etmemiz gerekecek. Çünkü, şartlar daha önceki yıllardan daha zor ün tüm sektörler için adeta bir sınav yılı olacağı görüşündeyim.

Transkript

1

2

3

4 başkandan Değerli Dostlarım, Selamet Aygün TPF Başkanı Ülkemizin son günlerde içinde bulunduğu siyasi atmosferin, ekonomiye olumsuz yansımalarını hep birlikte izliyoruz. Bu olumsuzluğun iş dünyasını tedirginliğe sürüklediğini gözlemliyoruz. Hangi iş kolunda olursa olsun, ekonomik belirsizlik ticari faaliyetleri ister istemez olumsuz etkiliyor. Planlamayı zorlaştırıyor örneğin. Dolayısıyla herhangi bir konuda hızlı karar alınamıyor. Özellikle ticaretle uğraşan kişiler, yatırım yapacaksa bir kez daha düşünüyor. Ya da yatırımını erteliyor. Hatta küçülme sürecine girebiliyor. Böylesi bir dönemde alıp satmak zorlaşıyor. Döviz kurlarındaki dalgalanmalar, ithal ürünlere doğrudan yansıdığı için fiyatlarda ani yükselmeler yaşanıyor. Bu da zincirleme olarak tüketiciye yansıyor. Tüketici de harcamalarını baskılamak zorunda kalıyor. Çünkü tüketiciler de, yatırımcı ve ticaretle uğraşanlar gibi önünü görmek istiyor. Yarınından endişe ederek yaşamak istemiyor. Dolayısıyla, ekonomik istikrarın olmazsa olmazı belirsizliğin ortadan kalkmasıdır. Perakende sektörü açısından, 214 yılının zor bir yıl olacağını daha önce de dile getirmiştik. Bir önceki yıla göre, hareket kabiliyetimizin azalacağı bir yıl 214. Ayakta kalmak için, daha çok mücadele etmemiz gerekecek. Çünkü, şartlar daha önceki yıllardan daha zor. 214 ün tüm sektörler için adeta bir sınav yılı olacağı görüşündeyim. Suriye ye 15 ton un yardımı... Federasyon olarak sektörümüzle ilgili sorunlara olduğu kadar, sosyal ve toplumsal konulara da oldukça duyarlı bir örgütüz. Çalışmalarımızda yardımlaşma duygusunu en üst seviyede tutmaya gayret gösteriyoruz. Gerek eğitim, gerek sağlık gerekse barınma konularında yapmış olduğumuz sosyal sorumluluk projelerimiz, yardımlaşma konusundaki hassasiyetimizin en güzel örneklerini temsil ediyor. Bu örneklere bir yenisini daha eklemenin gururunu yaşıyoruz. Bildiğiniz üzere, komşumuz Suriye de yaşanan bir iç savaş var. Ülkemiz de, iç savaştan kaçan çok sayıda Suriyeliye bir süredir ev sahipliği yapıyor. Türk Kızılayı tarafından, bölgede yaşayanların ekmek ihtiyacını karşılamak için una gereksinim duyulduğu Federasyonumuza bildirdi. TPF olarak bizler de, bu duruma kayıtsız kalmayarak, Suriye ye 15 ton un yardımı yaptık. 6 TIR lık un yardımının ilk iki TIR lık bölümü Suriye de sınırı olan Gaziantep ten yola çıktı. Yardımlar, Gaziantep te bulunan derneğimiz İpek Yolu PERDER aracılığıyla bölgeye ulaştırıldı. Sevkiyatın geri kalan bölümü de, birer hafta arayla yola çıkacak. Gönderilen un ile Suriye de, Kızılay tarafından kurulan fırınlarda binlerce kişiye ekmek üretilecek. YZB 214 heyecanı... Organize gıda perakendesinin en büyük fuar ve kongre organizasyonu olan Yerel Zincirler Buluşuyor, bu yıl altıncı kez kapılarını açıyor Nisan tarihlerinde perakendeci, üretici, tedarikçi ve perakende sektörüne hizmet sunan firmaları bir araya getirecek olan YZB 214 ün bu yılki ana teması ise, Marka. Alanında uzman konuşmacıların Marka ya dair fikirlerinin masaya yatırılacağı organizasyon, daha önceki yıllarda olduğu gibi, bu yıl da yerli ve yabancı sektör profesyonellerini ağırlayacak. Yurt içinden ve yurt dışından başarı hikayelerinin yer alacağı iki günlük programın, katılımcılara vizyoner bir bakış açısı kazandıracağını düşünüyorum. Bu yıl da desteğini bizlerden esirgemeyen tüm sponsorlarımıza teşekkürlerimiz sunar, sektör temsilcilerimizi YZB 214 e bekleriz. Saygılarımla, 4

5 Tarih 3 Aralık 213. Değerli müşterimiz Aşınızın Aşkı Kamaş Baharatları reklam ajansını yani bizi arayarak güzel bir dergi tasarımı istedi. Fakat biz Kamaş Baharatlarının lezzetini sıradan bir yemek tasarımıyla anlatmak yerine, ilk günden beri kullanan iyi bir tüketici olarak yemeklerinizde kullanmanızı tavsiye etmeyi uygun gördük. Bu nedenle tasarımın tamamı bu olup, lezzet severlerin, raflarda aşağıdaki logonun yer aldığı her ürünü gönül rahatlığı ile almasını tavsiye eder, tamamen doğal olan bitki çaylarının da her derde deva olduğunu hatırlatmak isteriz

6 içindekiler Türkiye Perakendeciler Federasyonu Adına İmtiyaz Sahibi İhsan Biçen Rüzgarlıbahçe Mah. Selvi Sok. No:6 K:6 Beykoz / İstanbul Perakende Turu 6 Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Babur Akyol Bahariye Cad. Canan Sok. 33/5 Kadıköy / İstanbul Editör Cennet Yavuzsoy Günel cennetgunel@tpdf.org Yazı İşleri Emre Durdu 16 Gündem Yönetim Yeri Rüzgarlıbahçe Mah. Selvi Sok. No:6 K:6 Beykoz / İstanbul Tel: Fax: TPF PERDER dergisi yerel süreli yayındır. 2 ayda bir Türkçe yayınlanır. Röportaj NECMİ EROL 18 Konusu: Marketler ve market tedarikçileri Baskı Tarihi: Şubat 214 Baskı ve Cilt ŞAN OFSET MATBAACILIK Hamidiye Mah. Anadolu Cad. No:5 Kağıthane/İstanbul Tel: Röportaj BANAT Yapım Ortakalan Sektörel Yayıncılık San. Tic. Ltd. Şti. Bahariye Cad. Canan Sok. 33/5 Kadıköy / İSTANBUL Tel: Dizgi & Mizanpaj 3yaprak Reklam Organizasyon Danışmanlık Şirketi Pazar 28 6

7 Ekipman Dünyası 36 perder içindekiler Serbest Köşe Departmanlar arası ilişki Ercüment Tunçalp Danışman 14 Acil eleman aranıyor! 46 Dosya Haberler 54 Yılmaz PEKMEZCAN Akademisyen Borçlar kanunu, değerlendirme Üyelerimiz Rıza KOÇAK Avukat Kayıt dışı ekonomi tehditi 34 Ekber IŞIK TPF Eğitim Danışmanı En iyi prestij, kârlılık 5 Vitrin 76 Gurbet Altay TPF Genel Koordinatörü 7 7

8 perakende turu Akyürek etkisi Akyürek Pazarlama nın satış ve dağıtım stratejisi doğrultusunda Dardanel, 213 yılının aynı döneminde 21.6 artı pazar payı ile pazar lideri konumuna yükseldi Akyürek Pazarlama, 212 yılında tedarik zinciri portföyüne eklediği Dardanel markalarıyla satış ve dağıtımını üstlendiği markalara güç katıyor. Dardanel markaları, 212 yılının Eylül döneminde pazarda ikinci sırada yer alıyordu ve pazar lideriyle arasında 14.5 puan farkı bulunuyordu. Akyürek Pazarlama nın satış ve dağıtım stratejisi doğrultusunda marka, 213 yılının aynı döneminde 21.6 artı pazar payı ile pazar lideri konumuna yükseldi. En küçük bakkaldan en büyük zincir mağazaya kadar satış ve dağıtım ağına sahip Akyürek Pazarlama, bir yılda markaya yüzde 22 pazar payı kazandırdı. Akyürek Pazarlama nın Genel Müdürü Uğur Özden, Çok iyi ürünlere sahip olmak, başarılı olmanın olmazsa olmazı. Fakat çok önemli bir faktör daha var: Doğru kanala girmek ve hedef kitlenle ürününü buluşturabilmek. Bizim işimiz bu noktada başlıyor. Güvendiğimiz, kalitesinden emin olduğumuz markalarla anlaşarak, onları tüketiciyle mümkün olan her noktada buluşturmaya çalışıyoruz. Bu sayede hem markalarımız kazanıyor hem de çok daha geniş bir müşteri kitles,i kaliteli ürünlere ulaşma imkanı buluyor. Önümüzdeki günlerde de Akyürek farkıyla başarısına katkı yapacağımız yeni marka dağıtım anlaşmaları imzalayacağız. Akyürek bu konuda artık Türkiye nin en uzman şirketidir. Bunun daha da çok hissedileceği bir yıla giriyoruz. şeklinde konuştu. Merak Ettim Coca-Cola ile ilgili tüm sorular, Merak Ettim adlı dijital platform üzerinden yanıt bulacak Merak Ettim platformu kapsamında hizmet veren web sitesi, markanın sosyal medya hesapları ve numaralı iletişim merkezi, Coca-Cola markası ile ilgili merak edilenlere en kolay şekilde, her hangi bir yerden, herhangi bir zamanda ve herhangi bir akıllı cihazdan ulaşmayı mümkün hale getiriyor. Tüketicilerle birebir ve şeffaf iletişim yaklaşımıyla hayata geçirilen Merak Ettim platformu, Coca-Cola markasıyla ilgili ürün içeriklerinden kalori değerlerine, doğru bilinen yanlışlardan, çevre ve aktif yaşam alanında gerçekleştirilen toplumsal projelere kadar merak edilen birçok konuda tek bir adresten erişilecek geniş bir bilgi bankası olma özelliğini de taşıyor. Kullanıcıların her türlü bilgiye hızlı ve kolayca ulaşmasını sağlamak üzere tasarlanan www. coca-colaturkiye.com/merakettim web sitesi üzerinden gelen sorular, video, infografik ve röportajlar gibi çeşitli ve renkli içeriklerle yanıtlanacak. Meysu ambalajı yenilendi Meysu, nektar çeşitlerinde hem prisma ambalaja geçti hem de ambalaj tasarımlarını değiştirdi Tüketici talepleri doğrultusunda hazırlanan ambalajlar kullanım kolaylığı da sağlıyor. Orijinal ve dikkat çeken bir görünüme sahip yeni görünümlü Meysu, mükemmel kavrama ve kendiliğinden açılır pratik vidalı kapaktan dökme özellikleriyle büyük beğeni topladı. Meysu tesislerindeki makine parkurunda yapılan 4 milyon liralık yatırımla üretilen prisma 8 ambalaj, Fikri Alem ajansıyla bir yıla yakın süren çalışmalar neticesinde tasarlandı. Beyaz ve yeşil rengin hakim olduğu tasarımın, saha çalışmaları sırasında görüşlerine başvurulan binlerce tüketicinin ortak tercihi olarak ortaya çıkması ayrı bir önem taşıyor. Meysu nun yeni görünümündeki yeşil doğayı, beyaz saflığı ifade ediyor.

9 perakende turu P&G nin 22 hedefi inci Global Sürdürülebilirlik Raporu nu yayınlayan P&G, 22 hedeflerine büyük oranda ulaştı Global Raporlama Girişimi GRI nın G3 İlkeleri doğrultusunda hazırlanan 15. Global Sürdürülebilirlik Raporu, P&G nin son mali yıldaki sürdürülebilirlik sonuçlarını, bu alanda attığı yeni adımları ve 22 hedeflerini ortaya koyuyor. P&G nin Global Sürdürülebilirlik Raporu, şirketin şu alanlardaki somut ilerlemelerini içeriyor: Kaynakların korunması, yenilenebilir kaynaklar, atıktan değer kazanma, ev konforu, sağlık ve hijyen. Rapora göre bu yıl özellikle su ve enerji kaynaklarının korunması ile karbon salımının azaltılması konularında çok önemli adımlar atıldı. P&G Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu, şirketin uzun vadeli sürdürülebilirlik hedefinin çok yüksek olduğunu, bu hedeflerin bir kısmına şimdiden ulaştıklarını söyledi ve şöyle devam etti: Yüzde yüz yenilenebilir enerji ve katı atık sahalarına sıfır atık gönderme hedefine bir gecede ulaşamayız. Ancak düzenli ilerleme için kısa vadeli, ara hedefler koyduk, ilerleme kaydediyoruz. Örneğin dünyada 5 den fazla üretim tesisinde katı atık sahalarına sıfır atık gönderilmekte. Bunu büyük ölçüde, malzemelerin geri dönüşümü ya da atıktan enerji üretimi için tedarikçilerle anlaşarak sağladık. Türkiye de ise son 5 yılda Gebze ve Şekerpınar üretim tesislerinde toplamda enerji tüketimi %37, su tüketimi %36, atık miktarı %45 ve karbon salımı %48 oranında azaltıldı. P&G nin 22 hedefleri ve bu alanlardaki ilerlemeler 22 Hedefi İlerleme (21-213) P&G tesislerinde birim üretim başına kullanılan enerjiyi ve CO2 salımını %2 azaltmak 21 dan bu yana birim üretim başına kullanılan enerji %8, CO2 salımı %11 azaltıldı Çamaşır makinelerinde yapılan yıkamaların %7 inin soğuk su ile yapılabilmesinin sağlanması Kamyon nakliyesi kilometresini birim üretim başına %2 azaltmak 21/211 mali yılından bu yana soğuk su programı kullanım oranı %38 den %5 ye yükseltildi 21 dan bu yana kamyon nakliyesi kilometresi birim üretim başına %12 azaltıldı Tesislerde %3 oranında yenilenebilir enerji kullanımı Yenilenebilir enerji oranı %7,5 civarındadır Her yıl 5 milyondan fazla kişinin hayatını iyileştirmek 22 itibariyle her saat bir hayat kurtarmak P&G son mali yılda ev konforu sağlamaya ve muhtaç kişilerin sağlık ve hijyen ihtiyaçlarını karşılamaya odaklanarak bu hedefi aştı P&G Çocuklara Temiz İçme Suyu programı bu yıl 1,2 milyar litreden fazla temiz su sağlayarak her saat bir hayat kurtarma hedefine doğru ilerliyor 9

10 perakende turu Henkel den atama Pınar Tuba Temizkan, Türk Henkel İnsan Kaynakları Direktörlüğü görevine başladı Pınar Tuba Temizkan, 1996 yılında Galatasaray Lisesi, 2 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü nden mezun oldu. Temizkan, 212 yılında The Coaches Training Institute (CTI) Co-Active Koçluk Programı nı, 213 yılında The Coaches Training Institute (CTI) Liderlik Programı nı tamamladı. Çalışma hayatına Alternatifbank, Erciyas Biracılık, Setur ve Gillette şirketlerindeki projelerde görev alarak başlayan Pınar Tuba Temizkan, ardından Arthur Andersen da Human Capital Bölümü nde danışman olarak çalıştı. Eli Lilly Türkiye de İnsan Kaynakları Kıdemli İş Ortağı olarak görev yapan Temizkan, çalışma hayatına Alcatel Lucent da devam etti. Temizkan, Alcatel Lucent da sırasıyla Türkiye Ücretlendirme ve Organizasyonel Gelişim Müdürü; Akdeniz ve Afrika Bölge Ücretlendirme Müdürü; Türkiye ve Azerbaycan İnsan Kaynakları Grup Müdürü; Rusya, Merkez ve Doğu Avrupa Yetenek Gelişim Müdürü ve Türkiye ile Azerbaycan İnsan Kaynakları ve Alcatel Lucent Üniversitesi İstanbul Direktörü olarak görev yaptı. Pınar Tuba Temizkan, son olarak Amgen Türkiye de geçiş döneminde İnsan Kaynakları Direktörü olarak görev yaptı ve aynı zamanda CTI Türkiye ve Management Center Europe ile danışmanlık projelerinde çalıştı. Pınar Tuba Temizkan İngilizce ve Fransızca bilmektedir ve bir çocuk annesidir. Üretimle ilgili tedbir alınmalı Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, son dönemde gıda sektöründe yaşanan gelişmeleri değerlendirdi Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, gıda sektörüne ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Reis, şunları söyledi: Dünyada oluşabilecek bir gıda krizinin, küresel barışı bozan ve güvenliği tehdit eden gelişmeleri tetikleyecek boyuta ulaşabileceği açıklamaları, son yıllarda bilim insanları tarafından sıkça gündeme gelmektedir. Nitekim, dünya buğday üretiminde ve ihracatında söz sahibi olan Rusya, Ukrayna, Kazakistan da 21 yılında; Amerika da ise 211 yılında yaşanan kuraklık nedeniyle, dünya borsalarında buğday fiyatı yüzde 6 arttı. Rusya, buğday ihracatını yasakladı. 27 ve 28 yıllarında yaşanan kuraklık; Filipinler, Endonezya, Myanmar gibi bazı ülkelerde iç karışıklıklara neden oldu. Son yıllarda yaşanan bu olumsuzluklar, gelecek için çok önemli bir uyarıdır. Dünyada, tarımsal üretim S.O.S veriyor. Dünya, daha fazla gıda üretmelidir. Bu çerçevede, hiçbir ülke beslenmek gibi yaşamsal bir konuyu, bir diğer ülkeye ihale etmemelidir. Kendi topraklarında, iç tüketimini karşılayacak üretimini yapmak zorundadır. Artık dünya ülkeleri, üretimini kendine yeter bir düzeye yükselmek, çiftçisinin yaşam standardını güvence altına almak, halkına gıda güvenliğine uygun besin maddelerini sürekli temin etmek ve ekonomide de daha güçlü olmak için uzun vadeli planlar yapmalıdır dedi. Dünyada bakliyat ekim alanları daraldığına işaret eden Mehmet Reis, Fasulye üretiminde ve ihracatında önemli bir yeri 1 olan Çin, hem olumsuz hava şartları, hem de fasulye üretiminin daha fazla emek gerektirdiği sebebiyle ekim alanlarını azalttı. Arjantin de, kuraklık nedeniyle üretim yapılmadı. ABD, Kanada ve Kırgızistan da beklenen rekolte gerçekleşmediği için fasulye fiyatları zirve yaptı. Ülkemizdeki üreticide, üretimi daha zahmetli olduğu için fasulye yerine, daha fazla verim aldığı başka ürünlere yöneldi. Tarım ürünlerin doğası gereği, fiyatları değişkendir. Aşırı yağış ve kuraklık, rekolte kaybına neden olur. Zira, hasat döneminde verimlilik artar ve ürün kalitesinde problem oluşmaz ise; talebi karşılamada sorun çıkmaz ve fiyat artışı olmaz. Eğer, beklenen üretim miktarı alınmaz ve ürün kalitesi düşük olursa, talep karşılanmaz ve işte o zaman fiyat yükselir şeklinde konuştu. Tarım sektörünün; sadece toplumun gıda ihtiyacını karşılamakla kalmayıp, pek çok sektöre hammadde üretip, istihdam sağladığını anlatan Mehmet Reis, şunları söyledi: Türkiye nin tarım nüfusu, yaklaşık ülke nüfusunun yüzde 24 üne denk geliyor. Türkiye nin sosyal ve ekonomik sorunlarına çare oluyor. Dünya da olduğu gibi, ülkemizde de mevsim itibariyle, buğday, pirinç ve baklagillerin tüketimi artmaktadır ve stoklar erimektedir. Ülkemizde, yeni mahsul ürünlerin hasadına, mücbir sebep olmazsa, 6 aydan daha fazla bir süre var. Türkiye nin kuru gıda ürün stokları, yeni mahsul ürünlere kadar, iç tüketimi karşılayacak durumdadır. Endişe yaratacak bir durum söz konusu değildir diye konuştu. Sağlıklı yaşanılabilir bir dünya için önlem alınması gerektiğini vurgulayan Mehmet Reis, Küresel iklim değişimi, aşırı yağışlar, kuraklık, denizlerin ve ırmakların kirlenmesi, tarım alanlarının daralması, ormanların azalması değişen ve azalan canlı türleri ile dünyamız değişiyor. Bilim insanları, bize emanet edilen dünyayı tahrip ettiğimizi, tüm canlılar için yaşanır olmaktan uzaklaştırdığımızı ortaya koyuyor. İnsanoğlunun hiç vakit kaybetmeden sağlıklı yaşanılabilir bir dünya için önlem alması ve acilen uygulaması gerekiyor dedi.

11 Seyidoğlu Avrupa pazarına girecek Seyidoğlu Helva-Reçel ihracat atağını sürdürüyor Avrupa pazarında İngiltere, Almanya ve Fransa ya ihracat yapan Seyidoğlu, var olan pazarlarını genişletmek için Köln de düzenlenen dünyanın en büyük Uluslararası Bisküvi ve Şekerleme Fuarı na (ISM) katıldı. Seyidoğlu ürünlerinin Avrupa pazarında iyi tanındığına dikkat çeken Genel Müdür Mehmet Göksu, Fuarda standımızı çok sayıda iş adamı ve toptancı ziyaret etti. Uzun vadeli ihracat çalışmalarımız için olumlu iş birliği görüşmeleri yaptık. İngiltere ve Almanya pazarı başta olmak üzere Avrupa nın tamamına ihracat yapmayı hedefliyoruz. 35 ürün çeşidi ve 4 markamızla geleneksel lezzetlerimiz için yeni pazar arayışına ağırlık vereceğiz ifadelerini kullandı. Almanya nın Köln kentinde, dünyanın en büyük Uluslararası Bisküvi ve Şekerleme Fuarı (ISM) 44 üncü kez kapılarını açtı. 29 Ocak 214 tarihine kadar devam eden ISM de bu yıl 68 ülkeden bin 476 firma yer aldı. Geçtiğimiz yıla göre katılımcı firma sayısında artış gözlenirken, fuarı yaklaşık 4 bine yakın katılımcı ziyaret etti. Fuara Almanya 222, İtalya 15, Belçika 148, İspanya 95, Fransa 9, İngiltere 79 firma ile katıldı. Türkiye ise 78 katılımcı firma ile 7. sırada yer aldı. 11

12 perakende turu Beyaz ette hormon iddiaları sektörü küçülttü Keskinoğlu Tavukçuluk Yönetim Kurulu Üyesi Keskin Keskinoğlu, sektördeki gelişmeleri değerlendirdi Keskinoğlu Tavukçuluk un Yönetim Kurulu Üyesi Keskin Keskinoğlu, bir basın toplantısı düzenledi. Gündemindeki konu; GDO lu yem yiyen, anti biyotikli, hormonlu tavuk iddialarıydı. Bu iddiaların 11 milyar liralık büyüklüğe sahip, on binlerce kişinin çalıştığı, geçindiği sektörü zor durumda bıraktığını söyledi. Bu konuda önemli faaliyetler olduğunu, şirket olarak da inisiyatif aldıklarını belirten Keskinoğlu, Sektör, her yıl çift hane büyürken, gerçeği yansıtmayan iddialar nedeniyle geçen yıl tüketimde yüzde 3 düşüş oldu. Son aylarda daha fazlaydı. Büyük kentlerde A ve B grubu tüketici beyaz et tüketmiyor artık. Bazı doktorların tavsiye ettiklerini görüyoruz. Türk Pediatri Kurumu doktorlarına üretim aşamalarını Akhisar daki tesislerimizde detaylarıyla paylaştık. Doktorlar, kümesleri inceleyip, ürünlerin hangi aşamalardan geçtiğini gördü. Üretim alanından, kümeslerden canlı yayın yaptıklarını, internet sitesi kurarak (sağliklibilgi. org) tüketiciye anlatmaya çalıştıklarını belirten Keksin Keskinoğlu, Sektörü bilen 11 hoca üretimi anlatıyor.tavukların 4-5 günde kesilebilir ölçülere gelmesi, etlik tavuğun cinsinin özelliğidir. Biz mısır kullanıyoruz, ancak yerli mısır alıyoruz. Bölgemizdeki üretimin neredeyse tamamını aldık. Yerli mısır GDO lu değil. Türkiye üretimi sektörün ihtiyacını karşılıyor. Türkiye mısır ithal eden bir ülke olmaktan çıktı. Yüzde 1 GDO suzdur. Türkiye de GDO lu mısır ve soya üretmek tamamen yasaktır diye konuştu. Pınar 4 yaşını kutladı Pınar, 4 ıncı kuruluş yıldönümünü çalışanlarıyla birlikte kutladı Yaşar Topluluğu bünyesindeki Türkiye nin öncü gıda ve içecek markası Pınar, 4. kuruluş yıldönümünü İzmir, Ankara ve İstanbul da düzenlenen törenlerde çalışanlarıyla birlikte kutladı. Törene, Yaşar Topluluğu Yönetim Kurulu Üyeleri, Yaşar Topluluğu ve Pınar yönetici ve çalışanları katıldı. Kutlama töreninde gıda ve içecek grubu şirketleri bünyesinde 5. yılını dolduran 96, 1 yılını dolduran 22, 15 yılını dolduran 95, 2 yılını dolduran 16, 25 yılını dolduran 6 ve 3 yılını dolduran 2 kişi olmak üzere toplam 417 çalışana başarı ve onurlandırma sertifikaları verildi. Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı İdil Yiğitbaşı, yaptığı konuşmada Bulunduğumuz tüm sektörlerde her biri dünya standartlarında üretim kalitesi ve ürün çeşitliliğine sahip şirketlerimiz ile yolumuza emin adımlarla devam ediyoruz. İçinde bulunduğumuz tüm sektörlerde önemli pazar paylarına sahibiz; birçoğunda önemli pazar payı artışları sağladık. 212 ve 213 yılında gerçekleştirdiğimiz ve başlattığımız yatırımlar bizi daha güçlü bir şekilde geleceğe taşıyor. dedi. 12

13 Makarnada yeni ortaklık perder perakende turu Japon Marubeni ve Nisshin Seifun, Nuh un Ankara Makarnası yla fabrika kuracak Japon Marubeni ve Nisshin Seifun, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu nun ortak olduğu Nuh un Ankara Makarnası yla fabrika kuracak. Tesis, ilk etapta 16 bin ton makarna üretecek. Japonya nın sanayi ve gıda devlerini Türkiye de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu buluşturdu. 56 ülkede faaliyet gösteren Japon sanayi şirketi Marubeni ile gıda devi Nisshin Seifun Group, Türkiye de Rifat Hisarcıklıoğlu yla ortak firma kurdu. Japon şirketler, Hisarcıklıoğlu nun ortak olduğu Nuh un Ankara Makarnası yla işbirliği kararı aldı. Yeni ortaklar Nisshin Seifun Turkey adıyla makarna üretecek. Üretimin yanı sıra pazarlama faaliyeti de gösterecek yeni şirket, önümüzdeki aylarda faaliyete girecek. Yeni şirketin sermayesi ise 5 milyon TL olacak. Kurulacak şirketin yüzde 24 ü Nuh un Ankara, yüzde 25 i Marubeni, geri kalanıysa Nisshin Seifun un olacak İlk etapta yıllık 18 bin ton makarna üretecek bir fabrika kurmayı planlayan ortaklar, sektörde yeni markalar yaratmak için çalışmalara başladı. İhracat odaklı tesiste makarna dışında gıda ürünleri de imal edilecek. Hero Baby pazarı büyütecek Ülker Hero Baby, pazarı bütmek için yeni yatırımlara hazırlanıyor Ülker Hero Baby, Türkiye de biberon mamaları, tahıllı kaşık mamaları, kavanoz mamaları - meyve suyu ve bebek bisküvisi olmak üzere bebek beslenmesini oluşturan 4 ana kategoride ürün sunan tek marka. Ülker Hero Baby markası, 56 çeşit ürünle doğumdan itibaren bebek ve küçük çocukların beslenme ihtiyaçlarını karşılıyor.ülker Hero Baby nin kavanoz mama kategorisinde 15 çeşit ürün bulunuyor. Kavanoz mamalarda kullanılan tüm meyve ve sebzeler bebek beslenmesi kalitesine uygun olarak özenle yetiştiriliyor. Ülker Hero Baby Pazarlama Direktörü Aslı Çetkin, kavanoz mamalarda doğal tarımla özel olarak yetiştirilen bebek meyveleri kullanıldığını belirtti. Çetkin, Ülker Hero Baby nin ülkemizde bebek meyvesi yetiştirilmesine yatırım yapan ilk ve tek firma olduğunu belirterek, Bebek beslenmesindeki yüksek standartları sağlamak için yani bebeklerimize güvenli meyveler sunabilmek için her yıl 3 milyon TL lik yatırım yapıyoruz dedi. Bebek meyveleri nin hassas kriterlerle seçilmiş özel bahçelerde, doğal tarım yöntemleri kullanarak Ülker Hero Baby için yetiştirildiğini söyleyen Aslı Çetkin, süreci şöyle açıkladı: Kavanoz mamalarda kullanılan bebek meyvesi, bebeklerin hassas bedenlerine zarar verebilecek tarım ilacı gibi hiçbir maddeyi içermez. Türk Gıda Kodeksi, Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdası Tebliği nde tanımlanmış yüksek bebek beslenmesi standartlarına uygundur. Bu standartları sağlayabilmek için bebek meyvelerini seçilmiş bahçelerde doğal tarım ile yetiştiriyoruz. Bahçelerin toprağı, kullanılan sulama suyu, önceki yıllarda neler yetiştirildiği ve çevre bahçelerdeki üretimleri değerlendiriyoruz. Fidanların dikiminden hasata kadar her aşama Ülker Hero Baby ziraat mühendisleri tarafından denetleniyor. Ayrıca yıl boyunca doğal tarım yöntemleri konusunda çiftçilerin eğitimine de sağlıyoruz. 13

14 perakende turu Üniversite sanayi işbirliği Obase, Türkiye nin akademik gücünü perakende ve iş analitiği alanında buluşturuyor Perakende sektörü ve iş analitiğine yönelik teknolojileri 18 yıldır geliştiren ve sektörün gelişimine ışık tutan Obase, üniversite iş birlikleri kapsamında geliştirdiği sayısız projeyle sektöre yön vermeye devam ediyor. Talep tahmini başta olmak üzere, veri madenciliği tekniklerini de kulllanarak perakendede optimizasyon, planlama, sosyal zeka, kampanya yönetimi, CRM ve mobil projeleriyle sektörü hedefleyen pek çok teknoloji ürününün çok daha verimli hale gelmesini hedefleyen Obase Ar-Ge Merkezi, bu hedefe doğru yaptığı yolculukta Türkiye nin en büyük üniversitelerinden değerli akademisyenlerle birlikte çalışıyor. Obase Ar-Ge Merkezi, üniversite iş birlikleri kapsamında geliştirdiği talep tahmini projesinin ilk fazı sonunda çıkan çözüm içerisinde, özellikle gıda perakendesinde yok satma oranını %6 azaltan algoritmalar üretti. Boğaziçi Üniversitesi işbirliği ile gerçekleştirilen çok boyutlu talep tahmini projesi, gelecekte üretilecek Obase ürünlerine büyük katkı sağlayacak. Tahmin doğruluğunu daha da yukarı çekecek yöntemlerin çözüme dahil edilmesi ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Yörsan artık Dubaili Yörsan ın yüzde 8 hissesi, Dubali fon Abraaj Gurubu nun gıda sektöründeki yatırımlarını kontrol eden Dairy Fresh tarafından devralındı The Abraaj Group ve Yörük ailesi ile yaptığı ortaklık sonucu, Türkiye nin önde gelen süt ve süt ürünleri üreticisi ve dağıtımcısı olan Yörsan ın çoğunluk hissesini satın alma işlemi gerçekleşti. Yörsan; yoğurt, peynir, süt ve ayranın dahil olduğu bütün ana kategorileri kapsayan geniş ürün portföyü ile Türkiye deki yüksek katma değerli ürün gruplarında lider üreticilerden biri konumunda bulunuyor. Yörsan ın yüksek kaliteli ürünlere odaklanması, Susurluk ta bulunan modern üretim fabrikası ve yaygın ulusal dağıtım ağı, firmayı Türkiye de hızla büyüyen süt ürünleri pazarında en iyi konumlanan üreticilerden biri haline getiriyor. Yörsan a katılacak olan yeni üst düzey yönetici kadrosu, Abraaj ın süt ürünleri sektöründeki gösterdiği etkili performansı, Türkiye deki yatırım deneyimi ve büyüyen pazarlardaki güçlü ilişkileri Yörsan ı Türkiye içinde ve dışında bir sonraki adıma taşıyacak. İşlemle ilgili olarak Selçuk Yorgancıoğlu, Abraaj Ortağı ve Türkiye ve Orta Asya Bölge Başkanı, şöyle konuştu: Yörsan ı satın alarak 27 den beri Türkiye deki 8. yatırımımızı yapmış oluyoruz. EBRD ve Yörük ailesiyle bu çok sevilen, değerli Türk markasının satın alınmasında yaptığımız ortaklıktan dolayı kendimizi ayrıcalıklı hissediyoruz. Evyap AR-GE sini güçlendiriyor Martin Rudolph, Evyap AR-GE Grup Başkanı olarak atandı Evyap, büyüme hedefleri doğrultusunda yeni atamalar yapıyor. Evyap ın her biri birer küresel lider olmak üzere yetiştirilen yöneticileri, hedeflerine bir adım daha yaklaşırken Evyap, AR-GE Grup Başkanı olarak Martin Rudolph u Nivea dan transfer etti. Evyap ın AR-GE Grup Başkanı olan Martin Rudolph, kimyager ve üst düzey yönetici olarak başarılı bir geçmişe sahip. Global ölçekte tanımlayabileceğimiz, son 9 yıl içerisinde DAX 3 da sürekli yer alan bir yapıda en son Kurumsal AR-GE başkan yardımcısı olarak görev aldı. Beiersdorf araştırma ödülü sahibi olan Martin Rudolph un çalışma hayatındaki başarılarını,wuhan/çin de ki ARGE yapisini olusturmak, platformlar üzerinden verimli ve hızlı ürün gelişimi, NIVEA için Natürel Kozmetik projesi, önde gelen tüketici ürünlerin gelişimi, NIVEA güneş spreylerini piyasaya sürerek, güneş bakımı sektöründe dünya pazarlama liderliği elde etmesi, NIVEA Vücut sıkılaştırıcısı, NIVEA nın Vücut Süt ürününü tekrar piyasaya sürmekle en iyi BDF ürününün gelişitirilmesini sağlamak, dünyanın ikinci en çok satan BDF ürünü olan NIVEA yumuşak kremin gelişimi sağlamak olarak özetleyebiliriz. 14

15 15

16 serbest köşe Departmanlar arası ilişki 16 Ercüment Tunçalp Danışman Hedef birliği olmadan ve ortak çalışma bilinci oluşmadan ulaşılacak bireysel performansın hiç önemi yoktur. İç müşteriye kulak vermeyenin, tüketiciye ve hedef kitleye yoğunlaşması beklenemez. Ticari hedeflere ulaşmak üzere kişilerin ve departmanların sadece kendi görevlerini başarıyla yerine getirmeleri, çalıştıkları işletmeler açısından yeterli olmaz. Bu çalışmalara paralel olarak güçlerin birleştirilmesi; olası engellerin aşılması ve olası fırsatların değerlendirilmesi açısından sinerji yaratılmasını gerekli kılar. Örneğin, ünlü sporculardan oluşan bazı ekiplerin takım oyunu oynayamadıkları durumlarda başarısız kalması, ticari şirketler içinde aynen geçerlidir. Hedef birliği olmadan ve ortak çalışma bilinci oluşmadan ulaşılacak bireysel performansın hiç önemi yoktur. İç müşteriye kulak vermeyenin, tüketiciye ve hedef kitleye yoğunlaşması beklenemez. Şirketlerde işe giriş anında uygulanan oryantasyon veya adaptasyon programlarının amacı da bu hassasiyeti artırmak içindir. Üstelik bu uygulamalar yeni de değildir. Otuzaltı yıl önce mesleğe ilk başladığım gün elime bir adet yeşil, bir adet beyaz önlük verilerek 3 ay sürecek adaptasyon programım başlatılmıştı. Sırasıyla, meyve sebze, şarküteri, et, ana depo ve mali işler bölümlerinde çalışarak, öğrendiklerimi süreç sonunda bir raporla ilk amirime iletmiştim. Geçen sürede bu programlar, küresel uygulamalar da dikkate alınarak çok gelişti. Bu şekilde personelin sadece çalıştığı bölümü değil tüm şirketi tanıması sağlanarak departmanlar arası ilişkinin esasları aktarıldı. Koordinasyon, bütün işletmeler için en önemli unsur olsa da bunun anlamı perakendeci için daha derindir. Zira departmanlar hem birbirini desteklemeli (koordinasyon), hem de birbirini denetlemelidir. Bu şekilde kayıpların ve kalite sorunlarının önüne geçilebilmektedir. Ancak denetim fonksiyonunun gerçekleşebilmesi için dayanak noktası, önceden hazırlanması gereken planlar, standartlar ve prosedürlerdir. Böylece olması gerekeni, gerçekleşmesi istenen durumları bir ön çalışmayla departmanların iş birliği sağlamalıdır. Normal hayatta sosyal ilişkilerde yaşanan çatışma haline şirketlerin içinde de rastlanır. En tehlikeli olanı kolay farkedilemeyen gizli çatışmalardır. Ancak bu durum sürdürülebilir değildir ve eninde sonunda belirgin hale gelmesi kaçınılmazdır. Bu çatışmaların sınırlı kalması ve yönetilebilir olması çoğu zaman işletme açısından olumlu etki de yaratabilir. Zira işin kavgasını vermeyen çok uyumlu kadroların da işi geliştiremediği bir başka gerçektir. Dolayısıyla yönetim, çatışmaların olumlu etki yaratabilmesi için tutumunu belirlemeli ve çatışma düzeyini iyi ayarlayabilmelidir. Yaratıcılık, iş geliştirme ve yenilik konularında departmanları yarıştırabilmelidir. Sektörde giderek zorlaşan rekabet ortamında müşteri ilişkileri yönetimi önemini iyice artırmıştır. İşleyişi elektronik ortama aktaran ve bu sayede bilgi akışını kontrol ederek istediği an doğru bilgilere ulaşan perakendeciler bu bilgileri analiz ederek bir adım öne geçerler. İşte bu analizleri takiben yapılacak işler için de iyi takımlara ihtiyaç vardır. Pazarlama; rafımızdaki ürünlerin üretiminden önce başlayan ve satılmasından sonra da devam eden, işletmeler için en önemli süreçtir. Bu süreçte etkin pazarlama yönetimi anlayışı olmadan tüketici ihtiyaçlarını tatmin etmek mümkün olmaz. Bu sebeple klasik pazarlama iletişimi terkedilmiş, son yıllarda önemi artan bütünleşik pazarlama iletişimi yaklaşımı devreye sokulmuştur. Doğru ürün portföyü, reklam yaratıcılığı, lojistik destek, raf düzeni, satış gücü, fiyatlandırma isabeti, müşteri memnuniyeti, işyeri güvenliği, kalite kontrol standartları ve birçok benzer konuda uyum ve süreklilik esas olmuştur. Bütün bu çalışmaları yaparken, departmanlara göre farklı mesaj verilemeyeceği en önemli kural olarak benimsenmiştir. Zira mesajlardaki çelişmenin marka imajında karışıklık yarattığı görülmüştür. Bu bakımdan hiçbir perakendeci bu hataya düşmemelidir. Son yıllarda artan rekabet ve teknolojik gelişmeler perakendeci şirketlerin farklı özelliklerini ortaya çıkartma ihtiyacını hem artırmıştır hem de kolaylaştırmıştır. Bunun da ancak iyi bir ekiple ve beyin fırtınası yoluyla gerçekleşeceği açıktır. Eskiden klasik pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi, 4 P olarak adlandırılan (mal, fiyat, dağıtım, promosyon) pazarlama karması formülüne dayandırılıyordu. Ancak zamanla bu formüle yeni eklemeler ( miktar, zaman, düzen) yapılmıştır. Şu anda ise artık yapılacakların ucu açıktır ve benchmarking (kıyaslama) çalışmaları ile eksiklerin tamamlanması şarttır. Tüketiciden müşteri yaratmak en önemli çaba olmalıdır. Zira tüketici, alışverişini bölen, her yerden alışveriş yapabilen ve kimseye ait olmayan bir profildir. Müşteri ise sadece size ait olan bir değerdir. Sayısını artırmak ve mevcut olanı korumak amaçlanmalıdır. O zaman bütün ekip, müşteri ile empati yapmalı ve müşteri kaybınının olası sebeplerini araştırmalıdır. Müşterileriniz hangi rakibinizi size tercih edebilir? Tercih edilecek rakiplerinizin size göre üstünlükleri nelerdir? Sizin o rakipten üstünlükleriniz nelerdir? Eksiklerinizi nasıl giderebilirsiniz? Farklı uygulamalarınızı nasıl artırabilirsiniz? İşte sadık müşteri sayısını artırmanın yolu bu cevapları almayla başlar. Küresel perakendeciler zaten kendi içlerinde bu uyumu sağlamış, yollarını buna göre çizmişlerdir. Yerel perakendecilerimiz için de önemli olduğuna inandığım bu konuyu uzmanlarına bırakarak, organizasyona yön verilmesini sağlamalarını tavsiye ederim.

17 17

18 gündem Kartta yeni dönem başladı Kredi ve banka kartlarında taksit sınırlaması getiren yeni düzenlemeler yürürlüğe girdi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu nun (BDDK) kredi kartları için yaptığı yeni düzenlemeye göre, kredi kartlarıyla telekomünikasyon, yemek, gıda ve akaryakıt harcamalarında taksit dönemi tarihe karışacak. Kredi kartlarında yapılan değişikliğe göre, bugünden itibaren kredi kartıyla cep telefonu alma dönemi sona erecek, cep telefonlarına taksit yapılmayacak. Gıda ve yemek harcamalarını da kapsayan taksitlendirme yasağı, restoranlardaki yemeği de kapsayacak. Düzenlemeyle tüketici kredilerinin vadesi 36 ayı, taşıt kredilerinin vadesi ise 48 ayı aşamayacak. BDDK nın yaptığı düzenleme, teknolojik ürünlerde yalnızca telekomünikasyon sektöründeki taksitleri engelleyecek. Her türlü elektronik cihaz, beyaz eşya ve mobilyada taksit imkânı olacak. Ancak uygulanacak taksitler yine 9 ayı geçemeyecek. 3G tabletlere ise telekomünikasyon kategorisine girdiği için taksit yapılmayacak. Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre yıl kartlı ödeme tutarı bir önceki yıla göre yüzde 18 oranında artarak, 346 milyar liradan 49 milyar liraya yükseldi. Kredi kartı kullanımında internetin payı 8.4 oldu. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) kartlı ödeme sistemlerinde, 213 yılı sonunda Türkiye de 56.8 milyon adet kredi kartı, 1.2 milyon adet banka kartı olmak üzere toplamda 157 milyon adet kart bulunuyor. 213 yıl sonunda banka kartı sayısındaki yıllık artış yüzde 1 olurken, kredi kartı sayısındaki artış ise yüzde 5 düzeyinde gerçekleşti. Geçen yıl kartlı ödeme tutarı bir önceki yıla göre yüzde 18 oranında artarak, 346 milyar liradan 49 milyar liraya yükseldi. 213 yılında kartlı ödeme tutarının 22 milyar lirası banka kartlarıyla ve 387 milyar lirası kredi kartıyla gerçekleştirildi. Kartlı ödemelerin sektörel dağılımı incelendiğinde 213 yılında en fazla paya sahip olan 5 sektörün, kartlarla yapılan toplam ödeme tutarının yarısını oluşturduğu görülüyor. Konuyla ilgili hükümet kanadından resmi değerlendirmeyi basın toplantısında Ekonomi Bakanı Ali Babacan gerçekleştirdi. Babacan; Önce hak edelim sonra hak ettiğimiz şekilde yaşayalım. 2 bin lira peşinat ödeyip 8 bin liralık otomobil alanlar var. 2 bin lirayı zor denkleştirip 8 bin liralık otomobile binmeyelim diyoruz yorumunu yaptı. Babacan, kredi kartı kullanımında vadenin dokuz ayla sınırlandırıldığını hatırlatarak, bu noktada aldıkları tedbirlerin en önemli özelliğinin tüketici kredilerinin aşırı hızla değil de makul bir hızla artması olduğunu söyledi. Maaşlarda taksit sınırlamasına yönelik çalışma için de bankaların gelir takibine başlayacağını kaydeden Babacan, şunları söyledi: Bankalar 1 yıl boyunca veri toplayacak. Eğer bir adım atılırsa bu 215 yılında atılacak. BDDK nın yaptığı çalışmaya göre bir kişinin bütün taksitleri aylık maaşının belli bir kısmını geçmeyecek. Bu taksitler ev, araba, ihtiyaç kredisi gibi bütün kredileri kapsayacak. Bir kişinin maaşı diyelim ki 1 liraysa BDDK nın belirleyeceği sınır da yüzde 6 olursa o kişi 6 liranın üstünde taksit yapamayacak. Yani bir kişi hem konut hem araba hem de ihtiyaç kredisi kullandıysa bu üç kredi için kullandığı taksit miktarı maaşının yüzde 6 ını geçemeyecek. BD- DK nın belirleyeceği sınır tavan olacak. 18

19 Kırtasiye de Çözüm Ortağınız Ulusal ve Yerel Zincir Marketlerde uzun yıllara dayanan tecrübemizle; - Full Kırtasiye Çeşitleri, - Mağazalarınıza göre farklı çözümler, - Müşterinizin talep ettiği doğru ürünler, İçin çözüm ortağınız olmak istiyoruz... % 1 iade Sezon sonunda Sorgusuz iade... net@netsatispazarlama.com İrtibat Tel :

20 röportaj Lezzet diye bir şey var Necmi Erol, Kârlılık elbette önemli; ancak Muratbey olarak önceliğimiz, kârlılıktan öte kaliteli üretim için farklılaşmak Yarım yüzyılı aşkın geçmişe sahip olan Muratbey, inovatif ürünleriyle faaliyet gösterdiği pazarda ayrıcalıklı bir yer edindi. Ürünlerini, 15 ülkeye ihraç eden Muratbey, 214 yılında ürün çeşidini 3 e çıkarmayı planlıyor. Murat Bey in kuruluşundan, bu güne kadarki yolculuğunu Muratbey Yönetim Kurulu Başkanı Necmi Erol dan dinledik. Babamız Bilal Erol, 195 yılında Ordu Mesudiye den İstanbul a göç ederek, Paşabahçe Cam Fabrikası nda çalışmaya başladı. Ardından, Eminönü nde açtığı şarküteri dükkânında günde 1-1,5 ton tulum ve kaşar peyniri satarak çalışmaya devam etti. 7 yaşımdan itibaren Eminönü ndeki dükkâna gitmeye başladım de, İTÜ den Elektrik Mühendisi olarak mezun oldum. Mezuniyetimden sonra bir süre İETT de mühendis olarak çalıştım. Ardından askere gittim. Döndüğümde, 198 yılından sonra, bayrağı kardeşim Recai Erol ile birlikte devraldık. Faaliyetlerimizi bir süre Rami Gıda Toptancıları sitesinde sürdürdük te üretim alanına da girmeye karar verdik. Zaman içinde Kastamonu, Adapazarı, Zonguldak ve Manisa gibi farklı bölgelerde üretim yaptık. Sık sık yurt dışında peynir üretimi yapan tesisleri gezdik ve inceledik. Dünyadaki gıda fuarlarına katıldık. 24 de Uşak Organize Sanayi Bölgesi nde Avrupa stantlarına uygun bir üretim tesisi kurduk. Gelişimin ve değişimin sürekli olmasının, iş hayatının temel kuralı olduğu gerçeğini unutmadan üretimlerimize ve çalışmalarımıza devam ediyoruz. Muratbey markasını farklı kılan nedir? Her şeyden önce Muratbey; kaliteyi ön planda tutan, kalitenin tüm gereklerini yerine getirmeye çalışan ve sürekli kendini yenileyen bir firma. Bu durum bizi, hem kullanılan teknoloji hem de teknik alt yapı bakımından sektördeki diğer firmalardan ayrıştırıyor. Sektörümüzde modern tesislerde sağlıklı üretim yaparken, insanların lezzet beklentisi unutulmuştur. Biz, modern teknolojiyi kullanırken Necmi EROL halkın lezzet beklentisine de cevap vererek farklılaşıyoruz. Muratbey, peynir kategorisinde lezzet diye bir şey var diyen markadır. Gücümüzü, sürekli kendimizi yenilememizden alıyoruz. Üretimin, ticari kaygılardan uzak olarak, en mükemmel şekilde nasıl yapılması gerekiyorsa o şekilde yapılmasını önemsiyoruz. Kârlılık elbette önemli; ancak Muratbey olarak önceliğimiz, kârlılıktan öte kaliteli üretim için farklılaşmak. Bu amaçla inovatif çalışmalarımızı sürdürerek, yeni ürünlerimizi tüketicilerin beğenisine sunmaya çalışıyoruz. Ürün çeşitliliğinizden bahseder misiniz? Kişi başı peynir tüketimini artıracak yönde ve peyniri daha sevimli hale getirecek inovatif ürünler yapıyoruz. Bu konuda Muratbey Naturena serimizle, Sürmeli ve Burgu peynirimizle oldukça aşama kaydettik. Yenilikçi peynir markası olan Muratbey in bugün 25 çeşit peyniri var. Farklı tatta peynir çeşitlerini, ulusal ve yerel zincirler 2

21 ile yurdun dört bir köşesine ulaştırıyoruz. Yıllık üretim kapasiteniz ne kadar? 12 bin metrekare kapalı alanı bulunan ve yaklaşık 3 kişilik istihdam sağlayan Uşak taki üretim tesislerimizde, günlük olarak yaklaşık 7 ton süt işleme kapasitesine sahibiz. İhracatımız ciromuzun yüzde 11 ini oluşturuyor. Hangi ülkelere ihracat gerçekleştiriyorsunuz? Yurt dışı çalışmalarımıza büyük önem veriyoruz. Yurt dışında da ürünlerimiz sevilerek tüketiliyor. Japonya, ABD, S.Arabistan, BAE, Irak, Bahreyn, Kuveyt, Katar, KKTC, Mısır, Türkmenistan, Azerbaycan ve Ürdün ün de aralarında bulunduğu yaklaşık 15 ülkeye kendi markamızla ihracat gerçekleştiriyoruz. Her ülkenin damak tadına ve tüketim alışkanlıklarına göre peynir ihracatı yapıyoruz. Ürün kullanım alışkanlıklarının uyum göstermesi en büyük ihracat artılarından biri. Damak zevkinin örtüşmesi, ürünlerimizin beğeniyle tüketilmesini sağlıyor. Örneğin; Irak ta en hızlı satılan ürün, bu bölgenin kültürel dokusuna, beslenme alışkanlıklarına uygun olan tel ve örgü peynirken, Kuveyt ve Katar da burgu peyniri çok daha hızlı bir satış performansı gösteriyor. Pazarın sorunları nelerdir? Türkiye de üretilen sütün sadece yüzde 27 sinin modern tesislere, sağlıklı üretim yapan işletmelere gittiğini ve kayıtlı işlendiğini biliyoruz. Peynir pazarının maalesef yüzde 7 ini hâlâ ambalajsız ürünler oluşturuyor ki; bu ürünlerin çoğu sağlığımız için ve özellikle çocuk sağlığı için büyük riskler taşıyor. Ancak tüketici bilinçlendiği, seçimini sağlık ve hijyen kriterlerine göre yaptığı zaman sektörün tüm oyuncuları kendilerini düzeltmek ve geliştirmek zorunda kalacaktır. Özellikle anneler, sadece güvenilir markaların ambalajlı peynirlerini ailelerine yedirmeliler. Hijyenik şartlarda ve modern tekniklerle üretilmeyen, soğuk zincir kırılmadan tüketicisine ulaştırılmayan, satış noktalarında ve evlerde + 2/4 C haricinde sıcaklıklarda tutulan peynir sağlığımız için korkunç riskler taşımaktadır. Tüketiciler peynirlerini muhakkak, ambalajlı, hijyenik ve kaliteli ürünlerin ülke genelinde tüketiciyle buluşmasını sağlayan ulusal ve yerel marketlerden ve bakkallardan almalılar. Muratbey, ürünlerinin büyük çoğunluğunu organize perakendenin gücü ve desteği ile Türkiye nin dört bir köşesine ulaştırmakta, böylelikle de insanımızın sağlıklı ve lezzetli ürünlerle buluşması sağlanmaktadır. Gerek üretim gerekse tüketim tarafında bilinçlenme ve gelişme ihtiyacımız çok fazla. Merdiven altı üretim konusunda hala denetimler yetersiz. Süt ürünleri üretim prosedürlerine tam uyumun göstergesi olan kalite belgelerine sahip olmayan firmaların ürünlerine ulaşım hiç de zor değil maalesef. HACCP, TSE Uygunluk, BRC Belgelerine, ISO 91:28 perder röportaj ve ISO 22 Kalite sistemlerine de sahip olan Muratbey üretim parkurunu sürekli yatırımlarla mükemmelleştirmiştir. Ne yazık ki, bu yaklaşım sektörümüzde sadece sayılı firmada görülmektedir. Ancak tüketici bilinçlendiği, seçimini sağlık ve hijyen kriterlerine göre yaptığı zaman gerek üreticiler gerekse satış noktaları zaten kendilerini düzeltmek zorunda kalacaklardır ve tağşiş yapanların önüne geçilebilecektir. 214 yılı için yeni ürün ya da yatırımlarınız olacak mı? İnovatif ürünleri otomasyon sistemi içinde üretmek, ambalajlama sistemlerinde iyileşmeler yapmak, verimliliği ve kapasite artışını sağlamak amacıyla geçen yıl başlattığımız yatırımlarımıza bu yıl da hızla devam ediyoruz. Toplamda 2 milyon TL civarında bir yatırım yapıyoruz. 214 ilk yarısında tamamlanacak olan yatırımla birlikte yaklaşık 25 bin metrekarelik bir kapalı alana sahip olacağız. Bu yıl 25 olan ürün çeşidimizi 3 e çıkarmayı planlıyoruz. AR-GE yatırımlarımız sürüyor. Muratbey olarak yenilikçi bir anlayış benimsedik. Bu doğrultuda 213 yılı faaliyetlerimizde ürün standardını, çeşitliliğini ve marka bilinirliğini artırmaya yönelik çalışmalar ve yatırımları da ön plana aldık. Türk insanı için daima doğal, katkısız ve sağlıklı peynir üretmeyi sürdüreceğiz. Bu yıl yüzde 35 civarında büyüme öngörüyoruz. İhracatta da yüzde 2 büyüme hedefimiz var. İnovatif ürünlerimiz ile dünyada yeni pazarlara açılmayı planlıyoruz. 21

22 sosyal sorumluluk Banvit çocuklara dokunuyor Akıllı Çocuk Sofrası kapsamında Küçük Denge Dünyası isimli çocuk oyunu, çocuklarla buluşmasına kaldığı yerden devam edecek. Diğer sosyal sorumluluk çalışması Kızlar Banvit le Okula isimli ilköğretim eğitimine kazandırma projesi, Stratejik Hayırseverlik ve Jüri 3 üncülük ödüllerine lâyık görüldü Banvit in sosyal sorumluluk projelerinden Akıllı Çocuk Sofrası kapsamında, Ekoldrama Sanat Evi tarafından İstanbul da sahnelenen ve çocuklara doğru beslenme bilincini aşılamayı hedefleyen Küçük Denge Dünyası isimli çocuk tiyatrosu ilk sömestir için sürdürdüğü çalışmaları tamamladı. Oyun, bu süre içerisinde ilköğretim öğrencisine ulaşmış oldu. Bu yıl ilk olarak Caddebostan Kültür Merkezi nde küçük izleyicileriyle buluşmaya başlayan çocuk oyunu, izleyicilerinin büyük beğenisini kazandı. Okulların sömestir tatiline girmesiyle birlikte çalışmalarına kısa bir ara veren Küçük Denge Dünyası, 12 Şubat tarhinden itibaren Kozyatağı Kültür Merkezi nde yine küçük izleyicileri ile buluşmaya devam edecek. Akıllı Çocuk Sofrası nın sevimli karakterleri Cem ile Cemile nin maceralarını anlatan tiyatro oyunmuz bu maceranın diğer karakterleri aracılığıyla Mec ile Elimec, Yeşil Şef, Tahıl Adam, Süt Ana ve Protein Kız ile çocuklara yeterli ve dengeli beslenmenin önemi ve fiziksel hareketin gerekliliğine yönelik mesajlar veriyor. Ekoldrama Sanat Evi tarafından sahneye konulan ve konunun uzmanları tarafından pedagojik formasyonu çok yüksek bir çocuk oyunu olarak belirlenen Küçük Denge Dünyası nın senaryosu Doç. Dr. Beliz Güçbilmez tarafından yazıldı, oyunun yönetmenliğini ise Elif Ongan Tekçe gerçekleştiriyor. İlk kez geçtiğimiz yıl İstanbul un çeşitli ilçelerinde yine kültür merkezlerinden ücretsiz olarak çocuklarla biraraya gelen Küçük Denge Dünyası isimli çocuk oyunumuz, eğitim öğretim yılında İstanbul da 6.6 ilköğretim öğrencisi ile buluşmuştu. Kızlar Banvit le Okula Projesi ne iki ayrı ödül Kadir Has Üniversitesi nde 5 incisi düzenlenen Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) Pazaryeri Etkinliği nde, Banvit in Kızlar Banvit le Okula projesi, iki ayrı ödül aldı. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) Bandırma Şubesi ve Banvit işbirliği ile 27 yılında, okula gidemeyen kız çocuklarına destek vermek amacıyla başlatılan Kızlar Banvit le Okula projesi, Stratejik Hayırseverlik Ödülü nün sahibi oldu. Ayrıca Kızlar Banvit le Okula projesi Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Başkanı ve CSR Europe Yönetim Kurulu Üyesi Serdar Dinler, CSR Europe Genel Direktörü Stefan Crets, Ukrayna Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Başkanı Maryna Saprykina ve İsveç Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Başkanı Marianne Bogle den oluşan jüri tarafından, Jüri 3 üncülük Ödüllü ne de lâyık görüldü. Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Geleceğin Şirketleri vizyonuyla düzenlediği bu etkinlik ile kamunun, şirketlerin, STK ların ve akademik dünyanın birbirleri ile yakın ilişki içinde çalışmalarını sağlamayı ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) alanında sağladığı gelişimi daha da hızlandırmayı hedefliyor. Banvit, Kızlar Banvit le Okula projesi ve bu proje kapsamında gerçekleştirdiği uygulamalar ile 213 yılı Nisan ayında da Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği ve Avrupa Komisyonu desteği, CSR Europe ve Business in the Community liderliğinde yürütülen Avrupa Kurumsal Sosyal Sorumluluk Programı kapsamında ilköğretim alanında eğitime sağladığı katkılarla Kaynak Kullanımı Kategorisi dalında 2. lik ödülüne lâyık görülmüştü. 22

23 23

24 röportaj Keloğlan ve arkadaşları Banat ta... En sevilen çizgi kahramanları ürünlerine taşıyan Banat, çocukların dişlerine dokunmaya devam ediyor Türkiye nin ilk diş fırçası üreticisi Banat, çocuklara yönelik tasarladığı ürün gruplarıyla fark yaratmaya devam ediyor. Son olarak Keloğlan ve arkadaşlarını ürünlerine taşıyan Banat, diş sağlığının önemini çocuklara eğlendirerek öğretmeyi hedefliyor. Banat Ağız ve Kişisel Bakım Ürün Müdürü Berna Şenyuva Nalcı, Banat ın çocuklara yönelik çalışmalarını anlattı. Banat ın çocuklara yönelik ürünlerinden bahseder misiniz? Türkiye nin ilk diş fırçası üreticisi olarak, çocuklarımızın diş fırçalama bilincinin gelişmesi bizim için her zaman çok önemli oldu. Bu nedenle onlara eğlenerek diş fırçalama alışkanlığını kazanacakları özel diş fırçası serileri hazırladık. Banat Minno, Lucky, Dino, Design Turkey 212 Tasarım ödüllü Pikolo ve Red Dot Design Award 213 Ürün Tasarımı ödülü Acrobat Jr. gibi çok daha çeşitli diş fırçalarımız olduğu gibi tuttuğunuz takımın fırçalarını da bulabilirsiniz. Ayrıca çocukların severek izlediği çizgi film kahramanlarını da diş fırçalarımıza taşıdık. Bunlardan bir tanesi çocuklar arasında bir fenomen olan ilk Türk çizgi animasyon karakteri Pepee ve arkadaşları. Son olarak milli masal kahramanımız Keloğlan ve arkadaşlarını da diş fırçalarımıza ve diş macunlarımıza taşıdık. Keloğlan diş fırçaları; diğer çocuk diş fırçalarımız gibi çocuk ağız yapısına uygun fırça başı, diş ve diş etine zarar vermemesi için uçları yuvarlatılmış yumuşak kıl yapısı ve koruma başlığı ile çocuklarına diş fırçalamayı 24 sevdirmek isteyen ailelerin bir numaralı tercihi olacak. Banat markası olarak, çocukların diş fırçalama bilinci kazanması adına birçok etkinlikte yer alıyoruz. 213 yılında 23 Nisan etkinliklerinde TRT çocuk ve Kocaeli Belediyesi ile onbinlerce çocuğa ulaşmamız dışında, en son 21 yılından beri ürün işbirliği ile destek verdiğimiz Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ile Ağız ve Diş Sağlığı Haftası kapsamında Sağlıklı Dişlerle Geleceğe Gülümse etkinliği gerçekleştirdik. TEGV eğitim parklarında gerçekleşen etkinlikte, 6 gün boyunca 1.2 çocuğa ağız ve diş sağlığı eğitimi verdik. Gelecek nesillerin çağdaş bir eğitimle büyümesi adına Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ile yapılan ürün işbirliğimiz ile Banat satışlarımızın belli bir miktarını TEGV e bağışlayarak, eğitime destek veriyoruz. Çizgi karakterli ürünler satışınızı ne oranda etkiledi? Maalesef; ağız ve kişisel bakım konusunda oldukça düşük rakamlara sahibiz. Ağız bakımı konusundaki bu durum diş fırça satış rakamalarına da aynı şekilde yansıyor ve bu rakamlar içersinde çocuk fırçaları da aynı şekilde payını alıyor. Çocuklara yönelik yaptığımız birçok sosyal sorumluluk projesi, onlara hitap eden cıvıl cıvıl diş fırçaları ve sevdikleri karakterleri taşıyan lisanslı ürünlerle bu konuda artış sağlamaya elbette yardımcı oluyor. Banat olarak, diş fırçalama alışkanlığını çocukluktan kazandırmayı ve ağız bakımında daha sağlıklı nesillerin yetişmesinde katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Berna ŞENYUVA NALCI Bu ürünlerin çocukların diş sağlığını korumayı özendiren bir yanı var mı? Diş fırçalama, kişisel bakım ve birçok faydalı alışkanlıklar gibi çocuk yaşlarda kazanılacağına inanıyoruz. Pepee ve Keloğlan; çocukların örnek aldığı ve su içmek, diş fırçalamak gibi birçok faydalı bilgileri öğrendikleri karakterler olduğundan biz de diş fırçalarımız ile birçok çocuğa bu alışkanlığı kazanmasında etkili bir işbirliği yaptığımızı biliyor ve onların sağlıklarına katkıda bulunduğumuz için mutlu oluyoruz. Çocuk diş fırçalarımız için sosyal medya üzerinden bize ulaşan birçok ebeveynden ve anne çocuk blogerlarından Banat çocuk diş fırçaları ile ilgili çok güzel yorumlar alıyoruz. Çocuklar diş fırçalarının üzerinde tanıdıkları ve onların dünyasında yaşayan çizgi kahramanları görünce diş fırçalamayı zorunlu bir görev olarak değil, bir oyun olarak görüyorlar. Biz de buradan yola çıkarak onların en sevdiği çizgi kahramanları diş fırçalarımıza taşıyoruz ve onların eğlenerek diş fırçalama alışkanlığı kazanmalarını

25 hedefliyoruz. Özellikle, bardağa takılabilen Red-dot tasarım ödüllü en son çocuk diş fırçamız Acrobat Jr, diş fırçası+diş macunu+bardağı ve kum saati ile tam bir set olarak satışa çıkması ve çocukların bu seti çok severek kullanmasını sağlıyor. 2 dakika ayarlı kum saati ise fırçalamaya teşvik ediyor. Tabii, bu konuda en büyük iş ebeveynlere düşüyor. Ebeveynlerin çocuklarının diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması konusunda bilinçli olması, çocuklarını küçük yaştan itibaren ağız ve diş sağlığı konusunda eğitmesi gerekmektedir. Okullarda da bu konunun üzerinde daha fazla durulması gerekmektedir. Bildiğiniz gibi sağlıksız bir ağız birçok hastalığına davetiye çıkarmaktadır. Çizgi karakterli ürünler yaratırken seçimlerinizi hangi kriterler üzerine kurguluyorsunuz? Çocuklar için diş fırçası tasarlarken her zaman onların en çok sevdiği karakterler ve renkler üzerinden ilerliyoruz. Çocuk dünyasına uygun doğru ürünleri seçebilmek ve üretebilmek için kimi zaman uzun yıllar süren büyük Ar-Ge ve tasarım çalışmaları yapıyoruz. Kart tasarımları, sap üzerindeki görseller kadar markette onlara cazip gelecek sunum stantlarını da büyük özenle tasarlıyoruz. Bugüne kadar kullandığımız çizgi karakterler, çocuklar arasında fenomen olan ve onların her gün ekranda gördükleri karakterler. Aynı karakterleri diş fırçalarında da gördüklerinde diş fırçalamak, çocuklarımız için en az çizgi film izlemek kadar eğlenceli oluyor. Çocuklara yönelik ürünler, üretiminizin yüzde kaçını kapsıyor? Yaptığımız yenilikler, tasarım ödüllü özel Acrobat Jr setimiz ve lisanlı ürünlerimizle her geçen gün büyüyen çocuk diş fırçaları grubumuz, ağız bakım grubumuzun %15-2 si gibi bir paya sahip. Yurt dışında aynı kategoride çocuklara yönelik ürünlerle karşılaştıracak olursak ne seviyedeyiz? Dünyanın her yerinde çocukların eğilimleri aynı olduğundan; yurtdışında da genelde lisanslı ürünler çocukları etkilediğinden ve kullanımını tetiklediğinden; bu şekilde sunuluyor. Ülkemizdeki ağız ve kişisel bakım ürünleri kullanım oranı düşük olması hem çocuk hem de yetişkin ağız bakım ürün satış adetleri etkiliyor. Onun için satış adetleri seviyesi değerlendirildiğinde bayağı geride kalıyoruz. Şu anda en çok ilgi gören hangi karakterli ürününüz? Banat ın çocuklar için ürettiği bütün çocuk diş fırçaları, çocukların ilgisini çekecek ve her çocuğa hitap edecek şekilde rengarenk ve dikkat çekici detaylarla tasarlanıyor. Bu nedenle tüm çocuk diş fırçalarımız perder röportaj çocuklar tarafından oldukça ilgi görüyor. Ama sizin de bildiğiniz gibi günümüzde hemen hemen tüm çocukların ve ailelerin zamanlarının önemli bir bölümü televizyon karşısında geçiyor. Bu nedenle televizyonda gördükleri çizgi kahramanları diş fırçasında görmeleri, o fırçaya olan ilgiyi arttırıyor. Bu durum da, Pepee ve arkadaşlarının olduğu diş fırçası serimizi oldukça ilgi gören bir ürün haline getiriyor. Lisanslı olmasa da set şeklinde satılan Acrobat Jr diş fırçamız da lisanslı ürünler kadar beğeni görüyor ve tercih ediliyor. Çocukların çok seveceği herşeyi ile tam bir diş fırçalama seti olan bu ürünümüz çocuklar arasında doğum günü hediyesi olarak bile veriliyor. Aynı durumu satışına yeni başladığımız Keloğlan serimiz için de öngörüyoruz. Ayrıca Keloğlan diş fırçalarımızın yanında çocukların çok seveceği bir sürpriz de var. Çocukları diş fırçalama alışkanlığına özendirmek amacıyla onların çok sevdiği çiklet aromasını da diş macunlarına ekleyerek, Keloğlan diş fırçaları ile birlikte diş macununu da satışa sunuyoruz. Florür ve Paraben içermeyen çiklet aromalı Keloğlan diş macunlarını 3 yaş üstü çocukların kullanımına uygun olarak ürettik. 214 yılında çocuklar için ne gibi çalışmalarınız olacak? 67 yıldır sektörde yer etmiş bir marka olarak yeni çalışmalarımıza devam edeceğiz. Çünkü biz sürekli değişimi, gelişimi ilke edinmiş bir markayız. 214 yılında da tüketici ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak yaptığımız AR-GE çalışmalarımız doğrultusunda yenilikçi ürünler üretmeye devam ediyor olacağız. Son olarak çocuklar için üreteceğimiz diş fırçalarımızın yansı sıra yine çocuklar için gerçekleştirceğimiz sosyal sorumluluk faaliyetlerine ve projelere de devam edeceğiz. 25

26 araştırma Yasada beklentiler var Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası konusunda tartışmalar devam ediyor 5 ve altında eleman çalıştıran işyerleri için iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma uygulaması 1 Ocak 214 te resmen başladı. İşyerlerinin sınıfına göre kademeli olarak uygulanan yasa, radikal değişiklikler içermesi nedeniyle tartışma konusu oldu. Elemanonline.net in yaptığı anket ise yasa konusundaki farklı görüşleri ortaya koydu. Yaklaşık 8 bin şirket yetkilisi arasında yapılan ankette katılımcılara Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası sizce çalışma ortamının sorunlarını çözebilecek mi? sorusu soruldu. Katılımcıların yüzde 48 i kısmen cevabını verirken, yüzde 38 i hayır ve yüzde 14 ü ise evet dedi. Anket sonuçlarını yorumlayan Elemanonline. net Genel Müdürü Özlem Demirci Duyarlar, ankete göre yasaya tam desteğin yüzde 14 ler seviyesinde kaldığını söyledi. Yasanın çalışanları güvence altına alması nedeniyle birçok açıdan faydalı olacağını belirten Duyarlar, ancak işverenler nezdinde yasanın yaptırımları tam bilinmediği için kafa karışıklığı yarattığını açıkladı. Duyarlar, Özellikle en çok tartışılan konulardan biri olan yasa gereği iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu, KOBİ ler açısından ciddi bir maliyet artışı olarak yorumlanıyor, KOBİ ler nezdinde zorlayıcı görülüyor şeklinde konuştu. Yasa kapsamında yeni yıldan itibaren işyeri hekimi ve iş yeri güvenliği uzmanı bulundurmayan firmaları 1 TL den 8 bin TL ye kadar para cezası bekliyor. Duyarlar, Elemanonline. net de aday profilimize baktığımızda ise iş güvenliği uzmanı sayısında ciddi bir artış gözlemliyoruz. 212 yılında 8 bin 75 iş güvenliği uzmanı özgeçmişi bulunurken, 213 yılında kayıtlı iş güvenliği uzmanı özgeçmiş sayısı 2 bini buldu dedi. Perakendeye ilgi arttı Kariyer.net Perakende Sektör Analiz Raporu açıklandı yılında 48 bin seviyesinde olan Perakende Sektöründeki ilanlara başvuran aday sayısı 213 yılına gelindiğinde %41 artarak 679 bin seviyelerine yükseliyor. Yıllara göre yaşanan bu artış değerlendirildiğinde adayların bu sektöre gösterdiği talep net olarak gözlemleniyor.rapora göre Perakende Sektöründe en çok başvuru alan ilk 5 pozisyon ve en çok ilan yayınlanan ilk 5 pozisyon sıralamasında Satış Danışmanı pozisyonu 213 te diğer pozisyonları geride bıraktı. İkinci sırada en çok başvuru alan pozisyon Kasiyerlik oldu. Bunu Mağaza Satış Danışmanı ve Mağaza Müdürü pozisyonları takip etti. Analiz sonuçlarında en çok yaş arasındaki çalışanlar sektör ilanlarını takip ediyor. İlanlara başvuran adaylar içinde tecrübesiz adayların başvuru oranı 213 yılında geçmiş yıllara göre 6-1 yıl tecrübe sahibi adayların başvuru oranlarının düştüğü ortaya çıkıyor. Kadınlar için yayınlanan ilanların %68 ine kadınlar, %32 sine ise erkekler başvuruyor. İlan tecrübe yılı karşılaştırmasında, 1 2 yıl tecrübe isteyen ilanlar dikkate alındığında; belirtilen yıl tecrübesine sahip adayların, tüm başvuruların yalnızca yaklaşık %2 sini oluşturduğu gözlemleniyor. Diğer dikkat çeken sonuç da 11 ve üstü tecrübeli adayların 3 5 yıl tecrübe isteyen iş ilanlarına başvuruda bulunup şansını denemesi. Tecrübeli veya tecrübesiz adayların iş başvurusu yaparken ilanda aranan tecrübeye dikkat etmemesi, ilgisiz başvuruda bulunması işe olan ihtiyaçtan kaynaklanıyor.

27 Perakende pazarı büyüdü Deloitte Türkiye Tüketim Endüstrisi Lideri Özgür Yalta, perakende pazarına ilişkin geçtiğimiz yıl ortaya çıkan rakamları açıkladı Global perakende pazarı 213 ü yüzde 2,2 lik bir büyüme ile tamamlayarak 16,6 trilyon dolara ulaştı. Türkiye perakende sektörünün 213 te bir önceki yıla kıyasla yüzde 3,9 luk bir büyüme oranı ile 311 milyar dolara ulaştığını tahmin ediyoruz Deloitte Türkiye Tüketim Endüstrisi Lideri Özgür Yalta, global perakende pazarının 213 ü yüzde 2,2 lik bir büyüme ile tamamlayarak 16,6 trilyon dolara ulaştığını söyledi. Yalta, global perakende pazarının 213 ü yüzde 2,2 lik bir büyüme ile tamamlayarak 16,6 trilyon dolara ulaştığını, yiyecekte büyüme oranı yüzde 3,1 iken, yiyecek harici perakendede ise bu oranın yüzde 1,3 olarak gerçekleştiğinin tahmin edildiğini kaydetti. Türkiye perakende sektörünün 213 te bir önceki yıla kıyasla yüzde 3,9 luk bir büyüme oranı ile 311 milyar dolara ulaştığını tahmin ettiklerini belirten Yalta, yiyecekte büyümenin yüzde 2,3, yiyecek dışı perakendede ise yüzde 5,6 olduğunun öngörüldüğünü dile getirdi. Artan harcanabilir gelir ve olumlu ekonomik gelişmelerin, tüketicilerin isteğe bağlı harcamaları artırmalarında, daha az tasarruf etmelerinde ve tüketici yaşam tarzlarının değişmesinde etkili olduğunu vurgulayan Yalta, sözlerine şöyle devam etti: En yüksek gelir ve harcama oranına sahip olan orta sınıf her geçen yıl büyüyor. 213 ten itibaren orta sınıfa her yıl bir milyon yeni kişinin eklenmesi bekleniyor. Artan şehirleşme ve kadın çalışan oranı ile hane halkı küçülüyor; evlenme, çocuk yapma yaşı büyüyor ve çocuk sayısı azalıyor. Aile fertleri azalırken gelirin artması daha çok harcanabilir gelir oluşmasını sağlıyor. Kredi kartı penetrasyonundaki artış ve kredi kartıyla taksitle ödeme olanakları, tüketicilerin gelirleri yetmese bile borçlanarak daha fazla harcayabilmeleri için fırsat oluşturuyor. Hızla artan AVM sayısı ile birlikte büyüyen organize perakende oranı ve yeni markalar da büyümenin artmasında önemli bir etken. Türkiye nin iyileşen sosyoekonomik durumunun yanında, Türkiye deki yaşam tarzının Ortadoğu ve Afrika bölgelerinde etkisinin artması ile birlikte Türkiye ye gelen turist sayısı ve buna bağlı olarak harcama oranları da her geçen yıl, özellikle giyim ve ayakkabı kategorisinde artıyor ve perakendedeki büyümeyi tetikliyor. Yalta, artan harcanabilir gelire rağmen, Türk tüketicilerinin fiyat hassasiyetinin halen çok yüksek olduğunu ve bu nedenle tüketicilerin indirim ve promosyonlara çok duyarlı olduklarını söyledi. perder araştırma Yalta, 199 lı yılların sonlarında ve özellikle 21 krizini avantaja dönüştürerek popülerliklerini artıran indirim perakendecilerinin hızlı büyümelerinin gelecek yıllarda da devam etmesinin beklendiğini aktardı. Perakende sektörünün bu yıl geçen seneye göre yüzde,3 büyüyerek 312 milyar dolara ulaşmasını beklediklerini vurgulayan Yalta, Son dönemdeki politik türbülans ve seçim dönemine girilmiş olması, tüketici güven endeksi üzerinde olumsuz etki yapacaktır. Ayrıca kredi kartı kullanımı ve taksit düzenlemesinin de sektör üzerinde bir miktar negatif etkisi söz konusu olacaktır şeklinde konuştu. Yalta, trendlerde olağanüstü bir nedenden dolayı bir kırılma olmadığı takdirde, kısa vadede sektör zorlu bir yoldan geçecek olsa da özellikle organize perakende için orta ve uzun vade pozitif bir beklenti içinde olduklarının altını çizdi. Elektronik Perakende Sektörü ile ilgili değerlendirmelerde de bulunan Yalta, Türkiye de geniş bant internet abone sayısının 28 den beri beş buçuk kattan fazla büyüyerek 213 ün üçüncü çeyreğinde 33,7 milyona ulaştığını belirtti. 27

28 serbest köşe Acil eleman aranıyor! 28 Yılmaz PEKMEZCAN Akademisyen İlk ve ortaöğretimde maalesef insanımızı olgunlaştıramıyoruz. Çıktı kalitemizi kontrol edemiyoruz ya da etmiyoruz. Sonuçlarla kimse ilgilenmiyor. Sadece nicelik olarak rakamlarla ilgileniliyor. Ve en önemlisi de mesleğe yönelik yeterli ve kalıcı hiçbir çözüm arayışımız olmadığı gibi maalesef mevcut uygulamalar ise SOS veriyor. Son yıllarda ülkemizin hemen hemen tüm sektörlerinde en çok baş gösteren sorunudur eleman bulamamak. Aslında tam olarak elemanda değil; sanırım nitelikli eleman asıl sorunda. Bu konunun yalnızca bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde başlı başına bir sorun olduğunu düşünürdüm. Almanya ekonomi bakanının yaptığı açıklamaları duyunca açıkçası şaşırmadım da değil. Çünkü Almanya özellikle gelişmiş batı içerisinde özellikle sanayi sektörlerinde nitelikli ara eleman konusunda en iyi çözümleri üretmiş ve uygulamış olan bir ülkedir. Özellikle ortaöğretimin sonunda her vatandaşının koluna adeta bir altın bilezik takarak mezun eden ve sanayi ile adeta iç içe eğitim süreçlerini geliştiren bir ülke konumunda. Bizdeki Meslek Liseleri ve Meslek Yüksekokulları benzeri yapıların tartışmasız en iyi modellerinin bulunduğu ve en iyi uygulamalarına sahip en iyi ülke Almanya dır. Kısaca Almanya eğitim sistemine bir göz atalım: Almanya da okula devam mecburiyeti 6 yaşını doldurmuş çocuklar için başlar ve 18 yaşına kadar sürer. Tam gün okula devam mecburiyeti; Baden-Württemberg, Bayern, Hamburg, Hessen, Niedersach- sen, Mecklenburg-Vorpommem, Rheinland-Pfalz, Saarland, Sachsen, Sachsen-Anhalt, Schleswig-Holstein ve Thüringen eyaletlerinde 9 yıl; Berlin, Brandenburg, Bremen ve Nordrhein-Westfalen eyaletlerinde 1 yıl olarak uygulanmaktadır. Almanya da ilköğretimin 1. kademesi 4 yıldır. Ancak, Berlin ve Brendenburg eyaletlerinde 6 yıldır. İlköğretimin 4. sınıfından (Grundschule) sonra öğrenciler, yetenek, ilgi ve başarılarına göre öğrenimlerine Hauptschule, Realschule, Gesamtschule veya Gymnasium dan başlamak suretiyle 15 yaşını dolduruncaya kadar öğrenimlerine devam etmek zorundadırlar. Bu okullar arasında, öğrencilerin başarı durumlarına göre yatay geçişler yapılabilmektedir. Tam gün zorunlu eğitimden sonra genel öğrenime devam etmek istemeyen her Alman vatandaşı, 18 yaşını dolduruncaya kadar öğrenimine yaygın meslekî eğitim kurumlarında devam etmek zorundadır. Eğitim sistemi ana hatlarıyla İlköğretim, Ortaöğretim ve Meslek Okulları olarak ayrılır. Meslek okullarına daha ortaöğretim kısmından itibaren yetenekleri belirli konularda ön plana çıkan öğrenciler yönlendirilerek en az 3 yıllık bir eğitim sonrasında uzmanlık elde edebilmektedirler. Ortaöğretim birinci ve ikinci basamak olarak ayrılmakta, yalnızca ilk basamakta beş (5) farklı okul tipi bulunmakta. Ve bu okullara öğrenciler tamamıyla fiziksel ve zihinsel yetenekleri başta olmak üzere eğitim sürecinde göstermiş oldukları başarı durumlarına göre yönlendirilerek liselere oradan da Olgunluk Sınavını ( Abitur) başarıyla tamamlayan öğrencilerin herhangi bir sınava tabi tutulmadan Almanya daki yüksekokul ve üniversitelere kayıtları yapılabilmektedir. Her bir okul tipinden mezun olunduğu takdirde gidilebilecek okullar ile devam edilmediği takdirde seçilebilecek meslek alanları belirlenmiş durumda. Örneğin Realschule lerde genel olarak Almanca, sosyal bilgiler (tarih, politika, coğrafya), matematik, fen bilgisi (biyoloji, kimya, fizik), İngilizce, iş bilgisi (teknik, ekonomi, ev ekonomisi), müzik/ sanat eğitimi/tekstil işleri, din bilgisi ve beden eğitimi dersleri okutulmaktadır. Realschule yi bitirenler, başarılarına göre Berufliches Gymnasium, Gymnasium, Berufsfachschule, Höhere Handelsschule, Fachschule veya Fachoberschule lere gitmektedirler. Realschule yi bitirip öğrenime devam etmeyenler; büro, banka ve devlet dairelerinde görev almaktadırlar. Diğer okulların tamamına göz atıldığında bir kısım okullar zihinsel ve fiziksel olarak gelişimi yeterli olmayan öğrencilere yönelik. Diğer kısımlar ise okulların türlerine göre, tabii ve temel bilimler, sosyal bilimler, yabancı dil, güzel sanatlar, din eğitimlerinin ağırlıkta olduğu okullardan tutunda öğretimi yapılan başlıca otuz adet meslek türünün bulunduğu Berufsbildende Schulen lere kadar çok yönlü mesleki eğitim veren ve meslek adamı yetiştiren okullar mevcut. Almanya da hal bu iken ekonomi bakanlarının Herkes Üniversiteli olmak zorunda değil, Üniversiteli sayısı çok fazla. Bu durumda mesleki alanlarda ihtiyaç duyduğumuz elamanı bulamıyoruz söylemi gerçektende bizim üzerinde çok düşünmemiz gereken bir konu değil mi? sistemine geçiş yaptık belki ama asıl iş sanırım bundan sonrasıydı ama, her zaman olduğu gibi asli işlerimizi ve sorumluluklarımızı unutarak şeklen bir şeyler yaptık ve orada kaldık. Evet ülkemiz gerçektende son on yılda potansiyelini çok artırdı ve gelecek vaat ediyor. Ancak eğitim sistemimiz ciddi sıkıntılarla dolu. Şayet bu konuda öngörülü ve devlet adamlığı vasfı ile acil kalıcı çözümler bulamaz isek bu gelişimimizi sürdürebilmemiz mümkün olmayabilir. Eğitim sistemimiz siyasi konulara alet edilemeyecek kadar önemli. Aslında bana sorarsanız devletin en büyük ve temel üç görevinden bir tanesi eğitim değerleri de sağlık ve savunmadır. Diğer alanlardaki gelişimler olmazsa olmaz ve devlet bir kısmında ise sadece düzenleyici görevini görmelidir. Görebildiğim şu ki; firmalar yana yakıla nitelikli eleman arıyor. Herkes üniversite mezunu olmak istiyor. Hiç kimse hakkında razı değil. Kısa yoldan köşeyi dönme arzusu mevcut. İlk ve ortaöğretimde maalesef insanımızı olgunlaştıramıyoruz. Çıktı kalitemizi kontrol edemiyoruz ya da etmiyoruz. Sonuçlarla kimse ilgilenmiyor. Sadece nicelik olarak rakamlarla ilgileniliyor. Ve en önemlisi de mesleğe yönelik yeterli ve kalıcı hiçbir çözüm arayışımız olmadığı gibi maalesef mevcut uygulamalar ise SOS veriyor. Son söz: Gelecek için Acil Eğitim. Hemen şimdi! Okul eğitimin sonu değil, başlangıcıdır LORD PROUGHAM

29 29

30 pazar Yemeklerin lezzeti, rafların bereketi Son yıllarda üretim çeşitliliğini artırmanın yanı sıra değişik coğrafi bölgelerde üretim olanakları yaratmaya başlayan bitkisel yağ pazarını mercek altına aldık Türkiye de bitkisel yağ sektöründe toplam tohum isleme kapasitesi (ayçiçeği, pamuk, soya) 4.5 milyon ton/yıl düzeyinde bulunmaktadır. Toplam hamyağ işleme kapasitesi ise 3 milyon ton/yıl düzeyinde olup bunun 2 milyon tonu sıvı yağ, geriye kalan 1 milyon tonluk kısmı da margarin üretiminde kullanılmaktadır. Ülkemizde ayçiçeği tarımı daha çok Trakya Bölgesi nde yapıldığından geleneksel olarak ayçiçek hamyağı üreten tesisler eskiden beri bu bölgede yoğunlaşmıştır. Trakya Bölgesi nde yer alan ham yağ üretim tesislerinin büyük çogunluğu baç sistemi esasına göre kurulmuştur. Bu sistem özellikle kuruluş maliyetinin düşük olması nedeniyle tercih edilmektedir. Modern kontinü ekstraksiyon üretim ni kullanan tesis sayısı, patlamalı tesislere göre az olmakla birlikte bunlar nispeten daha büyük kapasitelere sahiptir. Tesislerde üretilen ana mal olan ham ayçiçek yağının kalitesi açısından bu iki teknoloji arasında bir fark bulunmamaktadır. Ancak bu prosesde yan ürün olarak elde edilen küspe kalitesinde farklılık göze çarpmaktadır. Baç sistemi ile üretim yapan tesislerde, isleme öncesi kabuk ayırımı yapılmadığından küspenin protein oranı düşük, selüloz oranı yüksek olmakta, ayrıca yüksek rutubet ihtiva etmektedir. Öte yandan kontinü sistemlerde daha kontrollü üretim yapılabildiğinden istenen kalitede küspe üretimi mümkündür. Yağlar, karbonhidratlar ve proteinler gibi insan vücudu için yaşamsal değeri olan ve insanların beslenmesinde önemli yer tutan temel ihtiyaç maddelerinden biridir. Özellikle doymuş yağ oranlarının düşük olması, hücre yapısı için gerekli olan serbest yağ asitlerini içermesi ve insan vücudunda A,D,E,K gibi yağda eriyen vitaminleri çözmesi gibi özellikleri ile bitkisel yağlar, insan sağlına katkıları ve yüksek besin değerine sahip olmaları bakımından ayrı bir yere sahiptir. Rafine bitkisel sıvı yağ üretimi, zeytin yağı dışındaki çok sayıda bitkisel kökenli rafine sıvı yağ türünü kapsamaktadır. Söz konusu yağ türleri, tohum yağları olarak da anılmaktadır. Zeytinyağı üretimi ise Bitkisel Yağ ve Mamulleri Sanayii nin diğer bir alt konusu olarak ayrılmaktadır. Gıda Kodeksi Yemeklik Rafine Bitkisel Yağlar Standardı nda, ülkemizde üretime konu olmayanlarla birlikte toplam 17 değişik yağ türü yer almaktadır. Ancak bu raporun konusu, Türkiye de üretilen ve yaygın olarak kullanılan bitkisel kökenli (zeytinyağı dışındaki) sıvı ya ğ çeşitleri ile sınırlandırılmıştır. Bitkisel sıvı yağlarla ilgili olarak ortaya konulması gereken önemli bir konu ham ve rafine yağ ayrımıdır. Ham yağ, tohum yağlarının üretiminde kullanılan yağlı tohum çesitlerinin esas olarak, presleme ve ardından hekzan ekstraksiyonu işlemlerinden geçirilmesi suretiyle elde edilmektedir. Ham yağlar değişik miktarlarda yağ dışı yabancı maddeler içerirler. Bu maddeler sırasıyla; fosfolipidler, reçineler, renk veren pigmentler, aldehit ve ketonlar, serbest yağ asitleri, hidrokarbonlar, steroller ve tokoferollerdir. Bu maddelerin miktarı yağlı tohumun cinsine, tohumun depolanma sartlarına ve tohumun islenmesinde uygulanan proseslere baglı olarak çok büyük degiskenlik gösterir. Rafine yağlar ise söz konusu ham yağların rafinasyon işleminden geçirilmiş halidir. Rafinasyon işlemi, yağ dışı yabancı maddelerin yağın trigliserid yapısına ve tokoferollere mümkün olduğunca en az zarar verecek şekilde yağdan uzaklaştırılarak yağa tüketilebilir özellikler kazandırma seklinde ifade edilebilir. Diğer bir ifade ile tohum yağlarının tüketime sunulmadan önce arındırılması etabıdır. Bu grup içerisinde yer alan ve ülkemiz rafine sıvı yağlar sektörü açısından önemli olan yağ çeşitlerinı sırayla ele alırsak: Ayçiçeği yağı, yağ oranı %39-45 arasında değişen Helianthus annuus bitkisinin tohumlarından elde edilen bir yağdır. Dünyada ayçiçeği ekimi yapılan başlıca ülkeler; Rusya, Ukrayna, Arjantin, Macaristan, Fransa, İspanya, Hindistan ve Türkiye dir. Ülkemizde özellikle Trakya ve Marmara bölgelerimizde ayçiçeği bitkisinin tarımı önemli bir yer tutmaktadır. ayçiçeği yağı, rafine edilmek suretiyle likit olarak tüketilebildiği gibi, margarin üretiminde hammadde olarak da yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Ayçiçek yağı %15 doymuş, %85 doymamış yağ asidi içermekte; doymamış yağ asitlerinin %14-43 ünü oleik asit, %44-75 inide linolenik asit oluşturmaktadır. Açık sarı renkli olan ayçiçek yağının üretiminde çözgen ekstraksiyonu işleminden sonra elde edilen yağsız küspe, yan ürün olarak hayvan yemi üretiminde kullanılmaktadır. Yüksek protein içeriği nedeniyle ayçiçeği küspesi oldukça değerli bir yan üründür. Ayçiçeği yağının içerdiği yağ asitlerini, genetik yapı, ekim tarihi, yetiştirme bölgesi ve iklim koşulları, hasat tarihi ve bitkinin beslenme durumu belirlemektedir. Ülkemizde fiyatının düşüklüğü ve üretim fazlalığı nedeniyle en çok tercih edilen yağ olan ayçiçek yağı, dünya sıralamasında ise soya ve palm yağından sonra en çok üretilen ve tüketilen üçüncü yağdır. Pamuk yağı, pamuk bitkisinin çiğit olarak bilinen tohumlarından elde edilen, karakteristik tadı ve kokusu olan, oldukça koyu renkli bir yağdır. Ülkemizde pamuk yağı genellikle margarin hammaddesi olarak 3

31 katı yağ üretiminde kullanılmaktadır. Pamuk yağının sıvı yağ seklinde kullanımı ise yöresel düzeyde ve Çukurova ve Batı Karadeniz Bölgesi ile sınırlıdır. Pamuk yağı %13-44 oleik ve %33-58 linoleik asit içerdiği için oleik-linoleik asit grubu yağlar arasında yer almaktadır. Bitkisel kaynaklı yağların sabunlaşmayan maddeleri arasında yer alan en önemli bilesen, antioksidan etkisi nedeniyle tokoferollerdir. Ham pamuk yağı dogal tokofrollerce epeyce zengin bir yağdır. Ancak dogal tokoferoller rafinasyon islemi sırasında tahrip oldukları için ham pamuk yağının, rafine pamuk yağı ile karşılaştırıldığında oksidasyon stabilitesi daha yüksektir. Soya yağı, %18-2 oranında yağ içeren soya fasulyesi tohumlarından elde edilir. %4-11 linolenik, %44-62 oranında da linoleik asit içeriği ile soya yağı, linolenik yağlar arasında yer almaktadır. Soya yağının toplam doymuş yağ asidi içeriği ise %9-2 arasında değişmektedir. Diğer bitkisel kökenli yağlar gibi kolesterol ile ilgili herhangi bir madde içermeyen soya yağı, önemli miktarda protein ihtiva etmektedir. Soya proteinlerinin kalp hastalıkları ve kanser gibi birçok kronik hastalıklarla savaşmada önemli bir rol oynadığı, tüm uzmanlarca dile getirilmektedir. Bu özelliklerinden dolayı dünyada geniş sayılabilecek bir tüketici kitlesine sahip soya yağının toplam üretim miktarı, 15 milyon ton civarında bulunmaktadır. Amerika ve Avrupa da toplam sıvı yağ pazarının %5 sini soya yağı oluştururken, bu oran Kanada da %8 seviyesine ulaşmaktadır. Palm yağı, Elaeis guineensis olarak bilinen ve Malezya, Batı ve Orta Afrika ile Endonezya da ekimi yaygın olarak yapılan yağlı meyvenin pulp kısmından (yağ oranı %5) elde edilen bir yağdır. Meyvenin çekirdeğinden elde edilen ve laurik asit içeriği (%4-52) yüksek olan yağ ise palm çekirdeği yağı olarak bilinmektedir. Palm meyvesi özellikle hasat ve isleme sırasında kuvvetli enzimatik hidroliz reaksiyonlarına maruz kaldıgı için bazı durumlarda palm yağının serbest yağ asidi içeriği %5 ye kadar yükselebilmektedir. İyi kaliteli meyvelerden elde edilen palm yağının bile serbest yağ asidi içeriği diğer bitkisel kaynaklı yağlardan daha yüksektir. perder pazar Mısır yağı, mısır tanelerinden nisasta ve glukoz şurubu üretimi sırasında yan ürün olarak ortaya çıkan mısır rüşeyminden elde edilmektedir. Mısır rüseymininin yağ içeriği %17, protein içeriği ise %12 civarındadır. Mısırözü yağı, %19-49 arasında degisen oleik asit, %34-62 arasında değişen linoleik asit içerigi ile oleik-linoleik grubu yağlar arasında yer almaktadır. Başlıca doymuş yağ asidi ise yaklaşık %1 ile palmitik asittir. Mısırözü yağının trigliserid yapısının önemli kısmını ise 4, 42, 44, 46 ve 48 karbonlu trigliseridler olusturmaktadır. Ham mısırözü yağı diger bitkisel kaynaklı yağlara kıyasla önemli miktarda fosfatidler (%1-3), steroller (en az %1) ve serbest yağ asitleri (en az %1.5) içermektedir. Ham yağ olarak ithal edilerek rafinasyan ve vinterizasyon islemlerinden sonra piyasaya sürülen mısırözü yağının, yurtiçi sıvı yağ pazarında yaklaşık %12-13 lük pay ile ayçiçeği ve zeytinyağından sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Kanola Yağı, Kolza bitkisinin %3-42 oranında yağ içeren tohumlarından elde edilmektedir. Tüm sıvı yağlarda doymamış yağ oranı yüksek olmakla birlikte bu yağlar arasında doymamış yağ oranı %93 ile kanola yağı, ilk sırada yer salmaktadır. Ayçiçek yağının kullanıldığı her yerde kullanılabilen kanola yağı, lezzet olarak da ayçiçekle benzerlik göstermektedir. Fiyat avantajı ve sağlıklı oluşu nedeniyle kanola yağı, dünya pazarlarında geniş bir yer bulmaktadır. 31

32 pazar Ayçiçek yağı başı çekiyor Türkiye de yıllık olarak tüketilen yaklaşık 1 milyon ton likit bitkisel yağın 8 bin tonu ayçiçeği yağı, geri kalan kısmı da kanola ve mısır yağı olup, son yıllarda mısır yağı tüketimi düşüyor 28 Şubat 1975 te kurulan Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği, yağlı tohum kırıcıları, kırıcı rafinatörler, rafinatörler, rafinatör/ margarinciler ve sadece margarin üreticilerinden oluşmaktadır. Derneğin amacı, üyelerinin hak ve menfaatlerini koruyacak şekilde dayanışma tesis ederek, Türkiye deki bitkisel sıvı ve katı yağ talebini yerli üretim ile karşılamak. Üye sayısı, çoğunluğu sıvı yağ üreticisi olmak üzere toplam 55 firmaya ulaşmış durumda. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri Dr. Hüseyin Büyükşahin Ayçiçek yağı ile ilgili sorularımızı yanıtladı. Ayçiçek yağı pazarındaki trendler, fırsatlar ve tehditler nelerdir? Türkiye, ayçiçek yağında ithalatçı mı ihracatçı mı? Ayçiçek yağı pazarındaki en büyük tehdit hammadde yönünden dışarıya bağımlı olmamızdır. Sektör olarak ihtiyaç duyulan yağlı tohum ve ham yağın %7 i ithal edilmektedir. Son yıllarda Ukrayna, Rusya vb. Karadeniz ülkelerinde kendi sanayilerini kurduklarından artık yağlı tohum yerine ara ürün olan hamyağ ihracatını teşvik etmekte, ürettikleri yağlı tohumları kendileri işlemektedirler. Bu ülkeler rafineri tesislerini de kurmakta olduklarından önümüzdeki birkaç yıl içerisinde hamyağ yerine ambalajlı rafine edilmiş son ürün sunacaklardır. Tedbir alınmadığı takdirde sektörümüz için en büyük tehdit budur. Ülkemizde Ayçiçeği yağı tüketimi güçlenerek daha da artması beklenirken mısır yağının düşüşünün devam edeceği, kanola yağının da aynı seviyelerde kalacağı beklenmektedir. Son yıllarda likit yağ olarak zeytinyağı tüketimi artmış, kişi başı tüketimi 1,5kg/yıl a çıkmıştır. Türkiye de ayçiçeği yağında ithalatçı durumdayız. Şöyle ki yaklaşık 8bin ton ayçiçeği yağının 5-55bin tonu yerli üretimden karşılanmakta geri kalan ihtiyaç yağlı tohum veya hamyağ olarak ithal edilmektedir. Bunun dışında ülkemiz Ayçiçek yağı ihraç etmekte ancak ihracat Dahilde İşleme Rejimi kapsamında büyük ölçüde hamyağ ithal edilerek gerçekleşmektedir. 213 yılı 11 aylık döneminde 565 bin ton ayçiçeği hamyağı ithalatı ve 595 bin ton ayçiçeği tohumu ithal edilmiş, iç tüketim dışında 51 bin ton ayçiçeği yağı ihraç edilmiştir. Ayçiçek yağının ülkemizde yıllık kişi başı tüketim miktarı ne kadar? Yurt dışı tüketim miktarı ile karşılaştırır 32 mısınız? Ülkemizde kişi başı bitkisel yağı tüketimi 21kg/yıl dır. Bu rakam gelişmiş ülkelerde kişi başı 3-35 kg/yıl civarındadır. Dünya ortalaması ise kişi başı 15kg/yıl dolayındadır. Almanya da kişi başı bitkisel yağ tüketimi 39kg/yıl, A.B.D. ve İspanya da 3kg/ yıl, İngiltere de ise 29kg/yıl dır. Görüldüğü gibi dünya ortalamasının üzerinde, gelişmiş ülkelerin çok altında bir yağ tüketimimiz bulunmaktadır. Ayçiçek yağı toplam üretim kapasitemiz nedir? Bitkisel yağ sanayi 7 milyon ton faal, 1 milyon ton gayri faal tohum işleme kapasitesi, 4 milyon ton faal,.7 milyon ton gayri faal rafineri kapasitesine sahiptir. Sektörümüzde yıllara göre değişmekle birlikte kırma kapasite kullanım oranı % 55-6 ve rafinasyon tesislerimizde kapasite kullanım oranı %6-65 oranında değişmektedir. Türkiye ayçiçek yağı ihracatı yapıyor mu? 213 yılında ihracat 212 yılına göre 11 aylık dönemine göre %2 oranında artarak 753 bin ton yağlı tohum ve türevleri ihracatına ulaşmıştır. Bu ihracat karşılığında ülkemize yaklaşık 1,1 milyar dolar döviz girdisi sağlanmıştır. Bu toplam ihracatın 51 bin tonu ayçiçeği yağıdır. 97 ülkeye ayçiçeği yağı ihracatı yapan sektörümüz, ihracatın büyük bölümünü Irak a yapılmakta olup, başlıca ihracat yapılan diğer ülkeler sırasıyla Suriye, Lübnan ve İsrail dir. Hükümetin üretime yönelik destekleri var mı? Sektörümüz yağlı tohum desteklemelerine başlangıçtan bugüne kadar olumlu değerlendirmiştir. 213/4463 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeline göre fark ödemesi destekleriyle yağlık ayçiçeği için 24 krş/kg, kütlü pamuk için 5krş/kg, soya fasulyesi için 5krş/ kg, Kanola için 4krş/kg, Aspir için 45krş/ kg ödenmektedir. Ancak sektör olarak insanımızın tükettiği 1 milyon ton likit bitkisel yağın 8 bin tonunu oluşturan Ayçiçek yağının hammaddesi olan ayçiçeği tohumunun daha fazla desteklenmesi gıda olarak kullandığımız yağ ithalatını azaltacaktır. Dernek olarak görüşümüz ayçiçeği tohumundaki desteklemenin kanola ve aspir seviyesine çıkarılmasıdır. Destekleme primleri gelir rekabetini yağlı tohumlar lehine olacak şekilde verim ve Dr. Hüseyin Büyükşahin Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri parite dikkate alınarak belirlenmelidir. Ayrıca adı üzerinde fark ödemesi olan desteklemelerin dış piyasa ve iç piyasa fiyatlarına göre değerlendirilmeli ve her an müdahale edilebilmektedir. Örneğin içinde bulunduğumuz yıl içerisinde ayçiçeği tohumu fiyatlarının aşırı düşmesi karşısında fark ödemesi, diğer bir ifadeyle destekleme primi, miktarının artırılması ve yağlı tohum üreticinin fiyat düşüşünden dolayı mağduriyetinin önlenmesi sağlanmış olacaktır. Ancak bu tür uygulamalarla fiyat düşüşünden dolayı üretimin azalması önlenmiş olur. Ayçiçek yağı pazarında yeteri kadar oyuncu var mı? Ülkemiz ayçiçeği yağı pazarındaki aktörler modern tesisleri ve yüksek teknoloji ile kaliteli bitkisel yağlar üretmektedir. 7 milyon ton kapasiteli kırma sanayimizde 88 adet faal, 22 adet gayri faal toplam 11 tesis vardır. 4 milyon ton kapasiteli rafinasyon sanayimizde 81 adet faal, 19 adet gayri faal toplam 1 tesis bulunmaktadır. Görüldüğü üzere sektörün üretim kapasitesi yeterli olup üretim aşamasında herhangi bir sıkıntı söz konusu değildir. 8 bin ton margarin üretim kapasiteli margarin sektöründe 6 adet firma vardır. Sektörün toplam cirosu 4 milyar dolar civarındadır. Ayçiçek yağı pazarında merdiven altı üretim var mı? Varsa nasıl mücadele ediliyor? Sektörde merdiven altı üretim yok denecek kadar azdır. Daha çok kırma ve rafineri sanayisi dışında dolum tesisi şeklinde görülen merdiven altı üretimin, toplam üretim içerisindeki payı çok düşüktür.

33 Pazarın sıkıntıları neler? Daha öncede belirttiğimiz gibi en büyük sıkıntı hammadde de dışa bağımlı olmaktır. Uzun vadede ülkemiz %7 olan dışa bağımlılığı azaltmak zorundadır. Bu duruma ek olarak yağlı tohum ithalatı yerine, ara ürün bazlı ithalatın artması, ihracatçı ülkelerin başta Rusya ve Ukrayna nın kendi kırma sanayilerini kurmaları ve tohum yerine ham yağ ihracatını teşvik etmeleri, ülkemiz sanayicisi açısından ham yağ ithalatını tohum ithalatına göre avantajlı duruma getirmiştir. Kırma sanayimiz için bu olumsuzluk gelecek yıllarda artarak devam edecektir. Bu nedenle Türkiye mutlaka yağlı tohum üretimini artırmak zorundadır. Gerekli tedbirler alınmaz ise daha öncede ifade ettiğimiz gibi ileriki yıllarda ham yağ bulmakta bile güçlük çekilecek hatta rafine edilmiş ambalajlı yemeklik bitkisel yağ ithal etmek zorunda kalınabilecektir. Yağlı tohum üretiminin artışı için mevcut desteklemelere ilave olarak GAP üretim deseninde ve nadas alanlarında mutlaka yağlı tohum ekimi sağlanmalıdır. Sulama yatırımlarına ağırlık verilmeli, sulanabilir tarım arazisi miktarı hızla artırılmalı, bu alanlarda yağlı tohum ekimi teşvik edilmelidir. Şekerpancarı gibi münavebeli ekim yapılan ürünlerde münavebe döneminde ayçiçeği tohumu ekimi sağlanmalıdır. Ürün fiyatlarının oluşmasında etkili olan lisanslı depoculuk ve borsa devreye sokulmalıdır. Pazar 213 ü nasıl kapattı? 214 hedefi nedir? 213 yılı ekim alanlarındaki artış ve iklim şartlarının da nispeten iyi gitmesiyle ülkemizde rekor ayçiçeği tohumu üretiminin olduğu bir yıl olarak tarihe geçmiştir. Her ne kadar sezon öncesinde 1,5 milyon ton olarak beklenen yağlık ayçiçeği tohumu rekoltesi bir miktar azalarak 1,35 milyon ton olarak gerçekleşmiş olsa da, bu üretim geçtiğimiz yılların çok üzerindedir. perder pazar 214 yılının özellikle ayçiçeği rekoltesi açısından iklim şartları uygun gittiği takdirde aynı bu yıl olduğu gibi olumlu bir yıl olacağı beklenmektedir. 212 yılında oluşan ayçiçeği tohum fiyatlarının üreticiyi memnun etmesi, alternatif ürünlere göre daha iyi para kazandırması, çiftçinin 213 yılında daha fazla alanda ayçiçeği tohumu ekimi yapmasını sağlamıştır. 213 yılında her ne kadar fiyat düşüşü yaşanmış olsa da, verim ve ürün paritesi dikkate alındığında 214 yılında da aynı düzeyde ekim yapılacağı beklenmektedir. 214 yılında yemeklik yağ tüketimi nüfus artışı ve refah seviyesine bağlı olarak az da olsa artacağı beklenmektedir. Sektör ve sektörün temsilcisi Dernek olarak bu konularda gerekli girişim ve çalışmalar yapılmakta, insanlarımızın sağlıklı beslenmesi açısından kaliteli bitkisel yağ tüketmesi ve ülkenin ihtiyaç duyduğu yağlı tohumun yurt içinden karşılaması hedeflenmektedir. Salat Yağ sektörün jenerik markasıdır 193 lu yılların ortalarında kurulan Salat, uzun yıllar yemeklik yağ pazarının en güçlü markası olarak varlık gösterdi. 195 li yıllardan itibaren de ayçiçek yağı denince ilk akla gelen ve Yemeklere tadını, yağa adını veren marka olarak hafızalara kazınan Salat, 8 li yıllarda sektöründe lider konuma ulaştı. Ancak 9 lı yıllara gelindiğinde yaşanan ekonomik darboğaz sonucu üretimine son vermek zorunda kaldı. Bunge Gıda olarak 213 te markayı satın almamızla birlikte yeniden raflarda yerini almaya başladı yılında Amsterdam da kurulan ve bugün dünyada, 5 kıtada, 35 ülkede tarım ürünleri konusunda faaliyet gösteren şirketimiz, dünyanın en büyük gıda şirketleri arasında yer alıyor. Bunge nin ticari faaliyette bulunduğu ülkelerdeki marka sahibi olma stratejisine baktığımızda, her ülkede, ya pazarın beklentilerine ve tüketicilerin tercihlerine en uygun olacak markayı yaratma ya da var olan bir markayı satın alma şeklinde olduğunu görüyoruz. Türkiye de kendi markamıza sahip olmaya karar verdikten sonra öncelikli olarak tüketiciye yönelik pazar araştırmaları gerçekleştirdik. Yaptığımız araştırmalar sonrasında gördüğümüz en önemli sonuç; tüketicilerin tanıdıkları, bildikleri, güvendikleri markayı öncelikle tercih etmeleriydi. Bununla birlikte Salat demek ayçiçek yağı demekti ve tüketiciler bu kategoride ürünü Salat ile bağdaştırmışlardı. Elde ettiğimiz bu sonuçlar, Bunge olarak Salat markasını satın almamızda etkili oldu. Kategorisine ismini vermiş marka Kategorisinde jenerik isim olmuş ve yağa adını vermiş bir marka olan Salat ı, bu pazarda kalite, lezzet ve doğallık ile markanın sahip olduğu mirasa uygun biçimde konumlayacağız. Türkiye deki 2 tesisimiz ve 3 çalışanımız ile gerek iç piyasadan, gerek ithal ettiğimiz yağlı tohumları, sektörün ihtiyacına uygun olarak işliyoruz ve dağıtımını gerçekleştiriyoruz. Trakya Lüleburgaz da, yağlı tohum işleme, rafinasyon ve dolum sürecinin entegre olarak çalıştığı tesisimizle hizmet verirken İzmir Aliağa daki tesisimizde de yağlı tohumları işliyoruz. Bunların yanı sıra, yağlı tohumlardan elde edilen küspeleri sektörde faaliyet gösteren beyaz et ve yumurta üreticileriyle yem fabrikalarına satıyoruz. Bulunduğumuz sektördeki en büyük tedarikçi konumundayız. Türkiye sıvı bitkisel yağı pazarı her sene büyüyen ve toplam bitkisel sıvı yağ tüketiminin yüzde 82 sini Ayçiçek yağı olarak tüketen bir pazardır. Bu pazarda nihai tüketicilere sağlık ve kaliteyi birleştirip ihtiyaçlara uygun ürün sunduğunuz sürece markanız başarılı olacaktır. Yüksek teknolojiye sahip Trakya ve İzmir deki tesislerimiz, yılda 5. metrik ton ayçiçeği işleme kapasitesine sahip olup, tesislerimizde yıllık 2. metrik ton ayçiçek yağı rafine kapasitesi var. Fuat Tütüncü Bunge Gıda Satış ve Pazarlama Direktörü İhracatta ve ev dışı tüketimde de payını artırıyor Salat markamızı öncelikle doğal hinterlandımız olan komşu ülkeler ve Ortadoğu pazarına ihraç etmeye başlamış bulunuyoruz. Öncelikli hedefimiz iç piyasa olmakla birlikte orta vadede Salat ı bulunduğumuz coğrafyada en çok tercih edilen marka yapma yolunda kendimize hedef çizmiş durumdayız. Tüketicilerimize Modern ve Geleneksel Kanallar olarak 2 çatı altında oluşturduğumuz satış yapımız ile ulaşıyoruz. Ulusal ve yerel zincirlere direkt ulaşıyoruz. Bölge yapılanmamız paralelinde distribütör 33

34 pazar sistemimiz de, Salat ı her satış noktasına ulaştırmak için çalışıyor. Bunun yanısıra B2B sistemi ile 1 lt ve 18 lt ambalajlarla hem ev dışı tüketime, hem de endüstriyel kullanıma yönelik dağıtım stratejisi oluşturmuş durumdayız. Ayçiçeği sektörüne baktığımız zaman Marmara Bölgesi, tüketimin yüzde 4 düzeyindeki payı ile liderliği elinde bulundurmaktadır. Marmara Bölgesi nin ardından eşit tüketim payları ile diğer bölgelerimiz gelmektedir. Salat markamızı ulusal marka olarak konumlandırmış bulunuyoruz. Dolayısıyla ülkemizin her bölgesinde markamızı en çok tercih edilen marka haline getirmek hedefimiz bulunmaktadır. Gıda sektörü, güvenin ve kalitenin en önemli olduğu sektörlerin başında geliyor. Gıda maddelerinin temizliği ve kalitesi, tüketicilerin bilinçlenmesiyle her geçen gün daha da önem kazanıyor. Gıda güvenliğiyle ilgili birçok yönetmelik ve gıda kodeksi bulunmakta, ülkemizde kurulu bulunan tüm Ayçiçek yağı üretim tesisleri Tarım Bakanlığı tarafından düzenli olarak denetlenmektedir. Bunun yanı sıra bitkisel yağ sanayisinde faaliyet gösteren iş adamlarıyla ve üyesi olduğumuz Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği kanalıyla da üretim ve kaliteye yönelik her türlü iyileştirme çabalarını desteklemekteyiz. Sektörün büyümesine katkı sağlıyor Türkiye de gerek hızlı nüfus artışı ve gerekse kişi başına artan tüketim sonucu bitkisel yağ tüketiminde sürekli bir artış gözlenmektedir. Ülkemizin yıllık toplam bitkisel rafine yağ gereksinimi 1 milyon metrik ton kadar olup buna karşılık Türkiye nin yıllık yağ üretimi bu rakamın ancak yarısını karşılayabilmektedir. Türkiye yağlı tohum yetiştirilmesi bakımından çok uygun bir ülke olmasına rağmen, her türlü yağ bitkisinin üretimi, tahıl üretimine göre geri planda kalmıştır. Dolayısıyla, hammaddede dışa bağımlılık yaşanmakta ve ülkemizde, her yıl bu açığı kapatacak bitkisel ham yağ ile yağlı tohum ithalatı yapmaktadır. Yağlı tohumda üretimin artması için yağlı tohum bitkilerin ekim alanları genişletilmeli, devlet desteğinin ana hedefi üretimi yönlendirme olmalıdır. Ülkemizin yağ konusunda dışa bağımlılıktan kurtulması, güven ve istikrar ortamında serbest rekabet şartlarında sektörün büyümesi ve yeni yatırımların gelmesinin, bütün bu politikaların uygulanmaya başlamasıyla hayata geçeceğine inanıyorum. Salat ın lansmanını 213 yılının son aylarında yaptık. Şu an ayçiçek, kanola ve mısır yağından oluşan ürün portföyümüzle tüketicilerimize ulaşıyoruz. Önümüzdeki yıl hem Sızma hem de Riviera zeytinyağını ürün çeşitlerimiz arasına eklemeyi hedefliyoruz. Orta vadeli hedefimiz, Salat ı bulunduğumuz coğrafyada en çok tercih edilen marka yapma yolunda ilerlemek. Uzun vadeli hedefimiz ise, Salat ı bir dünya markası haline getirmek. Bunun yanı sıra Bunge olarak her zaman hedefimiz, faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda lider olmak. Dolayısıyla Salat markamızla bu sektörde çok kısa bir sürede arzuladığımız hedeflerimize ulaşacağımızı düşünüyoruz. Bizler ikinci olmayı hiç sevmiyoruz. Üretime büyük destek sağladık Hüseyin Çomu Sunar Grup CEO SU Çukurova, gıda sanayinin temel hammaddeleri diyebileceğimiz tarım ürünlerinin üretiminin merkezi konumunda. Çukurova dünyanın en verimli toprakları konumunda, üstelikte ürettiği ürünleri hasat takvimi açısında dünyada ilk üreten bölge konumunda. Çiftçilerimiz Ekosistem içerisinde, 34 dünyadaki her tür ürünü bu bölgede çok başarılı bir biçimde yetiştirebiliyorlar. Gıda sanayii açısından da bu çok büyük bir avantaj diye düşünüyorum. Çünkü biz bu tür ürünleri işliyoruz. Tarım ürünlerini işliyoruz ve gıda haline getiriyoruz. Bunun yanı sıra da ulaşım imkânının, lojistik imkânlarının avantajlı olması da bölgemiz adına oldukça önemli diye düşünüyorum. Gıda sanayi son 15-2 yılda ciddi bir gelişme gösterdi. Bu gelişmede ihracat odaklı çalışmanın payı çok büyük. Artık kapalı ekonomilerde sadece kendi ülkelerine çalışan firmaların uzun ömürlü olmadığını düşünüyorum. Sunar Grup da, 8 de fazla ülkeye hizmet ederek bu trendi doğru görmüş ve başarıyı yakalamış bir firma. Adana daki diğer gıda firmalarının da benzer bir çaba içerisinde olduklarını çok iyi biliyorum. Örnek vermek gerekirse, geçmişte sadece Adana ya ait bir içecek olarak bilinen şalgamımız, önce bütün Türkiye ye yayıldı ve Türkiye de her noktada bulunur hale geldi. Şalgam bugün ise ciddi bir ihracat kalemi haline geldi. Hammaddesi bizim bölgemizde yetişen şalgam, bölgemize özel bir içecektir ama bugün bütün dünya bu güzel ve faydalı ürünü tatma imkanına kavuştu. Doğrusu küresel bakış bunu gerektiriyor. Adana da bütün gıda sanayii bu bakış açışına sahip olmaya başladı. Çukurova nın üretim devi Adana da kurulu olan Elita Gıda nın üretim miktarları dönemsel olarak değişmekle birlikte yağlı tohum kırma kapasitesi yaklaşık 3 bin ton kadardır. Ürettiği ham yağları rafine etme kapasitesi de yaklaşık 275 bin ton kadardır. Rafine edilen yağlarımız ambalajlanarak yurtiçi ve yurt dışı pazarlarda satılmaktadır. 4 kıtada 8 den fazla ülkeye ihraç ettiğimiz

35 ürünlerimiz, toplam üretimimizin yaklaşık %63 üne tekabül etmektedir. Türkiye mısır yağı ihracatının yaklaşık üçte birini biz gerçekleştirmekteyiz. Sunar Grup un planlarından bahsedecek olursak, Elita Gıda da daha özel ve spesifik margarin ürünlerini önümüzdeki seneye devreye sokacağız ve endüstriyel tüketime dönük olarak daha özel margarinler üreteceğiz. Bitkisel sıvıyağda ise ulaştığımız ülke sayısını arttıracağız. Daha fazla ülkeye ulaşacağız ve böylece daha geniş bir insan kitlesine hizmet etmiş olacağız. İhracatta payını her yıl artırıyor Sunar Mısır da ise gıdaya dönük Modifiye Nişasta ürünlerimizin sayısını arttırarak hem ithalatı azaltılmasına yardımcı olmayı hedefliyoruz, hem de yakın coğrafyada özelliklede bizim hedef pazarlarımız olan Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinde bu tür ürünlerin tanıtımını yaparak daha iyi ve daha başarılı hizmet vermek istiyoruz. Bu anlayışla hareket etmemizin bir sonucu olarak Türkiye de ilk kez Sorbitol üretmeye başladık. Bu ürünümüzü de hedef pazarlarda satmak istiyoruz. Sorbitol özel ve çok önemli bir ürün. Düşük kalorili bir ürün olması sebebiyle özellikle sağlık problemi çeken ve obezite sorunu yaşayan insanların kullanabileceği bir ürün. Teknik hammadde olarak ise; gerek gıda sanayi, gerekse de kişisel temizlik ürünleri sanayinin kullandığı bir ürün. Geniş bir yelpazeye hitabeden bu ürünü hedef pazarlara satmak istiyoruz. Bunun gibi özel ürünlerimizin sayısını daima arttırmayı hedefliyoruz. Türkiye nin 223 hedeflerinde tarım stratejik sektör 223 te ülkemize konan çok olumlu ve doğru hedefler var. Devletimize bu konuda müteşekkiriz. Bu hedefler doğrultusunda öncelikle ihracatı 5 milyar dolara çıkartacağız. Bunun yanı sıra kişi başı geliri 25 bin dolara çıkartacağız. Sadece bu rakamları dikkate aldığımızda dahi Sunar Grup un da bugünkü üretim rakamlarını yaklaşık olarak 2,5-3 kat arttırması, ihracat rakamlarını da bugünküne oranla 3 kat arttırması gerekiyor ki, topyekûn bu hedefe ulaşılması noktasında üzerine düşeni yapmış olsun. Bu hedeflerden daha fazlası olur mu, olursa çok daha güzel olur ama asgari hedeftir bu konan rakamlar. Sunar Grup ta bu rakamları benimsemiştir, kendisine hedef olarak koymuştur. Grup şirketleri ve grubun tamamı için stratejik planlarını oluşturmuştur. Bu hedefleri dikkate alarak öncelikle bütün şirketlerde ürün gamını ve ürün çeşidini arttırmak üzere AR-GE birimine ciddi yatırım yaptık geçtiğimiz yıllarda. Sunar Grup ta AR-GE perder pazar biriminin temel vazifesi, grubun hâlihazırda kullandığı hammaddelerle ürettiği ürünleri daha inovatif ürünler haline getirmek ve bu ürün yelpazesine aynı hammaddelerle yeni ürünler eklemektir. Bu yaklaşım bize Türkiye de ilk kez üretilen ve düşük kalorili bir ürün olan Sorbitol ürünümüzü kazandırdı. 223 hedefleri arasında yer alan 5 milyar dolarlık ihracat hedefini yakalamak adına üzerimize düşeni gerçekleştirmek için mevcut ürünlerimizin, mevcut pazarlarda olabildiğince payını arttırmak ve yeni pazarlara açılmak gerektiğine inanıyoruz. Takdir edersiniz ki mevcut pazarlarda çok büyük bir pay artışı mümkün değil. Çünkü ürettiğimiz ürünler pazarlarda bilinen ürünler ve belli paylaşımlara tabii ürünler. Ancak rakiplerimizin pazar paylarını tamamen almak gibi bir agresif tutum içerinde değiliz. Bunun yerine yeni pazarlara, daha önce gitmediğimiz pazarlara, bizi hiç tanımayan pazarlara giderek buralarda pay almayı daha stratejik, geleceğe daha fazla dönük, büyüme odaklı ve daha yetkin bir yaklaşım olarak görüyoruz. Bu doğrultuda özellikle çok önem verdiğimiz pazarlar; Endonezya, Filipinler, Hindistan, Çin ve Japonya diyebiliriz. Bu pazarların nüfusu zaten dünya nüfusunun yarısı kadardır. Ve maalesef bu pazarlar Türkiye nin ihracatının çok az olduğu pazarlar. Ben bütün Türk ihracatçısına bu ülkeleri hedeflemelerini rahatlıkla söyleyebilirim çünkü bu pazarlar çok büyük pazarlar. Zaten bizim tek başımıza hakim olabileceğimiz pazarlar da değil. Türkiye ürettiği bütün ürünleri oraya ihraç etse dahi, denizde bir damla gibi olacaktır bu. Bu ölçekteki büyüklüğe sahip bu pazarlar üzerine mutlaka çalışmamız lazım. Bir başka hedefte Latin Amerika ülkeleri diye düşünüyorum. Tabii ticari malları yani commodity ürünlerleri bu ülkelere satmak zor, onun için niş ürünler üretip bu ülkelerde özel tüketicilere belli maliyetlerin üzerinde, belli fiyatların üzerinde satabilmek lazım. Mesela zeytinyağı bu konuda bizim için bir altın konumunda. Zeytinyağı, dünyanın her ülkesine satabileceğine inandığım çok kıymetli bir ürün. Kaliteli ve standart bir üretimi zeytinyağında sağlayabilirsek bütün dünyaya zeytinyağımızı satabiliriz diye düşünüyorum. Bizde mutlaka bu hedeflere 223 te ulaşmış olacağız. 35

36 serbest köşe 698 sayılı Borçlar Kanunu na göre işyeri kiralarının 1 yıllık süre sonunda fesih imkanı ile tacirler yönünden uygulanmayacak hükümlerin değerlendirilmesi 36 Rıza KOÇAK Avukat Yasanın 347/1-son fıkrası hükmünce, kiraya verenin 1 yıllık kira sözleşmelerinde 3 ay önceden yazılı olarak ihtar etmek kaydıyla, başkaca bir sebep göstermeksizin kira sözleşmesini tek taraflı fesih hakkını düzenlemiş bulunmaktadır. 698 Sayılı Yeni Türk Borçlar Kanunu yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bugün için artık 818 sayılı Eski Borçlar Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. Yine Borçlar Yasası yürürlüğe girmekle birlikte bazı hükümlerinin yürürlük tarihi ertelenmiştir. Bu konuda dikkat edilmesi gereken ve tüm perakende satış noktalarını ilgilendiren kira sözleşmelerine ilişkin düzenlemelerin özel olarak incelenmesi gerekmektedir. Yeni yasa ile kira sözleşmelerine ilişkin bir takım yeni hükümler getirilmekle birlikte, bu hükümlerin tamamı yürürlüğe girmemiştir. Bu duruma öncelikle 611 sayılı Türk Borçlar Kanunun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunun 1. Maddesi ile Geçici 1 ve 2. maddelerinde düzenlenen erteleme hükmü dikkate alınmalıdır. Yürürlükten kaldırılan kanun MADDE 1 (1) 18/5/1955 tarihli ve 657 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 657 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca açılmış ve henüz karara bağlanmamış olan davaların, sulh hukuk mahkemelerinde; bunlardan temyiz aşamasında bulunanların ise, Yargıtayın ilgili dairesinde, ayrıca bir işlem yapılmasına ve karar verilmesine gerek olmaksızın görülmelerine devam olunur. GEÇİCİ MADDE 2 (1) Bu Kanunun 1 inci maddesinin son cümlesi hükmü bir defaya mahsus olmak üzere, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Türk Borçlar Kanununun 347 nci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesinde öngörülen kira sözleşmelerinden on yıllık uzama süresi dolmamış olmakla birlikte geri kalan süre beş yıldan daha kısa olanlar hakkında, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl; on yıllık uzama süresi dolmuş olanlar hakkında da yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl sonra uygulanır. Burada çok güncel bir sorun olan ve 1 yıl üzeri kira sözleşmelerinin akıbetinin incelenmesi gerekmektedir. Yine borçlar Yasasının 339 vd. hükümleri 657 sayılı Yasanın yerini almak üzere getirilmiş olan hükümlerdir. Bu hükümlerden en dikkat edilmese gereken maddelerinden birisi ve belki de öne önemlisi Yasının 347. Maddesidir. Zira madde, kira sözleşmesine ilişkin belirli bir sürenin geçmesi halinde, sözleşmenin feshi yetkisini kiraya verene tanımaktadır. F. Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi I. Bildirim yoluyla 1. Genel olarak MADDE 347- Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az onbeş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir. Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler. Genel hükümlere göre fesih hakkının kullanılabileceği durumlarda, kiraya veren veya kiracı sözleşmeyi sona erdirebilir. 2. Bildirimin geçerliliği a. Şekil MADDE 348- Konut ve çatılı işyeri kiralarında fesih bildiriminin geçerliliği, yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır. Yasanın 347/1-son fıkrası hükmünce, kiraya verenin 1 yıllık kira sözleşmelerinde 3 ay önceden yazılı olarak ihtar etmek kaydıyla, başkaca bir sebep göstermeksizin kira sözleşmesini tek taraflı fesih hakkını düzenlemiş bulunmaktadır. Bu hüküm, tek tarafları olarak ve hiçbir gerekçeye dayanmaksızın, kira sözleşmesinin feshine olanak sağlaması açısında önemlidir. Bu madde eski Borçlar Kanunu ile 657 sayılı Yasada yer verilmeyen, yeni bir hükümdür. Bu madde gereğince yapılacak olan fesihlerde, kiraya verenin, kira sözleşmesini süresinden önce fesih etmesi nedeniyle tazmin sorumluluğu yoktur. Zira bu fesih yasa gereğince haklı ve hukuka uygun kabul edilmektedir.

37 Kira sözleşmelerine ilişkin belirtilen erteleme hükümlerinin dışında olmak üzere 6353 sayılı Yasada kiracının tacir sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında yeni Borçlar Kanunu nun kimi maddelerinin 8 yıl süreyle uygulanmayacağına dair kanun yayınlanmıştır tarihinde kabul edilen ve gün ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe giren 6353 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un 53. maddesi ile 31/3/211 tarihli ve 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun Geçici 2. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. GEÇİCİ MADDE 2- Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında, 11/1/211 tarihli ve 698 sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 34, 342, 343, 344, 346 ve 354 üncü maddeleri 1/7/212 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanmaz. Bu halde, kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümleri tatbik olunur. Kira sözleşmelerinde hüküm olmayan hallerde mülga Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır. Bu hüküm gereğince aşağıda belirtilen maddeler perakende satış mağazalarına ilişkin kiracıların tacir sayılması nedeniyle 8 yıl süreyle uygulanmayacaktır. Bu hükümler 1/7/22 yılında yürürlüğe girecektir. Yürürlüğü tacirler yönünden 22 yılına kadar ertelenmiş olan hükümler şunlardır. III. Kira ilişkisinin devri MADDE 323- Kiracı, kiraya verenin yazılı rızasını almadıkça, kira ilişkisini başkasına devredemez. Kiraya veren, işyeri kiralarında haklı sebep olmadıkça bu rızayı vermekten kaçınamaz. Kiraya verenin yazılı rızasıyla kira ilişkisi kendisine devredilen kişi, kira sözleşmesinde kiracının yerine geçer ve devreden kiracı, kiraya verene karşı borçlarından kurtulur. İşyeri kiralarında devreden kiracı, kira sözleşmesinin bitimine kadar ve en fazla iki yıl süreyle devralanla birlikte müteselsilen sorumlu olur. 2. Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi MADDE 325- Kiracı, sözleşme süresine veya fesih dönemine uymaksızın kiralananı geri verdiği takdirde, kira sözleşmesinden doğan borçları, kiralananın benzer koşullarla kiraya verilebileceği makul bir süre için devam eder. Kiracının bu sürenin geçmesinden önce kiraya verenden kabul etmesi beklenebilecek, ödeme gücüne sahip ve kira ilişkisini devralmaya hazır yeni bir kiracı bulması hâlinde, kiracının kira sözleşmesinden doğan borçları sona erer. Kiraya veren, yapmaktan kurtulduğu giderler ile kiralananı başka biçimde kullanmakla elde ettiği veya elde etmekten kasten kaçındığı yararları kira bedelinden indirmekle yükümlüdür. III. Olağanüstü fesih 1. Önemli sebepler MADDE 331- Taraflardan her biri, kira ilişkisinin devamını kendisi için çekilmez hâle getiren önemli sebeplerin varlığı durumunda, sözleşmeyi yasal fesih bildirim süresine uyarak her zaman feshedebilir. Hâkim, durum ve koşulları göz önünde tutarak, olağanüstü fesih bildiriminin parasal sonuçlarını karara bağlar. B. Bağlantılı sözleşme MADDE 34- Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin kurulması ya da sürdürülmesi, kiracının yararı olmaksızın, kiralananın kullanımıyla doğrudan ilişkisi olmayan bir borç altına girmesine bağlanmışsa, kirayla bağlantılı sözleşme geçersizdir. D. Kiracının güvence vermesi MADDE 342- Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse, bu güvence üç aylık kira bedelini aşamaz. Güvence olarak para veya kıymetli evrak verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilmemek üzere, parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır, kıymetli evrakı ise bir bankaya depo eder. Banka, güvenceleri ancak iki tarafın rızasıyla veya icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak geri verebilir. Kiraya veren, kira sözleşmesinin sona ermesini izleyen üç ay içinde kiracıya karşı kira sözleşmesiyle ilgili bir dava açtığını veya icra ya da iflas yoluyla takibe giriştiğini bankaya yazılı olarak bildirmemişse banka, kiracının istemi üzerine güvenceyi geri vermekle yükümlüdür. E. Kira bedeli I. Genel olarak MADDE 343- Kira sözleşmelerinde kira perder serbest köşe bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz. II. Belirlenmesi MADDE Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir. Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. Ancak, bu Kanunun, Aşırı ifa güçlüğü başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanır. IV. Kiracı aleyhine düzenleme yasağı MADDE 346- Kiracıya, kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemez. Özellikle, kira bedelinin zamanında ödenmemesi hâlinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir. 4. Dava sebeplerinin sınırlılığı MADDE 354- Dava yoluyla kira sözleşmesinin sona erdirilmesine ilişkin hükümler, kiracı aleyhine değiştirilemez. Yukarıda belirtilen hükümler nedeniyle, kira sözleşmelerine ilişkin uyuşmazlıkların artacağı, hangi hükmün ne zaman uygulanabileceğinin dikkatle incelenmesi gerektiği ve yasada yer alan süreye ilişkin sorun yaşanmaması için kira sözleşmelerinin yenilenmesi çalışmalarının yapılmasının tacirler yararına olacağı açıktır. 37

38 ekipman dünyası Küresel oyuncu olmayı hedefliyoruz 214 yılında gerçekleştirilecek Euroshop Fuarı na katılmaya hazırlanan Gökçelik, dış ticarette edindiği tecrübeyi daha fazla ülkede sergilemeyi amaçlıyor Market rafları, mağaza raf sistemleri ve endüstriyel depolama sistemlerinden oluşan metal ve ahşap geniş ürün yelpazesi ile 5 den fazla ülkeye ihracatı bulunan şirketin, ihracat yaptığı ülkeler listesine bir yenisi daha ekledi. Türkiye ye göre dünyanın bir diğer ucu sayılabilecek Güney Amerika kıtasındaki Arjantin e raf sistemleri bağlantısı gerçekleştiren Gökçelik, ilk parti malları göndererek Türk sanayicisinin milli bayrağını uluslararası arenada bir ülkede daha dalgalandırmayı başarmış oldu. Gökçelik Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Aras ile hem ihracattaki hedefleri ve bu başarıları değerlendirdik hem de geride kalan yılı 213 yılının sonlarına yaklaşıyoruz. Bu yıl Gökçelik açısından nasıl geçti? Senenin başında oluşturduğunuz hedeflerle kıyaslayarak değerlendirir misiniz? Türkiye nin, Euro bölgesinin ve dünyanın büyüme performansını göz önüne aldığımızda 213 yılının çok parlak bir yıl olduğunu söylemek zor. Ancak Gökçelik özelinde değerlendirdiğimizde yılın başında koyduğumuz hedeflerimizi yakaladığımızı ve büyüme anlamında yatırımlarımıza devam etiğimizi söyleyebiliriz. Elbette her işletme gibi global ekonomik krizin dünya üzerindeki gölgesini hissetmeye devam ettik. Gökçelik olarak 213 yılında pazarlama hedefimizi, durağan iç piyasadan ziyade dış piyasaya fokuslayarak daha önce bulunmadığımız pazarlara yönelip, iç piyasada oluşan boşlukları ihracat satışlarımız ile doldurmayı başardık. 214 yılının geride bıraktığımız 213 yılından daha iyi geçeceğine yönelik bir beklentimiz var. Gökçelik bu yıl ilk defa Arjantin e de ihracat gerçekleştirerek ticaret yaptığı ülke sayısını 5 nin üzerine çıkardı. Bu başarıyı getiren faktörler ve ihracatla ilgili bundan sonraki hedefleri anlatır mısınız? Türk sanayisi artık dünyada kalitesiyle 38 kendisini kabul ettirmiş bir marka olarak yoluna devam ediyor. Türk mallarını dünya pazarlarına kabul ettirmek artık eskiden sanıldığı gibi zor değil. Burada karşımıza iki önemli faktör çıkıyor. Bir tanesi global pazarlama tecrübesi diğeri de rekabetçi fiyatlar. Türk sanayicisi katıldığı uluslararası fuarlar ve gerçekleştirdiği ihracatlar ile edindiği tecrübeler ışığında küresel iş dünyasında kendisine bir yol çizmeyi öğrendi. Elbette daha yolun başındayız ama yine de küresel bir oyuncu olma konusunda güçlü bir aday olduğumuzu söylemek yanlış olmaz. Rekabetçi fiyatlar konusuna geldiğimizde ise Türk sanayicisinin bu noktada biraz sıkıntılı olduğu tespitini yapmak yanlış olmaz. Uzakdoğu daki rakiplerimiz ile kıyasladığımızda enerji fiyatları, işçilik ücretleri, işveren üstündeki mali yükler, vergi oranları, kur paritesi ve buna bağlı olarak hammadde fiyatları vs. konularında rekabeti destekleyecek düzenlemelere ihtiyaç var. Gökçelik, 37 yıllık tecrübesiyle ihracat alanında her yıl bir öncekini geride bırakan bir performans ile yoluna devam ediyor. Hayallerimiz büyük, hedeflerimiz gerçekçi. Gözümüz sürekli yeni pazarlarda. Güney Amerika kıtası da bizim için bakir alanlardan birisi. Biz dünyanın her ülkesinde ürünlerimize ihtiyaç duyulduğuna Yalçın Aras Gökçelik Yönetim Kurulu Başkanı inanıyoruz. Bize düşen görev ise ihtiyaç sahiplerine ulaşarak kendi tanıtımımızı yapabilmek. Bu yüzden yurtdışı fuarlarına ve sektörel yayınlara daha fazla önem veriyoruz. Önümüzdeki yıl da ihracat hedeflerimizi yukarı yönde revize ederek yolumuza devam edeceğiz. Euroshop Fuarı na dair düşüncelerinizi, hedeflerinizi öğrenebilir miyiz? Euroshop, sektörümüzün küresel arenada en önemli pazarlama etkinliklerinden biri. Dünya çapında bütün önemli oyuncuların bir araya geldiği ve Ar-Ge çalışmalarından en yeni sistemlere kadar görücüye çıkılan adeta sektörel bir panayır. Renkli, canlı ve dinamik. Dünya perakende sektörünün kalbinin attığı bir merkez. Gökçelik de üç yılda bir gerçekleşen bu fuara katılarak yeni ürünlerini sektörün izlenimlerine sunuyor. Fuarda hem mevcut hem de yeni müşteri adaylarımız ile bir arada olabilme fırsatı yakalıyoruz. Hedefimiz elbette her katılımcı gibi fuarda yeni müşteri adayları yakalayabilmek ve Gökçelik kurumsal vizyonunu global pazar ile senkronize etmektir. Yurt içinde ulaşılan bayi ağı, satış ofisleri ve genel olarak penetrasyon yapısıyla ilgili bilgi alabilir miyiz? Gökçelik in yurt içi yaygınlığıyla ilgili yeni yatırımları olacak mı? Gökçelik bilindiği üzere Bursa merkezli bir şirket. Gelişen iletişim ve ulaşım araçlarına paralel olarak artık her yer çok yakın. Buna rağmen Ankara ve İstanbul da birer irtibat ofisimiz mevcuttur. Bunun dışında önümüzdeki aylarda Akdeniz bölgesine de bir ofis açmayı planlıyoruz. İşin aslı biz müşterilerimize bir telefon kadar uzağız.

39 Yani bize ihtiyaç duyan her noktaya en geç 24 saat içerisinde ulaşarak ihtiyaç duyulan hizmeti müşterimizin kapısına kadar götürebiliyoruz. Bu bakış açısıyla yurt içi satış ağını genişletmek bizim öncelikli hedefimiz değil. Ancak yine de ihtiyaç duyulan noktalar tespit ettiğimizde yeni ofisler açmak konusunda da en hızlı çözümü üretmekten de geri durmayız. Yeni ürün grubu veya yeni tesis bazında yatırımlar olacak mı? Biz 37 yıldır raf sistemleri üretimi konusunda uzmanlaşmış bir şirketiz. Zaman içerisinde sektörün taleplerine paralel olarak market arabaları ve sepet gibi ürünleri portföyümüze kattık. Diğer taraftan gıda perakendesi merkezli başlayan raf sistemleri üretimimiz zamanla gelişen elektronik perakendesi, ahşap mağaza sistemleri gibi alanlarda tespit edilen ihtiyaca paralel olarak inovatif çalışmalar ile ürün gamı geliştirilerek yeni alanlara yönelik ürünler üretmeye başladık. Ürün gamını geliştirirken paralelinde üretim parkımızı ve teknolojimizi de geliştirmeyi ihmal etmedik. Hali hazırda 3 üretim tesisimizde en yeni teknolojilere sahip üretim parkımız ile sektöre hizmet etmeye devam ediyoruz. Şu anda 4. Üretim tesisimizin fizibilitesini yapıyoruz, sektördeki gelişmelere ve pazardaki ihtiyaçlara paralel olarak yatırımlarımıza devam edeceğiz. Gökçelik önce kendine ardından da Türkiye nin geleceğine inanıyor ve çalışmalarını bu yöne sürdürüyor. Sektörün genel sorunlarını ele aldığınızda enerji maliyetleri, hammadde ve sizin öne çıkarmak istediğiniz diğer konularla ilgili görüşlerinizi öğrenebilir miyiz? Elektrik ve doğalgazdaki yüksek maliyetler ile kur baskısı, başta ihracat yapan firmalar olmak üzere sektörün geneline olumsuz etkiler yaratıyor. Türk sanayicisi artık hem yurtiçinde hem de yurtdışında global oyuncular ile rekabet ediyor. Kalite artık vazgeçilmez bir unsur. Pek çok üretici yeni makinelere yaptığı yatırımlar ile kalite konusunda asgari standartları yakalamayı başarabiliyor. Geriye ise işçilik kalitesi, Ar- Ge çalışmaları ve maliyetler kalıyor. Gökçelik 29 yılında başlattığı yalın yönetim sistemi ile maliyetlerinde optimizasyona gitmiş ve detaydan arındırılmış prosesleri ile müşteri lehine bir maliyet tasarrufu sağlamayı başarmıştır. Diğer taraftan her sektörde olduğu gibi perakende sektörüne yönelik eğitim sistemindeki eksiklikler, nitelikli işgücü, kayıtdışı üreticiler ile rekabet, işveren üzerindeki işgören yükleri gibi sorunlar halen güncelliğini koruyor. Perakendecilere iletmek istediğiniz mesajlar nelerdir? Bu yıl iç piyasa nispeten durgundu. Yatırımcıların Perakende sektörüne yatırım perder ekipman dünyası konusunda temkinli oldukları bir yıl oldu. Bunda sınırımızda yaşanan savaş tehdidi, Euro bölgesinde yaşanan durgunluk etken olmuş olabilir. Tedirginlik, ekonomi açısından en tehlikeli virüstür. Talepte yaşanan durgunluk paralelinde arzı etkileyerek yatırımların yavaşlamasına ve hatta durmasına sebep oluyor. Ama 214 yılının her halükarda 213 yılından daha iyi geçeceği yönünde bir inancımız var. Türkiye, global ticarette daha çok mesafe kat etmesi gereken bir ülke. Bunun için de çalışmaya ve yatırım yapmaya devam etmemiz gerekiyor. Türk perakendesi doğru bir yolda başarı ile ilerliyor. Devletin hızla gelişen perakende sektörünü destekleyecek hamleler ile rayında giden lokomotifin kazanına kömür atması bekleniyor. Rafta bekletilen perakende yasasının sektörün temsilcisi oda ve dernekler ile mutabık kalınmadan çıkarılmaması gerekiyor. Türk perakendesi, akıllı ve cesur yatırımcıları ile büyümeye devam edecektir. Gökçelik olarak tüm sektör mensuplarına hayırlı ve bereketli bir yeni yıl diliyoruz. 39

40 istatistik PERDER üyeleri açılış perfomansı Ortakalan Araştırma Grubu tarafından hazırlanan listemizde 1 şube ve üstüne sahip 92 PERDER üyesi zincir marketin yılın son dönemindeki açılış performansını görebilirsiniz Ortakalan Araştırma Grubu tarafından hazırlanan araştırmamızda 1 ve daha üzeri şube sayısına PERDER üyesi marketlerin geride bıraktığımız iki aylık dönemindeki performanslarını değerlendiriyoruz. Aşağıdaki tablodan 92 zincirin 214 Ocak Ayı başı itibariyle mağaza sahip oldukları mağaza sayısı ve yılın son iki ayındaki açılış performanslarını ve hemen ardından da bunların toplu değerlendirmelerini görebilirsiniz. Market kelimesini içerisinde gıda satışı da olan perakende satış noktaları olarak tanımladığımızı ve satış kalemleri içerisinde gıda olmayan; elektronik market, yapı market, tekstil market gibi isimlere sahip olan perakende noktalarını listemizin dışında tuttuğumuzu tekrar belirtiriz. Dergimizdeki listeye 1 şube ve üzeri marketleri dahil etme nedenimiz bütün PERDER üyelerinin fiziki büyüme rakamlarının dergi sayfaları dahilinde verilmesinin mümkün olmayışıdır. Dergi ölçeğine sığabilecek ve PERDER üyelerinin istikrarlı büyümesi hakkında sektörde fikir oluşturabilecek bir veri oluşturmak adına bu kriter uygulanmıştır. SIRA Ortakalan Araştırma Grubu ZİNCİR MARKET 1 OCAK KASIM 213 FARK 1 1 OCAK 213 FARK 2 1 Hakmar Express (İstanbul discount) Bizim Toptan Satış (Ulusal) Mopaş (İstanbul) Genpa (Antalya) Çağdaş (Ankara) Pekdemir (Denizli) Altunbilekler (Ankara) Yunus (Ankara) Başgimpa (Ankara) Rammar (İstanbul) Çağrı Semt (İstanbul - Discount) Peynirci Baba (Kocaeli) Hadim (Bursa) Birebir (Antalya) Akyurt (Ankara) Soykan (Ankara) Çağrı (İstanbul) Marka AVM (Sivas) Sammar (Samsun)

41 istatistik 2 Efor (İstanbul) Tahtakale Spot (Antalya) Özhan (Bursa) Kibaroğlu (İzmir) Öncü (Sivas) Sincap (Konya) Grup Hatipoğlu (İstanbul) Fiskomar (Giresun) Kiler Kilpa (Trabzon) Çetinkaya AVM (Mersin) Milli Pazar (Bursa) Onur Hipermarketleri (İstanbul) Öztürk (Ankara) Tema (Erzurum) Halciler (Ankara) Seyhanlar (Bursa) Çergibozanlar (Gaziantep) Gri Ucuz Satış (İstanbul) Şehzade (Kayseri) Özkuruşlar (İstanbul) Büyük Pastırmacı (Kırşehir) Barış Gross (İzmir) Gürmar (İzmir) Biçen (İstanbul) Hakmar (İstanbul) Bildirici (Ankara) Groseri (Adana) Jestpa (Aksaray) Irmaklar (İstanbul) Gün (Denizli) Şanmar (Şanlıurfa) Show (İstanbul) Oruç (İstanbul) Erdemler (Ankara)

42 istatistik 54 Emin (İstanbul) Hat-Mar (Hatay) Yeşil Portakal (Manisa) Öğütler (Ankara) Gökkuşağı (İstanbul) Lider Gedikler (İçel) Uysal Market (Çanakkale) Snowy (İstanbul) Aymar (Trabzon) Anberra (Uşak) Metropol (Çorum) Mevlana (İstanbul) Neşeli (Eskişehir) Sembol Center (Gaziantep) Denmar (İzmir) Çelikler (Ankara) Çarmar (Diyarbakır) Uğur AVM (Bursa) İsra (Bursa) Karadeniz Ismar (Trabzon) Karabıyık (İzmir) Seyhanlar (İstanbul) Düzpaş (Düzce) Sultan AVM (Bursa) Gülenler (Kırıkkale) Yeni Kandemirler (Kırıkkale) Ege Ekomar (İzmir) Can AVM (Sivas) Düzgün Market (Erzurum) Kule AVM (Aksaray) Sarıyer Market (İstanbul) Çelikkayalar (Konya) Örnek Hipermarket (İstanbul) Azda Market (Muğla) Üçler Market (İstanbul) Şekerciler (Adana) Portakal (Kayseri) Savaşır (Manisa) Niktaş (Tokat) TOPLAM

43 istatistik Değerlendirmeler 1 Kasım Ocak 214 döneminde 1 ve üzeri mağaza sayına sahip olan 92 PERDER üyesi zincirinin, sahip oldukları toplam şube sayılarına göre sıralanışları yukarıdaki gibidir. Kasım - Aralık 213 döneminde Türkiye deki 1 market ve üzeri PERDER üyesi firmanın toplam mağaza sayısı 2697 ye ulaştı. Dergi sayfalarına sığabilecek ölçekte bir veri grubu toparlamak adına liste en az 1 şube kriteriyle ele alınmıştır. Bu tablodaki rakamlar ışığında Türkiye Perakendeciler Federasyonu çatısı altında büyüyen PERDER üyelerinin gösterdiği büyüme performansı hakkında genel bir bilgi edinmek mümkün Listede yer alan 92 firmanın iki aylık bir dönemde total mağaza artışı 42 oldu. Tablonun da gösterdiği gibi PERDER üyelerinin büyüme performansı sadece iki aylık süreçte yeni bir supermarket zincirini sıfırdan yaratacak kadar güçlü. Üstelik bu performans belirli coğrafi bölgelerle sınırlı değil, PERDER üyeleri Türkiye nin her yerinde büyümeye devam ediyor. 1 şube ve üzeri ilk 92 firmanın yıllık açılış rakamlarına baktığımızda ise toplamda 36 yeni mağaza görmekteyiz. Bu rakam ise her sene ulusal ölçekte liderliğe oynayacak yeni bir market zincirinin oluşmasına eşdeğer. İlk 12 market zincirinin payı SIRA ZİNCİR MARKET 1 OCAK KASIM 213 FARK ORAN (%) 1 Hakmar Express (İstanbu) ,9 2 Bizim toptan Satış (Ulusal) ,14 3 Mopaş (İstanbul) Genpa (Antalya) Çağdaş (Ankara) ,66 6 Pekdemir (Denizli) Altunbilekler (Ankara) Yunus (Ankara) Başgimpa (Ankara) Rammar (İstanbul) Çağrı Semt (İstanbul - Discount) ,4 12 Peynirci Baba (Koceeli) TOPLAM zincir toplam , Diğer 8 zincir toplam ,15 Genel toplam Bu listede PERDER üyesi zincir marketlerin içinde en fazla şube sayısına sahip 12 firmaya ayrı mercek tuttuk... Tabloda ilk 12 yi almamızın nedeni bu marketlerin ana listedeki toplam şube sayısının yarısına yakınına sahip olmaları... Bu listedeki 12 market zincirinin toplam şube rakamı olan 194, ana listemizdeki toplam şube rakamı olan 2697 in yaklaşık yüzde 41 ini karşılıyor. 92 firmalık listenin en üst sırasında yer alan ilk 12 firma açılış rakamında 18 yeni mağazalık performans sergilemiş durumda İlk 12 firmanın büyüme oranı içindeki paylarını da bu tabloda görebilirsiniz. Bu listemizde yer alan firmalar bu dönemde büyüme oranınn yaklaşık yüzde 43 ünü gerçekleştirmiş durumda. İlk 12 firma arasında Ankara merkezli 3 marka bulunuyor, onu İstanbul, Antalya ve Denizli takip ediyor. 43

44 istatistik Kasım - Aralık 213 döneminde 1 den fazla mağaza açanlar SIRA ZİNCİR MARKET Şehzade (Kayseri) Çağrı Semt (İstanbul - Discount) Hakmar Express (İstanbul - Discount) Çağdaş (Ankara) Fiskomar (Giresun) Bizim Toptan Satış (Ulusal) AÇILIŞ Ege Ekomar (İzmir) 2 TOPLAM 35 Bu listede yer alan 7 market, toplamda 35 açılış gerçekleştirmiş durumda. Listedeki araştırmayı kapsayan iki aylık dönem içinde birden fazla şube açılışı gerçekleştiren marketleri görebilirsiniz. En üst sırada yer alan Şehzade Market in bu dönemde Kayseri deki Polbay marketin 9 şubesini aldığını hatırlatırız. Listeyi iller bazında incelediğimizde İstanbul, İstanbul, İzmir, Giresun, Ankara gibi birçok farklı kentin büyümeye katkı sağladığını görmekteyiz. Bir yıllık sürede en çok mağaza açan 1 PERDER üyesi SIRA ZİNCİR MARKET Pekdemir (Denizli) Çağrı Semt (İstanbul - Discount) Hakmar Express (İstanbul - Discount) Mopaş (İstanbul) Bizim Toptan Satış (Ulusal) Şehzade (Kayseri) Tahtakale Spot (Antalya) Çağdaş (Ankara) Sammar (Samsun) Peynirci Baba (Kocaeli) ARTIŞ TOPLAM yılının 1 Ocak tarihi ile 213 yılının 1 Ocak tarihi arasında geçen bir yılda en çok açılış yapan 1 PERDER üyesi yukarıdaki listede yer alıyor. Bu listede yer alan 1 firmanın ise bir sene içinde 152 yeni mağaza açtığını görmekteyiz. Yıllık açılış rakamı olan 36 nın önemli bölümünü bu 1 firma gerçekleştirdi. Listenin zirvesinde gectiğimiz yıla satın alma ile giren Pekdemir bulunuyor. Onu İstanbul merkezli yerel discountlar Çağrı Semt ve Hakmar Express izliyor. Yine satınalmalar ile büyüyen Mopaş ı da bir yıl içinde en çok büyüyen firmalar arasında görmekteyiz. Ortakalan Araştırma Grubu 44

45 45

46 sivil toplum Gıda güvenliğinin temeli marketler Türkiye gıda güvenliği konusunda önemli adımlar atarken, organize perakendeciler sağlıklı ve denetim altında ürünlerin pazara sunulmasında en önemli görevi üstleniyor Harbiye Kongre Merkezi nde her yıl gerçekleştirilen, yurt içi ve yurt dışından önde gelen uzmanları, bürokratları, işadamlarını ağırlayan Gıda Güvenliği Kongresi ni Gıda Güvenliği Derneği düzenliyor. Dernek Başkanı Samim Saner ile hem bu seneki kongreyi hem de gıda güvenliği adına yaşanan gelişmeleri konuştuk. 213 itibariyle gıda güvenliğinde AB ye uyum hangi açılardan başarılı, hangi açılardan başarısız oldu? Yeni gıda mevzuatımız ülkemizdeki gıda güvenliğinin gelişimi açısından çok önemli bir adımdır. Yeni mevzuatımız sayesinde artık gıda güvenliği konusuna dünyanın gıda güvenliğinde ileri olan ülkeleriyle aynı pencereden bakmaya başladık. Ancak mevzuatta yer alan bazı önemli konuların uygulamalarının netleşmesine yönelik yönetmelik ve tebliğlerin yayımına ihtiyaç bulunmaktadır. Denetimlerin sıklığının ve içeriğinin geliştirilmesinin de önemli bir alan olduğunu düşünüyorum. Bir diğer önemli konu ise zoonoz(hayvanlardan geçen) hastalıklarla mücadele için çiftlikten çatala bakış açısıyla yaygın izleme ve mücadele programlarının geliştirilmesi konusudur. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının gıdada tağşiş, taklit ve hile yapan işletmelerin şeffaflık kapsamında kamuoyuna duyurulması konusu önemli bir gelişmedir. Bu duyuruların hile ve tağşişin yanı sıra patojen mikroorganizmalar, mikotoksinler, ağır metaller ve diğer toksik maddelerle de ilgili olarak yapılması gerekiyor. Kayıtdışı ürünlerin de resmi numune alımları sırasında alınarak uygunsuz sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılması suretiyle tüketicilerin kayıtdışı ürünlerdeki hileleri ve riskleri görmesinin sağlanması büyük önem taşımaktadır. Aksi taktirde tüketicide sanki bütün olumsuzluklar markalı ve ambalajlı ürünlerdeymiş o halde kayıtsız ürünleri tüketmekte bir zarar yok algısı uyanmaktadır. 46 Denetimlerin daha sağlıklı olması adına tavsiyeleriniz nedir? Ne yazık ki organize perakendeciler organize oldukları için denetimlere daha çok maruz kalıyorlar. Pazar tezgahları ve küçük dükkanların organize perakende kadar sıklıkla denetlendiklerini sanmıyorum. Denetçiler küçük işletmelerde kendilerini anlayabilecek insanlar bulamıyorlar, halbuki organize perakendecilerde konunun uzmanı gıda mühendisi, veteriner hekim ya da ziraat mühendisiyle muhatap oluyorlar, eleştirileri anlaşılıyor ve gerekli değişiklikler yapılıyor. Nedeni ne olursa olsun bunun sonucunda haksız bir rekabet doğuyor ve organize perakendeci organize olmasının, kayıtlı olmasının sanki cezasını çekiyor. Bu durumun değiştirilmesi lazım. Gıda Güvenliği en küçük bakkal dükkanından ve Pazar tezgahından organize markete kadar her yerde aynı standartta uygulanması gereken asgari müşterektir. Gıda güvenliği konusunda en önemli sorunlardan biri bilgi kirliliği. Bu konuda düşünceleriniz... Kesinlikle doğru. Günümüzde artık bilgiye çok kolay eriştiğimizi zannediyoruz ama aslında yanlış bilgiye de çok kolay eriştiğimizi unutmamak lazım, peki yanlış ile doğruyu nasıl ayırt edeceğiz? Ne yazık ki çok zor. O nedenle tüketicinin kafası bugüne kadar olmadığı kadar karışık ve kime güveneceğini bilmiyor. Internet üzerinden duydukları ve dikkat çekici yalan yanlış haberleri bir uzman edasıyla anlatan ve kerameti kendinden menkul kişiler kişisel görüşleriyle halk sağlığıyla oynayarak büyük bir vebal altına giriyorlar ve gıda güvenliği alanında mücadele etmemiz gereken o kadar önemli konular varken gündemi çarpıtarak önceliklerin değişmesine neden oluyorlar. Bu yanlış bilgilendirme ve kafa karıştırma furyasına üniversitelerin ve bakanlıkların bilimsel komitelerinin noktayı koyacak şekilde bir dur demesi gerektiğine inanıyoruz. Gıda Güvenliği nde tedarik zincirinin önemi ve bu konunun AB standartlarına kavuşması için gerekenleri sizden öğrenebilir miyiz? Malum gıda güvenliği denince akla gelen ilk konu Tarladan Çatala kavramı, yani tedarik zinciri Gıda Güvenliği bir zincir ve bu zincirin gücünü en zayıf halkasının gücü belirliyor. O nedenle zincirin tüm Samim Saner Gıda Güvenliği Derneği Başkanı halkalarının güçlendirilmesi gerekiyor. Bu zincirin bir diğer önemli özelliği ise izlenebilirlik. İzlenebilirlik zincirin her halkasının kendinden önceki ve sonraki halkayı tanıması ve tanımlaması ile ilişkili bir kavram. Eğer zincirin tüm halkaları kendinden bir önceki ve sonraki halkayı tanır ve tanımlarsa o zaman sistemin tamamı izlenebilirliğe kavuşmuş olur. Gıda Güvenliği açısından izlenebilirlik son derece kritik bir konu. İzlenebilirlik hem gıda güvenliği sorunlarının kök neden analizlerinin yapılması, hem önleyici stratejilerin belirlenmesi ; hem de ürün toplama, geri çağırma vb uygulamalar açısından çok önemli bir araç. İzlenebilirlik ve ilintili konuların yeni yayınlanacak ikincil mevzuatlarla netleştirilmesi gerekiyor. Market zinciri yöneticilerine iletmek istediğiniz mesajlar nelerdir? Gıda Güvenliği konusunun her geçen gün daha fazla sorgulanacak ve talep edilecek bir konu olduğunun farkında olmalarını ve hem müşterilerinin güvenliği ve sadakati, hem de ticari başarıları için bu konuya önem verip yatırım yapmalarını ve farklılık yaratmalarını öneriyorum. Sattıkları ürünlerin üretim koşullarını ve güvenilirliklerini yakından izleyip denetlemeliler ve bu yaptıkları faaliyetleri müşterileriyle paylaşarak müşterilerinin kendilerini daha iyi tanımalarını ve güvenmelerini sağlamalılar.

47 47

48 dosya Satışa yardımcı gerek Türkiye de perakende sektörü, son yıllarda ekipman ve teknoloji kullanımında verimlilik ve kalite açısından önemli bir noktaya geldi. Bir sonraki aşama ise, satış artıran ayrıntıları çözümleyecek yardımcı ürün grupları olacak Perakendecilerin teknolojiye ve ekipmanda çeşitliliğe daha açık. Kaliteli ürün ve cihazlara yatırım yapmanın artık bir maliyet unsuru olarak görülmüyor. Ancak ana ekipmanlardaki bu gelişime karşın yan ekipman konusunda henüz Avrupa veya Amerika daki seviyelere ulaşılabilmiş değil. Bu durumun nedeni ise durumda bu ürünlerin maliyetleriyle ilgili halen birçok perakendecinin şüphe duyuyor olması Discount un yapısı gereği zaten böyle davranması doğal ancak süpermarket konseptinde farkı yaratan unsurun hizmet kalitesi olduğunu unutmamak gerekli.. Süpermarket zincirlerinin kendi süreçlerine dönmesi, detaylara eğilmesi çok daha gerekli hale geldi. Yurt dışında satışı artırmak ve desteklemek adına kullanılan yaratıcı sistemlerin zaman içinde maliyetini çıkardığı ve kazanç sağladığı kanısı yerleşmiş durumda. Bu algının değişmesiyle birlikte Türkiye de de yardımcı ekipman satışlarında önemli bir artış görebiliriz. Satış artırmada pozitif etkisi çok yüksek yılında gerçekleşen Eurosop Fuarı nda tekerlekli el sepetlerinin üreticisi olan Portekizli firma ile tanıştık. Ürünü çok beğendik. O zamanlar bu ürünler, Türkiye de daha kullanılmıyordu. Firma yetkilileriyle görüşmeler yaptık. Onları, Türkiye ye davet ettik. Birlikte çalışmaya başladık. Çok spesifik ürüne odaklandık. O fuarda bu ürüne aşık oldum. Portekizli firmanın gerçekten çok güzel bir standı vardı. Renkler, sektörde fazla rastlanmayan can alıcı renklerdi. Dolayısıyla, ürünle bir aşk ilişkisi yaşadım. Gerçekten çok hoşumuza gitti. Firma ile de iyi bir diyaloğumuz oldu. Şu anda da keyifli bir iş ortaklığımız var. Onların ana ürünleri zaten tekerlekli sepetler, araba ve yeni gelen çılgın çantalar. O zamanlar Türkiye de tekerlekli sepet yoktu. O nedenle tanıtımına daha çok zaman ayırmamız gerekti. El sepeti yerine kullanıldığı zaman satışları artırabilecek bir ürün olduğunu anlattık. Bazı markalar ile pilot çalışmalar yaptık. Metrekareye göre, sepetlerimizden belirli sayıda 1-2 aylık deneme süresi kapsamında mağazalara teslim ediyoruz. Genelde 1-2 hafta içinde faydasını görüyorlar ve o satışa dönüyor. Dolayısıyla ürünlerimiz, yeni mağazalarında kullandıkları bir demirbaş haline geliyor. Böylelikle, ürünlerimizi sektöre tanıttık. Bu şekilde de yol almaya devam ettik. Kuruluşumuzun üzerinden 4 sene geçti. Bugün Türkiye deki mağazalarda 5. civarında sepet var. Şu anda birçok marka ile çalışıyoruz. İhtiyacı olan kişi bir şekilde bize ulaşıyor. Zaten satışlarımızın çok büyük bir kısmı sepet üzerinde yer alan iletişim bilgilerimiz sayesinde gerçekleşiyor. Ya da markalar birbirlerini takip ediyorlar. Bir nevi referans tarzlı bir satış oluyor. Sırf satışı gerçekleştirmek için kapınızdan ayrılmayalım anlayışı bize uygun değil. Biz böyle bir şey istemiyoruz. Bana dayatma bir satış olduğu zaman hoşlanmıyorum. Yurt dışından alınan verilere göre sepetlerin hacmi daha yüksek olduğu için, firmaya yaklaşık yüzde 2 oranında ciro artışı sağlıyor. Altron un ürün yelpazesinde tekerlekli sepet, bızdık sepet, çılgın çanta, yeni nesil market arabası, bakliyat çeşmesi, sihirli zarf yer alıyor. Bunlar arasında en dikkat çekici ürünlerden bir tanesi de sihirli zarf. Özellikle mağaza camları için çok ideal. Tanıtım ve duyuru afişlerini Alper Rozanes Altron Kurucusu rahatlıkla defalarca kullanabiliyorsunuz. Sihirli zarfı mağaza camına koyup, içindeki dokümanı sürekli değiştirebiliyorsunuz. Kendisini de binlerce defa çıkarıp tekrar takabiliyorsunuz. Hiç bozulma olmuyor. Altron un en çılgın ürünü adı üstünde çılgın çanta olsa gerek. Portekizli firmanın çok güzel bir çizgisi var. Çılgın çanta da bunun en güzel örneklerinden. Estetik, kullanışlı ve bunlarla beraber kaliteli. İlk numunelerini birkaç ay önce gönderdiklerinde bu nedir, nesıl ve nerede kullanılır gibi tereddütlerimiz vardı. Zamanla ne kadar fonksiyonel bir ürün olduğunu gördük. Plaja götürebilirsiniz. Kirlenmek gibi bir derdi yok suyun altında yıkayabilirsiniz. Dergi ve gazeteleri muhafaza edebilirsiniz. Kısacası bunun kullanılamayacağı bir alan yok gibi. Tekerlekli sepetin 43 litre, küçük kardeş diye tabir ettiğimiz bızdık sepetin 35 litre kapasitesi var. Çılgın çantanın kapasitesi ise 15 litre.

49 Pleksi ürünlere ilgi artıyor dosya Genel itibariyle satış desteklemenin içinde yer alan dökme ürün ekipmanları pazarını incelersek Amerika ve Avrupa da son yıllarda çok ciddi hareketler var. Dökme gıdaya dönelim, ambalajdan ve petrolden tasarruf edelim, doğa dostu olalım, çevreyi koruyalım şeklinde hareketler var. Doğal ürün satan aktarlar artıyor, organik marketler artıyor. Normal marketlerde dahi ürünleri daha doğal ortamda sergilemek için özel çözümlere olan talep artıyor. Dolayısıyla dökme ürün pazarı daralacak diye bir durum söz konusu değil. Tam tersine bundan sonra dünyada gelişen yeni çevreci yaşam trendiyle birlikte, ambalajlı endüstriyel ürün pazarından bu tarz ürünlere doğru bir kayma olacak. Açıkçası ben böyle olması gerektiğini de düşünüyorum. Dolayısıyla ben faaliyet gösterdiğimiz alanın geleceğine dair umutluyum. Geçen yıl tezgah üstü teşhir stantlarına biraz daha önem vermeye başladık. Ayrıca Pleksiss isimli ürün gurubumuzda pleksi ürünlerin yapısı gereği bu grupta hiç durmadan yeni ürünler, yeni çözümler geliştirmeye devam ediyoruz. Bu ürünlerin avantajları anlaşıldıkça talep de artıyor. Pleksi tasarımların cama göre yüzde 9 ışık geçirgenliği fazla olmasına rağmen kendi kalınlığındaki camdan 6,5 kat dayanıklı olduğu kanıtlandı. Basınç ve vakum ile şekillenen ürün sert olduğundan bıçak, çivi, fırça ve buna benzer cisimlerle çizilemiyor, hafif nemli pamuklu bez kullanılarak silinebiliyor. Özellikle kurumsal uygulamalarda çok başarılı sonuç veriyor. Çünkü ürünlerin görünüşü şık ve cam gibi kırılgan değil. Taşıması ve saklaması kolay. Pleksis ile aklınıza gelebilecek her şey var, standart bir ürün grubu yok. Kişiye özel, firmaya özel tasarımlar oluşturuyoruz. Çeşitli kalınlıklar kullanıyoruz, çeşitli görseller kullanıyoruz. Tekrarı olmayan ürünler ortaya çıkarıyoruz. Pleksi genel olarak dayanıklı ve her türlü şekle girebilen bir maddedir. Fakat bu maddenin nerede kullanılacağı önemli. Eğer gıda ile temas edecekse mutlaka işlenmesi sırasında, gıda uyumlu olan malzeme kullanılması gerekir. Bidonss zaten yıllardır gıda sektörüne hizmet veren bir firma olduğu için pleksi ürünlerde de bu hassasiyeti en üst düzeyde uyguluyor. Fakat genel anlamda pleksi ürün üreticilerinin bu konuda bizim kadar hassas davrandıklarını düşünmüyorum. Çünkü bu denetlenen veya anlaşılabilecek bir şey değil. Bu konuda firmanın insiyatif kullanıp kendisinin etik hareket etmesi gerekli. Aynı şekilde bu ürünleri alacak olan firmanın da sat almayı yapmadan önce bu konuyu araştırması gerekli. Bidonss, ISO 91 ve ISO 22 Gıda Güvenliği sertifikalarına sahip. Ayrıca bu sene itibari ile birde çevre güvenliği sertifikası çalışmalarını başladık. Bidon konusunda da yakın zaman önce köşeli bidonu çıkardık. Köşeli bidonlar çok sayıda olduğunda oval bidona göre daha az yer kaplıyor. Ayrıca görüntü olarak daha değişik ve hoş oldu. Biz burada değişik bir form üretmeyi zaten istiyorduk ancak gerçekleştirmek çok zor oldu. Çok uğraştık. Avrupa da bunu bu şekilde yapabilen ikinci firmayız. Bu bidonlar kraft malzeme olmak zorunda. Karftın özelliği, bakteri üretmeyen, gıdanın nemini alan, içinde uzun soluklu dayanmasını sağlayan bir malzeme olmasıdır. Fakat bu malzemeyi, klasik oval bidon yapısı dışında başka formatta işlemek çok zor bir iş Kraftı bir silindirin üzerinde sarıyorduk ve sonuçta köşeli olmuyordu. Oldukça kafa yorarak bu meseleyi çözdük.. Tahin pekmez gibi, bal gibi akışkan ürünlerin olduğu musluklu ürünlerimizde yenilikler yaptık. Ürünleri led ile biraz daha ışıklandırdık. Tahinde bir karıştırıcı geliştirdik. Bal döken ürüne ise özel bir ısıtıcı geliştirdik. Bal biliyorsunuz bir süre sonra donuyor. Fakat bal 2 derecenin Livyo YUHAY Bidonss Genel Müdürü üzerine çıktığı zaman da ürün bozuluyor. Dolayısıyla o derecenin üzerine çıkmadan hem de akışkanlık sağlayabilecek bir ısıtıcı geliştirdik. Otellerde ve özellikle son dönemde lüks aktarlarda kullanılıyor. Geçmişte aktar olan pek çok işletmeci bunları lüks mağazalara çevirdi. Nişantaşı, Bağdat Caddesi gibi yerlerde mağazalar açtı. Ayrıca bizim ürünlerimiz ISO 91 ve ISO 22 li olduğu için organik ürün marketleri, mağazaları da tercih ediyor. 49

50 dosya Alışverişe renk katıyoruz Perakendede tamamlayıcı ürün grupları diye adlandırılan market sepetleri, market arabaları, satış destek ve ürün teşhir sistemleri gibi ana ürün kategorileri ve altında binlerce ürün seçeneğiyle tüketici için alışveriş deneyimini keyfe dönüştürmeyi amaçlıyor. Ayrıca endüstriye ve HORECA sektörüne yönelik çözümler ve ürünler sunmaya başladık ve 214 yılı bu alanda hedeflerimiz oldukça yüksek. Eurometall 211 de kuruldu. Kuruluşumuzdan 213 e kadar olan süreçte sağlam bir tedarikçi ve ürün altyapısı oluşturmak için çalıştık. 213 te bunun meyvelerini toplamaya başladık. 213 beklentilerimizin seyrinde bir yıl oldu. Hedeflerimizi tutturduk. Hem cirosal hem de ürün ve altyapı olarak yapmak istediklerimizi hayata geçirdik. 213, pazarda müşteriler tarafından bizim daha iyi anlaşıldığımız bir yıl oldu. Müşterilerimizin Eurometall markasını daha fazla benimsediği, daha fazla sevdiği bir yıldı. Dolayısıyla bu yıl bizim için iyiydi. Hem cirosal hedeflerimiz, hem de vizyonumuz için artık daha farklı Bu doğrultuda 214 katalogumuz oldukça yeni ürünlerle genişletilmiş durumda. 213 e göre ürün kalemi ve çeşitliliğini, yaklaşık iki kat daha arttırdık. Ayrıca 214 ten itibaren perakende vizyonumuzu daha da genişletiyoruz yıllarını bebeklik çağı olarak nitelendirirsek, bu dönemi emekleme çağı olarak adlandırabiliriz. Bu 3 yılda Eurometall olarak daha önce edinmiş olduğumuz tecrübelerimizden dolayı ana işimiz olan perakende üzerine odaklanmış durumdaydık ve Eurometall in ürün grupları daha çok perakendenin tamamlayıcı ürünleri ile ilgiliydi. 214 te Perakendeyle birlikte, Endüstri ve Sanayi Ekipmanları ile HORECA sektörlerinde de uzmanlaşmaya gideceğiz. Bu anlamda tabii hedeflerimiz de büyümüş oluyor. Daha fazla markaya yatırım yapacağız, markamızı daha geniş kitlelere duyuruyor olacağız. Bugüne kadar biraz daha yurt içine kanalize olduk. 214 te yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da hedeflerimiz oldukça fazla yılında Eurometall olarak yurtdışı atağımız daha fazla olacak. 213 yılında Bagomat Eurometall in en büyük inovasyonuydu. Bagomat poşet dispenseri, hem satış noktasına getirdiği düzen ve yenilikçi görüntüsüyle, hem de pratikliği ve sağladığı hijyenle tüketici memnuniyetini artırıyor. Ayrıca sağladığı poşet tasarrufu ile işletmeye katkı sağlarken, çevreye verilen zararı da en aza indiriyor. 213 te çeşitli noktalarda kullanılmaya başlayan Bagoamat hem tüketici, hem de işletmeci tarafından çok sevildi. Bu yıl Bagomatın genel yapısını da geliştirdik. Yeni özellikler ekledik. Makinenin maliyeti ile ilgili de tasarruflar yapabileceğiz. 214 te daha fazla satış noktasında Bagomat ı görüyor olacağız. Oğuz Vardar Eurometall Genel Yönetmeni Eurometall in patentli ürünü Bagomat, yurt dışına da açıldı. Şu ana kadar 2 ülkeye ihracatı yapıldı. Gelişmiş haliyle, 214 Euroshop ta vitrine çıkarak, uluslararası pazarda da daha çok müşteriyle buluşma şansını yakalayacak. Bizim vizyonumuz her sene yeni inovatif bir ürünü pazarla buluşturmak. Alışverişe Renk Katar felsefemizle, bu yıl da alışverişe renk katacak yeni bir ürünü penetre edeceğiz pazara. 214 yılında yine Eurometall in sürpriz bir inovasyonu olacak Mağazanın metrekaresi sonsuz NCR Netkey çözümü sayesinde hem kiosk çözümlerini hem de digital signage uygulamalarını ve içerikleri aynı platformdan yönetebiliyoruz. Özellikle içerik yönetimi ve merkezi yönetim konusunda son derece gelişmiş olan bu platform sayesinde mağazalarda self servis uygulamaları son derece kolay yönetilebilecek. NCR ın kiosk donanımlarındaki öncülüğüyle birleştiğinde sektördeki ihtiyaçları karşılayacak en kapsamlı çözüm platformunu oluşturmuş durumdayız. İkinci konu ise Türkiye de henüz çok bilinmeyen çok kanallı dijital pazarlama uygulamaları ile ilgili Orada da NCR ın Aptra E-Marketing adıyla hizmete sunduğu yeni bir çözüm platformu bulunuyor. , SMS, çağrı merkezi, kişiselleştirilmiş internet siteleri, sosyal medya gibi tüm dijital pazarlama faaliyetlerini tek platformda kontrol edebilen bir çözüm. Her ikisinin de yeni nesil perakendecilik anlayışı açısından önemli olduğunu düşünüyoruz. Kiosk uygulamalarının avantajı herhangi bir metrekareye bağlı kalmadan, ürün portföyünüzdeki her şeyi, her mağazada tüketiciye sunma şansınızın olması. Dijital bildirim sistemleri de birçok farklı avantajı beraberinde getiriyor. Müşterinin mağaza içinde kalma süresini artırdığı gibi istediğiniz her konuda bildirim ve tanıtım gerçekleştirme imkanını sunuyor. Ercan CAYMAN NCR / Encore Genel Müdürü 5

51 dosya Gelir getiren uygulamalar olmalı Satış destekleme sistemleri çok geniş bir alan. Bu başlık altında çok fazla konu sayılabilir ancak genel anlamda ilk akla gelen teşhir ekipmanları Bu ekipmanlardan beklentimiz tabi ki öncelikle kaliteli olması ve maliyetinin de uygun olması. Bunun dışında teşhir ekipmanları ve genel olarak bu tip satış destekleyici ürünlerin hepsinde gelir getirici reklam uygulamaları yapılabilir. Klasik yönlendirme levhalarının yan kısımları daha geniş tutularak burada reklam yapılabilir. Yine son kullanıcıya yani tüketiciye ulaşan mecralar arasında yer alan dijital bildirim sistemlerinde de gelir getirici uygulamalaryapma imkanı var. Ali TABAK Sincap Marketler Genel Müdürü İşlevsellik önemli Öncelikle işlevselliği ve firmaya, markaya getirisi önemli Genel olarak tercih edilen bir ürün değil de daha yenilikçi bir ürün alınıyorsa bunun yararlarını hesaplamak gerekli. Bazen çok büyük hevesle alınan bir ürün herhangi bir işe yaramıyor ve boşa gerçekleşmiş bir yatırım oluyor. Ürün çok yararlı olabilir ancak ona ihtiyacın yoksa almaya gerek yok. Onların dışında tabi ki son kullanıcı yani tüketici kullanacaksa sağlamlık, emniyet, ergonomi ve hijyen gibi unsurlar öne çıkıyor. Cemal PARLAK Üçler Market Genel Müdürü Estetik ve fonksiyonellik bir arada olmalı Ekipman seçiminde yardımcı ürünler son dönemde bizim için önem kazandı. Değişik formatlarda mağazalar açtık. Sebze meyvede Fresh, bakliyatta ise Rençber ismiyle konusuna özel mağazalarımızda klasik raf sistemlerinin dışında özellikle teşhir ekipmanlarında farklı uygulamalar getirdik. Bunlarda dikkat ettiğimiz nokta mağazayla ilgili yaratmak istediğimiz atmosfere uygun renkler, tasarım ve sağlamlık oldu. Satış destekleme sistemlerinin kullanımının artacağını düşünüyorum ancak fiyatlar daha makul seviyelere inmeli. Bazı ürünlerin fiyatları şu anda perakendeciler için çok fazla. İsa Albayrak Hakmar Yönetim Kurulu Üyesi Kullanmayı bilen personel gerekli İshak ARSLAN Show Hipermarket Genel Koordinatörü Satış destekleme sistemlerinde çok sayıda uygulama var. Ben ekipman ve teknoloji konusunu takip ettiğim ve özel olarak ilgilendiğim için pek çoğunu inceledim. Bunların bazıları basit uygulamalar. Bu tip basit uygulamalarda zaten firma seçimi veya ürünün kalitesi çok fark etmiyor. Genelde yeni bir mağaza açarken hangi raf ekipmancısı ile çalışmışsak ondan almıyoruz. Bazıları ise gerçekten fark yaratabilecek, güzel cihazlar. Kiosk sistemleri gibi, dijital bildirim sistemleri gibi Ancak bunlar halen Türkiye şartlarına göre oldukça pahalı. Satan firmaların bunların maliyetini indirmeleri gerekli Ayrıca bu ürünler demirbaş gibi aldığın zaman sabit duran ürünler değil. Sürekli kurcalanan ürünler olduğu için bozulma riski çok fazla. 51

52 serbest köşe Kayıt dışı ekonomi tehditi Ekber IŞIK TPF Eğitim Danışmanı Kayıt dışı ekonominin genel verimsizliği ve yaygın işsizlik önemli etken olarak kabul edilir. Üretim sürecindeki genel verimsizlik düzeyi işletmeciyi kârlılığı arttırmak adına düşük gelir göstermeye ya da beyanname vermemeye yöneltmektedir. Kayıt dışı ekonomi, belgesiz yada yanlış beyanlı belgelerle devletten tamamen yada kısmen gizlenerek yürütülen ekonomik faaliyetlerdir. Kayıt dışı ekonomiyi günümüzde gizli ekonomi, el altı ekonomi, görünmez ekonomi veya merdiven altı ekonomi gibi çeşitli adlandırmalarla tanımlamaktayız. Kayıt dışı ekonominin uygulanış / işleyiş biçimiyle üç başlık altında sürdürüldüğünü söyleyebiliriz : Beyan dışı Ekonomik Faaliyetler : Bu kategorideki faaliyetler yasal ekonomik faaliyet alanına girmekle beraber vergi idaresine beyan edilmeyen gelir kalemlerinden oluşmaktadır. Bir başka versiyonu ise vergi dairelerine gerçek değerlerin altında bildirilen kalemlerden oluşabilmektedir. Enformel Faaliyetler : Formel olarak kayda geçmeyen faaliyetlerdir. Enformel ekonomik Faaliyetlerde yoğun olarak sermaye kullanılmaz ve genellikle prekapitalist dokularla tanımlanır. Öztüketim, seyyar satıcılık faaliyetleri gibi. Yasadışı Ekonomik Faaliyetler : Yasal olmayan ve vergi açısından ağırlıklı olarak gelir yaratıcı faaliyetler olarak tanımlanır. Tefecilik, uyuşturucu, silah kaçakçılığı gibi gelir yaratıcı olmayan faaliyetlerden de söz edilebilir. Kayıt dışı ekonominin oluşum nedenleri üzerine ekonomistlerin farklı tespitleri olsa da sonuçta iki ana başlık üzerinden ortaklaşmaktadırlar. Bunlardan birincisi vergisel faktörler. Bir diğeri ise kamunun vergi dışı müdahale ve yasaklamalarıdır. Kayıt dışı ekonominin genel verimsizliği ve yaygın işsizlik önemli etken olarak kabul edilir. Üretim sürecindeki genel verimsizlik düzeyi işletmeciyi kârlılığı arttırmak adına düşük gelir göstermeye ya da beyanname vermemeye yöneltmektedir. Kayıt dışı ekonomiler reel ekonomide önemli bir erozyona neden olmaktadırlar. Ekonominin bu bölümü resmi kayıtlara girmediği için ekonomik veriler doğru saptanamamaktadır. Kayıt dışı ekonominin yarattığı önemli katma değerin ekonomi dışı kalması ulusal gelir açısından önemli bir gelir kaybına neden olmaktadır. Vergi ve kayıt dışılık maalesef birbirlerini besleyerek büyütmektedirler. Vergi sistemi kayıt dışına iterken kayıt dışı kesimlerin büyümesi de kayıt altındaki işletmelerin vergi yükünün ağırlaşmasına neden olmaktadır. Kayıt dışı ve kayıt içi ekonomiler arasında ortaya çıkan farklı verimlilik ve fiyat farkları kayıt dışı ekonominin lehine büyümeye / güçlenmeye dönüşmektedir. Türkiye de kayır dışı ekonominin GSYİH ya oranı yer yer azaldığı görülse de istatistikler doğru yorumlandığında dolar bazında bu oranın yükseldiği görülmektedir. Örneğin Türkiye de kayıt dışı ekonominin GSYİH ya oranı 22 yılında % 32.4 iken bu oran 211 yılında % 27.7 ye gerilemiştir. Ancak bu istatistiğe göre kayıt dışı azalmış görünse de aslında olayın öyle olmadığı görülmektedir. 22 yılında Türkiye nin GSYH tutarı yaklaşık 23 milyar dolar, 211 yılında ise 773 milyar dolara yükseliyor. Yani 22 de kayıt dışı ekonomi büyüklüğü 74 milyar dolar iken 211 de bu tutar 214 milyar dolara yükseliyor. Kayıt dışı ekonominin perakende sektörüne etkisine baktığımızda : Bir yanı ile sürekli büyüyen bir perakende sektöründen söz ederken bu büyümeye paralel olarak işletmelerin artan maliyetleri, haksız ölçeklere dayanan fiyat endeksli rekabet koşullarının yanı sıra birde kayıt dışı ekonominin büyük bir tehdit oluşturduğu göz ardı edilmemelidir. İşletmeler, sürekli yeni yada artan vergi kuşatmışlığın altında bırakılmaktadırlar. Perakende sektöründeki ulusal ve uluslararası işletmelerin bu yılki bilanço sonuçlarına bakıldığında yaşadıkları kayıplarının bu tespitlerimizle örtüştüğü görülecektir. Diğer yanda organize perakendeciliğin büyüme trendlerine rağmen karlılığa düştüğü ve diğer yandan bu ölçekte bir yatırım, emek ve finans gücüne karşılık doğru orantılı bir gelir denklemi içinde olmadıkları görülmektedir. Genelde bir bütün olarak ekonominin bütün oyuncularının özelde perakende sektörümüzün tüm paydaşlarının bir yanıyla kendi işletmelerinin büyüme ve gelişim süreçlerini doğru yönetirken diğer yandan Maliye Bakanlığı nın kayıt dışı ekonomi ile mücadele eylem planı çerçevesinde kayıt dışılık ile mücadelenin bir öznesi olmaları gerektiğini unutmamalıdırlar. Kayıt dışı ekonominin yoğun şekilde yaşandığı ülkelerde en önemli ekonomik sorunlardan birisi de enflasyondur. Enflasyon genel fiyat düzeyindeki artışı veya paranın değerindeki sürekli azalışı doğrulayan bir kavramdır. Enflasyon mükelleflerin fiktif karlarının da vergilendirilmesine sebep olmaktadır. Bu durum da mükelleflerin bazı kazançlarının vergi idaresinden gizlenmesi sonucu doğurur. Bunun sonucu olarak da devlet yetersiz kalan vergiler sebebiyle sınırsız bir şekilde borçlanma ve para basımına gider ve faiz oranlarının yükselmesiyle enflasyon oranı artar ve akabinde gelir dağılımındaki denge bozulur.( Kıldiş, 2, s.12) Vergi sisteminde gelirlerin enflasyondan arındırılmasına olanak sağlayan bazı müesseseler uygulanmakla birlikte, tam bir enflasyon muhasebesi uygulanmamaktadır. Bu ise mükellefin gerçek gelirinin değil, öz sermayesinin vergilendirilmesine neden olmaktadır. Öz sermayenin vergilendirilerek küçülmesini, hatta yok olmasını istemeyen mükellefler, bazı işlemlerini kayıt dışına alarak, daha az vergi ödemekte, bu yolla öz sermayelerini güçlendirme yolunu seçmektedirler. (DPT, 27) Enflasyon nedeni ile gelirlerinde aşınma meydana gelen düşük ve sabit gelirli tüketiciler bu kayıplarını gidermek, enflasyon nedeni ile maliyetlerinde artışlar meydana gelen üreticiler de maliyetlerini azaltmak amacıyla kayıt dışı ekonominin değişik unsurlarına özellikle, kayıt dışı istihdama yönelmektedir. Bu nedenle enflasyon rakamlarının yüksek olduğu ülkelerde kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin arttığı görülmektedir.( GİB, 29) Bu tespitler altında, enflasyon ıile kayıt dışı ekonomi arasında ters orantılı bir ilişkinin olduğunu ve kayıt dışı ekonominin küçülebilmesi için enflasyon rakamlarının düşürülmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır. 52

53 53

54 teknoloji Boer den Honeywell Voyager Boer, lojistik operasyonda süreçleri daha kolay ve hızlı hale getiren Honeywell Voyager 14g yi pazara sundu. Cihaz, kalitesiz ve yıpranmış barkodlar üzerinde bile üstün okuma performansını gösterme özelliğiyle öne çıkıyor. Honeywell Voyager 14g, ayrıca mobil cihazların ekranlarından da okuma yapabiliyor. Remote MasterMindTM teknolojisi sayesinde cihazın uzaktan kontrolü bakımı ve güncellemesi sağlanarak işletmelerin masraflarını azaltıyor ve zamandan tasarruf sağlıyor. Kullanıcılar üretkenliği artırmak adına cihaza gereken ihtiyaçlara göre sağlanan farklı yazılım lisansları yükleyebiliyor. Dayanıklı ve pratik Honeywell, akıllı telefon, dayanıklı mobil bilgisayar ve barkod tarayıcı özelliklerini uygun fiyatla bir araya getirdi.hareket halindeki çalışanlar için geliştirilen Dolphin 6s mobil cihazı, Honeywell in kanıtlanmış teknolojisi aracılığıyla önemli verilere hızlı ve güvenilir şekilde erişim sağlar. Cihaz, manuel işlemlerin rekabet açısından dezavantaj teşkil ettiği perakende, alan hizmeti ve doğrudan mağazaya teslimat (DSD) gibi sektörlerde, her ölçekten işletmeler için uygun maliyetli bir çözüm işlevi görür. Cep boyutundaki dayanıklı kurumsal cihaz, 1,2 metre yükseklikten düşmeye ve 8 den fazla yuvarlanmaya dayanacak şekilde geliştirildi. Dolphin 6s scanphone, veri toplama verimliliğini ve doğruluğunu artırmak için tam QWERTY ve sayısal tuş takımları gibi çoklu veri giriş seçeneklerine sahip 1D ve 2D tarama teknolojisini bütünleştirir. Ayrıca scanphone un pil ömrü, tipik bir çalışana tüm mesai boyunca yetecek kadar uzun. Sensormatic ten yangın algılama sistemleri Sensormatic in yetkili distribütörü olduğu TYCO nun cihazları ile yangın algılama konusunda da etkin çözüm sunuyor MZX, istenildiğinde tek bir mağazadan oluşan küçük alanlar için, istendiğinde ise havalimanları ya da gökdelenler gibi büyük yapılar için uygun maliyetle yangın algılama çözümleri sunabilecek genişlikte bir ürün yelpazesine sahip. Yangın sırasında oluşacak duman, ısı ve karbonmonoksit gazını aynı anda algılayabilen Triotec dedektörleri en hızlı algılamayı, en uygun maliyet ile sağlıyor. MZX dedektörleri, zaman içinde dedektörün içerisinde oluşan kirlenme sonucunda değişen algılama hassasiyetini otomatik olarak ayarlayabiliyor. Bu sayede dedektörler herhangi bir bakım gerektirmeden uzun yıllar yüksek performans ile çalışabiliyor. Güçlü yazılıma sahip MZX panelleri, Fast Logic algoritması ile yanlış alarmlara karşı güvenilir bir koruma da sağlıyor. MZX in fark yaratan nitelikleri arasında, özellikle kurulum ve kurulum sonrası bakım hizmetlerini kolaylaştırmak adına ürettiği çözümler öne çıkıyor. 54

55 55

56 haberler İstanbul PERDER in Bursa buluşması ÜÇGE Grubu ev sahipliğinde gerçekleştirilen İstanbul PERDER Üye Kampı nda Başkan dan anlamlı mesaj; Yağmur yağsa bile susuzluk bitmeyecek Nielsen verilerine göre ise; 212 ve 213 yılları için ilk 11 ay değerlendirmesi yapıldığında, ulusal zincirlerin büyümelerinin yavaşladığını, lokal zincirlerin büyümeye devam ettiğini gözlemliyoruz. Lokal zincirlerin ciro büyümesi, metrekare büyümesi ile birbirine yakın olduğu gözlemlenmektedir. 214 yılındaborçlanmaları azaltmalıyız, seçim yılı, tasarruf yılı olacak bizlerde bu doğrultuda hareket etmeliyiz, verileri yöneten, inovatif fikir ve çözümlerle farklılaşma ya daha çok ihtiyacımız olacak. Biçen, sözü daha sonra üye kampının ana gündem maddesi olan mağazalar en iyi nasıl yönetilir konusunu istişare etmek üzere; Perder Gelişim Platformu temsilcilerine bıraktı. PGP; üyelerimizin, şirketlerinde yapmış oldukları ölçülebilir uygulamaların paylaşımlarıyla hangi kategori aslında nasıl yönetilmelidir sorusuna tek tek cevap aradı. Sunumların ardından karşılıklı soru cevap yapılarak istişarede bulundular. İstanbul PERDER in bu yıl 6 ıncısını düzenlediği üye kampı, Bursa Kervansaray Termal Otel de yapıldı. Toplantının açılışında konuşan İstanbul PERDER Başkanı İhsan Biçen, son günlerde sıkça sözü edilen susuzluğa dikkat çekti. Biçen, konu ile şunları söyledi: Suyu doğru kullanmazsak, kuraklık önümüzdeki yıllarda ciddi anlamda sorun olarak karşımıza çıkacak. Ozon tabakasın delinmesiyle iklimler değişkenlik gösteriyor. Bu değişkenlik kuraklığa sebep oluyor. İstanbul PERDER olarak birçok sosyal sorumluluk projesinde bir araya geliyoruz. Böylesine yaşamsal bir konuyu da projeye dönüştürebiliriz. Biçen, Hepimiz birer bireyiz; duyarlılık göstererek görevlerimizi yerine getirelim. Duyarlı birer vatandaş olmamız halinde, binlerce müşteri ve çalışanlarımızla bu konuda verimli çalışmalar yapabiliriz. Mesela hepimizin evlerinde çamaşır ve bulaşık makinesi var. Ev hanımlarının çoğu nerdeyse her gün makine çalıştırıyor. 56 Makineyi her gün değil de 3 günde bir çalıştırılırsa aynı işi görür. Zaman tasarruf zamanı, şimdiden geleceği görerek önlemler almalıyız. Bulaşıkları elde değil makinede yıkarsak hem temizlik açısından hem de su tasarrufu açısından fayda sağlarız. 4 kişilik bir ailenin bulaşığı elde yıkandığı zaman 8 ile 12 litre su kullanılır. Oysa bulaşık makinası aynı bulaşığı sadece 12 litre su ile yıkar. Bu da yılda 26 ile 4 ton suyun kurtarılması demektir. dedi. Biçen, daha sonra Nielsen ve İpsos dan alınan verilere göre 213 yılının nasıl geçtiğini değerlendirdi. Biçen, İpsos tarafından hazırlanan hane verilerine göre hızlı tüketim ürünlerinde ciro payının İstanbul da indirim marketlerinin büyümesini yavaşlattığını, yerel zincirlerin payının son 4 yılda 7 puan, son bir yılda ise 1.5 puan arttığını söyledi. Biçen, İstanbul daki hane halkının yerel zincirlerden 7 günde bir alış veriş yaptığını; sepet değerinin 17.5 TL olduğunu vurguladı. Biçen, şunları aktardı: Kampta ÜÇGE adına konuşan Okan Aras, Herkes ÜÇGE ile gurur duydu değil mi? dedi ve markaya ve kaliteli ürüne verilen değer üzerine bir konuşma yaptı. İstanbul PERDER üyeleri ÜÇGE nin aracılığıyla D.I.S.C. analizini, Levent Erol la uygulama şansını buldu. Üyeler Uzman Psikolog Dilara Kızılçay ile bir araya gelerek, kuşaklar arası yaşanan farklılıklar üzerine sohbet etti. Birçok aktivetinin yanında geleneksel hale gelen tavla turnuvası gerçekleştirildi. İstanbul PERDER Başkanı İhsan Biçen, ev sahipliğinden dolayı ÜÇGE adına Okan Aras ve Hayri Tuncer e teşekkür plaketi takdim etti.

57 haberler İlk olarak Oruç Marketleri Şarkuteri sorumlusu Ertan Çobanoğlu söz aldı ve Oruç Market olarak farkındalık yaratmak üzere özellikle yöresel ürünlere değer verdiklerini aktardı. Çağrı Market Satınalma Müdürü Abidin Çavuşoğlu, kasap reyonuyla ilgili bilgi aktarımında bulundu. Çavuşoğlu, Çağrı Market olarak hizmet ve kaliteden ödün vermediklerini, fiyatı hiçbir zaman öne çıkarmadıklarını söyledi. Üçler Market İnsan Kaynakları Yöneticisi Yasemin Parlak, aidiyet duygusu kazanma; turn over oranları ve performans değerlendirmesinden söz etti. Parlak, şunları aktardı: Çalışanlarımızın özel günlerini herzaman hatırlamıyız; doğum günü; anneler günü, babalar günü gibi.. Bu günlerde onları ufak hediyelerle sevindirmeliyiz. Biz onları ne kadar hatılarsak markamıza o kadar bağlı kalırlar. Performans yönetimi noktasında her ay değerlendirme formlarımızı dolduruyoruz. Ay sonunda çalışanlarımıza kendi durumlarıyla ilgili bilgi aktarıyoruz. Performans değerlendirlemlerinden alınan sonuçlara göre belirlenen yüzdesel oranlar doğrultusunda zamlarını uyguluyoruz. Grup Hatipoğlu Satınalma Müdürü Aziz Kavak, manav reyonu hakkında bilgi aktardı. Kavak, mağaza içerisi görselini göze ve gönüle hitap ettirerek, kalitenin öne çıkartılması gerektiğini, manav reyonunda firelerin en aza indirilebilmesi için soğuk ve sıcaklık derecelerinin sürekli kontrol altında olması gerektiğini vurguladı. Sarıyer Marketleri Genel Koordinatörü Zafer Yayla, her türlü verimliliği artırmakta etkili olan ölçülebilir raporlar hakkında bilgi verdi. Hakmar Market Genel Koordinatörü Cemalettin Zırhoğlu, çalışma saatleri uygulamasının mağazalar kanadında nasıl yapılması gerektiğiyle ilgili bilgi verdi. Tavla turnuvasında kazananlar: 1. Sarıyet Market-Zafer Yayla 2. Mevlana Market-Hacı Mırat 3. Sarıyer Market- Dursun Korkmaz Doğan Marketleri Genel Koordinatörü Dursun Tokgöz ise, son kullanma tarihi yaklaşmış ürünlerin nasıl kontrol edilmesi gerektiği hakkında bilgi verdi. Tokgöz, kontrol edilecek tüm raflar bir ayda devir edilecek şekilde, her güne bir kategori koyularak, takvim çıkartılması gerektiğini vurguladı. Kapanış konuşması yapan Mopaş Genel Müdürü Reşat Narman da, 214 yılı için perakendeciliğin gittikçe zorlaştığını; rekabetin hergeçen gün arttığını bunun içinde işlerin daha planlı, sistemli, programlı yapılması, özellikle pareto analizi uygulamasının yaparak şirketlerin kontrol edilmesi gerektiğini aktardı. İdeal Market Yönetim Kurulu Başkanı Veysel Sağdıç, özellikle mağaza işleyiş ve akışını düzenleyen, takip kolaylığı sağlayan, kullanıcı bazlı yetkilendirilen, hata, unutma gibi insan odaklı aksamaları oluşturulacak sistem hatırlatma düzenekleri ile takip eden web tabanlı bir yazılımla takibin nasıl kolaylaştığını aktardı. 57

58 haberler Perakendeciler Almanya yolcusu Almanya nın Düsseldorf kentinde 16 Şubat tarihinde ziyaretçilerine merhaba diyecek olan EuroShop Fuarı na, Türkiye Perakendeciler Federasyonu yönetimi ve 16 bölgeden 6 ın üzerinde PERDER üyesi de katılıyor. TPF Başkanı Selamet Aygün, sektördeki tüm yeniliklerin ve teknolojilerin sunulduğu EuroShop fuarına büyük önem verdiklerini bildirdi. Selamet AYGÜN TPF Başkanı Perakende sektörünün en kapsamlı fuarlarından biri olan ve üç yılda bir düzenlenen EuroShop için geri sayım başladı. Uluslararası perakende sektörünün buluşma noktası olan ve bu yıl Almanya nın Düsseldorf kentinde 16 2 Şubat tarihlerinde gerçekleştirilecek EuroShop Fuarı na, Türkiye Perakendeciler Federasyonu yönetimi ile 16 bölgeden 6 ın üzerinde PERDER üyesi de katılacak. Sektördeki tüm yeniliklerin ve teknolojik gelişmelerin sunulduğu Düsseldorf Messe tarafından organize edilen EuroShop Fuarı, perakende sektörünün önde gelen temsilcilerinden genç girişimcilere kadar uzanan geniş bir katılımcı kitlesini ağırlayacak. Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Selamet Aygün, kuruldukları yıldan bu yana perakende sektörünü geliştirmek, güçlendirmek ve rekabet seviyesini yukarıya çekmek için el birliği ile çalıştıklarını söyledi. Sektörle ilgili gelişmeleri ve yenilikleri yakından takip ettiklerini dile getiren Aygün, dernek olarak fuarlara da büyük önem verdiklerinin altını çizdi. Özellikle uluslararası alandaki gelişmeleri görebilmek için yurtdışı fuarları önemsediklerini vurgulayan Aygün, bu nedenle sektördeki tüm yeniliklerin ve teknolojilerin sunulduğu EuroShop Fuarı na da katıldıklarını söyledi. TPF olarak fuarda perakende sektörünü temsil edeceklerini vurgulayan Aygün, Türkiye den EuroShop Fuarı na katılan firma sayısının yıllar itibariyle artış gösterdiğine dikkat çekti. Perakende sektörünün hızlı büyüdüğüne de işaret eden Aygün, Türkiye deki organize perakendenin büyüme oranının her zaman genel büyümenin üzerinde olduğunu söyledi. 3 yılda bir yapılıyor Ticaret sektörü ve yatırım gereksinimleri için çözümler sunan, geleceğin eğilimleri ve perakende sektörünün izlenimlerini yakından görmek açısından da önemli bir platform olan EuroShop Fuarı, en son 211 yılında gerçekleştirildi. 211 yılındaki fuara; Avrupa, Asya Amerika, Avustralya ve Afrika kıtalarından toplam 53 ülkeden 236 firma katıldı. 17. metrekarelik sergi alanının yer aldığı fuar, toplam 17 bin 269 ziyaretçiyi ağırladı. Motivasyon gecesi Snowy Ulu Kardeşler, personeli için moral ve motivasyon gecesi düzenledi 213 senesinin yorgunluğunu atmak, yeni bir sene için moral depolamak üzere düzenlenen gecenin açılış konuşmasını yapan Snowy Ulu Kardeşler Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Ulu, Snowy Ulu Kardeşler ailesinin Yönetim Kurulu Başkanı olmaktan çok mutluyum ve huzurluyum. Sizler gibi çalışkan, samimi ve dürüst kişilerle birlikte aynı sektör içerisinde birlikte işimizi yürütmenin keyfini ve hazzını yaşıyorum. Sizlere çok teşekkür ediyor ve sizlerle iftihar ediyorum. 213 yılını sizlerin gayreti ve başarısıyla Snowy Ulu Kardeşler şirketimizi %2.5 oranında büyüme sağladınız. İnşallah bu büyümemiz devam eder, memleketimize daha çok istihdam edebilmek, ülkemizin ekonomisine daha çok katkıda bulunabilmeyi rabbim bize nasip eder. dedi. Personellerine böyle bir gece düzenlemekten mutlu olduğunu ifade eden Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Ulu ise 213 yılında gösterdiğiniz başarıdan dolayı tüm Snowy Ulu Kardeşler ailesini tebrik ediyorum. 214 yılında hep birlikte daha çok başarılar elde edeceğimize inanıyorum. dedi. Açılış konuşmasının ardından, 58 Snowy Ulu Kardeşler Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Ulu ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Ulu tarafından Snowy Ulu Kardeşler bünyesinde hizmet yılının 5. yılını dolduranlara anı plaketi takdim edildi. Yönetim Kurulu Üyelerinden; İş Geliştirme Müdürü Bülent Efe, Finans Müdürü Utku Tanay Ulu, İnsan Kaynakları Sorumlusu Cansu Ulu, Satınalma Müdürü Sibel Muştu, genç yönetim kurulu üyelerinden Caner Ulu ve Mertkan Ulu tarafından, en iyi hizmet vermeyi kendine misyon edinen Snowy Ulu Kardeşler Şubelerine, 213 yılında gösterdikleri başarılarından dolayı teşekkür plaketi takdim edildi.

59 MARKANIZ FARK EDİLSİN, İMAJINIZ TAZELENSİN! Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) tarafından düzenlenen organize gıda perakendesinin en büyük fuar ve kongre organizasyonu olan Yerel Zincirler Buluşuyor(YZB) Konferansı ve Fuarı, bu yıl altıncı kez kapılarını açıyor Nisan tarihlerinde perakendeci, üretici, tedarikçi ve perakende sektörüne hizmet sunan firmaları bir araya getirecek olan YZB 214 ün bu yılki ana teması ise Marka. YZB 214 Konferansı ve Fuarı na yerli ve yabancı sektör profesyonelinin katılımı bekleniyor. YZB 214, organize gıda perakendesine ürün ve hizmet sağlayan üretici ve tedarikçi firmalar ile yerel zincir marketleri bir araya getirerek, güçlendirdiği işbirliği kanalları ile katılımcılarına eşsiz bir atmosfer sunmaktadır. başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Dönüşümü Başlat Geleceği Kazan temasıyla değişimin öncülüğünü İnsan a veren YZB 213; 214 yılının konferans programında dönüşümün ikincil hareket noktası olarak, geleceği şekillendiren Marka kimliğini, Marka stratejilerini ve Marka hikayelerini ele alıyor. Yerel Zincirler Buluşuyor 214 organizasyonunda, marka olmak için gereken hazırlık süreçlerinden başlanarak marka oluşturmanın aşamalarına, marka imajına ve marka değerine kadar tüm faktörler belirlenip, konusunda uzman konuşmacılar aracılığıyla bilgi ve birikimlerin paylaşılmasına olanak tanınacaktır. ADVERTORIAL Perakendeci, üretici, tedarikçi ve perakende sektörüne hizmet sunanları ortak bir platformda buluşturan Yerel Zincirler Buluşuyor (YZB) organizasyonu, 16 Nisan da kapılarını açıyor. Türkiye Perakendeciler Federasyonu tarafından 6 ncısı Haliç Kongre Merkezi nde düzenlenecek olan YZB ye, bu yıl Marka konusu damgasını vuracak paylaşıldığı, duayenlere ev sahipliği yapan vizyoner bir bakış açısı sunuyor. YZB 214, sektörün lider firmalarının katılım sağladığı, interaktif stantları, yeni ürün ve hizmetleri ile ziyaretçilerini karşıladığı bir organizasyon olarak, geniş network imkanı ile fuar ve kongre yönetimi alanına getirdiği farklılığı gözler önüne seriyor. Yerel Zincirler Buluşuyor Konferansı ve Fuarı, geçen yıl 3 ün üzerinde marka temsili ve profesyonelin katılımıyla İki gün sürecek olan konferans programı, sektörün yenilik ve değişimlerinin 59

60 haberler TPF den Suriye ye gıda yardımı Suriye ye 15 ton un yardımı Türkiye deki yerel zincirlerden gidiyor. Türkiye Perakendeciler Federasyonu ve Türk Kızılayı işbirliği ile gerçekleştirilen 6 TIR dolusu un yardımının ilk iki TIR ı yola çıktı. 3 hafta içinde de, yardımın geri kalan bölümü bölgeye ulaştırılacak Türkiye deki en iyi organize olmuş STK ların başında gelen Türkiye Perakendeciler Federasyonu(TPF), Suriye ye gıda yardımı için kolları sıvadı. Yoğun kış şartlarında savaşın gölgesinde kalan komşumuz Suriye ye, 15 ton un yardımı Türkiye deki yerel zincirlerden gidiyor. TPF öncülüğünde başlatılan ve Türk Kızılayı işbirliği ile gerçekleştirilen 15 ton un yardımı, Öncüpınar Sınır Kapısı nda bulunan Kızılay Ekmek Fırını na teslim edilecek. Toplam 6 TIR yardımının ilk 2 TIR ı, Türk Kızılayı aracılığıyla Suriye deki ihtiyaç sahiplerine gönderildi. İpek Yolu PERDER Başkanı Vedat Cergibozan koordinatörlüğünde her Cumartesi 2 TIR Gaziantep ten yola çıkarak, yardımlar 3 hafta içinde bölgeye ulaştırılacak. Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Selamet Aygün, Somali ye ilk gemideki yardımları ve Van depreminde ilk malzemeleri TPF olarak bizler sağladık. Yanı başımızda bir insanlık dramı yaşanan Suriye ye de kayıtsız kalamazdık. Kızılay ın kurmuş olduğu fırınlara unları teslim etmek üzere kolları sıvadık. Bölgeye elimizden geldiğince destek sağlamaya çalışıyoruz. Yerel perakendeciler olarak bizler, yardımlarımıza devam edeceğiz diye konuştu. Personel aile yemeğinde Altunbilekler, düzenlediği organizasyonla 6 personelini bir araya getirdi Altunbilekler, 6 kişilik personelini bir araya getirerek Geleneksel Aile Yemeği düzenledi. 3 gün boyunca, her gece farklı birimlerden personellerin ağırlandığı etkinliklerde sürprizler geceye renk kattı. Altunbilekler Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Altunbilek, bu sefer de geleneği bozmadı ve açılış servisini çalışanlarına kendisi yaptı. Mustafa Altunbilek açılış servisi sonrası yaptığı konuşmada, yılın her günü işin en ağır yükünü çeken ve işin mutfağını oluşturan çalışanlarına, bir gün olsun hizmet ederek gönül almak ve teşekkür etmek istediklerini dile getirdi. Şirkette 2, 5 ve 1 yıldan fazla çalışan personele hediyelerin ve sertifikaları verildi. 6

61 Akgün, Genel Müdür perder haberler Yardımcısı oldu Azda Market Genel Müdür Yardımcılığına Turgut Akgün atandı 1956 Kırklareli doğumlu olan Turgut Akgün, Münih Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olup İş Hukuku üzerine ihtisas yaptı. Münih İş Mahkemelerinde Fahri avukat, bilirkişi olarak uzun yıllar görev yaptı. Yine yurtdışında, Tengelmann Süpermarketlerinde, Aldı Discount mağazalarında Bölge Müdürü ve Satış Direktörlüğü, Premdor Çelikler A.Ş. de Fabrika Müdürü, Avcılar Belediye Başkanlığında Başkan Danışmanlığı ve Dış İlişkiler Koordinatörü görevlerinde bulundu. Özen Grup Şirketlerinde İstanbul ve Trakya Bölge Müdürlüğü yapan Akgün, daha sonra İdari işler ve Kamu işlerinin Yönetimi ve Denetiminden Sorumlu İdari Koordinatörlüğe terfi etti. Turgut Akgün evli ve üç çocuk babasıdır. Kanımızda Sorumluluk Var Biçen Gıda da çalışan 2 personel kan bağışında bulundu Biçen Gıda, Kızılay Kan Merkezi iş birliği ile Biçen merkez binası ve Başakşehir şubesi önünde kan bağışı organizasyonu gerçekleştirildi. Kanımızda Sorumluluk Var sloganıyla başlatılan kampanyaya toplam 2 Biçen çalışanı destek verdi. Kanın acil değil, sürekli ihtiyaç olduğunu hatırlatan Biçen Reklam ve Halkla İlişkiler Yöneticisi Bilge Biçen, sağlıklı her bireyin kan bağışını bir görev olarak addetmesi gerektiğini söyledi. Biçen çalışanları da, sağlıklı yaşamın önemine inandıklarını ve Kızılay a desteklerinin devam edeceğini belirttiler. Sarıyer den araç kazandı Citroen talihlisi Resul Mollaibrahimoğlu na anahtarı teslim edildi Milli Piyango İdaresi nin tarih ve / sayılı izni ile 1 Ekim Kasım 213 tarihleri arasında gerçekleştirilen ve yoğun ilgiyle takip edilen kampanya için, noter huzurunda yapılan çekilişte, 213 model Citroen C-Elysee 1.2i Atraction M/T Cruise Tekno nun sahibi Resul Mollaibrahimoğlu oldu. Sarıyer Market Yönetim Kurulu Üyesi Dursun Korkmaz tarafından Mollaibrahimoğlu na anahtar teslimi yapıldı. 61

62 haberler PERDER den Burkay a ziyaret Bursa PERDER Başkanı Mustafa Gürel, başkanlık görevini devralmasının ardından ilk ziyaretini Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay a yaptı Bursa PERDER in yeni yönetimi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay ı ziyaret etti. İbrahim Burkay ın Başkanlığı dönemiyle birlikte Bursa PERDER ile BTSO nun ilişkilerinin son derece geliştiğini ve ortak projelere imza atıldığını hatırlatan Başkan Mustafa Güler, yeni dönemde de BTSO ile ortak projelerde bir araya gelmeye hassasiyet göstereceklerine dikkat çekti. Mustafa Gürel, Özellikle geçtiğimiz aylarda ev sahipliğini yaptığımız Perakende Zirvesi nde BTSO nun önemli desteği oldu. Bu organizasyonu başarıyla yürütebilmemiz ve misafirlerimizi buradan memnun bir şekilde uğurlayabilmemizde şüphesiz BTSO nun payı büyük dedi. Bursa PERDER olarak, yeni dönemde de BTSO ile ortak projelerde bir araya gelmeye hassasiyet göstereceklerini belirten Gürel, Yerel perakendeciler için hazırlayacağımız projelerde zaman zaman BTSO desteği bizler için önemli olacak. Aynı şekilde Bursa da yerel perakendenin önemli sivil toplum kuruluşu olarak bizler de Federasyonumuzla BTSO nun gerçekleştireceği çalışmalara elimizden gelen desteği vermeye her zaman hazırız diye konuştu. BTSO Başkanı İbrahim Burkay, Bursa PERDER ile yapacakları işbirliğinin sektör olarak BTSO nun kendi içinde bağlı olduğu komiteleri de olumlu yönde etkilediğine işaret etti. Burkay, Perakende sektörünün önemli sivil toplum kuruluşu olan Bursa PERDER in gerçekleştireceği her önemli çalışma, BTSO çatısındaki ilgili komitelere de olumlu katkı sağlayacaktır. Çünkü perakende nezdinde Bursa PERDER in yaptığı çalışmalar, komitelerin çalışmaları ile birbirine geçmiş dişlileri oluşturmakta. Dolaysıyla kent ekonomisinin dinamosu olan BTSO nun etkin ve üretken olması, dişlilerin çalışmasına bağlı. Bu nedenle de kent ekonomisinde çarkların işlemesinde dişlilerin birbirinden bağımsız çalışması düşünülemez. Geçmişte olduğu gibi yeni dönemde de BTSO olarak, Bursa PERDER ile işbirliğimiz artarak devam edecek şeklinde konuştu. Altunbilekler den yılbaşı kutlaması 211 yılı sonunda ilki düzenlenen ve geleneksel hale gelen Altunbilekler Yılbaşı Yemeği, bu yıl da Şaşmaz Altınbilek Sofra 62 Altunbilekler yöneticileri, mağaza müdürleri ve idari personelden oluşan 22 kişilik topluluk Şaşmaz Altunbilek Sofrası nda bir araya geldi. 213 yılının yorgunluğunu atmak, geçmiş yılı değerlendirmek ve kaynaşmak için toplanan Altunbilekler ailesi, keyifli saatler geçirdi. 213 yılının bir özeti niteliğindeki kısa film sunumunun ardından konuşma yapan Altunbilekler Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Altunbilek, işin asıl sahibi saydığı çalışanlarının aynı azmi ve başarıyı 214 yılında da göstereceklerine duyduğu inancı dile getirdi. Şirkette 5, 1 ve 15. yılını dolduranlara plaketlerinin verilmesinin ardından, program Nilgün Kızılcı ve ekibi ile canlı müzik eşliğinde devam etti. Gece, süpriz hediyelerin dağıtıldığı hediye çekilişiyle keyifli bir şekilde son buldu.

63 Van PERDER e yeni başkan Van PERDER Başkanı Faruk Tasan oldu Van PERDER Olağan Genel Kurulu yapıldı. Dernek başkanlığına Tasanlar Bizim Market Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Tasan oybirliğiyle seçildi. Faruk Tasan, yeni dönemde Van PERDER in çalışmalarının daha aktif olacağını belirterek, birlik ve beraberlik duygusuyla bölgelerindeki perakende faaliyetlerini daha da güçlendireceklerini söyledi. Van PERDER in yeni yönetimi Yavuz Dalgın, Fuat Akar, Yunus Gün ve Mahir Alıcı dan oluşuyor. perder haberler Biçen de iki atama Biçen Gıda İnsan Kaynakları ve Kalite Sistem Müdürlüğüne Eyüp Biçen, Mali İşler Müdürlüğüne Ulaş Biçen atandı Biçen Gıda iki atama birden yaptı. İnsan Kaynakları ve Kalite Sistem Müdürlüğüne atanan Eyüp Biçen, 1983 yılında Kars da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul da tamamladı. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Biyoloji mezunu olan Eyüp Biçen aynı zamanda İş Güvenliği Uzmanı. İş yaşamına perakende gıda sektöründe yönetici asistanlığı ile başlayan Eyüp Biçen, 5 yıl Muhasebe Müdürü olarak görev yaptığı Biçen de 214 yılı itibariyle İnsan Kaynakları ve Kalite Sistem Müdürlüğüne atandı. Hobileri dağcılık, dalgıçlık ve motor kullanmak. Eyüp Biçen evli ve bir çocuk babası. Mali İşler Müdürlüğüne atanan Ulaş Biçen ise 1979 Kars doğumlu. İlk ve orta öğrenimini İzmir de tamamladı. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme mezunu olan Ulaş Biçen iş hayatına İzmir de bir muhasebe bürosunda başladı. Perakende gıda sektörüne 21 yılında Biçen de başlayan Ulaş Biçen, Bilgi İşlem Yöneticiliği, Mağaza Müdürlüğü yaptıktan sonra 29 yılında Finans Müdürlüğü görevine getirildi. 5 yıl Finans Müdürlüğü yapan Ulaş Biçen, 1 Ocak 214 itibariyle Mali İşler Müdürü olarak atandı. Ulaş Biçen, evli ve iki çocuk babası. Kalafat, yeniden Başkan Karadeniz PERDER in 4 üncü Olağan Genel Kurulu nda mevcut Başkan Osman Kalafat yeniden Başkanlık görevine getirildi Karadeniz PERDER in 4. Olağan Genel Kurulu gerçekleştirildi. Genel Kurul da Osman Kalafat, yeniden Karadeniz PERDER in Başkanlığına seçilerek güven tazeledi. Karadeniz PERDER in yeni yönetim kurulunda; Serhat Öndemir, Hikmet Apaydın, Sertaç Aktürk ve Muhterem Akbulut yer aldı. Dernek bünyesinde, 1 ilde toplam 34 şirket üyesi olduğunu belirten Osman Kalafat, bölgede 26 şube ile faaliyetlerine devam ettiklerini bildirdi. Kalafat, Ortak sorunlara çözüm bulmak için çalışıyoruz dedi. En önemli sorunlarından biri olarak eğitimi gösteren Kalafat, 213 yılında farklı illerde altı eğitim programı gerçekleştirdiklerini hatırlattı. Bu eğitim çalışmalarına o bölgede faaliyet gösteren marketlerin çalışanları, yönetim kurulu üyeleri ve şube yöneticilerinin katıldığını söyleyen Kalafat, Artık omuz omuza yürüyebilen, birlikte hareket eden bir ekip haline geldik dedi. 63

64 haberler PERDER üyeleri, Karaoğlu nu ziyaret etti Bursa PERDER Başkanı Mustafa Gürel ve Yönetim Kurulu Üyeleri, Bursa Valisi Münir Karaoğlu nu makamında ziyaret etti Bursa Valisi Münir Karaoğlu nu ziyaret eden Bursa PERDER üyeleri, ilk olarak derneğin faaliyetleri ile ilgili bilgi aktardı. Bursa PERDER Başkanı Mustafa Gürel, Bursa yerelinde perakendecilerin yaşadığı sorunları dile getirerek, Karaoğlu ndan sorunların çözümüyle alakalı destek istedi. Bursa PERDER e üye toplam 49 üye zincir marketin bulunduğunu kaydeden Gürel, Bu marketlere bağlı toplam 329 şube ve 6 bin çalışan var. Bursa başta olmak üzere Yalova, Eskişehir, Çanakkale, Bilecik ve Balıkesir de önemli bir gücü temsil ediyoruz dedi. Bursa daki yerel perakendecilerin yüzde 9 ının müşteri servislerinin kaldırılmasını istediğini vurgulayan Gürel; Bu durum biz perakendecileri zarara uğratıyor. Biz marketçilik yerine çoğu zaman dolmuşçuluk ya da taksicilik yapıyoruz. Belli bir saatten sonra bu uygulama maliyetlerimize yansıdığı için ister istemez ürünlerimizde fiyat artışı yapmak durumunda kalıyoruz. Aracıyla gelen müşterimiz de maalesef bu artıştan nasibini alıyor. Müşteri servislerinin kalkması halinde hem toplu taşıma araçları ve taksiciler bunun yararını görecek hem de kent trafiğindeki egzoz gazı salınımının önüne geçilerek hava kirliliği azaltılmış olacak. Ankara da ve Trabzon da müşteri servisleri yasaklandı. Bu konularda kararlığımızı yürütebilmek için devletin mutlaka belli kararlar alması gerekiyor dedi. Müşteri servislerinin kaldırılmasında Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi nden (UKOME) alınacak kararın önemli olduğunu belirten Vali Karaoğlu, Bursa PERDER in sağlayacağı çoğunlukla UKOME ye müracaatının sonuç verebileceğini söyledi. Vali Karaoğlu, Bursa PERDER in ekonomi ve vatandaş yararına yapacağı tüm çalışmalarda destek vermeye hazır olduklarının altını çizdi. Gürel, Nilüfer İş Okulu ndaki down sendromlu çocukların eğitimlerine katkı sağlamak ve plastik poşet kullanımının önüne geçmek için hazırladıkları bez torbayı, Vali Karaoğlu na hediye etti. Cergibozan güven tazeledi İpek Yolu PERDER in Başkanlığına yeniden Vedat Cergibozan seçildi İpek Yolu PERDER in 2.Olağan Genel Kurul u Gaziantep Zeugma Restaurant ta gerçekleştirildi. Toplantıya tek aday olarak katılan Vedat Cergibozan, üyelerinin tamamının oyunu alarak güven tazeledi. Cergibozan, iki yıl daha başkanlık görevine devam edecek. İpek Yolu PERDER in yeni yönetim kurulunda ise Mehmet Deniz, Ömer Yenipınar, M.Metin Şentiryaki, Mustafa Taşdönderen, Abdullah Genç ve Hasan Basri Çelik bulunuyor. Vedat Cergibozan, ikinci kez oybirliğiyle göreve getirilmenin mutluluğunu yaşadığını söyledi. Cergibozan, Gücümüze güç katıp her geçen gün daha da büyüyoruz. Şu anda 25 üye ile 137 satış noktasında faaliyetteyiz. Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Kilis illerindeki yerel marketler olarak bundan sonra daha güzel ve kaliteli hizmetler sunacağız diye konuştu. 64

65 PGP den Görev Tanımları kitapçığı PERDER Gelişim Platformu, mağaza çalışanlarının yaşadığı sıkıntılara çözüm üretmek amacıyla Mağazalar Görev Tanımları kitapçığı çıkardı İstanbul PERDER bünyesinde oluşturulan PERDER Gelişim Platformu(PGP), Mağazalar Görev Tanımları kitapçığı çıkararak, projelerine bir yenisini daha ekledi. Üçler süpermarket İnsan Kaynakları Yöneticisi Yasemin Parlak başkanlığında, Sarıyer Market Genel Koordinatörü Zafer Yayla ve Doğan Market Genel Koordinatörü Dursun Tokgöz den oluşan PGP İnsan Kaynakları Komisyonu tarafından hazırlanan kitapçığa, PGP temsilcilerinin tamamı da destek verdi. İstanbul PERDER Başkanı İhsan Biçen, PGP temsilcilerinin sektörü sürekli aydınlatıcı çalışmalar yaptıklarını belirterek, Değişimin öncülerinden oldukları için hepsine ayrı ayrı teşekkür eder; kitapçığımızın sektörümüze artı değer kazandırmasını dilerim dedi. Mağazalar Görev Tanımları kitapçığı, sürekli yaşanan sıkıntıları çözmek, çalışanların görevlerinin, yetki ve sorumluluklarının neler olduğunu ve bunlarla ilgili neler yapmaları gerektiğini belirleyip, iş tanımlarının yapılabilmesi amacıyla işin kimliğinin çıkarılması için hazırlandı. Kitapçık, bölge satış müdüründen servis elemanına kadar tüm mağaza personelini kapsayan görev tanımlarını içeriyor. Kitapçığın ilk tanıtımının yapıldığı İstanbul PERDER Üye Kampı nda sosyal sorumluluk adına örnek bir organizasyona imza atıldı. Üyeler, geliri PGP nin belirleyeceği bir kuruma dağıtılmak üzere, kitapçıkları bağış yoluyla satın aldı. İstanbul PER- DER in 3 üncü Dönem Başkanı ve Mopaş Genel Müdürü Reşat Narman, ilk ve en büyük bağışı yaptı. İstanbul PERDER Yönetim Kurulu üyelerinin imzalarının olduğu kitapçığı Narman a, İhsan Biçen takdim etti. Her iki başkan, İstanbul PERDER in kuruluşundan itibaren en önem verilen perder haberler iki konunun eğitim ve sosyal sorumluluk çalışmaları olduğuna vurguladı. İstanbul PERDER bünyesinde oluşturulan PERDER Gelişim Platformu, profesyonel yöneticilerin bir araya gelmesiyle oluşturuldu. PGP, dernek üyelerine fayda sağlamak üzere insan kaynakları, satın alma, kârlılık, verimlilik gibi alanlarda projeler üretiyor. Fayda nın yeni ürünleri raflarda Son dönemde Neffis markalı Ayçiçek Yağı ile başarılı bir satış grafiği yakalayan Fayda, bu ay TMO ile birlikte pirinçte özel bir ürünü pazara sunuyor 213 ün son çeyreğinde yağ kategorisinde ürün çıkaran ve Neffis markalı Ayçiçek Yağı ile başarılı bir satış grafiği yakalayan Fayda, yükselme grafiğini Toprak Mahsülleri Ofisi ile gerçekleştireceği özel proje ile sürdürecek. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Fayda A.Ş. Genel Müdürü Ekrem Fidan şunları aktardı: Fayda, kurulduğu günden bugüne dönem dönem çok başarılı ürünler çıkardı. Belirli ürünlere ilgi de her zaman yüksek oldu. Bizim hedefimiz 16 kalem ürünümüzün tamamını en başarılı olanların seviyesine çekmek ve bundan sonrasında çok özel projelerle tekrar sektörün ilgisini kazanmak. Bu amaçla 213 sonunda Neffis Ayçiçek Yağı nı pazara sunduk. Ürünün kalite fiyat dengesi çok iyi seviyede olduğu için sektörden çok yoğun bir talep gördü. Yılın son çeyreğinde bu ürünle birlikte toplam satışlarımızda üç katlık bir artış sağladık. Bu ivmeyi devam ettirmek için 214 yılına da Toprak Mahsülleri Ofisi ile özel bir çalışma yaparak giriyoruz. Şu anda marketlerde minimum 4 TL ye satılan Osmancık Pirincini, üstelik TMO güvencesiyle 3 TL nin altında satacağız. Şimdiden büyük bir talep gördük. Fidan, Fayda nın 214 hedefleriyle ilgili de şunları aktardı: Fayda nın zor günleri atlattığını ve 213 ün ikinci yarısında önemli bir çıkış yakaladığını görüyoruz. Kağıt ürünleri ve temizlik grubunda iyi bir satış artışı var. Yağ ile birlikte gıda grubunda bir yükseliş yakaladık. Bunu pirinç ile sürdüreceğiz. Sebze meyve grubunda çok önemli bir projenin üzerinde çalışıyoruz. İlk olarak muzda kalite fiyat dengesi çok cazip olan bir seriyi pazara sunacağız. Bunun devamı sebze meyvede diğer gruplarda da gelecek. Bu yıl Fayda nın emeklemeyi bırakıp koşmaya başlayacağı yıl olacak. 65

66 haberler Perakendeciler Bursa da buluştu Anadolu nun dört bir yanında faaliyet gösteren 37 şirket üyesi perakendeciler ve yöneticileri Bursa da gerçekleştirilen Perakende Zirvesi nde bir araya geldiler. Zirvede, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Taslağı ndan beklentiler dile getirildi Türkiye Perakendeciler Federasyonu, Bursa PERDER, Retail Türkiye işbirliğiyle, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası destekleriyle gerçekleştirilen Perakende Zirvesi nde Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Taslağı ile perakende sektöründeki gelişmeler ile ekonomiye yansıması gündeme geldi. Gümrük ve Ticaret Bakanı Müsteşarı Ziya Altunyaldız da Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Taslağı nı perakendecilere aktardı. Zirvenin açılış konuşmasını yapan Bursa PERDER Başkanı Haşim Kılıç; tarih, kültür ve sanayi açısından son derece zengin bir il olan Bursa da üyeleri ile bağlı oldukları TPF nin 213 Bölgesel Perakende Konferanslarının son ayağı olan Perakende Zirvesi ne ev sahipliği yapmaktan büyük mutluluk duyduklarını ifade etti. 66 Ziya ALTUNYALDIZ Yasa pek çok yenilik getirecek 7 Ekim itibari ile Perakende Yasası nı kamuoyunun görüşlerine açtıklarını ifade eden Gümrük ve Ticaret Bakanı Müsteşarı Ziya Altunyaldız, Perakende yasa olarak pek çok düzenlenmemiş alan düzenlemeye çalışıyoruz. Tüm paydaşlarla görüşüyoruz. Sayın Bakanımız Hayati Yazıcı tarafından da yasa olgunlaştığı zaman kamuoyu ile paylaşılacak. Hem organize perakende hem de geleneksel perakende bu alanın düzenlenmesi ve kurallı hale gelmesini daha yaygın bir şekilde ifade edilmesini istiyor. Ayrıca pek çok hususun perakende bilgi sistemi gibi tek bir noktadan yürütülmesi, çağdaş yönetim tekniklerinin oluşturulması gibi pek çok yeniliği getiren perkandemize rekabeti ve kurallı büyümeyi bu anlamda getiren bir düzenleme dedi. Dünya ekonomisi değişim yaşıyor Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Selamet Aygün, Perakende Zirvesi nin sektörü buluşturan çok önemli bir ticari platform olduğunu belirterek şunları söyledi: 213 yılındaki yaptığımız etkinliklerle perakende sektörüne ve ülkemize hizmet etmeye devam ettik. Sosyal sorumluluk

67 adına, Van Erciş e okul yapımı ve Gözütok Köyüne sağlık ocağı ile taziye evinin yanı sıra halkın bilinçlenmesi adına kamu spotları yaptık. Üyelerimizin gelişimlerine katkı sağlayacak Vizyon ve hedefleri belirmeye çalıştığımız YZB organizasyonumuz halen adından sıkça söz ettirmeye devam ediyor. 3 yıllık bir projeksiyon sunarak gerçekleştirdiğimiz bu yıl ki YZB de ağırlıklı olarak İnsan temasını öne çıkardık. Ve ; İnsan Kaynak Değil Kıymettir diyerek en önemli kaynağımız olan İnsanımıza en büyük yatırımı yapmak için hareke geçtik. Türkiye nin en iyileriyle çalışarak tasarladığımız bu süreçte artık sona gelmiş bulunuyoruz. 214 yılına perakende akademisi damgasını vuracak. İlk müjdemizi sizlerle paylaşabiliriz. Federasyonumuz ve Boğaziçi Üniversitesi çok yönlü bir işbirliğine başlamıştır. İlk faaliyetimiz; Protokolünü geçtiğimiz hafta yaptığımız, Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi ile birlikte gerçekleştireceğimiz, mağaza müdürlerimize yönelik sertifikalı Yönetici Geliştirme Programı olacaktır. Bu eğitimler tüm bölgelerimize yönelik olarak gerçekleştirilecektir. Aynı zamanda patronlarımız, ikinci kuşaklarımız ve tüm çalışanlarımız bu eğitim ve organizasyon süreçleriyle buluşacaktır. Selamet AYGÜN Türkiye perakende sektörünün en büyük eğitim hareketini başlatmış bulunuyoruz. Şunu açıkça ifade edebilirim ki; bu projemiz, bu çatı altında gerçekleştirmiş olduğumuz, gelecekte gururla yad edeceğimiz en önemli ve kalıcı projelerimizden biri olacaktır. 214 yılında Perakende Akademisi yle ilgili olarak gerek üyelerimizin nitelikli personel ihtiyacını gerekse kariyer hedeflerine ulaşmak anlamında çalışanların eğitimlerinin planlamasını yaparak perakende sektörüne büyük bir ivme kazandıracağız. Bölgelerdeki eğitimlerle üyelerimizin ufuklarını açarken, çalışan personelimizin uzaktan eğitim uygulamalarıyla daha verimli ve bilinçli bir sektör çalışanı olmasını sağlayacağız. Çok uzun çalışmalar sonunda 214 yılında faaliyete geçireceğimiz Perakende Akademimiz şimdiden tüm perakende sektörüne hayırlı olsun. Emeği geçen tüm arkadaşlarıma da teşekkür ediyorum. Ayrıca, önümüzdeki yıl YZB için temamız Marka olacaktır. 214 yılın sonunda da üyelerimizin marka ve kurumsal gelişimleri için ihtiyaç duyduğu yapıyı sizlerin hizmetine sunacak alt yapıyı şimdiden çalışmaya başladığımızı söylemek isterim. 213 yılında üç adet yapmayı planladığımız ve Retail Türkiye ile beraber ortak yapmış olduğumuz Anadolu Konferansları nın ilkini D.Anadolu Perder ile Erzurum da, ikincisini Ankara Perder ile Ankara da ve sonuncusunu Bursa Perder ile Bursa da gerçekleştiriyoruz. Yine sektörden son gelişmelerin konuşulduğu ve alanında lider firmaların tecrübe paylaşımlarıyla gerçekleştirmeye planladığımız etkirliğimiz üyelerimizin birçok konuda aydınlanmasını sağlayacaktır. 213 yılında Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın üzerinde yıllarca çalıştığı ve günümüzdeki gelişmeleri de göz önüne alarak taslak haline getirdiği Perakende Yasası ile ilgili görüşmelerimizi Bakanlık yetkililerine ulaştırdık. Genel ticarette ve istihdamda ülkemizin üçüncü büyük sektörü olan perakendenin bir yasasının olması sektörün önünü daha da açacaktır. Yasa taslağındaki birçok maddeye ilavelerimizi ve düzeltmelerimizi sunmuş bulunmaktayız. Özellikle stratejik planların hazırlanması bölgelerin ihtiyaçlarına göre işletmelerin açılmasını sağlayacaktır. Stratejik Plan komisyonunda özellikle perakende ile ilgili sivil toplum kuruluşların olması daha verimli olacağını düşünmekteyiz. Perakende sektörünün, müstakil ve sürekli çalışılan bir iş kolu olarak düşünülmesi, bu iş kolunda daha kalifiye eleman ihtiyacının önüne geçilmesi için, iş ve çalışma saatlerinin düzenlenmesi gerekir. Diğer sektör çalışanlarının aile ve sosyal ilişkilerini de daha düzenli kullanabilmesi açısında da bu düzenlemeye ihtiyaç bulunmaktadır. Tüm perakende sektörü için pazar gününün tatil olarak kabul edilmesi ve uygulanması halinde yukarıda belirtilen amaca uygun bir adım atılmış olacaktır. Kuruluş amacı ve faaliyet konusu gereğince, toptan satış yapan kuruluşların, aynı zamanda perakende satış yaptıkları gözlemlenmektedir. Toptan satış yerleri, bu satış şekli ile haksız rekabet ortamı yarattıkları gibi Maliyenin de KDV zararına neden olmaktadır. Bu haksız uygulamaya son verilmesi açısından, belirtilen maddenin yasaya eklenmesi ve uymayalar hakkında cezai müeyyide uygulanması gerekir. Aynı zamanda bir takım temel gıda ürünlerinde %1 ile alınan ürünlerin %8 ile satılması perakendecinin sırtına ayrı Bursa markaları her yerde olsun Bursa Ticaret Borsası Başkanı Özer Matlı da Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Taslağını gündeme getirerek bu kapsamda üretici firmalarında korunması gerektiğine vurgu yaptı. Matlı, Bursa da yetişen tarım ürünleri ile kentte üretilen gıda ve tekstil marketlerinin hem kentteki hem de yurdun değişik yerlerindeki marketlerde yer alması için çaba harcayacakperder haberler bir yük yüklemektedir. Bunun düzenlenmesiyle hem perakendeci rahatlayacak hem de tüketiciler daha uygun fiyata ürün alabileceklerdir. Yan yana market açılmamalı Konuşmasında Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Taslağı na dikkat çeken Bursa PERDER Başkanı Haşim Kılıç; özellikle yerel perakendecilerin en büyük sıkıntısı olan ve haksız rekabete de yol açan yan yana market açılmasına bir an önce düzenleme getirilmesi gerektiğinin altını çizerek, Avrupa da uygulanan, semt veya ilçelerde; metrekare bazında, ne kadar market gerekiyorsa; o kadar marketin açılmasına izin verilen sistemin, ülkemize de getirilmesi hususunda görüşlerimizi, gerekli mercilere iletilmesi noktasında TPF ye sunduk dedi. Son yıllarda yaygın- Hasim KILIÇ laşan yemek çeki ve kartlarının amacının dışında kullanılmasına da değinen Kılıç, amacı dışında kullanılan yemek çeki ve kartlarının sektörde haksız rekabete neden olduğunu işaret ederek, sözlerini şu cümlelerle tamamladı: Hükümetimize, bu gibi uygulamalara müsaade etmemesi yönündeki taleplerimizi iletmiş bulunuyoruz. Ne yazık ki bu haksız rekabet, yerel perakendeciyi mağdur etmektedir. Türkiye perakendeciler federasyonu 37 şirket üyesi, 36 perakende noktası ve 16 bölge PERDER derneği ile Türkiye nin önemli bir sivil toplum örgütüdür. Elbette 27 milyar dolarlık perakende sektörünün bir yasası olmalıdır. Devlete karşı tüm yükümlülüklerini yerine getiren perakendecilerin bazı teşvik ve indirimlerden faydalanması konusunda da hükümetimizden destek bekliyoruz. 67

68 Eğer müşterinin beklentisini karşılarsan bu sana para kazandırır ama rekabet artıkça para kazanman zorlaşır çünkü kolay taklit edilirsin ama müşterinin beklentisini sen oluşturursan bu sana hem para hem müşteri kazandırır. 199 yılına kadar Kayseri de mağaza sayımızı 5 e yükselttik yılında Kayseri dışında ilk mağazamız Ankara Kocatepe mağazasını açtık. Türkiye nin ilk büyük m2 mağazası olan Kocatepe Beğendik, toplam m2 alanda kuruldu. Kocatepe Beğendik, sadakat kartı, peşin fiyatına taksit uygulamaları, barkot ile satış, engelliler için engelsiz alışveriş gibi birçok yeniliği tüketiciye sundu. Almanya dan ve Fransa dan ustalar getirtilip unlu mamuller reyonu oluşturuldu. Bugünün parası ile bu ustalara yaklaşık 3. Euro know how ücreti ödendi. 2 yılının sonuna kadar Kayseri den Ankara ya, Mersin den Gaziantep e, Nevperder haberler Özer MATLI larını söyledi. Matlı, Perakendecilerimiz ürüne ya da üreticiye ulaşamıyorlarsa BTB her zaman yardımcısı olmaya hazır. Gerek Bursa gerek bütün Türkiye deki marketlerin, mağazaların raflarında ne kadar çok Bursa markası ve Bursa ürünü görürsek biz o kadar memnun oluruz dedi. Yasa, sektöre ciddi katkı sağlayacak Sanayinin son 2 yılda çok önemli bir gelişme kaydettiğini hatırlatan Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Başkan İbrahim Burkay, modern tekniklerin ve modern yönetişim anlayışının perakende sektöründe var olması gerekliliğine dikkat çekerek, Özellikle son dönemdeki büyümeyenin ithalata dayalı başlığına da baktığmızda arzın gelmiş olduğu noktaya talebide getirmemiz gerekiyor. Bu da yasalarla, yönetmeliklerle, kararnamelerle ve uygulamalarla gerçekleştirilebilir. Uzun yıllardır iş dünyasının beklediği bir yasa Perakende Yasası. Sektörle de çok ciddi istişareler yapılıp sektörün ihtiyaçlarına göre şekilleniyor. Ülkemiz ekonomisine Perakende Yasası nın büyük katk sağlayacağını düşünüyorum diye konuştu. 68 İbrahim BURKAY Twigy, en iyi 1 marka ikonundan biri Terteks Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Öncel, Twigy nin marka yolculuğunu anlattı. Öncel, Üniversite yıllarım hem iş hem ticaret arasında geçti yılında Cağaloğlu nda 2 m2 lik bir dükkan sahibi oldum. Terlik macerası da bu yıllarda başladı. Küçücük dükkanımda fason olarak terlik yaptırıp satmaya başladığım. İpana ile ilk sıçrayışı yaptık. O yıllarda birçok yere terlik sattım. İpana nın üst düzey bir yetkilisi beni arayıp, İki adet boş İpana kutusu getiren 3 bin kişiye terlik vermek istiyoruz dedi. Bu ilk ve önemli adımımızdı. Bu kampanyadan elde ettiği gelirle 199 yılında İtalya seferine çıktım yılında Barbie ayakkabılarının Türkiye temsilciliği ardından da dünyanın en büyük terlik üreticilerinden Grandha nın distribütörlüğünü aldım. 2 yılında terlik markası Twigy i piyasadaydı. Bir terlikten beklenmeyecek ölçüde yenilikçi bir çizgisi olan Twigy, taraftar terliklerinin ardından asker ve aileleri için hazırladığı terlikleri pazara sundu. Twig Terlik Adamlar, Media Cat ve pazarlama iletişimi dergisi Adventising Age ile Türkiye nin en iyi 1 marka ikonundan bir seçildi dedi. Turizm, perakende sektörünü geliştiriyor Deloitte Tüketim ve Perakende Sektör Sorumlusu Özgür Yalta, Türkiye de ve dünyada perakende sektöründe gelecek dönemi anlattı. Perakende sektörünün çok hızlı büyüdüğünü söyleyen Yalta, E-ticaret ve Özgür YALTA mobil ticarette bu büyümeden nasibini alıyor. Dünyadaki 11 ülkede markalar çok hızlı büyüyerek dış pazarlara açılıyorlar. Gıda ve elektronik sektörü de bu gelişime paralel büyüme gösteriyor. Ortaya yeni pazarlar çıkıyor. Kente göç eden nüfuslar, perakendeyi güçlendiriyor. Dünyada perakende sektörünün büyüklüğü 18 trilyon dolarlık hacme sahip. İlk 25 firma, 4 trilyon dolar ciro yapıyor. Walmart, lider perakende olarak görülüyor. Gelişmekte olan ülke pazarlarında da perakende büyüyor. Gelişmiş ülkelere markalar büyük yatırım yapıyor. Türk firmaları da yurt dışına mutlaka yatırım yapmalıdır. Bu anlamda Asya Pasifik pazarı önem kazanıyor. Çin tüketicisi göz ardı edilmemelidir. Nüfus hareketleri, perakende sektörünü çok olumlu etkiliyor. Bu bağlamda tüketici güven endeksleri de çok önemlidir. Turizmde perakende sektörünü geliştiriyor. Türkiye, perakende de dünyada ilk 1 ülke arasında yer alıyor. Türkiye de tüketimin yarısı 3 büyük ilde gerçekleşiyor. Kredi borçlarında büyüme var. Hükümette gerekli önlemleri alacaktır dedi. Fark yarattık Beğendik İcra Kurulu Başkanı Hacı D. Beğendik, Beğendik i geçmişten bugüne gelişini anlatırken gıda perakendeciliğinin de geleceğini konuklarla paylaştı. 5 nesildir perakende mesleği ile uğraşan bir ailenin 5. kuşak temsilcisi olarak deneyimlerini aktaracağını söyleyen Hacı D. Beğendik, 1986 yılında Kayseri Cumhuriyet Meydanında ilk mağazamızı açtık. Dönemin Türkiye sinde neredeyse bütün perakende denemeleri ya devlet ya da belediye destekli olmasından dolayı, C.Meydan mağazamız bu anlamda Türkiye nin ilk özel perakende denemeleri arasında gösterilmektedir. Perakende yatırımı için imkânların gerçekten çok sınırlı olduğu 1986 yılında, böyle bir yatırımın Anadolu nun göbeğinde yapılması Türk perakendesi adına önemli bir gelişme olarak kabul ediliyordu. O dönemde belkide bizim için en kolay olan şey müşteri beklentisini karşılamaktı. Müşterilerin en büyük beklentilerinden bir tanesi paketli ürünleri bulmaktı. İyi meyve sebze, iyi et ve iyi şarküteri ürünleri almak, kasabın verdiği değil kendi istediği eti almaktı. Kandırılmak istemiyordu. Kısacası o dönemde sadece kaliteli ürün satmak ve müşteriye dürüst olmak tek başına müşteri beklentisini karşılamaya yetiyordu. Peki biz ne yaptık. C.Meydan Hacı D. BEĞENDİK Mağazamızı tasarlarken paketli ürünler için mağazamızın m2 sinin %8 ayırdık. Geri kalan %2 ise hizmet reyonlarına ayırdık.

69 şehir den İzmit e, İstanbul dan Malatya ya kadar, Türkiye genelinde mağaza ağını yaygınlaştırdı. Türkiye nin en önemli üç perakendecisi arasına yerleşti. 2 yılında ülkemizde yaşanan ekonomik kriz Beğendik i derinden etkiledi. Küçülme kararı alarak Kayseri, Nevşehir ve Ankara Kocatepe mağazası dışındaki mağazalarının kapattı. 26 yılına kadar 7 mağaza ile yaralarını sarmaya çalıştı. Bu arada 25 yılına kadar Beğendik ailesine bağlı farklı şirketlerinde çeşitli görevler aldım. 25 yılında Beğendik e Satış direktörü olarak atandım. 7 yeni mağaza açarak mağaza sayımızı 14 çıkardık. 29 yılının sonuna kadar bütün planlamalarımızı tamamladık. Beğendik genelinde Değişim Başlıyor, hedef 22 yeniden yapılanma projesini başlattık. Üç yıl içerisinde mağaza sayımızı 14 ten 45 yükseltik. Kiralamasını 21 başında yaptığımız Beğendik Çayyolu nu açmak için 3 yıl bekledik. Bu mağaza için dünya ve Türkiye deki perakende gelişmelerini izlemek adına ekipçe 5. km yol yaptık. Bir başka deyişle dünyayı 13 kez dolaştık. Dünya ve Türk perakendesinde birçok yenilik ilk defa bu mağaza tüketicimize sunduk. Manav reyonumuzda sera koyarak hem tazeliği, hem ürünün yetişme koşullarını hem de topraksız tarımı tüketicimize anlattık. Yoğurttan, peynire, tereyağından mantıya, makarnadan çikolataya, ekmekten simide, tulumba tatlısından lokma tatlısına kadar 1 e yakın ürünün üretimi müşterilerimizin gözü önünde yaptık ve yapıyoruz. Kalite et, taze domates, günü geçmemiş ürün satmak bizim ana işimizdir. Perakendecinin yapması gereken işlerdir dedi. 214, zor bir yıl olacak Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkanı Celal Toprak ın yönettiği panelde Habertürk Gazetesi nden Abdurrahman Yıldırım ile Sabah Gazetesi nden Meliha Okur yer aldılar. Abdurrahman Yıldırım, Türkiye deki en önemli sorunun sıcak para riski olduğunu söyledi. Türkiye nin döviz ve sermaye girşimine ihtiyacı olduğunu söyleyen Yıldırım, 5-6 milyar dolarlık cari açık var. Küresel sermayeyi Türkiye ye çekecek şartlar zorlaştı. Dış konjoktür zor. Son gelişmelerde siyasi istikrarda bozulma olduğunu gösteriyor. Çalkantılı döneme gireceğimiz anlaşılıyor. Önce siyaset netleşmeli. Türkiye ye dışarıdan daha az para girecek. Büyüme hızı düşüp iç tüketim azalacak. 214 ün en önemli riski budur. Böyle bir ortamda tahminde bulunmakta zor. Yapı çok değişti. Avrupa pazarı canlanırsa Türkiye de nasibini alabilir. Bu canlanma da kısmen başladı diyebiliriz. Tüketimin faiz oranlarının yüksekliği nedeniyle çok kısa sürede artması beklenmiyor. Hane halkı borçlu. Asıl paralar konuta gitti. Ticarette ve perakende sektöründe 214 yılında zorlanmalar olacak. Kavganın olduğu yere para gelmez. ABD ile ilişkilerde dikkatli perder haberler olmak gerek. Türkiye, kara para aklamada gri listede yer alıyor. Kara Para Aklama Merkezi, Türkiye yi yakında kara listeye alabilir. Bu, kriz yönetimi bakımından çok önemli dedi. Sabah Gazetesi yazarı Meliha Okur ise önümüzde yepyeni bir dönem olduğunu söyledi. Önümüzdeki 3-5 yılın iyi analiz edilemeyeceğini, ABD de ikiz kulelerin yıkılmasıyla birlikte kapital sistemin çöktüğünü söyleyen Okur, Dünyanın ABD ve Çin olmak üzere 2 süper gücü var. Rusya, bölgesel güç. Türk ekonomisi yapısal sorunlarını aşamıyor. Ekonominin ekseni rant üzerine kurulmuş. Türkiye, bütün komşularıyla sorunlar yaşıyor. Neden? Bunu göz ardı edemeyiz. 214 yılında dünyanın en mutlu ülkesi ABD olacak. Döviz kurunun 2.14 ü geçmesi de korku vermemelidir. 214, zor bir yıl olacak. Türk siyasetçisi kalite yolculuğuna çıkacak dedi. PERDER üyeleri, programın ikinci günü Uludağ a çıktılar. 69

70 haberler Onur Hipermarketleri nde yeni hedefler Onur Hipermarket, yeni dönem hedeflerini tüm çalışanlarının katıldığı motivasyon gecesinde paylaştı Onur Hipermarketleri 214 Hedef Planlama ve Strateji Toplantısı gerçekleştirildi. Kahvaltıyla başlayan toplantıda saygı duruşu ve İstiklal Marşının ardından tüm katılımcıların izlediği Onur Hipermarketleri Başarı Hikayesi isimli kısa film tüm Onur Ailesini duygulandırırken başarının nasıl yoktan var edildiğini de gözler önüne serdi. Geçmişten bu güne küçük bir fidanın nasıl 7 kişilik istihdamı tek çatı altında toplayan dev bir çınar haline geldiği izlenen videonun yanı sıra Yönetim Kurulu Başkanı Murat Doğan ve Yönetim Kurulu üyesi Rıza Doğan tarafından kısaca özetlendi. Yönetim Kurulu Üyesi Rıza Doğan Onur Hipermarketlerinin dünden bu güne serüvenini kısaca özetlerken bir taraftan da kurumun asıl mimarı olan Onur Çalışanlarına teşekkürlerini iletmeyi unutmadı. Genel Müdür Yardımcısı Ersin Ertan yapmış olduğu sunumda ülke ekonomisi, ticari yaşam ve sektörle ilgili önemli bilgiler verirken Onur Hipermarketlerinin piyasa içindeki payı, yeri ve durumunu finansal tablolarla özetledi. 213 yılının gerçekleşen tablosunu değerlendirirken 214 yılındaki büyüme hedeflerinin de üzerinden geçen Ertan, CRM uygulamaları ve kampanya yönetiminde 213 yılında yapılan çalışmaların nasıl etkin sonuçlar getirdiğini de raporlarla katılımcılara sundu. Avrupa Birliğinde Tüm Tüketicileri Koruma Derneği tarafından Onur Hipermarketlerine verilen 213 Altın Marka Ödülü ve 213 Tüketici Tavsiye Ödülü de toplantının önemli gündem maddeleri arasındaydı. Toplantıda 214 Hedef ve Strateji paylaşımlarından sonra sıra ödül törenine geldi. Onur Hipermarketlerinde 1 yılı aşkın süreyle çalışan emektar personellere plaket ve hediyelerinin takdim edilmesinin ardından kendilerinden duygu ve düşüncelerini paylaşmaları istendi. Özhan a bir Yeşil Nokta daha Özhan Marketler Zinciri, doğaya daha az ayak izi bırakacak şubelerine bir yenisini daha ekledi 7 Özhan Marketler Zinciri, Ertuğrul şubesi için aldığı Yeşil Nokta Diploması ile sürdürülebilirlik, tasarruf ve doğaya saygı anlamında sektöründe bir ilke imza attı. Çalışmalarına ara vermeden devam eden Özhan, hazırlıklarını tamamladığı Ataevler şubesi için de Yeşil Nokta Diploması aldı. Çevreci politikalarını hayata geçirerek dostlarında çevre bilinci oluşturan Özhan bu süreçte birçok firmanın da gerekli duyarlılığı ve çabayı göstermesi için örnek oldu. WWF-Türkiye nin bu konuda ki uzmanlığı ve Unilever in desteği ile birlikte kapsamı geniş bir farkındalık yarattıklarına değinen Özhan Marketler Zinciri Genel Müdürü İbrahim Özhan, Çocuklarımızın ve yeni gelecek olan nesillerin, Geleceğin sürdürülebilir bir şekilde kurgulanmasında birileri vardı ve Özhan perakende alanında da bu işi başlatmıştı demesi bizim en büyük keyif ve gurur kaynağımız olacaktır diye konuştu. WWF-Türkiye yetkililerinden Ataevler şubesi içinde Yeşil Nokta Diploması almanın verdiği mutluluğu dile getiren Özhan, Projemizi tüm Özhan şubelerinde hayata geçirmek için üzerine deneyim ve tecrübe katarak yolumuza devam ediyoruz dedi. Kaynakların sürdürülebilir kullanılması anlamında Yeşil Nokta anlayışının son derece önemli olduğuna değinen WWF-Türkiye yetkilileri, Özhan ve Unilever ile birlikte perakende mağazalarından oluşan bir sektör için geleceğe pozitif bir katkı koymanın gerekliliğine dikkat çekiyoruz dedi. Özhan Marketler Zinciri nin bu anlamdaki çaba ve ilgisine vurgu yapan WWF-Türkiye yetkilileri, Heyecanlı, doğaya saygılı ve süreci hâlihazırda başarıyla yürüten bir ekiple çalışmanın proje başarısındaki katkısı çok büyük. Özhan ı bu duyarlılık ve öncülük için kutluyoruz diye konuştu.

71 Gürel, hızlı başladı perder haberler Mustafa Gürel, 214 te Bursa PERDER in perakende sektöründeki gücünü artırmak için daha aktif çalışacaklarını söyledi Bursa PERDER de başkanlık koltuğuna oturan Mustafa Gürel, düzenlediği toplantıda üyelerle bir araya geldi. Toplantıda yeni süreçte izlenecek yol haritasını Yönetim Kurulu na ve üyelere aktaran Gürel, 214 te Bursa PERDER in perakende sektöründeki gücünü artırmak için daha aktif çalışacaklarına dikkat çekti. Çanakkale ve Yalova üyelerinin de katıldığı toplantıda konuşan Gürel, birlik ve beraberliğin önemli olduğunun altını çizdi. Aynı hedefe baktıkları ve aynı dili konuştukları takdirde hem derneğin hem de kendilerinin daha iyi yerlere geleceklerini söyleyen Gürel, 214 yılı için hazırladıkları planlamayı üyeleriyle paylaştı. 214 te Bursa PERDER in sektördeki gücünü daha iyi yansıtmak istediklerini ifade eden Mustafa Gürel, yeni dönemde gerçekleştirecekleri tüm çalışmalarda, herkesin aktif olduğu bir sürecin başlayacağını belirterek, Yönetim kurulumuzdaki isimler üzerinde bir görev dağılımı yaptık. Bu görev dağılımında perakendecilerimizin birebir etkileşim halinde olduğu resmi kurumlar yer almaktadır. Bu resmi kurumlarla iletişim halinde kalan yönetim kurulundaki arkadaşlarımız, sektörümüzle ilgili soru, şikayet, öneri ve bilinmesi gereken kanunlarda bizlere köprü olacak. Gerçekleştirdiğimiz bu görev dağılımı ile artık resmi kurumlarla daha iyi bir iletişimimiz olacak diye konuştu. Yeni dönemde eğitimlere ve sosyal projelere de büyük önem vereceklerini belirten Gürel, sözlerini şu cümlelerle tamamladı: Bunun için herkesin katılımcı ve paylaşımcı olması çok önemli. Bu anlamda Bursa PERDER Yönetim Kurulu olarak bizler derneğin ve üyelerin gelişimi adına var gücümüzle çalışacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın. Groseri Prag taydı Groseri, Avrupa da henüz market açmadı; ama Avrupa ya Çukurova daki marketçiliği anlatmaya gitti Groseri, 5-7 Kasım tarihleri arasında Prag ta gerçekleştirilen, her yıl alışverişçi araştırmalarının aksiyona dönüşü konusundaki iyi uygulamaların paylaşıldığı Shopper Insight in Action International konferansına aldığı davet sonrasında katılım sağladı. 35 i aşkın ülkeden 25 nin üzerinde üst düzey katılımcıyı ağırlayan konferans, dünyanın farklı bölgelerinden perakendecileri, üretici firmalarını ve araştırma ajanslarını bir araya getirdi. Konferansa Türkiye den katılan Groseri Market Yönetim ve İcra Kurulu Üyesi Levent Uğurses ve Coca-Cola İçecek Alışverişçi Araştırmaları Müdürü Duygu Keçelioğlu İşbirliğinin Gizli Formülü adlı bir sunum gerçekleştirerek yaptıkları işbirliği ile ilgili katılımcıları bilgilendirdiler. Levent Uğurses, Dünya devlerinin platformunda sektörde ülkemizden konuşmacı olarak davet almanın ve Çukurova daki marketçiliği anlatmanın gurur verici olduğunu iletti. Katıldığı toplantılarda bölgede ve Türkiye de hep örnek market olarak gösterilen Groseri, takdir toplamaya devam ediyor 71

72 serbest köşe En iyi prestij, kârlılık Gurbet ALTAY Genel Koordinatör Durum onu gösteriyor ki bundan sonraki süreçte en iyi ve en karlı olabilecek yere perakende noktaları açılacak, karlılıkları azalan veya zarar eden yerler için ise tüm vücudu kaplamadan neşter vurulup müdahale yapılacaktır. Başlığa bakıldığında ilk aklımıza gelen söz şu olsa gerek!; tabii ki ticaretin kuralı karlılıktır.karlılık olacak ki daha ileriye gidebilelim gibi birçok söz gelmektedir. Bunlara birçok ilavede yapılabilir. Ticaretin ikiz kardeşidir karlılık. Geriye dönüp neler yaptığımıza bir bakalım ki ne kadar değişim ve gelişim olmuş görelim. 199 yıllarda başlayan perakende ticareti her geçen gün gelişmiş ve popüler sektör haline gelmiş ve tercih edilen meslekler listesine girmiştir. Her nedense meslek olarak görülmesi hala zor olsa bile o yıllarda da en çok personel alınan sektörlerin başında gelmesine rağmen nedendir bilinmez baylar için iyi bir iş bulana kadar, bayanlar için evlenene kadar çalışılan sektör şeklindeydi. Günümüzü soracak olursanız bir arpa boyu yol aldık o kadar. Neyse biz sürece devam edelim. 2 yıllara gelindiğinde bakıldı ki büyüme ülke büyümesinin 7-8 katı olarak devam etmekteydi. Her geçen gün farklı konseptlerde büyüyen perakende devlet yetkililerin de dikkatini çekti ki perakende yasası için kollar sıvandı. 214 yılının başındayız ve bizler hala kollarımız sıvalı olarak bekliyoruz. Evet her geçen yıl büyümesine devam eden perakende sektöründe 2 yılların ortalarına gelindiğinde daha da hızlı oldu. Tek bir prestij konusu vardı br an önce her yere market açmak. Övünmeler ve şirket büyüklükleri perakende sayılarıyla anılır oldu. Ne kadar marketiniz varsa o kadar büyüksünü ve de prestijlisiniz durumu hasıl oldu. Aynı oranda müşteriyi anlayamaya çalışanlar ve de teknolojik gelişmeleri takip edenler ki Y kuşağı hatta Z kuşağını kazanabilenler farklı tarzda perakende noktaları ve aktiviteler yapmaktaydılar. Bunların meyvelerini de bir sonraki dönemde gördüler tabii ki. Peki sadece kriterlerine uygun bir perakende noktası bulup kiralayan veya satın alanlara ne demeli. Tek amacı sayı olarak çoğalarak prestijini artırmanın peşinde olanlar ise zamanla baktılar ki kazın ayağı öyle değil. Bu arada perakende sektörü her geçen gün büyüyor büyümesine de yan yana birçok perakendecileri görmeye başladık.tüketicilerin yüzü gülüyor çünkü; indirimin dibi yoktur.. Mantığıyla komşu ne indirim yaptıysa ben ondan daha iyi indirim yaparım çekişmeleri, atışmaları başladı.karlılığın iyi olduğu dönemlerde 3 perakende noktasından 3-5 tanesi zarar bile etse onu telefi edebiliyordunuz oysa her geçen gün artan rekabet koşulları karlılıkları da düşürdü. Ve işletme giderleri büyümede olduğu gibi büyümeye başladı. Hal böyle olunca bilançolar incelendi ve müdahaleler başladı. Ne mi oldu,nasıl mı müdahale yapıldı? Önceden bir şubesini kapatan perakendeci kendi prestijinden kayıp sanırken şimdi avantaj durumuna geçti yani ataların değimiyle; zararın neresinden dönülürse kardır.. Dönemleri başladı. Ve zarar edilen perakende noktaları bir bir kapatılmaya başlandı. Tabii ki bu arada perakende sektörü de durmayıp gelişimine ve değişimice devam etmekteydi. Tüketiciler değişimlerini sürdürmekte, teknolojiden konseptte kadar değişim yaşanmaktaydı. Bir taraftan da perakendeci bunlara ayak uydurmak zorunda idi.her zamanki gibi perakendecilerin işleri çok ama çok zordu. Perakendeciler 212 lere geldiğinde bilançolarını ve karlılıklarını günlük takibe başlamışlar artık zarar eden yerlerini kapatmak zorunda olduklarını anlamışlardı. İşte tan burada tedarikçilerin gözleri de karlı perakendecilere yönelmişti. Devir değişmiş ve prestijin adı da; en iyi prestij karlılıktır olmuştur. Hatta kime dokunsak mağaza kapattığında karlılık arttığı için daha mutlu olduklarını söylemeye başlamışlardır. Dün devir öyleydi bugün devi böyle, olmaz denilenler bir anda olur hale geliyor. Derler ya atalar; ne oldum değil ne olacağım diyeceksin Bir anda her şey 18 derece değişebiliyor. Bugün yadırgadıklarımıza yarın sempati ile bakabiliyoruz. Bir nevi düzene ayak uydurmak gerekliliğini çıkmaktadır. Ayak uyduranlar ayakta kalmakta diğerleri mi? Onu zaten sizler çok iyi biliyorsunuz. Tabii ki burada önyargı da devreye girmektedir. Olaylara,insanlara ve hatta gördüklerimize önyargı ile bakmamalıyız. Temkinli bakabilirsiniz ama asla önyargı ile bakmamalıyız. Bu önce bizi yıpratmaya düşüncelerimize gem vurmaya başlar. Sonra da değişen ve gelişen dünyada bizleri adım adım geriye doğru atmaya başlar. Bir bakmışız ki bizlerle işe başlayanlardan bayağı gerilerdeyiz. Bu sefer ne kadar çaba sarf edersek edelim onlara asla yetişemeyiz, sonra mı ne olur? Cevabı siz de tabii ki.. İnsanlar birilerine yardım ederler tabii ki bunun birkaç bakış açısı vardır. Birincisi kazancının zekatı açısından, ikincisi ise insanların mutlulukları açısındandır. Sadece yardımı alana değil veren de bir o kadar mutludur. Hatta veren daha da mutludur. Neden mi? Alan bir sefer alır ve mutlu olur, oysa yardım eden ise hatırladıkça mutlu olur. Böylece yardımı alandan çok verene katkısı vardır. Buradan gelelim karlılığa işletmeler karlı olmayan işletmeleri kapatmazsalar sanki boşa verilen yardım gibi zamanla da mutsuz olurlar ve bu mutsuzlukları her zararı duyduğunda artarak devam ederler. Durum onu gösteriyor ki bundan sonraki süreçte en iyi ve en karlı olabilecek yere perakende noktaları açılacak, karlılıkları azalan veya zarar eden yerler için ise tüm vücudu kaplamadan neşter vurulup müdahale yapılacaktır. Kılı kırk yararak en ince ayrıntısına kadar düşünülere perakende noktalarına karar verilecek. Araştırmalar daha da derinlemesine yapılacak,her yönüyle incelenip, senaryolar tasarlanıp ve yine atasözlerinin dediği gibi; Bin kere düşünüp, bir kere karar verilecek 72

73 YENİ ÜYELERİMİZ yeni üye MARKAMAR Dernek: Ankara PERDER Market Adı: Markamar Şube Sayısı: 1 TÜRKİYE PERAKENDECİLER FEDERASYONU HER GEÇEN GÜN BÜYÜYOR Üye Satış Noktası Personel m

74 üyelerimiz Cergibozanlar yeniden Nizip te... İpek Yolu PERDER üyesi Cergibozanlar, 23 üncü şubesini açtı Cergibozanlar Market, yeni şubesi Nizip 3 ü açtı. Yeni şube 8 metrekare alanda, 2 personel ve 4 kasayla hizmet sunuyor. İPEKYOLU PERDER Efor dan iki şube birden İSTANBUL PERDER İstanbul PERDER üyesi Efor Market, 214 yılına 2 büyük yatırımla başladı Ortaköy Dereboyu Caddesi ve Çağlayan Hürriyet Mahallesi nde şube açan Efor, yeni yıla yeni yatırımlarla girdi. Ortaköy ün en büyük marketi olma özelliğine sahip olan yeni şube, 1.4 metrekare alanda 6 kasa ve 4 personel ile Çağlayan şubesi ise 65 metrekare alanda 3 kasa ve 16 personel hizmet veriyor. Efor Market in İstanbul, Tekirdağ, Kırklareli ve Edirne de toplam 36 şubesi bulunuyor. 12 nci şube... Ege PERDER üyesi Karabıyık, yeni şubesini açtı Karabıyık Market, sanayi sitesinde hem genel merkez binasının hem de 12 nci şubesinin açılışını gerçekleştirdi. Yeni yatırımın 1.7 metrekaresi depo, 5 metrekaresi idari bölüm olarak kullanılıyor. Merkez binanın yanı sıra 15 metrekarelik, 2 kasiyerle açılan 12 nci market Ödemiş te hizmet veriyor. EGE PERDER 74

75 haberler 75

76 üyelerimiz Turhal a 3 üncü şube Karadeniz PERDER üyesi Niktaş, Tokat ın Turhal ilçesine bir şube daha açtı Cumhuriyet Mahallesi nde açılan Niktaş Market in ilçedeki 3 üncü şubesi. Niktaş Genel Müdürü Bekir Keklik, ilçeye yeni bir şube açmanın mutluluğunu yaşadıklarını dile getirerek, açılış programına katılan tüm davetlilere duyarlılıklarından dolayı teşekkür etti. Yeni mağaza 7 metrekare alanda, 2 kasa ve 13 personel ile hizmet veriyor. KARADENİZ PERDER Seyranbağları 2 açıldı Ankara PERDER üyesi Altunbilekler, 7 inci şubesini Seyranbağları nda açtı 7 şubesi ve 2. i aşan personeli ile çalışmalarını ve yatırımlarını sürdüren Altunbilekler, Seyranbağları bölgesinde ikinci mağazasını hizmete açtı. ANKARA PERDER Seyranbağları mağazası, 2 kasa ve 2 çalışanıyla; kasap reyonundan şarküteriye, manav reyonundan unlu mamullere, zücaciyeden kişisel bakım ürünlerine çok geniş bir ürün yelpazesini çok uygun fiyatlarla müşterisinin beğenisine sunuyor. Kurtköy şubesi hizmette İstanbul PERDER üyesi Snowy Ulu Kardeşler, Kurtköy şubesini yenilenen yüzüyle açtı Snowy Ulu Kardeşler Kurtköy Şubesi, müşterilerine daha iyi hizmet verebilmek için yenilenen kimliğiyle yeni adresinde; 1.25 metrekare müşteri hizmet alanında 4 kasa ve 32 çalışan ile hizmete açıldı. Açılışa Snowy Ulu Kardeşler Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Ulu, Şaban Ulu, Mustafa Ulu ve Snowy Ulu Kardeşler yöneticilerinin yanı sıra iş ortakları da katıldı. 76 İSTANBUL PERDER

77 üyelerimiz Başdaş Torbalı da... Ege PERDER üyesi Başdaş, 1 uncu şubesini açtı Başdaş Market in yeni şubesi Torbalı da hizmete girdi. Açılışa Torbalı Kaymakamı Aydın Memük, Gaziemir Kaymakamı Şerafettin Tuğ, Balçova Kaymakamı Ahmet Beyoğlu katıldı. Açılış konuşmasını yapan M. Sait Başdaş, amaçlarının yerli sermayeyi güçlendirmek, istihdamı arttırmak, giderek büyüyen ve çeşitlenen gıda pazarında öncülüklerini devam ettirmek olduğunu söyledi. Torbalı şubesi 65 metrekarelik kapalı alanda, 3 kasa ve 15 personel ile hizmet veriyor. EGE PERDER Gebze ye bir şube daha İstanbul PERDER üyesi Mopaş, 99 uncu şubesini açtı Mopaş, yeni şubesini Gebze Kocaeli nde açtı. Açılışa Milletvekili Mehmet Ali Okur ve Gebze Belediye Başkanı Adnan Köşker de katıldı. 7 metrekare satış alanında, 27 çalışanı ve 3 kasası ile hizmet veren şube ile Mopaş, Kocaeli nde 24, Gebze bölgesinde ise 12 noktaya ulaşmış oldu. İSTANBUL PERDER Şube açılışı sırasında Milli Piyango İdaresi nin tarihli ve / sayılı izniyle düzenlenen Hayat Kimya-Mopaş kampanyasının talihlileri belli oldu. Noter huzurunda yapılan çekilişe göre; Nissan Juke 1.6 Vısıa M/T 213 Model otomobil Senem Özkan ın oldu. Yunus 63. mağazasını açtı Ankara PERDER üyesi Yunus Marketler Zinciri Sokullu da ikinci şubesi hizmete başladı Yunus Market in toplamda 63 üncü mağazası 5 metrekarelik kullanım alanı, 3 kasası ve deneyimli 15 personeli ile bölge halkının tüm ihtiyaçlarını karşılamak için planlandı. Kasap reyonundan şarküteriye, manav reyonundan unlu mamullere, zücaciyeden kişisel bakım ürünlerine kadar geniş bir ürün yelpazesini müşterilerinin beğenisine sundu. Açılışa katılan herkese ücretsiz döner ikramı yapılması ve açılışa özel ürün kampanyalarının gerçekleştirilmesiyle müşteriler keyifli anlar yaşadı. ANKARA PERDER 77

78 vitrin Doğramanın en lezzetli ve eğlenceli yolu! Yeni nesil kaydırmaz kesim panosu... Gondol Plastik in mutfaklara yenilik getiren en neşeli ürünü, elma, patlıcan ya da armut şeklinde mutfağınızda! Dilediğinizi seçin; dayanıklı, temizlemesi kolay, şık ve hijyenik kesim panosunun rahatlığıyla doğramanın tadını çıkarın. COOK tan ekonomik çöp torbaları Cook, mutfağınızda işleri kolaylaştırmak amacıyla yeni ve kullanışlı ürünler tasarlamaya devam ediyor COOK un Ekonomik Çöp Torbaları serisindeki bütün ürünler uygun fiyatlarıyla tüketici dostu olmanın yanı sıra ekolojik dengeye duyarlı dönüştürülebilirlik özelliğine sahip polietilenden co-extrüzyon teknolojisi ile üretildi. Dayanıklı, su ve koku sızdırmayan özellikteki seride Küçük (4x5 cm), Orta (55x6 cm), Büyük (65x7 cm), Battal (72x95 cm), Jumbo Boy (8x11 cm) ebatları ve büzgülü modellerinde Limon Kokulu ve Çilek Kokulu seçenekleri mevcuttur. Eti den Süt Burger 78 ETİ Süt Burger, çocukların yeni gözdesi olmaya aday ETİ, satış noktalarının atıştırmalık ürünler rafındaki yenilikçi imajını şimdi de 4-1 C soğuk raflara taşıyor. ETİ, çocukların beslenmesinde güvenle tercih edilecek yepyeni bir ürünü tüketicilerine sunuyor. ETİ Süt Burger, eğlenceli Burger şekli ile 2 ballı kek arasında bol süt kremasından oluşuyor. ETİ Süt Burger içerdiği yumurta, bal ve yüksek miktardaki sütlü kremanın yanı sıra yağ oranının düşüklüğü ile piyasadaki ürünlerden farklılaşıyor. Yüksek protein ve kalsiyum oranı ile çocukların büyüme ve gelişme dönemlerinde büyük öneme sahip olan sütlü ürünler kategorisinde, düşük yağ oranı, besleyiciliği, serin lezzeti ve eğlenceli burger şekli ile dikkat çeken ETİ Süt Burger, çocukların yeni gözdesi olmaya aday. ETİ Süt Burger, yüksek besin değerinin yanı sıra koruyucu ve renklendirici içermemesi ile de annelerin rahatlıkla çocuklarına yedirebileceği bir ürün.

79 vitrin Namet 7/24 Namet, yenilenmiş ambalajıyla tüketicilerin beğenisine sunduğu, 6 gramlık 7/24 serisiyle, pratik ürün gamını geliştirmeye devam ediyor Yenilenen ve kolayca açılan, pratik ambalajıyla 6 gramlık Dana Jambon, Macar Salam, Hindi Salam ve Piliç Jambon dan oluşan Namet 7/24 ürünleri, zaman kaybetmeden iştah açıcı ve besleyici sandviçlerin hazırlanmasına olanak sağlıyor. Namet in sevilen ürünleri iş yerlerinde, okullarda günün her saatindeki atıştırmalık, kahvaltı ve yemek saatlerinde de beğeniyle tüketiliyor. Yeni Orkid ile %1 koruma Orkid in yeni ürünü OrkidPlatinum Gece Extra, yüzde 6 daha büyük arka yüzeyi sayesinde geceleri bile sızıntılara karşı yüzde 1 e kadar koruma sağlıyor Kadınlar genellikle erkeklere göre daha zor uykuya dalar ve uyku halini sürdürmekte de daha çok zorlanırlar. Özellikle de her ay yaşadıkları özel günlerinde uyku sorunu artar, çünkü hormonal değişiklikler gün içerisinde uyku haline ve enerji düşüklüğüne; gece uykularında da huzursuzluğa yol açar. Uyku sırasında pedin sızdırması endişesiyle yaşanan bu tedirginlik ve huzursuzluk, uykunun sık sık bölünmesine neden olur. Bu endişeleri ortadan kaldırarak güvenli bir uyku sunan Yeni OrkidPlatinum Gece Extra,Orkid Platinum ComfortNormal e göre yüzde 6 daha büyük olan arka yüzeyi sayesinde gece boyunca ne kadar çok hareket edilse de, kadınları sızıntılara karşı korumaya hazır. Sızıntılara karşı geceleri de korumak için özel olarak tasarlanmış olanyeni OrkidPlatinum Gece Extra, kadınlara geceleri en çok ihtiyaç duydukları bölgede ekstra koruma sağlayarak güvenli ve deliksiz bir uyku sunuyor. Sofralar aşkına Yılın en romantik gününde, sevgisini şık bir sofra eşliğinde dile getirmek isteyenler Papia Decor Peçete yi tercih ediyor Sevgililer Günü nde hazırlanan keyifli akşam yemeklerinin vazgeçilmezi ihtişamlı sofralar, Papia Decor Peçete nin Sevgililer Günü Serisi ile renkleniyor. Papia Decor Peçete, parıltılı renkleri ve romantik desenleriyle adeta göz kamaştırıyor. 14 Şubat ın olmazsa olmaz rengi kırmızılarla dekore edilen gösterişli sofralar, özel peçete serisi sayesinde her ortamda sıcak bir esinti yaratıyor. Aşkın simgesi olan kalbin ve Love sözcüğünün buluştuğu peçeteler sevgi dolu sofralara şıklık katıyor. 79

80 vitrin Bebeklerin cildi yumuşacık Uni Baby nin özel içerikli bebek yağı, gün içerisinde bebek cildinin ihtiyaç duyduğu nem ihtiyacını karşılayarak, cildin yumuşacık kalmasını sağlıyor Uni Baby nin özel içerikli bebek yağı, gün içerisinde bebek cildinin ihtiyaç duyduğu nem ihtiyacını karşılayarak, cildin yumuşacık kalmasını sağlıyor Koska dan tahin-bal Koska; balı, tahinin mucizevi gücüyle cam kavanozda buluşturdu Koska, doğal, bitkisel protein kaynağı olan ve içerdiği E, B vitaminleri ile kalsiyum, magnezyum gibi mineraller bakımından faydası saymakla bitmeyen tahini, bal ile en sağlıklı formda buluşturdu. Tarladan alınan susamdan, besin değerleri tamamen korunarak, koruyucusuz ve katkısız olarak elde edilen tahin, analiz raporları ile saflığı belgelenen doğal mucize balla buluştu. Koska nın bal ile tahinin karışımından ortaya çıkardığı farklı, nefis ve akılda kalıcı lezzet, camın sağlığında tüketiciye sunuluyor. 35 gramlık cam kavanozlarda tüketiciye sunulan tahin-bal, nazar boncuklu Koska Mağazaları, tüm zincir marketler ve internet adresinden satışa sunuluyor. Hastalıklara karşı Fresh n Soft Fresh n Soft Antibacterial Islak Cep Mendili, suya ve sabuna ulaşmak mümkün olmadığında hızlı ve pratik bir temizlik sağlıyor Fresh n Soft un Biyosidal Ruhsatı na sahip Antibacterial Islak Mendili, bakterileri %99,9 oranında etkisiz hale getirerek, bağışıklık sisteminin korunmasına destek veriyor. Böylece grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı önlem almak mümkün oluyor. Fresh n Soft Antibacterial Islak Cep Mendili, suya ve sabuna ulaşmak mümkün olmadığında hızlı ve pratik bir temizlik sağlıyor. Cep boyuyla taşıma kolaylığı, ince yapısıyla da konforlu bir kullanım sağlayan Fresh n Soft Antibacterial Islak Cep Mendili, alkol ve boya maddesi içermediği gibi, dermatolojik testlerle onaylanmış yapısıyla da cildin ph dengesiyle uyum gösteriyor. Antibacterial Islak Cep Mendili yle siz de kış aylarında mikroplardan ellerinizi koruyabilir. 8

81 vitrin Çay pazarında yenilik Bitkilerin tedavi edici özelliğini göz önünde bulunduran Doğa, tecrübesinden faydalanarak fonksiyonellik açısından farklı özelliklere sahip bitkilerle özel karışımlar hazırladı. Doğa Bitki Çayları, doğru zaman ve yerden, özenle, sabah nemine gün ışığı değmeden toplanıyor. Uzmanların hassas denetimi ile kontrol edilen süreç, en taze bitkilerin doğal yollarla kurutularak, katkısız olarak paketlenmesi ile son buluyor. Dört tarafı kapalı zarflar ile; bitkinin kendine has aromasıyla tadını koruyan ve her bitkide doğal olarak belli miktarda bulunan uçucu yağlar korunuyor, tat ve koku hep taze kalıyor yılından beri sektörün önemli oyuncularından biri olan Doğa, tüm ürünlerinde TSE nin ISO 22 ve ISO belgelerine uygun ve %1 doğal olarak hazırlanıyor. Selva dan sağlıklı ürünler Selva Gıda Genel Müdürü Mehmet Karakuş, Anadolu ya başkentlik etmiş şehirlerin bir araya gelerek oluşturduğu bu sinerjinin içerisinde yer almaktan mutluluk duyuyoruz. Ülkemizin tahıl ambarı Konya dan dünyanın dört bir yanına ulaşan bir gıda markası olarak tüm ürünlerimizi katılımcılarla buluşturma fırsatı yakaladık. Özellikle piyasaya yeni sürdüğümüz sağlıklı yaşam ürünlerimize olan ilgi bizi memnun etti. Malum olduğu üzere günümüzde sağlıklı yaşam, bireylerin her zamankinden daha fazla önem verdiği konulardan biri olarak dikkat çekiyor. Biz de bu çerçevede sağlıklı yaşam ürünlerimizle tüketici beklentilerini karşılamayı amaçlıyoruz. Bir süredir süren Ar-Ge çalışmalarımızın bir çıktısı olarak; insan sağlığına yararlı etkileri bulunan Buğday Ruşeymi, Buğday Kepeği ve Yulaf Kepeği ni Sağlıklı Yaşam Ürünleri kategorisi altında müşterilerimizle buluşturduk. Türkiye de ilk defa vakumlu paketlerde, özel prospektüsleriyle satışa sunduğumuz ürünlerimizle, sağlıklı beslenmeyi teşvik ederek kaliteli yaşama yardımcı olmayı hedefliyoruz dedi. Kaanlar dan süzme yoğurt Kaanlar Gıda, Türk mutfağında önemli bir yeri olan süzme yoğurdu da ürün gamına ekledi. Geleneksel süzme yoğurt keyfi Kaanlar ile daha sağlıklı daha lezzetli Geçmişten bu yana farklı yöntemlerle elde edilen süzme yoğurt, Kaanlar tarafından ileri teknoloji kullanılarak, geleneksel tadından ödün vermeden üretiliyor. Kaanlar Gıda Mühendisi Osman Emre Sayın, hijyenik şartlarda üretilen, üstün kalitedeki süzme yoğurdun, günlük kalsiyum ihtiyacının karşılanmasında da önemli bir rol üstlendiğini belirtiyor. Çorbalarda kullanılabilen, yemeklere eşlik eden süzme yoğurt, enfes tadıyla tek başına da tüketilebiliyor. Profesyonel aşçıların da tercihi olan Kaanlar Süzme Yoğurt, kıvamı ve lezzeti ile fark yaratıyor. Kaanlar Gıda nın kendi tesislerinde ürettiği süzme yoğurt, geri dönüşümlü, sağlıklı 2,5 kg lık ambalajlarda tüketiciye ulaşıyor. 81

82 dernek iletişim bilgileri 82

83 83

84 84