KONU: GÖÇ VE MESLEK DÜNYASI

Transkript

1 KONU: GÖÇ VE MESLEK DÜNYASI Ön söz: Yerleşme ve çalışma izni konuları çok yönlü ve karmaşıktır. Her ayrı durumda, dikkate alınması gereken birçok ayrıntı ve istisnai düzenlemeler vardır. Bizim açıklamalarımızın hedefi, sizi konu hakkında bilgilendirmek ve sorunların neler olduğu hususunda ilk ve kısa bilgiler vermektir. Yazının sonunda, ayrıntılı sorularınızda size memnuniyetle yardımcı olacak bazı web siteleri ve kuruluşlar bulabilirsiniz. Küreselleşme ve interkültürellik günümüzde toplumumuzu giderek şekillendirmektedir. İnterkültürel yetkiye, gitgide daha büyük ölçüde önemli ve geleceğe yönelik bir kilit yetki gözüyle bakılmaktadır. Ancak halk arasındaki tartışmalarda çok kez, farklı etnik ve kültürel kökenli insanların birarada yaşaması ve birarada çalışmasından doğan uyuşmazlıklar, yanlış anlamalar ve önyargılar ön plana çıkmaktadır. Fakat bu kaynaşma, aynı zamanda çok sayıda fırsatlar da sağlamaktadır: İnsanların birbirlerinden öğrenme fırsatı, insanın ufkunu yeniliklere ve bilinmeyenlere açması ve böylece diğer insanlara karşı anlayışını geliştirmesi. İnsanların sürekli ya da geçici olarak doğdukları ülkeyi terk ederek diğer bir ülkede yaşamalarının ve çalışmalarının nedenleri çok çeşitlidir: Savaşlardan, siyasi ya da dini takipten kaçma Daha iyi yaşam şartları, çalışma ve kazanç olanakları arayışı Aile birleşimi çerçevesinde ailenin yanına gitme Öğrenci değişim programları çerçevesinde de olmak üzere eğitim ve ileri eğitim amacı Eğitimler, yüksek okul mezunları programları çerçevesinde yabancı ülkelerde deneyim kazanılması Yabancı dilleri daha iyi öğrenebilmek için Şirket tarafından yabancı ülkelerdeki şubelere gönderilme Kariyer fırsatlarından ve mesleki gelişim olanaklarından yararlanma v.s. Bu kaba sayım sayesinde bile, ne kadar büyük sayıda gerekçenin mevcut olduğunu tahmin etmek mümkündür. Ancak sürekli ikamet değişikliği söz konusu olduğunda (yani öğrenim ya da çalışma amaçlı geçici ikametlerde, Au-Pair lerde ya da sezon işçilerinde değil) göçten bahsedilir. İstatistik. Avusturya ya göç, 2006 yılında yaklaşık kişi olarak (bunlardan u iltica talebi ile) gerçekleşmiş olup aynı zamanda yaklaşık kişi (bunlardan ü Avusturya vatandaşı olmak üzere) Avusturya dan başka ülkelere göç etmişlerdir. Kaynak: Statistik Austria ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 1

2 Göç etmiş ailelerden gelen gençler ve yetişkinler için, Avusturya da toplumsal ve mesleki yaşama girişi sağlamayı ve kolaylaştırmayı hedefleyen bir dizi entegrasyon ve teşvik programı vardır (örneğin dil kursları, çok kültürlü projeler, göçmenler için hukuki danışma ve refakat). 1. TANIM VE YASA Yabancılar çalışma yasası. Avusturya vatandaşlığı olmayan şahısların çalıştırılmaları, Avusturya da yabancılar çalışma yasasıyla (AuslBG) düzenlenmiştir. Değişik şartlara göre, Avusturya iş piyasasına girilmesini sağlayan çeşitli izinlerin verilmesi mümkündür: Çalışma izni, Serbest çalışma izni, Çalıştırma izni, Çalıştırma izni güvence belgesi, Yabancı kilit personele izin verilmesi v.s. Diğer kişilerin yanısıra (bütün istisnalar sayılmamıştır) aşağıdaki kişiler yabancılar çalışma yasasından muaftırlar: Tanınmış konvansiyon mültecileri (yalnızca iltica başvurusunda bulunmuş kişiler değil) Bir yıldan daha uzun bir süre boyunca geçici koruma statüsünde olan kişiler (bunlar, iltica başvuruları reddedilmiş olmakla beraber çeşitli nedenlerden dolayı, örneğin geldikleri ülkede savaş olduğundan, zorla sınırdışı edilemeyen kişilerdir) Avusturya vatandaşlarının yabancı eşleri ve reşit olmayan çocukları Avrupa Ekonomik Sahası (EWR) ülkeleri ve Avrupa Birliği (EU) ülkeleri ile İsviçre vatandaşları (Sınırlamalar: Avrupa Birliği ne yeni üye olmuş ülkelerin vatandaşları için geçiş düzenlemeleri geçerlidir) Belirli meslek gruplarından olan kişiler, örneğin diplomatlar, eğitim görevlileri ve araştırmacılar, bakıcılar (bu, belirli sınırlamalar eşliğinde Avrupa Birliği ne yeni üye olmuş ülkelerin vatandaşları için geçerlidir). Entegrasyon sözleşmesi Entegrasyon sözleşmesi, zorunlu Almanca-Entegrasyon Kursları öngörmektedir. Entegrasyon sözleşmesinin amacı, Avusturya nın toplumsal, ekonomik ve kültürel yaşantısına iştirak edebilmek için temel bilgilerin edinilmesidir. ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 2

3 Avrupa Ekonomik Sahası dışı ülke vatandaşları (bunlar AB ülkesi vatandaşı ve Avrupa Ekonomik Sahası ülkesi vatandaşı olmayan kişilerdir), oturma izni verilmesi ya da uzatılması durumunda entegrasyon sözleşmesini yerine getirmekle yükümlüdürler. Entegrasyon sözleşmesinin yerine getirileceği tarihte reşit olmayan kişiler, ilerlemiş yaşları ya da sağlık durumları nedeniyle entegrasyon sözleşmesini yerine getirmeleri kendilerinden beklenemeyecek kişiler, ikamet sürelerinin 24 ayı geçmeyece-ğini ve böylelikle uzatma talebinde bulunmaktan feragat edeceklerini yazılı olarak beyan eden kişiler, entegrasyon sözleşmesi kapsamının dışında kalırlar. 2. YERLEŞME Avusturya vatandaşlığı olmayan kişilerin iş piyasasına girebilmelerinin ilk şartı, yasal şekilde Avusturya ya yerleşmiş olmalarıdır. Bunun için farklı oturma izni türleri vardır. Burada yalnız bunların arasında en büyük önemi taşıyan üç tanesi belirtilmiştir. 1. Oturma izni Avusturya da yerleşme amacı olmadan geçici olarak ikamet etmek için, bir oturma izni gereklidir. Bu kural, öğrenciler, üniversite öğrencileri, sanatçılar, merkezleri Avusturya da olmayan yabancı uyruklu firmaların serbest meslek sahibi olmayan çalışanları v.s. için geçerlidir. 2. Yerleşme izni Yerleşme izni, Avusturya da yalnız geçici olarak ikamet etmeyen kişiler için sınırlı süreli bir oturma iznidir. İlk yerleşmede izin bir yıllık düzenlenir (kilit elemanlar için yerleşme izni 18 aya kadar). 3. Sürekli oturma AT (Avrupa Topluluğu) Sürekli oturma AT ikamet ünvanı süresiz bir oturma iznidir. Bu izni, son beş yıl boyunca aralıksız olarak Avusturya da ikamet etmiş olan ve entegrasyon sözleşmesini (yukardan bakınız) yerine getirmiş olan kişiler talep edebilirler. Sürekli oturma - AT ikamet ünvanı, Avusturya iş piyasasına kayıtsız şartsız katılma hakkı tanır. Oturma hakkı sınırsız olmakla beraber, bu hakkı belgeleyen kartın beş yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. İlk oturma hakkı için verilecek dilekçelerin normal olarak Avusturya ya giriş yapmadan önce yurt dışında bizzat verilmeleri zorunludur. Uzatma dilekçelerinin ise Avusturya da verilmeleri mümkündür. ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 3

4 3. ÇALIŞMAYA BAŞLAMA Değişik oturma izni türlerine bağlı olarak, iş piyasasına değişik giriş imkanları vardır. Yabancılar çalışma yasası kapsamına girmeyen şahıs grupları (örneğin AB ülkesi vatandaşları - yeni üye olan ülkelerin vatandaşlarında istisnalar olmak üzere), esas olarak iş piyasasına kayıtsız şartsız girme hakkına sahiptirler. Süresiz oturma izni ( Sürekli oturma - AT ) olan kişilerin de iş piyasasına kayıtsız şartsız girme hakları bulunur. Yabancılar çalışma yasası kapsamına giren şahıs grupları için, çok sayıda değişik türde izinler geçerlidir. Bunların arasında en önemli olanlarını burada kısaca tanıtmak istiyoruz: 1. Çalışma izni Çalışma izni, çalışanlara belirli bir federal eyalette bir işte çalışmaları için tanınan kişisel bir haktır. Bu izin, Avusturya da yasal olarak ikamet etmekte olan kişilere verilebilir. Çalışma izni, iş kurumundan (AMS) talep edilerek azami 2 yıl geçerli olmakta olup geçerli bir çalışma ilişkisi olması durumunda uzatılabilir. Bir çalışma izni, dilekçe verenin yakınları (eşler ve reşit olmayan çocuklar) için de düzenlenebilir. Yalnız bunun için onların da aynı şekilde yasal olarak Avusturya ya yerleşmiş olmaları gerekmektedir. Çalışma izni olan kişiler için, işverenin ek bir çalıştırma izni alması gerekmez. 2. Çalıştırma izni Yabancı uyruklu bir çalışanın oturma izni ya da yerleşme özgürlüğü olmakla beraber (yeni AB ülkeleri vatandaşları için geçerlidir) serbest meslek olmayan bir işte çalışma hakkı bulunmuyorsa, işverenin bir çalıştırma iznine ihtiyacı vardır. Bu çalıştırma izinleri işveren/işletme tarafından iş kurumundan (AMS) talep edilir ve bir yıl için düzenlenir. Yabancı uyruklu çalışanın yalnız talepte bulunan işletmede çalışması mümkündür. İş kurumu izni düzenlemeden önce, bu iş yeri için uygun yerli işsiz elemanların ya da iş kurumundan yardım alan elemanların olup olmadığını incelemek zorundadır (iş piyasası incelemesi). Çalıştırma izni, iş ilişkisinin son bulmasıyla sona erer. İş piyasası incelemesi yapılmadan çalıştırma izni verilen kişiler Sürekli ve yasal olarak yerleşmiş ve çalışmakta olan yabancıların yakınları (Eşleri ve reşit olmayan çocukları) İleri derecede entegre olmuş (Entegrasyon sözleşmesinin yerine getirilmesi) göçmenler Aile içi şiddet mağduru yabancılar Yerleşmiş yabancı uyruklu gençler AB-Genişlemeleri I ve II den (bakınız arasöz 1) gelen yeni AB ülkesi vatandaşları için bir sağlık ve bakım mesleğinde çalıştırılmaları için ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 4

5 Özel meslek grupları ve kilit elemanlar (Kilit elemanların, diğer hususların yanısıra Avusturya da aranan bir mesleki niteliğe sahip olmaları ve sosyal sigortanın azami prim esasının en az %60 ı tutarında gelirlerinin olmaları gerekmektedir. Kilit eleman olarak kabul edilme yolundaki dilekçe, çalışan tarafından yetkili eyalet başkanına ya da kaymakamlığa verilir. Bu dilekçenin, işverenin gerekçeli muvafakatini içermesi gerekmektedir). Kısa vadeli çalıştırılan yabancılar (örneğin hasat yardımcıları, 6 hafta ile 3 ay arası) = Sezonluk işçiler için çalışma izni (Kontenjana bağlı izinler) 3. Serbest çalışma izni Serbest çalışma izni de, yabancı uyruklu çalışanlar için tüm federal bölge sınırları dahilinde çalışma olanağı tanıyan (iş piyasasına sınırsız giriş) kişisel bir haktır. Bu gibi durumlarda işverenin bir çalıştırma izni alması gerekmez. Serbest çalışma izni beş yıl geçerli olup iş kurumundan (AMS) talep edilir. Serbest çalışma izni, diğerlerinin yanısıra şu kişilere verilir: Son sekiz yıl içinde Avusturya da beş yıl boyunca yasal olarak çalıştıklarını belgeleyen yetişkinlere. Zorunlu eğitim sürecinde son okul yılını Avusturya da tamamlayan VE ebeveynlerinden birisi son 5 yıl içinde en az 3 yıl çalışmış olan gençlere. Her durumda yabancının Avusturya ya yerleşme hakkının bulunması gerekir. ÖNEMLİ: Bu ön şartlardan biri geçerli olan yabancıların alternatif olarak Sürekli oturma - AT ikamet ünvanı yönünde izin alma haklarının bulunup bulunmadığını incelettirmeleri önerilmektedir. Sürekli oturma - AT süresiz olup, hem yerleşme izninin hem de serbest çalışma izninin yerine geçer. Arasöz 1: AB-GENİŞLEME I ve II 1 Mayıs 2004 tarihinde AB ye 10 yeni üye ülke katılmıştır: Estonya, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Kıbrıs (AB-Genişleme I). 1 Ocak 2007 tarihinde Bulgaristan ve Romanya katılmışlardır (AB-Genişleme II). Bu ülkelerin vatandaşları için halen bazı geçiş düzenlemeleri geçerlidir, yani Avusturya iş piyasasına sınırsız giriş hakları yoktur. Yeni AB ülkelerinden gelen aşağıdaki şahıs gruplarının daha şimdiden Avusturya nın tamamında serbest iş yeri seçimi hakları bulunur (bunlar için geçiş düzenlemeleri geçerli değildir): 1 Mayıs 2004 tarihinde ya da 1 Ocak 2007 tarihinde Avusturya da yasal olarak serbest meslek sahibi olmadan çalışmış olan yeni AB ülkeleri vatandaşları ya da serbest çalışma izni almak için öngörülen şartları (yukardan bakınız) yerine getiren yeni AB ülkeleri vatandaşları. 5 yılı aşan bir süredir sürekli olarak Avusturya ya yerleşmiş olan ve yasal bir çalışmadan dolayı (örneğin serbest meslek sahibi olarak) düzenli bir gelirleri bulunan vatandaşlar. ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 5

6 Bu kişilerin ve yakınlarının Avusturya iş piyasasına sınırsız giriş hakları bulunmaktadır. Ancak çalışmaya başlamadan önce iş kurumundan (AMS) Serbest yerleşim/dolaşım belgesi talep etmeleri gerekmektedir. Arasöz 2: Ortaklık anlaşması AB - Türkiye AB nin Türkiye ile ortaklık anlaşması esas alınmak suretiyle Türk vatandaşlarına Avusturya iş piyasasına giriş kolaylaştırılmaktadır. Belirli bir süre boyunca (iznin türüne göre 3 ile 5 yıl arası) Avusturya da yasal yerleşme ve çalışma şartıyla bir serbest çalışma izni ya da Türk vatandaşları için çalıştırma izni düzenlenir. Avusturya da yasal olarak çalışmakta olan Türk vatandaşlarının aile fertleri (eşler ve reşit olmayan çocuklar) de iş piyasasına katılma hakkına sahiptirler ve kendilerine, iş kurumu (AMS) tarafından bir serbest çalışma izni ya da Türk vatandaşları için çalıştırma izni düzenlenir. Çalıştırma izni alınması durumunda, dilekçenin ilgili kişinin çalıştığı işletme ya da işveren tarafından iş kurumuna verilmesi gerekmekte olup yine yalnız o işletme için geçerlidir. İş kurumu, meslek eğitimine başlamak isteyen Türk çocuklar için, çıraklık eğitimleri boyunca çalışabilecekleri bir işletme buldukları zaman Türk vatandaşları için çalıştırma izni düzenler. Bunun ön şartı ise, ebeveynin Avusturya da usulüne uygun bir şekilde çalışmakta ya da çalışmış olmasıdır. Bu hallerde de daima ilgili kişilerin uzun yıllardır ikametlerine istinaden bir Sürekli oturma - AT düzenlenmesi haklarının bulunup bulunmadığı incelenmelidir. 4. TANIMA NOSTRİFİKASYON Geldikleri ülkelerde belirli eğitimleri tamamlamış olan ya da eğitimlere başlamış olan ve bunları Avusturya da devam ettirmek ve bitirmek isteyen göçmenler, eğitimlerinin tanınmasını ya da nostrifikasyonunun yapılması yönünde dilekçe verebilirler. Tamamlamış ya da başlamış oldukları eğitimin türüne göre bunun için değişik yöntemler vardır: a) Çıraklık eğitimi Çıraklık eğitimi, iki yönlü bir meslek eğitim sistemidir. Eğitim iki öğrenim yerinde gerçekleşir: mesleğe özgü (ihtisas alanıyla ilgili ve pratik) bilgilerin ve becerilerin öğretildiği işletmede ve teorik esasların ve ilerletici genel bilginin sağlandığı meslek okulunda. Yurt dışında bir çıraklık eğitimine başlamış olan ve bunu Avusturya da sürdürmek isteyen çıraklar için iki yol vardır: Çıraklık eğitimi için bir işletme bulmuş olmanız halinde bu işletmede Bu durumda ilgili federal eyaletin çıraklık eğitimi dairesince çırağın hangi ön bilgilere ve becerilere sahip olduğu ve çıraklık eğitimine hangi seviyede ya da hangi eğitim yılında devam edebileceği incelenir. ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 6

7 Eğitime ikinci eğitim yoluyla devam edilmesi Çıraklık eğitiminin yapılabileceği bir işletme bulmak her zaman mümkün olmaz. Ancak Avusturya da, meslek eğitimini diğer bir yoldan tamamlamak için birçok olanak vardır, örneğin akşam okullarına, başka meslek öğretme kurslarına ya da WIFI ve bfi nin kurslarına devam etmek yoluyla. Eğitim tamamlandıktan sonra, çıraklık eğitimi bitirme sınavına kabul için dilekçe verilebilir. WIFI ve bfi gibi eğitim kuruluşları, çıraklık eğitimi bitirme sınavına hazırlık kursları da düzenlemektedirler. Çıraklık eğitimi bitirme sınavı Çıraklık eğitimi bitirme sınavına kabul edilme dilekçesi, ilgili federal eyaletin ticaret odasına verilir. Esas olarak çıraklık eğitimi için yaş sınırı yoktur. Avusturya da çıraklık eğitimlerine genelde zorunlu eğitim sonrası (9. okul yılı tamamlandıktan sonra) takriben 15 yaşında başlanır. Meslek eğitimlerini yurt dışında tamamlamış olan kişiler, Federal İktisat ve Çalışma Bakanlığında (BMWA) eğitimlerinin, bu eğitimin Avusturya daki çıraklık eğitimi ile eşit sayılması (=eş değerde olduğunun tespiti) yolunda talepte bulunabilirler. Karşılaştırılabilir eğitimler olan bazı devletlerle ya da bölgelerle meslek eğitim anlaşmaları (Almanya, Güney Tirol ve Macaristan) bulunmakta olup bu anlaşmalarda hangi ulusal eğitimlerin birbirlerine uygun oldukları ve tanındıkları belirlenmiştir. Meslek eğitimlerinin bu eş değerliliği hususundaki tasdik belgeleri, dilekçe üzerine ilgili federal eyaletin ticaret odasının çıraklar dairesi tarafından içeriği ayrıca incelenmeden düzenlenir. Meslek eğitiminin (çıraklık eğitimi) yurt dışında tamamlanmış olduğu tüm diğer hallerde eşit sayılma dilekçesi, Federal İktisat ve Çalışma Bakanlığınca (BMWA) incelenir ve ilgili yabancı devlet tarafından buna uyan Avusturya eğitiminin de tanınması ve şartların yerine gelmesi halinde tasdik edilir. Eğitimlerin eş değerli olduğunun belgelenememesi, ancak bitirilmiş olan eğitimin büyük bölümleriyle Avusturya daki çıraklık eğitimine uygun olduğunun inandırıcı bir şekilde belgelenmesi halinde Federal İktisat ve Çalışma Bakanlığı (BMWA), eşit sayılma yerine çıraklık eğitimi bitirme sınavına katılma izni verebilir ve sınavın hangi bölümlerine girilmesi gerektiğini belirler. Ustalık sınavı Yurt dışında bir çıraklık eğitimi tamamlamış olan ve Avusturya da ustalık sınavını yapmak isteyen kişiler için Avusturya ticaret odasının ustalık sınavı merkezleri yetkilidir. b) Lise bitirme diploması Düzenlenmiş olduğu ülkede bir kolejde, bir akademide, bir meslek yüksek okulunda ve bir üniversitede eğitim alma hakkı tanıyan her yabancı okul karnesi ya da diploma, lise bitirme diploması (Matura) sayılır. Tanımanın üç şekli vardır: ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 7

8 Nostrifikasyon: Yabancı (lise bitirme) diplomalarının Avusturya diplomalarıyla eşit sayılmaları. Bununla yabancı diploma, bundan doğan tüm hakları da içermek üzere bir Avusturya diplomasıyla eşitlenir. Nostrifikasyon, Federal Eğitim, Sanat ve Kültür Bakanlığı na (BMUKK) dilekçe verildikten sonra yapılır. Bazı derslerin (ihtisas alanları) yeterli ölçüde belgelenememesi halinde, dışardan sınavlara (= Nostrifikasyon sınavlarına) girilmesi öngörülür. Bazı durumlarda diplomanın, düzenlendiği ülkede tasdik edilmesi de istenir. Anlaşmaya istinaden eş değerlilik : Avusturya ile, lise bitirme diplomalarının eş değerliliğini belirleyen çok taraflı ya da iki taraflı anlaşmaları bulunan devletlerden olan lise bitirme diplomaları, içerikleri ayrıca incelenmeksizin genel olarak üniversiteye devam hakkı sağlarlar. Bu devletlerin bir listesi, Federal Bilim ve Araştırma Bakanlığı nın web sitesinde ( bulunmaktadır. Yüksek okulun kararıyla eş değerlilik : İlk iki şık söz konusu değilse, üniversite ya da öğrenim dalı yönetimi, öğrenime kabul için belirli bir lise bitirme diplomasını bir Avusturya lise bitirme diplomasına eş değerde sayabilir. Ancak bu eş değerliliği, önce ek sınavlar verilmesine bağlı kılabilir. c) Yükseköğrenim Yüksek öğrenimlerine yurt dışında başlamış olan ve Avusturya da devam ettirmek ya da bitirmek isteyen öğrenciler, yurt dışında vermiş oldukları sınavların geçerli sayılmasını talep edebilirler. Bir sınavın geçerli sayılmasının kriteri, buna uygun olan Avusturya sınavıyla içerikler ve saat sayısı açısından (ECTS-puanları) eş değerliliğidir. Sınavların geçerli sayılması işlemleri, ilgili üniversite tarafından yapılır. 5. ENFORMASYONLAR VE LINKLER GÖÇMENLER İÇİN DANIŞMA SEÇME ÖRNEKLER: Viyana: Beratungszentrum für Migranten und Migrantinnen (Göçmenler için danışma merkezi) Aşağı Avusturya: Horizont Yukarı Avusturya: MIGRARE Salzburg: VEBBAS Tyrol: ZEMIT Vorarlberg: Okay. zusammen leben Carinthia: IAM Styria: ZEBRA ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 8

9 Avusturya Entegrasyon Fonu Göç ve Entegrasyon ile ilgili bütün konular için platform Viyana Entegrasyon Evi Cultura Wien Dil ve kültür enstitüsü. Avusturya dil diploması ve vatandaşlık için hazırlık kursları Peregrina Göçmenler için eğitim, danışma ve terapi merkezi (çocuk bakım imkanı vardır) Federal İktisat ve Çalışma Bakanlığı Meslek eğitimlerinin tanınması konularında sorular için yetkilidir Federal Bilim ve Araştırma Bakanlığı Federal Eğitim, Sanat ve Kültür Bakanlığı Lise bitirme diplomalarının ve yüksek öğrenim haklarının tanınması konularında sorular için yetkilidir HELP.gv.at Avusturya daki daireler ve resmi makamlar için yol gösterici YARINLARINIZIN GÜVENCESİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM Göçmen kökenli şahıslar için eğitim ve meslek seçimi Ebeveyn kitapçığı - Türkçe: Hizmetler Broşürler Kaynaklar: Federal İçişleri Bakanlığı Göçmenler için Danışma Merkezi Avusturya Entegrasyon Fonu ibw Entwicklung, 2010 Sayfa 9