Çek - Kopar FASİKÜL 4. Ünite 4 BÖLGELER VE ÜLKELER. Bölüm 1: Kültür - Ekonomi ve Turizm 2 Bölüm 2: Ülkeler 3

Transkript

1 Çek - Kopar FASİKÜL 4 Ünite 4 BÖLGELER VE ÜLKELER Bölüm 1: Kültür - Ekonomi ve Turizm 2 Bölüm 2: Ülkeler 3

2 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER TEMEL BİLGİLER KÜLTÜRLER Kültür, insanların yarattığı maddi ve manevi değerlerin tamamıdır. Kültürü oluşturan ögeler somut ve soyut olmak üzere iki gruba ayrılır. Somut (Maddi) Ögeler KÜLTÜREL ÖGELER Coğrafi konum Dil Soyut (Manevi) Ögeler Simgeler Din ve inançlar Doğal ortam özellikleri Ahlak kuralları İklim özellikleri Örf ve adetler Su özellikleri Komşu kültürler Toprak özellikleri Dünya görüşü Hukuk kuralları Kültürün başlıca özellikleri şunlardır: Değişkendir. Toplumun ortak malıdır. Toplumdan topluma değişir. Öğrenilir. Aktarılır. İhtiyaç giderir. TÜRK KÜLTÜRÜ Türk kültürünün ortaya çıktığı yer Orta Asya dır. Bu nedenle Orta Asya daki koşulların bu kültür üzerinde derin izleri vardır. Bu nedenle Türk kültüründe bozkır, hayvancılık ve at önemli ögelerdir. Orta Asya da bu kültür ile Çin kültürü arasında etkileşimler gerçekleşmiştir. Anadolu ya gelen Türkler, burada Yunan, Arap, Fars ve Roma kültürlerinden etkilenmiş ve bu kültürlere etkide bulunmuştur. Türk Kültürünün Genel Özellikleri Çok köklü ve eskidir. BÖLÜM 1-2 Hem göçebe hem yerleşik özellikler taşır. Tarım ve hayvancılık çok önemlidir. Karasallık etkisi daha fazladır Birçok kültürden etkilenmiştir. HAM MADDE, ÜRETİM VE PAZARIN KÜRESEL TİCARETTEKİ YERİ Üretim yapan iş kollarının tamamı, ham maddeye bağımlıdır. Bu nedenle ham madde dünya ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Üretilen ürünler tüketici kitleye pazar ağı sayesinde ulaşır. Buna göre ham madde, üretim ve pazarlama birbirine bağlı kavramlardır. BÖLGELER VE ÜLKELER Sanayi merkezlerinin bir kısmı aynı zamanda ham madde kaynaklarıdır. Fakat sanayi merkezleri için gerekli olan ham maddenin büyük bir kısmı, farklı bölgelerden getirilmektedir. Yeryüzündeki başlıca üretim alanları şunlardır: Toprak Ürünleri Üretim Alanları Orman Ürünleri Üretim Alanları Balıkçılık Üretim Alanları Hayvancılık Üretim Alanlar Sanayi Üretim Alanları Madenler ve Enerji Kaynakları Üretim Alanları Hizmet Üretim Alanları (Bankacılık, Sigortacılık, Ulaştırma, Aracılık Hizmetleri) Pazar Alanları ABD, Rusya, Çin, Hindistan Kongo Havzası, Amazon Havzası, Kuzey Avrupa, Kuzey Amerika Japonya ve çevresi, Peru ve çevresi, Kanada nın batısı, ABD nin doğu kıyıları Avustralya, Kuzeybatı Avrupa, Orta ve Güney Afrika Kuzey Amerika, Batı Avrupa, Japonya, Çin, Güneydoğu Asya ve Rusya Federasyonu Kuzey Amerika, Orta Asya, Büyük Sahra, Kongo Havzası, Güney Amerika, Orta Avustralya (Çöl Bölgesi), Avrasya Bölgesi (Orta ve Kuzey Avrupa ile Rusya nın Kuzeyi) ve Orta Doğu Avrupa, ABD, Japonya ve Güneydoğu Asya Avrupa, ABD, Japonya ve Güneydoğu Asya DÜNYA TURİZMİ Turizm dinlenme, eğlenme, görme, tanıma vb. amaçlarla yapılan gezilerdir. Turizm aynı zamanda bir ülkeye veya bir bölgeye turist çekmek için alınan ekonomik, kültürel, teknik önlemlerin, yapılan çalışmaların tümü olarak da tanımlanmaktadır. İnsanları turizme yönelten etmenler Doğa güzelliklerini görme İş Sağlık Dinlenme-eğlence Eğitim-öğretim Sportif etkinlikler Aile, akraba vb. ziyaretler İnanç (din) 2

3 Tarihî, kültürel değerleri görme ve tanıma Kongre ve toplantılara katılma Turizmin Etkileri 1. Ekonomik Etkiler Turizm, ülkelerin ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Bir gelir kaynağı olan turizm, görünmeyen ihracat olarak tanımlanmaktadır. Dünya gelirinin yaklaşık onda biri turizmden elde edilmektedir. Turizm geliri en yüksek olan ülkeler ABD, Çin, Fransa, İspanya ve İtalya dır. 2. Sosyal ve Kültürel Etkiler Turizm sosyal bir etkinliktir ve insanlar arasındaki etkileşime dayalıdır. Farklı yerlere giden turistler, gittikleri yerlerde insanlarla toplumlarla etkileşim içinde bulunmaktadır. 3. Politik Etkiler Gerek komşu gerekse uzak ülkelere yapılan geziler sayesinde o ülke insanları tanınmakta insanlar arasındaki önyargılar yıkılmakta ve bu tür etkileşimler ülkeler arasındaki barışı desteklemektedir. 4. Çevresel ve Ekolojik Etkileri Turizm, doğal ve tarihi değerler üzerinden gerçekleşen bir etkinliktir. Dolayısıyla bu değerlerin korunması aynı zamanda turizmin gelişmesini de sağlamaktadır. Ulusal Parklar Ulusal park, bilimsel ve estetik bakımından, milli ve milletlerarası ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarıdır. Dünyadaki ilk millî park, 1872 yılında ABD de ilan edilen Yellowstone Millî Parkı dır. Türkiye nin ilk milli parkı ise 1958 de ilan edilen Yozgat Çamlığı Millî Parkı dır. Dünya nın Yedi Harikası Keops Piramidi Dünyanın Yedi Harikaları içinde günümüze kadar varlığını sürdürebilmiş tek eserdir. Kahire de (Mısır) bulunan bu piramit, üç piramit içinde en büyük olanıdır. Zeus Heykeli Zeus Heykeli, Yunanistan da Olimpia Dağı nda yer almaktadır. Halikarnas Mozalesi Halikarnas Mozalesi, Türkiye de bulunmaktadır. Muğla ilinin Bodrum ilçesinde yer alan antik Halikarnassos ta Kral Mausolos adına karısı ve kız kardeşi Artemisia tarafından yaptırılmıştır. Rodes Heykeli Rodes Heykeli, Yunanistan ın Rodos Adası nda yapılmıştır. İskenderiye Feneri İskenderiye Feneri, Mısır ın İskenderiye şehrinde yer almaktadır. JAPONYA 1. Coğrafi Konumu Japonya, Asya nın doğusunda yer almaktadır. Üç binden fazla adadan oluşan ülkenin dört büyük adası olan Hokkaido, Honshu, Şikoku ve Kyushu adaları ülkenin % 97 sini oluşturmaktadır. a. Yüzey Şekilleri Japonya nın önemli bir kısmı dağlık alanlardan oluşmaktadır. Ülke yüz ölçümünün % 70 i dağlardan meydana gelmektedir. Ülkede iki yüz civarında aktif volkan bulunmaktadır. Levha sınırlarında yer alan Japonya aynı zamanda yeryüzünde depremlerin en çok görüldüğü yerlerdendir. Japonya, çok sayıda akarsuya sahiptir. Hidroelektrik potansiyelleri yüksek olan bu akarsuların başlıcaları Tone ve Shinano dur. Japonya da ülke yüz ölçümünün yaklaşık beşte birini kaplayan ovaların önemli bir kısmı kıyılarda yer almaktadır. b. İklim ve Bitki Örtüsü Japonya, muson ikliminin etkisindedir. Genel olarak kuzeye gidildikçe sıcaklıklar azalmaktadır. Ülke yüz ölçümünün % 65 ini kaplayan ormanların % 40 ı ağaçlandırmayla elde edilmiştir. Japonya, kereste ihtiyacının % 76 sını ithal etmektedir. 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER Babil in Asma Bahçeleri Babil in Asma Bahçeleri nin MÖ 600 yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Bugünkü Irak sınırları içinde bulunan bu yapıyla ilgili herhangi bir kalıntıya rastlanmamıştır. Artemis Tapınağı İzmir in Selçuk ilçesindeki Efes antik kentinde kalıntıları yer alan bu tapınak, MÖ 550 yılında tamamlanmıştır. 2. Beşerî ve Ekonomik Özellikler a. Nüfus Nüfusu 127 milyon olan ülkede doğal nüfus artış hızı düşüktür. Bu nedenle ülkede nüfus artış hızını artırmaya yönelik politikalar uygulanmaktadır. Japonya nüfusunun %80 i şehirlerde yaşamaktadır. 3

4 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER b. Tarım Japonya da tarıma elverişli alanlar azdır. Tarımsal üretim, ihtiyacı karşılayamadığı için Japonya, en çok tarım ürünü ithal eden ülkelerdendir. Ülkenin başlıca tarım ürünleri pirinç, meyve ve sebzelerdir. Japonya, balıkçılık bakımından gelişmiş ülkeler içinde yer almaktadır. c. Sanayi Japonya, günümüzde dünyanın en çok sanayileşmiş ülkeleri arasında yer almaktadır. Japonya, yer altı ve yer üstü kaynakları bakımından fakir bir ülkedir. Bu nedenle ham madde ihtiyacının büyük bir kısmını ithal etmektedir. Japonya nın ithal ettiği maddelerin başlıcaları kömür, petrol, doğal gaz, demir cevheri, buğday, pamuk ve kerestedir. Japonya elektrik, elektronik, optik alet ve makine üretiminde dünya birincisi; demir-çelik sanayisinde dünya ikincisidir. Japonya aynı zamanda otomotiv sanayisi bakımından da çok ileri bir düzeydedir. Japonya, dünya ticaretinde önemli bir yere sahiptir. ABD ve Almanya dan sonra dünya ticaretinde üçüncü sıradadır. Japonya, ulaşım bakımından ileri düzeyde gelişmiş ülkelerdendir. e. Turizm Japonya, doğal ve tarihi varlıklarıyla önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. İNGİLTERE İngiltere, Avrupa nın kuzeybatısında yer alan bir ada ülkesidir. Yer Şekilleri İngiltere, eski arazilerden biridir. Bu nedenle ülkede yükseklik farkları fazla değildir. İngiltere, akarsu sayısının fazla olduğu bir ülkedir. İngiltere deki akarsular ulaşıma elverişlidir. İklimi İngiltere, okyanusal iklimin etkisindedir. Bu nedenle her mevsim yağışlı ve ılıman bir iklime sahiptir. Golf stream sıcak su akıntısının etkisinden dolayı aynı enlemlerde yer alan ülkelere göre daha sıcak bir iklime sahiptir. Nüfus ve Yerleşme İngiltere nin nüfusu 63 milyondur. Ülkede nüfus artış hızı düşüktür. Nüfusun %80 i şehirlerde yaşar. Ekonomi İngiltere nin en zengin yer altı kaynağı kömürdür. İngiltere Sanayi Devrimi nin başladığı ülkedir. Günümüzde de sanayileşme bakımından dünyada ilk sıralarda yer almaktadır. Makine sanayi, gemi yapımı, uçak, dokuma makineleri, kimya sanayi, elektrikli ve elektronik araçla sanayisi İngiltere nin gelişmiş başlıca sanayi kollarıdır. Ülke dünya ticaretinde ilk sıralarda yer almaktadır. İngiltere de tarım alanı geniştir. Tarım, gelişmiş durumdadır ve tarım modern yöntemlerle yapılır. Buğday, arpa, yulaf, şekerpancarı ve patates başlıca tarım ürünleridir. Ülkede hayvancılık da gelişmiştir. İngiltere de ulaşımın bütün kolları gelişmiştir. İngiltere nin Sanayileşme Süreci İngiltere de sanayinin gelişmesini sağlayan birçok özel faktör bulunmaktaydı. Bunların başlıcaları şunlardır: - Doğal kaynaklar bakımından zengin olan birçok ülkeyi sömürgeleştirmesi ve bunlardan elde ettiği servet. - Siyasi istikrarını erken sağlaması. - Daha özgür bir ortama sahip olması. Bu sayede beyin göçü alması. İngiltere de sanayileşme adına gerçekleşen ilk gelişme pamuklu dokuma ve demircilik alanında olmuştur. TARIM EKONOMİ İLİŞKİSİ İnsanların beslenmesi, giyinmesi tarımsal etkinliğe bağlıdır. Neolitik Dönem de başlayan tarım halen günümüzde de en önemli ekonomik etkinliktir. Tarımsal etkinlikte belirleyici ögeler tarım toprağı ve iklim koşulları gibi doğal etmenler ile sulama, gübreleme, tohum ıslahı, zararlılarla mücadele ve makineleşme gibi beşeri etmenlerdir. Tarım genel olarak iki şekilde yapılır. Bunlardan birincisi, üreticilerin geçimini sağlamak için yaptığı tarımdır. Çoğunlukla geri yöntemlerle yapılan bu tarım tekniğinde daha çok insan ve hayvan gücü kullanılmaktadır. Bu tür tarıma ekstansif tarım da denir. İkinci tür tarımda ise ticari amaçlı tarım yapılır ve tarımda modern yöntemler uygulanır. İnsan gücünden çok modern araçlar kullanılır. Verim yüksektir. Bu tarım tekniği intansif veya modern tarım olarak adlandırılır. Hindistan Fiziki Yapı Asya Kıtası nın güneyinde yer alan ülke, üçgene benzeyen bir yarımadadır. Ülkenin kuzeyi Himalaya Dağları ile çevrilidir. Ortalama yükseltisi 700 metre civarında olan Dekkan Platosu, ülkenin büyük bir kısmını kaplamaktadır. 4

5 Ganj Ovası, Hindistan ın önemli tarım alanlarındandır. Ganj ve Brahmaputra nehirlerinin bazı kısımlarında ulaşım yapılabilmektedir. İklim Kuzey Yarım Küre de yer alan Hindistan ın bir kısmı tropikal kuşaktadır. Ülke muson ikliminin etkisindedir. Bu nedenle yaz ayları sıcak ve yağışlıdır. Kış döneminde musonlar karadan estiği için yağış miktarı çok azalır. Yeryüzünün en fazla yağış alan bölgesi olan Çerrapunçi ( mm), bu ülkenin kuzeydoğusundadır. Hindistan, biyoçeşitlilik bakımından zengin bir ülkedir. Bitki ve hayvan türlerinin sayısı fazladır. Ormanlar ülke yüz ölçümünün % 24 ünü kaplamaktadır. Ülkede ayrıca savan ve çöl bitkileri görülmektedir. Madenler Hindistan maden bakımından zengin bir ülkedir. Demir, mika, boksit ve manganez rezervi bakımından dünyada ilk sıralarda yer almaktadır. Nüfus ve Yerleşme Nüfusu olan Hindistan, Çin den sonra en fazla nüfusa sahip ülkedir. 20 yıl içinde nüfusunun Çin i geçmesi beklenmektedir. Ülke nüfusunun % 32 si şehirlerde, % 68 i kırsal kesimde yaşamaktadır. Ülkede okuryazar oranı % 30 dur. Hindistanda çalışan nüfusun %55,2 si tarım, %26,3 sanayi, %16,5 i hizmet sektöründe toplanmıştır. Ekonomi Hindistan ın temel geçim kaynağı tarımdır. Ülke nüfusunun yarıdan fazlası tarımla uğraşır. Hindistan yüz ölçümünün yaklaşık yarısında tarım yapılmaktadır. Ülke milli gelirinin yaklaşık yarısı tarımdan elde edilir. Ülkedeki tarım alanlarının yaklaşık üçte birinde, yılda birden fazla ürün elde edilmektedir. Hindistan daki tarım, birçok yerde ihtiyacı karşılamaya yöneliktir. Modern tarım yöntemlerinin de uygulandığı ülkede tarım, çoğunlukla geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. Ülkenin nüfusu fazla olduğundan bazen üretim tüketimi karşılayamamakta ve tarım ürünü ithal edilmektedir. Ülkede tarım, dönemi ikiye ayrılır: yaz ve kış. Yağışlı olan yaz mevsiminde daha çok pirinç üretilir. Tarım alanlarının yaklaşık % 80 inde tahıl yetiştirilmektedir. Pirinç, şeker kamışı, çay, susam, mercimek, kenevir, yer fıstığı ve nohut üretiminde dünyada ilk sıralardadır. Dünya mercimek üretiminde birinci, pirinç ve çay üretiminde ikinci sıradadır. Hindistan, hayvan sayısı bakımından dünyanın zengin ülkelerindendir. İnekler kutsal sayıldığı için ülkede büyükbaş sayısı fazladır. Koyun, keçi ve manda ülkede beslenen hayvanların başlıcalarıdır. Hollanda Fiziki Yapı Hollanda, Avrupa nın kuzeybatısında yer almaktadır. Ülkenin önemli bir kısmını geniş alüvyal düzlükler oluşturur. Dağların bulunmadığı Hollanda da en yüksek yerler yükseltisi, metre civarında olan tepeler oluşturmaktadır. Kıyıdaki düzlükler denizin doldurulmasıyla elde edilmiş, polder adı verilen arazilerdir. İklim Hollanda, her mevsimi yağışlı ve ılıman okyanusal iklimin etkisindedir. Gulf stream sıcak su akıntısının etkisinden dolayı aynı enlemlerde yer alan birçok ülkeye göre daha sıcak bir iklime sahiptir. Bitki örtüsü çayırlardır. Ormanların kapladığı alan ülke yüz ölçümünün onda birinden azdır. Nüfus ve Yerleşme Hollanda nın nüfusu tür. Ülkede doğal nüfus artış hızı düşüktür. Hollanda nüfusunun % 90 ı şehirlerde % 10 u kırsal kesimde yaşamaktadır. Ekonomi Hollanda ekonomisi tarım, hayvancılık, sanayi ve ticarete dayalıdır. Çalışanların % 40 ı sanayi alanında çalışmaktadır. Gemi yapımında dünyanın ileri gelen ülkelerindendir. Kimya, elektrik ve elektronik eşya, otomotiv, uçak, tren ve tekstil sanayi kolları bakımından gelişmiş bir ülkedir. Hollanda maden bakımından fakirdir. Tarım Hollanda yüz ölçümünün % 56 sı tarım alanına ayrılmıştır. Ülkede tarım, büyük çiftliklerde, modern yöntemlerle yapılmaktadır. Bu nedenle verim oldukça yüksektir. Ülkede tarım, ticari amaçla yapıldığı için ekonomik değeri yüksek ürünlerin yetiştirilmesine önem verilmektedir. Bu ürünlerin başında lale ve çiçekler gelmektedir. Tahıl, yem bitkileri, patates ve sebzeler ülkede yetiştirilen ürünlerin başlıcalarıdır. Hollanda dış satımının dörtte birini tarımsal ürünler oluşturur. Hollanda, hayvancılık bakımından da çok gelişmiştir. Hayvancılık, modern yöntemlerle yapılır. Hayvansal ürünler, ülkenin dış satımında önemli bir yere sahiptir. KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER Birinci ve İkinci Dünya Savaşları ndan sonra meydana gelen ve kayıplar ve yıkımların bir daha yaşanmaması için çeşitli örgütler kurulmuştur. 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 5

6 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER A. Küresel Örgütler 1. Siyasi Örgütler Birleşmiş Milletler Birleşmiş Milletler in kuruluş amacı, İkinci Dünya Savaşı nı kazanan ülkeler tarafından savaş sonunda ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkları çözmekti. Üye ülkelerden ABD, Çin, Rusya, Fransa ve İngiltere alınan kararlarda veto hakkına sahiptir. Bu ülkelerin onaylamadığı kararlar yürürlüğe girmez. 2. Askerî Örgütler NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) NATO, İkinci Dünya Savaşı ndan sonra Rusya ya karşı ABD nin desteğini alarak Avrupa nın güvenliğini sağlamak için kurulmuş siyasi ve askeri bir örgüttür. 3. Ekonomik Örgütler OPEC (Petrol Ihraç Eden Ülkeler Örgütü) OPEC, dünya petrol rezervlerinin 2/3 üne sahip olan 5 ülke tarafından 1960 yılında Bağdat ta kurulan bir konfederasyondur. OPEC, petrol fiyatlarının ve üretim miktarlarının belirlenmesinde etkin bir role sahiptir. IMF (Uluslararası Para Fonu) Birinci ve İkinci Dünya Savaşı ndan sonra Avrupa ülkeleri ekonomik kriz yaşarken ihracatı ve altın stokları artan ABD diğer ülkeleri ekonomik yönden destekleyecek konuma gelmişti. ABD, doğrudan yardım yerine; kurulacak bir kuruluş tarafından ekonomik program dâhilinde yardımların yapılmasını istiyordu. Bu amaçla 1944 yılında 44 devletin katılımıyla birtakım kararlar alınarak Uluslararası Para Fonu nun kurulması kararlaştırılmıştır. IMF 1947 yılında fiili olarak çalışmalara başlamıştır. B. Bölgesel Örgütler Avrupa Birliği Avrupa Birliği, 1951 de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak kurulmuştur. Bu topluluk, 18 Nisan 1951 de Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya arasında imzalanan Paris Antlaşması ile kurulmuştur. Amsterdam Antlaşması (1999) ve Nice Antlaşması (2003) sonrasında Avrupa Birliği, bazı üyeler dışında parasal birliğe girilmiş (avro), Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikasını benimsemiş, adalet ve içişlerinde, suça ilişkin konularda emniyet ve yargı güçleri iş birliğine karar verilmiştir. NAFTA (Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması) NAFTA, Kanada, ABD ve Meksika arasında imzalanan ticaret antlaşmasıdır. KEİ (Karadeniz Ekonomik İş Birliği) 25 Haziran 1992 günü İstanbul da düzenlenen zirve ile imzalanan Karadeniz çevresindeki ülkelerin ekonomik iş birliği projesidir. Birliğin amaçları arasında üye ülkelerin ticari, ekonomik ve teknolojik iş birliği içinde olmaları ve bu doğrultudaki çalışmaları geliştirmeleri yer almaktadır. İİT (İslam İşbirliği Teşkilatı) İslam Konferans Örgütü, 1971 yılında Cidde (Suudi Arabistan) şehrinde kurulmuştur. Bu örgüte üye olmak için bir ülke vatandaşlarının tümünün ya da bir bölümünün Müslüman olması gerekir. İslam Konferansı Örgütünün adı İslam İşbirliği Teşkilatı şeklinde değiştirilmiştir. IMF, bilançoları fazla veya açık veren ülkelere müdahale etme imkânına sahiptir. 6 Dünya Bankası Dünya Bankası, İkinci Dünya Savaşı ndan sonra Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (IBRD) adıyla kurulmuş, 1947 yılında Birleşmiş Milletler in özerk uzman kuruluşlarından biri olma özelliği kazanmıştır. OECD (Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü) 1946 yılında kurulan Avrupa Ekonomik Iş Birliğinin temelleri üzerine 14 Aralık 1960 yılında imzalanan Paris Antlaşması ile kurulmuştur. 4. Çevre Örgütleri GREENPEACE Dünya çapında çevre olaylarına duyarlılığı artırmak için 1971 yılında kurulmuştur. Çalışmalarını bağımsız olarak yürütebilmek için devletlerden, şirketlerden ya da siyasi partilerden bağış ve sponsorluk kabul etmemektedir.

7 TEST Türk kültürünün doğduğu yer (kültür ocağı) aşağıdakilerden A) Orta Asya B) Anadolu C) Balkanlar D) Mezopotamya E) Arap Yarımadası Kültür ve Ekonomi 5. Anadolu medeniyetlere beşiklik etmiş bir yerdir. Urartular, Lidyalılar, İyonyalılar, Hititler, Selçuklular ve Osmanlılar gibi birçok uygarlık bu alanda yaşamıştır. Anadolu nun medeniyetlere beşiklik etmesinin nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İklim koşulları B) Tarım alanları C) Yüz ölçümü D) Su kaynakları 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER E) Yer şekilleri 2. Dünya da 200 yakın ülke vardır. Ancak bu ülkelerden çok azı eski ve köklü uygarlıklardandır. Aşağıda verilen uygarlıklardan hangisi eski ve köklü uygarlıklardan biri değildir? 6. Kültürü oluşturan doğal özellikler maddi (somut) unsurlardır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi maddi özelliklerden biri değildir? A) Mısır B) Çin C) Kanada D) Anadolu E) İran 3. Aşağıda verilen ülkelerden hangisinde Türk kültürünün izlerine rastlanmaz? A) Mısır B) Makedonya C) Suriye D) Kenya E) Kazakistan A) Coğrafi Konum B) Dil C) Simgeler D) İklim Özellikleri E) Tarım alanları 7. I. Din ve inanışlar II. Su özellikleri III. Hukuk kuralları IV. Simgeler Yukarıda verilen kültürü oluşturan unsurlardan hangileri manevi (soyut) unsurlardandır? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) I ve III E) III ve IV 4. Türk kültürünün doğduğu yer Orta Asya dır. Orta Asya da bazı kültürlerle etkileşim olmuştur. Aşağıda verilen ülkelerden hangisi Orta Asya da Türk kültürünü etkileyen kültürlerden biridir? A) Çin B) Ermenistan C) İran D) Suriye E) Yunanistan 8. Türk kültürü, birçok kültürden etkilenmiş ve birçok kültürü etkilemiştir. Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden A) Din ve inanışlar B) Yer şekilleri C) Coğrafi Konum D) Örf ve adetler E) Ahlak kuralları 7

8 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 9. Türk kültürünün ortaya çıktığı yer Orta Asya dır. Aşağıdakilerden hangisi Türk kültürün ortaya çıktığı yerdeki en önemli geçim kaynağıdır? A) Ticaret B) Hayvancılık C) Sanayi D) Ulaşım E) Maden 10. Aşağıdakilerden hangisi Türk kültürünün genel özellikleri arasında yer almaz? 14. Her ülkede farklı tarım ürünleri yetiştirilmektedir. Bazı tarım ürünlerinin yetiştirildiği alanlar ise çok sınırlıdır. Bu durumun en önemli sonucu aşağıdakilerden A) Kültürler arası etkileşim B) Küresel ticaretin doğması C) Göçlerin yaşanması D) Sanayinin gelişmesi E) Ulaşımın gelişmesi A) Hem göçebe hemde yerleşik hayat özellikleri vardır. B) Karasal iklim özellikleri vardır. C) Tarım ve hayvancılıkla uğraşırlar. D) Saf ve arı bir kültürdür. E) Çok köklü ve eski bir uygarlıktır. 15. Bazı ülkeler daha çok ham madde ihraç eder ve sanayi ürünleri ithal eder. Bu ülkelere aşağıdakilerden hangisi örnek verilmez? A) İngiltere B) Ekvador C) Mısır D) Kolombiya E) Gana 11. Türklerin Orta Asya dan göç etmesinin nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İklim değişikliği B) Kuraklık C) Nüfus artışı D) Otlakların azalması E) Hint uygarlığının baskıları 16. V IV III II I 12. Türkler, Japonlar gibi ada devletlerinde yaşasaydı; I. Saf bir kültür oluşurdu. II. Dil zenginleşirdi. III. Diğer kültürlerle etkileşim azalırdı. yargılarından hangileri gerçekleşirdi? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 13. Aşağıdakilerden hangisi Türk kültürüne ait simgelerden (semboller) biri değildir? A) Resim B) Çadır C) At D) Halı ve kilim E) Hamam Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisi bankacılık ve finans merkezi değildir? A) I B) II C) III 17. Küresel ticarette I. ABD II. Japonya III. Fransa IV. Yunanistan D) IV E) V ülkelerinden hangileri ilk sıralarda yer almaz? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 8 1. A 2. C 3. D 4. A 5. C 6. B 7. D 8. C 9. B 10. D 11. E 12. E 13. A 14. B 15. A 16. E 17. B

9 TEST Aşağıda türk kültürüne ait eserler verilmiştir. I. Mostar Köprüsü II. III. IV. Selimiye Camisi Tac Mahal Mehmet Ali Paşa Camisi Bu eserlerin bulunduğu ülkeler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Bosna - Hersek B) Suriye Kültür ve Ekonomi 5. Kültürlerin özelliklerinden bazıları zaman içinde değişmektedir. Maddi unsurlar, manevi unsurlara göre daha çabuk değişir. Buna göre aşağıdaki ögelerden hangisinin daha çabuk değişmesi beklenir? A) Üretim araçları B) Dil C) Ahlak D) Örf ve adet E) Hukuk 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER C) Hindistan D) Türkiye E) Mısır 6. Kültüre ait unsurlar zaman içinde değişir ve yerini yeni unsurlar alır. Aşağıda verilen unsur ile yerini alan yeni unsur eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? 2. Aşağıdaki simgelerden hangisi Türk kültürünün göçebe özelliğine ait değildir? A) Medreseler B) At C) Halı ve kilim D) Çadır E) Cirit Eski Unsur Yeni Unsur A) Çadır Ev B) At Araba C) Orta oyunu Tiyatro D) Mektup E - posta E) Saban Biçerdöver 3. Türkler Orta Asya dan göç etmeseydi aşağıda verilen kültürlerden hangisi ile etkileşim olmazdı? A) Hint B) Moğol C) Almanlar D) Afganlar E) Ruslar 4. Orta Asya Türk kültürüyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Göçebe yaşam tarzı egemendir. B) Hayvancılık en önemli ekonomik faaliyettir. C) Cami, han, hamam gibi mimari eserler yaygındır. D) Çin ve Hint uygarlıklarına komşudur. E) At ve çadır en önemli simgelerindendir. 7. I. Hem göçebe hem yerleşik özellikler taşımaları II. Denizel iklim etkisinde olması III. Tarım ve hayvancılığın önemli olması IV. Farklı kültürlerden etkilenmemiş olması Yukarıdakilerden hangileri Türk kültürünün genel özellikleri arasında yer almaz? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) I ve II E) II ve IV 8. Aşağıdakilerden hangisi Türk kültürünü etkileyen unsurlardan değildir? A) İklim özelliği B) Ekonomik Faaliyetler C) Nüfus miktarı D) Komşu kültürler E) Örf ve adetler 9

10 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 9. Türk kültürünün kökeni İlk Çağ a dayanmaktadır (I). Orta Asya nın coğrafi özellikleri ve çevredeki toplumların etkileşimi bu kültürün ana öğelerini oluşturur (II). Orta Asya da hayvancılıkla uğraşmışlardır (III). Bu nedenle çadırlar ve atlar en önemli simgelerdir (IV). En çok Hint ve Cermen kültürleri ile etkileşime girmişlerdir (V). Yukarıdaki metinde numaralandırılmış cümlelerden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V 13. Nüfus fazla olan ülkeler, önemli pazar alanlarıdır. Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisinin daha büyük bir pazar alanı olduğu söylenebilir? A) Çin B) Hindistan C) Türkiye D) Şili E) Kanada 14. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? 10. I. Çin II. Aztek III. Arap IV. Maya Türk kültürü yukarıda verilen kültürlerden hangileri ile etkileşime girmiştir? A) Önemli üretim alanları aynı zamanda pazar alanlarıdır. B) Bazı ham madde alanları ile üretim alanları farkı bölgelerdir. C) Sanayileşmiş bölgeler önemli pazar alanlarındandır. D) Ham madde bölgeleri arasında ticaret çok gelişmiştir. E) Bazı ham madde alanları birbirinden farklıdır. A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II 11. I. İklim koşulları II. Ahlak kuralları III. Simgeler IV. Dil V. Örf ve adetler D) I ve III E) II ve IV Yukarıda verilen ve kültürü oluşturan unsurlardan kaç tanesi maddi öğelerdendir? 15. Aşağıdakilerden hangisinde bir ülke, o ülkede yoğun olarak satılmayan ürünle eşleştirilmiştir? Ülke Sattıkları A) Kongo Madenler B) Türkmenistan Enerji kaynakları C) Güney Kore Elektronik eşyalar D) Almanya Motorlu taşıtlar E) Suriye Enerji kaynakları A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) Türk kültürü birçok alana yayılmıştır. Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden A) El sanatları B) Göç C) Ticaret D) Tarım E) Mimari 16. İthalatı ihracattan fazla olan ülkelerde dış ticaret açığı oluşur. Aşağıdaki ülkelerden hangisinin dış ticaret açığı vermesi beklenmez? A) Japonya B) Türkiye C) Kongo D) Afganistan E) Gürcistan B 2. A 3. C 4. C 5. A 6. E 7. E 8. C 9. E 10. D 11. B 12. B 13. A 14. D 15. E 16. A

11 TEST Aşağıdakilerden hangisi küresel ticareti etkileyen faktörlerden değildir? A) Ham madde B) Pazar C) Enlem D) Üretim E) Ulaşım 2. Dünya çikolata üretiminde İsviçre önemli bir yere sahiptir. Oysa bu ülkede çikolata üretiminde ham madde olarak kullanılan kakao ve fındık yetişmemektedir. İsviçre de bazı ham maddeleri bulunmadığı hâlde çikolata üretilmesinin temel nedeni aşağıdakilerden A) Ulaşımın gelişmiş olması B) Sanayinin gelişmiş olması C) Ticaretin gelişmiş olması D) Nitelikli iş gücünün fazla olması E) İklim koşullarının uygun olması 3. Sanayileşmiş ülkeler ham madde ithal eder ve bunları işleyerek satar. Aşağıdakilerden hangisi bu tür ülkelere örnek olamaz? A) Almanya B) Fransa C) ABD D) İngiltere E) Sudan Ekonomi 5. Yeryüzünde ham madde kaynakları yönünden çeşitli bölgeler oluşmuştur. Aşağıda verilen bölge ve ham madde eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? Bölge Ham madde A) Güneydoğu Asya Tarım ürünleri B) Orta Doğu Enerji kaynakları C) Güney Afrika Madenler D) Amazon Havzası Sanayi ürünleri E) Kuzey Amerika Hayvancılık ürünleri 6. Aşağıda verilen ülkelerden hangisi dünya hayvancılık ürünleri üretiminde ön sıralarda yer alan ülkelerden değildir? A) Arjantin B) Çin C) Moğolistan 7. I. Amazon II. Kongo III. Kuzey Amerika D) Hindistan E) Avustralya Yukarıdaki bölgeler, aşağıdaki ham madde kaynaklarından hangisinin üretim alanıdır? A) Orman ürünleri B) Maden ürünleri C) Enerji ürünleri D) Tarımsal ürünler E) Hayvancılık ürünleri 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 4. Teknolojinin geliştiği bazı ülkeler, ham maddeler alarak işler ve işlediği ürünleri ihraç eder. Aşağıdakilerden hangisi bu tür ülkelere örnek olarak verilebilir? A) Japonya B) Pakistan C) Türkiye D) İran E) Polonya 8. Güneydoğu Asya, tarımsal ürünlerinin bol olduğu bir alandır. Ancak bu ürünler, dünya pazarlarına çok fazla sunulmamaktadır. Bu durumu nedeni aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Pazarlama B) Nüfus C) Ulaşım D) Tanıtım E) Reklam 11

12 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 9. Okyanus akıntılarının karşılaştığı yerler balık bakımından zengin alanlardır. Buna göre, aşağıda verilen ülkelerden hangisi balık bakımından zengin bölgelere komşu değildir? A) Japonya B) Peru C) Norveç 10. Küresel ticaret; D) İngiltere E) İtalya 14. Aşağıdakilerden hangisinde bir ülke, o ülkede yoğun olarak üretilmeyen ürünle eşleştirilmiştir? Ülke Ham madde A) Kanada Orman ürünleri B) Rusya Doğal gaz C) Venezuela Petrol D) Çin Pirinç E) Özbekistan Mısır I. ham madde, II. üretim, III. pazar bölgelerinden hangilerinden oluşur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 11. Sanayileşmeye bağlı olarak kısa sürede çok miktarda ve kaliteli ürünler elde edilmektedir. Bu tür bölgeler üretim alanlarıdır. Buna göre, aşağıda verilen ülkelerden hangisi üretim alanlarından değildir? A) ABD B) Çin C) Japonya D) Pakistan E) Fransa 15. Avrupa Kıtasında, ham madde üretimi az ancak sanayi ürünlerinin üretimi fazladır. Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Nitelikli işgücünün bulunması B) Sanayi için gerekli makinelerin burda üretilmesi C) Bilgi birikiminin fazla olması D) İklim koşullarının elverişsiz olması E) Ulaşım olanaklarının gelişmiş olası 16. Türkiye, aşağıdakilerden hangisinin üretim alanı değildir? 12. Aşağıda verilen ülkelerden hangisi dünya otomotiv üretiminde ilk sıralarda yer almaz? A) Hindistan B) Almanya C) Japonya D) Fransa E) Güney Kore A) Toprak ürünleri B) Hayvansal ürünler C) Enerji kaynakları D) Orman ürünleri E) Tarım ürünleri 13. Dünya demir - çelik üretiminde; I. Almanya II. Türkiye III. Japonya IV. İtalya ülkelerinden hangileri ilk sıralardadır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II 17. Japonya nın iklimini etkileyen başlıca okyanus akıntıları oya şiyo soğuk su akıntısı ile kuro şiyo sıcak su akıntısıdır. Bu akıntılara bağlı olarak japonya hangi ham maddenin üretim alanı hâline gelmiştir? A) Ormancılık B) Balık C) Tarım ürünleri D) Sanayi E) Toprak ürünleri 12 D) I ve III E) II ve IV 1. C 2. B 3. E 4. A 5. D 6. C 7. A 8. B 9. E 10. E 11. D 12. A 13. D 14. E 15. D 16. C 17. B

13 TEST Aşağıdakilerden hangisi insanları turizme yönelten nedenler arasında yer almaz? A) Sağlık B) Eğitim C) Spor 2. I. İklim koşulları II. Yer şekilleri III. Ekonomik koşullar IV. Tarihi kalıntılar D) Dinlenme E) İş bulma Yukarıdakilerden hangileri turizmi etkileyen doğal faktörlerdendir? Turizm ve Ülkeler 6. Aşağıdakilerden hangisi turizme bağlı olarak gelişmesi beklenen etkinliklerden değildir? A) Ulaşım B) Madencilik C) Ticaret D) İnşaat E) El sanatları 7. Bir bölgeye gelen turist sayısının artmasında; I. ulaşım, II. reklam, III. sanayi, IV. pazarlama koşullarından hangilerinin etkisi yoktur? 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) III ve IV A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve IV 3. Aşağıdakilerden hangisi turizmi etkileyen beşeri faktörlerden değildir? A) Ulaşım B) Tarihi kalıntılar C) Su kaynakları D) Tanıtım E) Tesisler 8. Eski yerleşim birimlerine ait kalıntılar, kaleler, surlar, hanlar, köprüler, anıtlar, yazıtlar vb. yerler yönünden zengin alanlarda aşağıdaki faaliyetlerden hangisinin gelişmesi beklenir? A) Tarihi turizm B) Kış turizmi C) Deniz turizmi D) İnanç turizmi E) Doğa turizmi 4. I. Deniz II. Sağlık III. Yayla Yukarıda verilen turizm türlerinden hangileri iklim koşullarına bağlı olarak ortaya çıkmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 9. I. Deniz II. Termal III. Yayla Yukarıdakilerden hangileri belirli dönemlerde gerçekleştirilen turizm etkinliklerindendir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 5. Aşağıda verilen turizm olanaklarından hangisi dış kuvvetlerin sonucu oluşmamıştır? A) Peribacaları B) Travertenler C) Göller D) Şelaleler E) Sıcak su kaynakları 10. Aşağıda verilen şehirlerden hangisi dini turizm merkezlerinden değildir? A) Dubai B) Kudüs C) Vatikan D) Mekke E) Medine 13

14 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 11. Kaplıcaların yaygın olduğu bir bölgede aşağıdaki turizm türlerinden hangisinin gelişmesi beklenir? A) Deniz B) Kış C) Dağ D) Sağlık E) Spor 12. İlk milli park aşağıdaki, ülkelerden hangisinde ilan edilmiştir? A) ABD B) Fransa C) İngiltere D) İzlanda E) Kanada 16. Roma şehrinin küresel bir etkiye sahip olmasında etkili olan en önemli etmen aşağıdaki özelliklerinden A) Dini B) İdari C) Ulaşım D) Ticari E) Sanayi 17. İtalya nüfusunun daha çok kuzeyde toplanmış olmasında; I. tarım II. sanayi III. maden IV. ulaşım etmenlerinden hangilerinin etkisi yoktur? 13. Aşağıda verilen ülkelerden hangisi turistlerin en fazla ziyaret ettiği ülkelerden değildir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve IV A) ABD B) Fransa C) Çin D) Kenya E) İspanya 14. Dünya miras alanları Unesco nun 21 ülkeden oluşan Dünya Mirası Komitesi tarafından belirlenir. Bu varlıklardan bazıları doğal, bazıları kültürel, bazıları da karmadır. Aşağıda verilen alanlardan hangisinde kültürel miras sayısı daha fazladır? 18. İtalya nın nüfus özellikleri ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Doğal nüfus artışı yükseltir. B) Nüfusun çoğunluğu kentlerde yaşar. C) Nüfus daha çok kıyıda ve kuzeyde toplanmıştır. D) İç kesimlerde nüfus yoğunluğu azdır. E) Nüfus artış hızını arttırmaya yönelik politikalar uygulanmaktadır. A) Afrika B) Arap ülkeleri C) Avusturalya D) Avrupa ve Kuzey Amerika E) Latin Amerika ve Avustralya 19. Aşağıda verilen tarım ürünlerinden hangisi İtalya da yetiştirilemez? A) Turunçgiller B) Zeytin C) Pirinç D) Üzüm E) Kahve 15. Aşağıdakilerden hangisi dünyanın eski yedi harikası içinde günümüze ulaşabilen tek eserdir? A) Artemis Tapınağı B) Keops piramiti C) Zeus Heykeli D) Rodos Heykeli E) Babilin asma bahçeleri 20. Hollanda ve İtalya gibi ülkelerde tarımda birim alanda elde edilen verim çok yüksektir. Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi en azdır? A) Tarımda sulama B) Gübreleme C) Zirai mücadele D) Makineleşme E) Tarım topraklarının alanı E 2. C 3. C 4. E 5. E 6. B 7. B 8. A 9. D 10. A 11. D 12. A 13. D 14. D 15. B 16. A 17. B 18. A 19. E 20. E

15 TEST Aşağıdakilerden hangisi turizmin ekonomiye olan katkısı değildir? A) Dış ticaret açığı azalır. B) Döviz girdisi sağlanır. C) Ulaşımın gelişmesini sağlar. D) Barış ve dostluğu sağlar. E) İstihdamlara yol açar. Turizm ve Ülkeler yılında ABD de Yellowstone milli park ilan edilmiştir. Yellowsone milli parkı, doğal varlıklar bakımından çok zengindir. Aşağıdakilerden hangisi bu zenginliklerden biri değildir? A) Gayzerler B) Sıcak sular C) İlk Çağ a ait yerleşmeler D) Volkanik alanlar E) Vadi ve çağlayanlar 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 2. Aşağıdakilerden hangisi turizmin etkilerinden değildir? A) Politik B) Sosyal C) Çevresel D) Ekonomik E) Jeolojik 3. I. Doğal çevrenin korunması II. Kültürel etkileşim III. Bitki örtüsünün korunması IV. İnşaat sektöründeki gelişmeler Yukarıdakilerden hangileri turizmin çevresel etkilerindendir? 6. Afrika da yer alan milli parkların en önemli ortak özelliği aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmiştir? A) Doğal yaşamı koruma alanlarıdır. B) Yüz ölçümleri çok büyüktür. C) Çeşitli yer şekilleri oluşmuştur. D) Su kaynakları yönünden fakir alanlardır. E) Bitki örtüsü bakımından fakir alanlardır. 7. Aşağıdakilerden hangisi dünyanın eski yedi harikasından biri değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) III ve IV A) Keops piramidi B) Artemis tapınağı C) İskenderiye Feneri D) Babil in asma bahçeleri E) Çin Seddi 4. Aşağıda verilen alanlardan hangisi Türkiye deki milli parklardan değildir? A) Antalya - Olimpos B) Artvin - Karagöl Sahara C) Bolu - Yedigöller D) İzmir - Efes E) Çanakkale - Truva antik kenti 8. Aşağıda verilen dünyanın yeni yedi harikası ve ülke eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Tac Mahal - Hindistan B) Kurtarıcı İsa Heykeli - Arjantin C) Kolezyom - İtalya D) Çiçet İtza - Meksika E) Petra Antik kenti - Ürdün 15

16 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 9. Aşağıdakilerden hangisi en fazla turist çeken ülkedir? A) ABD B) Fransa C) Türkiye D) İtalya E) Çin 10. Aşağıda verilen turizm türleri ve yerleri eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Mekke - Dini B) Efes - Kış C) Adıyaman Nemrut Heykelleri - Tarihi D) Yalova Kaplıcaları - Sağlık E) Kapadokya - Doğal güzellik 11. Aşağıda verilen ülke ve turizm etkinliği eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Vatikan - Dini B) İsviçre - Kış C) İngiltere - Eğitim D) Türkiye - Deniz E) İzlanda - Spor 12. İnkalara ait antik kentlerdendir. And Dağları nın üzerinde kurulmuştur yılında inşa edilmiş ve 200 den fazla merdiven sistemiyle birbirine bağlanmış taş yapılardan oluşur. Yukarıda özellikleri verilen yedi harika aşağıdakilerden 14. İtalya nın güneyinde küçükbaş hayvancılık, kuzeyinde ise daha çok büyük baş hayvancılık yapılmaktadır. Bu durumun doğal nedeni aşağıdakilerden A) Hakim bitki örtüsü B) Yem fabrikaları C) Ulaşım koşulları D) Nüfus miktarı E) Sanayileşme düzeyi 15. I. Hidroelektrik II. Jeotermal III. Nükleer IV. Termik Yukarıda verilen enerji kaynaklarından hangileri İtalya nın yerli kaynaklarından sağlanmaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II 16. İtalya da; I. otomotiv, II. gemi, III. orman ürünleri D) I ve III E) III ve IV sanayi dallarından hangileri gelişmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III A) Machu Picchu B) Petra C) Tac Mahal D) Christo Redentor D) Chichen İtza 13. Turizmin yoğunlaştığı alanlarda bazı etnik özellikler yok olmaktadır. Yukarıda turizmin hangi etkisinden söz edilmiştir? A) Ekonomik etki B) Politik etki C) Siyasi etki D) Kültürel etki E) Çevresel etki 17. İtalya da deniz turizminin gelişmiş olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur? A) Deniz suyu sıcaklığın yüksek olması B) Plaj ve kumsalların çok olması C) Konaklama tesislerinin yaygın olması D) Yazların sıcak ve kurak geçmesi E) Kıyı derinliğinin fazla olması 18. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye nin İtalya dan aldığı ürünlerden değildir? A) Otomotiv B) Optik Aletler C) Kimyasal ürünler D) Gıda ürünleri E) Çeşitli makineler D 2. E 3. D 4. D 5. C 6. A 7. E 8. B 9. B 10. B 11. E 12. A 13. D 14. A 15. C 16. C 17. E 18. D

17 TEST Japonya ve İtalya nın yer şekillerinin önemli bir kısmını dağlar oluşturur. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun olumsuz sonuçları arasında yer almaz? A) Kış turizmin yapılması B) Ulaşımı aksatması C) Tarım alanlarının sınırlı olması D) Yerleşim alanlarının sınırlı olması E) Karasal iklimin etkili olması 2. Aşağıda verilen İtalya ve Japonya yer şekillerinin ortak özelliklerinden değildir? A) Aktif volkanik dağlar bulunur. B) Deprem bakımından tehlikeli alanlardır. C) Genç arazilerdir. D) Dağlar geniş yer kaplar. E) Akarsuların ağız kısmında haliçler oluşmuştur. 3. Japonya ve İtalya akarsulardan elektrik enerjisi üretiminde yararlanmasında; I. akarsuların dar ve derin vadilerde akmaları, II. akarsuların boylarının kısa olması, III. akarsuların yatak eğimlerinin fazla olması hangilerinin etkisinden söz edilmez? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Ülkeler 5. Aşağıdakilerden hangisi İtalya nın ihraç ürünlerindendir? A) Kömür B) Petrol C) Doğal gaz D) Orman ürünleri E) Otomobil 6. İtalya daki akarsuların boylarının kısa olmasının nedeni aşağıdakilerden A) Yükseltinin az olması B) Bir yarımada ülkesi olması C) Akarsuların dar ve derin vadilerden akmaları D) Akarsuların debilerinin yaz döneminde azalması E) Akarsuların hidroelektrik potansiyelinin yüksek olması 7. Aşağıdakilerden hangisi İtalya da yer alan aktif yanardağlardandır? A) Vezüv B) Fuji C) Klimanjaro D) Pireneler E) Toba 8. Sicilya adası, dağlık ve volkanik bir yapıya sahiptir. Burda aktif olan Etna yanardağı bulunmaktadır. Sicilya da aktif yanardağların bulunmasının nedeni aşağıdakilerden A) Levha sınırında yer alması B) Yerkabuğunun yapısının yaşlı olması C) Depremlerin sıklıkla etkili olması D) Toprakların verimli olması E) Denizellik etkisinin fazla olması 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 4. Güney Avrupa ülkelerinden biridir (I). Akdeniz e doğru çizme biçiminde uzanan bir yarımadadır (II). Batısında yer alan irili ufaklı adalar bulunmaktadır. (III). Ülkenin doğusunda Tiran Denizi, batısında Adriya Denizi yer alır (IV). İyon Denizi ülkenin güneyindedir (V). Yukarıda İtalya ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V 9. Po Nehri nin Adriya Denizi kıyısında delta ovası oluşturmasında; I. kıyıda gelgit etkisinin az olması, II. kıyıda akıntının az olması, III. Po Nehri nin az miktarda alüvyon taşıması, IV. Po Nehri nin kısa boylu olması özelliklerinden hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) I ve III E) II ve IV 17

18 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 10. İtalya da tarım alanları genelde kıyı kesiminde yer almasının nedeni aşağıdakilerden A) Kıyıda Akdeniz ikliminin etkili olması B) İç kesimlerin dağlık olması C) Kıyıda nüfusun yoğun olması D) İç kesimlerde ulaşımın zor olması E) Kıyıda sanayi alanlarının fazla olması 11. İtalya genelinde görülen iklim tipi ve bitki örtüsü aşağıdakilerden 15. Japonya ve İtalya da aktif yanardağlar bulunmasının sağladığı olumlu sonuç aşağıdakilerden A) Deprem riskinin fazla olması B) Turistik alanların bulunması C) Yerleşim alanlarının fazla olması D) Ulaşımın daha kolay yapılması E) Sıcak su kaynaklarının az olması A) Akdeniz iklimi - Maki B) Karasal iklim - Bozkır C) Okyanus iklim - Orman D) Sert Karasal iklim - Çayır E) Çöl İklimi - Kaktüs 12. Türkiye dışındaki ülkelerde de maki bitki örtüsünün görülmesinin temel nedeni aşağıdakilerden A) Toprak türü B) İklim koşulları C) Jeolojik yapı D) Yer şekilleri E) Ekonomik faaliyetler 13. İtalya nın kıyı bölgelerinde genel olarak güneyden kuzeye doğru sıcaklıklar azalmaktadır. Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden A) Yükselti B) Karasallık C) Akıntılar D) Enlem E) Boylam 16. Aşağıdakilerden hangisi İtalya ile Türkiye nin ortak özellikleri arasında yer almaz? A) Akdeniz iklimin görülmesi B) Turunçgil ve zeytin yetiştirilmesi C) Yarımada olmaları D) Akarsuların hidroelektrik potansiyelinin yüksek olması E) Nüfusun kuzeyde toplanması 17. I. Özgür bir ortam II. Sömürgelerden gelen servet III. Beyin göçü Yukarıdakilerden hangileri Sanayi Devrimi nin İngiltere de başlamasının nedenlerindendir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 14. Kuzey İtalya nın doğusunda Adriyatik Denizi kıyısında, İtalya ya bağlı bir ada şehridir. Karaya 4 kilometre uzunluğunda kara ve demir yolu köprüsü ile bağlanır. Yaklaşık 18 adacık üzerine kuruludur. Adacıkları birbirinden ayıran 170 kanal ve adaları birbirine bağlayan 400 köprü bulunmaktadır. Yukarıda bazı özellikleri aktarılan şehir aşağıdakilerden A) Roma B) Milano C) Torino D) Venedik E) Cenova 18. Aşağıdakilerden hangisi Japonya nın özelliklerinden değildir? A) Muson ikliminin etkisindedir. B) Birinci dereceden deprem bölgesidir. C) Ham madde bakımından zengindir. D) Çok sayıda aktif volkan bulunmaktadır. E) Dünya ticaretinde ilk sıralarda yer almaktadır A 2. E 3. B 4. D 5. E 6. B 7. A 8. A 9. C 10. B 11. A 12. B 13. D 14. D 15. B 16. E 17. E 18. C

19 TEST Fransa nın hem Atlas Okyanusun da hem de Akdeniz de kıyılarının bulunması aşağıdakilerden hangisi etkilememiştir? A) Haliç kıyı tipinin görülmesi B) Delta ovalarının oluşması C) İklimde çeşitliliğin görülmesi D) Dağların denize uzanış yönünün farklı olması E) Toprak tiplerinde çeşitliliğin görülmesi Ülkeler 5. Fransa nın Atlas Okyanusu na dökülen akarsuların ağız kısımında haliçlerin oluşmasının temel nedeni aşağıdakilerden A) Kıyı derinliğin fazla olması B) Akıntıların güçlü olması C) Akarsuların bol alüvyal taşıması D) Kıyıda gelgit etkisinin fazla olması E) Akarsuların dar ve derin vadilerden akması 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 2. Fransa nın güneyinde yer alan Massif Centraller ile kuzeydoğudaki Voj Dağları ve Ardenler eski kara kütleleridir. Eski kara kütlelerinin bulunmasının Fransa ya etkisi aşağıdakilerden A) Deprem riskinin az olması B) Yükseltisinin fazla olması C) Yerleşim alanlarının az olası D) Maden miktarlarının fazla olması E) Dağ turizmin gelişmiş olması 6. Fransa da nehirlerin büyük bir bölümünde iç sularda taşımacılığın yapılmasında; I. akarsuların rejimlerinin düzenli olması, II. akarsuların yatak eğimlerinin az olması, III. akarsuların beslenme kaynaklarının çeşitli olması özelliklerinden hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 3. Fransa nın yer şekilleri ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Yer şekilleri çeşitlidir. B) Batısı düzlüklerden oluşur. C) İspanya ile doğal sınırı Pireneler oluşturur. D) Avrupa nın en yüksek tepesi olan Mont Blanc Fransa da yer alır. E) Güneyinde fiyort kıyı tipi görülür. 7. Fransa nın batısında Okyanusal, iç kesimlerinde karasal, Akdeniz kıyılarında ise Akdeniz iklimi etkilidir. Buna göre, aşağıdaki toprak türlerinden hangisi Fransa da görülmesi beklenmez? A) Terra - rossa B) Kahverengi orman C) Tundra D) Kestane rengi bozkır E) Alüvyal 4. Fransa nın Akdeniz e dökülen akarsularının ağız kısmında aşağıdaki yer şekillerinden hangisi oluşmuştur? A) Haliç B) Delta C) Falez D) Kıyı okları E) Tombolo 8. Fransa da genel olarak doğudan batıya gidildikçe ortalama sıcaklıkların artmasının nedeni aşağıdakilerden A) Ekvatora uzaklık B) Nemlilik farkı C) Yükselti farkı D) Bakı etkisi E) Basınç merkezlerinin konumu 19

20 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 9. Matematik konumundan dolayı İngiltere de; I. Alize II. Batı III. Kutup sürekli rüzgârlardan hangileri etkilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 14. Bazı ülkeler, tarımı daha çok temel ihtiyaçları gidermek için yapmaktadır. Bu tür ülkelerde tarım geleneksel yöntemler uygulanır. Buna göre, aşağıda verilen ülkelerden hangisinde tarım geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır? A) Pakistan B) Hollanda C) Fransa D) ABD E) Almanya 10. Fransa ya iklim özellikleri bakımından en çok benzeyen Avrupa ülkesi aşağıdakilerden A) Türkiye B) İsviçre C) İtalya D) Hollanda E) Belçika 11. I. Nüfus yoğunluğu yüksektir. II. Yer şekilleri sade bir yapıdadır. III. Ormanların ülke yüz ölçümüne oranı % 65 tir. IV. Önemli bir kısmı masif arazilerden oluşur. Japonya ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV 12. Aşağıdakilerden hangisi İngiltere yle ilgili verilmiş yanlış bir bilgidir? 15. Ekstansif tarım yönteminde birim alanında alınan verim düşüktür. Ekstansif tarım yöntemi uygulayan bir ülkenin aşağıdakilerden hangisini yapması verimi arttırır? A) Tarım alanlarının genişletilmesi B) Tarım alanların sulanması C) Tarımda çalışan insan sayısının arttırılması D) Tarımda gübre kullanımının azaltılması E) Tarımda insan ve hayvan gücünün arttırılması 16. Tarımda çalışanlarının sayısının çok fazla olduğu bir ülke için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Kişi başına düşen milli gelir azdır. B) Dış satımda ham madde ön plandadır. C) Okuryazar oranı düşüktür. D) Tarımda verim yüksektir. E) Nüfus artış oranı yüksektir. A) Okyanusal iklimin etkisindedir. B) Yaşlı araziler ülkenin büyük bir kısmını kaplar. C) Ham madde bakımından fakir ülkelerdendir. D) Doğal nüfus artış hızı düşüktür. E) Sanayi Devrimi nin başladığı ülkedir. 17. Aşağıdaki ülkelerden hangisinin temel geçim kaynağı tarım değildir? A) Hindistan B) Pakistan C) Nijerya D) Kenya E) Almanya 13. Tarım, insanların vazgeçilmez ekonomik etkinliğidir. Bu etkinliğin yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik düzeyine bağlıdır. Bazı ülkelerde tarım tekniği çok geridir. Aşağıdaki ülkelerden hangisinde tarım tekniği çok geridir? A) Almanya B) İngiltere C) Nijerya D) ABD E) Fransa 18. Bazı ülkeler iklim koşullarından dolayı sınırlı sayıda tarım ürünü yetiştirmekte ve bunları satarak diğer ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu tür ülkelerdendir? A) Türkiye B) İtalya C) Brezilya D) İran E) Yunanistan D 2. A 3. E 4. B 5. D 6. C 7. C 8. C 9. B 10. A 11. B 12. C 13. C 14. A 15. B 16. D 17. E 18. C

21 TEST Fransa Avrupa nın çok nüfuslu ülkelerindendir. Ancak doğal nüfus artış oranı çok düşüktür. Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden A) Dış göçlerin fazla olması B) İç göçlerin az olması C) Ülke nüfusunun yüz ölçümü dengeli dağılmaması D) Sağlık olanaklarının gelişmiş olması E) Doğum oranlarının az olması Ülkeler 6. Aşağıdakilerden hangisi Fransa da yetiştirilen başlıca tarım ürünlerinden biri değildir? A) Muz B) Arpa C) Patates D) Buğday E) Şeker pancarı 7. Fransa da bağcılığın çok önemi bir tarımsal faaliyet olması aşağıdaki sanayi kollarından hangisini doğurmuştur? 4. ÜNİTE: BÖLGELER VE ÜLKELER 2. Aşağıdakilerden hangisi Fransa nın sık nüfuslu alanlarından biri değildir? A) Paris Havası B) Manş Kıyıları C) Pireneler D) Alsas - Loren E) Rhone Havzası A) Unlu mamüller B) Yağ sanayi C) Dokuma D) Konserve E) İçki 3. Fransa da doğal nüfus artış hızının az olması sonucunda; I. nüfus artış hızını azaltmak, II. nüfus artış hızını yükseltmek, III. nüfusun niceliğini azaltmak, nüfus politikalarının hangilerinin uygulaması beklenir? 8. I. Hidroelektrik potansiyeli yüksektir. II. Polderler denizin doldurulmasıyla elde edilen topraklardır. III. Ülkede birçok iklim tipi etkilidir. IV. Yükselti farkları fazladır. Yukarıdakilerden hangileri Hollanda ya ait özelliklerdendir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) III ve IV 4. Aşağıdakilerden hangisi Fransa nın Akdeniz kıyısında yer alan liman şehridir? A) Paris B) Marsilya C) Lyon D) Tolosa E) Strazburg 9. İngiltere ile Fransa yı birbirine bağlayan tünel aşağıdakilerden A) Gotthard B) Kiel C) Brenner D) Manş E) Dover 5. Fransa da civarında Türk yaşamaktadır. Türklerin Fransa ya gitmesinin temel nedeni aşağıdakilerden A) İş olanakları B) Eğitim C) Turizm D) Sağlık E) Doğal Afetler 10. Aşağıdakilerden hangisi turistlerin en fazla ziyaret ettiği ülkedir? A) Fransa B) İtalya C) Türkiye D) ABD E) Çin 21