BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü SİVİL TOPLUM İÇİN REHBER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü SİVİL TOPLUM İÇİN REHBER"

Transkript

1 BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü SİVİL TOPLUM İÇİN REHBER Uluslararası Sağlık ve İnsan Hakları Örgütleri Federasyonu IFHHRO Toplum Sağlığı Araştırma ve Geliştirme Merkezi

2 Teşekkürler Bu rehberin taslağını gözden geçirmek için zaman ayıranların ve değerli yorumlarını ve katkılarını iletenlerin tümüne teşekkürler. Kampala da yapılan 2008 IFHHRO bölgesel eğitimine katılanlara bu Rehber in erken bir versiyonu hakkında verdikleri yararlı geribildirim için özel teşekkürler. Bu rehber ICCO (Kiliselerarası Kalkınma İşbirliği Örgütü) nun parasal desteği ile hazırlanmıştır. Uluslararası Sağlık ve İnsan Hakları Örgütleri Federasyonu, 2009 Bu rehberin içeriği kaynak gösterilmesi kaydıyla çoğaltılabilir. Metin: Alicia Dibbets Grafik Tasarımı: Piraña grafisch ontwerp, Utrecht Baskı: Drukkerij Libertas, Bunnik Kapak Fotoğrafları: Soldan saat yönünde, 2007 Allan Gichigi/IRIN, 2007 Kamila Hyat/IRIN, 2003 Amelie Sow/CCP, Photoshare in izniyle, 2007 Bonnie Gillespie, Photoshare in izniyle ISBN Bu kitapçık, Toplum Sağlığı Araştırma ve Geliştirme Merkezi nin sağlık hakkı konusundaki çalışmalarının bir parçası olarak Türkçe ye çevrilmiş ve size ulaştırılmıştır. Konya,

3 ÖNSÖZ Mümkün olan en yüksek sağlık standardı hakkının kesin gerçekleştirilmesi tüm grupların birlikte çabalamasını gerektirir. Asli hizmet sağlayıcılar olarak, sağlık çalışanları sağlık hakkının kazanılmasında vazgeçilemez bir rol oynarlar. Sağlık çalışanları bir çok toplulukta sağlık durumu hakkında birinci elden bilgiye sahiptirler ve onların işbirliği ve perspektifleri olmaksızın bizim sağlık hakkı konusunda mesafe almamız mümkün değildir. BM Sağlık Hakkı Özel Raportör ü olarak görevim sırasında, bölge konsültasyonları yapacağım. Bu konsültasyonlarda, önümüzdeki üç yıldaki ajandamı belirlemek için topluluklarla, sağlık çalışanlarıyla ve sivil toplum örgütleriyle çalışmalar yapmaya çabalayacağım. Bu rehber, Özel Raportör ün çalışmaları ve sağlık çalışanlarının önemli rolü hakkında yararlı bilgiler sağlayacak ve sağlık hakkı gerçekleştirilecekse tüm grupların birlikte çalışmasına olan ihtiyacı vurgulayacaktır. Bunu akılda tutarak, bu rehberin sağlık hakkını korumak ve geliştirmek için tüm çabalarımızda yararlı olacağına içtenlikle inanıyorum. Görevim süresince sizlerle birlikte çalışmayı umuyorum. Dostlukla, Anand Grover BM Mümkün Olan En Yüksek Sağlık Standardına Ulaşma Hakkı Özel Raportörü 3

4 İçindekiler Özel Raportör Hakkında BM Özel Raportörü nedir? 6 BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü kimdir? 7 BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü nün çalışmaları nelerdir? 7 BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü olmasının anlamı nedir? 8 Özel Raportör le nasıl temas kurulur? 9 Özel Raportör ün Çalışmaları Yıllık Raporlar Katılım Olanakları Rapor oluşturma Sivil toplumla konsültasyonlar 11 Bilgi sağlama Dile getirilmesi için konu önerme Raporun yayınlanması Farkındalık uyandırma 12 Ülke Ziyaretleri Sağlık çalışanları ve sağlık hakkı 13 Sağlık hakkının izlenmesi 17 Eylem için kontrol listesi 20 Ülke seçimi Belli bir ülke için lobicilik yapma 21 Ziyaret başlatma Ziyarete hazırlık 24 Ülke ziyareti Ziyaret sırasında katılım 25 Raporun yayınlanması Ziyaretten sonra takip 25 Bireysel Şikayetler Eylem için kontrol listesi 28 Şikayetlerin alınması Şikayet gönderme 30 İlgili hükümetle yazışma Hükümetin yazışmaların gereğini yapıp yapmadığını izleme 30 4

5 KONU VE AMAÇ BM Mümkün Olan En Yüksek Bedensel ve Ruhsal Sağlık Standardına Ulaşma Hakkı (kısaca: sağlık hakkı ) Özel Raportörü ilk kez 2002 de atandı. O zamandan beri Özel Raportör ün faaliyetlerinin ve sonuçta sağlık hakkı hakkında ortaya koyduğu çalışmaların sağlık ve insan hakları hareketi içinde daha fazla faaliyet için değerli bir katalizör olduğu kanıtlanmıştır. Yine de, Özel Raportör ün çalışmalarının farkında olmama ve yanlış anlamalar sürmektedir. Uluslararası Sağlık ve İnsan Hakları Örgütleri Federasyonu (IFHHRO) tarafından geliştirilen bu rehber, bu bilgi açığını kapatmayı amaçlamaktadır. Bu rehber BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü nün çalışmaları hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isteyen sivil toplum aktörlerine yöneliktir. Özel Raportör hakkında genel bilgi sağlamakta, çalışmalarına katkıda bulunma ve izleme olanakları sunmakta ve daha ayrıntılı bilgi kaynaklarını işaret etmektedir. Rehber de sağlık çalışanlarının oynayabileceği çok değerli role özel vurgu yapılmıştır. O halde bu rehberin üç amacı olduğundan söz edilebilir: Özel Raportör ün çalışmaları hakkındaki farkındalığı arttırmak; Sivil toplum örgütlerinin Özel Raportör ün çalışmalarına daha fazla katılımına yardım etmek; Sivil toplum örgütlerini sağlık çalışanlarını bu faaliyetlere dahil etmeleri için uyarmak. 5

6 Özel Raportör hakkında genel bilgiler BM Özel Raportörü nedir? BM Özel Raportörü Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi 1 nce insan hakları sorunları hakkında araştırma yapmak, gözlemde bulunmak, öneriler geliştirmek ve rapor hazırlamak için atanan bir kişidir. Tematik Özel Raportörler insan kaçakçılığı, gıda hakkı ya da ifade özgürlüğü gibi özel bir insan hakları sorununu dile getirmek için atanırlar. Ülke Özel Raportörleri belli bir ülkedeki insan hakları durumu ile ilgilenmek üzere yetkilendirilirler. Özel Raportörler bağımsız uzmanlardır, yani herhangi bir hükümeti temsil etmeden, kişisel kapasiteleri dahilinde çalışırlar. Bu, onların işlevlerini yansız olarak yerine getirmelerini garanti eder. Ayrıca BM personeli olmadıkları ve çalışmaları için ücret almadıkları anlamına da gelir. Çalışmaları ücret karşılığı olmadığı için çoğu Özel Raportör bu görevlerinin yanı sıra başka işler yaparlar. Özel Raportörlerin çalışmaları Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri nin Ofisi (OHCHR) ndeki bir insan hakları görevlisince desteklenir ve hızlandırılır. Bu bağlamda, Özel Raportör ün çalışmalarının hem kapsam hem de kapasite açısından sınırlılıkları olduğunu belirtmek önemlidir. Özel Raportör olarak faaliyet gösterecek bireyler deneyim, uzmanlık, yansızlık, bağımsızlık, nesnellik ve dürüstlük gibi özellikleri temelinde seçilirler. Hükümetler, uluslararası örgütler, hükümet dışı örgütler, diğer insan hakları grupları ya da kişiler aday gösterebilirler. Tematik Özel Raportör ler 3 yıl süreyle görev yaparlar, bu süre bir 3 yıl daha uzatılabilir. Bir Özel Raportör en fazla iki dönem atanabilir. İnsan Hakları Konseyi yeni bir Özel Raportör atamaya ya da mevcut olanın görev süresini uzatmaya karar verdiğinde bu karar bir tezkere ile açıklanır. İnsan Hakları Konseyi nin bu tezkeresi Özel Raportör ü yetkilendirir ve bu yetkinin nasıl kullanılacağını belirtir de, İnsan Hakları Komisyonu sağlık hakkı üzerinde yoğunlaşacak bir Özel Raportör atamaya karar verdi. 6

7 BM Sağlık Hakkı Özel Raportörü kimdir? Halihazırdaki Özel Raportör, Anand Grover (Hindistan), Haziran 2008 de atandı ve Ağustos 2008 de çalışmaya başladı. Kendisi Bombay Yüksek Mahkemesi nde ve Hindistan Yargıtayı nda avukatlık yapmakta, ayrıca Lawyers Collective HIV/AIDS adlı kuruluşu yönetmektedir. Önceki Özel Raportör, Paul Hunt (Yeni Zelanda), Ağustos 2002 den Haziran 2008 e kadar görev yaptı. Yeni Zelanda Waikato Üniversitesi nde hukuk profesörü olup İngiltere deki Essex Üniversitesi İnsan Hakları Merkezi üyesidir. Sağlık Hakkı Özel Raportörü nün çalışmaları nelerdir? Özel Raportör den sağlık hakkına dair bilgi toplaması, ilgili aktörlerle olası işbirliğini tartışması, dünya çapında sağlık hakkının durumu hakkında rapor hazırlaması ve sağlık hakkını geliştirecek ve koruyacak önlemler konusunda önerilerde bulunması istenir. Özel Raportör görevini yerine getirmek için İnsan Hakları Konseyi ve BM Genel Kurulu na yıllık rapor sunar, resmi ülke ve diğer misyonları gerçekleştirir ve sağlık hakkı ihlalleri iddialarıyla ilgili bireysel şikayetleri alır. Bu üç ana çalışma alanına ek olarak Özel Raportör ortak ilgi alanındaki konularda diğer BM insan hakları organlarıyla ilişkide bulunmak ve hükümetler, uluslararası örgütler ve sivil toplumca düzenlenen amaca uygun toplantılara katılmak gibi ek faaliyetlerde de bulunur. Özel Raportör ün resmi göreviyle ilgili ayrıntılar İnsan Hakları Konseyi (ya da İnsan Hakları Komisyonu) nin ilgili tezkerelerinde bulunabilir. 2 Tezkerelere Özel Raportör den özel konuları ya da temaları dile getirmesini de isteyebilir. Örneğin, İnsan Hakları Konseyi önceki Özel Raportör den sağlık sistemlerinin sağlık hakkıyla ilgili özelliklerini incelemesini istedi. Görevinin sınırları içinde her Özel Raportöre genellikle ön raporlarında çerçevesini çizdikleri kendi yaklaşım biçimini seçme izni verilmiştir. 3 7

8 BM Sağlık Hakkı Özel Raportör ü olmasının anlamı nedir? Sağlık hakkı çok sayıda hukuki açıdan bağlayıcı olan insan hakları antlaşmalarında yer alır. 4 Sağlığa hak-temelli yaklaşım hükümetlerin hem sağlık hizmetlerinin sunumunda hem de sağlığın belirleyicileri konusunda yükümlülükleri olduğu anlamına gelir. Bu, sağlık hakkını çok kapsayıcı bir hak haline getirir, aynı zamanda sağlık hakkının çok sayıda yükümlülüğü beraberinde getirdiği ve bu hakkın yürürlüğe konmasının çok çeşitli konuları kapsayabileceği anlamına da gelir. Özel Raportör sağlık hakkının içeriğinin aydınlatılmasında ve bu hakkı yürürlüğe koymak için hükümetlerin yükümlülüklerinin kapsamının ve doğasının açıklanmasında önemli rol oynayabilir. Birleşmiş Milletler ce atanan bağımsız bir uzman olarak Özel Raportör pozisyonunu farkındalık uyandırmak ve özel sağlık hakkı konularına uluslararası dikkat çekmek ve için kullanabilir. İnsan hakları alanındaki değerli sonuçları bir faktöre bağlamak zor olmakla birlikte, Özel Raportör ün bulguları ve önerileri değişime önemli katkılar sağlayabilir. Sağlık hakkıyla ilgili daha fazla bilgi için: Fact sheet: Our right to the highest attainable standard of health, Human rights centre, University of Essex, IFHHRO, 2007 Erişim adresi: The right to health: a toolkit for health profession, BMA, Commonwealth Medical Trust, IFHHRO, Erişim adresi: 8

9 Özel Raportör le nasıl temas kurulur? Özel Raportör le İnsan Hakları Yüksek Komiseri Ofisi (OHCHR) yoluyla temas kurulabilir. OHCHR de Sağlık Hakkı Özel Raportörüne özel bir e-posta adresi bulunmaktadır. Bu e- posta adresi Özel Raportöre mesaj göndermek, bilgi almak ya da vermek, göreviyle ilgili istekte bulunmak için kullanılabilir. Önemli bir nokta bireysel şikayetleri göndermek için kullanılacak farklı bir e-posta adresi olmasıdır (ayrıca bkz. sf. 30). Bu e-posta adresinin yanısıra posta adresi ve faks numarası tüm Özel Raportörler için aynıdır, bu nedenle mesajın konu kısmında ya da zarfların üzerinde Sağlık Hakkı Özel Raportörü ne gönderildiği özellikle belirtilmelidir. Bu iletişim ayrıntılarını kullanırken mektubun amacının Özel Raportörün değişik çalışma alanlarından hangisiyle ilişkili olduğunun belirtilmesi yararlıdır. İletişim ayrıntıları Genel e-posta: Bireysel şikayetler için e-posta adresi: Faks: Posta: Special Rapporteur on the Right to Health Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights Palais des Nations 8 14, avenue de la Paix CH 1211 Geneva 10 Switzerland Halihazırdaki Özel Raportör le aşağıdaki adresten doğrudan iletişim kurulabilir: specialrapporteurhealth@lawyerscollective.org 9

10 Bu rehberin izleyen bölümlerinde Özel Raportör ün 3 ana çalışma alanı daha ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Her bölüm bir çalışma alanına odaklanacak, örnekler ve sağlık çalışanları dahil sivil toplum aktörlerinin katılımına dair düşünceler sunulacaktır. Yıllık Raporlar sf Ülke Misyonları sf Bireysel Şikayetler sf

11 Yıllık Raporlar Özel Raportör her yıl İnsan Hakları Konseyi ne ve BM Genel Kurulu na birer rapor sunar. Her rapor Özel Raportör ün yıl boyunca görevi gereği yaptığı faaliyetleri kapsar. Ek olarak, raporlar sağlık hakkıyla ilgili bir ya da birden çok özel temaya odaklanabilir. Bu nedenle bu raporlara Tematik Raporlar da denir. Önceki raporlar ihmal edilmiş hastalıklar, anne ölümleri ve ruhsal hastalıklar gibi sağlık konularını sağlık hakkı perspektifinden dile getirmiştir. Raporlarda değinilen diğer sağlık hakkı başlıklarına örnekler: sağlık sistemleri, sağlık belirteçleri, cinsel ve üreme sağlığı hakları. İnsan Hakları Konseyi Özel Raportör den belli temaları dile getirmesini isteyebilirse de konuların seçimi büyük ölçüde Özel Raportör ün takdirindedir. Raporlar sıklıkla bir dizi öneri içerir. Bunlar raporda odaklanılan konuyla ilgili genel öneriler olabileceği gibi özellikle hükümetlere ya da diğer aktörlere yönelik öneriler de olabilir. Yıllık raporları okuyabilirsiniz: www2.ohchr.org/english/issues/health/rights/annual Yıllık raporun oluşmasına katkıda bulunmak mümkün müdür? Özel Raportör den raporlarını hazırlarken mevcut olan tüm bilgi kaynaklarını kullanmaları istenir. Bu, bilginin mevcut (akademik) araştırmalar, hükümetler, hükümetler arası örgütler, hükümet dışı örgütler ve bireyler dahil olmak üzere çok çeşitli aktörlerden ve kaynaklarda elde edildiği anlamına gelmektedir. Raporun hazırlanması sıklıkla ilgili aktörlerle yapılan yoğun konsültasyonların sonucunda gerçekleşir. Sağlık Hakkı Özel Raportörü için sağlık çalışanlarının mesleki anlayış ve uzmanlıkları da temel bir bilgi işlevi görebilir. Bu nedenle sağlık çalışanları sıklıkla yıllık raporlarını hazırlamadan önceki konsültasyonlara dahil edilirler. 11

12 Yıllık rapordaki konuların nasıl araştırılacağı ve nasıl sunulacağı Özel Raportör ün tercihine bırakılmıştır. Bu nedenle özel sivil toplum aktörlerinin bu sürece doğrudan katkısı Özel Raportörün yaklaşımına bağlıdır. Özel Raportör sivil toplum örgütlerinden ya da bireysel sağlık çalışanlarından bilgi isteyebilir ve onları konsültasyon toplantılarına katılmaya çağırabilir. Sivil toplum aktörleri de Özel Raportöre hazırlayacağı raporlar için bilgi, analiz ya da fikir sağlayabilirler. Sivil toplumun Özel Raportör den belirli konuları dile getirmesini istemesi meşrudur ve etkili olabilir. Amaçlananın ne olduğu açıkça belirtilerek istekler ve bilgi sayfa 8 deki iletişim ayrıntıları yoluyla gönderilebilir. Raporlardaki bilgi sivil toplum tarafından nasıl kullanılabilir? Özel Raportör ün raporları sağlık hakkı konusunda güvenilir bilgi kaynağı işlevi görür. Bu bilgi sağlık hakkının ilerletilmesinde ve temel bir insan hakkı olarak profilinin yükseltilmesinde rol oynamayı arzulayan sivil toplum aktörlerince kullanılabilir. Raporlardaki bilgiye dayanarak değişik aktörlerin gerçekleştirebilecekleri faaliyetler çalışma ortamlarına, mesleki etkilerine ve kullanabilecekleri kaynaklara bağlıdır. Özel Raportörün raporu savunuculuk ya da lobicilik aracı, eğitim malzemesi olarak kullanılabilir ya da yeni uğraşlar ilham edebilir veya sağlık hakkının gerçekleştirilmesi için mevcut çabaların güçlendirebilir. Farkındalık uyandırmak Bir başlangıç noktası olarak yapılabilecek genel bir faaliyet türü raporlar ve içerikleri hakkında sağlık çalışanları da dahil sivil toplum aktörleri arasında farkındalık uyandırmaktır. Bu, örneğin, raporları (kısmen bazı mesleki dergilerde yayınlayarak, toplantılarda bilgi paylaşarak ya da yeni raporun yayınlandığını ilgili web sitelerinde ve gazetelerde ilan ederek yapılabilir. 12

13 Bu olasılıklar, bu bölümün kalan kısmında yer alan fikirlerle birlikte, ne buyurucudur ne de eksiksizidir, sadece sivil toplum aktörlerinin dikkatini Özel Raportör ün raporlarına çekmeyi ve onları bu raporları kullanarak daha fazla faaliyet göstermelerini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. İzleyen bölümde raporlardaki özel bilgilerin sivil toplumca kullanılmasına ilişkin iki yol üzerinde durulacaktır. İlk örnek sağlık çalışanlarının sağlık hakkının gerçekleştirilmesinde katkıda bulunmalarında oynayabilecekleri role odaklanmaktadır. İkinci örnek raporların sağlık hakkının gözlemlenmesinde nasıl yardımcı olabileceği üzerinedir. Yıllık raporlarda bulunan bilgi tiplerini ortaya koymak için Özel Raportör ün önceki raporlarından çok sayıda alıntı yapılmıştır. Sağlık çalışanları ve sağlık hakkı Raporlarda sağlık çalışanlarının sağlık hakkıyla ilgili rollerine ve sorumluluklarına hayli dikkat çekilmektedir. 5 Raporlar sağlık çalışanlarının sağlık hakkının gerçekleştirilmesi için nasıl vazgeçilmez olduğunu açıklar. Raporlar aynı zamanda insan haklarının sağlık çalışanlarınca mesleki hedeflerini gerçekleştirmek için kullanılabileceğine de vurgu yapar. Böyle bir bilgi sivil toplum örgütlerince sağlık çalışanlarını hem onların çalışmalarının sağlık hakkının ilerletilmesini nasıl etkilediği hem de sağlık hakkının onların çalışmalarını nasıl destekleyeceği konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Sağlık çalışanları için insan hakları eğitiminin gerekliliği Özel Raportör ün raporlarında vurgulanmıştır. İnsan hakları eğitimi sağlık çalışanlarının hastalarının hakları yanısıra kendi insan haklarını da savunmalarını mümkün kılmakta önemli rol oynar. Sivil toplum örgütleri sağlık çalışanlarıyla birlikte insan hakları eğitiminin tıp ve hemşirelik müfredatına eklenmesi için lobicilik yapmakta rol oynayabilir. 13

14 Raporlardaki konuya-özel bilgiler sivil toplum örgütlerince sağlık çalışanlarını insan hakları kavramlarıyla tanıştırmak için de kullanılabilir. Raporlar ihmal edilmiş hasatlıklar, anne ölümleri ve ruhsal hastalıklar gibi özel sağlık konularını sağlık hakkı perspektifinden dile getirirler. Gündelik çalışmalarında bu sorunlarla karşılaşan sağlık çalışanları için raporlar alternatif bir yaklaşım ve bu konuları dile getirmek için yeni olanaklar sunabilir. Özel Raportör ün raporundan örnek bölüm: 6 Açıktır ki, mümkün olan en yüksek sağlık standardı hakkının gerçekleştirilmesi sağlık çalışanlarının halk sağlığını ve tıbbi bakım sunmalarına bağlıdır. Sağlık hakkı sağlık çalışanları olmadan gerçekleştirilemez. Çeşitli sağlık mesleklerinin klasik, geleneksel hedefleri yeni, dinamik insan hakları disiplininden eşit ölçüde yararlanabilir. İnsan hakları var olan, iyi sağlık programlarını güçlendirmeye ve bazen yeni, adil sağlık politikalarının belirlenmesine yardımcı olabilir. Sağlık politikaları ve programlarının yoksulluk içinde yaşayanlar için adil, etkili, kanıta dayalı, sağlıklı, katılımcı, kapsamlı ve anlamlı olduğunu garantilemeye yardım edebilirler. İnsan haklarının destekleyici rolü tıbbi bakım sağlanmasından halk sağlığına kadar uzanır. Ayrıca, uygun biçimde yapılırsa, aciliyeti olan bir sağlık sorununu bir insan hakları sorunu olarak ifade etmek onun meşruiyetini ve önemini arttırabilir. Diğer bir deyişle, sağlık çalışanları insan haklarını mesleki hedeflerini gerçekleştirmeden yardımcı olarak kullanabilirler. 14

15 Özel Raportör ün raporuna göre sağlık çalışanları için insan hakları eğitiminin minimum içeriği: 7 1. Hastaların insan hakları Sağlık hakkı Örselenebilir grupların sağlıkla ilişkili insan hakları 2. Sağlık çalışanlarının kendi mesleki pratikleriyle ilişkili insan hakları 3. Klinik pratikte insan hakları yaklaşımı: Tüm hastaların doğuştan var olan onurlarına saygıyı korumanın İhlale kalkışma konusunda kurumsal ve toplumsal baskıya direnmenin İhlallerin belirlenmesinin İhlallerle ilişkili hesap verilebilirliği geliştirmenin Hastaların ve meslektaşların insan haklarını savunmak için güçlendirilmesinin İntikam riskinin en aza indirilmesinin nasıl sağlanacağı İnsan hakları ihlallerinin olması daha muhtemel durumlarda ya da suistimal kanıtlarıyla karşılaşabilecekleri durumlarda görev yapan sağlık çalışanları için daha özel eğitimler gerekir. 15

16 Özel Raportör ün anne ölümleriyle ilgili sağlık hakkı normları ve yükümlülükleri konusundaki görüşleri: 8 Sağlık hakkı kadına üreme sağlığı hizmetleri, malzemeleri ve tesisleri konusunda şu hakları verir: (a) Yeterli sayıda olmalı. Diğerleri arasında, bu Devletlere yeterli sayıda sağlık çalışanı sağlama yükümlüğünü vermektedir. Sağlık çalışanlarının sayısının arttırılması, ücretlerinin ve şartlarının iyileştirilmesi dahil olmak üzere insan kaynakları stratejilerinin iyileştirilmesi, çok sayıda ülkede anne ölümlerini azaltmak için yaşamsal bir önkoşuldur; (b) Fiziksel ve ekonomik olarak erişilebilir olmalı. Sağlık hizmetlerine fiziksel erişim ve ücretler sıklıkla kadınların tıbbi bakım arayıp aramam kararını etkiler. Bir çok ülkede, anne ölümlerinin azaltılması ilgili hizmetleri yeterince hizmet götürülmeyen bölgelere yayarak daha ulaşılabilir ve ayrıca sıklıkla ilgili girişimlerin bedeli ödenebilir kılmaya bağlıdır; (c) Ayrımcılığa maruz kalmadan erişilebilir olmalı. Toplumsal cinsiyete, azınlıklarla yerli toplulukların haklarına ve kültürlerine duyarlı olmalıdır. Anne ölümlerini önlemek ve ana sağlığına erişimi attırmak sadece teknik girişimleri çoğaltmak ya da girişimleri ücretleri ödenebilir kılmaktan ibaret değildir. Kadınların ana sağlığı ya da diğer üreme sağlığı hizmetleri için başvuru kararını etkileyen sosyal, kültürel, politik ve hukuksal faktörlerin dile getirilmesi de yaşamsal önem sahiptir. Bu, kadınları ve ergenleri kaliteli hizmet aramaktan alıkoyan ayrımcı yasaları, politikaları, uygulamaları ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerin dile getirilmesini gerektirebilir; (d) İyi kalitede olmalı. Hizmetlerin kalitesi sıklıkla girişimlerin sonuçlarını, ayrıca kadınların tedavi için başvuru yapıp yapmama kararını etkiler. 16

17 Sağlık hakkının izlenmesi Sivil toplum için sağlık hakkının izlenmesi hükümetin yaptıkları ya da yapmadıklarıyla sağlık hakkı konusundaki yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğine, getiriyorsa ne ölçüde yerine getirdiğini izlemek demektir. 9 Sağlık çalışanlarını bu süreçlere katmak çok önemlidir çünkü onlarına meslekleri sağlık ihtiyaçları ve sağlık hakkının yaşama geçirilme düzeyi arasında mevcut olan uyumsuzluklara tanık olmalarına izin verir. Raporlar izleme araçlarını işaret ederek ve hükümetlerin sağlık hakkından kaynaklanan yükümlülüklerini aydınlığa kavuşturarak sağlık hakkının gözlemlenmesinde yardımcı olabilir. Raporlarda dile getirilen iki tip izleme aracı sağlık belirteçleri ve etki değerlendirme araçlarıdır. Raporlar esas olarak sivil toplumun rolüne değil hükümetlerin sağlık belirteçleri ve etki değerlendirmesi araçları konusundaki yükümlülüklerine odaklanmakla birlikte yine de bu araçların sağlık hakkının izlenmesinde nasıl kullanılabileceği konusunda yararlı genel bilgiler sunarlar. Sağlık hakkının ilerleyici biçimde gerçekleştirilmesi söz konusu olduğundan hükümetlerce sağlık hakkının yaşama geçirilmesi konusunda sağlanan ilerlemeyi ölçmek ve izlemek için sağlık belirteçlerine ihtiyaç vardır. Raporların birinde Özel Raportör sağlık belirteçlerine insan haklarıtemelli bir yaklaşım ortaya koymuştur. 10 Rapor, sağlık hakkının ilerleyici biçimde gerçekleştirilmesinin değişik yönlerinin izlenebilmesi için sağlık belirteçlerinde bulunması gereken özellikleri ortaya koymaktadır. İnsan hakları etki değerlendirme araçları planlanmış bir programın ya da politikanın insan haklarının yaşama geçirilmesi üzerine potansiyel etkisini araştırmaya imkan verir. Özel Raportör ün raporlarından birinde insan hakları etki değerlendirmesi konusunda mevcut üç inisiyatif değerlendirilmiştir: 11 Norveç Kalkınma İçin İşbirliği 17

18 Ajansı nın İnsan Hakları Değerlendirme Elkitabı(2001); 12 İnsan Hakları Hedefi nin Kadının Sağlık Hakları Değerlendirme Aracı (2006); 13 Hak ve Demokrasi İnisiyatifi İnsan Hakları Etki Değerlendirmesi (2007). 14 Sağlık hakkının yürürlüğe konmasını etkili biçimde izleyebilmek için hükümetlerin sağlık hakkıyla ilgili yükümlülüklerinin kapsamını ve doğasını anlamak gereklidir. Raporlarda mevcut bilgi ve öneriler hükümetlerin sağlık hakkı konusunda neleri yapması, nelerden kaçınması gerektiğini aydınlatabilir. 18

19 Özel Raportör ün Ruh Hastalıkları ve Sağlık Hakkı Üzerine Çalışmaları ve karar vermeye katılımla ilişkili yükümlülükler: 15 Uluslararası insan hakları hukukuna göre, halk sağlıkla ilgili politika oluşturulmasında karar verme süreçlerine yerel, ulusal ve uluslararası düzeylerde katılma hakkına sahiptir. Ruh hastalarının sağlık ve gelişimlerini etkileyecek karar verme süreçlerine ve hizmet sunumunun tüm evrelerine katılma hakkı sağlık hakkının vazgeçilmez bir parçasıdır; bu hak Standart Kurallar da ve Montreal Bildirgesi nde kabul edilmiştir. Ruh hastalığı olan bazı kişiler karar vermekte ya da iletişim tercihlerinde zorlanırlar- bu konularda desteklenmelidirler. Ruh hastalarının ve onları temsil eden örgütlerin ruh sağlığı ve sosyal destekle ilgili mevzuatın, politikaların, programların ve hizmetlerin yanısıra onları etkileyen yoksulluğu azaltıcı stratejiler de dahil daha geniş kapsamlı politika ve programların geliştirilmesinin, uygulanmasının ve gözlemlenmesinin tüm aşamalarına katılımı şarttır. Devletler olumlu bir biçimde onların katkılarını istemelidirler. Bakım ve destek sağlayanlar olarak aile üyeleri de bakımla ilgili kararların yanısıra ve politik süreçlere de önemli katkılarda bulunabilirler. Ruh sağlığı hizmeti alanların, ailelerinin ve onları temsil eden örgütlerin katılımını sağlamak ve tüm ilgili inisiyatiflerin tasarımında ve yürürlüğe konmasında onların perspektiflerini de kapsamak, ruh hastalarının ihtiyaçlarının karşılandığının garantilenmesine yardım eder. 19

20 Eylem Olanaklarını Belirlemek İçin Kontrol Listesi Özel Raportör ün raporlarında şimdiye kadar hangi konular dile getirilmiş? www2.ohchr.org/english/issues/health/right/annual.htm Özel Raportör ün gelecekteki raporlarına alması için bilgilendirilmesi gereken özel bir sağlık hakkı sorunu var mı? Sayfa 8 deki iletişim ayrıntılarına bakınız Tüm ilgili aktörler raporların farkında mı? Raporlar tercüme edilmiş mi? Raporlardaki yararlı bilgiler dağıtım için uyarlanmış mı? Raporlarda üzerinde çalışılmaya başlanması gerekli öneriler var mı? Raporlardaki bilgi halihazırdaki ya da gelecekteki çalışmalara uygulanabilir mi? eğitimler toplantılar gözlem lobicilik ya da savunuculuk diğer konuya-özel faaliyetler 20

21 Ülke Ziyaretleri Çalışmalarının bir parçası olarak Özel Raportör resmi ziyaretleri gerçekleştirir. Bu ziyaretler çoğunlukla ülkelere ama bazen uluslararası örgütlere ve ilaç şirketlerine yapılır. Sağlık çalışanları dahil sivil toplumun potansiyel rolü uluslararası örgütlerden çok ülkelere yapılan ziyaretlerde belirginleşir; o nedenle bu bölümde başlıca ülke ziyaretlerine odaklanılacaktır. Ziyaretler özel bir sağlık hakkı durumu hakkında ilk elden bilgi almanın olmazsa olmaz bir yoludur. Özel Raportör normal olarak yılda en fazla iki ülke ziyareti yapar, bu da görev süresince ziyaret edebileceği ülke sayısını kısıtlar. Ülke ziyareti nasıl başlatılır? Ziyaret genellikle Özel Raportör ün ziyaret isteğiyle başlatılır. Ancak, ziyaret sadece istek söz konusu olan ülkenin hükümetince resmi bir davetle kabul edildikten sonra gerçekleşebilir. Bazı hükümetler tüm Özel Raportörler e daimi davet gönderirler, bunun anlamı hangi Özel Raportör den gelirse gelsin ilke olarak ziyaret isteklerini kabul edecekleridir. Özel Raportör ün ziyareti için sağlık hakkıyla ilgili hükümler içeren insan hakları antlaşmalarının söz konusu hükümetçe imzalanmış olması şartı yoktur. Ziyaret sırasında neler olur? Ziyaretin süresi, şartlara ve ziyaretin karakterine bağlı olarak, genellikle bir ila iki haftadır. Ziyaret söz konusu olan hükümet, OHCHR ve diğer ilgili BM organlarıyla işbirliği içinde hazırlanır, ama ziyaretin nihai ajandası Özel Raportörce belirlenir. Ziyaret sırasında Özel Raportör ulusal ve yerel otoritelerle, uluslararası örgütlerle, bağışçılarla ve sağlık meslek birlikleri de dahil sivil toplumla toplantılar yapar. Ziyaretlerde ayrıca belli kuruluşlar ya da sağlık haklarının gerçekleşmesi önünde bazı engellerle karşılaşan topluluklara 21

22 yerinde ziyaretler yapılır. Hükümetin Özel Raportör le işbirliği yapması ve serbestçe dolaşma hakkı, tüm ilgili paydaşlara ve kurumlara erişim ve Özel Raportör le temasta bulunan hiç kimsenin tacize ya da cezalandırılmaya maruz kalmaması dahil bazı konularda garanti vermesi beklenir. 16 Ziyaretin bulguları nasıl kaydedilir? Ziyaret tamamlandıktan sonra Özel Raportör gözlemlerini, kararlarını ve önerilerin bir rapor haline getirir. Bu raporlar yıllık raporun ekleri olarak İnsan Hakları Konseyi ne sunulur. Sağlık hakkının bir çok konuyu kapsamasına rağmen raporların kısa olması gerekir. Bu nedenle Özel Raportör hangi başlıkları dile getireceği hakkında seçim yapmak durumundadır. Bu nedenle daha önceki Özel Raportör sıklıkla her bir ziyaret ve rapor için bir tek sağlık konusuna odaklanmayı seçmişti. Örneğin 2005 te Uganda ya yapılan ziyaret ihmal edilmiş hastalıklara, 2007 de Hindistan a yapılan misyon ise anne ölümlerine odaklanmıştı. Raporlar bir ülkeye yapılan ziyaretle ilgili olmakla birlikte, bilgi benzer sorunlarla karşı karşıya kalan diğer ülkelerde de kullanılabilir. Daimi davet çıkaran ülkelerin listesi şu adreste bulunabilir: www2.ohchr.org/english/bodies/chr/special/invitations.h tm Tüm özel raportörlerin ülkeler temelinde yaptıkları ziyaretler, yapacakları ziyaretler, kararlaştırılmış ziyaretler ve ziyaret istekleri şu adreste bulunabilir: www2.ohchr.org/english/bodies/chr/special/cuntryvisitsa -e.htm Ülke Raporları şu adreste bulunabilir: www2.ohchr.org/english/issues/health/right/visits.htm 22

23 Sivil toplumun ziyarete katılım olanakları nelerdir? Sivil toplum Özel Raportör ün ziyaretinin tüm evrelerinde değerli rol oynama potansiyeline sahiptir. Ziyaretin yapılacağı yer belli olmadan önce bazı sivil toplum aktörleri Özel Raportör ün belirli bir ülkeye ya da kuruma gitmesi için lobicilik yapabilirler. Ziyaret kararlaştırıldıktan sonra sivil toplumun ziyaret başlamadan önceki dönemde, ziyaret sırasında ve ziyaret sonrası izleme evresinde katkıda bulunması için çok sayıda yol vardır. Farklı sivil toplum örgütlerinin ziyarete katılması durumunda bunlar arasından koordinasyon sağlanması önemlidir. Ziyaret sırasında çok sayıda aktör değişik konular için lobicilik yaptığında Özel Raportör hangi konuyla ilgileneceğine karar vermekte zorlanabilir. Dolayısıyla, sivil toplum örgütleri öncelikler üzerinde görüş birliğine varırsalar daha etkili ve yararlı olurlar. Sağlık çalışanları, sağlık hakkının gerçekleştirilmesindeki vazgeçilemez rolleri nedeniyle Özel Raportör ün tüm ziyaretlerinde kaçınılmaz olarak etkili olurlar. İlgili sivil toplum örgütleri sağlık çalışanlarının ziyaretten, ziyaretin odaklandığı konudan ve ziyaretin doğasından haberdar edildiğini garantileyebilirler. Bu bölümün kalan kısmında sivil toplum örgütlerinin ve sağlık çalışanlarının ziyaret öncesinde, sırasında ve sonrasında katılı için farklı alternatifler üzerinde durulacaktır. 23

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye de insan hakları ihlallerinin

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye de insan hakları ihlallerinin 1 Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye de insan hakları ihlallerinin sistematik olarak artması ışığında, Haziran 2011 de kurulan, kar amacı gütmeyen bir sivil toplum örgütüdür. SNHR, mağdurların haklarının

Detaylı

ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ

ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ 209 ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nun 20 Aralık 1993 tarihli ve 47/135 sayılı Kararıyla ilan edilmiştir.

Detaylı

İSTİHDAM VE SOSYAL YENİLİK PROGRAMI. EMPLOYMENT AND SOCIAL INNOVATION PROGRAMME (EaSI)

İSTİHDAM VE SOSYAL YENİLİK PROGRAMI. EMPLOYMENT AND SOCIAL INNOVATION PROGRAMME (EaSI) İSTİHDAM VE SOSYAL YENİLİK PROGRAMI EMPLOYMENT AND SOCIAL INNOVATION PROGRAMME (EaSI) T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve MALİ YARDIMLAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI Hülya TEKİN AB Uzmanı

Detaylı

Kadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar:

Kadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar: Kadın Dostu Kentler Projesi İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün ulusal ortağı ve temel paydaşı olduğu Kadın Dostu Kentler Projesi, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu-UNFPA ve Birleşmiş Milletler

Detaylı

Gençlerin Katılımına ilişkin Bildirgenin tanıtımı Gençlerin Yerel ve Bölgesel Yaşama Katılımına İlişkin Gözden Geçirilmiş Avrupa Bildirgesi

Gençlerin Katılımına ilişkin Bildirgenin tanıtımı Gençlerin Yerel ve Bölgesel Yaşama Katılımına İlişkin Gözden Geçirilmiş Avrupa Bildirgesi Gençlerin Katılımına ilişkin Bildirgenin tanıtımı Gençlerin Yerel ve Bölgesel Yaşama Katılımına İlişkin Gözden Geçirilmiş Avrupa Bildirgesi Barış sosyal birlik beraberlik kültürler arası diyalog katılım

Detaylı

KADIN DOSTU KENTLER - 2

KADIN DOSTU KENTLER - 2 KADIN DOSTU KENTLER - 2 KADIN DOSTU KENT NEDİR? KADINLARIN Sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlere İstihdam olanaklarına Kaliteli, kapsamlı kentsel hizmetlere (ulaşım, konut vb) Şiddete maruz kaldıkları takdirde

Detaylı

Assan Alüminyum, Türkiye deki İşçi Hakları Endişeleri ile ilgili Şikayetler Hakkında PAYDAŞ DEĞERLENDİRMESİ

Assan Alüminyum, Türkiye deki İşçi Hakları Endişeleri ile ilgili Şikayetler Hakkında PAYDAŞ DEĞERLENDİRMESİ Assan Alüminyum, Türkiye deki İşçi Hakları Endişeleri ile ilgili Şikayetler Hakkında PAYDAŞ DEĞERLENDİRMESİ 22 Temmuz Uyum Danışmanlığı / Ombudsmanlığı Uluslararası Finans Kurumu / Çok Taraflı Yatırım

Detaylı

Sivil Yaşam Derneği. 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi

Sivil Yaşam Derneği. 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi Sivil Yaşam Derneği 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi GİRİŞ Sivil Yaşam Derneği 21-23 Ekim 2016 tarihleri arasında Konya da 4. Ulusal Gençlik Zirvesi ni düzenlemiştir. Zirve Sürdürülebilir Kalkınma

Detaylı

KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI REHBERİ. Ramazan ŞENER Mali Hizmetler Uzmanı. 1.Giriş

KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI REHBERİ. Ramazan ŞENER Mali Hizmetler Uzmanı. 1.Giriş KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI REHBERİ 1.Giriş Ramazan ŞENER Mali Hizmetler Uzmanı Kamu idarelerinin mali yönetimini düzenleyen 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu 10.12.2003

Detaylı

ÇOCUK HAKLARI HAFTA 2

ÇOCUK HAKLARI HAFTA 2 HAFTA 2 Bu haftaki ders önü sorularımız: 1. Size göre hak kavramı nedir? Çocukluğunuzu da göz önünde tutarak sahip olduğunuz/olmadığınız veya kullanabildiğiniz haklarınızı tartışınız. 2 Geçmişte çocuklar

Detaylı

Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi

Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi 2005-2008 Gerçekleştirmek istediğimiz hedeflerimiz var... Birleşmiş Milletler Bin Yıl Hedefleri: Tüm kız ve erkek çocuklarının ücretsiz,

Detaylı

KOMİTELER VE ÇALIŞMA ESASLARI

KOMİTELER VE ÇALIŞMA ESASLARI KOMİTELER VE ÇALIŞMA ESASLARI KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ ÜYELER VE ÇALIŞMA ESASLARI 1- AMAÇ Bu düzenlemenin amacı Lokman Hekim Engürüsağ Sağlık, Turizm, Eğitim Hizmetleri ve İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından

Detaylı

ORDU ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK PLAN YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel İlkeler

ORDU ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK PLAN YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel İlkeler ORDU ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK PLAN YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel İlkeler Amaç MADDE 1 Bu yönerge Üniversitenin Stratejik Planı kapsamında; misyon, vizyon ve temel değerlerinin

Detaylı

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ PROSEDÜRÜ

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ PROSEDÜRÜ Sayfa 1/6 1. AMAÇ Bu prosedürün amacı, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi ndeki kalite güvence sistemi politika ve hedeflerinin belirlenmesi ve Fakülte içerisinde yayılımıyla ilgili süreçleri

Detaylı

KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI

KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI Uluslararası Arka Plan Uluslararası Arka Plan Birleşmiş Milletler - CEDAW Avrupa Konseyi - Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

Detaylı

Bilgilendirme Politikası, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır.

Bilgilendirme Politikası, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Emek Elektrik Endüstrisi A.Ş. Bilgilendirme Politikası 1-Amaç Emek Elektrik Endüstrisi A.Ş. bilgilendirme politikasında amaç, Ortaklığın hissedarlarıyla şeffaf ve yakın bir iletişim kurarak Ortaklığa ilişkin

Detaylı

UNESCO MİLLÎ KOMİSYONLAR TÜZÜĞÜ

UNESCO MİLLÎ KOMİSYONLAR TÜZÜĞÜ UNESCO MİLLÎ KOMİSYONLAR TÜZÜĞÜ Genel Konferansın 20. Oturumunda benimsenmiştir. (*) Giriş Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu nun amacının UNESCO Kuruluş Sözleşmesi tarafından belirlendiği

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KADIN ARAŞTIRMALARI VE UYGULAMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KADIN ARAŞTIRMALARI VE UYGULAMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KADIN ARAŞTIRMALARI VE UYGULAMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Uludağ Üniversitesi Kadın Araştırmaları

Detaylı

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), projelerin çevre ve sağlık üzerindeki etkilerinin belirlenmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayan ve

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), projelerin çevre ve sağlık üzerindeki etkilerinin belirlenmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayan ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), projelerin çevre ve sağlık üzerindeki etkilerinin belirlenmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayan ve aynı zamanda karar alma süreçlerinde katılımcı bir yaklaşım

Detaylı

Daimler grubunda sosyal sorumluluk ile ilkeler. Daimler sosyal sorumluluğunun bilincinde olup Küresel Anlaşma (Global Compact) için baz

Daimler grubunda sosyal sorumluluk ile ilkeler. Daimler sosyal sorumluluğunun bilincinde olup Küresel Anlaşma (Global Compact) için baz 2 Daimler grubunda sosyal sorumluluk ile ilkeler Giriş Daimler sosyal sorumluluğunun bilincinde olup Küresel Anlaşma (Global Compact) için baz oluşturan 10 ilkeye bağlıdır. Bu ortak hedeflerin gerçekleştirilmesi

Detaylı

SÖKTAŞ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Riskin Erken Saptanması Komitesi Yönetmeliği

SÖKTAŞ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Riskin Erken Saptanması Komitesi Yönetmeliği SÖKTAŞ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Riskin Erken Saptanması Komitesi Yönetmeliği Bu Yönetmelik, Yönetim Kurulu nun 25/04/2013 tarih ve 21 sayılı kararı ile kabul edilmiş olup 15.04.2014 tarih ve 2014/11

Detaylı

Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi. Avrupa Ekonomik ve Sosyal

Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi. Avrupa Ekonomik ve Sosyal Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi ve y Uzun bir ortak tarih Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu na (EEC) katılmak için ilk kez Temmuz 1959'da başvuru yaptı. EEC yanıt

Detaylı

GENERALİ SİGORTA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 2011

GENERALİ SİGORTA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 2011 GENERALİ SİGORTA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 2011 Hazine Müsteşarlığı'nın yayınladığı 27.04.2011 tarih ve 2011/8 sayılı "Sigorta Şirketi ve Reasürans Şirketi ile Emeklilik Şirketlerinde

Detaylı

KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI

KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1. AMAÇ Petkim Petrokimya Holding A.Ş. Yönetim Kurulu bünyesinde 22/01/2010 tarih ve 56-121 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kurulan Kurumsal Yönetim

Detaylı

STÖ Ağları/Platformlar için Açık Çağrı: Stratejik İletişim Kapasite Geliştirme Eğitim Programı. Arka Plan. Program Hakkında

STÖ Ağları/Platformlar için Açık Çağrı: Stratejik İletişim Kapasite Geliştirme Eğitim Programı. Arka Plan. Program Hakkında TACSO Sivil Toplum Kuruluşları için Teknik Destek - 2 (TACSO 2) AB IPA Ülkeleri; EuropeAid/133642/C/SER/Multi STÖ Ağları/Platformlar için Açık Çağrı: Stratejik İletişim Kapasite Geliştirme Eğitim Programı

Detaylı

Bu amaç çerçevesinde Yükseköğretim Kurumları aşağıda belirtilen faaliyetlerde bulunmayı taahhüt ederler:

Bu amaç çerçevesinde Yükseköğretim Kurumları aşağıda belirtilen faaliyetlerde bulunmayı taahhüt ederler: YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ TUTUM BELGESİ Yükseköğretim Kurulu bünyesinde yer alan üniversiteler ve diğer bütün kurumlar çerçevesinde toplumsal cinsiyet eşitliği ve adaletine duyarlı

Detaylı

Bilmek Bizler uzmanız. Müşterilerimizi, şirketlerini, adaylarımızı ve işimizi biliriz. Bizim işimizde detaylar çoğu zaman çok önemlidir.

Bilmek Bizler uzmanız. Müşterilerimizi, şirketlerini, adaylarımızı ve işimizi biliriz. Bizim işimizde detaylar çoğu zaman çok önemlidir. Randstad Group İlkesi Başlık Business Principles (Randstad iş ilkeleri) Yürürlük Tarihi 27-11 -2009 Birim Grup Hukuk Belge No BP_version1_27112009 Randstad, çalışma dünyasını şekillendirmek isteyen bir

Detaylı

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKAT HAKLARI MERKEZİ YÖNERGESİ (AHM)

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKAT HAKLARI MERKEZİ YÖNERGESİ (AHM) Kabul Tarihi :Y.K./03.01.2014/2014-6 (Gen.Sek.Sun.) TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKAT HAKLARI MERKEZİ YÖNERGESİ (AHM) I. BÖLÜM KURULUŞ, AMAÇ, DAYANAK, KAPSAM VE TANIMLAR KURULUŞ Madde 1: Türkiye Barolar Birliği

Detaylı

ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER OFİSİ YÖNERGESİ BİRİNCİ KISIM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER OFİSİ YÖNERGESİ BİRİNCİ KISIM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER OFİSİ YÖNERGESİ BİRİNCİ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- Bu Yönergenin amacı, Rektörlüğe bağlı olarak görev yapan ve Rektör Yardımcısı

Detaylı

Tanımlar ve Kısaltmalar Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen;

Tanımlar ve Kısaltmalar Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen; TÜBİTAK BİLİM, TEKNOLOJİ VE YENİLİK POLİTİKALARI DAİRE BAŞKANLIĞININ TEŞKİLAT, YETKİ VE SORUMLULUKLARI İLE ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik ile, Bilim

Detaylı

İLEDAK AKREDİTASYON SÜRECİ ÖZETİ. İLEDAK Program Değerlendiricileri Eğitim Çalıştayı 10 Aralık 2016, İstanbul

İLEDAK AKREDİTASYON SÜRECİ ÖZETİ. İLEDAK Program Değerlendiricileri Eğitim Çalıştayı 10 Aralık 2016, İstanbul İLEDAK AKREDİTASYON SÜRECİ ÖZETİ İLEDAK Program Değerlendiricileri Eğitim Çalıştayı 10 Aralık 2016, İstanbul Sunum İçeriği İLAD VE İLEDAK: Kuruluş, Temel Özellikler, Yapı Değerlendirme ve Akreditasyon

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Dış ilişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü

T.C. Sağlık Bakanlığı Dış ilişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü T.C. Sağlık Bakanlığı Dış ilişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü Görevleri (663 sayılı KHK ya istinaden) MADDE 14- (1) Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır: a) Sağlık

Detaylı

21. BM/INTOSAI SEMPOZYUMU: KAMUDA HESAP VEREBİLİRLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN SAYIŞTAY VE VATANDAŞLAR ARASINDA ETKİN İŞBİRLİĞİ

21. BM/INTOSAI SEMPOZYUMU: KAMUDA HESAP VEREBİLİRLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN SAYIŞTAY VE VATANDAŞLAR ARASINDA ETKİN İŞBİRLİĞİ 21. BM/INTOSAI SEMPOZYUMU: KAMUDA HESAP VEREBİLİRLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN SAYIŞTAY VE VATANDAŞLAR ARASINDA ETKİN İŞBİRLİĞİ Seher ÖZER ÜTÜK Birleşmiş Milletler Örgütü (BM) ve Uluslararası Sayıştaylar Birliği

Detaylı

18 Aralık 2009, İstanbul Ayşen SATIR

18 Aralık 2009, İstanbul Ayşen SATIR Çevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi AB Çevresel Bilgiye Erişim Direktifi nin Uyumlaştırılması ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü Semineri 18 Aralık 2009, İstanbul Ayşen SATIR 1 2003/4 Çevresel

Detaylı

III-13 KAMU İDARELERİNCE HAZIRLANACAK PERFORMANS PROGRAMLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

III-13 KAMU İDARELERİNCE HAZIRLANACAK PERFORMANS PROGRAMLARI HAKKINDA YÖNETMELİK III-13 KAMU İDARELERİNCE HAZIRLANACAK PERFORMANS PROGRAMLARI HAKKINDA YÖNETMELİK KAMU İDARELERİNCE HAZIRLANACAK PERFORMANS PROGRAMLARI HAKKINDA YÖNETMELİK R.G. Tarihi : 05/07/2008 R.G. Sayısı : 26927 BİRİNCİ

Detaylı

İş Yeri Hakları Politikası

İş Yeri Hakları Politikası İş Yeri Hakları Politikası İş Yeri Hakları Politikası Çalışanlarımızla olan ilişkilerimize değer veririz. İşimizin başarısı, küresel işletmemizdeki her bir çalışana bağlıdır. İş yerinde insan haklarının

Detaylı

TR2009/ /409 Human Rights for Me. Benim için İnsan Hakları

TR2009/ /409 Human Rights for Me. Benim için İnsan Hakları Human Rights for Me Benim için İnsan Hakları AKIŞ Açış konuşması Proje Hakkında Konuşma Ara Tanışma etkinliği Toplu fotoğraf çekimi Anket uygulaması 06.12.2013 2 Açış Konuşması Prof. Dr. Canan BALKIR Dokuz

Detaylı

A. Giriş. B. Olumlu Unsurlar

A. Giriş. B. Olumlu Unsurlar ÇOCUK HAKLARI KOMİTESİNİN TÜRKİYE NİN BM ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİNE EK ÇOCUK SATIŞI, ÇOCUK FAHİŞELİĞİ VE ÇOCUK PORNOGRAFİSİ EK PROTOKOLÜNE İLİŞKİN İLK DÖNEMSEL RAPORUNA YÖNELİK NİHAİ GÖZLEMLERİ 1. Komite,

Detaylı

T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Trabzon Koza Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi PINAR ÖŞME PSİKOLOG

T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Trabzon Koza Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi PINAR ÖŞME PSİKOLOG T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Trabzon Koza Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi PINAR ÖŞME PSİKOLOG Mart - 2014 YASAL DÜZENLEMELER KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELE VE İLGİLİ ULUSAL VE ULUSLAR ARASI

Detaylı

İKİNCİ KISIM. Amaç ve Hukuki Dayanak

İKİNCİ KISIM. Amaç ve Hukuki Dayanak ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI GÖREV, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE BİRİNCİ KISIM Amaç ve Hukuki Dayanak Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; Strateji Geliştirme

Detaylı

Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı. Dr.

Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı. Dr. Özürlü Bireylerin Bilgi ve İletişim Teknolojisinin (BİT) Kullanımının Artırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Yaklaşımı Dr. Özlem Çakır 2 Özürlülük Normal bir kişinin kişisel ya da sosyal yaşantısında

Detaylı

DOĞAN BURDA DERGİ YAYINCILIK VE PAZARLAMA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI

DOĞAN BURDA DERGİ YAYINCILIK VE PAZARLAMA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI DOĞAN BURDA DERGİ YAYINCILIK VE PAZARLAMA A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1. AMAÇ Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. ( Şirket veya Doğan Burda ) Kurumsal Yönetim Komitesi

Detaylı

İSG için Uluslararası İşbirliğinde ILO Araçları ve Rolü ILO Türkiye Ofisi

İSG için Uluslararası İşbirliğinde ILO Araçları ve Rolü ILO Türkiye Ofisi İSG için Uluslararası İşbirliğinde ILO Araçları ve Rolü 05.05.2014 ILO Türkiye Ofisi Genel Bakış Birbirini tamamlayan 3 temel alanda ILO rolü ve araçları Politika yapımı ve savunuculuk o o ILO Sözleşmeleri

Detaylı

FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI KORUMA DERNEĞİ ÇALIŞMA GRUPLARI VE KOMİTELER YÖNETMELİĞİ

FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI KORUMA DERNEĞİ ÇALIŞMA GRUPLARI VE KOMİTELER YÖNETMELİĞİ FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI KORUMA DERNEĞİ ÇALIŞMA GRUPLARI VE KOMİTELER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, Fikri Mülkiyet Hakları Koruma Derneği

Detaylı

Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) Çalışma Usulleri Belgesi

Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) Çalışma Usulleri Belgesi Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) Çalışma Usulleri Belgesi 1. BAŞLIK Platformun adı: Sivil Toplum Afet Platformu (SİTAP) 2. AMAÇ SİTAP ın kuruluş amacı, afet risklerinin azaltılması, afet sonrası müdahale

Detaylı

EULER HERMES SİGORTA A.Ş.

EULER HERMES SİGORTA A.Ş. EULER HERMES SİGORTA A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI 30 Mart 2015 V.03 1. AMAÇ... 3 2. TANIMLAR...3 3. YETKİ VE SORUMLULUK...3 4. BİLGİLENDİRME ARAÇLARI...4 4.1. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği 4.2. Faaliyet

Detaylı

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ (Doküman No: BEYAS-DK-02) Ankara Üniversitesi için aşağıda verilen temel bir Belge Yönetimi ve Arşiv Sistemi Stratejisi metni hazırlanmıştır.

Detaylı

TACİRLER YATIRIM HOLDİNG A.Ş BİLGİLENDİRME POLİTİKASI

TACİRLER YATIRIM HOLDİNG A.Ş BİLGİLENDİRME POLİTİKASI TACİRLER YATIRIM HOLDİNG A.Ş BİLGİLENDİRME POLİTİKASI 1. Amaç Tacirler Yatırım Holding A.Ş. nin (TCHOL) kamuyu bilgilendirme politikasının amacı; pay ve menfaat sahiplerine, şirketin geçmiş performansı

Detaylı

KARKİM SONDAJ AKIŞKANLARI ENERJİ MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI

KARKİM SONDAJ AKIŞKANLARI ENERJİ MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI KARKİM SONDAJ AKIŞKANLARI ENERJİ MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 1- Amaç BİLGİLENDİRME POLİTİKASI Karkim Sondaj Akışkanları Enerji Mühendislik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş., Sermaye Piyasası

Detaylı

10 SORUDA İÇ KONTROL

10 SORUDA İÇ KONTROL T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı 10 SORUDA İÇ KONTROL 1 Neden İç Kontrol? Dünyadaki yeni gelişmeler ışığında yönetim anlayışı da değişmekte ve kamu yönetimi kendini

Detaylı

Trans Terapi ve Dayanışma Grubu Toplantılarının Yedincisi Gerçekleşti. SPoD CHP Beyoğlu Belediyesi Başkan Aday Adayı Gülseren Onanç ile görüştü

Trans Terapi ve Dayanışma Grubu Toplantılarının Yedincisi Gerçekleşti. SPoD CHP Beyoğlu Belediyesi Başkan Aday Adayı Gülseren Onanç ile görüştü Trans Terapi ve Dayanışma Grubu Toplantılarının Yedincisi Gerçekleşti SPoD un ve Uzman Psikiyatrist Dr. Seven Kaptan ın gönüllü işbirliğiyle düzenlenen Trans Terapi Toplantısı nın yedincisi 4 Eylül Çarşamba

Detaylı

Hedef Çalışan Memnuniyetini Arttırmak

Hedef Çalışan Memnuniyetini Arttırmak Kurumsal Yapının Güçlendirilmesine İlişkin Amaç Stratejik Amaç 1.1 Borsanın Kurumsal Yönetim Yaklaşımı ile Yönetilmesi Hedef 1.1.1 Borsada Kurumsal Yönetim İlkeleri Konusunda Farkındalık Oluşturmak Strateji

Detaylı

AESK ve Türkiye REX. Dış İlişkiler. Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi

AESK ve Türkiye REX. Dış İlişkiler. Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi AESK ve Türkiye REX Dış İlişkiler Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi AB-Türkiye Karma İstişare Komitesi (KİK) 16 Kasım 1995 te AESK, Ankara Anlaşmasında bulunan: Ortaklık Konseyi; Avrupa Parlamentosu,

Detaylı

Namık Kemal Üniversitesi

Namık Kemal Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışmaları Bilgilendirme Notu No. 2 Öğr. Gör. Özcan Konur Namık Kemal Üniversitesi Rektörlüğü Mayıs Đçindekiler listesi Özet... 3

Detaylı

MESGEMM İSG/Mevzuat/Yönetmelikler. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Yönetmeliği Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı : 05.02.

MESGEMM İSG/Mevzuat/Yönetmelikler. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Yönetmeliği Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı : 05.02. MESGEMM İSG/Mevzuat/Yönetmelikler İçindekiler Birinci Bölüm - Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1 Amaç ve kapsam Madde 2 Dayanak Madde 3 Tanımlar İkinci Bölüm - Konseyin Kuruluş Amacı, Oluşumu ve

Detaylı

ÖĞRENCİNİN HAK VE SORUMLULUKLARI

ÖĞRENCİNİN HAK VE SORUMLULUKLARI Okul - veli iş birliği, öğrenci başarısını artıran önemli etmenlerden biridir. Güvenli ve düzenli bir okul ortamının sağlanmasında velilerin rolü büyüktür. Veli katılımının öncelikli amacı, okulun eğitim

Detaylı

IFLA İnternet Bildirgesi

IFLA İnternet Bildirgesi IFLA İnternet Bildirgesi Bilgiye engelsiz erişim özgürlük, eşitlik, küresel anlayış ve barış için temeldir. Bu nedenle, Kütüphane Dernekleri Uluslararası Federasyonu (IFLA) belirtir ki: Düşünce özgürlüğü,

Detaylı

Her türlü alıkonulma yerinin düzenli ziyaretler yolu ile denetlenerek kişilerin işkence ve kötü muameleye karşı etkin biçimde korunması amacını

Her türlü alıkonulma yerinin düzenli ziyaretler yolu ile denetlenerek kişilerin işkence ve kötü muameleye karşı etkin biçimde korunması amacını Her türlü alıkonulma yerinin düzenli ziyaretler yolu ile denetlenerek kişilerin işkence ve kötü muameleye karşı etkin biçimde korunması amacını taşıyan İşkenceye Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine

Detaylı

MEHMET ŞİRİN DENETİM STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANI

MEHMET ŞİRİN DENETİM STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANI MEHMET ŞİRİN DENETİM STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANI Bağımsız Denetim Standartları 1. Kilit Terimlerin Belirlenmesi 2. Metnin Çevrilmesi 3. İlk Uzman Kontrolü 4. Çapraz Kontrol İkinci Uzman Kontrolü 5. Metnin

Detaylı

1- Neden İç Kontrol? 2- İç Kontrol Nedir?

1- Neden İç Kontrol? 2- İç Kontrol Nedir? T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI KİHBİ Dairesi Başkanlığı 10 SORUDA İÇ KONTROL MAYIS 2014 ANKARA 1- Neden İç Kontrol? Dünyadaki yeni gelişmeler ışığında yönetim anlayışı da değişmekte ve kamu yönetimi kendini sürekli

Detaylı

Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Yönetmeliği. www.irisakademi.com

Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Yönetmeliği. www.irisakademi.com Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Yönetmeliği www.irisakademi.com Resmi Gazete Tarihi:05.02.2013 Resmi Gazete Sayısı:28550 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 (1)

Detaylı

KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.4 KALİTE YÖNETİM / İÇ KONTROL BİRİMİ

KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.4 KALİTE YÖNETİM / İÇ KONTROL BİRİMİ KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.4 KALİTE YÖNETİM / İÇ KONTROL BİRİMİ Kalite Yöneticisi Dök.No KAİM.İKS.FRM.081 Sayfa No 1/ 3 İŞİN KISA TANIMI: Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü üst yönetimi

Detaylı

Indorama Ventures Public Company Limited

Indorama Ventures Public Company Limited Indorama Ventures Public Company Limited Kurumsal Yönetim Politikası (29 Eylül 2009 tarih ve 1/2009 No'lu Yönetim Kurulu Toplantısı tarafından onaylandığı şekilde) Başkandan mesaj Indorama Ventures Public

Detaylı

KÜRESEL İŞ BAŞINDA EĞİTİM AĞI (GAN) TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ VE UYGULAMA PROTOKOLÜ

KÜRESEL İŞ BAŞINDA EĞİTİM AĞI (GAN) TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ VE UYGULAMA PROTOKOLÜ KÜRESEL İŞ BAŞINDA EĞİTİM AĞI (GAN) TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ VE UYGULAMA PROTOKOLÜ 13.05.2015 KÜRESEL İŞ BAŞINDA EĞİTİM AĞI (GAN) TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ VE UYGULAMA PROTOKOLÜ GAN TÜRKİYE Madde 1 Küresel İşbaşında

Detaylı

Danışma Kurulu Yönetmeliği MADDE I

Danışma Kurulu Yönetmeliği MADDE I Danışma Kurulu Yönetmeliği MADDE I Bölüm 1.1. GİRİŞ 1.1.1. AD Danışma Kurulu nun adı, Uluslararası Vizyon Üniversitesi Danışma Kurulu (İVU) Danışma Kurulu olacaktır. Danışma Kurulu, bundan sonra İVU Danışma

Detaylı

TAIEX PROGRAMI BÖLGESEL EĞİTİM PROGRAMI (RTP)

TAIEX PROGRAMI BÖLGESEL EĞİTİM PROGRAMI (RTP) TAIEX PROGRAMI BÖLGESEL EĞİTİM PROGRAMI (RTP) 1. Bölgesel Eğitim Merkezi (RTP) Bilindiği üzere; Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü Kurumsal Yapılanma Birimi tarafından uygulanan Bölgesel Eğitim

Detaylı

KAMUYU AYDINLATMA PROSEDÜRÜ

KAMUYU AYDINLATMA PROSEDÜRÜ KAMUYU AYDINLATMA PROSEDÜRÜ 1. DAYANAK Bu Prosedür, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu nun ( Kanun ) 15 inci maddesi ile Sermaye Piyasası Kurulu ( SPKr/Kurul ) nun II-15.1 sayılı Özel Durumlar Tebliği

Detaylı

T.C. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı

T.C. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı T.C. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı SORU VE CEVAPLARLA İÇ KONTROL Ankara-2012 İÇİNDEKİLER 1 Neden İç Kontrol? 2 İç Kontrol Nedir? 3 İç Kontrolün Amacı Nedir? 4 İç Kontrolün Yasal

Detaylı

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ PROSEDÜRÜ

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ PROSEDÜRÜ Sayfa 1/5 Revizyon Takip Tablosu REVİZYON NO TARİH AÇIKLAMA 00 01.03.2012 İlk Yayın 1. AMAÇ Bu prosedürün amacı, YTÜ nde KYS politika ve hedeflerinin belirlenmesi ve üniversite içerisinde yayılımı ilgili

Detaylı

T.C. ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı SORU VE CEVAPLARLA KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI

T.C. ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı SORU VE CEVAPLARLA KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI T.C. ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı SORU VE CEVAPLARLA KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI NİSAN 2018 1 2 İÇİNDEKİLER 1. Neden İç Kontrol?...5 2. İç

Detaylı

626 No.lu Karar ekidir. 1 BSH EV ALETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. D E N E T İ MDEN SORUMLU K O M İ T E GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1.

626 No.lu Karar ekidir. 1 BSH EV ALETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. D E N E T İ MDEN SORUMLU K O M İ T E GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1. BSH EV ALETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. D E N E T İ MDEN SORUMLU K O M İ T E GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 626 No.lu Karar ekidir. 1 1.KURULUŞ Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan Seri:X, No:22 sayılı

Detaylı

KONYA KARAMAN ÇOCUK EYLEM PLANI

KONYA KARAMAN ÇOCUK EYLEM PLANI KONYA KARAMAN ÇOCUK EYLEM PLANI 2016-2018 AMAÇ Onuncu Kalkınma Planı hedeflerine ulaşabilmek açısından hazırlanan öncelik dönüşüm programları topyekûn kalkınma hedeflerinin gerçekleşmesi açısından büyük

Detaylı

İŞ TANIMI (Terms of Reference) :Çalışan Hakları, Lobicilik ve Medya İletişimi Eğitimi

İŞ TANIMI (Terms of Reference) :Çalışan Hakları, Lobicilik ve Medya İletişimi Eğitimi İŞ TANIMI (Terms of Reference) Sözleşme Numarası İhale Başlığı İhale Numarası :TRH1.3.PREII/P03/322 :Çalışan Hakları, Lobicilik ve Medya İletişimi Eğitimi :TRH1.3.PREII/P03/322/02 1. ÖN BİLGİ 1.1. Proje

Detaylı

ERASMUS+ SIK SORULAN SORULAR VE CEVAPLARI

ERASMUS+ SIK SORULAN SORULAR VE CEVAPLARI ERASMUS+ SIK SORULAN SORULAR VE CEVAPLARI 2015 ERASMUS+ OKUL EĞİTİMİ (KA1-Bireylerin Öğrenme Hareketliliği Özelindeki Sorular) SORU VE CEVAPLAR Öğretmenlik mesleğine yeni başlayan kişiler, Türkiye Ulusal

Detaylı

Yükseköğretim Kalite Kurulu. 13 Nisan 2016- ANKARA

Yükseköğretim Kalite Kurulu. 13 Nisan 2016- ANKARA 13 Nisan 2016- ANKARA KURUM İÇ DEĞERLENDİRME RAPORU (KİDR) İÇERİĞİ Kurum Kalite Güvence Sistemi Eğitim ve Öğretim Araştırma ve Geliştirme Yönetim Sistemi Kurum Hakkında Bilgiler KİDR Sonuç ve Değerlendirme

Detaylı

PROGRAM YÖNETİMİ BİRİMİ 2009 YILI FAALİYET RAPORU

PROGRAM YÖNETİMİ BİRİMİ 2009 YILI FAALİYET RAPORU T. C. DİYARBAKIR-ŞANLIURFA KALKINMA AJANSI PROGRAM YÖNETİMİ BİRİMİ 2009 YILI FAALİYET RAPORU Diyarbakır 2010 GİRİŞ TRC2 (Diyarbakır-Şanlıurfa) Düzey 2 Bölgesi Kalkınma Ajansı, 25.02.2006 tarih ve 5449

Detaylı

ALTERNATİF YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI. 1- Amaç

ALTERNATİF YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI. 1- Amaç ALTERNATİF YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI 1- Amaç Alternatif Yatırım Ortaklığı A.Ş., Sermaye Piyasası Mevzuatı, Türk Ticaret Kanunu ve ilgili diğer mevzuat kapsamında, tüm pay sahiplerimiz

Detaylı

MUTABAKAT TUTANAĞI VE ÇALIŞMA, İŞLEYİŞ USUL VE ESASLARI YÖNERGESİ

MUTABAKAT TUTANAĞI VE ÇALIŞMA, İŞLEYİŞ USUL VE ESASLARI YÖNERGESİ TÜRKİYE ALKOL POLİTİKALARI PLATFORMU (TAPP) MUTABAKAT TUTANAĞI VE ÇALIŞMA, İŞLEYİŞ USUL VE ESASLARI YÖNERGESİ PLATFORMUN ADI 1- Platformun adı, Türkiye Alkol Politikaları Platformu dur. Kısa adı ise TAPP

Detaylı

Yönetim ve Yöneticilik

Yönetim ve Yöneticilik Yönetim ve Yöneticilik Dersin Amaçları Öğrencinin Yönetim kavramını ve sürecini kavramasını Yönetim biliminin özelliklerini anlamasını Yöneticiliğin fonksiyonlarını ve gereklerini anlayıp gerekli bilgi

Detaylı

SİGORTA ŞİRKETİ VE REASÜRANS ŞİRKETİ İLE EMEKLİLİK ŞİRKETLERİNDE KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE İLİŞKİN GENELGE (2011/8)

SİGORTA ŞİRKETİ VE REASÜRANS ŞİRKETİ İLE EMEKLİLİK ŞİRKETLERİNDE KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE İLİŞKİN GENELGE (2011/8) Hazine Müsteşarlığı ndan: 27/04/2011 SİGORTA ŞİRKETİ VE REASÜRANS ŞİRKETİ İLE EMEKLİLİK ŞİRKETLERİNDE KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE İLİŞKİN GENELGE (2011/8) Bir şirketin yönetim kurulu, yöneticileri, ortakları

Detaylı

Türkiye nin Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi Mekanizmasına Destek için Teknik Yardım Projesi

Türkiye nin Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi Mekanizmasına Destek için Teknik Yardım Projesi Türkiye nin Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi Mekanizmasına Destek için Teknik Yardım Projesi Türkiye Cumhuriyeti nin Ulusal Sera Gazı Envanteri Sisteminin Güçlendirilmesi ve İyileştirilmesi: Türkiye

Detaylı

* Kuruluşunuzun Adı. 1) STK ya İLİŞKİN BİLGİLER 2) 1. BAĞLANTI KİŞİSİNE İLİŞKİN BİLGİLER. Page 1

* Kuruluşunuzun Adı. 1) STK ya İLİŞKİN BİLGİLER 2) 1. BAĞLANTI KİŞİSİNE İLİŞKİN BİLGİLER. Page 1 1. Hayata Destek Derneği (HDD), Mahalle Afet Gönüllüleri Vakfı (MAG), Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (MK) bir araya gelerek Sivil Toplum Afet Platformunu (SİTAP) kurmak üzere çalışmalara

Detaylı

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 60

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 60 ÖZET: Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı nın (BAKA) yeni Genel Sekreteri Mehmet Sırrı Özen, görevine geçen ay başladı. Özen; ilk olarak ekip arkadaşlarım diye hitap ettiği BAKA nın personeliyle toplantı yaptı,

Detaylı

[Dünya Tabipler Birliği nin Eylül 1995, Bali, Endonezya da yapılan toplantısında kabul edilmiştir.]

[Dünya Tabipler Birliği nin Eylül 1995, Bali, Endonezya da yapılan toplantısında kabul edilmiştir.] [Dünya Tabipler Birliği nin Eylül 1995, Bali, Endonezya da yapılan toplantısında kabul edilmiştir.] Giriş Hekimler, hastaları ve geniş toplum kesimleri arasındaki ilişkilerde son yıllarda önemli değişikler

Detaylı

LOGO YAZILIM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI

LOGO YAZILIM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI 1. Amaç, Yetki ve Sorumluluk LOGO YAZILIM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. BİLGİLENDİRME POLİTİKASI Logo Yazılım Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Logo, Şirket) Bilgilendirme Politikası, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI

EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI EĞİTİM-ÖĞRENİMDE KALİTE MEKANİZMASI STRATEJİK PLAN AKREDİTASYON Nasıl bir insan? Nasıl bir işgücü? Nasıl bir mezun? KALİTE GÜVENCESİ 1 KALİTE GÜVENCESİ & AKREDİTASYON NEDİR VE NASIL SAĞLANIR? KALİTE GÜVENCESİ,

Detaylı

EURO TREND YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş BİLGİLENDİRME POLİTİKASI

EURO TREND YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş BİLGİLENDİRME POLİTİKASI EURO TREND YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş BİLGİLENDİRME POLİTİKASI 1 AMAÇ VE KAPSAM: Euro Trend Yatırım Ortaklığı A.Ş bilgilendirme politikasının amacı Sermaye piyasası Mevzuatı, ilke kararları ve Kurumsal Yönetim

Detaylı

YÖNETİMİN SORUMLULUĞU PROSEDÜRÜ

YÖNETİMİN SORUMLULUĞU PROSEDÜRÜ 1. AMAÇ Doküman No: P / 5.1 Revizyon No : 0 Sayfa : 1 / 5 Yayın Tarihi: 19.01.2010 Bu prosedürün amacı, İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Yönetimi nin Kalite Politikası ve hedeflerini oluşturmak, yönetim sistemini

Detaylı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI PROJE HAZIRLAMA, GELİŞTİRME VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI PROJE HAZIRLAMA, GELİŞTİRME VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ Başkanlık Divanı Karar Tarihi : 02.04.2013 Sayı : 45 Resmi Gazete Yayım Tarihi : 07.06.2013 Sayı : 28670 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI PROJE HAZIRLAMA, GELİŞTİRME VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ

Detaylı

GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ. Lütfen Gizlilik Sözleşmesi ni dikkatlice okuyunuz.

GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ. Lütfen Gizlilik Sözleşmesi ni dikkatlice okuyunuz. GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ Bilkent Üniversitesi Mühendislik Topluluğu (Bundan böyle MT olarak anılacaktır.), gizliliğinizi korumak ve kullanılmakta bulunan teknolojik altyapıdan en üst seviyede yararlanmanızı

Detaylı

BİR ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE GİRİŞİMİ DRYNET PROJESİ

BİR ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE GİRİŞİMİ DRYNET PROJESİ BİR ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE GİRİŞİMİ DRYNET PROJESİ 11.09.2008, Kamu- STK Diyalog Toplantısı: Çölleşme ile Mücadelede Ortaklıklar AB Deneyimi ve CRIC7 için Fırsatlar ANKARA DRYNET PROJESİ Birleşmiş Milletler

Detaylı

Resmî Gazete Sayı : 29361

Resmî Gazete Sayı : 29361 20 Mayıs 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 29361 TEBLİĞ Orman ve Su İşleri Bakanlığından: HAVZA YÖNETİM HEYETLERİNİN TEŞEKKÜLÜ, GÖREVLERİ, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,

Detaylı

Bilgilendirme Politikası

Bilgilendirme Politikası Bilgilendirme Politikası Bankamız ortaklarına, yatırımcılarına ve kamu dahil tüm menfaat sahiplerine bilgi aktarılmasını teminen Sermaye Piyasası Kurulu'nun II-15.1 sayılı "Özel Durumlar Tebliği" çerçevesinde

Detaylı

Gönüllü Çağrısı! Tescil Merkezi Dizin Hizmeti (RDS) İncelemesi (eski adıyla WHOIS2)

Gönüllü Çağrısı! Tescil Merkezi Dizin Hizmeti (RDS) İncelemesi (eski adıyla WHOIS2) Gönüllü Çağrısı! Tescil Merkezi Dizin Hizmeti (RDS) İncelemesi (eski adıyla WHOIS2) Hoşgeldiniz! Tescil Merkezi Dizin Hizmeti veya RDS (önceden WHOIS) İncelemesinin ne hakkında olduğunu öğrenmekle ilgileniyor

Detaylı

BU YIL ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI!

BU YIL ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI! BU YIL ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI! Birleşmiş Milletler Genel Kurulu; kooperatiflerin sosyo-ekonomik kalkınmaya, özellikle yoksulluğun azaltılmasına, istihdam yaratılmasına ve sosyal bütünleşmeye olan

Detaylı

MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI. Gül Özcan

MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI. Gül Özcan MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI Gül Özcan Mesleki Eğitim Programı Programa dahil ülkelerin, mesleki eğitime yönelik politika ve uygulamalarını desteklemek ve geliştirmek için yürütülen bir mesleki eğitim programıdır.

Detaylı

HASTA BİLGİLENDİRME. Yetişkin. Hastaların Hakları

HASTA BİLGİLENDİRME. Yetişkin. Hastaların Hakları HASTA BİLGİLENDİRME Yetişkin Hastaların Hakları 2 HASTA BİLGİLENDİRME Kısaca WGBO olarak anılan Tıbbi Tedavi Sözleşmesi Kanunu, yardım görevlisiyle aranızdaki ilişkileri düzenler. Bu kanuna göre gerek

Detaylı

Kadına YÖNELİK ŞİDDET ve Ev İçİ Şİddetİn Mücadeleye İlİşkİn. Sözleşmesi. İstanbul. Sözleşmesİ. Korkudan uzak Şİddetten uzak

Kadına YÖNELİK ŞİDDET ve Ev İçİ Şİddetİn Mücadeleye İlİşkİn. Sözleşmesi. İstanbul. Sözleşmesİ. Korkudan uzak Şİddetten uzak Kadına YÖNELİK ŞİDDET ve Ev İçİ Şİddetİn Önlenmesİ ve Bunlarla Mücadeleye İlİşkİn Avrupa Konseyİ Sözleşmesİ İstanbul Sözleşmesi Korkudan uzak Şİddetten uzak BU SÖZLEŞMENİN AMACI Avrupa Konseyi nin, kadınlara

Detaylı

Bu dokümanla BGYS rollerinin ve sorumluluklarının tanımlanarak BGYS sürecinin efektif şekilde yönetilmesi hedeflenmektedir.

Bu dokümanla BGYS rollerinin ve sorumluluklarının tanımlanarak BGYS sürecinin efektif şekilde yönetilmesi hedeflenmektedir. 1.AMAÇ ve KAPSAM Bu dokümanla BGYS rollerinin ve sorumluluklarının tanımlanarak BGYS sürecinin efektif şekilde yönetilmesi hedeflenmektedir. BGYS kapsam dokümanındaki tüm personeli, varlıkları ve ilişki

Detaylı

Namus adına kadınlara ve kızlara karşı işlenen suçların ortadan kaldırılmasına yönelik çalışma

Namus adına kadınlara ve kızlara karşı işlenen suçların ortadan kaldırılmasına yönelik çalışma Elli-dokuzuncu Oturum Üçüncü Komite Gündem maddesi 98 Kadınların Konumunun Geliştirilmesi Almanya, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Brezilya, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı,

Detaylı