Konfederasyon olduk...

Transkript

1

2 Konfederasyon olduk... Yazıma başlamadan önce 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla, bütün Dünyadaki ve Türkiye deki Kadınların Kadınlar Gününü kutlarım yılından bu tarafa yaptığımız çalışmalar meyvesini verdi. 26 ilde kurulan derneklerimizle geri dönüşümde 3 federasyonla birlikte tarihi itibariyle GERİ DÖNÜŞÜMCÜLER KONFEDERASYONU nu kurmuş bulunmaktayız. Kurucular : Başkan : Mükerrem Levent Başkan Yrd. : İmdat Aday, Şaban Bolat, Ali Temurtaş, Nizamettin Koçyiğit, Süleyman Gülaşı, Faruk Polat, Şenol Bengü, Murat Saha, Serdar Altuntaş, Tevfik Ülger, Selahattin Tavusbay Genel Sekreter : Mahmut Uğur Çetin Sayman : Hamis Özdemir Geri dönüşümcüler ailesine Hayırlı Olsun. Kurucu arkadaşlarımla hep birlikte hayırlı çalışmalara vesile olmasını dilerim. Değerli okuyucular geri dönüşüm Türkiye de başlangıcı ile birlikte hızla büyümekte. Atıklar geri dönüşüme firesiz gitmekte geri dönüşüm oranı %7 ler seviyesinden yukarılara tırmanmakta aynı zamanda geri dönüşümden yenilenebilir enerji kaynakları çeşitliliğini de hızla artırmakta Türkiye yi daha yaşanabilir bir farkındalığa götürmekte. Bizler üzerine düşen bu vazifeleri yapabilecek bir sivil toplum örgütüyüz. Sektörümüz de ivedilikle öne alabileceğimiz konularda Çevre Bakanlığımızın ceza ve yönetmeliklerinin bu sektöre bakış açısında duyarlı olması, caydırıcılığı değil yaptırıcılığı uygulamalıyız. (Cezalar yüksek) Maliye Bakanlığından sektör ile ilgili KDV ve diğer vergilerde indirim, teşvik olsun olmasın bulunduğu tesislerde SGK priminin devlet tarafından karşılanması, tesislerimizde kullandığımız enerjide yüksek ödeme yerine indirimli tarife istiyoruz, Çünkü bu sektör % 40 a varan enerji tasarrufu sağladığı gibi ürünler içinde bulunan enerji hammaddesini enerjiye çevirecek yenilenebilir enerji kaynaklarını geliştirmektedir ve çeşitliliği artırmaktadır. Nisan ayına girmek üzereyiz. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramında çocuklarımıza geri dönüşümü anlatarak çöplerimizin kaynakta toplanmasını sağlamaktayız. Çünkü onlara daha temiz ve yaşanılabilir bir Türkiye bırakmayı hedefliyor, saygılarımı sunuyorum. REKLAMLARINIZ İÇİN Geri Dönüşümcüler Konfederasyonu Genel Başkanı Mükerrem LEVENT 3

3 İçİndekİleR Geridönüşüm Dergisi Yıl 2 Sayı 7 ISSN: Kapak Fotoğraf Can ÖZGÜN Demir ve Demirdışı Kağıt Geridönüşümcüler Birliği Derneği adına İmtiyaz sahibi Mükerrem LEVENT Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Mükerrem LEVENT Dergi Yayın Kurulu İmdat ADAY Nilgün ALTAN Beyhan ASLAN Belma AYKAÇ Mustafa Sami BARSAN Ergün MARAŞLI Kenan NUHUT Editör / Sanat Danışmanı Nilgün ALTAN nilgunaltan@geridonusumculerbirligi.org Yazışma Adresi Cad. 14 / 8 Aşağıöveçler-Ankara Tel: Fax: e-posta: info@geridonusumculerbirligi.org Banka Hesap Numarası T.C Ziraat Bankası Tasar m-bask Yayın türü: Yerel Süreli Yayın Dergide bulunan yazıların sorumluluğu yazarlarına, reklamlarının sorumluluğu firmalara aittir Geri Dönüşümcüler Konfederasyonu Genel Başkanı Mükerrem LEVENT Geri Dönüşümcüler Konfederasyonu Başkan Yardımcısı Şaban Bolat Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı TANER YILDIZ ile söyleşi Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı NİHAT ERGUN Kalkınma Bakanlığı Bakan Yardımcısı MEHMET CEYLAN Solucanlar İş Başında Prof. Dr. Zafer AYVAZ YAŞADIĞIMIZ MEKANLAR NEDEN YEŞİL OLMASIN? Belma AYKAÇ Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Daire Başkanı ZEKİ TERZİOĞLU ile yaptığımız röportaj da atık yönetimini enine boyuna konuştuk ARCHEPON Emisyon Ticareti İzaydaş Genel Müdürü MUHAMMET SARAÇ İZAYDAŞ olarak farklı türdeki atıkları farklı şekillerde bertaraf ediyoruz SAHAF GEÇİP GİDENE SON BAKIŞ Burak Kumpasoğlu na Geri Dönüşümcüler Federasyonu Genel Başkanımız Mükerrem Levent 32. Enerji Verimliliği Haftasında panelist olarak konuştu Haberler Şaban BOLAT Geri Dönüşümcüler Konfederasyonu Başkan Yardımcısı 18 ay önce birlikte 1 dernekle yola çıktık. Değerli çalışmalar yapan Genel Başkan Yardımcımız Şaban BOLAT sektörde de iyi yapılanan kuruluşu ile birlikte Konfederasyon çatısında birlikteliğimizi sürdürüyoruz. Şaban BOLAT, 1965 Niğde, Bor doğumludur. Ticaret hayatına küçük yaşlarda başlamasına rağmen 23 Haziran 1997 tarihinde BMS METAL MADENCİLİK İMALAT GERİ DÖN. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ni Atık ve Hurda metal toptan ticareti yapmak üzere İzmir de kurulmuştur yılından bu yana bakır, çinko, pirinç, bronz, alüminyum vb. madenlerin toptan ticaretini yapmaktadır. Ayrıca pirinç tozu, bakır tozu ve alüminyum tozu üretim ve ticareti de faaliyetleri arasındadır. Şaban BOLAT ın, ticari hayatındaki gelişmesindeki anahtar kelime, değişime açık olmak dır. Bu noktada gelişmek için yatırımın kaçınılmaz olduğunu inanır; girişimlerini bu doğrultuda yönlendirir. Temmuz 2011 yılında BMS Geri Dön. San. ve Tic. AŞ. yi kurar. Halen şirketin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmektedir. İki şirketi ile birlikte Hurda Demir ve Hurda Maden sektöründe önemli bir yere sahiptir. Şirkete yılları içerisinde ihracat satışlarında yükselen bir ivme kazandırmıştır. İzmir Ticaret Odası Meclis Üyesi olup, Geri Kazanımcılar grubu komite başkanlığı görevini yürütmektedir. Şaban BOLAT, ilkokul mezunu, evli ve 4 çocuk babasıdır. 5 Makale

4 IRENEC ULUSLARARASI %100 YEN LENEB L R ENERJ KONFERANSI %100 Yenilenebilir Enerji MÜMKÜN Davetli Konuşmacılar 'U % OHQW%DüRO; Encore, ABD w w w. i r e n e c c o m Haziran Haziran 2013 T.C. Maltepe Belediyesi Türkan Saylan Kültür Merkezi T.C. Maltepe Belediyesi Türkan Saylan Kültür Merkezi úqfh)lop)97hnqrormlohulqlq*hoplül %XJ Q YH*HOHFHùLµ 3URI 'U 3HWHU'URHJH;3URJUDP'LUHNW U 0LPDUO NYH3ODQODPD(QVWLW V /LHFKWHQVWHLQhQLYHUVLWHVL (85262/$5%DüNDQ /LKWHQüWD\Q <HQLOHQHELOLU(QHUML\H*HoLü +HPHQûLPGL µ &ROLQ+DUYH\;8OXVODUDUDV -HRWHUPDO'HUQHùL%DüNDQ<DUG PF V <HQL=HODQGD ' Q\D-HRWHUPDO*HOLüPHVLQGH6RQ'XUXPµ 3URI 'U )ULHGULFK.OLQJHU;6DDUODQG8QLYHUVLW\RI$SSOLHG6FLHQFHV 6DDUEUXFNHQ $OPDQ\D. \ GDYHGHQL] VW QGH $YUXSD5 ]JDU(QHUML7HNQRORMLVLµ 'U +HLQ].RSHW];:%$ ' Q\D%LRHQHUML'HUQHùL%DüNDQ $YXVWXU\D <HQLOHQHELOLU(QHUML\H'RùUX %LRN WOHQLQ5RO µ 'U +DUU\/HKPDQQ;)HGHUDOdHYUH$MDQV *HQHO'LUHNW U $OPDQ\D GH <HQLOHQHELOLU(QHUML6HQDU\RODU LoLQ0RGHOOHUµ 3UHEHQ0DHJDUG;(85262/$5$YUXSD<HQLOHQHELOLU(QHUML%LUOLùL %DüNDQ<DUG PF V 'DQLPDUND KONFERANS BAŞLIKLARI Özel Oturumlar < ]GH\ ]<HQLOHQHELOLU(QHUML7HGDULùL 'DQLPDUND GDQgUQHNOHUµ w w w. e u r o s o l a r. o r g. t r LLQIR#LUHQHF FRP ZZZ LUHQHF FRP 7 QI R #L UHQ H F F R P Z ZZ LUH Q H F F R P Ulaşım Sponsoru w w w. e u r o s o l a rr.. o r g. t r

5 söyleşi Bakan Yıldız: Keban Barajı'nın Ürettiği Elektriğin Yerine Nükleeri Koymaya Çalışmıyoruz, Doğalgazın Yerine Nükleeri Koymayı Düşünüyoruz'' [22/01/2013] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı TANER YILDIZ ile söyleşi Bakan Yıldız, Akdeniz ve Karadeniz'de kurulacak nükleer santrallerden üretilecek elektriği doğalgazla ikame etmek için bugünkü parayla 7,2 milyar dolarlık doğalgaz ithal edilmesi gerektiğini de vurguladı. Büyüyen Türkiye'nin küçülen enerji sektörü olamayacağına dikkati çeken Yıldız, sektörün bütün enerji çeşitliliği ile birlikte büyümesi gerektiğini kaydetti. Bakan Yıldız, nükleere de sadece bir enerji temini olarak bakılmaması gerektiğini, sanayi sektöründeki teknolojik gelişimin nükleer teknoloji ile birlikte gerçekleşeceğini dile getirdi. Akkuyu'da yapılacak nükleer santralin çok farklı bir modelle inşa edileceğini belirten Yıldız, ''Model şu; finansmanınızı bulacaksınız, yapacaksınız, işleteceksiniz, riskleri üstünüze alacaksınız ve piyasa modeliyle buluşacaksınız. Genel yapımız bu'' diye konuştu. Su kaynaklarından jeotermal enerjiye, kömürden nükleere kadar enerji üretiminin her alanına çeşitli eleştiriler geldiğini kaydeden Yıldız, bu eleştirileri normal karşıladıklarını, yapıcı eleştirileri de dikkate aldıklarını ifade etti. Türkiye'nin 8 bin 484 kilometre sahil şeridi bulunduğunu ve 46 civarında enerji santrali başvurusu olduğunu dile getiren Yıldız, ''Enteresandır 46 tane de itiraz var. İthal kömüre de yerli kömüre de doğalgaza da bir şekilde itiraz var. Fakat bizim de arz güvenliği için enerji altyapısını kurgulamamız ve geleceği düşünmemiz lazım. Yerli kaynaklarımız yetmiyor. İthalata olan bağımlılığımızı olabildiğince azaltacak, kendi ayakları üzerinde durabilen, hatta koşabilen bir yapıyı mutlaka kurgulamamız gerekiyor. Biz de bunu yapıyoruz'' dedi. NÜKLEER SANTRAL RUSYA'YA BAĞIMLILIĞI ARTIRIR MI? Akkuyu'da yapılacak nükleer santralin doğalgaz da alınan Rusya'ya bağımlılığı artırdığı yönünde eleştiriler bulunduğunu kaydeden Taner Yıldız, şöyle konuştu: ''Bizim kurgumuza göre de Rusya'ya bağımlılığımızı artırmıyor, azaltıyor. Çünkü Atatürk Barajı'nın, Keban Barajı'nın ürettiği elektriğin yerine nükleeri koymaya çalışmıyoruz, doğalgazın yerine nükleeri koymayı düşünüyoruz. Hal böyle olunca Akdeniz'de Akkuyu'da ve Karadeniz'de Sinop'ta kuracağımız nükleer santrallerin üreteceği elektriği doğalgazla ikame edebilmek için bugünkü parayla 7,2 milyar dolarlık doğalgaz ithalatı yapmamız gerekiyor. Ama nükleer santralden ürettiğimiz elektriği doğalgazın yerine koyarsak o zaman bu kadar ithalatı yapmamış olacağız. Her şey içerisinde yıla kadar fiyatının artmadığı, 2035 yılından sonra da şu ana kadar çok fazla modelde olmayan kardan yüzde 20 hissenin alınmasını öngören bir model kurduk. Çünkü o zamana kadar maliyetler içerisindeki finansman yükü azalacak, dolayısıyla proje şirketinin kardan yüzde 20 hissesine Türkiye hazinesi veya enerji sektörü olarak ortak olmuş olacağız.'' Her bir enerji kaynağının diğerine göre avantajları veya dezavantajları bulunduğunu anlatan Yıldız, kurulu güçleri aynı olsa bile bin megavatlık bir rüzgar veya güneş santralinin yılda bin bin saat, su santralinin 3 bin bin saat, doğalgaz santralinin 6 bin 500 saat civarında çalıştığına dikkati çekti. Yıldız, nükleer santrallerden elde edilecek enerji yalnızca rüzgar santralleriyle elde edilmeye çalışılsa Yalova'nın tamamının rüzgar gülleriyle kapatılması gerektiğini, aynı şekilde nükleer yerine HES yapılsa Düzce'nin tamamının sular altında kalacağını söyledi. Hiçbir enerji kaynağından vazgeçmeyeceklerini vurgulayan Yıldız, fakat doğalgazın elektrik üretimindeki payını azaltmayı, mesken ve sanayide kullanımını ise artırmayı hedefleyen bir politikaları bulunduğunu söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın enerjide arz güvenliğini sağlayamama gibi bir mazereti bulunamayacağını belirten Yıldız, ''(Ben yalnızca yerli kaynaklarımızı kullandım, o yüzden 24 saatin 22 saati elektrik verdim) lüksümüz olamaz. Bizim gelişen Türkiye'nin bütün ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir yapıyı kurmamız lazım'' dedi. Dünyada bugüne kadar 3 büyük nükleer kaza meydana geldiğini söyleyen Enerji Bakanı, Çernobil kazasından sonra 144, Fukuşima kazasından sonra da 62 santralin inşaatına başlandığını söyledi. Yıldız, nükleer santrallerin turizme de tarıma da hiçbir zarar vermediğini vurguladı. Nükleer santralin parçalarının Türkiye'de yerli sanayi tarafından üretilmesine önem verdiklerini kaydeden Yıldız, nükleer santral inşaatının 10 bine yakın kişiye istihdam sağlayacağına da dikkati çekti. İKİNCİ SANTRAL GÖRÜŞMELERİ Bakan Yıldız, Sinop'ta kurulması planlanan ikinci nükleer santralle ilgili ilk olarak Japonya ile görüşme yapıldığını, Fukuşima kazasından sonra bu görüşmelerin askıya alındığını ve ikinci nükleer santral konusunda 1 yıla yakın bir zaman kaybedildiğini söyledi. İkinci nükleer santral yapacak firmaya, üçüncü nükleer santralin yer etüt çalışmalarının da verileceğini kaydeden Yıldız, ''Bu şekilde kaybettiğimiz zamanı inşallah telafi etmiş olacağız'' dedi. Sinop'ta kurulacak nükleer santralle ilgili sona geldikçe ülkelerin farklı ataklarda bulunduklarını da ifade eden Yıldız, ''Özellikle Japonya, Çin ve Güney Kore'nin bizim taleplerimize daha farklı yaklaştıklarını gördük. Rekabetin biraz hızlandığını söyleyebilirim. Yeni teklifler gelip de zamana ihtiyaç duyulmazsa inşallah bu ayın sonuna kadar kararımızı vereceğiz'' diye konuştu. söyleşi 8 9

6 Demir-Çelik Sektörü Strateji Belgesive Eylem Planıaçıklandı... Bakan Ergün, Çırağan Sarayı nda Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı nı açıkladı. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı NİHAT ERGÜN: Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesinde, 5 farklı hedef için 24 eylem belirledik Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesinin uzun dönemli vizyonu, sektörde yüksek katma değerli ürünlerin üretim üssü olmaktır (Elektrikteki TRT payı) Ama yine de eğer enerji maliyetleri üzerinde yük azaltması üzerine gidilecekse, bu da hukuki bir düzenlemeyi gerektiriyorsa, o hukuki düzenlemeyi birlikte çalışacağız Bakanlığımız atıklarla da ilgili bir strateji belgesi ve eylem planı hazırlıyor Basiretli tüccar gibi davranmak mecburiyetindeyiz. Kapasite fazlası oluşturup yatırımlarda, ondan sonra da kendi ayağımıza kurşun sıkmış biri olarak, kendi oluşturduğumuz kapasite fazlasından müşteki de olmamalıyız Sektör, geçtiğimiz yıl kullandığı 31 milyon ton hurda demirin yüzde 70 e yakın bir kısmını ithal etmiştir Biz demir çelikte kendi hurdalarımızı toplayıp değerlendirsek, bu yüzde 70 lik ithal oranı hemen yüzde 50 ye iner 2013 yılında Avrupa da enerji maliyetlerinin altında kalan bir maliyetle yolumuza devam edeceğiz (Yerli araç çalışmaları) O çalışma bir elektrikli araç dönüşüm projesini hayata geçirmesidir ve çok başarılı olmuştur. Şu anda fizibilite yapıyor, seri üretime dönüştürme ile ilgili ön çalışma yapıyorlar. Bunu da gerçekleştirebilirlerse, Türkiye de elektrikli araçlar konusunda özel sektör markalaşma doğrultusunda ciddi bir adım atmış durumda olacak Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesinde, 5 farklı hedef için 24 eylem belirlediklerini dile getirerek, Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesinin uzun dönemli vizyonu, sektörde yüksek katma değerli ürünlerin üretim üssü olmaktır dedi. Bakan Ergün, Çırağan Sarayı nda Demir- Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı nı açıkladı. Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi ile sektörün yol haritasını ortaya koyduklarını ve bu yolda ilerlemeyi sağlayacak araçları da belirlediklerini dile getiren Ergün, belgenin hazırlanma sürecinin, kamunun, özel sektörün ve sivil toplum kuruluşlarının bir arada çalışmasının güzel bir örneği olduğunu anlattı. Bakan Ergün, Strateji belgesinin uzun dönemli vizyonunun, sektörde yüksek katma değerli ürünlerin üretim üssü olmaktır dedi. Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesinde, 5 farklı hedef için 24 eylem belirlediklerini bildiren Ergün, şunları söyledi: Birinci hedefimiz eğer sektör birtakım hukuki ve idari düzenlemeye ihtiyaç duyuyorsa, bunları gerçekleştirmek. Sanayide kullanılan elektrik enerjisi girdi maliyetlerini azaltmaya yönelik çalışmalar yürütülecek. Mesela TRT payında daha önce bir azaltmaya gitmiştik. Bununla ilgili belki, kanunla oluyor çünkü bunlar, eğer bir kanun çalışması gerekiyorsa tabii o da olacak. Ama tabii ki TRT ye son zamanlarda çok uluslararası yükler de bindirildi. Türkiye nin dünyadaki imajını güçlendirme konusunda TRT nin önemli görevleri var. Bunların finansmanı da elbette söz konusu. Ama yine de eğer enerji maliyetleri üzerinde yük azaltması üzerine gidilecekse, bu da hukuki bir düzenlemeyi gerektiriyorsa, o hukuki düzenlemeleri birlikte çalışacağız. Nihat Ergün, ithaline izin verilen kontrole tabi yakıt ve atıklar ile hurdalardan alınan çevre katkı payını azaltma yönünde çalışmalar yapılacağını dile getirerek, iş sağlığı ve güvenliği konusunda OSB ve Serbest Bölge gibi alanlarda çevre ortak birimleri kurulması için yasal düzenlemeler hazırlanacağını kaydetti. Ruhsatların, yatırımı gerçekleştirebilecek bilgi birikimine, mali güce, teknik altyapıya ve sektörel deneyime sahip şirketlere verilmesini mümkün kılacak şekilde Maden Kanunu nda düzenleme yapılacağına işaret eden Ergün, Türkiye ile Avrupa Kömür Çelik Topluluğu arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması nın devlet yardımlarını kısıtlayan hükümlerini esnekleştirmek için girişimlerin artırılarak sürdürüleceğini bildirdi. Ergün, bu eylemin, sektörde yapılacak yüksek katma değerli yatırımları teşvik kapsamına alabilmek için de büyük önem taşıdığını söyledi. Yerli girdi kullanımı teşvik edilecek Bakan Ergün, strateji belgesinde ikinci hedefleri olan olan Üretim Altyapısını Geliştirmek başlığı kapsamında; Kamu yatırımlarında en yüksek katma değeri sağlayacak şekilde yerli girdi kullanımının teşvik edileceğini belirtti. Rüzgâr Enerjisi yatırım sözleşmelerinde, rüzgar türbinleri yatırımında başta sfero Birinci hedefimiz eğer sektör birtakım hukuki ve idari düzenlemeye ihtiyaç duyuyorsa, bunları gerçekleştirmek. Sanayide kullanılan elektrik enerjisi girdi maliyetlerini azaltmaya yönelik çalışmalar yürütülecek. döküm ve yassı çelik olmak üzere yerli girdi kullanımı teşvik edileceğine işaret eden Ergün, Çevreye yönelik olarak atık yok etmeye yönelik makine ve ekipman yatırımlarına teşvikler uygulanacak. Bölgesel enerji boru hatlarında yerli sac kullanılarak üretilen çelik boruların ve diğer yerli malzemelerin kullanımına öncelik verilecek. Bu projelerle ilgili yatırımlara vergi indirim teşviki de sağlanabilir, bunun üzerinde çalışacağız. Demir ve demir dışı cevher aramalarına önem verilecek ve maden aramaları desteklenecek. Demir-çelik sektöründe, enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik proje ve çalışmalara destek verilecek diye konuştu. Strateji Belgesinde Dış Ticarette Aksayan Yönleri Gidermek başlıklı üçüncü hedefleri kapsamında ise, Afrika ve Orta 10 11

7 Doğu ülkeleri gibi riskli ülkelere yönelik ihracatta, ihracat kredi sigortası uygulamaları yaygınlaştırılacağını dile getiren Ergün, düşük fiyatlı ithal ürünlerin yerli üreticilerin üzerinde yarattığı fiyat esaslı baskının bertaraf edilmesi yönündeki çalışmaların sürdürüleceğini söyledi. Bakan Ergün, özellikle inşaatlarda kullanılan demir, boru ve diğer ürünler başta olmak üzere güvenli veya teknik mevzuata uygun olmayan ithal ve yerli ürünler için daha etkin denetimlerin yapılacağını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: Son 4 yıl içinde yassı çelik üretim kapasitesinin tüketim seviyesinin üzerine çıkması da dikkate alınarak, sektörün ithalatta karşılaştığı haksız rekabet unsurlarının önlenmesine yönelik tedbirlerin uygulanmasına devam edilecek. Dördüncü hedefimiz olan İnsan Kaynaklarını Geliştirmek başlığı altında 2 eylem belirlenmiştir. Öncelikle orta kademe nitelikli eleman eksikliğini gidermek için eğitim programları düzenlenecektir. Özellikle meslek liselerinde döküm ve modelcilik gibi bölümlere özel bir önem verilecek. 50 veya daha fazla işçi çalıştıran işyerleri yüzde 3 özürlü çalıştırmakla yükümlüdürler. Buradaki yeraltı ve su altı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamaz istisnasına, ağır sanayi olarak kabul edilen demir-çelik ve demir dışı metaller sektörü de ilave edilecek. Beşinci ve son hedefimiz Ar-Ge Kapasitelerini Geliştirmek başlığı altında ise, atıkların analizini yapacak laboratuvarların sayısı ve niteliği artırılacak. Çevre analizleri için akredite laboratuvar eksikliği giderilecek. Dışardan temin edilen yüksek teknolojili ürünlerin üretilmesi için büyük adım atmış olacağız Ar-Ge desteklerinin, sanayinin ihtiyacı olan diğer araştırma ve iyileştirme faaliyetlerini de kapsayacağına işaret eden Ergün, demir-çelik sektöründe çevre kirliliğinin azaltılmasına ve atıkların değerlendirilmesine yönelik projelerin destekleneceğini söyledi. Bakan Ergün, Avrupa Parlamentosu nun, çelik sektörünü korumak için 13 Aralık ta AB Komisyonu na bir önerge sunduğunu anımsatarak, bu önergede sektörün öneminin, sektör için yapılması gerekenlerin, sektöre yönelik teşvik mekanizmalarının devreye girmesi gerektiği gibi önemli bilgilerin olduğunu anlattı. Strateji Belgesindeki eylemlerin, demir çelik ve demir dışı metaller sektörünün üretim zincirinin her halkasına hitap ettiğine işaret eden Ergün, Bu eylemler, üretimde yerli girdi kullanım oranını artıracak, katma değeri yüksek ürünlerin ağırlıklı olarak yerli üretimden karşılanmasını sağlayacak ve dış ticaret dengemizi olumlu yönde geliştirecek eylemlerdir. Bu eylemlerin hayata geçmesiyle, yurt dışından temin ettiğimiz yüksek teknolojili ürünlerin ülkemizde üretilmesi için büyük bir adım atmış olacağız. Strateji Belgesinde yer alan eylemler, dünya standartlarında rekabetçi bir sektör oluşturma kararlılığımızı açıkça göstermektedir diye konuştu. Yoluna güven ve istikrar içinde devam eden bir Türkiye Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Bakanlığımız atıklarla da ilgili bir strateji belgesi ve eylem planı hazırlıyor dedi. Son 10 yılda, Türkiye hayatın her alanında büyük bir değişim iradesi gösterdiğini ve çok önemli reformlar gerçekleştirdiğinidile getiren Ergün, bugün dünyadaki birçok olumsuz gelişmeye rağmen, yoluna güven ve istikrar içinde devam eden bir Türkiye nin bulunduğunu kaydetti. Ergün, ekonomide ve siyasette yakalanan bu istikrar ortamının birçok önemli sonucunu hep birlikte müşahede ettiklerini ifade ederek, ancak bu olumlu çıktılar içinde en önemlisinin, artık Türkiye nin bütün birimleriyle, kamu ve reel sektörüyle, orta ve uzun vadeli plan ve programlar hazırlayabilmesi ve bunları uygulayabilmesi olduğunu söyledi. Türkiye nin zaten faal olduğu demir-çelik, otomotiv, makine gibi sektörlerde katma değeri artırması, diğer yandan ilaç, havacılık, elektrik-elektronik, bilgi teknolojileri gibi ileri teknolojili sektörlerde bir ivme yakalaması gerektiğine işaret eden Ergün, hükümet olarak bundan sonraki temel amaçlarının, makro dengeleri büyük bir hassasiyetle korurken, mikro reformları da daha kapsamlı bir şekilde hayata geçirmek olacağını dile getirdi. Nihat Ergün, hazırladıkları strateji belgeleri ve eylem planlarıyla hem kamunun hem de özel sektörün önüne yol haritaları koyduklarını belirterek, Strateji ve eylem planları ile kendimizi bağlıyoruz, ne zaman ne yapacağımızı kamuoyuna açıklıyoruz. Mahcup olmak da var, bazılarını yapamayabiliriz, ama mahcup olmayı da göz önüne alıyoruz dedi yılının başında, 72 eylemden oluşan Türkiye nin Sanayi Strateji Belgesi ni ka- muoyu ile paylaştıklarını anımsatan Ergün, yine otomotiv ve makine sektörlerine yönelik strateji belgelerini geçen yıl, Kimya ve Elektrik-Elektronik sektör stratejilerimizi ise geçen günlerde uygulamaya başladıklarını söyledi. Ergün, tekstil, hazır giyim, deri ve deri ürünleri ile ilaç sektörlerine yönelik strateji belgelerinin hazırlıklarının da devam ettiğini belirtti. Bakan Ergün, Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörünün, sanayinin lokomotif ve ana sektörlerinden birisi olduğunu vurgulayarak, Türkiye nin, iç ve dış pazar imkanlarını, üretim maliyetlerini ve kaliteyi birlikte değerlendirildiğinde, dünyadaki en rekabetçi ekonomilerden biri olma potansiyelini taşıdığını söyledi yılında 36 milyar dolar olan ihracatın, 2012 yılında 150 milyar dolar seviyesine ulaşmasının, bu rekabetçiliğin ve dinamizmin açık bir göstergesi olduğuna değinen Ergün, Türkiye nin büyük potansiyelinin açığa çıkmasında, demir-çelik sektörü önemli bir rol oynayacağını kaydetti. Bakan Ergün, 2011 yılındaki 135 milyar dolarlık ihracatın 22 milyar dolarlık kısmının demir-çelik ve demir dışı metaller sektörüne ait olduğunu anımsatarak, yine bu sektörün 2011 yılında milyar dolar gibi önemli bir dış ticaret hacmine ulaştığını belirtti. Atıklarla ilgili strateji planı... Türk Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörünün, hâlihazırda yaşanan küreselleşme sürecinde üretim, pazarlama, ihracat, ticaret alanlarında dünya ile entegrasyonunu büyük ölçüde tamamlamış bir sektör olduğuna değinen Ergün, sözlerini şöyle sürdürdü: Sektör bu alanlardaki yeterliliğini gelişmiş ve gelişmekte olan pazarların tamamına yakınına yaptığı ihracat ile kanıtlamıştır. Kamunun yaptığı özelleştirmelerin de etkisiyle, özel sektörümüz dünya çelik sektörü ile rekabet edebilen bir yapıya kavuşmuştur. Türkiye 2012 yılında demir çelik üretiminde dünyada 8. sırada, Avrupa Birliği ülkelerinde ise Almanya dan sonra 2. sırada yer alacaktır. Çelik boru ve döküm ürünleri üretiminde ise halihazırda ülkemiz Avrupa nın en büyük ilk 5 üreticisinden birisidir. Ancak bütün bu başarılara rağmen, birçok sektöre girdi sağlayan Demir Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörünün, çok daha iyi bir noktaya geleceğine inancımız tamdır. Sektörde karşılaştığımız en önemli sorunların başında kullanılan girdiler itibariyle dışa bağımlılık gelmektedir. Sektör, geçtiğimiz yıl kullandığı 31 milyon ton hurda demirin yüzde 70 e yakın bir kısmını ithal etmiştir. Sektörün ithalatı olan hurda demir, ithalatımız içinde enerjiden sonraki en büyük kalemi oluşturmaktadır. Hurdanın yurt içinden temin oranının her geçen gün artması elbette sevindirici ama bu konuda daha iyi rakamlara ulaşmalıyız. Türkiye nin atıklarından dünyada en az istifade eden ülke olduğuna işaret eden Ergün, Türkiye de 6 bin tane cam atıklarını toplama noktası bulunduğunu, bu sayının Hollanda da 25 bin, Almanya da 300 bin adet olduğunu kaydetti. Ergün, Şimdi biz demir çelikte kendi hurdalarımızı toplayıp, değerlendirsek, bu yüzde 70 lik ithal oranı hemen yüzde 50 ye iner. Diğer atıkları da hesap ettiğimizde bugün harcadığımız paranın büyük bir bölümü Türkiye de kalır. Bu anlamda Bakanlığımız atıklarla da ilgili bir strateji belgesi ve eylem planı hazırlıyor. Türkiye nin atık yönetimine ihtiyacı var. Bunu servete dönüştürmemiz lazım. O da bizim Bakanlığımıza verilmiş bir görev olduğu için atıklarla, atık toplanması ile ilgili bir strateji belgesini de oluşturuyoruz diye konuştu. Bakanlığımız atıklarla ilgili bir starateji belgesi ve eylem planı hazırlıyor. Basiretsiz tüccar olmamalıyız Sektörle ilgili diğer önemli hususun ise uzun yıllardır devam eden uzun ürün-yassı ürün dengesizliği olduğuna işaret eden Ergün,sektör uzun ürünlerde ihracatçı iken yassı ürünlerde ise ithalatçı durumda olduğunu hatırlattı. Ergün, 2011 yılında, 7.3 milyar dolar olarak gerçekleşen uzun ürün ihracatı ile Türkiye nin dünyanın en büyük uzun ürün ihracatçısı ülke konumunda bulunduğuna değinerek, 2011 yılında yassı ürünlerde 2 milyar dolara yakın ihracat gerçekleşmesine karşın, aynı ürünlerde ithalatın 6.5 milyar dolara yaklaştığını anlattı. Son yıllarda yassı çelik yatırımlarının devreye girmesine paralel olarak, bu konuda da bir iyileşme sürecinden geçildiğine işaret eden Ergün, şunları kaydetti: Bu nedenle, yassı ürün üretimine yönelik yatırımları da dikkatle takip ediyoruz. Bunu yaparken de kapasite fazlası da oluşturup, oluşturmadığımıza bakmalıyız. Acaba bir kapasite fazlası oluşturduk mu diye de hesap etmemiz lazım. Eğer kapasite fazlasını hesapsızlık yüzünden oluşturduksa, hemen kısa, orta ve uzun vadede bulamayacağımız bir pazar dikkate alınmadan bir 12 13

8 kapasite fazlası oluşturursak, rasyonel davranmamış oluruz. Hani basiretli tüccar diyorlar ya, bu işleri yaparken de basiretli tüccar gibi davranmak mecburiyetindeyiz. Kapasite fazlası oluşturup yatırımlarda, ondan sonra da kendi ayağımıza kurşun sıkmış biri olarak kendi oluşturduğumuz kapasite fazlasından müşteki de olmamalıyız. Yassı üründe de buna dikkat etmeyiz. Kapasite fazlasının başımıza dert olmayacak şekilde planlanmış olması gerekir. Bakan Ergün, aynı şekilde, otomobil, beyaz eşya, ev aletleri, mutfak gereçleri, inşaat ve sağlık gibi sektörlerde temel girdilerden biri olan paslanmaz çelik üretimi konusunda da ciddi adımlar atılması gerektiğini belirtti. Ergün, soruları yanıtladı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, 2013 yılında Avrupa da enerji maliyetlerinin altında kalan bir maliyetle yolumuza devam edeceğiz dedi. Ergün, Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı nın kamuoyuyla paylaşmasının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Bir gazetecinin, Strateji belgelerinin geri dönüşümü nasıl olacak- sorusuna Ergün, Bütün sektör strateji belgelerinin önemli unsurlarından biri izleme, değerlendirme kurullarının bulunmasıdır. Bütün uygulamalar, 3 ayda bir, 6 ayda bir periyodik olarak bir kurul tarafından izleniyor. Hangi kamu kurumu ya da özel sektör kuruluşu yapması gerekenleri yaptı mı, yapmadı mı- Bütün bunların izlendiği takip var. Sanayi strateji belgesinde 4 yıl içerisinde varılması gereken hedeflerin yüzde ine vardığınızı 1,5 yıl içerisinde görebiliyorsunuz diye konuştu beklentisine ilişkin soruya Ergün, Belgelerde ana hedefler ve alt hedefler var. Bunlarla ilgili yapılması gereken alt eylemler var. Hangi eylem, hangi zamana kadar kim tarafından yapılacak önemli olan bu. Sektörün üretim artışını piyasadaki gelişmeler sağlar. Biz sektördeki Ar- Ge faaliyetlerinin artması gerektiğini öngörüyorsak, bu hedefe varıp varmadığımıza bakıyoruz şeklinde konuştu. MÜSİAD Başkanı nın yerli otomobile ilişkin yaptığı yorumları hatırlatan bir soru üzerine Ergün, şunları söyledi: Otomobilde marka oluşturmak önemli bir konu. Fosil yakıtlı araçlarda marka oluşturma konusunda tabii biraz geç kaldık. Türkiye otomotivde önemli bir üretim merkezidir. Yeni teknolojilerde, özellikle elektrikli araçlarda markalaşma konusu önemli. Bu konuda da özel sektörde de çalışmalar var. O kritik teknolojilerinin geliştirilmesi çok önemli. Şu anda daha evvel hazırladığımız bir yönetmelikle, Türkiye deki mevcut araçların bir kısmının elektrikli araçlara dönüştürülmesi imkanı tanınmıştır. Bu imkanlar çerçevesinde bazı arkadaşlar bu çalışmaları yaptılar. Belli araçları kendi teknolojileriyle elektrikliye dönüştürdüler. Ama bu elektrikli araçlarda markalaşma açısından önemli bir aşamadır. Bunu başarıyla yapanlar teknolojiyi geliştirme ve piyasaya aktarma konusunda büyük bir fırsat elde etti. MÜSİAD Başkanımızın söylemiş olduğu çalışma budur. Bir elektrikli araç dönüşüm projesini hayata geçirmesidir ve çok başarılı olmuştur. O arkadaşlarımız bunu üretime, markalaşmaya, dönüşme konusunu değerlendirecektir. Şu anda fizibilite yapıyor, seri üretime dönüştürme ile ilgili ön çalışma yapıyorlar. Bunu da gerçekleştirebilirlerse, Türkiye de elektrikli araçlar konusunda özel sektör markalaşma doğrultusunda ciddi bir adım atmış durumda olacak. Elektriği Avrupa da en ucuza kullanan ülkelerden biriyiz Girdi maliyetlerine ilişkin soruya da Ergün, şunları söyledi: Enerjideki fiyatların artışı, doğalgaz ve petrol fiyatlarıyla da alakalıdır. Şunu kabul etmek gerekir ki Avrupa ölçeğinde düşündüğümüzde elektrikte Avrupa ülkeleri arasında elektriği en ucuza kullanan ülkelerden biriyiz. Enerjinin kaynağı olan bir ülke değiliz, enerji açığı olan bir ülkeyiz ve bu konuda dışa bağımlılığı azaltmaya çalışan bir ülkeyiz. Buna rağmen enerji maliyetlerimizi Avrupa ortalamasının altında tutabiliyorsak bazı çalışmalar yürüterek gerçekleştiriyoruz yılında da aynı istikamette olacaktır yılında Avrupa da enerji maliyetlerinin altında kalan bir maliyetle yolumuza devam edeceğiz. TRT payının azaltılması hakkında Enerji maliyetlerinin azaltılmasına yönelik TRT payının azaltılmasına gidilip gidilmeyeceğine ilişkin soruya da Ergün, TRT payında bir azaltma zaten yaptık. Bir kanun değişikliği gerçekleştirmiştik. TRT payı yüzde 3 tü bu yüzde 3 ü yüzde 2 ye indirdik. Bugün itibariyle enerjide TRT payı yüzde 2 olarak kullanılıyor. Sektörün de bizden talebi tamamen sıfırlanmasıdır. TRT ye de son yıllarda çok kanal açıldı ve Türkiye nin imajını güçlendirecek ciddi bir rol üstlendiğini görüyoruz. Bunun da bir maliyeti var. Strateji belgesindeki mevzuat, kanun çalışmaları elektrik maliyetlerini azaltacak bölümü de barındırıyor. Eğer bu da gündeme gelirse tabii ki konuşacağız şeklinde konuştu. Ergün, not arttırımına ilişkin soruya da Bize zaten cimri davranılarak notumuz arttırılıyor. Yunanistan a bakıyorsunuz, konjonktürel olarak destek verelim diye 5-6 puan birden arttırıyorlar. Türkiye nin notunu arttırırken de kırk dereden su getiriyorlar dedi. Kalkınma Bakanlığı Bakan Yardımcısı MEHMET CEYLAN Bakanlığımızca bize düşen görev; kalkınma programlarımızda geri dönüşüm projelerine ağırlık vermektir. Sayın Kalkınma Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan ı federasyon üyelerimizle birlikte ziyaret ettik. Ziyaretimizde kendilerine Federasyonumuzun amacı ve ülkemizde geri dönüşüm sektörünün bulunduğu konum itibariyle son durumu hakkında genel bir brifing verdik. Ayrıca kendisinin görüşlerini aldık: Sayın Ceylan ülkemizde de çevre ve geri dönüşüm bilincinin sürekli gelişme göstermesi,türkiye de yeni başlayan bu harekete ivme kazandırmak için kalkınma planlarında geri dönüşüm entegrasyonuyla birlikte yer alması gerektiğini vurgulamıştır. Sürdürülebilir çevreyi, sürdürülebilir ekonomiyi ve sürdürülebilir yaşamı birlikte ele alıp paralel düşünmek insanlığın doğası gereğidir. Teknolojik gelişmeler, refah düzeyinin artışı, tüketimin artışı ambalaj atıklarımızın artışına Ülkemizde atık yönetimi sektörü geri dönüşüm ve geri kazanım faaliyetlerindeki büyük kapasite artışı ile kaynak verimi konusuna muazzam bir katkı sağlamaktadır. neden olduğu gibi diğer unsurlarıyla dünyayı kirleten en ciddi unsurlardır. Bir çok sektöre hammadde, geri dönüşüme mamul madde sağlayan ve enerjiye dönüştürülmesinde de kullanılan atıklar ekonomik değeri yüksek bir meta haline gelmiştir. Ülkemizde atık yönetimi sektörü geri dönüşüm ve geri kazanım faaliyetlerindeki büyük kapasite artışı ile kaynak verimi konusuna muazzam bir katkı sağlamaktadır. Ülkemizin coğrafyasında ekonomik ve siyasi açıdan lider ülke konumuna gelmesiyle birlikte Türkiye nin atık yönetimi uygulamaları hem Avrupa Birliği ülkelerince ve hem de komşu ülkelerce ciddiyetle takip edilir hale gelmesine neden olmuştur. Bu güne kadar yapılan yatırımlar ve uygulamaların doğal kaynakların ve enerji kaynaklarının korunması adına yeterli olmadığı bilinciyle geri dönüşüm malzemelerinin ülke genelinde yaygın bir şekilde kaynakta ayrı toplanması ve geri dönüşüme sağlanmasının önündeki engelleri aşmak adına gerekli çabanın gösterilmesi bizim içinde büyük önem arz etmektedir. Bakanlığımızca bize düşen görev içerisinde kalkınma programlarımızda geri dönüşüm projelerine ağırlık vermeliyiz. Ülke genelinde Kalkınma Ajansları kanalıyla yapmış olduğumuz sosyal paylaşımla beraber çevrenin korunması ve geri dönüşüm başlatılması ile ilgili projelere ağırlık verilmesini sağlayacağız. Bakanlığımız geri dönüşüme faydalı ve destek verecek çalışmalara önderlik edecektir

9 Makale ABD nin Kaliforniya Eyalet Meclisi nin 2006 yılında başlattığı bir kampanyayla, özel çöp kovalarında biriktirilen yemek artıkları bir solucan türü tarafından yeniyor. Bu solucanların ürettiği çevre dostu gübre, daha sonra isteyenlere veriliyor. Böylece insanlar, evlerinde bahçelerinde kimyasal gübre yerine çevre dostu organik gübreyi kullanıyor. Eyaletin Entegre Atık Yönetim Merkezi tarafından dağıtılan solucanlar, işyerlerinde oluşturulan özel çöp kutularına yerleştiriliyor ve çalışanlar evden getirdikleri atıkları veya işyerindeki yemek artıklarını bu kutulara bırakıyor. Solucanlar gün boyu çalışıyor ve çevre dostu gübre hazır hale geliyor. Solucanlar İş Başında Prof. Dr. Zafer AYVAZ görünümlü, kokusuz ve kapalı kutular hazırlamışlar. Bazı kutuların üzerinde, Solucanlar çalışıyor ifadesi yapıştırılıyor. ABD Çevre Koruma Dairesi EPA nın Kaliforniya ofisinde, yüz binlerce solucan her yıl 5 ton yemek atığını gübreye dönüştürüyor. İzmir in Menemen İlçesinde de üretildi Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğrencileri bu çalışmadan esinlenerek, Menemen Araştırma Uygulama ve Üretim Çiftliği`nde 50 bin solucan kapasiteli üretim havuzu ile organik gübre oluş-turdu. Havuzdaki kırmızı Kaliforniya cinsi solucanlar evsel, tarımsal ve hayvansal atıklarla beslendi. Her gün kendi ağırlığı kadar yemek yiyen solucanlar, bu atıkları verimli tarımsal gübreye dönüştürdü. Öğrenciler, 21 gün sonunda biriken gübreyi 1500 metrekarelik Solucan gübresinin kullanıldığı alandaki bitkilerden marulda yüzde 14, brokolide yüzde 40, domateste yüzde 80 verim artışı gözlendi. Ayrıca marul bitkisinde klorofil oranının yüksek olduğu tespit edildi. Bunun da bitkinin geç sararmasını ve daha dayanıklı olmasını, dolayısıyla da pazar değerinin artmasını sağladığı ifade edildi. Makale Solucanlar En Çok Meyve Seviyor Süt ve et ürünlerinin solucanlar tarafından öğütülmesi sırasında koku çıktığı belirtiliyor. Bu nedenle, gübre üretmek üzere daha çok sebze ve diğer bitkisel ürünler tercih ediliyor. Solucanların yağlı ve ekmek gibi karbon-hidratlı yiyecekleri fazla sevmediği belirtiliyor. Ancak, kahve artığı ve karpuz, armut gibi meyveler solucanların ideal menüsünü oluşturuyor. Kutular Özel Olarak Hazırlanıyor Birçok kişinin solucan denince rahatsızlık duyacağı ve solucanların koku yapacağı endişesine karşı yetkililer son derece şık 16

10 YAŞADIĞIMIZ MEKANLAR NEDEN YEŞİL OLMASIN? D Makale pilot uygulama alanında kullanarak, bunun toprak ve bitki üzerindeki etkilerini analiz ettiler. Toprakta kimyasal kirlenme olmadı ve bitkilerde verim artışı sağlandı. Uygulama şöyle yapıldı: Dikim alanı önce üç parçaya ayrıldı. Bir parselde kimyasal gübre, diğerinde solucan gübresi kullanırken son parselde gübre kullanılmadı. Solucan gübresinin kullanıldığı alandaki bitkilerden marulda yüzde 14, brokolide yüzde 40, domateste yüzde 80 verim artışı gözlendi. Ayrıca marul bitkisinde klorofil oranının yüksek olduğu tespit edildi. Bunun da bitkinin geç sararmasını ve daha dayanıklı olmasını, dolayısıyla da pazar değerinin artmasını sağladığı ifade edildi. Yapılan analizlerde nitrat ve nitrit oranları da çok düşük çıktı. Bunun önemi ise şurada: Gübreleme yaparken, aslında bir taraftan da nitrat birikimine neden olu- nuyor. Bu da kanserojen etkilere yol açıyor. Solucan gübresinde ise böyle bir tehlike yok. Solucan gübresi uygulanan topraklarda nitrat oranı diğer gübreleme alanlarındakinin yüzde 30 u kadar olduğu tespit edildi. Maliyet açısından bakıldığında solucan gübresi çiftçi tarafından üretileceği için minimum masraflı bir gübre. Üretilmesi de son derece basit. 50 cm derinliğinde 2 metre uzunluğundaki ahşap havuza atık solucan besinleri konuyor. Bunlar her gün evlerimizde atılan şeyler. Bunları verimli bir gübreye dönüştürmek için bir tek solucanlar eksik. Bu solucan temin edildiğinde hiçbir bedel ödemeden çiftçi yüksek verimli gübresini elde etmiş oluyor. Solucan gübresinin en önemli farkı hem atıkların değerlendirilmesi, hem de yüzde 100 organik olması. Kaynak Ekoloji Magazin Dergi Sayı: ünyamızı hoyratça kirletiyor doğal kaynaklarımızı hiç bitmeyecekmiş gibi tüketiyoruz. Oysaki dünyamıza karşı hepimizin ayrı ayrı sorumlulukları var. Gelecek nesillere sürdürülebilir bir dünya bırakmak için çevreye duyarlı olmalıyız. Yaşadığımız mekanlarda ve ofislerimizde gerçekleştireceğimiz küçük değişiklerle başta karbon emisyonu olmak üzere enerji tasarrufu, doğal kaynakların bilinçli kullanımı gibi konularda etkimiz büyük olacaktır. Böylece hem yaşadığımız mekanların maliyetlerini düşürür hem de doğaya olumlu katkılarda bulunarak iklim değişikliği ile mücadelede üstümüze düşen sorumluluğu gerçekleştirmiş oluruz. Peki o zaman nelere dikkat etmeliyiz: -Kağıtlarımızı kullanırken iki yüzünü kullanmaya dikkat etmeliyiz. Gereksiz kağıt kullanmaktan kaçınmalıyız. Böylece kağıt israfını en aza indiririz. 1 ton kağıt/karton Belma AYKAÇ belma.aykac@hotmail.com atığın geri dönüşümü ile 17 ağacın kesilmesi önlenmektedir. -Yaşadığımız ve çalıştığımız mekanlardan çıkarken elektrik düğmelerini, bilgisayarımızı ve elektrik cihazlarının düğmelerini kapatabiliriz. Bu bize çok önemli enerji tasarrufu sağlayacaktır. -Ofislerimizde ve apartmanlarımızda enerji tasarrufu sağlayan ampulleri, harekete duyarlı ışıklandırma sistemlerini tercih edebiliriz. Böylece ofisin veya apartmanın enerji tüketimi ortalama %30 oranında azalabilecektir. -Yaşadığımız veya çalıştığımız mekanlarda kağıt, plastik, cam, pil vb. gibi atıkları ayrı ayrı kutulara atarak geri dönüşüm sürecine katkıda bulunabiliriz. 1 ton plastik, metal atığın geri dönüşümü ile %95 oranında enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Geri dönen her bir ton cam için yaklaşık 100 litre petrolden tasarruf edebilmekteyiz. -Yaşadığımız mekanlarda muslukları kontrol ederek boşuna su akmasını engelemeliyiz. Makinalarımızı su tasarruflu ürünlerden seçmeliyiz. -Ofis ve yaşadığımız binalarımıza ısı yalıtımı yaptırmalıyız. Bu bize yakıt tasarrufu yapmamızı sağlar. Fosil yakıtların ömrü çok az kalmıştır. Örneğin ham petrol yıl sonra tükenecektir. -Kullandığımız bitkisel yağları lavabolarımızdan dökmeyip ayrı yerde toplayarak enerjiye çeviren kuruluşlara veya biyodizel üreten kuruluşlara göndermeliyiz. Çünkü 1 litre Bitkisel atık yağ 1 milyon litre içme suyunu kirletir. -Hurdaya çıkan bilgisayar,cep telefonu gibi elektronik atıkları geri dönüşüme yollamalıyız. Bir bilgisayar ve ekranının imalatı için en az 240 kg fosil yakıt,22 kg kimyasal madde ve 1,5 ton suya ihtiyaç duyulmaktadır.ayrıca 1 ton cep telefonundan 1 kg. gümüş ve 300 gr. altın elde edildiğini biliyor musunuz. Makale -Alüminyum atıklar geri kazanıldığında %99 oranında kirletici baca gazı sürümü azalmaktadır. Böylece malzeme tüketimini azaltarak hem tasarruflu mekanlar yaratmış oluruz ve hem de doğal kaynaklarımızı korumuş oluruz. Ayrıca geri kazanım ile enerji tasarrufuna da katkıda bulunuruz.enerji ve doğal kaynakların tüketiminin azaltılması milli gelire destek verecektir.hammaddede dışa bağımlılığımız azalacaktır.atıklar gelecek için çok önemli ikincil hammadde kaynaklarıdır. Biz bu dünyanın doğal kaynaklarını ne kadar tasarruflu kullanırsak bizden sonraki nesillerde o kadar az kaynak sıkıntısı çekecektir. 19

11 söyleşi Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Daire Başkanı ZEKİ TERZİOĞLU ile yaptığımız röportaj da atık yönetimini enine boyuna konuştuk Atık yönetimi konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı neler yapıyor? Ülkemizde hızlı ekonomik büyüme, şehirleşme, nüfus artışı ve refah seviyesinin yükselmesi atık türleri ve miktarındaki artış her bir atık türü için ayrı yönetim sistemi kurmak yerine tüm atıkları içine alan entegre bir yaklaşımın gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Entegre atık yönetimi, atıkların geri kazanımı ve nihai bertarafı için gerekli uygun yöntem, teknoloji ve yönetim esaslarının seçilmesi ve uygulanması olarak tanımlanabilir. Entegre atık yönetiminin temeli, atık yönetimi, atık önleme, atık azaltma, yeniden kullanım, geri dönüşüm, enerji geri kazanma, bertaraf hiyerarşisine dayanmaktadır yılından itibaren çevre mevzuatı ile alakalı büyük bir gelişme sağlanmıştır. Bu çerçevede; atık yönetimi konusunda mevzuat-uygulama, AB ve uluslararası kuruluşlar nezdinde kalıcı düzenleme ve çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Yürürlüğe giren atık yönetimine ilişkin mevzuat sektörel yatırıma ivme kazandırmış, ekonomik anlamda dinamik, güçlü bir yapının oluşmasının yanı sıra ciddi bir istihdam kaynağı oluşturmuştur. Genelge ve yönetmelik uygulamalarında hangi konularda sıkıntılar oluşuyor? Yönetmelikler, Çevre Kanunu esas alınarak çevre ve insan sağlığını tehdit edecek risklerin en aza indirgenmesi amacıyla oluşturulmuş yasal mevzuatlardır. Genel- geler ise yönetmeliklerde ele alınamayan hususların açıklandığı yasal mevzuatlardır. Yönetmelik ve genelgelerin uygulamalarında karşılaşılan sorunların en önemlisi eğitim eksikliğidir. Bilgilendirme ve eğitim eksikliği yasal mevzuatın anlaşılmasında ve uygulanmasında sorunlara neden olmaktadır. Bakanlığımızca düzenlenen eğitimler ile bu sorunların çözülmesi sağlanmaktadır. Mevzuatın uygulanmasında yaşanan sıkıntıların giderilmesi için taraflar ile yani sektör temsilcileri veya sivil toplum kuruluşları ile birlikte çözüme yönelik çalışmalar yapılarak genel ilkelerimiz kapsamında mevzuatlar düzenlenmektedir. Katı atık yönetimi ile cezaların yüksek olması caydırıcılıktan ziyade müteşebbisleri zora sokmaktadır. Daha yumuşak ne gibi önlemler alınabilir? 2872 sayılı Çevre Kanununun 8inci maddesinde Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. Kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle; kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirleten, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek veya azaltmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. hükmü ile kirletme yasağı belirtilmiştir. Kanunun 28inci maddesinde de çevreyi kirletenler ve çevreye zarar verenler sebep oldukları kirlenme ve bozulmadan Entegre atık yönetiminin temeli, atık yönetimi, atık önleme, atık azaltma, yeniden kullanım, geri dönüşüm, enerji geri kazanma, bertaraf hiyerarşisine dayanmaktadır. doğan zararlardan dolayı kusur şartı aranmaksızın sorumlu oldukları belirtilmiştir. Çevre Kanununda tanımlanan idari yaptırımlar çevreyi kirletmeyi önlemek, caydırıcılık sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. İdari yaptırımların düşük olması çevreyi kirletme konusunda caydırıcılık sağlamamaktadır. Ancak tehlikeli atık dışındaki diğer atıkların çevre kirliliğine neden olması halinde kademeli yaptırım uygulanması değerlendirilebilcek bir husustur. Türkiye de geri dönüşüm yeni başlamış bir harekettir. Çevreye duyarlılığın dışında bertaraf edilmesinden ziyade geri dönüşüme odaklanmalıyız. Geri Dönüşüm konusunda ne düşünüyorsunuz? Ülkemizde atık yönetimi sektörü özellikle geri dönüşüm ve geri kazanım faaliyetlerindeki büyük kapasite artışı ile kaynak verimi konusuna katkı sağlamaktadır. Evsel ve sanayi kaynaklı atıkların geri kazanımı konusunda yapılan önemli yatırımlar çağdaş atık yönetimine ulaşmamıza katkı önemli katkılar sağlayacaktır. Atık yönetimi mevzuatımızdaki hiyerarşiye göre öncelikle atıkların oluşmaması yönünde önlemlerin alınması gerekmektedir. Önlemenin mümkün olmadığı durumlarda atıkların kaynağında azaltılması ikinci aşamayı oluşturmaktadır. Üçüncü aşamada, oluşan atıkların tekrar kullanarak yeni ürün kullanılmasının önüne geçilmelidir. Dördüncü aşamada atıkların geri dönüştürebilecek olanlarının uygun geri kazanım yöntemleriyle ekonomiye katkısının sağlaması gerekmektedir. Geri kazanılamayacak atıkların ise enerji geri kazanım amacıyla atıklardan enerji girdisi elde etmektir. Son olarak altıncı aşamada, belirtilen önleme ve geri kazanım metotların uygulanamadığı atıkların nihai bertarafının sağlanması ve bunun çevre ve insan sağlığına etkisinin en aza indirilerek yapılması gereğini belirtmektedir. Bu yaklaşım Avrupa Birliğince yürürlüğe konulan gerek direktif gerekse uygulamalarla uyumlu bir yapıdır. Ülkemizde başta Çevre Kanunu olmak üzere çevre mevzuatını oluşturan bütün hukuki düzenlemelerde sürdürülebilir söyleşi 20 21

12 geri kazanım tesislerinin teknik ve idari yeterliliklerinin arttırılması amacıyla kriterler oluşturulmuş ve bu kriterleri sağlayan tesisler lisanslandırılarak hem ekonomiye hem de çevreye katkıda bulunmaları sağlanmıştır. Atıktan geri kazanılmış ürünlerin güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için çevre ve insan sağlığına risk oluşturmaması gerekmektedir. Bu tür ürünlerin kullanılması ancak ARGE çalışmalarının sürdürülmesi ile mümkün olacaktır. Bu sebeple, ARGE çalışmaları büyük önem arz etmektedir. Atıkları kaynağında ayırma konusunda ne düşünüyorsunuz? Bakanlık olarak bu konuda ne gibi uygulamalar yapılmaktadır? leşmesi için tanıtıcı faaliyetler yapmak, çevre eğitimini teşvik etmek, çevre konularında kongre, panel ve seminerler düzenlemek, doküman temin etmek ve yayın faaliyetinde bulunmak, çevre sorunlarının çözümüne, özel sektörün, üniversitelerin, ilgili diğer kişi ve kuruluşların aktif katılımlarını sağlamak, çevreyi koruyucu ve çevre kirliliğini önleyici projeleri desteklemek ve bununla ilgili proje yarışmaları düzenlemek çevrenin eğitim ve bilinç artırma politikalarına entegre edilmesine olanak sağlayan önemli adımlar olacaktır. Türkiye nin atık yönetim stratejisinin en önemli ilkelerinden birisi atık oluşumunun önlenmesi ve atık oluşumunun kaçınılmaz olması durumunda da atıkların geri kazanılması dır. söyleşi çevre için atıkların tekrar kullanılması, materyal ve enerji olarak geri kazanılması öncelikli yönetim prensiplerinden birisi olarak ele alınmış; geri kazanım faaliyetleri teşvik edilmiş; geri kazanım tesislerinin teknik ve idari yeterliliklerinin arttırılması amacıyla kriterler oluşturulmuş ve bu kriterleri sağlayan tesisler lisanslandırılarak hem ekonomiye hem de çevreye katkıda bulunmaları sağlanmıştır. Türkiye nin atık yönetim stratejisinin en önemli ilkelerinden birisi atık oluşumunun önlenmesi ve atık oluşumunun kaçınılmaz olması durumunda da atıkların geri kazanılması dır. Başta Çevre Kanunu olmak üzere çevre mevzuatını oluşturan bütün hukuki düzenlemelerde atıkların tekrar kullanılması, materyal ve enerji olarak geri kazanılması öncelikli yönetim prensiplerinden birisi olarak ele alınmış; geri kazanım faaliyetleri teşvik edilmiş; geri kazanım tesislerinin teknik ve idari yeterliliklerinin arttırılması amacıyla kriterler oluşturulmuş ve bu kriterleri sağlayan tesisler lisanslandırılarak hem ekonomiye hem de çevreye katkıda bulunmaları sağlanmıştır. Geri dönüşüm sektöründe Ar-ge ve laboratuvar hizmetlerine odaklanarak teknolojik gelişmelere hız vermeliyiz. Bu konudaki fikirlerinizi alabilir miyiz? Çevre Kanunu olmak üzere çevre mevzuatını oluşturan bütün hukuki düzenlemelerde sürdürülebilir çevre için atıkların tekrar kullanılması, materyal ve enerji olarak geri kazanılması öncelikli yönetim prensiplerinden birisi olarak ele alınmış; geri kazanım faaliyetleri teşvik edilmiş; Geri kazanım faaliyetlerinin başında yer alan kaynağında ayrı toplama çalışmalarına ek olarak ikili toplama sisteminin oluşturulması amaçlanmaktadır. Bu amaçla, Katı Atıkların Toplanmasına İlişkin Tebliğ Taslağı hazırlanmış ve kurum görüşlerine açılmıştır. Taslak tebliğ ile belediyelerin ikili toplama sistemi, atık kumbaraları ve atık getirme merkezlerini oluşturmaları ve bu sistemleri takiben ayrı toplama sistemine geçiş yaparak kompost, biyometanizasyon ve diğer geri kazanım teknolojilerini faaliyete geçirmeleri hedeflenmektedir. Sivil toplum kuruluşu (STK) olarak bizlere düşen görevler ve tavsiyeleriniz nelerdir? Doğal yapının korunması, çevre kirliliğinin önlenmesi gibi konularda bilinçlendirme çalışmaları ve eğitim faaliyetleri oldukça önemlidir. Çevre bilincinin yer- İlave etmek istediğiniz başka neler vardır? Anayasamızın 56 ncı maddesinde Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir denmektedir. Çevre yönetiminde çeşitli kurum ve kuruluşların yanında toplumun en temel noktası olan bireylere ve ailelere önemli görevler düşmektedir. Bakanlık olarak yaptığımız çalışmalarda önceliğimiz çevrenin korunması olmakla birlikte bir yandan da sürdürülebilirlik üzerinde ciddi manada çaba sarf ediyoruz. Ancak bunu tek başımıza yapmamız mümkün değil. Bu noktada çevre korumaya yönelik çalışmalar sadece bakanlığın, belediyelerin ya da sadece sanayicinin değil tüm kesimlerin el ele ortak uyum çerçevesinde, koruma ve kullanma dengesini gözetecek şekilde yürütülmesi gereken bir faaliyettir. söyleşi 22 23

13 FİRMa ARCHEPON Ekonomik, Güvenli, Uzun Ömürlü yeni yapı teknolojileri'' Hedefimiz gelişen ve büyüyen sanayicinin, imalatçının ve çiftçinin ürününü, kısaca envanterini korumak isteyen her kişi ve kuruluşa yüksek kalite ve standarda, ekonomik, hızlı ve güvenle kullanabileceği uzun ömürlü yeni yapı teknolojileri sunmak, onların ihtiyaçlarına hızlı ve ekonomik çözüm üretmektir. Arısan Ltd, çok geniş yelpazede kullanım amaçlı ARCHEPON çelik kemerli hazır prefabrik yapılarıyla ülkemizin yapı sektörüne önemli yenilikler kazandırmaktadır. Sunduğumuz bu yapılar: Hangar ve depolar Fabrika binaları Lojistik depoları Kapalı kamyon ve tır parkları Kapalı spor sahaları Perakende mağazaları Askeri depolar Oto servis ve tamirhaneleri Tarımsal ürün stoklaması Hayvansal barınaklar ve ahırlar, tavuk çiftlikleri. Uçak ve helikopter hangarları Her türlü yapı örtüleri gibi geniş bir yelpazede kullanım alanı bulabilmektedir. ARCHEPON betonarme veya çelik karkas yapılarda, kendi kendini taşıyan yapı örtüsü veya çatı olarak güvenle kullanılabilir. Geniş alanlı fabrika ve benzeri yapılarda etkin kullanım alanına sahiptir. Hedefimiz, her kişi ve kuruluşa yüksek kalite ve standarda, ekonomik, hızlı ve güvenle kullanabileceği uzun ömürlü yeni yapı teknolojileri sunmak, onların ihtiyaçlarına hızlı ve ekonomik çözüm üretmektir. Uygun maliyeti ve yüksek kalitesi ile rakipsizdir. En kaliteli çelikten üretilmiştir. ALU- ZINC kaplamadır. Karbon çelik levhanın üzeri %55 Alüminyum, %43,4 çinko ve % 1,6 silikon kaplamadır. Farklı ihtiyaçlar için size uygun ebatta üretilebilir. Hiç bakım gerektirmez, bakım maliyeti yoktur. Basit ve hafif betonarme bir temel montaj için yeterlidir. -Yangına karşı dayanıklıdır, (EN ) A-1, alevlenmez duman çıkarmaz. Bu açıdan çeliğin tüm avantajlarına sahiptir. -En şiddetli depreme, yoğun kar, kasırga, hortum gibi en sert hava koşullarına dayanıklıdır, çökmez. -Gerektiğinde sökülüp başka yerde tekrar kurulabilir, yapıyı ek yaparak büyütülebilir. -Her modelde aydınlatma, havalandırma, pencere, personel servis kapısı, muhtelif ebatta hazır sürme veya otomatik kapıları vardır. İhtiyaç halinde yapıya hasar vermeden, ekstra delik v.s. açmadan her türlü ısı yalıtımı ve iç yüzey kaplaması özel aksesuarları yardımıyla uygulanabilir. sinan@arisanyapi.com FİRMa Archepon çelik kemerli yapılar; Kısa zamanda kullanıma hazırdır. 24 metre en açıklığına kadar kolon ve kiriş gerektirmez. Uzman mühendisler tarafından tasarlanmıştır. 25

14 EMİSYON TİCARETİ Makale Çok büyük bir kısmını karbon dioksit oluşturduğundan terim olarak karbon piyasası kullanılmasına rağmen diğer sera gazları da karbon eş değeri olarak çevrildiğinden literatürde genellikle sera gazlarının tümünü temsil eden karbon piyasası, piyasa kuralları doğrultusunda çalışmak koşulu ile salımları azaltmada önemli bir araç olarak görülmektedir. Karbon piyasası salımları azaltmak için belirlenen limitten fazla salım yapanları cezalandırırken daha az salanlar ise ödüllendirerek mevcut kaynakların en düşük maliyetle kanalize edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca fiyatlandırdığı kirletme birimlerini mülkiyet hakkına dönüştürerek karbonun tüm dünyada ticaretinin yapılmasını mümkün kılması sayesinde düzgün işleyen bir karbon piyasası, işletmelerin daha az sera gazı salımı salmasını teşvik ederek temiz teknolojiyi kullanmaya yönlendirmektedir. Karbon piyasalarını zorunlu (Kyoto Protokolü esneklik mekanizmaları) ve gönüllü olmak üzere iki kategori altında incelemek mümkündür: Zorunlu Karbon Piyasaları (KYOTO PROTOKOLÜ ESNEKLİK MEKANİZMALARI) Kyoto Protokolünde tanımlanan esneklik mekanizmaları ile ülkelerin düşük maliyetle salım azaltımı yapabilmelerine imkan tanınmaktadır. Protokolde tanımlanan esneklik mekanizmaları Salım Ticareti (Emission Trading -ET), Ortak Uygulama (Joint Implementation-JI), Temiz Kalkınma Mekanizmasıdır (Clean Development Mechanism-CDM). Kyoto Protokolüne göre Salım Ticareti (ET) ve Ortak Uygulama(JI) mekanizmaları Ek- I ülkeleri arasında, Temiz Kalkınma Mekanizması ise Ek-I ve Ek-I dışı ülkeler arasında yapılabilir. 1. Ortak Uygulama (Joint Implementation - JI): Protokolün 6. Maddesi ile düzenlenen bu mekanizma Ek-I ülkeleri arasında gerekli şartların sağlanması koşuluyla, insan kaynaklı sera gazı salımlarının azaltılmasını veya sera gazlarının yutaklar yoluyla uzaklaştırılmasını amaçlayan projelerden elde edilen Salım Azaltma Kredisi (Emission Reduction Unit-ERU) kazanır ve kazanılan bu krediler toplam hedeften düşülür. 2. Temiz Kalkınma Mekanizması (Clean Development Mechanism -CDM): Protokolün 12.maddesi ile düzenlenen bu mekanizma ile Ek-I Dışı ülkelerin sürdürülebilir kalkınma ilkesi doğrultusunda sera gazı azaltımına katkı sağlamaları amaçlanmaktadır. Ek-I?de yer alan tarafların salım azaltım taahhüdünü gerçekleştirmek için Ek-I Dışı ülkelerde yapacakları proje faaliyetleri sonucunda Sertifikalandırılmış Salım Azaltım Kredisi (Certified Emission Reductions-CER) elde edeceklerdir. 3. Salım Ticareti (Emission Trading ET): Kyoto Protokolü?nün 17. Maddesi ile düzenlenmiş olan bu mekanizma ile Ek-I listesinde yer alan herhangi bir taraf ülke, Ek-B?de belirlenmiş olan salım azaltım miktarının bir bölümünün ticaretini yapabilir. Diğer bir ifadeyle taahhüt edilen salım miktarından daha fazla azaltım yapan taraf ülke, salımındaki bu ilave azaltımı bir başka Ek-I ülkesine satabilir. Gönüllü Karbon Piyasaları Gönüllü Karbon Piyasaları, bireylerin, kurum ve kuruluşların, firmaların, sivil toplum örgütlerinin faaliyetleri sonucu oluşan sera gazı salımlarının gönüllü olarak azaltımını, dengeleyebilmesini kolaylaştırmak amacıyla oluşturulan bir pazardır. Bu süreç, Kyoto Protokolü kapsamında zorunlu olarak uygulanan Esneklik Mekanizmalarına benzer bir süreçtir. Kamunun bu sürece ulusal yükümlülükler kapsamında dâhil olmaması, gönüllü karbon piyasalarını Kyoto Protokolü kapsamındaki zorunlu süreçlerden ayıran en önemli farklılıkların başında gelmektedir. Hukuki bağlayıcılığı olmayan, salım azaltım maliyetlerini düşürmeyi amaçlayan ve katılımcıları özel sektör, uluslararası organizasyonlar (olimpiyatlar, konferanslar, konserler) kamu kuruluşları ve üçüncü şahıslar olabilen gönüllü salım ticaretinin paydaşları, - Proje sahipleri (salım azaltma projelerini hazırlayarak sertifikalarını satabilmekte) - Toptancılar (kendi portföylerindeki büyük azaltım sertifikalarını satmakta), - Perakendeciler (küçük miktarlardaki sertifikaları bireylere veya organizasyonlara satmakta) ve - Komisyoncular (kendilerine ait bir salım sertifikaları olmamasına rağmen salım sertifikası alanlar ile satanları buluşturarak aracı olmakta). Türkiye de Karbon Piyasası Türkiye, her ne kadar Kyoto Protokolü nün emisyon ticaretine konu olan esneklik mekanizmalarından yararlanamıyorsa da; bu mekanizmalardan bağımsız olarak işleyen, çevresel ve sosyal sorumluluk ilkesi çerçevesinde kurulmuş Gönüllü Karbon Piyasası na yönelik projeler 2005 yılından beri geliştirilmekte ve uygulanmaktadır. Gönüllü Karbon Piyasası, Dünya Karbon Piyasası içerisinde çok küçük bir yüzdeyi temsil etmekle birlikte bu piyasayı hal-i hazırda etkili biçimde kullanmakta olan Türkiye nin ileri dönemde karbon piyasalarına katılımı açısından da bir fırsat sunmaktadır. Kısa bir sürede yüksek standartlı ve yüksek hacimli bir potansiyeli harekete geçiren gönüllü emisyon ticareti sistemi, 2012 sonrası iklim rejimine dönük Türkiye nin teknik alt yapının güçlenmesine katkı sağlamasının yanı sıra, yatırımcılar için temiz teknolojilere yatırımı daha cazip hale getirdiği söylenebilir. Mevcut durum itibariyle, Türkiye de gerçekleştirilen projelerin tamamı Gönüllü Karbon Piyasasında işlem görmektedir. Aşağıda proje sayısı ve türleri ve yıllık sera gazı emisyon azaltımları verilmektedir. Sera Gazı Emisyon Azaltımı Sağlayan Projelere İlişkin Sicil İşlemleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan Sera Gazı Emisyon Azaltımı Sağlayan Projelere İlişkin Sicil İşlemleri Tebliği ; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir (Değişiklik: tarih ve sayılı Resmi Gazete). Tebliğ ile Gönüllü Karbon Piyasalarına yönelik geliştirilen ve yürütülen projelerin kayıt altına alınması hedeflenmektedir. Tebliğ bünyesinde oluşturulan Sicil Türkiye sınırları içerisinde Sera gazı emisyonlarının bir veya bir kaçının, azaltılmasını ve yutak alanların artırılmasını amaçlayan Makale 26 27

15 Makale Çevresel ve sosyal sorumluluk ilkesi çerçevesinde kurulmuş Gönüllü Karbon Piyasası na yönelik projeler 2005 yılından beri geliştirilmekte ve uygulanmaktadır. doğrulanmış emisyon azaltım sertifikası elde etmiş veya elde etmek amacıyla Gönüllü Karbon Piyasasında geliştirilmekte olan veya geliştirilmiş projeleri kapsar. Sicil, sadece karbon piyasalarında sertifika eldesi amaçlayan emisyon azaltımı faaliyetlerini kapsamakta olup, bunun dışında kalan emisyon azaltım çalışmalarının kayıtlarını tutulmasına dönük düzenlemelerin ileriki dönemlerde hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Sicil kapsamındaki projeler; T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığına resmi olarak iletilmekte ve aynı zamanda Bakanlığın adresinden ulaşılabilecek elektronik kayıt sistemine kayıt edilmektedir. Kayıt Sistemi (Sicil) geleceğin karbon piyasalarına yönelik Türkiye nin attığı ilk adım olarak görülmektedir. Sicil ile; projeler sonucu azaltılan sera gazı emisyonlarının kayıt altına alınması ve izlenmesi, Tüm taraflar için 2012 sonrasına ve olası zorunlu piyasa için hazırlık (yaparak öğrenme, learning by doing), Karbon Piyasa Mekanizmalarına ilişkin farkındalığın artması, Türkiye de üretilen karbon sertifikaların güvenirliğinin artırılması, projelere dair bilgi paylaşımının artması ile iyi uygulamaların teşvik edilmesi vb. amaçlanmaktadır. Karbon Piyasası Oluşturulması Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan İstanbul Uluslararası Finans Strateji Belgesi ne istinaden Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilen İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu Strateji ve Eylem Planının vizyonu, İstanbul un öncelikli olarak bölgesel, ardından ise küresel bir finans merkezi haline getirilmesidir. Planda 34 no lu eylemde karbon piyasası oluşturulması için sürecin 2012 yılında başlayıp 2015 yılında tamamlanması öngörülmektedir. Bu konudaki sorumlu kuruluş İstanbul Altın Borsası (İAB) olmakla birlikte, işbirliği yapılacak kurum ve kuruluşlar; T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Takasbank ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. (VOB) olarak belirlenmiştir. Ayrıca; Temmuz 2011 tarihinde yayınlanan İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı nda sera gazı emisyonlarının takibi ve ticareti ile yer alan ve Bakanlığımızın koordinasyonunda gerçekleştirilecek Hedef ve Eylemlerin bazıları aşağıdadır. Tüm sektörlerdeki sera gazı emisyonlarının izlenmesi ve raporlanması ( ) Tüm sektörlerde sera gazı emisyonlarının izlenmesine ve değerlendirilmesine yönelik ölçülebilir, raporlanabilir, doğrulanabilir standartta veriler üretilmesini, toplanmasını ve veri tabanında kayıt altına alınmasını sağlayacak altyapının oluşturulması( ) Sera gazı emisyonlarının izlenmesi ve envanter hazırlanması konusunda yasal düzenleme yapılması ( ) Türkiye nin 2012 sonrası yeni mekanizmalara en avantajlı şekilde (ev sahibi ülke) dahil olmasına yönelik müzakerelerin yürütülmesi ve ülkelerle ikili işbirliği anlaşmaları imkanlarının araştırılması ( ) 2015 yılına kadar Türkiye de karbon piyasasının kurulmasına yönelik çalışmaların yapılması Karbon varlıklarının azami ekonomik değerde işlem görmesi ve değerlerinin artırılması için mevcut yapının geliştirilmesi ve yeni yapıların kurulmasına yönelik gerekli çalışmaların yapılması ( ) Kamu kuruluşlarının emisyon ticareti sistemi içinde düzenleyici ve denetleyici bir rol almasına yönelik mevzuat çalışmaları yapılması ( ) Ulusal Emisyon Ticareti Sisteminin kurulmasına yönelik altyapı çalışmalarının başlatılması ( ) Karbon piyasalarına ilişkin bilinç ve farkındalığın artırılması. KAYNAK: YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İzaydaş Genel Müdürü MUHAMMET SARAÇ İZAYDAŞ olarak farklı türdeki atıkları farklı şekillerde bertaraf ediyoruz Genel Müdür Muhammet Saraç kimdir? tarihinde Şavşat/Artvin de doğdum. İlk, orta ve lise öğrenimimi İzmit te tamamladıktan sonra, Yıldız Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünden 1988 yılında mezun oldum. Bir süre elektrik montaj işlerinde saha mühendisi olarak çalıştıktan sonra, 1990 yılında elektrik proje mühendisi olarak Adapazarı Goodyear lastik fabrikasında çalışmaya başladım. Sırası ile enerji koordinatörü, enerji merkezi amiri ve mühendislik geliştirme uzmanı olarak 16 yıla yakın bir süre çalıştım arasında İZGAZ da İdari ve Mali İşlerden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptım. 05 Mayıs 2009 tarihinden bu yana İZAY- DAŞ Genel Müdürlüğü görevini yürütmekteyim. Çalıştığım sürece yurt içi ve yurt dışında Türkçe ve İngilizce olarak teknik, idari ve kişisel gelişim konularda çok çeşitli kurs, seminer, eğitim, konferans ve programlara katıldım. Çalışma hayatım sırasında bir yandan iktisat ön lisansımı tamamladım. Halen Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü nde tez aşamasında İşletme Yüksek Lisansı programına devam etmekteyim. İyi derecede İngilizce bilmekteyim. Evli ve çocuk babasıyım. söyleşi 28 29

16 söyleşi İZAYDAŞ, Türkiye de atık yönetimine ilişkin yönetmelik ve tüzüklerin hazırlanmasına katkı sağlıyor mu? Elbette. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın yürürlükteki tüm yönetmelik ve tüzüklerine uygun bir şekilde çalışmalarını sürdüren şirketimiz, bakanlığın yeni yönetmelik veya revizyon hazırlıklarında görüşlerini bildirmekte, deneyimlerini yetkililerle paylaşmaktadır. Bu katkının çok daha üst düzeylerde ve kalıcı olabilmesi amacıyla, Tüm Atık ve Çevre Yönetimi Derneği nin (TAYÇED) kurulmasına İZAYDAŞ olarak öncülük edilmiştir. Türkiye nin önde gelen atık yönetimi firmalarını bir araya getiren derneğin geçici genel başkanlığını İZAYDAŞ Genel Müdürü olarak ben yürütüyorum. Özet olarak ifade etmek gerekirse TAY- ÇED, ülkemizdeki çevre ve atık ile ilgili konulardaki duyarlılığı artırmak, sektöre kurumsal bir kimlik kazandırmak ve ilgili kamu otoriteleriyle işbirliği içinde sektörü geliştirecek çalışmaları hayata geçirebilmek amacıyla kurulmuştur. Bu çatı altında bulunan firmaların, atık sektörüne yönelik piyasa çalışmalarının işbirliği ve rekabet kavramlarının birleştirilmesinden oluşan ortaklaşa rekabet kapsamında, öncelikli hedeflerimizin sektörü büyütmek, bunun içinde özellikle denetim mekanizmasının farklı enstrümanlarla desteklenmesi, bu kapsamda TAYÇED olarak üzerimize düşecek görevleri, bakanlığımızla koordinasyon halinde yerine getirmeye çalışıyoruz. İZAYDAŞ olarak size gelen katı atıkların ne kadarını bertaraf ediyorsunuz? Ayrıca bertaraf etme şekilleri nelerdir? İZAYDAŞ olarak farklı türdeki atıkları farklı şekillerde bertaraf ediyoruz. Örneğin tehlikeli atıkların bertarafını yakma tesisimizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın ilgili yönetmeliklerine uygun olarak gerçekleştiriyoruz. Depolanması gereken atıklar ise zemini 185 cm kalınlığındaki özel geçirimsiz tabakaya sahip bertaraf sahasında depolanarak bertaraf ediliyor. Evsel atıkların bertarafı ise ayrı sahalarda gerçekleştiriliyor. Çöp kamyonlarından boşaltıldıktan sonra serilip sıkıştırılan evsel atıkların üzeri daha sonra toprakla kapatılıyor. Zemini 130 cm kalınlığındaki geçirimsizlik tabakasına sahip bu sahalarda açılan gaz kuyuları ile evsel atıkların içindeki metan gazı toplanırken, döküm işlemi biten bölgelerdeki atıkların üzeri yarım metrelik toprakla kapatılıyor. Evsel düzenli depolama alanlarında belediyelerden günde ton, endüstriden yaklaşık 200 ton evsel nitelikte atık alınmaktadır. Ve 367 dönümlük evsel atık depolama alanında şu ana kadar 4 milyon tondan fazla atık bulunmaktadır. Evsel atıkların neden olduğu koku sorununu azaltmak amacıyla Koku Bariyeri Sistemi faaliyete geçirilmiş, sızıntı sularının arıtılması amacıyla da Ön Arıtma Tesisi kurulmuştur. Ön Arıtma Tesisi nin bulunduğu bölgeye çok daha kapsamlı Çöp Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi nin yapımı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Bu arada Mart 2012 itibariyle evsel atık depolama alanından çıkan çöp gazlarından elektrik enerjisi üretilmektedir yılında 6 milyon kilovat saati aşkın bir elektrik üretimi yapılırken, bu rakamın 2013 yılı itibariyle 18 milyon kilovat saati aşması beklenmektedir. Ayrıca mevcut gazların toplanıp bertaraf edilmesi ile atmosfere ton CO2 salınımı da engellenmiş olacaktır. Gerçekleştirdiğiniz çevresel etkinlikler nelerdir? İZAYDAŞ olarak faaliyetlerimizi eksiksiz ve en üst performansla yürütmeye çalışmakla birlikte, sosyal sorumluluklarımızı da yerine getirmeye, gelecek nesillerde çevre bilinci oluşması noktasında çeşitli projelere katkı sunmaya özen gösteriyoruz. İZAYCAN bu projelerden biri. İlkokul çağındaki çocuklarda çevre ve geri dönüşüm kavramının oluşmasına katkı sağlamak amacıyla 4 kitap, 1 boyama kitabından oluşan bir set oluşturduk. Bu seti özellikle çevremizdeki okullarda dağıtıyor, uygun yaş gruplarındaki misafirlerimize hediye ediyoruz. Dünya Çevre Günü, her yıl katıldığımız, katkı sağladığımız etkinliklerden biri. Çevre sorunlarına dikkat çekmek, çevresel duyarlılığı artırma noktasında büyük bir öneme sahip olan Dünya Çevre Günü etkinliklerinde biz de sesimizi duyurma, kendimizi tanıtma imkanı buluyoruz. Ayrıca sektörel sempozyum, seminer, panel gibi etkinliklere de katılım sağlıyoruz. Bu tür programlarla tecrübemizi sektör çalışanlarıyla paylaşarak çevre bilincinin artmasına katkı sağlıyoruz. Eğitim ve geri dönüşüm eğitimiyle ilgili yapılan çalışmalar İZAYDAŞ, sürdürülebilir çevre ve sağlıklı toplum için, atık değerlendirme ve bertaraf konusunda etkin uygulamalar ve çözümler üretmeyi ve toplumsal çevre bilincini artırmayı kendine misyon edinmiştir. Sektöre öncülük eden bir kamu kuruluşu olarak, çalışanlarımızın bilgi ve birikimlerini sahip olduğumuz tesisleri de kullanarak, atık üreticilerine ve diğer ilgili paydaşlara aktarmayı amaçlıyoruz. Bu amaçla; Çevre ve temizlik hizmetleri alanında ihtiyaç duyulan nitelikli elemanları yetiştirmek için Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Üniversitesi Hereke Ömer İsmet Uzunyol MYO ve İZAYDAŞ arasında üniversite-sanayi-eğitim iş birliği protokolü imzalanmıştır. İmzalanan protokol kapsamında bir kısım dersler İZAYDAŞ ın uzman personeli tarafından verilmektedir. İZAYDAŞ Akademi bu amaçla gerçekleştirdiğimiz bir diğer eğitim programıdır. İZAYDAŞ Akademi ile atık üreticilerinin ve kurum/kuruluşlarının çevre birimi çalışanlarına ve çevre mühendisliği son sınıf öğrencilerine Atık Yönetimi konusunda teorik ve pratik eğitimler verilmektedir. Akademide verilen derslerin isimleri şu şekildedir: İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları, Atık Yönetimine Giriş ve Atık Yönetimi Hiyerarşisi, Çevre Mevzuatı, Atıkların Sınıflandırılması, Çevre Ölçüm ve Analizleri, Ambalajlama ve Atık Kabul Kriterleri, Atıkların Taşınması ve Saha Uygulaması, Atıkların Düzenli Depolanması, Tehlikeli Atıkların Geri Kazanılması ve Bertaraf Yöntemleri, Tehlikeli Atık Beyan Sistemi. söyleşi 30 31

17 sanat SAHAF GEÇİP GİDENE SON BAKIŞ Sahaf, sözlük anlamıyla eski, kullanılmış kitap alıp satan, takas eden kişi anlamına gelse de, bundan fazlasıdır kuşkusuz. Eski söylenişi sahhaf olsa da, günümüzde sahaf olarak yerleşmiş, kabullenilmiş olan bu sözcüğün, sahifeler anlamına gelen suhuf kökünden geldiği bilinir. Ama suhuf yani sahifelerin aynı zamanda bazı peygamberlere gelen tanrı buyrukları anlamına geldiği pek bilinmez. Aslında eski kitapçılıkla sahaflık aynı şey Burak Kumpasoğlu na Mehmet KAZIM gibi algılansa da, önemli farklılıklar içerir dikkatli göz açısından. Sanırım eski kitapçılığın biraz uğraşan herkesin yapabileceği bir iş olmasına karşın, sahaflığın ancak bir yaşam biçimi olduğunda yapılabilmesi en belirgin farktır. Bir kişinin sahaf sayılabilmesi için yalnızca eski kitap alıp satması yetmez. Osmanlıca yı iyi düzeyde okuyup anlamalı, bir usta çırak ilişkisinden geçmiş olmalı ve binlerce kitabı eline alıp kokusunu içine çekmiş, yaşanmışlığını hissetmiş ve yıpranmışlığını gidermeye çalışmış olmalıdır. Bunlardan da anlaşılacağı üzere sahaf bir kitabın hangi yıl, nerede, kaç adet basıldığının dışında kim tarafından yazıldığı, çevrildiği ve piyasada ne kadar bulunduğu üzerine de bilgi sahibi olanların oluşturduğu bir kabilenin uç beyidir. İçli dışlı bakıldığında, sahaf kitabın hayatını bilir, kitap ise sahafın hayatını belirler. Sahaflar, meraklılar ellerine geçen kitapların, fotoğrafların, haritaların tarih içindeki ye- rini bildikleri kadar, hepsinin öznel bir tarihi olduğunu da bilirler. Yaşamış, yaşanmış bir tür varlık olarak kabullendikleri bu nesnelerin ruhu olduğuna inanmaları, aslında çok gerçekçi değil midir? Hayat ve kültür birlikte akıp geçerken, sürekli değişip yenilenirken, geride kalan ne olur; izleri nelerdir; yeni gelen eskinin ne kadarını saklar, soruları birbirine eklenerek devasa bir kule oluştururlar. Dahası asıl yakıcı soru, kulenin gözlem evinden görünen şudur: Tarih geçip giden midir? Tam burada Benjamin i hatırlamak kaçınılmaz oluyor; Tarih Kavramı Üzerine adlı yapıtıyla. Tarih üzerine tezlerini öne sürdüğü kitabının dokuzuncu fragmanını, ressam Paul Klee nin Angelus Novus adlı tablosundan esinlenerek yazmıştır. Bu fragman bir son bakış imgesinden yola çıkar. Söz konusu tabloda, gözlerini sanki geçip giden bir şeye dikmiş ve uzaklaşmak üzere olan bir melek resmedilmiştir. Benjamin resmi betimlerken kırık ve lirik bir anlatımı benimsemiştir: Gözleri faltaşı gibi, ağzı açık, kanatları gerilmiş. Tarih meleğinin görünüşü de ancak böyle olabilir, yüzü geçmişe çevrilmiş. Bize bir olaylar zinciri gibi görünenleri, o tek bir felaket olarak görür, yıkıntıları durmadan üst üste yığıp ayaklarının önüne fırlatan felaket. Biraz daha kalmak isterdi melek, ölüleri hayata döndürmek, kırık parçaları yeniden birleştirmek Ama cennetten kopup gelen fırtına kanatlarını öyle şiddetle yakalamıştır ki bir daha kapayamaz onları. Yıkıntılar gözlerinin önünde göğe doğru yükselirken, fırtınayla çaresiz, sırtını döndüğü geleceğe sürüklenir. İşte ilerleme dediğimiz şey, bu fırtınadır. Sahaf, geçip gidene hepimiz adına son kez bakarken, bununla yetinmeyip onu saklamaya çalışan, en azından görülmediğini anlayıp işaret eden değil midir? Sahaflara kitaplar kimi zaman mahalle aralarında dolaşan el arabalı hurdacılardan, kimi zaman da ölen birinin yakınları tarafından gereksiz miras kabul edilen kütüphanelerin satışından gelir. Bir hayat boyu toplanan kitaplar, belgeler, değeri hakkında hiçbir fikri olmayanlarca, hırsla değer biçmeye çalışılarak sahafın önüne yığılır. İçlerinde yazarınca imzalı yapıtlar varsa, sahaf bunun o yazarla ölen arasındaki (en azından bir anlık) bir ilişkinin kanıtı olduğunu bilir. Bazı kitaplara ise notlar düşülmüştür. Açıklamalar, yorumlar, bilinmeyen sözcüklerin anlamları sahifelerin derkenarında kitabın öznel tarihinin belgeleri olarak yerlerini alırlar. Bu öznel tarihe kendi işaretini (Ex Libris) koyarak kitaplarını sonsuza dek kendinin kılmaya çalışanların da çabaları, ölü dalgalar gibi vurur sahaf mekanlarına. Bir ölünün geçip gittiği dünyada son görünüşüdür bu; sahafsa ona son kez bakan. Sahaf mekanları hep loştur, tozludur, düzensizdir, gizemlidir. Kendine özgü kokusu içeri gireni hemen yakalayıp gerçek dünyadan koparır. Hiç kuşkusuz sahaflar da, müşterileri de biraz çatlak, takıntılı insanlardır. Geçmişin izinde yürürken, elde etmeye çalıştıkları kitaplar, haritalar, resimler gibi giderek solgunlaşırlar. Kaybolan bir çok yapıtı, nesneyi yakaladıklarında yüzlerinde beliren zafer ifadesi çok uzun sürmez. Bulduklarını kişisel hazine dairelerine özenle yerleştirirken (çoğu kez eski kitaplık raflarıdır bunlar), yeni bir izin peşine düşme güdüsü, onların huzurunu bir anda yıkar geçer. Edindikleri kitabın fiziki görüntüsünden mutlu olmayan, bir seri Sahaflara kitaplar kimi zaman mahalle aralarında dolaşan el arabalı hurdacılardan, kimi zaman da ölen birinin yakınları tarafından gereksiz miras kabul edilen kütüphanelerin satışından gelir. yapıtı toplarken hep aynı baskı yılını bulamadığında yüzü asılan müşterilerini anlar sahaf; sabırlıdır onlara karşı. Aynı tutkudan beslenen iki uçtan sahaf anlayışlı olurken, müşterisinin huysuzlanma imtiyazını daha baştan kabullenir. Sahafların yazar, çizer, koleksiyoncularla ilişkisi biraz daha farklıdır kuşkusuz. Onları iyi tanır ve kesintisiz bir ilişki sürdürürler. Dükkana gelen Osmanlıca bir yapıt ya da taş baskı bir gravür için kimin aranacağı hep bellidir. Bu alışverişlerde pazarlık yoktur genelde. İki taraf da birbirinden emindir. Sahafların ille bir mekanı olması da gerekmez. Seyyar olanları da vardır. Çoğu kez eski bir binanın bahçe duvarı ya da bir çınarın altı onlara mekan işlevi görür. Çoğu yazarın özel sahafı olan Vahan Bey İstanbul un önemli sahaflarından biri olarak geçen hayatını, açık havada kitap sergileyerek geçirmedi sanat 32 33

18 sanat mi? Hüseyin Avni Dede, bir çınarın altında şiirlerini dizerken, zanaatını da sunmadı mı gelip geçenlere? Sahaf bir bakış ustasıdır. Geçip gidene, kalana, kalıntıya bakarken bir yandan ileriye de baktığının farkındadır. Benjamin geçmiş ancak, bir daha görünmemek üzere kendini gösterdiği an, birden parlayıp, aydınlanıveren bir resim olarak yakalanabilir der. Kaybolan kitaplar, fotoğraflar, haritalar, gravürler aslında geleceğin, hatta yine Benjamin in deyişiyle devrimci enerji nin potansiyelini taşırlar. Sahaf buna aşıktır belki de; ama bu son bakışta aşktır aslında. Çoğu kez nikotinden sararmış parmaklarının arasında tuttuğu bir kitabı müşterisine uzatırken, o yapıtla bir daha hiç karşılaşmama kaygısı yüreğini burkuyor olabilir mi? Giderek azalan bir mirasın varisi olarak, alıp sattıklarının ne kadarının döngüde kaldığını bilemez sahaf. Bilemediği, bulamadığı, alamadığı onca yapıt, nesne belki de hurdacıların elinden kağıt fabrikalarının onları yeniden hamur haline getirip geri dönüştürdükleri sırada, paradoksal biçimde geri dönüşün olmadığı bir yolculuğun sonuna ulaşıyordur. Nurdan Gürbilek Benden Önce Bir Başkası adlı kitabında Tanpınar a dokunur yitirilenle ilgili: Tanpınar okurları benzer bir son bakış imgesinin, kaybedilene yönelik bu kaygı dolu bakışın, yitirileni bu kez sanatın gücüyle geri çağırma izleğinin Tanpınar estetiğinin de merkezinde durduğunu fark etmişlerdir. Bu anlatım uyarlandığında, sahaf için zanaatın gücüyle geçip gideni geri çağırıyor demek yanlış olmaz sanırım. Bu bir Orpheus öyküsüdür zaten. Ölüm diyarından sevdiğini geri çağıran Orpheus gibi sahaf da, kaybolan bir uygarlığı geriye çağırmaktadır; çağımızın tüm sağırlığına rağmen. Yazımın başında söylemiştim: Sahafın türediği suhuf kökü sahifeler anlamına geldiği gibi bazı peygamberlere gelen Tanrı buyrukları anlamına da geliyor. Kaybolup gidene kaygıyla bakan Tanrı, sahafa öznel tarihin meleği olarak onlara son kez bakmasını ve bunu, yani son bakışı ruhunda korumasını, yaşatmasını, kabilenin diğer sakinlerine, meraklılara aktarmasını buyurmuş olamaz mı? Bu yazının, internet cehenneminden uzanan şeytanın her şeyi bir meta haline getirdiği, meleklerin unutulduğu bir zamanın umutsuz meleklerine, sahaflara da bir son bakış olabileceği kuşkusunun ürkütücü gölgesinde tükeniyor sözcüklerim Geri Dönüşümcüler Federasyonu Genel Başkanımız Mükerrem Levent 32. Enerji Verimliliği Haftasında panelist olarak konuştu... Geri Dönüşümcüler Federasyonu Genel başkanımız Mükerrem Levent 32.Enerji Verimliliği Haftasında panelist olarak konuştu : İstanbul da Ocak Wow Otelde düzenlenen 32. Enerji Verimliliği haftasına panelist olarak katıldım. Değerli katılımcılara kısaca şu konuları aktardım. İdari yapılanma, kurumsal yapı yapılanlarla ilgili Sivil Toplum Örgütü adına ülkemizde son yıllarda elektrik üretimindeki artışa hız verilmesi ithal enerji girdilerine daha da aza indirilmesi milli kaynaklarımızdan enerji üretimindeki paya rüzgar enerjisini artırılması güneş enerjisi projelerine hız verilmesi jeotermal enerji ile ilgili haritalar ve verimliliklerinin ortaya konması daha da önemlisi yenilenebilir enerji kaynaklarının geri dönüşümü olmayan atıklardan enerji elde edilmesi konuları anlatılarak elde edilen atık lastiklerden, granül den yakıt ve enerji, yine atık plastiklerin en son geri dönüşümü olmaya atıkların proliz yolu ile yakıta çevrilmesi ve onlardan enerji elde edilmesi. Atık ve bitkisel yağlar aynı yöntemle enerji yakıtı olması. Hayvansal atıkların çevrilebilen bio enerjiye dönüştürülmesi ve enerji elde edilmesi. Bitkisel atıklardan sera gazı oluşmadan enerjiye çevrilmesi bunun gibi çoğaltılan kısımlardan atıkların enerjiye yönlendirilmesi bizleri son derece memnun etmekte. İsrafı önlemesi cari açığın azaltılması, dışa bağımlılığın azaltılması ilkelerinde Enerji Tabi Kaynaklar Bakanlığı nın başta sayın Bakan Taner Yıldız ve yenilenebilir enerji kaynakları genel müdürlüğü Türkiye de yenilenebilir enerji kaynakları çeşitliliğini arttırmadaki gayretlerini Federasyonumuz adına en içten dileklerimle kutlarım. federasyon 34 35

19 KANAL A DA EKO GÜNDEMDEYİZ Başkentin Çevreci Öğrencileri HARİKALAR YARATTILAR Bu yazımızda sizlere çevresindeki sorunların farkında olan, soru soran, sorgulayan, araştırma yapan, problem çözme konusunda istekli, kendini sürekli geliştirebilen, yaratıcı ve yenilikçi yaklaşımlar peşinde olan, kendini ifade edebilen öğrenciler yetiştirmeyi hedefleyen bir öğretmenden Arzu Yöney den söz etmek istiyoruz. Ankara Ayten Şaban Diri İlköğretim Okulu Teknoloji ve Tasarım Dersi öğretmeni Arzu Yöney küresel ısınma sorunundan yola federasyon Yeni yılın ilk ayında kanal A nın hazırladığı Eko Gündem programına federasyon olarak konuk olduk. Başkanımız Sayın Mükerrem Levent, Yönetim kurulu üyelerimizden Orhan Yıldız, Ali Öğüten, Kurumsal iletişim Müdürümüz Belma Aykaç ve Geridönüşüm Dergisi editörü ve Sanat Danışmanı Nilgün Altan ın da hazır bulunduğu televizyon çekimlerinde konu elbette geri dönüşümdü. Kanal A Eko Gündem programına dernekten federasyona geçerken kat ettiğimiz yolu anlattık. Yaptığımız ve yapacağımız sosyal sorumluluk projelerinden bahsettik. Geridönüşüm dergisinin amaçları, Geridönüşüm Sanat Atölyesinin ise hedeflerinden bahsettik. Toplam yayın süresi bir saat olan Eko Gündem e 1.5 yılımızı sığdırmaya çalıştık. Oldukça başarılı olan bu programın yayınlanmasıyla telefonlarımız kilitlendi. Türkiye ve Türki Devletlerde sesimizi kanal A ile duyurduk. Gelen yorum ve kutlamaların çokluğu karşısında mutluluğumuz katlandı. Federasyon olarak yaptığımız çalışmalarla bir kez daha yolumuzun doğruluğuna, ülkemizin önemli bir ihtiyacına karşılık verdiğimiz inancıyla daha da çok çalışmamız için gereken ivmeyi kazandık. Kanal A tv de her cumartesi saat de Geridönüşümü anlatan 11 bölümlük Eko Gündem programı seyircisiyle buluşuyor. çıkarak bu sorunun çözüm modellerinden biri olan geri dönüşüm konusunu öğrencilerine geniş bir perspektiften anlatarak onlardan geri dönüşüm konusundaki çözüm modellerini hayal güçlerini de kullanarak resimlerle ifade etmelerini istemiş ve sonunda çok yaratıcı fikirlerle karşılaşmıştır. Biz de geleceğin büyükleri olan duyarlı öğrencilerimizin bu değerli çalışmalarını Geri Dönüşüm Federasyonu olarak Başarı Sertifikalarıyla onurlandırdık. Ayten Şaban Diri İlköğretim Okulu, okul müdürü Mehmet Özsoy ve çalışmaların başarılı eğitmeni Arzu Yöney i gönülden kutluyoruz. Geçtiğimiz hafta Geri Dönüşümcüler Federasyonu Genel Başkanı Mükerrem Levent federasyonumuz adına başarılı öğrencilerimize Sertifikalarını vererek geri dönüşüme ve çevreye olan duyarlılıklarını kutladılar. Kendini sürekli geliştirebilen, yaratıcı ve yenilikçi yaklaşımlar peşinde olan, kendini ifade edebilen öğrenciler yetiştirmeyi hedefleyen bir öğretmen Arzu Yöney 36 37

20 Ankaradan Güneydoğuya Uzanan Tehlikeli Atıklara MOBİL TAKİP SERTİFİKA TÖRENİ Ağaç yaşken eğilir ilkesini esas alarak okullarda çeşitli projeleri yürüten Federasyonumuz Şanlıurfa Birecik Mehmet Cuma Gökdoğan Anaokulu öğrencilerinin bu güzel resim çalışmalarını değerlendirerek onları başarı sertifikalarıyla yüreklendirmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, tehlikeli ve tıbbi atık taşıyan araçların seyir halindeyken takibini sağlayacak Mobil Atık Takip Sistemi ni hayata geçirdi. Geçtiğimiz günlerde Güney Fırat Belediyeler Birliği ile Şanlıurfa Birecik Mehmet Cuma Gökdoğan Anaokulu öğrencileri güzel bir çalışma ortaya çıkarmışlardır. Anaokulu öğrencilerine çevre, doğa ve geri dönüşüm konularında farkındalık yaratmak amacıyla resim çalışmaları yapmaları istenmiş ve sonunda birbirinden güzel eserler çıkmıştır.ağaç yaşken eğilir ilkesini esas alarak okullarda çeşitli projeleri yürüten Federasyonumuz Şanlıurfa Birecik Mehmet Cuma Gökdoğan Anaokulu öğrencilerinin bu güzel resim çalışmalarını değerlendirerek onları başarı sertifikalarıyla yüreklendirmiştir. Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ, Resmi Gazete nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ, tehlikeli atıklar ile taşınması kendi mevzuatıyla kurala bağlanan özel atıklar ve tıbbi atıkların karayolunda taşınmasına dair esasları kapsıyor.bu çerçevede, kullanılacak araçlar, Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik ve Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması nın (ADR) 9. bölümündeki hükümlere uygun olacak. Bu araçlar yurt içinde üretiliyorsa, ADR ye uygun olduğuna dair Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca verilmiş belgenin, ithal ise otoritesinden alınmış ADR ye uygunluk veya tip onay belgesinin bulunması gerekecek. Tebliğ kapsamındaki atıkların taşınmasında kullanılacak araçlar ve bağlı bulundukları firmalar için il müdürlüklerinden taşıma lisansı alınacak. Bu atıkların taşınması işlemleri sırasında Mobil Atık Takip Sistemi (MoTAT) kullanılacak. Mobil cihaz takılmayan araçlarla, tebliğ kapsamındaki atıklar taşınamayacak. Ulusal Atık Taşıma Formu nda (UATF) yer alan bilgiler, atık taşıyan araç üzerine monte edilecek mobil cihazla sisteme aktarılacak. Atık taşıyan araçların Mobil Atık Takip Sistemi ne kaydedilmesi ve bu araçlarla atık taşınması sırasında, taşınan atığa ait formun çevrim içi doldurulması esas olacak. Ayrıca taşınan atığa ait basılı formlar, taşıma süresince lisanslı araçta bulundurulacak. Tıbbi atıklar hariç 50 kilogramın altında olan atıkların kargoyla taşınması, ancak uluslararası tehlikeli yük taşımacılığına ilişkin belge alan kargo şirketlerince yapılacak.tebliğ kapsamındaki atıklar, geçici faaliyet belgesi veya çevre lisansı almış geri kazanım/bertaraf tesislerine lisanslı araçlarla taşınacak. Park halindeyken araçta atık bulunamayacak. Ancak mücbir sebepler veya arazi durumuna göre araç atıkla yüklüyken zorunlu olarak park edilmesi gerektiğinde, firma lisans dosyasında belirtilen özelliklere haiz araç park yerlerinde park edilecek. Park alanında acil durumlara karşı güvenlik önlemleri alınacak.tıbbi olanlar hariç atıkların, araca yüklendikten sonra geri kazanım/bertaraf tesisine teslim edilme süresi 10 gün olacak. Mücbir hallerde bu süre 30 günü geçemeyecek. Mobil cihazlar ve iletişim altyapı hizmetleri, Bakanlıkça yetkilendirilen Araç Takip Servis Sağlayıcıları (ATSS) tarafından sağlanacak. Mobil cihazları ve iletişim altyapı hizmetlerinin sahadaki işletim ve kullanım desteği ile eğitim hizmetlerini de Bakanlıkça yetkilendirilen Atık Takip Hizmet Sağlayıcıları (ATHS) verecek.bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Sorumluluk Sigortaları Hakkında Karara göre, Hazine Müsteşarlığınca belirlenen talimat ve tarife doğrultusunda mali sorumluluk sigortası yaptırılacak. KAYNAK :NTVCNBC 38 39