Apa Baraj Gölü nün (Konya) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Araştırılması

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Apa Baraj Gölü nün (Konya) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Araştırılması"

Transkript

1 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi Apa Baraj Gölü nün (Konya) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Araştırılması Ramazan MERT¹, Sait BULUT², Kemal SOLAK³ ¹ Nevşehir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Böl. Nevşehir, TÜRKİYE ²Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Böl. Afyonkarahisar, TÜRKİYE ³ Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Biyoloji Böl. Ankara, TÜRKİYE Özet Bu çalışma, Ocak 1-Ocak tarihleri arasında Apa Baraj Gölü (Konya) nde gerçekleştirilmiştir. Apa Baraj Gölü nün su kalitesini belirlemek amacıyla, hava sıcaklığı, su sıcaklığı, çözünmüş oksijen, ışık geçirgenliği, ph, sertlik, nitrit, nitrat, amonyum, elektriksel iletkenlik, sülfat, klorür, potasyum, sodyum, magnezyum, bikarbonat, organik madde ve orto fosfat, gibi parametreler bir yıl boyunca aylık olarak ölçülmüştür. Çalışma sonuçları Apa Baraj Gölü nde önemli bir kirlilik olmadığını göstermiştir, bununla birlikte, tarım alanlarının sulanması nedeniyle yaz aylarında su seviyesindeki bir azalma kirlilik parametreleri seviyesinde bir artışa neden olmuştur. Anahtar Kelimeler: Apa Baraj Gölü, ekolojik özellikler, su kalitesi Investigation of Some Physical And Chemical Properties of Apa Dam Lake (Konya) Abstract This study has been realized on the Apa Dam Lake (Konya) between the Jaunary 1 and Jaunary. Parameters such as, air and water temperatures, dissolved oxygen, light permeability, ph, orthophosphate, hardness, nitrate, nitrite, ammonium, electrical conductivity, sulfate, chlorine, potassium, sodium, magnesium, bicarbonate and organic biomass were measured monthly during a year period in order to determine water quality of Apa Dam Lake. The study results indicated that there was no serious pollution in water of Apa Dam Lake, however a decrease in water level during summer season due to irrigation of agricultural areas leads to increase in pollution parameters level. Key Words: Apa Dam Lake, ecological properties, water quality 1. Giriş Günümüzde hızlı nüfus artışı, sanayinin gelişmesi ve aşırı kentleşme sonucunda ortaya çıkan altyapı eksikliği ile arıtım tesislerinin yetersizliği çevre kirliliğini oluşturmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde evsel ve endüstriyel atıkların yeterince arıtılmadan akarsu, gölet, baraj, göl ve deniz gibi alıcı ortamlara verilmesi ekolojik sistemler için ciddi problemler oluşturmaktadır [1]. Baraj gölü suları fiziksel ve kimyasal özellikleriyle bünyesinde barındırdığı çeşitli organizmalara doğal ortam sağlamaktadır. Bitkisel üretim ve besin zincirlerinin normal dengesi sudaki çözünmüş elementlerin miktarlarına bağlıdır. Aynı zamanda bu elementler canlılar için sınırlayıcı bir faktör de olmaktadır. Su kalitesi; sucul türlerin biyokimyasal kompozisyonlarını ve mineral bileşimlerini, verimliliğini, bolluk durumlarını ve sucul türlerin fizyolojik aktivitelerini etkilemektedir []. Bazı parametrelerin artması sucul canlıların bir 1

2 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi kısmının fazla üremesine sebep olmakta ve dengenin bozulmasını sağlamaktadır. Bunun sonucunda baraj gölünde su kalitesinin düşmesine ve kirlenmesine yol açmaktadır. Gerekli tedbirlerin alınabilmesi için su ortamının fiziksel ve kimyasal faktörlerin periyodik olarak araştırılması gerekir. Apa Baraj Gölü nde yaşayan sucul organizmaların biyolojik özellikleri ile yakından ilgili olması nedeniyle biyo-ekolojik özelliklerinin daha iyi anlaşılabilmesi bakımından bir yıl süreyle Apa Baraj Gölü nün fiziksel ve kimyasal analizleri seçilen altı farklı istasyondan alınan numunelerde yapılmıştır. Analiz sonuçlarını kalite sınıflandırılması yapılırken Su Ürünleri Kontrolü Yönetmeliği esas alınmıştır [1,3,4].. Materyal ve Metot Apa Baraj Gölü, Konya il merkezine 7 km uzaklıkta bulunan Çarşamba Suyu üzerinde yer almaktadır. Apa Baraj Gölü %9 sulama ve %1 taşkınları önleme amaçlı olarak inşa edilmiş olup drenaj alanı Şekil 1 de verilmiştir. Baraj göllerinde suyun fiziksel ve kimyasal analizlerini belirlemek amacıyla, öncelikle primer prodüktivite tespiti esaslarına uygun olarak gölü en iyi temsil edebilecek nitelikte istasyon seçimi yapılmıştır [1]. Baraj gölünde belirlenen istasyonlardan dikey olarak yüzey, 7 ve 14 m derinlikteki suyun, fiziksel ve kimyasal özelliklerinden aşağıdaki parametreler saptanmıştır: hava sıcaklığı, su sıcaklığı, çözünmüş oksijen, ışık geçirgenliği, ph, sertlik, nitrit, nitrat, amonyum, elektriksel iletkenlik, sülfat, klorür, potasyum, sodyum, magnezyum, bikarbonat, organik madde ve orto fosfat. Şekil 1. Apa Baraj Gölü nün drenaj alanı Su numuneleri Nansen şişesi yardımıyla 1 ay süreyle düzenli olarak alındı. Su numunelerini almadan önce hava sıcaklığı (C) tespit edildi ve daha sonra belirlenen derinliklerden alınan suyun sıcaklığı (C), ph sı, çözünmüş oksijen miktarı (mg/l) bekletmeden yerinde ölçüldü. Seki diski yardımıyla ışık geçirgenliği (cm) belirlendi. Oksijen ölçümleri, oksijenmetre (YSI 1B model) ve ph ölçümleri ise portatif ph metre (Orion marka) ile yapıldı. Baraj gölünde yapılamayan diğer analizler için alınan su numuneleri en kısa sürede D.S.İ Konya IV. Bölge müdürlüğü Su Tahlil Laboratuarları na götürülüp bekletmeden analiz edildi. Analizler titrasyon tekniği ve spektrofotometrik (DR. Lange) metodlar ile yapıldı. Sertliği metil oranj alkalinitesinden hareketle titrasyon metoduyla, kalsiyum ve magnezyum kompleksometrik titrasyon metodu ile tayin edildi. Klorür tayini gümüş nitrat metodu ile, sülfat tayini turbitimetrik metod ile, nitrit ve nitrat tayini sülfanilik asit metodu ile spektrofotometre de tayin edildi. Sodyum ve potasyum miktarlarının tayini alev fotometrisi (DR. Lange) kullanılarak yapıldı. Elektriksel iletkenlik kondüktimetre ile, orto fosfat kalay klorür metodu ile tayin edildi. Amonyum damıtma metodu ve kolorimetrik metod ile, organik madde miktarının tayini permanganat metodu ile, bikarbonat ve karbonat titrasyon metodu ile belirlendi [4,,6,7].

3 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi Bulgular Araştırma süresince baraj gölünde hava ve su sıcaklığı, ışık geçirgenliği, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik ile ph değerleri yüzey, 7 ve 14 m derinliklerde ölçüldü. Aynı zamanda üç farklı seviyeden su numuneleri alınarak laboratuarda kimyasal analizleri yapıldı. Elde edilen sonuçlar Tablo 1. de gösterilmiştir. Tablo 1 deki parametreler incelendiğinde elde edilen verilere göre yıllık ortalama değerler (minimum, maksimum, ortalama) şu şekilde bulunmuştur: Su sıcaklığı (,9-,6-14,93 o C), hava sıcaklığı (4,-3,-18,17 o C), Işık geçirgenliği ( ,8 cm), ph (7,8-8,8-7,84), Çözünmüş oksijen (6,6-9,-7,6 mg/l), Sertlik (13,3-,- 16,8 o Fr), Kalsiyum (7,-38,-33,44 mg/ L), Magnezyum (14,-4,9-18,9 mg/ L), Sodyum (4,6-9,-6,79 mg/ L), Potasyum (1,17-,34-1,81 mg/ L), Bikarbonat (131,3-4,6-171,1 mg/ L), Klorür (16,63-3,67-19,3 mg/ L), Sülfat (,8-1,4-9, mg/ L), Nitrit (,1-,8-,18 mg/ L), Nitrat (,1-,88-, mg/ L), Elektriksel iletkenlik ( ,8), Amonyum (,14-,91-,38 mg/ L), Organik madde (,9-,1-3,63 mg/ L) ve Orto fosfat (,14-,34-,4 mg L). Apa Baraj Gölü nde Cyprinus carpio (L.,178), Stizostedion lucioperca (L.,178), Leuciscus cephalus (L.,178) ve Tinca tinca (L., 178) örneklerine rastlanmıştır. Baskın türler ise C. carpio ve L. cephalus tur. 4. Tatırşma ve Sonuç Çalışma sonucunda elde edilen veriler Tablo 1 de verilmiştir. Sonuçlar yüzey, 7 ve 14m lerde elde edilen veriler minumum, maksimum ve ortalama olarak verilmiştir Sıcaklık Araştırma süresince su sıcaklığı hava sıcaklığına bağlı olarak,9 o C ile,6 o C arasında değiştiği görülmüştür. Su sıcaklığı en düşük, o C ile Aralık ayında, en yüksek ise 6, o C ile Temmuz ayında ölçülmüştür (Tablo 1). Su sıcaklığı Temmuz ayı hariç kaliteli sulardaki üst değerin ( o C) altında kalmıştır. Temmuz ayında hava sıcaklığının yüksek olması, buharlaşmayla su kaybının artması ve su seviyesinin azalması nedeniyle baraj gölü suyu sıcaklığı artmıştır. Paralel sonuçlar sert karasal iklim altındaki Gelingüllü Baraj Gölü nde [8] ve Derbent Baraj Gölü nde de bulunmuştur [9]. Hava sıcaklığı, en düşük Ocak, Aralık (4 o C) ve en yüksek Temmuz (3 o C) ayında ölçülmüştür. Hava ve su sıcaklığı Ekim ayı dışında paralel olarak artmış ve azalmıştır (Şekil 1). Su sıcaklığı balıkların biyolojik, fizyolojik aktiviteleri ve üremeleri üzerine etki eder [1]. Apa Baraj Gölü nde Temmuz ayındaki sıcaklığın yüksek olması bitkisel ve hayvansal plakton türlerinin gelişmesini artırırken, balıkları olumsuz etkilemiştir. Bu etki daha sonraki aylarda koku meydana gelmesiyle de kendini göstermiştir. 4.. Işık Geçirgenliği ve Koku Seki diski kullanılarak ölçülen ışık geçirgenliği Apa Baraj Gölü nde en düşük değeri Ocak ve Eylül ayında (13 cm), en yüksek değeri Mayıs ayında (3 cm) ölçülmüştür (Şekil ). Apa Baraj Gölü suyu genellikle kış aylarında dalgalı ve bulanıkken, yaz aylarında daha durgun ve berrak olduğu belirlenmiştir. Sudaki ışık geçirgenliğini su içinde yüzen veya asılı halde duran parçacıkları etkilemektedir. Maddelerin yoğunluğuna, yağışlara, plankton türlerinin çoğalma hızı ve dönemine bağlı olarak değişmektedir [11]. Apa Baraj Gölü nde Eylül, Ekim ve Kasım aylarında koku tespit edilmiştir. Yaz aylarında su seviyesi oldukça düşük, sıcaklığın yüksek olması, fitoplankton türlerinin aşırı çoğalması ve çürümenin başlaması sonucu koku meydana geldiği saptanmıştır. Su berraklığının balık yaşamı açısından uygun olduğu tespit edilmiştir. 3

4 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi Tablo 1. Apa Baraj Gölü suyunun fiziksel ve kimyasal özelliklerinin ölçüm değerleri Parametreler AYLAR (ort.) O Ş M N M H T A E E K A Koku yok yok yok yok yok yok yok yok var var var yok Işık Geçirgenliği (cm) H. sıcaklığı ( C) S. sıcaklığı ( C),3,9 13,3 1,4 1,7,6,6 4,4 18,8 13, 1,1,9 ph 7,8 7,73 7,77 8, 7,9 7,38 7,36 8,6 8,1 8,13 8,1 8,8 Çözünmüş O (mg/l) 9, 8, 7,6 8,1 7,61 7,79 7,1 7, 6,6 7,13 7,4 7,7 Sertlik ( Fr) 18,94 18,9 18,4, 17,43 16,36 1, 1,83 13,34 13,89 1,19 1,33 Kalsiyum (Ca + ) (mg/l) 36,3 37,3 38, 37,3 3,7 34,4 3,3 7,9 9, 8,9 33, 7, Magnezyum (Mg + ) (mg/l) 1,87 1,37,8 19,8 19,4 4,94 16,93 14,66 14,6 1,79 16,3 1,1 Sodyum (Na + ) (mg/l) 6,9 6, 6, 6,,9 6,9 7,1 6,9 4,6 6,4 8,9 9, Potasyum (K + ) (mg/l) 1,9 1,8 1,6,17,34,1 1,9 1,9 1,17 1,17 1,69 1,69 Bikarbonat (toplam alkalinite) (mg/l) 3,8 4,6 191,8 191,1 186, 189,9 169,9 134, 131,3 136,8 14, 164,7 Klorür (Cl - ) (mg/l),48 18,4 1,74 17,66 17,7 3,67 17,4 16,63 17,7 1,3,88 19,4 Sülfat (SO - 4 ) (mg/l),8 6,4 8, 8,6 9,7 1,4 1,7 9, 9,6 9,7 9,6 1,4 Nitrit (NO - ) (mg/l),6,17,11,11,1,17,17,18,19,17,8, Nitrat (NO - 3 ) (mg/l),1,1,4,6,67,88,79,76,74,17,6,7 Elk. İletk. (E.İ.) Amonyum (NH + 4 ) (mg/l) Org. Madde Miktarı (mg/l) Orto fosfat 3,4 3, 3,6 3, 3, 3,7 3,8 3,8 3,6,1 3,1,9 -,3 -,19,14 -,18,9,31, (PO 4 - )(mg/l) Ort.: ortalama 4

5 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi ph , 8 7,8 7,6 7,4 7, 7 6,8 Şekil 3. Apa Baraj Gölü nde ph ın aylara göre değişimi Şekil 4. Apa Baraj Gölü nde çözünmüş oksijenin aylara göre değişimi ph değeri mevsime ve derinliğe bağlı olarak değişim gösterir. Apa Baraj Gölü nde yapılan ph ölçümlerine ait değerlerde aylar ve derinlikler itibariyle büyük farklılıklar görülmemekle birlikte, ortalama değerler dikkate alındığında en düşük değer Ocak ayında (7,8), en yüksek değer ise Ekim ayında (8,13) bulunmuştur (Şekil 3). ph doğal suların biyolojik ve kimyasal açıdan önemli bir faktörüdür. Tatlı sulardaki sucul yaşam için gerekli optimum ph 6,-9, arasıdır [1]. Apa Baraj Gölü nde ortalama ph değerleri bu sınırlar içinde değişmektedir. Ölçülen değerler optimum sınırlar içerisinde kalmakta ve balıkçılık açısından uygun görülmektedir [13] Çözünmüş Oksijen Çözünmüş oksijene ait ölçüm değerleri incelendiğinde en düşük çözünmüş oksijen miktarının Eylül ayında 6,47 mg/l ve en yüksek miktarın ise Ocak ayında 9,8 mg/l olduğu bulunmuştur. itibariyle ortalama değerler dikkate alındığında, en düşük çözünmüş oksijen değerinin Eylül ayında (6,6 mg/l), en yüksek değerin Ocak ayında (9, mg/l) gerçekleştiği saptanmıştır (Şekil 4). Doğal sularda çözünmüş oksijen ve sıcaklık, biyolojik faaliyetleri düzenleyen en önemli faktörlerdir. Elverişli bir yaşam ortamında çözünmüş oksijen miktarının balıklar için mg/l den daha fazla olmalıdır. Çözünmüş oksijen değerleri basınç ile artar ve sıcaklık ile azalır [14]. Apa Baraj Gölü nde çözünmüş oksijen miktarı sıcaklıkla ters orantılı olarak değişmiştir. Bu veriler çalışma döneminde baraj gölünün çözünmüş oksijen miktarının balık yaşamı için uygun değerlerde olduğunu göstermektedir. Benzer sonuçlar Gelingüllü Baraj Gölü nde [8] ve Derbent Baraj Gölü nde de kaydedilmiştir [9]. 4.. Sertlik (ofr) Baraj Gölü nde toplam sertlik değeri en düşük 1, ofr, en yüksek,7 ofr dir. Ortalama değerler dikkate alındığında ise en düşük toplam sertlik değerinin Ağustos (1,83), en yüksek değerin ise Nisan (,) ayında gerçekleştiği saptanmıştır (Şekil ). Suda sertlik toprak ve kayalardaki toprak alkalisi minerallerin (en önemlileri kalsiyum ve magnezyum) parçalanması veya direk bulaşma yoluyla ortaya çıkabilir. Burada yağış miktarı ve sel suları önemli etkendir. Zengin produktif sular 7,-17, o Fr sertlikte olmaktadır [1]. Apa da 13,83-, o Fr arasında belirlenmiştir [16,17]. Bu sonuçlar Bereket Baraj gölü nde elde edilen değerlerle paralellik göstermektedir [18]. 1 1 Şekil. Apa Baraj Gölü nde toplam sertliğin aylara göre değişimi

6 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi Kalsiyum (Ca ++ ) ve Magnezyum (Mg ++ ) Baraj Gölü suyunun kalsiyum iyonu konsantrasyonu 6, mg/l ile 4, mg/l arasında bulunmuştur. Ortalama değerler itibariyle kalsiyum iyonu konsantrasyondaki en düşük değer Aralık (7, mg/l) ayında ve en yüksek değer Mart (38, mg/l) ayında saptanmıştır (Şekil 6). Kalsiyum değerleri özellikle yaz aylarında düşmüştür. Çünkü yaz mevsiminde fitoplanktonik organizmalar bol miktarlarda bulunmuştur. Balıkçılık açısından bu değerler alt sınır sayılmaktadır. Balıkçılık için uygun değer 3-4 mg/l dir. Flora ve fauna gelişimini arttıran kalsiyum, özellikle balıkların kemik yapısında bulunur [1,19]. Magnezyum ise klorofilin yapısında bulunmaktadır. Kalsiyum ile beraber suyun prodüktivitesi üzerine etkilidir []. Magnezyum iyonu konsantrasyonunda meydana gelen değişmeler en düşük değer 13,37 mg/l ve en yüksek değer ise 6,7 mg/l olarak tespit edilmiştir. Derinlik dikkate alınmadan aylara göre meydana gelen değişimlerin ortalamaları incelendiğinde en düşük değer Eylül (14,66 mg/l) ayında, en yüksek değerler ise Ocak (1,87 mg/l) ayında ölçülmüştür (Şekil 7) Şekil 6. Apa Baraj Gölü nde kalsiyum iyonunun (Ca ++ ) aylara göre değişimi (mg/l) Elde edilen veriler incelendiğinde Kapulukaya Baraj Gölü nden [1] yüksek görülürken Kayaboğazı [1] ve Porsuk Baraj Göllerinden düşüktür []. Magnezyum bileşikleri kalsiyum bileşiklerine oranla suda daha kolay çözünür. Elde ettiğimiz değerler balık gelişimi için uygundur [17] Sodyum (Na + ) ve Potasyum (K + ) Sodyum iyonu konsantrasyonu Apa Baraj Gölü suyunda en düşük 4, mg/l ve en yüksek 9, mg/l olarak bulunmuştur. Ortalama değerler dikkate alındığında en düşük değer Eylül (4,6 mg/l), en yüksek değer ise Aralık ayında (9, mg/l) gerçekleşmiştir (Şekil 8). Sodyum iyonu 4 mg/l nin üzerine çıktığında alglerin gelişmesi aşırı artmaktadır. Elde edilen sonuçlar sucul organizmalar için uygundur. Sodyum, potasyum ve klorür osmoregülasyon, vücut sıvısındaki ph ayarlamaları, sinir impulsları ve diğer bazı fonksiyonlar için gereklidir [6,3] Şekil 8. Apa Baraj Gölü nde sodyum iyonunun (Na + ) aylara göre değişimi (mg/l) 3 1 1, 1, 1, Şekil 7. Apa Baraj Gölü nde magnezyum iyonunun (Mg ++ ) aylara değişimi (mg/l) Şekil 9. Apa Baraj Gölü nde potasyum iyonunun (mg/l) aylara göre değişimi 6

7 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi Potasyum iyonu konsantrasyonundaki değişmeler incelendiğinde genellikle derinlikler arasında fark bulunmadığı gözlenmiştir. Baraj gölünde en düşük potasyum değeri 1,17 mg/l, en yüksek potasyum değeri,3 mg/l olarak saptanmıştır. a göre ortalama değerler incelendiğinde en düşük değer Eylül ve Ekim (1,17 mg/l) aylarında, en yüksek değerin ise Mayıs ayında (3,34 mg/l) gerçekleştiği görülmüştür (Şekil 9) Bikarbonat (toplam alkalinite) (HCO 3 - ) ve Karbonat (fenolftalein alkalinitesi) (CO 3 = ) Bikarbonat iyonlarına ait değerler incelendiğinde bikarbonatın en küçük değeri 18,1 mg/l bulunurken, en büyük değer 7,4 mg/l olarak tespit edilmiştir (Şekil 1). Bu değerler Gelingüllü Baraj Gölü nde [8] ve Derbent Baraj Gölü nde de kaydedilenlerle paralellik göstermektedir [9]. 1 1 Şekil 1. Apa Baraj Gölü nde bikarbonat iyonunun (mg/l) aylara göre değişimi alkalinetedeki suyun 1- mg/l bikarbonat içerdiği böylece çok üretken olduğu belirtilmiştir [1]. Baraj suyunda kullanılan yöntemlerle karbonat iyonu tespit edilmemiştir Klorür (Cl - ) Klorür iyonu konsantrasyonu incelendiğinde en küçük değerin Ağustos (16,63 mg/l) ayında, en yüksek değerin ise Haziran (3,67 mg/l) ayında meydana geldiği görülmüştür (Şekil 11). Toprak yapısı başlıca klorür iyonu kaynağıdır. Özellikle klorit minerali içeren kayaçlar, killer gibi tozlu mineraller ile temasta olan sularda 1 mg/l yi aşabilmektedir. Doğal sularda klorür iyonu değerleri 1- mg/l arasında değişim göstermesi normaldir. Su ürünleri standartları açısından klorür iyonu hoşgörü değerleri 17- mg/l arasındadır [8,11,19] Sülfat (SO 4 = ) Sülfat iyonunun yüksek olması sularda kirlilik göstergesi olarak kabul edilmektedir. Özellikle kirli sularda bu değer mg/l üzerine çıkar. Doğal göllerin sülfat değerleri 3-3 mg/l arasında değişmektedir [6,4]. Bulgularımız, Porsuk Baraj Gölü nden [], Derbent Baraj Gölü nden, Gelingüllü Baraj Gölü nden ve Mumcular Baraj Gölü nden daha düşüktür []. Sülfat iyonu en düşük konsantrasyona Ocak ayında her seviyede,8 mg/l, en yüksek ise Haziran ayında 1,4 mg/l rastlanmaktadır (Şekil 1) Şekil 11. Apa Baraj Gölü nde klorür iyonunun (mg/l) aylara göre değişimi Yağışlar sonucunda karbondioksit toprağa ve çeşitli yollarla sulara karışmaktadır. Bunun sonucunda ise karbonik asit oluşmaktadır. Karbonat ve bikarbonat iyonlarının suda ph düzenlenmesinde önemli rol oynadığı ve orta Şekil 1. Apa Baraj Gölü nde sülfat iyonunun (mg/l) aylara göre değişimi Nitrit (NO - ) ve Nitrat (NO 3 - ) Apa Baraj Gölü nde nitrit iyonu konsantrasyonunda meydana gelen değişmelere bakıldığında en düşük değer Nisan ve Mayıs 7

8 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi aylarında,1 (mg/l), en yüksek değerin ise Kasım (,8 mg/l) ayında meydana geldiği tespit edilmiştir. Derinlikler arasında nitrit iyonu konsantrasyonu bakımından genelde fark görülmemiştir (Şekil 13). Sulardaki nitrat azotunun 46 mg/l yi aşması durumunda solunum güçlükleri ve boğulmalar görülür [1]. Sudaki nitrit miktarının 1 mg/l üzerine çıkması kirliliğin başladığını gösterir. Bu çalışmada Apa Baraj Gölü nde nitrit ve nitrat miktarları düşük bulunmuştur. Bunun sebebi çalışma süresince baraj gölüne evsel, tarımsal ve endüstriyel kirleticilerin ulaşamamasıdır. Nitrat, alg ve yeşil bitkilerin gelişimini teşvik ederek, sazangiller gibi göl balıklarına besin ve üreme ortamı oluşturur [4]. Apa Baraj Gölü ndeki nitrat iyonu konsantrasyonunda meydana gelen değişmeler en düşük Ocak ayında (,14 mg/l), en yüksek ise Ağustos ayında (,96 mg/l) meydana gelmiştir (Şekil 14). Ağustos ayında nitrat miktarının kirlilik sınırına yaklaştığı söylenebilir. x ,,9,8,7,6,,4,3,,1, Şekil 13. Apa Baraj Gölü nde nitrit iyonunun (mg/lx1 3 ) aylara göre değişimi Şekil 14. Apa Baraj Gölü nde nitrat iyonunun (mg/l) aylara göre değişimi 4.1. Elektriksel İletkenlik mho/cml Şekil 1. Apa Baraj Gölü nde elektriksel iletkenliğin (μmho/cm) aylara göre değişimi x Şekil 16. Apa Baraj Gölü nde amonyumun (mg/lx1) aylara ve derinliklere göre değişimi Apa Baraj Gölü nün elektriksel iletkenlik değerleri incelendiğinde en düşük E.İ. Ağustos ayında (7 μmho/cm), en yüksek E.İ. değerinin Haziran ayında (4 μmho/cm) gerçekleştiği görülmüştür (Şekil 1). Su içerisinde çözünmüş mineral maddelere bağlı olarak elektrik iletkenliği değişmektedir. Suyun yoğunluğu ve tuzluluk arttıkça iletkenlik de artar. Su ürünleri açısından elektriksel iletkenlik değerleri 1- (maksimum 1- μmho/cm dir) [19]. Apa Baraj Gölü ndeki değerlere bakıldığında su ürünleri standartlarına göre normaldir. Bu nedenle balıkçılık açısından uygun olduğu söylenebilir Amonyum (NH 4 + ) Apa Baraj Gölü suyunun amonyum iyonu konsantrasyonu incelendiğinde en düşük değerin Ocak ayında,14 (mg/l), en yüksek değerin ise Mart ayında,9 (mg/l) olduğu saptanmıştır 8

9 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi (Şekil 16). Amonyum iyonu sucul canlıların atık maddesidir. Sucul organizmalar tarafından tekrar emilir. Oksijence zengin sularda amonyum iyonuna çok az miktarda rastlanır []. Bu verilere bakıldığında amonyum miktarının Derbent Baraj Gölü, Ömerli Baraj Gölü ve Mumcular Baraj Gölleri ndeki gibi balıkçılık için uygun olduğu görülmüştür [9,18,6] Organik madde miktarı Apa Baraj Gölü nde organik madde miktarındaki değişimler incelendiğinde, en düşük değer,9 mg/l ile Aralık ayında ve en yüksek değer ise,7 mg/l ile Ekim ayında gerçekleştiği görülmüştür (Şekil 17) ,4,3,3,,,1,1, Şekil 17. Apa Baraj Gölü nde organik madde miktarının (mg/l) aylara ve derinliğe Ş N M T A E E Şekil 18. Apa Baraj Gölü nde ortofosfat miktarının (mg/l) aylara göre değişimi Toplam organik madde tayini suda minimum miktarda bulunan indirgeyici maddelerin ölçümüdür. Toplam organik madde suyun doğal rengi veya endüstriyel atıklar veya kanalizasyonlardan gelen bazı organik atıklar ile bağıntısı kurulabilir. İçme suyunda organik madde miktarı 3, mg/l den az olmalıdır. Organik madde miktarının artması suda kirlilik olduğuna işaret eder [7,13]. Apa Baraj Gölü ndeki değerler bazı aylarda 3, mg/l den fazla bulunmuştur. Bu da bazı aylarda baraj gölünün organik madde bakımından kirliliğe sahip olduğu söylenebilir Orto fosfat (PO 4-3 ) Apa Baraj Gölü nde orto fosfat miktarı bazı aylarda belirlenememiştir. Orto fosfat miktarındaki en düşük değer,14 mg/l ile Mayıs ayında ve en yüksek değer ise,34 mg/l ile Ekim ayında gerçekleştiği görülmüştür (Şekil 18). Fosfat sularda önemli bir kirlilik göstergesidir. Doğal sularda organik ve anorganik şekillerde bulunur. Orto fosfatlar, sulara evsel atıklar, kimyasal gübreler, bitki ve hayvan atıkları, endüstriyel atıklar, kaya ve topraklardan geçer [6]. Sudaki orto fosfat değerinin,-,3 mg/l arasında olması uygun, daha fazla olması ise bitkisel üretimi çoğalttığı için uygun değildir [19]. Eylül ve ekim aylarında değerlerin yüksek çıkması bitkisel organizmaların çürümesinden ileri gelmekte ve ayrıca su miktarının düşmesi de etkili olmaktadır. Daha sonraki aylarda ise su miktarındaki değişmeler nedeniyle değerler düşmüştür. Nisan-Temmuz ayları arasında değerlerin düşük olması bitkisel organizmaların fosfatı kullanmasından kaynaklanmaktadır [19]. Baraj kenarında ekolojik dengeyi bozacak büyüklükte yerleşim yeri ve endüstriyel kuruluş yoktur. Ancak su seviyesinin yaz aylarında azalması ve su sıcaklığının artması nedeniyle bitkisel organizmaların çoğalması sonucu oluşan çürüme ve buna bağlı olarak gerçekleşen kokuşma görülmüştür. Sonuç olarak Apa Baraj Gölü ndeki fizikokimyasal verilerin değerlendirilmesiyle elde edilen sonuçlar Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine göre; sıcaklık, ph, çözünmüş oksijen, sertlik, kalsiyum, sodyum, potasyum, klorür, sülfat, nitrat, amonyum bakımından 1.sınıf, nitrit ve orto fosfat bakımından. sınıf su özelliğine sahip ve sertlik bakımından da orta sert su olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara bakıldığında Apa Baraj 9

10 Mert, Bulut ve Solak/ AKÜ Fen Bilimleri Dergisi Gölü nde önemli bir kirlilik tehlikesi görülmemektedir. Baraj gölünün fiziksel ve kimyasal özelliklerin sucul canlılar için uygun olduğu söylenebilir. Kaynaklar 1. Egemen, Ö., ve Sunlu, U., Su kalitesi, Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yayınları, No:14, 13 s, İzmir, (1996). Yılmaz, F., Mumcular Barajı (Muğla-Bodrum) nın Fiziko- Kimyasal Özellikleri. Ekoloji 13,, 1-17, (4) 3. Richard, A. V. et al., A Manual Metods For Measuring Pprimary Production In Aquatic Environments, Blackwell Scientific Publications, Oxford, 9 p, (1969) 4. Dumlu, G., Kirli Sular ve Analiz Metodları, DSİ Basım ve Fotofilm İşletme Müdürlüğü, s. 98, Ankara, (1979). Günay, Y., Arazide Uygulanacak Kimyasal Analiz Metodları Klavuzu, İller Bankası Yayını, No: 11, 8 s., Ankara,, (1974) 6. Giritlioğlu, T., İçme Suyu Kimyasal Analiz Metodları, İller Bankası Yayını, No: 18, 343 s., Ankara, (197) 7. Baltacı, F., Su Analiz Metotları, DSİ İçme Suyu ve Kanalizasyon Dairesi Başkanlığı, s. 33, Ankara, () 8. USG/SKCK/skck18.pdf 9. Taş, B., Derbent Baraj Gölü (Samsun) Su Kalitesinin İncelenmesi. Ekoloji 1, 61, 6-1, (6) 1. Gül, A., Kapulukaya Baraj Gölünde Yaşayan Stizostedion lucioperca (L.,178) ve Leuciscus cephalus (L., 178)'un Biyo-Ekolojileri Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniv. Fen Bil Ens. (Doktora Tezi), 19 s., Ankara, (1994) 11. Kocataş, A., Ekoloji ve Çevre Biyolojisi, Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yayınları, 49 s., İzmir, ( 1999) 1. Soylu, M., Inlandwater Quality Management, İst. Tech. Uni. Graudate School Inst. of Science and Tech., (M. Sc. Thesis), 69pp, İstanbul, (1984) 13. Haktanır, K., Çevre Kirliliği, Ankara Üniv. Zir Fak. Toprak Bölümü, Ankara, (1983) 14. Geldiay. R., ve Balık, S., Türkiye'nin Tatlı Su Balıkları. Ege Üniv. Fen Fak. Kitaplar Serisi No: 37, 19 s, İzmir, (199) 1. Ekmekçi, (Atalay) F.G., Sarıyar Baraj Gölü'ndeki Ekonomik Öneme Sahip Balık Stoklarının İncelenmesi. H.Ü. Fen Bil. Enst. (Doktora Tezi). s. Ankara., (1989) 16. Oruç, N., Suda Sertliğin Önemi, Giderilmesi ve Tayini, Atatürk Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 3,, , (197) 17. Saruhan, E., Hidrobiyoloji, Çukurova Üni. Zir. Fak. Ders Notu, ZT-176, Ç.Ü. Zir. Fak. Ofset, Adana, (1987) 18. Özdemir, N., Yılmaz, F., Yorulmaz, B., Dalaman Çayı Üzerindeki Bereket Hidro-Elektrik Santrali Baraj Gölü Suyunun Bazı Fiziko-Kimyasal Parametrelerinin ve Balık faunasının Araştırılması. Ekoloji 16, 6, 3-36, (7) 19. Cirik, S., Cirik, Ş., Limnoloji (Ders Kitabı), Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yayınları, No:1, 166 s. İzmir, (). Kuru, M., Türkiye Tatlısu Balıkçılık Biyolojisi Ders Notları, H.Ü. Fen Fak Biyoloji Böl. (198) 1. Alaş, A., Kayaboğazı Baraj Gölü' nde Yaşayan Leuciscus cephalus (L., 178) ve Tinca tinca (L., 178)'nın Biyo-Ekolojileri Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Gazi Üniv. Fen Bil. Ens. Ankara, (1994). Yılmaz, F., Porsuk Baraj Gölü nde Yaşayan Cyprinus carpio(l., 178) ve Tinca tinca (L., 178) nın Biyo-Ekolojileri Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi), Gazi Üni. Fen Bil. Ens., Ankara, (1997) 3. Yılmaz, M., Gül, A., ve Solak, K., Kapulukaya Baraj Gölü (Kırıkkale) nün Fiziksel, Kimyasal Özellikleri ve Balıkçılık Açısından Değerlendirilmesi, Gazi Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 8, No:1, s , Ankara, (199) 4. Svobodá, Z., Lloyd, R., Máchová, J. and Vykusová, B., Water Quality and Fish Health, FAD, EIFAC Technical Paper, No: 4, (1993). Yaramaz, Ö., Çevre ve Su Kirliliği, Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yayınları, No:4, 91s, Bornova, İzmir, ( Kayhan, F.E., İstanbul Ömerli Baraj Gölü Doğal Su Kalitesinin Fiziksel ve Kimyasal Parametrelerinin İncelenmesi ve Biyoverimliliğe Etkisi. Kırsal Çevre Yıllığı 4, Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği Yayını, Ankara, 11-11, (4) 1

Elazığ İlinde Bir Maden Sahasından Kaynaklanan Sızıntı Sularının Maden Çayına Etkisi: II. Diğer Parametreler

Elazığ İlinde Bir Maden Sahasından Kaynaklanan Sızıntı Sularının Maden Çayına Etkisi: II. Diğer Parametreler Karaelmas Science and Engineering Journal/Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 2 (1): 15-21, 212 Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi Journal home page: www.fbd.karaelmas.edu.tr Araştırma Makalesi Elazığ

Detaylı

ÇEVRE OLÇUM VE ANALİZLERİ ON YETERLİK BELGESİ

ÇEVRE OLÇUM VE ANALİZLERİ ON YETERLİK BELGESİ C T.C. T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE OLÇUM VE ANALİZLERİ ON YETERLİK BELGESİ : ÖY-48/242/2013 Kapsam Düzenleme Tarihi : : Su, Atık Su, Deniz Suyu, Numune Alma : Adres : ALM Binası Zemin Kat

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1559 KAHRAMANMARAŞ İLİ İÇME VE KULLANMA SULARININ SU KALİTE PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1559 KAHRAMANMARAŞ İLİ İÇME VE KULLANMA SULARININ SU KALİTE PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 59 KAHRAMANMARAŞ İLİ İÇME VE KULLANMA SULARININ SU KALİTE PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ Ali ALAŞ* M. Hale DOSDOĞRU** Bu çalışma, 22 yılı içinde yapılmıştır. Kahramanmaraş'a içme

Detaylı

Bir Balık Üretim Tesisi (Elazığ) ndeki Balık Havuzlarında Su Kalitesi ve Mevsimsel Değişimleri

Bir Balık Üretim Tesisi (Elazığ) ndeki Balık Havuzlarında Su Kalitesi ve Mevsimsel Değişimleri Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Der.. Science and Eng. J of Fırat Univ. 17 (4), 599-603, 2005 17 (4), 599-603, 2005 Bir Balık Üretim Tesisi (Elazığ) ndeki Balık Havuzlarında Su Kalitesi ve Mevsimsel Değişimleri

Detaylı

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Karada bir su ürünleri işletmesi kurulacaksa, su kaynağı olarak kaynak suyu, dere, ırmak, akarsu, göl, baraj suları veya yeraltı suları kullanılabilir. Yetiştiriciliğin

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe

Detaylı

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri

Detaylı

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon.   Ötrofikasyon ÇEV 219 Biyoçeşitlilik Ötrofikasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ötrofikasyon Eutrophication (Bataklıklaşma) kelimesi eski Yunancadaki eutrophos kelimesinden gelmektedir. Eutrophos:

Detaylı

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi October26-28, 216, Malatya Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi ÖZET Murat Topal DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ 9. Bölge Müdürlüğü, Elazığ, murattopal@dsi.gov.tr

Detaylı

SU NUMUNELERİNİN LABORATUVARA KABUL MİKTARLARI, SAKLAMA KOŞULLARI VE SÜRELERİ

SU NUMUNELERİNİN LABORATUVARA KABUL MİKTARLARI, SAKLAMA KOŞULLARI VE SÜRELERİ Alkalinite Alüminyum (Al) Amonyum (NH 4 + ) Anyonlar (Br, F, Cl, NO 2, NO 3, SO 4, PO 4 ) PE veya BC 200 100 Tercihen arazide yapılmalıdır. sırasındaki indirgenme ve oksitlenme reaksiyonları numunede değişikliğe

Detaylı

Çizelge 2.6. Farklı ph ve su sıcaklığı değerlerinde amonyak düzeyi (toplam amonyağın yüzdesi olarak) (Boyd 2008a)

Çizelge 2.6. Farklı ph ve su sıcaklığı değerlerinde amonyak düzeyi (toplam amonyağın yüzdesi olarak) (Boyd 2008a) - Azotlu bileşikler Su ürünleri yetiştiricilik sistemlerinde oksijen gereksinimi karşılandığı takdirde üretimi sınırlayan ikinci faktör azotlu bileşiklerin birikimidir. Ana azotlu bileşikler; azot gazı

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Akreditasyon No: Adresi :Güvercinlik Mah. Okul Sok. No 221/C Bodrum 48400 MUĞLA / TÜRKİYE Tel : 0252 374 54 77 Faks : 0252 374 54 78 E-Posta

Detaylı

Akvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon

Akvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014 YILI ANALİZ LABORATUVARI FİYAT LİSTESİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014 YILI ANALİZ LABORATUVARI FİYAT LİSTESİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014 YILI ANALİZ LABORATUVARI FİYAT LİSTESİ A. NUMUNE ALMA/ÖRNEKLEME A.1.Emisyon Kapsamında Numune Alma/Örnekleme Uçucu Organik

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Yavuz Sultan Selim Cad. 118. Sokak No: 29 Dilovası 41455 KOCAELİ/TÜRKİYE Tel : 0 262 754 17 81 Faks : 0 262 754 19 84 E-Posta : EHSTurkey@sgs.com

Detaylı

Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi

Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi N, P, K ve Mg un 1:5 ekstraksiyon çözeltisindeki standard değerleri Çok az Az Yeterli Fazla Çok fazla Oldukça fazla N (meq/l)

Detaylı

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ Sıra No: SULAMA SUYU ANALİZLERİ: 2014 FİYATI 1 ph 14,00 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 3 Sodyum (Na)

Detaylı

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini Kod : Yayın : 26.09.2014 Revizyon /: 00/00 Sayfa : 1/15 SU ANALİZLERİ 1 Su (*) (**) (T) ph Tayini Elektrometrik 2 Su (*) (**) (T) İletkenlik Tayini Laboratuvar 3 Su (T) Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS)

Detaylı

TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ

TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ Tekrar dolaşımlı (resirkülasyonlu) su ürünleri yetiştiricilik sistemleri, günümüzde özellikle doğal su kaynaklarının tükenmeye başlamasıyla

Detaylı

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)

BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını

Detaylı

BORÇKA BARAJ GÖLÜ (ARTVİN ) SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI

BORÇKA BARAJ GÖLÜ (ARTVİN ) SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI 1 BORÇKA BARAJ GÖLÜ (ARTVİN ) SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI Hasan ERYILMAZ 1, Şükrü İsmail İPEK 2, * Beste YALÇIN ÇELİK 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Artvin,

Detaylı

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ *

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * Investigation About Seasonal Pollution Drainage Channels, Asagi Seyhan Samples Şevki İSKENDEROĞLU Çevre Mühendisliği Anabilim

Detaylı

Şekil 2.6. Toplam karbondioksit fraksiyonlarının ph ile ilişkisi (Wetzel 1983)

Şekil 2.6. Toplam karbondioksit fraksiyonlarının ph ile ilişkisi (Wetzel 1983) - ph Sularda hidrojen iyonu derişiminin ölçüsü olan ph; bir bileşikteki hidrojen iyonu konsantrasyonunun negatif logaritması olarak tanımlanır ve matematiksel olarak ph= - log [H + ] şeklinde ifade edilir.

Detaylı

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik

Detaylı

AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU

AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU Fiziksel ve Kimyasal Analizler - ph Değeri Elektrometrik AWWA 4500-H + B 21 st ed. 2005-103-105 o C de Toplam Katı Madde AWWA 2540-B 21 st ed. 2005 - İletkenlik AWWA

Detaylı

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER NDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER SIRA NO TARİFENİN NEV'İ KARAR NO KARAR TARİHİ SAYFA NO 1 ANADOLU YAKASI PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ 1 Ağaç Budama Bedeli 1.1 Ağaç Budama Ücreti 2 Ağaç Kesim

Detaylı

ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Su Kirliliği Tabii sular, çözünmüş ve askı halinde bulunan yabancı maddeleri ihtiva ederler. Çoğunlukla, suyu kullanılabilir hale getirmek için bu maddeler

Detaylı

SAMANDAĞ KARAMANLI GÖLETİ (HATAY) SU KALİTESİ

SAMANDAĞ KARAMANLI GÖLETİ (HATAY) SU KALİTESİ SAMANDAĞ KARAMANLI GÖLETİ (HATAY) SU KALİTESİ Yalçın TEPE* Ekrem MUTLU Alpaslan ATEŞ Nuri BAŞUSTA Mustafa Kemal Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, 31040, Antakya-Hatay E-Posta: ytepe@mku.edu.tr ÖZET

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/7 (1, 2, 3,4) SU, ATIK SU ph Elektrometrik Metot SM 4500 H+ B Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM 2550 B İletkenlik Elektrokimyasal Metot SM 2510 B Renk Spektrofotometrik

Detaylı

YÜZEYSEL SULARDA İZLENMESİ GEREKEN KALİTE ELEMENTLERİ

YÜZEYSEL SULARDA İZLENMESİ GEREKEN KALİTE ELEMENTLERİ EK-1 YÜZEYSEL SULARDA İZLENMESİ GEREKEN KALİTE ELEMENTLERİ Akarsular Göller Kıyı Suları Geçiş Suları GENEL KİMYASAL VE FİZİKO- KİMYASAL PARAMETRELER Sıcaklık Sıcaklık Sıcaklık Sıcaklık ph ph ph ph (mg/l

Detaylı

Ekosistem ve Özellikleri

Ekosistem ve Özellikleri Ekosistem ve Özellikleri Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ekosistem Belirli bir bölgede yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim halindeki canlılar (biyotik faktörler) ve cansız

Detaylı

Araştırma Makalesi / Research Article

Araştırma Makalesi / Research Article BEÜ Fen Bilimleri Dergisi BEU Journal of Science 3(1), 53-64, 2014 3(1), 53-64, 2014 Araştırma Makalesi / Research Article Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Çıkış Sularının Kehli Deresi Su Kalitesi Üzerine

Detaylı

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER NDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER SIRA NO TARİFENİN NEV'İ KARAR NO KARAR TARİHİ SAYFA NO 1 ANADOLU YAKASI PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ UYGULANACAK İ 1 Ağaç Budama Bedeli 1.1 Ağaç Budama Ücreti

Detaylı

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ve ATIKSU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ve ATIKSU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini Kod : Yayın : 26.09.2014 Revizyon /: 00/00 Sayfa : 1/9 SU ve ATIKSU ANALİZLERİ 1 Su, Atıksu (*) (**) (T) ph Elektrometrik 2 Su, Atıksu (*) (**) (T) İletkenlik Laboratuvar 3 Su, Atıksu (*) (**) (T) Toplam

Detaylı

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI

TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI TOPRAK OLUŞUMUNDA AŞINMA, AYRIŞMA VE BİRLEŞME OLAYLARI Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Oluşumunda Kimyasal Ayrıştırma Etmenleri Ana kayanın kimyasal bileşimini değiştirmek

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) T.C. TARIM ve ORMAN BAKANLIĞI Gübre Ve Kaynakları Merkez Araştırma Deney Laboratuvarı Adresi : İstanbul Yolu 5. km. No:32 Yenimahalle 06172 ANKARA/TÜRKİYE Tel :

Detaylı

İyi kalitedeki yem seçimi ve yönetimi, Yoğun yetiştiricilik yapılan karides havuzlarında mekanik havalandırma yapılması, Mümkün olabildiğince su

İyi kalitedeki yem seçimi ve yönetimi, Yoğun yetiştiricilik yapılan karides havuzlarında mekanik havalandırma yapılması, Mümkün olabildiğince su SU KALİTESİ YÖNETİMİ Su ürünleri yetiştiriciliğinde su kalitesi yönetimi; su kalite özelliklerinin yetiştiricilik açısından uygun sınır değerlerde tutulmasını ve temel su kalite değerlerinden olan sapmalarda

Detaylı

BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI

BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI Samuel BUNANI a, Eren YÖRÜKOĞLU a, Gökhan SERT b, Ümran YÜKSEL a, Mithat YÜKSEL c, Nalan

Detaylı

OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ

OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ OTEKOLOJİ TOPRAK FAKTÖRLERİ - Kayaların ayrışması + organik maddeler - Su ve hava içerir - Bitki ve hayvanlar barındırır - Mineral maddeler TOPRAKLARI OLUŞTURAN ANA MATERYAL TİPLERİ - Toprak tipi-ana materyalin

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü T.C. Belge No Kapsam : Y-01/170/2011 Düzenleme Tarihi : 06.07.2011 : Su, Atık Su, Deniz Suyu, Numune Alma, Emisyon, İmisyon, Gürültü Laboratuvar Adı : ARTEK Mühendislik Çevre Ölçüm ve Danışmanlık Hiz.

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Karamehmet Mah. 11. sk. No:21/B/4 MENTEŞE 48000 MUĞLA/TÜRKİYE Tel : 0252 818 02 00 Faks : 0 E-Posta : ekosistemege@gmail.com Website

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot adı Metot Numarası CO Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot adı Metot Numarası CO Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/13 CO Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 EMİSYON 1 O 2 Tayini Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 CO 2 Tayini Elektrokimyasal

Detaylı

8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ

8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ 8. BÖLÜM: MİNERAL TOPRAKLARDAKİ BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİ GELİŞMESİNİ KONTROL EDEN ETMENLER IŞIK TOPRAK (durak yeri) ISI HAVA SU BİTKİ BESİN MADDELERİ BİTKİLER İÇİN MUTLAK GEREKLİ ELEMENTLER MUTLAK GEREKLİ

Detaylı

ŞANLIURFA BALIKLIGÖL SUYUNUN FİZİKSEL PARAMETRELER YÖNÜYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

ŞANLIURFA BALIKLIGÖL SUYUNUN FİZİKSEL PARAMETRELER YÖNÜYLE DEĞERLENDİRİLMESİ Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 18, No 4, 81-88, 23 Vol 18, No 4, 81-88, 23 ŞANLIURFA BALIKLIGÖL SUYUNUN FİZİKSEL PARAMETRELER YÖNÜYLE DEĞERLENDİRİLMESİ Mehmet DİŞLİ,

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 11

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 11 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE 1 / 11 Titrimetrik Metot SM 4500 NH ₃ F SM 4500 NH ₃ C - Ön İşlem Distilasyon Metodu SM 4500 NH ₃ B Askıda Katı Madde (AKM) Gravimetrik Metot TS EN 872 Zehirlilik Deneyleri

Detaylı

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/11

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/11 ÇED İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/11 ph Elektrokimyasal Metot SM 4500 H+ B Bulanıklık Nefhelometrik Metot SM 2130 B İletkenlik Elektrometrik Metot SM 2510 B Sıcaklık Elektrometrik Metot SM. 2550 B Amonyak/Amonyak

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/6

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/6 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/6 SU, ATIK SU 1,2,3 ph Elektrometrik Metot SM 4500-H + B Bulanıklık Nefhelometrik Metot SM 2130 B İletkenlik Laboratuvar Metodu SM 2510-B Çözünmüş Oksijen/ Elektrometrik

Detaylı

TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ

TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Deney Laboratuvarı Adresi : Adnan Menderes Mah. Aydın Blv. No:43 09010 AYDIN / TÜRKİYE Tel : 0 256 211 24 04 Faks : 0 256 211 22 04 E-Posta : megagidalab@gmail.com

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Fatih Caddesi No:29 D:401-402 Çamdibi Bornova 35350 İZMİR/TÜRKİYE Tel : 0232 4620881 Faks : 0232 4620883 E-Posta : info@ekosferlab.com.tr

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Deney Laboratuvarı Adresi : Yokuşbaşı Mah. Emin Anter Bulvarı No:43/B BODRUM 48400 MUĞLA / TÜRKİYE Tel : 0252 313 20 06 Faks : 0252 313 20 07 E-Posta : info@akademi-lab.com

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Toros Mah. 78178 Sok.No:3/A Aygen Hanım Apt. Altı Çukurova ADANA / TÜRKİYE Tel : 0 322 457 88 67 Faks : 0 322 457 88 28 E-Posta : artek@artekcevre.com.tr

Detaylı

23 Temmuz 2016 CUMARTESİ

23 Temmuz 2016 CUMARTESİ 23 Temmuz 2016 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29779 YÖNETMELİK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığından: TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ

Detaylı

D U Y U R U ANKARA SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN

D U Y U R U ANKARA SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN D U Y U R U ANKARA SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN ASKİ Yönetim Kurulu nda kabul edilen 2017 yılı Su ve Kanal Hizmet Tarifeleri, Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsat Bedelleri, Kimyasal, Bakteriyolojik

Detaylı

TUNCELİ İLİ VE ÇEVRESİ TATLI SU KAYNAKLARINDA SUYUN FİZİKO-KİMYASAL PARAMETRELERİ VE NİTROJENLİ BİLEŞİKLERİN MEVSİMSEL DEĞERLERİ

TUNCELİ İLİ VE ÇEVRESİ TATLI SU KAYNAKLARINDA SUYUN FİZİKO-KİMYASAL PARAMETRELERİ VE NİTROJENLİ BİLEŞİKLERİN MEVSİMSEL DEĞERLERİ ISSN: 2148 0273 Cilt 3, Sayı 2, 2015 Vol. 3, Issue 2, 2015 TUNCELİ İLİ VE ÇEVRESİ TATLI SU KAYNAKLARINDA SUYUN FİZİKO-KİMYASAL PARAMETRELERİ VE NİTROJENLİ BİLEŞİKLERİN MEVSİMSEL DEĞERLERİ Veysiye Erkil

Detaylı

Hazır Kit(HACH)-DPD pp. Metot /Spektrofotometrik.

Hazır Kit(HACH)-DPD pp. Metot /Spektrofotometrik. 1-HAVUZ SUYU İ S.B. 15.12.2011 ve 28143 sayı ile yayımlanan " Yüzme Havuzlarının Tabi Olacağı Sağlık Esasları ve Şartları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik " Renk Tortu Bulanıklık

Detaylı

EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ

EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ Yrd. Doç. Dr. Şehnaz ŞENER Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Göl 482 km² yüzölçümü ile Türkiye nin 4. büyük gölü aynı zamanda 2.

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Konutkent Mah. Gümüş Cad. No:59 06810 ANKARA/TÜRKİYE Tel : 0312 240 00 25 Faks : 0312 240 00 27 E-Posta : info@febas.com.tr Website

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları

Detaylı

EK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ

EK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ EK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ Atıksu muhtevası, balığın yüzgeçlerine yapışarak solunum epitellerinin şişmesine ve parçalanmasına neden olur ve bu şekilde balıklara zarar verir.

Detaylı

BOZKIR İLÇESİNDEKİ İÇME VE KULLANMA SULARININ KİMYASAL YÖNDEN İNCELENMESİ

BOZKIR İLÇESİNDEKİ İÇME VE KULLANMA SULARININ KİMYASAL YÖNDEN İNCELENMESİ BOZKIR İLÇESİNDEKİ İÇME VE KULLANMA SULARININ KİMYASAL YÖNDEN İNCELENMESİ Tufan AKYÜZ * Emine ARSLAN ** Öz Sular kaynaklarından içme kullanma suyu olarak tüketiciye gelene kadar kalite ve güvenilirliğini

Detaylı

Çevre Biyolojisi

Çevre Biyolojisi Çevre Biyolojisi 115-02 Bölüm 03-02 Temel Ekolojik Kavramlar ve Süreçler Çağatay Tavşanoğlu 2017-2018 Güz Biyojeokimyasal döngüler ve madde geri kazanımı Ekosistem boyunca enerji akışı tek yönlü bir süreçtir

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası EK LİSTE-1/10 SU, ATIK SU 1 ph Elektrokimyasal Metot SM 4500 H + B Bulanıklık Nefelometrik Metot SM 2130 B Çözünmüş Oksijen / Oksijen Doygunluğu Membran Elektrot Limunisanse SM 4500-O G ASTM D 888 İletkenlik

Detaylı

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü

Detaylı

Üzerinde kontrollü kopya kaşesi bulunmayan basılı kopyalar kontrolsüz dokümandır.

Üzerinde kontrollü kopya kaşesi bulunmayan basılı kopyalar kontrolsüz dokümandır. . /. /2015 Sayın....Üniversitesi MKÜ MARGEM bünyesinde bulunan cihaz ve analiz yöntemleri için EK te belirtilmiştir. Saygılarımla. MARGEM Md. Sayfa: 1 / 9 TOPRAK ANALİZLERİ ph Analizi Toprak 30 50 g İletkenlik

Detaylı

Dicle Baraj Gölü Su Kalitesinin Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne Göre Değerlendirilmesi

Dicle Baraj Gölü Su Kalitesinin Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne Göre Değerlendirilmesi TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.turkjans.com Dicle Baraj Gölü Su Kalitesinin Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne Göre Değerlendirilmesi Memet

Detaylı

DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ

DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Su ürünleri yetiştiriciliği açısından önemli su kalite özellikleri ve bu özelliklere ilişkin sınır (standart) değerler uzun yıllar süren araştırma ve deneyimler

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Sanayi Cad. No: 50/D Bornova 35100 İZMİR/TÜRKİYE Tel : 02324350548 Faks : 02324611147 E-Posta : info@deppolab.com Website : www.deppolab.com

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/14) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/14) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/14) Deney Laboratuvarı Adresi : Yokuşbaşı Mah. Emin Anter Bulvarı No:43/B BODRUM 48400 MUĞLA/TÜRKİYE Tel : 0252 313 20 06 Faks : 0252 313 20 07 E-Posta : info@akademi-lab.com

Detaylı

Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Fiziko-Kimyasal Özellikleri ve Su Kalitesinin Değerlendirilmesi

Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Fiziko-Kimyasal Özellikleri ve Su Kalitesinin Değerlendirilmesi Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 2 (2) (2012) 93-106 Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Fiziko-Kimyasal Özellikleri ve Su Kalitesinin Değerlendirilmesi Durmuş Boztuğ 1, Turgay Dere* 2, Nilgün Tayhan,

Detaylı

KESTEL DERESİ (BURDUR) SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ VE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

KESTEL DERESİ (BURDUR) SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ VE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ KESTEL DERESİ (BURDUR) SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ VE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Cafer BULUT 1, Ufuk AKÇİMEN 1, Kazım UYSAL 2, Şakir ÇINAR 1,Ramazan KÜÇÜKKARA 1, Soner SAVAŞER

Detaylı

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012 Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012 Araştırma Makalesi/Research Article BaCl 2 -Ba(H 2 PO 2 ) 2 -H 2 O Üçlü

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ;

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; evresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/5 ATIK SU (1) ph Elektrokimyasal Metot SM 4500- H + İletkenlik Laboratuvar ve Saha Metodu SM 2510 B özünmüş Oksijen, Oksijen Doygunluğu Membran

Detaylı

Horohon Deresi (Hafik-Sivas) Su Kalitesi Özelliklerinin Aylık Değişimleri

Horohon Deresi (Hafik-Sivas) Su Kalitesi Özelliklerinin Aylık Değişimleri Horohon Deresi (Hafik-Sivas) Su Kalitesi Özelliklerinin Aylık Değişimleri Ekrem MUTLU 1 Telat YANIK 2 Tuğba DEMİR 3 1 Kastamonu Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Kastamonu, Türkiye 2 Atatürk Üniversitesi,

Detaylı

Boztepe Recai Kutan Baraj Gölü Su Kalitesinin Değerlendirilmesi

Boztepe Recai Kutan Baraj Gölü Su Kalitesinin Değerlendirilmesi TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ www.dergipark.gov.tr/turkjans TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES Boztepe Recai Kutan Baraj Gölü Su Kalitesinin Değerlendirilmesi 1 Kenan ALPASLAN,

Detaylı

Deney Adı. Bölüm 3: Numunelerinin Muhafaza, Taşıma ve Depolanması. Nehirlerden ve Akarsulardan Numune Alma. ph tayini Elektrometrik Metot

Deney Adı. Bölüm 3: Numunelerinin Muhafaza, Taşıma ve Depolanması. Nehirlerden ve Akarsulardan Numune Alma. ph tayini Elektrometrik Metot Su Kalitesi Numune Alma- Bölüm 3: Numunelerinin Muhafaza, Taşıma ve Depolanması Nehirlerden ve Akarsulardan Numune Alma TS ISO 5667-3 TS ISO 5667-6 Yeraltı Sularından Numune Alma TS ISO 5667-11 Göl ve

Detaylı

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI Sayfa No :1 / 7 1.0-KLİNİK DIŞI MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER Diyaliz Suyu 2 gün LAL (Limulus Amebocyte Lysate) - Endotoksin Pyrosate Toplam Koloni Sayısı (37 C-48s) TS EN ISO 6222 Doğal Kaynak ve İçme Suyu

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı SU (T.C. Sağlık Bakanlığı İnsani Tüketim Amaçlı İçme ve Kullanma Suları Yönetmeliği Kapsamı Hariç)-ATIKSU-ELUAT Adresi :ASO 1. OSB. Ticaret Merkezi

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

Plankton ve sucul bitki yönetimi

Plankton ve sucul bitki yönetimi Plankton ve sucul bitki yönetimi Su ürünleri yetiştiriciliği yapılan havuzların gübrelenmesinin amacı, fitoplankton verimliliğini ve dolayısıyla su ürünleri üretim miktarını artırmaktır. Fitoplankton verimliliği

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü SAYI: B100TSH0100004 Konu: Kaplıca Suyu Analizleri ANKARA 17.06.2004/10102. VALİLİĞİNE ( İl Sağlık Müdürlüğü) Çevre ve toplum sağlığının korunması

Detaylı

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji

Detaylı

AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SU

AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SU AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SU KALİTESİNE ETKİSİ Gelişmiş ülkelerde bir taraftan su ürünleri yetiştiriciliğinin sağladığı sosyo-ekonomik yararlar dikkate alınırken bir taraftan da çevrenin korunması

Detaylı

MADDE DÖNGÜLERİ SU, KARBON VE AZOT DÖNGÜSÜ SELİN HOCA

MADDE DÖNGÜLERİ SU, KARBON VE AZOT DÖNGÜSÜ SELİN HOCA MADDE DÖNGÜLERİ SU, KARBON VE AZOT DÖNGÜSÜ SELİN HOCA Ekosistemde kimyasal elementler sınırlı sayıda bulunur. Bu nedenle bu kimyasal elementeler organik ve inorganik formlarda devir halindedir. Bu devre,

Detaylı

KAYSERİDEKİ İÇME SULARINDA NİTRAT VE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

KAYSERİDEKİ İÇME SULARINDA NİTRAT VE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ KAYSERİDEKİ İÇME SULARINDA NİTRAT VE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ NİTRİT 1 Serap ŞAHİN KOLSUZ 2 Canan GÖNÜLALAN Danışman: Yrd. Doç.Dr.Fatih DUMAN Yrd. Doç.Dr. İskender PARMAKSIZ ÖZET: Bu çalışma Kayseri deki

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Ek-9A T.C. ÇED İzin ve Denetim lüğü Kapsam : Su, Atık Su, Atık, Gürültü, Numune Alma Düzenleme Tarihi : 12.05.2015 Laboratuvar Adı : Gümüşsu A.Ş. Çevre Laboratuvarı Adres : Zafer Mah. Değirmen Cad. No:41

Detaylı

Hastanelerde Su Kullanımı. M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org

Hastanelerde Su Kullanımı. M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org Hastanelerde Su Kullanımı M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org Bir Çin atasözü der ki; Suyu içmeden önce, kaynağını öğren Hastanelerde infeksiyon kaynaklarını

Detaylı

Ankara da İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Ülkü Yetiş ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü ODTÜ

Ankara da İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Ülkü Yetiş ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü ODTÜ Ankara da İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Ülkü Yetiş Çevre Mühendisliği Bölümü KAPSAM Ham Su Kalitesi? Nasıl arıtılıyor? Nasıl bir su içiyoruz? Sorunlar Çevre Mühendisliği Bölümü 2 KAPSAM Ham Su Kalitesi?

Detaylı

Ötrifikasyon. Ötrifikasyonun Nedenleri

Ötrifikasyon. Ötrifikasyonun Nedenleri Ötrifikasyon Ötrifikasyon, göllerin olgunlaşma aşamalarında meydana gelen dogal bir olay. Genç göller düşük oranlarda besin içermekte dolayısıyla biyolojik aktivite az..oligotrofik göller Yaşlı göller,

Detaylı

ÇANAKKALE BOĞAZINDA ÇEŞİTLİ BÖLGELERDEN ALINAN DENİZ SULARININ İLETKENLİKLERİNİN ÖLÇÜLMESİ VE SICAKLIKLA DEĞİŞİMLERİNİN İNCELENMESİ

ÇANAKKALE BOĞAZINDA ÇEŞİTLİ BÖLGELERDEN ALINAN DENİZ SULARININ İLETKENLİKLERİNİN ÖLÇÜLMESİ VE SICAKLIKLA DEĞİŞİMLERİNİN İNCELENMESİ ÇANAKKALE BOĞAZINDA ÇEŞİTLİ BÖLGELERDEN ALINAN DENİZ SULARININ İLETKENLİKLERİNİN ÖLÇÜLMESİ VE SICAKLIKLA DEĞİŞİMLERİNİN İNCELENMESİ Zeynep ŞAHAN Denizyıldızı İlköğretim Okulu /KOCAELİ zeynepsahan@hotmail.com

Detaylı

Karagöl (Hafik-Sivas) ün Su Kalitesinin İncelenmesi

Karagöl (Hafik-Sivas) ün Su Kalitesinin İncelenmesi Karagöl (Hafik-Sivas) ün Su Kalitesinin İncelenmesi Ekrem MUTLU 1 Telat YANIK 2 Tuğba DEMİR 3 1 İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Hafik, Sivas 2 Atatürk Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Erzurum

Detaylı

Şartlarında Bakteriyel İnaktivasyon Sürecinin İndikatör

Şartlarında Bakteriyel İnaktivasyon Sürecinin İndikatör İçme-Kullanma Suları için Farklı Dezenfeksiyon Şartlarında Bakteriyel İnaktivasyon Sürecinin İndikatör Organizmalar için İncelenmesi İ.Ethem KARADİREK, Selami KARA, Özge ÖZEN, Oğuzhan GÜLAYDIN, Ayşe MUHAMMETOĞLU

Detaylı

LABORATUVAR ANALİZ VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ

LABORATUVAR ANALİZ VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ Belgesi KULLANMA SUYU VE YÜZEYSEL SU 2019 As, Sb, Se, Hg TL43.PS08 İşletme İçi Metot Hg EPA Method 245.2 Cd, Cr, Cu, Mo, Ni, Pb, Zn, Al, Fe, Sr, Mn, Sn, Bi, Co, Si, Ag, Ti, W, V, Zr, B TS EN 11885 Ba,

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/8 ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 SU, ATIK SU 1,2 İletkenlik Elektrot Metodu TS 9748 EN 27888 Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ DERS NOTLARI GÖLLERĠN KĠRLĠLĠĞĠ. Dr. Orhan CERİT

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ DERS NOTLARI GÖLLERĠN KĠRLĠLĠĞĠ. Dr. Orhan CERİT ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ DERS NOTLARI GÖLLERĠN KĠRLĠLĠĞĠ Dr. Orhan CERİT Vers. 22.10.2008 Dünyanın yaklaģık 2/3 ü su ile kaplıdır. 1,4 milyar kilometreküp civarında hacim kaplayan bu suyun sadece yüzde

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl ün Su Kalitesi Parametrelerinin Araştırılması *

Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl ün Su Kalitesi Parametrelerinin Araştırılması * TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ 2006, 12 (2) 137-143 ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl ün Su Kalitesi Parametrelerinin Araştırılması * Aslı KAYMAKÇI BAŞARAN 1 Özdemir EGEMEN

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 7 MADDE DÖNGÜLERİ (Su, Karbon ve Azot Döngüsü)

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 7 MADDE DÖNGÜLERİ (Su, Karbon ve Azot Döngüsü) ADIM ADIM YGS LYS 100. Adım EKOLOJİ 7 MADDE DÖNGÜLERİ (Su, Karbon ve Azot Döngüsü) MADDE DÖNGÜLERİ Ekosistemde kimyasal elementler sınırlı sayıda bulunur. Bu nedenle bu kimyasal elementeler organik ve

Detaylı