KUMLUCA TİCARET VE SANAYİ ODASI EKONOMİK RAPOR 2011

Transkript

1 Tüccar Milletin Emeğini ve Üretimini Kıymetlendirmek İçin Eline ve Zeka sına Emniyet Edilen ve Bu Emniyete Liyakat Göstermesi Gereken Adamdır. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK ATATÜRK 3

2 Ö N S Ö Z Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası temel amacı düzenlenen görevleri çerçevesinde, üyelerimize ve bölgemize gereksinim duyulan konularda hizmet vermek, bölgemizin ve ülkemizin ticari ve ekonomik hayatına gelişmeyi sağlayıcı katkılarda bulunmaktır. Bunun için öncelikli konunun, sağlıklı bir veri tabanı oluşturulması gerektiğinin bilincindeyiz. Bu doğrultuda hazırladığımız 2011 yılı ekonomik raporda birinci bölüm Dünya Ekonomisinde Gelişmeler, ikinci bölümde Türkiye Ekonomisinde Gelişmeler, üçüncü bölümde Antalya Ekonomisinde Gelişmeler, dördüncü bölümde Kumluca İlçesi ekonomisinde gelişmeler, beşinci bölümde Finike İlçesi Ekonomisinde Gelişmeler, altıncı bölümde Demre İlçesi Ekonomisinde Gelişmeler, yedinci bölümde Kaş İlçesi Ekonomisinde Gelişmeler yer almaktadır. Rapor hazırlanırken, sağlıklı ve doğru bilgi elde etmenin zorluğuna rağmen en güncel ve en doğru bilginin kullanılması için dikkatli bir tutum sergilenmiştir. Ekonomik Rapor 2011 raporumuz çalışmasında emeği geçen herkese ve bilgilerin derlenmesinde yardımcı olan kamu kurumlarına ve diğer kuruluşlara Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ediyorum. Bu raporumuzun üyelerimize ve bölgemize yararlı olmasını diliyorum. Alaaddin AYTEKİN Yönetim Kurulu Başkanı Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası ÖNSÖZ 4

3 1. BÖLÜM DÜNYA EKONOMİSİ Yılı Dünya Ekonomisine Genel Bakış... 2.BÖLÜM TÜRKİYE EKONOMİSİ Yılı Türkiye Ekonomisinin Genel Değerlendirmesi Ulusal Hesaplar Ödemeler Dengesi Sanayi Bina İnşaatı İşgücü Fiyatlar Dış Ticaret Brüt Dış Borç Bütçe Para ve Banka 3. BÖLÜM ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI 3.1. Antalya nın Sosyal Ekonomik Yapısının 2011 Yılı Genel Değerlendirmesi Tarihi Coğrafi Yapısı ve İklimi Demografik Yapısı Tarım ve Hayvancılık Turizm Antalya Serbest Bölgesi Organize Sanayi Bölgesi Dış Ticaret Bütçesi 4. BÖLÜM KUMLUCA NIN SOSYO-KÜLTÜREL VE EKONOMİK YAPISI 4.1. Kumluca Hakkında Genel Bilgiler Kuruluş ve Tarihçesi Coğrafi Konum, Doğal Yapı, İklim ve Bitki Örtüsü Dağlar Tahtalıdağ Bakırdağları Merkezi Dağlar Güneybatı Bölümü Beydağları Akarsular Alakır Çayı Göksu Gavur Çayı Göller Alakır Barajı Gölü Mağaralar İÇİNDEKİLER

4 Ayı İni Mağarası Yaylalar Tarihi ve Turistik Yerler Corydella Gagae İdebessisos Kormos Melanippe Olympos Rhadiopolis Kumluca nın Sosyo Kültürel ve Demografik Yapısı Nüfus Eğitim İlköğretim-Orta Öğretim ve Halk Eğitim Merkezleri Yükseköğretim Akdeniz Üniversitesi Kumluca Meslek Yüksek Okulu Sağlık Ulaşım Trafik Kumluca Ekonomisi Tarım Hayvancılık Ormancılık Turizm Ticaret ve Sanayi Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası İhracat Kumluca Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Mali Kuruluşlar Bankalar BÖLÜM FİNİKE NİN SOSYO-KÜLTÜREL VE EKONOMİK YAPISI 5.1. Finike Hakkında Genel Bilgiler Kuruluş ve Tarihçesi 5.3. Coğrafi Konum, Doğal Yapı, İklim ve Bitki Örtüsü Tarihi ve Turistik Yerler Lymra Arykanda Suluin Mağarası Finike Setur Marina 5.5. Finike nn Sosyo-Kültürel ve Demografik Yapısı Nüfus Eğitim İlköğretim-Orta Öğretim ve Halk Eğitim Merkezleri Yükseköğretim Akdeniz Üniversitesi Finike Meslek Yüksek Okulu İÇİNDEKİLER 6

5 Sağlık Ulaşım Trafik Finike Ekonomisi Tarım Hayvancılık Ormancılık Turizm Ticaret ve Sanayi Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası (Finike Temsilciliği) İhracat Mali Kuruluşlar Bankalar Özel İdare Vergi Dairesi 6.BÖLÜM DEMRE NİN SOSYO-KÜLTÜREL VE EKONOMİK YAPISI 6.1. Demre Hakkında Genel Bilgiler Kuruluş ve Tarihçesi 6.3. Coğrafi Konum, Doğal Yapı, İklim ve Bitki Örtüsü Tarihi ve Turistik Yerler Myra Kekova Andriace Çayağzı Theimussa (Kale İskelesi Üçağız) St.Nichalous (Noel Baba) Noel Baba Müzesi Sura Kyaenai Demre nin Sosyo-Kültürel ve Demografik Yapısı Nüfus Eğitim İlköğretim-Orta Öğretim ve Halk Eğitim Merkezleri Sağlık Ulaşım Trafik Demre Ekonomisi Tarım Hayvancılık Ormancılık Turizm Ticaret ve Sanayi Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası (Demre Temsilciliği) İhracat Mali Kuruluşlar Bankalar... İÇİNDEKİLER

6 Vergi Dairesi 7. BÖLÜM KAŞ IN SOSYO-KÜLTÜREL VE EKONOMİK YAPISI 7.1. Kaş Hakkında Genel Bilgiler Kuruluş ve Tarihçesi 7.3. Coğrafi Konum, Doğal Yapı, İklim ve Bitki Örtüsü 7.4. Tarihi ve Turistik Yerler Kalkan Saklıkent Xanthos Patara Gömbe Felen Yaylası (Phellos) Kaputaş Plajı Kaş ın Sosyo-Kültürel ve Demografik Yapısı Nüfus Eğitim İlköğretim-Orta Öğretim ve Halk Eğitim Merkezleri Sağlık Ulaşım Trafik Kaş Ekonomisi Tarım Hayvancılık Ormancılık Turizm Ticaret ve Sanayi Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası (Kaş Temsilciliği) İhracat Mali Kuruluşlar Bankalar İÇİNDEKİLER 8

7 1.BÖLÜM DÜNYA EKONOMİSİ 9

8 1. BÖLÜM DÜNYA EKONOMİSİ YILI DÜNYA EKONOMİSİNE GENEL BAKIŞ 2011 yılında dünya ekonomisinde beklenmeyen gelişmeler yaşanmıştır. Bu gelişmeler nedeniyle 2012 yılının dünya ekonomisi için riskli ve güven ortamından yoksun bir yıl olacağı öngörülmektedir yılı dünya ekonomisi açısından öne çıkan başlıkları şöyle sıralayabiliriz. - Sorunlu AB ülkeleri borç krizi yaşamaları ve özellikle İtalya ve İspanya gibi büyük ekonomilerin borçlarını yeniden yapılandırmak zorunda kalmaları, - Küresel büyümenin azalması, - Dünya ticaret hacminin yavaşlamasına bağlı olarak gelişmekte olan ülkelerin büyümelerinin de olumsuz yönde etkilenmesi, - Gelişmiş ülkelerin kamu maliyesine ilişkin riskleri, - Gelişmiş ülkelerdeki yüksek işsizlik oranları. Küresel ekonomide büyüme hızı yavaşlamış ve 2011 ve 2012 yılları için büyüme oranı tahminleri aşağı yönlü güncellenmiştir. Küresel ekonomide büyüme tahminlerindeki düşüş büyük ölçüde gelişmiş ülkelerden kaynaklanmış, gelişmekte olan ülkelere ilişkin tahminlerdeki aşağı doğru güncellemeler daha sınırlı kalmıştır. Tablo 1. Büyüme Oranı Tahminleri Dünya 4,0 4,0 Gelişmiş Ülkeler 1,6 1,9 ABD 1,5 1,8 Euro Bölgesi 1,6 1,1 Almanya 2,7 1,3 Fransa 1,7 1,4 Japonya -0,5 2,3 Gelişmekte Olan Ülkeler 6,4 6,1 Çin 9,2 8,5 Latin Amerika 4,5 4,0 Kaynak : IMF, Dünya Ekonomik Görünümü, Eylül 2011 DÜNYA EKONOMİSİ 10

9 Tablo 2. Seçilmiş Değişkenler Düzeyinde Ekonomik Görünüm Ülke Grupları, Ülkeler, Kategoriler Milli Gelir Büyüme Oranları Dünya Üretimi -0,7 5,2 3,8 Gelişmiş ülke ekonomileri -3,7 3,2 1,6 ABD -3,5 3,0 1,8 Almanya -5,1 3,6 3,0 Japonya -6,3 4,4-0,9 Kanada -2,8 3,2 2,3 Gelişmekte ve kalkınmakta olan ülke ekonomileri 2,8 7,3 6,2 Çin 9,2 10,4 9,2 Hindistan 6,8 9,9 7,4 ASEAN-5(1) 1,7 6,9 4,8 Meksika -6,2 5,4 4,1 Güney Afrika -1,7 2,9 3,1 Emtia Fiyatları ($) Değişim Oranı Petrol(2) -36,3 27,9 31,9 Yakıt dışı (dünya emtia ihracatı ağırlıkları bazı ortalama) -15,7 26,3 17,7 Tüketici Fiyatları Endeksi Gelişmiş ülke ekonomileri 0,1 1,6 2,7 Gelişmekte ve kalkınmakta olan ülke ekonomileri(3) 5,2 6,1 7,2 LIBOR Faiz Oranı(4) ABD $ bazlı mevduat faiz oranları 1,1 0,5 0,5 Euro bazlı mevduat faiz oranları 1,2 0,8 1,4 Japon Yeni bazlı mevduat faiz oranları 0,7 0,4 0,4 Kaynak: IMF, World Ekonomic Outlook, Jenuary 2012 IMF tarafından kullanılan ülke gruplarıdır ve Ekonomik Rapor 2011 yayınının diğer bölümlerinde kullanılan The Atlas Of Economic Complexity ülke grupları sınıflamasından farklılık göstermektedir. (1): Endonezya, Malezya, Filipinler, Tayland ve Vietnamı içermektedir. (2): U.K. Brent, Dubai ve West Texas Intermediate ham petrol ortalama fiyatlarını ifade etmektedir. (3): Çeyrek dönemde tahmin ve projeksiyonlarda gelişmekte ve kalkınmakta olan ülke ekonomilerinin yaklaşık %80'i dikkate alınmıştır. (4): Londra bankalar arası piyasasında, bankaların teminatsız borç verme karşılığında talep etmiş olduğu faiz oranıdır. ABD ve Japonya için altı aylık, Avrupa Bölgesi ülkeleri için de üç aylık oranları göstermektedir. Euro Bölgesi ülkelerinde kamu borcunun sürdürülebilirliğine ilişkin endişelerin yoğunlaşması ve sorunların bankacılık sektörünü olumsuz etkilemesi güven kaybına neden olmuştur. Bu durum nihai harcamaların ertelenmesi ile sonuçlanmış ve iktisadi faaliyet üzerinde baskı oluşturmuştur. Euro Bölgesi ne dair alınması gereken önlemlerle ilgili olarak karar alma sürecinde yaşanan gecikmeler politika belirsizliğini artırmaktadır. Avrupa Finansal DÜNYA EKONOMİSİ 11

10 İstikrar Fonu imkânlarının önemli ölçüde artırılmaması veya mali politikalarının uyumlulaştırılmasını içeren daha yoğun bir birliğe yönelinmemesi halinde Euro Bölgesi ndeki sorunların çözümü gecikecektir. Euro Bölgesi nde bankacılık sektöründeki sorunların giderilememesi ve diğer bölgelere de yayılarak iktisadi faaliyet üzerindeki baskıyı belirginleştirmesi olasılığı önemli bir risk unsuru olarak değerlendirilmektedir. Euro Bölgesi borç krizinde finansal piyasaları etkileyen temel unsur Avrupa ülkelerinde yaşanan borç çevrilebilirliğine dair endişelerin çevre ülkelerden merkez ülkelere bankacılık sektörünü kapsayacak şekilde yayılması olmuştur. Bu bağlamda bazı merkez ülkelerin ve özel bankaların kredi notlarında düşüşler gerçekleşmiştir. Borç krizinin yayılması ve derinleşmesi ile birlikte küresel risk iştahı da azalmıştır. Buna bağlı olarak Avrupa Merkez Bankası nın İspanya ve İtalya nın tahvillerini satın alması ve Avrupa Finansal İstikrar Fonu nun genişletilmesi gibi tedbirler alınmıştır. Bu tedbirler sorunu çözmemiş sadece borç sorunu ertelemiş ve piyasalarda kalıcı güveni sağlayamamıştır. Bu gelişmelere paralel olarak borç sorunu yaşayan ülkelerin tahvillerinin getirisi ile Alman tahvillerinin getiri farkı belirgin şekilde artmıştır. Portföy akımları incelendiğinde, borçlanma senedi fonlarına girişler büyük ölçüde azalmış ve hisse senedi fonlarından güçlü çıkışlar kaydedilmiştir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arası faiz farkları ve büyüme beklentileri gelişmekte olan ülkelere sermaye girişlerini desteklese de, gelişmiş ülkelere ilişkin artan riskler nedeniyle sermaye akımlarını sınırlayabileceği söz konusu olmaktadır. ABD ekonomisine ilişkin beklentiler iktisadi faaliyetlerin ve istihdamın zayıf seyrini koruyacağına işaret etmektedir. ABD Merkez Bankası Başkanı Bernanke, konuşmalarında euro borç krizinin yanı sıra istihdam ve emlak sektöründe gözlenen sorunların büyümede ivme kaybına neden olduğunu vurgulamıştır. Bu nedenle ABD Merkez Bankası (Fed) ikinci miktarsal genişleme paketini sona erdirmiş ve faizleri düşük tutma politikasını uygulamaya başlamıştır. 11 Mart 2011 tarihinde yaşanan merkez üstü Japonya nın Töhoku bölgesi olan 8,9 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen tsunami, Asya bölgesini ekonomik açıdan derinden etkilemiştir. Bölgede yaşanan bu doğal afet nedeniyle petrol fiyatlarında ciddi bir yükseliş görülmüştür. Buna ek olarak Orta Doğu Bölgesi nde Arap Baharı denilen oluşum sebebiyle yaşanan iç karışıklıklar ve hükümetlere yönelik çıkan isyanlar da petrol fiyatlarını yukarı çekmiştir yılında net sermaye akımlarının artış hızında 2011 yılına kıyasla önemli bir yavaşlama beklenmektedir. Türkiye ekonomisinde 2011 yılında büyüme ve istihdam konularında yaşanan olumlu gelişmelerle birlikte cari açık en önemli sorun olmaya devam etmektedir. Son yıllarda Türkiye de cari açığın finansmanı sermaye girişleri ile sağlanmaktadır. Son aylarda cari açığın finansman kalitesi de bozulmuştur. Küresel ekonomide sermaye akımların da beklenen yavaşlama, Türkiye ekonomisinde cari açık sorununu daha fazla gündeme getirecektir. Daralan dünya ticaret hacmi de cari açığı olumsuz etkileyecektir. DÜNYA EKONOMİSİ 12

11 2.BÖLÜM TÜRKİYE EKONOMİSİ TÜRKİYE EKONOMİSİ 13

12 2. BÖLÜM YILI TÜRKİYE EKONOMİSİNİN GENEL DEĞERLENDİRMESİ ULUSAL HESAPLAR Üretim yönünden GSYH 2011 yılının dördüncü döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1998 fiyatlarıyla %5,2, cari fiyatlarla ise %14,9 oranında artmıştır. Bu oranlara göre GSYH, 1998 fiyatlarıyla bin TL, cari fiyatlarla ise bin TL olarak gerçekleşmiştir fiyatlarıyla bir önceki yılın aynı dönemine göre imalat sanayi, toptan ve perakende ticaret, ulaştırma, depolama ve haberleşme ve inşaat sektörlerinde sırasıyla %5,2, %3,9, %6,8 ve %7.0 oranında artışlar, 1998 fiyatlarıyla GSYH büyüme oranını pozitif yönde etkilemiştir. Grafik 1. Kaynak:TUIK 2011 yılında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla TL ve ABD doları cinsinden $ olarak tahmin edilmiştir. TÜRKİYE EKONOMİSİ 14

13 Tablo 1; Seçilmiş ekonomik faaliyetler ve GSYH büyüme hızı (1998 fiyatlarıyla) Üretim Yönünden Kaynak: TUIK Harcamalar yönünden incelendiğinde, 2011 yılının dördüncü döneminde 1998 fiyatlarıyla GSYH içinde en büyük bölümü %70,6 ile yerleşik ve yerleşik olmayan hane halklarının yurtiçi tüketiminin oluşturduğu görülmektedir. Aynı dönemde, alt kalemler arasında en fazla büyüme %6,7 ile mal ve hizmet ihracatı sektöründe gerçekleşmiştir. Yine aynı dönemde, özel sektörde %5,2 ve toplam gayri safi sabit sermaye oluşumunda ise %2,4 oranında artış gerçekleşmiştir. Grafik 2. Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 15

14 Grafik 3. Kaynak: TUIK ÖDEMELER DENGESİ 2011 yılı Aralık ayında cari işlemler hesabı milyon ABD Doları açık vermiştir. Buna göre, 2011 yılında cari işlemler dengesi toplam milyon ABD Doları açık vermiştir. Grafik 4. Kaynak: TUIK 2011 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında, turizm dengesi %8,9 oranında, inşaat dengesi ise %26,8 oranında azalmıştır. Aynı ayda, doğrudan yatırımlarda sermaye çıkışı, portföy yatırımlarında ise sermaye girişi olmuş ve sonuç olarak toplamda 589 milyon ABD Doları tutarında finansman çıkışı gerçekleşmiştir. TÜRKİYE EKONOMİSİ 16

15 Tablo 2. Ödemeler Dengesi Kaynak: TUIK SANAYİ 2011 yılı Aralık ayında toplam sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %3,7 ve bir önceki aya göre ise %11,4 oranında artmıştır. Tablo 3. Aylık sanayi üretim endeksi Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 17

16 2011 yılı Aralık ayı imalat sanayi üretiminde bir önceki yıla göre %2,7 ve bir önceki aya göre ise %11,9 oranında artış tespit edilmiştir yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi alt sektörleri arasında en fazla üretim düşüşü %14,9 ile içeceklerin imalatı sektöründe gözlenirken, en büyük artış %17,8 ile ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe görülmüştür yılı Aralık ayında imalat sanayinde kapasite kullanım oranı toplamda %75,5 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 5. Kaynak: TUIK BİNA İNŞAATI 2011 yılının dördüncü döneminde, yeni ve ilave yapı sayısı önceki yılın aynı dönemine göre %45,1 oranında azalarak olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, tamamen veya kısmen biten yapı sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre %15,6 oranında artarak olarak gerçekleşmiştir yılının dördüncü döneminde, yapımına başlanan ve yapılmakta olan konutların m2 maliyeti bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,6 artarak 676 TL olarak gerçekleşmiştir. Grafik 6. Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 18

17 İŞGÜCÜ 2011 yılının dördüncü döneminde istihdam edilenlerin sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %6,2 artarak kişi olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde işgücüne katılım oranı ise %49,4 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 7. Kaynak: TUIK 2011 yılının dördüncü döneminde işsizlerin sayısı %13,6 azalışla olarak tespit edilmiş, buna göre işsizlik oranı da %9,1 olarak belirlenmiştir. Tablo 4; İşgücü Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 19

18 FİYATLAR 2011 yılı Aralık ayında tüketici fiyat endeksi (2003=100) aylık bazda %0,58 oranında artmıştır. Fiyat değişimine yıllık olarak bakıldığında, tüketici fiyatlarındaki artışın %10,45 olduğu görülmektedir. Aynı ayda üretici fiyat endeksi (2003=100) aylık olarak %1,00 oranında ve yıllık olarak ise %13,33 oranında artış göstermiştir. Grafik 8. Kaynak: TUIK 12 aylık ortalamalara göre, tüketici fiyatlarındaki artış Aralık 2011 de %6,47 düzeyinde gerçekleşirken, üretici fiyatlarında %11,09 olmuştur yılı Aralık ayında tüketici fiyatlarında bir önceki aya göre en fazla düşüş %2,17 ile giyim ve ayakkabı alt grubunda meydana gelmiştir. Üretici fiyat endeksi sektörler ayrımında incelendiğinde, 2011 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre hiçbir sektörde fiyat düşüşünün yaşanmadığı gözlenmiştir. Tarım Sektörü, elektrik, gaz ve su sektörü, imalat sanayi sektörü ve madencilik ve taşocakçılığı sektöründe fiyatlar sırasıyla %3,18, %2,51, %0,37, ve %0,13 oranında artmıştır. TÜRKİYE EKONOMİSİ 20

19 Grafik 9. Kaynak: TUIK DIŞ TİCARET 2011 yılı Aralık ayında ihracat bir önceki yılın ayına göre %5,8 artarak milyon ABD Dolarına, ithalat ise %0,2 artarak milyon ABD Dolarına yükselmiştir. Böylece dış ticaret dengesi milyon ABD Doları açık vermiş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %60,7 ye yükselmiştir. Grafik 10. Kaynak: TUIK İhracat içinde en büyük paya sahip olan imalat sanayii ürünleri ihracatı 2011 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre %5,8 artarak milyon ABD Dolarına yükselmiştir. TÜRKİYE EKONOMİSİ 21

20 Aynı ayda %6,3 artışla tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı 606 milyon ABD Dolarına, madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ise %3,5 oranında artışla 261 milyon ABD Dolarına yükselmiştir yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye malları ithalatı %7,4, tüketim malları ithalatı %11,1 oranında azalmış, ara malları ithalatı ise %4,7 oranında artmıştır yılı Aralık ayında AB ülkelerine yapılan ihracat ve ithalatın toplam içindeki payları sırasıyla %41,6 ve %37,3 dür. Aynı ayda geçen yılın aynı ayına göre bu ülkelere yapılan ihracat %2,5 oranında, ithalat ise %5,9 oranında azalmıştır. Tablo 5; Dış ticaret Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 22

21 BRÜT DIŞ BORÇ Türkiye brüt dış borç stoku 2011 yılının üçüncü döneminde milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. Bunun milyon ABD Doları uzun vadeli, milyon ABD Doları ise kısa vadeli borçlardan oluşmaktadır. Grafik 11. Kaynak: TUIK Bu dönemde, uzun vadeli borçların toplam brüt borç stoku içindeki payı %71,2, kısa vadeli borçların payı ise %28,8 dir. Tablo 6; Brüt dış borç stoku Kaynak: TUIK 2011 yılının üçüncü döneminde uzun vadeli brüt dış borç stokunun milyon ABD Dolarlık kısmı (%39,7) kamu kesimine, milyon ABD Dolarlık kısmı Merkez Bankası na (%4,2), milyon ABD Dolarlık (%56,1) kısmı ise özel kesime aittir. TÜRKİYE EKONOMİSİ 23

22 BÜTÇE 2011 yılı Aralık ayında bütçe gelirleri milyon TL ye, bütçe harcamaları ise milyon TL ye ulaşmıştır. Kümülâtif olarak bütçe milyon açık vermiştir. Grafik 12. Kaynak: TUIK 2011 yılının dördüncü döneminde bütçe dengesinin GSYH ye oranı ise %-5,4 dir yılı Aralık ayında, toplam vergi gelirleri içinde dolaysız vergilerin payı %32,3 ve dolaylı vergilerin payı %67,7 olurken, Aralık ayına ait vergi gelirleri geçen yılın aynı ayına göre %20,5 oranında artmıştır. Tablo 7; Bütçe Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 24

23 2011 yılı Aralık ayında personel harcamalarının bütçe harcamaları içindeki payı %20,9, faiz ödemelerinin payı ise %13,8 olarak gerçekleşmiştir yılı Aralık ayında personel harcamalarının bütçe harcamaları içindeki payı %20,9, faiz ödemelerinin payı ise %13,8 olarak gerçekleşmiştir PARA VE BANKA 2011 yılı Aralık ayında dar para arzı (M1) (M1 = Dolaşımdaki para + Dolaşıma çıkan para + Banka kasaları + YTL Vadesiz mevduat + YP Vadesiz Mevduat) geçen yıla göre %14,6 oranında artışla milyon TL ye yükselmiştir. Aynı ayda geniş para arzı (M2) (M2 = M1 + YTL Vadeli mevduat + YP Vadeli mevduat ) %10,9 artarak milyon TL ye çıkmıştır. Grafik 13. Kaynak: TUIK Aynı ayda yurt içi döviz tevdiat hesabı, bir önceki yıla göre %24,1 oranında artarak milyon TL olarak izlenmiştir yılı Aralık ayında dolaşımdaki para milyon TL ye yükselmiştir. Bu rakam geçen yıla göre %13,6 oranında bir artışı ifade etmektedir. 1 yıllık vadeli tasarruf mevduatı faiz oranı 2010 yılı Aralık ayında %13,0 iken, 2011 yılı Aralık ayı sonunda %15,9 a yükselmiştir. (M2Y = M2 + Vadesiz ve vadeli YP mevduat) (M3 = M2 + Repo + B Tipi likit fon) TÜRKİYE EKONOMİSİ 25

24 Tablo 8; Parasal göstergeler Kaynak: TUIK Tablo 9; Parasal büyüklükler Kaynak: TUIK TÜRKİYE EKONOMİSİ 26

25 3.BÖLÜM ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI 27

26 3. BÖLÜM 3.1. ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISININ 2011 YILI GENEL DEĞERLENDİRMESİ TARİHİ "Attalos Yurdu" anlamına gelen Antalya, II. Attalos tarafından kurulmuştur. Bergama Krallığı nın sona ermesiyle (M.Ö. 133) bir süre bağımsız kalan kent, daha sonra korsanların eline geçmiştir. M.Ö. 77 de Komutan Servilius Isauricus tarafından Roma topraklarına katılmıştır. M.Ö. 67 de Pompeius un donanmasına üs olmuştur. M.S. 130 da Hadrianus un Attaleia yı ziyaret etmesi şehrin gelişmesini sağlamıştır. Bizans egemenliği sırasında piskoposluk merkezi olan ismi görülen Attaleia, Türklerin eline geçtikten sonra büyük bir gelişme göstermiştir. Modern şehir, antik yerleşmenin üzerine kurulduğundan, Antalya da antik çağ kalıntılarına çok az rastlanmaktadır. Görülebilen kalıntıların ilki, eski liman olarak nitelenen liman mendireğinin bir kısmı ve limanı çevreleyen surdur. Surların park dışındaki kısmında restorasyonu yapılan Hadrian Kapısı Antalya nın en güzel antik eserlerinden biridir. Antalya şehri ve çevresine antik çağda, çok verimli anlamına gelen Pamphylia, Batı kesimine ise Lykia denirdi. Milattan önce VIII. yüzyıldan itibaren buraya Ege denizinin Batı kıyılarından göçenler; Aspendos ve Side gibi şehirleri kurmuşlardır. II. yüzyıl ortalarında hüküm süren Bergama Kralı II. Attalos, Side yi kuşatmıştı. Antalya nın yaklaşık 75 km. doğusundaki Side yi alamayan kral, şimdiki il merkezinin olduğu yere gelerek bir şehir kurdu. Buraya onun adı verilerek Attaleia dendi. Zaman içinde Atalia, Adalya diyenler oldu. Antalya, onun adından gelmektedir. Yapılan arkeolojik kazılarda Antalya ve bölgesinde, günümüzden 40 bin yıl önce insanların yaşadığı ispat edilmiştir. Milattan önce 2000 yılından bu yana bölge, sırasıyla; Hitit, Pamphylia, Lykia, Kilikya gibi kent devletlerinin ve Pers, Büyük İskender ile onun devamı sayılan Antigonos, Ptolemais, Selevkos, Bergama Krallığı nın idaresine girmiştir. Daha sonra Roma Devleti, hüküm sürmüştür. Antalya nın antik çağdaki adı Pamphylia idi ve burada kurulan şehirler bilhassa II. ve III. yüzyılda altın çağını yaşadı. V. yüzyıla doğru da eski ihtişamını kaybetti. Yöre Doğu Roma ya da Türkiye de tanınan adıyla Bizanslıların hâkimiyeti altındayken, 1207 de Selçuklular tarafından Türk topraklarına katıldı. Anadolu Beylikleri devrinde ise Teke Aşiretinin bir kolu olan Hamitoğulları nın egemenliğine girdi. Teke Türkmenleri, Türklerin eski yurdu bugünkü Türkmenistan da da nüfus olarak en büyük boylardan biridir. XI. yüzyılda bir kısmı buraya gelmiştir. Bugün Antalya nın kuzeyi ile Isparta ve Burdur un bir kısmı olan Göller Bölgesinin, bir adı da Teke yöresidir. Osmanlılar zamanında Anadolu eyaletine bağlı Teke sancağının merkezi, şimdiki Antalya il merkeziydi. O yıllarda buraya Teke sancağı denirdi. İlin şimdiki adı ise aslında antik çağdaki adının biraz değişmiş şeklidir ve Cumhuriyet döneminde verilmiştir. ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI 28

27 XVII. yüzyılın ikinci yarısında Antalya ya gelen ünlü Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi, kale içinde dört mahalle ve üç bin ev, kale dışında 24 mahallesi olduğunu belirtir. Şehrin çarşısı ise kale dışındaymış. Evliya Çelebi ye göre limanı, 200 parçalık gemi alacak büyüklüktedir. İdarî bakımdan Konya ya bağlı Teke Sancağı nın merkezi olan Antalya, Osmanlı imparatorluğunun son yıllarında bağımsız sancak haline getirildi COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ Antalya ili Anadolu'nun güneybatısında yer almaktadır Yüzölçümü km² olup, Türkiye yüzölçümünün %2 6'sı kadardır İlin kara sınırlarını Toros Dağları meydana getirmektedir İlin güneyinde Akdeniz, doğusunda İçel, Konya ve Karaman, kuzeyinde Isparta ve Burdur, batısında ise Muğla illeri vardır İl arazisinin ortalama olarak %77 8'i dağlık, %10 2'si ova, %12'si ise engebeli bir yapıya sahiptir İl topraklarının üç tarafı yüksek dağlarla çevrilidir. Bu dağların tümüne Güney Toroslar denilmektedir. Torosların birçok tepesi metreyi aşar (Kızlar Sivrisi 3086 metre, Akdağ 3024 metredir.). Batı'da ki Teke yöresinde geniş platolar ve havzalar yer alır Çoğunlukla kireçtaşlarından oluşmuş bu dağlar ve platolar alanında, kireçtaşlarının erimesiyle oluşmuş mağaralar, düdenler, su çıkaranlar, dolinler, uvalalar ve daha geniş çukurluklar olan polyeler gibi büyüklü, küçüklü karst şekilleri çok yaygındır İlin topoğrafik yönden gösterdiği değişkenlik gerek iklim, gerek tarımsal gerekse demografi ve yerleşme yönünden farklı ortamlar yaratmaktadır Ayrı özellik gösteren bu alanları sahil ve yayla bölgesi olarak tanımlayabiliriz Sahil kesimi ilçeleri; Merkez, Aksu, Konyaaltı, Döşemealtı, Kepez, Muratpaşa, Gazipaşa, Alanya, Manavgat, Serik Kemer, Kumluca, Finike, Kale ve Kaş'tır Denizden yüksekliği 5-44 m arasındadır Yayla kesimi ilçeler ise; Gündoğmuş, Akseki, İbradı, Korkuteli ve Elmalı'dır Bu ilçelerin denizden yüksekliği m arasındadır. Antalya nın topraklarının % 60 ı ormanlıktır. Ormanı en çok olan illerimizden biridir. Çam ağaçları çoğunluktadır (Kızılçam ve karaçam). Kaş ve Elmalı arasında sedir ağaçları bulunur. 500 m aşağılarda makiler vardır. Makilerle çam ormanları arasında meşe ağaçları bulunur. Maki bölgesinde sarmaşık, defne, yemiş, sarıağaç, mersin ağacı, çitlembike çok rastlanır. Ayrıca lavanta, kekik, nane ve veronika gibi bitkiler bulunur. Ovalarda her türlü Akdeniz ürünleri yetişir. Antalya İli iklimi genel olarak Akdeniz iklimine girmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı olarak ifade edilen iklim tipi diğer bir değişle " Mutedil Deniz ve Sıcak Deniz İklim Sınıfı " na girer, daha iç kesimlerde ise "Soğuk Yarı-Kara İklim" tipi görülmektedir. Yazın ortalama sıcaklık derece arasındadır. Öğle saatlerinde termometrenin 40 derecenin üzerine kadar çıktığı görülür. Ocak ayında ise sıcaklık ortalama derece arasında değişir. İl e kar düşmez. Don hemen hemen hiç olmaz. Yağış olmadığı günler hava açık ve güneşlidir. İl de yıllık ortalama nispi nem %64 civarındadır. Antalya'nın kıyı bölgesinde yazlar hem uzun hem de sıcaktır. Kışlar bile ılığa yakın serinlikte geçer. Yazın hiç görülmeyen yağmur, Aralık, Ocak ayları ile çok nadir olarak ilk ve sonbahar aylarında sağanak halinde yağar. Yılın ancak günü kapalı ve yağışlıdır. Antalya, yılda ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI 29

28 ortalama 300 güneşli günü, 18.7 derece yıllık sıcaklık ortalaması ile yılın 12 ayı turizm hareketlerine açık, ender bölgelerden birisidir. Yılın en az dokuz ayı denize girilebilir. Tablo 1; Yüzölçümü, Yükseklik ve Kıyılar İlçenin Adı Yüzölçümü İl Yüzölçümüne Yükseklik Kıyı Plaj (Km²) Oranı (M) Uzunluğu Uzunluğu (%) (Km) (Km) Merkez Akseki Alanya Elmalı Finike Gazipaşa Gündoğmuş İbradı Demre Kaş Kemer Korkuteli Kumluca Manavgat Serik Kaynak: İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü DEMOGRAFİK YAPISI Antalya nın nüfusu, özellikle 80 li yıllardan itibaren hem dünya turizmi açısından, hem de Türkiye de sürüp gelmekte olan iç göçle kapasitesinin çok üstünde yükseldi. Kentleşme sürecine, İstanbul, İzmir gibi ilerden çok sonra giren Antalya kent olarak mega kent olma yolundadır. Antalya İlinin nüfusu, 1990 yılındaki nüfusu kişi, % 80 oranında artarak 2011 yılında kişi olmuştur. Antalya nüfusu 2011 Türkiye nüfusunun %2,73 oluşturmaktadır. Antalya nın demografik yapısı üzerine ciddi çalışmalar olmasa da var olan istatistikî bilgilerden yola çıkarak bazı yaklaşık doğru tespitlere ulaşmak mümkündür. İl olarak Antalya ya İstanbul, Konya dan gelen insan sayısı çok olsa da bölge olarak en çok Doğu- ve Güneydoğu Anadolu bölgesi oluşturmaktadır. Antalya İlinin 2011 nüfus artışını, %1,3 oranındaki kişi göçle gelenler oluşturmaktadır. Antalya 81 il içerisinde aldığı göç rakamı ile 3.ncü, net göç hızı büyüklüğü ile 2.nci sırada yer almaktadır. ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI 30

29 Tablo 2; Yıllar İtibariyle Antalya Nüfusu Nüfus Nüfus Artışı Yıllar Antalya Türkiye Antalya / TR Yıllık Ortalama Yıllar Oranı (%) Nüfus Artışı , % 4, , % 0, , % 1, , % 3, , % 3, , % 3,29 Kaynak: TUİK Tablo 3; Antalya İli ve İlçelere Göre Nüfusu, 2011 Nüfus Antalya Nüfusuna Oranı (%) Büyükşehir Belediyesi ,2 Aksu ,2 Döşemealtı ,2 Kepez ,6 Konyaaltı ,2 Muratpaşa ,1 Akseki ,7 Alanya ,7 Elmalı ,9 Finike ,2 Gazipaşa ,3 Gündoğmuş ,4 Kaş ,6 Korkuteli ,5 Kumluca ,2 Manavgat ,5 Serik ,4 Demre ,2 İbradı ,2 Kemer ,9 Antalya Nüfusu Kaynak:TUİK ANTALYA NIN SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI 31