey Anadolu Fayının faaliyete başlaması ile oluşan birbirinden izole çöküntü havzalarda farklı litolojiler depolanmıştır. Okay ve diğerleri (990): Biga Yarımadası nda yaptıkları ayrıntılı çalışmalar sonucunda Karakaya Kompleksi nin Permo-Triyas yaşta aktif kıta kenarı çökellerini temsil eden değişik tektonostratigrafik birimlerden oluştuğunu belirlemişlerdir. Çalışma sonucunda Karakaya Kompleksi nin yani Sakarya Zonu nun Biga Yarımadası nda sonlandığını göstermişlerdir Erol (992): Çanakkale Boğazı çevresinde yaptığı çalışmada, Kazdağları ndan kuzeye, derinleşmeye başlayan Marmara havzasına doğru akan bir akarsu sisteminin, Çanakkale Boğazı nın jeomorfolojik gelişiminde birinci derecede etkili olduğunu aktarmıştır. Alt ve Orta Pleyistosen, kuzeyde derinleşmeye devam eden Marmara havzasının meydana getirdiği daha alçak taban düzeylerine göre şekillenmiş üç akarsu sekisinin (taraçasının) oluştuğu evredir. Sakınç ve Yaltırak (997): Trakya güney sahilleri boyunca yer alan denizel depoları yüksekliklerine göre sınıflanmıştır. Yazarlara göre, Güney Trakya sahillerinde kıyı boyunca görülen depoların farklı yükseltide oluşları deniz seviyesindeki değişimlerden daha fazla etkin, farklı mekanizmaların denetimindedir. Bunlardan ilki Orta-Geç Pleyistosen'de başlayan transgresyonla ilerleyen denizin yayıldığı paleotopoğrafyanın farklı yerlerinde çökelmiş birimlerin günümüze kadar gelmiş olmasıdır. İkincisi ise birimlerin her lokalitede farklı miktarlarda yükselmesidir. Marmara formasyonu olarak adlandırılan bu denizel depolar, aslında Eski Marmara adı verilen bir denizin sahil fasiyeslerinden ibarettir.

7 Demirbağ ve diğerleri (998): Boğaz kanalına gelen malzemenin yığılmasını sağlayan bir aktivitenin olduğunu, bu tür malzemenin çökelimini sağlayacak yüksek enerjinin, Pliyosen aşınım yüzeyi üzerinde bir faylanmadan kaynaklandığını, bu nedenle Çanakkale Boğazı nın kuzey (Marmara Denizi) çıkışının son şeklinin, faylar tarafından denetlenmiş olduğunun düşünülmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Çalışma alanında, gerek temel olarak kabul edilen birimlerin üst yüzey morfolojisinde izlenen göreceli dik yamaçlı Çanakkale Boğazı kanalı, gerekse genç sedimentlerin bu oluşuma koşut olarak çökelirken geliştirdikleri tabakalara ait yansıma şekillenmesi, Çanakkale Boğazının kuzeydoğu parçasının bir graben olarak gelişmiş olması gerektiği yolunda olduğunu açıklamışlardır. Boğaza en az iki ayrı evrede önemli düzeyde çökel getiriminin olmasının ise boğazı geliştiren fayların Kuvaterner içinde farklı zamanlarda düşey yer değiştirmeler yaratmış olduğunu gösterdiğini belirtmişlerdir. Alpar ve diğerleri (998): Çanakkale Boğazının Ege Denizi çıkış bölgesini kapsayan çalışmalarının, yapısal jeoloji ile ilgili sonuçlarında şu verilere ulaşmışlardır; Çalışma alanında sismik olarak ayrılan sedimanter ünitelerin yaslandığı temelin tüm sismik hatlarda kıvrımlı olduğunu bu kıvrımlı temelin üzerinde gelişen aşınma düzleminin faylar tarafından kontrol edildiği yerlerin bulunduğu, dike yakın eğime sahip bu fayların sınırladığı temel ve yakınında bulunan çökel topluluğunun kıvrımlanmış olmasının, bunların muhtemelen normal atımlı eski uzanımları boyunca yer değiştirmiş doğrultu atımlı fay olduğunu gösterdiği sonucuna ulaşmışlardır. Bu kıvrımlanma döneminin Gelibolu Yarımadası üzerinde Anafartalar Bindirme Fayı nın gelişmeye başlamasıyla koşut bir zamanlamaya sahip olduğunu belirtmişlerdir ve bu dönemin Conkbayırı Formasyonu nun çökelim dönemi olan Üst Pliyosen-Alt Pleyistosen olduğunu söylemişlerdir. Araştırıcılar, Anafartalar Bindirme Fayı nın etkisi ile yükselmeye başlayan Gelibolu Yarımadası ndan taşınan malzemenin yarımada üzerinden Marmara ve Ege Denizi ne ulaşmakta olduğunu düşünmektedirler. Bu çalışmanın ilgi alanı içinde kalan kesimlerinde ise deltaik karakterli çökeller gözlendiğini, bu çökel paketlerinin de yer yer kıvrımlı olmasının bölgede deformasyonun sürdüğünü göstermekte olduğunu belirtmişlerdir Yaltırak ve diğerleri (2000): Çanakkale Boğazı nı kapsayan bölgelerde yaptıkları çalışmada; Çanakkale Boğazı nın Orta Geç Kuvaterner sismik stratigrafisi ve bölgesel tektoniğini aynı zamanda da Ege Denizi ne doğru açılmasını bölgeden elde edilen sığ sismik profillerini kullanarak yorumlamışlardır. Marmara havzasıyla Ege Denizi arasındaki bağlantının Orta Geç Pleyistosen sırasında, birleşmiş vadilerin suyla dolmasından sonra gerçekleştiğini ve bu dönemde deniz seviyesindeki 3 ana düşük dönemin deniz suyu bağlantısını en az iki kere kestiğini ortaya koymuşlardır. Araştırıcılar, Çanakkale Boğazı sedimanlarında bu düşük dönemlere ait 3 ana sismik

8 uyumsuzluk belirlemiştir. Deniz seviyesindeki ikincil düşük dönemlerin ise, Boğazın daralmasından ve birikmiş birimlerin erozyona uğramasından olabileceğini belirtmektedirler. Kayan, (200): Bu çalışmada, Biga ve Gelibolu yarımadalarının morfolojisinde, iç yapılarındaki KD-GB doğrultulu blokların hâkim olduğu vurgulanmış ve bunların kuzeyden Kuzey Anadolu Fay zonuna bağlı hareketlerin, batıdan ise Ege deki kuzey-güney yönlü gerilme tektoniğinin etkisi altında deformasyonlara uğradıkları belirtilmiştir. Böylece Miosen sonlarında geniş ve alçak bir aşınım alanı durumunda bulunan Biga yarımadası, Miosen sonrasında iç yapısına bağlı çizgiler boyunca bloklara ayrılarak bir yandan GB ya dönerken, bir yandan da GD da yükselip, KB ya doğru çarpılmış olduğu bu nedenle yarımadanın ana aşınım yüzeyi genel olarak güneye doğru yükselmekte, yer yer büyük faylarla basamaklandığı vurgulanmıştır. Temel ve Çiftçi (2002): Saros körfezinin güneyinde, Gelibolu Yarımadası, Gökçeada ve Bozcaada yı kapsayan inceleme alanında Erken-Orta Miyosen döneminin ortaç bileşimli volkanik ve subvolkanik kaya grupları ile temsil edildiğini, Geç Miyosen Pliyosen döneminin akarsu, kıyı yakını ve gölsel fasiyeslerden oluşan Gazhanedere, Kirazlı ve Alçıtepe formasyonları ile temsil edildiğini, Ergene formasyonunun Pliyo-Kuvaterner döneminde aktif olan KKD-GGB uzanımlı bir sistemin flüvyal ve alüvyal çökellerinden oluştuğunu açıklamışlardır. Ayrıca Gökçeada ve Bozcada da gözlenen Eosen-Pliyosen dönemine ait birimlerin ortamsal ve fasiyes özelliklerini açıklayarak bunların Trakya havzasının aynı döneme ait istifleri ile benzerlikler gösterdiğini ve dolayısıyla G-GB devamı niteliğinde olduğunu ortaya koymuşlardır. Yaltırak ve diğerleri (2002): Araştırıcılar, Pleyistosen de yükselmiş kıyı çökellerinin, yersel olarak yalıtaşları, bol miktarda aragonit çimentolu deniz kabukları ile karakterize edildiğini ve bunların 0-50metre yüksekliğinde batı Marmara Denizi yakın sahil çökelleri sınırları ile ilişkili olduğunu söylemektedirler. Araştırıcılar, arazi gözlemleri sonucunda, kıyı çökellerin bir seri transgresif ve regresif olaylar boyunca oluştuğunu savunmuşlardır. Çalışmalarında dört bölgeden yerinde aldıkları 6 deniz kabuğundan elde ettikleri U/Th yaşlandırması sonucunda en önemli transgresyonun 5. ve 7. oksijen izotop evrelerinin (~53 - ~20 bin yıl) yüksek düzeyler boyunca meydana geldiğini gösterdiğini belirtmektedirler. Bunun sonucunda da bu tarihli çökellerin yüksekliklerinin, onların çökelme sonrası yükselmelerini ölçmede kullanılabileceğini ve Çanakkale Boğazı da dahil olmak üzere tüm batı Marmara şelfinin 225 bin yıldan beri ortalama 0,40 mm/yıl yükselim gösterdiği sonucuna ulaşmışlardır. Bu Yükselmenin birincil sebebinin, Kuzey Anadolu Fayı nın batı segmentindeki bükülme ile ilişkili lokal sıkışma olduğunu belirtmektedirler. Araştırıcılar tektonik yükselmenin ortalama değerlerini kullanarak çalışma alanlarının paleocoğrafik haritalarını hazırlamışlar ve 8. buzul oksijen evresinden önce, küresel deniz seviyesinin düşük olduğu zamanda

9 bile, Çanakkale Boğazı tabanının, yükselme tarihi başlarında çok derin olmasından dolayı Marmara Denizi ile Ege Denizinin asla ayrı olmadığını ortaya koymuşlardır. Ertek ve Erginal (2003): Çalışmalarında Gelibolu Yarımadasını nın Saros Körfezi ve Çanakkale Boğazı her iki kıyısındaki yalıtaşlarını ele almışlar ve bu genç oluşukların fiziksel özelliklerini tanıtarak gelişimleri üzerinde durmuşlardır. Ayrıca boğaz kıyısındaki yalıtaşlarının içerdiği yabancı çakılları günümüz akıntı şartlarına aykırı oluşumlar olarak dikkat çektiğini belirtmişler ve bu durumunda kuzeydoğuya doğru yönelen eski bir akıntı sisteminden ortaya çıkmış olabileceğini ifade etmişlerdir. Çalışmaları sonucunda da yalıtaşlarının Çanakkale Boğazı ndaki denizel taraçaların yaşlandırma sonuçlarına dayanarak günümüzden 3660±57 yıl öncesinde oluşmaya başladıklarını ortaya koymuşlardır. Ertek, ve diğerleri (2003): Marmara Denizi ve çevresinde 97 farklı düzeyde 64 tane denizel taraçanın kayıtlı olduğunu ve bu denizel taraçaların 5 ana jeomorfolojik birimde sınıflandırılabileceğini belirtmektedirler. Bu çalışma alanındaki bazı denizel taraçaların Akdeniz deki taraçalara göre asıl düzeylerinde olmadıklarını vurgulamışlar bunun sebebi olarak da Marmara Denizi ve çevresinin çok sayıdaki tektonik aktivitenin pozitif ve negatif tesirlerinden etkilenmesinden kaynaklandığını vurgulamışlardır. Atabey ve diğerleri (2004): Çanakkale Havzasının Orta Üst Miyosen Stratigrafisi, Çanakkale, KB Türkiye adlı çalışmalarında şu sonuçlara varmışlardır; Truva havzasında Orta-Üst Miyosen döneminde karasal Sarıyar formasyonu ile denizel Çanakkale formasyonu depolanmıştır. Sarıyar formasyonu alüvyon yelpazesi ortamını karakterize eder. Yaşı Orta Miyosen sonudur. Çanakkale havzasındaki Sarıyar ve Çanakkale formasyonu Çanakkale Lapseki arasında kıyı boyunca Pleyistosen yaşında olan denizel taraça çakıltaşlarıyla ve yer yer Pleyistosen Güncel yaşındaki alüvyon çökelleriyle örtülmektedir. (İlgili alanda yurt içi ve uluslararası literatür taranarak, kısa bir literatür özeti verilmelidir) 3. Amaç Bu çalışmada amaç, Çanakkale Boğazı kıyılarından elde edilecek verilerle bölgenin morfotektonik gelişimine yaklaşımda bulunmaktır. Bu amaca yönelik olarak; öncelikle Gelibolu Lapseki hattının batı güneybatısında, Biga ve Gelibolu yarımadalarının Miyosen sonrası birimleri kritik alanlarda ayrıntılı olarak haritalanacak ve bu alanın güncel verilerle desteklenmiş morfotektonik haritası hazırlanacaktır. Böylece Çanakkale Boğazı nın ve bölgenin bugünkü morfolojisini kazanmasında etken olan yapısal, jeomorfolojik ve varsa diğer faktörler ortaya konacak, sonuçlar sayısal ortamda sunulacaktır. Bu bahsi geçen amaçların yanında aşağıda maddeler halinde verilmiş konular da projenin amaçlarını oluşturmaktır:

10 - Çalışma alanında Boğaz boyunca gözlenen eş zamanlı (eş yaşlı) stratigrafik birimlerin enterpolasyonu yapılacaktır - Çalışma alanındaki faylar haritalanacaktır -Denizel taraça istiflerinin stratigrafik ve paleontolojik tanımlamaları yapılacaktır - Kritik alanlarda kıyı izleri haritalanacak ve seviye uyumları araştırılacaktır - Genç çökellerde deformasyon (eğer varsa) yapıları incelenecektir. (Önerilen çalışmanın amacı açık-seçik biçimde yazılmalı; literatürde hangi boşluğu dolduracağı belirtilmelidir. )

11 4. Kapsam Proje coğrafi olarak öncelikle Gelibolu Lapseki hattının batı güneybatısında, Çanakkale Boğazı kıyılarında (on-shore da) sürdürülecektir. Literatür ve saha çalışmaları esnasında kritik alanlar belirleneceğinden proje sahasında coğrafi kaymalar olabilecektir. Projenin metod bağlamında ise; belirlenen alan(lar)ın Miyosen sonrası stratigrafisi, aktif ve ölü faylar, güncel ve paleotopografik nitelikler, litoloji yapı - morfoloji ilişkisi ele alınacaktır. Bu anlamda özellikle Kuvaterner denizel taraça akarsu sistemlerinin korrelatif analizi, bu sistemlerin ve paleotopografyanın tektonikle ilişkisi incelenecektir. (Önerilen çalışmanın kapsamı net olarak tanımlanmalı; amaç ile ilişkisi açıklanmalıdır. ) 5. Materyal ve Yöntem Önerilen projenin 5 farklı aşamada gerçekleştirilmesi planlanmaktadır; ) Literatür çalışmaları: Proje alanı ve çevresinde Penck (97) den beri çok sayıda araştırma bulunmaktadır. Projenin bu ilk hazırlık aşamasında bilhassa Çanakkale Boğazı nın gelişimi ve Batı Marmara Kuzey Ege nin genç tektoniği ile ilgili yayınlar incelenecektir. 2) Arazi çalışmaları: Önceki çalışmalarda üretilen jeolojik haritaların kontrolü sonrasında kritik alanların uygun ölçekte jeoloji ve/veya morfotektonik haritaları hazırlanacak, Miyosen ve sonrası gelişmiş olan jeolojik ve yapısal birimler (denizel ve karasal taraçaların vb.) arazide belirlenerek yaş tayinleri için örnekler toplanacaktır. 3) Laboratuar çalışmaları: Arazi çalışmalarında toplanan kum örneklerinin tane boyu analizleri, çakıl indis ölçümleri, ince kesit alımı ve bazı petrografik jeokimyasal analizler (XRD-SEM) yapılacaktır. Böylece; kum örnekleri üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda farklı lokalitelerden alınan kum örnekleri üzerinde tane analizleri yapılarak birbileri arasında bir korelasyon yapılıp yapılamayacağı, tanelerin kökensel benzerlik veya farklılıkları belirlenebilecektir 4) Yaşlandırma çalışmaları: Karbon 4 ( 4 C) yaş tayinleri ile denizel taraçalardaki kavkılar yaşlandırılacaktır. Yaşlandırma işlemleri arazi çalışması esnasında doğru sonuç verecek ve hatalara yol açmayacak şekilde belirlenen lokalitelerden alınacak olan kayaç örnekleri içerisinde bulunan fosil kavkıları ve bunları çevrelemiş ya da kavkı içine dolmuş kimyasal sedimanlardan faydalanarak yapılacaktır. Arazi çalışmaları esnasında uygun olacak şekilde numune alınma imkanı bulunduğu takdirde Elektro Spin Rezonans (ESR) ve Termolüminessans yaşlandırma yöntemlerinden de gerektiğinde faydalanma yoluna gidilecektir. 5) Değerlendirme ve rapor yazımı: Bu aşamada ise gerek arazi çalışmalarından gerekse laboratuar çalışmalarından elde edilen tüm veriler değerlendirilecek, yapılacak ya da yapılmış olan arazi çalışmalarına yardımcı olması için bölgenin uydu görüntüleri üzerinde gerekli olan görüntü zenginleştirme işlemleri gerçekleştirilecek, arazinin topografik haritaları kullanılarak Sayısal

12 Yükseklik Modelleri oluşturulacaktır. Sonuç olarak yazım kuralları çerçevesinde bir Bilimsel Araştırma Projesi raporu hazırlanacaktır. (İncelenmek üzere seçilen konular ile kullanılacak materyaller sıralanmalıdır. Uygulanacak yöntem tanımlanmalıdır. Yapılacak ölçümler (ya da derlenecek veriler), kurulacak ilişkiler, gerçekleştirilecek yorumlama işlemleri ayrıntılı biçimde anlatılmalıdır.)

13 6. Araştırma Olanakları Önerilen projenin gerçekleştirilmesi için arazi ve ölçüm ekipmanlarına, ayrıca yaşlandırma çalışmaları için de maddi ödeneğe ihtiyaç bulunmaktadır. Çalışmanın yürütülmesinde gerekli olan adet P3 Bilgisayar, adet Lazer Yazıcı Üniversitemiz Jeoloji Mühendisliği Bölümünde mevcuttur. Alınan örnekler üzerinde yapılacak olan tane boyu dağılım analizleri için gerekli olan demirbaşlar Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale Meslek Yüksek Okulu Yapı Malzemeleri Laboratuvarı nda mevcuttur. Çalışma alanınından alınan örneklerden yapılacak olan ince kesitler üniversitemiz imkanları dahilinde yapılamayacağından gerekli olan maddi destek proje bütçesinden karşılanacak ve Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği İnce Kesit Laboratuvarında ücret karşılığında yaptırılacaktır. Araştırma esnasında arazi çalışmalarının gerçekleştirilebilmesi, doğru sonuç ve ölçümlere ulaşılabilmesi için, arazideki jeolojik birimlerin coğrafi konumlarını belirleyebilmek için jeolog pusulasına, arazideki kayaçlardan örnek alınabilmesi için jeolog çekicine, jeolojik yapıların konum ve dağılımını belirleyebilmek ve stratigrafik kesit ölçümü için 50 metrelik çelik şerit metreye ve arazi çalışması esnasında yapılacak olan haritalama çalışmalarında, alınacak olan kayaç ve kum örneklerinin harita üzerine hassas bir şekilde işlenebilmesi için el GPS ine ihtiyaç vardır. Bu demirbaşlardan jeolog pusulası, ve el GPS i Üniversitemiz Jeoloji Mühendisliği Bölümü imkanları dahilinde karşılanacak, 50 metrelik çelik şerit metre ise proje bütçesi kapsamında temin edilecektir. Çalışmanın en önemli basamaklarından olan yaşlandırma işlemleri için gerekli olan analizler Üniversitemiz dışında gerçekleştirileceğinden maddi ödeneğe ihtiyaç duyulmaktadır.yaşlandırma analizinin yapılabileceği kurumlar için araştırma yapılmış ve University of Georgia / Center of Applied Isotope Studies in uygun olduğu belirlenmiştir. (Hem öneren kurumda var olan, hem de proje çerçevesi içinde elde edilmesi planlanan araştırma olanakları belirtilmelidir. Uygulanacak araştırma yöntemi açısından, bu olanakların yeterliliği tartışılmalıdır. Proje için BAP tarafından sağlanması istenen araştırma olanaklarının neden vazgeçilmez derecede gerekli olduğu açıklanmalıdır. ) 7. Katma Değer Daha önceki çalışmalar sonucunda birbiri ile ilişkisi kurulamamış taraçalar üzerinde yaş ilişkileri, ortam ilişkileri arasındaki yeni bilgiler ortaya konulacak ve bilimsel olarak eksik olan bu konu doldurulmaya çalışılacaktır. Boğaz daki taraça sistemlerinin tamamı sistematik bir açıyla ortaya konmuş olacaktır. Bu araştırma sonucunda öncelikle taraçaların seviye uyumu, tektonik deformasyon durumları, istif ilişkileri ve korelasyonları ile kavkı içerikleri detaylı olarak ortaya konulacaktır. Boğaz kıyısı boyunca belli alanlarda gözlenen denizel taraçaların konumlama ve yaş ilişkileri değerlendirilerek boğazın oluşumu esnasındaki farklı (değişen) kıyı çizgilerinin paleocoğrafyası ortaya konulacaktır. )

14 8. Çalışma Takvimi Aylar 2 Ay 2 6 Ay 6 9 Ay 9 2 Ay. Literatür Tarama 2. Arazi Çalışmaları (örnek alımı ve hazırlama) Faaliyetler 3. Laboratuar Çalışmaları 4. Büro Çalışmaları (Verilerin sentezi ve Rapor yazımı (Projede yer alacak başlıca iş türleri ve bunlar için önerilen zamanlama düzeni uygun bir biçimde verilmelidir. Ayrıca, projenin belli başlı aşamaları ve bunlardan her birinin ne zaman gerçekleşeceği açık-seçik biçimde belirtilmelidir.) 9. Diğer Projeler Proje adı ve No Armutlu Yarımadası Kuzey Kesiminin Jeolojisi, Genç Tektoniği ve Bölgenin Jeotermal Kaynakları 2005/86 (Lisansüstü Proje) Bayramiç (Çanakkale - Türkiye) Güneyinde Kazdağ Metamorfik Kayalarının Jeolojisi 2007/2 (Lisansüstü Proje) Başlangıç ve Bitiş Tarihi Sürüyor Yayın Ertekin, C., Yiğitbaş, E. and Baba, A., Geothermal water chemistry of Armutlu Peninsula, Turkey. Philadephia Annual Meeting, Paper No:2-7. Yürütücünün şu anda yürütmekte olduğu BAP projeleri belirtilmelidir. Daha önce BAP desteği ile yürütülmüş olan projelerin ve bu projeler çerçevesinde yapılmış olan yayınların listesi verilmelidir.

15 0. Bütçe Gerekçeleri - Yolluklar YTL(Yolluklar ve yevmiyeler) Proje Yöneticisi (Prof. Dr. Erdinç YİĞİTBAŞ) ile. Araştırmacı (Yrd. Doç. Dr. Evren ERGİNAL) 20 gün, 2.Araştırmacı (Arş. Gör. Mustafa Avcıoğlu 25 gün araziye çıkacaktır. Araştırıcıların Üniversitemiz personeli olmasından arazi çıkacakları günler yolluklu-yevmiyeli olarak görevlendirileceklerdir. Proje Yöneticisi: 20 Gün x 25,00 YTL = 500 YTL. Araştırmacı: 20 Gün x 22,50 YTL = 450 YTL 2. Araştırmacı: 25 Gün x 9,00 YTL = 475 YTL 2 - Hizmet Alımı 5480 YTL (İncekesit, yaşlandırma analizi, araba kirası, kargo) İncekesit: Arazi çalışmasında alınan kayaç örneklerinden 30 adet incekesit yapılacaktır. Bu işlem Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnce Kesit laboratuvarında yapılacak ve örnek başına 5 YTL ödenecektir. 30 İnce kesit örneği X 5 YTL = 50 YTL Karbon 4 ( 4 C) yaşlandırma analizi: Yaşlandırma işlemi için yapılan araştırma da University of Georgia / Center of Applied Isotope Studies kurumu uygun bulunmuştur ve her örnek için 600 YTL ödenecektir. 6 Örnek x 600 YTL = 3600 YTL Araba kirası: Çalışma alanına ulaşabilmek, çalışmanın daha hızlı ve alınacak olan çok sayıdaki örneğin taşınabilmesi için arabaya ihtiyaç duyulmaktadır. Çanakkale şehrindeki araba kiralama şirketlerinden karşılanacak olan kiralık araba için günlük ödenecek ücret 80 YTL hesaplanmıştır. 20 Gün x 80 YTL = 600 YTL Kargo: İnce kesitlerin hazırlanması için İzmir e ve Karbon 4 ( 4 C) yaşlandırması için yurtdışına örnekler gönderilecektir. Bu maddenin bedeli, gönderilecek olan örneklerin ebatlarına göre değişeceğinden yaklaşık bir bedel olarak 30 YTL düşünülmüştür. 3- Tüketim Malları ve Malzeme Alımları...54 YTL (Benzin, fotokopi,kartuş, kağıt) Benzin: Arazi çalışmaları için 20 gün boyunca kiralanacak olan araba için gereken benzin, Üniversitemiz ilgili kurumlarına sorulmuş ve arazi günü boyunca 00 km yol katedileceği düşünülerek aşağıdaki tutara uluşılmıştır: Günlük 00 km = 6 litre benzin litre benzin 3,20 YTL Günlük benzin ücreti: 3,20 x 6=9,20 YTL

16 20 Günlük arazi = 9,20 YTL x 20 = 384 YTL Fotokopi, yazıcı toneri, kağıt: Projenin ilk aşaması olan litaratür taraması sonucunda bazı kaynakların, yapılacak büro çalışmaları sonunda da hazırlanan verilerin çoğaltılması gerekecektir. Ayrıca proje süresi esnasında ve proje sonunda hazırlanacak olak raporlar ve veriler bilgisayar ortamından kağıta bastırılması gerekecektir. Bu işlem için yazıcı araştırmacıların imkanları dahilinde mevcuttur yalnız tüketim malzemesi olarak toner ve kağıda ihtiyaç duyulacaktır. Bu malzemeler için proje bütçesinden 30 YTL nin ayrılması düşünülmüştür. 4- Demirbaş...76 YTL (50 metre uzunluğunda Çelik Şerit Metre) Arazi çalışmaları esnasında jeolojik birimler üzerinde yapılacak olan ölçümler için en az 50 metre uzunluğunda çelik şerit metreye ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan fiyat araştırması sonucunda istenilen şekildeki bir çelik şerit metrenin 76 YTL ye bulunmuştur. Proje bütçeleri için üst limit 7.500,00 YTL (Yedibinbeşyüz Yeni Türk Lirası) olarak belirlenmiştir. BAP'tan istenen parasal desteğin her bir kalemi için ayrıntılı gerekçe verilmelidir. İstenen teçhizatla ilgili teknik şartname ve proforma fatura ya da teklif mektubu eklenmelidir.

17 Referanslar Ardel, A., İnandık, H., 957, Marmara Denizinin teşekkülü ve tekamülü, Türk Coğrafya Der. Sayı:7. Atalay, İ., 987, Türkiye Jeomorfolojise Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 9, s.345. Alpar, B,. Yüce, H., 997, Short and Tidal Period Sea-Level Variations Along the Turkish Strait System, Journal of Marine Sciences, V.3, s.-22. Alpar, B., Yaltırak, C., Eryılmaz, M., 998, Çanakkale Boğazı Ege Denizi Çıkışı Pliyo- Kuvaterner Oluşuklarının Sismik Yöntemlerle Araştırılması, Deniz Jeolojisi, Türkiye Deniz Araştırmaları, Workshop IV, s Atabey, E., Ilgar, A., Sakıtaş, A., 2004, Çanakkale Havzasının Orta Üst Miosen Stratigrafisi, Çanakkale, KB Türkiye, MTA Dergisi Sayı: 28, s Demirbağ, E., Gökaşan, E., Kurt, H., Tepe, C.,M., 998, Çanakkale Boğazı Kuzeydoğusunun Oluşumu Üzerine Düşünceler, Deniz Jeolojisi, Türkiye Deniz Araştırmaları, Workshop IV, s Druitt, C.,E., 960, Report on stratigraphic reconnaissance in the Gelibolu Peninsula area, Petrol Dairesi Raporu (Yayınlanmamış), Turkish Gulf Oil Co., 7. Erol, O., 968, Çanakkale Boğazı Çevresinin Jeomorfolojisi Hakkında Ön Not, Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı 2,-2, A.Ü., D.T.C.Fakültesi Yayınları,s Erol, O., Nuttall, C., P., 972, Çanakkale Yöresinin Bazı Denizel Kuaterner Depoları, Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı -2, A.Ü., D.T.C.Fakültesi Yayınları,s Erol, O., 985, Çanakkale Yöresi Güney Kesiminin Jeomorfolojisi, Jeomorfoloji Dergisi, Sayı:3, s.-7. Erol, O., 987, Çanakkale yöresinde Kuvaterner Kıyı Oynamaları, A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fak. Der., s:79-87 Erol, O., 992, Çanakkale Yöresinin Jeomorfolojik ve Neotektonik Evrimi, TPJD Bülteni, C:4/, s Ertek, T., E., Erginal, E., 2003, Physical properties on the coasts of Gelibolu Peninsula and their contribution to the Quaternary sea level changes, Turkish Journal of Marine Sciences, V.9 (), s Ertek, T.,A., Yıldırım, C., Güneysu, A.,C., Sakınç, M., Yaltırak, C.,2003, The Marine Terraces Corelation on the Sea Marmara Coasts (Turkey), Suppl. Geogr. Fis. Dinan. Quat. VI, s

18 Okay, İ., O., Siyako, M., Bürkan, K., A., 990, Biga Yarımadası nın Jeolojisi ve Tektonik Evrimi, TPJD Bülteni, C.2/, s Önem, Y., 974, Gelibolu Yarımadası ve Çanakkale Dolayının Jeolojisi, TPAO Rapor No:877. Sakınç, M., Yaltırak, C.,997, Güney Trakya Sahillerinin Denizel Pleyistosen Çökelleri ve Paleocoğrafyası, MTA Dergisi Sayı: 9, s Siyako, M., Bürkan, K.A., Okay, A.I., 989, Tertiary geology and hydrocarbon potential of the Biga and Gelibolu peninsulas, Bull. Turkish Assoc. Petrol Geologists, s Kayan, İ, 200, Kuzey Ege Kıyılarımızın Kuvaterner Jeomorfolojisi, Türkiye Kuvaterneri Çalıştayı III, Makaleler ve Özetler, İTÜ, Yerbilimleri Enstitüsü, 2-22 Mayıs, s Taner, G., 98, Gelibolu Yarımadasının Denizel Kuaterner Molluskaları, Jeomorfoloji Dergisi, Sayı: 0, s.7-5. Temel, R., Ö., Çiftçi, N., B., 2002, Gelibolu Yarımadası, Gökçeada ve Bozcaada Tersiyer Çökellerinin Stratigrafisi ve Ortamsal Özellikleri, TPJD Bülteni, C:4/2, s Yalçınlar, İ., 949, Çanakkale Boğazı Civarının Jeomorfolojisi üzerine Müşahadeler, Türk Coğ.Der. V.6-8, No:-2, s Yaltırak, C., Alpar, B., Sakınç, M., Yüce, H., 2000, Origin of the Strait of Çanakkale (Dardanelles): regional tectonics and the Mediterranean Marmara incursion, International Journal of Marine Geology, Geochemistry and Geophysics, Sayı: 64, s Yaltırak, C., Sakınç, M., Aksu, A.E., Hiscott, R., N., Galleb, B., Ulgen, U.,B.,2002, Late Pleistocene uplift history along the southwestern Marmara Sea determined from raised coastal deposits and global sea-level variations, International Journal of Marine Geology, Geochemistry and Geophysics, Sayı: 90, s

19

20 ~ 76 YTL

21 Kişisel Bilgiler Soyadı Adı : YİĞİTBAŞ ERDİNÇ Akademik Unvanı Doğum Yeri / Doğum Tarihi : Profesör Dr. : Adana / Uyruğu : TC Ana Dil (ler) : Türkçe Cinsiyet : Bay Tel İş : (286) Tel İş 2 : (286) Faks : (286) Posta Adresi : Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörlüğü Terzioğlu Kampüsü, 7020, Çanakkale E-posta : eyigitbas@comu.edu.tr Web : Kadrosunun Bağlı Bulunduğu Birim : Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Bölüm : Jeoloji Mühendisliği Öğrenim Durumu ÖN LİSANS Üniversite : İstanbul Üniversitesi Akademik Birim : Fen Fakültesi Program/Bölüm/Diğer : Fizik-Yerbilimleri Ülke : Türkiye Mezuniyet Yılı : 978 LİSANS 2 Üniversite : İstanbul Üniversitesi Akademik Birim : Fen Bilimleri Enstitüsü Program/Bölüm/Diğer : Jeololi Mühendisliği - Petroloji Programı Ülke : Türkiye Mezuniyet Yılı : 989 Üniversite : İstanbul Üniversitesi Akademik Birim : Fen Bilimleri Enstitüsü Program/Bölüm/Diğer : Jeoloji Mühendisliği - Petroloji Programı Ülke : Türkiye Mezuniyet Yılı : Üniversite Akademik Birim Program/Bölüm/Diğer Ülke : İstanbul Üniversitesi : Mühendislik Fakültesi : Jeoloji Mühendisliği Bölümü : Türkiye

22 Mezuniyet Yılı : 980 YÜKSEK LİSANS Üniversite : İstanbul Üniversitesi Enstitü : Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Konusu : Jeoloji Mühendisliği Tez Başlığı : Amanos dağlarında ofiyolit topluluğu kayaların jeolojisi Ülke : Türkiye Mezuniyet Yılı : 983 DOKTORA Üniversite : İstanbul Üniversitesi Enstitü : Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Konusu : Jeoloji Mühendisliği Tez Başlığı : Engizek dağı (K.Maraş) dolayındaki tektonik birliklerin petrolojik incelenmesi Ülke : Türkiye Mezuniyet Yılı : 989 Bildiği Diller Dil Adı Seviye İngilizce İleri Dil Sınav Sonuçları Dil Adı Sınav Adı Derece Yıl İngilizce Doçentlik Dil Sınavı 70/ Akademik Unvanları Unvan Kurum Yıl Profesör Dr. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Doçent Dr. İstanbul Teknik Üniversitesi Yrd. Doçent Dr. İstanbul Teknik Üniversitesi 990 İdari Görevler Kurum Görev Tanımı Tarih Aralığı Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektör Yardımcısı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bölüm Başkanı <> Görev Yaptığı Birimler Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Uzmanlık Alanları Yapısal Jeoloji - Tektonik

23 2 Metamorfik - Magmatik Kayalar Petrolojisi 3 Genç Tektonik - Morfotektonik Kurul / Komisyon Üyeliği Açıklama Tarih Aralığı Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Komisyonu Başkanı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Etik Kurul Başkanı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Kütüphane ve Dökümantasyon Komisyonu Üyeliği <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Komisyonu Başkanlığı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisans Eğitim Komisyonu Başkanlığı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yetkili Konut Tahsis Komisyonu Başkanlığı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu Üyesi.2004<> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Üniversite Yönetim Kurulu Seçilmiş Profesör Üye <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yetkili Konut Tahsis Komisyonu Üyeliği <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Atanma Kriter Denetleme Komisyonu Üyeliği <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İhale Komisyonu Başkanlığı <> Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Yönetim Kurulu Üyeliği <> İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Bilimsel Etkinlikler Komisyonu Üyeliği <> İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Depreme Acil Müdahale Grubu Üyeliği <> İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Akademik Danışma Komisyonu Üyeliği <> İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Yönetim Kurulu Üyeliği <> İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Staj Komisyonu Başkanlığı 0.997<> Koordinatörlük Görevleri Açıklama Tarih Aralığı ÇOMÜ Meslek Yüksek Okulları Koordinatörlüğü <> --- Üyesi Olduğu Bilimsel / Mesleki Kuruluşlar Kuruluş Tarih Aralığı TUBİTAK - ÇAYDAG (Çevre, Atmosfer, Yer, Deniz Bilimleri Araştırma Grubu Yürütme Komitesi Başkan Vekili) <> TUBİTAK - YDABAG (Yer, Deniz, Atmosfer Bilimleri Araştırma Grubu Yürütme Komitesi Üyesi) <> Geological Society of America (GSA) 0.200<> Türkiye Petrol Jeologları Derneği (TPJD) 0.987<> ---

24 5 Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) <> --- Kazandığı Ödüller Alanındaki ulusal ödülleri Yıl İTÜ Maden Fakültesi Akademik Yılı Başarılı Öğretim Üyesi Ödülü 2000 Makaleler SCI (Science Citation Index), SSCI (Social Science Citation Index), AHCI (Arts and Humanities Citation Index) tarafından taranan dergilerde yayımlanan teknik not, editöre mektup, tartışma, vaka takdimi ve özet türünden yayınlar dışındaki makaleler Rückert-Ülkümen, N., Yiğitbaş, E., Pharyngeal Teeth, Lateral Ethmoids, and Jaw Teeth of Fishes and Additional Fossils From the Late Miocene (Late Khersonian / Early Maeotian) of Eastern Paratethys (Yalova, Near İstanbul, 2007 Turkey). Turkish Journal of Earth Sciences (Turkish J. Earth Sci.), Vol. 6, 2007, pp Rückert-Ülkümen, N., Kowalke, T., Matzke-Karasz, R., Witt, W., Yiğitbaş, E., Biostratigraphy of the Paratethyan Neogene at Yalova (İzmit-Province, NW-Turkey). Newsletters on Stratigraphy, (SCI) 42(), Yiğitbaş, E., Elmas, A., Sefunç, A., Özer, N., Major neotectonic features of the North Anatolian Fault Zone: The development of the Adapazarı Karasu corridor and its significance. Geological Journal, (SCI), 39, Yiğitbaş, E., Kerrich, R., Yılmaz, Y., Elmas, A., Qianli, X., Characteristics and Geochemistry of Precambrian Ophiolites from the Western Pontides, Turkey: Following the Missing Chain of the Precambrian South European Suture Zone to the East. Precambrian Research, (SCI), 32/-2, Elmas, A., Yiğitbaş, E., (200) Ophiolite emplacement by strike-slip tectonics between the Pontide Zone and the Sakarya Zone in northwestern Anatolia, Turkey. International Journal of Earth Science-Geologische Rundschau, (SCI), 90: Yiğitbaş, E., Elmas, A., Yılmaz, Y. (999) Pre Cenozoic tectonostratigraphic components of Western Pontides and their geological evolution. Geological Journal, (SCI), v.34, Tüysüz, O., Barka, A., Yiğitbaş, E., (998) Geology of the Saros Graben and its implications for the evolution of the North Anatolian fault in the Ganos Saros region, Northwestern Turkey. Tectonophysics, (SCI), 293, Yılmaz, Y., Serdar, H.S., Genç, Ş.C., Yiğitbaş, E., Gürer, Ö.F., Elmas, A., Yıldırım, M., Bozcu, M., Gürpınar, O., 997, The geology and evolution of the Tokat massif, south central Pontides. International Geology Review, (SCI), 39/4, Yiğitbaş, E., Yılmaz, Y., 996, New evidence and solution to the Maden complex controversy of the Southeast Anatolian orogenic belt; Geologische Rundschau-International Journal of Earth Science, (SCI), 85, Yiğitbaş, E. and Yılmaz, Y., 996, Post-late Cretaceous strike-slip tectonics and its implications on the Southeast Anatolian orogen - Turkey. International Geology Review, (SCI), 38, 9, Yılmaz, Y.,Genç, Ş.C.,Yiğitbaş, E.,Bozcu, M. and Yılmaz, K. (995) Geological evolution of the late Mesozoic continental margin of Northwestern Anatolia; Tectonophysics, (SCI), v.243, p Görür, N., Şengör, A.M.C., Sakınç, M., Tüysüz, O., Akkök, R., Yiğitbaş, E., Oktay, F.Y., Barka, A., Sarıca, N., Ecevitoğlu, B., Demirbağ, E., Ersoy, Ş., Algan, O., Güneysu, C., Aykol, A., 995, Rift formation in the Gökova region, Southwest Anatolia: implications for the opening of the Aegean sea; Geological Magazine, (SCI), 32(6), Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E., Genç, Ş.C., (993) Different ophiolitic and metamorphic assemblages of Southeast Anatolia and their significance in the geological evolution of the orogenic belt; Tectonics (SCI), vol.2, no.5, p Görür, N., Tüysüz, O., Aykol, A., Sakınç, M., Yiğitbaş, E., Akkök, R., (993) Cretaceous red pelagic carbonates of northern Turkey: Their place in the opening history of the Black sea. Eclogae geol. Helv. (SCI), 86/3, SCI, SSCI, AHCI tarafından taranan dergilerde yayımlanan teknik not, editöre mektup, tartışma, vaka takdimi ve özet türünden yayınlar Elmas, A., Yiğitbaş, E., Comment on Tectonic evolution of the Intra-Pontide suture zone in the Armutlu Peninsula, NW Turkey by Robertson and Ustaömer. Tectonophysics, (SCI), 405, SCI, SSCI, ve AHCI dışındaki indeks ve özler tarafından taranan dergilerde yayımlanan teknik not, editöre mektup, tartışma, vaka takdimi ve özet türünden yayınlar dışındaki makaleler 2 Schneider, S., Witt, W., and Yiğitbaş, E. Ostracods and bivalves from an Upper Pleistocene (Thrrhenian) marine terrace near Altinova (Izmit Province, Turkey). - Zitteliana A 45: Görür, N., Monod, O., Okay, A.İ., Şengör, A.M.C., Tüysüz, O., Yiğitbaş, E., Sakınç, M., Akkök, R., Paleogeographic and tectonic position of the Carboniferous rocks of the western Pontides (Turkey) in the frame 997 Yıl

25 of the variscan belt. Bull. Soc. Géol. France, 68, 2, Görür, N., Şengör, A.M.C., Sakınç, M., Tüysüz, O., Akkök, R., Yiğitbaş, E., Oktay, F.Y., Barka, A., Sarıca, N., Ecevitoğlu, B., Demirbağ, E., Aykol, A.,: Algan, O., Güneysu, C., Ersoy, Ş., Cross-cutting rift systems of the Gökova region, SW Anatolia: Implications for the formation of the Aegean sea; Bulletin of the Technical Univ. of İstanbul, v.47,n.4, p Tüysüz, O. and Yiğitbaş, E., The Karakaya basin: a Palaeo - Tethyan marginal basin and its age of opening. Acta Geologica Hungarica, v.37/3-4, p Ulusal hakemli dergilerde yayımlanan teknik not, editöre mektup, tartışma, vaka takdimi ve özet türünden yayınlar dışındaki makaleler Yiğitbaş, E., Elmas, A., Batı Pontidlerin Geç Mesozoyik - Tersiyer evrimine yaklaşım: Cide - Devrek virgasyonu nun gelişimi. Geosound/Yerbilimleri Dergisi, c.30, s Elmas, A., Yiğitbaş, E., Yılmaz, Y., Bolu - Eskipazar zonu nun jeolojisi; Intra - Pontid sütur zonu nun gelişimine bir yaklaşım. Geosound/Yerbilimleri Dergisi, c.30, s.-4. Görür, N., Okay, A.İ., Tüysüz, O., Yiğitbaş, E., Akkök, R. İstanbul-Zonguldak Paleozoyik istifinin paleocoğrafik ve tektonik konumu; Zonguldak havzası Araştırma kuyuları-: Kozlu-K20/G, M.N.Yalçın, G.Gürdal, (Der) TÜBİTAK MAM Özel Yayını, s Yılmaz, Y.,Gürpınar, O., Yiğitbaş, E., Amanos dağları ve Maraş dolaylarında Miyosen havzalarının tektonik evrimi; Türkiye Petrol Jeologları Derneği (TPJD) Bülteni, c., n., s Yılmaz, Y., Tüysüz, O., Gözübol,A.M.C., Yiğitbaş, E., Abant (Bolu) - Dokurcun (Sakarya) arasında Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun kuzey ve güneyinde kalan tektonik birliklerin jeolojik evrimi; İstanbul Yerbilimleri Mecm.,c.2, n.3-4, s Bildiriler Uluslararası kongre, sempozyum, panel gibi bilimsel toplantılarda sunularak, programda yer alan özet metin olarak yayınlanan bildiri ya da poster veya gösteri Şengün, F., Çalık, A., Yiğitbaş, E., Preliminary Results on the Geology and Petrography of the Çamlıca Metamorphics in the Biga Peninsula, NW Turkey. International Symposium on the Geodynamics of Eastern Mediterranean Active Tectonics of the Aegean, Kadir Has University Cibali Campus Haliç, İstanbul Turkey, 5-8 June 2005, Abstracts, p.82. Winchester, J.A., Yiğitbaş, E., Bozkurt, E., Pharaoh, T., Microcontinent Promontory Interactions: Avaloniarelated Terranes in Central to SE Europe and Turkey. Keynote Speeches. International Symposium on the Geodynamics of Eastern Mediterranean Active Tectonics of the Aegean, Kadir Has University Cibali Campus Haliç, İstanbul Turkey, 5-8 June 2005, Abstracts, p.62. Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E., Different Ophiolitic Units and Evolution of Southeastern Anatolian Orogen. Keynote Speeches. International Symposium on the Geodynamics of Eastern Mediterranean Active Tectonics of the Aegean, Kadir Has University Cibali Campus Haliç, İstanbul Turkey, 5-8 June 2005, Abstracts, p.222. Winchester, J.A., Bozkurt, E., Yiğitbaş, E., Chemical Contrasts in the Basement Igneous Rocks of the Sünnice and Almacık Areas, NW Turkey. International Symposium on the Geodynamics of Eastern Mediterranean Active Tectonics of the Aegean, Kadir Has University Cibali Campus Haliç, İstanbul Turkey, 5-8 June 2005, Abstracts, p.69. Yiğitbaş, E., Yılmaz, Y., Bozcu, M., Yılmaz, K., Morphotectonic evolution of the Armutlu Peninsula and surroundings -NW Anatolia- Turkey, Some major characteristics of eastern Marmara region, The GSA Annual Meeting and Exposition, November 7-0, Denver, Colorado. Winchester, J.A., Yiğitbaş, E., Bozkurt, E., Pharaoh, T.C., Microcontinent promontory interactions: is there a link between Avalonia, Moesia and the İstanbul block? Avalonia Moesia Symposium and Workshop on the Early Paleozoic Orogens of the Trans-European Suture Zone. Ghent, Ronse. Abstract Volume, p.47. Yiğitbaş, E., Yılmaz, Y., Different Ophiolitic Tecto-stratigraphic Units Distinguished from the Southeast Anatolian Orogen and their Tectonic Significance on the Evolution of the Orogenic Belt. st Int. Symp. of Istanbul Tech. Univ. the Faculty of Mines on Earth Sciences and Engineering, 6-8 May 2002 ITU Süleyman Demirel Cultural Centre, Abstracts of Oral and Poster Presentations, p.34. Yiğitbaş, E., Kerrich, R., Yılmaz, Y., Elmas, E., Xia, Q., A Proterozoic Ophiolite in the Basement of Northwestern Anatolia - Turkey and its Exhumation History. st Int. Symp. of Istanbul Tech. Univ. the Faculty of Mines on Earth Sciences and Engineering, 6-8 May 2002 ITU Süleyman Demirel Cultural Centre, Key Note Speeches, p.27. Yiğitbaş, E., Kerrich, R., Yılmaz, Y., Xia, Qianli, Elmas, A., Pre-Cambrian ophiolites in the basement of İstanbul- Zonguldak Unit (NW Turkey) and its significance. Fourth Turkish Geology Symposium (ITGS IV), Sept. 200, Adana TURKEY, Abstracts, p. 6 Yiğitbaş, E., Çağatay, N., Güney, A., Preliminary results of the study on the origin of chromite minerals in the beach sands of the Mersin bay. Fourth Turkish Geology Symposium (ITGS IV), Sept. 200, Adana TURKEY, Abstracts, p. 5. Yiğitbaş, E., Kerrich, R., Yılmaz, Y., Xia, Qianli, Elmas, A., A Pre-Cambrian ophiolitic belt and an ensimatic island arc association in the basement of the İstanbul-Zonguldak Unit (NW Turkey) and its significance. ESF- EUROPROBE Meeting, Joint Meeting of Europrobe TESZ, Timpebar, Uralides&SW-Iberia Projects, 30 Sept.-2 Yıl